KOP BÖLGESİNDE TARIMSAL EĞİTİM VE YAYIM İHTİYAÇ ANALİZİ · KOP Bölgesi’nde...

KOP BÖLGESİNDE TARIMSAL EĞİTİM

VE YAYIM İHTİYAÇ ANALİZİ

2015-KONYA

KOP BÖLGESİNDE TARIMSAL EĞİTİM VE YAYIM

İHTİYAÇ ANALİZİ

PROJE YÜRÜTÜCÜLERİ

ZİR. YÜK. MÜH. MURAT KÜÇÜKÇONGAR

DR. MUSTAFA KAN

DR. FATİH ÖZDEMİR

ZİR. YÜK. MÜH. MEHMET NAİM DEMİRTAŞ

ZİR. YÜK. MÜH. OKTAY OKUR

PROJE DANIŞMANLARI

PROF. DR. CENNET OĞUZ

PROF. DR. BÜLENT GÜLÇUBUK

PROF. DR. SÜLEYMAN SOYLU

DR. ÖZDAL KÖKSAL

DR. ARZU KAN

2015-KONYA

i

TEŞEKKÜR

Bu araştırmada Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde 60 ilçede 128 farklı

tarımsal kamu kurum kuruluş, sivil toplum örgütü, kooperatif ve birlik yöneticisi 196

kişi ile 470 Tar-gel Personeli, 25 GTHB il müdürlükleri tarımsal yayım personeli ve 34

Özel tarım danışmanı ile yüzyüze görüşülerek yapılan anketler ile bu illerde yapılan

çalıştaylar sonucu elde edilen verilerden oluşmaktadır. Çalışmanın yapılması için

maddi manevi destek veren Kalkınma Bakanlığı Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma

İdaresi (İdare) Kurucu Başkanı Prof. Dr. Mehmet BABAOĞLU’na, İdare Başkan Vekili

İhsan BOSTANCI’ya, İdare Tarım ve Kırsal Kalkınma Koordinatörü Mevlüt

PINARKAYA’ya, Planlama ve Proje Geliştirme Koordinatörü Mevlüt VANOĞLU’na,

İdare çalışanlarından Taner GÜZEL’e, Mustafa ÖZEN’e Abdullah AKGÜNDÜZ’e,

Süleyman ARMAĞAN’a, Hakan ŞAHİN’e, Hasan KALEM’e, Kübra

ÇÖMLEKÇİOĞLU’na, Merve ERYILMAZ’a, İdarenin Danışman Öğretim Üyeleri Prof.

Dr. Bayram SADE, Prof. Dr. Nuh BOYRAZ, Prof. Dr Mehmet ZENGİN ve

Yrd.Doç.Dr.Mehmet ŞAHİN’e, projemize danışmanlık yapan Selçuk Üniversitesi

Ziraat Fakültesi Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Cennet OĞUZ, Prof. Dr. Süleyman SOYLU

ve Dr. Arzu KAN’a, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyeleri Prof.Dr.

Bület GÜLÇUBUK ve Dr.Özdal KÖKSAL’a, Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal

Araştırma Enstitü Müdürü Dr. Fatih ÖZDEMİR’e, Bahri DAĞDAŞ Uluslararası

Tarımsal Araştırma Enstitü Müdür Vekili Dr. Mustafa KAN’a, Bahri DAĞDAŞ

Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitü Müdür Yardımcısı Oktay OKUR’a, Bahri

DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitü Müdürlüğü çalışanlarından

Mehmet Naim DEMİRTAŞ’a, Dr.Emel ÖZER’e, Kamile GÖZCÜ ÇETİN’e, araştırma

anketlerinin yapılmasında yardımcı olan öğrenci arkadaşlarımıza, gerek anket

gerekse çalıştayların düzenlenmesinde bizlere yardımcı olan Aksaray Gıda Tarım ve

Hayvancılık İl Müdürü Bestami ZABUN’a Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube

Müdürü Yusuf ÇİÇEK’e, Karaman Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Mehmet

ÖZTİRYAKİ’ye, Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü Refik KİRAZ’a,

Konya Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Seyfettin BAYDAR’a, Koordinasyon ve

Tarımsal Veriler Şube Müdürü Sadık OTURANÇ’A, Dr. Orhan ERMETİN’e, Niğde

Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Murat TÜRKMEN’e, Koordinasyon ve Tarımsal

Veriler Şube Müdürü Vahap EROL’a, Ziraat Mühendisleri Odası Konya İl Başkanı

Celil ÇALIŞ’a, Ziraat Mühendisleri Odası Aksaray İl Temsilcisi Serkan Koray

ZEYBEK’e, anket sorularımıza sabırla cevap veren Yöneticilerimize,

meslektaşlarıma, Çalıştaylarımıza katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile

Kalkınma Bakanlığı Üst Düzey Yöneticilerine, Öğretim Üyelerine ve manevi desteğini

hiç eksik etmeyen eşim Yrd. Doç. Dr. Sezen KÜÇÜKÇONGAR’a tüm proje ekibi

adına teşekkür eder, araştırmada elde edilen sonuçların bölgemiz ve Türk tarımına

hayırlı sonuçlar getirmesini dilerim. Saygılarımla. 01.03.2015

Zir. Yük.Müh. Murat KÜÇÜKÇONGAR

Proje Lideri

ii

ÖNSÖZ

KOP Bölgesi, tahıllar başta olmak üzere bitkisel ve hayvansal üretimde Türkiye

için stratejik bir öneme sahiptir. Bölgede sulanan alanlardaki bitkisel üretim geliri

toplam bitkisel üretim gelirinin yaklaşık %75’ini oluşturmaktadır. Sulu tarım alanlarının

su ihtiyacının %56’sı ise yer altı sularından karşılanmaktadır. Ancak aşırı çekimler

sebebiyle yeraltı su seviyesinin her geçen gün azalmakta olması, uzun vadede

tarımsal üretimi tehdit etmektedir. Bu durum Bölgenin toprak ve su kaynaklarının

sürdürülebilirliğinin sağlanması için tarımsal üretim kültüründe önemli bir değişimi

zorunlu kılmaktadır.

Su temini projelerinin hızla tamamlanması kadar bölgenin sahip olduğu kısıtlı

suyu daha verimli ve daha tasarruflu kullanabilmesine imkân sağlayacak, başta arazi

toplulaştırması ve tarla içi geliştirme hizmetleri ile kapalı sulama sistemine geçişler

olmak üzere; tarım alt yapısının modernleştirilmesine yönelik uygulamaların ivedilikle

hayata geçirilmesi bu açıdan büyük önem arz etmektedir. Anılan faaliyetler aynı

zamanda KOP Eylem Planının tarımsal değişim stratejisinin altyapı ile ilgili temel

taşlarını oluşturmaktadır.

Ancak mevcut uygulamalarda suyun tasarruflu kullanılması için alt yapının

modernleştirilmesinin tek başına yetersiz kaldığı görülmektedir. Su kaynaklarının

etkin kullanılması için üretici eliyle bitki su ihtiyacına göre sulama yapılmasının da

sağlanması gerekmektedir. Bu amaçla suyun tasarruflu kullanılması için doğrudan

alınacak tedbirlerin yanında su tasarrufu amaçlı çevreci ve koruyucu tarım

tekniklerinin de çiftçilerimize aktarılması ve yaygınlaştırılmasına ihtiyaç olduğu

aşikârdır.

Diğer taraftan ağırlıklı olarak kırsal dezavantajlı alanlarda yürütmekte

olduğumuz küçük ölçekli sulama işleri programı (KÖSİP) kapsamında kapalı sulama

alt yapısına kavuşturulan ya da yeni sulamaya açılan alanlarda iyi ve organik tarım

ağırlıklı etkin bir bitkisel ve hayvansal üretimin teşvik edilerek katma değerin

yükseltilmesi Başkanlığımızın orta vadeli hedefleri arasında yer almaktadır. Bunların

dışında bölge tarımının önemli bir bölümünü oluşturan kuru tarım ve hayvancılıkta da

güncel bilgilerle desteklenen modern uygulamaların yaygınlaştırılması büyük önem

arz etmektedir.

Diğer sektörlerde olduğu gibi tarımda da uluslararası rekabeti biçimlendiren

faktörlerin başında teknoloji üretimi ve nitelikli insan gücü gelmektedir. Doğal

kaynakların sürdürülebilir kullanımının yanında işletmeler arası ilişkiler ve rekabet;

iii

teknoloji devrimine ayak uydurabilen, yüksek yetenekli, bilgili ve öğrenmeye açık

işgücünü zorunlu kılmaktadır. Bu ise ancak ülkelerin insan kaynaklarını iyi

planlamaları ve işgücünü bu değerlere uygun olarak yetiştirmeleri ile mümkün

olabilmektedir. Çiftçilerimizin de rekabetçi bir ortamda hayatta kalmaları ve ülkemizin

gıda güvenliğini sürdürülebilir kılabilmeleri için değişen ekolojik ve ekonomik

koşullara hızla ayak uydurmaları, güncel, kullanılabilir ve uygulanabilir bilgileri

edinmeleri gerekmektedir.

Bu mülahazalar doğrultusunda, KOP Bölgesinin kendine has sorun ve

ihtiyaçları önceliğinde bölgemizde gerçekleştirilmekte olan altyapı yatırımlarının

tamamlayıcısı olacak bir Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesinin gerçekleştirilmesi fikri

gündeme gelmiştir. Bölge ve sektördeki paydaşlar ile yapılan istişareler neticesinde

olgunlaştırmış olduğumuz KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi (KOP TEYAP),

KOP Eylem Planı kapsamına alınmıştır. 2015 yılı Yatırım Programında da yer alan

KOP TEYAP, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, üniversiteler, araştırma

kurumları, üretici örgütleri ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içerisinde

2015-2018 döneminde hayata geçirilecektir.

KOP TEYAP’ın etkin bir şekilde yürütülmesi gayesiyle, sorun odaklı yol

haritasını belirlemek için ilk aşamada bölgemizde hâlihazırda yürütülmekte olan

tarımsal eğitim ve yayımın mevcut durumunun ve ihtiyaçlarının tespit edilmesi uygun

görülmüştür. Bu amaçla “KOP Bölgesinin Tarımsal Eğitim-Yayım İhtiyaç Analizi”

araştırması gerçekleştirilmiştir.

Geniş tabanlı ve katılımcı bir anlayışla yürütülen kapsamlı bir çalışmanın eseri

olan bu rapor ile bölgedeki tarımsal eğitim ve yayım faaliyetleri kapsamında yer alan

kurum, kuruluşların ve çiftçi örgütlerinin yönetici ve yayımcı profilini; devlette ve

özelde çalışan tarımsal yayımcıların ve çiftçilerin ihtiyaç duydukları eğitim konularını,

bölgedeki tarımsal yayımın başarısını artırmaya yönelik stratejiler ve çözüm

önerilerini sizlerle paylaşmaktayız.

Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülen

kapsamlı ve titiz bir çalışma neticesinde ortaya konulan bu raporun bölgemiz için

hayırlı olmasını diliyor, başta Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü

olmak üzere bu çalışmada katkısı bulunan tüm kurum, kuruluş, özel ve sivil toplum

kesimlerine teşekkür ediyorum.

İhsan BOSTANCI

KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkan V.

iv

ÖNSÖZ

Tarım sektörü, gelişmişlik düzeyi ne olursa olsun tüm ülkelerin ekonomik

hayatlarında önemli bir yere sahiptir. İnsanların beslenmesi için gerekli gıda maddesi

ve hammadde üreten bu sektörün ikame kaynağı bulunmamaktadır. Geleceğin en

stratejik sektörlerden biri olan tarımda Türkiye, özellikle son 10 yılda yaşadığı değişim

ve dönüşüm ile Avrupa’nın en büyük dünyanın ise 7. büyük tarımsal ekonomisine

ulaşmayı başarmış ve büyümeye de devam etmektedir.

Türkiye’nin artık sadece kendi bölgesinde değil tarımda dünyada söz sahibi

ülkeler içerisine gelmesinde uyguladığı tarımsal politikaların önemi büyüktür. Aynı

zamanda, Türkiye, sadece tarım alanında değil tüm alanlarda bölgesel yaklaşımları

ile uyguladığı kalkınma hamleleri ile tarım başta olmak üzere bir çok alanda gelişme

kaydetmiştir. Bunda özellikle KOP (Konya Ovası Projesi), GAP (Güneydoğu Anadolu

Projesi), DAP (Doğu Anadolu Projesi) ve DOKAP (Doğu Karadeniz Projesi) Bölge

Kalkınma İdarelerinin rolü büyüktür.

Bölgesel kalkınma yaklaşımlarında GAP’tan sonra en önemli kalkınma

hamlesini oluşturan KOP, bölge olarak 65 bin kilometrekare alanı ile Türkiye'nin

yaklaşık %8,5'ini, 3 milyon nüfusu ile de Türkiye nüfusunun yaklaşık %4'ünü

oluşturmaktadır. KOP Bölgesi'nin yaklaşık 3 milyon hektar tarım arazisi varlığı,

Türkiye tarım arazisi varlığının %12,4'üne karşılık gelmekte olup; tarım sektörü

bölgenin ana sektörü konumundadır. KOP Bölge Kalkınma İdaresinin bölge için

hazırladığı Eylem Planı ile tarımın bölge için ne kadar önemli bir sektör olduğunu

göstermesi açısından önemlidir. Bu Eylem Planı ile başta tarımın en önemli sorunu

olan su probleminin çözümüne yönelik geliştirdiği stratejiler ve yapmış olduğu sulama

tesisi yatırımları ile bölgede tarımsal potansiyelin ve tarımsal verimliliğin arttırılması

yönünde önemli hizmetler sunduğu ve sunmaya devam edeceği görülmektedir.

Gerek bitkisel üretim, gerekse hayvancılık alanında Türkiye’nin en önemli

tarımsal üretim merkezlerinden biri olan KOP Bölgesi, hem bu potansiyelini arttırmak

ve hem de bölge insanının refahını sağlayacak yatırımlara ihtiyaç duymaktadır.

Bölgede yapılan kamu yatırımlarını yaklaşık %25’ini alan tarım sektörünün

geliştirilmesi beklenen amaçlara ulaşma açısından önemlidir. Tarımsal üretimde

verimliliğin ve kaynak kullanım etkinliğinin arttırılması için ise tarımsal eğitim ve yayım

faaliyetlerinin daha etkin ve yoğun yapılması gerekmektedir. Özellikle tarımsal eğitim

ve yayım çalışmalarında ihtiyaçların önceden tespit edilerek bir kaynak kullanım

v

planlamasının yapılması KOP Eylem Planı’nda istenilen hedeflere ulaşmada önem

arz etmektedir.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar

Genel Müdürlüğü’ne bağlı Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü

Müdürlüğü tarafından yürütülen bu çalışmanın en önemli amacı; KOP Eylem Planı

çerçevesinde tarımsal eğitim ve yayım faaliyetlerinin yürütüleceği ve öncelikli ar-ge

çalışma konularının neler olduğunun belirleneceği bir ihtiyaç analizi çalışması

yürütmektir. Bölgede özellikle bitki ve hayvan ıslahı çalışmaları ile birlikte kuraklık

başta olmak üzere iklim değişikliği konusunda önemli çalışmaları bulunan Enstitümüz

tarafından yapılan bu çalışma ile bölgede tarım sektöründe kalkınmayı sağlayacak

yatırımların yönlendirilmesine büyük katkı sağlanacağı düşünülmektedir. Bu vesile ile

başta proje yürütücüsü olan Enstitümüzün proje koordinatörü Zir. Yük. Müh. Murat

KÜÇÜKÇONGAR ve ekibine, proje sahibi KOP Bölge Kalkınma İdaresi

Başkanlığı’na, araştırmanın yürütülmesinde önemli emekleri olan Gıda Tarım ve

Hayvancılık Bakanlığı’nın kurum ve kuruluşlarına ve bölgemizde araştırmamıza

destek veren tüm resmi kurum ve kuruluşlara, üniversitelere, yerel yönetimlere, STK

temsilcilerine, Odalara, Birliklere, Kooperatiflere, Derneklere, özel sektör

kuruluşlarına ve bireysel olarak çalışan sertifikalı tarım danışmanlarına teşekkürü

borç bilmekteyim. Yapılan bu çalışmanın ülkemize ve bölgemize hayırlı olmasını diler

saygılar sunarım.

Dr. Mustafa KAN

Bahri Dağdaş UTAEM Enstitü Müdürü

vi

İÇİNDEKİLER

A TEŞEKKÜR i

B ÖNSÖZ iii

C İÇİNDEKİLER vi

D KISALTMALAR DİZİNİ viii

E ÇİZELGELER LİSTESİ ix

F ÖZET xxv

G ABSTRACT xxv

1. GİRİŞ 1

1.1 Araştırmanın Önemi ve Amacı 3

2. MATERYAL VE YÖNTEM

2.1 Materyal 5

2.2 Yöntem ve Kavramsal Çerçeve 5

3. KOP BÖLGESİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

3.1 Tarihi ve Coğrafi Konumu 19

3.2 İklim ve Bitki Örtüsü 21

3.3 Nüfus Durumu 23

3.4 Eğitim Durumu 25

3.5 Bölgenin Arazi- Su Varlıkları ve Kullanım Durumları 27

3.6 Bitkisel Üretim Durumu 28

3.7 Hayvansal Üretim Durumu 33

4. TARIMSAL YAYIMIN VE EĞİTİMİN ÖNEMİ

4.1 Tarımsal Yayımın Önemi 37

4.2 Yeniliklerin Benimsenmesi ve Önderlerin Önemi 38

4.3 Tarımsal yayım Eğitiminde Tarım Danışmanlarının Önemi 41

5 ARAŞTIRMA BULGULARI

5.1. Yöneticilere İlişkin Araştırma Bulguları 43

5.2 Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline İlişkin Araştırma

Bulguları 94

5.3 Sertifikalı Tarım Danışmanlarına İlişkin Araştırma Bulguları 193

vii

5.4 KOP Bölgesi’nde Yürütülen Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyaç

Analizi Çalıştaylarından Elde Edilen Bulgular 260

5.4.1 Tarımsal eğitim-yayım hizmetleri açısından KOP Bölgesi’nin genel

durumu; güçlü yönler-zayıf yönler-stratejiler (SWOT Analizi) 263

5.4.2 KOP Bölgesi’nde tarımsal eğitim ve yayım konusunda ortaya çıkan

başlıca sorunlar 290

5.4.3 KOP Bölgesi’nde tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinin altyapısını

güçlendirmeye yönelik öneriler 304

5.4.4 KOP Bölgesi’nde kurum - kuruluşlarda ve özel sektörde çalışan teknik

personeller için gerekli eğitim konuları 322

5.4.5 KOP Bölgesi’nde çiftçiler için gerekli eğitim konuları 324

6. SONUÇ ve ÖNERİLER

6.1. Yöneticilerle İlgili Sonuç ve Öneriler 328

6.2. Tarımsal Yayım Uzmanlarının ve Tar-Gel Personelinin Anket

Sonuçları 333

6.3. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına İlişkin Sonuç ve Öneriler 338

6.4 KOP Bölgesi’nde tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinin

başarısını arttırmaya yönelik öneriler 341

6.4.1 Tarımsal Yayım Politikası Açısından 343

6.4.2. Tarımsal Yayım Personeli Açısından 344

6.4.3. Tarımsal Yayım Araç ve Ekipman Açısından 344

6.4.4. Tarımsal Yayım-Üretici Örgütleri/Üretici Bağı Açısından 345

6.5. KOP Bölgesi Çiftçilerine Verilecek Eğitim Konuları

6.5.1. Aksaray İli Çiftçilerine Verilecek Eğitim Konuları 346

6.5.2 Karaman İli Çiftçilerine Verilecek Eğitim Konuları 347

6.5.3 Konya İli Çiftçilerine Verilecek Eğitim Konuları 348

6.5.4 Niğde İli Çiftçilerine Verilecek Eğitim Konuları 349

7. KAYNAKLAR 351

8. EKLER 353

viii

KISALTMALAR

GTHB : Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

KOP : Konya Ovası Projesi

KOPTEYAP : KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi

KHK : Kanun Hükmünde Kararname

TYD : Tarımsal Yayım ve Danışmanlık

TÜİK : Türkiye İstatistik Kurumu

TYUAP : Tarımsal Yayım ve Uygulamalı Araştırma Projesi

ÖÇP : Önder Çiftçi Projesi

Tar-Gel : Tarımsal Yayımı Geliştirme Projesi

EYYDB : Eğitim Yayım ve Yayınlar Dairesi Başkanlığı

ix

ÇİZELGE VE GRAFİK LİSTESİ SAYFA

NO

Çizelge 2.2.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Yönetici Anket

Sayısı 6

Çizelge 2.2.2. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Tar-Gel Personeli

Anket Sayısı 6

Çizelge 2.2.3. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Özel Tarım

Danışmanı Anket Sayısı 7

Çizelge 2.3.1. 2009-2014 Yılları Arasında Tarımsal Yayım ve Danışmanlık

Desteğinden Yararlanan Tarımsal İşletme ve Danışman Sayıları ile Ödenen

Destek Miktarları

18

Çizelge 3.1.1. KOP Bölge İlleri ile Türkiye Yüzölçümü Karşılaştırılması 19

Çizelge 3.1.2. KOP Bölgesi İllerinin İlçe, Belediye ve Köy Sayısı (2013) 19

Çizelge 3.2.1.KOP Bölgesi’nde Mevcut Sulanan Alan (Hektar) 22

Çizelge 3.2.2.KOP Bölgesi Tarım Havzaları 23

Çizelge 3.3.1.KOP Bölgesi Nüfusunun İllere Göre Dağılımı (2009-2013) 23

Çizelge 3.3.2.KOP Bölgesi Nüfusunun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı

(2013) 24

Çizelge 3.3.3. KOP Bölgesi'nde Şehirleşme Oranı ve Nüfus

Yoğunluğu(2012-2013) 24

Çizelge 3.4.1.KOP Bölgesi ve Türkiye Karşılaştırmalı Okur-Yazar Durumu

(2013) 25

Çizelge 3.4.2.KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Okul, Şube ve Öğretmen Başına

Düşen Öğrenci Sayıları (2013-2014) 25

Çizelge 3.4.3.KOP Bölgesi İllerinde Eğitim Seviyesine Göre Derslik Başına

Düşen Öğrenci Sayısı (2013-2014) 26

Çizelge 3.4.4. Öğretim Yılına Göre KOP Bölgesi'nde İllere Göre Okullaşma

Oranı(%) 26

Çizelge 3.4.5.KOP İllerinde Yüksek Öğretim Kurumlarında Görev Yapan

Öğretim Elemanı Sayısı (2012) 26

Çizelge 3.5.1.KOP Bölgesi’nde Yer Alan İllerin Tarıma Elverişli Alan Miktarı 27

Çizelge 3.5.2.Türkiye ve KOP Bölgesi Tarım Alanlarının Kullanım Şekilleri 28

x

Çizelge 3.6.1.KOP Bölgesi 2013 Yılı Tarla Bitkileri Üretiminde (ton) Öne

Çıkan Bitkiler 29

Çizelge 3.6.2.KOP Bölgesi 2013 Yılında Tarla Bitkileri Ekim Alanında (da)

Öne Çıkan Bitkiler 30

Çizelge 3.6.3.KOP Bölgesi 2013 Yılında Tarla Bitkileri Veriminde (kg/da)

Öne Çıkan Bitkiler 31

Çizelge 3.6.4. KOP Bölgesi’nde Bazı Meyvelerin Dikili Alanları (da) 32

Çizelge 3.6.5.KOP Bölgesi’nde Bazı Meyvelerin Üretim Miktarları (ton) 32

Çizelge 3.7.1. KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Sağılan Hayvan Sayısı

(2013 33

Çizelge 3.7.2.KOP Bölgesi ve Türkiye'de Küçükbaş Hayvan Varlığı (2013) 33

Çizelge 3.7.3. KOP Bölgesi'nde Kümes Hayvanı Varlığı (2013) 34

Çizelge 3.7.4.KOP Bölgesi'nde Arıcılık (2013) 34

Çizelge 3.7.5. KOP Bölgesi'nde Tek Tırnaklılar Varlığı (2013) 34

Çizelge 3.7.6. KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Sağılan Hayvan Sayısı

(2013) 35

Çizelge 3.7.7.KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Hayvanlardan Elde Edilen

Süt Miktarı (2013) 35

Çizelge 3.7.8.KOP Bölgesi ve Türkiye Küçükbaş Sağılan Hayvan Sayısı

(2013) 36

Çizelge 3.7.9.KOP Bölgesi ve Türkiye Küçükbaş Elde Edilen Süt Miktarı

(2013) 36

Çizelge 5.1.1. Yöneticilerin Cinsiyetlere Göre Oransal Dağılımı (%) 43

Çizelge 5.1.2. Yöneticilerin Ortalama Yaşı 43

Çizelge 5.1.3. Yöneticilerin Eğitim Durumu Dağılımı (%) 45

Çizelge 5.1.4. Yöneticilerin Tarım meslek Liselerinden Mezun Olma

Durumu Dağılımı (%) 46

Çizelge 5.1.5.a. Aksaray ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun

Olma Durumu Dağılımı (%) 47

Çizelge 5.1.5.b. Karaman ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından

Mezun Olma Durumu Dağılımı (%)

47

xi

Çizelge 5.1.5.c. Konya ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun


Çizelge 5.1.5.d. Niğde ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun


Çizelge 5.1.5.e. Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu

Dağılımı (%) 50

Çizelge 5.1.6. Yöneticilerin Yaşadığı Yer Durumu Dağılımı (%) 51

Çizelge 5.1.7. Yöneticilerin Ortalama Yöneticilik Yapma Durumu Dağılımı

(YIL) 52

Çizelge 5.1.8. Yöneticilerin Yabancı Dil Bilme Durumu Dağılımı (%) 52

Çizelge 5.1.9.a. Yöneticilerin İnternet Kullanma Durumu Dağılımı (%) 53

Çizelge 5.1.9.b. Yöneticilerin Günde Ortalama İnternet Kullanma Süresi

(saat) 53

Çizelge 5.1.10. Yöneticilerin Bilişim Teknolojilerini Kullanım Seviyesi

Durumu Dağılımı 53

Çizelge.5.1.11 Yöneticilerin Mesleki Örgütlere Üye Olma Durumu Dağılımı

(%) 54

Çizelge 5.1.12. Yöneticilerin İlgili Bakanlıkta Çalışma Süresi (Yıl) 54

Çizelge.5.1.13 Yöneticilerin Mesleki Yayınlara Abone Olma Durumu

Dağılımı (%) 55

Çizelge 5.1.14. Yöneticilerin Mesleki Yayınları Okuma Sıklığı Durumu

Dağılımı (%) 56

Çizelge.5.1.15 Yöneticilerin Son 2 yıl içerisinde Mesleki Eğitim Alma

Durumu Dağılımı (%) 57

Çizelge 5.1.16.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları

Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) 58

Çizelge 5.1.16.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları


Çizelge 5.1.16.c. Konya İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı

Türlerinin Dağılımı (%) 58

Çizelge 5.1.16.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı

Türlerinin Dağılımı (%) 59

xii

Çizelge 5.1.16.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları


Çizelge 5.1.17. Araştırma Bölgesinde Personel Dağılımı (Kişi) 59

Çizelge 5.1.18. a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının

Dağılımı (%) 60

Çizelge 5.1.18.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının

Dağılımı (%) 60

Çizelge 5.1.18.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının

Dağılımı (%) 61

Çizelge 5.1.18.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının

Dağılımı (%) 61

Çizelge 5.1.18.e.KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme

Sıklığının Dağılımı (%) 62

Çizelge 5.1.19.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin

Dağılımı (%) 62

Çizelge 5.1.19.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin

Dağılımı (% 63

Çizelge 5.1.19.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin

Dağılımı (%) 63

Çizelge 5.1.19.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin

Dağılımı (%) 64

Çizelge. 20.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin

Dağılımı (%) 64

Çizelge 5.1.20. a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına

Ulaşma Yollarının Dağılımı (%) 65

Çizelge 5.1.20. b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına


Çizelge 5.1.20.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma

Yollarının Dağılımı (%) 66

Çizelge 5.1.20.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma

Yollarının Dağılımı (%) 66

Çizelge 5.1.20.e KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına


xiii

Çizelge 5.1.21.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme

yaklaşımlarının Dağılımı(%) 67

Çizelge 5.1.21.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını

Çözme yaklaşımlarının Dağılımı(%) 68

Çizelge 5.1.21.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme


Çizelge 5.1.21.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme


Çizelge 5.1.21.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını

Çözme yaklaşımlarının Dağılımı(%) 69

Çizelge 5.1.22 Yöneticilere Göre Çiftçilerin Kurum-Kuruluşları ile İletişim

Düzeyleri 69

Çizelge 5.1.23 Yöneticilere Göre Tarımsal Yayım Personelinin Yeterlilik

Düzeyleri 69

Çizelge 5.1.24.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarını

Belirleme Durumları (%) 70

Çizelge 5.1.24.b.Karaman İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarını


Çizelge 5.1.24.c. Konya İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının


Çizelge 5.1.24.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının


Çizelge 5.1.24.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Yıllık Yayım

Programlarının Belirleme Durumları (%) 72

Çizelge 5.1.25. Çiftçiye En Uygun Bilgi Verme Yöntemleri (%) 72

Grafik 5.1.1. Aksaray ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım

Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 73

Grafik5.1.2. Aksaray ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım


Grafik 5.1.3. Karaman ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım


Grafik 5.1.4. Karaman ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım


xiv

Grafik 5.1.5. Konya ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım

Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(% 75

Grafik 5.1.6. Konya ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım


Grafik 5.1.7. Niğde ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım


Grafik 5.1.8. Niğde ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım


Grafik 5.1.9. KOP Bölgesinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım


Grafik 5.1.10. KOP Bölgesinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım


Grafik 5.1.11 Tarım Ürünlerinde Çeşit Seçimi ile ilgili eğitimin Gerekliliği (%) 78

Grafik 5.1.12 Toprak İşleme Yöntemleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 78

Grafik 5.1.13.Bitki Koruma ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 79

Grafik 5.1.14.Sulama Teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 79

Grafik 5.1.15.Gübre ve gübreleme teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 80

Grafik 5.1.16.Hayvan Besleme ve bakım ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 80

Grafik 5.1.17.Sürü yönetimi ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 81

Grafik 5.1.18.Damızlık hayvan seçimi ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 81

Grafik 5.1.19.Hayvan Hastalıkları ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 82

Grafik 5.1.20.Pazarlama ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 82

Grafik 5.1.21.Organik Tarım ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 83

Grafik 5.1.22.Tarımsal Desteklemeler ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 83

Grafik 5.1.23.Besin Hijeni ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 84

Grafik 5.1.24.Koruyucu Tarım Teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 84

Grafik 5.1.25.Genetik Kaynakların Korunması ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 85

Çizelge 5.1.26.a. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşüncelerinin

Dağılımı (%) 86

Çizelge 5.1.26.b. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşüncelerinin

Dağılımı (%) 86

xv

Çizelge 5.1.26.c. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşüncelerinin

Dağılımı (%) 87

Çizelge 5.1.27.a. Yöneticilerin Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında

Düşüncelerinin Dağılımı (%) 87

Çizelge 5.1.27.b. Yöneticilerin Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında


Çizelge 5.1.27.c. Yöneticilerin Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında


Çizelge 5.1.28.a. Yöneticilere Göre İşyeri Terfi İmkanları Hakkında


Çizelge 5.1.28.b. Yöneticilere Göre İşyeri Terfi İmkanları Hakkında


Çizelge 5.1.29.a. Yöneticilerin Çalışmakta Oldukları İşleri Hakkında


Çizelge 5.1.29.b. Yöneticilerin Çalışmakta Oldukları İşleri Hakkında


Çizelge 5.1.30.a. Yöneticilerin Almış Oldukları Maaşları Hakkında


Çizelge 5.1.30.b. Yöneticilerin Almış Oldukları Maaşları Hakkında


Çizelge 5.1.31.a. Yöneticilerin Yaptıkları İşler Hakkında Genel


Çizelge 5.1.31.b. Yöneticilerin Yaptıkları İşler Hakkında Genel


Çizelge 5.1.31.c. Yöneticilerin Yaptıkları İşler Hakkında Genel


Çizelge 5.2.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Tarımsal Yayım

Uzmanı ve Tar-Gel Personeli Sayısı 94

Çizelge 5.2.2. KOP Bölgesi’nde İllere Göre Tar-Gel Personeli Dağılımı 95

Çizelge 5.2.3. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaşı (%) 96

Çizelge 5.2.4. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Medeni

Durumu (%)

96

xvi

Çizelge 5.2.5.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eşinin

Mesleği (%) 98

Çizelge 5.2.5.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eşinin

Mesleği (%) 99

Çizelge 5.2.6. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaşadığı

Yer (%) 100

Çizelge 5.2.7. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eğitim

Durumu (%) 101

Çizelge 5.2.8. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Ziraat

Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev

Ekonomisi Meslek Lisesi Eğitim Kurumlarından Birinden Mezun Olma

Durumu (%) 102

Çizelge 5.2.9. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mezun

Oldukları Lisans Bölümleri (%) 104

Çizelge 5.2.10. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yabancı

Dil Bilme Durumları (%) 105

Çizelge 5.2.11. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yabancı

Dil Bilme Durumları (%) 106

Çizelge 5.2.12. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin

Üniversitede Ziraat Mühendisliği/Veteriner Hekimliğini Tercih Etme Sıraları

(Sıra No) 107

Çizelge 5.2.13. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bilişim

Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) Kullanım Seviyeleri (1-

10 Puan) 108

Çizelge 5.2.14. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin İnternet

Kullanım Durumları (%) 109

Çizelge 5.2.15. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Günlük

Ortalama İnternet Kullanım Saatleri (Saat) 110

Çizelge 5.2.16. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yurtdışına

Çıkma Durumları (%) 111

Çizelge 5.2.17. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yurtdışına

Çıkma Nedenleri (%)

112

xvii

Çizelge 5.2.18. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaş ve

Mesleki Deneyimleri 114

Çizelge 5.2.19. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Özel

Sektör Deneyimleri (%) 115

Çizelge 5.2.20. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesleki

Örgütlere Üye Olma Durumu (% 116

Çizelge 5.2.21. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Üye

Oldukları Mesleki Örgütler (%) 117


Süreli Yayınlara Abone Olma Durumu (%) 118


Süreli Yayınları Okuma Sıklığı (%) 119

Çizelge 5.2.24. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Günlük

Yaşamını Olumsuz Etkileyen Unsurlar (%) 120

Çizelge 5.2.25. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kurumda

Çalışmak İstedikleri Statülerin Dağılımı (%) 122

Çizelge 5.2.26. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalıştıkları

Kurumdaki Sosyal İmkanlar Konusundaki Düşünceleri (%) 123

Çizelge 5.2.27a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin

Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 125

Çizelge 5.2.27.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin


Çizelge 5.2.27.c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin


Çizelge 5.2.27.d. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin


Çizelge 5.2.27.e. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin


Çizelge 5.2.27.f. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin


Çizelge 5.2.28. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Terfi

Olanakları Hakkındaki Düşünceleri (%)

132

xviii

Çizelge 5.2.29. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Aldıkları

Ücret Hakkındaki Düşünceleri (%) 133

Çizelge 5.2.30.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Birlikte

Olduğu Kişiler Hakkındaki Düşünceleri (%) 135

Çizelge 5.2.30.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Birlikte

Olduğu Kişiler Hakkındaki Düşünceleri (%) 136

Çizelge 5.2.31.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin

Yöneticiler Hakkındaki Düşünceleri (%) 138


Yöneticiler Hakkındaki Düşünceleri (%) 139

Çizelge 5.2.32. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kendini

Geliştirme Durumları (%) 140

Çizelge 5.2.33. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları

Eğitim ve Toplantı Türleri (%) 142


Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Konuları (%) 143


Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Konuları (%) 144

Çizelge 5.2.35. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Son 2 Yıl

İçinde Kendine Geliştirme Amaçlı Katıldıkları Eğitim ve Toplantıların

Faydalılık Durumları (%) 145

Çizelge 5.2.36. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgede

Çalışma Süreleri (Yıl) 146

Çizelge 5.2.37. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgede

Çiftçiler İle Görüşme Sıklığı (%) 147


Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%) 150



Çizelge 5.2.38.c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin


Çizelge 5.2.38.d. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin


xix

Çizelge 5.2.39. Çiftçilerin Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel

Personelinden İstedikleri Tarımsal Yayım Konuları 154

Çizelge 5.2.40.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre

Bölge Tarımının Genel Sorunları (%) 155

Çizelge 5.2.40.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre


Çizelge 5.2.40.c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre


Çizelge 5.2.41. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çiftçiler İle

Görüşme Alanları (%) 158

Çizelge 5.2.42. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Çiftçi

Sorunlarının Ulaşma Şekli (%) 160

Çizelge 5.2.43. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çiftçi

Sorunlarını Çözme Şekli (%) 162

Çizelge 5.2.44. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Tarımsal

Yayım Çalışmalarında Kullandıkları Yayım Yöntemleri (%) 164

Çizelge 5.2.45. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bilgi

Kaynakları (%) 165

Çizelge 5.2.46. Tarımsal Yayım Personelinin Çiftçi İle İletişim Durumları

(Puan) 166

Çizelge 5.2.47. Çiftçilerin İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri İle

İletişim Kurma Durumları (Puan) 167

Çizelge 5.2.48. Tarımsal Yayım Personeli Olarak Mesleki Yeterlilik Düzeyi

(Puan) 168

Çizelge 5.2.49. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesai

Dağılımı(%) 169

Çizelge 5.2.50. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline göre

Bölgede Tarımsal Yayım Programlarının Hazırlanış Şekli (%) 172

Çizelge 5.2.51. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre

Bölgede Tarımsal Yayım Hizmetini Engelleyen Unsurlar (%) 173

Çizelge 5.2.52. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Tarımsal

Yayım Hizmetlerinde Toplumsal Cinsiyet Dengesine Dikkat Etme Durumları

(%) 174

xx

Çizelge 5.2.53. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bitki Su

İhtiyacına Göre Sulama Programı Yapma Durumları (%) 176

Çizelge 5.2.54. Bitki Su İhtiyacına Göre Sulama Programı Yapan Tarımsal

Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bunu Tarımsal Yayımda Kullanma

Durumları (%) 176

Çizelge 5.2.55. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Koruyucu

Tarım Sistemlerini Bilme Durumları (%) 177

Çizelge 5.2.56. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgedeki

Tarımsal Yayım Hedef Konuları Hakkındaki Düşünceleri (%) 178

Çizelge 5.2.57a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kendisi

İçin Gerekli Eğitim Programları Dağılımı (%) 179

Çizelge 5.2.58.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Diğer

Tarımsal Yayım Personeli İçin İstediği Gerekli Eğitim Programları Dağılımı

(%) 182

Çizelge 5.2.58.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Diğer

Tarımsal Yayım Personeli İçin İstediği Gerekli Eğitim Programları Dağılımı

(%) 183

Çizelge 5.2.59.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Genel

Durum Değerlendirmeleri (%) 185

Çizelge 5.2.59.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Genel

Durum Değerlendirmeleri (%) 186

Çizelge 5.2.60. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin

Çalışmalarında İşbirliği Yaptıkları Kurum ve Kuruluşların Dağılımı (%) 187

Çizelge 5.2.61. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalıştığı

Kurumda Memnuniyeti Belirleyen En Önemli Unsurların Dağılımı (%) 190

Çizelge 5.2.62. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgedeki

Tarımsal Yayım Konusunda Tutum ve Davranışları (%) 191

Çizelge 5.3.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Sertifikalı Tarım

Danışmanı Anket Sayısı 194

Çizelge 5.3.2. KOP Bölgesinde Sertifikalı Tarım Danışmanları 194

Çizelge 5.3.3. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Cinsiyet Durumu (%) 195

Çizelge 5.3.4. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Cinsiyetlerine Göre Yaşları 195

Çizelge 5.3.5. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Medeni Durumu (%) 195

xxi

Çizelge 5.3.6. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Eşlerinin Meslek Durumu

(%) 196

Çizelge 5.3.7. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaşadığı Yer (%) 196

Çizelge 5.3.8. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Eğitim Durumu (%) 197

Çizelge 5.3.9. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Ziraat Meslek

Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi

Meslek Lisesi Kurumlarından Birinden Mezun Olma Durumu (%) 197

Çizelge 5.3.10. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Ön Lisans ve Lisans

Mezuniyet Bölümleri (%) 198

Çizelge 5.3.11. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yabancı Dil Bilme

Durumları (%) 199

Çizelge 5.3.12. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yabancı Dil Bilme

Durumları (%) 200

Çizelge 5.3.13. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bilişim Teknolojilerini

Kullanabilme Durumları (Puan) 201

Çizelge 5.3.14. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Günde Kullandıkları

İnternet Saati (Saat) 201

Çizelge 5.3.15. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Özel Sektörde Çalışma

Süreleri (Mesleki Deneyim) (Yıl) 202

Çizelge 5.3.16. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Özel Sektör Deneyimleri

(%) 202

Çizelge 5.3.17. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kamu Deneyimleri (%) 203

Çizelge 5.3.18. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kamu Deneyimlerini Elde

Ettiği Kamu Kurum ve Kuruluşları (%) 203

Çizelge 5.3.19. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yurtdışına Çıkma

Durumları (%) 204

Çizelge 5.3.20. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yurtdışına Çıkma

Nedenleri (%) 204

Çizelge 5.3.21. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Örgütlere Üye

Olma Durumları (%) 205

xxii

Çizelge 5.3.22. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Üye Oldukları Mesleki

Örgütler (%) 206

Çizelge 5.3.23. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Süreli Yayınlara

Abone Olma Durumu (%) 207

Çizelge 5.3.24. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Süreli Yayınları

Okuma Sıklığı (%) 207

Çizelge 5.3.25 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Günlük Yaşamlarına Etki

Eden Unsurların Dağılımı(%) 209

Çizelge 5.3.26. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kendilerini Geliştirme

Davranışları (%) 210

Çizelge 5.3.27. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanı Başına

Katıldıkları Eğitim Türlerinin Sayısı (Adet) 211

Çizelge 5.3.28. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının

Katıldıkları Eğitim Programları (Adet) 212

Çizelge 5.3.29. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının

Katıldıkları Eğitim Programları Faydalılık Durumu (Adet) 213

Çizelge 5.3.30. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgede Görev Yapma

Süreleri (Yıl) 214

Çizelge 5.3.31. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgede Hizmet Verdikleri

Üretici Bilgileri 215

Çizelge 5.3.32. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Hizmet Verilmesi

Gereken Üretici Sayısı ve Özellikleri 216

Çizelge 5.3.33. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçileri

Belirleme Şekilleri (%) 217

Çizelge 5.3.34. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçiler İle

Görüşme Sıklığı (%) 218

Çizelge 5.3.35. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçiler İle

Görüşme Yerlerinin Dağılımı 219

Çizelge 5.3.36. Çiftçilerin Sorunlarının Sertifikalı Tarım Danışmanlarına

Ulaşma Şekilleri (%) 220

Çizelge 5.3.37. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çiftçilerin Sorunlarını

Çözme Şekiller

221

xxiii

Çizelge 5.3.38. Çiftçilerin Sertifikalı Tarım Danışmanlarından Öncelikli

İstedikleri Bilgiler (%) 223

Çizelge 5.3.39. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Aynı Çiftçi İle Çalışma

Sıklığı (%) 224

Çizelge 5.3.40. Sertifikalı Tarım Danışmanlarından Aynı Bölgede Çalışma

Sıklığı (%) 225

Çizelge 5.3.41. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgedeki Tarımsal

Yapıyı Tanıma Durumu (%) 225

Çizelge 5.3.42. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Bölgedeki Tarımın

Temel Sorunları (%) 227

Çizelge 5.3.43. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Danışmanlığa

Başlamadan Önce Eğitim Alma Durumları (%) ve Eğitim Süreleri (Saat) 228

Çizelge 5.3.44. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Danışmanlığa

Başlamadan Önce Eğitim Aldıkları Konular (%) 229

Çizelge 5.3.45. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının İlgili Yönetmeliği Yeterli

Bulma Durumları (%) 230

Çizelge 5.3.46. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının İlgili Yönetmeliği Yeterli

Bulmama Nedenleri 231

Çizelge 5.3.47. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Kendilerinin Eğitim

Alması Gereken Konular 232

Çizelge 5.3.48. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Diğer Tarım

Danışmanlarının Eğitim Alması Gereken Konular 234

Çizelge 5.3.49. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Bölgedeki Yayım

Faaliyetlerindeki Başarısı (%) 236


Faaliyetlerindeki Başarılı Oldukları Konuların Dağılımı (%) 236

Çizelge 5.3.51. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eksikliğini

Hissettiği Eğitim Konuları (%) 239

Çizelge 5.3.52. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eğitim Almak

İstediği Konular (%) 240

Çizelge 5.3.53. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eğitim Almak

İstediği Kişisel Gelişim Konuları (%)

241

xxiv

Çizelge 5.3.54. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Son 6 Ay İçinde İş

Değiştirme Düşünceleri (%) 242

Çizelge 5.3.55. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bitki Su İhtiyacına Göre

Program Yapabilme Durumları (%) 243

Çizelge 5.3.56. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Koruyucu Tarım

Uygulamalarını Bilme Durumları (%) 243

Çizelge 5.3.57. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgedeki Bilgi

Kaynaklarının Dağılımı (%) 244

Çizelge 5.3.58.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Tutum ve Davranışları (%) 246

Çizelge 5.3.58.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Tutum ve Davranışları

(%) 247

Çizelge 5.3.59.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki

Düşünceleri (%) 249

Çizelge 5.3.59.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki


Çizelge 5.3.59.c. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki


Çizelge 5.3.59.d. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki


Çizelge 5.3.59.e. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki


Çizelge 5.3.59.f. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki


Çizelge 5.3.60.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalışma Arkadaşları ile

ilgili Düşünceleri (%) 256

Çizelge 5.3.60.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalışma Arkadaşları ile

ilgili Düşünceleri (%) 257

Çizelge 5.3.61 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İşe Karşılık

Aldıkları Ücret Hakkındaki Düşünceleri (%) 259

Çizelge 5.4.4.1. KOP Bölgesinde Eğitimcilerin İhtiyaç Duydukları Eğitim

Konuları 323

Çizelge 5.4.5.1. KOP Bölgesinde Eğitimcilerin İhtiyaç Duydukları Eğitim

Konuları 325

xxv

ÖZET

Bu araştırma, Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde 60 ilçede 128 farklı

tarımsal kamu kurum kuruluş, sivil toplum örgütü, kooperatif ve birlik yöneticisi 196

kişi ile 470 Tar-gel Personeli, 25 GTHB il müdürlükleri tarımsal yayım personeli ve 34

Özel tarım danışmanı ile yüzyüze görüşülerek yapılan anketler ile bu illerde yapılan

çalıştaylar sonucu elde edilen verilerden oluşmaktadır. Anketler ve çalıştaylar Ekim-

Aralık 2014 tarihleri arasında yapılmıştır. 31.12.2014 tarih ve 2014/1 sayılı Bölgesel

Gelişme Yüksel Kurulu kararı ile onaylanarak yürürlüğe giren KOP Eylem Planı

kapsamında, KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı sorumluluğunda ilgili kurum ve

kuruluşlar ile işbirliği içerisinde 2015 - 2018 döneminde yürütülmesi planlanan “KOP

Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi (KOP TEYAP)”, 2015 yılı yatırım programına

girmiştir. KOP TEYAP ile tarımla ilgili kurumların, özel kişi ve örgütler dahil

kuruluşların ve çiftçilerin kapasitesinin artırılması için gerekli çalışmalar yapılacaktır.

Bu maksatla KOP TEYAP projesinin etkin bir şekilde uygulanabilmesi; çiftçi

eğitiminin, güncel, uygulanabilir bilgilerle uygun yöntemlerle verilebilmesi için mevcut

durumu bilmek adına, KOP Bölgesinin tarımsal eğitim ve yayım ihtiyacının araştırılıp

analiz edilmesi çalışması yürütülmüştür.

Araştırmada, Konya ilinde bulunan kadın yöneticilerinin diğer illerdeki kadın

yöneticilere ve çalışanlarına göre daha aktif halde çalıştıkları belirlenmiş olup bu

yöneticilerin diğer illerdeki kadın yöneticilere ve çalışanlarına bilgi ve tecrübelerini

aktarmalarına fırsat vermek için KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı bünyesinde

bulunan KOP Gençlik birimi gibi KOP Kadın birimi kurulmalıdır.

KOP Bölgesinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım

personelini özellikle teknoloji kullanma düzeyi ve yeniliklere açıklık bakımından

yüksek düzeyde olduğunu proje hazırlama, ekip çalışması ve kendini geliştirme isteği

konularında yetersiz olduklarını belirtmişlerdir.

Tar-Gel ve Sertifikalı Tarım danışmanlarının ihtiyaç duydukları eğitim konuları

bitkisel, hayvancılık ve genel olmak üzere 3 grupta incelenebilir.

Bitkisel çalışmalarda ihtiyaç duyulan eğitimlerin başında; bitki koruma konuları,

gübre ve gübreleme teknikleri, ürün çeşit seçimi ve sulama teknikleri,

Hayvancılık çalışmalarında ise; yemleme ve bakım ile hayvan hastalıkları,

Genel konularda ise; organik tarım, tarımsal destekler, mevzuat ve pazarlama

konuları ise en çok eğitimi talep edilen an konu başlıklarıdır.

xxvi

Bölge çiftçisi için önerilen konuların içinde genel tarımsal eğitimin ön planda

çıkmış olup bu durum bölge çiftçisinin belirli bir kısmının tüm tarımsal faaliyetlerde

uygun teknikleri kullanamadığına işarettir. Bu da bölgede tarımsal üretimde

etkisizliğin en önemli nedenlerinin başında gelmektedir. Özellikle bu konudaki

sorunun çözülmesine yönelik yaklaşımlar (hedef kitle tanıma ve sorun analizi)

bölgede uygulanmalı ve araştırılmalıdır. Bunun dışında dikkat çeken konuların

başında e doğrudan ekim (anıza ekim), azaltılmış toprak işleme, iyi tarım

uygulamaları, organik tarım ve izli tarım teknikleri gibi sürdürülebilir tarım

uygulamaları konusunda da çiftçi için eğitimin gerekliliğini belirtmiştir. Bu durum

bölgede gerek kurumların gerekse çiftçilerin bu konuda ileriye dönük eğilimlerinin

olduğu ve bölgede sürdürülebilir tarım konusunda çok ciddi olarak olumlu bir algı

oluştuğunu göstermektedir.

1

1. GİRİŞ

Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 8 Haziran 2011

tarihli ve 642 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Konya merkezli olarak

kurulmuş olup görev alanı, Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinden oluşan KOP

Bölgesidir. Kuruluş amacı: KOP Bölgesi'nde proje uygulamalarını yerinde koordine

etmek, bölgedeki kalkınmaya yönelik yatırımların ve projelerin gerektirdiği araştırma,

planlama, programlama, projelendirme, izleme, değerlendirme ve koordinasyon

hizmetlerinin yerine getirilmesi suretiyle proje kapsamındaki bölgelerin eylem planı

aracılığıyla kalkınmasını hızlandırmaktır.

31.12.2014 tarih ve 2014/1 sayılı Bölgesel Gelişme Yüksel Kurulu kararı ile

onaylanarak yürürlüğe giren KOP Eylem Planı kapsamında, KOP Bölge Kalkınma

İdaresi Başkanlığı sorumluluğunda ilgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içerisinde

2015 - 2018 döneminde yürütülmesi planlanan “KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım

Projesi (KOP TEYAP)”, 2015 yılı yatırım programına girmiştir. KOP TEYAP ile tarımla

ilgili kurumların, özel kişi ve örgütler dahil kuruluşların ve çiftçilerin kapasitesinin

artırılması için gerekli çalışmalar yapılacaktır. Bu maksatla KOP TEYAP projesinin

etkin bir şekilde uygulanabilmesi; çiftçi eğitiminin, güncel, uygulanabilir bilgilerle

uygun yöntemlerle verilebilmesi için mevcut durumu bilmek adına, KOP Bölgesinin

tarımsal eğitim ve yayım ihtiyacının araştırılıp analiz edilmesi çalışması

yürütülmüştür.

Gelişmekte olan ülkelerde özellikle tarım sektörü ekonomik gelişmenin

sağlanmasında önemli görevler üstlenmektedir. Tarım sektörü, gelişmekte olan

ülkelerde gelişme sürecinin ilk evrelerinde ekonominin en önemli sektörü

konumundadır. Tarımda gelişme, bilimsel araştırma bulgularıyla elde edilen teknolojik

yeniliklerin üreticiler tarafından kullanılmaya başlanılmasıyla ve yaygınlaştırılmasıyla

mümkündür. Dolayısıyla tarımsal faaliyette bulunan, tarımsal faaliyetleri yönlendiren

kimselerin sahip oldukları özellikler, söz konusu topluma ulaşmayı, belirli

davranışların ve yeniliklerin benimsetilmesini etkileyici niteliktedir. Özellikle insan

faktörünün sahip olduğu niteliklerin gelişmeyi etkilemesi ve kazandırılacak yeni bilgi

ve davranışlarla gelişme sürecini hızlandırıcı etkilerde bulunması kaçınılmazdır. Bu

nedenle tarımsal yayım çalışmaları, kalkınma süreci içindeki kırsal toplumların

kalkınmalarında vazgeçilmez bir öğedir (Özçatalbaş, 1994). Tarımsal kalkınmada

yeni tarım tekniklerinin doğru kullanımının sağlanarak, kaynakların etkin kullanılarak

ve yaygınlaştırılarak tarımsal üretimin arttırılmasında yayım önemli bir etkendir. Buna

2

göre yayım üretim faktörü olarak insan kaynağının gelişimini sağlayarak, yeni

teknolojilerin etkin kullanımında çok önemli bir rol oynamaktadır. (Özçatalbaş, 2009).

Tarımsal üretimde etkinliğin sağlanması, tarıma aktarılan teknolojinin artırılması ve

mutlaka eş zamanlı olarak etkili çiftçi eğitim ve yayım çalışmaları ile çiftçilerin

teknolojiden etkin yararlanmalarının sağlanması ile mümkündür. Bu nedenle tarımsal

yayım faaliyeti tarımsal öğretim ve tarımsal araştırma kadar önem taşımaktadır.

Tarımsal yayım; kırsal alanda yaşayan halkın yaşam kalitelerinin

yükseltilmesinde yararlı olacak bilgileri insanlara iletme ve bunları kendi

yaşamalarında etkili biçimde kullanabilmeleri için gerekli olan bilgi, tutum ve becerileri

kazanmalarına yardımcı olmayı amaçlayan okul dışı bir eğitim sistemi veya eğitimsel

süreçtir (Ceylan, 2010). Bir başka tanımlama ile tarımsal yayım, tarımsal üretimi

arttırmak ve tarımsal siyasetin objektifliğini sağlamak amacı ile modern ve bilimsel

çalışma teknolojilerinin araştırma ve sonuçlarını, üreticilerin kullanabileceği formlara

uyarlamak şeklinde tanımlanabilmektedir (Van Den Ban and Hawkins, 1996).

Türkiye’de tarımsal yayımla ilgili en önemli düzenleme ” Tarımsal Yayım ve

Danışmanlık (TYD) Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik” ile 8 Eylül 2006

tarihinde yapılmıştır. Bakanlık söz konusu yönetmelik ile yalnızca kamu kontrolünde

olan tarımsal yayım çalışmalarının özelleştirilmesine yönelik önemli bir sürecin önünü

açmıştır. Türkiye’de kamu dışı danışmanlık hizmetlerini (serbest tarımsal

danışmanlık) düzenleyen ilk yasal düzenleme olan bu yönetmelik yayımın

özelleştirilmesi sürecini başlatmış, yeni bir anlayışın (talep yönlendirmeli) uygulamaya

geçmesine olanak sağlamıştır (Özçatalbaş, 2009). Bu yönetmelik ile sivil toplum

örgütleri, tarımsal danışmanlık şirketleri ve çiftçi örgütlerinin de tarımsal danışmanlık

hizmetleri vermelerine olanak sağlanmıştır. Yönetmelikle belirtilen hükümlere göre

sertifikalandırılmış kişiler “Tarım Yayımcısı” olarak adlandırılmıştır. TYD Yönetmeliği

5488 sayılı Tarım Kanununun 9 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmış ve 8 Eylül

2006 tarihinde yürürlüğe girmiştir(Anonim, 2006a; Anonim, 2006b). Yönetmeliğin

amacı (Madde 1); “Tarımsal işletme sahiplerinin bilgi, teknik ve yöntemler

konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli düzeyde karşılanması ile ilgili usul ve

esasları belirlemek” olarak belirtilmiştir. Yönetmelikte tarım danışmanlarının görevleri

sıralanmış olup, yönetmelikte yayımla danışmanlık arasında (kavramsal olarak bazı

farklılıklar olması yanında) paralellik kurulmuştur, hatta yayım ile danışmanlık

kavramları eş anlamlı olarak kullanılmıştır.

3

AB uyum yasaları kapsamında yapılan bu düzenlemeler ile yayım ve

danışmanlık hizmetlerinin ziraat odaları, kooperatifler, birlikler, dernek ve vakıflar ile

şirketler tarafından yürütülme olanağı sağlanmıştır. Türkiye'de de bugüne kadar

devlet tekelinde olan bu hizmetlerin etkinliğinin ve başarısının sürekli tartışılıyor

olması, yeni düzenlemelerin tarımsal yayımın etkinliğini artıracağı kanısını

güçlendirmektedir. Şimdiye kadar özellikle Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

(GTHB) İl ve İlçe Müdürlükleri kanalı ile yürütülen bu hizmetlere diğer kurum ve

kuruluşlarında girmesi ile çiftçiye yeniliklerin ve bilginin ulaştırılma şekli ve süresinde

gelişmeler yaşanmakta ve bu gelişmelerin tarımsal üretim sürecine olumlu yansıması

beklenmektedir. İşte bu noktada iyi bir tarımsal yayım faaliyeti birbirleri ile diyalog ve

paralellik içerisinde hareket eden ve çiftçinin genel ihtiyaçları odaklı ve aynı zamanda

da kamu tarım politikalarını uygulayan bir yayım sisteminin oluşturulması ile

mümkündür. Bu çalışma ile Türkiye’nin en önemli tarım bölgelerinden biri olan KOP

Bölgesinde tarımsal yayım ihtiyaçlarını ortaya konulması ve çıkan sonuçlara göre

bölge tarım eylem planının şekillendirilmesi amaçlanmaktadır.

1.1. Araştırmanın Önemi ve Amacı

Konya, Karaman, Niğde ve Aksaray illerini içine alan KOP Bölgesi, 65.000 km2

alanıyla Türkiye yüzölçümünün yaklaşık %8’ine, yaklaşık 3 milyon hektar tarım

arazisi ile de Türkiye tarım arazilerinin %12’sine sahiptir. KOP Bölgesi, coğrafi

konumu itibariyle ülkemizin en az yağış alan bölgelerindendir. Türkiye yıllık yağış

ortalamasının 643 mm olmasına karşın; bölge uzun yıllar yıllık yağış ortalaması 330

mm civarındadır. Bölgenin yeraltı ve yerüstü su kaynakları oldukça yetersizdir.

KOP Bölgesinin Türkiye üretimi içerisinde büyükbaş hayvan varlığında %7,

küçükbaş hayvan varlığında %10, süt üretiminde %9 ve yumurta tavuğu varlığında

%15’lik paya sahip olduğu görülmektedir. Bölge sahip olduğu hayvan sayısı ve kültür

ırkı oranı ile Türkiye hayvancılığında önemli bir yere sahiptir.

Çiftçilerimizin rekabetçi bir ortamda hayatta kalmaları ve ülkemizin gıda

güvenliğini sürdürülebilir kılabilmeleri için değişen ekolojik ve ekonomik koşullara

hızla ayak uydurmaları gerekmektedir. Bunun tek yolu güncel, kullanılabilir ve

uygulanabilir bilgi edinmektedir. Bunun yanında yeni beceriler kazanmak ve

uygulamak da büyük önem taşır. Bilgi ve beceriyi ustaca birleştiren ve uygulayan

çiftçiler değişen koşullardan etkilenmezler ya da çok az etkilenirler ve hatta değişimi

kendileri dahi yaratabilirler.

4

Tüm sektörlerde, uluslararası rekabeti biçimlendiren faktörlerin başında

teknoloji üretimi ve nitelikli insan gücü gelmektedir. Dolayısıyla küreselleşme ile

birlikte artan uluslararası ve/veya işletmeler arası ilişkiler ve rekabet; teknoloji

devrimine ayak uydurabilen, yüksek yetenekli, bilgili ve öğrenmeye açık işgücünü

zorunlu kılmaktadır. Bu ise ülkelerin insan kaynaklarını iyi planlamalarını ve işgücünü

bu değerlere uygun olarak yetiştirmelerini gerektirmektedir. Nitekim Dokuzuncu

Kalkınma Planı Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu raporunda Eğitim düzeyinin

yetersizliği “Üretici, bakıcı, ara eleman yetiştirilemeyişi” ortaya konulan 10 tehditten

birisi olarak gösterilmiştir. Komisyonda belirlenen altı sorun alanından birisi “Eğitim

düzeyi, araştırmacı, yayımcı ve üretici arasındaki bilgi akışı yetersizliği” olarak

belirtilmektedir”.

Tüm bu faktörler bir araya getirildiğinde, KOP Bölgesi için oluşturulan Eylem

Planının (KOPEP) faaliyete geçirilmesi kapsamında yürütülecek olan KOP TEYAP

(KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi)’nin etkin bir şekilde uygulanabilmesi; çiftçi

eğitiminin zamanında, güncel, uygulanabilir bilgilerle uygun yöntemlerle verilebilmesi

için bölgedeki tarımsal yayım ihtiyaç analizi yapılmıştır.

Bu araştırma kapsamında, gerek GTHB tarımsal yayım personelinin gerekse

KOP bölgesinde GTHB dışındaki kurum ve kuruluşlar ile özel sektördeki tarımsal

yayım uzmanları ile görüşülerek bölge için tarımsal yayım ihtiyaç analizi yapılmıştır.

Bu kapsamda yapılan çalışmalar ile;

Devlet kurumları ve çiftçi örgütlerinin “Tarımsal eğitim ve yayım” konusunda

mevcut durumlarının ortaya konulması,

Eğitim ve yayım faaliyeti yapan personel profilinin ortaya konulması,

Eğitim ve yayım faaliyeti yapan eğiticilerin eğitime ihtiyaç duydukları

konuların belirlenmesi,

Çiftçi eğitim konularının belirlenmesi amaçlanmıştır.

5

2. MATERYAL ve YÖNTEM

2.1. Materyal

Çalışmanın ana materyalini KOP Bölgesini oluşturan Aksaray, Karaman,

Konya ve Niğde illerinde tarım ile doğrudan ve dolaylı olarak ilgili olan kamu kurum

ve kuruluşları, üretici birlikleri, oda ve borsalar, kooperatifler, üniversiteler ve sivil

toplum kuruluşlarının yönetici pozisyonunda bulunan kişi ve kişiler, Gıda Tarım ve

Hayvancılık Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve

Tar-Gel personeli ile sertifikalı tarım danışmanları ile yapılan anket çalışması verileri,

4 ilde değişik zamanlarda yapılan çalıştaylardan elde edilen bilgiler, bölgede değişik

kurum ve kuruluşlarca yapılan araştırma, rapor ve dökümanlar ile TÜİK, Kalkınma

Bakanlığı ve GTHB verileri oluşturmaktadır.

2.2. Yöntem

Çalışma iki alt başlık altında kurgulanmış olup bu çalışma ile KOP bölgesinde

tarımsal yayım ihtiyaç analizi ile hem üreticilerin hem de eğiticilerin gereksinim

duyduğu yayım ve eğitim konuları belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ilk olarak

KOP bölgesinde tarımsal yayım faaliyeti sağlayan tüm paydaşlar ile yüz yüze

hazırlanan anket soru formları doldurulmuş olup, anket soru formlarının uygulanacağı

ana kitle üç başlık altında ayrı ayrı incelenmiştir. Her bir ana kitlenin özelliğine göre

anket soru formları oluşturulmuş olup hedef ana kitlenin tarımsal yayım faaliyeti

hizmetlerine bakış açıları ve değerlendirmeleri alınmıştır. Çalışmanın hedef kitlesini;

1. Yöneticiler (Kamu kurum ve kuruluşları, üretici birlikleri, oda ve borsalar,

kooperatifler, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarının yönetici pozisyonunda

bulunan kişi ve kişiler),

2. Tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personeli (Gıda Tarım ve Hayvancılık

Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlüklerinde çalışan)

3. Sertifikalı tarım danışmanları

oluşturmaktadır. Bu 3 hedef kitle için uygulanan soru formları Ek 1’de sunulmuştur.

Oluşturulan soru formları öncelikle araştırma bölgesinde bir ön testten geçirilmiş ve

en son şekli verilerek araştırmanın kapsamını oluşturan kitleye uygulanmıştır.

Çalışmanın popülasyonunu oluşturan hedef kitlede örnekleme aşamasında “Tam

Sayım Metodu” kullanılmış ve tüm hedef kitleye ulaşılmaya çalışılmıştır. Bu

kapsamda yöneticiler, İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nde çalışan

6

Tarımsal Yayım ve TAR-GEL personeli ve Özel Tarım Danışmanları ile toplam 725

anket yapılmış olup veri girişleri tamamlanmıştır. Yapılan anket çalışmaları sonucu

anketlerin yapılma sayılarını gösteren Çizelgeler aşağıda gösterilmektedir. Çizelgeler

incelendiğinde KOP Bölgesinde hedeflenen kurumların yöneticilerinin %92.72’sine,

Tar-Gel Personelinin %71.43’üne ve Özel Tarım Danışmanlarının ise %60.82’sine

ulaşılmıştır. Ayrıca araştırma bölgesinde GTHB il ilçe müdürlüğünde çalışan ve

tarımsal yayım faaliyetlerine katılan 25 personel ile de anket yapılmıştır. Araştırma

kapsamında bulunan Ereğli Bal Üreticileri Birliği, Ereğli Havuç Üreticileri Birliği, Ereğli

Kiraz Üreticileri Birliği, Konya Kanola Üreticileri Birliği, Karaman Başyayla Meyve

Üreticileri Birliği, Aksaray Ortaköy Kanola Üreticileri Birliği, Gebere Sulama Birliğinin

kapanmasından dolayı anket çalışması yapılmamıştır.

Çizelge 2.2.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Yönetici Anket Sayısı

İl Adı Bölge Kurum

Kuruluş Sayısı

Anket Yapılan Kurum

Kuruluş Sayısı

Anket Sayısı Temsil Oranı (%)

Oransal Payı (%)

Konya 80 72 126 90.00 64.29

Aksaray 18 18 32 100.00 16.33

Karaman 20 18 18 90.00 9.18

Niğde 21 20 20 95.24 10.20

TOPLAM 139 128 196 92.09 100.00

Çizelge 2.2.2. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Tar-Gel Personeli Anket

Sayısı

İl Adı

Toplam Tar-Gel

Personeli Sayısı

Yapılan Anket Sayısı Tar-Gel Personeli

Temsil Oranı (%)

Oransal Payı (%)

Tar-Gel Personeli

Diğer Tar. Yay. Uzm.*

Aksaray 92 79 13 85.87 18.59

Karaman 85 80 5 94.11 17.17

Konya 409 265 4 64.79 54.34

Niğde 72 46 3 63.88 9.90

KOP Bölgesi

658 470 25 71.43 100.00

GTHB il ve ilçe müdürlüğünde çalışan tarımsal yayım çalışmalarına katılan personeli

göstermektedir.

7

Çizelge 2.2.3. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Özel Tarım Danışmanı Anket

Sayısı

İl Adı Toplam Özel Tarım

Danışmanı Sayısı

Yapılan Anket Sayısı

Temsil Oranı (%)

Oransal Payı (%)

Konya 25 20 80.00 58.82

Aksaray 28 12 42.86 35.30

Karaman 1 1 100.00 2.94

Niğde 1 1 100.00 2.94

TOPLAM 55 34 61.82 100,00

Çalışmada bir diğer uygulanan veri toplama metodu ise çalıştayların

düzenlenmesidir. Bu amaçla hedef kitlenin bulunduğu 4 ilde 1’er tane olmak üze 4

tane çalıştay düzenlenmiş olup çalıştaya ildeki tüm ilgili paydaşların katılımı

sağlanmaya çalışılmıştır. Çalıştaylarda katılımcılar 3 farklı grup halinde grup

tartışmaları yaparak, aşağıda belirtilen sorulara yanıt aramışlardır. Bunlar:

1. Tarımsal eğitim-yayım hizmetleri açısından ilin durumu

2. İlin tarımsal eğitim-yayım hizmetleri alt yapısı nasıl güçlendirilebilir?

3. İlin tarımsal yayım hizmetlerinin başarısını arttırmak için neler yapılmalıdır?

Ayrıca çalıştaylarda üreticinin ve eğitimcinin ihtiyaç duyduğu konular ile ilgili

katılımcılardan görüş formları ile bilgi istenmiş ve sonuçlar tablolaştırılarak

yorumlanmıştır.

Araştırmada sözel bazı faktörlerin birbirleri ile kıyaslanabilmesi ve faktörler

arası sayısal farklılıkların görülebilmesi için nicel değerler 10 üzerinden puan sistemi

ile puanlanmıştır. Puanlama yöntemi her kritere önem sırasına göre puan

atanmasına dayalı bir yöntemdir. Çalışmada “Aritmetik Dizi İle Ağırlıklandırma”

yöntemi izlenerek puanlama yapılmıştır (Barutçugil 2002).

Anket yolu ile araştırma bölgesinden toplanan “evet-hayır” gibi 2 veya daha

çok cevaplı kategorik verilerin analizlerinde Ki-Kare Analizi, Likelihood Ratio ve

Linear By Linear Association analizlerinden yararlanılmıştır. "Ki-Kare" analiz yöntemi

özellikle sosyal bilimler alanındaki çalışmalarda yaygın olarak kullanılan bir analiz

yöntemidir. "Ki-Kare" analiz yöntemi verilerin sunuluş biçimine göre "Ki-Kare

8

uygunluk testi" ve "Ki-Kare bağımsızlık testi" olmak üzere iki ana gruba ayrılır. "Ki-

Kare" analiz yöntemi sadece ilişkilerin saptanmasında değil, aynı zamanda

değişkenler arasındaki farklılıkların belirlenmesinde de kullanılmaktadır. "Ki-Kare"

analiz yöntemi, frekans dağılımları üzerinden işlem yapan bir yöntemdir. İki

değişkenin birbirlerinden bağımsız olması aralarında bir ilişkinin bulunmadığı

anlamına gelir. "Ki-Kare" testi değişkenlerin bağımsızlığını ölçmede yaygın olarak

kullanılır. Öte yandan "Ki-Kare" analiz yöntemi iki değişken arasındaki ilişkinin şiddeti

konusunda oldukça sınırlı bilgi verir (www.istatistikanaliz.com, 2014).

Çalışmada yönetici, yayım personeli ve sertifikalı tarım danışmanlarının

tutumlarını ölçmede Likert tipi Tutum Ölçeği kullanılmıştır. 1932 yılında Rensis Likert

tarafından geliştirilen bu ölçek araştırma soru formlarında en fazla kullanılan tutum

ölçeklerinden biridir. Bu tip ölçeklerde iki tür cümle yapısı görülmektedir. 1. tip cümle

olumlu cümle yapısı olup. ―Kesinlikle Katılıyorum― cümlesi buna örnektir. Diğer

cümle yapısı ise olumsuz cümle yapısı olup ―Kesinlikle Katılmıyorum― cümlesi de

buna örnektir. Bu tip ölçeklerde olumlu ve olumsuz cümle yapılarından eşit sayıda

oluşturulmaya çalışılmaktadır (Köklü 1995). Bu çalışmada farklı büyüklüklerde Likert

Ölçeği uygulanmıştır.

Çalışmada anket yolu ile toplanan ve sürekli veri niteliğinde olan verilerin

analizlerinde parametrik testlerden olan Varyans Analizi tekniğinden, parametrik

testlerin uygun olmadığı alanlarda ise parametrik olmayan testlerden yararlanılmıştır.

2.3. Kavramsal Çerçeve

Araştırmada yer alacak olan bazı tarımsal yayım kavramlarının kavram

kargaşası yaratmaması açısından gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ‘Tarımsal

Yayım ve Uygulama Esasları Yönetmeliği’nde belirtildiği şekilde tanımlanması uygun

görülmüştür. Söz konusu yönetmeliğe göre;

Serbest tarım danışmanı: Kendi nam ve hesabına çalışmak suretiyle tarımsal

işletmelere, sivil toplum örgütlerine ve tarımdan girdi alan kuruluşlara tarımsal

danışmanlık hizmeti sunan, yetki belgesi sahibi kişileri,

Tarım danışmanı: Sivil toplum örgütlerinde, ziraat odalarında ve tarımsal

danışmanlık şirketlerinde istihdam edilen veya tarımsal danışmanlık hizmeti yürütmek

üzere kendi nam ve hesabına çalışan ve Yönetmelikte belirtilen hükümlere göre

sertifikalandırılmış kişileri,

http://www.istatistikanaliz.com/

9

Şirket: Tarımsal işletmelere, sivil toplum örgütlerine, ziraat odalarına ve

tarımdan girdi alan kuruluşlara ve çiftçilere tarımsal danışmanlık hizmeti sunmak

üzere kurulan ve Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yetkilendirilen tüzel kişiliğe haiz

tarımsal danışmanlık şirketlerini

Dernekler/vakıflar: Sivil toplum örgütlerinden, tarım danışmanı istihdam

etmek suretiyle danışmanlık hizmeti vermek üzere tarımsal işletme sahipleri veya

çiftçiler tarafından ilgili mevzuata göre kurulan tarımsal danışmanlık

derneklerini/vakıflarını,

Yetki belgesi: Yönetmelikte belirlenen şartları yerine getiren kişi ve

kuruluşların tarımsal danışmanlık hizmeti verebileceklerini belirten tarımsal

danışmanlık yetki belgesini,

Tarımsal danışmanlık hizmetleri: Sivil toplum örgütleri, ziraat odaları,

şirketler ve serbest tarım danışmanlarınca, tarımsal işletmelerin tarımsal bilgi, teknik

ve yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli düzeyde

karşılanmasına yönelik olarak ücret karşılığında yürütülen hizmetler olarak

tanımlanmıştır (Anonim, 2014).

2.3.1. Dünya’da Ve Türkiye’de Tarımsal Yayım Çalışmaları

Tarımsal yayım, yüzyıllar boyunca tarımın gelişmesinde, çok önemli bir güç ve

sosyal yenilik unsuru olmuştur. Günümüzdeki yayım modelleri son iki yüzyılın ürünleri

olsalar da, geçirdiği evrim nedeniyle yayımın tarihi neredeyse dört bin yıla yayılır.

Ancak ilk modern tarımsal yayım hizmeti, İrlanda’da 1845’te ortaya çıkan patates

yanıklığı hastalığı sonucu baş gösteren açlık ve sefaletin giderilmesi için Büyük

Britanya İmparatorluğu’nca görevlendirilen üst düzey bir yöneticinin kişisel girişimleri

ile ortaya çıkmıştır (Demiryürek, 2014).

2.3.1.1. Dünya’da tarımsal yayım

Tüm dünyada yayımın temel amaçlarından biri kırsal nüfusun yaşam

standartlarının yaygın eğitim yoluyla yükseltilmesidir. Ülkeler bu amacı

gerçekleştirirken farklı yayım organizasyonları kullanmaktadırlar (Çukur, 2014).

Tarımsal yayım hizmetleri dünyada genellikle kamu (Tarım Bakanlıkları) tarafından

sağlanırken bazı ülkelere ziraat odaları, tarımsal kooperatifler, tarımsal danışmanlık

firmaları ön plana çıkmaktadır. Kimi ülkelerde üreticiler tarımsal yayım hizmetlerine

10

ücretsiz ulaşırken, kimi ülkelerde belirli bir ücret ödeyerek ulaşmaktadırlar. Modern

Yayım faaliyetlerinin başlangıcında tüm dünyada yayım hizmetleri büyük ölçüde

kamu tarafından yürütülmektedir. Zamanla, özel şirketlerin ürünlerini tanıtmaları

amacıyla yapılan özel yayım ve gelişen üretici örgütlerinin üyelerinin yaşam

standardını geliştirmek amacıyla yaptıkları üreci örgütleri yayımı hizmetlerini

geliştirmiştir. Bu durum 1990’lı yıllara kadar devam etmiştir. Özellikle 1990’lı yılların

başında AB ülkelerinde yeni bir anlayış hakim olmuştur. Bu yıllarda kamu yayım

sisteminin beklenen düzeyde etkili ve verimli olmadığı düşüncesi benimsenmiş ve bu

durumu düzeltmek için yayım hizmetlerinin özelleştirilmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır.

Bu yıllardan sonra AB ülkelerinde yayım hizmetlerinin özelleştirilmesi değişik

ülkelerde değişik düzeylerde geçekleştirilmiştir. Kamunun düzenleyici, denetleyici ve

destekleyici konumda olması yönünde önemli adımlar atılmıştır. Amerika Birleşik

Devletleri’nde 1862 yılında Ziraat Fakülteleri, 1887 yılında Araştırma Enstitüleri ve

1914 yılında da ise Yayım Servisi kurulmuştur. ABD’deki Yayım servisi kendine has

bir özellik göstermektedir. Bu ülkede Tarımsal Yayım hizmetleri Federal, Eyalet ve

Yerel yönetimlerin desteği ile Land Grant Üniversitelerin Ziraat Fakültelerinin

koordinatörlüğünde yürütülmektedir. Bu sistem 1914 yılından beri uygulanmakta ve

genel olarak çok başarılı olduğu kabul edilmektedir. Yeni Zelanda’da günümüzde

kamu tarafından finanse edilen bir yayım hizmeti yoktur. Ancak iki örgüt ülke

düzeyinde faaliyet gösteren yayım birimine sahiptir. Bu örgütler Hayvancılığı

Geliştirme Şirketi (LIC) ve Yün Şirketi (Woolpro) dir. Ancak, Kraliyet Araştırma

Enstitüsü (Crown Research Institution-CRI) gibi bazı kuruluşların asıl konularına bağlı

olarak kırsal kalkınma veya yayım konusunda da çalışmaları vardır (Yurttaş ve ark.

2011).

Brezilya’da yayım hizmetleri, “kırsal yayım” adı altında, devlet kontrolünde

olmak üzere 1948 yılında başlamıştır. Yirmi altı eyalet ve federal bölgede kendi Kırsal

Yayım Örgütleri bulunmaktadır. Bu örgütlerin çoğu aynı zamanda eyalet düzeyinde

tarımsal araştırmalardan da sorumudurlar. Brezilya üniversiteleri, kırsal alanda yayım

hizmetleri verilmesi alanında yer almamaktadırlar. Ülkede kırsal yayım çalışmalarına

önem verilirken, sivil toplum örgütleri ve özel teknik yardım kuruluşları da bu alanda

hizmet vermeye başlamıştır. Son dönemlerde, devlet kuruluşları maliyeti daha düşük

olan, kitle iletişim araçları ve çiftçiden çiftçiye yöntemleri giderek daha yaygın olarak

kullanılmaya başlanmıştır (Nassar 2009). Çin Devleti farklı tarım yapısı ile dünyada

11

takip edilmesi gereken bir ülkedir. Çin hükümeti yeni bir tarımsal yayım sistemi kurma

çalışmalarına 1970’lerin sonlarında başlamıştır. 1980’lerin ortalarına gelindiğinde,

ulusal ölçekte tüm kırsal yerleşim birimlerini ve kasabaları kapsayan geniş bir yayım

ağı oluşturulmuştur. Tarım Bakanlığı (TB) çatısı altında, dikey olarak, ulusal

düzeyden başlayarak kasabalara kadar uzanan bir yayım sistemi kurulmuştur.

1990’larda tüm birimlerde çalışanların toplam sayısı bir milyona ulaşmıştır. Beş temel

çalışma alanı belirlenmiştir. Bunlar; teknolojik denemeler, demonstrasyon, yayım,

eğitim ve üreticilere girdi sağlama alanlarıdır. Yayım birimlerinin finansmanı devlet

tarafından karşılanmakla birlikte diğer tarımsal yayım sistemlerinin de ortaya çıkmaya

başladığı görülmektedir. Bu alanda yer alan diğer önemli aktörler ise AR-GE

kuruluşları, özel firmalar ve üretici örgütleridir. Dikey örgütlenmenin en tepesinde

Tarım Bakanlığı yer almaktadır. Zaman zaman Milli Eğitim Bakanlığı, Ticaret

Bakanlığı, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı gibi bakanlıklar bilginin üreticiye ulaştırılması

için Tarım Bakanlığı ile ortaklaşa veya bağımsız çalışmalar da yapmaktadırlar. Kamu

sektörü ile karşılaştırıldığında diğer üç aktörün yaptıkları çalışmaların çok küçük

boyutlarda ancak etkili çalışmalar olduğu görülmektedir (Yurttaş 2010).

Güney Afrika’da, tarımsal yayım hizmeti veren kuruluşlar; kamu, sivil toplum

kuruluşları, özel sektör ile üniversiteler, kolejler ve tarımsal eğitim veren bazı yüksek

okullar tarafından verilen tarımsal eğitim ve yayım hizmetleri, tarımsal yayım ve

eğitim ağının temel unsurlarıdır. Güney Afrika’da yayım elemanı çiftçi oranı illere göre

değişiklik göstermektedir. Ülkede yaklaşık olarak 55.000 – 60.000 ticari işletme ve

2,4 milyon adet geçimlik tarım işletmesi bulunmaktadır. Kamuda çalışan yayım

elemanı sayısı yaklaşık olarak 2800 kişidir. Bu durumda yayım elemanı çiftçi oranı

ticari işletmeler için 1:21, geçimlik işletmeler için 1:857, her iki işletme tipi birlikte ele

alındığında 1:878 olmaktadır (Anonim 2010). İran’da tarımsal yayım, sistemli bir

biçimde, 1950’li yıllardan sonra gerçekleşmiştir. Geçen 60 yıl içerisinde ağırlıklı

olarak kamu yayım sistemi hakim durumdadır. Yaklaşım olarak, gelişmekte olan

ülkelerde uzun süreden beri uygulanmakta olan, geleneksel “Teknoloji Transferi

Yaklaşımı” (hiyerarşik yaklaşım–yukarıdan aşağı) uygulanmaktadır. Son yıllarda

çiftçilerin yalnızca pasif bilgi alıcısı konumunda olmamaları gerektiği, onların da bilgi

üretimine katkı sağlayabilecekleri anlayışı gittikçe artan bir düzeyde kabul görmeye

başlamıştır (Anonim 2011). Kazakistan’da geçmişte tarımsal üretim büyük kolektif

işletmelerde yapılmaktaydı (Kolhoz, Solhoz). Her Kolhoz, kendi ihtiyaç duyduğu

12

bitkisel üretim ve hayvansal üretime ait bilgileri kendi bünyesindeki uzmanlar aracılığı

ile elde etmekteydi. Sosyalist sistemin çökmesinden sonra, özelleştirme süreci

sonunda her kolhoz yüzlerce küçük işletmeye dönüştürüldü. Yayım hizmetine olan

ihtiyaç giderek artmış olmasına rağmen, yayım hizmeti alanında paralel gelişmeler

sağlanamadı. Yayım hizmetlerinin geliştirilmesi amacıyla uluslararası destek de

sağlanmış olmasına rağmen, projeler ile kurulan yayım birimleri, proje bitiminden

sonra, merkezi hükümet ve yerel yönetimler tarafından mali olarak

desteklenmemiştir. 2005 yılında ülkede üç yayım Merkezi kurulmuştur. Bu

merkezlere ve 160 ilçede istihdam edilmek üzere 200 yeni yayım elemanı ile

sözleşme yapılmıştır. Böylece, her 650 çiftçiye bir yayım elemanı düşecek şekilde bir

kamu yayım teşkilatının oluşturulması yönünde ilk adımlar yakın geçmişte atılmıştır

(Anonim 2014).

Mısır’da tarımsal yayım hizmeti sunan birçok kamu birimi vardır. Bunlardan en

önemlisi çok sayıda personele sahip olan Tarımsal Yayım Hizmetleri Merkezi

Yönetimi’dir. Bunun dışında Tarımsal Araştırma Merkezi ve Tarımsal Yayım ve Kırsal

Kalkınma Araştırma Enstitüsü de önemli yayım kuruluşlarıdır. Ayrıca ürün bazında ve

özel konularda yapılan projeler çerçevesinde yayım çalışmaları da yapılmaktadır. Bu

tür projelerde birim personeli çalışmasına rağmen, projeler sürdürülebilir

olmadığından proje süresi tamamlandığında sorunlar yaşanmaktadır. Mısır’da yayım

konusunda istihdam edilen personel toplamının 24.000 kadar olduğu tahmin

edilmektedir. Bunlardan 14.000 kadarı köylerde görev yapmaktadır. Bunun dışında

Başkanlık talimatı ile tarımsal araştırma faaliyetleri ile görevli personelin çalışma

saatlerinin % 30 kadarını yayım çalışmaları için ayırmaları istenmiştir (Anonim 2014).

İngiltere’de Tarımsal Yayım hizmetlerini yürüten ADAS (Agricultural

Development and Advisory Service) bir kamu kuruluşu iken 1997 yılında tamamen

özelleştirilmiştir. İngiltere’de bu yıldan sonra tarımsal yayım için doğrudan bir kamu

desteği yoktur. ADAS İngiltere dışındaki ülkelere de ücret karşılığı yayım hizmeti

sunmaktadır. İngiltere’de özelleştirmenin, özel yayım hizmetlerinin mali yükünü

karşılamakta zorlanan küçük çiftçilerin aleyhinde olduğu ifade edilmektedir.

Danimarka’da yayım sistemi tamamen özelleştirilmiştir. 2003 yılından beri yayım

hizmetleri için bir devlet desteği yoktur. Yayım hizmetleri ağırlıklı olarak üretici

örgütleri tarafından yürütülmektedir. Hollanda’da uzun bir tarihi geçmişi olan DLV

yayım kuruluşu 1993 yılından itibaren özelleştirilmeye başlanmış ve bu süreç 2003

13

yılında 10 yıllık bir süre sonunda tamamen özelleştirilmiştir. Günümüzde

Hollanda’daki yayım hizmetleri müşteri odaklı olarak nitelendirilmekte ve daha çok

bireysel metotlara ağırlık verilmektedir. Almanya’da değişik eyaletlerde değişik yayım

sistemleri ağırlıktadır. Örneğin Baden Württemberg Eyaletinde kamu yayımı

ağırlıktadır. Nordrhein-Westfallen Eyaletinde üretici örgütleri yayımı, Mecklenburg-

Vorpommern Eyaletinde Bakanlığa bağlı yayım şirketleri, Brandenburg Eyaletinde ise

danışmanlık şirketleri ve serbest tarım danışmanları ağırlıktadır.

Macaristan’da 1990 yılından itibaren Tarım bakanlığının yeniden

yapılandırılması çalışmaları başlamış, ancak özelleştirme konusunda önemli

gelişmeler sağlanamamıştır. Bu ülkede serbest tarım danışmanları için

sertifikalandırma işleri devam etmektedir. 2007 yılı itibari ile 700 kadar kişiye

danışmanlık kursu verilerek sertifikalandırılmışlardır. Çifçilerin özel danışmanlık

şirketlerinden aldıkları hizmetler devlet tarafından desteklenmekte ve bu destek

danışmanlara ödenmektedir. Estonya’da 1989 yılında bağımsızlıktan sonra özel aile

işletmelerinin kurulmasına paralel olarak yeni bir yayım sistemi oluşturulmaya

çalışılmış ve 1995 yılından sonra bu hizmetlerin özelleştirilmesi yönünde adımlar

atılmıştır. Bunlar arasında yayımcıların eğitilmeleri ve sertifikalandırılmaları gibi

faaliyetler de vardır. Estonya kendi imkân ve ihtiyaçlarına uygun bir Tarımsal Yayım

sistemi kurmak çabasındadır. Bu durum Türkiye’deki çabaları anımsatmaktadır.

Litvanya’da Tarımsal Yayım hizmetleri “Ulusal Yayım Servisi” tarafından

yürütülmektedir. Bu servis büyük ölçüde kamu servisi niteliğindedir. Ülke geneline

yayılan 44 yerel büro ile hizmetlerini yürütmektedir. Polonya’da Tarımsal Yayım

hizmetlerinin uzun bir geçmişi olmasına rağmen, 2005 yılında yapılan düzenlemelerle

bu hizmetleri veren kuruluşların yeniden yapılandırılması ve görevlerinin belirlenmesi

sağlanmıştır. Polonya tarımı günümüzde bir değişim süreci yaşamaktadır. Mevcut

durumda kamu yayım sistemi hakimdir. Bulgaristan’da Tarımsal Yayım

hizmetlerinden sorumlu olan kuruluş Ulusal Tarımsal Yayım Servisi NAAS dır. Bu

servis 1991 yılında bağımsız bir birim olarak düzenlenmiştir. NAAS’ın temel amacı,

Bulgaristan tarım sektörünü AB üyeliğine hazırlamak ve Dünya pazarlarındaki

rekabet gücünü artırmak olarak belirlenmiştir. Tarımsal Yayım hizmetlerinde kamu

Yayım sistemi sorumludur. İsviçre’de ekolojik tarıma büyük önem verilmekte ve

Tarımsal Yayım hizmetleri ekolojik tarımı gerçekleştirecek şekilde yürütülmektedir.

1993 yılından önce bu hizmetler diğer birçok Avrupa Ülkesinde olduğu gibi büyük

14

ölçüde kamu tarafından yürütülmekte idi. Bu yılda yapılan bir düzenleme ile

yönetimde liberalleşme yapılmış, özel kuruluşlara kontrol yetkisi verilmiştir. Ülkede

uygulanan Ekolojik Performans Katalogu (ÖLN), AB tarafından ortaya konulan iyi

tarım uygulamaları (GAP) ve Çapraz Uyum (Cross Compliance) kriterlerine paralel bir

yapıdadır. Ülke tarım alanlarının % 97 kadarı ekolojik kriterlere göre işlenmektedir

(Anonim 2011, Yurttaş 2010, Yurttaş 2011).

2.3.1.2. Türkiye’de tarımsal yayım

Milli Mücadele yıllarından sonra tarımsal faaliyetleri modernize etmek,

çiftçilerin muhtaç oldukları yeniliklere kavuşturmak ve zirai kalkınma hamlesine

cesaretle girişmek üzere atılan olumlu bir adım olarak 1931 yılında Birinci Ziraat

Kongresi’ni (Şenocak 1967) çiftçi eğitimine yönelik bir kavram olarak ilk defa bir

kongre ile tarihi süreç içinde yer almıştır. Türkiye’de tarımsal yayım kavramı ilk defa

ise 1938 yılında toplanan “Birinci Köy ve Ziraat Kalkınma Kongresinde” kullanılmıştır

(Ceylan 2012). Avrupa’da uygulanan bilgi ve metodların Türkiye’nin ekonomik ve

sosyal şartlarına uyacak şekilde aktarılması kongrenin ana ilkelerinden biri olmuştur

(Şenocak 1967). 1943 yılında yürürlüğe giren “Ziraat Vekaleti Teşkilatının Nakil ve

Teknik İşletme Vasıtalarıyla Teçhizine Dair Kanun” ile yayım hizmeti bir kamu hizmeti

olarak tanımlanmıştır. Bu kanun ile yayım hizmetlerinin yürütülmesi Tarım

Bakanlığına verilmiştir. Tarım Bakanlığının bu kanun çerçevesinde il ve ilçe

düzeyinde örgütlenme süreci, 1943 yılında Ankara, Eskişehir ve Manisa illerinde

başlamış, 1958 yılında bütün illerde bu süreç tamamlanmıştır (Şenocak 1967, Ceylan

2012, Tatlıdil 2013). Tarımsal yayımın gelişmesi için duyulan ihtiyaç 1960’lı yıllarda

bir defa daha ortaya çıkmıştır. Nitekim Beş Yıllık Planda: “Tarımdaki gelişmenin ve

üretim artışının temel şartlarından biri, bu sektörde çalışanların, rasyonel çalışma

usullerini benimsemesini sağlamaktır. Bu bakımdan, eğitim, tarım eğitimi, yayın işleri

ve özellikle kooperatifleşme hareketi, bu sektördeki gelişmenin sağlanması için

gerekli unsurlar olarak kabul edilmelidir” denilmek süretiyle, tarımsal yayımın önemi

bir daha belirtilmiştir. 1965 yılında düzenlenen Türkiye Ziraat Mühendisliği 1. Teknik

Kongresi’nde “Tarımsal Yayım ve Öğretim” problemleri yeniden ele alınmıştır

(Şenocak 1967). Özellikle 1970’lerin sonlarında, kamu tarafından yürütülen yayım

hizmetlerinde önemli sorunlar ortaya çıkmış ve bunlar kamu yayımının etkinliğini

düşürmüştür. Zaman içinde sorunlara müdahale edilerek olumsuzluklar ortadan

kaldırılmaya çalışılmıştır (Özçatalbaş ve ark. 2010). Bu süreç içinde Tarımsal Yayım

15

ve Uygulamalı Araştırma Projesi (TYUAP), Önder Çiftçi Projesi (ÖÇP) yaklaşımları

uygulanmış ve uygulanmaya devam etmiştir. Bazı başarılı sonuçlarla birlikte bu

yaklaşım ile de geleneksel yaklaşımın olumsuz yanları giderilememiş, söz konusu

yaklaşımın öngördüğü uygulamalardan birisi olan köy ziraat teknisyenliği

yürütülememiş ya da birkaç örnek ile sınırlı kalmıştır.

Türkiye'de, özellikle uluslararası kuruluşların finansman ve teknik yönden

katkıda bulundukları Entegre Kırsal Kalkınma Projeleri’nde altyapı, kredi ve eğitim

hizmetleri birlikte yürütülmektedir. Bu projeler ve uygulama yılları aşağıdaki gibidir

(Yurttaş ve ark 2011):

Çorum-Çankırı Entegre Kırsal Kalkınma Projesi.................1976-1981

Erzurum Kırsal Entegre Kalkınma Projesi .........................1981-1989

Bingöl-Muş Entegre Kırsal Kalkınma Projesi......................1990-1999

Yozgat Entegre Kırsal Kalkınma Projesi...................... ......1991-2000

Doğu Anadolu Havza Geliştirme Projesi.............................1993-2001

Ordu-Giresun Entegre Kırsal Kalkınma Projesi...................1997-2004

Sivas-Erzincan Entegre Kırsal Kalkınma Projesi……….....2005-2012

Öte yandan Dünya Bankasının finansman desteğiyle; Aşağı Seyhan Sulama,

Çorum-Çankırı Kırsal Kalkınma, Yaş Meyve ve Sebze İhracatını Geliştirme ve

Ceyhan-Aslantaş Sulama Projelerinde, gerek tarımsal yayım örgütlenmesi ve

gerekse kullanılan yayım yöntemleri açısından Türkiye için tarımsal yayım

çalışmalarında azımsanamayacak bir deneyim birikimi sağlanmıştır (Tatlıdil 2013).

Türkiye’de tarımsal yayım hizmetleri bir kamu faaliyeti olarak başlatılmış ve 2000’li

yıllara kadar bu yapı değişik uygulamalar ve projelerle devam etmiştir. Özellikle 2003-

2006 yıllarında uygulanan 1000 Köye 1000 Tarım Gönüllüsü Projesi olarak da bilinen

Köy Merkezli Tarımsal Üretime Destek Projesi ile tarımsal yayım hizmetleri farklı bir

boyut kazanmıştır.

Kamu yayım hizmetleri ve sivil toplum örgütleri, ziraat odaları, tarımsal

danışmanlık şirketleri, serbest tarım danışmanlarınca yerine getirilecek tarımsal

yayım ve danışmanlık hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili olarak; ilke ve kural belirleme,

strateji ve program geliştirme, yönlendirme, özendirme, eğitim, sertifilandırma,

belgelendirme, görev ve sorumluluk tanımlama, izleme ve değerlendirme, denetim ve

yaptırım uygulama görevleriyle ilgili usul ve esasları, tarımdan girdi alan ve tarıma

girdi veren kuruluşların ticari faaliyetleri çerçevesinde yapacakları çiftçi bilgilendirme

16

faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları kapsayan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık

Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik 18.04.2006 tarihli, 5488 sayılı Tarım

Kanununun 9. Maddesine dayanılarak hazırlanmıştır (Anonim 2012). Bu yönetmelik

ile tarımsal danışmanlık terimi Türkiye tarımsal yayım sisteminde yer almıştır. Köy

Merkezli Tarımsal Üretime Destek Projesinin uygulama süresinin bitmesi ile birlikte

01 Ocak 2007 tarihinde “Tarımsal Yayımı Geliştirme Projesi (Tar-Gel)” olarak

uygulamaya konulmuştur. Tar-Gel projesi kapsamında 2007 yılında 1769 adet Ziraat

Mühendisi ve 731 adet Veteriner Hekim olmak üzere toplam 2.500 teknik elemana

istihdam sağlanmıştır. Köy Merkezli Tarımsal Üretime Destek Projesi kapsamında 2

yıl ve üzeri çalışan (“ Proje Uygulama Esasları, Proje Merkez Koordinasyon Kurul

Kararları ve Hizmet Alım Sözleşmeleri” ile belirlenen yükümlülüklerini yerine

getirmedikleri tespit edilen ve İl Proje Yürütme Kurulu Tarafından sözleşmeleri fesh

edilenler hariç) tarım danışmanlarının da yine KPSS ve yaş şartı aranmaksızın

sözleşmeli pozisyonda istihdam edilmiştir.

27.08.2011 tarih ve 28038 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 651 sayılı KHK

ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde Eğitim Yayım ve Yayınlar

Dairesi Başkanlığı (EYYDB) kurulmuştur. Bu kapsamda 29.11.2011 tarih ve 2011-

127/66 sayılı olur ile yürürlüğe giren Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Merkez

Teşkilatı Görev Yönergesi ile Tar-Gel Projesini yürütme görevi EYYDB bünyesinde

kurulan Çiftçi Eğitimi ve Yayım Daire Başkanlığına verilmiştir. Tar-Gel Projesi İl

Müdürlüklerindeki yeniden yapılanma neticesinde Koordinasyon ve Tarımsal Veriler

Şube Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Bakanlık Makamının 08.07.2011 tarih ve

38 sayılı Olur’u ile yürürlüğe giren Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Taşra

Teşkilatının Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları, Bakanlık Makamının 02.08.2011

tarih ve 43 sayılı Olur’u ile güncellenerek “Tarımsal Yayımı Geliştirme Proje Birimleri

ve Görevleri” eklenerek 4/A ve 4/B statüsünde bulunan Tar-Gel personeli

köy/beldelerde oluşturulan “Tarımsal Yayımı Geliştirme Proje Birimlerinde”

görevlendirilmeye devam etmektedirler (Anonim 2012). 08.09.2006 tarihinde

yürürlüğe giren “Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair

Yönetmelik” ile Türkiye’de kamu dışı danışmanlık hizmetlerini (serbest tarımsal

danışmanlık) düzenleyen ilk yasal düzenleme yapılmıştır. Bu yönetmelik ile sivil

toplum örgütleri, tarımsal danışmanlık şirketleri ve çiftçi örgütlerinin de tarımsal

danışmanlık hizmetleri vermelerine olanak sağlanmıştır. Yönetmelikle belirtilen

17

hükümlere göre sertifikalandırılmış kişiler “Tarım Yayımcısı” olarak adlandırılmıştır.

Yönetmelik Serbest Tarım Danışmanı veya Tarım Yayımcısı olabilmek için esas

itibari ile 120 saatlik bir sertifika programına katılımı zorunlu kılmış ise de daha sonra

bu zorunluluk ortadan kaldırılmış ve Bakanlık tarafından yılda iki kez yapılan sınavda

başarılı olmak koşulu getirilmiştir (Ceylan 2012). 04 Temmuz 2014 tarihli Resmi

Gazete’de yayınlanan “Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme

Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ (Tebliğ No:2014/15)” kapsamında

desteklemeden yararlanabilmek için çiftçilerin/tarımsal işletmelerin bazı asgari

koşulları yerine getirmiş olmaları gerekmektedir. Bu koşullar;

a. Çiftçi kayıt sistemine ve/veya hayvan kayıt sistemine ve/veya örtü altı kayıt

sistemine ve/veya su ürünleri kayıt sistemine ve/veya arıcılık kayıt sistemine

ve/veya koyun-keçi kayıt sistemine ve/veya Organik Tarım Bilgi Sistemine

(OTBİS) kayıtlı olmak,

b. Aşağıdaki kriterlerden en az birini sağlamak,

1) Örtü altında en az üç dekar alanda üretim yapmak,

2) Bağ-bahçede en az on dekar alanda üretim yapmak,

3) Tarla ziraatında; kuruda en az yüz dekar veya yarısından fazlası kuru

olmak kaydıyla kuru ve sulu toplam en az yüz dekar, suluda en az elli

dekar alanda üretim yapmak,

4) Hayvancılıkta; süt sığırcılığı yapan işletmelerde en az onu sağmal olmak

kaydıyla en az yirmi büyük baş sığır, besi sığırcılığı yapan işletmelerde en

az elli baş sığır ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde en az yüz

küçükbaş hayvana sahip olmak,

5) Arıcılıkta en az elli adet arı kolonisine sahip olmak,

6) Su ürünleri üretim tesisine sahip olmak,

7) Kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde; yumurta üretiminde 5000 adet,

et üretiminde 10 000 adet ve üzeri kapasitede yetiştiricilik yapmak,

8) Organik tarım alanında, birinci fıkranın (b) bendinin 1, 2, 3, 4, 5 ve 7 nci alt

bentlerinde belirtilen işletme büyüklüklerinin yarısına sahip olmaktır

(Anonim 2014).

Bu tebliğ uyarınca 2014 yılı için çiftçi/tarımsal işletme başı 600 TL/yıl

(400+200) destekleme ödemesi yapılmaktadır. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık

Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik ile tarımsal yayım alanında genel

18

kabulleri değiştiren yeni bir yaklaşımın oluştuğu ileri sürülebilir. Bu oluşum GTHB’nin

yürüttüğü ve ülke genelinde hakim olan kamu yayımı yanında, özel girişimin de resmi

olarak yer almasını sağlayacak yayımın özelleştirilmesi üzerine yapılandırılmış olup

tarım sektörünün gündemine girmiştir (Özçatalbaş 2010). 2009 yılında başlanan ve

halen devam eden tarımsal danışmanlık destekleme ödemeleri çizelge’de

sunulmuştur.

Çizelge 2.3.1.: 2009-2014 Yılları Arasında Tarımsal Yayım ve Danışmanlık

Desteğinden Yararlanan Tarımsal İşletme ve Danışman Sayıları ile Ödenen Destek

Miktarları (Anonim 2014)

Yıl İşletme

Sayısı

Kişi/Kuruluş

Sayısı

Danışman

Sayısı

Destek

Miktarı (TL)

Toplam Ödenen

Destek (TL)

2009 3.145 - 100 225 707.625

2010 21.772 266 471 500 10.886.000

2011 33.379 314 751 500 16.740.500

2012 63.266 376 1270 600 37.796.600

2013 111.958 606 2101 600 65.579.300

2014 145.000 770 2392 600

19

3. KOP BÖLGESİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

3.1. Tarihi ve Coğrafi Konumu

Konya Ovası Projesi (KOP), İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS)

Düzey 2'ye göre TR52 ve TR71 bölgelerinde yer alan Aksaray, Karaman, Konya ve

Niğde illerini kapsamakta olup; sahip olduğu 65.014 km2'lik alanla Türkiye

yüzölçümünün yaklaşık %8,3'ünü, nüfusunun ise yaklaşık %3,98'ini oluşturmaktadır.

KOP Bölgesi sahip olduğu yaklaşık 3 milyon hektarlık geniş tarım alanları,

farklı agro ekolojik bölgeler, sulama imkanları, coğrafi konumu ile ülkemizin en önemli

tarım bölgesi olarak kabul edilmektedir. KOP Bölgesi başta buğday, arpa, şeker

pancarı, kuru fasulye, patates, ayçiçeği, haşhaş, kimyon, aspir gibi tarla bitkileri

olmak üzere birçok tarla bitkisi yanında, çok sayıda sebze ve meyve türlerinin

üretiminde söz sahibi olan bir tarım bölgesidir. KOP Bölgesi'nin yüzölçümü 65.014

km2 olup, Türkiye'nin %8,3'ünü oluşturmaktadır.

