Kopalnia soli Wieliczka

10
Kopalnia soli Kopalnia soli Wieliczka Wieliczka

description

Kopalnia soli Wieliczka. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Kopalnia soli Wieliczka

Page 1: Kopalnia  soli Wieliczka

Kopalnia Kopalnia soli soli

WieliczkaWieliczka

Page 2: Kopalnia  soli Wieliczka

„Zabytkowa Kopalnia Soli w Wieliczce stanowi jedyny obiekt górniczy na świecie, czynny bez przerwy od średniowiecza do chwili obecnej. Jej oryginalne wyrobiska (chodniki, pochylnie,

komory eksploatacyjne, jeziora, szyby, szybiki) o łącznej długości około 300 km usytuowano na 9 poziomach,

sięgających do głębokości 327 m ilustrują wszystkie etapy rozwoju techniki górniczej w poszczególnych epokach

historycznych".

Kopalni a Soli „Wieliczka" w dniu 8 września 1978 została wpisana na I Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO wśród pierwszych 12 obiektów z

całego świata. Istotnie bowiem historia Wieliczki, sięgająca czasów średniowiecza, stanowi zwierciadło rozwoju technik

górniczych, kształtowania się organizacji pracy i zarządzania.

Page 3: Kopalnia  soli Wieliczka

Wieliczka to miasto położone w województwie małopolskim, w zachodniej części powiatu wielickiego. Wieliczka leży

w obrębie Małopolski jako krainy historycznej. Miasto leży w kotlinie między dwoma grzbietami wzgórz ciągnącymi się z zachodu na wschód: od południa Pogórza

Wielickiego, a od północy Piasków Bogucickich. Obecnie miasto pełni funkcję typowo turystyczną .Wieliczka znana jest z

unikatowej w skali świata kopalni soli, którą odwiedza ponad milion turystów

rocznie.

Położenie

Page 4: Kopalnia  soli Wieliczka

HistoriaSól była najważniejszą kopaliną

w państwie polskim i zgodnie z obowiązującym prawem

stanowiła własność panującego. Oblicza się, że w czasach króla Kazimierza Wielkiego (XIV w.)

dochody z jej sprzedaży stanowiły 1/3 wpływów do skarbu państwa. Załoga

górnicza liczyła wówczas ok. 2 000 ludzi, osiągając produkcję

przekraczającą 30 000 ton. Długotrwałe wojny,

towarzyszące im zarazy i klęski elementarne zachwiały

gospodarka solną drugiej połowy wieku XVII, a zarządzający żupami

dzierżawcy, zaniedbywali prace zabezpieczające,

doprowadzając kopalnię do ruiny. Dopiero w następnym stuleciu przybyli z Saksonii

specjaliści którzy zdołali usprawnić pod względem

organizacyjnym i technicznym działalność przedsiębiorstwa.

Page 5: Kopalnia  soli Wieliczka

GeologiaWielicka kopalnia usytuowana jest w zachodniej części podkarpackich złóż

solnych, których wiek określany jest na około 15 milionów lat. Złoże powstało w okresie mioceńskim, wieku badeńskim w trakcie zaniku Morza Mioceńskiego, które stało się morzem zamkniętym o wysokim

stopniu zasolenia.Gorący klimat oraz stale podnoszące się dno stworzyły warunki sprzyjające sedymentacji. W pierwszej kolejności zaczęły osadzać się węglany następnie siarczany, a na końcu sole kamienne, przy czym w południowej części akwenu doszło do uformowania się złoża bryłowego a w północnej i środkowej jego części powstało złoże pokładowe. Czas

trwania procesu sedymentacji określany jest na 15-20 tysięcy lat, po nim nastąpił proces wypełniania zbiornika warstwami ilastymi i mułowymi. Podczas ostatnich ruchów górotwórczych Karpat nastąpiło

nasunięcie się złoża bryłowego na pokładowe. Obecnie wielickie złoże solne

ma około 10 km długości, 600-1500 m szerokości oraz od kilku do około 400 m

miąższości.