Çizelge 3.1.1. KOP Bölge İlleri ile Türkiye Yüzölçümü Karşılaştırılması

İller Yüzölçümü (km2)

Aksaray 7.966

Karaman 8.869

Konya 40.814

Niğde 7.365

KOP Bölgesi 65.014

Türkiye 783.562

KOP/Türkiye (%) 8.30 (Kaynak: Türkiye İstatistik Yıllığı, 2011 TÜİK; Ankara, Anonim 2014)

Çizelge 3.1.2. KOP Bölgesi İllerinin İlçe, Belediye ve Köy Sayısı (2013) İller İlçe Sayısı Belediye Sayısı Köy Sayısı

Aksaray 7 22 175

Karaman 6 11 158

Konya 31 31 -

Niğde 6 29 130

KOP Bölgesi 50 93 463 (Kaynak: (ADNKS) 31/12/2013 sonuçları, http://www.tuik.gov. tr,; Anonim 2014)

KOP Bölgesi’nde yer alan illerden Aksaray ilinin yüzölçümü 7.966 km² olup,

KOP Bölgesi illeri arasında alan büyüklüğüne göre 3.sırada yer almaktadır. Aksaray

ilinin toplam 799.700 ha alanının, 655.933 ha (%82.0)'sı düzlük, 71.144 ha (%8.9)'u

dağlık, 72.623 ha (%9.1)'lik kısmı ise sulak alandan oluşmaktadır. Karaman ilinin

yüzölçümü 8.869 km² olup, KOP Bölgesi illeri arasında alan büyüklüğüne göre

http://www.tuik.gov.tr/

20

2.sırada yer almaktadır. Karaman ilinin 892.400 ha alanının, 230.358 ha (%25.8)'i

düzlük, 658.039 ha (%73.7)'si dağlık, 4.003 ha (%0.4)'lük kısmı ise sulak alandan

oluşmaktadır. Konya ilinin yüzölçümü 41.814 km² olup, KOP Bölgesi illeri arasında

alan büyüklüğüne göre 1.sırada yer almaktadır. Konya ilinin 4.100.099 ha alanının,

2.601.248 ha (%63,4)'ü düzlük, 1.313.912 ha (%32,0)'lık kısmı dağlık, 184.939 ha

(%4.5)'i sulak alandan oluşmaktadır. Niğde ilinin yüzölçümü 7.365 km² olup, KOP

Bölgesi illeri arasında alan büyüklüğüne göre 4.sırada yer almaktadır. Niğde ilinin

394.326 ha (%53.3)'sı düzlük, 345.485 ha (%46.7)'si dağlık, 189 ha (%0)'lık kısmı ise

sulak alandan oluşmaktadır.

KOP Bölgesi, tarih öncesi çağlardan günümüze uzanan her dönemde, kültür

tarihinin önemli bir merkezi olmuş ve çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Bu

Bölge’de, insan yaşamı ve kültürüne ait en eski bulgular, Niğde ve Karaman illerinde

ortaya çıkarılmıştır. Niğde'nin kuzeydoğusunda yer alan Göllü Dağ ve çevresinin,

yapılan kazı ve yüzey araştırmaları ile Alt Paleolitik Dönem’de, 800.000'li yıllardan

itibaren özellikle obsidyen yataklarının bolluğu nedeni ile kullanıldığı görülmektedir.

Göllü Dağ’ın arkeolojik ve kültürel açıdan önemi, alet yapımında farklı teknik ve

becerileri kullanabilen Homo erectus ve Neandertaller gibi ilk insan gruplarına işaret

etmesidir. Paleolitik döneme ait diğer bir yerleşme olan Pınarbaşı'nda da (Karaman-

Süleymanhacı Köyü) mikrolitik alet örnekleri bulunmuştur.

Üretim, beslenme, teknoloji, inanç ve sosyal olarak yaşamı belirleyen

unsurların yeniden biçimlenme sürecini yansıtan Neolitik döneme ait yerleşmeler,

Bölge'de çok miktarda bulunmaktadır. Konya yakınlarında yer alan Çatalhöyük

yerleşimi, bu döneme ışık tutan en önemli çalışmalardandır. Burada ortaya çıkarılan

evlerin iç tasarımlarında, işlevsel kaygıların vurgulanması ve ana tanrıça kültünün

inanç sisteminde yerini alması, kültürel açıdan önemli gelişmelerdir. Niğde Köşk

Höyük (Bor- Bahçeli Beldesi), Pınarbaşı yerleşimi (Karaman) bu döneme ait buluntu

veren diğer yerleşmelerdir. Yerleşmelerin daha da büyüdüğü, ilerleyen alet teknolojisi

ile birlikte, topluluklarda iş bölümünün geliştiği Kalkolitik dönemde de Bölge’deki iskan

devam etmiştir. Konya Çatalhöyük, Karaman Can Hasan Höyüğü, Niğde Tepecik

Höyük bu dönemin önemli yerleşmeleridir. Bronz Çağı yerleşmelerinin ise; özellikle

Karaman’ın kuzey, kuzeydoğu ve kuzeybatı bölgelerinde ovalarda toplandığı tespit

edilmiştir. Abdullah Höyük, Akyokuş Höyük, Boz (Güllü) Höyük, Büyükgonu (Unu)

Höyük, Çardagin Höyük, Davda Höyük bu döneme ait yerleşimlerden birkaçıdır.

21

Hititler öncesinde, Asur ticaret yollarında yer alan yerleşim yerlerinde Asur kültürünün

etkileri görülmektedir. Acemhöyük (Aksaray), Karahöyük (Konya) bu döneme ilişkin

önemli buluntular vermişlerdir. M.Ö 1600'lü yıllarda Hitit Krallığı'nın (1.Hattuşili ve

oğulları) güneydeki bölgeleri denetimi altına alarak Akdeniz kıyılarına açılma

girişimlerinin izlerini ise; Zeyve Höyük, Yalburt Havuzu (Ilgın), Eflatun Pınar

(Beyşehir), Fasıllar Anıtı gibi eser ve yerleşimlerde görmekteyiz.

Bölge, Hititlerin ardından Frig uygarlığına ev sahipliği yapmıştır. Özellikle

tarım, hayvancılık, ahşap ve maden işçiliği gibi alanlarda başarı göstermiş olan bu

uygarlığa ait buluntular Sızma, Sille(Konya) yerleşimlerinde ortaya çıkarılmıştır.

Bölge'nin M.Ö. VII. yüzyıldaki konukları Lydialılar, M.Ö. VI. yüzyılda Persler

olmuşlardır. M.Ö. 334 yılında ise Makedonya Krallığı'na bağlanmıştır. M.Ö. I.

yüzyılda Pontus yönetiminde kalmış, bu dönemi izleyen yıllarda Pontus ve Romalılar

arasında el değiştirmiştir. VII. yüzyılda Sasaniler ve Araplar kısa süreli olarak

Bölge’de varlık göstermişlerdir. Oğuz boylarının 1071 yılında Anadolu'ya girişi, yeni

bir sosyal ve kültürel atmosferin oluşmasını sağlamıştır. Özellikle Kutalmışoğlu

Süleyman Şah'ın Bölge'ye hakim olup batıya yönelmesi, Selçuklu Devleti'nin oluşum

sürecini başlatmıştır. 1074 yılında kurulan Devlet'in başkenti Konya olmuştur. Bu

dönemde Konya başta olmak üzere, özellikle mimari, felsefe, edebiyat, teoloji, müzik

gibi sanatın çeşitli alanlarında üretilen eserlerle KOP Bölgesi Anadolu'ya ışık

yaymıştır. Selçuklu Devleti'nin yıkılışının ardından Bölge’de Karamanoğlu Beyliği'nin

hakimiyeti görülür. Osmanlı İmparatorluğu Bölge'yi 1465 yılında sınırları içine

katmıştır. Osmanlılar zamanında da eyalet merkezi olan Bölge, sosyal ve kültürel

önemini bu dönemde de sürdürmüştür. Kurtuluş Savaşı sırasında Batı Cephesi

Komutanlığı'nda mücadele veren Bölge, 1920’de işgalden tamamen kurtulmuştur.

Kültürel altyapısının güçlü oluşu, KOP illerini Cumhuriyet döneminde de önemli kılmış

ve hızla kalkındırmıştır (www.kop.gov.tr).

3.2. İklim ve Bitki Örtüsü

KOP Bölgesi coğrafi konumu itibariyle Türkiye'nin en büyük ovalarına sahip

ancak en az da yağış alan bölgesidir. Türkiye uzun yıllar yıllık yağış ortalamasının

640 mm civarında olmasına karşın bölge uzun yıllar yıllık yağış ortalaması 330 mm

civarındadır. Bu miktar, Konya-Karapınar İlçesi civarında 280 mm’nin altına kadar

düşmektedir. Bu nedenle Türkiye’de kullanılabilir yerüstü su kaynağının ancak %2’si

bölgededir. Diğer yandan bölgenin geniş bir kapalı havza olması nedeniyle Türkiye

22

yeraltı su kaynağının %17’sini bulundurmaktadır. Bir başka ifade ile Türkiye'de

kullanılabilir yerüstü suyunun en az, buna karşılık yeraltı suyunun en fazla bulunduğu

bölge Konya Kapalı Havzası’dır. Fakat kullanılabilir rezerv üzerinde aşırı çekim,

yağışların yetersizliği ve yeterli besleme olmadığından; havzadaki yeraltı suyu

seviyesi her yıl ortalama 3 m düşüş göstermektedir. KOP Bölgesi'nde, yazları sıcak

ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlı karakter gösteren karasal iklim özellikleri hâkimdir.

Yağışlar genellikle kış aylarında kar, ilkbahar ve sonbahar aylarında yağmur

şeklindedir. KOP Kapalı Havzası, Türkiye ortalamasının yaklaşık %51'i kadar yağış

almaktadır. KOP Bölgesi havza toprakları genellikle yüksek pH’lı (pH: 7.5-8.5), fazla

kireçli (> %15), düşük organik maddeli (< %2) ve ağır bünyeli (killi, killi-tınlı) olup kötü

fiziksel özellikler ve bilinçsiz toprak işleme nedeniyle kaymak tabakası oluşumu

yaygındır. Havzanın 266.624 ha’ında tuzluluk ve sodiklik, 2.804.633 ha’ında da ise su

ve rüzgar erozyonu mevcuttur. Ova haricindeki dağlık-tepelik araziler çoğunlukla

eğimli, taşlı, sığ, parçalı ve kıraçtır. Havza toprakları yarı kurak (yıllık yağış toplamı

250-500 mm arası) iklim kuşağında olduğundan organik maddece fakirdir. Genellikle

tarım topraklarının %88’inde organik madde orta ve az düzeyde olup %3’ün

altındadır. Havza toprakları yarı kurak iklim kuşağında olup genellikle yüksek pH’lı,

fazla kireçli, düşük organik maddeli ve ağır tekstürlüdürler. Dolayısıyla söz konusu

toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri bozuktur. Bunun sonucunda da

kaymak tabakası oluşumu yaygındır. Ova haricindeki dağlık-tepelik araziler

çoğunlukla eğimli, taşlı, sığ, parçalı ve kıraçtır. KOP Bölgesi tarım arazileri, yeraltı

(YAS) ve yerüstü (YÜS) su kaynakları ile sulanmaktadır. Sulamalar, Devlet Su İşleri,

İl Özel İdaresi, kooperatif, halk ve şahıslar tarafından yapılmaktadır. Bölgede mevcut

sulanan alanlar Tablo 14’de verilmiştir. 2012 yılı itibariyle KOP Bölgesi’nde toplam

mevcut sulanan alan miktarı 923.569 ha olarak gerçekleşmiştir (Anonim 2012;

Anonim, 2013).

Çizelge 3.2.1.KOP Bölgesi’nde Mevcut Sulanan Alan (Hektar)

Konya Karaman Aksaray Niğde KOP

İşletmede Olan DSİ Projeleri (YÜS) 188.807 22.838 24.761 8.316 244.722

İl Özel İdaresi Sulamaları (YÜS) 22.940 6.112 9.675 27.102 65.829

Halk Sulamaları (YÜS) 56.877 4.640 23.008 9.983 94.508

Kooperatif sulamaları (YAS) 147.803 33.790 11.0019 20.230 212.842

Şahıs Sulamaları (YAS) * 192.872 17.908 45.796 49.092 305.668

Toplam 609.299 85.288 114.259 114.723 923.569 * Kuyu başına düşen alan miktarı 4 ha olarak kabul edilmiştir.

23

İklim ve topografya verileri dikkate alınarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık

Bakanlığı'nca 30 Bölge başlığı altında hazırlanan Türkiye Tarım Havzalarına göre

ise; KOP Bölgesi sınırları içerisinde 4 adet tarım havzası bulunmaktadır.

Çizelge 3.2.2.KOP Bölgesi Tarım Havzaları

Havza No

Havza, İl ve İlçeler

İç Ege Havzası

15 İli İlçesi

Konya Konya Akşehir, Doğanhisar, Tuzlukçu, Ilgın

Orta Kızılırmak Havzası

27 İli İlçesi

Aksaray Ağaçören, Gülağaç, Güzelyurt, Ortaköy, Sarıyahşi

Niğde Çamardı, Çiftlik, Merkez

Orta Anadolu Havzası

İli İlçesi

28 Aksaray Eskil, Aksaray-Merkez

Karaman Ayrancı, Kâzımkarabekir, Merkez

Konya Altınekin, Cihanbeyli, Çeltik, Çumra, Emirgazi, Ereğli, Güneysınır, Halkapınar, Kadınhanı, Karapınar, Karatay, Kulu, Sarayönü, Yunak

Niğde Altunhisar, Bor, Ulukışla

Göller Havzası

30 İli İlçesi

Karaman Başyayla, Ermenek, Sarıveliler

Konya Ahırlı, Akören, Beyşehir, Bozkır, Derbent, Derebucak, Hadim, Hüyük, Meram, Selçuklu, Seydişehir, Taşkent, Yalıhüyük

(Kaynak: http://www.tanm.gov.tr, [Ziy. Tar. :25/07/2014; Anonim 2014]

3.3.Nüfus Durumu

KOP Bölgesi nüfusu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına

göre 2012 yılı itibariyle 3 milyon 7 bin 890 kişi iken 35 Bin 738 kişi artarak, 2013

yılında 3 milyon 43 bin 628 kişiye ulaşmıştır. Bölge nüfusu; Türkiye nüfus artışı ile

paralel bir yapı sergilemekle beraber bölge nüfusunun Türkiye nüfusu içerisinde

aldığı pay % 3,97 olmuştur.

Çizelge 3.3.1.KOP Bölgesi Nüfusunun İllere Göre Dağılımı (2009-2013)

İller 2009 2010 2011 2012 2013

Aksaray 376.907 377.505 378.823 379.915 382.806

Karaman 231.872 232.633 234.005 235.424 237.939

Konya 1.992.675 2.013.845 2.038.555 2.052.281 2.079.225

Niğde 339.921 337.931 337.553 340.270 343.658

KOP 2.941.375 2.961.914 2.988.936 3.007.890 3. 043.628

Türkiye 72.561.312 73.722.988 74.724.269 75.627.384 76.667.864

KOP/Türkiye (%) 4.05 4.02 4.00 3.98 3.97 (Kaynak: ADNKS 29/01/2013 sonuçları, http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.:28/02/2014]; Anonim 2014.)

http://www.tanm.gov.tr/


24

Çizelge 3.3.2.KOP Bölgesi Nüfusunun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı (2013)

KOP Bölgesi Aksaray Karaman Konya Niğde

Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın

0-4 128.763 122.266 16.919 16.300 9.276 8.695 87.781 83.133 14.787 14.138

5-9 134.680 127.978 17.600 16.632 9.620 9.213 91.922 87.658 15.538 14.475

10-14 137.792 131.881 17.799 17.248 10.287 10.028 93.609 89.117 16.097 15.488

15-19 142.693 137.768 18.480 17.330 10.697 10.683 97.129 94.029 16.387 15.726

20-24 119.624 124.825 15.255 15.188 8.742 9.665 81.861 85.741 13.766 14.231

25-29 120.733 116.235 15.612 14.821 9.522 8.990 82.675 80.397 12.924 12.027

30-34 121.343 118.296 15.949 15.264 9.601 8.834 82.326 81.324 13.467 12.874

35-39 108.124 107.582 14.084 14.063 8.529 8.432 73.367 73.397 12.144 11.690

40-44 100.567 102.245 12.557 12.918 8.389 8.215 68.018 69.758 11.603 11.354

45-49 90.929 91.878 10.983 10.946 7.427 7.508 62.178 63.324 10.341 10.100

50-54 80.023 82.748 8.915 9.624 6.459 6.523 55.701 57.594 8.948 9.007

55-59 66.512 70.117 7.447 8.032 5.412 5.634 46.607 49.074 7.046 7.377

60-64 53.936 58.773 6.640 7.307 4.354 4.691 36.961 40.395 5.981 6.380

65-69 38.885 47.220 4.729 5.891 3.154 3.818 26.377 31.952 4.625 5.559

70-74 27.670 35.283 3.200 4.247 2.578 3.044 18.487 23.526 3.405 4.466

75-79 19.789 25.940 2.275 3.225 1.996 2.439 13.173 17.019 2.345 3.257

80-84 14.307 19.050 1.466 1.971 1.619 2.032 9.528 12.822 1.694 2.225

85-89 4.895 8.910 508 927 603 911 3.239 5.908 545 1.164

90+ 968 2.400 122 332 115 204 624 1.494 107 370

Toplam 1.512.233 1.531.395 190.540 192.266 118.380 119.559 1.031.563 1.047.662 171.750 171.908 Kaynak: ADNKS 2013 sonuçları, http://www.tuik.gov. tr, [Ziy. Tar.:28/02/2014]; Anonim 2014

Çizelge 3.3.3. KOP Bölgesi'nde Şehirleşme Oranı ve Nüfus Yoğunluğu (2012-2013)

Şehirleşme Oranı (%) Nüfus Yoğunluğu (kişi/km2)

2012 2013 2012 2013

Aksaray 62.16 62.63 50 51

Karaman 70.32 70.89 27 27

Konya 76.20 100.00 53 53

Niğde 50.98 52.99 46 47

KOP (*) 71.11 87.71 48 49

Türkiye 77.28 91.35 98 100 Kaynak: 2013 ADNKS sonuçları, http://www.tuik.gov. tr, [Ziy. Tar.:28/02/2014]. * KOP Bölge Kalkınma İdaresi tarafından

hesaplanmıştır.; Anonim 2014

KOP Bölgesi şehirleşme oranı %87,71, Türkiye şehirleşme oranı %91,35’dır.

Nüfus yoğunluğu olarak ifade edilen “bir kilometreye düşen kişi sayısı" Türkiye

genelinde 2012 yılına göre 2 kişi artarak 100 kişi olurken; KOP Bölgesi illerinden aynı

zamanda yüzölçümü bakımından en büyük il olan Konya'nın nüfus yoğunluğu 53,

Aksaray İlinin nüfus yoğunluğu 51, Niğde İlinin nüfus yoğunluğu ise 47 ve Karaman

İlinin nüfus yoğunluğu 27 olmuştur.

http://www.tuik.gov/

http://www.tuik.gov/

25

3.4.Eğitim Durumu

KOP Bölgesi'ndeki okulöncesi eğitim ve ilköğretim okullaşma oranlarının

Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu görülmektedir. Ortaöğretim okullaşma

oranlarında ise; Karaman ilinin Türkiye oranının üzerinde olduğu, diğer KOP illerinin

ise Türkiye oranının altında kaldığı gözlenmektedir. KOP Bölgesi İllerine ait okul,

şube ve öğretmen başına düşen öğrenci sayılarının Türkiye ortalamasının altında

olduğu görülmektedir. , KOP Bölgesi illerinde okuma yazma bilmeyen kadınların

erkeklerden çok fazla olduğu görülmektedir. Bölgede okuma yazma bilmeyen kadın

sayısı 77.707 kişi, erkek sayısı 13.332 kişidir. İllere bakıldığında ise; okur-yazar

olmayan kadın nüfusu, Aksaray ilinde 15.598, Karaman ilinde 5.056, Konya İlinde

44.939, Niğde ilinde ise 12.114 kişidir. Bölge'de okuma yazma bilen nüfusa

bakıldığında, erkek okuma yazma bilen nüfus ile kadın okur-yazar nüfus arasında çok

fazla fark bulunmamaktadır. Bölge'de toplam okur-yazar erkek nüfusu 1.314.481 kişi

olurken, okur-yazar kadın nüfusu 1.282.703 kişi olmuştur. KOP Bölgesi Okuma

Yazma Bilmeyen Kadın Nüfusunun Toplam Nüfus içerisindeki oranı %5,65 ile Türkiye

oranı olan %6,43 altında seyretmektedir.

Çizelge 3.4.1.KOP Bölgesi ve Türkiye Karşılaştırmalı Okur-Yazar Durumu (2013)

İller Okuma Yazma Bilmeyen Okuma Yazma Bilen Bilinmeyen

Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam

Aksaray 2.463 15.598 18.061 162.586 152.848 315.434 2.363 1.999 4.362

Karaman 1.091 5.056 6.147 104.002 102.232 206.234 1.560 1.267 2.827

Konya 8.189 44.939 53.128 897.153 886.247 1.783.400 14.228 11.778 26.006

Niğde 1.589 12.114 13.703 150.740 141.376 292.116 979 876 1.855

KOP Bölgesi

13.332 77.707 91.039 1.314.481 1.282.703 2.597.184 19.130 15.920 35.050

Türkiye 449.328 2.205.315 2.654.643 33.098.329 31.275.805 64.374.134 873.453 832.915 1.706.368

Çizelge 3.4.2.KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Okul, Şube ve Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayıları (2013-2014)

İlkokul Ortaokul Ortaöğretim(Lise) *

Okul Şube Öğretmen Okul Şube Öğretmen Okul Şube Öğretmen

Aksaray 142 22 18 187 24 16 282 23 15

Karaman 127 18 16 228 23 15 292 21 15

Konya 196 22 17 273 25 18 328 21 16

Niğde 150 21 16 202 24 16 304 22 14

Türkiye 195 22 19 304 27 18 375 23 16

(Kaynak: http://meb.gov. tr//, [Ziy. Tar. : 16 /06/2014]; Anonim 2014)

http://meb.gov/

26

Çizelge 3.4.3.KOP Bölgesi İllerinde Eğitim Seviyesine Göre Derslik Başına Düşen

Öğrenci Sayısı (2013-2014)

İlkokul Ortaokul

Ortaöğretim Genel

Ortaöğretim Mesleki ve Teknik

Ortaöğretim

Aksaray 21 15 28 22

Karaman 15 23 25 22

Konya 18 27 27 28

Niğde 20 14 25 23

Türkiye 29 29 29 29

(Kaynak: http://meb. gov. tr//, [Ziy. Tar. : 16 /06/2014]; Anonim 2014)

KOP Bölgesinde 2013-2014 dönemi ilkokul, ortaokul ve ortaöğretimde derslik

başına düşen öğrenci sayısında da Türkiye ortalamasının altındadır.

Çizelge 3.4.4. Öğretim Yılına Göre KOP Bölgesi'nde İllere Göre Okullaşma Oranı (%)

İller Okul Öncesi İlköğretim

(İlkokul+ Ortaokul)

Ortaöğretim (Lise)

Genel Ortaöğretim

Mesleki ve Teknik

Ortaöğretim 3-5 4-5 5

Aksaray 26.97 37.29 45.99 99.55 99.65 93.03 68.80

Karama n 34.68 47.45 58.24 99.38 99.51 95.67 84.19

Konya 26.78 37.24 45.66 99.61 99.68 95.52 75.50

Niğde 28.49 39.77 48.97 98.49 99.17 93.73 73.27

Türkiye 27.71 37.46 42.54 99.31 99.57 94.52 76.65

(Kaynak: http://meb.gov.tr//, [Ziy. Tar. :16/06/2014] ; Anonim; 2014)

Çizelge 3.4.5.KOP İllerinde Yüksek Öğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretim

Elemanı Sayısı (2012)

İller Yüksek Öğretim Kurumunda Görev Yapan Öğretim Elemanı Sayısı

Profesör Doçent Yardımcı Doçent

Diğer Öğretim Elemanı

Genel Toplam

Aksaray 15 44 179 301 539

Karaman 9 11 60 196 276

Konya 540 330 858 2.441 4.169

Niğde 38 75 215 342 670

KOP 602 460 1.312 3.280 5.654

Türkiye 17.807 10.962 27.385 74.499 130.653

http://meb/

http://meb.gov.tr/

27

3.5. Bölgenin Arazi Varlığı ve Kullanım Durumu

KOP illeri sahip olduğu tarım arazisi varlığı ile önemli bir arazi potansiyeline

sahiptir. KOP Bölgesi 2012 istatistiklerine göre yaklaşık 3 milyon ha tarım arazisine

sahiptir. KOP Bölgesi’ndeki tarıma elverişli arazinin % 65.90’lık payla en büyük kısmı

Konya ilinde yer alırken, diğer üç il ise % 10-13 arasında değişen oranda birbirine

yakın pay almaktadır (Çizelge 3.5.1) KOP Bölgesi’nde mevcut işlenebilir tarım

arazilerinin % 94.52’lik büyük bölümü tarla bitkilerine tahsis edilmektedir. Diğer

taraftan ekilebilir alanların % 3.77’sını meyve ve bağ alanları, % 1.69’unu ise sebze

alanları oluşturmaktadır (Çizelge 3.5.2). KOP Bölgesi’nde özellikle kuru tarım yapılan

alanlarda nadas uygulamasının yaygın olması nedeni ile ekilebilir arazinin % 32.26’sı

nadasa bırakılmaktadır.

KOP Bölgesi dahilinde 5 adet akarsu havzası mevcut olup, Konya Kapalı

Havzası’nın tamamı, diğer havzaların ise bir kısmı bölge sınırları içerisinde

kalmaktadır. KOP Bölgesi’nde karasal iklim özellikleri hakimdir. Yazlar sıcak ve

kurak, kışlar soğuk ve yağışlıdır. Yağışlar genellikle kış aylarında kar şeklinde, bahar

aylarında yağmur şeklindedir. Bölgenin uzun yıllar yağış ortalaması ise 329,8 mm’dir.

Türkiye’nin yıllık yağış ortalaması ise 643,0 mm’dir. Bölge, Türkiye ortalamasından

yaklaşık %51 daha az yağış almaktadır.

Çizelge 3.5.1.KOP Bölgesi’nde Yer Alan İllerin Tarıma Elverişli Alan Miktarı

Bölge Tarıma Elverişli Alan

(ha)

İllerin KOP Bölgesi’ndeki Payı

(%)

Aksaray 377.076 13.04

Karaman 317.721 10.99

Konya 1.904.438 65.90

Niğde 290.263 10.07

KOP 2.889.500 100.00

Türkiye 23.794.963

28

Çizelge 3.5.2.Türkiye ve KOP Bölgesi Tarım Alanlarının Kullanım Şekilleri

Ürün Grubu

KOP BÖLGESİ TÜRKİYE

Ekim Alanı (ha)

Oran (%) Ekim Alanı (ha) Oran (%)

Ekilen Tarla Alanı 1.799.093 62.26 15.464.452 66.99

Nadas Alanı 932.359 32.26 4.286.136 18.01

Sebze Alanı 48.909 1.69 826.596 5.34

Meyve Bağ ve Bah. Bit. Alanı

109.056 3.77 3.212.988 13.50

Toplam Alan 2.889.500 100,00 23.794.963 100,00

3.6. Bitkisel Üretim Durumu

KOP Bölgesi tarım arazisi varlığı ile Türkiye tarım arazisi varlığının %12,2'sine

karşılık gelen çok büyük bir tarım havzasını kapsamaktadır. Tarla bitkilerinden şeker

pancarı, buğday, arpa, mısır, patates, ayçiçeği, yonca, fiğ, nohut, kuru fasulye, sebze

türlerinden havuç, domates meyve türlerinden elma, kiraz, vişne ve çilek üretimi

KOP bölgesinin söz sahibi olduğu belli başlı ürünlerdir.

Bitkisel üretimin ana unsuru olan tohumluk üretiminde de KOP bölgesi çoğu

tarla bitkisinde birinci sırada yer almaktadır. Konya, Karaman ve Aksaray’da en çok

üretilen bitki şeker pancarı, Niğde’de ise patatestir. KOP Bölgesi’nde en çok üretilen

bitki şeker pancarıdır. KOP Bölgesi’nde üretilen ve üretimi Türkiye’de en büyük paya

sahip olan ürün arpadır.

29

Çizelge 3.6.1.KOP Bölgesi 2013 Yılı Tarla Bitkileri Üretiminde (ton) Öne Çıkan

Bitkiler

Bitki Türü Konya Karaman Niğde Aksaray KOP

Toplam Türkiye

KOP/TR (%)

Arpa (Biralık) 77.411 94.500 31.303 71.787 275.001 560.000 49.11

Arpa (Diğer) 761.080 88.258 58.306 189.829 1.097.470 7.340.000 14.95

Buğday (Durum)

601.691 145.017 7.859 30.932 785.499 4.075.000 19.27

Buğday (Diğer) 1.690.239 87.777 214.074 227.861 2.219.951 17.975.000 12.35

Çavdar 20.570 19.578 47.795 13.972 101.915 365.000 27.92

Tritikale 1.838 938 1.963 188 4.927 118.000 4.17

Mısır (Tane) 353.552 132.650 274 10.877 497.353 5.900.000 8.42

Fasülye (Kuru) 49.723 36.322 14.061 4.593 104.699 195.000 53.69

Nohut 33.421 36.442 5.888 7.344 83.095 506.000 16.42

Patates 420.755 33.400 512.644 173.756 1.140.555 3.948.000 28.88

Aspir 2.305 779 - 1.730 4.814 45.000 10.69

Ayçiçeği (Çerezlik)

3.845 1.703 47 3.669 9.264 143.000 6.47

Ayçiçeği (Yağlık)

262.930 19.312 116 53.381 335.739 1.380.000 24.32

Haşhaş (Tohum)

4.072 - - - 4.072 19.244 21.15

Şekerpancarı 4.773.791 541.008 122.604 1.080.135 6.517.538 16.483.306 39.54

Mısır (Silajlık) 1.150.112 263.180 150.368 334.262 1.897.922 17.835.115 10.64

Yonca (Yeşil Ot) 1.089.704 188.776 182.015 226.920 1.687.415 12.616.178 13.37

Fiğ (Yeşil ot) 165.003 83.985 21.065 16.182 286.235 4.492.466 6.37

Yulaf (Tane) 12.035 16.732 10.178 148 39.093 235.000 16.63

Haşhaş (Kapsül)

4.072 - - - 4.072 19.244 21.15

Kolza 3.322 - - - 3.322 102.000 3.25

Mercimek (Kırmızı)

2.398 166 - - 2.564 395.000 0.64

Mercimek (Yeşil)

1.203 84 224 849 2.360 22.000 10.72

30

Çizelge 3.6.2.KOP Bölgesi 2013 Yılında Tarla Bitkileri Ekim Alanında (da) Öne Çıkan

Bitkiler

Bitki Türü Konya Karaman Niğde Aksaray KOP Toplam

Türkiye KOP/TR (%)

Arpa (Biralık) 217.600 322.000 107.250 210.150 857.000 1.784.600 48.02

Arpa (Diğer) 2.306.009 300.950 172.730 582.543 3.362.232 25.420.500 13.23

Buğday (Durum) 1.860.804 515.792 24.904 76.563 2.478.063 12.786.000 19.38

Buğday (Diğer) 5.255.781 356.924 701.131 716.577 7.030.413 64.940.000 10.83

Çavdar 63.631 69.721 192.499 47.692 373.543 1.381.656 27.04

Tritikale 4.906 3.524 5.358 947 14.735 354.024 4.16

Mısır (Tane) 341.310 136.653 397 13.216 491.576 6.599.980 7.45

Fasülye (Kuru) 135.754 113.390 54.190 23.270 326.604 847.630 38.53

Nohut 233.802 237.816 60.038 84.923 616.579 4.235.570 14.56

Patates 107.938 10.730 153.510 54.239 326.417 1.250.297 26.11

Aspir 18.569 8.470 - 8.877 35.916 292.920 12.26

Ayçiçeği (Çerezlik)

15.083 14.700 370 20.125 50.278 895.239 5.62

Ayçiçeği (Yağlık) 671.695 63.592 471 150.398 886.156 5.202.600 17.03

Haşhaş (Tohum) 56.710 - - - 56.710 322.773 17.57

Şekerpancarı 721.997 89.996 24.611 162.613 999.217 2.913.282 34.30

Mısır (Silajlık) 211.636 46.185 30.220 60.868 348.909 3.885.092 8.98

Yonca (Yeşil Ot) 195.525 38.245 39.700 123.535 397.005 6.286.419 6.32

Fiğ (Yeşil ot) 128.114 61.680 13.920 35.900 239.614 4.990.430 4.80

Yulaf (Tane) 51.022 67.344 38.871 764 158.001 925.490 17.07

Haşhaş (Kapsül) 56.710 - - - 56.710 322.773 17.57

Kolza 10.115 - - - 10.115 311.272 3.25

Mercimek (Kırmızı)

16.073 1.411 - - 17.484 2.605.000 0.67

Mercimek (Yeşil) 9.826 720 2.230 8.319 21.095 206.783 10.20

Kaynak: Anonim 2014b

KOP Bölgesi genelinde en çok ekim alanına sahip olan ürün buğdaydır. KOP

Bölgesi’nde, ekim alanı Türkiye’de en büyük paya sahip olan ürün ise arpadır.

31

Çizelge 3.6.3.KOP Bölgesi 2013 Yılında Tarla Bitkileri Veriminde (kg/da) Öne Çıkan

Bitkiler

Bitki Türü Konya Karaman Niğde Aksaray KOP

Ortalama Türkiye

Arpa (Biralık) 356 293 292 342 321 314

Arpa (Diğer) 330 293 338 330 323 289

Buğday (Durum) 323 281 316 404 331 319

Buğday (Diğer) 324 246 305 319 299 278

Çavdar 323 281 248 294 287 265

Tritikale 380 266 366 199 303 334

Mısır (Tane) 1.036 971 690 823 880 895

Fasülye (Kuru) 366 320 262 197 286 230

Nohut 143 153 98 86 120 121

Patates 3.898 3.113 3.339 3.204 3.389 3.160

Aspir 124 92 - 195 137 154

Ayçiçeği (Çerezlik) 255 116 127 182 170 160

Ayçiçeği (Yağlık) 391 304 246 357 325 265

Haşhaş (Tohum) 72 - - - 72 60

Şekerpancarı 6.612 6.032 4.982 6.663 6.072 5.666

Mısır (Silajlık) 5.434 5.698 4.976 5.492 5.400 4.595

Yonca (Yeşil Ot) 5.574 4.937 4.585 1.837 4.233 2.014

Fiğ (Yeşil ot) 1.288 1.362 1.513 451 1.154 906

Yulaf (Tane)

236 248 262 194 235 254

Haşhaş (Kapsül) 72 - - - 72 60

Kolza 328 - - - 328 328

Mercimek (Kırmızı) 149 118 - - 134 152

Mercimek (Yeşil) 122 117 100 102 110 106


32

Çizelge 3.6.4. KOP Bölgesi’nde Bazı Meyvelerin Dikili Alanları (da) (Anonim 2014b).

Meyve Cinsi

Konya Karaman Niğde Aksaray KOP

Toplamı Türkiye

KOP/TR (%)

Elma 95.028 207.971 216.982 18.570 538.551 1.730.955 31.11

Armut 3.531 3.349 2.015 1.648 10.543 235.283 4.48

Kiraz 65.339 3.349 21.341 742 90.771 764.594 11.87

Kayısı 2.109 2.066 6.099 460 10.734 1.156.132 0.93

Erik 3.425 2.914 1.100 1.195 8.634 197.262 4.38

Ceviz 9.644 10.876 2.874 1.335 24.729 639.015 3.87

Üzüm 57.563 18.030 39.160 19.220 133.973 2.618.490 5.12

Çilek 6.872 50 310 6 7.238 135.494 5.34


KOP Bölgesinde illere göre en çok dikili alanı olan meyve: Konya, Karaman ve

Niğde’de elma; Aksaray’da ise üzümdür. KOP Bölgesi ve Türkiye genelinde en çok

dikili alanı olan meyve elmadır.

Çizelge 3.6.5.KOP Bölgesi’nde Bazı Meyvelerin Üretim Miktarları (ton) (Anonim 2014b)

Meyve Cinsi

Konya Karaman Niğde Aksaray KOP

Toplamı Türkiye

KOP/TR (%)

Elma 75.666 571.479 349.122 10.103 1.006.370 3.128.450 32.17

Armut 5.968 11.196 2.863 1.321 21.348 461.826 4.62

Kiraz 49.893 11.196 9.627 512 71.228 494.325 14.41

Kayısı 4.378 9.420 3.336 974 18.108 780.000 2.32

Erik 6.451 6.189 1.434 607 14.681 305.393 4.81

Ceviz 5.264 4.751 1.513 1.301 12.829 212.140 6.05

Üzüm 33.658 29.308 20.649 12.694 96.309 2.132.602 4.52

Çilek 14.920 148 156 18 15.242 372.498 4.09 Kaynak: Anonim 2014b

KOP Bölgesinde illere göre en çok üretimi olan meyve Konya, Karaman,

Niğde’de elma; Aksaray’da üzümdür. KOP Bölgesi ve Türkiye genelinde en çok

üretimi olan meyve elmadır. KOP Bölgesi’nde, üretimi Türkiye’de en büyük paya

sahip olan ürün de elmadır. KOP Bölgesi meyve üretimi ülke genelinin %2 (kayısı) ile

%14’ünü (kiraz) karşılamaktadır.

33

3.7. Hayvansal Üretim

Çizelge 3.7.1. KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Sağılan Hayvan Sayısı (2013)

Sığır (Yerli) Manda Sığır (Kültür) Sığır (Melez)

Aksaray 29.293 772 130.417 60.382

Karaman 1.385 54 35.626 20.856

Konya 54.025 311 448.047 214.100

Niğde 1.252 8 110.086 24.863

KOP Bölgesi 85.955 1.145 724.176 320.201

Türkiye 2.348.487 117.591 5.954.333 6.112.437

Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014]; Anonim 2014

KOP Bölgesi'ndeki toplam büyükbaş varlığı 1.131.477 baş olup, Türkiye

toplam büyükbaş hayvan varlığı içerisindeki payı %7,79'dur.

Çizelge 3.7.2.KOP Bölgesi ve Türkiye'de Küçükbaş Hayvan Varlığı (2013)

Koyun (Merinos) Koyun (Yerli) Keçi (Kıl) Keçi (Tiftik)

Aksaray 4.974 370.057 33.639 192

Karaman 130.901 241.158 124.872 13.111

Konya 126.759 1.802.048 211.316 2.416

Niğde 5.759 485.057 94.512 2.176

KOP 268.393 2.898.320 464.339 17.895

Türkiye 1.799.081 27.485.166 9.059.259 166.289


KOP Bölgesi ve Türkiye'de Küçükbaş Hayvan Varlıkları verilmiştir. KOP

Bölgesi'nde toplam koyun sayısı 3.166.713 olup; KOP Bölgesi toplam koyun

sayısının Türkiye toplam koyun sayısı içerisindeki payı %10,81'dir.KOP Bölgesi'nde

toplam keçi sayısının Türkiye toplam keçi sayısı içerisindeki payı ise 482.234 baş ile

%5,22 olmuştur.



34

Çizelge 3.7.3. KOP Bölgesi'nde Kümes Hayvanı Varlığı (2013)

Yumurta Tavuğu

Et Tavuğu Ördek Hindi Kaz

Aksaray 294.882 1.120 6.066 13.173 6.704

Karaman 1.328.442 6.000 809 3.650 1.208

Konya 11.325.549 643.700 7.566 52.199 14.540

Niğde 397.005 215.000 4.287 10.816 5.759

KOP 13.345.878 865.820 18.728 79838 28.211

Türkiye 88.720.709 177.432.745 367.821 2.925.473 755.286


Çizelge 3.7.4.KOP Bölgesi'nde Arıcılık (2013)

Toplam Kovan

(Adet) Bal Üretimi (Ton)

Arıcılık Yapan İşletme Sayısı

Aksaray 23.737 348 657

Karaman 46.271 559 467

Konya 76.430 929 1.017

Niğde 30.402 456 638

KOP 176.840 2.292 2.779

Türkiye 6.641.348 94.694 79.934

Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014],Anonim 2014

KOP Bölgesi'nde 176.840 olan kovan sayısı varlığı, Türkiye kovan sayısının

%2,66'ını oluşturmaktadır. KOP Bölgesi, 2.292 ton bal üretimi ile Türkiye bal

üretiminin %2,42'lik orana sahiptir.

Çizelge 3.7.5. KOP Bölgesi'nde Tek Tırnaklılar Varlığı (2013)

At Katır Eşek

Aksaray 595 106 1.084

Karaman 570 841 1.920

Konya 1.725 1.022 6.713

Niğde 452 58 2.515

KOP 3.342 2.027 12.232

Türkiye 136.209 45.762 181.422





35

KOP Bölgesinde bulunan tek tırnaklı varlığı 17.601 olup; Türkiye tek tırnaklı

içerisindeki oranı %4,84 olmuştur.

Çizelge 3.7.6. KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Sağılan Hayvan Sayısı (2013)

İller Sağılan Hayvan Sayısı (Baş)


Aksaray 11.196 211 52.415 24.757

Karaman 476 29 12.990 7.895

Konya 15.970 152 161.145 74.571

Niğde 598 2 52.487 12.905

KOP Bölgesi 28.240 394 279.037 120.128

Türkiye 897.097 51.940 2.314.278 2.395.897


KOP Bölgesi büyükbaş hayvan varlığında sağılan toplam hayvan sayısı

427.799 olup, bu sayının Türkiye toplam sağılan büyükbaş hayvan sayısına oranı

%7,55 olmuştur.

Çizelge 3.7.7.KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Hayvanlardan Elde Edilen Süt

Miktarı (2013)

İller Elde Edilen Süt (Ton)


Aksaray 16.032 269 207.827 64.864

Karaman 602 37 46.334 20.741

Konya 21.112 195 643.453 207.009

Niğde 724 2 207.008 34.353

KOP Bölgesi 38.470 503 1.104.622 326.967

Türkiye 1.177.305 51.947 8.946.131 6.531.573

Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014]; Anonim 2014)

KOP Bölgesi'nde büyükbaş hayvan varlığından 1.470.562 ton süt elde edildiği;

bu miktarın Türkiye üretimi içerisindeki payının %8,8 olduğu görülmektedir.



36

Çizelge 3.7.8.KOP Bölgesi ve Türkiye Küçükbaş Sağılan Hayvan Sayısı (2013)

Sağılan Hayvan Sayısı (Baş)

İller Koyun Koyun Keçi Keçi

(Merinos) (Yerli) (Kıl) (Tiftik)

Aksaray 2.098 161.839 18.401 132

Karaman 73.836 154.718 54.774 5.981

Konya 59.932 1.010.076 89.968 585

Niğde 3.681 308.030 57.510 1.120

KOP Bölgesi 139.547 1.634.663 220.653 7.818

Türkiye 796.235 13.491.002 3.878.404 64.914 Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014]; Anonim 2014

KOP Bölgesi küçükbaş hayvan varlığında sağılan toplam koyun sayısı

1.686.683 olup, bu sayının Türkiye toplam sağılan koyun sayısına oranı %12,91'dir.

KOP Bölgesi küçükbaş hayvan varlığında sağılan toplam keçi sayısı 172.152 olup,

bu sayının Türkiye toplam sağılan keçi sayısına oranı %4,92 olmuştur.

Çizelge 3.7.9.KOP Bölgesi ve Türkiye Küçükbaş Elde Edilen Süt Miktarı (2013)

İller Elde Edilen Süt Miktarı (Ton)

Koyun (Merinos) Koyun (Yerli) Keçi (Kıl) Keçi (Tiftik)

Aksaray 92 13.594 1.766 3

Karaman 3.470 10.985 6.244 251

Konya 2.397 79.796 8.816 25

Niğde 220 23.102 5.693 43

KOP Bölgesi 6.179 127.477 22.519 322

Türkiye 38.739 1.062.274 413.444 2.299

Kaynak: http://www.tuik. gov.tr, [Ziy. Tar. :28/02/2014]; Anonim 2014

KOP Bölgesi'nde koyundan elde edilen toplam süt miktarı 133.656 ton olup;

Türkiye içerisindeki koyundan elde edilen süt miktarı oranı %12,14 olmuştur. Bölgede

sağılan keçi sütünün toplam miktarı ise; 22.841 ton olup, bu miktarın Türkiye toplam

sağılan keçi sütüne oranı %5,50 olmuştur.


http://www.tuik/

37

4. TARIMSAL YAYIMIN VE EĞİTİMİN ÖNEMİ

4.1. Tarımsal Yayımın Önemi

Tarımsal Yayım en az Tarımsal Öğretim ve Tarımsal Araştırma kadar önemli

bir konudur. Bir özdeyişte de belirtildiği gibi “ bir zincirin gücü, bu zinciri oluşturan

halkalardan en zayıf olanının gücü kadardır.” Bu yargı, Tarımsal Öğretim, Araştırma

ve Yayım zinciri için de geçerlidir (Yurttaş,2006). Tarımsal konularda yapılan tüm

çalışmaların, harcanan para, zaman ve emeğin sonuçta amacı, tarımla uğraşan

kişilerin kalkınmasına ve ülke ekonomisinin gelişmesine katkıda bulunmaktır.

Tarımsal Yayım, Üreticiler ve bilimsel araştırma kuruluşları arasında bir köprü görevi

görür. Yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanılmasını sağlamak ve kullanımdan

doğan problemleri de zamanında araştırma kuruluşlarına ileterek çözümünü

sağlamaktadır. Cumhuriyetli yıllardan günümüze kadar tarım sektöründe gelinen

nokta yeni teknolojilerin çiftçiler tarafından kullanılması sayesinde olmuş birim alana

ve birim hayvan başına verim artmış dolayısı ile toplam üretim artmıştır. Bu gün

dünya nüfusu ile birlikte Türkiye’nin nüfusu da artmaktadır. Bu nüfusu iyi ve kaliteli

gıda ürünleri ile beslemek Tarımsal Yayımın temel amaçlarındandır. Fakat, üreticiler

yeni teknikleri kullandıkça, kullanımdan doğan problemleri de artmaktadır. Bunlardan

bazıları; İşletmecilik, pazarlama, Kadınlara yönelik konular, Gençlik eğitimine ilişkin

konular, doğal kaynakların kullanımı, genç nüfusun istihdamı, toplum kalkınması gibi

konulardır. Ürünü çok üretmek artık temel amaç olmaktan çıkmış araç olmuştur.

Günümüz koşullarında Türk çiftçisi serbest piyasa ekonomisi içerisinde nasıl rekabet

edeceğini bilememektedir. Tek başına Pazar karşısında korumasız ve yalnızdır.

Rekabet edebilmesi için üretici birlikleri, kooperatifler ve dernekler şeklinde

örgütlenmelidir. Örgütlü toplumlar her zaman güçlü ve piyasada söz sahibidirler. İşte

teknolojinin de zamanında, etkin götürülebilmesi için de örgütlenmeye gereksinim

vardır.

Kırsal kalkınmada en önemli faktör kırsal nüfustur. Bu faktörün gelişmesinde

en önemli araç ise eğitimdir. İnsanların bireysel yetenekleri (bilgi, çalışkanlık,

dürüstlük, el becerisi vb.) beşeri sermaye, insanların ortak sorunlara ortak çözümler

bulmak üzere dayanışma ve işbirliği gibi ilişkiler ise sosyal sermaye olarak adlandırılır

(Yurttaş,2006). Beşeri ve sosyal sermaye gibi insan kaynaklarının geliştirilmesi,

eğitim yoluyla olur. Bugün gelişmiş ülkelerden örneğin Almanya ile Türkiye’nin her

konudaki gelişmişlik farkı, her iki ülkedeki insanların eğitimleri arasındaki farktan

38

kaynaklanmaktadır. Gelişmiş ülkelerdeki çiftçilerle diğer ülkelerdeki çiftçiler

arasındaki verimlilik farkı bu ülkelerdeki çiftçilerin eğitim konusundaki farklılıklarından

kaynaklanmaktadır. Bu durum ülkemizdeki çiftçilerin eğitim ihtiyacının önemini açıkça

ortaya koymaktadır. Tarımsal yayım örgütlenmiş eğitim içerisinde ele alınan yaygın

eğitim şekli olarak ele alınabilir. Çünkü yayım, üreticileri daha iyi yaşam düzeyine

ulaştırmak için yeni bilgi ve becerilerin kazandırılmasını amaçlar. Ayrıca, yetişkinler

eğitimi, bir mesleğin yanı sıra, bireyin toplumsallaşmasına yönelik diğer eğitim

gereksinimlerini de içine almaktadır (Celep,1995). En ilkelinden en gelişmişine kadar

her toplum sürekli bir gelişme değişme içerisindedir. Sosyo-ekonomik açıdan sosyal

değişme, toplumun belirli bir üretim biçiminden daha ileri bir üretim biçimine geçmesi

demektir. Sosyal değişmenin ana etkenlerinden bir diğeri de nüfusun sahip olduğu

nicelik ve niteliklerdir. Belirtilen tüm bu etkenler, her hangi bir toplumda belirli bir

zaman sürecinde büyük sosyal değişmelere neden olmaktadır. Sosyal değişim içinde

olan bir toplumun sosyal, ekonomik ve politik yapısı, kültürü, sosyal örgütleri ve

kurumları değişmektedir. Bu değişimler çeşitli sosyal sorunları beraberinde

getirmekle birlikte, toplum genellikle ileriye ve daha yüksek bir aşamaya doğru yol

almaktadır. Kırsal alanda yaşayan nüfusun mevcut yaşam düzeylerinin daha iyiye

götürülmesi için yetişkin nüfusun da eğitsel faaliyetlerden yararlandırılması ereklidir.

Böylece kırsal alanda üretim biçimine ve üretim ilişkilerine müdahale edilerek tarımsal

kalkınmanın sağlanması beklenir.

Bölge açısından Tarımsal yayım ihtiyacı; kırsal nüfusun, sürdürülebilirlik ve

katılımcılık ilkeleri doğrultusunda eğitim ihtiyaçlarını karşılamak ve kendine yeterli

olma konusunda yardımcı olmak, kırsal kesime hizmet götüren kadro ve kurumların

teknik kapasitelerini geliştirmeleri yönünde destek vermek ve KOP Eylem Planı

uygulama süreci boyunca edinilen bilgi ve birikimi ulusal ve uluslararası platformlara

aktarmak açısından önem taşımaktadır.

4.2. Yeniliklerin Benimsenmesi ve Önderlerin Önemi

Üretici yaşadığı ortamda sosyo-ekonomik sorunlarla karşı karşıyadır. Bu

sorunlar tarımsal veya tarım dışından kaynaklanabilir. Tarımsal sorunlar; küçük arazi,

arazi mülkiyet yapısı, çok parçalılık, düşük verimlilik, yetersiz sermaye, ekolojik

özelikler, yetersiz tarım bilgisi ve yetersiz yayım eğitimi, eski teknoloji, düşük fiyat ve

Pazar gibi konular sayılabilir. Üretici ve ailesi birçok sorunu çözebilmek için çeşitli

girişimlerde bulunmaktadırlar. Ayrıca devlet üretici sorunlarını çözmek için çeşitli

uygulamalar yapmış ve yapmaya devam etmektedir. Kamu ve kamu dışı yayım

39

faaliyetleri ile üreticilere yeni teknikler ve metotlar ulaştırılmakta ve

uygulattırılmaktadır.

Yenilik, üreticilerin, içinde bulunduğu toplumun diğer bireylerine göre, yeni bir

fikri daha erken benimseme derecesidir. Yeni bir fikrin benimsenmesi, kişiler arası

iletişim ve karşılıklı etkileme sonucudur. Bir sosyal sistemdeki bireyler, yeniliği

şekilden de izleneceği gibi, birbirini takiben, zaman içinde benimserler.

Yayımcılar, benimseme gruplarının genel karakterlerine bakarak, yörede hangi

çiftçilerin yeniliğe karşı olumlu ya da olumsuz bir tavır göstereceğini bir ölçüye kadar

tahmin edebilirler. Böylece, değişik üretici gruplarına göre farklı benimsetme

yöntemleri uygulanabilir. Yukarıdaki grafikte;

1. Yenilikçiler (% 2) : Bu gruba dahil olanların sayısı çok azdır. Bunlar genellikle

maceracı, dışa dönük, yenilikleri denemekten çekinmeyen kimselerdir.

Yenilikçiler genellikle bulundukları çevrede yadırganırlar.

2. Erken Benimseyenler (%14) : Bu grup yenilikçilere göre bulundukları

toplumla daha çok bütünleşmiş durumdadırlar. Bir sosyal sistemde kamuoyu

oluşturan mahalli önderler bu gruptan çıkar.

40

3. Erken Çoğunluk (%34) : Bunlar toplum ortalamasından daha kısa bir sürede

yenilikleri benimseyen gruptur. bu gruptakiler, bir ölçüde riski göze alan

kimselerdir.

4. Geç Çoğunluk (%34) : Riske girmekten çekinen gruptur. Geç çoğunluğa dahil

olan kişiler bir yeniliği, avantajları kesin olarak belli olduktan sonra ancak

benimserler.

5. Geç Benimseyenler (%14) : Geç benimseyenler kesin bir ekonomik veya

sosyal zorunluluk olmadan bir yeniliği benimsemeyen kişilerdir.

6. Benimsemeyenler (%2) : Bu gruptaki kişiler çeşitli nedenlerle sosyal sistemin

dışında bulunduklarından veya bir takım zihinsel veya bedensel

yetersizliklerden dolayı yeniliklere ilgi duymazlar ve dolayısıyla onları

benimsemezler. Yenilikçiler aslında geç çoğunluktan sonra söz konusu

yeniliğin benimsenmesini istemezler. Çünkü Pazar artık o konuda doygunluğa

ulaşmıştır.

Yeni tarımsal teknolojinin tanıtılması ve benimsetilmesi çalışmalarında yayım

elemanlarının var olan imkânlarıyla üreticilerin tümüyle düzenli bir ilişki sürdürmesi

güçtür. Bu nedenle yayım elemanı, iletişim çabalarını bir sosyal sistemdeki önder

çiftçiler üzerinde yoğunlaştırarak yeniliklerin yayılma hızını artırabilir. Böylece,

çalışmada tasarruf sağlanmış olur. Önderler ile çalışma, yeniliğin güvenilirliğini ya da

kredibilitesini yükseltir. Böylelikle benimseme olasılığını artırır. Cumhuriyetli yıllardan

günümüze kadar yeniliklerin uygulanmasında önder çiftçiler önemli rol oynamıştır.

Kırsal alanda sözü geçen, iş yaptırabilme yeteneği fazla olan, fikirleri ile öne çıkan

önder dediğimiz kişiler yeniliklerin benimsenmesinde ve yayılmasında çok

önemlidirler. Özelikle örgütlenme konusunda da önder kişilerden yararlanılmalı ve

gerekirse farklı bölgelerde kurulmuş olan başarılı üretici örgütlerine geziler

düzenlenerek onların faaliyetleri yerinde izlenmelidir. Zira, önderler yerel

organizasyonların oluşturulmasında ve sürdürülebilirliğinde de önemlidirler. Gönüllü

olarak bir araya gelen insanlar tarafından oluşturulan çeşitli kooperatifler, üretici

birlikleri, çiftçi dernekleri gibi organizasyonların etkinlikleri dikkate alınarak, yapılacak

yayım faaliyetlerine desteklerin sağlanması, başarılı sonuçlar alınmasına da yardımcı

olacaktır.

41

4.3. Tarımsal Yayım Eğitiminde Tarım Danışmanlarının Önemi

Üreticilere yeni teknikleri benimseme sürecinde kendilerini nelerin beklediğini

anlatacak,

Karar vermelerine yardım edecek,

Kendilerine eşlik edecek,

Tarım politikalarının uygulanmasını kolaylaştıracak,

Yeni teknikleri benimsemenin getirdiği stresle baş etmesini öğretecek, onlara

dışarıdan destek olacak ‘TARIM DANIŞMANLARI’na ihtiyaç vardır.

İşte gerek Tarım Bakanlığı gerekse Kamu dışında hizmet verecek olan tarım

danışmanları gelecekte kırsal kalkınmada önemli rol oynayacaklardır. Bu nedenle

tarımsal yayım faaliyetleri ile de danışmanların önemi üreticilere kavratılmalı ve tarım

danışmalarından nasıl faydalanmaları gerektiği onlara anlatılmalı ki bu ara geçiş biraz

esnek olabilsin. İlk etapta bu sorumluluk, yine Gıda, Tarım ve Hayvancılık

Bakanlığına, Üniversitelere ve Sivil toplum örgütlerine düşmektedir. Danışmanlık

kavramı, ele alınırken hangi alanları kapsayan bir kavramdan bahsettiğimizi ortaya

koymak gerekir.

1. İşletmenin mevcut durum analizi ve istatistikî verilerin ortaya konması.

2. Üretim metotları ve çeşitliliği.

3. Pazarlama, reklam ve tanıtım.

4. Çevreye saygılı üretim anlayışı.

Yukarıda da belirtildiği gibi, üretim anlayışının artık son noktaya ulaştığı ve

dünya da benimsenmediği gerçeği kabul edilmelidir. Günümüzde yeterince üretim

yapamadığından şikâyet eden üreticiler pek yoktur, bunun yerine ürettiğini

satamayan ve ürününün elinde kaldığını ifade eden çiftçilerimiz ise büyük bir

çoğunluğu oluşturmaktadır. Bu noktada pazar sorunu en can alıcı şekliyle karşımıza

çıkmaktadır. Öyleyse Tarımsal Danışmanlık artık ürününü yurtdışı pazarlara

ulaştırabilen veya ürettiklerini kendi işletmesinde işledikten sonra işlenmiş mamül

olarak piyasaya arz edebilen üreticiler yaratmak zorundadır.

Maliyet ve karlılık hesapları yapılmayan, marka olmanın sadece sanayi

sektörüne has bir durum olduğu sanılan tarımsal işletmelerde bu değişimlerin

yaşanması için öncelikle Tarımsal Danışmanlık kavramının bu gelişmeler ışığında

kendini değerlendirmesi ve yapılandırması kaçınılmaz bir görevdir. Tarım

danışmalarının önemi ve yeni teknolojilerin benimsetilmesinde ve uygulatılmasında

42

eskiden olduğu gibi günümüz koşullarında da önder çiftçilerden yararlanılmalıdır.

Yayım programının uygulanacağı bölgede önder özelliklerine sahip, toplumda söz

sahibi olan, onlara iş yaptırabilen belirli özelikleri ile öne çıkan kimselerin, yayım

çalışmalarına katılımlarının sağlanması ve desteklerinin alınması bilginin yayılması

ve programın başarısı için önemlidir. Unutulmamalıdır ki kırsal alanda yaşayan

insanlar kalkınmadan ülke kalkınmasından söz edilemez. Kırsal kalkınma, ekonomik

ve sosyal amaçların entegrasyonu ile ortaya çıkan bir işlemdir. Kırsal kalkınma

yalnızca tarımsal problemleri değil aynı zamanda sosyal ve kurumsal problemleri de

çözmeye çaba göstermelidir (Oakley ve Garforth, 1988). Buna göre kırsal kalkınma

üreticiyi tüm yönleri ile ele almaktadır. Bu özelikler tarımsal yayımın etkin kullanıldığı

sürece kalkınmanın sağlanmasında önemli işlevleri yerine getireceği kaçınılmazdır.

43

5 Araştırma Bulguları

5.1 KOP Bölgesi’ndeki Tarımsal Kurum Yöneticilerine İlişkin Araştırma

Bulguları

KOP Bölgesinde tarımsal kamu kurum kuruluşlar ile STK, Birlik, Kooperatif vb.

tarımsal örgütlerin yöneticilerinin cinsiyete göre dağılımı incelenmiş ve bölge

yöneticilerinin %92.06’sının erkek, %7.94’ünün kadın olduğu belirlenmiştir. Bu durum

bölgeyi oluşturan iller arasında farklılık göstermektedir. Kadın yöneticilerin en çok

olduğu il %14.71 ile Aksaray iken Karaman ilinde hiç kadın yönetici bulunmamaktadır

(Çizelge 5.1.1).

Çizelge 5.1.1. Yöneticilerin Cinsiyetlere Göre Oransal Dağılımı (%)

İl Adı Kamu STK, Birlik, Koop.,Özel Toplam


AKSARAY 90.48 9.52 100.00 76.92 23.08 100.00 85.29 14.71 100.00

KARAMAN 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

KONYA 90.32 9.68 100.00 93.88 6.12 100.00 91.89 8.11 100.00

NİĞDE 92.31 7.69 100.00 100.00 0.00 100.00 95.24 4.76 100.00

KOP BÖLGESİ 91.59 8.41 100.00 92.68 7.32 100.00 92.06 7.94 100.00

KOP Bölgesinde tarımsal kamu kurum kuruluşlar ile STK, Birlik, Kooperatif vb.

tarımsal örgütlerin yöneticilerinin cinsiyete göre yaş dağılımı incelenmiş ve bölge

yöneticilerinin kamuda erkek ve kadında ortalama 44, STK’larda Erkeklerde 49

Kadınlarda 30 yaş ve bölge ortalamasında erkeklerde 46 yaş kadın yöneticilerde 37

yaş olduğu belirlenmiştir. Bu durum bölgeyi oluşturan iller arasında farklılık

göstermektedir. Yöneticilerin en yüksek yaş ortalaması Karaman ilinde iken en genç

yöneticiler Aksaray ilinde bulunmaktadır (Çizelge 5.1.2).

Çizelge 5.1.2. Yöneticilerin Ortalama Yaşı


Erkek Kadın Ort. Erkek Kadın Ort. Erkek Kadın Toplam

AKSARAY 41.56 41.00 41.50 43.50 26.00 39.46 42.25 32.00 40.70

KARAMAN 48.40 0.00 48.40 53.55 0.00 53.55 51.10 0.00 51.10

KONYA 43.46 45.00 43.60 50.20 33.00 49.11 46.62 40.50 46.14

NİĞDE 43.40 38.00 42.91 44.12 0.00 44.12 43.72 38.00 43.42

KOP BÖLGESİ 43.63 43.13 43.58 49.12 29.50 47.63 46.12 37.29 45.41

44

Bölgede yöneticilerin eğitim durumları incelenmiş ve kamu kurum kuruluş

yöneticileri ile STK larda görev yapan yöneticilerin eğitim durumları arasında farklılık

olduğu belirlenmiştir. Bölge ortalamasına bakıldığında kamu yöneticilerinin erkeklerde

yaklaşık %98’inin kadınların tamamı lisans ve üzeri mezun iken, STK’larda

erkeklerde %40’ı lisans ve üzeri mezunu, kadınlarda ise lisans ve üzeri mezunu

olmayıp %50’si ön lisans mezunudur. Bölge illeri kamu yöneticilerinin eğitim

durumları arasında farklılık olmazken STK’larda farklılık vardır. Aksaray ilinde STK

yöneticilerinin %66.66‘sı lisans ve üzeri mezunu iken Konya ilinde %33.33‘ü lisans ve

üzeri mezunudur (Çizelge 5.1.3).

45

Çizelge 5.1.3. Yöneticilerin Eğitim Durumu (%)

İl Adı Eğitim Durumu

Kamu STK, Birlik, Koop.,Özel Toplam

Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top

AKSARAY

İlkokul 0.00 0.00 0.00 22.22 0.00 16.67 7.14 0.00 6.06

Ortaokul 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Lise 0.00 0.00 0.00 0.00 33.34 8.33 0.00 20.00 3.03

Önlisans 0.00 0.00 0.00 11.11 0.00 8.33 3.57 0.00 3.03

Lisans 68.42 100.00 71.43 44.44 66.66 50.00 60.71 80.00 63.64

Y.Lisans 26.32 0.00 23.81 22.22 0.00 16.67 25.00 0.00 21.21

Y.Lisans Devam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Doktora 5.26 0.00 4.76 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.03

Doktora Devam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KARAMAN

İlkokul 0.00 0.00 0.00 16.67 0.00 16.67 8.70 0.00 8.70

Ortaokul 0.00 0.00 0.00 25.00 0.00 25.00 13.04 0.00 13.04

Lise 0.00 0.00 0.00 8.33 0.00 8.33 4.35 0.00 4.35

Önlisans 9.09 0.00 9.09 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 4.35

Lisans 63.64 0.00 63.64 41.67 0.00 41.67 52.17 0.00 52.17

Y.Lisans 27.27 0.00 27.27 8.33 0.00 8.33 17.39 0.00 17.39

Y.Lisans Devam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Doktora 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Doktora Devam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

TOPLAM 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

KONYA

İlkokul 1.89 0.00 1.69 35.56 0.00 33.33 17.35 0.00 15.89

Ortaokul 0.00 0.00 0.00 2.22 0.00 2.08 1.02 0.00 0.93

Lise 0.00 0.00 0.00 26.67 66.67 29.17 12.24 22.22 13.08

Önlisans 0.00 0.00 0.00 2.22 0.00 2.08 1.02 0.00 0.93

Lisans 52.83 16.67 49.15 28.89 33.33 29.17 41.84 22.22 40.19

Y.Lisans 20.75 33.33 22.03 2.22 0.00 2.08 12.24 22.22 13.08

Y.Lisans Devam 1.89 0.00 1.69 2.22 0.00 2.08 2.04 0.00 1.87

Doktora 20.75 50.00 23.73 0.00 0.00 0.00 11.22 33.34 13.08

Doktora Devam 1.89 0.00 1.69 0.00 0.00 0.00 1.02 0.00 0.93

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

NİĞDE

İlkokul 0.00 0.00 0.00 12.50 0.00 12.50 5.00 0.00 4.76

Ortaokul 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Lise 0.00 0.00 0.00 25.00 0.00 25.00 10.00 0.00 9.52

Önlisans 0.00 0.00 0.00 25.00 0.00 25.00 10.00 0.00 9.52

Lisans 83.33 100.00 84.62 25.00 0.00 25.00 60.00 100.00 61.90

Y.Lisans 16.67 0.00 15.38 12.50 0.00 12.50 15.00 0.00 14.30

Y.Lisans Devam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Doktora 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Doktora Devam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP BÖLGESİ

İlkokul 1.05 0.00 0.96 28.38 0.00 26.25 13.02 0.00 11.96

Ortaokul 0.00 0.00 0.00 5.41 0.00 5.00 2.37 0.00 2.17

Lise 0.00 0.00 0.00 20.27 50.00 22.50 8.88 20.00 9.78

Önlisans 1.05 0.00 0.96 5.41 50.00 5.00 2.96 0.00 2.72

Lisans 61.05 44.44 59.62 32.43 0.00 33.75 48.52 46.67 48.37

Y.Lisans 22.11 22.22 22.12 6.76 0.00 6.25 15.38 13.33 15.22

Y.Lisans Devam 1.05 0.00 0.96 1.35 0.00 1.25 1.18 0.00 1.09

Doktora 12.63 33.34 14.42 0.00 0.00 0.00 7.10 20.00 8.15

Doktora Devam 1.05 0.00 0.96 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.54

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP Bölgesinde yöneticilerin tarım meslek liselerinin herhangi birinden mezun

olma durumu araştırılmıştır. Araştırma sonucuna göre bölgede erkek yöneticilerin

%17.24’ü, kadın yöneticilerinin %6.67’si tarım meslek liselerinin herhangi birinden

46

mezun olduğu belirlenmiştir. Bölgede Kamu kadın yöneticilerin hiçbiri tarım meslek

lisesi mezunu olmadığı tespit edilmiştir. Bölge illerinden yöneticilerin tarım meslek

lisesinden mezun olma durumları arasında farklılık bulunmaktadır. Tarım meslek

lisesi mezunu yöneticilerinin en fazla olduğu il %27.59 ile Aksaray iken, en düşük il

%4.35 ile Karaman ili yöneticileridir (Çizelge 5.1.4).

Çizelge 5.1.4. Yöneticilerin Tarım meslek Liselerinden Mezun Olma Durumu (%)

İl Adı Mezun Olma

Durumu


Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top

AKSARAY

Mezun 36.84 0.00 33.33 10.00 0.00 7.69 27.59 0.00 23.53

Mezun Değil 63.16 100.00 66.67 90.00 100.00 92.31 72.41 100.00 76.47

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KARAMAN

Mezun 9.09 0.00 9.09 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 4.35

Mezun Değil 90.91 0.00 90.91 100.00 0.00 100.00 95.65 0.00 95.65

Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

KONYA

Mezun 19.64 0.00 17.74 10.87 33.33 12.24 15.69 11.11 15.32

Mezun Değil 80.36 100.00 82.26 89.13 66.67 87.76 84.31 88.89 84.68

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

NİĞDE

Mezun 33.33 0.00 30.77 12.50 0.00 12.50 25.00 0.00 23.81

Mezun Değil 66.67 100.00 69.23 87.50 0.00 87.50 75.00 100.00 76.19

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP BÖLGESİ

Mezun 23.47 0.00 21.50 9.21 16.67 9.76 17.24 6.67 16.40

Mezun Değil 76.53 100.00 78.50 90.79 83.33 90.24 82.76 93.33 83.60

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Bölgede bulunan illerde yöneticilerin mezun olduğu lisans programlarına ait

çizelgeler aşağıda verilmiştir. Çizelgelerden görüleceği üzeri bölge yöneticileri tarımla

ilgili herhangi bir lisans programı mezunu olduğu gibi tarım dışı lisans programı

mezunu yöneticilerde bulunmaktadır. Özellikle tarımla ilgili sivil toplum kuruluş, birlik

başkanları ile Kaymakamların tarım dışı lisans programlarından mezun oldukları

belirlenmiştir. Bölge kamu yöneticilerinin %45.65’i STK yöneticilerinin %51.65’i tarım

dışı lisans programlarından mezun olmuştur. (Çizelge 5.1.5.e).

Bölge illerinden Aksaray ili yöneticilerinden kamu erkek yöneticileri en fazla

%17.67 ile tarla bitkileri mezunu iken STK’larda Veteriner Fakültesi mezunu birinci

sırada olup bunu iktisat, gıda mühendisliği, tarla bitkileri takip etmektedir. Kadın

yöneticilerde ise kamuda Zootekni, Peyzaj Mimarlığı; STK’larda ise Sosyal Bilgiler ve

Veteriner Fakültesi mezunları şeklinde sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.5.a). Bölge illeri

içerisinden Karaman ilinde ise kamu erkek yöneticilerinin lisans mezuniyeti tarım dışı

47

lisans programlarından mezun olma durumu en fazladır. İlde İşletme, inşaat

mühendisliği, maliye, matematik ve tarih gibi lisans programı mezunları yöneticiler

bulunmaktadır ve bu bölüm mezunları %75’lik bir oranı oluşturmaktadır.(Çizelge

5.1.5.b).

Çizelge 5.1.5.a. Aksaray ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu (%)

Lisans Bölüm Adı Kamu STK, Birlik, Koop.,Özel Toplam


Bahçe Bitkileri 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70

Biyoloji 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70

Gıda Mühendisliği 0.00 0.00 0.00 16.67 0.00 12.50 4.35 0.00 3.70

İktisat 0.00 0.00 0.00 16.67 0.00 12.50 4.35 0.00 3.70

İşletme 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70

Peyzaj Mimarisi 0.00 50.00 5.26 0.00 0.00 0.00 0.00 25.00 3.70

Sosyal Bilgiler 11.76 0.00 10.53 0.00 50.00 12.50 8.69 25.00 11.12

Süt Ürünleri 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70

Tarım Ekonomisi 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70

Tarımsal Yapılar Ve Sulama 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70

Tarla Bitkileri 17.67 0.00 15.80 16.67 0.00 12.50 17.39 0.00 14.82

Veteriner Hekimlik 11.76 0.00 10.53 33.33 50.00 37.50 17.39 25.00 18.53

Ziraat Mühendisliği 11.76 0.00 10.53 16.66 0.00 12.50 13.04 25.00 14.82

Zootekni 11.76 50.00 15.79 0.00 0.00 0.00 8.69 0.00 7.41

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Çizelge 5.1.5.b. Karaman ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu (%) Lisans Bölüm Adı


Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam

Bilgisayar Öğretmenliği 0.00 0.00 0.00 20.00 0.00 20.00 7.69 0.00 7.69

Bitki Koruma 12.50 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69

İnşaat Mühendisliği 12.50 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69

İşletme 25.00 0.00 25.00 20.00 0.00 20.00 23.08 0.00 23.08

Maliye 12.50 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69

Matematik 12.50 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69

Tarih 12.50 0.00 12.50 20.00 0.00 20.00 15.39 0.00 15.39

Toprak Bilimi 12.50 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69


Toplam 100.00 0.00 0.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

Bölge illerinden Konya ilinde diğer illere göre gerek kamu gerekse STK

yöneticilerinin mezun oldukları lisans programları daha farklılık arz etmektedir. Bu

farklılıklar Bankacılık, Beden Eğitimi Öğretmenliği, Çevre Mühendisi, Edebiyat,

Elektrik Öğretmenliği, Endüstri Mühendisliği ve Orman Mühendisliği şeklinde

sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.5.c).

48

Bölge illerinden Niğde ilinde kamu yöneticilerin %53.84’ü, STK’larda %50’si

tarım dışı lisans programlarından mezun olmuştur (Çizelge 5.1.5.d).

Çizelge 5.1.5.c. Konya ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu (%) Lisans Bölüm Adı Kamu STK, Birlik, Koop.,Özel Toplam


Bahçe Bitkileri 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82

Bankacılık 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82

Beden Eğitimi 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82

Bitki Koruma 5.71 0.00 5.13 0.00 0.00 0.00 4.00 0.00 3.64

Çevre Mühendisliği 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82

Edebiyat 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82

Elektrik

Öğretmenliği 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82

Endüstri

Mühendisliği 0.00 25.00 2.56 0.00 0.00 0.00 0.00 20.00 1.82

İktisat 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82

İlahiyat 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82

İngilizce

Öğretmenliği 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 6.25 0.00 20.00 1.82


İşletme 8.57 0.00 7.69 13.33 0.00 12.50 10.00 0.00 9.09

Kamu Yönetimi 8.57 0.00 7.69 6.67 0.00 6.25 8.00 0.00 7.27

Kimya 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82

Maliye 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82

Orman Mühendisliği 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82

Pazarlama 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82

Tarım Ekonomisi 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82

Tarım Makineleri 11.43 0.00 10.26 0.00 0.00 0.00 8.00 0.00 7.27

Tarımsal Yapılar 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82

Tarla Bitkileri 11.43 25.00 12.82 0.00 0.00 0.00 8.00 20.00 9.09

Toprak Bilimi 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82



Zootekni 8.57 0.00 7.69 13.33 0.00 12.50 10.00 0.00 9.09

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

49

Çizelge 5.1.5.d. Niğde ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu (%) Lisans Bölüm Adı Kamu STK, Birlik, Koop.,Özel Toplam


Deri Teknolojileri 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.67


Hayvancılık İşletme

Ekonomisi 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.67

İlahiyat 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.67

İşletme 16.67 0.00 15.38 50.00 0.00 50.00 21.43 0.00 20.00

Kamu Yönetimi 16.67 0.00 15.38 0.00 0.00 0.00 14.29 0.00 13.33

T. Ekonomisi

Bölümü 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.67



Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

50

Çizelge 5.1.5.e. Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu (%) Lisans Bölüm Adı



Bahçe Bitkileri 2.78 0.00 2.53 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82

Bankacılık 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.23 1.00 0.00 0.91

Beden Eğitimi 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.23 1.00 0.00 0.91

Bilgisayar

Öğretmenliği 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.23 1.00 0.00 0.91

Bitki Koruma 4.17 0.00 3.80 0.00 0.00 0.00 3.00 0.00 2.73

Biyoloji 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91

Çevre Mühendisliği 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91

Deri Teknolojileri 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91

Edebiyat 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91

Elektrik

Öğretmenliği 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91

Endüstri

Mühendisliği 0.00 14.29 1.27 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 0.91


Hayvancılık İletme

Ekonomisi 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91

İktisat 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.45 2.00 0.00 1.82

İlahiyat 2.78 0.00 2.53 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82

İngilizce

Öğretmenliği 0.00 0.00 0.00 0.00 33.33 3.23 0.00 10.00 0.91


İşletme 11.11 0.00 10.13 14.29 0.00 12.90 12.00 0.00 10.91

Kamu Yönetimi 6.94 0.00 6.33 3.57 0.00 3.23 6.00 0.00 5.45

Kimya 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.23 1.00 0.00 0.91

Maliye 1.39 0.00 1.27 3.57 0.00 3.23 2.00 0.00 1.82

Matematik 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91

Orman Mühendisliği 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91

Pazarlama 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.23 1.00 0.00 0.91

Peyzaj Mimarisi 0.00 14.29 1.27 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 0.91

Sosyal Bilgiler 2.78 0.00 2.53 0.00 33.33 3.23 2.00 10.00 2.73

Süt Ürünleri 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91

Tarım Bölümü 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91

Tarım Ekonomisi 2.78 0.00 2.53 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82

Tarım Makineleri 5.56 0.00 5.06 0.00 0.00 0.00 4.00 0.00 3.64

Tarımsal Yapılar Ve

Sulama 1.39 0.00 1.27 3.57 0.00 3.23 2.00 0.00 1.82

Tarih 1.39 0.00 1.27 3.57 0.00 3.23 2.00 0.00 1.82

Tarla Bitkileri 9.72 14.29 10.13 3.57 0.00 3.23 8.00 10.00 8.18

Toprak Bilimi 2.78 0.00 2.53 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82



Zootekni 6.94 14.28 7.59 7.14 0.00 6.45 7.00 10.00 7.27

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

51

Araştırma bölgesinde yöneticilerin ikamet ettiği yerleşim yerleri araştırılmış ve

kamu yöneticileri ile STK yöneticilerin yaşam yerleri arasında farklılık bulunmuştur.

Kamu yöneticileri İl veya ilçe merkezlerinde ikamet ederken STK yöneticilerinden il

ilçe merkezleri dışında köyde ikamet edenler de vardır. Özellikle Aksaray ili STK

Yöneticilerinin %37.50’si köylerinde ikamet etmektedir (Çizelge 5.1.6).

Çizelge 5.1.6. Yöneticilerin Yaşadığı Yer Durumu (%)

İl Adı Yaşanan

Yer Adı


Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top.

AKSARAY

Köy 0.00 0.00 0.00 37.50 0.00 27.27 13.04 0.00 10.71

İlçe 40.00 0.00 35.29 0.00 33.34 9.09 26.08 20.00 25.00

İl 60.00 100.00 64.71 62.50 66.66 63.64 60.88 80.00 64.29

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KARAMAN

Köy 0.00 0.00 0.00 18.18 0.00 18.18 10.00 0.00 10.00

İlçe 66.67 0.00 66.67 18.18 0.00 18.18 40.00 0.00 40.00

İl 33.33 0.00 33.33 63.64 0.00 63.64 50.00 0.00 50.00

TOPLAM 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

KONYA

Köy 1.93 0.00 1.72 14.29 0.00 13.33 7.45 0.00 6.80

İlçe 51.92 50.00 51.72 59.52 33.33 57.78 55.32 44.44 54.37

İl 46.15 50.00 46.56 26.19 66.67 28.89 37.23 55.56 38.83

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

NİĞDE

Köy 0.00 0.00 0.00 12.50 0.00 12.50 5.26 0.00 5.00

İlçe 27.27 0.00 25.00 25.00 0.00 25.00 26.32 0.00 25.00

İl 72.73 100.00 75.00 62.50 0.00 62.50 68.42 100.00 70.00

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP

BÖLGESİ

Köy 1.15 0.00 1.04 17.39 0.00 16.00 8.34 0.00 7.60

İlçe 48.28 33.34 46.88 42.03 33.34 41.33 45.51 33.34 44.44

İl 50.57 66.66 52.08 40.58 66.66 42.67 46.15 66.66 47.96

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Araştırma bölgesinde yöneticilerin ortalama yöneticilik yapma yılı

incelendiğinde kamuda erkek yöneticiler 7 yıl, kadın yöneticiler 10 yıl, STK’larda ise

erkek yöneticiler 8 yıl, kadın yöneticiler 4 yıldır yöneticilik yapmaktadır. Bu durum

bölge illeri arasında farklılık göstermektedir. Erkek yöneticiler Aksaray ilinde 8 yıl,

Karaman ilinde 5 yıl, Konya ve Niğde illerinde 7 yıldır yöneticilik yapmakta iken, kadın

yöneticiler Aksaray ilinde 4 yıl, Konya ilinde 7 yıl ve Niğde ilinde 13 yıldır yöneticilik

yapmaktadır (Çizelge 5.1.7).

52

Bölge yöneticilerinin yabancı dil bilme durumu araştırılmış ve kadın

yöneticilerin erkek yöneticilere göre daha fazla oranda bilenlerin olduğu belirlenmiştir.

Ayrıca bölgede kamu yöneticileri STK yöneticilerine göre daha fazla oranda yabancı

dil bilme oranına sahiptir (Çizelge 5.1.8).

Çizelge 5.1.7. Yöneticilerin Ortalama Yöneticilik Yapma Durumu (YIL)



AKSARAY 9 7 8 6 3 5 8 4 7

KARAMAN 4 0 4 6 0 6 5 0 5

KONYA 6 10 7 8 4 8 7 7 7

NİĞDE 7 13 8 9 0 9 7 13 8

KOP BÖLGESİ 7 10 7 8 4 7 7 7 7

Çizelge 5.1.8. Yöneticilerin Yabancı Dil Bilme Durumu (%)

İl Adı Bilme Durumu



AKSARAY

Biliyor 52.63 100.00 57.14 50.00 33.33 46.15 51.72 60.00 52.94

Bilmiyor 47.37 0.00 42.86 50.00 66.67 53.85 48.28 40.00 47.06

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KARAMAN

Biliyor 45.45 0.00 45.45 33.33 0.00 33.33 39.13 0.00 39.13

Bilmiyor 54.55 0.00 54.55 66.67 0.00 66.67 60.87 0.00 60.87

Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

KONYA

Biliyor 74.07 100.00 76.67 28.26 33.33 28.57 53.00 77.78 55.05

Bilmiyor 25.93 0.00 23.33 71.74 66.67 71.43 47.00 22.22 44.95

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

NİĞDE

Biliyor 66.67 100.00 69.23 62.50 0.00 62.50 65.00 100.00 66.67

Bilmiyor 33.33 0.00 30.77 37.50 0.00 37.50 35.00 0.00 33.33

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP BÖLGESİ

Biliyor 65.63 100.00 68.57 35.53 33.33 35.37 52.33 73.33 54.00

Bilmiyor 35.38 0.00 31.43 64.47 66.67 64.63 47.67 26.67 46.00

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Bölgede yöneticilerin hemen hemen tamamı (%89.13) internet kullanmaktadır.

Erkek yöneticiler günde ortalama 4 saat, kadın yöneticiler ise ortalama 6 saat internet

kullanmaktadır. Bölge illerinde internet kullanım oranı ve saatleri açısından farklılık

bulunmamaktadır (Çizelge 5.1.9.a.-Çizelge 5.1.9.b.). Yöneticilerin bilişim

teknolojilerini kullanım düzeyi 10’lu likert ölçeğine göre değerlendirmiştir. Araştırmada

gerek erkek gerekse kadın yöneticilerin iyi düzeyde bilişim teknolojilerini kullandıkları

ve bölge illeri arasında bu durumla ilgili bir farklılık olmadığı belirlenmiştir (Çizelge

5.1.10).

53

Çizelge 5.1.9.a. Yöneticilerin İnternet Kullanma Durumu (%)

İl Adı Kullanım Durumu


Erkek Kadın Top Erkek Kadın Top Erkek Kadın Toplam

AKSARAY

Kullanıyor 100.00 100.00 100.00 90.00 100.00 92.31 96.30 100.00 96.88

Kullanmıyor 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 7.69 3.70 0.00 3.12

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KARAMAN

Kullanıyor 100.00 0.00 100.00 91.67 0.00 91.67 95.65 0.00 95.65

Kullanmıyor 0.00 0.00 0.00 8.33 0.00 8.33 4.35 0.00 4.35

Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

KONYA

Kullanıyor 96.36 100.00 96.72 68.89 100.00 70.83 84.00 100.00 85.32

Kullanmıyor 3.64 0.00 3.28 31.11 0.00 29.17 16.00 0.00 14.68

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

NİĞDE

Kullanıyor 100.00 100.00 100.00 75.00 0.00 75.00 89.47 100.00 90.00

Kullanmıyor 0.00 0.00 0.00 25.00 0.00 25.00 10.53 0.00 10.00

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP BÖLGESİ

Kullanıyor 97.87 100.00 98.06 76.00 100.00 77.78 88.17 100.00 89.13

Kullanmıyor 2.13 0.00 1.94 24.00 0.00 22.22 11.83 0.00 10.87

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Çizelge 5.1.9.b. Yöneticilerin Günde Ortalama İnternet Kullanma Süresi (saat)



AKSARAY 4 4 4 4 6 5 4 5 4

KARAMAN 3 0 3 1 0 1 2 0 2

KONYA 4 6 5 3 6 4 4 6 4

NİĞDE 4 5 4 5 0 5 4 5 4

KOP

BÖLGESİ 4 5 4 3 6 4 4 6 4

Çizelge 5.1.10. Yöneticilerin Bilişim Teknolojilerini Kullanım Seviyesi Durumu



AKSARAY 8 8 8 7 8 7 7 8 7

KARAMAN 7 0 7 5 0 5 6 0 6

KONYA 7 9 7 5 8 6 6 9 7

NİĞDE 7 7 7 8 0 8 7 7 7

KOP

BÖLGESİ 7 8 7 6 8 6 7 8 7

Araştırma bölgesinde yöneticilerin mesleki bir örgüte üye olma durumu

incelenmiş ve erkek yöneticiler ile kadın yöneticiler arasında farklılık belirlenmiştir.

Kamuda erkek yöneticilerin %55.32’si bir mesleki örgüte üye iken kadınlarda bu

durum %88.89’dur. STK yöneticileri kamu yöneticilerine göre daha yüksek oranda

54

herhangi bir mesleki örgüte üyelikleri vardır ve bu farklılık da istatistiki olarak

önemlidir (Çizelge 5.1.11).

Çizelge.5.1.11 Yöneticilerin Mesleki Örgütlere Üye Olma Durumu (%)

İl Adı Üye Olma Durumu



AKSARAY

Üye 57.89 50.00 57.14 50.00 33.33 46.15 55.17 40.00 52.94

Üye Değil 42.11 50.00 42.86 50.00 66.67 53.85 44.83 60.00 47.06

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KARAMAN

Üye 54.55 0.00 54.55 83.33 0.00 83.33 65.22 0.00 65.22

Üye Değil 45.45 0.00 45.45 16.67 0.00 16.67 34.78 0.00 34.78

Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

KONYA

Üye 62.96 100.00 66.67 80.00 66.67 79.17 70.71 88.89 72.22

Üye Değil 37.04 0.00 33.33 20.00 33.33 20.83 29.29 11.11 27.78

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

NİĞDE

Üye 20.00 100.00 27.27 50.00 0.00 50.00 33.33 100.00 36.84

Üye Değil 80.00 0.00 72.73 50.00 0.00 50.00 66.67 0.00 63.16

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP BÖLGESİ

Üye 55.32 88.89 58.25 73.33 50.00 71.60 63.31 73.33 64.13

Üye Değil 44.68 11.11 41.75 26.67 50.00 28.40 36.69 26.67 35.87

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Araştırma bölgesinde kamu yöneticilerinin çalıştıkları ilgili Bakanlığın

teşkilatlarında çalışma süreleri erkeklerde 16 yıl kadınlarda 15 yıl olarak tespit edilmiş

olup çalışma süreleri ile ilgili bölge illeri arasında farklılık bulunmaktadır.

Çizelge 5.1.12. Yöneticilerin İlgili Bakanlıkta Çalışma Süresi (Yıl)

İl Adı Kamu

Erkek Kadın Ortalama

AKSARAY 18 0 18

KARAMAN 10 0 10

KONYA 16 15 16

NİĞDE 12 0 12

KOP BÖLGESİ 16 15 16

Araştırma bölgesinde yöneticilerin mesleki yayınlara abone olma durumu

araştırılmış ve erkek yöneticilerin %29.94’ünün, kadın yöneticilerin %35.71’inin abone

oldukları belirlenmiştir. Bölge illeri arasında ve kamu-STK yöneticileri arasında abone

olma durumu ile ilgili farklılık vardır. İllere göre incelendiğinde Konya ili yöneticilerinin

55

%35.24’ü, Niğde ili yöneticilerinin % 31.58’i, Karaman ili yöneticilerinin %26.09’u ve

Aksaray ili yöneticilerinin %17.65’i herhangi bir mesleki yayınlara abonelikleri vardır.

Diğer yandan bölge kamu yöneticilerinin %23’ü, STK yöneticilerinin %40’ının

herhangi bir mesleki yayınlara abonelikleri vardır (Çizelge 5.1.13).

Çizelge.5.1.13 Yöneticilerin Mesleki Yayınlara Abone Olma Durumu (%)

İl Adı Abone Olma

Durumu


Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Toplam

AKSARAY

Abone 5.26 50.00 9.52 40.00 0.00 36.36 17.24 20.00 17.65

Abone Değil 94.74 50.00 90.48 60.00 100.00 63.64 82.76 80.00 82.35

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KARAMAN

Abone 18.18 0.00 18.18 33.33 0.00 33.33 26.09 0.00 26.09

Abone Değil 81.82 0.00 81.82 66.67 0.00 66.67 73.91 0.00 73.91

Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

KONYA

Abone 28.85 40.00 29.82 40.00 66.67 41.67 34.02 50.00 35.24

Abone Değil 71.15 60.00 70.18 60.00 33.33 58.33 65.98 50.00 64.76

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

NİĞDE

Abone 20.00 0.00 18.18 50.00 0.00 50.00 33.33 0.00 31.58

Abone Değil 80.00 100.00 81.82 50.00 0.00 50.00 66.67 100.00 68.42

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP BÖLGESİ

Abone 21.74 37.50 23.00 40.00 33.33 39.51 29.94 35.71 30.39

Abone Değil 78.26 62.50 77.00 60.00 66.67 60.49 70.06 64.29 69.61

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Bölgede herhangi bir mesleki yayınlara abone olan yöneticilerin bu yayınları

okuma sıklığı araştırılmış ve %14.29’unun bu yayınları hiç okumadıkları, %38.62’sinin

ilgisini çeken bir konu olursa okudukları, %21.69’unun ara sıra okudukları,

%25.40’ının sürekli okudukları belirlenmiştir. Bölgede kamu-STK yöneticileri arasında

fark yok iken, erkek-kadın yöneticileri arasında fark bulunmuştur. Kadın yöneticilerin

yaklaşık %75’i ilgilerini çeken konuları okurken, erkek yöneticilerde bu oran %35

düzeyindedir. Sürekli okuyan oranı ise erkek yöneticilerde %27, kadın yöneticilerde

%6.67 olarak gerçekleşmektedir. Sürekli okuyanların bölge illerine göre oranı Niğde

ilinde %38.10, Konya ilinde %30.63, Karaman ilinde %17.39 ve Aksaray ilinde

%5.88 olarak farklılık göstermektedir (Çizelge 5.1.14).

56

Çizelge 5.1.14. Yöneticilerin Mesleki Yayınları Okuma Sıklığı Durumu (%)

İl Adı Eğitim

Durumu



AKSARAY

Okumuyorum 15.79 50.00 19.05 10.00 33.33 15.38 13.79 40.00 17.65

İlgimi Çekerse 52.63 50.00 52.38 40.00 66.67 46.15 48.28 60.00 50.00

Bazen

Okuyorum 26.32 0.00 23.81 40.00 0.00 30.77 31.03 0.00 26.47

Sürekli

Okuyorum 5.26 0.00 4.76 10.00 0.00 7.69 6.90 0.00 5.88

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KARAMAN

Okumuyorum 0.00 0.00 0.00 16.67 0.00 16.67 13.04 0.00 13.04

İlgimi Çekerse 54.55 0.00 54.55 58.33 0.00 58.33 52.17 0.00 52.17

Bazen

Okuyorum 27.27 0.00 27.27 8.33 0.00 8.33 17.39 0.00 17.39

Sürekli

Okuyorum 18.18 0.00 18.18 16.67 0.00 16.67 17.39 0.00 17.39

Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

KONYA

Okumuyorum 16.07 0.00 14.52 13.04 0.00 12.24 14.71 0.00 13.51

İlgimi Çekerse 33.93 66.66 37.10 21.74 100.00 26.53 28.43 77.78 32.43

Bazen

Okuyorum 23.21 16.67 22.58 26.09 0.00 24.49 24.51 11.11 23.42

Sürekli

Okuyorum 26.79 16.67 25.81 39.13 0.00 36.73 32.35 11.11 30.63

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

NİĞDE

Okumuyorum 25.00 0.00 23.08 0.00 0.00 0.00 15.00 0.00 14.29

İlgimi Çekerse 25.00 100.00 30.77 50.00 0.00 50.00 35.00 100.00 38.10

Bazen

Okuyorum 16.67 0.00 15.38 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 9.52

Sürekli

Okuyorum 33.33 0.00 30.77 50.00 0.00 50.00 40.00 0.00 38.10

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP

BÖLGESİ

Okumuyorum 16.33 11.11 15.89 11.84 16.67 12.20 14.37 13.33 14.29

İlgimi Çekerse 37.76 66.67 40.19 32.89 83.33 36.59 35.63 73.33 38.62

Bazen

Okuyorum 23.47 11.11 22.43 22.37 0.00 20.73 22.99 6.67 21.69

Sürekli

Okuyorum 22.45 11.11 21.50 32.89 0.00 30.49 27.01 6.67 25.40

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Yöneticilerin son iki yıl içerisinde herhangi bir mesleki eğitim alma durumu

araştırılmış ve %62.79’unun mesleki eğitim aldığı belirlenmiştir. Kamu yöneticilerinin

%50’si son iki yıl içerisinde mesleki eğitime katılırken, STK yöneticilerinin %78.21’i

katılmıştır. Bölge illerinden Karaman ilinde gerek kamu yöneticileri (%77.78) gerekse

STK yöneticileri (%90.91) en fazla mesleki eğitime katılan yöneticiler olmuşlardır.

Araştırmada bulunan dikkat çeken bir diğer husus ise Aksaray ve Niğde illerinde

57

Kadın kamu yöneticilerinin hiçbirinin son iki yıl içerisinde herhangi bir mesleki eğitim

almadıkları, Konya ilinde ise kamu kadın yöneticilerin en yüksek düzeyde %80’ninin

mesleki eğitim aldıkları belirlenmiştir (Çizelge 5.1.15). Bölgede KOP Bölge Kalkınma

İdaresi Başkanlığı bünyesinde bulunan KOP Gençlik birimi gibi KOP Kadın birimi

kurularak özellikle Konya ilinde bulunan kadın yöneticilerinin diğer illerdeki kadın

yöneticilere ve çalışanlarına bilgi ve tecrübelerini aktarmalarına fırsat verilmelidir.

Çizelge.5.1.15 Yöneticilerin Son 2 yıl içerisinde Mesleki Eğitim Alma Durumu

(%)

İl Adı Eğitim Alma

Durumu



AKSARAY

Aldım 42.11 0.00 38.10 70.00 66.67 69.23 51.72 40.00 50.00

Almadım 57.89 100.00 61.90 30.00 33.33 30.77 48.28 60.00 50.00

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KARAMAN

Aldım 77.78 0.00 77.78 90.91 0.00 90.91 85.00 0.00 85.00

Almadım 22.22 0.00 22.22 9.09 0.00 9.09 15.00 0.00 15.00

Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

KONYA

Aldım 51.06 80.00 53.85 81.40 66.67 80.43 65.56 75.00 66.33

Almadım 48.94 20.00 46.15 18.60 33.33 19.57 34.44 25.00 33.67

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

NİĞDE

Aldım 36.36 0.00 33.33 62.50 0.00 62.50 47.37 0.00 45.00

Almadım 63.64 100.00 66.67 37.50 0.00 37.50 52.63 100.00 55.00

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP BÖLGESİ

Aldım 50.00 50.00 50.00 79.17 66.67 78.21 63.29 57.14 62.79

Almadım 50.00 50.00 50.00 20.83 33.33 21.79 36.71 42.86 37.21

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Bölgede yöneticilerin son iki yılda katıldıkları toplantılar Kamu yöneticileri için

Hizmet içi eğitim toplantıları öne çıkarken STK yöneticileri için Seminerler öne

çıkmaktadır. Bu toplantıların dışında sempozyum, kongre, konferans ve fuarlara

katılım vardır. Bölge yöneticilerinin toplantı türleri içerisinde en düşük olarak fuarlara

katıldıkları belirlenmiştir. Fuarlara katılım erkek yöneticilerde %2.58, kadın

yöneticilerin ise hiçbiri katılmamaktadır.

58

Çizelge 5.1.16.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı

Türlerinin Dağılımı (%)

Toplantı Adı

Kamu Stk. Birlik. Koop..Özel Toplam


Kongre 5.88 0.00 5.88 9.52 0.00 7.69 7.89 0.00 7.32

Seminer 17.65 0.00 17.65 19.05 0.00 15.38 18.42 0.00 17.07

Kurs 35.29 0.00 35.29 52.38 0.00 42.31 44.74 0.00 41.46

Eğitim 35.29 0.00 35.29 19.05 40.00 7.69 26.32 40.00 24.39

Sempozyum 0.00 0.00 0.00 0.00 60.00 26.92 0.00 60.00 7.32

Fuar 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Konferans 5.88 0.00 5.88 0.00 0.00 0.00 2.63 0.00 2.44

TOPLAM 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Çizelge 5.1.16.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı


Toplantı Adı



Kongre 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Seminer 28.57 0.00 28.57 50.00 0.00 50.00 30.56 0.00 30.56

Kurs 64.29 0.00 64.29 9.09 0.00 9.09 41.67 0.00 41.67

Eğitim 7.14 0.00 7.14 31.82 0.00 31.82 22.22 0.00 22.22

Sempozyum 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Fuar 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 9.09 5.56 0.00 5.56

Konferans 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

TOPLAM 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

Çizelge 5.1.16.c. Konya İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı


Toplantı Adı



Kongre 2.50 25.00 6.25 6.35 0.00 6.06 4.85 18.18 6.14

Seminer 7.50 12.50 8.33 44.44 66.67 45.45 30.10 27.27 29.82

Kurs 17.50 12.50 16.67 12.70 0.00 12.12 14.56 9.09 14.04

Eğitim 60.00 25.00 54.17 17.46 33.33 18.18 33.98 27.27 33.33

Sempozyum 12.50 25.00 14.58 14.29 0.00 13.64 13.59 18.18 14.04

Fuar 0.00 0.00 0.00 3.17 0.00 3.03 1.94 0.00 1.75

Konferans 0.00 0.00 0.00 1.59 0.00 1.52 0.97 0.00 0.88

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

59

Çizelge 5.1.16.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı


Toplantı Adı



Kongre 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Seminer 50.00 0.00 50.00 27.27 0.00 27.27 35.29 0.00 35.29

Kurs 33.33 0.00 33.33 18.18 0.00 18.18 23.53 0.00 23.53

Eğitim 16.67 0.00 16.67 36.36 0.00 36.36 29.41 0.00 29.41

Sempozyum 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 9.09 5.88 0.00 5.88

Fuar 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 9.09 5.88 0.00 5.88

Konferans 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

TOPLAM 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

Çizelge 5.1.16.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı


Toplantı Adı



Kongre 2.60 25.00 4.71 5.13 25.00 4.80 4.12 12.50 4.76

Seminer 16.88 12.50 16.47 39.32 25.00 38.40 30.41 18.75 29.52

Kurs 31.17 12.50 29.41 19.66 50.00 20.00 24.23 18.75 23.81

Eğitim 41.56 25.00 40.00 22.22 0.00 24.00 29.90 37.50 30.48

Sempozyum 6.49 25.00 8.24 8.55 0.00 8.00 7.73 12.50 8.10

Fuar 0.00 0.00 0.00 4.27 0.00 4.00 2.58 0.00 2.38

Konferans 1.30 0.00 1.18 0.85 0.00 0.80 1.03 0.00 0.95

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Araştırma bölgesinde anket yapılan kamu ve STK’larda 1309 kişi teknik, 375

kişi idari ve 734 kişi işçi olmak üzere toplam 2.418 kişi çalışmaktadır. Toplam

istihdamın %62.24’ü kamuda, %37.76’sı STK birlik kooperatiflerde olmaktadır. Bölge

illerinde toplam personelin %64.47’si Konya ilinde, %15.43’ü Karaman ilinde,

%10.34’ü Aksaray ilinde ve %9.76’sı Niğde ilinde istihdam edilmektedir (Çizelge

5.1.17). Bölgede 2013 yılı ÇKS verilerine göre 166.306 kayıtlı çiftçi bulunmaktadır ve

bölgede teknik personel başına 127 çiftçi düşmektedir.

Çizelge 5.1.17. Araştırma Bölgesinde Personel Dağılımı (Kişi)

İl Adı

Kamu STK. Birlik. Koop..Özel Toplam

Teknik İdari İsçi Toplam Teknik İdari İsçi Toplam Teknik İdari İsçi Toplam

Aksaray 103 18 11 132 51 32 35 118 154 50 46 250

Karaman 173 25 57 255 26 29 63 118 199 54 120 373

Konya 637 110 225 972 211 129 247 587 848 239 472 1.559

Niğde 59 15 82 156 49 17 14 80 108 32 96 236

KOP Bölgesi 972 168 375 1.515 337 207 359 903 1.309 375 734 2.418

60

Aksaray ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığı araştırılmış ve

%88.24’ünün haftada birden fazla görüşme yaptığı ve %2.94’ününde hiçbir zaman

görüşme yapmadığı belirlenmiştir. Çiftçilerle hiçbir zaman görüşmeme durumu

yalnızca kamu yöneticilerinde olmaktadır. STK yöneticilerinin hepsi çiftçilerle

görüşme yapmaktadır (Çizelge 5.1.18.a).

Çizelge 5.1.18. a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının

Dağılımı (%)

Görüşme Sıklığı Kamu STK. Birlik. Koop..Özel Toplam


Görüşmüyorum 5.26 0.00 4.76 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 2.94

Haftada birden fazla 89.47 100.00 90.48 80.00 100.00 84.62 86.21 100.00 88.24

Haftada bir defa 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 7.69 3.45 0.00 2.94

Ayda bir defa 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 7.69 3.45 0.00 2.94

Ayda1-2 defa 5.26 0.00 4.76 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 2.94

2-3 ayda bir defa 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Karaman ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığı araştırılmış ve

%72.73’ünün haftada birden fazla görüşme yaptığı ve %4.55’nin de hiçbir zaman


yalnızca kamu yöneticilerinde olmaktadır. STK yöneticilerinin hepsi çiftçilerle

görüşme yapmaktadır (Çizelge 5.1.18.b).

Çizelge 5.1.18.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının

Dağılımı (%)

GÖRÜŞME SIKLIĞI KAMU STK. Birlik. Koop.Özel TOPLAM


Görüşmüyorum 9.09 0.00 9.09 0.00 0.00 0.00 4.55 0.00 4.55

Haftada birden fazla 54.55

0.00 54.55 90.91

0.00 90.91 72.73

0.00 72.73

Haftada bir defa 9.09 0.00 9.09 0.00 0.00 0.00 4.55 0.00 4.55

Ayda bir defa 27.27 0.00 27.27 0.00 0.00 0.00 13.64 0.00 13.64

Ayda1-2 defa 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

2-3 ayda bir defa 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 9.09 4.55 0.00 4.55

Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

61

Konya ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığı araştırılmış ve

%74.55’nin haftada birden fazla görüşme yaptığı ve %7.27’sinin hiçbir zaman


yalnızca kamu yöneticilerinde olmaktadır. Kamu yöneticilerinden özellikle kadın

yöneticilerin %16.67’si çiftçilerle hiçbir şekilde görüşmemektedir. STK yöneticilerinin

hepsi çiftçilerle görüşme yapmaktadır (Çizelge 5.1.18.c).

Çizelge 5.1.18.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının

Dağılımı (%)

GÖRÜŞME SIKLIĞI KAMU STK. Birlik. Koop..Özel TOPLAM


Görüşmüyorum 12.73 16.67 13.11 0.00 0.00 0.00 6.93 11.11 7.27


Haftada bir defa 5.45 0.00 4.92 4.35 0.00 4.08 4.95 0.00 4.55

Ayda bir defa 5.45 16.67 6.56 4.35 0.00 4.08 4.95 11.11 5.45

Ayda1-2 defa 5.45 16.67 6.56 0.00 0.00 0.00 2.97 11.11 3.64

2-3 ayda bir defa 9.09 0.00 8.20 0.00 0.00 0.00 4.95 0.00 4.55

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Niğde ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığı araştırılmış ve

%71.43’ünün haftada birden fazla görüşme yaptığı ve %4.76’sının hiçbir zaman


yalnızca kamu yöneticilerinde (%7.69) olmaktadır. STK yöneticilerinin hepsi çiftçilerle

görüşme yapmaktadır (Çizelge 5.1.18.d).

Çizelge 5.1.18.d.Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının

Dağılımı (%)



Görüşmüyorum 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 5.00 0.00 4.76


Haftada bir defa 0.00 0.00 0.00 12.50 0.00 12.50 5.00 0.00 4.76

Ayda bir defa 25.00 0.00 23.08 0.00 0.00 0.00 15.00 0.00 14.29

Ayda1-2 defa 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

2-3 ayda bir defa 0.00 0.00 0.00 12.50 0.00 12.50 5.00 0.00 4.76

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

62

Araştırma Bölgesinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığı çizelge

5.1.18.d de gösterilmiştir. Çizelgeden görüleceği gibi bölge yöneticilerinin %76.04’ü

çiftçilerle haftada birden fazla görüşme yapmakta ve %6.14’üde çiftçilerle hiçbir

zaman görüşme yapmamaktadır. Çiftçilerle hiçbir zaman görüşmeme durumu

yalnızca kamu yöneticilerinde (%10.38) olmaktadır. STK yöneticilerinin hepsi

çiftçilerle görüşme yapmaktadır (Çizelge 5.1.18.e).

Çizelge 5.1.18.e.KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının

Dağılımı (%)



Görüşmüyorum 10.31 11.11 10.38 0.00 6.67 1.11 5.81 8.33 6.12


Haftada bir defa 4.12 0.00 3.77 5.33 0.00 4.44 4.65 0.00 4.08

Ayda bir defa 9.28 0.00 8.49 0.00 6.67 1.11 5.23 4.17 5.10

Ayda1-2 defa 4.12 11.11 4.72 4.00 6.67 4.44 4.07 8.33 4.59

2-3 ayda bir defa 5.15 11.11 5.66 2.67 0.00 2.22 4.07 4.17 4.08

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Aksaray ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış ve

hemen hemen tüm yöneticilerin çiftçilerin kendisinin gelmesi ile görüştüğü

belirlenmiştir. Gerek kamu yöneticileri gerekse STK yöneticileri çiftçiler ile görüşme

yapmak için kişisel bir çaba sarf etmemekte bunu kurum kuruluş bünyesinde bulunan

ilgili teknik personellerine yaptırmaktadır. Yöneticilerin çiftçilerin yoğun olduğu

tarımsal fuarlara da katılmadığı göz önüne alırsak hizmet ettikleri kitle ile birebir

görüşme yapmak için çaba sarf etmedikleri ortaya çıkmaktadır.

Çizelge 5.1.19.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin

Dağılımı (%)

Görüşme Yeri KAMU STK. Birlik. Koop..Özel TOPLAM

ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM

Tarla Ziyaretlerinde 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 7.69 3.70 0.00 3.13

Köy Kahvesinde 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 3.13

Çiftçinin Kendisinin Gelmesi 94.12 100.00 94.74 80.00 100.00 84.62 88.89 100.00 90.63

Diğer 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 7.69 3.70 0.00 3.13

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

63

Karaman ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış

%55.56’sının çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %16.67’sinin köy

kahvelerinde görüştüğü ve %11.11’inin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği belirlenmiştir.

Çiftçi tarla ziyaretlerini yalnızca STK yöneticileri yapmış kamu yöneticileri

yapmamıştır.

Çizelge 5.1.19.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin

Dağılımı (%)




Köy Kahvesinde 14.29 0.00 14.29 18.18 0.00 18.18 16.67 0.00 16.67


Diğer 0.00 0.00 0.00 27.27 0.00 27.27 16.67 0.00 16.67

Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

Konya ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış

%71.76’sının çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %14.12’sinin çiftçi tarlalarını

ziyaret ettiği ve %8.24’ünün köy kahvelerinde görüştüğü belirlenmiştir. Çiftçi tarla

ziyaretleri hem kamu hem de STK yöneticileri tarafından yapılmaktadır. Özellikle

kamu içerisinde Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi bazı Öğretim Üyeleri ve bölgede

bulunan diğer tarımsal araştırma kuruluş yöneticileri ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl

Müdürlükleri Şube Müdürleri çiftçileri yerinde bizzat kendileri ziyaret ederek

sorunlarını dinlemektedir. Ayrıca kadın yöneticiler yalnızca çiftçilerin kendilerini

ziyaret etmeleri ile görüşme yapmaktadır.

Çizelge 5.1.19.c.Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı

(%)




Köy Kahvesinde 12.12 0.00 11.11 6.67 0.00 6.12 8.97 0.00 8.24


Diğer 9.09 0.00 8.33 2.22 25.00 4.08 5.13 14.29 5.88

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

64

Niğde ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış %60’ının

çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %25’inin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği ve

%10’unun köy kahvelerinde görüştüğü belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretleri hem kamu

hem de STK yöneticileri tarafından yapılmaktadır. Özellikle kamu içerisinde bölgede

bulunan diğer tarımsal araştırma kuruluş yöneticileri ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl




Çizelge 5.1.19.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%)




Köy Kahvesinde 18.18 0.00 16.67 0.00 0.00 0.00 10.53 0.00 10.00


Diğer 9.09 0.00 8.33 0.00 0.00 0.00 5.26 0.00 5.00

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

KOP Bölgesinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış

%72.26’sının çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %12.90’ının çiftçi tarlalarını

ziyaret ettiği ve %8.39’unun köy kahvelerinde görüştüğü belirlenmiştir. Çiftçi tarla

ziyaretleri hem kamu hem de STK yöneticileri tarafından yapılmaktadır. Özellikle

kamu içerisinde bölgede bulunan üniversiteler, tarımsal araştırma kuruluş yöneticileri

ile Gıda,Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri Şube Müdürleri çiftçileri yerinde bizzat

kendileri ziyaret ederek sorunlarını dinlemektedir. Ayrıca kadın yöneticiler yalnızca

çiftçilerin kendilerini ziyaret etmeleri ile görüşme yapmaktadır.

Çizelge. 20.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%)




Köy Kahvesinde 11.76 0.00 10.67 6.76 0.00 6.25 9.15 0.00 8.39


Diğer 5.88 14.29 6.67 6.76 0.00 6.25 6.34 7.69 6.45

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

65

Bölgede yöneticilerin çiftçi sorunlarına ulaşma yolarının dağılımı çeşitlilik

göstermektedir. Bunlardan en fazla olanlar çiftçinin bizzat kendisinin sorununu

iletmesi, kendi personelinin iletmesi, köy muhtarlarının iletmesi, ziraat odaları ve diğer

STK başkanlarının iletmesi, önder çiftçiler ve özel tarım danışmanları şeklinde

sıralanmaktadır. Bu durum bölge illeri arasında benzer özellik göstermektedir.

Çizelge 5.1.20. a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma

Yolları (%)

CEVAPLAR KAMU STK. Birlik. Koop..Özel TOPLAM


Çiftçiler Tarafından 20.22 25.00 20.62 43.48 42.86 43.33 25.00 33.33 25.98

Kendi Gözlemi 10.11 12.50 10.31 17.39 0.00 13.33 11.61 6.67 11.02

Personeli 13.48 25.00 14.43 8.70 28.57 13.33 12.50 26.67 14.17

Özel Tarım Danışmanı 5.62 0.00 5.15 4.35 14.29 6.67 5.36 6.67 5.51

Köy Muhtarı 15.73 0.00 14.43 8.70 14.29 10.00 14.29 6.67 13.39

Ziraat Odası 8.99 12.50 9.28 8.70 0.00 6.67 8.93 6.67 8.66

STK 7.87 0.00 7.22 8.70 0.00 6.67 8.04 0.00 7.09

Önder Çiftçi 5.62 0.00 5.15 0.00 0.00 0.00 4.46 0.00 3.94

Özel Firma 4.49 0.00 4.12 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.15

Diğer Tarım Kuruluş 5.62 12.50 6.19 0.00 0.00 0.00 4.46 6.67 4.72

Diğer 2.25 12.50 3.09 0.00 0.00 0.00 1.79 6.67 2.36

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Çizelge 5.1.20.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma

Yolları (%)




Kendi Gözlemi 22.86 0.00 22.86 26.92 0.00 26.92 24.59 0.00 24.59

Personeli 14.29 0.00 14.29 3.85 0.00 3.85 9.84 0.00 9.84


Köy Muhtarı 8.57 0.00 8.57 3.85 0.00 3.85 6.56 0.00 6.56

Ziraat Odası 8.57 0.00 8.57 11.54 0.00 11.54 9.84 0.00 9.84

STK 2.86 0.00 2.86 0.00 0.00 0.00 1.64 0.00 1.64

Önder Çiftçi 2.86 0.00 2.86 0.00 0.00 0.00 1.64 0.00 1.64

Özel Firma 5.71 0.00 5.71 0.00 0.00 0.00 3.28 0.00 3.28


Diğer 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

TOPLAM 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

66

Çizelge 5.1.20.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma

Yolları (%)




Kendi Gözlemi 12.60 14.81 12.80 23.73 12.50 23.02 16.05 14.29 15.90

Personeli 12.60 11.11 12.46 11.86 25.00 12.70 12.37 14.29 12.53


Köy Muhtarı 12.21 11.11 12.11 8.47 12.50 8.73 11.05 11.43 11.08

Ziraat Odası 9.54 7.41 9.34 3.39 12.50 3.97 7.63 8.57 7.71

STK 6.87 7.41 6.92 0.85 0.00 0.79 5.00 5.71 5.06

Önder Çiftçi 8.40 7.41 8.30 4.24 0.00 3.97 7.11 5.71 6.99

Özel Firma 5.73 7.41 5.88 3.39 0.00 3.17 5.00 5.71 5.06


Diğer 1.53 0.00 1.38 1.69 0.00 1.59 1.58 0.00 1.45

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Çizelge 5.1.20.d Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma

Yolları (%)




Kendi Gözlemi 20.00 0.00 18.42 22.22 0.00 22.22 20.75 0.00 19.64

Personeli 8.57 33.33 10.53 22.22 0.00 22.22 13.21 33.33 14.29


Köy Muhtarı 14.29 0.00 13.16 5.56 0.00 5.56 11.32 0.00 10.71

Ziraat Odası 5.71 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 3.77 0.00 3.57

STK 5.71 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 3.77 0.00 3.57

Önder Çiftçi 2.86 0.00 2.63 5.56 0.00 5.56 3.77 0.00 3.57

Özel Firma 2.86 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 1.89 0.00 1.79


Diğer 2.86 33.33 5.26 0.00 0.00 0.00 1.89 33.33 3.57

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

67

Çizelge 5.1.20.e KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma

Yolları (%)




Kendi Gözlemi 13.57 13.16 13.54 23.24 6.67 22.00 16.53 11.32 16.11

Personeli 12.62 15.79 12.88 11.35 26.67 12.50 12.23 18.87 12.77


Köy Muhtarı 12.86 7.89 12.45 7.57 13.33 8.00 11.24 9.43 11.09

Ziraat Odası 9.05 7.89 8.95 4.86 6.67 5.00 7.77 7.55 7.75

STK 6.67 5.26 6.55 1.62 0.00 1.50 5.12 3.77 5.02

Önder Çiftçi 6.90 5.26 6.77 3.24 0.00 3.00 5.79 3.77 5.62

Özel Firma 5.24 5.26 5.24 2.16 0.00 2.00 4.30 3.77 4.26


Diğer 1.43 5.26 1.75 1.08 0.00 1.00 1.32 3.77 1.52

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Çiftçi sorunlarına karşın yöneticilerin tutumları incelenmiş kamu ve STK

yöneticileri arasında farklılık tespit edilmiştir. Kamu yöneticileri kendilerine gelen çiftçi

sorunları karşısında sorunları ya kendileri çözmeye çalışırlar, ya ilgili uzman

personele yönlendirirler ya da ilgili araştırma kuruluşuna iletmektedir. STK

yöneticilerinin ise büyük çoğunluğu yalnızca kendileri sorunları çözmeye

çalışmaktadır. Bölge illeri arasında özellikle kamu yöneticilerinin çiftçi sorunlarına

karşı tutumlarında farklılık vardır. Örneğin kendisine gelen çiftçi sorununu kendisinin

çözme oranı Aksaray İlinde %47.62, Karaman ilinde %28.52, Konya ilinde %36.73 ve

Niğde ilinde %76.92 olarak farklılık göstermektedir.

Çizelge 5.1.21.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme

Yaklaşımlarının Dağılımı(%)

Cevaplar Kamu STK. Birlik. Koop..Özel TOPLAM


Konu İle İlgili Uzman Kişiye İletirim 26.32 50.00 28.57 0.00 0.00 0.00 17.24 20.00 17.65

Araştırma Kuruluşlarına İletirim 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

İlgili Kurum Ve Kuruluşlara İletirim 10.53 0.00 9.52 20.00 0.00 15.38 13.79 0.00 11.76

İlgili Şube Müdürüne İletirim 15.79 0.00 14.29 0.00 0.00 0.00 10.34 0.00 8.82

Kendim Çözerim 47.37 50.00 47.62 80.00 100.00 84.62 58.62 80.00 61.76

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

68

Çizelge 5.1.21.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme

Yaklaşımlarının Dağılımı (%)







Kendim Çözerim 28.57 0.00 28.57 75.00 0.00 75.00 57.89 0.00 57.89

Diğer 0.00 0.00 0.00 8.33 0.00 8.33 5.26 0.00 5.26

TOPLAM 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00

Çizelge.21.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme








Kendim Çözerim 37.78 25.00 36.73 68.89 100.00 70.83 53.33 57.14 53.61

Diğer 8.89 25.00 10.20 0.00 0.00 0.00 4.44 14.29 5.15

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Çizelge 5.1.21.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme








Kendim Çözerim 75.00 100.00 76.92 87.50 0.00 87.50 80.00 100.00 80.95

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00

69

Çizelge 5.1.21.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme








Kendim Çözerim 44.58 42.86 44.44 73.33 100.00 75.31 58.23 69.23 59.06

Diğer 4.82 14.29 5.56 1.33 0.00 1.23 3.16 7.69 3.51

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Araştırma bölgesinde yöneticilere çiftçilerin kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili

iletişim düzeylerinin değerlendirilmesi 10’lu likert ölçeğine göre değerlendirilmesi

sorulmuş ve çiftçilerin kamu kurum ve kuruluşları ile iletişim düzeylerinin çok iyi

düzeyde olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5.1.22).

Çizelge 5.1.22 Yöneticilere Göre Çiftçilerin Kurum-Kuruluşları ile İletişim

Düzeyleri

İL ADI KAMU STK. Birlik. Koop..Özel TOPLAM

AKSARAY 8 9 8

KARAMAN 8 7 8

KONYA 7 9 8

NİĞDE 8 10 9

KOP BÖLGESİ 8 9 8

Araştırma bölgesinde yöneticilere tarımsal yayım personelinin yeterlilik

düzeylerinin değerlendirilmesi 10’lu likert ölçeğine göre değerlendirilmesi yapılmış ve

tarımsal yayım personelinin yeterlilik düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir

(Çizelge 5.1.23).

Çizelge 5.1.23 Yöneticilere Göre Tarımsal Yayım Personelinin Yeterlilik

Düzeyleri

İL ADI KAMU STK. Birlik. Koop..Özel TOPLAM

AKSARAY 6 6 6

KARAMAN 6 6 6

KONYA 6 5 6

NİĞDE 6 6 6

KOP BÖLGESİ 6 6 6

70

Aksaray ilinde yöneticiler yıllık yayım programlarını belirlemede farklı

yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler Bakanlığın talimatı (% 22.22), yöneticinin

kendisinin belirlemesi (%21.21), Yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi

(%18.18), Kurum kuruluştaki teknik personelle (%14.14), Çiftçi talepleri (%14.14) ve

bölgedeki diğer tarımsal kurum kuruluşların önerisi (%8.08) olarak sıralanmaktadır

(Çizelge 5.1.24.a)

Çizelge 5.1.24.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarını

Belirleme Durumları (%)


Kendi 18.57 27.59 21.21

Yardımcıları ile birlikte 12.86 31.03 18.18

Bakanlığın Talimatı ile 24.29 17.24 22.22

Kurumdaki Teknik Personelle 15.71 10.34 14.14

Bölgedeki Diğer Tarım Kuruluşların Önerisi 11.43 0.00 8.08

Çiftçi Talepleri 14.29 13.79 14.14

Diğer 2.86 0.00 2.02

TOPLAM 100.00 100.00 100.00

Karaman ilinde yöneticiler yılık yayım programlarını belirlemede farklı

yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler yöneticinin kendisinin belirlemesi (%38.30),

Yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%23.40), Bakanlığın talimatı (%

14.89), Kurum kuruluştaki teknik personelle (%10.64), Çiftçi talepleri (%8.51) ve

bölgedeki diğer tarımsal kurum kuruluşların önerisi (%4.26) olarak sıralanmaktadır

(Çizelge 5.1.24.b).

Çizelge 5.1.24.b.Karaman İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarını



Kendi 30.77 47.62 38.30






Diğer 0.00 0.00 0.00

TOPLAM 100.00 100.00 100.00

71

Konya ilinde yöneticiler yılık yayım programlarını belirlemede farklı yöntemler

kullanmaktadır. Bu yöntemler yöneticinin kendisinin belirlemesi (%24.57), Yöneticinin

yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%19.80), Bakanlığın talimatı (% 16.38), Kurum

kuruluştaki teknik personelle (%15.02), Çiftçi talepleri (%12.63), bölgedeki diğer

tarımsal kurum kuruluşların önerisi (%10.24), ve diğer yöntemler (%1.37) olarak

sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.24.c).

Çizelge 5.1.24.c. Konya İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının



Kendi 20.43 31.78 24.57






Diğer 1.61 0.93 1.37

TOPLAM 100.00 100.00 100.00

Niğde ilinde yöneticiler yılık yayım programlarını belirlemede farklı yöntemler

kullanmaktadır. Bu yöntemler Bakanlığın talimatı (% 30.77), yöneticinin kendisinin

belirlemesi (%28.85), Yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%17.31),

Kurum kuruluştaki teknik personelle (%9.62), bölgedeki diğer tarımsal kurum

kuruluşların önerisi (%7.69) ve Çiftçi talepleri (%5.77) olarak sıralanmaktadır (Çizelge

5.1.24.d).

Çizelge 5.1.24.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının



Kendi 26.47 33.33 28.85






Diğer 0.00 0.00 0.00

TOPLAM 100.00 100.00 100.00

72

KOP Bölgesinde yöneticiler yılık yayım programlarını belirlemede farklı

yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler kamu ve STK’larda farklı oranlarda olup bu

farklılık istatistiki olarak önemli değildir. Kullanılan yöntemler yöneticinin kendisinin

belirlemesi (%25.66), Yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%19.55),

Bakanlığın talimatı (% 18.94), Kurum kuruluştaki teknik personelle (%13.85), Çiftçi

talepleri (%11.81)ve bölgedeki diğer tarımsal kurum kuruluşların önerisi (%8.96)

olarak sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.24.e).

Çizelge 5.1.24.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının



Kendi 21.52 33.14 25.66




Bölgedeki Diğer Tarım Kuruluşların

Önerisi 11.39 4.57 8.96


Diğer 1.58 0.57 1.22

TOPLAM 100.00 100.00 100.00

KOP Bölgesi yöneticilerine çiftçiye verilen teknik bilginin yararlı kullanışlı ve

katılımın çok yararlı olabilmesi için en uygun bilgi verilme yöntemlerinin neler

olabileceği sorulmuş ve bu konuda tüm bölge yöneticilerinin ortak buluştuğu noktanın

tarlada uygulamalı, demonstrasyon kurularak anlatılması olduğu belirlenmiştir

(Çizelge 5.1.25).

Çizelge 5.1.25. Çiftçiye En Uygun Bilgi Verme Yöntemleri (%)

CEVAPLAR AKSARAY KARAMAN KONYA NİĞDE KOP

BÖLGESİ

Tarlada uygulamalı/demanstrasyon 91.18 82.61 90.10 85.71 88.83

Görsel yayım araçları kullanılması 5.88 0.00 0.00 4.76 1.68

Basılı yayım araçları kullanılması 0.00 0.00 0.99 0.00 0.56

Toplantı yaparak sözlü anlatım 0.00 13.04 3.96 4.76 4.47

Kurs şeklinde olmalı, sertifika verilmeli 2.94 0.00 3.96 4.76 3.35

Eğitimin şekli önemli değil 0.00 4.35 0.99 0.00 1.12

TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

73

Aksaray ilinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım

personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır. Kamu yöneticileri

değerlendirme kriterlerinde genellikle orta düzeyde olduklarını belirtirken STK

yöneticileri bazı kriterlerde tarımsal yayım personelinin mesleki becerilerinin az bazı

kriterlerde ise yüksek düzeyde belirtmişlerdir. Aksaray ilinde genel olarak tarımsal

yayım personelinin en büyük eksiklikleri proje hazırlama, kendini geliştirme, bilgi

aktarma yeteneği ve yeniliklere açıklık konularında olduğu belirlenmiştir (Grafik 5.1.1-

Grafik 5.1.2).

Grafik 5.1.1. Aksaray ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

yok az orta yüksek

74

Grafik5.1.2. Aksaray ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki

Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%)

Karaman ilinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım

personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır fakat bu farklılık

istatistiki olarak önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknik bilgi düzeyi

ve yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelini yüksek düzeyde

olduğunu proje hazırlama, kendini ifade etme, bilgi aktarma konularında yetersiz

olduklarını belirtmişlerdir. (Grafik 5.1.3-Grafik 5.1.4).

Grafik 5.1.3. Karaman ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki


0102030405060708090

100

yok az orta yüksek

0102030405060708090

100

yok az orta yüksek

75

Grafik 5.1.4. Karaman ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki


Konya ilinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım


istatistiki olarak önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknoloji kullanma

düzeyi ve yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelini yüksek düzeyde

olduğunu proje hazırlama ve ekip çalışması konularında yetersiz olduklarını

belirtmişlerdir. (Grafik 5.1.5-Grafik 5.1.6).

Grafik 5.1.5. Konya ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki


0

20

40

60

80

100

120

yok az orta yüksek

0

20

40

60

80

100

120

yok az orta yüksek

76

Grafik 5.1.6. Konya ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin

Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%)

Niğde ilinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım




olduğunu proje hazırlama, bilgi aktarma yeteneği, ekip çalışması ve teknik bilgi

düzeyi konularında yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. (Grafik 5.1.7-Grafik 5.1.8).

Grafik 5.1.7. Niğde ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki


0

20

40

60

80

100

120

yok az orta yüksek

0

20

40

60

80

100

yok az orta yüksek

77

Grafik 5.1.8. Niğde ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki


KOP Bölgesinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım




olduğunu proje hazırlama, ekip çalışması ve kendini geliştirme isteği konularında

yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. (Grafik 5.1.9-Grafik 5.1.10).

Grafik 5.1.9. KOP Bölgesinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki


0

20

40

60

80

100

yok az orta yüksek

0

20

40

60

80

100

yok az orta yüksek

78

Grafik 5.1.10. KOP Bölgesinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki


Araştırma bölgesinde yöneticilere çalışma bölgelerinde tarımsal yayım

personeline tarımsal ürünlerde çeşit seçimi ile ilgili bir eğitim verilip verilmemesi

konusunda düşünceleri sorulmuş ve tüm bölge illerinde büyük çoğunluğun eğitimin

verilmesi gerektiği yönde cevap alınmıştır (Grafik 5.1.11).

Grafik 5.1.11 Tarım Ürünlerinde Çeşit Seçimi ile ilgili eğitimin Gerekliliği (%)

0

20

40

60

80

100

yok az orta yüksek

0

20

40

60

80

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

KONYA KARAMAN NİĞDE AKSARAY KOP BÖLGE

79

Araştırma bölgesinde yöneticilere çalışma bölgelerinde tarımsal yayım

personeline toprak işleme yöntemleri ile ilgili bir eğitim verilip verilmemesi

konusunda düşünceleri sorulmuş ve tüm bölge illerinde yöneticilerin yarısı gerektiğini

diğer yarısı ise gerekmediğini söylemişlerdir (Grafik 5.1.12).

Grafik 5.1.12 Toprak İşleme Yöntemleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)

Araştırma bölgesinde yöneticilere çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım

personeline bitki koruma konularında bir eğitim verilip verilmemesi konusunda

düşünceleri sorulmuş ve %66’sı eğitimin gerektiği %34’ü ise gerek olmadığını

söylemiştir (Grafik 5.1.13).

Grafik 5.1.13.Bitki Koruma ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)

0

20

40

60

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


0

20

40

60

80

100

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


80

Araştırma bölgesinde yöneticilere çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım

personeline sulama teknikleri konularında bir eğitim verilip verilmemesi konusunda

düşünceleri sorulmuş hemen hemen tamamının bu konuda bir eğitim verilmesi

gerektiği sonucuna ulaşılmıştır (Grafik 5.1.14).

Grafik 5.1.14.Sulama Teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)

Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım

personeline gübre ve gübreleme teknikleri konusunda bir eğitim verilmesi

gerekmektedir. Bu durum bölge illeri arasında herhangi bir farklılık göstermemektedir.

(Grafik 5.1.15).

Grafik 5.1.15.Gübre ve gübreleme teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)

0102030405060708090

100

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


0102030405060708090

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


81


personeline hayvan besleme ve bakımı konusunda bir eğitim verilmesi

gerekmektedir. Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu

farklılık istatistiki olarak önemli değildir. (Grafik 5.1.16).

Grafik 5.1.16.Hayvan Besleme ve bakım ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)


personeline sürü yönetimi konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu

durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki

olarak önemli değildir. (Grafik 5.1.17).

Grafik 5.1.17.Sürü yönetimi ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)

01020304050607080

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


0

10

20

30

40

50

60

70

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


82


personeline damızlık hayvan seçimi konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir.

Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki


Grafik 5.1.18.Damızlık hayvan seçimi ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)


personeline hayvan hastalıkları konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu



Grafik 5.1.19.Hayvan Hastalıkları ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)

01020304050607080

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


0102030405060708090

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


83


personeline pazarlama konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu durumla

ilgili bölge illeri arasında farklılık vardır ve bu farklılık istatistiki olarak önemlidir.

(Grafik 5.1.20).

Grafik 5.1.20.Pazarlama ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)


personeline organik tarım konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu



Grafik 5.1.21.Organik Tarım ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)

01020304050607080

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


84


personeline tarımsal desteklemeler konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir.

Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki


Grafik 5.1.22.Tarımsal Desteklemeler ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)


personeline besin hijeni konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu durumla

ilgili bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki olarak önemli

değildir. (Grafik 5.1.23).

Grafik 5.1.23.Besin Hijeni ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


85


personeline koruyucu tarım teknikleri konusunda bir eğitim verilmesi

gerekmektedir. Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık vardır ve bu farklılık

istatistiki olarak önemlidir.(Grafik 5.1.24).

Grafik 5.1.24.Koruyucu Tarım Teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)


personeline genetik kaynakların korunması konusunda bir eğitim verilmesi

gerekmektedir. Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık vardır ve bu farklılık

istatistiki olarak önemlidir.(Grafik 5.1.25).

Grafik 5.1.25.Genetik Kaynakların Korunması ile ilgili eğitimin gerekliliği (%)

0102030405060708090

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i

Ger

ek

yok

Fen

a o

lmaz

Ger

ekl

i


86

KOP bölgesinde yöneticilerin yaptıkları iş hakkında düşüncelerinin dağılımı

araştırılmıştır. Yöneticilerin büyük çoğunluğunun (%70) işlerinin olumlu yönlerini

cazip, tatmin edici, iyi, yaratıcı, saygın, zevkli, yararlı, sağlıklı, iddialı ve başarı

duygusu veren olması, işlerin olumsuz yönlerinin ise engeller dolu ve tekrara dayalı

işlerin yapılması olduğu sonucu belirlenmiştir. Yaptıkları işin monoton, sıkıcı, rahatsız

edici olduğunu belirten yönetici oranı ise (%10-20) arasında çok düşük bir oranda

olduğu belirlenmiştir. Belirtilen bu hususlar araştırma bölgesinde bulunan illerde

farklılık göstermekte olup bu farklılık önemsizdir. (Çizelge 5.1.26. a,b,c).

Çizelge 5.1.26.a. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşünceleri (%)

İl Adı Karar Adı Cazip Monoton Tatmin Edici Sıkıcı İyi Yaratıcı Saygın

AKSARAY

EVET 63 21 80 17 80 53 87

HAYIR 27 72 10 77 13 37 10

KARARSIZIM 10 7 10 6 7 10 3

KARAMAN

EVET 74 5 55 5 74 72 84

HAYIR 21 84 28 84 16 11 5

KARARSIZIM 5 11 17 11 10 17 11

KONYA

EVET 71 19 65 10 76 68 77

HAYIR 23 73 28 78 17 22 16

KARARSIZIM 5 8 7 12 7 10 7

NİĞDE

EVET 95 29 83 0 100 76 94

HAYIR 5 65 0 76 0 18 6

KARARSIZIM 0 6 17 24 0 6 0

KOP BÖLGESİ

EVET 73 21 68 10 79 66 82

HAYIR 21 71 22 78 14 23 12

KARARSIZIM 6 8 10 12 7 11 6

Çizelge 5.1.26.b. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşünceleri (%)

İl Adı Karar Adı Rahatsız

Edici

Zevkli Yararlı Yorucu Sağlıklı İddialı Çok İş

Var

AKSARAY

EVET 10 83 97 67 60 67 83

HAYIR 87 7 3 30 30 27 14

KARARSIZIM 3 10 0 3 10 7 3

KARAMAN

EVET 11 84 90 58 84 78 83

HAYIR 83 5 5 32 11 11 6

KARARSIZIM 6 11 5 10 5 11 11

KONYA

EVET 9 75 86 68 63 66 80

HAYIR 72 18 9 26 27 28 18

KARARSIZIM 19 7 5 6 10 6 2

NİĞDE

EVET 6 83 100 76 88 75 94

HAYIR 88 6 0 24 0 19 6

KARARSIZIM 6 11 0 0 12 6 0

KOP BÖLGESİ

EVET 9 73 90 68 68 69 82

HAYIR 78 21 7 27 22 25 14

KARARSIZIM 13 6 3 5 10 7 4

87

Çizelge 5.1.26.c. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşünceleri (%)

İl Adı Karar Adı Engellerle

Dolu

Basit Tekrara

Dayalı

Başarı Duygusu

Veren

AKSARAY

EVET 50 10 50 80

HAYIR 40 83 47 17

KARARSIZIM 10 7 3 3

KARAMAN

EVET 58 5 56 83

HAYIR 37 74 33 0

KARARSIZIM 5 21 11 17

KONYA

EVET 52 7 43 72

HAYIR 40 81 50 21

KARARSIZIM 8 12 7 7

NİĞDE

EVET 47 6 50 0

HAYIR 35 94 31 0


KOP BÖLGESİ

EVET 52 7 47 78

HAYIR 39 82 45 15

KARARSIZIM 9 11 8 7

Araştırma bölgesinde yöneticilerin yaptıkları iş ve çalışma koşullarını

değerlendirmeleri yanında çalıştıkları mesai arkadaşlarını da değerlendirmeleri

istenmiştir. Yapılan analiz sonucunda bölgede yöneticilerin kendi çalışma

arkadaşlarını yeterli bulma durumlarını gösteren pozitif düşüncelerde yüksek oran ve

yeterli bulmadıklarını gösteren negatif düşüncelere karşı verdikleri cevaplar düşük

orandadır. Bu durum bölge illeri arasında farklılık göstermekte olup istatistiki olarak

önemli değildir (Çizelge 5.1.27.a-b-c).

Çizelge 5.1.27.a. Yöneticilerin Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında Düşünceleri

(%)

İl Adı Karar Adı İlham Verici Sıkıcı Yavaş Yardımsever Sorumlu Hızlı

AKSARAY

EVET 62 8 50 73 65 65

HAYIR 26 20 42 15 31 23

KARARSIZIM 12 12 8 12 4 12

KARAMAN

EVET 67 13 13 88 63 67

HAYIR 20 80 67 6 13 13

KARARSIZIM 13 7 20 6 25 20

KONYA

EVET 51 8 29 74 69 54

HAYIR 33 77 52 14 14 24

KARARSIZIM 16 15 19 13 17 22

NİĞDE

EVET 56 13 20 81 81 60

HAYIR 31 60 67 6 6 13

KARARSIZIM 13 27 13 13 13 27

KOP BÖLGESİ

EVET 55 9 30 76 69 58

HAYIR 30 76 53 12 16 22

KARARSIZIM 15 15 17 12 15 20

88

Çizelge 5.1.27.b. Yöneticilerin Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında Düşünceleri

(%)

İl Adı Karar Adı Zeki Kolay Düşman Olan

Çok Konuşan Akıllı Tembel Tatsız

AKSARAY

EVET 73 23 37 88 12 15

HAYIR 12 62 48 4 85 69

KARARSIZIM 15 15 15 8 4 15

KARAMAN

EVET 60 7 20 69 20 0

HAYIR 13 73 67 6 67 80

KARARSIZIM 27 20 13 25 13 20

KONYA

EVET 66 19 29 72 14 8

HAYIR 18 66 54 14 64 68

KARARSIZIM 16 14 17 14 22 24

NİĞDE

EVET 56 13 7 67 0 0

HAYIR 13 80 73 7 93 87

KARARSIZIM 31 7 20 27 7 13

KOP BÖLGESİ

EVET 66 18 27 74 13 7

HAYIR 16 68 56 10 72 72

KARARSIZIM 19 14 16 16 16 21

Çizelge 5.1.27.c. Yöneticilerin Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında Düşünceleri

(%)

İl Adı Karar Adı Faal Dünyası sınırlı Sadık İnatçı

AKSARAY

EVET 73 44 68 64

HAYIR 23 48 20 28

KARARSIZIM 4 8 12 8

KARAMAN

EVET 71 20 50 33

HAYIR 7 47 13 20


KONYA

EVET 57 35 65 32

HAYIR 23 47 21 49


NİĞDE

EVET 81 20 67 27

HAYIR 6 67 13 67


KOP BÖLGESİ

EVET 64 33 64 38

HAYIR 19 50 19 44


89

Çizelge 5.1.28.a. Yöneticilere Göre İşyeri Terfi İmkanları Hakkında Düşünceleri

(%)

İl Adı Karar Adı Terfi İmkânları İyi

Terfi İmkanları Sınırlı

Yeteneğe Göre Terfi

Geleceği Olmayan iş

Yükselme Şansı Yok

AKSARAY

EVET 39 50 28 11 39

HAYIR 44 28 50 72 44

KARARSIZIM 17 22 22 17 17

KARAMAN

EVET 25 44 22 11 11

HAYIR 13 11 44 56 44


KONYA

EVET 30 49 32 13 21

HAYIR 51 33 36 65 60


NİĞDE

EVET 43 50 71 14 14

HAYIR 43 50 29 86 86


KOP BÖLGESİ

EVET 33 49 33 12 23

HAYIR 45 31 39 67 57


Çizelge 5.1.28.b. Yöneticilere Göre İşyeri Terfi İmkanları Hakkında Düşünceleri

(%)

İl Adı Karar Adı Adil Olmayan Terfi

Seyrek Verilen Terfi

Düzenli Terfi

Terfi Olasılığı Oldukça İyi

AKSARAY

EVET 44 41 25 27

HAYIR 39 41 50 53


KARAMAN

EVET 11 44 11 33

HAYIR 33 0 22 11


KONYA

EVET 27 34 21 17

HAYIR 43 38 53 55


NİĞDE

EVET 43 29 43 43

HAYIR 57 71 57 43

KARARSIZIM 0 0 0 14

KOP BÖLGESİ

EVET 30 36 22 23

HAYIR 42 38 50 49


90

Çizelge 5.1.29.a. Yöneticilerin Çalışmakta Oldukları İşleri Hakkında Düşünceleri

(%)

İl Adı Karar Adı Koşuşturmalı Gerilimli Sakin Rahat Çılgın

AKSARAY

EVET 89 59 21 30 26

HAYIR 11 33 68 56 63


KARAMAN

EVET 93 47 53 53 29

HAYIR 7 47 40 47 64


KONYA

EVET 83 51 22 29 16

HAYIR 15 40 69 55 63


NİĞDE

EVET 76 65 28 39 19

HAYIR 24 24 61 33 75


KOP BÖLGESİ

EVET 84 54 26 33 20

HAYIR 14 37 65 52 64


Çizelge 5.1.29.b. Yöneticilerin Çalışmakta Oldukları İşleri Hakkında Düşünceleri

(%)

İl Adı Karar Adı Rahatsız Edici

Kontrolüm Altında Baskı Yaratan Pürüzsüz

AKSARAY

EVET 19 73 38 12

HAYIR 67 15 54 77


KARAMAN

EVET 0 93 33 21

HAYIR 100 7 53 79

KARARSIZIM 0 0 13 0

KONYA

EVET 19 78 42 21

HAYIR 66 15 52 66


NİĞDE

EVET 0 94 25 19

HAYIR 93 6 56 63


KOP BÖLGESİ

EVET 15 81 38 19

HAYIR 72 13 53 69


91

Çizelge 5.1.30.a. Yöneticilerin Almış Oldukları Maaşları Hakkında Düşünceleri

(%)

İl Adı Karar Adı Yeterli Gelir Adil Kıt Kanaat Kötü Lüks

AKSARAY

EVET 80 36 33 4 4

HAYIR 20 52 58 88 92


KARAMAN

EVET 65 29 44 0 0

HAYIR 18 53 44 81 94


KONYA

EVET 50 32 36 20 5

HAYIR 44 58 49 68 88


NİĞDE

EVET 79 54 8 0 15

HAYIR 14 23 77 100 85


KOP BÖLGESİ

EVET 60 35 33 13 5

HAYIR 33 53 53 77 89


Çizelge 5.1.30.b. Yöneticilerin Almış Oldukları Maaşları Hakkında Düşünceleri

(%)

İl Adı Karar Adı Garantisi Olmayan Gelir

Hak Ettiğimden az Yapılan İş İçin Yetersiz

İyi

AKSARAY

EVET 17 54 60 44

HAYIR 71 29 24 32


KARAMAN

EVET 25 63 75 25

HAYIR 63 19 19 69


KONYA

EVET 27 67 62 28

HAYIR 64 25 25 54


NİĞDE

EVET 8 23 43 46

HAYIR 92 69 50 15

KARARSIZIM 0 8 7 38

KOP BÖLGESİ

EVET 23 60 61 32

HAYIR 68 29 27 48


92

Çizelge 5.1.31.a. Yöneticilerin Yaptıkları İşler Hakkında Genel Düşünceleri (%)

İl Adı Karar Adı Hoş Kötü İdeal Zaman Kayıbı

İyi Arzu edilmeyen

AKSARAY

EVET 84 13 69 13 88 8

HAYIR 12 83 19 87 8 88

KARARSIZIM 4 4 12 0 4 4

KARAMAN

EVET 86 0 85 0 93 0

HAYIR 14 100 15 100 7 100


KONYA

EVET 79 2 58 5 85 4

HAYIR 15 85 30 84 10 88


NİĞDE

EVET 81 7 100 0 93 14

HAYIR 6 86 0 100 7 86


KOP BÖLGESİ

EVET 81 5 67 5 88 5

HAYIR 13 86 23 88 9 89


Çizelge 5.1.31.b. Yöneticilerin Yaptıkları İşler Hakkında Genel Düşünceleri (%)

İl Adı Karar Adı Zahmete Değer

Çoğunlukla Kötü

Kabul Edilebilir

Üstün Çoğunlukla İyi

Nahoş

AKSARAY

EVET 79 13 92 75 88 8

HAYIR 8 83 0 13 12 92


KARAMAN

EVET 85 23 100 77 92 0

HAYIR 15 69 0 23 8 100


KONYA

EVET 75 6 80 59 84 4

HAYIR 17 85 14 36 13 84


NİĞDE

EVET 94 7 100 93 94 7

HAYIR 6 93 0 7 6 93


KOP BÖLGESİ

EVET 79 9 86 67 87 5

HAYIR 14 84 8 27 11 88


93

Çizelge 5.1.31.c. Yöneticilerin Yaptıkları İşler Hakkında Genel Düşünceleri (%)

İl Adı Karar Adı Hoşnut Eden

Yetersiz Mükemmel Berbat Zevkli İşe yaramaz

AKSARAY

EVET 79 17 42 4 76 4

HAYIR 8 71 25 92 12 92

KARARSIZIM 13 13 33 4 12 4

KARAMAN

EVET 100 8 62 0 77 0

HAYIR 0 85 38 100 23 92


KONYA

EVET 69 11 41 0 78 6

HAYIR 25 80 44 85 13 81


NİĞDE

EVET 93 0 53 0 93 0

HAYIR 7 100 13 100 0 100


KOP BÖLGESİ

EVET 76 11 45 1 79 5

HAYIR 18 81 36 89 13 86


94

5.2. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tarımsal Yayımı Geliştirme Projesi (Tar-Gel)

Personeline İlişkin Araştırma Bulguları

KOP Bölgesinde “Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyacı” projesi kapsamında

görüşülen bir diğer paydaş ise bölgede tarımsal yayım hizmeti veren ve bölgedeki

tarımsal yayım hizmeti konusunda en büyük sorumluluğu yüklenmiş olan İl ve İlçe

Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde çalışan “Tarımsal Yayım Uzmanları ve

Tar-Gel Personelleri”dir. Bölgede resmi olarak kayıtlı ve proje çerçevesinde

görüşülen Tar-Gel Personeli istatistikleri Çizelge 5.2.1.’de gösterilmiştir. Çizelge

incelendiğinde araştırma bölgesinde hizmet veren kayıtlı Tar-Gel Personellerinin

%71.43’üne ulaşılmıştır. KOP Bölgesi’nde hizmet veren 2014 yılı verileri toplam 658

adet Tar-Gel personeli bulunmakta olup %62,16’sı Konya İl/İlçe GTHB

Müdürlüklerinde istihdam edilmektedir.

Çizelge 5.2.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Tarımsal Yayım Uzmanı ve

Tar-Gel Personeli Sayısı

İl Adı

Toplam Tar-Gel

Personeli Sayısı*

Yapılan Anket Sayısı Tar-Gel Personeli

Temsil Oranı (%)

Oransal Payı (%)

Tar-Gel Personeli

Diğer Tar. Yay. Uzm.

Aksaray 92 79 13 85.87 18.59

Karaman 85 80 5 94.11 17.17

Konya 409 265 4 64.79 54.34

Niğde 72 46 3 63.88 9.90

KOP Bölgesi

658 470 25 71.43 100.00

*Kaynak: 2014 yılı KOP Bölgesi İllerinden Resmi Yazı İle İstenilen İstatistikler

Aksaray’da GTHB’na bağlı merkez ile birlikte toplam 7, Karaman’da 6,

Konya’da 32 ve Niğde ilinde ise toplam 6 adet İl/İlçe GTHB Müdürlüğü bulunmakta

olup her bir İl/İlçe Müdürlüğü başına düşen Tar-Gel personeli sayısı genel ortalamada

yaklaşık 12 kişidir. Bu rakam Aksaray’da yaklaşık 13,14 kişi, Karaman ilinde 14,17,

Konya ilinde 12,78 ve Niğde ilinde ise 12,00 kişi olarak hesaplanmıştır. Bu durum

toplam tarım alanı başına düşen Tar-Gel personeli sayısı bakımından incelendiğinde

ise bölgede tarım alanı başına düşen Tar-Gel personeli sayısının Konya ili hariç

(46.647 da), diğer 3 ilde birbirine yakın olduğu görülmektedir. Genel ortalamada

44.201 dekar başına 1 adet Tar-Gel personeli düşmektedir (Çizelge 5.2.2.).

95

Çizelge 5.2.2. KOP Bölgesi’nde İllere Göre Tar-Gel Personeli Dağılımı

İl Adı

Toplam Tar-Gel

Personeli Sayısı

İl/İlçe GTHB Müdürlüğü

Sayısı*

Oransal Payı (Kişi)

Toplam Tarım Alanı

(Dekar)**

Tar-Gel Personeli

Başına Tarım Alanı (Dekar)

Aksaray 92 7 13,14 3.850.514 41.853

Karaman 85 6 14,17 3.375.933 39.717

Konya 409 32 12,78 19.078.592 46.647

Niğde 72 6 12,00 2.779.360 38.602

KOP Bölgesi

658 51 12,90 29.084.399 44.201

*Kaynak: 2014 yılı KOP Bölgesi İllerinden Resmi Yazı İle İstenilen İstatistikler ** Kaynak: TÜİK, 2014. 2013 Yılı Bitkisel Üretim İstatistikleri, http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul, Erişim Tarihi: 28.12.2014

5.2.1. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Özellikleri

Araştırmada KOP Bölgesinde tarımsal yayım faaliyetlerinin en önemli

paydaşlarından biri olan İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım

uzmanları ve Tar-Gel personelinin genel demografik özellikleri incelenmeye

çalışılmıştır. Bölgedeki etkin bir yayım faaliyetinin sağlanmasında politikalar kadar

tarımsal yayım personelinin donanımı ve yaş, eğitim, medeni durum vb. demografik

unsurlar etkili faktörlerdir. Bu nedenle bölgede faaliyet gösteren tarımsal yayım

uzmanları ve Tar-Gel personelinin demografik ve genel özellikleri yaş, medeni durum,

eşinin mesleği, yaşadığı yer, eğitim durumu, yabancı dil bilme durumu, bilişim

teknolojilerinin kullanma becerisi, internete ayırdığı zaman gibi faktörler incelenmiştir.

Yaklaşık %95’ini İl/İçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan Tar-Gel personelinin

oluşturduğu araştırma kitlesinin yaş dağılımları Çizelge 5.2.3.’de gösterilmiştir.

Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin yaşlarının

illere ve cinsiyete göre istatistiki olarak önemli bir şekilde değişmediği belirlenmiştir.

KOP Bölgesinde araştırma kitlesinin yaş ortalaması 33,41 olarak hesaplanmıştır.

http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul

96

Çizelge 5.2.3. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaşı (%)

İller Cinsiyet Tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin yaşı

Aksaray

Erkek 41.02

Kadın 34.05

Ortalama 39.32

Karaman

Erkek 32.00

Kadın 33.25

Ortalama 32.29

Konya

Erkek 32.26

Kadın 31.56

Ortalama 32.09

Niğde

Erkek 33.11

Kadın 29.69

Ortalama 31.86

KOP Bölgesi

Erkek 33.90

Kadın 31.97

Ortalama 33.41

Filler:1,889 p:0,131 H0: Kabul

Fcinsiyet:0,538 p:0,464 H0: Kabul

Araştırma kitlesinin oluşturan tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel

personelinin medeni durumları incelendiğinde %76,81’inin evi olduğu ve bu oranın

cinsiyetlere göre istatistiki olarak %95 güven seviyesinde önemli olarak değişmediği

illere göre %90 güven sınırında istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Evlenme

oranının en yüksek olduğu iller Konya ve Aksaray illeridir (Çizelge 5.2.4.).

Çizelge 5.2.4. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Medeni Durumu (%)ı

İller Cinsiyet Medeni Durum

Toplam Evli Bekar

Aksaray

Erkek 82.35 17.65 100.00

Kadın 62.50 37.50 100.00

Ortalama 77.17 22.83 100.00

Karaman

Erkek 68.85 31.15 100.00

Kadın 82.35 17.65 100.00

Ortalama 71.79 28.21 100.00

Konya

Erkek 78.89 21.11 100.00

Kadın 83.58 16.42 100.00

Ortalama 80.08 19.92 100.00

Niğde

Erkek 86.67 13.33 100.00

Kadın 43.75 56.25 100.00

Ortalama 63.64 36.36 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 77.65 22.35 100.00

Kadın 74.40 25.60 100.00

Ortalama 76.81 23.19 100.00

Ki Kareiller: 7,327 P:0,062 H0: Red (%90 Güven Sınırında)

Ki Karecinsiyet 0,551 P:0,458 H0: Kabul

97

İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel

personelinin yaklaşık %75’inin evli olması, araştırmada incelenen araştırma kitlesinin

çalışmalarında eşlerinin yönlendirici etkisinin olup olmadığının ortaya konulmasının

önemini ortaya çıkarmıştır. Bu amaçla evli olan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel

personeline eşlerinin mesleği sorulmuş ve KOP Bölge ortalamasında eşlerin

%32,39’unun çalışmadığı belirlenmiştir. Hedef kitlede ele alınan tarımsal yayım

uzmanı ve Tar-Gel personelinin eşlerinin en önemli meslek gruplarını, Tarım (Ziraat

Mühendisi, Veteriner Hekimi, Gıda Mühendisi, Su Ürünleri Mühendisi, Ev Ekonomisi,

Ziraat Teknikeri, Laborant), Öğretmenlik ve Ebe/Hemşirelik olduğu belirlenmiştir.

Genel ortalamada eş meslek grubunun %23,94’ünü Tarım (Ziraat Mühendisi,

Veteriner Hekimi, Gıda Mühendisi, Su Ürünleri Mühendisi, Ev Ekonomisi, Ziraat

Teknikeri, Gıda Teknikeri, Laborant) meslek kolunun oluşturması bu kitlenin tarımsal

yayım çalışmalarında eşlerinden destek alabileceği kanısını oluşturmaktadır. Bu oran

ise özellikle kadınlarda (%51,06) erkeklere (%14,18) göre daha yüksektir (Çizelge

5.2.5.)

98

Çizelge 5.2.5.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eşinin Mesleği (%)

Meslek Grupları Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi

Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama

Çalışmıyor 36,54 0,00 27,94 37,50 7,69 30,19 48,32 0,00 34,78 40,00 0,00 29,63 43,68 1,06 32,39

Tarım (Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekimi, Gıda Mühendisi, Su Ürünleri Mühendisi, Ev Ekonomisi, Ziraat Teknikeri, Gıda Teknikeri, Laborant))

17.31 62.50 27.94 10.00 61.53 22.65 14.08 44.82 22.69 15.00 57.15 25.92 14.18 51.06 23.94

Öğretmen 25,00 18,75 23,53 17,50 15,38 16,98 14,77 5,17 12,08 25,00 28,57 25,93 18,01 10,64 16,06

Ebe-Hemşire 5.77 0.00 4.41 12.50 0.00 9.43 6.04 0.00 4.35 5.00 0.00 3.70 6.90 0.00 5.07

Memur 3.85 0.00 2.94 0.00 7.69 1.89 4.03 5.17 4.35 5.00 0.00 3.70 3.45 4.26 3.66

Serbest Meslek 0.00 6.25 1.47 2.50 0.00 1.89 0.00 6.90 1.93 0.00 0.00 0.00 0.38 5.32 1.69

Akademisyen 3.85 0.00 2.94 2.50 0.00 1.89 0.67 3.45 1.45 0.00 0.00 0.00 1.53 2.13 1.69

Bankacı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.68 1.72 2.42 0.00 0.00 0.00 1.53 1.06 1.41

Otomotiv yedek parça 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.34 0.00 0.97 0.00 0.00 0.00 0.77 0.00 0.56

Avukat 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 1.72 0.97 0.00 0.00 0.00 0.38 1.06 0.56

Sağlık Teknikeri 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 1.72 0.97 0.00 0.00 0.00 0.38 1.06 0.56

Astsubay 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 0.97 0.00 0.00 0.00 0.00 2.13 0.56

Subay 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 0.97 0.00 0.00 0.00 0.00 2.13 0.56

İşletmeci 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.77 0.00 0.56

Satış Müdürü 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 0.97 0.00 0.00 0.00 0.00 2.13 0.56

Harita Mühendisi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 1.72 0.97 0.00 0.00 0.00 0.38 1.06 0.56

Kuran Kursu Öğretmeni 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.77 0.00 0.56

Çevre Mühendisi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 14.29 3.70 0.00 2.13 0.56

Esnaf 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

Mobilya Dekorasyon Teknikeri

0.00 6.25 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

Emekli 1.92 0.00 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Bilgi İşlem Yönetimi Yardımcısı

0.00 6.25 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

Bilgisayar Mühendisi 1.92 0.00 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Zabıt Katibi 1.92 0.00 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

İnşaat Mühendisi 1.92 0.00 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Diyetisyen 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

99

Çizelge 5.2.5.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eşinin Mesleği (%)

Meslek Grupları Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Emniyet Müdürü 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

Ürün Tanıtım Temsilcisi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

Teknik Ressam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

İnsan Kaynakları Müdürü 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

Öğrenci 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Galerici 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

Mali Müşavir 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

İnşaat teknikeri 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

İcra Müdür Yardımcısı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

MEB'de Şef 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 5.00 0.00 3.70 0.38 0.00 0.28

Sekreter 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 5.00 0.00 3.70 0.38 0.00 0.28

Polis 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

SGK'da Şef 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

Kuaför 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Büro Elemanı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Eczacı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Halkla İlişkiler Uzmanı 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Diş Hekimi 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Antrenör 0.00 0.00 0.00 0.00 7.69 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28

İlahiyatçı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Uluslararası İlişkiler 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Psikolog 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

100

Araştırma alanında görüşülen İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal

yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin yaşadıkları yerler tarımsal yayım faaliyetinin

kırsal alana ulaştırılmasında önemli bir faktördür. Araştırma kitlesinin %95’ini

oluşturan Tar-Gel personelinin yaşadıkları yerler Çizelgede gösterilmiştir. Çizelge

incelendiğinde bölgedeki tarımsal yayım uzmanlarının daha çok il/ilçe merkezlerinde

yaşadıkları belirlenmiştir. Köy/Kasabada yaşayan tarımsal yayım uzmanlarının oranı

%4,78 olarak belirlenmiştir ve bu kitlenin %95,65’i erkek tarımsal yayım uzmanlarıdır.

Köy/Kasabada yaşayan İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı

ve Tar-Gel personelinin oranının en düşük olduğu iller Aksaray(%2,20) ve Konya

(%3,76) illeridir. Yapılan çalışmada Konya dışındaki tüm illerde kadınlar ilçe ve il

merkezlerinde yaşamaktadır. Konya ilinde ise bu oran %1,45 olarak gerçekleşmiştir

(Çizelge 5.2.6.).

Çizelge 5.2.6. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaşadığı Yer (%)

İller Cinsiyet

Yaşadığı yer

Toplam Köy/Kasaba İlçe İl

Aksaray

Erkek 2.99 34.33 62.69 100.00

Kadın 0.00 25.00 75.00 100.00

Ortalama 2.20 31.87 65.93 100.00

Karaman

Erkek 11.67 25.00 63.33 100.00

Kadın 0.00 33.33 66.67 100.00

Ortalama 8.97 26.92 64.10 100.00

Konya

Erkek 4.57 64.47 30.96 100.00

Kadın 1.45 40.58 57.97 100.00

Ortalama 3.76 58.27 37.97 100.00

Niğde

Erkek 13.79 41.38 44.83 100.00

Kadın 0.00 23.08 76.92 100.00

Ortalama 9.52 35.71 54.76 100.00

*KOP Bölgesi

Erkek 6.20 49.86 43.94 100.00

Kadın 0.79 34.13 65.08 100.00

Ortalama 4.78 45.74 49.48 100.00


Ki Karecinsiyet 19,106 P:0,000 H0: Red (%99 Güven Sınırında)

KOP Bölgesinde İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı

ve Tar-Gel personelinin eğitim durumu incelendiğinde ise %63,73’ü Lisans, %23,77’si

yüksek lisans, %0,82’si ise Doktora derecesine sahiptir. Özellikle Niğde ve Konya

illerinde Lisans üzeri programa devam eden ve bitirmiş olan tarımsal yayım

personelinin oranı diğer illere göre daha fazla olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5.2.7.)

101

Çizelge 5.2.7. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eğitim Durumu (%)

İller Cinsiyet

Eğitim Durumu

Toplam Lise

Ziraat/Veteriner Sağlık Meslek

Lisesi

Ön Lisans

Lisans

Lisans Programına Devam Etmekte

Yüksek Lisans

Yüksek Lisans

Programına Devam Etmekte

Doktora

Doktora Programına

Devam Etmekte

Aksaray

Erkek 0.00 0.00 7.58 62.12 0.00 19.70 9.09 0.00 1.52 100.00

Kadın 0.00 0.00 8.33 66.67 0.00 25.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 0.00 0.00 7.78 63.33 0.00 21.11 6.67 0.00 1.11 100.00

Karaman

Erkek 0.00 0.00 0.00 66.13 1.61 25.81 4.84 1.61 0.00 100.00

Kadın 0.00 0.00 0.00 88.89 0.00 11.11 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 0.00 0.00 0.00 71.25 1.25 22.50 3.75 1.25 0.00 100.00

Konya

Erkek 0.00 1.00 0.50 64.50 0.50 23.00 8.50 1.00 1.00 100.00

Kadın 1.47 1.47 0.00 55.88 0.00 26.47 14.71 0.00 0.00 100.00

Ortalama 0.37 1.12 0.37 62.31 0.37 23.88 10.07 0.75 0.75 100.00

Niğde

Erkek 0.00 0.00 6.90 65.52 0.00 20.69 6.90 0.00 0.00 100.00

Kadın 0.00 0.00 0.00 58.82 0.00 35.29 0.00 5.88 0.00 100.00

Ortalama 0.00 0.00 4.35 63.04 0.00 26.09 4.35 2.17 0.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 0.00 0.56 2.23 64.35 0.56 22.84 7.80 0.84 0.84 100.00

Kadın 0.78 0.78 1.55 62.02 0.00 26.36 7.75 0.78 0.00 100.00

Ortalama 0.20 0.61 2.05 63.73 0.41 23.77 7.79 0.82 0.61 100.00



102

Araştırma bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin %63,73’ü en az

lisans seviyesinde eğitim seviyesine sahip olmasının yanı sıra görüşülen kitlenin

lisans öncesi çalıştıkları tarım alanı ile ilgili Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık

Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi gibi eğitim

kurumlarından herhangi birinden mezun olup olmadıkları araştırılmıştır. Elde edilen

sonuçlar incelenen araştırma kitlesinin geçmişlerinde tarım ile ilgili bir eğitimlerinin

olup olmadığı ile ilgi bir bilginin oluşmasını sağlamış olup, KOP Bölgesinde İl/İlçe

GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin

%4,01’inin Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek

Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi gibi eğitim kurumlarından herhangi birinden

mezun oldukları belirlenmiştir (Çizelge 5.2.8.). Bu durum tarım alanındaki meslek

liselerinin eskisi kadar yeni tarımsal yayım personelinin İl/İlçe GTHB teşkilatı

içerisinde yer almasında etkili olmadığını göstermektedir.

Çizelge 5.2.8. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Ziraat Meslek

Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek

Lisesi Eğitim Kurumlarından Birinden Mezun Olma Durumu (%)

İller Cinsiyet Durum

Toplam Evet Hayır

Aksaray

Erkek 14.29 85.71 100.00

Kadın 13.04 86.96 100.00

Ortalama 13.95 86.05 100.00

Karaman

Erkek 5.45 94.55 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 4.35 95.65 100.00

Konya

Erkek 1.08 98.92 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 0.81 99.19 100.00

Niğde

Erkek 3.85 96.15 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 2.38 97.62 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 4.53 95.47 100.00

Kadın 2.54 97.46 100.00

Ortalama 4.01 95.99 100.00

103

Bölgedeki tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin lisans ve

lisansüstü uzmanlıkları bölgedeki çalışmaların yoğunluğu konusunda bir fikir verebilir.

Çizelge 5.2.9.’dan da görüleceği üzere Aksaray, Karaman ve Konya illerinde daha

çok hayvancılık alanında uzman olan Veteriner Hekimleri ve Zootekni bölümü

mezunları istihdam edilirken, Niğde ilinde Tarla Bitkileri ve Bitki Koruma konusunda,

diğer bir deyişle bitkisel üretim konusunda tarımsal yayım uzmanlarına daha fazla

önem verildiği görülmektedir. 2013 yılı TÜİK verilerine göre KOP Bölgesinde ve

Türkiye genelinde bu illerin tarımsal yapısı incelendiğinde Aksaray, Karaman ve

Konya illerinde tarımsal üretim değerinin % 42.87’sini hayvansal, %57.13’ünü bitkisel

ürünlerin değerinden oluşmaktadır. Niğde ilinde de bitkisel üretim değerinin payı

tarımsal üretim değeri içindeki payı %50.08’dir.

104

Çizelge 5.2.9. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mezun Oldukları Lisans Bölümleri (%)ı

Bölümler Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Veteriner Hekimlik

32.00 10.53 26.09 23.40 6.67 19.35 33.14 11.67 27.51 4.55 0.00 2.78 29.17 9.26 23.74

Tarla Bitkileri 8.00 15.79 10.14 17.02 13.33 16.13 12.43 21.67 14.85 22.73 28.57 25.00 13.19 20.37 15.15

Bitki Koruma 14.00 5.26 11.59 10.64 20.00 12.90 10.06 26.67 14.41 9.09 50.00 25.00 10.76 25.00 14.65

Zootekni 20.00 10.53 17.39 8.51 6.67 8.06 7.10 5.00 6.55 18.18 0.00 11.11 10.42 5.56 9.09

Bahçe Bitkileri 6.00 15.79 8.70 14.89 13.33 14.52 7.10 10.00 7.86 4.55 14.29 8.33 7.99 12.04 9.09

Toprak Bilimi 2.00 21.05 7.25 10.64 13.33 11.29 6.51 10.00 7.42 18.18 0.00 11.11 7.29 11.11 8.33

Tarım Makineleri 2.00 0.00 1.45 2.13 0.00 1.61 10.65 1.67 8.30 0.00 7.14 2.78 6.94 1.85 5.56

Ziraat Mühendisliği

6.00 10.53 7.25 4.26 13.33 6.45 3.55 5.00 3.93 4.55 0.00 2.78 4.17 6.48 4.80

Tarım Ekonomisi 4.00 5.26 4.35 2.13 0.00 1.61 1.78 3.33 2.18 4.55 0.00 2.78 2.43 2.78 2.53

Tarımsal Yapılar Ve Sulama

0.00 0.00 0.00 4.26 0.00 3.23 2.96 3.33 3.06 4.55 0.00 2.78 2.78 1.85 2.53

Gıda Mühendisliği 4.00 0.00 2.90 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 1.04 0.00 0.76

Süt Ürünleri 2.00 0.00 1.45 0.00 6.67 1.61 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 0.69 0.93 0.76

Hayvan Sağlığı 0.00 0.00 0.00 0.00 6.67 1.61 0.00 0.00 0.00 4.55 0.00 2.78 0.35 0.93 0.51

Hayvansal Üretim 0.00 5.26 1.45 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 0.35 0.93 0.51

Su Ürünleri 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.18 0.00 0.87 0.00 0.00 0.00 0.69 0.00 0.51

Bankacılık 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 0.35 0.00 0.25

Bilgisayar Öğretmenliği

0.00 0.00 0.00 2.13 0.00 1.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.35 0.00 0.25

Biyoloji 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 0.35 0.00 0.25

Tarım Bölümü 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 0.35 0.00 0.25

Entoloji 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.67 0.44 0.00 0.00 0.00 0.00 0.93 0.25

İş İdaresi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 4.55 0.00 2.78 0.35 0.00 0.25

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

105

Tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin eğitim düzeyi ve mezun

oldukları bölümler kadar yabancı dil bilme durumları da önemli bir göstergedir.

Tarımsal yayım personelinin iyi bir yabancı dil bilmesi tarımsal yeniliklerin takibi

açısından önem taşımaktadır. Araştırma bölgesinde tarımsal yayım uzmanlarının

%53,32’si yabancı dil bildiklerini belirtmişlerdir. Bu durum İller arasında istatistiki

olarak önemli bir farklılık gösterirken, cinsiyetler arasında istatistiki olarak önem arz

etmemektedir. Özellikle Karaman ve Konya illerindeki yabancı dil bilen tarımsal

yayım uzmanlarının ve Tar-Gel personelinin oranı diğer illere göre daha yüksek

seviyededir (Çizelge 5.2.10.)

Çizelge 5.2.10. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yabancı Dil Bilme

Durumları (%)ı

İller Cinsiyet Yabancı dil biliyor musunuz?

Toplam Evet Hayır

Aksaray

Erkek 44.78 55.22 100.00

Kadın 33.33 66.67 100.00

Ortalama 41.76 58.24 100.00

Karaman

Erkek 57.63 42.37 100.00

Kadın 33.33 66.67 100.00

Ortalama 51.95 48.05 100.00

Konya

Erkek 57.07 42.93 100.00

Kadın 65.15 34.85 100.00

Ortalama 59.09 40.91 100.00

Niğde

Erkek 48.28 51.72 100.00

Kadın 47.06 52.94 100.00

Ortalama 47.83 52.17 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 53.80 46.20 100.00

Kadın 51.97 48.03 100.00

Ortalama 53.32 46.68 100.00



KOP Bölgesi’ndeki tarımsal yayım uzmanlarının ve Tar-Gel personelinin

bildikleri yabancı dilin başında İngilizce gelmektedir. İngilizce konuşma, yazma,

okuma ve anlama konusunda tarımsal yayım personelinin durumu genelde az ve orta

düzeydedir. Tarımsal yayım personelinin İngilizce dışında bildikleri diller içerisinde

Almanca ve Fransızca’da gelmektedir fakat bu sayı çok azdır (Çizelge 5.2.11).

106

Çizelge 5.2.11. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yabancı Dil Bilme Durumları (%)ı

İller Cinsiyet

İngilizce Konuşma İngilizce Yazma -İngilizce Okuma İngilizce Anlama

Bilmiyor Az

Biliyor Orta

Düzey İyi

Derece Bilmiyor

Az Biliyor

Orta Düzey

İyi Derece

Bilmiyor Az

Biliyor Orta

Düzey İyi

Derece Bilmiyor

Az Biliyor

Orta Düzey

İyi Derece

Aksaray Erkek 3.8 50.0 42.3 3.8 7.7 42.3 38.5 11.5 0.0 42.3 42.3 15.4 3.8 42.3 46.2 7.7

Kadın 14.3 71.4 14.3 0.0 0.0 57.1 42.9 0.0 0.0 28.6 71.4 0.0 0.0 57.1 42.9 0.0

Karaman Erkek 0.0 62.5 34.4 3.1 3.2 41.9 45.2 9.7 0.0 45.2 38.7 16.1 3.1 50.0 43.8 3.1

Kadın 0.0 14.3 85.7 0.0 0.0 28.6 71.4 0.0 0.0 0.0 85.7 14.3 0.0 28.6 71.4 0.0

Konya Erkek 7.0 60.5 25.4 7.0 4.4 46.9 39.8 8.8 3.5 41.6 44.2 10.6 6.1 49.1 37.7 7.0

Kadın 4.8 61.9 28.6 4.8 2.3 54.5 36.4 6.8 2.3 38.6 50.0 9.1 2.2 44.4 48.9 4.4

Niğde Erkek 0.0 42.9 50.0 7.1 0.0 46.7 40.0 13.3 0.0 26.7 53.3 20.0 0.0 33.3 60.0 6.7

Kadın 0.0 88.9 11.1 0.0 0.0 77.8 22.2 0.0 0.0 44.4 33.3 22.2 0.0 50.0 50.0 0.0

Fransızca

Aksaray Erkek 50.0 0.0 50.0 0.0 66.7 33.3 0.0 0.0 66.7 0.0 33.3 0.0 66.7 33.3 0.0 0.0

Kadın 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0

Karaman Erkek 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0

Kadın 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Konya Erkek 60.0 40.0 0.0 0.0 60.0 40.0 0.0 0.0 60.0 20.0 20.0 0.0 80.0 20.0 0.0 0.0

Kadın 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0

Niğde Erkek 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Kadın 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Almanca

Aksaray Erkek 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0

Kadın 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0

Karaman Erkek 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Kadın 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Konya Erkek 33.3 16.7 50.0 0.0 33.3 16.7 50.0 0.0 33.3 0.0 66.7 0.0 28.6 42.9 28.6 0.0

Kadın 50.0 0.0 50.0 0.0 50.0 0.0 50.0 0.0 50.0 0.0 50.0 0.0 50.0 0.0 50.0 0.0

Niğde Erkek 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Kadın 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Diğer

Aksaray Erkek 0.0 33.3 0.0 66.7 0.0 50.0 50.0 0.0 0.0 0.0 25.0 75.0 0.0 33.3 33.3 33.3

Kadın 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0

Karaman Erkek 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Kadın 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0

Konya Erkek 50.0 25.0 25.0 0.0 25.0 50.0 25.0 0.0 25.0 25.0 50.0 0.0 25.0 50.0 25.0 0.0

Kadın 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Niğde Erkek 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Kadın 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

107

Araştırmada görüşülen tarımsal yayım personelinin uğraştıkları işleri ve

özellikle mezun oldukları bölümleri benimseme ve işlerini severek yapmada

üniversiteye girişteki tercih formundaki sıralamaların önemli bir etkisi vardır. 30

tercihli bir üniversite tercih formunda görüşülen kişilerin ortalama 11. Tercihlerini

bölgedeki en fazla meslek grubunu oluşturan Veteriner Hekimliği/Ziraat

Mühendisliği/Gıda Mühendisliği alanlarının oluşturduğu görülmektedir. Bu tercih

sıralaması Kadınlarda daha gerideyken (13-14), erkeklerde ise daha ön sıralardadır

(9-10). Kadın ve Erkek yayım personeli arasındaki bölüm tercih sıralamasındaki bu

durum Çizelge 5.2.12.’de açıkça görülmekte olup istatistiki açıdan da önemli bir

farklılık olduğu yapılan T testi ile belirlenmiştir.

Çizelge 5.2.12. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Üniversitede Ziraat

Mühendisliği/Veteriner Hekimliğini Tercih Etme Sıraları (Sıra No)

İller Cinsiyet Sıra No

Aksaray

Erkek 9.50

Kadın 14.43

Ortalama 11.38

Karaman

Erkek 9.13

Kadın 6.63

Ortalama 8.63

Konya

Erkek 9.85

Kadın 13.82

Ortalama 11.17

Niğde

Erkek 9.39

Kadın 13.00

Ortalama 10.90

KOP Bölgesi

Erkek 9.62

Kadın 13.23

Ortalama 10.82

F Değeriiller: 0,920 P:0,432 H0: Kabul

T Değericinsiyet -3,165 P:0,002 H0: Red (%95 Güven Sınırında)

Tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin kendilerini geliştirmede

kullanabilecekleri en önemli araçlardan bir tanesi de bilişim araçlarıdır. Bilişim

araçlarını iyi kullanan bir tarımsal yayım personeli kendini geliştirme ve yeni fikirler

elde edinme noktasında önemli bir avantaja sahiptir. Tarımsal yayım personelinin

bilişim teknolojilerini kullanma durumlarını puanlamalarını istenmiş ve sonuçlar

108

Çizelge 5.2.13’de gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde KOP bölgesinde tarımsal

yayım personelinin bilişim teknolojilerini iyi düzeyde kullandıkları belirlenmiştir. Bu

durum cinsiyet ve illere göre istatistiki olarak önemli ölçüde değişmemektedir.

Çizelge 5.2.13. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bilişim

Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) Kullanım Seviyeleri (1-10 Puan)

İller Cinsiyet Puan

Aksaray

Erkek 7.30

Kadın 6.39

Ortalama 7.07

Karaman

Erkek 7.22

Kadın 7.35

Ortalama 7.25

Konya

Erkek 7.13

Kadın 6.92

Ortalama 7.08

Niğde

Erkek 7.31

Kadın 7.18

Ortalama 7.26

KOP Bölgesi

Erkek 7.20

Kadın 6.91

Ortalama 7.12

En önemli bilişim teknolojisi olan internet artık araştırma alanlarının

genişlemesi ve bilgiye erişimde en önemli teknolojilerinin başında gelmektedir.

Günümüzde internetin girmediği ya da kullanılmadığı ARGE çalışmaları hemen

hemen yok denilecek ya da azdır. İyi bir yayım uzmanı internet aracılığı ile kendini

geliştirebilmeli ve yenilikleri takip edebilmelidir. Araştırma bölgesinde görüşülen

Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin internet kullanma alışkanlıkları

incelendiğinde %95,32 gibi yüksek bir oranın internet kullandığı ve ortalama kullanım

sürelerinin ise ortalama 5,44 saat/gün olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5.2.14 ve Çizelge

5.2.15.)

109

Çizelge 5.2.14. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin İnternet Kullanım

Durumları (%)

İller Cinsiyeti

İnternet kullanıyor musunuz? Toplam

Hayır Evet

Aksaray

Erkek 1.47 98.53 100.00

Kadın 4.17 95.83 100.00

Ortalama 2.17 97.83 100.00

Karaman

Erkek 6.45 93.55 100.00

Kadın 11.11 88.89 100.00

Ortalama 7.50 92.50 100.00

Konya

Erkek 2.97 97.03 100.00

Kadın 9.86 90.14 100.00

Ortalama 4.76 95.24 100.00

Niğde

Erkek 3.45 96.55 100.00

Kadın 5.88 94.12 100.00

Ortalama 4.35 95.65 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 3.32 96.68 100.00

Kadın 8.46 91.54 100.00

Ortalama 4.68 95.32 100.00

Ki Kareiller: 2,751 P:0,432 H0: Kabul


Tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin günlük ortalama internet

kullanım saatleri cinsiyetlere ve illere göre karşılaştırıldığında; cinsiyetlere göre

yapılan T Testinde cinsiyetler arasında istatistiki olarak önemli ölçüde farklılık arz

eden bir kullanım yok iken, iller arasında ise özellikle Konya ilinde günlük internet

kullanımının diğer illere göre daha fazla olduğu ve bununda istatistiki olarak %99

güven sınırında önemli olduğu belirlenmiştir. Buradan Konya ilindeki tarımsal yayım

personelinin interneti gündelik çalışmalarında daha sık bir şekilde kullanıldığını

göstermektedir (Çizelge 5.2.15.).

110

Çizelge 5.2.15. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Günlük Ortalama

İnternet Kullanım Saatleri (Saat)

İller Cinsiyet Saat

Aksaray

Erkek 4.30

Kadın 4.57

Ortalama 4.37

Karaman

Erkek 4.71

Kadın 5.86

Ortalama 4.94

Konya

Erkek 6.14

Kadın 5.80

Ortalama 6.05

Niğde

Erkek 4.81

Kadın 4.75

Ortalama 4.79

KOP Bölgesi

Erkek 5.45

Kadın 5.44

Ortalama 5.44

F Değeriiller 8,919 P:0,000 H0: Red (%99 Güven Sınırında) T Değericinsiyet 0,010 P:0,451 H0: Kabul

5.2.2. Tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin mesleki deneyimleri ve

faaliyetleri

Meslekteki deneyim yayım personelinin işini daha hakim olmasına ve bölgeye

yeni yaklaşım ve anlayışlar katmasına yardımcı olacaktır. Bu nedenle araştırma

bölgesinde tarımsal yayım personelinin deneyimlerini oluşturan faaliyetler ve

çalışmaları yurtdışına çıkma, mesleki örgütlere ve mesleki yayınlara abonelikleri,

mesleki deneyim, özel sektör deneyimi ve yayım elemanı olarak deneyimi şeklinde

incelenmiştir. Bu faktörler araştırma bölgesindeki tarımsal yayım personelinin hem

meslek ile hem de meslek dışı alanlarla olan tecrübelerini ortaya koyması açısından

önemli göstergelerin başında gelmektedir.

Önceki Çizelge 5.2.10 ve Çizelge 5.2.11.’de belirtildiği üzere araştırma

bölgesindeki tarımsal yayım personelinin yarıya yakını yabancı dil bilmesine karşın

yabancı dil bilenlerin özellikle de İngilizce bilenlerin seviyeleri orta düzeyde olduğu

belirtilmiştir. Bu durum bölgedeki yarıya yakın tarımsal yayım personelinin yabancı

111

literatürleri takip edemedikleri, takip edenlerini ise orta seviyede bunu başardıklarını

göstermektedir. Deneyim kazanmanın en önemli yolu görmek ve tecrübe etmektir.

Özellikle sadece ulusal alanda değil uluslararası alanda da yenilikleri yerinde görmek

önem taşımaktadır. Araştırma alanında tarımsal yayım personelinin yurtdışına çıkma

durumları incelenmiş ve KOP bölgesinde tarımsal yayım personelinin %82,27’sinin

yurtdışına çıktığı ve yurtdışına çıkma amaçlarının başında ise turistik gezi ve

kurs/seminer/kongre gibi kendini geliştirmek amaçlı katılımların olduğu belirlenmiştir

(Çizelge 5.2.16. ve Çizelge 5.2.17.).

Çizelge 5.2.16. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yurtdışına Çıkma

Durumları (%)

İller Cinsiyet Yurtdışına Çıkma Durumları

Toplam Evet Hayır

Aksaray

Erkek 100.00 0.00 100.00

Kadın 100.00 0.00 100.00

Ortalama 100.00 0.00 100.00

Karaman

Erkek 67.74 32.26 100.00

Kadın 55.56 44.44 100.00

Ortalama 65.00 35.00 100.00

Konya

Erkek 84.42 15.58 100.00

Kadın 85.29 14.71 100.00

Ortalama 84.64 15.36 100.00

Niğde

Erkek 65.52 34.48 100.00

Kadın 58.82 41.18 100.00

Ortalama 63.04 36.96 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 82.96 17.04 100.00

Kadın 80.31 19.69 100.00

Ortalama 82.27 17.73 100.00

112

Çizelge 5.2.17. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yurtdışına Çıkma Nedenleri (%)

İller Cinsiyet Aile ziyareti Turistik gezi

Kurs veya seminer amaçlı

Fuar Diğer

Evet Hayır Evet Hayır Evet Hayır Evet Hayır Evet Hayır

Aksaray

Erkek 5.88 94.12 13.24 86.76 1.47 98.53 100.00 0.00 0.00 100.00

Kadın 0.00 100.00 4.17 95.83 0.00 100.00 100.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 4.35 95.65 10.87 89.13 1.09 98.91 100.00 0.00 0.00 100.00

Karaman

Erkek 7.32 92.68 9.76 90.24 34.15 65.85 100.00 0.00 0.00 100.00

Kadın 20.00 80.00 10.00 90.00 0.00 100.00 100.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 9.80 90.20 9.80 90.20 27.45 72.55 100.00 0.00 0.00 100.00

Konya

Erkek 2.41 97.59 8.48 91.52 2.42 97.58 100.00 0.00 0.00 100.00

Kadın 5.36 94.64 26.79 73.21 5.36 94.64 100.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 3.15 96.85 13.12 86.88 3.17 96.83 100.00 0.00 0.00 100.00

Niğde

Erkek 0,00 100.00 15.79 84.21 21.05 78.95 84.21 15.79 0.00 100.00

Kadın 0,00 100.00 10.00 90.00 10.00 90.00 90.00 10.00 0.00 100.00

Ortalama 0,00 100.00 13.79 86.21 17.24 82.76 86.21 13.79 0.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 3.72 96.28 10.17 89.83 7.80 92.20 98.98 1.02 0.00 100.00

Kadın 4.90 95.10 17.65 82.35 3.92 96.08 99.02 0.98 0.00 100.00

Ortalama 4.02 95.98 12.09 87.91 6.80 93.20 98.99 1.01 0.00 100.00

113

Araştırma bölgesinde tarımsal yayım personelinin tecrübe ve deneyimlerini

oluşturan faktörler; GTHB tecrübesi, çalıştıkları kurum tecrübesi, yayım personeli

olarak deneyimi, çalıştıkları birim tecrübesi ve özel sektör deneyimi ve şeklinde 5 alt

grupta incelenmiştir. Çizelge 5.2.18. incelendiğinde, 33-34 yaşlarındaki tarımsal

yayım personelinin ortalama GTHB bünyesindeki deneyimi 5,38 yıl, şu an çalıştıkları

kurumdaki deneyimi 4,87 yıl, yayım personeli olarak deneyimi 4,93 yıl ve şu anki

birimdeki deneyimi ise 4,15 yıl oldukları belirlenmiştir. Bu durum illere ve cinsiyetlere

göre farklılık göstermektedir. Çizelge 5.2.18’de görüleceği üzere bölgedeki tarımsal

yayım personelinin GTHB ve çalıştıkları kurumdaki iş tecrübeleri çok yeni olup

(ortalama 4-7 yıl arası), mesleki tecrübesi diğer illere göre daha fazla olan tarımsal

yayım personelinin bulunduğu illerin başında Aksaray ili gelmektedir (7,08 yıl).

Bölgedeki tarımsal yayım personelinin iş tecrübeleri ile yayım tecrübeleri

incelendiğinde ise tarımsal yayım personelinin iş tecrübelerinin %91,64’ünün yayım

çalışmalarından sağladıkları görülebilir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin hayat

tecrübelerinin %16,09’unu GTHB çalışmalarının oluşturduğu söylenebilir. Ayrıca

bölgede erkeklerin hem yayım personeli olarak hem de GTHB çalışmaları olarak

kadınlara göre daha fazla tecrübe sahip olduğu tespit edilen bir diğer husustur

(Çizelge 5 2.18.).

114

Çizelge 5.2.18. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaş ve Mesleki Deneyimleri

İl Adı Cinsiyet Tarımsal yayım

Personelinin yaşı

GTHB Çalışma Deneyimi (Yıl)

(A)

Çalıştıkları Kurumdaki

Mesleki Deneyim Süreleri (Yıl)

(B)

Yayım Personeli Olarak Tecrübesi

(Yıl) (C)

Şuan Çalıştıkları Birimdeki

Mesleki Deneyim Süreleri (Yıl)

(D)

Aksaray

Erkek 41.02 7.36 6.32 6.06 4.01

Kadın 34.05 6.26 5.45 5.64 5.74

Ortalama 39.32 7.08 6.10 5.95 4.45

Karaman

Erkek 32.00 5.38 4.83 4.61 4.31

Kadın 33.25 4.78 4.47 5.19 4.78

Ortalama 32.29 5.24 4.75 4.73 4.42

Konya

Erkek 32.32 4.94 4.48 4.76 4.14

Kadın 31.56 4.46 4.17 4.48 3.34

Ortalama 32.14 4.81 4.40 4.69 3.94

Niğde

Erkek 33.11 6.34 6.30 5.07 4.93

Kadın 29.69 4.29 4.06 4.13 3.28

Ortalama 31.86 5.59 5.47 4.73 4.31

KOP Bölgesi

Erkek 33.93 5.59 5.03 5.00 4.21

Kadın 31.97 4.80 4.42 4.73 3.98

Ortalama 33.43 5.38 4.87 4.93 4.15

(A)-F Değeriiller: 4,82 P:0,003 H0: Red (%99 Güven Sınırında)

(A)-T Değericinsiyet 2,01 P:0,045 H0: Red (%95 Güven Sınırında)

(B)-F Değeriiller: 3,57 P:0,014 H0: Red (%95 Güven Sınırında)

(B)-T Değericinsiyet 1,69 P:0,091 H0: Red (%90 Güven Sınırında)

(C)-F Değeriiller: 2,54 P:0,056 H0: Red (%90 Güven Sınırında)

(C)-T Değericinsiyet 0,81 P:0,419 H0: Kabul

(D)-F Değeriiller: 0,98 P:0,400 H0: Kabul

(D)-T Değericinsiyet 0,72 P:0,474 H0: Kabul

115

Araştırma bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin bir diğer mesleki

tecrübelerini oluşturan faktör ise özel sektör deneyimidir. Görüşülen tarımsal yayım

personelinin %69,20’sinin özel sektör deneyimi bulunmakta olup, özel sektör

deneyimi olan tarımsal yayım personelinin %62,31’i ise bu tecrübelerini tarımdan

sağladıklarını belirtmişlerdir. Bu durum illere göre istatistiki olarak önemli ölçüde

değişmemekle beraber cinsiyetler arasında istatistiki olarak önemli bir fark

bulunmuştur. Kadınların özel sektör deneyimi erkeklere göre daha az düzeydedir

(Çizelge 5.2.19.).

Çizelge 5.2.19. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Özel Sektör

Deneyimleri (%)

İller Cinsiyet

Çalışma hayatınızda özel sektör deneyiminiz oldu mu? Total

Evet Hayır

Aksaray

Erkek 62.69 37.31 100.00

Kadın 62.50 37.50 100.00

Ortalama 62.64 37.36 100.00

Karaman

Erkek 61.29 38.71 100.00

Kadın 82.35 17.65 100.00

Ortalama 65.82 34.18 100.00

Konya

Erkek 79.70 20.30 100.00

Kadın 52.86 47.14 100.00

Ortalama 72.79 27.21 100.00

Niğde

Erkek 67.86 32.14 100.00

Kadın 64.71 35.29 100.00

Ortalama 66.67 33.33 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 72.42 27.58 100.00

Kadın 60.16 39.84 100.00

Ortalama 69.20 30.80 100.00



Tarımsal yayım personelinin meslek ile ilgili deneyimlerini ortaya koymada

mesleki örgütlere olan üyelikte önemli bir faktördür. Bölgedeki tarımsal yayım

personelinin %50,75 herhangi bir mesleki örgüte üye olmadıkları bu durumun illere

göre değişmediği fakat cinsiyetler arasında %95 güven seviyesinde istatistiki olarak

önemli ölçüde farklılık olduğu hesaplanmıştır. Kadınlar mesleki örgütlere üye olma

konusunda erkeklere göre daha girişimcilerdir. Üye olunan mesleki örgütlerin başında

116

da Ziraat Mühendisleri Odası, Veteriner Hekimleri Odası ve Sendikal örgütler

gelmektedir (Çizelge 5.2.20.ve Çizelge 5.2.21.).

Çizelge 5.2.20. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesleki Örgütlere

Üye Olma Durumu (%)

İller Cinsiyet Mesleki örgütlere üye misiniz?

Toplam Hayır Evet

Aksaray

Erkek 50.00 50.00 100.00

Kadın 25.00 75.00 100.00

Ortalama 42.86 57.14 100.00

Karaman

Erkek 52.54 47.46 100.00

Kadın 35.29 64.71 100.00

Ortalama 48.68 51.32 100.00

Konya

Erkek 46.43 53.57 100.00

Kadın 64.62 35.38 100.00

Ortalama 50.96 49.04 100.00

Niğde

Erkek 60.71 39.29 100.00

Kadın 81.25 18.75 100.00

Ortalama 68.18 31.82 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 49.27 50.73 100.00

Kadın 54.92 45.08 100.00

Ortalama 50.75 49.25 100.00



117

Çizelge 5.2.21. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Üye Oldukları Mesleki Örgütler (%)

Mesleki Örgütler

Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Ziraat Mühendisleri Odası 50.00 88.89 57.14 75.00 47.79 47.83 60.00 100.00 50.26 69.64 50.00 88.89 57.14 75.00 47.79

Veteriner Hekimler Odası 26.32 5.56 39.29 16.67 24.78 30.43 10.00 0.00 26.46 17.86 26.32 5.56 39.29 16.67 24.78

Sendika 7.89 5.56 0.00 0.00 12.39 21.74 0.00 0.00 8.99 10.71 7.89 5.56 0.00 0.00 12.39

Ziraat Odası 0.00 0.00 0.00 8.33 0.88 0.00 0.00 0.00 0.53 1.79 0.00 0.00 0.00 8.33 0.88

Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği

2.63 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00

Damızlık Birliği 2.63 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 0.00 0.00 1.06 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 0.88

TEMA 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88

Et Üreticileri Birliği 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00

İnşaat Mühendisleri Odası 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88

Gıda Mühendisleri Odası 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88

Pancar Ekicileri Kooperatifi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88

Arıcılar Birliği 0.00 0.00 0.00 0.00 2.65 0.00 0.00 0.00 1.59 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.65

Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Derneği

0.00 0.00 3.57 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 0.00

Ziraatçılar Derneği 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00

Hayvan Haklarını Koruma Derneği

0.00 0.00 0.00 0.00 6.19 0.00 10.00 0.00 4.23 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 6.19

Toplam 5.26 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 10.00 0.00 2.12 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 0.88

118

Tarımsal yayım personelinin özellikle mesleki alanda tecrübe kazanma ve

yenilikleri takip etmede en önemli göstergelerden biri de mesleki süreli yayınların

takip edilmesidir. Bölgede görüşülen tarımsal yayım personelinin %91,27’si mesleki

süreli yayınları takip etmediği, takip edenlerin ise genellikle ilgilerini çeken konuları

okudukları (%47,51)belirlenmiştir. Bölgede özellikle basılı yayınların takip

edilmesinde önemli bir sıkıntı olduğunu söylemek mümkündür. Basılı yayın yerine

daha çok görsel medyanın takip edildiği ve başta internet olmak üzere bilişim

sistemlerinin daha ağırlıklı olduğu sonucuna ulaşılabilir. Gerek iller gerekse

cinsiyetler arasında mesleki süreli yayınları takip etme konusunda istatistiki olarak

önemli derece fark bulunamamıştır (Çizelge 5.2.22. ve Çizelge 5.2.23.).

Çizelge 5.2.22. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesleki Süreli

Yayınlara Abone Olma Durumu (%)

İller Cinsiyet

Herhangi bir mesleki süreli yayına abone

misiniz? Toplam

Evet Hayır

Aksaray

Erkek 5.88 94.12 100.00

Kadın 8.33 91.67 100.00

Ortalama 6.52 93.48 100.00

Karaman

Erkek 8.20 91.80 100.00

Kadın 5.56 94.44 100.00

Ortalama 7.59 92.41 100.00

Konya

Erkek 8.59 91.41 100.00

Kadın 10.45 89.55 100.00

Ortalama 9.06 90.94 100.00

Niğde

Erkek 17.86 82.14 100.00

Kadın 5.88 94.12 100.00

Ortalama 13.33 86.67 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 8.73 91.27 100.00

Kadın 8.73 91.27 100.00

Ortalama 8.73 91.27 100.00



119

Çizelge 5.2.23. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesleki Süreli

Yayınları Okuma Sıklığı (%)

İller Cinsiyet

Mesleki süreli yayınları ne sıklıkta okuyorsunuz?

Toplam Okumuyorum

İlgimi çeken konu olursa

Bazen okuyorum

Sürekli olarak

okuyorum

Aksaray

Erkek 12.70 41.27 38.10 7.94 100.00

Kadın 8.70 52.17 34.78 4.35 100.00

Ortalama 11.63 44.19 37.21 6.98 100.00

Karaman

Erkek 7.69 51.92 34.62 5.77 100.00

Kadın 27.78 16.67 55.56 100.00

Ortalama 12.86 42.86 40.00 4.29 100.00

Konya

Erkek 12.95 48.70 27.98 10.36 100.00

Kadın 11.94 50.75 29.85 7.46 100.00

Ortalama 12.69 49.23 28.46 9.62 100.00

Niğde

Erkek 10.71 46.43 32.14 10.71 100.00

Kadın 5.88 58.82 29.41 5.88 100.00

Ortalama 8.89 51.11 31.11 8.89 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 11.90 47.62 31.25 9.23 100.00

Kadın 12.80 47.20 34.40 5.60 100.00

Ortalama 12.15 47.51 32.10 8.24 100.00



5.2.3. Tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin çalışma şartları ve

çalışma faaliyetlerini etkileyen unsurlar hakkındaki düşünceleri

Tarımsal yayım personelinin günlük yaşamlarını etkileyen unsurlar tarımsal

yayım personelinin hangi unsurlardan etkilendiğini gösteren önemli göstergelerin

başında gelmektedir. Bu nedenle KOP bölgesinde tarımsal yayım personelinin günlük

yaşamlarını etkileyen unsurlar araştırılmış ve Çizelge 5.2.24.’de sunulmuştur. Çizelge

incelendiğinde tarımsal yayım personelinin kendisinin ve çocuklarının sağlık sorunları

ve ekonomik koşullar öncelikli olarak gösterilmiştir. Sağlık ile ilgili problemlerin

çözümünde iş güvenliği ve sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması gibi unsurlar

iyileştirilerek ve önlemler alınarak çözüm önerileri geliştirebilir. Buradaki en önemli

hususlardan biri tarımsal yayım personelinin ekonomik koşullarının yetersizliğini

günlük yaşamlarını etkileyen en önemli unsurların başında göstermeleridir. İyi bir

hizmet kalitesi için ekonomik şartların iyileştirilmesi hususunun gözden geçirilmesi

gereklidir.

120

Çizelge 5.2.24. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Günlük Yaşamını Olumsuz Etkileyen Unsurlar (%)

İller Cinsiyet Günlük yaşamınızı aşağıdaki durumlardan hangileri olumsuz etkiliyor? Toplam

Kendi sağlık sorunlarım

Ekonomik koşulların yetersizliği

Diğer aile bireylerinin sağlık sorunları

Çocuklarımın sağlık sorunları

Aile içi ilişkilerdeki sorunlar

Çocukların bakımıyla ilgili sorular

Çocukların eğitimiyle ilgili sorunlar

İş yeri ile ilgili sorunlar

Diğer

Aksaray Erkek 13.68 14.01 11.73 11.40 11.73 11.40 10.42 14.33 1.30 100.00

Kadın 11.65 12.62 8.74 11.65 12.62 12.62 12.62 17.48 0.00 100.00

Ortalama 13.17 13.66 10.98 11.46 11.95 11.71 10.98 15.12 0.98 100.00

Karaman Erkek 17.53 14.43 10.82 12.37 9.28 8.76 7.73 15.46 3.61 100.00

Kadın 18.82 11.76 10.59 11.76 10.59 10.59 7.06 18.82 0.00 100.00

Ortalama 17.92 13.62 10.75 12.19 9.68 9.32 7.53 16.49 2.51 100.00

Konya Erkek 16.56 18.54 16.72 11.92 12.09 10.76 10.60 2.65 0.17 100.00

Kadın 20.57 11.43 14.86 14.29 10.86 12.57 12.00 3.43 0.00 100.00

Ortalama 17.46 16.94 16.30 12.45 11.81 11.17 10.91 2.82 0.13 100.00

Niğde Erkek 15.83 13.33 15.00 8.33 10.00 9.17 8.33 19.17 0.83 100.00

Kadın 17.81 10.96 13.70 5.48 15.07 8.22 9.59 19.18 0.00 100.00

Ortalama 16.58 12.44 14.51 7.25 11.92 8.81 8.81 19.17 0.52 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 15.92 16.24 14.37 11.51 11.35 10.45 9.88 9.22 1.06 100.00

Kadın 17.54 11.62 12.30 11.62 11.85 11.39 10.93 12.53 0.23 100.00

Ortalama 16.41 15.08 13.87 11.58 11.52 10.74 10.07 10.01 0.72 100.00

121

Araştırma bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin şu an ki

çalıştıkları pozisyondan memnun olma durumları incelenmiş ve sonuçlar Çizelge

5.2.25’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde %90’dan fazlasını Tar-Gel

personelinden oluşan tarımsal yayım personelinin yarıya yakını çalışmak istedikleri

pozisyonun İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde çalışan diğer Ziraat

Mühendislerinin pozisyonu olarak göstermişlerdir. Tar-Gel Projesi kapsamında hizmet

vermekte olan personelin, görev tanımı ve sorumluluklarına yönelik hazırlanan "Tar-

Gel Görev Tanımı" Bakanlık Makamının 17.05.2013 tarihli Olur'u ile düzenlenmiştir.

Tar-Gel personelinin kendi özlük haklarını yeterli görmemesi ve yasal mevzuattaki

hususlar normal İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde çalışan diğer

Ziraat Mühendisleri ile Tar-Gel personeli arasında bir farklılık oluşturmaktadır. Tar-

Gel personelinin sadece %18,75’i kendi pozisyonlarından memnun iken gerisi

kendilerine eşdeğer görevdeki diğer Ziraat Mühendisi Veteriner Hekimi, Su Ürünleri

Mühendisi, Gıda Mühendisi pozisyonları ile idarecilik pozisyonlarında (İl/İlçe Müdürü,

Şube Müdürü, Bölüm Başkanı) çalışmak istediklerini beyan etmişlerdir. Kırsal alanda

yerinde tarımsal yayım çalışmalarını yürütmeyi isteyen Tar-Gel personelinin azlığı

Tar-Gel projesinin hedeflerine ulaşılmasını güçleştirmektedir.

Tar-Gel personeli ağırlıklı araştırma kitlesi olan KOP Bölgesi tarımsal yayım

personelinin sosyal imkanları ile ilgili düşünceleri Çizelge 5.2.6.’da sunulmuştur.

Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin, sağlık, beslenme, kreş/yuva,

ulaşım/servis, dinlenme tesisleri ve lojman olanakları konusunda çoğunlukla böyle bir

hizmet almadıklarını belirtirken, hizmet içi eğitim ve verimli bir çalışma ortamının

sağlanması konusunda sağlanan olanakların yetersiz, maaş/ücret konusunda yarısı

yetersiz, yarısı ise yeterli olduğu konusunda görüş bildirmişlerdir.

122

Çizelge 5.2.25. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kurumda Çalışmak İstedikleri Statülerin Dağılımı (%)

İller Cinsiyet

Kurumunuzda hangi statüde çalışmak istersiniz?

Toplam

Ziraat Mühendisi

Aynı İşte

Devam Etmek İsterim

İl/İlçe Müdürü

Şube Müdürü /

Yardımcısı

Veteriner Hekim

Bölüm Başkanı

Su Ürünleri

Mühendisi

Gıda Mühendisi

Aksaray

Erkek 37.50 10.94 31.25 4.69 7.81 4.69 3.13 0.00 100.00

Kadın 65.22 8.70 21.74 4.35 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 44.83 10.34 28.74 4.60 5.75 3.45 2.30 0.00 100.00

Karaman

Erkek 46.00 26.00 16.00 4.00 8.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Kadın 62.50 6.25 0.00 31.25 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 50.00 21.21 12.12 10.61 6.06 0.00 0.00 0.00 100.00

Konya

Erkek 39.66 22.41 18.39 10.34 8.05 0.57 0.00 0.57 100.00

Kadın 60.94 14.06 12.50 6.25 4.69 1.56 0.00 0.00 100.00

Ortalama 45.38 20.17 16.81 9.24 7.14 0.84 0.00 0.42 100.00

Niğde

Erkek 32.00 28.00 24.00 8.00 4.00 4.00 0.00 0.00 100.00

Kadın 56.25 18.75 12.50 12.50 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 41.46 24.39 19.51 9.76 2.44 2.44 0.00 0.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 39.62 21.09 21.09 7.99 7.67 1.60 0.64 0.32 100.00

Kadın 61.34 12.61 12.61 10.08 2.52 0.84 0.00 0.00 100.00

Ortalama 45.60 18.75 18.75 8.56 6.25 1.39 0.46 0.23 100.00

123

Çizelge 5.2.26. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalıştıkları Kurumdaki Sosyal İmkanlar Konusundaki Düşünceleri

(%)

Sosyal İmkânlar Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Sağlık Hizmeti

Böyle Bir Hizmet Yok

69.84 65.22 68.60 59.26 66.67 60.87 62.23 62.50 62.30 57.69 66.67 60.98 62.84 64.10 63.17

Yetersiz 14.29 8.70 12.79 9.26 6.67 8.70 13.30 18.75 14.68 11.54 13.33 12.20 12.69 14.53 13.17

Yeterli 15.87 26.09 18.60 31.48 26.67 30.43 24.47 18.75 23.02 30.77 20.00 26.83 24.47 21.37 23.66

Beslenme Hizmeti


57.14 85.00 63.86 93.10 94.44 93.42 74.74 50.00 68.50 71.43 80.00 74.42 74.34 66.67 72.37

Yetersiz 22.22 10.00 19.28 3.45 5.56 3.95 14.74 29.69 18.50 25.00 20.00 23.26 15.04 21.37 16.67

Yeterli 20.63 5.00 16.87 3.45 0.00 2.63 10.53 20.31 12.99 3.57 0.00 2.33 10.62 11.97 10.96

Kreş/Yuva Olanağı


95.16 100.00 96.43 91.38 94.44 92.11 90.63 95.38 91.83 85.19 86.67 85.71 91.15 95.00 92.16

Yetersiz 3.23 0.00 2.38 5.17 5.56 5.26 7.81 3.08 6.61 11.11 13.33 11.90 6.78 4.17 6.10

Yeterli 1.61 0.00 1.19 3.45 0.00 2.63 1.56 1.54 1.56 3.70 0.00 2.38 2.06 0.83 1.74

Ulaşım/Servis Hizmeti


92.31 95.65 93.18 91.53 88.89 90.91 91.10 77.27 87.55 82.14 78.57 80.95 90.67 82.64 88.58

Yetersiz 6.15 4.35 5.68 6.78 11.11 7.79 6.81 7.58 7.00 17.86 14.29 16.67 7.58 8.26 7.76

Yeterli 1.54 0.00 1.14 1.69 0.00 1.30 2.09 15.15 5.45 0.00 7.14 2.38 1.75 9.09 3.66

Dinlenme Tesislerinden Yararlandırma


75.81 100.00 81.93 62.71 72.22 64.94 71.28 67.16 70.20 75.00 73.33 74.42 70.92 74.38 71.83

Yetersiz 19.35 0.00 14.46 25.42 11.11 22.08 25.53 28.36 26.27 21.43 20.00 20.93 24.04 19.83 22.93

Yeterli 4.84 0.00 3.61 11.86 16.67 12.99 3.19 4.48 3.53 3.57 6.67 4.65 5.04 5.79 5.24

Lojman Olanakları


78.13 82.61 79.31 63.16 50.00 60.27 82.11 89.39 83.98 67.86 53.33 62.79 76.99 78.33 77.34

Yetersiz 17.19 17.39 17.24 31.58 50.00 35.62 16.32 10.61 14.84 28.57 40.00 32.56 20.06 20.83 20.26

Yeterli 4.69 0.00 3.45 5.26 0.00 4.11 1.58 0.00 1.17 3.57 6.67 4.65 2.95 0.83 2.40

Hizmet-İçi Eğitim Olanakları


17.46 27.27 20.00 12.50 12.50 12.50 10.53 17.46 12.25 14.29 13.33 13.95 12.46 18.10 13.91

Yetersiz 61.90 45.45 57.65 50.00 62.50 52.78 71.05 68.25 70.36 53.57 60.00 55.81 64.39 62.07 63.80

Yeterli 20.63 27.27 22.35 37.50 25.00 34.72 18.42 14.29 17.39 32.14 26.67 30.23 23.15 19.83 22.30

Verimli Bir Çalışma Ortamı


25.40 40.91 29.41 19.30 6.25 16.44 16.32 13.11 15.54 6.90 6.67 6.82 17.70 16.67 17.44

Yetersiz 68.25 45.45 62.35 64.91 87.50 69.86 61.05 60.66 60.96 68.97 80.00 72.73 63.72 64.04 63.80

Yeterli 6.35 13.64 8.24 15.79 6.25 13.70 22.63 26.23 23.51 24.14 13.33 20.45 18.58 19.30 18.76

Maaş/Ücret


11.11 13.64 11.76 6.90 0.00 5.56 1.57 1.69 1.60 0.00 0.00 0.00 4.12 3.64 4.00

Yetersiz 47.62 50.00 48.24 25.86 78.57 36.11 54.45 47.46 52.80 60.71 26.67 48.84 48.82 49.09 48.89

Yeterli 41.27 36.36 40.00 67.24 21.43 58.33 43.98 50.85 45.60 39.29 73.33 51.16 47.06 47.27 47.11

124

KOP Bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin yaptıkları iş ile ilgili

düşünceleri Çizelge 5.2.27a,b,c,d,e,f ile gösterilen değişik kriterlerle

değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çizelgeler incelendiğinde değişik kriterlerin ele

alındığı hususların genelinde Niğde ilindeki bayan tarımsal yayım personelleri dışında

erkek ve kadın tarımsal yayım personeli yaptıkları işten memnun olmadıkları

gözükmektedir. Özellikle bölgede tarımsal yayım personelinin yaptıkları iş ile ilgili hoş,

cazip vb gibi olumlu kriterlere olumlu cevap verme oranı %50’inin altında iken daha

çok yaptıkları işi hiç yoktan iyi, çoğundan iyi gibi tarif eden tarımsal yayım

personelinin daha fazla olduğu, yaptıkları işleri kötülemekten ziyade, basit olmayan,

yorucu, sıkıcı, koşuşturmalı ve gergin gibi tanımlarla daha fazla tanımladıkları

görülmektedir.