Page 6: Kopalnia  soli Wieliczka

Na trasie turystycznej znajduje się kilkanaście komór, liczne rzeźby i płaskorzeźby z soli,

jeziorka solankowe, kaplice. Na szczególną uwagę najmłodszych zwiedzających podziemną trasę turystyczną zasługują naturalnej

wielkości solne rzeźby w komorze Janowice. Ilustrują one

jedną z najpiękniejszych wielickich legend, opowiadającą

o odkryciu soli kamiennej na ziemiach polskich. Według tej

legendy Kinga córka węgierskiego króla Beli IV, przed

zamążpójściem wrzuciła swój zaręczynowy pierścień do szybu kopalni w Maramuresz. Pierścień

ten w cudowny sposób przywędrował wraz z pokładami soli kamiennej do Wieliczki. Po

przybyciu do Polski księżna rozkazała kopać we wskazanym

przez siebie miejscu. Górnicy posłuszni jej woli, drążąc szyb, znaleźli w pierwszej wydobytej

bryle soli zaręczynowy pierścień Kingi.

Legenda

Page 7: Kopalnia  soli Wieliczka

Kaplica Św. KingiKaplica św. Kingi jest

najokazalszą i najbogatszą w swej formie podziemną świątynią. Kaplica, zwana podziemnym kościołem, przez trwającą tu przeszło 100 lat modlitwę pracowników wielickich salin, pielgrzymów i turystów zasługuje na miano sanktuarium, znajdują się tutaj bowiem relikwie św. Kingi. Ta jedna z największych atrakcji wielickiej kopalni, jest największą na świecie podziemną świątynią.Wydrążona w bryle soli od roku 1896 pełni funkcje religijne. Wystrój kaplicy powstaje już od ponad 100 lat. Od końca XIX stulecia do roku 1963 prace rzeźbiarskie wykonywali górnicy samoucy: Józef i Tomasz Markowscy oraz Antoni Wyrodek. Współczesne pokolenie wielickich górników realizuje w jej wnętrzu kolejne projekty rzeźbiarskie.Rzeźbiarskie dzieła zdobiące ociosy kaplicy, czyli jej ściany, są ilustracją scen z Nowego Testamentu

Page 8: Kopalnia  soli Wieliczka

Od najdawniejszych czasów sól stanowiła podstawę ekonomiczno-

gospodarczą państwa. Służyła jako środek płatniczy w formie

„krusz solnych”- zastępując pieniądz metalowy.

Rola soli

Pierwotnie sól otrzymywano ze słonych źródeł metodą warzelniczą, polegającą

na odparowywaniu wody. Początki eksploatacji soli kamiennej nie są znane, najprawdopodobniej przy pogłębianiu studni solankowych

natrafiono na złoże solne, które zaczęto wydobywać przy pomocy prymitywnych

narzędzi. Władcy ówczesnej Polski szybko zorientowali się o wartości

białego kruszcu. Dlatego też wprowadzono monopol na eksploatację

a nawet dystrybucję soli. Zdawano sobie sprawę, że sól jest artykułem

pierwszej potrzeby niezbędnym człowiekowi do życia. Duże jej ilości

zużywano do konserwacji mięsa, masła, ryb, garbowania skór, produkcji prochu

strzelniczego.

Page 9: Kopalnia  soli Wieliczka

Trasa turystycznaZwiedzanie kopalni to niezwykłe przeżycie, które na długo pozostaje w pamięci.

Trasa turystyczna kopalni soli w Wieliczce daje ku temu wspaniałą okazję. To najdłuższy podziemny szlak nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. Liczy około 2,5 km a jego przejście zajmuje średnio dwie godziny. Na całą trasę turystyczną składają się liczne komory i kaplice, z których każda ma swoją niepowtarzalną

legendę. Chodniki, pochylnie, jeziora podziemne, szyby – wszystko to nosi jeszcze znamiona dawnych robót górniczych. Mimo upływu wielu lat wciąż

możemy oglądać świetnie zachowane systemy zabezpieczeń wyrobisk, niepowtarzalną sztukę sakralną tworzoną przez górników, podziemne korytarze górnicze. Wszystko to składa się na podziemny skansen. Codziennie opisywaną

trasę przemierzają turyści jak i osoby przyjeżdżające tutaj, do jedynego w Polsce, podziemnego ośrodka leczniczego.

Page 10: Kopalnia  soli Wieliczka

KoniecPrzygotowały:-Natalia Nogala-Joanna Strug