125

Çizelge 5.2.27a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)



Cazip

Evet 16.13 16.67 16.28 38.89 13.33 33.33 47.94 33.87 44.53 32.00 35.71 33.33 39.40 27.83 36.44

Hayır 61.29 62.50 61.63 33.33 53.33 37.68 40.21 46.77 41.80 44.00 28.57 38.46 43.28 48.70 44.67

Kararsızım 22.58 20.83 22.09 27.78 33.33 28.99 11.86 19.35 13.67 24.00 35.71 28.21 17.31 23.48 18.89

Tatmin edici

Evet 13.56 0.00 9.64 27.78 13.33 24.64 33.67 22.58 31.01 23.08 28.57 25.00 28.36 17.39 25.56

Hayır 62.71 79.17 67.47 51.85 53.33 52.17 55.10 62.90 56.98 57.69 21.43 45.00 56.12 60.00 57.11

Kararsızım 23.73 20.83 22.89 20.37 33.33 23.19 11.22 14.52 12.02 19.23 50.00 30.00 15.52 22.61 17.33

İyi

Evet 21.67 8.70 18.07 42.86 50.00 44.44 50.26 50.82 50.39 33.33 53.85 40.54 42.64 42.48 42.60

Hayır 51.67 43.48 49.40 26.79 37.50 29.17 33.16 29.51 32.28 37.50 0.00 24.32 35.74 30.09 34.30

Kararsızım 26.67 47.83 32.53 30.36 12.50 26.39 16.58 19.67 17.32 29.17 46.15 35.14 21.62 27.43 23.09

Yaratıcı

Evet 10.53 4.17 8.64 3.85 0.00 3.03 15.34 16.39 15.60 24.00 23.08 23.68 13.31 12.50 13.10

Hayır 70.18 62.50 67.90 59.62 78.57 63.64 77.25 65.57 74.40 76.00 38.46 63.16 73.07 63.39 70.57

Kararsızım 19.30 33.33 23.46 36.54 21.43 33.33 7.41 18.03 10.00 0.00 38.46 13.16 13.62 24.11 16.32

Monoton (rutin)

Evet 56.67 75.00 61.90 51.85 68.75 55.71 63.21 65.15 63.71 52.00 40.00 47.50 59.34 64.46 60.71

Hayır 33.33 12.50 27.38 35.19 31.25 34.29 31.09 27.27 30.12 44.00 46.67 45.00 33.13 27.27 31.57

Kararsızım 10.00 12.50 10.71 12.96 0.00 10.00 5.70 7.58 6.18 4.00 13.33 7.50 7.53 8.26 7.73

Saygın

Evet 10.17 16.67 12.05 20.75 18.75 20.29 26.94 25.81 26.67 28.00 26.67 27.50 23.03 23.08 23.04

Hayır 69.49 58.33 66.27 60.38 68.75 62.32 66.84 62.90 65.88 56.00 40.00 50.00 65.45 59.83 63.98

Kararsızım 20.34 25.00 21.69 18.87 12.50 17.39 6.22 11.29 7.45 16.00 33.33 22.50 11.52 17.09 12.98

Sıkıcı

Evet 38.33 45.83 40.48 22.64 50.00 28.36 42.71 32.26 40.16 24.00 14.29 20.51 37.27 35.09 36.71

Hayır 41.67 16.67 34.52 41.51 42.86 41.79 49.48 46.77 48.82 44.00 57.14 48.72 46.36 41.23 45.05

Kararsızım 20.00 37.50 25.00 35.85 7.14 29.85 7.81 20.97 11.02 32.00 28.57 30.77 16.36 23.68 18.24

Rahatsız

Evet 47.46 45.83 46.99 32.00 50.00 35.94 40.41 32.26 38.43 36.00 21.43 30.77 40.06 35.96 39.00

Hayır 28.81 25.00 27.71 46.00 14.29 39.06 48.19 54.84 49.80 44.00 50.00 46.15 44.04 42.98 43.76

Kararsızım 23.73 29.17 25.30 22.00 35.71 25.00 11.40 12.90 11.76 20.00 28.57 23.08 15.90 21.05 17.23

126

Çizelge 5.2.27b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)



Zevkli

Evet 18.33 21.74 19.28 29.09 57.14 34.78 36.27 31.67 35.18 36.00 38.46 36.84 31.83 33.64 32.28

Hayır 58.33 39.13 53.01 32.73 28.57 31.88 52.85 51.67 52.57 48.00 7.69 34.21 50.15 40.91 47.86

Kararsızım 23.33 39.13 27.71 38.18 14.29 33.33 10.88 16.67 12.25 16.00 53.85 28.95 18.02 25.45 19.86

Yararlı

Evet 20.69 29.17 23.17 38.46 28.57 36.36 42.19 38.71 41.34 34.62 69.23 46.15 37.20 38.94 37.64

Hayır 60.34 45.83 56.10 36.54 42.86 37.88 48.96 43.55 47.64 53.85 0.00 35.90 49.39 38.94 46.71

Kararsızım 18.97 25.00 20.73 25.00 28.57 25.76 8.85 17.74 11.02 11.54 30.77 17.95 13.41 22.12 15.65

Sağlıklı

Evet 11.86 16.67 13.25 23.53 35.71 26.15 30.00 26.23 29.08 20.00 26.67 22.50 24.92 25.44 25.06

Hayır 67.80 50.00 62.65 52.94 57.14 53.85 60.00 59.02 59.76 68.00 40.00 57.50 60.92 54.39 59.23

Kararsızım 20.34 33.33 24.10 23.53 7.14 20.00 10.00 14.75 11.16 12.00 33.33 20.00 14.15 20.18 15.72

İddialı

Evet 8.62 0.00 6.10 6.12 7.69 6.45 9.47 8.33 9.20 20.00 21.43 20.51 9.63 8.11 9.24

Hayır 72.41 70.83 71.95 69.39 69.23 69.35 82.63 73.33 80.40 68.00 35.71 56.41 77.64 67.57 75.06

Kararsızım 18.97 29.17 21.95 24.49 23.08 24.19 7.89 18.33 10.40 12.00 42.86 23.08 12.73 24.32 15.70

Başarı duygusu veren

Evet 10.34 8.33 9.76 17.65 14.29 16.92 19.90 23.33 20.72 44.00 40.00 42.50 19.69 21.24 20.09

Hayır 63.79 66.67 64.63 56.86 64.29 58.46 71.20 61.67 68.92 44.00 33.33 40.00 65.54 59.29 63.93

Kararsızım 25.86 25.00 25.61 25.49 21.43 24.62 8.90 15.00 10.36 12.00 26.67 17.50 14.77 19.47 15.98

Yorucu

Evet 46.77 50.00 47.67 46.15 66.67 50.75 67.88 60.32 66.02 50.00 66.67 55.26 59.16 59.65 59.28

Hayır 32.26 25.00 30.23 26.92 6.67 22.39 24.35 22.22 23.83 30.77 16.67 26.32 26.73 20.18 25.06

Kararsızım 20.97 25.00 22.09 26.92 26.67 26.87 7.77 17.46 10.16 19.23 16.67 18.42 14.11 20.18 15.66

Yapılacak çok iş

Evet 37.29 27.27 34.57 53.85 56.25 54.41 65.28 57.38 63.39 48.00 53.85 50.00 57.14 50.89 55.56

Hayır 33.90 36.36 34.57 19.23 37.50 23.53 25.91 19.67 24.41 36.00 23.08 31.58 27.05 25.89 26.76

Kararsızım 28.81 36.36 30.86 26.92 6.25 22.06 8.81 22.95 12.20 16.00 23.08 18.42 15.81 23.21 17.69

Engellerle dolu

Evet 62.71 66.67 63.86 61.54 80.00 65.67 66.84 65.08 66.40 60.00 57.14 58.97 64.72 66.38 65.16

Hayır 25.42 16.67 22.89 19.23 13.33 17.91 24.21 17.46 22.53 28.00 21.43 25.64 23.93 17.24 22.17

Kararsızım 11.86 16.67 13.25 19.23 6.67 16.42 8.95 17.46 11.07 12.00 21.43 15.38 11.35 16.38 12.67

Basit

Evet 27.12 8.70 21.95 17.65 6.67 15.15 24.21 18.33 22.80 20.00 13.33 17.50 23.38 14.16 21.00

Hayır 54.24 43.48 51.22 60.78 86.67 66.67 70.53 70.00 70.40 64.00 66.67 65.00 65.54 66.37 65.75

Kararsızım 18.64 47.83 26.83 21.57 6.67 18.18 5.26 11.67 6.80 16.00 20.00 17.50 11.08 19.47 13.24

Tekrara dayalı

Evet 50.00 62.50 53.66 62.75 68.75 64.18 70.68 62.71 68.80 52.00 37.50 46.34 64.31 60.00 63.18

Hayır 20.69 20.83 20.73 25.49 12.50 22.39 23.04 27.12 24.00 40.00 62.50 48.78 24.31 28.70 25.45

Kararsızım 29.31 16.67 25.61 11.76 18.75 13.43 6.28 10.17 7.20 8.00 0.00 4.88 11.38 11.30 11.36

127

Çizelge 5.2.27c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)



Hoş

Evet 36.21 14.29 30.38 56.86 68.75 59.70 54.21 41.82 51.43 45.83 28.57 39.47 50.77 38.68 47.79

Hayır 48.28 42.86 46.84 33.33 12.50 28.36 34.74 40.00 35.92 33.33 28.57 31.58 36.84 34.91 36.36

Kararsız 15.52 42.86 22.78 9.80 18.75 11.94 11.05 18.18 12.65 20.83 42.86 28.95 12.38 26.42 15.85

İdeal

Evet 25.42 8.70 20.73 43.14 33.33 40.91 36.32 28.57 34.55 37.50 38.46 37.84 35.49 26.17 33.18

Hayır 50.85 47.83 50.00 37.25 26.67 34.85 49.47 46.43 48.78 50.00 46.15 48.65 47.84 43.93 46.87

Kararsız 23.73 43.48 29.27 19.61 40.00 24.24 14.21 25.00 16.67 12.50 15.38 13.51 16.67 29.91 19.95

İyi

Evet 42.11 31.82 39.24 62.00 80.00 66.15 60.11 67.86 61.89 52.00 58.33 54.05 56.56 60.95 57.65

Hayır 35.09 31.82 34.18 20.00 6.67 16.92 27.13 16.07 24.59 36.00 16.67 29.73 28.13 18.10 25.65

Kararsız 22.81 36.36 26.58 18.00 13.33 16.92 12.77 16.07 13.52 12.00 25.00 16.22 15.31 20.95 16.71

Zahmete değer

Evet 32.20 14.29 27.50 42.86 40.00 42.19 50.26 49.12 50.00 50.00 25.00 41.67 45.79 38.10 43.90

Hayır 42.37 33.33 40.00 24.49 33.33 26.56 40.74 36.84 39.84 25.00 41.67 30.56 37.38 36.19 37.09

Kararsız 25.42 52.38 32.50 32.65 26.67 31.25 8.99 14.04 10.16 25.00 33.33 27.78 16.82 25.71 19.01

Kabul edilebilir

Evet 44.83 40.91 43.75 64.00 75.00 66.67 62.37 71.93 64.61 50.00 88.89 60.00 58.44 67.31 60.61

Hayır 34.48 36.36 35.00 18.00 6.25 15.15 27.96 14.04 24.69 30.77 0.00 22.86 27.81 16.35 25.00

Kararsız 20.69 22.73 21.25 18.00 18.75 18.18 9.68 14.04 10.70 19.23 11.11 17.14 13.75 16.35 14.39

Kötü

Evet 33.33 27.27 31.65 15.69 0.00 12.12 22.34 15.79 20.82 33.33 10.00 26.47 24.06 15.38 21.93

Hayır 52.63 40.91 49.37 74.51 86.67 77.27 68.62 71.93 69.39 54.17 50.00 52.94 65.63 65.38 65.57

Kararsız 14.04 31.82 18.99 9.80 13.33 10.61 9.04 12.28 9.80 12.50 40.00 20.59 10.31 19.23 12.50

Zaman kaybı

Evet 29.82 36.36 31.65 22.45 13.33 20.31 26.46 21.05 25.20 20.83 16.67 19.44 26.02 22.64 25.18

Hayır 45.61 36.36 43.04 65.31 73.33 67.19 65.61 68.42 66.26 58.33 58.33 58.33 61.44 61.32 61.41

Kararsız 24.56 27.27 25.32 12.24 13.33 12.50 7.94 10.53 8.54 20.83 25.00 22.22 12.54 16.04 13.41

Arzu edilmeyen

Evet 38.60 28.57 35.90 18.37 6.67 15.63 28.57 33.33 29.67 33.33 8.33 25.00 29.15 25.71 28.30

Hayır 43.86 33.33 41.03 59.18 66.67 60.94 60.32 52.63 58.54 54.17 66.67 58.33 56.74 52.38 55.66

Kararsız 17.54 38.10 23.08 22.45 26.67 23.44 11.11 14.04 11.79 12.50 25.00 16.67 14.11 21.90 16.04

Çoğunda kötü

Evet 28.57 33.33 29.87 22.45 14.29 20.63 31.18 22.81 29.22 29.17 10.00 23.53 29.21 22.55 27.58

Hayır 46.43 33.33 42.86 59.18 64.29 60.32 60.75 63.16 61.32 54.17 70.00 58.82 57.46 57.84 57.55

Kararsız 25.00 33.33 27.27 18.37 21.43 19.05 8.06 14.04 9.47 16.67 20.00 17.65 13.33 19.61 14.87

128

Çizelge 5.2.27d. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)



Üstün

Evet 9.09 0.00 6.58 22.45 0.00 17.19 24.60 15.79 22.54 25.00 11.11 21.21 21.59 9.80 18.71

Hayır 69.09 28.57 57.89 55.10 80.00 60.94 64.71 70.18 65.98 54.17 44.44 51.52 63.17 60.78 62.59

Kararsız 21.82 71.43 35.53 22.45 20.00 21.88 10.70 14.04 11.48 20.83 44.44 27.27 15.24 29.41 18.71

Çoğundan iyi

Evet 48.28 26.09 41.98 56.00 100.00 65.63 65.24 57.89 63.52 41.67 66.67 50.00 58.93 57.55 58.59

Hayır 32.76 26.09 30.86 26.00 0.00 20.31 26.74 26.32 26.64 45.83 0.00 30.56 29.15 19.81 26.82

Kararsız 18.97 47.83 27.16 18.00 0.00 14.06 8.02 15.79 9.84 12.50 33.33 19.44 11.91 22.64 14.59

Beni hoşnut eden

Evet 29.31 13.64 25.00 36.00 28.57 34.38 44.92 33.33 42.32 33.33 30.00 32.35 39.81 28.00 36.99

Hayır 48.28 36.36 45.00 44.00 50.00 45.31 41.18 40.74 41.08 41.67 20.00 35.29 42.95 39.00 42.00

Kararsız 22.41 50.00 30.00 20.00 21.43 20.31 13.90 25.93 16.60 25.00 50.00 32.35 17.24 33.00 21.00

Mükemmel

Evet 8.93 4.55 7.69 14.29 14.29 14.29 12.97 14.29 13.28 20.83 8.33 16.67 13.06 11.54 12.68

Hayır 69.64 45.45 62.82 53.06 71.43 57.14 72.97 66.07 71.37 62.50 83.33 69.44 68.47 64.42 67.46

Kararsız 21.43 50.00 29.49 32.65 14.29 28.57 14.05 19.64 15.35 16.67 8.33 13.89 18.47 24.04 19.86

Zevkli

Evet 29.31 13.64 25.00 31.37 57.14 36.92 37.43 35.71 37.04 45.83 33.33 41.67 35.63 33.65 35.14

Hayır 43.10 31.82 40.00 35.29 14.29 30.77 48.13 37.50 45.68 29.17 33.33 30.56 43.75 32.69 41.04

Kararsız 27.59 54.55 35.00 33.33 28.57 32.31 14.44 26.79 17.28 25.00 33.33 27.78 20.63 33.65 23.82

Nahoş

Evet 23.21 19.05 22.08 30.61 7.14 25.40 24.19 19.64 23.14 16.67 25.00 19.44 24.44 18.45 22.97

Hayır 55.36 38.10 50.65 51.02 78.57 57.14 61.29 55.36 59.92 62.50 50.00 58.33 58.73 54.37 57.66

Kararsız 21.43 42.86 27.27 18.37 14.29 17.46 14.52 25.00 16.94 20.83 25.00 22.22 16.83 27.18 19.38

Yetersiz

Evet 46.43 40.91 44.87 35.29 42.86 36.92 47.31 49.12 47.74 41.67 45.45 42.86 44.79 46.15 45.13

Hayır 33.93 9.09 26.92 43.14 42.86 43.08 40.86 36.84 39.92 45.83 27.27 40.00 40.38 30.77 38.00

Kararsız 19.64 50.00 28.21 21.57 14.29 20.00 11.83 14.04 12.35 12.50 27.27 17.14 14.83 23.08 16.86

Berbat

Evet 16.95 31.82 20.99 24.49 7.14 20.63 18.28 9.09 16.18 25.00 0.00 16.67 19.50 12.62 17.81

Hayır 52.54 31.82 46.91 59.18 78.57 63.49 70.43 76.36 71.78 54.17 83.33 63.89 64.15 67.96 65.08

Kararsız 30.51 36.36 32.10 16.33 14.29 15.87 11.29 14.55 12.03 20.83 16.67 19.44 16.35 19.42 17.10

İşe yaramaz

Evet 21.05 27.27 22.78 16.33 7.14 14.29 18.28 12.07 16.80 16.67 8.33 13.89 18.35 14.15 17.30

Hayır 56.14 36.36 50.63 59.18 64.29 60.32 70.43 68.97 70.08 54.17 75.00 61.11 64.87 62.26 64.22

Kararsız 22.81 36.36 26.58 24.49 28.57 25.40 11.29 18.97 13.11 29.17 16.67 25.00 16.77 23.58 18.48

129

Çizelge 5.2.27e. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)



Sakin

Evet 20.69 22.73 21.25 30.77 6.67 25.37 23.16 14.52 21.03 8.00 28.57 15.38 22.77 16.81 21.23

Hayır 63.79 50.00 60.00 55.77 86.67 62.69 68.42 64.52 67.46 80.00 50.00 69.23 66.46 62.83 65.53

Kararsız 15.52 27.27 18.75 13.46 6.67 11.94 8.42 20.97 11.51 12.00 21.43 15.38 10.77 20.35 13.24

Çılgın

Evet 17.54 4.76 14.10 11.76 7.69 10.94 15.10 9.68 13.78 16.00 0.00 10.26 15.08 7.27 13.10

Hayır 61.40 61.90 61.54 72.55 69.23 71.88 73.44 72.58 73.23 52.00 78.57 61.54 69.54 70.91 69.89

Kararsız 21.05 33.33 24.36 15.69 23.08 17.19 11.46 17.74 12.99 32.00 21.43 28.21 15.38 21.82 17.01

Kontrolüm altında

Evet 32.14 30.43 31.65 28.85 14.29 25.76 50.26 39.68 47.64 44.00 61.54 50.00 43.21 37.17 41.65

Hayır 42.86 39.13 41.77 50.00 71.43 54.55 40.31 38.10 39.76 52.00 15.38 39.47 43.21 39.82 42.33

Kararsız 25.00 30.43 26.58 21.15 14.29 19.70 9.42 22.22 12.60 4.00 23.08 10.53 13.58 23.01 16.02

Pürüzsüz

Evet 7.14 0.00 5.13 11.76 6.67 10.61 6.77 6.67 6.75 16.00 7.14 12.82 8.33 5.41 7.59

Hayır 73.21 54.55 67.95 72.55 80.00 74.24 76.04 73.33 75.40 76.00 57.14 69.23 75.00 68.47 73.33

Kararsız 19.64 45.45 26.92 15.69 13.33 15.15 17.19 20.00 17.86 8.00 35.71 17.95 16.67 26.13 19.08

Koşuşturmalı

Evet 56.45 45.45 53.57 60.38 87.50 66.67 78.35 61.67 74.41 76.92 37.50 61.90 71.34 58.77 68.15

Hayır 35.48 36.36 35.71 30.19 6.25 24.64 15.98 26.67 18.50 19.23 31.25 23.81 22.09 26.32 23.16

Kararsız 8.06 18.18 10.71 9.43 6.25 8.70 5.67 11.67 7.09 3.85 31.25 14.29 6.57 14.91 8.69

Gerilimli

Evet 63.49 69.57 65.12 50.98 71.43 55.38 56.54 50.00 54.98 73.08 40.00 60.98 58.31 55.36 57.56

Hayır 23.81 13.04 20.93 31.37 21.43 29.23 36.13 41.67 37.45 23.08 40.00 29.27 32.02 33.04 32.28

Kararsız 12.70 17.39 13.95 17.65 7.14 15.38 7.33 8.33 7.57 3.85 20.00 9.76 9.67 11.61 10.16

Rahat

Evet 18.64 4.55 14.81 19.61 21.43 20.00 29.02 19.67 26.77 20.00 14.29 17.95 25.00 16.22 22.78

Hayır 59.32 63.64 60.49 50.98 71.43 55.38 57.51 60.66 58.27 60.00 35.71 51.28 57.01 59.46 57.63

Kararsız 22.03 31.82 24.69 29.41 7.14 24.62 13.47 19.67 14.96 20.00 50.00 30.77 17.99 24.32 19.59

Rahatsız edici

Evet 38.60 27.27 35.44 27.45 21.43 26.15 32.46 17.74 28.85 53.85 7.14 37.50 34.46 18.75 30.43

Hayır 35.09 31.82 34.18 54.90 42.86 52.31 56.54 64.52 58.50 38.46 71.43 50.00 51.08 56.25 52.40

Kararsız 26.32 40.91 30.38 17.65 35.71 21.54 10.99 17.74 12.65 7.69 21.43 12.50 14.46 25.00 17.16

Baskı yaratan

Evet 61.02 52.17 58.54 47.06 64.29 50.77 52.88 41.67 50.20 73.08 26.67 56.10 55.05 44.64 52.39

Hayır 23.73 17.39 21.95 31.37 28.57 30.77 31.41 40.00 33.47 15.38 46.67 26.83 28.75 34.82 30.30

Kararsız 15.25 30.43 19.51 21.57 7.14 18.46 15.71 18.33 16.33 11.54 26.67 17.07 16.21 20.54 17.31

Kesintiye uğrayan

Evet 47.37 45.45 46.84 41.18 46.15 42.19 50.26 49.15 50.00 52.00 16.67 40.54 48.46 44.34 47.44

Hayır 28.07 18.18 25.32 37.25 30.77 35.94 33.51 35.59 34.00 36.00 41.67 37.84 33.33 32.08 33.02

Kararsız 24.56 36.36 27.85 21.57 23.08 21.88 16.23 15.25 16.00 12.00 41.67 21.62 18.21 23.58 19.53

130

Çizelge 5.2.27f. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)



Çekişmeli

Evet 26.79 26.09 26.58 27.45 53.33 33.33 25.65 23.33 25.10 24.00 27.27 25.00 26.01 28.44 26.62

Hayır 51.79 43.48 49.37 50.98 40.00 48.48 59.69 60.00 59.76 48.00 54.55 50.00 56.04 53.21 55.32

Kararsız 21.43 30.43 24.05 21.57 6.67 18.18 14.66 16.67 15.14 28.00 18.18 25.00 17.96 18.35 18.06

Huzurlu

Evet 25.86 18.18 23.75 19.61 7.14 16.92 35.42 34.43 35.18 24.00 33.33 27.03 30.37 27.52 29.66

Hayır 55.17 54.55 55.00 54.90 78.57 60.00 48.44 42.62 47.04 56.00 16.67 43.24 51.23 46.79 50.11

Kararsız 18.97 27.27 21.25 25.49 14.29 23.08 16.15 22.95 17.79 20.00 50.00 29.73 18.40 25.69 20.23

Başımdan aşkın

Evet 39.66 22.73 35.00 33.33 60.00 39.39 47.62 40.00 45.78 52.00 18.18 41.67 44.27 37.04 42.46

Hayır 36.21 40.91 37.50 49.02 33.33 45.45 39.15 40.00 39.36 40.00 27.27 36.11 40.25 37.96 39.68

Kararsız 24.14 36.36 27.50 17.65 6.67 15.15 13.23 20.00 14.86 8.00 54.55 22.22 15.48 25.00 17.87

Zorlayıcı

Evet 55.17 26.09 46.91 35.29 20.00 31.82 49.74 43.55 48.22 60.00 27.27 50.00 49.23 35.14 45.64

Hayır 27.59 34.78 29.63 45.10 53.33 46.97 40.84 40.32 40.71 28.00 45.45 33.33 38.15 41.44 38.99

Kararsız 17.24 39.13 23.46 19.61 26.67 21.21 9.42 16.13 11.07 12.00 27.27 16.67 12.62 23.42 15.37

Stres yaratıcı şeyler içeren

Evet 66.67 69.57 67.44 50.98 42.86 49.23 68.75 63.33 67.46 80.77 38.46 66.67 66.57 59.09 64.71

Hayır 19.05 17.39 18.60 31.37 50.00 35.38 23.44 23.33 23.41 11.54 23.08 15.38 22.89 25.45 23.53

Kararsız 14.29 13.04 13.95 17.65 7.14 15.38 7.81 13.33 9.13 7.69 38.46 17.95 10.54 15.45 11.76

Asap bozucu

Evet 66.10 54.55 62.96 47.06 28.57 43.08 40.31 40.00 40.24 61.54 18.18 48.65 47.71 39.25 45.62

Hayır 16.95 22.73 18.52 31.37 57.14 36.92 47.64 40.00 45.82 19.23 36.36 24.32 37.31 38.32 37.56

Kararsız 16.95 22.73 18.52 21.57 14.29 20.00 12.04 20.00 13.94 19.23 45.45 27.03 14.98 22.43 16.82

Çok şey talep eden

Evet 58.33 13.64 46.34 45.10 64.29 49.23 63.16 56.45 61.51 61.54 33.33 52.63 59.33 46.36 56.06

Hayır 21.67 45.45 28.05 35.29 28.57 33.85 26.32 29.03 26.98 23.08 41.67 28.95 26.61 33.64 28.38

Kararsız 20.00 40.91 25.61 19.61 7.14 16.92 10.53 14.52 11.51 15.38 25.00 18.42 14.07 20.00 15.56

Gereğinde fazla stresli

Evet 52.46 31.82 46.99 41.18 50.00 43.08 50.26 44.26 48.81 61.54 16.67 47.37 50.15 39.45 47.49

Hayır 22.95 36.36 26.51 33.33 28.57 32.31 38.74 34.43 37.70 19.23 41.67 26.32 33.43 34.86 33.79

Kararsız 24.59 31.82 26.51 25.49 21.43 24.62 10.99 21.31 13.49 19.23 41.67 26.32 16.41 25.69 18.72

131

Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yaptıkları işte yükselme bir diğer deyişle

terfi olanakları konusundaki düşünceleri aslında çalışmalarında motivasyonu sağlama

ve ilerleme olanaklarını düşünerek hareket etme kabiliyetlerini ortaya koyma

açısından önem taşımaktadır. İş yaşamında insanların yaptıkları işlerindeki başarıyı

yakalama ve bununda ödüllendirilmesi motivasyonun ve performansın artması

açısından önemlidir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yaptıkları işteki terfi

olanakları hakkındaki düşüncelerin daha çok olumsuz ifadelerle gösterildiği

görülmektedir. Bu nedenle tarımsal yayım personelinin yaptıkları işte en iyisini

yapsalar bile ileride terfi konusunda adaletli bir yapının olmadığı ve bu nedenle

yaptıkları işte yükselme ve terfi olanaklarının sınırlı olduğunu belirtmişlerdir (Çizelge

5.2.28.).

Bir diğer ele alınan husus ise yapılan işe karşılık elde edilen gelirdir. Gelir

yapılan işte motivasyonu sağlayıcı en önemli unsurların başında gelmektedir. İyi bir

gelir imkanına sahip olmayan personelin yaptıkları işte maksimum performansın elde

edilmesini beklemek yanlış olur. Yapılan işe karşılık hakkedilen gelir tarımsal yayım

çalışmaları açısından düşünüldüğünde bölgede tarımsal yayım çalışmalarının

etkinliğini arttırmada önemli bir araç olacaktır. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin

aldıkları ücretler ile ilgili düşünceleri Çizelge 5.2.29.’da sunulmuştur. Çizelge

incelendiğinde tarımsal yayım personelinin yeterli seviyede ücret aldıkları konusunda

genel bir kanaat oluştuğu görülmektedir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin

yarsından fazlası yapılan işe karşılık normal bir ücret aldıklarının ve bu ücretin normal

bir yaşam standardını sağlama açısından yeterli olduğunu belirtmişlerdir.

132

Çizelge 5.2.28. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Terfi Olanakları Hakkındaki Düşünceleri (%)



Terfi Olanakları iyi

Evet 8.93 4.55 7.69 8.16 0.00 6.45 3.63 3.33 3.56 7.69 30.77 15.38 5.56 6.48 5.79

Hayır 87.50 77.27 84.62 85.71 100.00 88.71 91.19 90.00 90.91 76.92 69.23 74.36 88.58 86.11 87.96

Kararsız 3.57 18.18 7.69 6.12 0.00 4.84 5.18 6.67 5.53 15.38 0.00 10.26 5.86 7.41 6.25

Yeteneğe göre terfi

Evet 7.27 8.70 7.69 2.08 16.67 5.00 4.19 3.23 3.95 4.00 0.00 2.86 4.39 5.61 4.69

Hayır 87.27 73.91 83.33 89.58 83.33 88.33 88.48 88.71 88.54 72.00 90.00 77.14 87.15 85.05 86.62

Kararsız 5.45 17.39 8.97 8.33 0.00 6.67 7.33 8.06 7.51 24.00 10.00 20.00 8.46 9.35 8.69

Düzenli terfiler

Evet 9.09 8.70 8.97 6.38 8.33 6.78 3.80 8.93 5.00 4.00 0.00 2.86 5.14 7.92 5.83

Hayır 76.36 82.61 78.21 76.60 91.67 79.66 84.78 73.21 82.08 68.00 100.00 77.14 80.71 80.20 80.58

Kararsız 14.55 8.70 12.82 17.02 0.00 13.56 11.41 17.86 12.92 28.00 0.00 20.00 14.15 11.88 13.59

Terfi olasılığı oldukça iyi

Evet 7.27 8.70 7.69 2.13 7.69 3.33 2.72 3.39 2.88 8.00 10.00 8.57 3.86 5.71 4.33

Hayır 83.64 78.26 82.05 80.85 92.31 83.33 90.76 83.05 88.89 76.00 90.00 80.00 86.82 83.81 86.06

Kararsız 9.09 13.04 10.26 17.02 0.00 13.33 6.52 13.56 8.23 16.00 0.00 11.43 9.32 10.48 9.62

Terfi olanakları sınırlı

Evet 75.93 60.87 71.43 76.92 80.00 77.61 81.77 70.49 79.05 53.85 81.82 62.16 77.78 70.91 76.04

Hayır 20.37 34.78 24.68 17.31 13.33 16.42 14.06 21.31 15.81 34.62 18.18 29.73 17.28 22.73 18.66

Kararsız 3.70 4.35 3.90 5.77 6.67 5.97 4.17 8.20 5.14 11.54 0.00 8.11 4.94 6.36 5.30

Geleceği olmayan iş

Evet 38.60 26.09 35.00 45.83 25.00 41.67 44.50 48.33 45.42 32.00 45.45 36.11 42.68 40.57 42.15

Hayır 43.86 43.48 43.75 35.42 75.00 43.33 45.55 36.67 43.43 48.00 36.36 44.44 43.93 42.45 43.56

Kararsız 17.54 30.43 21.25 18.75 0.00 15.00 9.95 15.00 11.16 20.00 18.18 19.44 13.40 16.98 14.29

Yükselme şansı yok

Evet 67.80 58.33 65.06 71.15 85.71 74.24 80.53 82.81 81.10 66.67 85.71 73.68 75.69 78.45 76.42

Hayır 27.12 25.00 26.51 23.08 7.14 19.70 12.63 12.50 12.60 16.67 7.14 13.16 17.23 13.79 16.33

Kararsız 5.08 16.67 8.43 5.77 7.14 6.06 6.84 4.69 6.30 16.67 7.14 13.16 7.08 7.76 7.26

Adil olmayan terfi politikası

Evet 68.97 43.48 61.73 53.19 92.31 61.67 75.53 60.00 71.77 55.56 63.64 57.89 69.38 60.75 67.21

Hayır 17.24 34.78 22.22 25.53 7.69 21.67 14.36 26.67 17.34 29.63 9.09 23.68 17.81 24.30 19.44

Kararsız 13.79 21.74 16.05 21.28 0.00 16.67 10.11 13.33 10.89 14.81 27.27 18.42 12.81 14.95 13.35

Seyrek verilen terfiler

Evet 47.27 21.74 39.74 36.17 61.54 41.67 53.51 30.91 48.33 33.33 40.00 35.29 48.23 33.66 44.66

Hayır 23.64 65.22 35.90 42.55 38.46 41.67 31.89 49.09 35.83 45.83 30.00 41.18 33.12 49.50 37.14

Kararsız 29.09 13.04 24.36 21.28 0.00 16.67 14.59 20.00 15.83 20.83 30.00 23.53 18.65 16.83 18.20

133

Çizelge 5.2.29. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Aldıkları Ücret Hakkındaki Düşünceleri (%)



Normal harcamalar için yeterli gelir

Evet 64.41 52.38 61.25 72.00 50.00 67.19 70.26 80.00 72.69 59.26 66.67 61.90 68.58 69.57 68.83

Hayır 28.81 28.57 28.75 16.00 35.71 20.31 26.67 15.38 23.85 33.33 20.00 28.57 25.98 20.87 24.66

Kararsız 6.78 19.05 10.00 12.00 14.29 12.50 3.08 4.62 3.46 7.41 13.33 9.52 5.44 9.57 6.50

Geliri iyi

Evet 24.56 40.91 29.11 47.92 26.67 42.86 37.82 41.07 38.55 28.00 42.86 33.33 36.22 39.25 36.98

Hayır 57.89 31.82 50.63 25.00 60.00 33.33 49.22 33.93 45.78 64.00 21.43 48.72 48.30 35.51 45.12

Kararsız 17.54 27.27 20.25 27.08 13.33 23.81 12.95 25.00 15.66 8.00 35.71 17.95 15.48 25.23 17.91

Adil

Evet 25.86 34.78 28.40 43.75 25.00 40.00 27.69 34.48 29.25 28.00 53.33 37.50 29.75 36.11 31.34

Hayır 58.62 43.48 54.32 37.50 66.67 43.33 64.62 53.45 62.06 60.00 46.67 55.00 59.20 51.85 57.37

Kararsız 15.52 21.74 17.28 18.75 8.33 16.67 7.69 12.07 8.70 12.00 0.00 7.50 11.04 12.04 11.29

Lüks sağlayıcı gelir

Evet 3.57 0.00 2.56 4.26 16.67 6.78 5.13 1.69 4.33 4.00 0.00 2.78 4.64 2.88 4.22

Hayır 89.29 72.73 84.62 85.11 75.00 83.05 90.77 91.53 90.94 92.00 90.91 91.67 89.78 85.58 88.76

Kararsız 7.14 27.27 12.82 10.64 8.33 10.17 4.10 6.78 4.72 4.00 9.09 5.56 5.57 11.54 7.03

Kıt kanaat geçin diren

Evet 26.32 27.27 26.58 19.15 25.00 20.34 29.74 22.03 27.95 46.15 25.00 39.47 28.92 23.81 27.67

Hayır 52.63 54.55 53.16 63.83 66.67 64.41 63.08 71.19 64.96 46.15 50.00 47.37 60.00 64.76 61.16

Kararsız 21.05 18.18 20.25 17.02 8.33 15.25 7.18 6.78 7.09 7.69 25.00 13.16 11.08 11.43 11.16

Garantisi olmayan

Evet 16.07 9.09 14.10 8.70 0.00 7.02 16.58 11.86 15.48 24.00 0.00 16.67 15.94 8.74 14.18

Hayır 67.86 72.73 69.23 82.61 90.91 84.21 78.24 83.05 79.37 68.00 100.00 77.78 76.25 83.50 78.01

Kararsız 16.07 18.18 16.67 8.70 9.09 8.77 5.18 5.08 5.16 8.00 0.00 5.56 7.81 7.77 7.80

Hak ettiğimizden az

Evet 57.14 31.82 50.00 23.40 75.00 33.90 56.48 49.18 54.72 52.00 18.18 41.67 51.40 45.28 49.88

Hayır 26.79 36.36 29.49 51.06 25.00 45.76 34.20 36.07 34.65 36.00 63.64 44.44 35.51 37.74 36.07

Kararsız 16.07 31.82 20.51 25.53 0.00 20.34 9.33 14.75 10.63 12.00 18.18 13.89 13.08 16.98 14.05

Kötü

Evet 28.07 9.09 22.78 13.04 50.00 20.69 27.32 12.07 23.81 44.00 10.00 34.29 26.71 15.69 24.06

Hayır 57.89 68.18 60.76 73.91 41.67 67.24 65.98 79.31 69.05 40.00 70.00 48.57 63.66 71.57 65.57

Kararsız 14.04 22.73 16.46 13.04 8.33 12.07 6.70 8.62 7.14 16.00 20.00 17.14 9.63 12.75 10.38

Yapılan iş için yetersiz

Evet 58.18 33.33 51.32 20.83 76.92 32.79 52.85 46.55 51.39 44.00 20.00 37.14 48.29 45.10 47.52

Hayır 20.00 33.33 23.68 54.17 23.08 47.54 35.23 39.66 36.25 24.00 60.00 34.29 34.58 38.24 35.46

Kararsız 21.82 33.33 25.00 25.00 0.00 19.67 11.92 13.79 12.35 32.00 20.00 28.57 17.13 16.67 17.02

134

Araştırma bölgesinde tarımsal yayım personelinin yaptıkları iş ve çalışma

koşullarını değerlendirmeleri yanında çalıştıkları mesai arkadaşlarını da

değerlendirmeleri istenmiştir. Yapılan analiz sonucunda bölgede tarımsal yayım

personelinin kendi çalışma arkadaşlarını yeterli bulma durumlarını gösteren pozitif

düşünceler ve yeterli bulmadıklarını gösteren negatif düşüncelere karşı verdikleri

cevaplar hemen hemen yarı yarıyadır. Yani bölgedeki tarımsal yayım personelleri

kendi çalışma arkadaşlarından ne çok memnun nede çok şikayetçilerdir. Buda

bölgede tarımsal yayım personeli arasında daha fazla iletişimin oluşması, birbirlerini

daha fazla destekleyecekleri ve ortak yapabilecekleri çalışmaların oluşturulması

bölgede tarımsal yayım faaliyetlerinin etkinliğini arttırmada önemli bir araç olabilir

(Çizelge 5.2.30a ve Çizelge 5.2.30b).

135

Çizelge 5.2.30.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Birlikte Olduğu Kişiler Hakkındaki Düşünceleri (%)



İlham verici

Evet 22.41 13.04 19.75 20.37 13.33 18.84 32.98 26.56 31.37 20.00 30.77 23.68 28.05 22.61 26.64

Hayır 60.34 52.17 58.02 57.41 73.33 60.87 55.50 64.06 57.65 72.00 61.54 68.42 57.93 62.61 59.14

Kararsız 17.24 34.78 22.22 22.22 13.33 20.29 11.52 9.38 10.98 8.00 7.69 7.89 14.02 14.78 14.22

Yardımsever

Evet 52.46 19.05 43.90 48.08 41.18 46.38 70.83 68.25 70.20 57.69 71.43 62.50 62.84 55.65 60.99

Hayır 24.59 33.33 26.83 26.92 41.18 30.43 20.31 23.81 21.18 34.62 14.29 27.50 23.26 26.96 24.22

Kararsız 22.95 47.62 29.27 25.00 17.65 23.19 8.85 7.94 8.63 7.69 14.29 10.00 13.90 17.39 14.80

Sorumlu

Evet 43.33 9.09 34.15 45.28 43.75 44.93 60.94 61.29 61.02 34.62 64.29 45.00 53.17 49.12 52.13

Hayır 33.33 40.91 35.37 30.19 50.00 34.78 26.56 20.97 25.20 42.31 21.43 35.00 29.61 28.95 29.44

Kararsız 23.33 50.00 30.49 24.53 6.25 20.29 12.50 17.74 13.78 23.08 14.29 20.00 17.22 21.93 18.43

Hızlı

Evet 28.07 9.09 22.78 30.77 20.00 28.36 44.21 38.98 42.97 42.31 53.85 46.15 39.08 32.11 37.33

Hayır 45.61 54.55 48.10 44.23 66.67 49.25 39.47 35.59 38.55 42.31 30.77 38.46 41.54 43.12 41.94

Kararsız 26.32 36.36 29.11 25.00 13.33 22.39 16.32 25.42 18.47 15.38 15.38 15.38 19.38 24.77 20.74

Akıllı

Evet 45.61 23.81 39.74 32.08 41.18 34.29 69.47 52.54 65.46 48.00 41.67 45.95 57.54 44.04 54.15

Hayır 24.56 28.57 25.64 33.96 23.53 31.43 20.00 18.64 19.68 32.00 41.67 35.14 24.00 23.85 23.96

Kararsız 29.82 47.62 34.62 33.96 35.29 34.29 10.53 28.81 14.86 20.00 16.67 18.92 18.46 32.11 21.89

Faal (aktif)

Evet 39.66 13.64 32.50 32.69 25.00 30.88 50.26 41.38 48.19 40.00 50.00 43.24 44.79 34.26 42.17

Hayır 34.48 40.91 36.25 34.62 43.75 36.76 37.17 29.31 35.34 40.00 41.67 40.54 36.50 35.19 36.18

Kararsız 25.86 45.45 31.25 32.69 31.25 32.35 12.57 29.31 16.47 20.00 8.33 16.22 18.71 30.56 21.66

Sadık

Evet 40.00 14.29 32.89 30.77 37.50 32.35 52.63 37.93 49.19 28.00 50.00 35.14 45.03 34.58 42.42

Hayır 34.55 38.10 35.53 34.62 56.25 39.71 32.63 36.21 33.47 44.00 41.67 43.24 34.16 40.19 35.66

Kararsız 25.45 47.62 31.58 34.62 6.25 27.94 14.74 25.86 17.34 28.00 8.33 21.62 20.81 25.23 21.91

Zeki

Evet 42.11 18.18 35.44 38.89 37.50 38.57 64.55 45.76 60.08 42.31 53.85 46.15 54.60 40.00 50.92

Hayır 35.09 45.45 37.97 25.93 25.00 25.71 21.16 25.42 22.18 34.62 30.77 33.33 25.46 30.00 26.61

Kararsız 22.81 36.36 26.58 35.19 37.50 35.71 14.29 28.81 17.74 23.08 15.38 20.51 19.94 30.00 22.48

136

Çizelge 5.2.30b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Birlikte Olduğu Kişiler Hakkındaki Düşünceleri (%)



Çok konuşan

Evet 34.48 33.33 34.18 26.42 53.33 32.35 36.32 45.90 38.65 32.00 71.43 46.15 34.05 47.75 37.53

Hayır 36.21 28.57 34.18 41.51 40.00 41.18 51.58 37.70 48.21 52.00 28.57 43.59 47.24 35.14 44.16

Kararsız 29.31 38.10 31.65 32.08 6.67 26.47 12.11 16.39 13.15 16.00 0.00 10.26 18.71 17.12 18.31

Tembel

Evet 19.64 19.05 19.48 28.30 38.46 30.30 26.18 15.52 23.69 20.00 33.33 24.32 24.92 21.15 24.01

Hayır 50.00 28.57 44.16 41.51 30.77 39.39 62.30 62.07 62.25 56.00 58.33 56.76 56.31 50.96 55.01

Kararsız 30.36 52.38 36.36 30.19 30.77 30.30 11.52 22.41 14.06 24.00 8.33 18.92 18.77 27.88 20.98

Tatsız

Evet 25.00 19.05 23.38 21.15 46.67 26.87 27.23 24.56 26.61 24.00 33.33 27.03 25.62 27.62 26.11

Hayır 50.00 28.57 44.16 38.46 33.33 37.31 59.69 52.63 58.06 44.00 50.00 45.95 53.40 44.76 51.28

Kararsız 25.00 52.38 32.47 40.38 20.00 35.82 13.09 22.81 15.32 32.00 16.67 27.03 20.99 27.62 22.61

Dünyası sınırlı

Evet 46.43 45.45 46.15 33.96 66.67 41.18 51.31 36.67 47.81 46.15 33.33 42.11 47.24 42.20 45.98

Hayır 30.36 13.64 25.64 39.62 26.67 36.76 37.17 28.33 35.06 30.77 58.33 39.47 35.89 28.44 34.02

Kararsız 23.21 40.91 28.21 26.42 6.67 22.06 11.52 35.00 17.13 23.08 8.33 18.42 16.87 29.36 20.00

İnatçı

Evet 35.71 31.82 34.62 32.69 60.00 38.81 37.37 27.59 35.08 40.00 25.00 35.14 36.53 32.71 35.58

Hayır 30.36 18.18 26.92 34.62 26.67 32.84 45.79 43.10 45.16 36.00 66.67 45.95 40.56 38.32 40.00

Kararsız 33.93 50.00 38.46 32.69 13.33 28.36 16.84 29.31 19.76 24.00 8.33 18.92 22.91 28.97 24.42

Sıkıcı

Evet 34.55 43.48 37.18 43.40 50.00 44.93 31.41 32.26 31.62 28.00 41.67 32.43 33.64 38.05 34.78

Hayır 47.27 17.39 38.46 33.96 37.50 34.78 60.21 53.23 58.50 56.00 33.33 48.65 53.40 41.59 50.34

Kararsız 18.18 39.13 24.36 22.64 12.50 20.29 8.38 14.52 9.88 16.00 25.00 18.92 12.96 20.35 14.87

Yavaş

Evet 44.64 47.83 45.57 46.15 50.00 47.06 36.51 34.43 36.00 44.00 33.33 40.54 40.06 39.29 39.86

Hayır 35.71 17.39 30.38 32.69 31.25 32.35 52.91 50.82 52.40 40.00 58.33 45.95 45.65 41.96 44.70

Kararsız 19.64 34.78 24.05 21.15 18.75 20.59 10.58 14.75 11.60 16.00 8.33 13.51 14.29 18.75 15.44

Kolay düşman olan

Evet 38.60 42.86 39.74 33.33 56.25 38.57 25.65 34.43 27.78 25.00 38.46 29.73 29.14 39.64 31.81

Hayır 42.11 23.81 37.18 44.44 37.50 42.86 63.35 50.82 60.32 50.00 53.85 51.35 55.52 44.14 52.63

Kararsız 19.30 33.33 23.08 22.22 6.25 18.57 10.99 14.75 11.90 25.00 7.69 18.92 15.34 16.22 15.56

137

Araştırma bölgesinde tarımsal yayım personelinin kurum yöneticileri

hakkındaki düşünceleri Çizelge 5.2.31a ve Çizelge 5.2.31b’de sunulmuştur.

Çizelgeler incelendiğinde tarımsal yayım personelinin kendi yöneticileri hakkındaki

düşünceleri çoğunlukla olumlu olup, yöneticilerini güncel, ölçülü, dikkatli davranan,

zeki ve işi iyi bilir diyen personelin oranı yarıdan fazladır. Bölgedeki tarımsal yayım

çalışmaları ile uğraşan İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde yöneticilerin

genel olarak iyi olduğu belirtilmiştir. Bu durum bölgede tarımsal yayım çalışmalarının

etkinliğini arttıran önemli kriterlerden bir tanesidir.

138

Çizelge 5.2.31.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yöneticiler Hakkındaki Düşünceleri (%)



Görüşümü sorar

Evet 37.50 30.43 35.63 39.22 37.50 38.81 56.68 47.46 54.47 38.46 20.00 31.71 48.78 38.94 46.26

Hayır 42.19 43.48 42.53 45.10 43.75 44.78 33.16 44.07 35.77 50.00 66.67 56.10 38.11 46.90 40.36

Kararsız 20.31 26.09 21.84 15.69 18.75 16.42 10.16 8.47 9.76 11.54 13.33 12.20 13.11 14.16 13.38

İyi işi över

Evet 56.67 47.83 54.22 54.17 53.33 53.97 58.79 56.90 58.33 52.00 21.43 41.03 57.14 50.00 55.29

Hayır 28.33 26.09 27.71 14.58 40.00 20.63 28.02 18.97 25.83 32.00 35.71 33.33 26.35 25.45 26.12

Kararsız 15.00 26.09 18.07 31.25 6.67 25.40 13.19 24.14 15.83 16.00 42.86 25.64 16.51 24.55 18.59

Ölçülü, dikkatli davranan

Evet 56.67 29.17 48.81 50.98 28.57 46.15 61.33 75.00 64.73 36.00 7.69 26.32 56.78 51.35 55.37

Hayır 23.33 29.17 25.00 27.45 50.00 32.31 27.07 13.33 23.65 40.00 46.15 42.11 27.44 25.23 26.87

Kararsız 20.00 41.67 26.19 21.57 21.43 21.54 11.60 11.67 11.62 24.00 46.15 31.58 15.77 23.42 17.76

Nüfuzlu

Evet 31.03 13.64 26.25 29.79 21.43 27.87 45.56 49.12 46.41 25.00 8.33 19.44 38.83 33.33 37.44

Hayır 41.38 22.73 36.25 29.79 42.86 32.79 34.44 15.79 29.96 41.67 33.33 38.89 35.60 22.86 32.37

Kararsız 27.59 63.64 37.50 40.43 35.71 39.34 20.00 35.09 23.63 33.33 58.33 41.67 25.57 43.81 30.19

Güncel

Evet 44.83 36.36 42.50 41.67 38.46 40.98 70.88 70.69 70.83 48.00 8.33 35.14 59.74 52.38 57.89

Hayır 25.86 22.73 25.00 25.00 23.08 24.59 18.13 6.90 15.42 36.00 33.33 35.14 22.04 15.24 20.33

Kararsız 29.31 40.91 32.50 33.33 38.46 34.43 10.99 22.41 13.75 16.00 58.33 29.73 18.21 32.38 21.77

Memnun edilmesi zor

Evet 32.20 36.36 33.33 22.00 35.71 25.00 32.26 25.00 30.49 48.00 66.67 55.00 31.88 34.23 32.48

Hayır 44.07 31.82 40.74 50.00 35.71 46.88 58.06 55.00 57.32 40.00 13.33 30.00 52.81 42.34 50.12

Kararsız 23.73 31.82 25.93 28.00 28.57 28.13 9.68 20.00 12.20 12.00 20.00 15.00 15.31 23.42 17.40

Kaba

Evet 13.56 18.18 14.81 6.12 0.00 4.76 12.57 6.90 11.20 20.83 42.86 28.95 12.38 12.96 12.53

Hayır 69.49 36.36 60.49 69.39 78.57 71.43 83.61 84.48 83.82 62.50 14.29 44.74 77.14 64.81 74.00

Kararsız 16.95 45.45 24.69 24.49 21.43 23.81 3.83 8.62 4.98 16.67 42.86 26.32 10.48 22.22 13.48

Yeterince denetlemeyen

Evet 8.47 13.04 9.76 16.67 14.29 16.13 15.30 13.79 14.94 33.33 16.67 27.78 15.61 14.02 15.20

Hayır 77.97 60.87 73.17 64.58 64.29 64.52 73.77 70.69 73.03 45.83 50.00 47.22 71.02 65.42 69.60

Kararsız 13.56 26.09 17.07 18.75 21.43 19.35 10.93 15.52 12.03 20.83 33.33 25.00 13.38 20.56 15.20

Adam kayırıcı

Evet 35.59 18.18 30.86 26.09 42.86 30.00 19.67 19.64 19.67 30.43 21.43 27.03 24.44 22.64 23.98

Hayır 45.76 36.36 43.21 41.30 35.71 40.00 72.13 58.93 69.04 47.83 21.43 37.84 60.77 46.23 57.07

Kararsız 18.64 45.45 25.93 32.61 21.43 30.00 8.20 21.43 11.30 21.74 57.14 35.14 14.79 31.13 18.94

139

Çizelge 5.2.31b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yöneticiler Hakkındaki Düşünceleri (%)



Benden beklenenleri belli eder

Evet 61.02 55.00 59.49 60.42 71.43 62.90 68.33 74.58 69.87 54.17 30.77 45.95 64.63 65.09 64.75

Hayır 18.64 15.00 17.72 18.75 14.29 17.74 17.78 8.47 15.48 16.67 30.77 21.62 18.01 13.21 16.79

Kararsız 20.34 30.00 22.78 20.83 14.29 19.35 13.89 16.95 14.64 29.17 38.46 32.43 17.36 21.70 18.47

İşi iyi bilir

Evet 47.54 36.36 44.58 62.26 73.33 64.71 71.20 75.44 72.20 33.33 7.69 24.32 62.42 58.88 61.54

Hayır 21.31 22.73 21.69 15.09 0.00 11.76 16.30 5.26 13.69 41.67 30.77 37.84 18.94 11.21 17.02

Kararsız 31.15 40.91 33.73 22.64 26.67 23.53 12.50 19.30 14.11 25.00 61.54 37.84 18.63 29.91 21.45

Zeki

Evet 46.55 27.27 41.25 51.02 73.33 56.25 72.93 72.41 72.80 44.00 7.69 31.58 62.30 55.56 60.57

Hayır 25.86 22.73 25.00 20.41 0.00 15.63 13.81 6.90 12.13 32.00 15.38 26.32 18.53 10.19 16.39

Kararsız 27.59 50.00 33.75 28.57 26.67 28.13 13.26 20.69 15.06 24.00 76.92 42.11 19.17 34.26 23.04

İhtiyaç duyulduğunda bulunabilir

Evet 65.57 68.18 66.27 66.67 73.33 68.18 80.66 79.66 80.42 56.00 30.77 47.37 73.58 70.64 72.83

Hayır 14.75 9.09 13.25 21.57 0.00 16.67 10.50 8.47 10.00 24.00 30.77 26.32 14.15 10.09 13.11

Kararsız 19.67 22.73 20.48 11.76 26.67 15.15 8.84 11.86 9.58 20.00 38.46 26.32 12.26 19.27 14.05

Rahatsız edici

Evet 20.34 14.29 18.75 26.53 0.00 20.63 12.57 8.47 11.57 20.83 46.15 29.73 16.83 13.08 15.88

Hayır 59.32 47.62 56.25 59.18 78.57 63.49 81.97 83.05 82.23 54.17 23.08 43.24 72.06 68.22 71.09

Kararsız 20.34 38.10 25.00 14.29 21.43 15.87 5.46 8.47 6.20 25.00 30.77 27.03 11.11 18.69 13.03

İnatçı

Evet 20.34 23.81 21.25 18.75 7.14 16.13 18.58 13.56 17.36 29.17 30.77 29.73 19.75 16.82 19.00

Hayır 57.63 38.10 52.50 47.92 64.29 51.61 74.32 66.10 72.31 41.67 23.08 35.14 64.65 55.14 62.23

Kararsız 22.03 38.10 26.25 33.33 28.57 32.26 7.10 20.34 10.33 29.17 46.15 35.14 15.61 28.04 18.76

Kötü

Evet 10.17 13.04 10.98 16.00 0.00 12.70 7.18 3.51 6.30 24.00 28.57 25.64 10.48 8.41 9.95

Hayır 64.41 52.17 60.98 70.00 92.31 74.60 85.64 85.96 85.71 40.00 35.71 38.46 75.56 72.90 74.88

Kararsız 25.42 34.78 28.05 14.00 7.69 12.70 7.18 10.53 7.98 36.00 35.71 35.90 13.97 18.69 15.17

Planlaması zayıf

Evet 23.73 18.18 22.22 27.08 21.43 25.81 26.26 18.97 24.47 36.00 33.33 35.14 26.69 20.75 25.18

Hayır 47.46 27.27 41.98 56.25 57.14 56.45 60.34 53.45 58.65 44.00 25.00 37.84 55.95 45.28 53.24

Kararsız 28.81 54.55 35.80 16.67 21.43 17.74 13.41 27.59 16.88 20.00 41.67 27.03 17.36 33.96 21.58

Tembel

Evet 8.47 4.35 7.32 18.37 0.00 14.29 5.23 3.51 4.80 20.83 15.38 18.92 9.21 4.67 8.03

Hayır 69.49 69.57 69.51 67.35 71.43 68.25 85.47 84.21 85.15 58.33 23.08 45.95 77.30 71.96 75.91

Kararsız 22.03 26.09 23.17 14.29 28.57 17.46 9.30 12.28 10.04 20.83 61.54 35.14 13.49 23.36 16.06

140

5.2.4. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldığı Hizmet içi

Eğitimler

KOP Bölgesinde araştırma kitlesini oluşturan tarımsal yayım personelinin

sürekli gelişen dünyanın sistemine ayak uydurması ve kendini sürekli güncel tutması

bölgedeki tarımsal faaliyetlerin etkin yapılması ve yeniliklerin bölgeye aktarılması için

önemlidir. Tarımsal yayım personelinin bu konuda sürekli bir öğrenme çabası içinde

olması ve yeni bilgileri araştırması ve ulaşması gereklidir. Bu nedenle bölgedeki

tarımsal yayım personeline son 2 yıl içinde kendini geliştirme çabasının olup olmadığı

sorulmuş ve toplam tarımsal yayım personelinin %65,78’i böyle bir çabanın

olmadığını belirtmiştir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yarısından çoğu

kendisini geliştirmek için uğraşmamaktadır. Bu durum bölge genelinde kadın ve erkek

arasında birbirine benzerlik göstermekte olup, aradaki fark istatistiki olarak önemli

değildir. Fakat illere göre genel durum incelendiğinde ise özellikle Niğde ve Aksaray

illerinde tarımsal yayım personelinin kendini geliştirme çabası diğer illere göre daha

fazla olup aradaki fark istatistiki olarak %95 güven sınırında önemlidir (Çizelge

5.2.32).

Çizelge 5.2.32. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kendini Geliştirme

Durumları (%)

İller Cinsiyet Öğrenim Çabası

Toplam Hayır Evet

Aksaray

Erkek 64.71 35.29 100.00

Kadın 54.17 45.83 100.00

Ortalama 61.96 38.04 100.00

Karaman

Erkek 79.03 20.97 100.00

Kadın 83.33 16.67 100.00

Ortalama 80.00 20.00 100.00

Konya

Erkek 64.85 35.15 100.00

Kadın 61.97 38.03 100.00

Ortalama 64.10 35.90 100.00

Niğde

Erkek 58.62 41.38 100.00

Kadın 58.82 41.18 100.00

Ortalama 58.70 41.30 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 66.76 33.24 100.00

Kadın 63.08 36.92 100.00

Ortalama 65.78 34.22 100.00

Ki Kareiller: 8,893 P:0,031 H0: Red (%95 Güven sınırında önemli)


141

Son 2 yılda kendisini geliştirme çabası gösteren Tarımsal yayım personelinin

yaptıkları çalışmalar Çizelge 5.2.33.’de gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde bu

aktivitelerin başında hizmet içi eğitim programları (%69,55), Kurs (%10,73) ve

Sertifika programları (%10,77) gelmektedir. Alınan eğitimini içeriğine bakıldığında ise

bölgede tarımsal yayım personelinin su kullanımı ve sulama teknikleri konusunda

öğrenim çabalarının yüksek olduğu görülmektedir. Bunu TUKAS, proje hazırlama,

Organik tarım, budama teknikleri ve patates yetiştiriciliği konularının takip ettiği

belirlenmiştir. Bölgenin en önemli sıkıntısı olan su konusunda tarımsal yayım

personelinin yoğun öğrenim çabası bölgede etkin bir şekilde su kullanım teknikleri,

etkin su kullanımı gibi konularda öğrenim ve tarımsal yayım gayretin olduğunun

göstergesidir (Çizelge 5.2.34a ve Çizelge 5.2.34b)

142

Çizelge 5.2.33. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Türleri (%)

İller Cinsiyet

Eğitim ve Toplantı Türü

Toplam Hizmet İçi Eğitim

Kurs Sertifika Sempozyum Çalıştay Kongre Konferans Fuar Seminer Panel

Aksaray

Erkek 67.57 21.62 0.00 8.11 2.70 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Kadın 84.21 0.00 15.79 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 73.21 14.29 5.36 5.36 1.79 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Karaman

Erkek 62.50 18.75 18.75 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Kadın 50.00 50.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 59.09 27.27 13.64 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Konya

Erkek 72.65 5.98 11.97 0.85 2.56 2.56 0.85 0.85 0.85 0.85 100.00

Kadın 46.00 18.00 16.00 8.00 4.00 2.00 6.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 64.67 9.58 13.17 2.99 2.99 2.40 2.40 0.60 0.60 0.60 100.00

Niğde

Erkek 88.46 0.00 3.85 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Kadın 88.89 5.56 5.56 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 88.64 2.27 4.55 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 72.96 9.18 9.18 2.04 3.06 1.53 0.51 0.51 0.51 0.51 100.00

Kadın 62.37 13.98 12.90 4.30 2.15 1.08 3.23 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 69.55 10.73 10.38 2.77 2.77 1.38 1.38 0.35 0.35 0.35 100.00

143

Çizelge 5.2.34.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Konuları (%)

Eğitim Konuları

Konya Karaman Niğde Aksaray KOP Bölgesi


Su ve sulama teknikleri 8.57 10.53 9.26 28.57 0.00 20.00 10.91 6.25 9.49 8.70 0.00 5.13 11.54 5.62 9.59

TÜKAS 0.00 10.53 3.70 0.00 16.67 5.00 13.64 10.42 12.66 8.70 6.25 7.69 9.34 10.11 9.59

Proje hazırlama ve döngüsü 5.71 21.05 11.11 0.00 0.00 0.00 4.55 6.25 5.06 4.35 25.00 12.82 4.40 12.36 7.01

Organik tarım 2.86 0.00 1.85 0.00 16.67 5.00 3.64 8.33 5.06 4.35 6.25 5.13 3.30 6.74 4.43

Budama teknikleri 2.86 0.00 1.85 21.43 0.00 15.00 1.82 4.17 2.53 0.00 0.00 0.00 3.30 2.25 2.95

Patates yetiştiriciliği 2.86 10.53 5.56 0.00 0.00 0.00 0.91 0.00 0.63 13.04 6.25 10.26 2.75 3.37 2.95

Biçer döver kontrolü 8.57 0.00 5.56 0.00 0.00 0.00 1.82 2.08 1.90 4.35 0.00 2.56 3.30 1.12 2.58

Beden dili ve iletişim teknikleri 5.71 5.26 5.56 0.00 0.00 0.00 1.82 2.08 1.90 0.00 0.00 0.00 2.20 2.25 2.21

Bilgisayar 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.64 2.08 3.16 0.00 6.25 2.56 2.20 2.25 2.21

Gübreleme 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.73 6.25 3.80 0.00 0.00 0.00 1.65 3.37 2.21

Sunu hazırlama teknikleri 8.57 0.00 5.56 0.00 0.00 0.00 0.91 0.00 0.63 8.70 0.00 5.13 3.30 0.00 2.21

Tar-Gel eğitim programı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 4.55 2.08 3.80 0.00 0.00 0.00 2.75 1.12 2.21

Bağcılık 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 5.00 2.73 2.08 2.53 0.00 0.00 0.00 2.20 1.12 1.85

Bitki koruma 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 5.00 0.91 6.25 2.53 0.00 0.00 0.00 1.10 3.37 1.85

Tarım sayımı 0.00 0.00 0.00 14.29 0.00 10.00 1.82 0.00 1.27 0.00 6.25 2.56 2.20 1.12 1.85

144

Çizelge 5.2.34b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Konuları (%)

Eğitim Konuları Konya Karaman Niğde Aksaray KOP Bölgesi


Bakliyat 2.86 0.00 1.85 0.00 0.00 0.00 1.82 2.08 1.90 0.00 0.00 0.00 1.65 1.12 1.48

Hayvan Besleme ve Bakımı

2.86 10.53 5.56 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 6.25 2.56 0.55 3.37 1.48

NETCAD eğitimi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.73 2.08 2.53 0.00 0.00 0.00 1.65 1.12 1.48

Süt ve besi yetiştiriciliği 2.86 0.00 1.85 0.00 33.33 10.00 0.91 0.00 0.63 0.00 0.00 0.00 1.10 2.25 1.48

Tarımsal bilgi sistemi tanıtımı

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.82 4.17 2.53 0.00 0.00 0.00 1.10 2.25 1.48

Anıza doğrudan ekim 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.73 0.00 1.90 0.00 0.00 0.00 1.65 0.00 1.11

Coğarfi bilgi sistemi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.82 0.00 1.27 0.00 6.25 2.56 1.10 1.12 1.11

Elma entegre mücadele 0.00 0.00 0.00 0.00 16.67 5.00 0.00 2.08 0.63 0.00 6.25 2.56 0.00 3.37 1.11

Hayvan Sağlığı 5.71 0.00 3.70 0.00 0.00 0.00 0.91 0.00 0.63 0.00 0.00 0.00 1.65 0.00 1.11

İş güvenliği uzmanlığı 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 5.00 0.00 2.08 0.63 0.00 6.25 2.56 0.55 2.25 1.11

Kara buğday 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.82 0.00 1.27 4.35 0.00 2.56 1.65 0.00 1.11

Kişisel gelişim 0.00 5.26 1.85 0.00 0.00 0.00 0.91 0.00 0.63 0.00 6.25 2.56 0.55 2.25 1.11

Koyunlarda senkronizasyon

2.86 0.00 1.85 0.00 0.00 0.00 0.91 2.08 1.27 0.00 0.00 0.00 1.10 1.12 1.11

Mera eğitimi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 13.04 0.00 7.69 1.65 0.00 1.11

Sertifikalı tohum yetiştiriciliği

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 6.25 1.90 0.00 0.00 0.00 0.00 3.37 1.11

Sürü yönetimi 5.71 0.00 3.70 0.00 16.67 5.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.10 1.12 1.11

Tarımsal Yayımcılık 5.71 0.00 3.70 0.00 0.00 0.00 0.91 0.00 0.63 0.00 0.00 0.00 1.65 0.00 1.11

Diğer 25.71 26.32 25.93 14.29 0.00 10.00 26.36 20.83 24.68 30.43 12.50 23.08 25.82 19.10 23.62

Toplam 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00

145

Tarımsal yayım personelinin son 2 yıl içinde katıldıkları programların faydalılık

durumları 1-5 puan skalası ile (1 Çok Kötü,… 5 Çok iyi) değerlendirmeleri istenilmiş

ve bölge ortalamasında alınan puan 3,58 olmuştur. Buda yapılan çalışmaların

Tarımsal yayım personeli tarafından faydalılık durumlarının normal ve iyi arasında bir

skor ile değerlendirildiği görülmektedir. Yapılan çalışmaların tarımsal yayım personeli

üzerinde olumlu bir etki yarattığı söylenebilir.

Çizelge 5.2.35. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Son 2 Yıl İçinde

Kendine Geliştirme Amaçlı Katıldıkları Eğitim ve Toplantıların Faydalılık Durumları

(%)

İller Cinsiyeti Puan

(1 Çok Kötü,…5:Çok İyi)

Aksaray

Erkek 3.97

Kadın 3.53

Ortalama 3.80

Karaman

Erkek 4.14

Kadın 4.00

Ortalama 4.10

Konya

Erkek 3.44

Kadın 3.57

Ortalama 3.48

Niğde

Erkek 3.35

Kadın 3.65

Ortalama 3.47

KOP Bölgesi

Erkek 3.57

Kadın 3.60

Ortalama 3.58

5.2.5. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgede Yürüttükleri

Tarımsal Yayım Faaliyetleri ve Yürütme Şekilleri

KOP Bölgesindeki tarımsal yayım personelinin aktif bir şekilde görev

yapmasında bölgeyi tanıması ve bölgeye hakim olması önemlidir. Bu nedenle

bölgedeki tarımsal yayım personelinin görev yapma süresi incelenmiş ve görüşülen

tarımsal yayım personelinin kendi bölgedeki görev süresi 4,44 yıl olarak belirlenmiştir.

Bu durum KOP Bölge illerine ve cinsiyetlere göre değişmekte ve aradaki farklılıklar

ise istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Özellikle Aksaray ilindeki tarımsal yayım

personelinin bölge görev süreleri diğer illerdekinden daha fazla olup bu bölgedeki

146

tarımsal yayım personelinin deneyiminin diğer illerdeki tarımsal yayım personelinin

deneyimlerinden daha yüksek olduğu şeklinde yorumlanabilir. Aynı durum

cinsiyetlere göre yapılan analiz sonucunda da görülmektedir. Bölgede Erkek tarımsal

yayım personelinin deneyimi kadın tarımsal yayım personelinin deneyiminden daha

fazla bulunmuştur (Çizelge 5.2.36).

Çizelge 5.2.36. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgede Çalışma

Süreleri (Yıl)

İller Cinsiyet Yıl

Aksaray

Erkek 6.24

Kadın 5.61

Ortalama 6.07

Karaman

Erkek 4.73

Kadın 4.33

Ortalama 4.64

Konya

Erkek 4.14

Kadın 3.22

Ortalama 3.90

Niğde

Erkek 4.48

Kadın 3.38

Ortalama 4.08

KOP Bölgesi

Erkek 4.66

Kadın 3.85

Ortalama 4.44

F Değeriiller 5.976 P:0,001 H0: Red (%99 Güven Sınırında)

T Değericinsiyet 2,109 P:0,036 H0: Red (%95 Güven Sınırında)

İyi bir tarımsal yayım çalışması bölgede yapılan tarımsal yayım faaliyetinin

sıklığı ile de ilişkilidir. Bu nedenle tarımsal yayım personeline kendi bölgelerindeki

çiftçiler ile görüşme sıklığı sorulmuş ve sonuçlar Çizelge 5.2.37.’de sunulmuştur.

Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin %87,14’ü çiftçiler ile haftada

birden fazla görüşme yaptıklarını belirtmişlerdir. Bu durum tarımsal yayım personeli

ile bölge çiftçisi arasında iletişimin kurulması açısından iyi bir gösterge niteliğindedir.

147

Çizelge 5.2.37. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgede Çiftçiler İle Görüşme Sıklığı (%)

Görüşmüyorum

Haftada birden fazla

Haftada bir defa

Ayda bir defa Ayda 1-2 defa 2-3 ayda bir defa Toplam

Aksaray

Erkek 1.54 90.77 6.15 0.00 1.54 0.00 100.00

Kadın 0.00 87.50 8.33 4.17 0.00 0.00 100.00

Ortalama 1.12 89.89 6.74 1.12 1.12 0.00 100.00

Karaman

Erkek 3.33 93.33 3.33 0.00 0.00 0.00 100.00

Kadın 0.00 94.44 5.56 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 2.56 93.59 3.85 0.00 0.00 0.00 100.00

Konya

Erkek 3.48 83.08 7.46 1.99 2.99 1.00 100.00

Kadın 1.45 86.96 5.80 0.00 2.90 2.90 100.00

Ortalama 2.96 84.07 7.04 1.48 2.96 1.48 100.00

Niğde

Erkek 3.45 89.66 3.45 0.00 3.45 0.00 100.00

Kadın 0.00 87.50 6.25 6.25 0.00 0.00 100.00

Ortalama 2.22 88.89 4.44 2.22 2.22 0.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 3.10 86.76 6.20 1.13 2.25 0.56 100.00

Kadın 0.79 88.19 6.30 1.57 1.57 1.57 100.00

Ortalama 2.49 87.14 6.22 1.24 2.07 0.83 100.00

148

Bölgede tarımsal yayım personelinin yapmış tarımsal yayım faaliyet

konularının dağılımı Çizelge 5.2.38 /a, b, c, ve d’de gösterilmiştir. Bu konular ayrıca

bölgede Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın tarımsal yayım faaliyetlerinin de bir

göstergesi durumundadır. Çizelgeler incelendiğinde KOP bölgesinde tarımsal yayım

personelinin yaptığı yayım faaliyetleri ile ilgili bildirdikleri konuların en başından

Bitkisel üretim faaliyetleri gelmektedir. Özellikle bitkisel ürün yetiştiriciliği, bitki

koruma, sulama teknikleri, gübre ve gübreleme teknikleri ile toprak hazırlığı,

doğrudan ekim, ürün çeşit seçimi ve tarım makineleri ana konulardır. Hayvancılık ile

ilgili yapılan tarımsal yayım çalışmalarının başında ise hayvan hastalıkları, yemleme

ve bakım ile sürü yönetimi konuları öncelikli yapılan tarımsal yayım konularıdır.

Bunun yanı sıra her iki üretim alanı ile ilgili genel konuların başında tarımsal destekler

ve tarımsal yayım konuları ise en önemli konulardır.

Çalışmada tarımsal yayım personelinin katıldıkları tarımsal yayım

programlarının çiftçinin istekleri ile ne ölçüde uyuştuğu incelenmiş ve tarımsal yayım

personeline bölgedeki çiftçilerin istedikleri tarımsal yayım konuları sorulmuştur. Elde

edilen cevaplar Çizelge 5.2.39’da gösterilmiş olup, bölge çiftçisinin tarımsal yayım

konularının başında yine bitkisel üretim alanındaki yayım konuları gelmektedir.

Bitkisel üretimde talep edilen en önemli tarımsal yayım konuları bitki koruma, bitkisel

ürün yetiştiriciliği, gübre ve gübreleme teknikleri ve ürün çeşit seçimidir. Hayvancılık

alanında ise hayvan hastalıkları, sürü yönetimi ve damızlık hayvan seçimi önemli

talep edilen tarımsal yayım konularıdır. Her iki alanı da ilgilendiren tarımsal yayım

konularının başında ise tarımsal destekler gösterilmiştir. Bu konuların bölgedeki

tarımsal yayım personelinin katıldığı tarımsal yayım faaliyetleri ile önem sıralaması

için büyük oranda paralellik göstermektedir. Burada dikkat çeken en önemli konu

tarımsal yayım personeli sulama teknikleri konusunda yayım faaliyetlerine katıldığını

belirtirken çiftçi tarafından talep edilen konuların için sulama teknikleri konusundaki

talepler daha alt sıralarda gösterilmektedir. Bu da çiftçilerin bu konuda taleplerinin az

olmasına rağmen Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın bu konuyu daha önemli

gördüğü ve bu konuda tarımsal yayım hizmetlerini yoğun olarak bölgede sunduğunu

göstermektedir.

Benzer durum bölgedeki tarımsal yayım personelinin bölge tarımının genel

sorunları hakkındaki düşünceleri ile de ortaya çıkmaktadır. Tarımsal yayım

personelinin bölge tarımındaki sorunların başında su yetersizliği ve sulama teknikleri

gösterilmiştir. Bölgedeki tarımla ilgili sorunların başında gösterilen hususlar genellikle

149

bitkisel üretim ile ilgili konular olup bunun yanında tarımsal yapı (arazi büyüklüğü,

arazi parçalanması, toplulaştırma vb.), ürün ve girdi fiyatları ve eğitim eksikliği

konuları bölgedeki tarımın başlıca sorunları olarak gösterilmiştir(Çizelge 5.2.40 a, b

ve c)

150

Çizelge 5.2.38.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%)

Yayım Çalışması Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi

Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam

Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği

Evet 27.94 29.17 28.26 37.10 33.33 36.25 37.62 38.03 37.73 44.83 64.71 52.17 36.29 39.23 37.07

Hayır 1.47 8.33 3.26 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 1.54 0.61

Toplam 29.41 37.50 31.52 37.10 33.33 36.25 37.62 38.03 37.73 44.83 64.71 52.17 36.57 40.77 37.68

Tarımsal Destekler

Evet 30.88 12.50 26.09 46.77 38.89 45.00 35.64 26.76 33.33 48.28 47.06 47.83 37.67 28.46 35.23

Hayır 1.47 16.67 5.43 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 3.08 1.02

Toplam 32.35 29.17 31.52 46.77 38.89 45.00 35.64 26.76 33.33 48.28 47.06 47.83 37.95 31.54 36.25

Tarımsal Yayım

Evet 30.88 37.50 32.61 37.10 50.00 40.00 34.65 26.76 32.60 44.83 23.53 36.96 35.18 31.54 34.22

Hayır 0.00 8.33 2.17 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.54 0.41

Toplam 30.88 45.83 34.78 37.10 50.00 40.00 34.65 26.76 32.60 44.83 23.53 36.96 35.18 33.08 34.62

Bitki Koruma

Evet 22.06 12.50 19.57 27.42 33.33 28.75 33.66 33.80 33.70 31.03 41.18 34.78 30.19 30.77 30.35

Hayır 2.94 12.50 5.43 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 2.31 1.02

Toplam 25.00 25.00 25.00 27.42 33.33 28.75 33.66 33.80 33.70 31.03 41.18 34.78 30.75 33.08 31.36

Sulama Teknikleri

Evet 11.76 12.50 11.96 37.10 38.89 37.50 28.22 29.58 28.57 34.48 17.65 28.26 27.15 26.15 26.88

Hayır 2.94 16.67 6.52 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.08 1.22

Toplam 14.71 29.17 18.48 37.10 38.89 37.50 28.22 29.58 28.57 34.48 17.65 28.26 27.70 29.23 28.11

Gübre ve Gübreleme Teknikleri

Evet 17.65 16.67 17.39 22.58 38.89 26.25 29.21 29.58 29.30 31.03 29.41 30.43 26.04 28.46 26.68

Hayır 2.94 12.50 5.43 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 2.31 1.02

Toplam 20.59 29.17 22.83 22.58 38.89 26.25 29.21 29.58 29.30 31.03 29.41 30.43 26.59 30.77 27.70

Toprak Hazırlığı

Evet 20.59 16.67 19.57 25.81 22.22 25.00 24.75 28.17 25.64 37.93 41.18 39.13 25.21 26.92 25.66

Hayır 1.47 12.50 4.35 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 2.31 0.81

Toplam 22.06 29.17 23.91 25.81 22.22 25.00 24.75 28.17 25.64 37.93 41.18 39.13 25.48 29.23 26.48

151

Çizelge 5.2.38b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%)

Yayım Çalışmasının Adı



Doğrudan Ekim

Evet 23.53 45.83 29.35 25.81 22.22 25.00 20.79 18.31 20.15 31.03 23.53 28.26 22.99 24.62 23.42

Hayır 1.47 8.33 3.26 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 1.54 0.61

Toplam 25.00 54.17 32.61 25.81 22.22 25.00 20.79 18.31 20.15 31.03 23.53 28.26 23.27 26.15 24.03

Ürün Çeşit Seçimi

Evet 14.71 25.00 17.39 12.90 22.22 15.00 25.74 22.54 24.91 34.48 29.41 32.61 22.16 23.85 22.61

Hayır 2.94 4.17 3.26 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 0.77 0.61

Toplam 17.65 29.17 20.65 12.90 22.22 15.00 25.74 22.54 24.91 34.48 29.41 32.61 22.71 24.62 23.22

Tarım Makineleri

Evet 22.06 12.50 19.57 24.19 44.44 28.75 21.78 16.90 20.51 20.69 23.53 21.74 22.16 20.77 21.79

Hayır 1.47 12.50 4.35 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 2.31 0.81

Toplam 23.53 25.00 23.91 24.19 44.44 28.75 21.78 16.90 20.51 20.69 23.53 21.74 22.44 23.08 22.61

Hayvan Hastalıkları

Evet 26.47 25.00 26.09 20.97 11.11 18.75 24.26 18.31 22.71 10.34 0.00 6.52 22.99 16.15 21.18

Hayır 0.00 12.50 3.26 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.31 0.61

Toplam 26.47 37.50 29.35 20.97 11.11 18.75 24.26 18.31 22.71 10.34 0.00 6.52 22.99 18.46 21.79

Organik Tarım

Evet 4.41 0.00 3.26 22.58 44.44 27.50 21.29 21.13 21.25 27.59 5.88 19.57 18.84 18.46 18.74

Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43

Toplam 7.35 20.83 10.87 22.58 44.44 27.50 21.29 21.13 21.25 27.59 5.88 19.57 19.39 22.31 20.16

Yemleme ve Bakım

Evet 19.12 25.00 20.65 22.58 11.11 20.00 20.30 14.08 18.68 6.90 5.88 6.52 19.39 14.62 18.13

Hayır 1.47 12.50 4.35 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 2.31 0.81

Toplam 20.59 37.50 25.00 22.58 11.11 20.00 20.30 14.08 18.68 6.90 5.88 6.52 19.67 16.92 18.94

Sürü Yönetimi

Evet 11.76 25.00 15.22 27.42 33.33 28.75 18.32 12.68 16.85 10.34 0.00 6.52 18.01 16.15 17.52

Hayır 1.47 12.50 4.35 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 2.31 0.81

Toplam 13.24 37.50 19.57 27.42 33.33 28.75 18.32 12.68 16.85 10.34 0.00 6.52 18.28 18.46 18.33

152

Çizelge 5.2.38c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%)

Yayım Çalışmasının Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Belirli Bir Konum Yok

Evet 10.29 8.33 9.78 24.19 16.67 22.50 13.37 9.86 12.45 24.14 17.65 21.74 15.51 11.54 14.46

Hayır 2.94 16.67 6.52 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.08 1.22

Toplam 13.24 25.00 16.30 24.19 16.67 22.50 13.37 9.86 12.45 24.14 17.65 21.74 16.07 14.62 15.68

Besin Hijyeni

Evet 10.29 4.17 8.70 16.13 22.22 17.50 12.38 19.72 14.29 3.45 11.76 6.52 11.91 16.15 13.03

Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43

Toplam 13.24 25.00 16.30 16.13 22.22 17.50 12.38 19.72 14.29 3.45 11.76 6.52 12.47 20.00 14.46

Damızlık Hayvan Seçimi

Evet 13.24 12.50 13.04 8.06 5.56 7.50 14.36 8.45 12.82 10.34 0.00 6.52 12.74 7.69 11.41

Hayır 1.47 20.83 6.52 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 3.85 1.22

Toplam 14.71 33.33 19.57 8.06 5.56 7.50 14.36 8.45 12.82 10.34 0.00 6.52 13.02 11.54 12.63

Beden Dili ve Konuşma Teknikleri

Evet 11.76 12.50 11.96 8.06 11.11 8.75 10.89 15.49 12.09 10.34 5.88 8.70 10.53 13.08 11.20

Hayır 2.94 16.67 6.52 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.08 1.22

Toplam 14.71 29.17 18.48 8.06 11.11 8.75 10.89 15.49 12.09 10.34 5.88 8.70 11.08 16.15 12.42

Mevzuat

Evet 8.82 0.00 6.52 16.13 16.67 16.25 9.90 15.49 11.36 3.45 5.88 4.35 10.25 11.54 10.59

Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43

Toplam 11.76 20.83 14.13 16.13 16.67 16.25 9.90 15.49 11.36 3.45 5.88 4.35 10.80 15.38 12.02

Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı

Evet 4.41 4.17 4.35 9.68 16.67 11.25 10.40 8.45 9.89 13.79 17.65 15.22 9.42 10.00 9.57

Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43

Toplam 7.35 25.00 11.96 9.68 16.67 11.25 10.40 8.45 9.89 13.79 17.65 15.22 9.97 13.85 11.00

153

Çizelge 5.2.38d. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%)

Yayım Çalışmasının Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Koruyucu Tarım Teknikleri

Evet 2.94 0.00 2.17 9.68 11.11 10.00 8.91 8.45 8.79 10.34 11.76 10.87 8.03 7.69 7.94

Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43

Toplam 5.88 20.83 9.78 9.68 11.11 10.00 8.91 8.45 8.79 10.34 11.76 10.87 8.59 11.54 9.37

Pazarlama

Evet 7.35 0.00 5.43 8.06 11.11 8.75 6.93 7.04 6.96 10.34 0.00 6.52 7.48 5.38 6.92

Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43

Toplam 10.29 20.83 13.04 8.06 11.11 8.75 6.93 7.04 6.96 10.34 0.00 6.52 8.03 9.23 8.35

Bilişim Teknolojileri

Evet 0.00 4.17 1.09 8.06 0.00 6.25 7.92 8.45 8.06 3.45 5.88 4.35 6.09 6.15 6.11

Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43

Toplam 2.94 25.00 8.70 8.06 0.00 6.25 7.92 8.45 8.06 3.45 5.88 4.35 6.65 10.00 7.54

Çevre

Evet 1.47 0.00 1.09 9.68 5.56 8.75 4.95 7.04 5.49 6.90 11.76 8.70 5.26 6.15 5.50

Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43

Toplam 4.41 20.83 8.70 9.68 5.56 8.75 4.95 7.04 5.49 6.90 11.76 8.70 5.82 10.00 6.92

Kırsal Sosyoloji

Evet 1.47 0.00 1.09 3.23 5.56 3.75 7.43 9.86 8.06 0.00 0.00 0.00 4.99 6.15 5.30

Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43

Toplam 4.41 20.83 8.70 3.23 5.56 3.75 7.43 9.86 8.06 0.00 0.00 0.00 5.54 10.00 6.72

Genetik Kaynakların Korunması

Evet 1.47 0.00 1.09 4.84 0.00 3.75 3.96 5.63 4.40 3.45 0.00 2.17 3.60 3.08 3.46

Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43

Toplam 4.41 20.83 8.70 4.84 0.00 3.75 3.96 5.63 4.40 3.45 0.00 2.17 4.16 6.92 4.89

154

Çizelge 5.2.39. Çiftçilerin Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinden İstedikleri Tarımsal Yayım Konuları

Tarımsal Yayım Konuları Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Belirli bir konum yok 8.82 20.83 27.42 11.11 13.37 19.72 24.14 23.53 15,79 19,23

Tarımsal destekler 55.88 75.00 54.84 72.22 55.45 61.97 41.38 58.82 54,29 65,38

Bitki koruma 35.29 62.50 43.55 66.67 42.08 63.38 44.83 58.82 41,27 63,08

Bitkisel ürün yetiştiriciliği 39.71 50.00 40.32 27.78 43.56 57.75 48.28 52.94 42,66 51,54

Gübre ve gübreleme teknikleri 26.47 50.00 32.26 0.00 35.15 49.30 44.83 41.18 33,80 41,54

Ürün çeşit seçimi 26.47 29.17 24.19 11.11 37.62 33.80 34.48 35.29 32,96 30,00

Hayvan hastalıkları 38.24 29.17 30.65 22.22 35.15 22.54 13.79 23.53 33,24 23,85

Toprak hazırlığı 13.24 16.67 16.13 0.00 23.76 23.94 31.03 23.53 21,05 19,23

Sürü yönetimi 25.00 8.33 27.42 38.89 25.74 18.31 3.45 17.65 24,10 19,23

Sulama teknikleri 14.71 12.50 24.19 11.11 25.74 16.90 31.03 29.41 23,82 16,92

Damızlık hayvan seçimi 22.06 12.50 20.97 16.67 24.75 12.68 6.90 23.53 22,16 14,62

Doğrudan ekim 8.82 8.33 11.29 5.56 15.35 15.49 20.69 23.53 13,85 13,85

Yemleme ve bakım 25.00 12.50 20.97 16.67 26.73 9.86 10.34 17.65 24,10 12,31

Organik tarım 7.35 4.17 9.68 11.11 14.36 12.68 6.90 17.65 11,63 11,54

Mevzuat 8.82 4.17 11.29 5.56 13.86 9.86 20.69 35.29 13,02 11,54

Tarımsal yayım 22.06 16.67 14.52 11.11 15.84 8.45 13.79 17.65 16,62 11,54

Pazarlama 14.71 4.17 11.29 0.00 10.40 12.68 10.34 23.53 11,36 10,77

Tarım makineleri 19.12 4.17 17.74 11.11 18.32 8.45 24.14 23.53 18,84 10,00

Bölgenin genel tarımsal yapısı 4.41 8.33 1.61 11.11 6.93 4.23 3.45 17.65 5,26 7,69

Besin hijyeni 5.88 12.50 6.45 5.56 7.92 4.23 3.45 17.65 6,93 7,69

Çevre 2.94 4.17 6.45 0.00 6.44 7.04 3.45 17.65 5,54 6,92

Koruyucu tarım teknikleri 7.35 4.17 6.45 0.00 7.43 5.63 3.45 17.65 6,93 6,15

Kırsal sosyoloji 4.41 4.17 4.84 0.00 6.93 7.04 3.45 5.88 5,82 5,38

Bilişim teknolojileri 2.94 8.33 8.06 0.00 6.44 2.82 3.45 17.65 5,82 5,38

Beden dili ve konuşma teknikleri 1.47 4.17 3.23 0.00 5.94 2.82 3.45 17.65 4,43 4,62

Genetik kaynakların korunması 1.47 4.17 6.45 0.00 5.94 1.41 3.45 17.65 4,99 3,85

Diğer 7.35 0.00 11.29 11.11 5.94 0.00 3.45 0.00 6,93 1,54

155

Çizelge 5.2.40a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölge Tarımının Genel Sorunları (%)

Sorun Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Su yetersizliği ve sulama teknikleri sorunu 50.00 50.00 37.10 66.67 31.19 38.03 41.38 70.59 36.57 48.46

Toprakların parçalı olması/toplulaştırmanın olmaması

17.65 4.17 20.97 16.67 32.18 32.39 31.03 23.53 27.42 23.85

Yeniliklere kapalılık 14.71 25.00 9.68 0.00 14.85 15.49 13.79 29.41 13.85 16.92

Eğitimsizlik 22.06 25.00 3.23 0.00 14.85 15.49 10.34 5.88 13.85 13.85

Pazarlama 7.35 4.17 9.68 11.11 8.42 9.86 13.79 11.76 8.86 9.23

İklim koşulları ve yağış dengesizliği 5.88 12.50 0.00 5.56 0.99 8.45 6.90 11.76 2.22 9.23

Alternatif ürünlerin kullanılmaması 2.94 8.33 3.23 16.67 4.46 5.63 20.69 17.65 5.26 9.23

Girdilerin/Çıktıların yüksek olması 8.82 4.17 30.65 0.00 14.36 14.08 10.34 0.00 15.79 8.46

Bilinçsiz üretim 7.35 4.17 6.45 5.56 3.96 4.23 6.90 17.65 5.26 6.15

Plansız ve projesiz üretim 0.00 4.17 1.61 33.33 3.47 1.41 0.00 0.00 2.22 6.15

Genç nüfusun göç etmesiyle çiftçi yaş ortalamasının yükselmesi

2.94 0.00 4.84 11.11 14.36 8.45 3.45 0.00 9.70 6.15

Bilinçsiz gübreleme 4.41 0.00 4.84 0.00 5.45 7.04 13.79 5.88 5.82 4.62

Finansman sıkıntısı ve desteklemelerin yetersizliği 5.88 12.50 4.84 0.00 7.92 1.41 6.90 0.00 6.93 3.08

Çiftçi birliklerinin ve örgütlenmenin olmaması 5.88 0.00 3.23 0.00 2.97 5.63 0.00 0.00 3.32 3.08

Toprak verimliliğinin düşük olması 0.00 8.33 0.00 0.00 2.48 1.41 0.00 5.88 1.39 3.08

Bitki hastalıkları hakkındaki yetersizlikler 0.00 12.50 0.00 0.00 0.99 1.41 6.90 0.00 1.11 3.08

Yanlış kişi ve ürüne verilen desteklemeler 2.94 0.00 4.84 11.11 4.46 2.82 3.45 0.00 4.16 3.08

Teknolojinin kullanılamaması ve makineleşmenin olmaması

0.00 0.00 0.00 0.00 2.48 2.82 3.45 5.88 1.66 2.31

Üreticileri ilgisizliği 1.47 0.00 1.61 0.00 2.48 2.82 6.90 5.88 2.49 2.31

Ulaşım sorunları 0.00 0.00 1.61 5.56 0.00 2.82 3.45 0.00 0.55 2.31

Araziye ait problemler (küçüklüğü, engebeli oluşu, toprak yapısı)

1.47 4.17 3.23 0.00 3.96 1.41 0.00 0.00 3.05 1.54

Tohum kalitesinin düşük olması (sertifikalı tohumun kullanılmaması)

1.47 0.00 3.23 0.00 0.50 2.82 0.00 0.00 1.11 1.54

Çiftçilerin yetersiz çalışması 0.00 8.33 1.61 0.00 0.50 0.00 3.45 0.00 0.83 1.54

Alet ve ekipmanların yetersizliği ve yanlış kullanımı 0.00 0.00 1.61 0.00 2.97 1.41 0.00 5.88 1.94 1.54

Ekim nöbeti sisteminin yerine getirilmemesi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 0.00 3.45 11.76 0.55 1.54

Danışmanların İl/ilçe tarımda evrak işleri dışında bir iş yapmamaları

1.47 0.00 0.00 0.00 1.49 1.41 0.00 0.00 1.11 0.77

156

Çizelge 5.2.40b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölge Tarımının Genel Sorunları (%)

Sorun Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Toprak analizinin bilinmemesi 4.41 4.17 1.61 0.00 0.99 0.00 0.00 0.00 1.66 0.77

Depolama sıkıntısı 0.00 0.00 0.00 0.00 1.49 1.41 0.00 0.00 0.83 0.77

Çiftçilerin vergi vermekten kaçınmaları 0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 0.00 0.00 5.88 0.28 0.77

Hayvan hastalıkları 0.00 4.17 0.00 0.00 0.99 0.00 0.00 0.00 0.55 0.77

Topraktaki kireç oranının çok yüksek olması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 5.88 0.28 0.77

Topraktaki tuzluluk oranının yüksek olması 1.47 4.17 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 0.77

Çiftçilerin emeklerinin karşılığını ekonomik olarak alamaması

1.47 0.00 1.61 0.00 0.50 1.41 0.00 0.00 0.83 0.77

GTHM'nin izlediği yanlış politikalar 1.47 0.00 0.00 0.00 2.48 1.41 3.45 0.00 1.94 0.77

Doğal afetler 1.47 0.00 0.00 5.56 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 0.77

Bitki besleme sıkıntıları 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.41 0.00 0.00 0.00 0.77

Tarım reformunun yapılmaması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.41 3.45 0.00 0.28 0.77

Sahada uygulamalı eğitim yapacak danışmanın olmaması

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Tarım alanlarının sanayiye kaydırılması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Bilinçsiz ilaçlama 0.00 0.00 0.00 0.00 1.98 0.00 3.45 0.00 1.39 0.00

Kuru tarım 2.94 0.00 1.61 0.00 0.99 0.00 0.00 0.00 1.39 0.00

Alt yapı yetersizliği 5.88 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.11 0.00

İstihdam sorunu 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Bürokratik sıkıntılar 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Ürün havza ayarlaması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Politik engeller 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Kalifiye eleman eksikliği 2.94 0.00 1.61 0.00 0.50 0.00 0.00 0.00 1.11 0.00

Islah alanları problemi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Tarım il müdürlüklerinin yetersizliği 1.47 0.00 0.00 0.00 0.50 0.00 0.00 0.00 0.55 0.00

Toprak hazırlığının olmaması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Mera alanlarının yetersizliği 0.00 0.00 1.61 0.00 0.50 0.00 0.00 0.00 0.55 0.00

Kaliteli damızlık hayvanlarının olmaması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Hayvan beslem hakkındaki yetersizlikler 5.88 0.00 0.00 0.00 1.98 0.00 0.00 0.00 2.22 0.00

Fiyatların istikrarsız olması 4.41 0.00 1.61 0.00 0.99 0.00 3.45 0.00 1.94 0.00

Kota sorunu 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Devletin inisiyatif yetersizliği 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Gereksiz ithal hayvan alımı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Kaliteli sürü yönetimi yapacak kişilerin olmaması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

157

Çizelge 5.2.40c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölge Tarımının Genel Sorunları (%)



Üretime yönelik teşvik faaliyetlerinin yapılmaması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

KOP idaresinin ilgisizliği 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Danışmanlara ihtiyaç duyulması 1.47 0.00 0.00 0.00 1.49 0.00 3.45 0.00 1.39 0.00

Hijyen sorunu 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Kooperatiflerin yetki sorunları ve yetersizlikleri 0.00 0.00 0.00 0.00 1.98 0.00 3.45 0.00 1.39 0.00

Hayvan ıslahına önem verilmemesi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 0.00 0.00 0.00 0.28 0.00

Fatura borçlarının ertelenmesi ve bunlara uygulanan faiz oranları

0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 0.00 0.00 0.00 0.28 0.00

Ticari firmaların çiftçilere adil fiyat sunmaması 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 0.00

Hayvancılığın hızlı gelişmesi ile işletmelerde ortaya çıkan problemler

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Kredi olanaklarının sınırlı olması 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 0.00

Tarla sahipleri ile yaşanan kontrat sıkıntısı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Toprak ph değerinin yüksek olması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Toprak yapısının tanınmaması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Nadasa bırakmanın olmaması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.99 0.00 3.45 0.00 0.83 0.00

Modern çiftliklere ve hayvan barınaklarına geçilmemesi

2.94 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 0.00

Su kanallarının eski olması ve kapalı sistem olmaması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Tarımsal işletmelerin küçük olması 1.47 0.00 1.61 0.00 2.48 0.00 3.45 0.00 2.22 0.00

Seracılık yapılması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Patent sorunları 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Yem bitkileri üretiminin yetersizliği 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Bitki desenin mevcut koşullara göre seçilmemesi 0.00 0.00 1.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 0.00

Paketleme sorunu 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Anız yakma problemi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Tarım uğraşan nüfusun fazla olmasıyla kişi başına düşen arazinin azlığı

0.00 0.00 0.00 0.00 1.98 0.00 0.00 0.00 1.11 0.00

Tar-Gel projesine ait sorunların giderilmemesi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.99 0.00 0.00 0.00 0.55 0.00

Tarım sorunları hakkında bilgim yok 0.00 0.00 0.00 0.00 1.49 0.00 0.00 0.00 0.83 0.00

Tarımda herhangi bir sorun yok 0.00 0.00 0.00 0.00 0.99 0.00 0.00 0.00 0.55 0.00

STK'ların verimli olmayışı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Çiftçilerin bilgisi yetersizliği 0.00 0.00 0.00 0.00 0.99 0.00 0.00 0.00 0.55 0.00

Tarım ürünleri işleme yerlerinin olmaması 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

158

KOP Bölgesinde tarımsal yayım personelinin çiftçiler ile görüşme sıklığı ve

geniş bir tarımsal yayım konularının olması nedeni ile tarımsal yayım personeline

çiftçiler ile görüşme yerleri sorulmuş ve sonuçlar Çizelge 5.2.41’de gösterilmiştir.

Çıkan sonuçlar tarımsal yayım çalışmalarında tarımsal yayım personeli ve çiftçi

arasındaki ilişkinin oluşturulma şekli ile ilgili önemli bilgiler vermektedir. Çizelge

incelendiğinde tarımsal yayım personelinin çiftçiye ulaşma şeklindeki yerlerin başında

kurum gösterilmektedir (%69,45). Bu oranın yüksek olması bilgilendirme

faaliyetlerinde çiftçilerin kurumu tanımaları ve kuruma gelmelerinin önemli olduğunu

göstermektedir. Bunun yanı sıra tarımsal yayım personelinin çiftçi ile görüşme

alanlarında köy kahvelerinde toplantılar gösterilmiştir (%44,60).

Çizelge 5.2.41. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çiftçiler İle Görüşme Alanları (%)ı

İl Adı Görüşmüyorum Tarla ziyaretlerinde

Köy kahvelerindeki toplantılarda

Çiftçiler kuruma

geldiklerinde

Çiftçi isteği doğrultusunda

Aksaray

Erkek 2.94 20.59 11.76 54.41 13.24

Kadın 4.17 16.67 8.33 58.33 12.50

Toplam 3.26 19.57 10.87 55.43 13.04

Karaman

Erkek 0.00 50.00 75.81 51.61 29.03

Kadın 0.00 61.11 61.11 77.78 50.00

Toplam 0.00 52.50 72.50 57.50 33.75

Konya

Erkek 2.48 35.15 40.10 78.22 31.68

Kadın 1.41 46.48 47.89 74.65 26.76

Toplam 2.20 38.10 42.12 77.29 30.40

Niğde

Erkek 6.90 65.52 82.76 75.86 68.97

Kadın 0.00 58.82 70.59 64.71 41.18

Toplam 4.35 63.04 78.26 71.74 58.70

KOP Bölgesi

Erkek 2.49 37.40 44.32 68.98 30.75

Kadın 1.54 44.62 45.38 70.77 29.23

Toplam 2.24 39.31 44.60 69.45 30.35

Tarımsal yayım personelinin çiftçiye ulaşma şekilleri ve görüşme alanları ile

ilgili sonuçlara rağmen tarımsal yayım personelinin çiftçi sorunlarının kendilerine

ulaşma şekilleri konusundaki görüşlerinde çiftçi taleplerinin ön planda olması bölgede

tarımsal yayım çalışmalarında çiftçi isteklerinin etkili olduğunu göstermektedir. Bunun

yanı sıra tarımsal yayım personeli gözlemleri ve köy muhtarlarının sorunu iletmesi

etkin bir yayım hizmetinde sorunlara sahip olan ve sorunlarını iletebilen, sorun

iletmede köy muhtarları gibi önder kişileri kullanabilen bir çiftçi kitlesi ile birlikte sürekli

sahayı kontrol eden ve sorunları gözlemleyen bir tarımsal yayım personelinin olması

önem arz etmektedir (Çizelge 5.2.42.)

159

Çizelge 5.2.42. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Çiftçi Sorunlarının Ulaşma Şekli (%)ı

Çiftçi Sorunlarının Ulaşma Şekli Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Çiftçilerin kendileri tarafından 88.24 87.50 90.32 94.44 93.56 95.77 79.31 88.24 90.86 93.08

Kendi gözlemlerim sırasında 61.76 87.50 69.35 72.22 64.85 49.30 62.07 64.71 64.82 61.54

Köy muhtarları tarafından 38.24 29.17 25.81 33.33 42.57 59.15 44.83 64.71 39.06 50.77

Önder çiftçiler tarafından 23.53 33.33 33.87 11.11 36.63 29.58 34.48 29.41 33.52 27.69

Personel tarafından 23.53 12.50 25.81 11.11 24.75 32.39 17.24 23.53 24.10 24.62

Özel tarım danışmanları tarafından 23.53 29.17 12.90 11.11 19.31 26.76 13.79 11.76 18.56 23.08

Ziraat Odası Başkanlığı 26.47 25.00 16.13 5.56 23.27 28.17 24.14 11.76 22.71 22.31

Özel firmalar tarafından 25.00 25.00 9.68 5.56 16.34 23.94 10.34 5.88 16.34 19.23

Diğer STK kuruluşları tarafından 25.00 25.00 12.90 11.11 18.81 21.13 10.34 5.88 18.28 18.46

Diğer tarımsal kurum ve kuruluşlar tarafından

25.00 20.83 11.29 5.56 17.33 22.54 13.79 5.88 17.45 17.69

Diğer 1.47 12.50 3.23 11.11 2.97 5.63 3.45 5.88 2.77 7.69

160

KOP Bölgesindeki tarımsal yayım personelinin çiftçi sorunlarına yönelik

davranış şekli ise Çizelge 5.2.43.’de sunulmuştur. Tarımsal yayım personelinin

çiftçilerin sorunları karşısında sorunları özellikle konu uzmanına ilettikleri ya da

kendileri çözdükleri belirtmişlerdir. Özellikle tarımsal yayım personelinin yaklaşık

yarısı sorunları kendilerinin çözdükleri belirtmesi, tarımsal yayım personelinin yeterli

tecrübe, bilgi ve özgüvenlerinin olduklarının bir göstergesidir. Bu durum kadınlarda

daha az olup kadınlar daha çok sorunları kendi çözmek yerine ilgili konu uzmanı veya

amirlerine ilettikleri görülmektedir (Çizelge 5.2.43.).

161

Çizelge 5.2.43. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çiftçi Sorunlarını Çözme Şekli (%)

Konu ile ilgili uzman kişiye

iletirim

Araştırma kuruluşuna

iletirim

İlgili kurum ve kuruluşlara

iletirim

İlgili şube müdürüne

iletirim

Kendim çözerim

Diğer

Aksaray Erkek 23.53 0.00 7.35 5.88 63.24 0.00

Kadın 29.17 0.00 8.33 12.50 45.83 8.33

Karaman Erkek 51.61 1.61 9.68 11.29 58.06 1.61

Kadın 77.78 5.56 5.56 16.67 55.56 0.00

Konya Erkek 39.11 3.47 13.86 8.42 68.32 1.98

Kadın 56.34 4.23 12.68 7.04 45.07 1.41

Niğde Erkek 62.07 3.45 17.24 31.03 65.52 6.90

Kadın 70.59 5.88 17.65 29.41 52.94 5.88

KOP Bölgesi

Erkek 40.17 2.49 12.19 10.25 65.37 1.94

Kadın 56.15 3.85 11.54 12.31 47.69 3.08

162

Bölgedeki tarımsal yayım faaliyetin uygulanma şekilleri ilgili genel bilgiler

Çizelge 5.2.44.’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde bölgedeki tarımsal yayım

faaliyetlerinin Toplantılar, Ev Ziyaretleri, Uygulamalı Eğitimler ve Tarla

Günleri/Demonstrasyon gibi faaliyetler ile yürütüldüğü görülmektedir. Bölgede

tarımsal yayım faaliyetlerin çoğunlukla uygulamalı olmaktan çok karşılıklı konuşarak

bilgi aktarımı şeklinde yapıldığı bu faaliyetleri uygulamalı tarımsal yayım

faaliyetlerinin izlediği görülmektedir.

Çizelge 5.2.45 te bölgedeki tarımsal yayım personelinin bilgi kaynağı olarak

kullandıkları iletişim noktaları gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım

personelinin en önemli bilgi kaynağı GTHB’nin web sayfası olarak gösterilirken bunun

dışında diğer internet taramaları ve basılı materyaller en önemli bilgi kaynakları

olarak gösterilmiştir. Bölgede tarımsal yayım personelinin en önemli bilgi

kaynaklarına ulaşımda internetin ilk sırada gösterilmesi tarımsal yayım faaliyetlerinin

etkinliğinin arttırmada internetin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Bu

nedenle tarımsal yayım personelinin internete ulaşımdaki sıkıntıların giderilmesi

bölge için etkin bir tarımsal yayım politikası açısından önemlidir.

163

Çizelge 5.2.44. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Tarımsal Yayım Çalışmalarında Kullandıkları Yayım Yöntemleri

(%)

Tarımsal Yayım Yöntemleri Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi

Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Ortalama

Toplantılar 76.47 91.67 90.32 100.00 87.62 90.14 86.21 100.00 85.87 93.85 87.98

Ev ziyareti 60.29 83.33 66.13 72.22 59.90 61.97 44.83 41.18 59.83 64.62 61.10

Uygulamalı eğitim 50.00 50.00 41.94 66.67 52.48 40.85 51.72 35.29 50.14 45.38 48.88

Tarla günleri/demonstrasyon 44.12 37.50 45.16 61.11 46.53 42.25 48.28 76.47 45.98 48.46 46.64

İnternet 29.41 25.00 9.68 22.22 30.20 30.99 20.69 5.88 25.76 25.38 25.66

Fuar 14.71 20.83 8.06 16.67 27.72 36.62 24.14 11.76 21.61 27.69 23.22

Radyo, TV ve benzeri yayınlar 11.76 20.83 9.68 5.56 16.34 19.72 10.34 11.76 13.85 16.92 14.66

Yarışmalar 8.82 20.83 6.45 22.22 11.39 16.90 6.90 11.76 9.70 17.69 11.81

Diğer 5.88 0.00 16.13 0.00 8.91 7.04 20.69 5.88 10.53 4.62 8.96

Çiftçilerle iletişimim yok 8.82 0.00 3.23 0.00 3.96 8.45 6.90 11.76 4.99 6.15 5.30

164

Çizelge 5.2.45. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bilgi Kaynakları (%)

Bilgi Kaynakları Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


GTH Bakanlığı Web sayfası 79.41 91.67 80.65 94.44 77.72 80.28 72.41 76.47 78.12 83.85

İnternet taramaları 77.94 79.17 70.97 83.33 69.80 69.01 68.97 88.24 71.47 75.38

Yazılı materyal 76.47 79.17 88.71 66.67 80.20 73.24 79.31 58.82 80.89 71.54

GTHB İl/İlçe Tarım Müdürlükleri 32.35 37.50 41.94 55.56 35.15 42.25 20.69 41.18 34.63 43.08

Kurslar, seminerler vd. 23.53 33.33 33.87 38.89 36.14 30.99 41.38 29.41 33.80 32.31

Araştırma Enstitüleri/İstasyonları 30.88 16.67 19.35 22.22 39.11 33.80 24.14 41.18 32.96 30.00

Diğer Tarım Danışmanlığı Yapan Firmalar

20.59 12.50 19.35 16.67 21.29 23.94 20.69 17.65 20.78 20.00

Önder Çiftçiler 16.18 8.33 16.13 11.11 18.81 18.31 10.34 11.76 17.17 14.62

Meslektaşlar 7.35 12.50 12.90 11.11 11.39 9.86 17.24 17.65 11.36 11.54

Üretici örgütleri (Ziraat Odaları, Üretici Birlikleri vb.)

10.29 8.33 14.52 11.11 14.36 12.68 10.34 11.76 13.30 11.54

Özel Firmalar (İlaç Bayileri, Tohum Bayileri vb.)

8.82 8.33 9.68 5.56 7.92 11.27 6.90 17.65 8.31 10.77

KOP İdaresi Başkanlığı 5.88 16.67 4.84 5.56 7.92 7.04 6.90 11.76 6.93 9.23

Kalkınma Ajansları 10.29 8.33 9.68 5.56 7.92 5.63 3.45 23.53 8.31 8.46

Üniversiteler 8.82 8.33 9.68 11.11 7.43 5.63 10.34 11.76 8.31 7.69

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu

7.35 12.50 9.68 5.56 7.92 5.63 6.90 11.76 8.03 7.69

Diğer Resmi Kurum ve Kuruluşlar 4.41 0.00 1.61 0.00 1.49 0.00 10.34 0.00 2.77 0.00

165

Bölgede iyi bir tarımsal yayım hizmeti sunumunda en önemli noktalardan biri

de çiftçi yayımcı arasındaki diyalogdur. Bu nedenle tarımsal yayım hizmetlerinde

tarımsal yayım personeli ile çiftçi arasında iyi bir iletişim kurulmuş olmalı ve iletişimin

derecesine göre de tarımsal yayım hizmetlerinin etkinliği artmaktadır. Bölgedeki

tarımsal yayım personelinin çiftçi ile diyaloğunun puanlandırılması istenmiş ve

yapılan 10’luk puanlama sistemine göre bölge ortalamasında 7,76 puan bulunmuştur.

Buda bölgede tarımsal yayım personeli ile çiftçi arasında iletişimin iyi derecede

olduğunun bir göstergesidir. Bu puan illere göre istatistiki açıdan önemli derecede

değişmez iken cinsiyetler açısından ise puan farkı yapılan T Testi sonucu %90 güven

sınırında istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Özellikle erkek tarımsal yayım

personelinin çiftçi ile olan ilişki puanı kadınlara göre biraz daha yüksektir (Çizelge

5.2.46).

Çizelge 5.2.46. Tarımsal Yayım Personelinin Çiftçi İle İletişim Durumları (Puan)

İl Adı İletişim Puanı (1-10 puan)

Aksaray

Erkek 7.85

Kadın 6.96

Ortalama 7.61

Karaman

Erkek 7.54

Kadın 8.33

Ortalama 7.72

Konya

Erkek 7.93

Kadın 7.48

Ortalama 7.81

Niğde

Erkek 8.17

Kadın 7.29

Ortalama 7.85

KOP Bölgesi

Erkek 7.86

Kadın 7.48

Ortalama 7.76

F Değeriiller 0,325 P:0,807 H0: Kabul

T Değericinsiyet 1,882 P:0,061 H0: Red (%90 Güven Sınırında)

Çizelge 5.2.47.de çiftçilerin bölgede tarımsal yayım faaliyetleri konusunda en

önemli merkez olan İl/İlçe GTHB Müdürlükleri ile iletişim durumları yine 10’luk puan

sistemi ile tarımsal yayım personeli tarafından değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Bölgedeki tarımsal yayım personeli çiftçilerin GTHB İl/İlçe teşkilatı ile çiftçi arasındaki

166

iletişime bölge ortalamasında 4,86 puan vermiştir. Bu puan bölgede tarımsal yayım

faaliyetlerinde birincil sorumlu olan İL/İlçe GTHB teşkilatı ile çiftçi arasındaki iletişimin

orta derecede olduğunu göstermektedir. Bu durum illere göre istatistiki açıdan %99

güven seviyesinde farklılık gösterirken, cinsiyetler arasında bu düşünce istatistiki

açıdan önemli bir farklılık göstermemiştir. Özellikle Konya ilindeki tarımsal yayım

personeli çiftçilerin GTHB İl/İlçe teşkilatı arasındaki iletişimi 3,57 puan gibi düşük bir

puan ile puanlamışlardır. Bu durum diğer illerde ise daha farklı olup ortalama puan 6

civarında seyretmiştir.

Çizelge 5.2.47. Çiftçilerin İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri İle İletişim

Kurma Durumları (Puan)

İl Adı İletişim puanı (1-10 puan)

Aksaray

Erkek 6.55

Kadın 5.86

Ortalama 6.38

Karaman

Erkek 6.65

Kadın 6.78

Ortalama 6.68

Konya

Erkek 3.50

Kadın 3.76

Ortalama 3.57

Niğde

Erkek 5.90

Kadın 7.00

Ortalama 6.30

KOP Bölgesi

Erkek 4.81

Kadın 5.01

Ortalama 4.86

F Değeriiller 128,330 P:0,000 H0: Red (%99 Güven Sınırında)

T Değericinsiyet -0,889 P:0,374 H0: Kabul

Etkin bir tarımsal yayım faaliyeti her şeyden önce iyi bir mesleki beceriklilik ve

deneyim ile mümkündür. Bu nedenle bölgedeki tarımsal yayım personeline kendi

mesleki yeterliliklerinin 10’luk puan sistemine göre puanlamaları istenmiş ve bölge

ortalamasında tarımsal yayım personeli mesleki yeterlilik puanı 6,49 olarak

hesaplanmıştır. Buradan tarımsal yayım personelinin mesleki yeterliliklerinin iyi

167

derecede oldukları belirtilmektedir. Bu durum illere ve cinsiyete göre istatistiki açıdan

önemli olacak düzeyde değişmemiştir (Çizelge 5.2.48.).

Çizelge 5.2.48. Tarımsal Yayım Personeli Olarak Mesleki Yeterlilik Düzeyi (Puan)

İl Adı Mesleki yeterlilikleri düzey puanı

(1-10 puan)

Aksaray

Erkek 6.58

Kadın 5.45

Ortalama 6.32

Karaman

Erkek 6.75

Kadın 7.39

Ortalama 6.90

Konya

Erkek 6.54

Kadın 6.10

Ortalama 6.43

Niğde

Erkek 6.25

Kadın 6.76

Ortalama 6.44

KOP Bölgesi

Erkek 6.56

Kadın 6.28

Ortalama 6.49

F Değeriiller 1,319 P:0,267 H0: Kabul

T Değericinsiyet 1,423 P:0,156 H0: Kabul

Çizelge 5.2.49’da bölgede görüşülen tarımsal yayım personelinin mesai

dağılımları gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin birincil

işinin büro ve idari hizmetleri, ikincil işinin ise tarımsal yayım faaliyetleri olduğu

belirlenmiştir. Bölgede maalesef tarımsal yayım personeli öncelikle büro ve idari

hizmetlerde kullanılmaktadır. Asli görevi olan tarımsal yayım faaliyetlerinin ikinci

sırada mesai dağılımında gösterilmesi tarımsal yayım faaliyetlerinin etkinliği

açısından önemli bir sıkıntının var olduğunu göstermekte ve tarımsal yayım personeli

asli işlerine gereği kadar yoğunlaşamamaktadır. Bunda özellikle tarımsal yayım

personelinin çalıştığı bölgede tarımsal yayım faaliyetlerini etkin olarak yürütebilmek

için gerekli altyapının eksikliği de önemli bir faktördür. Gerek lojistik gerekse teknik

eleman konusundaki sıkıntılar bölgede asli amacı tarımsal yayım olan personelinin

diğer faaliyetlerde de kullanılmasını zorunlu hale getirmektedir.

168

Çizelge 5.2.49. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesai Dağılımı(%)

İl Adı Büro ve idari işler Çiftçi eğitimi/yayım çalışmaları (işletme, ahır/ağıl ziyaretleri

vb.)

Kendi eğitimim Araştırma Destek hizmetler (proje yürütme,

araştırmacı olarak görev alma)

Aksaray

Erkek 40.06 38.89 7.24 8.23 5.58

Kadın 27.27 47.95 12.50 10.23 2.05

Ortalama 36.71 41.26 8.62 8.75 4.65

Karaman

Erkek 37.81 40.41 8.05 7.26 6.47

Kadın 44.61 44.17 5.00 5.00 1.22

Ortalama 39.42 41.30 7.33 6.72 5.22

Konya

Erkek 54.67 29.06 5.75 5.81 4.72

Kadın 52.28 26.13 7.88 8.10 5.60

Ortalama 54.10 28.36 6.26 6.36 4.93

Niğde

Erkek 45.81 29.54 9.85 8.31 6.50

Kadın 41.25 29.38 8.88 11.56 8.94

Ortalama 44.07 29.48 9.48 9.55 7.43

KOP Bölgesi

Erkek 48.38 32.87 6.74 6.70 5.32

Kadın 44.83 33.52 8.45 8.50 4.71

Ortalama 47.47 33.04 7.18 7.16 5.16

169

Bölgede tarımsal yayım faaliyetlerinin yürütülmesi kadar planlanması da

önemlidir. İyi hazırlanmış ve planlanmış bir tarımsal yayım programı bölgedeki

tarımsal üretimden pazarlamaya kadar her süreçte çiftçinin ihtiyaç duyacağı her

bilgiye ulaşmasını sağlayacak ve buda tarımsal üretimde büyüme ve buna bağlı

olarak ta kırsal alanda ekonomik kalkınma faaliyetlerine katkı sağlayacaktır. İşbirliği

ve iletişimi ön plana çıkaran insan odaklı sürdürülebilir bir tarımsal üretimin

sağlanmasında iyi hazırlanmış bir tarımsal yayım faaliyeti önemlidir. Tarımsal yayım

sadece tarımsal bilgi sağlama değil aynı zamanda işbirliği, iletişim ve ar-ge ile çiftçi

arasında ilişki kurma ve kuvvetlendirme çalışmalarını da kapsamaktadır. Bu nedenle

tarımsal yayım personeline tarımsal yayım programlarını nasıl hazırladıkları sorulmuş

ve sonuçlar çizelge 5.2.50’desunulmuştur. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım

personelinin tarımsal yayım programını hazırlarken kurum yöneticileri, ilgili Bakanlık

talimatları ve kendi düşüncelerini harmanlamaya dikkat ettikleri görülmüştür. Buradaki

en önemli eksiklik programların yukarıdan aşağıya bir hiyerarşi ile oluşturulması, çiftçi

taleplerinin dikkate alındığı fakat bunun yeterli düzeyde olmadığı görülmektedir. İyi bir

tarımsal yayım programı yukarıdan aşağıya oluşturulan bir hiyerarşi ile değil, daha

çok çiftçi taleplerini gözeten ve ön planda tutan bir programla oluşturulması gereklidir.

Her ne kadar iyi bir tarımsal yayım programı oluşturulmaya çalışılsa da

bölgede öngörülmeyen sıkıntılar veya eksiklikler tarımsal yayım hizmetlerini etkinliğini

azaltabilmektedir. Çizelge 5.2.51.’de bölgedeki tarımsal yayım personeline göre

tarımsal yayım hizmetlerini olumsuz etkileyen unsurlar ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Çizelge incelendiğinde bölgedeki tarımsal yayım hizmetlerini olumsuz etkileyen

unsurların başında %77,39 ile üretici ilgisizliği gösterilmiştir. Aslında bu durum bir

önceki çizelge olan 5.2.47’de de kendini göstermektedir. Görüşülen tarımsal yayım

personeli çiftçinin GTHB İl/ilçe teşkilatı ile iletişimini orta düzeyde göstermesi ile

üretici ilgisizliğinin çizelge 5.2.51’de ilk sırada gösterilmesi arasında önemli bir ilişki

bulunmaktadır. Öncelikle etkin bir tarımsal yayım hizmeti için GTHB İl/İlçe teşkilatı ile

çiftçi arasındaki iletişim bürokratik işlemler dışına çıkmalı ve GTHB İ/İlçe teşkilatı

bürokratik işlemler dışındaki tüm tarımsal faaliyetler için daha fazla danışılınan ve

daha fazla iletişim kurulan bir yer haline gelmelidir. Buda iyi bir tarımsal yayım

çalışması ve programı ile mümkündür.

Tarımsal yayım faaliyetlerini kısıtlayan diğer faktörler ise daha çok lojistik ve

finansman eksikliğidir. Bu sıkıntılar ancak bölgede tarımsal yayım hizmetlerini çiftçiye

170

ulaştırmada yeterli kaynağın oluşturulamadığını göstermektedir. Aslında buradaki en

önemli faktör bölgede tarımsal yayım çalışmalarının ana kuruluş olan GTHB İl/İlçe

teşkilatı dışında diğer kuruluşlarda da yapılması ve bunun yapılırken kuruluşlar arası

koordinasyon ve iletişim sıkıntısının bir türlü aşılamamasıdır. Bu nedenle tarımsal

yayım çalışmalarında kaynaklar yeterince etkin kullanılamamaktadır.

171

Çizelge 5.2.50. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline göre Bölgede Tarımsal Yayım Programlarının Hazırlanış Şekli (%)

Yayım Programı Hazırlanış Şekli



Kurum Yöneticileri 75.00 0.00 44.07 72.22 58.16 55.00 75.00 76.47 57.50 63.16 58.86

İlgili Bakanlığın talimatları ile

78.57 83.33 50.85 77.78 52.21 42.50 51.72 58.82 53.36 56.79 54.23

Kendim 65.12 100.00 50.00 88.89 48.75 44.19 42.86 50.00 50.87 62.64 53.68

Kurumdaki teknik elemanlar ile beraber

100.00 100.00 22.41 17.65 20.00 25.00 24.14 29.41 23.66 26.39 24.32

Çiftçi talepleri ile 0.00 0.00 25.86 66.67 22.22 16.67 24.14 0.00 23.15 25.00 23.61

Bölgede tarım ile ilgili diğer kurum ve kuruluşların önerileri ile

25.00 0.00 5.17 5.88 3.17 5.56 10.34 0.00 5.07 4.23 4.86

172

Çizelge 5.2.51. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölgede Tarımsal Yayım Hizmetini Engelleyen Unsurlar (%)

Kısıtlar Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Üreticinin ilgisizliği 75.00 87.50 87.10 88.89 74.26 70.42 86.21 76.47 77.56 76.92 77.39

Teknik, ulaşım ve ekipman altyapısının yetersizliği

66.18 54.17 61.29 88.89 66.34 67.61 62.07 58.82 65.10 66.92 65.58

Finansman sıkıntısı 55.88 41.67 43.55 55.56 57.92 36.62 55.17 17.65 54.85 37.69 50.31

Eğitim ve yayım materyal eksikliği 48.53 50.00 32.26 33.33 43.56 40.85 41.38 35.29 42.38 40.77 41.96

Tarım paydaşları arasındaki koordinasyon sıkıntısı

45.59 50.00 30.65 27.78 38.61 30.99 44.83 41.18 39.06 35.38 38.09

Kaliteli tarımsal eğitim ve yayım elemanının olmaması

36.76 25.00 33.87 0.00 23.76 36.62 65.52 58.82 31.30 32.31 31.57

Yeterli tarımsal eğitim ve yayım elemanın olmaması

36.76 37.50 25.81 5.56 25.25 30.99 41.38 11.76 28.81 26.15 28.11

Politik engeller ve sıkıntılar 23.53 29.17 22.58 5.56 25.74 16.90 37.93 17.65 25.76 17.69 23.63

Eğitim ve yayım elemanının isteksizliği

23.53 25.00 22.58 0.00 19.80 23.94 31.03 5.88 21.88 18.46 20.98

Eğitim ve yayım elemanının istediği bilgiye ulaşamaması

22.06 25.00 17.74 0.00 19.80 28.17 31.03 11.76 20.78 21.54 20.98

Diğer 1.47 4.17 1.61 5.56 2.48 2.82 3.45 0.00 2.22 3.08 2.44

173

Tarımsal yayım çalışmalarında göz önünde bulundurulması gerekli bir diğer

konu ise toplumsal cinsiyet faktörüdür. Bazen her ne kadar iyi hazırlanmış bir

tarımsal yayım plan ve programınız olsa bile tarımsal üretimde istediğiniz sonuçlara

ulaşılamayabilir. Ulaştırılması gereken hedef kitlenin seçimindeki yanlışlıklar,

kadınların tarımsal yayım çalışmalarına dahil edilmemesi, sosyal doku bilinmeden

yapılan hatalar tarımsal yayım hizmetlerinde istenilen başarının elde edilememesinde

etkili faktörlerdir. İşte bu noktalardan biri de toplumsal cinsiyet faktörüdür. Bölgedeki

tarımsal yayım personeline yaptıkları tarımsal yayım çalışmalarında toplumsal

cinsiyet faktörünü göz önüne alıp almadıkları sorulmuş ve sonuç olarak bölge

ortalamasında tarımsal yayım personelinin %69,59’u toplumsal cinsiyet faktörünü göz

önüne alarak tarımsal yayım faaliyetlerini sürdürdükleri belirlenmiştir. Bu durum illere

ve cinsiyetlere göre değişirken toplumsal cinsiyet dengesini en fazla dikkate alan

illerin başında Niğde ve Konya illeri gelirken, özellikle kadınlar erkeklere göre bu

konuda daha hassas davranmaktadırlar (Çizelge 5.2.52.).

Çizelge 5.2.52. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Tarımsal Yayım

Hizmetlerinde Toplumsal Cinsiyet Dengesine Dikkat Etme Durumları (%)ı

Genellikle ediyorum

Bazen ediyorum Dikkat etmiyorum Toplam

Aksaray

Erkek 65.63 7.81 26.56 100.00

Kadın 78.26 4.35 17.39 100.00

Ortalama 68.97 6.90 24.14 100.00

Karaman

Erkek 55.36 25.00 19.64 100.00

Kadın 88.24 5.88 5.88 100.00

Ortalama 63.01 20.55 16.44 100.00

Konya

Erkek 70.41 15.38 14.20 100.00

Kadın 74.58 10.17 15.25 100.00

Ortalama 71.49 14.04 14.47 100.00

Niğde

Erkek 71.43 0.00 28.57 100.00

Kadın 77.78 0.00 22.22 100.00

Ortalama 73.91 0.00 26.09 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 66.67 14.85 18.48 100.00

Kadın 77.78 7.41 14.81 100.00

Ortalama 69.59 12.90 17.52 100.00


Ki Karecinsiyet 5,445 P:0,066 H0: Red (%90 Güven sınırında önemli)

174

KOP Bölgesinde tarımsal üretimde yaşanan en önemli sıkıntıların başında su

gelmektedir. Bu nedenle bölgedeki tarım ile ilgili tüm kurum ve kuruluşların üzerinde

hassasiyetle durdukları ve suyun etkin kullanımı ile ilgili çalışmalarını

yoğunlaştırdıkları bilinmektedir. Özellikle Türkiye’deki tek Kuraklık Test Merkezi

olarak bilinen GTHB, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne

(TAGEM) bağlı, Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

(BDUTAEM) ile Toprak, Su ve Çölleşme İle Mücadele Araştırma İstasyonu, Konya

ilinde bulunmakta olup bu kuruluşlar GTHB İl/İlçe teşkilatları başta olmak üzere

bitkilerde su kullanım etkinliği konusunda önemli çalışmalar yapmaktadırlar. Bu

nedenle bölgenin tarımsal yayım çalışmalarında sulama, kuraklığa dayanıklı bitki

türleri ve çeşitleri ile iklim değişikliğine uyum gibi konular başta gelen konulardandır.

Bölgede çalışan tarımsal yayım personelinin özellikle sulama konusunda bitki su

ihtiyacını dikkate alan programlar yapması ve uygulaması beklenen konular içindedir.

Bölgedeki tarımsal yayım personeline bitki su ihtiyacına göre sulama programları

yapıp yapmadıkları sorulmuş ve tarımsal yayım personelinin %85,96’sının bu konuda

program yapmadıklarını belirtmişlerdir. Bu oran illere ve cinsiyetlere göre istatistiki

olarak önemli ölçüde değişirken, bitki su ihtiyacına göre sulama programı yapan

illerin başında Konya ve Niğde illeri gelmekte ve bu tür programları daha çok erkekler

yapmaktadırlar (Çizelge 5.2.53.). Bu tür programlar az oranda yapılmasının yanı sıra

bunu yapan tarımsal yayım personelinin bu programları tarımsal yayım

çalışmalarında kullanım oranının da düşük olması bu konuda bölgede yeterli bir

çalışmanın yapılmadığını göstermektedir (Çizelge 5.2.54.).

175

Çizelge 5.2.53. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bitki Su İhtiyacına

Göre Sulama Programı Yapma Durumları (%)

İller Cinsiyet Evet Hayır Toplam

Aksaray

Erkek 6.25 93.75 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 4.60 95.40 100.00

Karaman

Erkek 10.91 89.09 100.00

Kadın 12.50 87.50 100.00

Ortalama 11.27 88.73 100.00

Konya

Erkek 20.94 79.06 100.00

Kadın 9.38 90.63 100.00

Ortalama 18.04 81.96 100.00

Niğde

Erkek 22.22 77.78 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 13.95 86.05 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 16.62 83.38 100.00

Kadın 6.72 93.28 100.00

Ortalama 14.04 85.96 100.00


Ki Karecinsiyet 7,136 P:0,008 H0: Red (%99 Güven sınırında önemli)

Çizelge 5.2.54. Bitki Su İhtiyacına Göre Sulama Programı Yapan Tarımsal Yayım

Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bunu Tarımsal Yayımda Kullanma Durumları (%)


Aksaray

Erkek 50.00 50.00 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 37.50 62.50 100.00

Karaman

Erkek 0.00 100.00 100.00

Kadın 33.33 66.67 100.00

Ortalama 10.00 90.00 100.00

Konya

Erkek 27.12 72.88 100.00

Kadın 20.00 80.00 100.00

Ortalama 25.68 74.32 100.00

Niğde

Erkek 60.00 40.00 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 50.00 50.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 28.57 71.43 100.00

Kadın 19.05 80.95 100.00

Ortalama 26.53 73.47 100.00

176

Bölgede son yıllarda gelişen en önemli çalışmalardan bir tanesi de koruyucu

tarım sistemleridir. Bunun içinde özellikle dikey, azaltılmış, şeritvari ya da sıfır toprak

işleme yöntemlerinin kullanılarak doğrudan ekim sistemlerinin yaygınlaştırılması, sırta

ekim çalışmaları, toprak korumaya yönelik münavebe sistemleri, malçlama gibi

sistemler koruyucu tarım sistemlerinden bazılarıdır. Bölgedeki tarımsal yayım

personelinin %20,50’s bu sistemlerden haberdar olup bu oran illere göre istatistiki

açıdan önemli ölçüde değişmektedir. Özellikle Niğde ve Konya illerinde bu tür

sistemleri bilen tarımsal yayım personeli sayısı daha fazladır. Buradan bölgede bu tür

sistemlerin yaygınlaştırılması açısından tarımsal yayım personelinin daha fazla

eğitilmesi ve bilgilendirilmesi gerektiği sonucu çıkarılabilir (Çizelge5.2.55.).

Çizelge 5.2.55. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Koruyucu Tarım

Sistemlerini Bilme Durumları (%)ı


Aksaray

Erkek 16.67 83.33 100.00

Kadın 8.70 91.30 100.00

Ortalama 14.46 85.54 100.00

Karaman

Erkek 12.96 87.04 100.00

Kadın 38.46 61.54 100.00

Ortalama 17.91 82.09 100.00

Konya

Erkek 19.57 80.43 100.00

Kadın 26.23 73.77 100.00

Ortalama 21.22 78.78 100.00

Niğde

Erkek 28.57 71.43 100.00

Kadın 37.50 62.50 100.00

Ortalama 31.82 68.18 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 18.71 81.29 100.00

Kadın 25.66 74.34 100.00

Ortalama 20.50 79.50 100.00



Tarımsal yayım personelinin bölgedeki yaptığı çalışmaların ne olması gerektiği

konusundaki fikirleri Çizelge 5.2.56’da verilmiştir. Çizelge incelendiğinde tarımsal

yayım personelinin %61,71’i GTHB’nin yeni çalışmaları hakkında çiftçilere bilgi

verilmesi, %51,12’si bölgede görülen yaygın problemler belirlenerek yayım

programlarının oluşturulmasını savunmaktadır. Çizelge 5.2.50’deönceden belirtilmiş

olan tarımsal yayım programlarının hazırlanışında görülen eksiklikler aslında Çizelge

5.2.56’de net olarak gösterilmiş olan ihtiyaçların belirlenmediği ve ihtiyaçlara göre

yapılmayan yayım programlarında istenilen etkinliğe ulaşmada sıkıntılar

çıkabilmektedir.

177

Çizelge 5.2.56. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgedeki Tarımsal Yayım Hedef Konuları Hakkındaki Düşünceleri

(%)

Düşünceler Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi

Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Ort.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeni başlayan uygulamalarının anlatılması

60.29 66.67 72.58 50 60.89 57.75 62.07 58.82 62.88 58.46 61.71

İlde yaygın olarak görülen bir problemin çözümü hakkında

63.24 62.5 50 72.22 45.05 47.89 55.17 47.06 50.14 53.85 51.12

Alternatif ürün yetiştiriciliği 52.94 41.67 40.32 44.44 46.04 38.03 55.17 70.59 47.09 43.85 46.23

Araştırma enstitüleri tarafından geliştirilen yeni bilgi ve teknolojilerin aktarılması

45.59 20.83 35.48 16.67 34.16 45.07 41.38 52.94 37.12 37.69 37.27

Üniversite tarafından geliştirilen yeni bilgi ve teknolojilerinin aktarılması

19.12 8.33 24.19 5.56 31.19 30.99 37.93 29.41 28.25 23.08 26.88

Tarımda kadınlara yönelik konular 19.12 33.33 22.58 33.33 14.36 26.76 24.14 29.41 17.45 29.23 20.57

178

Araştırma bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin bölgede tarımsal

yayım hizmetlerini daha etkin bir şekilde yürütebilmeleri için sürekli kendilerini güncel

tutmaları, yeniliklere açık olmaları ve yeni bilgilere ulaşmaları gerekmektedir. Bu

süreç içerisinde düzenlenecek eğitim programları eksikliklerin giderilmesi ve

yeniliklerin aktarılması açısından önem taşımaktadır. Bu nedenle görüşülen tarımsal

yayım personeline ihtiyaç duydukları eğitim programları sorulmuş ve sonuçlar çizelge

5.2.57a ve çizelge 5.2.57b’de sunulmuştur. Çizelgeler incelendiğinde tarımsal yayım

personelinin ihtiyaç duydukları eğitim konuları bitkisel, hayvancılık ve genel olmak

üzere 3 grupta incelenebilir.

Bitkisel çalışmalarda ihtiyaç duyulan eğitimlerin başında; bitki koruma

konuları, gübre ve gübreleme teknikleri, ürün çeşit seçimi ve sulama teknikleri,

Hayvancılık çalışmalarında ise; yemleme ve bakım ile hayvan hastalıkları,

Genel konularda ise; organik tarım, tarımsal destekler, mevzuat ve

pazarlama konuları ise en çok eğitimi talep edilen an konu başlıklarıdır.

Çizelge 5.2.57a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kendisi İçin

Gerekli Eğitim Programları Dağılımı (%)



Bitki koruma

Gerek yok 9.76 5.56 0.00 0.00 3.77 0.00 0.00 0.00 4.26 1.37 3.45

Fena olmaz 7.32 5.56 15.38 0.00 20.75 6.82 6.67 60.00 15.96 9.59 14.18

Gerekli 82.93 88.89 84.62 100.00 75.47 93.18 93.33 40.00 79.79 89.04 82.38

Gübre ve gübre teknikleri

Gerek yok 15.79 6.25 0.00 0.00 5.77 0.00 7.14 0.00 6.99 1.52 5.56

Fena olmaz 10.53 18.75 26.67 14.29 23.08 5.41 21.43 16.67 20.97 10.61 18.25

Gerekli 73.68 75.00 73.33 85.71 71.15 94.59 71.43 83.33 72.04 87.88 76.19

Ürün çeşit seçimi

Gerek yok 11.11 27.27 4.76 0.00 7.78 0.00 0.00 0.00 7.79 5.26 7.11

Fena olmaz 19.44 18.18 28.57 0.00 18.89 10.81 0.00 0.00 19.48 10.53 17.06

Gerekli 69.44 54.55 66.67 100.00 73.33 89.19 100.00 100.00 72.73 84.21 75.83

Sulama teknikleri

Gerek yok 10.26 8.33 4.35 0.00 5.10 0.00 6.67 0.00 6.29 1.72 5.15

Fena olmaz 15.38 16.67 30.43 16.67 19.39 11.76 26.67 33.33 20.57 15.52 19.31

Gerekli 74.36 75.00 65.22 83.33 75.51 88.24 66.67 66.67 73.14 82.76 75.54

Toprak hazırlığı

Gerek yok 6.25 27.27 5.88 0.00 11.27 0.00 7.69 0.00 9.02 6.00 8.20

Fena olmaz 21.88 18.18 41.18 0.00 23.94 14.81 30.77 42.86 26.32 18.00 24.04

Gerekli 71.88 54.55 52.94 100.00 64.79 85.19 61.54 57.14 64.66 76.00 67.76

Koruyucu tarım teknikleri

Gerek yok 12.50 41.67 0.00 0.00 11.11 0.00 0.00 0.00 9.17 13.89 10.34

Fena olmaz 25.00 8.33 50.00 0.00 28.57 20.00 16.67 50.00 30.28 16.67 26.90

Gerekli 62.50 50.00 50.00 100.00 60.32 80.00 83.33 50.00 60.55 69.44 62.76

Organik tarım

Gerek yok 24.14 46.15 9.52 0.00 11.27 0.00 7.69 0.00 13.43 15.00 13.79

Fena olmaz 13.79 7.69 33.33 50.00 30.99 20.83 7.69 0.00 25.37 17.50 23.56

Gerekli 62.07 46.15 57.14 50.00 57.75 79.17 84.62 100.00 61.19 67.50 62.64

179

Yemleme ve bakım

Gerek yok 26.92 40.00 18.75 0.00 9.09 10.53 10.00 0.00 14.41 17.14 15.03

Fena olmaz 15.38 20.00 37.50 0.00 27.27 15.79 30.00 0.00 26.27 14.29 23.53

Gerekli 57.69 40.00 43.75 100.00 63.64 73.68 60.00 100.00 59.32 68.57 61.44

Hayvan hastalıkları

Gerek yok 34.48 14.29 4.17 0.00 11.43 19.05 11.11 0.00 15.15 15.00 15.12

Fena olmaz 17.24 21.43 25.00 33.33 31.43 19.05 0.00 0.00 25.00 20.00 23.84

Gerekli 48.28 64.29 70.83 66.67 57.14 61.90 88.89 100.00 59.85 65.00 61.05

Tarımsal destekler

Gerek yok 38.46 36.36 5.56 0.00 10.14 7.41 0.00 0.00 14.88 13.95 14.63

Fena olmaz 11.54 18.18 33.33 33.33 28.99 22.22 25.00 0.00 25.62 20.93 24.39

Gerekli 50.00 45.45 61.11 66.67 60.87 70.37 75.00 100.00 59.50 65.12 60.98

Mevzuat

Gerek yok 15.38 66.67 0.00 0.00 9.38 0.00 16.67 0.00 9.40 19.35 11.49

Fena olmaz 23.08 11.11 42.86 50.00 26.56 33.33 16.67 0.00 28.21 25.81 27.70

Gerekli 61.54 22.22 57.14 50.00 64.06 66.67 66.67 100.00 62.39 54.84 60.81

Pazarlama

Gerek yok 26.09 50.00 0.00 0.00 7.46 4.55 10.00 0.00 10.00 16.67 11.54

Fena olmaz 30.43 20.00 60.00 33.33 31.34 18.18 10.00 0.00 34.17 19.44 30.77

Gerekli 43.48 30.00 40.00 66.67 61.19 77.27 80.00 100.00 55.83 63.89 57.69

Bilişim teknolojileri

Gerek yok 16.00 46.15 6.25 50.00 10.29 13.33 0.00 0.00 10.26 28.13 14.09

Fena olmaz 16.00 7.69 50.00 0.00 29.41 40.00 37.50 50.00 29.91 25.00 28.86

Gerekli 68.00 46.15 43.75 50.00 60.29 46.67 62.50 50.00 59.83 46.88 57.05

Genetik kaynakların korunması

Gerek yok 23.81 77.78 16.67 0.00 10.64 8.00 0.00 0.00 13.19 23.68 16.28

Fena olmaz 23.81 0.00 50.00 0.00 34.04 12.00 54.55 0.00 36.26 7.89 27.91

Gerekli 52.38 22.22 33.33 100.00 55.32 80.00 45.45 100.00 50.55 68.42 55.81

Beden dili ve konuşma teknikleri

Gerek yok 18.52 54.55 0.00 0.00 9.38 17.65 14.29 0.00 10.26 29.03 14.19

Fena olmaz 22.22 9.09 47.37 100.00 31.25 23.53 42.86 50.00 32.48 22.58 30.41

Gerekli 59.26 36.36 52.63 0.00 59.38 58.82 42.86 50.00 57.26 48.39 55.41

Damızlık hayvan seçimi

Gerek yok 25.93 33.33 15.79 0.00 12.50 23.53 11.11 0.00 15.97 21.88 17.22

Fena olmaz 22.22 22.22 31.58 25.00 34.38 17.65 22.22 0.00 30.25 18.75 27.81

Gerekli 51.85 44.44 52.63 75.00 53.13 58.82 66.67 100.00 53.78 59.38 54.97

Kırsal Sosyoloji

Gerek yok 29.17 75.00 6.25 50.00 11.11 0.00 0.00 0.00 13.16 23.33 15.28

Fena olmaz 16.67 12.50 56.25 0.00 28.57 42.11 27.27 0.00 29.82 30.00 29.86

Gerekli 54.17 12.50 37.50 50.00 60.32 57.89 72.73 100.00 57.02 46.67 54.86

Sürü yönetimi

Gerek yok 22.73 30.00 16.67 0.00 19.35 21.43 16.67 0.00 19.44 20.69 19.71

Fena olmaz 18.18 30.00 44.44 66.67 22.58 35.71 33.33 0.00 25.93 34.48 27.74

Gerekli 59.09 40.00 38.89 33.33 58.06 42.86 50.00 100.00 54.63 44.83 52.55

Tarımsal yayım

Gerek yok 20.83 60.00 6.25 0.00 11.94 5.00 0.00 0.00 12.28 21.21 14.29

Fena olmaz 16.67 10.00 43.75 100.00 34.33 35.00 28.57 50.00 31.58 30.30 31.29

Gerekli 62.50 30.00 50.00 0.00 53.73 60.00 71.43 50.00 56.14 48.48 54.42

Tarım makinaları

Gerek yok 15.38 66.67 0.00 0.00 17.46 6.25 0.00 0.00 13.64 25.00 15.94

Fena olmaz 30.77 11.11 53.85 0.00 30.16 31.25 50.00 0.00 34.55 21.43 31.88

Gerekli 53.85 22.22 46.15 100.00 52.38 62.50 50.00 100.00 51.82 53.57 52.17

Bölgenin genel tarımsal yapısı

Gerek yok 16.00 70.00 0.00 0.00 18.00 11.76 0.00 0.00 13.68 30.00 17.60

Fena olmaz 20.00 10.00 61.54 0.00 26.00 29.41 42.86 50.00 30.53 23.33 28.80

Gerekli 64.00 20.00 38.46 100.00 56.00 58.82 57.14 50.00 55.79 46.67 53.60

Çevre

Gerek yok 27.27 66.67 0.00 0.00 18.37 5.56 12.50 0.00 17.39 24.14 19.01

Fena olmaz 27.27 11.11 84.62 100.00 26.53 27.78 50.00 0.00 36.96 24.14 33.88

Gerekli 45.45 22.22 15.38 0.00 55.10 66.67 37.50 100.00 45.65 51.72 47.11

Besin hijyeni

Gerek yok 33.33 66.67 15.38 100.00 12.24 15.79 0.00 0.00 17.58 36.36 22.58

Fena olmaz 20.83 8.33 53.85 0.00 44.90 42.11 20.00 0.00 38.46 27.27 35.48

Gerekli 45.83 25.00 30.77 0.00 42.86 42.11 80.00 100.00 43.96 36.36 41.94

180

Tarımsal yayım personelinin eğitim talep ettikleri konular kadar bölgedeki diğer

tarımsal yayım personeli için talep ettikleri konularda önem taşımaktadır. Konular

yine 3 ayrı başlık altında incelenirse;

Bitkisel konularda; bitki koruma, sulama teknikleri ve toprak hazırlığı

Hayvancılık konularında; hayvan hastalıkları ve yemleme ve bakım

Genel konularda; organik tarım, pazarlama ve mevzuat,

Konuları ana konuların başında gelmektedir. Konular incelendiğinde tarımsal

yayım personeli ihtiyaç duyduğu bitkisel çalışmalar konusundaki eğitimlerin içinde

sulama hizmetlerini 4. sırada, toprak hazırlığını daha alt sıralarda belirtirken, bölge

için ihtiyaç duyulan konuların içerisinde bu konuları daha üst sırada belirtmiştir.

Buradan anlaşılacağı üzere bitki koruma ve sulama teknikleri bölgede tarımsal yayım

faaliyeti yürüten personel için elzem konuların başında gelmektedir. Hayvancılık ve

genel konularda ise tarımsal yayım personeli hem kendi hem de bölge için aynı

konulardan bahsetmiş olup, özellikle organik tarım faaliyetleri bölgede önemli bir

faaliyet alanını oluşturabilir. Bu konuya karşı olan eğitim ihtiyaç talebi bölgede

organik tarım faaliyetlerindeki ihtiyacı kapatacak hizmetlerin ve başta ARGE

çalışmaları olmak üzere bitkisel ve hayvansal organik üretim olanaklarının

araştırılmasını önemli kılmaktadır (Çizelge 5.2.58a ve Çizelge 5.2.58b.).

181

Çizelge 5.2.58.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Diğer Tarımsal

Yayım Personeli İçin İstediği Gerekli Eğitim Programları Dağılımı (%)

Eğitim Programları Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Bitki Koruma

Gerek yok 14.81 30.00 15.79 0.00 7.14 0.00 0.00 0.00 9.30 8.57 9.15

Fena olmaz 7.41 0.00 21.05 33.33 20.00 5.00 15.38 100.00 17.05 11.43 15.85

Gerekli 77.78 70.00 63.16 66.67 72.86 95.00 84.62 0.00 73.64 80.00 75.00

Sulama teknikleri

Gerek yok 16.67 33.33 20.00 0.00 9.09 0.00 0.00 0.00 11.11 7.41 10.42

Fena olmaz 8.33 16.67 33.33 33.33 19.70 6.25 16.67 50.00 18.80 14.81 18.06

Gerekli 75.00 50.00 46.67 66.67 71.21 93.75 83.33 50.00 70.09 77.78 71.53


Gerek yok 9.52 16.67 23.08 0.00 9.26 0.00 0.00 0.00 10.31 5.00 9.40

Fena olmaz 23.81 0.00 38.46 0.00 20.37 9.09 0.00 100.00 21.65 10.00 19.66

Gerekli 66.67 83.33 38.46 100.00 70.37 90.91 100.00 0.00 68.04 85.00 70.94


Gerek yok 16.00 40.00 18.75 0.00 8.45 0.00 0.00 0.00 10.48 12.90 10.97

Fena olmaz 12.00 10.00 31.25 33.33 18.31 12.50 16.67 100.00 18.55 19.35 18.71

Gerekli 72.00 50.00 50.00 66.67 73.24 87.50 83.33 0.00 70.97 67.74 70.32


Gerek yok 16.67 33.33 21.43 0.00 8.06 0.00 0.00 0.00 11.54 8.00 10.85

Fena olmaz 16.67 0.00 35.71 40.00 22.58 15.38 0.00 0.00 22.12 16.00 20.93

Gerekli 66.67 66.67 42.86 60.00 69.35 84.62 100.00 100.00 66.35 76.00 68.22


Gerek yok 22.73 33.33 18.75 0.00 10.20 8.33 12.50 0.00 14.74 14.29 14.66

Fena olmaz 13.64 16.67 25.00 50.00 26.53 8.33 12.50 0.00 22.11 14.29 20.69

Gerekli 63.64 50.00 56.25 50.00 63.27 83.33 75.00 100.00 63.16 71.43 64.66

Yemleme ve bakım

Gerek yok 13.64 28.57 23.08 0.00 15.69 9.09 9.09 0.00 15.46 14.29 15.25

Fena olmaz 18.18 14.29 53.85 0.00 23.53 0.00 0.00 0.00 23.71 4.76 20.34

Gerekli 68.18 57.14 23.08 100.00 60.78 90.91 90.91 100.00 60.82 80.95 64.41

Organik tarım

Gerek yok 27.78 71.43 17.65 0.00 8.16 0.00 0.00 0.00 12.77 22.73 14.66

Fena olmaz 22.22 14.29 35.29 0.00 22.45 15.38 20.00 0.00 24.47 13.64 22.41

Gerekli 50.00 14.29 47.06 100.00 69.39 84.62 80.00 100.00 62.77 63.64 62.93

Pazarlama

Gerek yok 21.05 50.00 23.08 0.00 9.80 0.00 11.11 14.13 17.65 14.68

Fena olmaz 21.05 16.67 46.15 50.00 25.49 0.00 11.11 26.09 11.76 23.85

Gerekli 57.89 33.33 30.77 50.00 64.71 100.00 77.78 59.78 70.59 61.47

Mevzuat

Gerek yok 7.14 33.33 23.08 12.77 0.00 0.00 0.00 12.35 11.76 12.24

Fena olmaz 21.43 33.33 38.46 25.53 0.00 42.86 100.00 28.40 17.65 26.53

Gerekli 71.43 33.33 38.46 61.70 100.00 57.14 0.00 59.26 70.59 61.22


Gerek yok 16.67 42.86 33.33 50.00 13.46 0.00 0.00 15.56 23.53 16.82

Fena olmaz 16.67 14.29 41.67 50.00 23.08 0.00 25.00 24.44 11.76 22.43

Gerekli 66.67 42.86 25.00 0.00 63.46 100.00 75.00 60.00 64.71 60.75

Tarımsal destekler

Gerek yok 15.00 28.57 27.27 0.00 13.46 9.09 0.00 0.00 14.61 15.00 14.68

Fena olmaz 25.00 28.57 45.45 100.00 23.08 9.09 16.67 0.00 25.84 20.00 24.77

Gerekli 60.00 42.86 27.27 0.00 63.46 81.82 83.33 100.00 59.55 65.00 60.55


Gerek yok 20.00 60.00 27.27 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 14.81 15.00 14.85

Fena olmaz 20.00 20.00 27.27 0.00 22.92 27.27 28.57 100.00 23.46 30.00 24.75

Gerekli 60.00 20.00 45.45 100.00 64.58 72.73 71.43 0.00 61.73 55.00 60.40

182

Çizelge 5.2.58b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Diğer Tarımsal

Yayım Personeli İçin İstediği Gerekli Eğitim Programları Dağılımı (%)



Tarımsal yayım

Gerek yok 13.33 37.50 25.00 0.00 12.96 0.00 0.00 0.00 13.64 13.04 13.51

Fena olmaz 26.67 12.50 41.67 50.00 22.22 25.00 28.57 100.00 26.14 26.09 26.13

Gerekli 60.00 50.00 33.33 50.00 64.81 75.00 71.43 0.00 60.23 60.87 60.36


Gerek yok 11.11 37.50 27.27 0.00 10.87 7.69 0.00 0.00 12.20 16.67 13.21

Fena olmaz 16.67 12.50 45.45 0.00 28.26 15.38 42.86 100.00 29.27 20.83 27.36

Gerekli 72.22 50.00 27.27 100.00 60.87 76.92 57.14 0.00 58.54 62.50 59.43


Gerek yok 16.67 60.00 20.00 0.00 13.04 12.50 14.29 15.12 25.00 16.67

Fena olmaz 22.22 20.00 46.67 33.33 23.91 0.00 28.57 27.91 12.50 25.49

Gerekli 61.11 20.00 33.33 66.67 63.04 87.50 57.14 56.98 62.50 57.84


Gerek yok 23.53 60.00 25.00 0.00 12.82 0.00 0.00 16.00 20.00 16.67

Fena olmaz 17.65 20.00 41.67 0.00 33.33 11.11 0.00 28.00 13.33 25.56

Gerekli 58.82 20.00 33.33 100.00 53.85 88.89 100.00 56.00 66.67 57.78

Sürü yönetimi

Gerek yok 25.00 33.33 21.43 0.00 17.65 11.11 16.67 19.54 17.65 19.23

Fena olmaz 12.50 33.33 50.00 50.00 19.61 11.11 16.67 22.99 23.53 23.08

Gerekli 62.50 33.33 28.57 50.00 62.75 77.78 66.67 57.47 58.82 57.69

Kırsal Sosyoloji

Gerek yok 18.75 60.00 21.43 0.00 10.64 0.00 0.00 12.79 16.67 13.46

Fena olmaz 31.25 20.00 42.86 0.00 25.53 25.00 44.44 31.40 22.22 29.81

Gerekli 50.00 20.00 35.71 100.00 63.83 75.00 55.56 55.81 61.11 56.73

Çevre

Gerek yok 25.00 50.00 30.77 0.00 13.33 0.00 0.00 17.50 17.65 17.53

Fena olmaz 31.25 16.67 38.46 100.00 24.44 10.00 33.33 28.75 17.65 26.80

Gerekli 43.75 33.33 30.77 0.00 62.22 90.00 66.67 53.75 64.71 55.67


Gerek yok 14.29 20.00 27.27 0.00 19.05 0.00 0.00 0.00 17.57 5.88 15.38

Fena olmaz 21.43 40.00 27.27 33.33 28.57 14.29 42.86 100.00 28.38 35.29 29.67

Gerekli 64.29 40.00 45.45 66.67 52.38 85.71 57.14 0.00 54.05 58.82 54.95

Tarım makinaları

Gerek yok 31.25 40.00 23.08 0.00 17.02 0.00 12.50 20.24 11.76 18.81

Fena olmaz 25.00 40.00 38.46 50.00 23.40 20.00 25.00 26.19 29.41 26.73

Gerekli 43.75 20.00 38.46 50.00 59.57 80.00 62.50 53.57 58.82 54.46

Besin hijyeni

Gerek yok 21.43 60.00 27.27 0.00 15.79 11.11 0.00 17.39 23.53 18.60

Fena olmaz 28.57 20.00 45.45 33.33 34.21 0.00 16.67 33.33 11.76 29.07

Gerekli 50.00 20.00 27.27 66.67 50.00 88.89 83.33 49.28 64.71 52.33

183

Sonuç olarak bölgede yapılan çalışmada tarımsal yayım çalışmalarını yürüten

başta Tar-Gel personeli olmak üzere GTHB İl/İlçe teşkilatında bulunan tarımsal yayım

personeli kendini şu şekilde tanımlamaktadır (Çizelge 5.2.59a ve Çizelge 5.2.59b);

Proje hazırlama ve yürütme; Orta-Az

Teknik bilgi düzeyi; Orta,

Yayım yöntemleri ve tekniklerini bilme; Orta,

Kendini geliştirme isteği; Orta-Yüksek,

Bilişim teknolojilerini kullanabilme; Orta-Yüksek,

Çiftçilerle iletişim kurabilme; Orta-Yüksek,

Kendini iyi ifade edebilme; Orta-Yüksek,

Takım/ekip çalışması yapabilme; Orta-Yüksek,

Yeniliklere açıklık; Orta-Yüksek,

Bölgede tarımsal yayım çalışmalarının etkinliğinin arttırılması için neler

yapılmasının gerektiğinin ortaya konması beklendiği bu çalışmada tarımsal yayım

personeli için teknik bilgi düzeyini yükseltecek, tarımsal yayım yöntemlerini iyi

öğretileceği ve proje hazırlama kültürü kazandıracak çalışmalara öncelikli olarak

ihtiyaç bulunmaktadır.

184

Çizelge 5.2.59.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Genel Durum Değerlendirmeleri (%)ı

Genel Durumlar Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Teknik bilgi düzeyi

Yok 3.13 0.00 0.00 0.00 2.14 0.00 3.57 0.00 2.06 0.00 1.53

Az 14.06 14.29 8.20 5.88 10.70 15.38 14.29 6.25 11.18 12.61 11.55

Orta 51.56 71.43 57.38 52.94 61.50 69.23 53.57 56.25 58.24 65.55 60.13

Yüksek 31.25 14.29 34.43 41.18 25.67 15.38 28.57 37.50 28.53 21.85 26.80

Kendini geliştirme isteği

Yok 3.08 18.18 0.00 5.88 2.67 1.54 3.57 0.00 2.38 5.00 3.07

Az 18.46 4.55 14.29 0.00 16.58 15.38 28.57 0.00 17.56 9.17 15.35

Orta 33.85 50.00 53.57 35.29 48.66 52.31 42.86 68.75 46.13 51.67 47.59

Yüksek 44.62 27.27 32.14 58.82 32.09 30.77 25.00 31.25 33.93 34.17 33.99

Bilişim teknolojilerini kullanabilme

Yok 0.00 4.35 0.00 0.00 1.06 0.00 0.00 0.00 0.59 0.82 0.65

Az 14.06 13.04 15.25 0.00 10.58 6.06 14.29 0.00 12.35 5.74 10.61

Orta 42.19 60.87 55.93 47.06 50.26 48.48 42.86 50.00 49.12 50.82 49.57

Yüksek 43.75 21.74 28.81 52.94 38.10 45.45 42.86 50.00 37.94 42.62 39.18

Çiftçilerle iletişim kurabilme

Yok 0.00 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 0.29 0.00 0.22

Az 8.06 17.39 4.92 11.76 9.52 6.06 17.86 0.00 9.12 8.26 8.89

Orta 46.77 56.52 62.30 29.41 51.85 50.00 50.00 53.33 52.65 48.76 51.63

Yüksek 45.16 26.09 32.79 58.82 38.10 43.94 32.14 46.67 37.94 42.98 39.26

Kendini iyi ifade edebilme

Yok 0.00 9.09 0.00 0.00 1.07 0.00 3.45 0.00 0.89 1.67 1.09

Az 11.29 4.55 3.33 5.88 6.95 1.54 13.79 6.25 7.69 3.33 6.55

Orta 51.61 54.55 65.00 35.29 55.61 53.85 48.28 50.00 55.92 50.83 54.59

Yüksek 37.10 31.82 31.67 58.82 36.36 44.62 34.48 43.75 35.50 44.17 37.77

185

Çizelge 5.2.59b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Genel Durum Değerlendirmeleri (%)ı

Genel Durumlar Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Takım/ekip çalışması yapabilme

Yok 3.13 4.76 0.00 12.50 5.32 3.03 7.14 0.00 4.14 4.24 4.17

Az 23.44 19.05 12.07 0.00 15.43 10.61 25.00 13.33 17.16 11.02 15.57

Orta 34.38 47.62 51.72 25.00 51.60 59.09 42.86 46.67 47.63 50.85 48.46

Yüksek 39.06 28.57 36.21 62.50 27.66 27.27 25.00 40.00 31.07 33.90 31.80

Yeniliklere açıklık

Yok 1.59 4.55 0.00 0.00 1.07 1.54 3.45 0.00 1.19 1.68 1.32

Az 15.87 13.64 3.45 12.50 6.95 10.77 13.79 6.25 8.61 10.92 9.21

Orta 31.75 45.45 46.55 25.00 50.27 43.08 51.72 37.50 46.29 40.34 44.74

Yüksek 50.79 36.36 50.00 62.50 41.71 44.62 31.03 56.25 43.92 47.06 44.74

Yayım yöntemleri ve tekniklerini bilme

Yok 1.59 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 3.57 0.00 0.89 0.00 0.66

Az 19.05 25.00 18.97 25.00 18.09 12.50 25.00 6.67 18.99 15.65 18.14

Orta 53.97 60.00 51.72 18.75 53.72 62.50 42.86 60.00 52.52 55.65 53.32

Yüksek 25.40 15.00 29.31 56.25 27.66 25.00 28.57 33.33 27.60 28.70 27.88

Proje hazırlama ve yürütme

Yok 6.45 20.00 1.72 6.25 12.50 7.81 3.57 0.00 8.73 8.70 8.72

Az 35.48 35.00 25.86 12.50 28.80 37.50 32.14 13.33 29.82 30.43 29.98

Orta 38.71 40.00 62.07 56.25 44.02 43.75 39.29 53.33 45.78 46.09 45.86

Yüksek 19.35 5.00 10.34 25.00 14.67 10.94 25.00 33.33 15.66 14.78 15.44

186

5.2.6. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin İşbirliği İçinde

Bulunduğu Kurum ve Kuruluşlar

Bölgede tarımsal yayım çalışmaları ile uğraşan her personelinin her konuda

uzman olması ve bölgeye her konuda yararlı olması beklenemez. Bu nedenle

tarımsal yayım çalışmaları bir ekip işi olup bu ekibin parçaları tarımsal yayım

personelinin yayımcı arkadaşları ve bilmediği konularda bilgi alabileceği diğer kurum

ve kuruluşlardır. İyi bir yayımcı aynı zamanda çevresini iyi tanıyan ve kendine yararlı

olabilecek tüm bilgi kaynakları organize etmiş ve ulaşılabilir kılmış olan kişidir.

Bölgede tarımsal yayım personelinin kendi arkadaşları dışında (GTHB) işbirliği

yapılan kurumların başında; muhtarlıklar, kaymakamlık, çiftçi örgütleri ve kooperatifler

gelmektedir. Burada dikkat edildiğinde tarımsal yayım personelinin daha çok

kaymakamlık dışında daha çok kırsal alanda üreticileri temsil eden kurum ve

kuruluşlar ile işbirliği içinde olduğu görülmektedir. Fakat tarımsal yayım faaliyetlerine

doğrudan destek verecek ve yenilikleri takip edebilecekleri, araştırma enstitüleri,

üniversiteler ve diğer bakanlıklara bağlı kuruluşlar (Orman Bölge Müdürlüğü, DSİ) ile

olan işbirliğinin daha zayıf olduğu görülmektedir. Buda bölgede tarımsal hizmetlerin

sunumu konusunda kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyon zayıflığının önemli

bir göstergesidir (Çizelge 5.2.60).

Çizelge 5.2.60. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalışmalarında

İşbirliği Yaptıkları Kurum ve Kuruluşların Dağılımı (%)



Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Hiç 8.77 9.09 0.00 0.00 5.29 1.72 18.18 0.00 6.04 2.97 5.26

Az 3.51 4.55 6.12 15.38 5.29 12.07 22.73 0.00 6.38 9.90 7.27

Orta 33.33 22.73 18.37 0.00 29.41 25.86 27.27 12.50 28.19 20.79 26.32

İyi 54.39 63.64 75.51 84.62 60.00 60.34 31.82 87.50 59.40 66.34 61.15

Muhtarlık / Belediye

Hiç 4.44 4.76 0.00 0.00 3.66 3.85 19.05 0.00 4.51 3.26 4.19

Az 17.78 23.81 11.11 8.33 14.63 13.46 28.57 28.57 15.79 16.30 15.92

Orta 46.67 28.57 30.56 41.67 39.02 25.00 28.57 14.29 38.35 27.17 35.47

İyi 31.11 42.86 58.33 50.00 42.68 57.69 23.81 57.14 41.35 53.26 44.41

Kaymakamlık

Hiç 54.29 68.75 36.67 20.00 25.93 24.14 40.00 0.00 33.18 33.33 33.21

Az 22.86 12.50 20.00 20.00 26.67 20.69 20.00 14.29 24.55 17.54 23.10

Orta 17.14 12.50 26.67 40.00 28.89 41.38 25.00 14.29 26.36 29.82 27.08

İyi 5.71 6.25 16.67 20.00 18.52 13.79 15.00 71.43 15.91 19.30 16.61

Çiftçi örgütleri (TZOB, Önder Çiftçi Derneği, Üretici Birlikleri)

Hiç 28.57 33.33 34.62 0.00 20.93 17.86 25.00 0.00 24.29 20.34 23.42

Az 20.00 38.10 19.23 0.00 33.33 32.14 30.00 33.33 29.05 32.20 29.74

Orta 37.14 9.52 46.15 100.00 27.91 21.43 30.00 50.00 31.90 25.42 30.48

İyi 14.29 19.05 0.00 0.00 17.83 28.57 15.00 16.67 14.76 22.03 16.36

Kooperatifler

Hiç 33.33 52.63 23.08 0.00 30.53 33.33 35.00 0.00 30.52 33.33 31.09

Az 22.22 21.05 46.15 100.00 30.53 29.17 40.00 28.57 31.92 31.48 31.84

Orta 27.78 15.79 26.92 0.00 26.72 25.00 15.00 57.14 25.82 24.07 25.47

İyi 16.67 10.53 3.85 0.00 12.21 12.50 10.00 14.29 11.74 11.11 11.61

187

Konferans, seminer, panel

Hiç 32.26 53.33 21.05 50.00 23.77 22.22 27.78 0.00 25.26 29.09 26.12

Az 32.26 20.00 31.58 25.00 39.34 29.63 22.22 44.44 35.79 29.09 34.29

Orta 29.03 26.67 42.11 25.00 28.69 22.22 27.78 22.22 30.00 23.64 28.57

İyi 6.45 0.00 5.26 0.00 8.20 25.93 22.22 33.33 8.95 18.18 11.02

Araştırma Enstitüleri/İstasyonları

Hiç 41.03 77.78 42.31 33.33 33.61 16.67 44.44 0.00 37.07 32.35 35.90

Az 35.90 11.11 30.77 66.67 31.97 22.22 16.67 37.50 31.22 25.00 29.67

Orta 10.26 5.56 26.92 0.00 23.77 41.67 27.78 37.50 21.95 27.94 23.44

İyi 12.82 5.56 0.00 0.00 10.66 19.44 11.11 25.00 9.76 14.71 10.99

Üniversiteler

Hiç 52.50 80.00 58.33 66.67 32.00 12.90 42.11 16.67 39.90 34.55 38.78

Az 22.50 6.67 25.00 33.33 33.60 35.48 26.32 16.67 29.81 25.45 28.90

Orta 12.50 6.67 12.50 0.00 23.20 32.26 26.32 66.67 20.19 27.27 21.67

İyi 12.50 6.67 4.17 0.00 11.20 19.35 5.26 0.00 10.10 12.73 10.65

Orman ve Su İşleri Bakanlığı

Hiç 48.72 82.35 50.00 60.00 64.41 69.57 35.00 12.50 56.52 64.15 58.08

Az 30.77 5.88 30.00 40.00 24.58 8.70 20.00 0.00 26.09 9.43 22.69

Orta 5.13 0.00 16.67 0.00 5.08 17.39 20.00 25.00 8.21 11.32 8.85

İyi 15.38 11.76 3.33 0.00 5.93 4.35 25.00 62.50 9.18 15.09 10.38

Kalkınma Ajansları (MEVKA, AHİLER vb.)

Hiç 39.39 64.29 26.92 16.67 39.13 25.93 55.56 33.33 39.06 35.85 38.37

Az 30.30 28.57 34.62 33.33 32.17 25.93 27.78 50.00 31.77 30.19 31.43

Orta 15.15 7.14 26.92 50.00 16.52 44.44 11.11 0.00 17.19 30.19 20.00

İyi 15.15 0.00 11.54 0.00 12.17 3.70 5.56 16.67 11.98 3.77 10.20

Valilik

Hiç 69.57 75.00 45.45 40.00 65.57 70.83 44.00 27.27 60.10 59.62 60.00

Az 21.74 25.00 27.27 20.00 20.49 12.50 16.00 0.00 21.18 13.46 19.61

Orta 8.70 0.00 15.15 0.00 7.38 12.50 28.00 36.36 11.33 13.46 11.76

İyi 0.00 0.00 12.12 40.00 6.56 4.17 12.00 36.36 7.39 13.46 8.63

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)

Hiç 16.67 66.67 32.00 28.57 43.55 29.17 64.71 0.00 39.11 37.25 38.74

Az 44.44 20.00 40.00 42.86 31.45 58.33 29.41 80.00 34.65 47.06 37.15

Orta 33.33 6.67 20.00 28.57 14.52 8.33 5.88 0.00 17.82 9.80 16.21

İyi 5.56 6.67 8.00 0.00 10.48 4.17 0.00 20.00 8.42 5.88 7.91

TARSİM

Hiç 48.57 62.50 36.00 33.33 50.89 33.33 61.11 0.00 49.47 38.46 47.11

Az 22.86 18.75 40.00 33.33 27.68 33.33 11.11 0.00 26.84 25.00 26.45

Orta 22.86 12.50 12.00 33.33 12.50 29.17 22.22 83.33 15.26 30.77 18.60

İyi 5.71 6.25 12.00 0.00 8.93 4.17 5.56 16.67 8.42 5.77 7.85

Tarıma Girdi Satanlar (yöredeki bayiler vb.)

Hiç 54.55 82.35 43.48 0.00 44.25 40.00 47.06 16.67 46.24 48.94 46.78

Az 12.12 5.88 30.43 100.00 26.55 25.00 23.53 16.67 24.19 23.40 24.03

Orta 27.27 5.88 26.09 0.00 21.24 25.00 23.53 66.67 23.12 21.28 22.75

İyi 6.06 5.88 0.00 0.00 7.96 10.00 5.88 0.00 6.45 6.38 6.44

Tarımdan girdi alanlar (fabrikalar, mandıralar vb)

Hiç 59.38 80.00 54.55 50.00 46.67 36.36 27.78 0.00 47.92 44.90 47.30

Az 18.75 13.33 36.36 50.00 31.67 40.91 55.56 25.00 32.29 30.61 31.95

Orta 18.75 6.67 9.09 0.00 15.00 13.64 11.11 37.50 14.58 14.29 14.52

İyi 3.13 0.00 0.00 0.00 6.67 9.09 5.56 37.50 5.21 10.20 6.22

KOP İdaresi Başkanlığı

Hiç 64.71 80.00 77.27 66.67 63.39 75.00 58.82 0.00 64.86 65.91 65.07

Az 14.71 6.67 13.64 33.33 16.07 5.00 23.53 66.67 16.22 15.91 16.16

Orta 11.76 6.67 9.09 0.00 13.39 20.00 17.65 33.33 12.97 15.91 13.54

İyi 8.82 6.67 0.00 0.00 7.14 0.00 0.00 0.00 5.95 2.27 5.24

Milli Eğitim Bakanlığı

Hiç 60.61 88.24 64.29 75.00 61.98 42.86 58.82 66.67 61.81 61.82 61.81

Az 30.30 11.76 28.57 25.00 21.49 35.71 29.41 33.33 24.62 27.27 25.20

Orta 6.06 0.00 3.57 0.00 10.74 14.29 5.88 0.00 8.54 7.27 8.27

İyi 3.03 0.00 3.57 0.00 5.79 7.14 5.88 0.00 5.03 3.64 4.72

Kalkınma Bakanlığı

Hiç 80.00 88.24 61.54 75.00 69.83 63.64 64.71 66.67 70.10 73.47 70.78

Az 11.43 5.88 30.77 0.00 17.24 22.73 23.53 33.33 18.56 16.33 18.11

Orta 5.71 5.88 7.69 25.00 7.76 4.55 5.88 0.00 7.22 6.12 7.00

İyi 2.86 0.00 0.00 0.00 5.17 9.09 5.88 0.00 4.12 4.08 4.12

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Hiç 91.18 93.75 76.92 75.00 74.78 71.43 58.82 66.67 76.56 78.72 76.99

Az 8.82 6.25 19.23 25.00 18.26 14.29 29.41 16.67 17.71 12.77 16.74

Orta 0.00 0.00 3.85 0.00 3.48 4.76 5.88 16.67 3.13 4.26 3.35

İyi 0.00 0.00 0.00 0.00 3.48 9.52 5.88 0.00 2.60 4.26 2.93

Diğer Bakanlıklar

Hiç 78.13 94.12 82.61 75.00 74.51 78.95 50.00 66.67 73.71 82.61 75.57

Az 15.63 5.88 17.39 25.00 18.63 10.53 27.78 16.67 18.86 10.87 17.19

Orta 6.25 0.00 0.00 0.00 3.92 5.26 16.67 16.67 5.14 4.35 4.98

İyi 0.00 0.00 0.00 0.00 2.94 5.26 5.56 0.00 2.29 2.17 2.26

188

5.2.7. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgedeki Tarımsal

Yayım Faaliyetleri İle İlgili Tutumları

Araştırma kapsamında incelenen bir diğer konu ise bölgedeki tarımsal yayım

personelinin tarımsal yayım faaliyetleri ile ilgili tutumlarıdır. Tutum ile ilgili incelenen

konuların başında bölgedeki tarımsal yayım personelinin çalıştığı kurumda

memnuniyetini belirleyici unsurlardır. Yapılan analiz sonucunda bölgedeki tarımsal

yayım personelinin çalıştığı kurum ile ilgili memnuniyetini belirleyen unsurların

başında mesai arkadaşları gelmektedir. Çalıştığı kurumda kaliteli mesai arkadaşları

ile birlikte iyi bir takımı bulunan ve buna karşılık iyi bir ücret alan ve uyumlu bir

yönetici ile çalışan tarımsal yayım personelinin çalıştığı kurumla ilgili memnuniyetinin

yükseleceği belirtilmektedir (Çizelge 5.2.61).

189

Çizelge 5.2.61. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalıştığı Kurumda Memnuniyeti Belirleyen En Önemli Unsurların

Dağılımı (%)

Kriterler Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi


Mesai arkadaşları 50.00 41.67 61.29 22.22 48.02 53.52 72.41 47.06 52.63 46.15 50.92

İş birliği ve takım 38.24 54.17 33.87 22.22 36.63 29.58 24.14 52.94 35.46 36.15 35.64

Ücret 38.24 41.67 41.94 11.11 32.67 28.17 48.28 35.29 36.57 29.23 34.62

Yönetim tarzı 16.18 37.50 29.03 27.78 36.14 32.39 17.24 11.76 29.64 30.00 29.74

İletişim 22.06 50.00 25.81 0.00 22.28 12.68 37.93 17.65 24.10 18.46 22.61

İş yeri koşulları 20.59 8.33 19.35 11.11 18.32 36.62 6.90 23.53 18.01 26.15 20.16

İş tatmini 16.18 4.17 11.29 22.22 14.36 14.08 10.34 0.00 13.85 11.54 13.24

Eğitim 7.35 0.00 12.90 11.11 10.89 5.63 24.14 35.29 11.63 9.23 11.00

Takdir ve tanınma 11.76 16.67 4.84 11.11 10.40 8.45 17.24 0.00 10.25 9.23 9.98

Kaliteli çalışmalar 4.41 0.00 8.06 11.11 7.43 8.45 10.34 23.53 7.20 9.23 7.74

190

Çizelge 5.2.62.’de bölgede faaliyet gösteren tarımsal yayım personelinin kendi

kurumu, çalışma ortamı, çiftçiler ve diğer kurum ve kuruluşlar ile ilişkisi ve kendisi

hakkındaki düşüncelerini ortaya koyduğu tutumları gösterilmektedir. Buna göre

tarımsal yayım personelinin çalıştığı kurum ile ilgili olumlu yapılara katılma oranı

düşüktür. Buda tarımsal yayım personelinin çalışma ortamı ile ilgili sıkıntılarının

olduğunu göstermektedir. Bölgede, bilgi konusunda kendini geliştirmeye biraz meyilli,

bilgisine ise güvenen, günceli takip eden ve çiftçinin bilgi isteğini karşıladıklarına

inanan bir yayımcı profili mevcuttur. Aynı zamanda bölgedeki tarımsal yayım

personelinin ilgili kurum ve kuruluşların koordineli çalıştığı konusunda da olumsuz

düşünceleri bulunmaktadır.

Çizelge 5.2.62. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgedeki Tarımsal

Yayım Konusunda Tutum ve Davranışları (%)



Bugün yeniden bir işe girecek olsam yine görev yaptığım kurumu tercih ederim

Cevap yok 17.91 12.50 3.51 5.88 5.85 3.17 7.41 0.00 7.96 4.96 7.17

Kararsızım 14.93 12.50 21.05 0.00 12.77 17.46 11.11 29.41 14.45 15.70 14.78

Katılmıyorum 16.42 20.83 19.30 17.65 23.40 22.22 25.93 29.41 21.53 22.31 21.74

Kısmen katılıyorum

34.33 20.83 26.32 11.76 29.79 30.16 18.52 17.65 29.20 23.97 27.83

Katılıyorum 16.42 33.33 29.82 64.71 28.19 26.98 37.04 23.53 26.84 33.06 28.48

Kurumda personelin problemleri süratle çözümlenmektedir.

Cevap yok 11.94 16.67 8.93 11.76 7.53 8.20 7.69 11.76 8.66 10.92 9.25

Kararsızım 8.96 12.50 7.14 11.76 2.69 8.20 0.00 11.76 4.48 10.08 5.95

Katılmıyorum 59.70 25.00 28.57 35.29 56.45 52.46 61.54 52.94 52.84 44.54 50.66


10.45 37.50 41.07 35.29 23.66 21.31 19.23 11.76 23.58 25.21 24.01

Katılıyorum 8.96 8.33 14.29 5.88 9.68 9.84 11.54 11.76 10.45 9.24 10.13

Kurumda karar mekanizması hızlıdır

Cevap yok 11.94 25.00 3.70 6.25 9.29 13.11 4.17 17.65 8.54 15.25 10.31

Kararsızım 13.43 12.50 20.37 12.50 8.20 11.48 12.50 5.88 11.59 11.02 11.43

Katılmıyorum 40.30 25.00 25.93 25.00 33.33 34.43 45.83 52.94 34.45 33.90 34.30


17.91 25.00 38.89 43.75 32.24 26.23 16.67 5.88 29.27 25.42 28.25

Katılıyorum 16.42 12.50 11.11 12.50 16.94 14.75 20.83 17.65 16.16 14.41 15.70

Kurumda bir kişinin birden fazla görevi vardır.

Cevap yok 9.09 16.67 5.66 11.76 5.38 5.08 0.00 5.88 5.76 8.55 6.49

Kararsızım 3.03 0.00 1.89 0.00 0.54 3.39 0.00 0.00 1.21 1.71 1.34

Katılmıyorum 12.12 0.00 3.77 17.65 1.08 0.00 8.00 11.76 4.24 4.27 4.25


18.18 8.33 22.64 11.76 12.37 15.25 16.00 35.29 15.45 16.24 15.66

Katılıyorum 57.58 75.00 66.04 58.82 80.65 76.27 76.00 47.06 73.33 69.23 72.26

Kurumda görevler tanımlanmamıştır.

Cevap yok 8.96 25.00 1.89 13.33 10.87 6.67 0.00 0.00 8.18 10.34 8.74

Kararsızım 11.94 0.00 5.66 0.00 4.89 5.00 3.85 0.00 6.36 2.59 5.38

Katılmıyorum 26.87 16.67 45.28 20.00 20.65 30.00 23.08 35.29 26.06 26.72 26.23


22.39 25.00 32.08 20.00 29.89 21.67 15.38 11.76 27.58 20.69 25.78

Katılıyorum 29.85 33.33 15.09 46.67 33.70 36.67 57.69 52.94 31.82 39.66 33.86

191

Kurumda az zamanda çok iş yapılması beklenmektedir

Cevap yok 13.43 12.50 5.66 11.76 7.03 10.00 7.69 5.88 8.16 10.17 8.69

Kararsızım 8.96 4.17 7.55 5.88 1.08 5.00 3.85 0.00 3.93 4.24 4.01

Katılmıyorum 13.43 12.50 20.75 11.76 7.57 25.00 11.54 5.88 11.18 17.80 12.92


17.91 16.67 22.64 11.76 23.78 11.67 26.92 29.41 22.66 15.25 20.71

Katılıyorum 46.27 54.17 43.40 58.82 60.54 48.33 50.00 58.82 54.08 52.54 53.67

Kurumun fiziksel çalışma durumu çalışmaya elverişlidir.

Cevap yok 13.43 20.83 7.55 12.50 5.95 16.39 3.85 5.88 7.55 15.25 9.58

Kararsızım 5.97 16.67 11.32 0.00 3.24 0.00 3.85 0.00 5.14 3.39 4.68

Katılmıyorum 29.85 20.83 28.30 31.25 35.68 22.95 46.15 52.94 34.14 27.97 32.52


31.34 20.83 33.96 31.25 29.19 26.23 26.92 17.65 30.21 24.58 28.73

Katılıyorum 19.40 20.83 18.87 25.00 25.95 34.43 19.23 23.53 22.96 28.81 24.50

Çalışma ortamı personelin performansını olumlu etkilemektedir

Cevap yok 11.94 20.83 7.41 17.65 6.45 8.20 3.85 6.25 7.51 11.86 8.65

Kararsızım 7.46 8.33 7.41 5.88 3.76 4.92 7.69 6.25 5.41 5.93 5.54

Katılmıyorum 41.79 16.67 37.04 58.82 35.48 34.43 38.46 50.00 37.24 36.44 37.03


23.88 16.67 27.78 5.88 22.04 27.87 19.23 6.25 23.12 19.49 22.17

Katılıyorum 14.93 37.50 20.37 11.76 32.26 24.59 30.77 31.25 26.73 26.27 26.61

Uygulamada hiçbir bilgiye ihtiyacım yok

Cevap yok 16.42 25.00 3.77 12.50 8.24 8.20 8.00 0.00 9.17 11.02 9.66

Kararsızım 1.49 8.33 3.77 0.00 2.75 3.28 0.00 0.00 2.45 3.39 2.70

Katılmıyorum 62.69 54.17 56.60 75.00 66.48 75.41 68.00 70.59 64.22 70.34 65.84


11.94 4.17 30.19 12.50 16.48 9.84 24.00 29.41 18.35 11.86 16.63

Katılıyorum 7.46 8.33 5.66 0.00 6.04 3.28 0.00 0.00 5.81 3.39 5.17

Uygulamada en çok teorik konularda bilgiye ihtiyacım var

Cevap yok 14.93 20.83 5.77 13.33 6.56 11.86 3.85 0.00 7.93 12.17 9.03

Kararsızım 1.49 12.50 3.85 6.67 3.28 3.39 7.69 11.76 3.35 6.96 4.29

Katılmıyorum 35.82 12.50 34.62 20.00 29.51 20.34 23.08 52.94 31.10 23.48 29.12


35.82 20.83 44.23 20.00 45.36 47.46 50.00 17.65 43.60 33.91 41.08

Katılıyorum 11.94 33.33 11.54 40.00 15.30 16.95 15.38 17.65 14.02 23.48 16.48

İstediğimiz zaman bilgiye erişebiliyoruz

Cevap yok 19.40 20.83 3.77 6.25 4.40 6.67 3.85 0.00 7.32 8.55 7.64

Kararsızım 1.49 4.17 3.77 0.00 1.65 1.67 3.85 5.88 2.13 2.56 2.25

Katılmıyorum 20.90 8.33 3.77 6.25 9.89 10.00 19.23 0.00 11.89 7.69 10.79


29.85 20.83 54.72 31.25 42.86 38.33 34.62 41.18 41.46 34.19 39.55

Katılıyorum 28.36 45.83 33.96 56.25 41.21 43.33 38.46 52.94 37.20 47.01 39.78

Çiftçiler ile iletişim kurmada zorlanıyoruz

Cevap yok 13.43 16.67 0.00 5.88 3.28 3.33 0.00 0.00 4.56 5.93 4.92

Kararsızım 0.00 0.00 3.77 0.00 1.64 5.00 0.00 0.00 1.52 2.54 1.79

Katılmıyorum 53.73 25.00 49.06 58.82 50.82 60.00 69.23 64.71 52.58 53.39 52.80


25.37 29.17 39.62 35.29 31.69 25.00 26.92 5.88 31.31 24.58 29.53

Katılıyorum 7.46 29.17 7.55 0.00 12.57 6.67 3.85 29.41 10.03 13.56 10.96

Tarım teşkilatı ile iletişim kurmada zorlanıyoruz

Cevap yok 17.91 20.83 5.77 6.67 8.20 13.11 4.00 17.65 9.48 14.53 10.81

Kararsızım 5.97 4.17 5.77 20.00 3.28 1.64 4.00 5.88 4.28 5.13 4.50

Katılmıyorum 29.85 33.33 46.15 40.00 28.96 40.98 24.00 23.53 31.50 36.75 32.88


34.33 16.67 38.46 33.33 44.81 32.79 44.00 23.53 41.59 28.21 38.06

Katılıyorum 11.94 25.00 3.85 0.00 14.75 11.48 24.00 29.41 13.15 15.38 13.74

Üretici örgütleri iletişim kurmada zorlanıyoruz

Cevap yok 17.91 37.50 13.73 13.33 8.24 21.31 4.00 29.41 10.77 24.79 14.48

Kararsızım 5.97 0.00 1.96 26.67 3.30 6.56 8.00 5.88 4.00 7.69 4.98

Katılmıyorum 32.84 20.83 41.18 33.33 40.11 32.79 44.00 47.06 39.08 32.48 37.33


29.85 25.00 39.22 26.67 37.91 36.07 32.00 17.65 36.00 29.91 34.39

Katılıyorum 13.43 16.67 3.92 0.00 10.44 3.28 12.00 0.00 10.15 5.13 8.82

192

Kendimi ifade etmekte zorlanıyorum

Cevap yok 19.40 20.83 9.80 18.75 3.31 6.78 7.69 0.00 8.00 10.34 8.62

Kararsızım 2.99 8.33 3.92 6.25 2.21 5.08 0.00 5.88 2.46 6.03 3.40

Katılmıyorum 55.22 45.83 62.75 68.75 71.82 67.80 80.77 64.71 67.69 62.93 66.44


13.43 12.50 19.61 6.25 16.57 20.34 3.85 11.76 15.38 15.52 15.42

Katılıyorum 8.96 12.50 3.92 0.00 6.08 0.00 7.69 17.65 6.46 5.17 6.12

Mesleki bilgimin yeterli olduğuna inanıyorum

Cevap yok 16.42 12.50 3.85 5.88 3.78 6.56 3.85 0.00 6.36 6.72 6.46

Kararsızım 4.48 0.00 7.69 5.88 2.70 1.64 0.00 0.00 3.64 1.68 3.12

Katılmıyorum 7.46 12.50 9.62 0.00 8.11 13.11 11.54 17.65 8.48 11.76 9.35


34.33 66.67 36.54 35.29 37.84 54.10 38.46 58.82 36.97 54.62 41.65

Katılıyorum 37.31 8.33 42.31 52.94 47.57 24.59 46.15 23.53 44.55 25.21 39.42

Tarım piyasasında ne olup bittiğini takip ediyorum

Cevap yok 16.00 17.39 4.44 28.57 6.82 17.02 12.50 7.14 8.64 16.48 10.78

Kararsızım 4.00 4.35 2.22 0.00 1.52 4.26 12.50 21.43 2.88 6.59 3.89

Katılmıyorum 14.00 21.74 33.33 28.57 18.94 19.15 18.75 14.29 20.58 19.78 20.36


66.00 56.52 57.78 42.86 72.73 59.57 56.25 57.14 67.49 57.14 64.67

Katılıyorum 22.67 5.00 17.65 56.25 28.98 21.54 35.71 21.43 26.36 23.48 25.62

Çiftçilerin tüm bilgi taleplerini karşılıyoruz

Cevap yok 10.67 20.00 1.96 0.00 4.55 10.77 3.57 0.00 5.45 9.57 6.52

Kararsızım 5.33 5.00 3.92 0.00 1.14 4.62 3.57 7.14 2.73 4.35 3.15

Katılmıyorum 20.00 25.00 21.57 0.00 19.32 16.92 21.43 35.71 20.00 18.26 19.55


41.33 45.00 54.90 43.75 46.02 46.15 35.71 35.71 45.45 44.35 45.17

Katılıyorum 13.24 17.86 18.97 47.62 26.15 15.38 25.00 31.58 22.61 23.31 22.79

Tarımın paydaşları ile koordinasyonumuz çok iyi

Cevap yok 25.00 17.86 5.17 14.29 5.96 21.54 3.13 10.53 9.04 18.05 11.39

Kararsızım 5.88 17.86 3.45 0.00 2.75 3.08 3.13 0.00 3.46 5.26 3.93

Katılmıyorum 29.41 25.00 31.03 14.29 28.44 24.62 31.25 26.32 29.26 23.31 27.70


26.47 21.43 41.38 23.81 36.70 35.38 37.50 31.58 35.64 30.08 34.18

Katılıyorum 10.81 4.76 6.00 20.00 10.58 7.94 8.33 20.00 9.79 11.29 10.20

Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ekipman donanımız yeterli

Cevap yok 13.51 19.05 4.00 15.00 8.99 15.87 4.17 5.00 8.90 14.52 10.41

Kararsızım 4.05 0.00 2.00 10.00 3.17 1.59 0.00 10.00 2.97 4.03 3.25

Katılmıyorum 55.41 61.90 58.00 15.00 53.44 46.03 75.00 45.00 56.08 43.55 52.71


16.22 14.29 30.00 40.00 23.81 28.57 12.50 20.00 22.26 26.61 23.43

Katılıyorum 1.82 16.00 10.87 11.11 11.11 5.66 20.00 7.14 9.72 8.91 9.48

Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bilgisel donanımız yeterli

Cevap yok 14.55 12.00 2.17 0.00 9.52 13.21 0.00 0.00 8.50 9.90 8.91

Kararsızım 3.64 4.00 4.35 11.11 1.59 3.77 5.00 0.00 2.83 3.96 3.16

Katılmıyorum 27.27 16.00 15.22 11.11 15.08 22.64 15.00 21.43 17.81 19.80 18.39


52.73 52.00 67.39 66.67 62.70 54.72 60.00 71.43 61.13 57.43 60.06

Katılıyorum 18.31 14.29 22.64 50.00 34.30 20.00 38.46 25.00 29.69 24.55 28.48

Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik teknik elemanımız yeterli

Cevap yok 12.68 28.57 3.77 0.00 3.86 12.73 0.00 6.25 5.32 12.73 7.07

Kararsızım 2.99 0.00 1.92 0.00 3.26 1.64 3.85 0.00 3.04 0.84 2.46

Katılmıyorum 50.00 22.22 28.00 23.53 29.55 29.63 19.23 18.75 32.26 25.71 30.60


32.14 44.44 48.98 29.41 41.18 37.74 40.00 50.00 40.67 39.42 40.35

Katılıyorum 9.47 15.79 11.34 25.81 15.00 15.74 20.41 16.67 13.90 17.39 14.84

193

5.3. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına İlişkin Araştırma Bulguları

KOP Bölgesinde “Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyacı” projesi kapsamında

görüşülen bir diğer paydaş ise bölgede tarımsal yayım hizmeti veren “Sertifikalı

Tarım Danışmanları”dır. Bölgede sertifikalı tarım danışmanları bireysel olarak, bir

şirket çatısında şirketleşerek yada bölgedeki oda, birlik, kooperatif veya STK’lar da

çalıştırılarak tarımsal yayım hizmeti vermektedirler. Resmi olarak kayıtlı ve proje

çerçevesinde görüşülen sertifikalı tarım danışmanlarının sayısına ait veriler Çizelge

5.3.1’de gösterilmiştir. Çizelge 5.3.1’e göre araştırma bölgesinde hizmet veren kayıtlı

sertifikalı tarım danışmanlarının %61,82’sine ulaşılmıştır. Karaman ve Niğde illerinde

1 kişi sertifikalı tarımsal danışmanlık hizmeti vermekte olup sayının az olmasından

dolayı bu kişilerin anket sonuçları değerlendirmeye alınmamıştır.

5.3.1. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Genel Özellikleri

Çizelge 5.3.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Sertifikalı Tarım Danışmanı

Anket Sayısı

İl Adı

Toplam Özel Tarım

Danışmanı Sayısı

Yapılan Anket Sayısı

Temsil Oranı (%)

Oransal Payı (%)

Konya 25 20 80.00 58.82

Aksaray 28 12 42.86 35.30

Karaman 1 1 100.00 2.94

Niğde 1 1 100.00 2.94

KOP Bölgesi 55 34 61.82 100,00

Sertifikalı Tarım Danışmanlığı sisteminin asıl amacı; ülke düzeyinde yaygın,

etkin ve verimli bir tarımsal yayım ve danışmanlık sistemi oluşturarak; çiftçi/tarımsal

işletme sahiplerinin bilgi, teknik, yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve

yeterli düzeyde karşılanmasını sağlamaktır.

KOP Bölgesinde görüşülen tarımsal yayım hizmeti veren Sertifikalı Tarım

Danışmanlarının cinsiyet durumlarına bakıldığında erkek nüfusun ağırlıkta olduğu

buna karşılık kadın tarım danışmanı sayısının azlığı dikkat çekmektedir (Çizelge

5.3.2).

194

Çizelge 5.3.2. KOP Bölgesinde Sertifikalı Tarım Danışmanları

İller Cinsiyeti

Toplam Erkek Kadın

Aksaray 11 1 12

Karaman 1 0 1

Konya 12 8 20

Niğde 1 0 1

KOP Bölgesi 25 9 34

Sertifikalı tarım danışmanlarının genel özellikleri itibariyle bakıldığında KOP

bölgesi genelinde %73.53’ünün erkek, %26.47’sinin ise kadın olduğu belirlenmiştir

(Çizelge 5.3.3).

Çizelge 5.3.3. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Cinsiyet Durumu (%)

İller Cinsiyeti

Toplam Erkek Kadın

Aksaray 91.67 8.33 100.00

Karaman 100.00 0.00 100.00

Konya Niğde

60.00 100.00

40.00 0.00

100.00 100.00

KOP Bölgesi 73.53 26.47 100.00

Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Cinsiyetlerine Göre Yaş durumlarına

bakıldığında Çizelge 5.3.4’ e göre ortalama yaşın 41,73 olduğu, erkek danışmanlarda

yaş ortalaması 43,54 iken kadınlarda 36,89 olduğu görülmektedir (Çizelge 5.3.4).

Medeni durumları itibariyle bölge genelinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının

%75,76’sı evli iken %24,24’ü bekardır (Çizelge 5.3.5).

Çizelge 5.3.4. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Cinsiyetlerine Göre Yaşları

İller Cinsiyet Yaş

Aksaray

Erkek 45.18

Kadın 46.00

Ortalama 45.25

Konya

Erkek 43.25

Kadın 35.75

Ortalama 40.25

KOP Bölgesi

Erkek 43.54

Kadın 36.89

Ortalama 41.73

195

Çizelge 5.3.5. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Medeni Durumu (%)

Medeni Durum

Toplam Evli Bekar

Aksaray 83.33 16.67 100.00

Konya 75.00 25.00 100.00

KOP Bölgesi 75.76 24.24 100.00

Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Eşlerinin Meslek Durumu çalışmalarında

eşlerinin yönlendirici etkisinin olup olmadığının ortaya konulması amacıyla evli olan

Sertifikalı Tarım Danışmanlarının eşlerinin mesleği sorulmuş ve KOP Bölge

ortalamasında eşlerin %36’sının çalışmadığı belirlenmiştir. Tarım danışmanlarının

eşlerinin en önemli meslek gruplarını, Ziraat Mühendisi, Öğretmen, Bilgisayar-

pazarlama uzmanı, tarım danışmanı, işletmeci ve sağlıkçı olduğu belirlenmiştir.

Genel ortalamada eş meslek grubunun %20’sinin Ziraat Mühendisi olması bu kitlenin

tarımsal yayım çalışmalarında eşlerinden destek alabileceğini düşündürmektedir

(Çizelge 5.3.6)

Çizelge 5.3.6. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Eşlerinin Meslek Durumu (%)

Eş Meslek Durumu İller

Ortalama Aksaray Konya

Çalışmıyor 50.00 26.67 36.00

Ziraat Mühendisi 10.00 26.67 20.00

Öğretmen 20.00 8.00

Esnaf 10.00 6.67 8.00

Bilgisayar Pazarlama Uzmanı

0.00 13.33 8.00

Tarım Danışmanı 0.00 6.67 4.00

İşletmeci 0.00 6.67 4.00

Ekonomist 0.00 6.67 4.00

Sağlıkçı 0.00 6.67 4.00

Tekstil Teknikeri 10.00 4.00

KOP Bölgesi 100.00 100.00 100.00

Tarım danışmanlarının yaşadıkları yer, tarımsal yayım faaliyetinin kırsal alana

ulaştırılmasında önemli bir etken olabilmektedir. Sertifikalı tarım danışmanlarının

yaşadığı yer %96.97’si il merkezinde ikamet ederken, %3.03’ü ilçe merkezinde

yaşamaktadır (Çizelge 5.3.7).

196

Çizelge 5.3.7. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaşadığı Yer (%)

Yaşadığı yer

Toplam İlçe Merkezi İl Merkezi

Aksaray 8.33 91.67 100.00

Konya 0.00 100.00 100.00

KOP Bölgesi 3.03 96.97 100.00

KOP Bölgesinde serbest tarım danışmanlarının eğitim durumu incelendiğinde

ise %72,73’ü Lisans, %3,03’ü yüksek lisans derecesine sahiptir. Özellikle Konya

ilinde Lisan programı bitirmiş olan personelin oranı (%90) yüksek iken Aksaray ilinde

Ön lisans ve Lisans mezunu aynı oranda yer almaktadır (Çizelge 5.3.8).

Çizelge 5.3.8. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Eğitim Durumu (%)

İller Cinsiyet Eğitim Durumu

Toplam Ön Lisans Lisans

Yüksek Lisans

Aksaray

Erkek 45.45 45.45 9.09 100.00

Kadın 100.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 50.00 41.67 8.33 100.00

Konya

Erkek 16.67 83.33 0.00 100.00

Kadın 0.00 100.00 0.00 100.00

Ortalama 10.00 90.00 0.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 29.17 66.67 4.17 100.00

Kadın 11.11 88.89 0.00 100.00

Ortalama 24.24 72.73 3.03 100.00

Araştırma bölgesinde görüşülen sertifikalı tarım danışmanlarının %72,73’ü en

az lisans seviyesinde eğitim seviyesine sahip olmasının yanı sıra görüşülenlerin

lisans öncesi çalıştıkları tarım alanı ile ilgili Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık

Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi gibi eğitim

kurumlarından herhangi birinden mezun olup olmadıkları araştırılmıştır. Elde edilen

sonuçlar tarım danışmanlarının geçmişlerinde tarım ile ilgili bir eğitimlerinin olup

olmadığı ile ilgili bir bilginin oluşmasını sağlamış olup, KOP Bölgesinde serbest tarım

danışmanı personelinin %21,21’inin Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek

Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi gibi eğitim kurumlarından

herhangi birinden mezun oldukları belirlenmiştir (Çizelge 5.3.9).

197

Çizelge 5.3.9. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık

Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi Kurumlarından

Birinden Mezun Olma Durumu (%)

İller Mezun Olma Durumu

Toplam Evet Hayır

Aksaray 41.67 58.33 100.00

Konya 10.00 90.00 100.00

KOP Bölgesi 21.21 78.79 100.00

Çizelge 5.3.10’da sertifikalı tarım danışmanlarının lisans mezuniyet

programları gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde yaklaşık %32’si hayvancılık

alanındaki bölümlerden mezun iken diğerleri bitkisel ve tarım ekonomisi, tarım

makinaları gibi genel bölümlerden mezun kişilerdir.

Çizelge 5.3.10. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Ön Lisans ve Lisans Mezuniyet

Bölümleri (%)

İller Ön Lisans Bölümleri Cinsiyeti

Toplam Erkek Kadın

Aksaray

Süt Ürünleri 50.00 100.00 60.00

Genel Tarım 25.00 0.00 20.00

Hayvan Sağlığı 25.00 0.00 20.00

Toplam 100.00 100.00 100.00

Konya Tarla Bitkileri 100.00 0.00 100.00

Toplam 100.00 0.00 100.00

KOP Bölgesi

Tarla Bitkileri 20.00 0.00 16.67

Süt Ürünleri 40.00 100.00 50.00

Genel Tarım 20.00 0.00 16.67

Hayvan Sağlığı 20.00 0.00 16.67

Toplam 100.00 100.00 100.00

İller Lisans Bölümleri

Aksaray

Veteriner Hekimlik 28.57 0.00 28.57

Ziraat Mühendisliği 28.57 0.00 28.57

Zootekni 28.57 0.00 28.57

Süt Ürünleri 14.29 0.00 14.29

Toplam 100.00 0.00 100.00

Konya




Zootekni 20.00 0.00 11.76

Toprak Bilimi 0.00 28.57 11.76

Tarım Ekonomisi 10.00 14.29 11.76

Tarım Makineleri 20.00 0.00 11.76

Toplam 100.00 100.00 100.00

198

KOP Bölgesi




Zootekni 22.22 0.00 16.00

Toprak Bilimi 0.00 28.57 8.00

Süt Ürünleri 5.56 0.00 4.00

Tarım Ekonomisi 5.56 14.29 8.00

Tarım Makineleri 11.11 0.00 8.00

Toplam 100.00 100.00 100.00

Tarımsal yayım danışmanlarının eğitim düzeyi ve mezun oldukları bölümler

kadar yabancı dil bilme durumları da önemli bir göstergedir. Tarımsal yeniliklerin

takibi açısından tarım danışmanlarının iyi bir yabancı dil bilmesi önem taşımaktadır.

Araştırma bölgesinde tarımsal yayım uzmanlarının %75.76’sı yabancı dil bildiklerini

belirtmişlerdir. Özellikle Konya ilindeki yabancı dil bilen tarım danışmanlarının oranı

diğer illere göre daha yüksek seviyededir (Çizelge 5.3.11).

Çizelge 5.3.11. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yabancı Dil Bilme Durumları (%)

İller Cinsiyet Yabancı dil biliyor musunuz?

Toplam Evet Hayır

Aksaray

Erkek 54.55 45.45 100.00

Kadın 100.00 0.00 100.00

Ortalama 58.33 41.67 100.00

Konya

Erkek 75.00 25.00 100.00

Kadın 100.00 0.00 100.00

Ortalama 85.00 15.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 66.67 33.33 100.00

Kadın 100.00 0.00 100.00

Ortalama 75.76 24.24 100.00

Bilinen yabancı dillerin konuşma, yazma, okuma ve anlama konusunda

sertifikalı tarım danışmanlarının durumları incelendiğinde ise; özellikle en geniş

kullanım alanı olan İngilizce dilinde seviyelerin genelde düşük olduğu görülmektedir.

Bölgedeki sertifikalı tarım danışmanlarının yabancı dil bilme seviyelerinin düşük

olması özellikle uluslararası alandaki yeniliklerin takibi ve değerlendirilmesi

konusunda sorunların oluşmasına neden olabilir (Çizelge 5.3.12.).

199

Çizelge 5.3.12. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yabancı Dil Bilme Durumları (%)

İngilizce konuşma İngilizce yazma İngilizce okuma İngilizce anlama

Bilmiyor Az

Biliyor Orta

Düzey İyi

Derecede Bilmiyor

Az Biliyor

Orta Düzey

İyi Derecede

Bilmiyor Az

Biliyor Orta

Düzey İyi

Derecede Bilmiyor

Az Biliyor

Orta Düzey

İyi Derecede

AKSARAY 14.29 42.86 42.86 0.00 0.00 57.14 42.86 0.00 14.29 28.57 57.14 0.00 0.00 57.14 42.86 0.00

KONYA 0.00 66.67 22.22 11.11 0.00 90.00 0.00 10.00 0.00 80.00 10.00 10.00 0.00 70.00 20.00 10.00

Fransızca konuşma Fransızca yazma Fransızca okuma Fransızca anlama

Bilmiyor Az

Biliyor Orta

Düzey İyi

Derecede Bilmiyor

Az Biliyor

Orta Düzey

İyi Derecede

Bilmiyor Az

Biliyor Orta

Düzey İyi

Derecede Bilmiyor

Az Biliyor

Orta Düzey

İyi Derecede

AKSARAY

KONYA 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00

Almanca konuşma Almanca yazma Almanca okuma Almanca anlama

Bilmiyor Az

Biliyor Orta

Düzey İyi

Derecede Bilmiyor

Az Biliyor

Orta Düzey

İyi Derecede

Bilmiyor Az

Biliyor Orta

Düzey İyi

Derecede Bilmiyor

Az Biliyor

Orta Düzey

İyi Derecede

AKSARAY

KONYA 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 50.00 50.00 0.00

Diğer konuşma Diğer yazma Diğer okuma Diğer anlama

Bilmiyor Az

Biliyor Orta

Düzey İyi

Derecede Bilmiyor

Az Biliyor

Orta Düzey

İyi Derecede

Bilmiyor Az

Biliyor Orta

Düzey İyi

Derecede Bilmiyor

Az Biliyor

Orta Düzey

İyi Derecede

AKSARAY 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00

KONYA 0.00 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 50.00 50.00

200

Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bilişim Teknolojilerini Kullanabilme Durumları

tarımsal yayım personelinin kendini geliştirme ve yeni fikirler elde edinme noktasında

önemli bir avantaja sahiptir. Tarım danışmanlarının bilişim teknolojilerini kullanma

durumlarını puanlamalarını istenmiş ve sonuçlar Çizelge 5.3.13’de verilmiştir. Çizelge

incelendiğinde KOP bölgesinde tarımsal yayım personelinin bilgisayar, cep telefonu,

internet gibi bilişim teknolojilerini iyi düzeyde kullandıkları belirlenmiştir. Sertifikalı

Tarım Danışmanlarının günlük kullandıkları internet saati ortalama bölge düzeyinde

yaklaşık 4 saat olarak belirtilmiştir (Çizelge 5.3.14.).

Çizelge 5.3.13. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bilişim Teknolojilerini Kullanabilme

Durumları (Puan)

İller Cinsiyet Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar,

cep telefonu, internet vb.) kullanım seviyesi

Aksaray

Erkek 7.00

Kadın 4.00

Ortalama 6.75

Konya

Erkek 6.92

Kadın 7.38

Ortalama 7.10

KOP Bölgesi

Erkek 6.96

Kadın 7.00

Ortalama 6.97

Çizelge 5.3.14. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Günde Kullandıkları İnternet Saati

(Saat)

İller Cinsiyet Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar,

cep telefonu, internet vb.) kullanım seviyesi

Aksaray

Erkek 3.45

Kadın 1.00

Ortalama 3.25

Konya

Erkek 3.25

Kadın 4.88

Ortalama 3.90

KOP Bölgesi

Erkek 3.54

Kadın 4.44

Ortalama 3.79

201

5.3.2. Sertifikalı tarım danışmanlarının mesleki deneyimleri ve faaliyetleri

Sektörde üreticinin güvenini kazanması açısından sertifikalı tarım

danışmanlarının mesleki deneyimleri büyük önem taşımaktadır. KOP bölgesinde

tarım danışmanlarının özel sektörde ortalama çalışma yılı 3 olarak belirlenmiştir

(Çizelge 5.3.15).

Çizelge 5.3.15. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Özel Sektörde Çalışma Süreleri

(Mesleki Deneyim) (Yıl)

İller Cinsiyet Özel Sektörde Çalışma

Süresi (Yıl)

Aksaray

Erkek 2.73

Kadın 2.00

Ortalama 2.67

Konya

Erkek 3.50

Kadın 2.38

Ortalama 3.03

KOP Bölgesi

Erkek 3.11

Kadın 2.33

Ortalama 2.89

Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarına tarım danışmanı olarak

çalışmadan önce özel sektörde iş deneyimi sorulduğunda %63.64’ü deneyimi

olduğunu belirtmiştir. Aynı durum erkeklerde %75 iken kadınlarda %33’e düşmektedir

(Çizelge 5.3.16).

Çizelge 5.3.16. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Özel Sektör Deneyimleri (%)

İller Cinsiyet

Tarım danışmanı olarak çalışmadan önce tarım

sektöründe iş deneyiminiz oldu mu?

Toplam

Evet Hayır

Aksaray

Erkek 72.73 27.27 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 66.67 33.33 100.00

Konya

Erkek 83.33 16.67 100.00

Kadın 37.50 62.50 100.00

Ortalama 65.00 35.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 75.00 25.00 100.00

Kadın 33.33 66.67 100.00

Ortalama 63.64 36.36 100.00

202

Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarına tarım danışmanı olarak

çalışmadan önce kamu sektöründe iş deneyimi sorulduğunda %37.50’si deneyimi

olduğunu belirtmiştir. Aynı durum erkeklerde %43.48 iken kadınlarda %22.22’ye

düşmektedir. Dolayısıyla araştırma bölgesinde özel sektörde çalışıp daha sonra

sertifikalı tarım danışmanlığı yapan kişi sayısı daha fazladır (Çizelge 5.3.17).

Çizelge 5.3.17. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kamu Deneyimleri (%)

İller Cinsiyet

Tarım danışmanı olarak çalışmadan önce tarım

sektöründe iş deneyiminiz oldu mu?

Toplam

Evet Hayır

Aksaray

Erkek 54.55 45.45 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 50.00 50.00 100.00

Konya

Erkek 36.36 63.64 100.00

Kadın 25.00 75.00 100.00

Ortalama 31.58 68.42 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 43.48 56.52 100.00

Kadın 22.22 77.78 100.00

Ortalama 37.50 62.50 100.00

Daha önce kamuda çalışan sertifikalı tarım danışmanlarının hangi kurumlarda

görev aldıklarına bakılacak olursa Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarım Kredi

Kooperatifi, Ziraat Odası ve Karadeniz Birlik şeklinde sıralanmaktadır. KOP Bölgesi

ortalamasına göre %66.67’si Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nda çalışmıştır

(Çizelge 5.3.18).

Çizelge 5.3.18. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kamu Deneyimlerini Elde Ettiği

Kamu Kurum ve Kuruluşları (%)

İller Cinsiyet

Çalışılan Resmi Kurumun Adı

Total Gıda Tarım

ve Hayvancılık Bakanlığı

Karadeniz Birlik

Tarım Kredi Kooperatifi

Ziraat Odası

Aksaray Erkek 83.33 16.67 0.00 0.00 100.00

Ortalama 83.33 16.67 0.00 0.00 100.00

Konya

Erkek 75.00 0.00 25.00 0.00 100.00

Kadın 0.00 0.00 50.00 50.00 100.00

Ortalama 50.00 0.00 33.33 16.67 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 80.00 10.00 10.00 0.00 100.00

Kadın 0.00 0.00 50.00 50.00 100.00

Ortalama 66.67 8.33 16.67 8.33 100.00

203

Sertifikalı Tarım danışmanlarının yurt dışına çıkma durumları oradaki tarımla

ilgili konularda yenilikleri takip etme ve bunlardan üreticileri haberdar etme açısından

önem taşımaktadır. KOP bölge ortalamasına göre sertifikalı tarım danışmanlarının

%48.48’i daha önce yurt dışına çıktıklarını belirtmişlerdir. Aynı oran erkeklerde

%54.17 iken kadın tarım danışmanlarında %33.33’e düşmektedir. Buna göre tarım

danışmanlarının yaklaşık %50’sinin yurt dışı deneyimi olduğu söylenebilir (Çizelge

5.3.19).

Çizelge 5.3.19. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yurtdışına Çıkma Durumları (%)

İller Cinsiyet Şimdiye kadar yurt dışına

çıktınız mı? Toplam Evet Hayır

Aksaray

Erkek 63.64 36.36 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 58.33 41.67 100.00

Konya

Erkek 50.00 50.00 100.00

Kadın 37.50 62.50 100.00

Ortalama 45.00 55.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 54.17 45.83 100.00

Kadın 33.33 66.67 100.00

Ortalama 48.48 51.52 100.00

KOP bölgesindeki sertifikalı tarım danışmanlarının alanları ile ilgili eğitim

amaçlı mı yoksa sadece gezi amaçlı mı yurt dışında bulunduklarını belirlemek için

yurt dışına çıkma nedenleri sorulmuş ve buna göre %6.06’sının kurs veya seminer

amaçlı, %18.18’inin turistik gezi, %12.12’sinin aile ziyareti için yurt dışında

bulundukları belirlenmiştir (Çizelge 5.3.20).

Çizelge 5.3.20. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yurtdışına Çıkma Nedenleri (%)

İller Cinsiyet Aile ziyareti Turistik gezi

Kurs veya seminer amaçlı

Diğer

Evet Hayır Evet Hayır Evet Hayır Evet Hayır

Aksaray

Erkek 27.27 72.73 27.27 72.73 0.00 100.00 9.09 90.91

Kadın 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00

Ortalama 25.00 75.00 25.00 75.00 0.00 100.00 8.33 91.67

Konya

Erkek 8.33 91.67 8.33 91.67 16.67 83.33 8.33 91.67

Kadın 0.00 100.00 25.00 75.00 0.00 100.00 0.00 100.00

Ortalama 5.00 95.00 15.00 85.00 10.00 90.00 5.26 94.74

KOP Bölgesi

Erkek 16.67 83.33 16.67 83.33 8.33 91.67 8.33 91.67

Kadın 0.00 100.00 22.22 77.78 0.00 100.00 0.00 100.00

Ortalama 12.12 87.88 18.18 81.82 6.06 93.94 6.25 93.75

204

Sertifikalı tarım danışmanlarının mesleki örgütlere üyelik durumlarına gelince,

%96.97’si üye olduklarını belirtirken bu oran erkeklerde %100, kadınlarda ise %88.89

olarak belirlenmiştir (Çizelge 5.3.21).

Çizelge 5.3.21. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Örgütlere Üye Olma

Durumları (%)

İller Cinsiyet Mesleki örgütlere üye misiniz?

Toplam Hayır Evet

Aksaray

Erkek 0.00 100.00 100.00

Kadın 100.00 0.00 100.00

Ortalama 8.33 91.67 100.00

Konya

Erkek 0.00 100.00 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 0.00 100.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 0.00 100.00 100.00

Kadın 11.11 88.89 100.00

Ortalama 3.03 96.97 100.00

KOP Bölgesinde özel tarım danışmanlarının üye oldukları başlıca mesleki

örgütler öncelik sırasına göre Ziraat Mühendisleri Odası (%46.67), Ziraatçiler derneği

(11.11), Veteriner hekimler odası (%6.67), Tarımsal yayım ve danışmanlık derneği

(%6.67) şeklinde sıralanmaktadır (Çizelge 5.3.22).

205

Çizelge 5.3.22. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Üye Oldukları Mesleki Örgütler (%)

İller Cinsiyet

Mesleki Örgütler

Toplam Ziraat Mühendisleri

Odası

Ziraatçiler Derneği

Veteriner Hekimler

Odası

Tarımsal Yayım ve

Danışmanlık Derneği

Bil-Tek Proje

Çalıştay Kurulu

Akademik Takvim

Ziraat Odası

Damızlık Birliği

Veteriner-Sağlık

Teknikerler Derneği

Ev Ekonomisi

Derneği

Bitkisel Üretim Çiftçi

Rehberi

Diğer

Aksaray

Erkek 20.00 26.67 13.33 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.67 6.67 0.00 13.33 100.00

Ortalama 20.00 26.67 13.33 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.67 6.67 0.00 13.33 100.00

Konya

Erkek 56.25 6.25 6.25 12.50 6.25 6.25 6.25 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Kadın 61.54 0.00 0.00 7.69 7.69 7.69 0.00 7.69 0.00 0.00 7.69 0.00 100.00

Ortalama 58.62 3.45 3.45 10.34 6.90 6.90 3.45 3.45 0.00 0.00 3.45 0.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 40.63 15.63 9.38 6.25 3.13 3.13 6.25 0.00 3.13 3.13 0.00 6.25 100.00

Kadın 61.54 0.00 0.00 7.69 7.69 7.69 0.00 7.69 0.00 0.00 7.69 0.00 100.00

Ortalama 46.67 11.11 6.67 6.67 4.44 4.44 4.44 2.22 2.22 2.22 2.22 4.44 100.00

206

Araştırma alanında tarım danışmanlarının mesleki süreli yayınlara abone olma

durumuna bakıldığında ortalama %15.63’ü abone olduğunu geri kalan büyük bir

kısmı ise abone olmayıp düzenli takip etmediklerini belirtmiştir (Çizelge 5.3.23.). Bu

durum her ne kadar danışmanın kendini geliştirmesi açısından önemli olsa da ek bir

maliyet getirdiği için oranın düşük olduğu görülebilmektedir. Artık günümüzde süreli

yayın yerine internet gibi araçların daha fazla kullanıldığı da yadsınamaz bir gerçektir.

Çizelge 5.3.23. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Süreli Yayınlara Abone

Olma Durumu (%)

İller Cinsiyet Mesleki Yayınlara Abonelik

Toplam Evet Hayır

Aksaray Erkek 9.09 90.91 100.00

Ortalama 9.09 90.91 100.00

Konya

Erkek 8.33 91.67 100.00

Kadın 37.50 62.50 100.00

Ortalama 20.00 80.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 8.33 91.67 100.00

Kadın 37.50 62.50 100.00

Ortalama 15.63 84.38 100.00

Araştırma alanında sertifikalı tarım danışmanlarının mesleki süreli yayınları

okuma durumuna bakıldığında bölge genelinde cinsiyete göre çok fazla

değişmemekle birlikte ortalama da %45.45’i ilgisini çeken konu olduğunda, %36.36’sı

sürekli olarak okuduğunu, %18.18’i ise bazen okuduğunu belirtmiştir. Mesleki

konularla ilgili süreli yayınları takip etme güncel yeniliklerden haberdar olma ve buna

göre strateji belirleme açısından sertifikalı tarım danışmanları için önem arz

etmektedir (Çizelge 5.3.24).

Çizelge 5.3.24. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Süreli Yayınları Okuma

Sıklığı (%)

İller Cinsiyet

Okuma Sıklığı

Toplam İlgimi çeken konu olursa

Bazen okuyorum

Sürekli olarak okuyorum

Aksaray

Erkek 63.64 18.18 18.18 100.00

Kadın 0.00 0.00 100.00 100.00

Ortalama 58.33 16.67 25.00 100.00

Konya

Erkek 33.33 16.67 50.00 100.00

Kadın 37.50 25.00 37.50 100.00

Ortalama 35.00 20.00 45.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 50.00 16.67 33.33 100.00

Kadın 33.33 22.22 44.44 100.00

Ortalama 45.45 18.18 36.36 100.00

207

Araştırma alanında görüşülen sertifikalı tarım danışmanlarının günlük

yaşamlarını en fazla etkileyen unsurlar aslında çalışma performanslarını da etkileyen

en önemi unsurlardır. Bu nedenle olumsuzluk oluşturabilecek sorunların çözümüne

yönelik önleyici girişimler araştırma alanında etkin bir tarımsal yayım hizmetinin

sağlanması açısından önemidir. Çizelge 5.3.25 incelendiğinde sertifikalı tarım

danışmanlarının günlük yaşamlarını etkileyen en önemli faktörlerin başında sağlık

sorunları gelmektedir. Bunu ekonomik koşulların yetersizliği ve işyeri ile ilgili sorunlar

gösteriliştir. Buradan anlaşılacağı üzere sağlık dışındaki ekonomik koşullarının

yetersizliği ve iş yeri ilgili sorunların yüksek oranda gösterilmesi bu alanlarda

sertifikalı tarım danışmanlarının sıkıntı yaşadığını göstermektedir.

208

Çizelge 5.3.25 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Günlük Yaşamlarına Etki Eden Unsurların Dağılımı(%)

İller Cinsiyeti

Günlük yaşamınızı aşağıdaki durumlardan hangileri olumsuz etkiliyor?

Toplam Kendi sağlık

sorunlarım

Çocuklarımın sağlık

sorunları

Diğer aile bireylerinin

sağlık sorunları

Çocukların bakımıyla

ilgili sorular

Çocukların eğitimiyle

ilgili sorunlar

Aile içi ilişkilerdeki

sorunlar

Ekonomik koşulların yetersizliği

İş yeri ile ilgili

sorunlar

Aksaray

Erkek 21.88 21.88 9.38 3.13 3.13 9.38 12.50 18.75 100.00

Kadın 25.00 25.00 0.00 0.00 0.00 25.00 0.00 25.00 100.00

Ortalama 22.22 22.22 8.33 2.78 2.78 11.11 11.11 19.44 100.00

Konya

Erkek 19.44 16.67 5.56 8.33 13.89 8.33 16.67 11.11 100.00

Kadın 21.05 5.26 15.79 0.00 5.26 0.00 31.58 21.05 100.00

Ortalama 20.00 12.73 9.09 5.45 10.91 5.45 21.82 14.55 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 21.43 18.57 7.14 5.71 8.57 8.57 15.71 14.29 100.00

Kadın 21.74 8.70 13.04 0.00 4.35 4.35 26.09 21.74 100.00

Ortalama 21.51 16.13 8.60 4.30 7.53 7.53 18.28 16.13 100.00

209

5.3.3. Sertifikalı tarım danışmanlarının katıldığı hizmet içi eğitimler

Araştırma bölgesinde yer alan KOP illerinde özel tarım danışmanlarının

gelişimine katkıda bulunacak son 2 yıl içinde bir kursa katılıp katılmadıkları sorulmuş

buna göre %90,91’inin cevabı evet olmuştur. Konya ve Karaman illerinde söz konusu

oran %100 iken Aksaray ilinde %75 olarak tespit edilmiştir (Çizelge 5.3.26.).

Çizelge 5.3.26. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kendilerini Geliştirme Davranışları

(%)

İller Cinsiyet Öğrenim Çabası Olma Durumu

Toplam Hayır Evet

Aksaray

Erkek 27.27 72.73 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 25.00 75.00 100.00

Konya

Erkek 0.00 100.00 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 0.00 100.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 12.50 87.50 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 9.09 90.91 100.00

Bölgedeki sertifikalı tarım danışmanlarının son 2 yıl içinde kendilerini geliştirme

amaçlı öğrenim çabaları içinde öncelikle sertifikalı programlar, kurslar ve hizmet içi

eğitim programları gösterilmiştir. Genel olarak bakıldığında ise sertifikalı tarım

danışmanlarının kendilerini geliştirme amaçlı bu tür programlara fazla rağbet

göstermedikleri görülmektedir (Çizelge 5.3.27.).

210

Çizelge 5.3.27. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanı Başına Katıldıkları Eğitim Türlerinin Sayısı (Adet)

İller Cinsiyet Eğitim türü

Toplam Sertifika Kongre Seminer Kurs

Hizmetiçi Eğitim

Sempozyum Konferans Panel

Aksaray

Erkek 0.18 0.00 0.82 0.55 0.09 0.00 0.00 0.00 1.64

Kadın 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 0.00 1.00 0.00 3.00

Ortalama 0.17 0.00 0.75 0.67 0.08 0.00 0.08 0.00 1.75

Konya

Erkek 0.50 0.08 0.25 0.42 1.67 0.08 0.00 0.08 3.08

Kadın 2.00 0.00 0.00 0.25 1.00 0.00 0.00 0.00 3.25

Ortalama 1.10 0.05 0.15 0.35 1.40 0.05 0.00 0.05 3.15

KOP Bölgesi

Erkek 0.38 0.04 0.54 0.46 0.88 0.04 0.00 0.04 2.38

Kadın 1.78 0.00 0.00 0.44 0.89 0.00 0.11 0.00 3.22

Ortalama 0.76 0.03 0.39 0.45 0.88 0.03 0.03 0.03 2.61

211

KOP Bölgesinde bulunan Sertifikalı tarım danışmanlarının son iki yıl içinde

katıldıkları eğitim programlarının varlığının yanı sıra adet olarak da önemi bilindiği için

sayısı belirlenmiştir. Buna göre katılım sayısı bakımından öncelik sırasına göre

başlıca kurslar, tarım danışmanlığı, hayvan besleme ve bakımı, bitki koruma ve genel

hayvancılık şeklinde sıralanabilir (Çizelge 5.3.28.).

212

Çizelge 5.3.28. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Katıldıkları Eğitim

Programları (Adet)

Hizmet içi Eğitim Konuları Konya Aksaray KOP Bölgesi


Tarım Danışmanlığı 4 6 10 3 1 4 8 7 15

Hayvan Besleme ve Bakımı 2 0 2 2 2 4 5 2 7

Bitki Koruma 6 1 7 0 0 0 6 1 7

Genel Hayvancılık 2 0 2 3 0 3 5 0 5

Mali Mevzuatlar 1 2 3 1 0 1 2 2 4

Gübreleme 2 2 4 0 0 0 2 2 4

Su ve Sulama Teknikleri 2 1 3 0 0 0 2 1 3

Hayvan Sağlığı 1 0 1 2 0 2 3 0 3

İş Güvenliği Uzmanlığı 2 0 2 0 0 0 2 0 2

Kamulaştırma Bilirkişi Uzmanlığı

0 1 1 1 0 1 1 1 2

İlaç ve İlaçlama 2 0 2 0 0 0 2 0 2

Süt Hijyeni 2 0 2 0 0 0 2 0 2

Kuraklık-Çölleşme 1 1 2 0 0 0 1 1 2

Tarımsal Yayımcılık 1 1 2 0 0 0 1 1 2

Tohum ve Sürüm 1 1 2 0 0 0 1 1 2

Bilgisayar 0 1 1 0 0 0 0 1 1

Genel Tarım 0 1 1 0 0 0 0 1 1

Süt ve Süt Üretimi 0 0 0 1 0 1 1 0 1

Proje Hazırlama ve Döngüsü 1 0 1 0 0 0 1 0 1

Tıbbi Aromatik Bitkiler 1 0 1 0 0 0 1 0 1

Anaç Koyun-Keçi Kayıt Sistemi

0 0 0 1 0 1 1 0 1

Girişimcilik-Liderlik 0 0 0 1 0 1 1 0 1

Ayçiçeği Tarımı 1 0 1 0 0 0 1 0 1

KOP Projesi 0 0 0 1 0 1 1 0 1

Arıcılık 1 0 1 0 0 0 1 0 1

LPG Otogaz İstasyon Sorunları

0 1 1 0 0 0 0 1 1

IPARD 0 1 1 0 0 0 0 1 1

Reçete Yazma 0 1 1 0 0 0 0 1 1

Tarımsal İşler ve Planlama 0 1 1 0 0 0 0 1 1

Profesyonel İkna Teknikleri 0 1 1 0 0 0 0 1 1

Bitkisel Ürün Tarım Mekanizasyon

0 1 1 0 0 0 0 1 1

Beden Dili ve İletişim Teknikleri

0 0 0 1 0 1 1 0 1

Sütaş İşletme 0 0 0 1 0 1 1 0 1

Islah Çalışmaları 0 0 0 1 0 1 1 0 1

Tiest-İport 0 0 0 1 0 1 1 0 1

Aile Çiftliği Yetiştiriciliği 0 1 1 0 0 0 0 1 1

Bitkisel Hastalıklar 1 0 1 0 0 0 1 0 1

Toprak Koruma 1 0 1 0 0 0 1 0 1

Tarımsal Girdiler 1 0 1 0 0 0 1 0 1

Fidancılık 1 0 1 0 0 0 1 0 1

Danışmanlık Eğitimi Sorunları 1 0 1 0 0 0 1 0 1

Tarla Bitkileri 0 1 1 0 0 0 0 1 1

Çiftçi Yarışması 0 0 0 1 0 1 1 0 1

213

Sertifikalı tarım danışmanlarının katıldıkları eğitim programları (Seminer,

kongre, kurs, konferans, sempozyum, panel vb eğitim programları) faydalılık durumu

KOP bölgesi ortalamasına bakıldığında 4.35 adet olarak bulunmuştur. Konya ili

büyükşehir olması ve düzenlenen eğitim programlarının sayısının fazla olması

nedeniyle buradaki danışmanların ortalama 4.41 adet eğitim programına katıldıkları

belirlenmiştir. Söz konusu durum Aksaray ili için 4.20 adet iken Karaman ilinde 4.00

adet olarak tespit edilmiştir (Çizelge 5.3.29.).

Çizelge 5.3.29. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Katıldıkları Eğitim

Programları Faydalılık Durumu (Adet)

İller Eğitim Türü Ortalama N

Aksaray

Sertifika 5.00 2

Seminer 4.67 9

Kurs 3.43 7

Eğitim 4.00 1

Konferans 4.00 1

Ortalama 4.20 20

Konya

Sertifika 4.23 22

Kongre 5.00 1

Seminer 4.33 3

Kurs 4.00 5

Eğitim 4.58 26

Sempozyum 5.00 1

Panel 5.00 1

Ortalama 4.41 59

KOP Bölgesi

Sertifika 4.28 25

Kongre 5.00 1

Seminer 4.54 13

Kurs 3.67 12

Eğitim 4.56 27

Sempozyum 5.00 1

Konferans 4.00 1

Panel 5.00 1

Ortalama 4.35 81

214

5.3.4. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Tarımsal Yayım Faaliyet Stratejileri

Sertifikalı tarım danışmanlarının tarımsal yayım faaliyet stratejileri arasında yer

alan konular; altında yayım personelinin bölgede görev yapma süresi, hizmet

verdikleri üreticilere ait bazı bilgiler, çalıştıkları üreticileri belirleme şekilleri, görüşme

sıklığı, görüşme yeri, üreticilerin sorunlarının danışmanlara ulaşma şekli,

danışmanların üretici sorunlarının çözme şekli, üreticilerin danışmanlardan öncelikli

istedikleri bilgiler, danışmanların aynı bölgede ve aynı üretici ile çalışma sıklığı,

danışmanların bölgedeki tarımsal yapıyı tanıma durumları, danışmanlara göre

bölgedeki tarımın temel sorunları, danışmanlığa başlamadan önce eğitim alma

durumu, eğitim aldığı konular, bölgedeki yayım faaliyetlerindeki başarı durumu, en

fazla eksikliğini hissettikleri eğitim konuları gibi farklı başlıklar altında incelenmiştir.

Bunlardan ilki olan sertifikalı tarım danışmanlarının bulundukları bölgede yaptıkları

görev süresidir. Buradan elde edilecek olan bilgi sertifikalı tarım danışmanının bölge

tecrübesi hakkında fikir vericidir. Çizelge 5.3.30 incelendiğinde sertifikalı tarım

danışmanlarının bölge görev üresi KOP bölgesi genelinde 8,15 yıl olarak

hesaplanmıştır. Bu süre kadınlarda yaklaşık 4 yıl, erkeklerde ise 10 yıl civarındadır.

Çizelge 5.3.30. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgede Görev Yapma Süreleri

(Yıl)

İller Cinsiyet Ortalama N

Aksaray

Erkek 14.30 10

Kadın 2.00 1

Ortalama 13.18 11

Konya

Erkek 6.21 12

Kadın 4.13 8

Ortalama 5.38 20

KOP Bölgesi

Erkek 9.89 22

Kadın 3.89 9

Ortalama 8.15 31

Sertifikalı Tarım danışmanlarının bölgede hizmet verdikleri üreticilere ait

bilgiler Çizelge 5.3.31’de verilmiştir. Hizmet verilen üretici sayısı KOP bölge

ortalamasında 22 olarak belirlenmiştir. KOP bölgesinde sertifikalı tarım

danışmanlarının hizmet verdikleri üreticilerin ortalama kuru arazi miktarı 2510 dekar,

sulu arazi miktarı 5179 dekar, büyükbaş hayvan sayısı 1483 adet, küçükbaş hayvan

sayısı 4959 adet olarak tespit edilmiştir.

215

Çizelge 5.3.31. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgede Hizmet Verdikleri Üretici Bilgileri

Hizmet verilen üretici sayısı

Toplam kuru arazi(dekar)

Toplam sulu arazi(dekar)

Büyükbaş hayvan sayısı

Küçükbaş hayvan sayısı

Arı sayısı

Aksaray

Erkek

N 49 9 13 24 24 1

Toplam 658 18037 36377 4003 116603 40

Ortalama 13 2004 2798 167 4858 40

Kadın

N 2 2

Toplam 80 19640

Ortalama 40 9820

Toplam

N 51 9 13 24 26 1

Toplam 738 18037 36377 4003 136243 40

Ortalama 14 2004 2798 167 5240 40

Konya

Erkek

N 31 16 13 6 1 5

Toplam 993 31940 111817 40472 4000 3524

Ortalama 32 1996 8601 6745 4000 705

Kadın

N 12 5 8 1

Toplam 516 25311 27900 24184

Ortalama 43 5062 3487 24184

Toplam

N 43 21 21 6 2 5

Toplam 1509 57251 139717 40472 28184 3524

Ortalama 35 2726 6653 6745 14092 705

KOP Bölgesi

Erkek

N 90 25 26 30 35 6

Toplam 1731 49977 148194 44475 144615 3564

Ortalama 19 1999 5700 1483 4132 594

Kadın

N 14 5 8 3

Toplam 596 25311 27900 43824

Ortalama 43 5062 3487 14608

Toplam

N 104 30 34 30 38 6

Toplam 2327 75288 176094 44475 188439 3564

Ortalama 22 2510 5179 1483 4959 594

216

Sertifikalı tarım danışmanlarına göre hizmet verilmesi gereken üretici sayısı ve

özellikleri Çizelge 5.3.32’de verilmiştir. KOP Bölge ortalamasına göre bir sertifikalı

tarım danışmanıı üretici sayısı 63 kişi,sulu arazi miktarı 4089 dekar, kuru arazi miktarı

7071 dekar, büyükbaş hayvan sayısı 1486 adet ve küçükbaş hayvan sayısı 3114

adet olarak belirlenmiştir. İller bazında aynı verilere bakıldığında ise Konya ilinin

bütün veriler açısından bölge ortalamasının üzerinde olduğu görülmektedir (Çizelge

5.3.32).

Çizelge 5.3.32. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Hizmet Verilmesi Gereken

Üretici Sayısı ve Özellikleri

İller Cinsiyet Üretici Sayısı

Sulu Arazi Miktarı (Dekar)

Kuru Arazi

Miktarı (Dekar)

Büyükbaş Hayvan Sayısı (Baş)

Küçükbaş Hayvan Sayısı (Baş)

Aksaray Erkek 48 1.200 1917 895 3825

Ortalama 48 1.200 1917 895 3825

Konya

Erkek 79 5.499 8394 1629 2211

Kadın 66 3.890 8312 1933 3800

Ortalama 73 4.756 8360 1721 2688

KOP Bölgesi

Erkek 62 4.209 6451 1374 2956

Kadın 66 3.890 8312 1933 3800

Ortalama 63 4.089 7071 1486 3114

Sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştıkları çiftçileri belirleme şekilleri Çizelge

5.3.34’de verilmiştir. Buna göre tarım danışmanlarının %21.33’ü çalıştıkları üreticileri

kendi uzmanlık alanıyla uğraşan çiftçilerle daha önceden anlaşarak belirlediğini,

%20’si şirketin kendisinin üreticileri belirlediğini, %16.00’sı tanıdığı köylerden seçtiğini

ve %16.00’sı ise merkeze ya da oturduğu yere yakın olan köyleri ulaşım kolaylığı

nedeniyle seçtiğini belirtmiştir (Çizelge 5.3.33.).

217

Çizelge 5.3.33. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçileri Belirleme Şekilleri (%)

İller Cinsiyet

Çalıştığınız çiftçileri nasıl belirliyorsunuz?

Toplam Tanıdığım köylerden seçiyorum

Merkeze/ oturduğum yere yakın

olan köyleri seçiyorum

Kendi uzmanlık alanımla uğraşan çiftçilerle

anlaşıyorum

Şirket kendisi

ayarlıyor

Üretici değiştirmem sürekli aynı üreticilerle çalışırım

Belirli bir kriterim

yok

Yönetmelikteki kriterlere

uygun olarak

seçiyorum

Diğer

Aksaray

Erkek 0.00 0.00 17.65 41.18 0.00 11.76 11.76 17.65 100.00

Kadın 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 0.00 0.00 16.67 44.44 0.00 11.11 11.11 16.67 100.00

Konya

Erkek 22.22 25.00 19.44 5.56 11.11 0.00 16.67 0.00 100.00

Kadın 20.00 15.00 30.00 20.00 5.00 0.00 10.00 0.00 100.00

Ortalama 21.43 21.43 23.21 10.71 8.93 0.00 14.29 0.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 14.81 16.67 18.52 18.52 7.41 3.70 14.81 5.56 100.00

Kadın 19.05 14.29 28.57 23.81 4.76 0.00 9.52 0.00 100.00

Ortalama 16.00 16.00 21.33 20.00 6.67 2.67 13.33 4.00 100.00

218

Sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştıkları çiftçiler ile görüşme sıklığına

bakıldığında bölge ortalamasına göre %42.42’si 2 haftada bir defa, %18.18’i haftada

3-4 kez, %15.15’i her gün, %15.15’i ayda bir defa üreticilerle görüştüklerini belirtmiştir

(Çizelge 5.3.34.).

Çizelge 5.3.34. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçiler İle Görüşme

Sıklığı (%)

İller Cinsiyet

Her bir çiftçi ile görüşme sıklığınız nedir?

Toplam Her gün

Haftada 3-4 kez

Haftada bir defa

15 günde

bir defa

Ayda bir defa

Diğer

Aksaray

Erkek 0.00 18.18 0.00 81.82 0.00 0.00 100.00

Kadın 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 100.00

Ortalama 0.00 16.67 0.00 75.00 8.33 0.00 100.00

Konya

Erkek 8.33 16.67 16.67 33.33 16.67 8.33 100.00

Kadın 50.00 12.50 0.00 12.50 25.00 0.00 100.00

Ortalama 25.00 15.00 10.00 25.00 20.00 5.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 4.17 20.83 8.33 54.17 8.33 4.17 100.00

Kadın 44.44 11.11 0.00 11.11 33.33 0.00 100.00

Ortalama 15.15 18.18 6.06 42.42 15.15 3.03 100.00

Sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştıkları çiftçiler ile görüşme yerlerine

gelince %29.17’si ev ziyaretlerinde görüştüklerini, %16.67’si köy kahvelerindeki

toplantılarda, %15.50’si tarla ziyaretlerinde, %12.50’si çiftçiler ofise geldiklerinde

görüştüklerini kaydetmişlerdir (Çizelge 5.3.35.).

219

Çizelge 5.3.35. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçiler İle Görüşme Yerlerinin Dağılımı

İller Cinsiyet

Çiftçiler ile Görüşme Yerleri

Tarla ziyaretlerinde

Ev ziyaretlerinde Köy

kahvelerindeki toplantılarda

Çiftçiler ofise geldiklerinde

Çiftçi isteği doğrultusunda

Diğer Toplam

Sayı % Sayı % Sayı % Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %

Aksaray

Erkek 3 13.04 7 30.43 4 17.39 3 13.04 1 4.35 5 21.74 23 100.00

Kadın 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 100.00 1 100.00

Ortalama 3 12.50 7 29.17 4 16.67 3 12.50 1 4.17 6 25.00 24 100.00

Konya

Erkek 11 40.74 2 7.41 2 7.41 9 33.33 3 11.11 0 0.00 27 100.00

Kadın 5 22.73 3 13.64 2 9.09 6 27.27 6 27.27 0 0.00 22 100.00

Ortalama 16 32.65 5 10.20 4 8.16 15 30.61 9 18.37 0 0.00 49 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 3 13.04 7 30.43 4 17.39 3 13.04 1 4.35 5 21.74 23 100.00

Kadın 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 100.00 1 100.00

Ortalama 3 12.50 7 29.17 4 16.67 3 12.50 1 4.17 6 25.00 24 100.00

220

Sertifikalı tarım danışmanlarına üreticilerin sorunlarının ulaşma şekillerine

bakıldığında bölge ortalamasına göre %87.88’i Üreticilerin bizzat kendileri tarafından

sorunların iletildiğini, %9.09’u kendi gözlemleri sırasında, %3.03’ü ise önder çiftçiler

tarafından belirlendiğini belirtmişlerdir.

Çizelge 5.3.36. Çiftçilerin Sorunlarının Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Ulaşma

Şekilleri (%)

İller Cinsiyet

Sorun Ulaşma Şekli

Toplam Çiftçilerin kendileri

tarafından

Kendi gözlemlerim

sırasında

Önder çiftçiler

tarafından

Aksaray

Erkek 90.91 9.09 0.00 100.0

Kadın 100.00 0.00 0.00 100.0

Ortalama 91.67 8.33 0.00 100.0

Konya

Erkek 83.33 8.33 8.33 100.0

Kadın 87.50 12.50 0.00 100.0

Ortalama 85.00 10.00 5.00 100.0

KOP Bölgesi

Erkek 87.50 8.33 4.17 100.0

Kadın 88.89 11.11 0.00 100.0

Ortalama 87.88 9.09 3.03 100.0

Sertifikalı tarım danışmanlarının bölgede karşılaştıkları sorunları çözme

şekilleri Çizelge 5.3.37.’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde sertifikalı tarım

danışmanlarını kendilerine gelen sorunları daha çok kendi çözme eğilimindedirler

(%43,94). Bunun yanı sıra konu uzmanına danışırım diyenlerin oranı da yüksektir

(%25,76). Bunu cinsiyetler açısından değerlendirdiğimizde ise kadınların erkeklere

göre daha çok sorunları kendi değil konu uzmanından yardım alarak çözdükleri

görülmektedir.

221

Çizelge 5.3.37. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çiftçilerin Sorunlarını Çözme Şekilleri

İller Cinsiyet

Ulaşan Çiftçi Sorunlarını Değerlendirme Şekli

Toplam Konu ile ilgili uzman kişiye

danışırım

Araştırma kuruluşlarına iletir,

oradan çözüm bulurum

Tarım İl/İlçe Müdürlüğüne

iletirim, oradan çözüm bulurum

Kendim çözerim Diğer

Sayı % Sayı % Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %

Aksaray

Erkek 7 35.00 1 5.00 1 5.00 11 55.00 0 0.00 20 100.00

Kadın 1 50.00 0 0.00 0 0.00 1 50.00 0 0.00 2 100.00

Ortalama 8 36.36 1 4.55 1 4.55 12 54.55 0 0.00 22 100.00

Konya

Erkek 4 16.67 6 25.00 4 16.67 10 41.67 0 0.00 24 100.00

Kadın 5 26.32 5 26.32 3 15.79 6 31.58 0 0.00 19 100.00

Ortalama 9 20.93 11 25.58 7 16.28 16 37.21 0 0.00 43 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 11 24.44 7 15.56 5 11.11 22 48.89 0 0.00 45 100.00

Kadın 6 28.57 5 23.81 3 14.29 7 33.33 0 0.00 21 100.00

Ortalama 17 25.76 12 18.18 8 12.12 29 43.94 0 0.00 66 100.00

222

Üreticilerin tarım danışmanlarından istediği öncelikli bilgiler 1. 2. ve 3.

Derecede önemli konular olmak üzere sınıflandırılmış ve Çizelge 5.3.38’de verilmiştir.

Birinci derece önemli konular arasında öncelik sırasına göre yemleme ve bakım,

bitkisel ürün yetiştiriciliği, hayvan hastalıkları, tarımsal destekler yer almaktadır.

Önem sırasına göre ikinci derecede yer alan konular arasında ise sürü yönetimi,

toprak hazırlığı ve bitki koruma yer alırken üçüncü derece konular tarımsal destekler,

bitkisel ürün yetiştiriciliği, damızlık hayvan seçimi ve sulama teknikleri şeklinde

sıralanmaktadır.

223

Çizelge 5.3.38. Çiftçilerin Sertifikalı Tarım Danışmanlarından Öncelikli İstedikleri Bilgiler (%)

İstenilen Öncelikli Bilgi Konuları

Konya Aksaray KOP Bölgesi

Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama

1. Derecede Önemli Konular

Yemleme ve bakım 8.33 0.00 5.00 36.36 100.00 Ortalama 25.00 11.11 21.21

Bitkisel ürün yetiştiriciliği 16.67 12.50 15.00 18.18 0.00 16.67 16.67 11.11 15.15

Hayvan hastalıkları 8.33 12.50 10.00 27.27 0.00 25.00 16.67 11.11 15.15

Tarımsal destekler 16.67 12.50 15.00 18.18 0.00 16.67 16.67 11.11 15.15

Bitki koruma 25.00 12.50 20.00 0.00 0.00 0.00 12.50 11.11 12.12

Toprak hazırlığı 8.33 25.00 15.00 0.00 0.00 0.00 4.17 22.22 9.09

Ürün çeşit seçimi 8.33 12.50 10.00 0.00 0.00 0.00 4.17 11.11 6.06

Gübre ve gübreleme teknikleri 8.33 12.50 10.00 0.00 0.00 0.00 4.17 11.11 6.06


Sürü yönetimi 16.67 0.00 10.00 45.45 0.00 41.67 33.33 0.00 24.24


Bitki koruma 16.67 37.50 25.00 0.00 0.00 0.00 8.33 33.33 15.15


Damızlık hayvan seçimi 8.33 0.00 5.00 18.18 100.00 25.00 12.50 11.11 12.12

Yemleme ve bakım 0.00 0.00 0.00 18.18 0.00 16.67 8.33 0.00 6.06



Doğrudan ekim 8.33 0.00 5.00 0.00 0.00 0.00 4.17 0.00 3.03

Tarımsal yayım 0.00 12.50 5.00 0.00 0.00 0.00 0.00 11.11 3.03


Tarımsal destekler 25.00 0.00 15.00 27.27 0.00 25.00 25.00 0.00 18.18

Bitkisel ürün yetiştiriciliği 8.33 37.50 20.00 0.00 0.00 0.00 4.17 33.33 12.12

Damızlık hayvan seçimi 8.33 0.00 5.00 18.18 0.00 16.67 16.67 0.00 12.12

Sulama teknikleri 16.67 12.50 15.00 0.00 0.00 0.00 8.33 11.11 9.09


Sürü yönetimi 0.00 0.00 0.00 9.09 100.00 16.67 4.17 11.11 6.06


Pazarlama 16.67 0.00 10.00 0.00 0.00 0.00 8.33 0.00 6.06

Mevzuat 8.33 12.50 10.00 0.00 0.00 0.00 4.17 11.11 6.06


Bitki koruma 0.00 12.50 5.00 0.00 0.00 0.00 0.00 11.11 3.03


Yemleme ve bakım 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 4.17 0.00 3.03

Çevre 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 4.17 0.00 3.03

Koruyucu tarım teknikleri 8.33 0.00 5.00 0.00 0.00 0.00 4.17 0.00 3.03

224

Sertifikalı tarım danışmanlarının %40.63’ü çalışma alanı içinde sürekli çalıştığı

üreticiler olduğunu genelde üreticilerin değiştiğini belirtmiş, %31.25’i hep aynı

üreticilerle çalışıp değiştirmediğini, %25.00’i çoğunlukla aynı üreticilerle çalıştığını

belirtmiştir (Çizelge 5.3.39).Yine tarım danışmanlarının %46.88’i hep aynı bölgede

çalıştıklarını, %25.00’i çalışma alanı içinde sürekli çalıştığı bölgeler olduğunu genelde

bölgelerin değiştiğini, %18.75’i ise çoğunlukla aynı bölgede çalıştıklarını belirtmiştir

(Çizelge 5.3.40).

Çizelge 5.3.39. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Aynı Çiftçi İle Çalışma Sıklığı (%)

İller Cinsiyet

Bölgede Tarım Danışmanlığına başladığınızdan bu yana sürekli aynı çiftçi ile çalışma sıklığınız nedir?

Toplam Hep aynı

üreticilerle çalışırım,

değiştirmem

Çoğunlukla aynı

üreticilerle çalışırım

Çalışma alanım içinde

sürekli çalıştığım

üreticiler var ama genelde üreticilerim değişiyor

Sürekli olarak

çalıştığım üreticiler yok,

genelde değişiyor

Aksaray

Erkek 18.18 18.18 54.55 9.09 100.00

Kadın 0.00 0.00 100.00 0.00 100.00

Ortalama 16.67 16.67 58.33 8.33 100.00

Konya

Erkek 27.27 36.36 36.36 0.00 100.00

Kadın 62.50 12.50 25.00 0.00 100.00

Ortalama 42.11 26.32 31.58 0.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 21.74 30.43 43.48 4.35 100.00

Kadın 55.56 11.11 33.33 0.00 100.00

Ortalama 31.25 25.00 40.63 3.13 100.00

225

Çizelge 5.3.40. Sertifikalı Tarım Danışmanlarından Aynı Bölgede Çalışma Sıklığı (%)

İller Cinsiyet

Bölgede Tarım Danışmanlığına başladığınızdan bu yana aynı bölgede çalışma sıklığınız nedir?

Toplam

Hep aynı bölgede çalışırım, değiştirmem

Çoğunlukla aynı bölgede çalışırım

Çalışma alanım içinde sürekli çalıştığım bölgeler var ama genelde bölgelerim değişiyor

Sürekli çalışma bölgelerim değişiyor

Aksaray

Erkek 27.27 36.36 36.36 0.00 100.00

Kadın 0.00 0.00 100.00 0.00 100.00

Ortalama 25.00 33.33 41.67 0.00 100.00

Konya

Erkek 63.64 9.09 18.18 9.09 100.00

Kadın 62.50 0.00 12.50 25.00 100.00

Ortalama 63.16 5.26 15.79 15.79 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 43.48 26.09 26.09 4.35 100.00

Kadın 55.56 0.00 22.22 22.22 100.00

Ortalama 46.88 18.75 25.00 9.38 100.00

Sertifikalı tarım danışmanlarının %50’si bölgenin tarımsal yapısını iyi

tanıdıklarını, %34.38’i çok iyi bildiklerini, geri kalan %15.63’ü ise normal derecede

bildiklerini ifade etmişlerdir (Çizelge 5.3.41). Bölgedeki tarımsal yapıyı tanıma durumu

üreticinin danışmana güvenini oluşturacağı gibi danışmanın da alana hakim olması

kısa sürede sorunlara çözüm bulma açısından önem taşımaktadır.

Çizelge 5.3.41. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgedeki Tarımsal Yapıyı Tanıma

Durumu (%)

İller Cinsiyet

Bulunduğunuz bölgedeki tarımsal yapıyı tanıma durumunuz nedir?

Toplam Bölgenin tarımsal yapısını çok iyi tanırım

Bölgenin tarımsal yapısını

iyi tanırım

Bölgenin tarımsal yapısını normal tanırım

Aksaray

Erkek 36.36 45.45 18.18 100.00

Kadın 0.00 0.00 100.00 100.00

Ortalama 33.33 41.67 25.00 100.00

Konya

Erkek 54.55 45.45 0.00 100.00

Kadın 12.50 75.00 12.50 100.00

Ortalama 36.84 57.89 5.26 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 43.48 43.48 13.04 100.00

Kadın 11.11 66.67 22.22 100.00

Ortalama 34.38 50.00 15.63 100.00

226

Sertifikalı tarım danışmanlarına göre bölgedeki tarımın temel sorunları Çizelge

5.3.42’de verilmektedir. Çizelgeye göre dikkat çeken bazı noktalar şöyle sıralanabilir;

Konya ilindeki tarım danışmanları girdi fiyatlarının yüksekliği ve pazarlama sorununu

en önemli sorun olarak belirtirken, Karaman ve Aksaray illerinde kaliteli sürü yönetimi

yapacak kişilerin eksikliği, mera alanlarının yetersizliği, su yetersizliği ve sulama

teknikleri sorunu problem olarak ortaya konulmaktadır. KOP bölge genelinde girdi

fiyatlarının yüksekliği ve yeniliklere kapalılık tarımın temel sorunları arasında önem

arz etmektedir.

227

Çizelge 5.3.42. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Bölgedeki Tarımın Temel Sorunları (%)

Bölgenin En Önemli Tarımsal Sorunları Konya Aksaray KOP Bölgesi


Su yetersizliği ve sulama teknikleri sorunu 18.18 13.64 16.36 6.90 0.00 6.06 13.64 11.54 13.04

Girdilerin/Çıktıların yüksek olması 15.15 4.55 10.91 6.90 0.00 6.06 10.61 3.85 8.70

Eğitimsizlik 6.06 9.09 7.27 6.90 25.00 9.09 6.06 11.54 7.61

Yeniliklere kapalılık 15.15 0.00 9.09 3.45 25.00 6.06 9.09 3.85 7.61

Bilinçsiz gübreleme 6.06 18.18 10.91 3.45 0.00 3.03 4.55 15.38 7.61

Pazarlama 3.03 9.09 5.45 6.90 0.00 6.06 4.55 7.69 5.43

Mera alanlarının yetersizliği 0.00 0.00 0.00 10.34 25.00 12.12 6.06 3.85 5.43

Danışmanlara ihtiyaç duyulmaması 0.00 13.64 5.45 6.90 0.00 6.06 3.03 11.54 5.43

Finansman sıkıntısı ve desteklemelerin yetersizliği 0.00 9.09 3.64 3.45 0.00 3.03 3.03 7.69 4.35

Kaliteli sürü yönetimi yapacak kişilerin olmaması 0.00 0.00 0.00 10.34 0.00 9.09 6.06 0.00 4.35

Bilinçsiz üretim 3.03 4.55 3.64 3.45 0.00 3.03 3.03 3.85 3.26

Hayvan besleme hakkındaki yetersizlikler 3.03 0.00 1.82 6.90 0.00 6.06 4.55 0.00 3.26

Sahada uygulamalı eğitim yapacak danışmanın olmaması 0.00 4.55 1.82 0.00 0.00 0.00 0.00 3.85 1.09

Toprakların parçalı olması/toplulaştırmanın olmaması 3.03 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 1.52 0.00 1.09

Bilinçsiz ilaçlama 3.03 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 1.52 0.00 1.09

İklim koşulları ve yağış dengesizliği 3.03 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 1.52 0.00 1.09

Altyapı yetersizliği 0.00 4.55 1.82 0.00 0.00 0.00 0.00 3.85 1.09

Üreticilerin ilgisizliği 0.00 0.00 0.00 0.00 25.00 3.03 0.00 3.85 1.09

Çiftçi birliklerinin ve örgütlenmenin yeterli olmaması 0.00 4.55 1.82 0.00 0.00 0.00 0.00 3.85 1.09

Kalifiye eleman eksikliği 3.03 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 1.52 0.00 1.09

Islah alanları problemi 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 3.03 1.52 0.00 1.09

Alternatif ürünlerin kullanılmaması 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 3.03 1.52 0.00 1.09

Bitki hastalıkları hakkındaki yetersizlikler 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 3.03 1.52 0.00 1.09

Fiyatların istikrarsız olması 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 3.03 1.52 0.00 1.09

Tohum kalitesinin düşük olması (sertifikalı tohumun kullanılmaması) 3.03 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 1.52 0.00 1.09

Yanlış kişi ve ürüne verilen desteklemeler 0.00 4.55 1.82 0.00 0.00 0.00 0.00 3.85 1.09

Üretime yönelik teşvik faaliyetlerinin yapılmaması 3.03 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 1.52 0.00 1.09

Çiftçilerin vergi vermekten kaçınmaları 3.03 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 1.52 0.00 1.09

Hayvan ıslahına önem verilmemesi 3.03 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 1.52 0.00 1.09

Fatura borçlarının ertelenmesi ve bunlara uygulanan faiz oranları 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 3.03 1.52 0.00 1.09

Ulaşım sorunları 3.03 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 1.52 0.00 1.09

Ticari firmaların çiftçilere adil fiyat sunmaması 3.03 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 1.52 0.00 1.09


Hayvancılığın hızlı gelişmesi ile işletmelerde ortaya çıkan problemler 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 3.03 1.52 0.00 1.09

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

228

Sertifikalı tarım danışmanlarının danışmanlığa başlamadan önce eğitim alma

durumları ve bu eğitimin süresi belirlenmek istenmiş buna göre danışmanların

%87.88’i eğitim aldıklarını ve bu eğitimin ortalama 18.28 saat süreli olduğu tespit

edilmiştir (Çizelge 5.3.43). Sertifikalı tarım danışmanlarının danışmanlığa

başlamadan önce eğitim aldıkları öncelikli konular tarımsal yayım ve danışmanlık,

sunuş teknikleri, kişisel gelişim ve proje hazırlama tekniği şeklinde sıralanmıştır

(Çizelge 5.3.44).

Çizelge 5.3.43. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Danışmanlığa Başlamadan Önce

Eğitim Alma Durumları (%) ve Eğitim Süreleri (Saat)

İller Cinsiyet

Danışmanlığa başlamadan önce size bir eğitim verildi mi?

Toplam Evet (%)

Süre (Saat)

Hayır (%)

Aksaray

Erkek 90.91 25.90 9.09 100.00

Kadın 0.00 - 100.00 100.00

Ortalama 83.33 25.90 100.00 100.00

Konya

Erkek 100.00 16.00 0.00 100.00

Kadın 87.50 11.29 12.50 100.00

Ortalama 95.00 14.26 5.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 91.67 20.50 8.33 100.00

Kadın 77.78 11.29 22.22 100.00

Ortalama 87.88 18.28 12.12 100.00

229

Çizelge 5.3.44. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Danışmanlığa Başlamadan Önce Eğitim Aldıkları Konular (%)

Eğitim Alınan Konular Aksaray Konya KOP Bölgesi


Tarımsal Yayım ve Danışmanlık 15.79 25.00 16.39 13.79 25.00 16.22 14.78 25.00 16.30

Sunuş Teknikleri 15.79 25.00 16.39 8.62 31.25 13.51 12.17 30.00 14.81

Kişisel Gelişim 14.04 25.00 14.75 8.62 31.25 13.51 11.30 30.00 14.07

Proje Hazırlama 12.28 25.00 13.11 8.62 6.25 8.11 10.43 10.00 10.37

Gübreleme 3.51 0.00 3.28 8.62 0.00 6.76 6.09 0.00 5.19

Toprak Hazırlığı 1.75 0.00 1.64 8.62 0.00 6.76 5.22 0.00 4.44

Zirai Mücadele 3.51 0.00 3.28 6.90 0.00 5.41 5.22 0.00 4.44

Hayvan Besleme 5.26 0.00 4.92 5.17 0.00 4.05 5.22 0.00 4.44

Sulama 3.51 0.00 3.28 5.17 0.00 4.05 4.35 0.00 3.70

Hasat Harman 1.75 0.00 1.64 5.17 6.25 5.41 3.48 5.00 3.70

Hayvan Bakımı 5.26 0.00 4.92 3.45 0.00 2.70 4.35 0.00 3.70

Sürü Yönetimi 5.26 0.00 4.92 3.45 0.00 2.70 4.35 0.00 3.70

Toprak Analizi 1.75 0.00 1.64 5.17 0.00 4.05 3.48 0.00 2.96

Damızlık Hayvan Seçimi 3.51 0.00 3.28 1.72 0.00 1.35 2.61 0.00 2.22

Hayvan Hastalıkları 3.51 0.00 3.28 1.72 0.00 1.35 2.61 0.00 2.22

Tohumculuk 1.75 0.00 1.64 1.72 0.00 1.35 1.74 0.00 1.48

Tarım Alet ve Makinaları 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 2.70 1.74 0.00 1.48

Diğer 1.75 0.00 1.64 0.00 0.00 0.00 0.87 0.00 0.74

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

230

Çizelge 5.3.45’e göre sertifikalı tarım danışmanlarının %54.55’i ilgili

yönetmeliği yeterli bulmamakta iken %36.36’sı kısmen yeterli olarak bulmuşlardır.

Danışmanların ilgili yönetmeliği yeterli bulmama nedenlerine bakıldığında ise hizmet

verilen yerin (hayvan sayısı, arazi büyüklüğü, çiftçi sayısı vs.) fazlalığı, ücretlerin az

olması, desteklemenin olmaması, danışmanlığın zorunlu hale gelmemesi ve

vergilerdeki adaletsiz durum şeklinde sıralanmaktadır (Çizelge 5.3.46).

Çizelge 5.3.45. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının İlgili Yönetmeliği Yeterli Bulma

Durumları (%)

İller Cinsiyet

Sertifikalı Tarım Danışmanlarının ilgili Yönetmeliği yeterli buluyor musunuz?

Toplam Evet, kesinlikle

yeterli

Kısmen yeterli

Yeterli değil

Aksaray

Erkek 18.18 45.45 36.36 100.00

Kadın 100.00 0.00 0.00 100.00

Ortalama 25.00 41.67 33.33 100.00

Konya

Erkek 0.00 25.00 75.00 100.00

Kadın 0.00 37.50 62.50 100.00

Ortalama 0.00 30.00 70.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 8.33 37.50 54.17 100.00

Kadın 11.11 33.33 55.56 100.00

Ortalama 9.09 36.36 54.55 100.00

231

Çizelge 5.3.46. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının İlgili Yönetmeliği Yeterli Bulmama Nedenleri

Nedenler Konya Aksaray KOP Bölgesi


Hizmet verilen yerin (hayvan sayısı, arazi büyüklüğü, çiftçi sayısı vs.) fazlalığı

12.50 0.00 7.50 20.00 0.00 16.67 15.38 0.00 10.34

Ücretlerin az olması 12.50 12.50 12.50 6.67 0.00 5.56 10.26 10.53 10.34

Destekleme yok 12.50 6.25 10.00 6.67 0.00 5.56 10.26 5.26 8.62

Danışmanlık zorunlu hale gelmelidir 8.33 12.50 10.00 6.67 0.00 5.56 7.69 10.53 8.62

Vergi adaletsizliği 4.17 12.50 7.50 13.33 0.00 11.11 7.69 10.53 8.62

Bağlayıcı maddeler yok 4.17 12.50 7.50 6.67 0.00 5.56 5.13 10.53 6.90

Çiftçilerle yapılan belge işlemlerinin sıkıntı yaratması

8.33 0.00 5.00 6.67 0.00 5.56 7.69 0.00 5.17

Branş konuları sorunlu 0.00 18.75 7.50 0.00 0.00 0.00 0.00 15.79 5.17

İzin konularında belirsizlik var 8.33 6.25 7.50 0.00 0.00 0.00 5.13 5.26 5.17

Uygulamada yetersiz danışmanlara da belge verilmesi

4.17 0.00 2.50 0.00 33.33 5.56 2.56 5.26 3.45

Denetimlerin az olması gerekiyor 4.17 6.25 5.00 0.00 0.00 0.00 2.56 5.26 3.45

Çok fazla prosedüre yer verilmesi 4.17 0.00 2.50 0.00 0.00 0.00 2.56 0.00 1.72

Üreticilerin belgelere sürekli sorun çıkarması 4.17 0.00 2.50 0.00 0.00 0.00 2.56 0.00 1.72

Tebliğlerdeki muğlak ifadeler 4.17 0.00 2.50 0.00 0.00 0.00 2.56 0.00 1.72

Danışmanların aktif olmalarını sağlayacak maddeler eklenmeli

0.00 0.00 0.00 0.00 33.33 5.56 0.00 5.26 1.72

Proje bazlı çalışmalar olmalı 0.00 0.00 0.00 0.00 33.33 5.56 0.00 5.26 1.72

Çiftçi toplantıları 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 5.56 2.56 0.00 1.72

İşletme ziyaret sıklıklarının düşürülmesi gerekiyor

0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 5.56 2.56 0.00 1.72

Çiftçi defterini doldurulması gereksiz 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 5.56 2.56 0.00 1.72

Hangi alanda kimlerle görüşüleceği belirsiz 0.00 6.25 2.50 0.00 0.00 0.00 0.00 5.26 1.72

Hizmetler gün bazında değerlendirilmelidir 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 5.56 2.56 0.00 1.72

Yapılan sözleşmelerin çiftçiye anlatılması gerekiyor

0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 5.56 2.56 0.00 1.72

Danışmanlığın yaygınlaşması sağlanmalı 4.17 0.00 2.50 0.00 0.00 0.00 2.56 0.00 1.72

Ödemelerin geç yapılması 0.00 6.25 2.50 0.00 0.00 0.00 0.00 5.26 1.72

Tarım İl Müdürlüğü yönetmelik hakkında bilgisiz 4.17 0.00 2.50 0.00 0.00 0.00 2.56 0.00 1.72

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

232

Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının kendilerini geliştirmek

için ihtiyaç duydukları eğitim programları 3 ana başlık altında incelenmiştir. Bunlar

sırası ile ;

Bitkisel; Ürün çeşit seçimi, Bitki koruma, Gübre ve Gübreleme Teknikleri,

Sulama Teknikleri

Hayvancılık; Hayvan hastalıkları, Yemleme ve bakım ve Sürü yönetimi,

Genel; Tarımsal destekler, genetik kaynakların korunması ve tarımsal yayım

Olarak belirlenmiştir (Çizelge 5.3.47).

Çizelge 5.3.47. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Kendilerinin Eğitim Alması

Gereken Konular

Eğitim Konuları Konya Aksaray KOP Bölgesi

Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Ort.

Tarımsal destekler

Gerek yok 58.33 12.50 27.27 100.00 41.67 22.22 36.36

Fena olmaz 16.67 12.50 0.00 0.00 8.33 11.11 9.09

Gerekli 25.00 75.00 72.73 0.00 50.00 66.67 54.55


Gerek yok 50.00 12.50 45.45 100.00 45.83 22.22 39.39

Fena olmaz 8.33 12.50 9.09 0.00 8.33 11.11 9.09

Gerekli 41.67 75.00 45.45 0.00 45.83 66.67 51.52

Bitki koruma

Gerek yok 25.00 0.00 54.55 100.00 37.50 11.11 30.30

Fena olmaz 25.00 25.00 9.09 0.00 16.67 22.22 18.18

Gerekli 50.00 75.00 36.36 0.00 45.83 66.67 51.52


Gerek yok 58.33 0.00 36.36 100.00 45.83 11.11 36.36

Fena olmaz 16.67 25.00 0.00 0.00 8.33 22.22 12.12

Gerekli 25.00 75.00 63.64 0.00 45.83 66.67 51.52

Sulama teknikleri

Gerek yok 50.00 12.50 27.27 100.00 37.50 22.22 33.33

Fena olmaz 25.00 37.50 9.09 0.00 16.67 33.33 21.21

Gerekli 25.00 50.00 63.64 0.00 45.83 44.44 45.45


Gerek yok 50.00 50.00 27.27 100.00 41.67 55.56 45.45

Fena olmaz 16.67 0.00 9.09 0.00 12.50 0.00 9.09

Gerekli 33.33 50.00 63.64 0.00 45.83 44.44 45.45

Tarımsal yayım

Gerek yok 66.67 50.00 27.27 100.00 45.83 55.56 48.48

Fena olmaz 16.67 12.50 18.18 0.00 16.67 11.11 15.15

Gerekli 16.67 37.50 54.55 0.00 37.50 33.33 36.36


Gerek yok 58.33 25.00 36.36 100.00 50.00 33.33 45.45

Fena olmaz 33.33 12.50 9.09 0.00 20.83 11.11 18.18

Gerekli 8.33 62.50 54.55 0.00 29.17 55.56 36.36

Pazarlama

Gerek yok 66.67 50.00 45.45 100.00 54.17 55.56 54.55

Fena olmaz 8.33 25.00 0.00 0.00 4.17 22.22 9.09

Gerekli 25.00 25.00 54.55 0.00 41.67 22.22 36.36


Gerek yok 66.67 62.50 54.55 0.00 58.33 55.56 57.58

Fena olmaz 8.33 25.00 0.00 0.00 4.17 22.22 9.09

Gerekli 25.00 12.50 45.45 100.00 37.50 22.22 33.33


Gerek yok 75.00 12.50 54.55 100.00 62.50 22.22 51.52

Fena olmaz 25.00 37.50 0.00 0.00 12.50 33.33 18.18

Gerekli 0.00 50.00 45.45 0.00 25.00 44.44 30.30

233

Yemleme ve bakım

Gerek yok 75.00 62.50 45.45 0.00 58.33 55.56 57.58

Fena olmaz 8.33 37.50 0.00 0.00 4.17 33.33 12.12

Gerekli 16.67 0.00 54.55 100.00 37.50 11.11 30.30

Sürü yönetimi

Gerek yok 66.67 62.50 45.45 0.00 54.17 55.56 54.55

Fena olmaz 25.00 25.00 0.00 0.00 12.50 22.22 15.15

Gerekli 8.33 12.50 54.55 100.00 33.33 22.22 30.30


Gerek yok 66.67 75.00 54.55 0.00 58.33 66.67 60.61

Fena olmaz 16.67 25.00 0.00 0.00 8.33 22.22 12.12

Gerekli 16.67 0.00 45.45 100.00 33.33 11.11 27.27

Organik tarım

Gerek yok 66.67 50.00 45.45 100.00 58.33 55.56 57.58

Fena olmaz 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 11.11 3.03

Gerekli 33.33 37.50 54.55 0.00 41.67 33.33 39.39

Kırsal Sosyoloji

Gerek yok 75.00 62.50 54.55 100.00 62.50 66.67 63.64

Fena olmaz 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 11.11 3.03

Gerekli 25.00 25.00 45.45 0.00 37.50 22.22 33.33

Çevre

Gerek yok 91.67 62.50 45.45 100.00 66.67 66.67 66.67

Fena olmaz 0.00 25.00 0.00 0.00 0.00 22.22 6.06

Gerekli 8.33 12.50 54.55 0.00 33.33 11.11 27.27

Mevzuat

Gerek yok 83.33 62.50 54.55 100.00 70.83 66.67 69.70

Fena olmaz 8.33 25.00 0.00 0.00 4.17 22.22 9.09

Gerekli 8.33 12.50 45.45 0.00 25.00 11.11 21.21

Tarım makinaları

Gerek yok 83.33 62.50 45.45 100.00 66.67 66.67 66.67

Fena olmaz 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 11.11 3.03

Gerekli 16.67 25.00 54.55 0.00 33.33 22.22 30.30


Gerek yok 66.67 50.00 27.27 100.00 50.00 55.56 51.52

Fena olmaz 33.33 25.00 9.09 0.00 20.83 22.22 21.21

Gerekli 0.00 25.00 63.64 0.00 29.17 22.22 27.27


Gerek yok 75.00 62.50 36.36 100.00 58.33 66.67 60.61

Fena olmaz 16.67 12.50 9.09 0.00 12.50 11.11 12.12

Gerekli 8.33 25.00 54.55 0.00 29.17 22.22 27.27


Gerek yok 75.00 25.00 54.55 100.00 66.67 33.33 57.58

Fena olmaz 16.67 25.00 0.00 0.00 8.33 22.22 12.12

Gerekli 8.33 50.00 45.45 0.00 25.00 44.44 30.30

Besin hijyeni

Gerek yok 75.00 62.50 30.00 100.00 56.52 66.67 59.38

Fena olmaz 16.67 12.50 10.00 0.00 13.04 11.11 12.50

Gerekli 8.33 25.00 60.00 0.00 30.43 22.22 28.13

Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının kendileri dışında diğer

tarımsal danışmanlık ile uğraşan arkadaşlarının gelişmesi için alması gerektiğini

düşündüğü eğitim programları sırası ile ;

Bitkisel; Bitki koruma, Gübre ve Gübreleme Teknikleri, Toprak hazırlığı ve

Sulama Teknikleri

Hayvancılık; Damızlık hayvan seçimi, Yemleme ve bakım ve Sürü yönetimi,

Genel; Tarımsal destekler, kırsal sosyoloji ve mevzuat

olarak belirlenmiştir (Çizelge 5.3.48).

234

Çizelge 5.3.48. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Diğer Tarım Danışmanlarının

Eğitim Alması Gereken Konular

Eğitim Konuları Konya Aksaray KOP Bölgesi

Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Ort.

Bitki koruma

Gerek yok 16.67 0.00 16.67 0.00 15.79 0.00 11.11

Fena olmaz 33.33 0.00 0.00 0.00 21.05 0.00 14.81

Gerekli 50.00 100.00 83.33 100.00 63.16 100.00 74.07

Tarımsal destekler

Gerek yok 50.00 14.29 16.67 0.00 36.84 12.50 29.63

Fena olmaz 0.00 14.29 0.00 0.00 0.00 12.50 3.70

Gerekli 50.00 71.43 83.33 100.00 63.16 75.00 66.67


Gerek yok 33.33 14.29 16.67 0.00 26.32 12.50 22.22

Fena olmaz 25.00 0.00 0.00 0.00 15.79 0.00 11.11

Gerekli 41.67 85.71 83.33 100.00 57.89 87.50 66.67


Gerek yok 25.00 14.29 16.67 0.00 21.05 12.50 18.52

Fena olmaz 25.00 28.57 0.00 0.00 15.79 25.00 18.52

Gerekli 50.00 57.14 83.33 100.00 63.16 62.50 62.96

Sulama teknikleri

Gerek yok 41.67 14.29 16.67 0.00 31.58 12.50 25.93

Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81

Gerekli 41.67 57.14 83.33 100.00 57.89 62.50 59.26

Kırsal Sosyoloji

Gerek yok 58.33 42.86 0.00 0.00 36.84 37.50 37.04

Fena olmaz 16.67 0.00 0.00 0.00 10.53 0.00 7.41

Gerekli 25.00 57.14 100.00 100.00 52.63 62.50 55.56


Gerek yok 41.67 28.57 16.67 0.00 31.58 25.00 29.63

Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81

Gerekli 41.67 42.86 83.33 100.00 57.89 50.00 55.56

Mevzuat

Gerek yok 41.67 42.86 16.67 0.00 31.58 37.50 33.33

Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81

Gerekli 41.67 28.57 83.33 100.00 57.89 37.50 51.85

Organik tarım

Gerek yok 50.00 28.57 16.67 0.00 36.84 25.00 33.33

Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81

Gerekli 33.33 42.86 83.33 100.00 52.63 50.00 51.85


Gerek yok 50.00 28.57 16.67 0.00 36.84 25.00 33.33

Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81

Gerekli 33.33 42.86 83.33 100.00 52.63 50.00 51.85

Yemleme ve bakım

Gerek yok 58.33 14.29 16.67 0.00 42.11 12.50 33.33

Fena olmaz 25.00 14.29 0.00 0.00 15.79 12.50 14.81

Gerekli 16.67 71.43 83.33 100.00 42.11 75.00 51.85

Pazarlama

Gerek yok 58.33 14.29 16.67 0.00 42.11 12.50 33.33

Fena olmaz 8.33 42.86 0.00 0.00 5.26 37.50 14.81

Gerekli 33.33 42.86 83.33 100.00 52.63 50.00 51.85


Gerek yok 41.67 28.57 16.67 0.00 31.58 25.00 29.63

Fena olmaz 25.00 28.57 0.00 0.00 15.79 25.00 18.52

Gerekli 33.33 42.86 83.33 100.00 52.63 50.00 51.85

235

Sürü yönetimi

Gerek yok 58.33 28.57 16.67 0.00 42.11 25.00 37.04

Fena olmaz 25.00 28.57 0.00 0.00 15.79 25.00 18.52

Gerekli 16.67 42.86 83.33 100.00 42.11 50.00 44.44


Gerek yok 58.33 14.29 16.67 0.00 42.11 12.50 33.33

Fena olmaz 25.00 28.57 0.00 0.00 15.79 25.00 18.52

Gerekli 16.67 57.14 83.33 100.00 42.11 62.50 48.15

Çevre

Gerek yok 50.00 28.57 16.67 0.00 36.84 25.00 33.33

Fena olmaz 16.67 42.86 0.00 0.00 10.53 37.50 18.52

Gerekli 33.33 28.57 83.33 100.00 52.63 37.50 48.15

Tarım makinaları

Gerek yok 33.33 28.57 16.67 0.00 26.32 25.00 25.93

Fena olmaz 33.33 28.57 0.00 0.00 21.05 25.00 22.22

Gerekli 33.33 42.86 83.33 100.00 52.63 50.00 51.85

Tarımsal yayım

Gerek yok 41.67 0.00 16.67 0.00 31.58 0.00 22.22

Fena olmaz 8.33 28.57 0.00 0.00 5.26 25.00 11.11

Gerekli 50.00 71.43 83.33 100.00 63.16 75.00 66.67


Gerek yok 33.33 42.86 16.67 0.00 26.32 37.50 29.63

Fena olmaz 8.33 28.57 0.00 0.00 5.26 25.00 11.11

Gerekli 58.33 28.57 83.33 100.00 68.42 37.50 59.26


Gerek yok 50.00 28.57 0.00 0.00 31.58 25.00 29.63

Fena olmaz 0.00 14.29 0.00 0.00 0.00 12.50 3.70

Gerekli 50.00 57.14 100.00 100.00 68.42 62.50 66.67


Gerek yok 33.33 14.29 16.67 0.00 26.32 12.50 22.22

Fena olmaz 16.67 42.86 0.00 0.00 10.53 37.50 18.52

Gerekli 50.00 42.86 83.33 100.00 63.16 50.00 59.26

Besin hijyeni

Gerek yok 66.67 28.57 16.67 0.00 47.37 25.00 40.74

Fena olmaz 16.67 42.86 0.00 0.00 10.53 37.50 18.52

Gerekli 16.67 28.57 83.33 100.00 42.11 37.50 40.74


Gerek yok 58.33 28.57 16.67 0.00 42.11 25.00 37.04

Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81

Gerekli 25.00 42.86 83.33 100.00 47.37 50.00 48.15

Sertifikalı tarım danışmanlarının bölgedeki faaliyetlerinizi değerlendiriniz

sorusuna verdikleri cevaplar Çizelge 5.3.49’da verilmektedir. Danışmanların

%15.63’ü üreticilerin tüm sorunlarına çözüm bulduklarını, %68.75’i üreticilerin

ilettikleri sorunların çoğuna, %15.63’ü sorunların bir kısmına çözüm bulduklarını

belirtmişlerdir. Ayrıca erkek danışmanlara göre kadınların çözüm bulma konusundaki

başarısının daha yüksek olduğu söylenebilir.

236


Faaliyetlerindeki Başarısı (%)

İller Cinsiyet

Bulunduğunuz bölgedeki faaliyetlerinizi lütfen değerlendirin

Toplam Üreticilerimin bana

ilettikleri tüm sorunlarına çözüm

buldum

Üreticilerimin bana ilettikleri sorunların

çoğuna çözüm buldum

Üreticilerimin bana ilettikleri sorunların bir kısmına çözüm

buldum

Aksaray

Erkek 9.09 63.64 27.27 100.00

Kadın 0.00 100.00 0.00 100.00

Ortalama 8.33 66.67 25.00 100.00

Konya

Erkek 18.18 72.73 9.09 100.00

Kadın 25.00 75.00 0.00 100.00

Ortalama 21.05 73.68 5.26 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 13.04 65.22 21.74 100.00

Kadın 22.22 77.78 0.00 100.00

Ortalama 15.63 68.75 15.63 100.00

Sertifikalı tarım danışmanlarının yayım faaliyetlerinde başarılı oldukları

konulara bakıldığında bitkisel üretimde toprak hazırlığı (% 81.82), toprak analizi

(%81.82), gübreleme (%90.91), zirai mücadele (%63.64), sulama (%63.64) öne

çıkmaktadır. Hayvan hastalıkları, hayvan besleme ve bakımı ile sürü yönetimi gibi

hayvansal üretimle ilgili konularda ise başarının daha az olduğu dikkat çekmektedir

(Çizelge 5.3.50).


Faaliyetlerindeki Başarılı Oldukları Konuların Dağılımı (%)

Konular Konya Aksaray

Erkek Kadın Erkek Kadın

Tohumculuk

Hiç 0.00 0.00 60.00 0.00

Az 9.09 25.00 30.00 0.00

Orta 36.36 25.00 0.00 0.00

İyi 54.55 50.00 10.00 0.00


Hiç 0.00 0.00 70.00 0.00

Az 9.09 12.50 20.00 0.00

Orta 9.09 25.00 0.00 0.00

İyi 81.82 62.50 10.00 0.00

Toprak Analizi

Hiç 9.09 0.00 60.00 0.00

Az 0.00 14.29 10.00 0.00

Orta 9.09 14.29 10.00 0.00

İyi 81.82 71.43 20.00 0.00

Gübreleme

Hiç 9.09 0.00 60.00 0.00

Az 0.00 0.00 30.00 0.00

Orta 0.00 28.57 0.00 0.00

İyi 90.91 71.43 10.00 0.00

237

Zirai Mücadele

Hiç 9.09 0.00 50.00 0.00

Az 18.18 12.50 10.00 0.00

Orta 9.09 25.00 30.00 0.00

İyi 63.64 62.50 10.00 0.00

Sulama

Hiç 9.09 0.00 60.00 0.00

Az 9.09 25.00 0.00 0.00

Orta 18.18 62.50 10.00 0.00

İyi 63.64 12.50 30.00 0.00

Hasat-Harman

Hiç 9.09 12.50 60.00 0.00

Az 9.09 12.50 10.00 0.00

Orta 27.27 75.00 10.00 0.00

İyi 54.55 0.00 20.00 0.00


Hiç 60.00 50.00 18.18 0.00

Az 10.00 25.00 9.09 0.00

Orta 10.00 25.00 0.00 0.00

İyi 20.00 0.00 72.73 100.00

Hayvan Bakımı

Hiç 54.55 50.00 0.00 0.00

Az 9.09 37.50 0.00 0.00

Orta 27.27 12.50 0.00 0.00

İyi 9.09 0.00 100.00 100.00

Hayvan Besleme

Hiç 63.64 50.00 0.00 0.00

Az 9.09 37.50 0.00 0.00

Orta 18.18 12.50 9.09 0.00

İyi 9.09 0.00 90.91 100.00


Hiç 63.64 50.00 9.09 0.00

Az 9.09 50.00 9.09 100.00

Orta 27.27 0.00 9.09 0.00

İyi 0.00 0.00 72.73 0.00

Sürü Yönetimi

Hiç 50.00 50.00 9.09 0.00

Az 8.33 50.00 9.09 0.00

Orta 16.67 0.00 18.18 100.00

İyi 25.00 0.00 63.64 0.00

Tarım Alet ve Makineleri

Hiç 18.18 12.50 44.44 0.00

Az 27.27 62.50 22.22 0.00

Orta 27.27 25.00 11.11 0.00

İyi 27.27 0.00 22.22 0.00

Tarımsal Yayım ve Danışmanlık

Hiç 9.09 0.00 0.00 0.00

Az 0.00 12.50 0.00 0.00

Orta 18.18 50.00 0.00 0.00

İyi 72.73 37.50 100.00 0.00

Proje hazırlama

Hiç 18.18 25.00 44.44 0.00

Az 27.27 37.50 0.00 0.00

Orta 18.18 25.00 44.44 0.00

İyi 36.36 12.50 11.11 0.00

Desteklemeler

Hiç 9.09 0.00 9.09 0.00

Az 9.09 25.00 18.18 0.00

Orta 18.18 25.00 9.09 0.00

İyi 63.64 50.00 63.64 0.00

Resmi kurum işleri

Hiç 9.09 0.00 20.00 0.00

Az 0.00 25.00 10.00 0.00

Orta 18.18 50.00 10.00 0.00

İyi 72.73 25.00 60.00 0.00

238

Sertifikalı tarım danışmanlarının en fazla eksikliğini hissettiği eğitim konularına

bakıldığında hayvan hastalıkları (%13.95), yenilikleri takip edememe (%9.30),

hayvancılık (%4.65), üreticideki eğitim eksikliği (%4.65), hayvan besleme ve bakımı

(%4.65) şeklinde sıralanmaktadır. Danışmanların %20.93’ü ise bu konuda cevap

belirtmemiştir (Çizelge 5.3.51).

Çizelge 5.3.52’ de sertifikalı tarım danışmanlarının eğitim almak istedikleri

konular verilmiştir. Danışmanların eksikliğini hissettiği konular öncelik sırasına göre

hayvan hastalıkları (%13.95), yenilikleri takip etme (%9.30), hayvan bakım besleme

(%4.65) ve üreticideki eğitim eksikliği (%4.65) şeklinde sıralanmaktadır.

Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eğitim Almak İstediği Konular bölge

ortalamasına göre proje hazırlama (%10.26), bitki koruma (%10.26), bakım ve

besleme (%10.26), süt ve süt ürünleri (%7.69), hayvancılık (%5.13), ilaçlama

(%5.13), gübreleme (%5.13) şeklinde belirlenmiştir (Çizelge 5.3.53).

Sertifikalı tarım danışmanlarının en fazla eğitim almak istediği kişisel gelişim

konulara bakıldığında beden dili ve iletişim (%5.71), sunuş teknikleri (%5.71) öncelikli

ihtiyaç duydukları konulardır. Çalışmaya katılan sertifikalı tarım danışmanlarının

%71.43 gibi büyük bir çoğunluğu ise bu konuda herhangi bir cevap vermemişlerdir

(Çizelge 5.3.53).

239

Çizelge 5.3.51. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eksikliğini Hissettiği Eğitim Konuları (%)

Konular Konya Aksaray KOP Bölgesi


Cevap yok 29.41 22.22 26.92 13.33 0.00 12.50 21.21 20.00 20.93


Yenilikleri takip edememe 11.76 11.11 11.54 6.67 0.00 6.25 9.09 10.00 9.30

Hayvancılık 5.88 0.00 3.85 6.67 0.00 6.25 6.06 0.00 4.65

Üreticideki eğitim eksikliği 5.88 0.00 3.85 6.67 0.00 6.25 6.06 0.00 4.65

Bakım, besleme 0.00 0.00 0.00 6.67 100.00 12.50 3.03 10.00 4.65

Tarım 5.88 0.00 3.85 6.67 0.00 6.25 6.06 0.00 4.65

Mekanizasyon 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33

Proje hazırlama 0.00 11.11 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 2.33

Yabancı dil 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33

Pazarlama 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 3.03 0.00 2.33

Politik engelleri aşamama 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33

Toprak analizi 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33

Koruyucu tarım uygulaması 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33


Bitki koruma 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 3.03 0.00 2.33

Demonstrasyon 0.00 11.11 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 2.33


Yönetmelikleri takip edememe 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33

Sertifikalı tohum kullanımı 0.00 11.11 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 2.33

Gübreleme 0.00 11.11 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 2.33

İletişim sorunu 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 3.03 0.00 2.33

Sürü yönetimi 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 3.03 0.00 2.33

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

240

Çizelge 5.3.52. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eğitim Almak İstediği Konular (%)



Cevap yok 33.33 9.09 23.08 0.00 0.00 0.00 18.52 8.33 15.38

Proje hazırlama 6.67 27.27 15.38 0.00 0.00 0.00 3.70 25.00 10.26

Bakım, besleme 0.00 0.00 0.00 36.36 0.00 33.33 14.81 0.00 10.26

Bitki koruma 6.67 18.18 11.54 9.09 0.00 8.33 7.41 16.67 10.26

Süt ve süt ürünleri 0.00 9.09 3.85 9.09 0.00 8.33 7.41 8.33 7.69

Hayvancılık 0.00 0.00 0.00 18.18 0.00 16.67 7.41 0.00 5.13

İlaçlama 6.67 9.09 7.69 0.00 0.00 0.00 3.70 8.33 5.13

Gübreleme 6.67 9.09 7.69 0.00 0.00 0.00 3.70 8.33 5.13

Rasyon hazırlama 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56

Ana arı üretimi 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56

Arı zehiri üretimi 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56

Suni tohumlama 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 3.70 0.00 2.56

Beden dili ve iletişim 0.00 9.09 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 8.33 2.56

Toprak analizi 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 3.70 0.00 2.56

Koruyucu tarım uygulaması 0.00 9.09 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 8.33 2.56

Hububat ekimi-hasatı 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56

Bilişim teknolojileri 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56

Meslek geliştirme 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56

Desteklemeler 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 3.70 0.00 2.56

Kırsal psikoloji 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 8.33 0.00 8.33 2.56

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

241

Çizelge 5.3.53. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eğitim Almak İstediği Kişisel Gelişim Konuları (%)



Cevap yok 64.29 62.50 63.64 81.82 100.00 83.33 73.08 66.67 71.43

Beden dili ve iletişim

7.14 12.50 9.09 0.00 0.00 0.00 3.85 11.11 5.71

Sunuş teknikleri

0.00 25.00 9.09 0.00 0.00 0.00 0.00 22.22 5.71

Proje hazırlama

0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 3.85 0.00 2.86

Yabancı dil 7.14 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 3.85 0.00 2.86

Girişimcilik 7.14 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 3.85 0.00 2.86

Pazarlama 7.14 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 3.85 0.00 2.86

Ekim süreci 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 3.85 0.00 2.86


7.14 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 3.85 0.00 2.86

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

242

Sertifikalı tarım danışmanlarına son altı ay içerisinde iş değiştirmeyi

düşündünüz mü sorusu yöneltilmiş buna karşılık %91.67’si hayır cevabı verirken

%6.06’sı evet cevabını vermiştir. Aksaray ve Karaman illerindeki danışmanlar iş

değiştirme gibi bir düşüncelerinin olmadıkları belirlenmiştir. Bölge ortalamasındaki

değişiklik Konya ilinden kaynaklanmaktadır (Çizelge 5.3.54).

Çizelge 5.3.54. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Son 6 Ay İçinde İş Değiştirme

Düşünceleri (%)

İller Cinsiyet

Son 6 ay içinde iş değiştirmeyi düşündünüz

mü? Toplam

Evet Hayır

Aksaray

Erkek 0.00 100.00 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 0.00 100.00 100.00

Konya

Erkek 16.67 83.33 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 10.00 90.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 8.33 91.67 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 6.06 93.94 100.00

Bölgenin tarımsal yayım çalışmalarında kuraklığa dayanıklı bitki çeşitleri ile

iklim değişikliğine uyum gibi konular öncelikli olarak dikkate alınması gereken konular

arasında yer almaktadır. KOP Bölgesinde tarım ile ilgili tüm kurum ve kuruluşların

suyun etkin kullanımı ile ilgili çalışmalar yapmaları, bölgede çalışan tarımsal yayım

personelinin özellikle sulama konusunda bitki su ihtiyacını dikkate alan programlar

yapması beklenen uygulamalar arasındadır. Bu amaçla bölgedeki tarımsal yayım

personeline bitki su ihtiyacına göre sulama programları yapıp yapmadıkları sorulmuş

ve tarımsal yayım personelinin %93.94’ü bu konuda program yapmadıklarını

belirtmişlerdir (Çizelge 5.2.55).

243

Çizelge 5.3.55. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bitki Su İhtiyacına Göre Program

Yapabilme Durumları (%)

İller Cinsiyet

Bitki su ihtiyacına göre sulama programı yapabiliyor

musunuz? Toplam

Evet Hayır

Aksaray

Erkek 0.00 100.00 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 0.00 100.00 100.00

Konya

Erkek 16.67 83.33 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 10.00 90.00 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 8.33 91.67 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 6.06 93.94 100.00

KOP Bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının koruyucu tarım uygulamaları

konusunda bilgi sahibi olma durumları incelendiğinde araştırmaya katılanların

%33.30’u evet biliyorum cevabı verirken, %66.70’i hayır cevabını vermiştir (Çizelge

5.3.56.).

Çizelge 5.3.56. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Koruyucu Tarım Uygulamalarını

Bilme Durumları (%)

İller Cinsiyet Koruyucu tarımı biliyor

musunuz? Toplam Evet Hayır

Aksaray

Erkek 41.70 58.30 100.00

Kadın 25.00 75.00 100.00

Ortalama 35.00 65.00 100.00

Konya

Erkek 36.40 63.60 100.00

Kadın 0.00 100.00 100.00

Ortalama 33.30 66.70 100.00

KOP Bölgesi

Erkek 37.50 62.50 100.00

Kadın 22.20 77.80 100.00

Ortalama 33.30 66.70 100.00

5.3.5. Sertifikalı tarım danışmanlarının işbirliği içinde bulunduğu kurum ve

kuruluşlar

Sertifikalı tarım danışmanlarının bölgedeki bilgi kaynaklarına bakıldığında ilk

üçü sırasıyla kendi meslektaşları, GTHB İl/İlçe Tarım Müdürlükleri ve internet olarak

sıralanmaktadır (Çizelge 5.3.57.).

244

Çizelge 5.3.57. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgedeki Bilgi Kaynaklarının Dağılımı (%)

Bilgi Kaynakları Konya Aksaray KOP Bölgesi


Meslektaşlar 14.29 13.79 14.14 16.36 0.00 15.25 15.38 12.12 14.72

GTHB İl/İlçe Tarım Müdürlükleri 11.43 13.79 12.12 16.36 25.00 16.95 13.85 15.15 14.11

İnternet taramaları 8.57 20.69 12.12 14.55 25.00 15.25 11.54 21.21 13.50

Yazılı materyal 10.00 10.34 10.10 16.36 25.00 16.95 13.08 12.12 12.88

Üniversiteler 12.86 10.34 12.12 7.27 0.00 6.78 10.00 9.09 9.82

GTH Bakanlığı Web sayfası 8.57 6.90 8.08 9.09 25.00 10.17 9.23 9.09 9.20

Kurslar, seminerler vd. 5.71 10.34 7.07 7.27 0.00 6.78 6.15 9.09 6.75

Önder Çiftçiler 5.71 0.00 4.04 3.64 0.00 3.39 4.62 0.00 3.68

Araştırma Enstitüleri/İstasyonları 4.29 6.90 5.05 1.82 0.00 1.69 3.08 6.06 3.68


5.71 0.00 4.04 1.82 0.00 1.69 3.85 0.00 3.07


4.29 0.00 3.03 1.82 0.00 1.69 3.08 0.00 2.45

Diğer Resmi Kurum ve Kuruluşlar 4.29 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 2.31 0.00 1.84


1.43 0.00 1.01 1.82 0.00 1.69 1.54 0.00 1.23


1.43 3.45 2.02 0.00 0.00 0.00 0.77 3.03 1.23

KOP İdaresi Başkanlığı 1.43 3.45 2.02 0.00 0.00 0.00 0.77 3.03 1.23

Kalkınma Ajansları 0.00 0.00 0.00 1.82 0.00 1.69 0.77 0.00 0.61

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

245

5.3.6. Sertifikalı tarım danışmanlarının bölgedeki tarımsal yayım faaliyetleri ile

ilgili tutumları

Çizelge 5.3.58.’de bölgede faaliyet gösteren sertifikalı tarım danışmanının

çalışma ortamı, çiftçiler ve diğer kurum ve kuruluşlar ile ilişkisi ve kendisi hakkındaki

düşüncelerini ortaya koyduğu tutumları verilmektedir. Buna göre sertifikalı tarım

danışmanlarının çalıştığı kurum ile ilgili olumlu yapılara katılma oranı düşüktür. Buda

tarımsal yayım personelinin çalışma ortamı ile ilgili sorunlarının olduğunu

göstermektedir. Bölgede, bilgi konusunda kendini geliştirmeye meyilli, bilgisine

güvenen, günceli takip eden ve çiftçinin bilgi isteğini karşıladıklarına inanan bir

yayımcı profili mevcuttur. Aynı zamanda bölgedeki tarımsal yayım personelinin ilgili

kurum ve kuruluşların koordineli çalıştığı konusunda da olumlu düşünceleri

bulunmaktadır.

246

Çizelge 5.3.58.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Tutum ve Davranışları (%)




Katılmıyorum 75.00 37.50 27.27 0.00

Kısmen Katılıyorum 16.67 50.00 45.45 100.00

Katılıyorum 8.33 12.50 27.27 0.00


Katılmıyorum 41.67 0.00 36.36 100.00


Katılıyorum 25.00 50.00 36.36 0.00


Katılmıyorum 16.67 0.00 0.00 0.00


Katılıyorum 66.67 37.50 90.91 100.00


Katılmıyorum 75.00 75.00 63.64 100.00


Katılıyorum 8.33 0.00 9.09 0.00


Katılmıyorum 75.00 62.50 90.91 100.00


Katılıyorum 16.67 0.00 0.00 0.00


Katılmıyorum 83.33 62.50 72.73 100.00


Katılıyorum 0.00 12.50 0.00 0.00


Katılmıyorum 91.67 62.50 90.91 100.00


Katılıyorum 8.33 12.50 9.09 0.00


Katılmıyorum 8.33 12.50 10.00 0.00


Katılıyorum 66.67 37.50 70.00 0.00

247

Çizelge 5.3.58.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Tutum ve Davranışları (%)




Katılmıyorum 0.00 12.50 9.09 0.00


Katılıyorum 75.00 12.50 63.64 100.00

Çiftçiler danışmana ihtiyaç hissetmiyor

Katılmıyorum 33.33 25.00 81.82 100.00


Katılıyorum 25.00 12.50 9.09 0.00

Danışmanlık prosedürlerini aşamıyorum

Katılmıyorum 50.00 37.50 36.36 100.00


Katılıyorum 33.33 25.00 63.64 0.00

ÇKS gibi Çiftçi bilgilerine ulaşamıyorum

Katılmıyorum 50.00 25.00 27.27 0.00


Katılıyorum 16.67 37.50 72.73 100.00

Danışmanlık ücreti az

Katılmıyorum 8.33 0.00 30.00 100.00


Katılıyorum 91.67 87.50 50.00 0.00


Katılmıyorum 0.00 12.50 18.18 0.00


Katılıyorum 58.33 62.50 18.18 0.00


Katılmıyorum 0.00 0.00 0.00 0.00


Katılıyorum 83.33 75.00 75.00 100.00


Katılmıyorum 16.67 0.00 0.00 0.00


Katılıyorum 66.67 50.00 60.00 100.00


Katılmıyorum 0.00 12.50 0.00 0.00


Katılıyorum 75.00 62.50 70.00 100.00

248

Çizelge 5.3.59a ve Çizelge 5.3.59b‘de Sertifikalı tarım danışmanlarının

yaptıkları iş hakkındaki düşüncelerine bakıldığında;

Kadınların %100’ü erkeklerin % 85’i yaptıkları işi cazip olarak görmekte,

Kadınların %100’ü erkeklerin % 72.73’ü yaptıkları işi tatmin edici olarak

görmekte,

Kadınların %100’ü erkeklerin % 72.73’ü yaptıkları işi saygın olarak görmekte,

Kadınların %100’ü erkeklerin % 81.82’si yaptıkları işi zevkli olarak görmekte,

Kadınların %100’ü erkeklerin % 90.91’i yaptıkları işi yararlı olarak görmekte,

Kadınların %100’ü erkeklerin % 81.82’si yaptıkları işi başarı duygusu veren

olarak görmekte,

Kadınların %100’ü erkeklerin % 63.64’ü yaptıkları işi tekrara dayalı olarak

görmekte,

Kadınların %100’ü erkeklerin % 72.73’ü yaptıkları işi saygın olarak görmekte,

Kadınların %100’ü yapılacak çok iş olmadığını belirtirken erkeklerin %100’ü

yapılacak çok iş olduğunu belirtmiştir.

249

Çizelge 5.3.59.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)


Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın


Cazip

Evet 8 66.67 7 87.50 8 72.73 1 100.00 17 85.00 8 100.00

Hayır 2 16.67 1 12.50 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Kararsızım 2 16.67 0 0.00 3 27.27 0 0.00 3 15.00 0 0.00

Monoton (rutin)

Evet 0 0.00 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Hayır 12 100.00 8 100.00 8 72.73 1 100.00 8 72.73 1 100.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 2 18.18 0 0.00 2 18.18 0 0.00

Tatmin edici

Evet 5 41.67 6 75.00 8 72.73 1 100.00 8 72.73 1 100.00

Hayır 6 50.00 2 25.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 3 27.27 0 0.00 3 27.27 0 0.00

Sıkıcı

Evet 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Hayır 12 100.00 8 100.00 10 90.91 1 100.00 10 90.91 1 100.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

İyi

Evet 9 75.00 8 100.00 10 90.91 1 100.00 10 90.91 1 100.00

Hayır 3 25.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Yaratıcı

Evet 11 91.67 6 75.00 8 72.73 1 100.00 8 72.73 1 100.00

Hayır 0 0.00 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Kararsızım 1 8.33 1 12.50 2 18.18 0 0.00 2 18.18 0 0.00

Saygın

Evet 9 75.00 4 50.00 8 72.73 1 100.00 8 72.73 1 100.00

Hayır 3 25.00 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 3 37.50 2 18.18 0 0.00 2 18.18 0 0.00

Rahatsız

Evet 1 8.33 1 12.50 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Hayır 10 83.33 7 87.50 11 100.00 1 100.00 11 100.00 1 100.00

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Zevkli

Evet 10 83.33 8 100.00 9 81.82 1 100.00 9 81.82 1 100.00

Hayır 1 8.33 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Yararlı

Evet 12 100.00 7 87.50 10 90.91 1 100.00 10 90.91 1 100.00

Hayır 0 0.00 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

250

Çizelge 5.3.59.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)




Yorucu

Evet 6 50.00 7 87.50 7 63.64 0 0.00 7 63.64 0 0.00

Hayır 5 41.67 1 12.50 2 18.18 0 0.00 2 18.18 0 0.00

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 2 18.18 1 100.00 2 18.18 1 100.00

Sağlıklı

Evet 11 91.67 7 87.50 9 81.82 1 100.00 9 81.82 1 100.00

Hayır 1 8.33 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

İddialı

Evet 9 75.00 5 62.50 4 36.36 1 100.00 4 36.36 1 100.00

Hayır 1 8.33 3 37.50 6 54.55 0 0.00 6 54.55 0 0.00

Kararsızım 2 16.67 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Yapılacak çok iş

Evet 11 91.67 6 75.00 11 100.00 0 0.00 11 100.00 0 0.00

Hayır 1 8.33 1 12.50 0 0.00 1 100.00 0 0.00 1 100.00

Kararsızım 0 0.00 1 12.50 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Engellerle dolu

Evet 8 66.67 5 62.50 4 36.36 0 0.00 4 36.36 0 0.00

Hayır 3 25.00 2 25.00 3 27.27 1 100.00 3 27.27 1 100.00

Kararsızım 1 8.33 1 12.50 4 36.36 0 0.00 4 36.36 0 0.00

Basit

Evet 4 33.33 1 12.50 3 27.27 1 100.00 3 27.27 1 100.00

Hayır 7 58.33 7 87.50 5 45.45 0 0.00 5 45.45 0 0.00

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 3 27.27 0 0.00 3 27.27 0 0.00

Tekrara dayalı

Evet 10 83.33 4 50.00 7 63.64 1 100.00 7 63.64 1 100.00

Hayır 2 16.67 3 37.50 3 27.27 0 0.00 3 27.27 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Başarı duygusu veren

Evet 11 91.67 7 87.50 9 81.82 1 100.00 9 81.82 1 100.00

Hayır 1 8.33 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00

251

Çizelge 5.3.59.c. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)




Koşuşturmalı

Evet 10 83.33 7 87.50 9 90.00 0 0.00 20 86.96 7 77.78

Hayır 2 16.67 1 12.50 1 10.00 1 100.00 3 13.04 2 22.22

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Gerilimli

Evet 4 33.33 1 12.50 3 30.00 0 0.00 8 34.78 1 11.11

Hayır 7 58.33 7 87.50 6 60.00 1 100.00 13 56.52 8 88.89

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00

Sakin

Evet 7 58.33 4 50.00 4 40.00 1 100.00 11 47.83 5 55.56

Hayır 5 41.67 4 50.00 6 60.00 0 0.00 12 52.17 4 44.44

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Rahat

Evet 8 66.67 6 75.00 6 60.00 1 100.00 15 65.22 7 77.78

Hayır 4 33.33 2 25.00 2 20.00 0 0.00 6 26.09 2 22.22

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 2 20.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00

Çılgın

Evet 2 18.18 2 25.00 1 10.00 0 0.00 3 13.64 2 22.22

Hayır 8 72.73 6 75.00 8 80.00 1 100.00 17 77.27 7 77.78

Kararsızım 1 9.09 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 9.09 0 0.00

Rahatsız edici

Evet 2 16.67 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00

Hayır 10 83.33 8 100.00 8 80.00 1 100.00 19 82.61 9 100.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 2 20.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00

Kontrolüm altında

Evet 8 66.67 6 75.00 10 100.00 1 100.00 19 82.61 7 77.78

Hayır 3 25.00 2 25.00 0 0.00 0 0.00 3 13.04 2 22.22

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.35 0 0.00

Baskı yaratan

Evet 3 25.00 1 12.50 0 0.00 0 0.00 4 17.39 1 11.11

Hayır 9 75.00 7 87.50 8 80.00 1 100.00 17 73.91 8 88.89

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 2 20.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00

Pürüzsüz

Evet 4 33.33 1 12.50 2 20.00 0 0.00 6 26.09 1 11.11

Hayır 7 58.33 7 87.50 5 50.00 0 0.00 13 56.52 7 77.78

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 3 30.00 1 100.00 4 17.39 1 11.11

252

Çizelge 5.3.59.d. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)




Kesintiye uğrayan

Evet 1 20.00 0 0.00 1 11.11 0 0.00 2 13.33 0 0.00

Hayır 2 40.00 3 60.00 5 55.56 1 100.00 8 53.33 4 66.67

Kararsızım 2 40.00 2 40.00 3 33.33 0 0.00 5 33.33 2 33.33

Çekişmeli

Evet 6 54.55 2 25.00 5 50.00 0 0.00 11 50.00 2 22.22

Hayır 3 27.27 6 75.00 4 40.00 1 100.00 8 36.36 7 77.78

Kararsızım 2 18.18 0 0.00 1 10.00 0 0.00 3 13.64 0 0.00

Huzurlu

Evet 8 72.73 7 87.50 9 90.00 1 100.00 18 81.82 8 88.89

Hayır 2 18.18 1 12.50 0 0.00 0 0.00 2 9.09 1 11.11

Kararsızım 1 9.09 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 9.09 0 0.00

Başımdan aşkın

Evet 5 45.45 3 37.50 0 0.00 0 0.00 5 22.73 3 33.33

Hayır 6 54.55 5 62.50 9 90.00 1 100.00 16 72.73 6 66.67

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00

Zorlayıcı

Evet 1 9.09 2 25.00 0 0.00 0 0.00 2 9.09 2 22.22

Hayır 9 81.82 5 62.50 8 80.00 1 100.00 17 77.27 6 66.67

Kararsızım 1 9.09 1 12.50 2 20.00 0 0.00 3 13.64 1 11.11

Stres yaratıcı şeyler içeren

Evet 4 36.36 3 37.50 2 20.00 0 0.00 7 31.82 3 33.33

Hayır 5 45.45 3 37.50 7 70.00 1 100.00 12 54.55 4 44.44

Kararsızım 2 18.18 2 25.00 1 10.00 0 0.00 3 13.64 2 22.22

Asap bozucu

Evet 1 9.09 2 25.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 2 22.22

Hayır 9 81.82 5 62.50 7 70.00 1 100.00 17 77.27 6 66.67

Kararsızım 1 9.09 1 12.50 3 30.00 0 0.00 4 18.18 1 11.11

Çok şey talep eden

Evet 4 36.36 4 50.00 4 40.00 0 0.00 8 36.36 4 44.44

Hayır 5 45.45 4 50.00 4 40.00 1 100.00 10 45.45 5 55.56

Kararsızım 2 18.18 0 0.00 2 20.00 0 0.00 4 18.18 0 0.00

Gereğinde fazla stresli

Evet 1 9.09 1 12.50 1 10.00 0 0.00 2 9.09 1 11.11

Hayır 7 63.64 6 75.00 8 80.00 1 100.00 16 72.73 7 77.78

Kararsızım 3 27.27 1 12.50 1 10.00 0 0.00 4 18.18 1 11.11

253

Çizelge 5.3.59.e. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)




Hoş

Evet 11 91.67 8 100.00 8 88.89 1 100.00 20 90.91 9 100.00

Hayır 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 11.11 0 0.00 1 4.55 0 0.00

Kötü

Evet 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Hayır 11 91.67 8 100.00 8 88.89 1 100.00 20 90.91 9 100.00

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 11.11 0 0.00 2 9.09 0 0.00

İdeal

Evet 10 83.33 7 87.50 7 77.78 1 100.00 18 81.82 8 88.89

Hayır 2 16.67 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 9.09 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 1 12.50 2 22.22 0 0.00 2 9.09 1 11.11

Zaman kaybı

Evet 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Hayır 11 91.67 8 100.00 7 77.78 1 100.00 18 81.82 9 100.00

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 2 22.22 0 0.00 4 18.18 0 0.00

İyi

Evet 11 91.67 8 100.00 8 88.89 1 100.00 20 90.91 9 100.00

Hayır 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 11.11 0 0.00 1 4.55 0 0.00

Arzu edilmeyen

Evet 0 0.00 1 12.50 1 11.11 0 0.00 1 4.55 1 11.11

Hayır 11 91.67 7 87.50 8 88.89 1 100.00 20 90.91 8 88.89

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00

Zahmete değer

Evet 8 66.67 8 100.00 7 77.78 1 100.00 16 72.73 9 100.00

Hayır 3 25.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 3 13.64 0 0.00

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 2 22.22 0 0.00 3 13.64 0 0.00

Çoğunda kötü

Evet 0 0.00 2 25.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 22.22

Hayır 10 83.33 6 75.00 9 100.00 1 100.00 20 90.91 7 77.78

Kararsızım 2 16.67 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 9.09 0 0.00

Kabul edilebilir

Evet 10 83.33 7 87.50 8 88.89 1 100.00 19 86.36 8 88.89

Hayır 1 8.33 1 12.50 0 0.00 0 0.00 1 4.55 1 11.11

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 11.11 0 0.00 2 9.09 0 0.00

254

Çizelge 5.3.59.f. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%)




Üstün

Evet 8 66.67 6 75.00 5 55.56 1 100.00 14 63.64 7 77.78

Hayır 3 25.00 1 12.50 2 22.22 0 0.00 5 22.73 1 11.11

Kararsızım 1 8.33 1 12.50 2 22.22 0 0.00 3 13.64 1 11.11

Çoğundan iyi

Evet 9 75.00 8 100.00 6 66.67 1 100.00 16 72.73 9 100.00

Hayır 1 8.33 0 0.00 1 11.11 0 0.00 2 9.09 0 0.00

Kararsızım 2 16.67 0 0.00 2 22.22 0 0.00 4 18.18 0 0.00

Nahoş

Evet 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Hayır 12 100.00 8 100.00 9 100.00 1 100.00 22 100.00 9 100.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Beni hoşnut eden

Evet 8 66.67 8 100.00 8 88.89 1 100.00 17 77.27 9 100.00

Hayır 3 25.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 3 13.64 0 0.00

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 11.11 0 0.00 2 9.09 0 0.00

Yetersiz

Evet 4 33.33 4 50.00 0 0.00 0 0.00 4 18.18 4 44.44

Hayır 8 66.67 3 37.50 7 77.78 1 100.00 16 72.73 4 44.44

Kararsızım 0 0.00 1 12.50 2 22.22 0 0.00 2 9.09 1 11.11

Mükemmel

Evet 3 25.00 5 62.50 3 33.33 0 0.00 6 27.27 5 55.56

Hayır 7 58.33 2 25.00 3 33.33 0 0.00 11 50.00 2 22.22

Kararsızım 2 16.67 1 12.50 3 33.33 1 100.00 5 22.73 2 22.22

Berbat

Evet 2 16.67 1 12.50 0 0.00 0 0.00 2 9.09 1 11.11

Hayır 10 83.33 7 87.50 9 100.00 1 100.00 20 90.91 8 88.89

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Zevkli

Evet 10 83.33 8 100.00 8 88.89 1 100.00 19 86.36 9 100.00

Hayır 2 16.67 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 9.09 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 11.11 0 0.00 1 4.55 0 0.00

İşe yaramaz

Evet 0 0.00 1 12.50 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 11.11

Hayır 11 91.67 7 87.50 9 100.00 1 100.00 21 95.45 8 88.89

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00

255

Sertifikalı tarım danışmanlarının çalışma arkadaşları hakkındaki görüşleri KOP

bölge geneline bakıldığında kadınların %88.89’u erkeklerin %52.17’si ilham verici

olarak nitelendirmiştir. Kadınların %88.89’u erkeklerin %82.61’i yardımsever,

kadınların %88.89’u erkeklerin %65.22’si sorumlu, kadınların %66.67’si erkeklerin

%65.22’si çalışma arkadaşlarını zeki olarak değerlendirmiştir (Çizelge 5.3.60a ve

Çizelge 5.3.60b).

256

Çizelge 5.3.60.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalışma Arkadaşları ile ilgili Düşünceleri (%)




İlham verici

Evet 6 50.00 7 87.50 5 50.00 1 100.00 12 52.17 8 88.89

Hayır 3 25.00 1 12.50 2 20.00 0 0.00 5 21.74 1 11.11

Kararsızım 3 25.00 0 0.00 3 30.00 0 0.00 6 26.09 0 0.00

Sıkıcı

Evet 2 16.67 1 12.50 0 0.00 0 0.00 2 8.70 1 11.11

Hayır 7 58.33 7 87.50 7 70.00 1 100.00 15 65.22 8 88.89

Kararsızım 3 25.00 0 0.00 3 30.00 0 0.00 6 26.09 0 0.00

Yavaş

Evet 6 50.00 1 14.29 3 30.00 0 0.00 9 39.13 1 12.50

Hayır 4 33.33 5 71.43 6 60.00 1 100.00 11 47.83 6 75.00

Kararsızım 2 16.67 1 14.29 1 10.00 0 0.00 3 13.04 1 12.50

Yardımsever

Evet 9 75.00 7 87.50 9 90.00 1 100.00 19 82.61 8 88.89

Hayır 2 16.67 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00

Kararsızım 1 8.33 1 12.50 1 10.00 0 0.00 2 8.70 1 11.11

Sorumlu

Evet 8 66.67 7 87.50 6 60.00 1 100.00 15 65.22 8 88.89

Hayır 2 16.67 1 12.50 1 10.00 0 0.00 3 13.04 1 11.11

Kararsızım 2 16.67 0 0.00 3 30.00 0 0.00 5 21.74 0 0.00

Hızlı

Evet 6 50.00 6 75.00 5 50.00 1 100.00 12 52.17 7 77.78

Hayır 5 41.67 1 12.50 2 20.00 0 0.00 7 30.43 1 11.11

Kararsızım 1 8.33 1 12.50 3 30.00 0 0.00 4 17.39 1 11.11

Zeki

Evet 8 66.67 6 75.00 6 60.00 0 0.00 15 65.22 6 66.67

Hayır 2 16.67 1 12.50 1 10.00 0 0.00 3 13.04 1 11.11

Kararsızım 2 16.67 1 12.50 3 30.00 1 100.00 5 21.74 2 22.22

Kolay düşman olan

Evet 3 25.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 4 17.39 0 0.00

Hayır 8 66.67 7 87.50 7 70.00 1 100.00 16 69.57 8 88.89

Kararsızım 1 8.33 1 12.50 2 20.00 0 0.00 3 13.04 1 11.11

257

Çizelge 5.3.60.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalışma Arkadaşları İle İlgili Düşünceleri (%)




Çok konuşan

Evet 2 16.67 4 50.00 2 20.00 0 0.00 5 21.74 4 44.44

Hayır 8 66.67 3 37.50 4 40.00 1 100.00 12 52.17 4 44.44

Kararsızım 2 16.67 1 12.50 4 40.00 0 0.00 6 26.09 1 11.11

Akıllı

Evet 8 66.67 6 75.00 6 60.00 1 100.00 15 65.22 7 77.78

Hayır 1 8.33 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00

Kararsızım 3 25.00 2 25.00 3 30.00 0 0.00 6 26.09 2 22.22

Tembel

Evet 4 33.33 1 12.50 2 20.00 0 0.00 6 26.09 1 11.11

Hayır 6 50.00 6 75.00 6 60.00 1 100.00 13 56.52 7 77.78

Kararsızım 2 16.67 1 12.50 2 20.00 0 0.00 4 17.39 1 11.11

Tatsız

Evet 0 0.00 2 25.00 2 20.00 0 0.00 2 8.70 2 22.22

Hayır 9 75.00 6 75.00 7 70.00 1 100.00 17 73.91 7 77.78

Kararsızım 3 25.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 4 17.39 0 0.00

Faal (aktif)

Evet 11 91.67 7 87.50 7 70.00 1 100.00 19 82.61 8 88.89

Hayır 1 8.33 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00

Kararsızım 0 0.00 1 12.50 2 20.00 0 0.00 2 8.70 1 11.11

Dünyası sınırlı

Evet 7 58.33 4 50.00 6 60.00 0 0.00 14 60.87 4 44.44

Hayır 4 33.33 4 50.00 3 30.00 1 100.00 7 30.43 5 55.56

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00

Sadık

Evet 6 50.00 3 37.50 7 70.00 1 100.00 14 60.87 4 44.44

Hayır 4 33.33 3 37.50 1 10.00 0 0.00 5 21.74 3 33.33

Kararsızım 2 16.67 2 25.00 2 20.00 0 0.00 4 17.39 2 22.22

İnatçı

Evet 4 33.33 3 42.86 4 40.00 0 0.00 8 34.78 3 37.50

Hayır 4 33.33 3 42.86 3 30.00 1 100.00 8 34.78 4 50.00

Kararsızım 4 33.33 1 14.29 3 30.00 0 0.00 7 30.43 1 12.50

258

Sertifikalı tarım danışmanlarının yaptıkları işe karşılık aldıkları ücret hakkındaki

düşünceleri Çizelge 5.3.61’de verilmektedir. Buna göre bölge ortalamasında

kadınların %88.89’u erkeklerin %72.73’ü yapılan iş için ücreti yetersiz bulmakta,

kadınların %77.78’i erkeklerin ise %59.09’u garantisi olmayan bir iş olarak

görmektedir. Bir başka önemli nokta ise bölge ortalamasına göre kadınların %100’ü

aldıkları ücreti normal harcamalar için yeterli bulmamakta aynı durumda erkeklerin

oranı ise %68.18 olarak belirlenmiştir (Çizelge 5.3.61).

259

Çizelge 5.3.61 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İşe Karşılık Aldıkları Ücret Hakkındaki Düşünceleri (%)




Normal harcamalar için yeterli gelir

Evet 1 8.33 0 0.00 3 30.00 0 0.00 4 18.18 0 0.00

Hayır 10 83.33 8 100.00 5 50.00 1 100.00 15 68.18 9 100.00

Kararsızım 1 8.33 0 0.00 2 20.00 0 0.00 3 13.64 0 0.00

Adil

Evet 3 25.00 0 0.00 4 40.00 1 100.00 7 31.82 1 11.11

Hayır 9 75.00 7 87.50 5 50.00 0 0.00 14 63.64 7 77.78

Kararsızım 0 0.00 1 12.50 1 10.00 0 0.00 1 4.55 1 11.11

Lüks sağlayıcı gelir

Evet 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00

Hayır 11 91.67 8 100.00 10 100.00 1 100.00 21 95.45 9 100.00

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Geliri iyi

Evet 3 25.00 0 0.00 2 20.00 1 100.00 5 22.73 1 11.11

Hayır 9 75.00 8 100.00 7 70.00 0 0.00 16 72.73 8 88.89

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00

Kıt kanaat geçin diren

Evet 7 58.33 4 66.67 8 80.00 0 0.00 15 68.18 4 57.14

Hayır 2 16.67 2 33.33 1 10.00 1 100.00 3 13.64 3 42.86

Kararsızım 3 25.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 4 18.18 0 0.00

Kötü

Evet 9 75.00 6 75.00 0 0.00 0 0.00 9 40.91 6 66.67

Hayır 3 25.00 1 12.50 5 50.00 1 100.00 8 36.36 2 22.22

Kararsızım 0 0.00 1 12.50 5 50.00 0 0.00 5 22.73 1 11.11

Garantisi olmayan

Evet 7 58.33 7 87.50 6 60.00 0 0.00 13 59.09 7 77.78

Hayır 5 41.67 1 12.50 3 30.00 1 100.00 8 36.36 2 22.22

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00

Hak ettiğimizden az

Evet 10 83.33 7 87.50 7 70.00 0 0.00 17 77.27 7 77.78

Hayır 1 8.33 0 0.00 1 10.00 1 100.00 2 9.09 1 11.11

Kararsızım 1 8.33 1 12.50 2 20.00 0 0.00 3 13.64 1 11.11

Yapılan iş için yetersiz

Evet 8 66.67 8 100.00 8 80.00 0 0.00 16 72.73 8 88.89

Hayır 4 33.33 0 0.00 1 10.00 1 100.00 5 22.73 1 11.11

Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00

260

5.4. KOP Bölgesi Çalıştaylarından Elde Edilen Bulgular

5.4.1 Tarımsal eğitim-yayım hizmetleri açısından KOP bölgesinin genel durumu;

güçlü yönler-zayıf yönler-stratejiler (SWOT Analizi)

I. GRUP

İLİNİZDE TARIMSAL EĞİTİM-YAYIM KONUSUNDA ORTAYA ÇIKAN BAŞLICA

SORUNLAR NELERDİR? SWOT ANALİZİ

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl-İlçe Müdürlükleri

Üretici Örgütleri

Çiftçiler

Tar-Gel Personeli

Sertifikalı Tarım Danışmanları

261

AKSARAY İLİ SONUÇLARI

Moderatör : Prof. Dr. Bülent GÜLÇUBUK Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Raportör : Dr. Özdal KÖKSAL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü

Aksaray İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca

Sorunlar

Yayım hizmetlerinin desteklemeye bağlı yürümesi

Eğitim yayım konusunda seminer eksikliği

Bilinçsiz sulama ve sulama yayımı eksikliği

Tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinin ticari olarak görülmesi ve

algılanması

Yayım desteklemelerinin ücret olarak düşük olması

Paydaşlar arasında organizasyon eksikliği

İletişim tekniklerindeki - kullanımında yetersizlik

Üreticilerin ilgisizliği

Danışmanlık sisteminin tam oturmaması

Teorik bilgilerin uygulamaya aktarılamaması

Çiftçi koşullarında eğitim yayım hizmetlerinin eksikliği

Teknik personelin bilgi eksikliği

Genç nüfusun tarımdan kopuşu

Çiftçilerin özel tarım danışmanlığı konusunda bilgi eksikliği

Çiftçilerin geleneksel davranışlardan kopamaması

Çiftçi yayım elemanı arasındaki güven eksikliği

Yetişkin eğitim konusunda teknik elemanların eğitim ihtiyacı

Teknik personelin kendisini güncelleyememesi

Eğitim zaman planlaması

Eğitim yayım hizmetleri konusunda çiftçi örgütlerinin üyelerine getirdiği kısıtlar

(bir danışmanlık desteğinden yararlanma)

Çiftçi ödüllendirmesinin olmaması (katılımdan dolayı)

Eğitim ve yayım konusunun idarecilerin öncelikli iş olarak görmemesi

262

Ar-Ge çalışmalarının yetersizliği ve çiftçilere alternatifler sunulamaması

Araştırma Kuruluşları ile yayım elemanları arasında koordinasyon eksikliği

Yayım elemanı sayısı az ve dengeli dağılım yok

Yayım elemanlarının uzmanlaşması az

Aşırı bürokratik işlemler ve yetersiz personel

Yayım araçlarının yetersizliği-bütçe yetersizliği

Yayım personelinin ilgisizliği

Fiziksel mekan eksikliği (çiftçi şartlarında)

Tar-Gel personeli için fiziksel koşul eksikliği

Kadın Tar-Gel personelinin çalışma şartlarının zorluğu ve toplumsal cinsiyet

eşitsizliği

Tarımsal yetkilendirme konusunda yanlışlar-167 sayılı yer altı suları kanunu

Yerel ürünlerin pazarlanması konusunda yaşanan sıkıntılar-pazarlama

konusunda eğitim eksikliği

Yayım sisteminin finansal yetersizliği

Yayım eğitiminin başka disiplinlerle desteklenememesi

Sistemde karışıklık

263

SWOT ANALİZİ

Aksaray İlinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerinin

Güçlü Yönleri Zayıf Yönler

Yaygın teşkilat yapısı

Bölgenin tarımsal potansiyeli

yayım için elverişli

İlde erişebilirlik ve

ulaşılabilirliğin kolay olması-

etkililik

Çiftçinin güveninin yüksek

olması

Tar-Gel Personel sayısının

yeterli olması

Mevzuatın varlığı

Ürün çeşitliğinin azlığından

dolayı daha etkin hizmet

sunabilmesi

Teknik personelin sayıca

yeterliliği

Kamu gücünü bünyesinde

barındırması

Personelin saha tecrübesinin

fazlalığı

Çiftçi örgütlenmesinin etkin ve

yaygın olması

Çiftçilerle iletişimin güçlü olması

Personele yönelik alt yapı

olanakları

Personelin özverili çalışması

Ekip çalışmaları

KOP İdaresinin 2015-2018

arası tarımsal yayım destekleri

Hizmet içi eğitimlere kolay

erişim

Aksaray Tarım ve Kırsal

Kalkınma Stratejik Planın varlığı

İlde güçlü bir örgütlenme yapısı

TKDK İl Koordinatörlüğünün

varlığı

Personelin bürokratik işlemlerle

uğraşması

Personelin ilçeler arasında

dağılımının uygun olmaması

Yöneticilerin uygulamada belirleyici

olabilmesi

Çiftçilere erişimde araç yetersizliği

Tar-Gel personelinin bürokratik

işlerde görevlendirilmesi

Kadın yayım elemanlarının (Tar-Gel)

çalışma koşullarında zorlanabilmesi

Yayım elemanlarının uygulamalı bilgi

eksikliği

Yayım elemanlarının insiyatif

alamama durumları

Çiftçilerin ilgili birimlere erişememesi

İlçelerde uzmanlıkları dışında Tar-

Gel personeli istihdamı

Köylerde çalışmanın getirdiği

deformasyon

Bürokrasinin gecikmesi

Parçalı arazilerin getirdiği çalışma

koşullarının zorluğu

Yöneticilerin takdir durumları

Proje yazma ve uygulama

konusunda bilgi eksikliği

Etkili sunu teknikleri konusunda

eksiklik

Uygulamalı eğitimlerin eksikliği

Tar-Gel personeli ile diğer

personelin arasında ayrımcılık

Hizmet içi eğitimlere uygun

personelin görevlendirilememesi

(merkezden sisteme personel

kendileri müracaat etmektedir.)

Su yönetim planlamasının

yapılmaması

264

Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler

İl yayım strateji planın hazırlanması ve hayata geçirilmesi

Personel eksiklerinin giderilmesi

Teknik personelin yetkinliklerinin (uygulamada) artırılması

Aksaray tarım platformununda tüm tarım paydaşlarının temsiliyeti

Birlikler arasında iletişim ve koordinasyonun artırılması

Teknik personelin büro işlerinde çalıştırılmaması

Sistemin tek organizasyonla yapılması

Teknik personelin bir alanda uzmanlaşmasının sağlanması

Çiftçi koşullarında uygulamaların arttırılması ve sürdürülebilirlik

Konu temelli çalıştayların daha sık yapılması

Hizmet içi eğitimlerine herkesin katılımlarının sağlanması

Çiftçi eğitimlerinde uygun zamanın seçilmesi

Yıllık iş takviminin çıkarılması

Çiftçiye yönelik görsel materyaller yapılması

Grup yayım çalışmalarına özen gösterilmesi

İyi uygulamaların çiftçiye aktarılması ve yayın haline getirilmesi

KOP Tarımsal yayım programının uygulamaya aktarılması

Ziraat Mühendislerinin çalışmalarda etkinliğinin artılmasına yönelik

düzenlemelere özen gösterilmesi

Bürokratik işlemlerde Ziraat Odalarının daha etkin olması

Çiftçi faaliyetleri için ek bütçe yaratılması

Bürokratik işlemler için ilave ziraat mühendisi istihdamı

Desteklerde homojenliğe girilmesi

İzleme ve değerlendirme sisteminin kurulması

265

Aksaray İlinde Üretici Örgütlerinin


Çiftçilerin örgütlenme eğilimin

yüksek olması

Maddi güçlerinin göreceli olarak iyi

olması

Bürokrasi ile yakın ilişki kurulması

Örgütler arası işbirliğinin iyi olması

Aktif çalışma ortamları

Kaynaklara desteklere ulaşım ve

yararlanabilme

Tarım Teşkilatlarına yardımcı

olmaları

Sulama Örgütlerinin kapalı sulama

sistemlerine-altyapıya geçmeleri

Üyelerinin eğitiminde aktif olması

Pazarlamaya daha fazla ilgi

duyma

Üyelerinin kontrol edilebilirliği

Yayım politikaları konusunda

arayışların olması

Destekler arasındaki farklılıkların

çiftçilerinin ekonomik

güçlenmesine katkıda bulunması

Yerel siyasetin etkisi

Personelin bilgisinin yetersizliği

Örgüt kirliliği

Yöneticilerin kendilerini ön plana

çıkarabilmeleri - yöneticilerin

teknik bilgi düzeylerinin eksikliği

Eğitim düzeyinin sınırlı olması

Yeterli teknik personel

bulunmaması

Çiftçilere yönelik proje

üretememeleri

Siyasi baskınlık ve gelecek

beklentiler

Pratik uygulamalara geçilememesi

Üyelerden tahsilatta adaletin

sağlanamaması

Teknik personelin seçiminde

liyakate dikkate edilmemesi

Üreticilerin kapasite gelişimini

ağırlık verilmemesi (fuar - tarla

günleri)

Örgüt içi gruplaşmalar ve

güvensizlik

Ürün temelli örgütlenmelerde

eşitsizlik

Yayım konusuna olan uzaklıkları -

ilgisizlikleri

Örgütlerde kadın üye sayısının

azlığı ve yönetim kademesinde

yer almaması


Örgütlerin alanda daha fazla yer almasına yönelik önlemler

266

Aksaray İlinde Üretim Yapan Çiftçilerin


Sürekli bir arayış içerisinde olmaları

Bilgiye ulaşabilmeleri

Önder çiftçilerin varlığı ve sayısının

artması

Yeniliğe açık olması

Tarım desteklerinin yaygınlığı ve

erişebilirlikleri

Tarımsal mekanizasyon varlığının

yeterliliği

Kitle iletişim araçlarının kullanılma

düzeylerinin yüksekliği

Sulama teknolojilerine ayak uydurma

Kurumsal taleplerde ısrarcılık

Yüksek okuryazarlık oranı

Birbirlerini etkileyebilmeleri

Türkiye ortalamasına göre ortalama

işletme genişliğinin yüksek olması

Artan bilinç düzeyi

Hizmet alabilecekleri yeterli teknik

personel varlığı

Tarım dışı gelir arayışları

Parçalanmanın önlenmesine yönelik

yasanın varlığı

Çözümü kendi dışında araması

Birim çiftçi başına destek miktarının

azlığı

Çiftçilerin eğitim-yayım çalışmalarına

olan ilgisizlikleri

Azalan genç çiftçi sayısı

Bilgiye erişmek yerine öğrenme

kanallarını farklılaştırmaları

Geleneksel tarım bilgilerinin

baskınlığı

Kente göç eğilimi

Çiftçiliğin hayvancılık temelinde

biçimlenmesi

Tarım dışı yatırım alanlarına

yönelmeleri

Gereksinim dışı alet ekipman edinimi

(sosyal prestij)

Kira-ortakçılık ilişkilerinde kayıt dışılık

Tarımsal yatırımdan kaçınma

Tarımsal finans ve kullanımı yetersiz

bilgi düzeyi

Tarımsal bilgiye kaynak ayırmaması-

yararlılığından kaçınma

Tarımsal yenilikleri risk sayması

Üretim planlanmasını-patern

yapmaması

Pazarlamada sorun yaşaması,

Üretim maliyetlerini ve ürün kayıt

tutmama

Farklı destekler konusunda bilgi

yetersizliği

Tapu sorunları nedeniyle bazı

desteklerden yararlanamaması

Çiftlik muhasebe sisteminin tam

olarak oturmaması

Yer üstü sulamalarında ve yer altı

kooperatif işletmeciliğinde çiftçilerin

hassas olmamaları

267


Çiftçilerin sulama ücretlendirmesine katılımında sürekliliğin sağlanması ve

peşin ödeme

Enerji giderlerinin ücretlendirilmesinde farklı sistem arayışlarına geçilmesi

Desteklemelerin üretim ve üretici bazında verilmesi

Sulama konusunda belirsizliklerin giderilerek yatırım yapılması

Aksaray İlinde TAR-GEL Personelinin


Sayısal yeterlilik

Olanakların varlığı

Kendi aralarında hızlı iletişim ve

bilgi paylaşımı

Çalışabilirlik koşullarının olması

(coğrafik)

Kendini ispat arzusunda olması

Çiftçiyle rahat iletişimleri

Yeniliklere açık ve çiftçilere

benimsetebilirliği

Özgüven yüksekliği

Mesai saati dışında da çalışabilir

olmaları

Yerleşimlerin birbirine yakın

olması

Çok fazla çalışabilir konu varlığı

Çiftçiler tarafından takdir

edilmeme

Her türlü işi yapmalarının

beklenmesi

İş yüklerinin fazla olması

Köy yaşantısından dolayı

performansının düşmesi

Dışardan gelen personelin uyum

süreci

Farklı uygulamalara maruz

kalmaları

Görev yerlerinin dışında

çalıştırılması

Aynı statüye sahip diğer

personellere göre ayrımcılık

Bakanlığın eğitim ve yayım

hizmetlerinden yararlanamamaları

Sosyal olanakların yetersizliği

Olumsuz bakış açılarının hızla

yayılması

Görevde yükselme fırsatlarının

olmaması

Koçluk yapacak deneyimli

personel ile çalışamamaları

Yetki mercii tanımının paydaşlarla

bilinmemesi

Yayım elemanlarının uzmanlıkları

dışındaki sorunlara çözümde

sadece kendilerine yer vermesi

(uzman kişilere başvurmaması)

268


Alanda çalışan personelin fiziki koşullarının iyileştirilmesi

Alanın tarımsal potansiyeline uygun personelin görevlendirilmesi

Görev tanımının dışına çıkılmaması

Tar-Gel personelinin sahada verimliliğini artıracak motivasyon araçlarının

geliştirilmesi ve yayım misyonuna uygun çalışma ortamının oluşturulması

Aksaray İlinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının (1 tane kendi

adına, 6 tane üretici örgütü adına)


Örgüt bünyesinde çalışmanın

getirdiği avantajları

Örgüt bünyesindeki çiftçilere daha

rahat erişebilirlik

Giderek artan istihdam ihtiyacı

Daha fazla kazanma potansiyelleri

Ücretlerin düşüklüğü ve

ücretlendirmede standartlara

uyulmaması

Asgari ücret tarifesine

uyulmaması

Çiftçi etkinliklerine bütçe

olmaması

İl’e uyumda yaşanan sorunlar

Önyargıyla bakılması

Tecrübe deneyim eksikliği


Kurumsalmış girdi sağlayan işletmelerin yayım çalışmalarına daha fazla ağırlık

vermesi

269

KONYA İLİ SONUÇLARI

Moderatör : Prof. Dr. Bülent GÜLÇUBUK

Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü

Raportör : Dr. Özdal KÖKSAL


Konya İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunlar

Yayım eğitiminin farklı kuruluşlar tarafından verilmesi, koordinasyon eksikliği

Paydaşların bilgi eksikliği

Tarımdaki genç nüfusun azalması

Teorik bilginin uygulamaya aktarılamaması

Eğitim ve yayım sisteminde yöntem oluşturulamaması

Eğitim yayım hizmetlerinde konusunda ihtisaslaşmaya gidilememesi - yapılan

faaliyetlerin sürdürülebilirliğinin sağlanamaması

Paydaşlar arasındaki iletişimin zayıf olması

Yayım faaliytelerine yaşlı nüfusun katılması - demografik nitelikten dolayı

Bölgesel yayım yöntemlerinin eksikliği

Çiftçi eğitim konularıyla, masa başı eğitim konularının bütünleştirilememesi

Tarım teşkilatının yayım hizmetleri için yeterli zamanı olmaması

Çiftçilerin yeniliklere açık olmaması

Dezavantajlı gruplara erişememek

Eğitim materyallerinin yetersiz ve veya eksik oluşu

Eğitim yayım uygulamalarında hedef yoksunluğu

Eğitim konularında güncellemeye gidilememesi

Eğitim yayım çalışmalarında katılımda zayıflık

Teknik personelinin, uzmanlık düzeyini çiftçi ihtiyaçları ile bütünleştirememesi

Teknik personelin uzmanlıklarına göre görevlendirilmemesi

İl - ilçe müdürlüklerindeki personelin bürokrasi işlerinin yoğun olması

Çiftçilerin beklentileri karşılarında yayım faaliyetlerine katılmaları

Çiftçilerin geleneksel fikir ve davranışlardan vazgeçmemesi

Çiftçiler tarafından eğitim yayım materyallerinin değerlendirilememesi

Teknolojik yetersizlikler

Nitelikten çok niceliklerin ön plan çıkması

270

Teknik personelin bazı konularda bilgi eksikliği

Kamu yayımının ücretsizlikten dolayı ilgi gösterilmemesi - ücretsiz olması

kıymetsizlendiriyor

Yetişkin eğitim becerisinin düşük olması

Yayım personelinin işlerinde özensizlik

Araştırma kuruluşları ile yayım aktörleri arasında iletişimin – bilgi paylaşımı

eksikliği

Büyükşehir yasasının getirdiği belirsizlikler

Geleceği ilişkin beklentilerin kırsal nüfusu yerinde tutmada olumsuz etkisi

Yayım hizmetlerinin cinsiyet körü bakış açısıyla yapılması

Görsel yayım yöntemlerinde sınırlılık

Tarımın ve çalışanlarının statü algısındaki olumsuzluklar

Yayım istatistiklerinin yetersizliği ve süreksizliği, yayım istatistiklerinin

gerçekten uzak oluşu

Tarım işletmelerinin küçük olması ve dağınık olması nedeniyle yayım

hizmetlerinin etkisizliği

Yayım hizmetlerinde ilgi ve bilgi çatışması

Merkezi tarımsal yayım politikasındaki eksiklikler ve belirsizlikler

Eğitimde bilgi teknolojilerindeki yeniliklere uyumda yaşanan zorluklar

Bilgi teknolojilerinde yeni yöntemlerin kullanılmaması

Personel yetersizliği

Bakanlık uygulamalarındaki farklılıkların getirdiği çelişkiler

Eğitim yayım personelinin uzmanlaşmaması

Çiftçinin geçimlik düzeyde tarımda ısrarı

Yayım hizmetlerinin doğru zamanda yapılamaması

Ekonomik amaçlı-maliyet düşürücü yayım hizmetlerinde yetersizlik

Eğitim yayım hizmetlerinde tanıtım ve tanılırlık hizmetlerinin düşük olması

Yayım personelin çalışma saatlerinin esnek hale getirilmesi

Yerel bilgiye ve çiftçi deneyimine yönelik yayım hizmetlerinin eksikliği

Saha elemanlarının yayım konusundaki eksiklikleri – teknik ve bilgi anlamında

Eğiticilerin eğitimi konusundaki alt yapı eksikliği

Yayım hizmetlerinin sadece kamu hizmeti olarak algılanması

271

SWOT ANALİZİ

Konya İlinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerinin


Tüm yerel birimlerde

teşkilatlanmış olması

Küçük yerleşimlerde çiftçilerle

sürekli iç içe olunması –

erişebilirlik

Teknik personelin bilgi düzeyinin

yüksek olması

Bazı yerlerde tarım paydaşları

arasındaki koordinasyon

Tar-Gel personelin varlığı

Eğitim yayım personelinin bilgiye

erişebilirliği ve bunu çiftçiye

aktarabilirliği

İlçe müdürlüklerindeki personelin

bulunduğu yerleşimi iyi tanıması

ve çiftçinin niteliğine göre eğitim

sunabilme kapasitesi

Çiftçi güvenliği

Çiftçi ile birebir iletişim

Kamu saygısı ve ilgisi

Alana özgü planlama motivasyon

(ürün bazlı)

Gelişmeleri daha hızlı takip

edebilmesi

Desteklerin varlığı

İl (ilçe) teşkilatında konu

uzmanlarının varlığı

İlçelerde görev yapan teknik

personelin kendisini yenileme

Desteklerin çiftçi katılımında bir

unsur olarak öne sürülmesi

Yeni bilgilerin aktarımında

yaşanan eksiklikler-erişim sorunu

Uygulamalardaki eksiklikler

Bilgi kirliliği ve dağınıklığı

Fiziki (bina vs) yetersizlikler

Materyallerdeki eksiklikler

Teknik personelin eğitim yayım

tekniklerini kullanamaması ve

güncelliyememesi

Mesai saatlerinin baskınlığı

Teknik personele yüklenen ağır

sorumluluklar (tarım konusunda)

Eğitim yayım zamanlanmasının

çiftçi zamanlamasına uymaması

İlin coğrafi açıdan geniş olması

İlde uygulamalı tarımsal eğitim

merkezinin olmaması

Teknik personelinin başka

amaçlar için de kullanılması -

zamanı verimli

değerlendirilmemesi

Bürokratik işlerin yoğunluğu-

yapılmamış işlerin yapılmış gibi

gösterilmesi

Karar vericilerin hizmet içi

eğitimlerde engelleyici olabilmesi

İlçe müdürlüklerinde eğitim yayım

272

isteği

Çiftçilerin teknik personele rahat

erişebilirliği

Çiftçilerin bilgi talebi

Önder çiftçilere ulaşabilme

Yeterli insan kaynağı potansiyeli

Kamunun yaptırım gücü

Hizmet içi eğitim olanaklarının

varlığı

Teknik personelin hizmet içi

eğitime açık olması

Eğitim materyallerinin varlığı (araç

altyapısının varlığı)

Demonstrasyonaların yapılması

İl müdürlüğü için diğer tarım

paydaşlarının varlığı

Tarım il müdürlüklerinde tarımsal

eğitim yapılanması

En yaygın ve en etkin tarım

paydaşı (il ilçe müdürlüğü) ve

erişebilirliği

Tarımsal eğitim yayım, tarım

sektörü yönetişiminin güçlü olması

Güçlü bir kurum hafızasının

olması

hizmetleri için yeterli fiziki

donanımlarının olmaması

Çiftçilerin genç personele karşı

önyargıları

Genç personelle çiftçi arasında

iletişim sorunu

Çiftçinin eğitim hizmetlerinin

tamamen müdürlükten beklemesi,

kendi gayretinin olmaması

Personelin bilgiyi etkin ve etkili bir

şekilde aktaramaması

Personel arasındaki bilgi ve

davranış tutarsızlıkları

Personel açısından bölge

koşullarına uygun uzmanlaşmaya

gidilememesi

Paydaşlar arasında koordinasyon

eksikliği

Personelin çalışmak istemediği

birimlerde çalışmaya zorlanması -

motivasyon kırılması

Çiftçi gezilerinin yetersizliği

Tarımsal yayım eğitim konusunun

ikinci planda bırakılması

Ödüllendirmenin ve takdir

edilmenin olmaması

Teknik personelin yetişkin eğitimi

konusundaki sınırlılıkları

Farklı disiplinlerle donatılmaması

Eğitim yayım hizmetleri için bütçe

yetersizliği

273


Eğitim yayıma ayrılan bütçenin artırılması

Yayım personelin yaşama ve fiziki koşullarının iyileştirilmesi (bunun için etkin

bütçe kullanımı)

Personelin bilgiye erişebilirliğinin artırılması

Personelin alanı dışında başka işlerde kullanılmaması

İlçe müdürlüklerindeki personel sayısının artırılması

Merkezi düzeyde eğitim ve yayımla ilgili bilgi ve materyalin erişim koşullarının

iyileştirilmesi

Tarımsal yayım bilgi - veri bankasının oluşturulması

Daha fazla sahada yer alınması

Yetişkin eğitimi konusunda iletişim tekniklerinin teknik personele aktarımı

Teknik personel için hizmet içi eğitimlerinin (yurt içi - dışı) artırılması

Eğiticilerin eğitiminde uygulamalı eğitimlere ağırlık verilmesi

İzleme ve değerlendirme de nitelik ve nicelik birlikte ele alınmalı (özellikle

destekleme uygulamalarında)

Bölge için ihtiyaç analizi yapılarak yeni eğitim yayım programlanmasının

yapılması

Kitle iletişim araçlarının daha etkin kullanılması (kamu spotları dahil)

Medyatik bireylerin eğitim yayımda daha görünür olması

Çiftçilerin örnek girişim-görgü ziyaretlerinin artırılması

Eğitim süresinin kısıtlanmaması

Genç ve kadın nüfusa yönelik eğitim yayım eğitim hizmetlerinin ve destek

mekanizmalarının oluşturulması

Personelin tarımsal yeniliklere yerinde erişim ve öğrenmesinin sağlanması

Yöresel ürünlere yönelik yayım programlanmasının yapılması

Makro düzeyde çiftçi tanımının yenilenmesi

Yayım hizmetlerinde araştırma enstitülerinin ve üniversitelerin daha etkin

konuma getirilmesi

Çiftçiyi teknolojiyi doğru kullanması konusunda bilgilendirmek

Çiftçi ve özel sektörün daha sık bir araya getirilmesi

İl müdürlüğü içerisinde özel tarımsal eğitim yayım gruplarının oluşturulması

Eğitimlerde görünürlülüğe ve uygulamaya daha fazla ağırlık verilmesi

274

Mesai uygulamalarında esnekliğe gidilmesi

İl - ilçe müdürlüklerinde norm kadroların yeniden gözden geçirilmesi

Özel firmaların eğitim yayım faaliyetlerinin denetim altına alınması

Araştırma Enstitülerin daha aktif yayım faaliyetlerinde bulunmasının

sağlanması

Konya İlinde Üretici Örgütlerinin ve Çiftçilerin


Üye çiftçi sayısının fazlalığı

Yeterli personel varlığı

Çiftçiye erişebilirlikleri yüksek

Çiftçilerin bazı konularda zorunluk

olarak üye olmaları

Grup çalışması ve bilgi paylaşımı

konusunda üyeler arasında

etkinlik

Personel istihdamı konusunda

daha esnek şansa sahip olmaları

Çiftçiye girdi temin edebilmeleri

Mali olanakları ve esnek

kullanabilmeleri

Bürokratik esneklik-işlerin daha

azlığı

PankoBirlik-Konya Şekerin varlığı

Coğrafi konumdan kaynaklanan

tarımsal çeşitlilik

Desteklemeler konusunda yetki

kullanımı

Ziraat odalarında yönetişim

eksikliği ve organizasyon eksikliği

Çiftçileri sadece ekonomik kaynak

olarak görmek

Ticari işletme gibi kendilerini

algılamaları

Kooperatiflerde ve birliklerde üye

sayısının azlığı

Örgüt dağınıklığı ve kirliliği (birden

fazla üyelik olması)

Model olabilecek tarımsal

kalkınma kooperatiflerinin azlığı

Üretici örgütlerinin yerel siyasetin

etkisinde kalması

275


Üretici örgütlerinin mevcut durumlarının yeniden değerlendirilmesi

Üretici örgütlerinin eğitim yayım hizmetleri konusunda koordinasyonun

sağlanması ve üst örgütlenmeye gidilmesi

Üretici örgütlerine eğitim ve yayım hizmetleri konusunda daha fazla sorumluluk

yüklenmeleri

Ticari kaygılardan arındırılması

Üretici örgütlerinin yerel siyasetten arındırılması

Yönetimlerinin kişiselleşmemesi – demokratik paylaşıma ağırlık verilmesi

Teknik personele (uzman) daha fazla yer verilmesi

Yönetimde cinsiyet eşitliğine yer verici yaptırımların uygulanması

Hizmet içi eğitimler konusunda üniversitelerin daha aktif olması

Konya İlinde TAR-GEL Personelinin


Genç ve dinamik olmaları

Çalışma ortamına uyum

sağlaması

Yeterli sayıda olması

Görev yerinde ikamet ediyor

olmaları

Bilgi arayışında olmaları

Kendilerini geliştirme arzuları

Kamu kaynaklarından

yararlanabilmeleri

Deneyimsiz olmaları

Bazı personelin görev yerinde

ikamet etmemesi

Bürokratik işlere daha çok

yönlendirilmeleri

Görev tanımlarının

netleştirilmemesi – görev dışı

kullandırılmaları

Çalışma koşullarının zorluğu

Görev tanımlarından kaynaklanan

belirsizlikler

Personel seçiminde hassas

davranılmaması

276




Görev tanımının dışına çıkılmaması

Tar-Gel personelinin sahada verimliliğini artıracak motivasyon araçlarının


Kapasite gelişimine yönelik eğitimlerin yapılması

Aidiyet ve kalkınma duygusunu daha da artıracak iletişim araçlarının ve

ödüllendirme sisteminin oluşturulması

Üniversitelerin tarımsal eğitim ve yayım altyapısının güncellenmesi ve

geliştirilmesi

İlde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının (42 danışman)


Ziraat Odasının güçlü olması

Üretici örgütlerinin istekliliği

Üretici örgütlerinin istihdam etme

kapasitesi

Çiftçi tercihlerinde esneklik

Mesai saatlerinde esneklik

İş yükünü bununla sınırlı olması

Destekleme sisteminin olması

Sistemin tam olarak oturmaması

Tar-Gel personeli ile kıyaslanması

Çiftçinin beklentileri

Ticari boyutunun ön plana çıkması

Fiziki yetersizlikler


Denetimde etkinlik sağlanması

Çiftçilerin sertifikalı tarım danışmanlığı konusunda bilgilendirmeleri

Hizmet içi eğitimler konusunda üniversitelerin daha aktif olması

277

KARAMAN İLİ SONUÇLARI

Moderatör : Dr. Arzu KAN

Raportör : Eylül

Karaman İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca

Sorunlar

Merkeze uzak alanlar olan dağlık alanlarda geleneksel yöntemlere bağlılık,

yeniliklerin ulaşması konusundaki sıkıntılar

Eğitim seviyelerinin yeterli olmaması

ÇKS’ye kayıt yaptırılamayan arazilerin varlığı (Veraset sorunu olan araziler,

Özellikle dağlık alanlarda)

Çiftçilerin eğitim ve yayım konularına ilgisiz olması

Tarıma girdi veren firmaların çok olması ve bilgi kirliliği oluşturması

Karaman ilinde tarımsal kurumlar arasında eğitim ve yayım hizmetleri için

planlamanın yapılması açısından koordinasyon eksikliği

Dağlık alanlarda genç nüfusun az olması

Üretici birliklerinin etkin rol alamaması

Eğitim ve yayım hizmetlerinden çok büro hizmetlerine yoğunlaşılması

Ticari faaliyette bulunan firmaların yanlış eğitim ve yayım faaliyetleri ile

üreticileri yanlış yönlendirebilmeleri

Üreticilerin kitle iletişim vasıtaları ile (TV) aldıkları bilgilerin bulundukları

bölgelere uygulanabilirliğini araştırmadan bölgeye hemen uygulamak

istemeleri

Serbest tarım danışmanlığının ilgi görmemesi

278

SWOT ANALİZİ

Karaman İlinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerinin


Tarımsal desteklerin varlığı

Üretici kayıt sistemlerinin varlığı

(ÇKS, TURKVET vb.) kayıtlarının

varlığı

Eğitimli, teknik donanımlı

elemanların varlığı

Üreticilerinin tarım ile ilgili teknik

konularda tarım il/ilçe

müdürlüklerine olan güvenleri

Tarım İl Müdürlüklerinde sosyolog

ve diğer branşlardan hizmet

verecek kurumsal kapasitenin

varlığı

Kitle iletişim araçlarını iyi

kullanmasını (SMS)

ÇKS’ye kayıt yaptırılamayan

arazilerin olması ve bundan dolayı

desteklerden yararlanılamaması

Destekleme politikalarının

uygulanmasındaki sıkıntılar (Proje

uygulama prosedürlerin fazlalığı -

sulama proje uygulamaları)

Mevzuat hükümlerinin uygulama

zamanı ile doğru orantılı

olmaması

Teknik elemanların daha fazla

büro hizmetleri ile uğraşmak

zorunda kalması

Teknik personelin eğitim ve yayım

hizmetini yürütmek için yeterli araç

ve donanıma sahip olmaması

(araç, akaryakıt, vb.)

Eğitim ve yayım hizmetlerinin

sunulacağı etkin bir web

sayfasının olmaması

Mera yönetimi ve otlatma

konusunda etkin yayım

çalışmalarının yapılamaması veya

yeterli çiftçi katılımının

sağlanamaması

279


Büro hizmetleri ile uğraşacak eleman istihdamı veya ihale ile hizmet alınması

Tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinin etkin bir şekilde ulaştırılabilmesi için

farklı bakanlıklar ve kurumlar arasında işbirliği protokollerinin yapılması ve

koordinasyonun sağlanması

Eğitim faaliyetlerine katılımı arttırmak için ödül sisteminin eklenmesi (gezi,

sertifika, yemek, çay ikramı, gübre, ilaç, tohum vb.)

Üreticilerin arazileri demonstrasyon amacı ile alındığında tüm masraflarının

karşılanması

Sosyolog ve diğer branşlardan eğitim hizmeti verecek elemanlarının

etkinliğinin arttırılması

İl ve İlçe Müdürlükleri tarafından yapılan eğitim ve yayım hizmetlerine

ulaşımda farklı kitle iletişim araçlarının (web sayfası vb.) kullanılması ve

izlenebilirliğinin sağlanması

Özellikle ilkokul orta ve liselerin olduğu alanlarda tarım ile ilgili derslerin

verilmesi yönünde Bakanlıklar arasında girişimde bulunulması

Bakanlığın çiftçiliği meslek olarak tanımlaması

Köyden kente göçün önlenmesi ve kentten köye bir akımın oluşması için

özendirici tarımsal faaliyetlerin yapılması ve altyapı faaliyetlerinin geliştirilmesi

Çiftçi çocuklarının tarımla ilgili fakültelere girişte özendirici kolaylıklar

sağlaması

280

Karaman İlinde Üretici Örgütlerinin


Suni tohumlama çalışmaları çok iyi

durumda olması

Teknik donanımlarının iyi olması

Desteklerden yararlanma şanslarının

olması (Hayvancılık)

Birlik olması nedeni ile birlikteki

üyelerin tarım danışmanları ile sürekli

irtibat halinde olmaları ve onlara

güvenmeleri

Özellikle hayvancılıkla ilgili üretici

birliklerinde bulunan veteriner hekimi

tarım danışmanlarının işlerini

yapabilmek için sürekli sahada

olmaları

Bölgede Tarım Kredi Kooperatiflerinin

varlığı (girdi sağlanması açısından)

Üretici birliklerinin üretici arasındaki

iletişim kopukluğu

Birliklerin üreticilere ulaşamaması

Tüccarların birliklerin gelişimin

engellemesi

Piyasada etkili olamama

Fiyat oluşturma konusunda etkili

olamama

Üyelerinin birliğe katkısının olmaması

Devletin üretici birliğine katkısı

olmaması

Desteklerden yararlanma şanslarının

olmaması (Hayvancılık dışındaki

diğer birlikler-Meyvecilik)

Tarımsal eğitim ve yayım

çalışmalarını yürütecek eleman

eksikliği

Üretici Birliklerinin kurumsal

kapasitelerinin olmaması

Üretici birliklerin görevlerini

bilmemesi

Birliklerin altyapısının kötü olması

Proje yapacak, işleri yönlendirecek

kişi ve bilgi eksikliği

Finansman eksikliği (Öz sermaye

eksikliği)

Üretici birliklerinin tarım

danışmanlarından nasıl bilgi

alınacağını bilmemesi

Üretici örgütlerinin sadece kayıt

amaçlı kullanılması üretici

karşısındaki statüsünü düşürmekte

Bitkisel üretimle ilgili örgütlerin üye

gelirlerinin az olması ve farklı

finansman kaynaklarını

kullanamaması

281


Birliğin altyapı olanaklarının geliştirilmesi (Soğuk hava deposu, meyve suyu

fabrikası, işleme fabrikası vb.)

Birliklerin güçlendirilmesi için bölgesel önceliklere konu olacak projelerde yer

alması veya teknik destek verilmesi

Üretici birliklerinin tarım danışmanları ile birlikte çalışma olanaklarının

oluşturulması

Üretici örgütlerinin çiftçilerin gözündeki etkisini zaman zaman ölçülmesi

Performansa dayalı maaş sisteminin oluşturularak eğitim ve yayım

faaliyetlerinin etkinliğinin arttırılması

Ziraat Odalarının tarım danışmanlarını bünyesinde çalıştırması ve üretici

örgütleri ile koordineli olarak çalışması

KOP Bölge Kalkınma İdaresinin ve TOKİ’nin Bölgeye meyveciliğin yoğun

olduğu alanlarda altyapı yatırımlarına destek sağlaması (Soğuk hava deposu,

şoklama, paketleme vb.)

Üretici örgütlenmesini özendirici faaliyetlerin yapılması

282

Karaman İlinde Üretim Yapan Çiftçilerin


Çiftçilerin yeniliklere açık olması

Çiftçi yayımcı işbirliğinin güçlü

olması

Kadın çiftçilerin yayım eğitimlerine

katılımının yüksek olması,

ilgilerinin fazla olması (Özellikle

dağ köylerinde)

Önder çiftçilerin varlığı

Uygulamalı çalışmalara (rasyon

hazırlama gibi) olumlu cevap

verme potansiyelinin yüksek

olması

Hayvancılık ve bitkisel üretim

yapan çiftçi potansiyelinin yüksek

olması

Eğitim seviyelerinin düşük olması

Çiftçilerin tarımsal eğitim ve yayım

konularındaki ilgisizliği (Özellikle

Ova Köylerinde)

Üreticilerin yeniliklere kapalı

olması (Kurak alanlardaki köyler,

Ayrancı örneği)

Çiftçilerin proje hazırlama

konusundaki yetersizlikleri,

Çiftçilerin tarımsal danışmanlık

sistemini bilmemeleri ve iyi

kullanmamaları

Çiftçilerin eğitim almaya ihtiyaç

duymamaları

Üreticilerin kitle iletişim vasıtaları

ile (TV) aldıkları bilgilerin

bulundukları uygulanabilirliğini

araştırmadan bölgeye hemen

uygulamak istemeleri

Piyasa karşısında fiyatı

oluşturmada etkili olamamaları

Tarımın cazip olmaması ve

tarımsal nüfusun gün geçtikçe

yaşlanması

Tarımla uğraşan ailelerin

çocuklarını tarıma

yönlendirememeleri (ekonomik

kaygı)

Çiftçilerin birbirlerine

güvenmemeleri (Kişisel çıkarlar)

283


Çiftçilerin tarımsal danışmanlık sistemine dahil olmasını sağlayacak

uygulamaların yapılması (desteklerin tarımsal danışmanlık sistemi ile

uyumlandırılarak verilmesi)

Örnek ve Önder çiftçi kavramının yerleştirilmesi ve bunların

sertifikalandırılması ve bunların tarımsal yayımda rol model olarak kullanılması

Eğitim yayım faaliyetine katılıp bunları sahada uygulamada iyi örneklerin

izlenebilirliğinin artırılması ve bu yönde teşvik edilmesi( Örn; SSK ve Bağ-KUR

prim ödemelerinin belli bir oranının ödenmesi)

Emekli olmuş yada belli bir yaş sınırını aşmış kişilerin araziyi değerlendirmek

amacı ile ya kiraya vermesi yada devretmesi (arazi boş bırakılmamalı)

Karaman İlinde TAR-GEL Personelinin


Üretici ile Tar-Gel personeli

arasında güçlü bir bağın oluşmuş

olması

Özellikle bazı alanlarda Tar-Gel

personelinin bayanlarla güçlü

ilişkiler kurabilmesi

Tar-Gel sistemin Bakanlıkça

tanımlanmış olması

Tar-Gel personelinin görev

tanımındaki sıkıntılar.

Üreticilerin veteriner Tar-Gel

personelini eğitici olarak değil

uygulayıcı olarak görmeleri

Özellikle uzak ve dağlık alanlara

Tar-Gel personelinin gelmeyi talep

etmemesi

Tar-Gel personelinin seyyar görev

tazminatı alamaması

Eğitim yayım hizmetlerini

yürütmek için altyapı imkanlarının

olmaması

Tar-Gel personelinin köyde değil il

ya da ilçede görevlendirilmesi


Eğitim salonlarının oluşturulması veya var olan altyapının (diyanetin, milli

eğitimin eğitim salonları) daha etkin kullanılması

Tar-Gel personeline eğitim ve yayım hizmetlerini sahada yürütmek için lojistik

destek sağlanması

284

NİĞDE İLİ SONUÇLARI

Moderatör :Prof. Dr. Bülent GÜLÇUBUK


Raportör : Dr. Özdal KÖKSAL


Niğde İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunlar

Nelerdir?

Sertifikalı Tarım danışmanlarının çiftçi tarafından benimsenmemesi

Tarım Arazilerin yanlış kullanımı (amaç dışı)

Tarımsal yayım personelinin uzmanlık düzeyi

Yayım personellinin materyal sorunu

Yayım personelinin araç-ulaşım sorunu

Yerele yönelik eğitim yayım materayelinin olmaması ve yerele yönelik özel

yayım bütçesinin olmaması

Yayım hizmetlerinde arz dağınıklığı

Çiftçi ile bireysel yöntemlerde sınırlılık

Çiftçilerinin farkındalık düzeyinin düşük olması

Genç nüfusun tarımdan kopması

Çiftçi ihtiyaçlarına yönelik yayım tespitinin yapılamaması

Tarımsal üretimde yanlış girdi kullanımı (ilaç ve gübre)

Sulama yayımının yetersizliği

Girdi kullanımında yayım hizmetlerinin yetersizliği

Yayım hizmetlerinin içeriği konusunda koordinasyonsuzluk

Hedef gruplara yönelik yayım programlarının eksikliği

Çiftçi ve köylü ayrımının tam olarak yapılamaması

Yayım hizmetlerinin zamanlamasının çiftçi iş programına göre

düzenlenememesi

Çiftçilerin eğitim düzeyinin sınırlayıcı rol oynayabilmesi

Tarımsal yayım personelinin yayım hizmetlerinin etkinliği konusunda

yaptırımının bulunmaması

Bürokratik işlerin yoğunluğu

285

Yayım faaliyetlerine yeterince zaman ayırılamaması

Çiftçilerin tarımdan giderek kopması

Ürün temelinde yayım elemanı sorunu

SWOT ANALİZİ

Niğde İlinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerinin


Yayım personelinin konuya

ilgisinin yüksek olması

Yayım elemanı yeterli

Çiftçilerin tanınırlık düzeyinin

yüksek olması

Çiftçilerin eğitim yayım

hizmetlerine katılım için yeterli

zamanlarının olması

Çiftçiye erişebilirlik

Yayım elemanın personelin azlığı

Çiftçilerin yayım eğitimlerine karşı

ilgisizliği

Bürokratik iş yoğunluğunun fazla

olması

Yayım hizmetleri için gerekli olan

materyal ekipman ve araç eksikliği

İşletme ölçeğinin küçük olması

Personelin bakanlık projelerinden

zamanında haberdar olmaması

Konu uzmanlarının konu alanları

dışında görevlendirilmesi

Çiftçi gözünde sürekli desteklerin

ön planda tutulması

Teknolojinin daha etkin

kullanılmaması (cep telefonu)

Eğitim yayım hizmetleri için

yetersiz kaynak ayrılması

Eğitim yayım hizmetlerinde

denetim eksikliği

Coğrafik yerleşimin getirdiği

kısıtlar

286


Personel tanımında homojenliğe gidilmesi

Personelin kendi alanında görevlendirilmesi

Paydaşlar arası iletişimin güçlendirilmesi

Üniversite ile ilişkilerin güçlendirilmesi

Desteklemelerde bürokratik işlemlerin üretici örgütlerine devredilmesi ve

denetim kontrolünün bakanlık tarından yapılması

Desteklemelerdeki bürokratik işlemlerin tek bir elden yürütülmesi

Personelin performansının ödüllendirilmesi

Konu uzmanının konu bazında görevlendirilmesi

Teknolojik gelişmelerin daha hızlı izlenebilirliği

Araştırma-yayım-çiftçi bağının güçlendirilmesi

Yayım personellinin materyal ve araç açısından güçlendirilmesi

Döner sermayenin il/ilçe müdürlüğü tarafından kullanılabilmesi

Niğde İlinde Üretici Örgütlerinin


Her yerleşimde bir üretici

örgütünün olması

Çiftçilere birebir erişimi

Ekonomik açıdan yeterlilikleri

Yaptırım gücünün bulunması

(desteklemeden yaralanma)

STK’lar arası dayanışma

Teknik personel açısından

yetersizlik

Kurumsal kapasitenin düşük

olması

Kapasite düşüklüğü

Çiftçi aidatlarının yüksek olması

Tanıtımda yetersizlik

Hizmetlerin beklentileri

karşılamaması

Patates üreticiler birliğinin

olmaması

Girişimlerinin yeterli olmaması

Üye beklentilerinin yüksek olması

Destek ve proje temelli

örgütlenme

Tabandan kaynaklanmayan

örgütlenme

287


Eğitim yayım hizmetlerinde daha etkin hale gelmesi

Üyelerin bilinç düzeyinin yükseltilmesi

İhtiyaç analizinin yapılması

Bilgiye erişim kanallarının güçlendirilmesi ve bu konuda bilgilendirilmesi

Tarım teşkilatı ile çiftçi arasında köprü görevi görmesi

Yönetimde profesyonelleşmeye gidilmesi

Sorumlu müdürlerin yetkilendirilmesi-karar aşaması

Üyelikte çiftçi tercihlerine yer verilmesi

Desteklemelerde üyeliğin zorunluluğunun kalkması

Üniversiteler ile daha sıkı işbirliği

Belli periyotlarda hizmet içi eğitim

Örnek işletme ziyaretlerinin yapılması

Proje hazırlama kapasitelerinin arttırılması

Talebe göre üretim

Kurumsallaşmaya ağırlık verilmesi

Çiftçiler ile üretici örgütleri arasındaki maddi ilişkilerin kesilmesi

Çiftçilere yönelik örnek modellerin ortaya konulması

Faaliyetlerin personel ve maddi güçleri doğrultusunda yapılması

Niğde İlinde Üretim Yapan Çiftçilerin


Çalışkan, eğitim ihtiyacını

hissetmekte

Tarımsal yapıyı bilmekte

İşletme ve çiftçi sayısının fazlalığı

Kadın çiftçilere yönelik yayım

faaliyetlerinin varlığı

Kır nüfusunun fazlalığı

Tarım potansiyelinin yüksek olması

Yaş ortalamasının yüksekliğinden

dolayı teknolojide yaşanan zorluklar

Yayım konusunda çiftçi algısı

Ürün çeşitlenmesinde sorunlar

Tekrarlanan ürünler

Mono tarıma dayalı makine parkı

Yeniliklere – geleneksel yapıda

olmaları

İşletme ölçeğinin küçük olması

Çiftçiler arasında dayanışmanın

olmaması

Sorunlu arazi varlığı

Genç nüfusun tarımdan kopması

Pazarlamada sorunlar

İkna etmede yaşanan sorunlar

288


İşletme ölçeğinin büyütülmesi ve toplulaştırma

Çiftçiliğin mesleki ve tanımlanması açısından güçlendirilmesi

Çiftçilik mesleki tanımın yapılarak çiftçi kimlik kartının düzenlenmesi

Çiftçilerde mantalide ve davranış değişikliği

Desteklemenin üretime dayalı yapılması

Genç çiftçileri özendirmek

Genç çiftçilere yapılan desteklemelerin artırılması

Genç çiftçilere yönelik yayım programlarının hazırlanması

Başarılı üreticilerin ödüllendirilmesi

Çiftçiliğe yönelik yaş sınırlamasının getirilmesi

Çiftçilere yönelik eğitim kamplarının oluşturulması

Toplumda çiftçi konusundaki ilginin oluşturulması

Sosyal ortamların yaratılması

Katma Değeri Yüksek ve pazarlanabilir ürünlerin yetiştirilmesi

Ürün işleme ve paketleme tesislerin kurulması

Sözleşmeli tarım olanaklarının araştırılması

Üretim planlanmasının çiftçilerle birlikte yapılması

Toplulaştırmaya yönelik görsel materyalin artırılması

Organik veya İyi tarım uygulamaları kapsamındaki çiftçilerin ayrımına gidilmesi

Çiftçilerin geleneksel davranışlardan arındırılması

289

Niğde İlinde TAR-GEL Personelinin


Yeterli personel varlığı

Çalışma azminin yüksek olması

Genç, dinamik ve gelişmeleri takip

etmeleri

Teknolojiyi kullanmaya yatkınlık

Mesleki dayanışma ve paylaşım

Görev tanımının belirgin olmaması

Her konuda görevlendirme

Verimli olarak çalıştırılmamaları

Araç yetersizliği

Bürokratik sahipsizlik

Çiftçiye yeterince zaman

ayırmama

Yerleşim düzeyinde proje

üretememe

Kariyer planlamasının belirsizliği

Deneyim yetersizliği

Personel arasında uyuşmazlık

Bazı konularda bilgi eksikliği

Uzmanlaşmaya gidilmemesi

Çiftçinin her konuda bilgi talebinde

bulunması

Hizmet içi eğitime katılımında

yaşanan sorunlar


Yayım elemanları arasındaki farklı özlük uygulamalarının kaldırılması

Araç ve ekipman açısından güçlendirilmesi

Ağır bürokratik işlerden kurtulması

Hizmet içi eğitim programlarının artırılması

İl müdürlüklerinde yayım bütçesinin artırılması

290

5.4.2 KOP bölgesinde tarımsal eğitim ve yayım konusunda ortaya çıkan başlıca

sorunlar

2. GRUP

KOP BÖLGESİNDE TARIMSAL EĞİTİM VE

YAYIM KONUSUNDA ORTAYA ÇIKAN BAŞLICA

SORUNLAR

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl-İlçe

Müdürlükleri

Üretici Örgütleri

Tar-Gel Personeli

Sertifikalı Tarım Danışmanları

291


Moderatör :Prof. Dr. Süleyman SOYLU Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Raportör : Murat KÜÇÜKÇONGAR Bahri DAĞDAŞ Uluslar arası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Aksaray İlinde İl ve İlçe Müdürlüğü Personeli, Tar-Gel Personeli ve Özel Tarım

Danışmanlarının Eğitim ve Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunları

Bakanlığın bürokratik işlerinin çok olmasının yayım hizmetlerini aksatması

Çiftçi eğitim ve toplantılarına çiftçilerin gerekli ilgiyi göstermemesi

Çiftçilik dışında gelirlerinin olması (yurtdışı geliri vb) nedeni ile çiftçiliğin meslek

olarak görülmemesi

Çiftçilerin tarımsal eğitimi ve üretimi yalnızca desteklemelere endekslemesi

Tarım İl müdürlüğünde konu bazlı uzman eksikliği

Çiftçinin ekonomik şartlarının modern sulama sistemlerine geçmesine engel

olması

Çiftçiler ve teknik personele yönelik teknik gezilerin yapılmaması

Aksaray ilinde (Eskil, Yenikent ve Sultanhanı ilçeleri dışında) çiftçilerin

yeniliklere kapalı olması

Tarımsal yayım personelinin çiftçiye yenilikleri öğretmede istekli olmaması

Genç çiftçilerin azlığı

Tarımsal yayımın bakanlığın yeniden yapılanması ile tüm birimlere

verilmesinin bu faaliyetleri olumsuz etkilemesi

Sahada başarılı olan teknik personelin ödüllendirilmemesi

Ziraat ve Veteriner fakültelerine yerleşen öğrenci kapasitelerinin düşük olması

İl tarım müdürlüğü personelinin tamamına eğitimci gözüyle bakılması,

personelde bir yeterliliğin aranmaması

Tarımsal Danışmanlık ücretinin düşük olması, vasıfsız kişilerin bu işlere

yönelmesi

Personelin sık yer değiştirmesinin iş takibini zorlaştırması

Yönetmelikte yayımcı personelin yeri değiştirilemez ifadesine rağmen

yönetmeliğin uygulanmaması

292

Büyük çiftçilerin bilgiye ihtiyaç duymaması, küçük çiftçilerin ilgisizliği

Çiftçiliğin kazanç olarak görülmemesi

Alternatif ürünlerin pazarlama problemleri

Tar-Gel personeli demonstrasyon yapabilecek altyapıya ulaşamaması

Tarımsal kredilerin gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaşmaması

Tar-Gel personelinin uzmanlık alanlarına göre bilgi talep edilmemesi

Tar-Gel personelinden yeteri kadar bilgi talep edilmemesi

Üretici birliklerin amacına uygun olarak danışman istihdam etmemesi, yayım

faaliyetlerine önem vermemesi

Üretici birliklerinin danışmanlarını sahada kullanmaması

Eğitim ve toplantı yapılacak yerlerin az ve amaca uygun olmaması

Tarımsal danışmalığın yeteri kadar tanınmaması

Çiftçilerin günübirlik politikalarla üretim yapması

Çiftçilerin eğitim alma olgunluğunda olmaması

Çiftçilerin sadece üretim sezonunda köyde bulunması

Arazi kullanım planının olmaması

Üretici teknik elemana güvenmesi, üretimde risk almak istememesi

Toprak analiz laboratuvarlarının istenilen düzeyde olmaması

Eğitim ve Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Sorunların Çözüm Önerileri

Yerel TV’lerde tarımsal eğitim programlarına yer verilmesi

293


Moderatör :Prof. Dr. Süleyman SOYLU Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Raportör : Murat KÜÇÜKÇONGAR Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Konya İlinde İl ve İlçe Müdürlüğü Personeli, Tar-Gel Personeli ve Özel Tarım


Çiftçilerin yalnızca destekleme ile ilgili bilgiler talep etmesi, diğer konulara

istekli davranmaması

Gündüz çiftçilerin köylerde bulunmaması, yerinde çiftçilik yapmaması, il veya

ilçe merkezlerinde ikamet etmesi durumundan kaynaklanan yayım konularında

iletişim eksikliği

Çiftçilerin internet kaynaklı bilgi kirliliğinden dolayı yayım çalışmalarına

yeterince ilgi ve ihtiyaç duymaması

Konya iline yakın ilçe ve beldelerde yaşayan kişilerin çiftçiliği ikinci meslek

olarak görmesi ve sadece hafta sonu tarımsal faaliyetlerde bulunması

İl ve ilçe müdürlüklerindeki teknik personelin demonstrasyon çalışmaları için

imkan ve bütçelerinin olmaması

Çiftçilerin toprak analiz sonuçlarına göre hareket etmemesi

Çiftçilerin laboratuvarlarda yapılan toprak analiz sonuçlarına

güvenmemesinden kaynaklanan hatalı bitki besle uygulamaları

Teknik personelin her konuda yeterince bilgi birikimine sahip olmamasından

kaynaklanan sorunlar

Teknik personelin özel uzmanlık alanı isteyen konularda eğitilmemesi ve belirli

konularda uzman eksikliğinin olması

Çiftçilerin yeniklere kapalı olması ve her konuyu iyi bildiklerini düşünmesi

Çiftçinin teknik personeli sahada yeterince görmemesi ve ona sadece

kurumda ulaşabileceği algısının oluşması

Teknik personelin sürekli veri girişi yapması nedeniyle yayım faaliyetlerine

zaman kalmaması

294

Kurumların kadın çiftçilere yönelik eğitim ve yayım faaliyetlerinde isteksiz

olmaları

Kurumlardaki eğitim için donanım ve materyal eksikliği

Köylerde yayım faaliyetleri için uygun toplantı ve eğitim yerlerinin olmaması

Çiftçinin boş olduğu Aralık, Ocak, Şubat aylarında personelin büroda iş

yoğunluğunun fazla olması

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeniden yapılanma nedeniyle

görevlerinin değişmesi, tarımsal yayımla ilgili görev tanımlamasının tam

anlaşılmaması

Yeniden yapılanma İl Müdürlüklerinde görevi sadece tarımsal eğitim ve yayım

olan şubenin kaldırılması

Konya bölgesinde kuru tarım alanında hububat tarımının yaygın olması

nedeniyle tarımsal faaliyet süresinin yılda toplam bir ay gibi kısa süre olması

nedeniyle çiftçiliğin asıl iş olarak görülmemesi

Bayilerin bir kısmının teknik bilgi ve donanım yönünden eksik olması

Kurumlar arasında bilgi akış eksikliği nedeniyle problem ve ihtiyaçlara doğru

çözüm bulunamaması

Mevzuattaki değişikliklere rağmen yayımla ilgili eski uygulamalarda ısrar

edilmesi

Tarımsal ticaret yapan kişi ve kuruluşların tarımsal yayımda %40 gibi yüksek

bir pay alması ve yanlış yönlendirme yapabiliyor olmasının oluşturduğu

sağlıksız ortam

TİGEM’lerin tarımsal yayım çalışmalarında etkin olarak kullanılmaması

Tarımsal yayım personelinin teknik bilgi seviyesini, sürekli masa başında

olmasından dolayı geliştirememesi ve çiftçi şartlarını gerçek manada

bilmemesinden kaynaklanan sorunlar

Konya Bölgesinde tarla bitkileri üretiminin %90’ların üzerinde bir pay alması,

dolayısı ile tarımsal yayım hizmetine ihtiyaç duymama algısı

Çiftçilerin yalnızca çözemediği konularda eğitim eksikliği olduğuna inanması

Sahadaki bitki koruma ile ilgili problemler hakkında yanlış teşhisler nedeni ile

yayım personeline olan güven azalması

Tarımsal desteklemelerin tamamının gerçek çiftçilere ulaşmaması

Sulama Projelerinde desteklemelerin zamanlama sorunları

295

Desteklemeler konusunda devletin çiftçilere, çiftçilerin devlete yeterince

güvenmemesi

Tar-Gel personeli ile birlik danışmanları arasındaki anlaşmazlıklar

Üretici birliklerinin seçim odaklı yayım çalışmaları yapması

Tarımsal yayım personeli ile çiftçinin aynı dili konuşmaması

Üretici birliklerinin sosyal faaliyetler konusunda aktivasyon yetersizliği

Köylerde tarımla uğraşan nüfusun yaşlı olması nedeni ile Tar-Gel personelinin

çiftçilere yenilikleri daha zor kabul ettirmesi

Tar-Gel personelinin halkla ilişkiler konusunda eksikliklerinin olması,

Bakanlığın istihdam ettiği sosyologları bu alanda kullanmaması

Tar-Gel şeklinde ifade edilerek personel arasında ayrımcılık yapılması,

personelin uzmanlık alanı ile dile getirilmemesi

Çiftçi gözünde Tar-Gel personelinin kıymetinin olmaması

Büyükşehir yasası ile belde belediyelerinin kapanması

Diğer meslek gruplarının köyde kalma zorunluluğu olmamasına karşın Tar-Gel

personelinin köyde ikamet etmek zorunda kalması

Tar-Gel personelinin İlçe Müdürlüğünde yerinin ve konumunun olmaması

Tarımsal yayım personelinin Bakanlık genelgelerini yanlış aktarması

Ziraat Odalarında Ziraat Mühendisi sayısının yetersiz olması, şahsi işlerde

kullanılması ve sadece yayım faaliyeti yapmaması

Özel Tarım Danışmanlarının hazırladığı evrakların çokluğu

Özel Tarım Danışmanlarının sayısının az olması

Bireysel Özel Tarım Danışmanlarının birlikte hareket etmemesi,

örgütlenmemesi

296

KARAMAN İLİ SONUÇLARI

Moderatör :Prof. Dr. Süleyman SOYLU Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Raportör : Murat KÜÇÜKÇONGAR-Mehmet Naim DEMİRTAŞ Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Karaman İlinde İl ve İlçe Müdürlüğü Personeli, Tar-Gel Personeli ve Özel Tarım


Teknik personelin etkin kullanılmaması. Diğer idari işleri teknik personelin

yapması nedeni ile kendi mesleki faaliyetlerine vakit bulamaması ve araziye

çıkamamasının eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi

Tar-Gel personelinin başta imza yetkisi olmak üzere yetkisinin olmaması

Teknik personelin yayım teknikleri (sunu hazırlama, sunum yapma, bilgiyi

üreticiye aktarma vb) ve alet-ekipman konusunda bilgi eksikliğinin eğitim ve

yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi

Tar-Gel personeli ile diğer teknik personelin aynı işi yapmalarına rağmen faklı

ücret almaları

Eğitim veren eğitimcilerin aynı bölgeden olması nedeni ile eğitimlerin

inandırıcılığının ve eğitim faaliyetlerine ilginin az olması

Tar-Gel personelinin nerede, ne zaman, ne iş yaptığının izlenmesinde

zorlukların olması

Çitçinin, eğitimin kalitesi ve konusuna göre ilgisinin olumlu ya da olumsuz

değişmesi

Tarımsal eğitim için en uygun zaman kış döneminde kırsal kesimde nüfusun

çok azalması, eğitim verilecek çiftçi olmaması

Çiftçilerin sadece maddi bir beklenti olduğu takdirde eğitime ilgi duyması

Tarımsal yayım ve eğitim için köylerde uygun mekanların bulunmaması

Eğitim ve yayım faaliyeti yapacak personelin demonstrasyon kuracak maddi

güç ve bütçesinin olmaması

Üretilen ürünün fiyat ve pazarlama belirsizliğinin tarımsal yayımı olumlu ve

olumsuz etkilemesi

Karaman ilinde kuru tarım alanlarının yaygın olması nedeni ile çiftçi hububat-

nadas-hububat sistemini uyguladığından çiftçiliğe ayrılan zamanın az olması

297

Çok sayıda fabrika olması bölgede genç nüfusun çiftçilik yerine fabrikada

çalışmaya yönlenmesi

Birçok köyde nüfusun 50 yaşın üzerinde olması

Karaman bölgesinin dağlık köylerinde arazi toplulaştırmasının yapılamayacak

olması, arazi sınıf ve büyüklüğünün yeterli olmamasının çiftçi kalitesi ve yayımı

olumsuz etkilemesi

Dağlık bölgelerde yıllık gelirin düşük olmasının tarımsal yayıma ilgi ve kaliteyi

olumsuz etkilemesi

Türkvet ve hayvancılık kayıt sistemi ve destekleme kalemlerinin çokluğu

nedeni ile yoğun zaman almaş, eğitim ve yayıma gerekli işgücü ve zaman

ayırmaya imkan vermemesi

İşletme başına düşen hayvan sayısının düşük olmasının eğitim ve yayıma

ilgiyi azaltması

Çiftçilerin görerek inanmasının eğitime ilgi ve inandırıcılığı etkilemesi

Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği, Kotun Keçi Yetiştiricileri Birliği, Süt

Birliklerinin sadece destekleme hizmeti vermesi eğitim yayım konusunda

faaliyet göstermemesi

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeniden yapılanmasından sonra

eğitim yayım faaliyetlerinin ortada kalması

Tar-Gel personelinin tüm tarım konularında bilgili olmasının imkansız olması

Ziraat mühendisi ile Veteriner hekimlerin faaliyetlerinin kanuni imza yetkisine

dayanmadığı için itibar ve etkisinin olmaması

Tarımsal eğitim ve yayım faaliyeti yapacak personelin istek, yetenek ve

uzmanlığının dikkate alınmadan belirlenmesi

Ziraat Odalarının tarımsal yayım konusunda ilgi ve desteklerinin çok az olması

Tarla bitkileri üretiminde sürdürülebilir bir planlamanın olmamasının eğitim ve

yayım çalışmalarını da olumsuz etkilemesi

Tar-Gel personelinin uzmanlık alanı dışındaki konularda da yayım yapmasının

yayım kalitesini ve etkinliğini olumsuz etkilemesi

Entegre işletmelerin azlığının tarımsal yayım ve etkinliği azaltması

Havza bazlı üretim sisteminin tarımsal yayım ile entegre edilmemesinin eğitim

ve yayım faaliyetlerinin olumsuz etkilemesi

298

Ziraat Mühendislerinin donanımı dikkate alınmadan basit bir sınavla tarımsal

yayımcı olmasına karar verilmesinin sağlıksız bir yöntem olması

Zirai ilaç bayilerinin ticari kaygılardan dolayı çiftçileri yanlış bilgilendirmesinin

tarımsal eğitim ve yayımı olumsuz etkilemesi

Teknik personelin üretici ile aynı dili kullanmamasının tarımsal eğitim ve

yayımı olumsuz etkilemesi

Elma üreticileri dışındaki üreticilerin toprak analiz sonuçlarına inanmamaları,

buna göre gübreleme uygulamaları yapmaması

Kırsal kalkınma desteklerinin çok kısa bir süre ile sınırlandırılmasının yayım ve

eğitimi olumsuz etkilemesi

Faaliyet gösteren Özel Tarım Danışmanı sayısının yetersiz olması

Özel Tarım Danışmanlığının amacına uygun yapılamaması

Çiftçilerin Özel Tarım Danışmanlığı konusunda bilgisiz olması

Özel Tarım Danışmanlığına verilen desteğin az olması

Tarım örgütlerinin ihtiyacı olmasına rağmen tarım danışmanı istihdam

etmemesi

Tarımsal örgütlerin tamamen bir ticari firma gibi hareket etmesi


Bölgedeki çiftçilerin gruplandırılarak, her teknik personelin belli çiftçilere

danışmanlık yapmasının sağlanması

Köy konaklarının revize edilerek toplantı salonlarının eklenmesi ve bu

mekanların eğitim amaçlı kullanılması

Demonstrasyon kurulmasında İlçe Müdürlüklerinin şartları belirlemesi koşulu

ile özel firmalar ile işbirliği yapılması

Sebze-meyve üretimi yapan işletmelere ve tarım fuarlarına çiftçilerin

götürülmesi, yenilikleri yerinde görmelerinin sağlanması

Bayan ağırlıklı çiftçilerin olduğu alanlarda bayan yayımcı personelin

görevlendirilmesi

Küçükbaş hayvancılığın (keçi) geliştirilmesi, ormanlık alanlardan dağ köylerinin

faydalanma yollarının açılması ile çiftçi ve yayım kalitesini artmasının

sağlanması

Dağ köylerinde çiftçilerin daha çok ürün bazlı desteklenmesi, belli köylerin belli

ürünlere yoğunlaştırılması ile çiftçilik ve eğitime ilginin arttırılması

299

Örnek hayvan işletmelerinin tesis edilerek veya teknik geziler yapılarak

çiftçilerin hayvancılığı yerinde görmesinin sağlanması

Hayvan desteklemelerinin bir kısmının üretici birliklerine devredilmesi, üretici

birlikleri ile il müdürlüklerinin birlikte hareket etmesinin sağlanması

Teknik personelin iş yükünün azaltılması için ÇKS vb görevlerin Ziraat Odaları

gibi kurumlara devredilerek özelleştirilmesi, Tarım Kuruluşlarının bunu

denetlemesi

Teknik personelin yayım yöntemleri (sunu hazırlama, sunum yapma, bilgiyi

üreticiye aktarma) ve alet-ekipman konusunda bilgi eksikliğinin giderilmesi için

Tar-Gel personelinin eğitim alması

Karaman ilinde uygulanan eğitim yayım uygulamalarında ödül sisteminin

geliştirilmesi

Eğitim verecek personelin bilgi ve donanım eksikliğinin giderilmesi konusunda

eğitim verilmesi

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına bağlı İl Müdürlüklerinde her şubenin

eğitim yapmaması, konu uzmanlarının yer aldığı tek şubeden eğitim verilmesi

ve koordine edilmesi

Karaman’ın tarıma dayalı sanayinin geliştiği bölge olması nedeni ile sözleşmeli

üretim modelinin, tarımsal yayım ile entegre edilmesi

Her bölgenin eğitime ihtiyaç duyduğu alan ve konuların belirlenerek eğitim

verilecek hedef kitlenin buna göre belirlenmesi

Her bölgede önder çiftçiler tespit edilerek, yeniliklerin bu çiftçiler vasıtası ile

demostre edilip benimsetilmesi

Ziraat Odası ve diğer birliklerin bitkisel ve hayvansal üretim ile ilgili pratik

bilgilerin yer aldığı broşür veya kitap olarak basımının yapılması

Havza bazlı üretim sisteminin tarımsal yayım ile entegre edilmesi

Tarımsal eğitim ve yayım konusunda ilaç bayileri, köy muhtarları, cami

imamlarının da eğitilmesi

Tarımsal desteklemelerde dosya kabul ve sonuçlanmasının ürünlerin

yetiştirme döneminin dikkate alınarak yapılması

Özel Tarım Danışmanlarına verilen desteğin, hizmet verdikleri yerin uzaklığına

bağlı olarak arttırılması

300


Moderatör :Prof. Dr. Süleyman SOYLU Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Raportör : Murat KÜÇÜKÇONGAR-Mehmet Naim DEMİRTAŞ Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Niğde İlinde İl ve İlçe Müdürlüğü Personeli, Tar-Gel Personeli ve Özel Tarım


Personel yetersizliği ve iş yükü nedeniyle yayım ve eğitim faaliyetlerine

yeterince zaman ayrılamaması

Teorik olarak yapılan eğitim faaliyetlerinin uygulama ile örtüşmemesi

Ziraat Mühendislerinin ÇKS, Veteriner Hekimlerinin yoğun olarak aşılama ile

uğraşması eğitim ve yayım çalışmalarına yeterince zaman ayıramaması

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeniden yapılanması ile İl

müdürlüklerinde eğitim ve yayım faaliyetlerini yürütecek bir birimin

olmamasından dolayı bu faaliyetlerin ortada kalması ve sahiplenilmemesi

Bakanlığın yeniden yapılandırılması sonucunda özellikle çiftçiler ile eğitim ve

yayım faaliyetlerini yürüten bitki koruma ve çiftçi eğitim şubelerinin

kaldırılmasının eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi

Yayım elemanlarının pedogoji vb. konularda eğitim ve donanım eksikliğinin

eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi

Yayım elemanlarının önder çiftçilerle irtibatının eksik olması

İl müdürlüğündeki personele güvenin azalması, çiftçinin yayım desteğini başka

kanallarda araması

İl müdürlüğü personelinin belli konularda uzmanlaşamamasının eğitim ve

yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi

Mevzuatın çok yoğun olması ve uygulanabilirliğindeki zorluklar

Personelin tecrübesinin yeterince kullanılamaması, görevlendirmelerde

tecrübenin dikkate alınmaması

Bakanlık ve taşradaki kurum yetkililerinin eğitim yayım faaliyetlerini

önemsememesi

Tarımsal yayımın öngörüsünün olmaması

Tarımsal yayım faaliyetlerinin sonuçlarını takip edecek bir sistemin olmaması

301

Merkezden belirlenen eğitim konularının yerel sorunlarla örtüşmemesi

Ziraat odalarında teknik personel yetersizliği

Arıcılık konusunda Niğde İl Müdürlüğünde uzman eleman olmaması

Teknik personelin il ve ilçe müdürlüklerinde uzmanlık alanları dışında

çalıştırılması

Çiftçilerin eğitim ve yayım konularında isteksiz olması

Çiftçilerin mevzuat konusundaki bilgi yetersizliğinin tarımsal yayımı olumsuz

etkilemesi

Çiftçinin ekonomik odaklı düşünmesi

Çiftçilerin mevzuat hükümlerine uygun olmayan destek taleplerinde bulunması

Köylerde eğitim ve yayım çalışmalarının yürütüleceği olanak ve mekanların

olmaması

Eğitim ve yayım programlarına iştirakin az olması

Tar-Gel personelinin uygun çalışma ofisinin olmaması

Tar-Gel personeli ile İl ve İlçe müdürlüklerinin demonstrasyon kuracak mali

gücü ve bütçesinin olmaması

Demonstrasyon çalışmalarına ilginin az olması

Özellikle alternatif ürün konusunda fantezi ürünlerin önerilmesi

Patates siğili konusunda yapılan eğitim çalışmalarına üreticinin direnç

göstermesi

Niğde ilinde üreticilerin alet ve ekipmanlarının patates yetiştiriciliğine uygun

olmasının diğer ürünlere ve eğitim yayım faaliyetlerine ilgiyi azaltması

Sertifikalı patates tohumunun çok pahalı olması nedeniyle, farklı bölgelerde

sağlıksız tohum kullanılmasının patates konusundaki eğitim ve yayım

faaliyetlerini olumsuz etkilemesi

Niğde ilinde üretimin patates odaklı olmasının diğer alanlara ilgiyi azaltması

68 kalemde tarımsal desteğin olması üreticinin eğitimden çok destek odaklı

hareket etmesi

Tarımsal nüfusun yaşlı olması

Tar-Gel personelinin yasal konumunun belirsiz olması

Kadın çiftçilerin ailevi nedenlerden dolayı eğitim ve yayım faaliyetlerine

katılımının çok az olması

Bayilerin yayım konusunda ticari kaygılarının bulunması

302

Meyve üreticilerinin il müdürlüklerini danışma merkezinden ziyade destek

kurumu olarak görmesi

Teknik personelin kendi il müdürlüklerinin çalışma kapsamı ve idari yapısı

hakkında yeterince bilgi sahibi olmaması

Üniversitelerden tarımsal konularda yeterince teknik destek alınamaması

Tarımsal yayım işlerinin resmi kurum ve STK’ larda kişisel gayretlerle

yürütülmesi

Çiftçinin tarımsal eğitim ve yayım konularında kendini yeterli görmesi, teknik

personeli küçümsemesi

Hayvancılıkta genellikle kadın çiftçilerin çalışmasına rağmen eğitim ve yayımın

genellikle erkek üreticilere yapılması

Köylerde köylüler arasındaki anlaşmazlık ve dargınlıkların eğitim ve yayım


Özel Tarım Danışmanı sayının çok yetersiz olmasının eğitim ve yayım


Özel Tarım Danışmanlarının da mesleki yeterlilik bakımından sınava tabi

tutulmamasının eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi


Yayım elemanlarının pedogoji vb. konularda eğitim alması ve donatılması

Yayım elemanlarının önder çiftçilerle irtibatının kuvvetlendirilmesi

Yeni atanan personelin tecrübeli personelle eşleştirilerek bilgi ve deneyim

kazanmasının sağlanması

ÇKS ve TÜRKVET kayıtları için idari personel atanması

İl müdürlüklerinde eğitim ve yayımla ilgili yeni ve ayrı birimlerin oluşturulması

Hayvansal desteklerin Bakanlık kontrolünde ilgili STK lara devredilmesi

Eğitim ve Yayım ekiplerinin yeniden ve uygun personel ile oluşturulması

Tarımsal yayım için bakanlığın eylem planı hazırlaması

Bakanlık tarafından tarımsal eğitim ve yayım faaliyetlerinin sonuçlarını takip

edecek bir sistemin oluşturulması

Yerel ihtiyaç analizleri yapılarak eğitim konularının belirlenmesi

Toplu eğitim çalışmalarından vazgeçilip hedef kitle belirlenerek daha küçük

gruplara eğitim verilmesi

303

Eğitim verilecek konularda İl müdürlüğündeki idarecilerin de eğitim alması

Üretici birlikleri ve meslek odalarında teknik elemen sayısının artırılması

Hayvancılıkta eğitim ve uygulama çalışmalarının zamanlamasının hayvanların

fizyolojik dönemlerine uygun olarak yapılması

Niğde il ve ilçe müdürlüklerine arıcılık konusunda eğitim verecek personel

atanması

Çiftçilerin mevzuattaki hakları konusunda bilgilendirilmesi

Alternatif ürün tavsiyelerinin yetkililer tarafından gerçeğe uygun yapılması

Eğitim konuları, çiftçinin önceliklerinin dikkate alınarak belirlenmesi

Yapılan demonstrasyon çalışmalarının inandırıcı olması

Tar-Gel personelinin konumunun yasayla belirlenmesi

Kadın çiftçilerin sosyal güvencesinin güçlendirilmesi için gerekli çalışmaların

yapılması

Tarımsal eğitim ve yayım konusunda önder çiftçi, medya ve ticari kuruluşların


Yayım yapacak teknik personelin tarımsal eğitim ve yayım konusunda iletişim

teknikleri konusunda eğitim almasının sağlanması

Çiftçilerin ve yayım personelinin teknik gezilere katılımının sağlanması

Teknik personel ve üreticilerin tarımsal yayımlardaki gayretlerin

ödüllendirilmesi

Arazi desteklenmesi yerine desteklemelerin ürün bazlı yapılması

Eğitim veren eğitim ve yayım personeli ile eğitim alan kitlenin ekonomik olarak

desteklenmesi

Demonstrasyon çalışmalarına katılan çiftçilerin ödüllendirilmesi

ÇKS kayıtlarının çiftçilerin kendilerinin internet üzerinden müracaatlarını

yapacak bir sistemin oluşturulması

304

5.4.3 KOP bölgesinde tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinin altyapısını

güçlendirmeye yönelik öneriler

3. GRUP

İLİNİZDE TARIMSAL YAYIM HİZMETLERİNİN BAŞARISINI ARTTIRMAK İÇİN NELER

YAPILMALIDIR?

305


Moderatör : Prof. Dr. Cennet OĞUZ Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Raportör : Dr. Arzu KAN Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya

Aksaray İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca

Sorunlar Nelerdir?

Tarım danışmanlarının eğitim, bilgi ve tecrübe eksikliği,

Tarım danışmanlarının ücretlerinin düşük olması,

Tarım danışmanlarının güvenlik sorunu,

Kamuda çalışan tarımsal yayım uzmanlarının sahada kendi uzmanlık

alanlarında yer almaması,

TAR-GEL personelinin merkezde çalıştırılma altyapısının olmaması,

Sağlıklı bilgi akışının olmaması, akredite bilgi havuzunun oluşturulması ve

sağlıklı verilerin gerekirse ücretli olarak sağlanması, (TARBİL’in geliştirilmesi)

TAR-GEL personelinin eğitim ihtiyaçları konu bazında ele alınmalı ve belirli

dönemlerde eğitilmeli,

Yayım elemanları ile çiftçiler arasındaki iletişim kopukluğu,

TAR-GEL personeli için görev yaptıkları köylerdeki altyapı eksikliği,

Örgün eğitim-öğretim müfredatı içerisinde tarımla ilgili derslere yer verilmeli,

tarımla ilgili meslek liseleri desteklenmeli, sayıları artırılmalı ve ziraat ve

veteriner fakültelerine girişte bu liselerden mezun olanlara belirli bir oranda ek

puan verilmeli,

Köyden çıkıp eğitim alan gençlerin kendi köylerinde görev yapmaları

özendirilmeli, çiftçilerin özellikle önder denilecek çiftçilerin kendi köylerinde

tarım yapmalarını özendirici tedbirler alınmalı,

Tarımsal yayım hizmetlerinde çiftçi temsilcilerinin de yer alması,

Kamu yayımı yapılmamalı, özel sektöre bırakılmalı,

Tarımsal yayım faaliyetlerini özel tarımsal danışmanlar yapmalı ve kamu

denetimini yapmalı,

Tarımsal yayım faaliyetlerini serbest tarım danışmanları yapmalı yayım

metotları üreticilerin katılımları ile demonstrasyonlar şeklinde olmalı,

306

Yayım faaliyetleri sonuç odaklı olmalı,

Tarımsal yayım faaliyetlerini uzmanlaşma daha fazla olduğu için ağırlıklı olarak

sivil toplum kuruluşları yapmalı,

Tarımsal danışmanların üretici karşısındaki statüleri yükseltilmeli,(ÇKS

verilerini alabilmesi gibi)

Çiftçilerin tarım danışmanlarına olan güvenlerinin az olması, (Bir ilaç

tavsiyesinde ilaç bayilerinin danışmanlara tercih edilmesi)

Kamu yayım faaliyeti yapmamalı sadece denetiminde yer almalı, (Her alandaki

kontrollerde özellikle hata yapılıp çiftçi zarar görüyorsa yayımcının belgesi iptal

edilmeli)

Özel sektör yayım faaliyetleri için yapılan toplantılarda daha etkin davranmalı,

TAR-GEL daha genç ve dinamik personel içerdiği için yayım faaliyetlerinde yer

almalı, ancak personelin statüsü yükseltilmeli, dinamik yapı açısından

personelin rotasyonu sağlanmalı,

Üreticiler yayım hizmetinde kamu sektörüne daha çok güvendiğinden kamu

tarımsal yayım faaliyetlerinden ziyade denetlemede kalmalı, ancak üreticileri

serbest tarım danışmanları ile çalışmaya teşvik etmeli,

Tüm paydaşlar yayım faaliyetine katılmalı ancak bu yayım faaliyetlerinin yetki

alanları genişletilerek artırılmalıdır.

Aksaray İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Hizmetlerinden Kim/Kimler Sorumlu

Olmalıdır?

Kamu yayımı

TAR-GEL

Serbest Tarım Danışmanları

Üniversiteler ve Araştırma Kuruluşları

Tarımsal eğitim ve yayımı alanların(üreticilerin) bu sorumluluğa dahil olması,

Çiftçi örgütleri,

Ziraat Odaları

307

Tarımsal Eğitim-Yayım Uzmanları-Çalışanları Hangi Kurumlarla İşbirliği

Yapmalıdır?

Gıda Tarım ve Hayvancılık İl/İlçe Müdürlükleri

DSİ Bölge Müdürlükleri

İl Özel İdareleri- Büyükşehir Belediyeleri

STK lar (Üretici Birlikleri, Kooperatifler, Sulama Birlikleri)

Ziraat Odaları

Ziraat Mühendisleri Odası

Veteriner Hekimler Odası

İhracatçılar Birliği

Üniversiteler

Araştırma Kurum ve Kuruluşları

TİGEM

Tarım Kredi Kooperatifleri

TKDK

Önder ve Örnek Çiftçiler

Köy Muhtarları, Köy Öğretmenleri, İmam

Belde Belediyeleri

Pankobirlik

Özel Sektör

Tarıma Dayalı Sanayi

Ticaret Borsası, Ticaret ve Sanayi Odası

Tarımsal Eğitim-Yayım Uzmanları-Çalışanları Kurumlarla Nasıl Bir İşbirliği

Yapmalıdır?

Sözleşmeli üretim yapılabilecek özel sektör olmalı, (ürün alım garantisi

sağladığı için)

Üniversiteler ve araştırma kuruluşları ile işbirliği yapılarak mevcut durum

analizi yapılarak hangi ürünün teknolojisine yönelik yayım eğitimi yapılacağına

karar verilmeli,

KOP tarımsal eğitim yayım programında aktif yer almalı,

Ödüllü yarışmalar yapılmalı,

Tarımsal yayım uzmanları girdi alım-satımı yapan özel sektörle de bilgi alış

verişi yapılmalı,

308

Bölgesel olarak öne çıkan ürünlere teşvik verilmeli,

Tarla günleri fuarı düzenlenmeli, (bölgesel olarak)

Tarım danışmanları kamu yayımı ile koordineli çalışmalı, (Çiftçiler-

üniversiteler- araştırma kuruluşları- tarım il/ilçe müdürlükleri- tarım

danışmanları koordineli çalışmalı)

Sizce Tarımsal-Eğitim Yayım Hizmetleri Konusundaki İhtiyaçlar Nasıl

Belirlenmelidir?

A)Çiftçinin ihtiyaçları Nasıl Belirlenmelidir?

Üreticilerin ihtiyaçları tespit edilip bölge önceliklerine göre yapılmalı,

İnternet tarımsal bilgileri yayacak şekilde kullanılmalı,

Çiftlik muhasebe veri ağı kaydı tutulmalı, yaygınlaştırılarak bölgenin veri

ihtiyacının karşılanmasında kullanılmalı,

Yayım elemanı iyi bir gözlemci, araştırmacı olmalı, çiftçi koşullarını iyi

gözlemeli mevcut durum değerlendirmesi yapabilmeli,

Köy veya il/ilçe genelinde yayım faaliyetlerine başlamadan önce mutlaka

mevcut durum değerlendirmesi yapılmalı ve buna göre rapor hazırlanmalı,

Çiftçi-yayım işbirliğinin güçlendirilmesi kapsamında bilgi alış verişi

hızlandırılmalı,

Yayım elemanı iletişim teknikleri konusunu iyi derecede bilmeli ve bu konuda

ihtiyaçları varsa tespit edilmeli,

Bölgesel etki analizleri yapılmalıdır.

B)Yayımcının ihtiyaçları nasıl belirlenmelidir?

Yayımcıların konu uzmanlıkları çok iyi tanımlanmalı,

Yeterli teknik donanım olmalı ve alt yapı olanakları geliştirilmeli,

Eğitim ve ziyaret sistemi sıklaştırılmalı,

Tarım danışmanlarının statüleri yükseltilmeli (Araç temini, köye gittiği zaman

eğitim vereceği uygun bir ortam olması, bilgisayar ve teknik donanıma sahip

olması vs)

TAR-GEL personelinin görev tanımının iyi yapılmalı, (TAR-GEL personelinin

merkeze alınması ve asli görevinin dışında aşırı iş yükünün altında bulunması)

Yayımcıların ihtiyaçları anket tekniği ile belirlenmeli,

Yayımcılar mesleki ve teknik konularda belirli dönemlerde sınava tabi

tutulmalıdır.

309

İlinizde nasıl bir eğitim-yayım sistemi olmalıdır?

Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü bünyesinde Grup merkezleri

oluşturulmalı, (Farklı branşlardan Ziraat Mühendisi ve Veteriner Hekimlerin yer

alması)

Gruplar bölgesel önceliklere göre belirlenmeli, (Bitkisel üretimde organik tarım,

hayvancılıkta süt hayvancılığı, koyun-keçi yetiştiriciliği vs)

Gruplar merkezde bulunmalı,

Ziraat Odaları ile serbest tarım danışmanları birlikte çalışmalı, Ziraat Odaları

fiilen yayım hizmetinin içerisinde yer almalı ve serbest tarım danışmanlığı

sisteminin içerisinde tanımlanmalı,

Tarımsal yayım siteminin başarılı olması için izlenebilirlik olmalı,

Eğitim-Yayım Sistemi en üstte üniversite ve araştırma kuruluşlarının olacağı,

yerelde tarım il-ilçe müdürlüklerinin koordinasyonu ile sahada özel tarım

danışmanları eli ile kurulmalıdır.

310


Moderatör : Prof. Dr. Cennet OĞUZ Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Raportör : Dr. Arzu KAN Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Konya İlinde tarımsal eğitim-yayım konusunda ortaya çıkan başlıca sorunlar nelerdir?

Kamudaki prosedürlerin fazla olması,

Kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyon eksikliği,

TAR-GEL personelinin iş yükünün fazla olması,

Yerel dinamiklerden muhtarların zaman zaman eğitimlere engel olması,

Tarım danışmanlarının sorumlu olduğu üretici sayısı ve arazi büyüklüğünün

dikkate alınması,

Yayımcıların altyapı eksikliğinin olması, (Araç, eğitim verilecek salon, eğitim

materyali vb)

Üreticilerin eğitim alma konusunda ilgisiz olması,

TAR-GEL personelinin özlük hakları konusundaki problemlerinin bulunması,

Yayım elemanlarının bilgi ve tecrübe konusundaki eksikliği,

Yayım elemanlarına kişisel gelişim ve iletişim teknikleri konusunda eğitim

verilmesi,

Yayım elemanları uygulamalı eğitimlerin, iyi örneklerin olduğu bölgelere

gönderilerek burada belirli konularda eğitim almasının sağlanması şeklinde

sıralanabilir.

İlinizde Tarımsal Eğitim-Yayım Hizmetlerinden Kim/Kimler Sorumlu Olmalıdır?

Kamu

Serbest Tarım Danışmanları

Ziraat Odaları

KOP BKİ

STK’lar (Üretici Birlikleri vb)

311

Tarımsal eğitim-yayım uzmanları-çalışanları hangi kurumlarla işbirliği

yapmalıdır?

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı

Belediyeler (KOMEK vb)

Üniversiteler

STK lar (Üretici Birlikleri, Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği, Damızlık Sığır

Yetiştiricileri Birliği vb)

Milli Eğitim Bakanlığı (Halk Eğitim Merkezleri, Köy ilkokulları)

Diyanet (Kuran Kursu Eğitim yeri)

Muhtarlar

Kooperatifler

Sözleşmeli üretim yapan özel sektör

Özel belirli konularda uzmanlaşmış çiftlikler

Yerel ve ulusal basın (Kamu spotu)

DSİ

TİGEM

Veteriner Hekimler Odası

PANKOBİRLİK

Sağlık Bakanlığı

Tarımsal eğitim-yayım uzmanları-çalışanları kurumlarla nasıl bir işbirliği

yapmalıdır?

Kurum ve kuruluşlar arasındaki bilgi paylaşımı artırılmalı ve koordinasyon

sağlanmalı,

Üretici bazında yapılacak çalışmalarda finansman kuruluşları tarafından

projeler desteklenmeli, (Belirli köylerde örnek demonstrasyon çalışmaları

kurulması),

Kurumlarla tarımsal amaçlı ortak projeler geliştirilmeli, işbirliği yapan kurum ve

kuruluşlar arasında üst düzeyde katılım sağlanmalı ve sorumluluk üstlenmeli,

Birebir uygulamalı çiftçi eğitimine dayalı devlet tarafından yapılan yayım

eğitimine diğer kurum ve kuruluşlar da katkı vermeli,

Kurumlar, özel firmalar, tarım danışmanları ile işbirliği içerisinde çalışmalı,

312

Eğitici havuzu oluşturulmalı ve bölgenin önceliklerine göre eğitimler buradan

yönlendirilmeli,

Tarla günleri düzenlenerek uygulamalı demonstrasyonlar şeklinde üreticilere

gösterilmeli,

Yayım eğitimlerinin sonuçlarının etki değerlemesinin yapılmalı,

Kurum ve kuruluşların yaptığı bilgi alış-veriş toplantılarına örnek çiftçilerden de

davet edilmeli,

Bölge önceliklerine göre yayım eğitim konuları belirlenmeli ve bu konuların

belirlenmesine bütün paydaşlar katılmalı,

Yayım elemanlarının yaptığı faaliyetler ödüllendirilmeli,

Bölgesinde başarılı olan yayım elemanları ve yapılan faaliyetler yerel basında

öne çıkarılmalı, duyurulmalı,

Yayım elamanları belirli dönemlerde eğitime alınmalı,

Bölge yayım hizmeti için KOP BKİ Yayım faaliyetlerinin finansmanında ve

koordinasyonunda yer alarak üniversiteler, araştırma kuruluşları, STK lar, il-

ilçe müdürlükleri eğitim faaliyetlerini yürütmeli, yerel yönetim olan belediyeler

tarafından koordineli olarak götürülmeli,

İl özel idareler ile yapılan bölgesel projelerin sayısı artırılmalı,

Eğitime katılan üreticilere küçük promosyon hediyeler ve ikramlar verilerek

katılım artırılmalı, sosyalleşme ortamları oluşturulmalı,

Yayım eğitim hizmetleri bu faaliyeti götüren kurum amirlerinin önceliğinde

olmalıdır.

Sizce Tarımsal-Eğitim Yayım Hizmetleri Konusundaki İhtiyaçlar Nasıl

Belirlenmelidir?


Anket tekniği yöntemi kullanılarak belirlenmeli,

Yüz yüze birebir görüşülmeli,

İyi örneklerin olduğu yerlere üreticilerin ziyaretlerinin sağlanması,

Basın kamu spotları yayınlanmalı,

Çiftçi+ tarım danışmanının görüşü alınmalı,

Ürünlerin denetlenmesi sağlanmalı,

313

Bölgesel çalıştaylar düzenlenmeii,

İyi bir veri kayıt sistemi tutulmalı,

Üretici ÇKS kayıtlarında arazi büyüklükleri ve yetiştirilen ürüne göre nisbi

üstünlüğü olan ve gelir getiren ürünlere yönlendirilmeli,

Yerel dinamiklerle ve önder çiftçilerle görüşülmeli,

Üreticinin ürününü satabilme durumuna göre belirlenmeli, (Pazar durumu)

Araştırma kuruluşları ve üniversitelerin bölge için geliştirdiği yeni teknik ve

teknolojiler dikkate alınarak belirlenmeli,

Serbest tarım danışmanları ve yayım elemanlarının sahada çiftçi

uygulamalarını ürün yetiştirme periyodunda takip edip çiftçi ihtiyaçlarının

belirlenmesi gerekmektedir.


Sosyal ağ oluşturularak bilgi paylaşımı yapılmalı,

Danışmanlık hizmeti verdiği çiftçilere sorulmalı,

Belirli dönemlerde yayımcıların ihtiyaçlarını belirlemeye yönelik anketler

düzenlenmeli,

Bölgesel etki değerleme çalışmaları yapılmalıdır.


Belediyeler kırsal alandan küçük aile çiftliklerinden gelen ürünlerin

satılabileceği yerlerin oluşturulmasında etkili rol almalı,

Aile hekimliği benzeri bir sistem oluşturulmalı, (Çiftçiler de eğitim sürecine

ücret ödeyerek katılmalı),

Çiftçiliğin bir meslek olarak sistem içerisinde tanımlanmalı,

Kamu kontrol ve denetimde kalmalı, yayım faaliyetlerini özel sektör yapmalı,

Sahada özel tarım danışmanlarının olduğu il tarım ve diğer kurum ve

kuruluşların koordinasyonuyla araştırma kuruluşları ve üniversitelerin

danışmanlığında yerel kurum ve yönetimlerin kaynak aktardığı bir sistem

oluşturulmalı, ( KOP BKİ ve belediyeler)

314

KARAMAN İLİ SONUÇLARI Moderatör : Prof. Dr. Cennet OĞUZ Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Raportör : Dr. Arzu KAN Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Karaman İlinde tarımsal eğitim-yayım konusunda ortaya çıkan başlıca sorunlar nelerdir?

Eğitim için zaman ve mekân probleminin olması,

Projeli eğitime geçememesi,

Teknik personel eksikliğinin olması,

Üreticiden, eğitime yönelik talep gelmemesi,

TAR-GEL personelinin amacı doğrultusunda çalıştırılmaması,

Eğitim ve yayım konusunun idarecilerin öncelikleri arasında yer almaması,

Geleceğe yönelik eğitim programlarının planlanmaması,

Üreticilerin faaliyetlerindeki alt yapı eksikliğinin olması,

Eğitim yayım çalışmalarında çiftçilere aktarmak üzere maddi imkânların

eksikliğinin bulunması,

Tarım danışmanının üreticiler üzerindeki güveninin durumu,

Uygulamalı eğitimin yapılamaması

Çiftçiler üzerinde ödüllendirme mekanizmasının çalışmaması,

Tarım destekleri uygulamalarında faydalanıcılara eğitim şartı getirilmemesi,

Sadece eğitimde verilen bilgilerden kar edileceğinin çiftçiye anlatılamaması,

Tarım İl Müdürlüğü bünyesinde yer alan Çiftçi Eğitim ve Yayım Şubelerinin

kapatılması,

Çiftçide ve yayımcılarda gönüllülük esasının olmaması,

Çiftçi örgütlerinin isteksizliği,

Kadın çiftçilere yönelik eğitimlerin yetersizliği,

Çiftçi taleplerinin doğru şekilde irdelenememesi,

Eğiticilerin eğitim yetersizliği,

TAR-GEL personelinin hizmet içi eğitim ihtiyacının karşılanmaması,

Köylerin tarımsal yapısına hizmet etmeye uygun bölümde personelin

atanmaması şeklinde sıralanmaktadır.

315


Tarım Bakanlığı (İl ve İlçe Müdürlükleri)

Ziraat Odaları

Üretici örgütleri ve Kooperatifler

Özel sektör

Meslek örgütleri

Tarımsal eğitim-yayım uzmanları-çalışanları hangi kurumlarla işbirliği yapmalıdır?

Üniversiteler

Araştırma Enstitüleri

Halk Eğitim

Ziraat Odaları

Üretici Birlikleri

KOP BKİ

Kalkınma Ajansları

TRT

İl Özel İdaresi Tarım Dairesi Başkanlığı

TKDK

Yerel Medya

DSİ

Tarım Kredi Kooperatifleri

Tarım Bakanlığı Kırsal Kalkınma Örgütlenme Şube Müdürlüğü

Meslek Örgütleri (Ziraat ve Veteriner Hekimler Odası)

Tarımsal eğitim-yayım uzmanları-çalışanları kurumlarla nasıl bir işbirliği

yapmalıdır?

Teknik elaman desteği alınmalı,

Yerel ve ulusal medya kanalları kullanılmalı,

İnternet ile iletişim sağlanmalı,

STK’lardan kaynak desteği sağlanmalı (araç ve teknik eleman)

Köylere farklı yayım elemanlarının gelmesi sağlanmalı,

İhtiyaç olan eğitim konularında ilgili kuruluşlardan destek alınmalı,

316

Yayım elemanları çalışmasını projelendirip diğer kurumların işbirliğini elde

etmeye çalışmalı,

Sahadaki problemleri tam olarak tespit edip çözümü için DSİ, Kalkınma

Bakanlığı, GTHB gibi kurumlara raporlamalı,

Araştırma kuruluşları ve üniversitelerin ortaya koyduğu yeni teknikler

demonstrasyonlarla tanıtılmalı, tarla günleri düzenlenmeli,

Teknik personeller arasında belli periyotlarla bilgi alış verişi toplantıları

düzenlenmeli,

Hakem onaylı ortak bir bilgi sistemi kurulmalı, diğer yayımcıların ve kurumların

bilgi alış verişi sağlanmalıdır.

Sizce Tarımsal-Eğitim Yayım Hizmetleri Konusundaki İhtiyaçlar Nasıl Belirlenmelidir?


STK’lar ve Bakanlıktan bir komisyon oluşturulmalı,

Bölgede düzenlenen toplantı ve çalıştaylara çiftçinin de katılımı sağlanmalı,

Köy bazlı kurulacak önder çiftçilerle GTHB’nın koordineli çalışması sağlanmalı,

Önceki yıllarda yapılan çalışmalardan ve projelerden faydalanmalı,

Köyün tarımsal yapısının durumu doğru saptanmalı,

Üretim desenine göre çiftçi ihtiyaçları belirlenmeli,

Bölgenin coğrafi yapı ve iklim şartlarına uygun tarımsal faaliyetler saptanmalı,

Çiftçi anketleri yapılmalı,

Çiftçi uygulamaları üretim sürecinde takip edilip belirlenmeli,

Ürünlerin tanıtım ve pazarlaması ile ilgili bir birim oluşturulmalı,

Araştırmaların sonuçları yayınlanmalı,

Birim alandan az verim alınan bölgelere öncelik verilmeli,

Açılacak olan internet sitesinde “sorun söyleyelim” bölümü olmalı,

Bölgedeki sosyo-ekonomik ve kültürel ihtiyaçlar belirlenmeli,

Çiftçiliğin, kamuoyunda itibarı hak ettiği yere getirilmelidir.


Yüz yüze görüşme tekniği ile ihtiyaçların belirlenmeli,

Bölgesel toplantılar düzenlenmelidir ve öncelikler belirlenmeli,

317

İnternet sitesinde “sorun söyleyelim” bölümü açılmalı,

Bilgi alış veriş toplantıları düzenlenmeli,

Konu bazlı anketler yapılmalı,

Kurumlar yayım elemanlarının ihtiyaçlarını dikkate almalıdır.


Yayım elemanları sadece yayım işini yapmalı,

Yayımlar köy bazlı yerine ilçe bazı kurulacak farklı meslek gruplarından

oluşacak birimlerle yapılmalı,

Yayımcılar bölgeler arasında rotasyon yapmalı,

Yayım planları yıllık değil daha uzun süreli yapılmalı ve bu plan üst düzey

komisyon tarafından izleme ve değerlendirmeye alınmalı,

Eğitim- yayım sistemi uygulamalı olmalı,

Eğitim sonunda raporlama ile kontrol yapılmalı,

Eksikliklerin tespiti yapılarak projelendirme ile eğitim yapılmalı,

Kamu ağırlıklı olmalı,

Halk eğitim ve İŞKUR üzerinden değil Bakanlık üzerinden kurs açılmalı,

Bakanlıkta eğitim müfredatı çalışması yapılmalı, (bununla birlikte üretici

seviyesine inilmiş olunmakta)

Eğitim sonucunda belirli kriterleri sağlayanlar ödüllendirilmeli,

Eğitim verilen alanlar belirli standartlara uygun olmalı,

Eğitimcilere görev alanı dışında ve başka bölgelerde eğitim verilmeli,

Arazide dolaşılarak anlık uygulamalı eğitimler verilmelidir.

318


Moderatör : Prof. Dr. Cennet OĞUZ Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Raportör : Dr. Arzu KAN Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Niğde İlinde tarımsal eğitim-yayım konusunda ortaya çıkan başlıca sorunlar nelerdir?

Tarımsal yayım elemanlarının Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi konusunda

eksik olması,

Serbest Tarım Danışmanının bulunmaması,

Tarımsal yayım elemanlarının iş yükünün fazla olması,

Donanımlı Teknik elemanın az olması,

Arazi toplulaştırmasının yapılması ve üreticinin bununla ilgilenmesinin, yayım

eğitimine olan ilgiyi azaltması,

Yayımcıların Üreticilere bilgiyi aktarma konusunda eksik olması, (kısa ve net

bilgi)

Üreticilerin örgütlenme sorununun bulunması, (Bitkisel üretim için)

Sorun sahiplerinin(üreticilerin) gerçek sorununun ne olduğunu bilmemesi,

Çiftçinin verilen bilgiyi kabul etmemesi,

Üreticinin geleneksel üretim tarzından vazgeçmemesi ve gelişmeleri başka

üreticilerdeki uygulamalardan görmek istemesi,

Yayım elemanlarının iş yükünün çok fazla olması,

Yayım elemanlarına olan güven eksikliği,

Firma yetkililerinin vermiş olduğu eğitimin öne çıkması,

Çiftçiler Ziraat mühendislerini uygulama açısından firmalara göre daha az etkili

görmesi,

Yayım elemanlarının arasındaki bilgi alış-verişi kopuklukları,

Tar-Gel personelinin altyapı imkanları eksikliği,

Çiftçiler arasındaki gruplaşmaların eğitimin kalitesini düşürmesi,

Yayım elemanlarının üreticilere kendilerini ifade etmekte zorlanması,

Yayım elemanlarının arasındaki iletişim eksikliği, (usta-çırak ilişkisi olmalı)

319

Yayım elemanlarının kendilerine olan güvenlerinin eksikliği,

Üreticilerin yeni teknikleri alırken destekleme odaklı düşünmesi,

Yeni mezun tarım danışmanlarının uygulama konusundaki eksiklikleri,

Üreticilerin kendi durumundan memnun olmalarından dolayı yayım eğitimine

ihtiyaç duymaması,

Bilgiye ulaşımın günümüzde kolay olmasının yayım elemanlarının işini

zorlaştırması, (bilgi kirliliği)

Yeni mezun tarım danışmanlarının çok fazla teknik terim kullanması, üretici

bazındaki yerel dilin bilinmemesi, (kg, cc vb)

Üreticinin tarım danışmanlarını sahada uygulamanın içerisinde görmek

istemesi,

Tarımsal yayımcıların kendilerinin demonstrasyon çalışmalarını yapmaması,

Yayım elemanlarının araştırma kuruluşları arasındaki koordinasyon eksikliği,

Çiftçi kurslarını halk eğitimin yapması ve modüler bazda uzun süreli olması

nedeniyle üreticilerin bunlara katılmak istememesi,

Serbest tarım danışmanlarının kendi uzmanlık konularında görev yapmaması,

Tarım il-ilçe müdürlüklerine olan güvenin fazla olması üreticilerin serbest tarım

danışmanları ile çalışma ihtiyacı hissetmemesi,

Çiftçi eğitim yayım şube müdürlüklerinin lağv edilmesi,

GTBH tarım il/ilçe müdürlüklerinde bütün birimlerin yayım eğitimi yapmalarının

başarıyı olumsuz yönde etkilemesi,

Mevcut çiftçi sayısının fazla, arazi genişliğinin az olmasıdır.


Kamu yayımı, TAR-GEL

Belediyeler

Ziraat Odaları

Serbest tarım danışmanları

320

Tarımsal eğitim-yayım uzmanları-çalışanları hangi kurumlarla işbirliği yapmalıdır?

Üniversiteler

Milli eğitim

Diyanet

Belediyeler, İl Özel İdareleri

Üretici Birlikleri

Ziraat Odaları

Kooperatifler

Üretici birlikleri, kooperatifler

Özel sektör firmaları (kurumsallaşmış olanlar)

Serbest tarım danışmanları

Araştırma kuruluşları

KOP BKİ


DSİ

Meteoroloji Genel Müdürlüğü

Meslek Odaları

Tarımsal eğitim-yayım uzmanları-çalışanları kurumlarla nasıl bir işbirliği yapmalıdır?

Üretici birlikleri, Ziraat odaları, kooperatifler finansman konusunda destek

olmalı,

GTHB, Milli Eğitim ve Diyanet belirli bir koordinasyonu sağlamalı,

Yayım konusunda eğitim veren eğiticiler üniversiteler ve araştırma kuruluşları

tarafından hizmet içi eğitime tabi tutulmalı,

Araştırma kuruluşlarının ve üniversitelerin yapmış oldukları çalışmalar istenilen

düzeyde uygulamaya aktarılmasında kurum ve kuruluşlar arasında bir

koordinasyon sağlanarak kitle iletişim vasıtaları ile zamanında sahaya

aktarılmalı,

GTHB içerisinde bulunan tecrübeli personelin kendi uzmanlık alanlarında genç

dinamik tarım danışmanlarına eğiterek aktarmasıdır.

321

Sizce Tarımsal-Eğitim Yayım Hizmetleri Konusundaki İhtiyaçlar Nasıl Belirlenmelidir? A.Çiftçinin ihtiyaçları Nasıl Belirlenmelidir?

Konu bazlı anketler yapılarak sorunlar belirlenmeli,

Kurumların web sayfası üzerinden çiftçilerin seçtikleri konularla belirlenmeli,

Her köyün mevcut durum analizi yapılarak üretim durumları ortaya konulmalı,

Çiftçilerin ürün desenleri yayımcılar tarafından izlenmeli,

Bölge önceliklerine göre hedef belirlenerek çiftçilerin o doğrultuda ihtiyaçları

belirlenmeli,

Yayımcıların gözlemleri ile belirlenmeli,

Etki değerleme yöntemi ile çiftçilerin ihtiyaçlarının belirlenmesidir.


Çiftçilerin ihtiyaçlarına göre belirlenmeli,

Yayımcının kendisine sorarak, kurum kapsamında ise anket tekniği ile

belirlenmelidir.


KOP TEYAP koordinatörlüğünde her ilde tüm paydaşların katılacağı bir

tarımsal yayım ve eğitim merkezinin kurulmalı, (Planlama, Organizasyon,

Bölgenin önceliklerine göre Eğitim vb),

Serbest tarım danışmanlığı sistemi yaygınlaştırılarak yayım faaliyeti yapılmalı

devlet denetlemede kalmalı, finansman kısmına Ziraat Odaları entegre

edilmelidir.

322

5.4.4. KOP bölgesinde kurum - kuruluşlarda ve özel sektörde çalışan teknik

personeller için gerekli eğitim konuları

Araştırma bölgesinde Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyaç Analizi çalışması

kapsamında yapılan çalıştaylarda, çalıştaya katılan paydaşlara bölgede tarımsal

yaayım hizmeti sunan personelin (Kamu, STK, Birlik, Oda, Özel) gereksinim duyduğu

en önemli 3 tarımsal eğitim konularını belirtmesi istenmiş ve sonuçlar Çizelge

5.4.1.’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde bölgedeki tarımsal yayım personelinin

ihtiyaç duyduğu konuların başında bölge ortalamasında tarımsal eğitim ve yayım

hizmetlerinin yürütülmesinde gerekli olan iletişim, bilgi kullanımı, yeniliklerin

öğrenilmesi ve aktarımı, tarımsal yayım metodları, köy sosyolojisi, toplumsal cinsiyet

dengesi gibi konularda temel eğitimlerin yapılması gerekliliği gösterilmiştir. Özellikle

bölge ortalamasında tarımsal eğitim ve yayım konusundaki eksikliklerin çözülmesi ve

bu konuda personelin eğitilmesi büyük önem taşımaktadır. Eğitimcinin ihtiyaç

duyduğu eğitim konusu aynı zamanda bölgedeki personelin hangi konularda

çalışmalar yapılması gerekliliği konusunda da bilgi vermektedir. Eksiklikler bölgenin

gereksinimi olarak düşünülürse zirai mücadele konuları (Entegre Mücadele, Bitki

Hastalık ve Zararlıları, Tarımsal İlaç Kullanımı) ve özellikle de su kullanımı ve sulama

teknikleri konusunda bölgede faaliye gösteren tarımsal yayım personeli iyi eğitilmeli

ve bilgilendirilmelidir. Yapılan analizde özellikle sürdürülebilir tarım konusunda gün

geçtikçe artan ilgi burada kendini göstermiştir. Eğitimci bölge ortalamasında 6. Sırada

en fazla ihtiyaç duyulan eğitim konusu olarak sürdürülebilir tarım tekniklerini

göstermiştir. Bunlar içinde özellikle doğrudan ekim (anıza ekim), azaltılmış toprak

işleme, iyi tarım uygulamaları, organik tarım ve izli tarım tekniklerinin öğretilmesi

eğitimci için ihtiyaç duyulan başlıca konulardır.

323

Çizelge 5.4.4.1. KOP Bölgesinde Eğitimcilerin İhtiyaç Duydukları Eğitim Konuları

Eğitim Konuları Aksaray Karaman Konya Niğde KOP

Bölgesi

Tarımsal Eğitim ve Yayım (İletişim, Bilgi Kullanımı, Yeniliklerin Öğrenilmesi ve Aktarımı, Tarımsal Yayım vb.)

29.94 35.63 30.32 41.25 32.92

Zirai Mücadele (Entegre Mücadele, Bitki Hastalık ve Zararlıları, Tarımsal İlaç Kullanımı)

10.78 6.90 10.32 8.75 9.61

Su Kullanımı ve Sulama Teknikleri

7.78 3.45 10.32 3.75 7.16

Proje Hazırlama 8.38 4.60 3.23 2.50 5.11

Ürün ve Çeşit Seçimi 5.99 3.45 3.87 3.75 4.50

Sürdürülebilir Tarım Uygulamaları (İyi Tarım, Organik Tarım, Doğrudan Ekim, Azaltılmış Toprak İşleme, İzli Tarım)

1.80 2.30 5.16 7.50 3.89

Hayvan bakımı ve hayvan hastalıkları

5.39 1.15 1.29 2.50 2.86


1.20 1.15 5.16 2.50 2.66

Bitkisel ve Hayvansal Üretimde Yeni Teknikler

1.80 2.30 2.58 0.00 1.84

Tanıtım ve Pazarlama 1.80 4.60 0.65 1.25 1.84

Tarımsal desteklemeler 1.20 2.30 1.94 1.25 1.64

Mevzuat 2.99 1.15 0.65 0.00 1.43

Toprak analizi ve hazırlığı 1.20 0.00 1.29 3.75 1.43

Yetiştiricilik (Genel Bitkisel Üretim)

0.00 2.30 1.29 3.75 1.43

Yetiştiricilik (Arı) 1.20 0.00 0.65 1.25 0.82

Sertifikalı tohum kullanımı 1.80 0.00 0.00 0.00 0.61

Yetiştiricilik (Yem Bitkileri) 1.80 0.00 0.00 0.00 0.61

Budama ve aşılama teknikleri

0.00 0.00 1.29 0.00 0.41

Hayvan ıslahı 0.00 0.00 0.65 1.25 0.41

İş güvenliği 1.20 0.00 0.00 0.00 0.41

324

Yetiştiricilik (Meyvecilik) 0.60 0.00 0.65 0.00 0.41

Damızlık Seçimi 0.00 0.00 0.65 0.00 0.20

Örgütlenme ve Kooperatifçilik

0.00 0.00 0.65 0.00 0.20

Rasyon hazırlama 0.00 1.15 0.00 0.00 0.20

Süt kalitesi 0.00 0.00 0.65 0.00 0.20

Tarımsal mekanizasyon 0.60 0.00 0.00 0.00 0.20

Ürün değerlendirme 0.00 0.00 0.65 0.00 0.20

Yenilebilir enerji kaynakları

0.00 1.15 0.00 0.00 0.20

Yetiştiricilik (Hububat) 0.00 0.00 0.65 0.00 0.20

Yetiştiricilik (Kapari) 0.60 0.00 0.00 0.00 0.20

Yetiştiricilik (Sebze) 0.60 0.00 0.00 0.00 0.20

Yetiştiricilik (Süt Sığırcılığı) 0.00 0.00 0.65 0.00 0.20

Diğer 11.38 26.44 14.84 15.00 15.75

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

5.4.5 KOP bölgesinde üreticiler için gerekli eğitim konuları

Araştırma bölgesinde çalıştaylarda ele alınan bir diğer konu ise çiftçi eğitim

konularıdır. Çalıştaya katılan paydaşlara bölgede çiftçilerin gereksinim duyduğu

eğitim konuları sorulmuş ve alınan cevaplara göre sonuçlar Çizelge 5.4.2.’de

sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde bölgede ihtiyaç duyulan en önemli çiftçi eğitim

konuların başında su kullanımı ve sulama teknikleri, genel tarımsal eğitim ve zirai

mücadele konuları gösterilmiştir. Bu sıralama her 4 ilde de aynıdır. Fakat çalıştaya

katılan paydaşların bölge çiftçisi için önerdiği konuların içinde genel tarımsal eğitimin

ön planda çıkarılması eğitimcilere göre bölge çiftçisinin belirli bir kısmının tüm

tarımsal faaliyetlerde uygun teknikleri kullanamadığına işarettir. Bu da bölgede

tarımsal üretimde etkisizliğin en önemli nedenlerinin başında gelmektedir. Özellikle

bu konudaki sorunun çözülmesine yönelik yaklaşımlar (hedef kitle tanıma ve sorun

analizi) bölgede uygulanmalı ve araştırılmalıdır. Bunun dışında dikkat çeken

konuların başında eğitimci kendisi gibi çiftçi içinde doğrudan ekim (anıza ekim),

azaltılmış toprak işleme, iyi tarım uygulamaları, organik tarım ve izli tarım teknikleri

gibi sürdürülebilir tarım uygulamaları konusunda da çiftçi için eğitimin gerekliliğini

belirtmiştir. Bu durum bölgede gerek kurumların gerekse çiftçilerin bu konuda ileriye

dönük eğilimlerinin olduğu ve bölgede sürdürülebilir tarım konusunda çok ciddi olarak

olumlu bir algı oluştuğunu göstermektedir.

325

Çizelge 5.4.5.1. KOP Bölgesinde Eğitimcilere Göre Çiftçilerin İhtiyaç Duydukları

Eğitim Konuları

Aksaray Karaman Konya Niğde KOP

Bölgesi

Su Kullanımı ve Sulama Teknikleri

16.37 10.39 13.21 10.26 13.40

Genel Tarımsal Eğitim 13.45 11.69 10.06 11.54 11.75

Zirai Mücadele (Entegre Mücadele, Bitki Hastalık ve Zararlıları, Tarımsal İlaç Kullanımı)

6.43 10.39 10.69 15.38 9.90

Sürdürülebilir Tarım Uygulamaları (İyi Tarım, Organik Tarım, Doğrudan Ekim, Azaltılmış Toprak İşleme, İzli Tarım)

5.26 5.19 10.69 5.13 7.01

Yetiştiricilik (Alternatif Ürünler Üretim)

6.43 6.49 5.66 11.54 7.01

Gübre ve gübreleme teknikleri

6.43 6.49 5.03 5.13 5.77

Hayvan Bakımı ve Hastalıkları

5.85 2.60 6.29 5.13 5.36

Ürün ve Çeşit Seçimi 6.43 2.60 3.77 2.56 4.33

Toprak analizi ve hazırlığı 4.09 2.60 3.77 3.85 3.71

Yeni Teknoloji Kullanımı 0.00 5.19 5.66 6.41 3.71

Yetiştiricilik (Genel Bitkisel ve Hayvansal Üretim)

1.75 3.90 3.14 6.41 3.30

Tanıtım ve Pazarlama 0.58 9.09 2.52 3.85 3.09

Hijyen 2.92 2.60 1.89 1.28 2.27

Tarımsal desteklemeler 2.34 1.30 0.63 5.13 2.06

Örgütlenme ve Kooperatifçilik

0.58 2.60 1.89 1.28 1.44

Sertifikalı tohum kullanımı 2.34 2.60 0.63 0.00 1.44

Arazi toplulaştırmasının önemi

1.75 1.30 1.26 0.00 1.24

Yetiştiricilik (Genel Bitkisel Üretim)

1.17 2.60 0.63 1.28 1.24

Mevzuat 2.92 0.00 0.00 0.00 1.03

326

Tarımsal Mekanizasyon Kullanımı

0.58 1.30 1.89 0.00 1.03

Yetiştiricilik (Hububat) 1.75 0.00 0.63 0.00 0.82

Yetiştiricilik (Süt Sığırcılığı) 1.75 0.00 0.63 0.00 0.82

Hayvan Besleme 0.58 2.60 0.00 0.00 0.62

Hayvan Barınakları 1.17 0.00 0.00 0.00 0.41

Hayvanlarda kayıt sistemi 0.00 0.00 1.26 0.00 0.41

Proje hazırlama 0.00 2.60 0.00 0.00 0.41

Tarımsal Ekonomi 0.58 0.00 0.63 0.00 0.41

Yetiştiricilik (Genel Hayvansal Üretim)

1.17 0.00 0.00 0.00 0.41

Yetiştiricilik (Yem Bitkileri) 1.17 0.00 0.00 0.00 0.41

Anaç seçimi 0.58 0.00 0.00 0.00 0.21

Budama ve aşılama teknikleri

0.00 0.00 0.63 0.00 0.21

Hayvan ıslahı 0.00 0.00 0.63 0.00 0.21

Kuraklık 0.00 0.00 0.63 0.00 0.21

Soğutma ve depolama 0.58 0.00 0.00 0.00 0.21

Sürü yöneticiliği 0.58 0.00 0.00 0.00 0.21

Süt kalitesi 0.00 0.00 0.63 0.00 0.21

Tarımsal araştırma sonuçlarının bilinmesi

0.00 0.00 0.00 1.28 0.21

Yetiştiricilik (Ceviz) 0.58 0.00 0.00 0.00 0.21

Yetiştiricilik (Endüstri Bitkileri)

0.58 0.00 0.00 0.00 0.21

Yetiştiricilik (Genel Hayvancılık)

0.58 0.00 0.00 0.00 0.21

Yetiştiricilik (Meyvecilik) 0.00 0.00 0.63 0.00 0.21

Diğer 0.58 3.90 4.40 2.56 2.68

Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

Çalıştaylardan eğitimci ve çiftçi için gerekli olan eğitim konularının

belirlenmesinde dikkat çeken en önemli konuların başında bölgenin daha çok bitkisel

konuda eğitim ihtiyaçlarını ön planda göstermesidir. Hayvancılıkla ilgili konular

sepesifik olmaktan çok genel olarak bahsedilmektedir. Bunlar içinde Hayvan bakım

ve besleme ile hayvan hastalıkları başta gelen konulardır. Bu durum aslında bir

noktaya dikkat çekmektedir. Bölgede hayvancılık büyük bir potansiyele sahiptir ve

hayvancılık alanında çiftçilerin yaşadığı en önemli problem hayvan hastalıkları olduğu

her platformda bahsedilmekte fakat bu konu eğitim ihtiyaçları içinde

bahsedilmemektedir. Hayvan hastalıkları daha çok sağlıkla ilgili teknik bir konu oluşu

çiftçinin tek başına çözmesinin mümkün olmadığı ve Veteriner Hekimine ihtiyaç

duyduğu bir konudur. Bölgedeki veteriner hekimliği hizmetlerinin yaygın oluşu bu

327

konunun eğitim konuları içerisinde fazla gösterilmemesine neden olmaktadır. Bu

nedenle bitkisel üretimdeki sıkıntılar hayvansal üretimdeki sıkıntıların önüne

geçmektedir. Eğitim konuları incelendiğinde bitki sağlığı konularının eğitim konuları

içinde daha ön planda olduğu, çiftçinin bitki sağlığı hizmetlerini kendisi öğrendiği

taktirde uygulayabileceği öngörüsünden ileri gelmektedir. Her durumda bölge için

eğitim konularında bitki ve hayvan sağlığı ön plana çıkmaktadır.

Bunun yanı sıra bölgenin su konusunda sorunlu bir bölge olduğu

düşünüldüğünde tarımsal yayım personelinin eğitim konularında su kullanımı ve

sulama tekniklerinin hem eğitimcinin hem de çiftçi eğitim konuları içinde ön planda

göstermesi beklenen bir durumdur. Bölgede su kullanımı ve sulama teknikleri

konusunda yoğun bir programa ihtiyaç duyulduğu söylenebilir. Özellikle eğitim

konuları içinde alternatif ürünlerin ve sürdürülebilir tarım tekniklerin de öne

çıkarılmasında bu durum etkili bir faktördür.

328

6.SONUÇ VE ÖNERİLER

Bu araştırma Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde 60 ilçede 128 farklı

tarımsal kamu kurum ve kuruluş, sivil toplum örgütü, kooperatif ve birlik yöneticisi

olan 196 kişi ile 470 Tar-Gel Personeli ve 34 özel tarım danışmanı ile yüz yüze

görüşülerek yapılan anketler ile bu illerde yapılan çalıştaylar sonucu elde edilen

verilerden oluşmaktadır. Anketler 2014 yılı Ekim-Aralık ayları arasında yapılmıştır.

Elde edilen verilerin analizinden çıkan önemli sonuçlar aşağıda belirtilmiştir:

6.1. Yönetici Anket Sonuçları ve Öneriler

KOP Bölgesi’nde tarımsal kamu kurum ve kuruluşlar ile STK, Birlik, Kooperatif

vb. tarımsal örgütlerin yöneticilerinin cinsiyete göre dağılımı incelenmiş ve bölge

yöneticilerinin %92.06’sının erkek, %7.94’ünün kadın olduğu belirlenmiştir. Bu durum

bölgeyi oluşturan iller arasında farklılık göstermektedir. Kadın yöneticilerin en çok

olduğu il %14.71 ile Aksaray iken, Karaman ilinde hiç kadın yönetici

bulunmamaktadır.

Yöneticilerin cinsiyete göre yaş dağılımı incelenmiş ve bölge yöneticilerinin

kamuda erkek ve kadında ortalama 44; STK’larda erkeklerde 49, kadınlarda 30 yaş

ve bölge ortalamasında erkeklerde 46 yaş, kadın yöneticilerde 37 yaş olduğu

belirlenmiştir. Bu durum bölgeyi oluşturan iller arasında farklılık göstermektedir.

Yöneticilerin en yüksek yaş ortalaması Karaman ilinde iken en genç yöneticiler

Aksaray ilinde bulunmaktadır.

Yöneticilerin eğitim durumları incelenmiş ve kamu kurum ve kuruluş yöneticileri

ile STK’larda görev yapan yöneticilerin eğitim durumları arasında farklılık olduğu

belirlenmiştir. Bölge ortalamasına bakıldığında kamu yöneticilerinin erkeklerde

yaklaşık %98’inin, kadınların ise tamamının lisans ve üzeri mezun iken; STK’larda

erkeklerin %40’ı lisans ve üzeri mezunu, kadınlarda ise lisans ve üzeri mezunu

olmayıp %50’si ön lisans mezunudur. Bölge illeri kamu yöneticilerinin eğitim

durumları arasında farklılık olmazken, STK’larda farklılık vardır. Aksaray ilinde STK

yöneticilerinin %66.66‘sı lisans ve üzeri mezunu iken, Konya ilinde %33.33‘ü lisans

ve üzeri mezunudur. Bölge yöneticileri tarımla ilgili herhangi bir lisans programı

mezunu olduğu gibi, tarım dışı lisans programı mezunu yöneticiler de bulunmaktadır.

Özellikle tarımla ilgili sivil toplum kuruluş, birlik başkanları ile Kaymakamların tarım

dışı lisans programlarından mezun oldukları belirlenmiştir. Bölge kamu yöneticilerinin

%45.65’i, STK yöneticilerinin %51.65’i tarım dışı lisans programlarından mezun

olmuştur. Bölge illerinden Aksaray ili yöneticilerinde kamu erkek yöneticileri en fazla

329

%17.67 ile tarla bitkileri mezunu iken; STK’larda Veteriner Fakültesi mezunu birinci

sırada olup bunu iktisat, gıda mühendisliği, tarla bitkileri takip etmektedir. Kadın

yöneticilerde ise kamuda Zootekni, Peyzaj Mimarlığı; STK’larda ise Sosyal Bilgiler ve

Veteriner Fakültesi mezunları şeklinde sıralanmaktadır. Bölge illeri içerisinde

Karaman ilinde ise kamu erkek yöneticilerinin lisans mezuniyeti, tarım dışı lisans

programlarından mezun olma durumu şeklinde en fazladır. İlde İşletme, inşaat

mühendisliği, maliye, matematik ve tarih gibi lisans programı mezunu yöneticiler

bulunmaktadır ve bu bölüm mezunları %75’lik bir oranı oluşturmaktadır. Bölge

illerinden Konya ilinde, diğer illere göre gerek kamu gerekse STK yöneticilerinin

mezun oldukları lisans programları daha farklılık arz etmektedir. Bu farklılıklar

Bankacılık, Beden Eğitimi Öğretmenliği, Çevre Mühendisi, Edebiyat, Elektrik

Öğretmenliği, Endüstri Mühendisliği ve Orman Mühendisliği şeklinde sıralanmaktadır.

Bölge illerinden Niğde ilinde kamu yöneticilerin %53.84’ü, STK’larda %50’si tarım dışı

lisans programlarından mezun olmuştur.

Araştırma bölgesinde yöneticilerin ikamet ettiği yerleşim yerleri araştırılmış ve

kamu yöneticileri ile STK yöneticilerinin yaşam yerleri arasında farklılık bulunmuştur.

Kamu yöneticileri İl veya ilçe merkezlerinde ikamet ederken, STK yöneticilerinden il

veya ilçe merkezleri dışında köyde ikamet edenler de vardır. Özellikle Aksaray ili STK

yöneticilerinin %37.50’si köylerinde ikamet etmektedir. Bölgede yöneticilerin son iki

yılda katıldıkları toplantılarda, Kamu yöneticileri için Hizmet içi eğitim toplantıları öne

çıkarken, STK yöneticileri için Seminerler öne çıkmaktadır. Bu toplantıların dışında

sempozyum, kongre, konferans ve fuarlara katılım vardır. Bölge yöneticilerinin

toplantı türleri içerisinde en düşük olarak fuarlara katıldıkları belirlenmiştir. Fuarlara

katılım erkek yöneticilerde %2.58 iken, kadın yöneticilerin hiçbiri fuarlara

katılmamaktadır. Araştırma Bölgesi’nde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma

sıklığına bakıldığında, %76.04’ü çiftçilerle haftada birden fazla görüşme yapmakta ve

%6.14’ü de çiftçilerle hiçbir zaman görüşme yapmamaktadır. Çiftçilerle hiçbir zaman

görüşmeme durumu yalnızca kamu yöneticilerinde (%10.38) olmaktadır. STK

yöneticilerinin hepsi çiftçilerle görüşme yapmaktadır.

Aksaray ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış ve

hemen hemen tüm yöneticilerin çiftçilerin kendisinin gelmesi ile görüşme yaptığı

belirlenmiştir. Gerek kamu yöneticileri gerekse STK yöneticileri, çiftçiler ile görüşme

yapmak için kişisel bir çaba sarf etmemekte, bunu kurum ve kuruluş bünyesinde

bulunan ilgili teknik personellerine yaptırmaktadır. Yöneticilerin, çiftçilerin yoğun

330

olduğu tarımsal fuarlara da katılmadığını göz önüne alırsak, hizmet ettikleri kitle ile

birebir görüşme yapmak için çaba sarf etmedikleri ortaya çıkmaktadır. Karaman ilinde

yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış, %55.56’sının çiftçinin

kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %16.67’sinin köy kahvelerinde görüştüğü ve

%11.11’inin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretlerini yalnızca

STK yöneticileri yapmış, kamu yöneticileri yapmamıştır. Konya ilinde yöneticilerin

çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış, %71.76’sının çiftçinin kendisinin gelmesi

ile görüştüğü, %14.12’sinin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği ve %8.24’ünün köy

kahvelerinde görüştüğü belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretleri hem kamu hem de STK

yöneticileri tarafından yapılmaktadır. Özellikle kamu içerisinde Selçuk Üniversitesi

Ziraat Fakültesi bazı Öğretim Üyeleri ve bölgede bulunan diğer tarımsal araştırma

kuruluş yöneticileri ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri Şube Müdürleri

çiftçileri yerinde bizzat kendileri ziyaret ederek sorunlarını dinlemektedir. Ayrıca kadın

yöneticiler yalnızca çiftçilerin kendilerini ziyaret etmeleri ile görüşme yapmaktadır.

Niğde ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış, %60’ının çiftçinin

kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %25’inin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği ve %10’unun

köy kahvelerinde görüştüğü belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretleri hem kamu hem de

STK yöneticileri tarafından yapılmaktadır. Özellikle kamu içerisinde bölgede bulunan

diğer tarımsal araştırma kuruluş yöneticileri ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl




Bölgede yöneticilerin çiftçi sorunlarına ulaşma yolarının dağılımı çeşitlilik

göstermektedir. Bunlardan en fazla olanlar ise çiftçinin bizzat kendisinin sorununu

iletmesi, kendi personelinin iletmesi, köy muhtarlarının iletmesi, ziraat odaları ve diğer

STK başkanlarının iletmesi, önder çiftçiler ve özel tarım danışmanlarının iletmesi

şeklinde sıralanmaktadır. Bu durum bölge illeri arasında benzer özellik

göstermektedir.

Çiftçi sorunlarına karşın yöneticilerin tutumları incelenmiş, kamu ve STK

yöneticileri arasında farklılık tespit edilmiştir. Kamu yöneticileri kendilerine gelen çiftçi

sorunları karşısında sorunları ya kendileri çözmeye çalışırlar, ya ilgili uzman

personele yönlendirirler ya da ilgili araştırma kuruluşuna iletmektedirler. STK

yöneticilerinin ise büyük çoğunluğu yalnızca kendileri sorunları çözmeye

çalışmaktadır. Bölge illeri arasında özellikle kamu yöneticilerinin, çiftçi sorunlarına

331

karşı tutumlarında farklılık vardır. Örneğin kendisine gelen çiftçi sorununu kendisinin

çözme oranı Aksaray İlinde %47.62, Karaman ilinde %28.52, Konya ilinde %36.73 ve

Niğde ilinde %76.92 olarak farklılık göstermektedir.

Araştırma bölgesindeki yöneticilere, tarımsal yayım personelinin yeterlilik

düzeylerinin 10’lu likert ölçeğine göre değerlendirtilmesi yapılmış ve tarımsal yayım

personelinin yeterlilik düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir.

KOP Bölgesi’nde yöneticiler yılık yayım programlarını belirlemede farklı yöntemler

kullanmaktadır. Bu yöntemler kamu ve STK’larda farklı oranlarda olup, bu farklılık

istatistiki olarak önemli değildir. Kullanılan yöntemler; yöneticinin kendisinin

belirlemesi (%25.66), yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%19.55),

Bakanlığın talimatı (% 18.94), kurum ve kuruluştaki teknik personelle (%13.85), çiftçi

talepleri (%11.81) ve bölgedeki diğer tarımsal kurum ve kuruluşların önerisi (%8.96)

olarak sıralanmaktadır.

KOP Bölgesi yöneticilerine çiftçiye verilen teknik bilginin yararlı, kullanışlı ve

katılımın da çok yararlı olabilmesi için en uygun bilgi verilme yöntemlerinin neler

olabileceği sorulmuş ve bu konuda tüm bölge yöneticilerinin ortak buluştuğu noktanın

tarlada uygulamalı, demonstrasyon kurularak anlatılması olduğu belirlenmiştir

Aksaray ilinde kamu yöneticisi ve STK yöneticilerine göre tarımsal yayım

personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliliklerinde farklılık vardır. Kamu yöneticileri

değerlendirme kriterlerinde genellikle orta düzeyde olduklarını belirtirken; STK

yöneticileri bazı kriterlerde tarımsal yayım personelinin mesleki becerilerinin az, bazı

kriterlerde ise yüksek düzeyde belirtmişlerdir. Aksaray ilinde genel olarak tarımsal

yayım personelinin en büyük eksiklikleri proje hazırlama, kendini geliştirme, bilgi

aktarma yeteneği ve yeniliklere açıklık konularında olduğu belirlenmiştir. Karaman

ilinde kamu yöneticisi ve STK yöneticilerine göre tarımsal yayım personelinin mesleki

düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır, fakat bu farklılık istatistiki olarak önemli

değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknik bilgi düzeyi ve yeniliklere açıklık

bakımından tarımsal yayım personelinin yüksek düzeyde olduğunu; proje hazırlama,

kendini ifade etme, bilgi aktarma konularında ise yetersiz olduklarını belirtmişlerdir.

Konya ilinde kamu yöneticisi ve STK yöneticilerine göre tarımsal yayım personelinin

mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır, fakat bu farklılık istatistiki olarak

önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknoloji kullanma düzeyi ve

yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelinin yüksek düzeyde olduğunu,

proje hazırlama ve ekip çalışması konularında ise yetersiz olduklarını belirtmişlerdir.

332

Niğde ilinde kamu yöneticisi ve STK yöneticilerine göre tarımsal yayım personelinin

mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır, fakat bu farklılık istatistiki olarak

önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknoloji kullanma düzeyi ve

yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelini yüksek düzeyde olduğunu;

proje hazırlama, bilgi aktarma yeteneği, ekip çalışması ve teknik bilgi düzeyi

konularında ise yetersiz olduklarını belirtmişlerdir.

Bölgede yöneticilere göre tarımsal yayım ve eğitim veren personelin alması

gerekli eğitimler:

Tarım ürünlerinde çeşit seçimi

Toprak işleme yöntemleri

Bitki koruma yöntemleri

Sulama teknikleri ve etkin sulama

Uygun gübre uygulama

Organik tarım

Pazarlama


Besin hijyeni

Tarımsal desteklemeler

Hayvan besleme ve bakımı

Sürü yönetimi



Yöneticilerin son iki yıl içerisinde herhangi bir mesleki eğitim alma durumu

araştırılmış ve %62.79’unun mesleki eğitim aldığı belirlenmiştir. Kamu yöneticilerinin

%50’si son iki yıl içerisinde mesleki eğitime katılırken, STK yöneticilerinin %78.21’i

katılmıştır. Bölge illerinden Karaman ilinde gerek kamu yöneticileri (%77.78) gerekse

STK yöneticileri (%90.91) en fazla mesleki eğitime katılan yöneticiler olmuşlardır.

Araştırmada dikkat çeken bir diğer husus ise Aksaray ve Niğde illerinde kadın kamu

yöneticilerinin hiçbirinin son iki yıl içerisinde herhangi bir mesleki eğitim almadıkları,

Konya ilinde ise kadın kamu yöneticilerinin en yüksek düzeyde olmakla birlikte

%80’inin mesleki eğitim aldıkları belirlenmiştir. Bölgede KOP Bölge Kalkınma İdaresi

Başkanlığı bünyesinde bulunan “KOP Gençlik” birimi gibi “KOP Kadın” birimi

kurularak, özellikle Konya ilinde bulunan kadın yöneticilerin diğer illerdeki kadın

yöneticilere ve çalışanlara bilgi ve tecrübelerini aktarmalarına fırsat verilmelidir.

333

6.2.Tarımsal Yayım Uzmanlarının ve Tar-Gel Personelinin Anket Sonuçları

Araştırma bölgesinde hizmet veren kayıtlı Tar-Gel Personelinin %70,36’sına

ulaşılmıştır. 2014 yılı verilerine göre KOP Bölgesi’nde hizmet veren toplam 658 adet

Tar-Gel Personeli bulunmakta olup, %62,16’sı Konya İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde

istihdam edilmektedir.

GTHB’ye merkez ile birlikte bağlı Aksaray’da toplam 7, Karaman’da 6,

Konya’da 32 ve Niğde ilinde ise 6 adet İl/İlçe GTHB Müdürlüğü bulunmakta olup, her

bir İl/İlçe Müdürlüğü başına düşen Tar-Gel Personeli sayısı genel ortalamada

yaklaşık 12 kişidir. Bu rakam Aksaray’da yaklaşık 13,14 kişi, Karaman ilinde 14,17

kişi, Konya ilinde 12,78 kişi ve Niğde ilinde ise 12,00 kişi olarak hesaplanmıştır.

Aksaray ilinde Tar-Gel Personeli başına 41.853 dekar, Karaman ilinde 39.717 dekar,

Konya ilinde 46.647 dekar ve Niğde ilinde 38.602 dekar arazi düşmektedir.

Tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel Personelinin yaşlarının, illere ve

cinsiyete göre istatistiki olarak önemli bir şekilde değişmediği belirlenmiştir. KOP

Bölgesi’nde araştırma kitlesinin yaş ortalaması 33,41 olarak hesaplanmıştır.

Araştırma alanında görüşülen İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal

yayım uzmanı ve Tar-Gel Personelinin yaşadıkları yerler, tarımsal yayım faaliyetinin

kırsal alana ulaştırılmasında önemli bir faktördür. Araştırma kitlesinin %95’ini

oluşturan Tar-Gel Personelinin yaşadıkları yerler incelendiğinde, bölgedeki tarımsal

yayım uzmanlarının daha çok il/ilçe merkezlerinde yaşadıkları belirlenmiştir.

Köy/Kasabada yaşayan tarımsal yayım uzmanlarının oranı %4,78 olarak

belirlenmiştir ve bu kitlenin %95,65’i erkek tarımsal yayım uzmanlarıdır.

Köy/Kasabada yaşayan ve İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım

uzmanı ve Tar-Gel Personelinin oranının en düşük olduğu iller Aksaray(%2,20) ve

Konya (%3,76) illeridir. Yapılan çalışmada Konya dışındaki tüm illerde kadınlar, il ve

ilçe merkezlerinde yaşamaktadır. Konya ilinde ise bu oran %1,45 olarak

gerçekleşmiştir.

KOP Bölgesi’nde İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı

ve Tar-Gel Personelinin eğitim durumu incelendiğinde ise %63,73’ü lisans, %23,77’si

yüksek lisans, %0,82’si ise doktora derecesine sahiptir.

Araştırmada görüşülen tarımsal yayım personelinin uğraştıkları işleri ve

özellikle mezun oldukları bölümleri benimseme ve işlerini severek yapmada,

üniversiteye girişteki tercih formundaki sıralamaların önemli bir etkisi vardır. 30

tercihli bir üniversite tercih formunda, görüşülen kişilerin ortalama 11. tercihlerini,

334

bölgedeki en fazla meslek grubunu oluşturan Veteriner Hekimliği/Ziraat

Mühendisliği/Gıda Mühendisliği alanlarının oluşturduğu görülmektedir. Bu tercih

sıralaması kadınlarda daha gerideyken (13-14), erkeklerde ise daha ön sıralardadır.

Araştırma bölgesinde tarımsal yayım personelinin tecrübe ve deneyimlerini

oluşturan faktörler; GTHB tecrübesi, çalıştıkları kurum tecrübesi, yayım personeli

olarak deneyimi, çalıştıkları birim tecrübesi ve özel sektör deneyimi şeklinde 5 alt

grupta incelenmiştir. Çizelge 5.2.18. incelendiğinde, 33-34 yaşlarındaki tarımsal

yayım personelinin GTHB bünyesindeki ortalama deneyimi 5,38 yıl, şu an çalıştıkları

kurumdaki deneyimi 4,87 yıl, yayım personeli olarak deneyimi 4,93 yıl ve şu anda

çalıştığı birimdeki deneyimi ise 4,15 yıl olduğu belirlenmiştir.

KOP Bölgesi’nde tarımsal yayım personelinin günlük yaşamlarını etkileyen

unsurlar araştırılmış ve tarımsal yayım personelinin kendisinin ve çocuklarının sağlık

sorunları ve ekonomik koşullar öncelikli olarak gösterilmiştir. Sağlık ile ilgili

problemlerin çözümünde, iş güvenliği ve sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması

gibi unsurlar iyileştirilerek ve önlemler alınarak çözüm önerileri geliştirebilir. Buradaki

en önemli hususlardan biri tarımsal yayım personelinin ekonomik koşullarının

yetersizliğini, günlük yaşamlarını etkileyen en önemli unsurların başında

göstermeleridir. İyi bir hizmet kalitesi için ekonomik şartların iyileştirilmesi hususunun

gözden geçirilmesi gereklidir.

Araştırma bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin şu anda

çalıştıkları pozisyondan memnun olma durumları incelenmiş ve %90’dan fazlası Tar-

Gel Personeli’nden oluşan tarımsal yayım personelinin yarıya yakını, çalışmak

istedikleri pozisyonun İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde çalışan diğer

Ziraat Mühendisleri’nin pozisyonu olarak göstermişlerdir. Tar-Gel Projesi kapsamında

hizmet vermekte olan personelin görev tanımı ve sorumluluklarına yönelik hazırlanan

"Tar-Gel Görev Tanımı", Bakanlık Makamının 17.05.2013 tarihli Olur'u ile

düzenlenmiştir. Tar-Gel Personelinin kendi özlük haklarını yeterli görmemesi ve yasal

mevzuattaki hususlar, normal İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde

çalışan diğer Ziraat Mühendisleri ile Tar-Gel Personeli arasında bir farklılık

oluşturmaktadır. Tar-Gel Personelinin sadece %18,75’i kendi pozisyonundan

memnun iken, gerisi kendilerine eşdeğer görevdeki diğer Ziraat Mühendisi, Veteriner

Hekimi, Su Ürünleri Mühendisi, Gıda Mühendisi pozisyonları ile idarecilik

pozisyonlarında (İl/İlçe Müdürü, Şube Müdürü, Bölüm Başkanı) çalışmak istediklerini

beyan etmişlerdir. Kırsal alanda yerinde tarımsal yayım çalışmalarını yürütmeyi

335

isteyen Tar-Gel Personelinin azlığı, Tar-Gel Projesi’nin hedeflerine ulaşılmasını

güçleştirmektedir.

Tarımsal yayım personeli sağlık, beslenme, kreş/yuva, ulaşım/servis, dinlenme

tesisleri ve lojman olanakları konularında, çoğunlukla böyle bir hizmet almadıklarını

belirtirken; hizmet içi eğitim ve verimli bir çalışma ortamının sağlanması konusunda

olanakların yetersiz; maaş/ücret konusunda ise yarısı yetersiz, yarısı yeterli olduğu

görüşünü bildirmişlerdir.

Bölgede tarımsal yayım personelinin yaptıkları iş ile ilgili hoş, cazip vb gibi

olumlu kriterlere cevap verme oranı %50’nin altında iken; yaptıkları işi hiç yoktan iyi,

çoğundan iyi gibi tarif eden tarımsal yayım personelinin daha fazla olduğu; yaptıkları

işleri kötülemekten ziyade basit olmayan, yorucu, sıkıcı, koşuşturmalı ve gergin gibi

tanımlarla daha fazla tanımladıkları görülmektedir.

Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yaptıkları işte yükselme ,bir diğer

deyişle terfi olanakları, konusundaki düşünceleri, çalışmalarında motivasyonu

sağlama ve ilerleme olanaklarını düşünerek hareket etme kabiliyetlerini ortaya koyma

açısından önem taşımaktadır. İş yaşamında insanların yaptıkları işlerde başarıyı

yakalama ve bunun da ödüllendirilmesi, motivasyonun ve performansın artması

açısından önemlidir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yaptığı işteki terfi

olanakları hakkındaki düşüncelerinin, daha çok olumsuz ifadelerle gösterildiği

görülmektedir. Bu nedenle tarımsal yayım personeli, yaptıkları işte en iyisini yapsalar

bile ileride terfi konusunda adaletli bir yapının olmadığını ve bu nedenle yaptıkları işte

yükselme ve terfi olanaklarının sınırlı olduğunu belirtmişlerdir.

Araştırma bölgesindeki tarımsal yayım personelinin yaptıkları iş ve çalışma

koşullarını değerlendirmeleri yanında, çalıştıkları mesai arkadaşlarını da

değerlendirmeleri istenmiştir. Yapılan analiz sonucunda, bölgede tarımsal yayım

personelinin kendi çalışma arkadaşlarını yeterli bulma durumlarını gösteren pozitif

düşüncelere ve yeterli bulmadıklarını gösteren negatif düşüncelere karşı verdikleri

cevaplar hemen hemen yarı yarıyadır. Yani bölgedeki tarımsal yayım personeli kendi

çalışma arkadaşlarından ne çok memnun ne de çok şikayetçidirler. Bu da bölgedeki

tarımsal yayım personeli arasında daha fazla iletişimin oluşmasını, birbirlerini daha

fazla desteklemelerini ve ortak yapabilecekleri çalışmaların oluşturulmasını

sağlayarak, bölgede tarımsal yayım faaliyetlerinin etkinliğini arttırmada önemli bir

araç olabilir.

336

KOP Bölgesi’nde araştırma kitlesini oluşturan tarımsal yayım personelinin

sürekli gelişen dünyanın sistemine ayak uydurması ve kendini sürekli güncel tutması,

bölgedeki tarımsal faaliyetlerin etkin yapılması ve yeniliklerin bölgeye aktarılması için

önemlidir. Tarımsal yayım personelinin bu konuda sürekli bir öğrenme çabası içinde

olması, yeni bilgileri araştırması ve yeni bilgilere ulaşması gereklidir. Bu nedenle

bölgedeki tarımsal yayım personeline son 2 yıl içinde kendini geliştirme çabasının

olup olmadığı sorulmuş ve toplam tarımsal yayım personelinin %65,78’i böyle bir

çabanın olmadığını belirtmiştir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yarısından

çoğu, kendisini geliştirmek için uğraşmamaktadır.

KOP Bölgesi’nde tarımsal yayım personelinin yaptığı yayım faaliyetleri ile ilgili

bildirdikleri konuların en başında bitkisel üretim faaliyetleri gelmektedir. Özellikle

bitkisel ürün yetiştiriciliği, bitki koruma, sulama teknikleri, gübre ve gübreleme

teknikleri ile toprak hazırlığı, doğrudan ekim, ürün çeşit seçimi ve tarım makineleri

ana konulardır. Hayvancılık ile ilgili yapılan tarımsal yayım çalışmalarının başında ise

hayvan hastalıkları, yemleme ve bakım ile sürü yönetimi konuları öncelikli yapılan

tarımsal yayım konularıdır. Bunun yanı sıra her iki üretim alanı ile ilgili genel

konuların başında, tarımsal destekler ve tarımsal yayım konuları en önemli

konulardır.

Bölgede Tar-gel Personeli’ne göre tarımsal yayım ve eğitim veren personelin

alması gerekli eğitimler:


Ürün yetiştiriciliği

Bitki koruma yöntemleri

Uygun gübre uygulama

Tarım ürünlerinde çeşit seçimi

Sürü yönetimi

Hayvan besleme ve bakımı

Sulama teknikleri ve etkin sulama


Toprak işleme yöntemleri

Tarım Makineleri

Yayım Teknikleri

Koruyucu Tarım

337

Tarımsal yayım personelinin çiftçiye ulaşma şeklindeki yerlerin başında kurum

gösterilmektedir (%69,45). Bu oranın yüksek olması, bilgilendirme faaliyetlerinde

çiftçilerin kurumu tanımaları ve kuruma gelmelerinin önemli olduğunu göstermektedir.

Bunun yanı sıra tarımsal yayım personelinin çiftçi ile görüşme alanlarında, köy

kahvelerinde toplantılar gösterilmiştir (%44,60). Tarımsal yayım personeli, çiftçilerin

sorunları karşısında, sorunları özellikle konu uzmanına ilettiklerini ya da kendileri

çözdüklerini belirtmişlerdir. Özellikle tarımsal yayım personelinin yaklaşık yarısının

sorunları kendilerinin çözdükleri belirtmesi, tarımsal yayım personelinin yeterli

tecrübeye, bilgiye ve özgüvene sahip olduklarının bir göstergesidir. Bu durumun

kadınlarda daha az olduğu ve kadınların sorunları kendi çözmek yerine daha çok ilgili

konu uzmanı veya amirlerine ilettikleri görülmektedir.

KOP Bölgesi’nde tarımsal üretimde yaşanan en önemli sıkıntıların başında su

gelmektedir. Bu nedenle bölgedeki tarım ile ilgili tüm kurum ve kuruluşların üzerinde

hassasiyetle durdukları ve suyun etkin kullanımı ile ilgili çalışmalarını

yoğunlaştırdıkları bilinmektedir. Özellikle Türkiye’deki tek “Kuraklık Test Merkezi”

olarak bilinen GTHB Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne

(TAGEM) bağlı Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

(BDUTAEM) ile Toprak, Su ve Çölleşme İle Mücadele Araştırma İstasyonu

Müdürlüğü, Konya ilinde bulunmakta olup bu kuruluşlar GTHB İl/İlçe teşkilatları başta

olmak üzere bitkilerde su kullanım etkinliği konusunda önemli çalışmalar

yapmaktadırlar. Bu nedenle bölgenin tarımsal yayım çalışmalarında sulama,

kuraklığa dayanıklı bitki türleri ve çeşitleri ile iklim değişikliğine uyum gibi konular

başta gelen konulardandır. Bölgede çalışan tarımsal yayım personelinin özellikle

sulama konusunda bitki su ihtiyacını dikkate alan programlar yapması ve uygulaması

beklenen konular içindedir. Bölgedeki tarımsal yayım personeline bitki su ihtiyacına

göre sulama programları yapıp yapmadıkları sorulmuş ve tarımsal yayım personelinin

%85,96’sı bu konuda program yapmadıklarını belirtmişlerdir. Bu oran illere ve

cinsiyetlere göre istatistiki olarak önemli ölçüde değişirken, bitki su ihtiyacına göre

sulama programı yapan illerin başında Konya ve Niğde illeri gelmekte ve bu tür

programları daha çok erkekler yapmaktadırlar. Bu tür programlar az oranda

yapılmasının yanı sıra bunu yapan tarımsal yayım personelinin bu programları

tarımsal yayım çalışmalarında kullanım oranının da düşük olması, bu konuda

bölgede yeterli bir çalışmanın yapılmadığını göstermektedir.

338

6.3.Sertifikalı Tarım Danışmanları Anket Sonuçları

Bölgede sertifikalı tarım danışmanları bireysel olarak, bir şirket çatısında

şirketleşerek ya da bölgedeki oda, birlik, kooperatif veya STK’larda çalıştırılarak

tarımsal yayım hizmeti vermektedirler. Karaman ve Niğde illerinde 1 kişi sertifikalı

tarımsal danışmanlık hizmeti vermekte olup sayının az olmasından dolayı bu kişilerin

anket sonuçları değerlendirmeye alınmamıştır. Konya ve Aksaray ilinde hizmet veren

sertifikalı tarım danışmanlarının anket sonuçlarından en önemlileri aşağıda verilmiştir:

Sertifikalı Tarım Danışmanlığı sisteminin asıl amacı; ülke düzeyinde yaygın,

etkin ve verimli bir tarımsal yayım ve danışmanlık sistemi oluşturarak çiftçi/tarımsal

işletme sahiplerinin bilgi, teknik, yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve

yeterli düzeyde karşılanmasını sağlamaktır.

KOP Bölgesi’nde görüşülen tarımsal yayım hizmeti veren sertifikalı tarım

danışmanlarının cinsiyet durumlarına bakıldığında erkek nüfusun ağırlıkta olduğu,

buna karşılık kadın tarım danışmanı sayısının az olduğu dikkat çekmektedir.

Sertifikalı tarım danışmanlarının genel özellikleri itibariyle bakıldığında, KOP Bölgesi

genelinde %73.53’ünün erkek, %26.47’sinin ise kadın olduğu belirlenmiştir.

Tarım danışmanlarının yaşadıkları yer, tarımsal yayım faaliyetinin kırsal alana

ulaştırılmasında önemli bir etken olabilmektedir. Sertifikalı tarım danışmanlarının

%96.97’si il merkezinde ikamet ederken, %3.03’ü ilçe merkezinde yaşamaktadır.

KOP Bölgesi’nde serbest tarım danışmanlarının eğitim durumu incelendiğinde

ise %72,73’ü lisans, %3,03’ü yüksek lisans derecesine sahiptir. Özellikle Konya ilinde

lisans programı bitirmiş olan personelin oranı (%90) yüksek iken, Aksaray ilinde ön

lisans ve lisans mezunu aynı oranda yer almaktadır.

Sertifikalı tarım danışmanlarının lisans mezuniyet programları incelendiğinde,

yaklaşık %32’si hayvancılık alanındaki bölümlerden mezun olduğu görülmektedir.

Diğerleri ise bitkisel ve tarım ekonomisi, tarım makineleri gibi genel bölümlerden

mezun kişilerdir.

KOP illerinde özel tarım danışmanlarına gelişimlerine katkıda bulunacak son 2

yıl içinde bir kursa katılıp katılmadıkları sorulmuş, buna göre %90,91’inin cevabı evet

olmuştur. Konya, Karaman ve Niğde illerinde söz konusu oran %100 iken, Aksaray

ilinde %75 olarak tespit edilmiştir.

Sertifikalı tarım danışmanlarına göre hizmet verilmesi gereken üretici sayısı ve

özellikleri incelenmiş ve KOP Bölge’si ortalamasına göre üretici sayısı 63 kişi, sulu

339

arazi miktarı 4089 dekar, kuru arazi miktarı 7071 dekar, büyükbaş hayvan sayısı

1486 adet ve küçükbaş hayvan sayısı 3114 adet olarak belirlenmiştir.

Sertifikalı tarım danışmanlarına çalıştıkları çiftçileri belirleme şekilleri sorulmuş

ve %21.33’ü çalıştıkları üreticileri kendi uzmanlık alanıyla uğraşan çiftçilerle daha

önceden anlaşarak belirlediğini, %20’si şirketin kendisinin üreticileri belirlediğini,

%16.00’sı tanıdığı köylerden seçtiğini ve %16.00’sı ise merkeze ya da oturduğu yere

yakın olan köyleri ulaşım kolaylığı nedeniyle seçtiğini belirtmiştir.

Sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştıkları çiftçiler ile görüşme sıklığına

bakıldığında; bölge ortalamasına göre %42.42’si 2 haftada bir defa, %18.18’i haftada

3-4 kez, %15.15’i her gün, %15.15’i ayda bir defa üreticilerle görüştüklerini

belirtmiştir.

Sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştıkları çiftçiler ile görüşme yerlerine

gelince; %29.17’si ev ziyaretlerinde görüştüklerini, %16.67’si köy kahvelerindeki

toplantılarda, %15.50’si tarla ziyaretlerinde, %12.50’si çiftçiler ofise geldiklerinde

görüştüklerini kaydetmişlerdir.

Sertifikalı tarım danışmanları, kendilerine gelen sorunları daha çok kendi

çözme eğilimindedirler (%43,94). Bunun yanı sıra konu uzmanına danışırım

diyenlerin oranı da yüksektir (%25,76). Bunu cinsiyetler açısından

değerlendirdiğimizde ise kadınların erkeklere göre sorunları kendileri değil, daha çok

konu uzmanından yardım alarak çözmektedirler.

Üreticilerin tarım danışmanlarından istediği öncelikli bilgiler, 1. 2. ve 3.

derecede önemli konular olmak üzere sınıflandırılmıştır. Birinci derece önemli konular

arasında öncelik sırasına göre yemleme ve bakım, bitkisel ürün yetiştiriciliği, hayvan

hastalıkları, tarımsal destekler yer almaktadır. Önem sırasına göre ikinci derecede

yer alan konular arasında ise sürü yönetimi, toprak hazırlığı ve bitki koruma yer

alırken; üçüncü derece konular tarımsal destekler, bitkisel ürün yetiştiriciliği, damızlık

hayvan seçimi ve sulama teknikleri şeklinde sıralanmaktadır.

Sertifikalı tarım danışmanlarının %40.63’ü çalıştığı üreticilerin genelde

değiştiğini belirtmiş, %31.25’i hep aynı üreticilerle çalışıp değiştirmediğini, %25.00’i

çoğunlukla aynı üreticilerle çalıştığını belirtmiştir. Yine tarım danışmanlarının

%46.88’i hep aynı bölgede çalıştıklarını, %25.00’i çalışma alanı içinde sürekli çalıştığı

bölgeler olduğunu genelde bölgelerin değiştiğini, %18.75’i ise çoğunlukla aynı

bölgede çalıştıklarını belirtmiştir.

340

Sertifikalı tarım danışmanlarının %54.55’i ilgili yönetmeliği yeterli bulmamakta

iken, %36.36’sı kısmen yeterli olarak bulmuşlardır. Danışmanların ilgili yönetmeliği

yeterli bulmama nedenlerine bakıldığında ise hizmet verilen yerin (hayvan sayısı,

arazi büyüklüğü, çiftçi sayısı vs.) fazlalığı, ücretlerin az olması, desteklemenin

olmaması, danışmanlığın zorunlu hale gelmemesi ve vergilerdeki adaletsiz durum

şeklinde sıralanmaktadır.

Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının kendilerini geliştirmek

için ihtiyaç duydukları eğitim programları 3 ana başlık altında incelenmiştir. Bunlar

sırası ile ;

Bitkisel; ürün çeşit seçimi, bitki koruma, gübre ve gübreleme teknikleri,

sulama teknikleri

Hayvancılık; hayvan hastalıkları, yemleme ve bakım ile sürü yönetimi,

Genel; tarımsal destekler, genetik kaynakların korunması ve tarımsal yayım

olarak belirlenmiştir.

Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının kendileri dışında diğer

tarımsal danışmanlık ile uğraşan arkadaşlarının gelişmesi için alması gerektiğini

düşündüğü eğitim programları sırası ile ;

Bitkisel; bitki koruma, gübre ve gübreleme teknikleri, toprak hazırlığı ve

sulama teknikleri

Hayvancılık; damızlık hayvan seçimi, yemleme ve bakım ile sürü yönetimi,

Genel; tarımsal destekler, kırsal sosyoloji ve mevzuat

olarak belirlenmiştir.

Sertifikalı tarım danışmanlarının en fazla eksikliğini hissettiği eğitim konularına

bakıldığında; hayvan hastalıkları (%13.95), yenilikleri takip edememe (%9.30),

hayvancılık (%4.65), üreticideki eğitim eksikliği (%4.65), hayvan besleme ve bakımı

(%4.65) şeklinde sıralanmaktadır. Danışmanların %20.93’ü ise bu konuda cevap

belirtmemiştir.

Sertifikalı tarım danışmanlarının en fazla eğitim almak istediği konular bölge

ortalamasına göre; proje hazırlama (%10.26), bitki koruma (%10.26), bakım ve

besleme (%10.26), süt ve süt ürünleri (%7.69), hayvancılık (%5.13), ilaçlama

(%5.13), gübreleme (%5.13) şeklinde belirlenmiştir.

Sertifikalı tarım danışmanlarının en fazla eğitim almak istediği kişisel gelişim

konulara bakıldığında; beden dili ve iletişim (%5.71), sunuş teknikleri (%5.71)

öncelikli ihtiyaç duydukları konulardır. Çalışmaya katılan sertifikalı tarım

341

danışmanlarının %71.43 gibi büyük bir çoğunluğu ise bu konuda herhangi bir cevap

vermemişlerdir.

Bölgenin tarımsal yayım çalışmalarında, kuraklığa dayanıklı bitki çeşitleri ile

iklim değişikliğine uyum gibi konular öncelikli olarak dikkate alınması gereken konular

arasında yer almaktadır. KOP Bölgesi’nde tarım ile ilgili tüm kurum ve kuruluşların

suyun etkin kullanımı ile ilgili çalışmalar yapmaları ve bölgede çalışan tarımsal yayım

personelinin özellikle sulama konusunda bitki su ihtiyacını dikkate alan programlar

yapması beklenen uygulamalar arasındadır. Bu amaçla bölgedeki tarımsal yayım

personeline bitki su ihtiyacına göre sulama programları yapıp yapmadıkları sorulmuş

ve tarımsal yayım personelinin %93.94’ü bu konuda program yapmadıklarını

belirtmişlerdir.

Sertifikalı tarım danışmanlarının yaptıkları işe karşılık aldıkları ücret hakkındaki

düşüncelerine bakıldığında, bölge ortalamasında kadınların %88.89’u ve erkeklerin

%72.73’ü yapılan iş için ücreti yetersiz bulmakta, kadınların %77.78’i erkeklerin ise

%59.09’u garantisi olmayan bir iş olarak görmektedir. Bir başka önemli nokta ise

bölge ortalamasına göre kadınların %100’ü aldıkları ücreti normal harcamalar için

yeterli bulmamakta olduğu, aynı durumda erkeklerin oranı ise %68.18 olduğu

belirlenmiştir.

6.4.KOP BÖLGESİ’NDE TARIMSAL YAYIMIN BAŞARISINI ARTIRMAYA

YÖNELİK STRATEJİLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Tar-Gel ve diğer yayımcıların eğitim ihtiyaçları konu bazında ele alınmalı ve

belirli dönemlerde yayımcılar eğitilmeli,

Yayım elemanları ile çiftçiler arasındaki iletişim kopukluğu giderilmeli,

Tarımsal danışmanların üretici karşısındaki statülerini yükseltici önlemler

alınmalı (ÇKS verilerine bile ulaşamamaktadırlar),

Tarımsal eğitim ve yayım alanların (üreticilerin) asgari düzeyde de olsa bu

sorumluluğa dahil olması,

Tarımsal yayım faaliyetlerini özel tarımsal danışmanlar vermeli, Kamu

denetimini yapmalıdır,

Yayım faaliyetleri sonuç odaklı olmalı,

Tarımsal yayım faaliyetlerini yürütmede ağırlıklı olarak sivil toplum

kuruluşlarının(Üretici Birlikleri, Ziraat Odaları, Kooperatifler) tarım danışmanları

ile çalışmaları gerektiği özendirilmeli ve desteklenmelidir,

342

Özel Tarımsal Danışmanlık Sisteminde mutlaka Ziraat Odalarının ücret

konusunda aktif katılımının sağlanması,

Sözleşmeli üretim yapılabilecek özel sektör ile işbirliği artırılmalıdır (ürün alım

garantisi),

Üniversiteler ve araştırma kuruluşları ile işbirliği yapılmalı,

KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın tarımsal eğitim yayım

programında aktif yer almalı,

Çiftçilerin yeni teknolojileri benimseme ve uygulamalarını artırabilmek amacı

ile bölge bazında ödüllü yarışmalar yapılmalı,

Bölgesel olarak öne çıkan ürünlerin yerel kuruluşlar tarafından desteklenmesi

ve özel satış yerlerinde sergilenmesi,

Tarla günleri fuarı (bölgesel olarak)düzenlenmesi işbirliği,

Tarım danışmanlarının kamu yayımı ile koordinasyonun ve bilgi akışının

sağlanması (Çiftçiler, üniversiteler, araştırma kuruluşları, tarım il/ilçe

müdürlükleri, tarım danışmanları koordineli çalışmalı),

Tarımsal yayım hizmetlerinde çiftçi temsilcilerinin de yer alması,

GTHB tarafından örgün eğitim öğretim müfredatı içerisinde tarımla ilgili

derslere yer verilmesi, tarımla ilgili meslek liselerinin desteklenmesi, sayılarının

artırılması ayrıca, ziraat ve veteriner fakültelerine girişte ek puan verilmesi

yönünde Milli Eğitim Bakanlığı’na öneri sunulması,

Köyden çıkıp eğitim alan gençlerin kendi köylerinde görev yapmaları

özendirilmeli, çiftçilerin de özellikle önder denilecek çiftçilerin kendi köylerinde

tarım yapmalarını özendirici tedbirler alınmalı,

Kurumlarla tarımsal amaçlı ortak projeler geliştirilmeli, İşbirliği yapan kurum ve

kuruluşlar arasında üst düzeyde katılımın sağlanması ve sorumluluk

üstlenmesi,

Birebir uygulamalı çiftçi eğitimine dayalı devlet tarafından yapılan yayım

eğitimine diğer kurum ve kuruluşların da katkı vermesi,

Eğitici havuzu oluşturulmalı ve bölgenin önceliklerine göre eğitimler buradan

yönlendirilmeli,

Ziraat odalarını serbest tarım danışmanlığı yönetmeliği ile entegre etmeli ve

Ziraat Odaları fiilen yayım hizmetinin içerisinde yer almalı,

Çiftçiliğin bir meslek olarak tanımlaması yapılmalı ve kamuoyunda itibarı hak

ettiği yere getirilmeli,

343

Tarım il/ilçe müdürlüklerine olan güvenin fazla olması üreticilerin serbest tarım

danışmanları ile çalışma ihtiyacı hissetmemesi,

Yayım eğitimlerinin sonuçlarının etki değerlemesinin yapılması,

Kurum ve kuruluşların yaptığı bilgi alışveriş toplantılarına örnek çiftçilerden de

davet edilmesi,

Bölgesinde başarılı olan yayım elemanlarının ve yapılan faaliyetlerin yerel

basında öne çıkarılması, duyurulması ve ödüllendirilmesi,

İl özel idareler ile yapılan bölgesel projelerin sayısının artırılması,

Eğitime katılan üreticilere küçük promosyon hediyeler ve ikramlar verilerek

katılım artırılmalı, sosyalleşme ortamları oluşturulmalı,

Eğitim yayım hizmetleri bu faaliyeti götüren kurum amirlerinin önceliğinde

olmalı,

GTBH tarım il/ilçe müdürlüklerinde bütün birimlerin yayım eğitimi yapmalarının

başarıyı olumsuz yönde etkilemesi,

Yayım konusunda eğitim veren eğiticilerin üniversiteler ve araştırma

kuruluşları tarafından hizmet içi eğitime tabi tutulması,

KOP TEYAP koordinatörlüğünde her ilde tüm paydaşların katılacağı bir

tarımsal eğitim ve yayım merkezinin kurulması, (Planlama, Organizasyon,

Bölgenin önceliklerine göre eğitim vb),

Bölge genelinde çiftçilerin ve yayımcıların ihtiyaçlarının belirlenebilmesi için

anket tekniği, birebir görüşme ve etki değerleme yöntemlerinden

yararlanılmalıdır.

6.4.1.Tarımsal Yayım Politikaları Açısından;

KOP tarımsal yayım programının uygulamaya aktarılması

İllerde tarımsal yayım strateji planın hazırlanması ve hayata geçirilmesi

Konu temelli çalıştayların daha sık yapılması

Tarımsal yayımda İzleme ve değerlendirme sisteminin kurulması

Sulama konusunda belirsizliklerin giderilerek sulama yatırımlarının artırılması

Genç ve kadın nüfusa yönelik eğitim yayım hizmetlerinin ve destek

mekanizmalarının oluşturulması

Yöresel ürünlere yönelik yayım programlanmasının yapılması

Yayım hizmetlerinde araştırma enstitülerinin ve üniversitelerin daha etkin

konuma getirilmesi

344

Araştırma Enstitülerinin daha aktif yayım faaliyetlerinde bulunmasının

sağlanması

Eğitim faaliyetlerine katılımı arttırmak için ödül sisteminin eklenmesi (gezi,

sertifika, yemek, çay ikramı, gübre, ilaç, tohum vb.)

Özellikle ilkokul, ortaokul ve liselerin olduğu alanlarda tarım ile ilgili derslerin

verilmesi yönünde Bakanlıklar arasında girişimde bulunulması

Birliklerin güçlendirilmesi için bölgesel önceliklere konu olacak projelerde yer

alınması veya teknik destek verilmesi

KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın ve TOKİ’nin, Bölge’de

meyveciliğin yoğun olduğu alanlarda altyapı yatırımlarına destek sağlaması

(Soğuk hava deposu, şoklama, paketleme vb.)

6.4.2.Tarımsal Yayım Personeli Açısından;

Tarımsal yayım hizmetlerinde görev alacak personel eksiklerinin giderilmesi

Teknik personelin yetkinliklerinin (uygulamada) artırılması

Teknik personelin bir alanda uzmanlaşmasının sağlanması

Hizmet içi eğitimlere herkesin katılımlarının sağlanması



Tar-Gel Personelinin sahada verimliliğini artıracak motivasyon araçlarının


Yetişkin eğitimi konusunda iletişim tekniklerinin teknik personele aktarımı

Personelin tarımsal yeniliklere yerinde erişiminin ve öğrenmesinin sağlanması

Sahada görev alan personelin mesai uygulamalarında esnekliğe gidilmesi

Aidiyet ve kalkınma duygusunu daha da artıracak iletişim araçlarının ve

ödüllendirme sisteminin oluşturulması

Sosyolog ve diğer branşlardan eğitim hizmeti verecek elemanlarının


Döner sermayenin il/ilçe müdürlüğü personeli tarafından kullanılabilmesi

6.4.3.Tarımsal Yayım Araç ve Ekipmanları Açısından;

Çiftçiye yönelik görsel materyallerin hazırlanması

İyi uygulamaların çiftçiye aktarılması ve yayın haline getirilmesi

Tarımsal yayım bilgi - veri bankasının oluşturulması

345

Merkezi düzeyde eğitim ve yayımla ilgili bilgi ve materyalin erişim koşullarının

iyileştirilmesi

Eğitim salonlarının oluşturulması veya var olan altyapının (Diyanetin, Milli

Eğitimin eğitim salonları) daha etkin kullanılması

Toplulaştırmaya yönelik görsel materyalin artırılması


Proje hazırlama kapasitelerinin artırılması

6.4.4.Tarımsal Yayım-Üretici Örgütleri/Üretici Bağı Açısından;

Üretici Birlikleri arasında iletişim ve koordinasyonun artırılması

Üretici örgütlerinin eğitim yayım hizmetleri konusunda koordinasyonunun

sağlanması ve üst örgütlenmeye gidilmesi

Üretici örgütleri yönetiminde cinsiyet eşitliğine yer verici yaptırımların

uygulanması

Kurumsal girdi sağlayan işletmelerin yayım çalışmalarına daha fazla ağırlık

vermesi

Çiftçi eğitimlerinde uygun zamanın seçilmesi


Kitle iletişim araçlarının daha etkin kullanılması (kamu spotları dahil)

Medyatik bireylerin eğitim yayımda daha görünür olması

Çiftçilerin örnek girişim-görgü ziyaretlerinin artırılması,

Çiftçilerin sertifikalı tarım danışmanlığı konusunda bilgilendirmeleri

Üreticilerin arazileri demonstrasyon amacı ile alındığında tüm masraflarının

karşılanması

Örnek ve önder çiftçi kavramının yerleştirilmesi ve bunların

sertifikalandırılması ve bunların tarımsal yayımda rol model olarak kullanılması

Eğitim yayım faaliyetine katılıp bunları sahada uygulamada iyi örneklerin

izlenebilirliğinin artırılması ve bu yönde teşvik edilmesi( Örn; SSK ve Bağ-KUR

prim ödemelerinin belli bir oranının ödenmesi)

Emekli olmuş ya da belli bir yaş sınırını aşmış kişilerin araziyi değerlendirmek

amacı ile ya kiraya vermesi ya da devretmesi (arazi boş bırakılmamalı)

Genç çiftçileri özendirmek

Genç çiftçilere yapılan desteklemelerin artırılması

Çiftçilere yönelik eğitim kamplarının oluşturulması

346

6.5.KOP BÖLGESİ ÇİFTÇİLERİNE VERİLECEK EĞİTİM KONULARI

6.5.1.Aksaray İli Çiftçilere Verilecek Eğitim Konuları

Hayvan bakım ve besleme

Süt hijyeni

Suyu az tüketen alternatif ürünler

Elma, badem, ceviz, kiraz yetiştiriciliği (Ortaköy-Ağaçören)

Baklagiller tarımı

Gübreleme, sulama, toprak analizi

Tarımsal amaçlı ilaç ambalajlarının imha yöntemi

Damla sulama

Sürdürülebilir patates tarımı

Ortaokul öğrencilerine yönelik tarım

Sulama sistemleri

Bitki su ihtiyacına göre sulama eğitimi

Ceviz yetiştiriciliği (Ağaçören)

Doğrudan ekim

Bayanlara yöresel ürünlerle ilgili eğitim

Tarım makineleri kullanımı

Kaliteli kaba yem üretimi


Bitkisel üretimde koruyucu ilaçlama

Toprak numunesi alma

Ürün değerlendirme ve depolama

Hayvan refahı ve barınakları

Hububat çeşitlerinin tanıtımı

Sebze yetiştiriciliği

Zirai ilaçların bilinçli kullanımı

Tarımda iş güvenliği

Tarımda ölçüm-tartım ifadelerinde teknik dil birliği

Hayvan ıslahı

Ekonomik analizin önemi

Bayilere yayım konusunda eğitim

347

Çobanlığı cazip kılmaya yönelik eğitim

Tarımsal yayım ve eğitimin işletme büyüklüğüne göre tasnifi

Arıcılık

Sözleşmeli üretim

6.5.3.Karaman İli Çiftçilere Verilecek Eğitim Konuları

Su yönetimi ve sulama teknikleri

Bölgenin su durumuna göre uygulanabilecek münavebe teknikleri

Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ve koruyucu aşı

Toprak analizlerine dayalı bitki besleme

Gelir arttırıcı alternatif ürünler

Yağlı tohumlu bitkiler

Kapalı sulama sistemleri


Örtü altı bitki yetiştiriciliği

Süt hijyeni ve sağım teknikleri

Zeytin yetiştiriciliği ve değerlendirilmesi (Yetiştiriciliği yapılan alanlarda )

Sebze ve meyve kurutma, paketleme ve pazarlama

Meyve ve sebze üretiminde iyi tarım uygulamaları

Nar Yetiştiriciliği (Yetiştiriciliği yapılan alanlarda )

Sert kabuklu meyve yetiştiriciliği

Bağcılık (Bağ yetiştiriciliği yapılan köylerde)

Hayvanlarda antibiyotik kullanımı ve kalıntı izleme

Sanayinin hammadde ihtiyacına uygun hububat yetiştiriciliği

Meyvecilikte budama, seyreltme ve hasat teknikleri

Meyve türlerinde yeni geliştirilen çeşitler

Arazi toplulaştırması ve kullanımı

Meyvecilikte toprak yapısına uygun anaç çeşitleri

Bölge ürün deseninde yer alan mısır, ayçiçeği, kuru fasulye vb yetiştiriciliği

Proje hazırlama eğitimi (Teknik personele)

Tarım alet ve makinaların kalibrasyonu

Bitkisel üretimde kalıntı izleme

Zoonoz hastalıklar ile mücadele ve korunma yöntemleri

348

Kaba yem üretimi

Rasyon hazırlama

Hayvan barınaklarının bakımı

Sürdürülebilir tarım ve toprak kirliliği

Kadın çiftçilere yönelik tarladan sofraya sağlıklı ürün zinciri

Tarımda iş güvenliği

Bölgede bitkisel üretimde yaygın görülen hastalık ve zararlılara yönelik

koruyucu mücadele

6.5.2.Konya ili Çiftçilere Verilecek Eğitim Konuları

Yem bitkileri, hayvan refahı ve sağlığı (Çiftçilere)

İletişim teknikleri (Teknik personele)

Proje Hazırlama Eğitimi (Teknik personele)

Koyun ırkları (Çiftçilere, demonstrasyon kurularak)

Güneysınır dağlık bölgesinde meyvecilik, ova bölgesinde tarla bitkileri

yetiştiriciliği

Salgın hayvan hastalıkları, zoonoz hastalıklar, hayvancılık, koruyucu hekimlik

Bölgeye uyumlu hayvan seçimi

Kaliteli kaba yem üretimi

Rasyon hazırlama teknikleri

Enerji bitkileri üretimi (Aspir, dallı darı) (Çiftçi ve teknik personele)

Yenilebilir enerji kaynakları

İklim değişikliği-tarımsal üretim ilişkisi

Kadın çiftçilere girişimcilik

Suyun doğru kullanımı

Doğanhisar ilçesinde modern sulama yöntemleri, vişne ve çilek yetiştiriciliği ve

pazarlanması

İhracat mevzuatına uygun ürün yetiştiriciliği

Tarımsal örgütlenme ve pazarlama

Tarla ve bahçe bitkilerinde bitki koruma, biyolojik mücadele, güvenilir ve etkin

ilaç kullanımı, bitki besleme

Meyvecilikte terbiye sistemleri ve budama

Bölgeye uygun yeni çeşitlerin tanıtımı

Bitki yetiştirme teknikleri, doğru nadas uygulaması

349

Doğrudan ekim sistemleri

Bitki besleme ve doğru gübre kullanımı

Arazi toplulaştırması

Bağcılık

Biçerdövercilerin bilinçlendirilmesi

Alternatif yeni ürünler

Organik tarım ve iyi tarım uygulamaları

Tarım danışmanlığının önemi

Tarımsal alet ve makine kalibrasyonu

Kaliteli ürün yetiştiriciliği

Pazara uygun meyve-sebze üretimi

Arıcılık

Çayır-mera

Azaltılmış toprak işleme

Dağlık bölgelerde organik meyve ve sebze yetiştiriciliği

6.5.4.Niğde İli Çiftçilere Verilecek Eğitim Konuları

Otlatma ve mera yönetimi

Mera ıslahı

Toprak analizi ve bitki besleme

Hayvancılıkta barınak sistemleri

Hayvancılıkta bakım ve besleme

Süt hijyeni

Rasyon hazırlama

Kaba yem üretimi

İklim değişikliğinin tarımsal mücadele üzerine etkileri

Niğde bölgesinde bitki yetiştiriciliğindeki önemli hastalıklar ve zararlar

Tarımsal ilaçların kullanım teknikleri

Arı Yetiştiriciliği

Sürü yönetimi

Küçükbaş hayvan hastalıkları ve mücadelesi

Tarımsal sulamada ve ürün depolamada yenilenebilir enerji kullanımı

Patateste tohumluğun önemi

350

Meyvecilikte depolama

Suyun doğru kullanımı

Basınçlı sulama sistemleri

Tarımda münavebenin önemi

Erozyon ve çölleşme

Meyvecilikte budama ve terbiye sistemleri

Meyvecilikte ürün tasnifi ve paketleme

Arazi toplulaştırılmasının önemi

Toprak ve su kirliliği

Arazi kullanım yönetimi

Patates ve fasulye yetiştiriciliğinde tarımsal ilaçların kullanımı

Bitkisel üretimde kullanılan ilaçların arı yetiştiriciliğine etkileri

Kuraklığa dayanıklı alternatif ürünler

Bitkisel üretimde arı kullanımı

Organik ve iyi tarım uygulamaları

Sağlıklı fide ve sebze yetiştiriciliği

Bölge kurum amirlerine bölgenin su ve toprak kaynakları potansiyeli

Beyaz lahananın tanıtımı

Karnabahar ve brokoli yetiştiriciliği

Biyolojik ve entegre mücadele

Tarımsal mevzuat

Hayvancılıkta antibiyotik kullanımı

Çiftçilerin ÇKS kayıtlarına göre ürün yetiştirme bilgilendirme sistemi

Doğrudan ekim

Alçak tünel sebze yetiştiriciliği

351

KAYNAKLAR

Anonim (2006a) Tarım Kanunu, 5488 sayılı 18 Nisan 2006, T.C. Başbakanlık

Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü (http://www.mevzuat.gov.tr

/Metin.Aspx?MevzuatKod=1.5.5488&sourceXmlSearch=&MevzuatIliski=0)

Anonim (2006b) Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlemesine Dair

Yönetmelik, 8 Eylül 2006. (http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/27149.html)

Anonim, 2014. Tarımsal Yayım ve Uygulama Esasları Yönetmeliği

(www.tarim.gov.tr/EYYDB/Menu/11/Mevzuat)

Anonim, 2010. GATOBB (Güney Afrika Tarım Orman ve Balıkçılık Bakanlığı) 2010.

(www.nda.agric.za)

Anonim, 2011. Dünya’da Tarımsal Yayım Ve Danışmanlık Uygulamaları, UTEM

Yayınları, Editör: Doç. Dr. Orhan Özçatalbaş, Ankara.

Anonim, 2012. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Çalıştayı, T.C. Gıda Tarım ve

Hayvancılık Bakanlığı Eğitim ve Yayınlar Dairesi Bakanlığı, Ankara.

Anonim 2014. Tarımsal yayım ve Danışmanlık Hizmetleri, Hizmeti Veren kişi ve

Kuruluş Faaliyetleri, GTHB Yayınları, Ankara.

Barutçugil, İ. 2002. Performans Yönetimi, Kariyer yayınları, 2.basım, İstanbul

Ceylan, İ.C. 2010. Tarımsal Yayım ve İletişim Dersi Ders Notu.

www.agri.ankara.edu.tr/.../1182__T_Yayim_ve_Iletisim_Ders_Notu.doc

Ceylan, İ.C. 2012. Türkiye’de Danışmanlık Sistemleri, AB ve Türkiye’de Danışmanlık

Sistemleri ve Süt Sığırı İşletmelerinin Yönetimi, Cilt I, Aydın.

Çukur, T.2014. Dünya ve AB Ülkelerinde Tarımsal Yayım ve Danışmanlık, Tarımsal

Yayım ve Danışmanlık Kitabı, Cilt II, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yayınları

No:1, Sayfa: 31-50 ISBN: 978-975-7328-59-9, Tokat.

Demiryürek, K. 2014. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Kavramları ve Felsefesi,

Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Kitabı, Cilt II, Gaziosmanpaşa Üniversitesi

Yayınları No:1, Sayfa: 19-30, ISBN: 978-975-7328-59-9, Tokat.

Köklü, N. 1995. Tutumların Ölçülmesi ve Likert Tipi Ölçeklerde Kullanılan Seçenekler.

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, cilt:28, sayı:2, s:89-90,

Ankara. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/486/5698.pdf, Erişim

Tarihi:26.12.2014.

Nassar, A,M. Ures, D. 2009. Brazil: Shadow WTO Agricultural Domestic Support

Notifications, IFPRI Discussion Paper 00865, May 2009, Markets, Trade, and

Institutions Division, International Food Policy Research Institute.

http://www.tarim.gov.tr/EYYDB/Menu/11/Mevzuat

http://www.nda.agric.za/

352

Özçatalbaş, O.(1994) GAP Bölgesinde (Şanlıurfa’da) Tarımsal Yayımın Analizi ve

Etkin Bir Yayım Çalışması İçin Gerekli Koşulların Saptanması Üzerine Bir

Araştırma, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi.Kod No 266, Adana

(261)s.)

Özçatalbaş, O. (2009) Türkiye ve AB’de Tarımsal Yayım Sitem Ve Yaklaşımlarına

Bakış AB ve Türkiye Arasındaki Sivil Toplum Diyaloğunun Çok Yönlü

Geliştirilmesi Uluslararası Sempozyumu, Bildiri Kitabı, 5-8 Kasım 2009,

Antalya.

Özçatalbaş, O., Budak, D.B., Boz, İ. Karaturhan, B. (2010). Türkiye’de Tarım

Danışmanlığı Sisteminin Geliştirilmesine Yönelik Önlemler, VII. Teknik Kongre,

Ankara.

Şenocak, C. 1967. Yayım ve Haberleşme Ders Kitabı, 1967, Ankara.

Tatlıdil, H. 2013. Tarımsal Yayım ve İletişim Ders Notları, Basılmamış Yayın, Ankara.

Van Den Ban, A.W. and Hawkins, H. S. 1996. Agricultural Extension, Second

Edition., Blackwell Science, p.294. USA

Yurttaş, Z. 2010. Uluslararası Tarımsal Yayım Hizmetleri, Atatürk Üniversitesi Ziraat

Fakültesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Ders Notları, Erzurum.

Yurttaş, Z.. Atsan T., Keskin, A. 2011. Tarımsal Yayım ve İletişim Teknikleri, Atatürk

Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 67, Erzurum.

http://www.istatistikanaliz.com, 2014 “Ki-Kare Analizi”

http://www.istatistikanaliz.com/

353

EKLER

354

YÖNETİCİLERE YÖNELİK ANKET FORMU

Değerli Yönetici. Bu Anket Formu KOP İdaresi tarafından desteklenen Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal

Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülmekte olan “KOP Bölgesinde Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyaç Analizi

Projesi” Ar-Ge çalışmasının raporunun yazılmasında kullanılacak verilerin derlenmesi amacı ile hazırlanmıştır.

Anket Soru Formuna vereceğiniz cevaplar kesinlikle anketi doldurulan kişinin adı kullanılarak yayınlanmayacak ve

herhangi bir şekilde 3. Şahıslara verilmeyecektir. Vereceğiniz cevaplar KOP Bölgesinde tarımda nasıl bir eğitim

ve yayım çalışmalarının yapılması gerekliliğine yönelik sonuçların oluşturulması açısından çok önemlidir. Ankete

katıldığınız için teşekkür ederiz.

Dr. Fatih ÖZDEMİR

Enstitü Müdürü

Anketin Doldurulduğu Kurumun Adı : …………….……………………………………

Kurumun Bulunduğu İl Adı : …………….……………………………………

Kurumun Bulunduğu İlçe Adı : …………….……………………………………

Kurumun Bulunduğu Köy/Kasaba Adı : …………….……………………………………

Yöneticinin Ünvanı, Adı ve Soyadı : …………….……………………………………

Yöneticinin Cep Telefon Numarası : …………….……………………………………

1- Yöneticinin Yaşı :..............

2- Cinsiyet? : 1- Erkek 2- Kadın

3- Yöneticinin Yaşadığı yer : 1- Köy/Kasaba 2- İlçe 3- İl 4- Eğitim Durumunuz

1-Lise 2-Ziraat/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi

3-Ön Lisans 4-Ön Lisans Programına Devam Etmekte

5-Lisans 6-Lisans Programına Devam Etmekte

7-Yüksek Lisans 8-Yüksek Lisans Programına Devam Etmekte

9-Doktora 10-Doktora Programına Devam Etmekte

5- Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi kurumlarından birinden mezun musunuz?

1.Evet 2.Hayır

355

6- Eğitim durumunuz Yüksekokul ve Üzeri İse Mezun olunan bölümler hangileridir?

Öğrenim Düzeyi* Bölüm

1.Yüksekokul (Var ise)

2.Lisans

3.Yüksek Lisans

4.Doktora * Lütfen birden fazla aynı seviyede öğrenim düzeyine sahip olup farklı bölümlerden mezun iseniz lütfen onları da ekleyiniz

7- Yabancı dil biliyor musunuz?

1.Evet 2.Hayır

Yabancı Dil 1.Konuşma* 2.Yazma* 3.Okuma* 4.Anlama*

1.İngilizce

2.Fransızca

3.Almanca

4.Diğer………..

* 1-4 arası belirtiniz. 1- Bilmiyor 2-Az biliyor 3-Orta düzeyde 4-iyi derecede biliyor

8- Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) kullanım seviyenizi değerlendiriniz.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Kötü Orta İyi

9- Kullandığınız Bilgisayar Programları Nelerdir?

Bilgisayar programları

Seviyeniz*

Hiç

kullanmadım Düşük Orta Yüksek

1.MS Word

2.MS Excel

3.MS PowerPoint

4.İstatistik paket programları

(SPSS,SAS,vb..)

5.Diğer (Belirtiniz)

6.Diğer (Belirtiniz)

10- İnternet kullanıyor musunuz? 1-Hayır 2-Evet ( ………. Saat/gün)

11- Kaç yıldır ilgili Bakanlık bünyesinde çalışmaktasınız?(Sadece Bakanlıklarda çalışanlar için sorulacak)

:……….yıl

12- Kurumda şu anki göreviniz.............................................................................................

13- Kurumda şu anki pozisyonunuzdaki görevinizi kaç yıldır yapıyorsunuz? : …………………yıl

14- Kaç yıldır yönetici olarak görev yapmaktasınız? :..........................yıl

15- Şu an çalıştığınız kurumda kaç yıldır çalışıyorsunuz? :...........................yıl

356

16- Çalışma hayatınızda özel sektör deneyiminiz oldu mu? :1- -

17- Cevabınız “Evet” ise bu deneyiminiz tarımla ilgili miydi? :1-Evet -

18- Mesleki örgütlere üye misiniz? : 1- Hayır 2- Evet (İsimleri?)

1............................................................................................

2............................................................................................

3............................................................................................

19- Herhangi bir mesleki süreli yayına abone misiniz? :1- -

20- Mesleki süreli yayınları hangi sıklıkta okuyorsunuz?

1-Okumuyorum

2-İlgimi çeken konu olursa

3-Bazen okuyorum

4-Sürekli olarak okuyorum

21- Şimdiye kadar yurt dışına çıktınız mı? :1- 2- (23’e geçiniz)

22- Yurt dışına çıkış sebebiniz? (Birden fazla seçenek işaretlenebilir)

1-Aile ziyareti

2-Turistik gezi

3-Kurs veya seminer amaçlı Konusu:………………………..

4-Fuar katılımı Konusu: ……………………….

5-Diğer (Belirtiniz)………………………………………………………….

23- Günlük yaşamınızı aşağıdaki durumlardan hangileri olumsuz etkiliyor? (Önem sırasına göre işaretleyiniz

Önem

sırası

Önem sırası

1.Kendi sağlık sorunlarım 6.Aile içi ilişkilerdeki sorunlar

2.Çocuklarımın sağlık sorunları 7.Ekonomik koşulların

yetersizliği

3.Diğer aile bireylerinin sağlık

sorunları

8.İş yeri ile ilgili sorunlar

4.Çocukların bakımıyla ilgili sorunlar 9.Diğer (Açıklayınız )

5.Çocukların eğitimiyle ilgili sorunlar

24- Aşağıdaki çizelgede kurumunuzun size yönelik hizmet ve politikaları yer almaktadır. Her bir madde için

düşüncenize en uygun ifadeyi işaretleyiniz.

Hizmetler Yeterli Yetersiz Böyle Bir Hizmet Yok

1.Sağlık hizmeti 3 2 1

2.Beslenme hizmeti 3 2 1

3.Kreş/yuva olanağı 3 2 1

4.Ulaşım/servis hizmeti 3 2 1

5.Dinlenme tesislerinden yararlandırma 3 2 1

6.Lojman olanakları 3 2 1

7.Hizmet-içi eğitim olanakları 3 2 1

8.Verimli Bir Çalışma Ortamı 3 2 1

9.Maaş/ücret 3 2 1

10.Diğer Hizmetler............................................ 3 2 1

357

25- Son 2 yıl içerisinde mesleksel gelişiminize katkıda bulunduğunu düşündüğünüz herhangi bir öğrenim

çabanız oldu mu? 1) Hayır (26’ya geçiniz) 2) Evet ise lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz

Hizmet içi Eğitim-Kurs-Kongre-Sempozyum-Sertifika

Konusu Faydalılık Durumu (1 Hiç-Faydalı Değil….5 Çok

Faydalı)

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

26- Kurumunuzda çalışan personelin görev dağılımı ve çalıştığı birimler

Birimler Teknik Personel İdari Personel İşçi

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

27- Kaç senedir bulunduğunuz yerleşim yerinde görev yapmaktasınız? :………..yıl 28- Çiftçilerle görüşme sıklığınız nedir?

1- Görüşmüyorum 4- Ayda bir defa

2- Haftada birden fazla 5- Ayda 1-2 defa

3- Haftada bir defa 6- 2-3 ayda bir defa

29- Çiftçilerle nerede görüşmektesiniz?

1-Görüşmüyorum 4-Çiftçilerin kuruma geldiklerinde

2-Tarla ziyaretlerinde 5-Çiftçi isteği doğrultusunda

3-Köy kahvelerindeki toplantılarda 6- Diğer Belirtiniz ……………….

358

30- Çiftçi sorunları size hangi şekilde ulaşmaktadır? (Önem Sırasına Göre Belirtiniz)

Önem sırası

1-Çiftçilerin kendileri tarafından

2-Kendi gözlemlerim sırasında

3-Personel tarafından

4-Özel Tarım Danışmanları tarafından

5-Köy muhtarları tarafından

6-Ziraat Odası Başkanlığı

7-Diğer STK Kuruluşları tarafından

8-Önder çiftçiler tarafından

9-Özel Firmalar tarafından

10-Diğer Tarımsal Kurum ve Kuruluşları tarafından

11-Diğer Belirtiniz...............................

31- Size ulaşan çiftçi sorunları ile ilgili olarak çoğunlukla davranışınız ne şekilde olur?

1-Konu ile ilgili uzman kişiye iletirim

2-Araştırma kuruluşuna iletirim

3-İlgili Kurum ve Kuruluşlara iletirim

4-İlgili şube müdürüne iletirim

5-Kendim çözerim

6-Diğer…….belirtiniz

32- Sizce çiftçilerin Kurumunuz ile olan iletişimi (ilişkisi) ne düzeydedir.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Çok Kötü…………………………………………………………….…………….. Çok İyi

33- Size göre "Yayım Elemanı" olarak görev yapan kişilerin mesleki yeterlilikleri hangi düzeydedir?

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Çok Kötü…………………………………………………………………….. Çok İyi

34- Size göre yayım elemanlarının mesleki becerilerindeki yeterlilikleri nasıldır.

Beceri Konuları Yeterlilik Düzeyi

Yok Az Orta Yüksek

1.Teknik bilgi düzeyi 1 2 3 4

2.Kendini geliştirme isteği 1 2 3 4

3.Bilişim teknolojilerini kullanabilme 1 2 3 4

4.Çiftçilerle iletişim kurabilme 1 2 3 4

5.Kendini iyi ifade edebilme 1 2 3 4

6.Takım/ekip çalışması yapabilme 1 2 3 4

7.Yeniliklere açıklık 1 2 3 4

8.Yayım yöntemleri ve tekniklerini bilme 1 2 3 4

9.Proje hazırlama ve yürütme 1 2 3 4

10.Bilgiyi aktarma yeteneği 1 2 3 4

359

35- Yayım elemanlarının eğitim almaları gereken konular nelerdir?

Kendinizin Eğitim Konuları Diğer Yayım Elemanlarının Eğitim Konuları

Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok

Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği Lütfen ürün adlarını yazınız 1- 2- 3- 4- 5-

Lütfen ürün adlarını yazınız 1- 2- 3- 4- 5-



1.Ürün Çeşit Seçimi 1.Ürün Çeşit Seçimi

2.Toprak Hazırlığı 2.Toprak Hazırlığı

3.Bitki Koruma 3.Bitki Koruma

4.Sulama Teknikleri 4.Sulama Teknikleri

5.Gübre ve Gübreleme Teknikleri 5.Gübre ve Gübreleme Teknikleri

6.Yemleme ve Bakım 6.Yemleme ve Bakım

7.Sürü Yönetimi 7.Sürü Yönetimi

8.Damızlık Hayvan Seçimi 8.Damızlık Hayvan Seçimi

9.Hayvan Hastalıkları 9.Hayvan Hastalıkları

10.Pazarlama 10.Pazarlama

11.Organik Tarım 11.Organik Tarım

12.Kırsal Sosyoloji 12.Kırsal Sosyoloji

13.Çevre 13.Çevre

14.Mevzuat 14.Mevzuat

15.Tarımsal Destekler 15.Tarımsal Destekler

16.Tarım Makineleri 16.Tarım Makineleri

17.Tarımsal Yayım 17.Tarımsal Yayım

18.Bilişim Teknolojileri 18.Bilişim Teknolojileri

19.Beden Dili ve Konuşma Teknikleri 19.Beden Dili ve Konuşma Teknikleri

20.Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı 20.Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı

21.Besin Hijyeni 21.Besin Hijyeni

22.Koruyucu Tarım Teknikleri 22.Koruyucu Tarım Teknikleri

23.Genetik Kaynakların Korunması 23.Genetik Kaynakların Korunması

24.Diğer…………….. 24.Diğer……………..

25.Diğer…………….. 25.Diğer……………..

360

36- Size göre bölgede tarımın temel sorunları nelerdir?

……………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………..……

……………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………..……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………..

37- Yıllık çalışma programlarınızı nasıl belirliyorsunuz? (Lütfen birden fazla şık işaretlerseniz öncelik

numarası)

Önem sırası

1. Kendim

2. Kurum Yöneticisi yardımcıları ile birlikte

3. İlgili Bakanlığın talimatları ile

4. Kurumdaki teknik elemanlar ile beraber

5. Bölgede tarım ile ilgili diğer kurum ve kuruluşların önerileri ile

6. Çiftçi talepleri ile

4. Diğer………………………………………….

38- Kurumunuzda çalışan kişilerle ne kadar sıklıkta değerlendirme toplantısı yapıyorsunuz?

1- Toplantı yapmıyorum 4- Ayda bir defa



39- Bölgenizde tarımsal eğitim ve yayım faaliyetlerini sınırlayan en önemli sıkıntılar nelerdir? (Lütfen cevap

verilen problemleri önem sırasına göre sıralayınız 1,2,3….)

Problemler Önem Sıra No

1.Yeterli tarımsal eğitim ve yayım elemanının olmaması

2.Kaliteli tarımsal eğitim ve yayım elemanının olmaması

3.Üreticinin ilgisizliği

4.Tarım paydaşları arasındaki koordinasyon sıkıntısı

5.Eğitim ve yayım materyal eksikliği

6.Teknik, ulaşım ve ekipman altyapısının yetersizliği

7.Finansman sıkıntısı

8.Eğitim ve yayım elemanının isteksizliği

9.Eğitim ve yayım elemanının istediği bilgiye ulaşamaması

10.Politik engeller-sıkıntılar

11.Diğer………………………………………

12.Diğer………………………………………

361

40- Üreticiye verilen teknik bilginin yararlı, kullanışlı ve katılımın çok olabilmesi için bu bilginin nasıl verilmesi

daha uygun olur? (Yayımda kullanılacak teknikler-En önemlisini işaretleyiniz)

1- Tarlada uygulamalı-Demonstrasyon

2- Görsel yayım araçları kullanılmalı

3- Basılı yayım araçları kullanılmalı

4- Toplantı yaparak sözlü anlatım

5- Kurs şeklinde olmalı sertifika verilmeli

6- Eğitimin şekli önemli değil

7- Diğer: ……………………………..

41- Size Göre Faaliyet Bölgenizi Bitkisel Üretim Açısından Homojen Kaç Gruba Ayırırsınız? (alt havza- alt bölge)

Bölge Numarası Bölge Kapsamı Yerler

(Yön göstererek Kısa Tarif) (Örnek, kuzey doğu, güney, merkez vb.)

Alt bölgenin ortak özelliği (ortak

isim) (Örnek; Meyvecilik bölgesi, buğday

bölgesi vb.)

1. Alt Bölge

2. Alt Bölge

3. Alt Bölge

4. Alt Bölge

5. Alt Bölge

6. Alt Bölge

7. Alt Bölge

8. Alt Bölge

9. Alt Bölge

10. Alt Bölge

Not: Gruptan kasıt bölgeler içinde benzerlik gösteren alt havza-alt bölgelerdir.

42- Size Göre Faaliyet Bölgenizi Hayvansal Üretim Açısından Homojen Kaç Gruba Bölersiniz?



Alt bölgenin ortak özelliği (ortak

isim) (Örnek; koyunculuk bölgesi, keçi

yetiştiriciliği bölgesi, kanatlı bölgesi vb.)

1. Alt Bölge

2. Alt Bölge

3. Alt Bölge

4. Alt Bölge

5. Alt Bölge

6. Alt Bölge

7. Alt Bölge

8. Alt Bölge

9. Alt Bölge

10. Alt Bölge

362

43- Size Göre Faaliyet Bölgenizin Ayırdığınız Homojen Gruplara Göre Öncelikli Yayım İstekleri Nelerdir?

Eğitim ve Yayım Konuları Bitkisel Üretim Hayvansal Üretim

1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 5. Bölge 1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge

1.Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği

2.Ürün Çeşit Seçimi

3.Toprak Hazırlığı

4.Bitki Koruma

5.Sulama Teknikleri

6.Gübre ve Gübreleme Teknikleri

7.Yemleme ve Bakım

8.Sürü Yönetimi

9.Damızlık Hayvan Seçimi

10.Hayvan Hastalıkları

11.Hayvansal Ürün Değerlendirme

12.Pazarlama

13.Besin Hijyeni

14.Organik Tarım

15.Çevre

16.Kırsal kalkınma

17.Kırsal sosyoloji

18.Mevzuat

19.Tarımsal Destekler

20.Tarım Makineleri

21.Diğer…………………………………

22.Diğer…………………………………

23.Diğer…………………………………

24.Diğer…………………………………

25.Diğer…………………………………

363

44- Çalışmalarınızda işbirliği yaptığınız kuruluşlar/kişileri belirtiniz?

Kuruluş/Kişiler Hiç Az Orta İyi

1.Valilik

2.Kaymakamlık

3.Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

4.Orman ve Su İşleri Bakanlığı

5.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

6.Kalkınma Bakanlığı

7.Milli Eğitim Bakanlığı

8.Diğer Bakanlıklar

9.Araştırma Enstitüleri/İstasyonları

10.TARSİM

11.Üniversiteler

12.Tarıma Girdi Satanlar (yöredeki bayiler vb.)

13.KOP İdaresi Başkanlığı

14.Kooperatifler

15.Çiftçi örgütleri (TZOB, Önder Çiftçi Derneği, Üretici

Birlikleri)

16.Muhtarlık / Belediye

17.Konferans, seminer, panel

18.Tarımdan girdi alanlar (fabrikalar, mandıralar vb)

19.Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu

(TKDK)

20.Kalkınma Ajansları (MEVKA, AHİLER vb.)

21.Diğerleri…………………………

22.Diğerleri…………………………

364

45- Aşağıdaki ifadelerden kendinize uygun olanları işaretleyiniz?

Katılıyorum Kısmen Katılıyorum

Katılmıyorum Kararsızım Cevap Yok

1.Bugün yeniden bir işe girecek olsam yine görev yaptığım kurumu tercih ederim

2.Kurumda personelin problemleri süratle çözümlenmektedir.

3.Kurumda karar mekanizması hızlıdır

4.Kurumda bir kişinin birden fazla görevi vardır.

5.Kurumda görevler tanımlanmamıştır.

6.Kurumda az zamanda çok iş yapılması beklenmektedir

7.Kurumun fiziksel çalışma durumu çalışmaya elverişlidir.

8.Çalışma ortamı personelin performansını olumlu etkilemektedir

9.Uygulamada hiçbir bilgiye ihtiyacım yok

10.Uygulamada en çok teorik konularda bilgiye ihtiyacım var

11.İstediğimiz zaman bilgiye erişebiliyoruz

12.Çiftçiler ile iletişim kurmada zorlanıyoruz

13.Tarım teşkilatı ile iletişim kurmada zorlanıyoruz

14.Üretici örgütleri iletişim kurmada zorlanıyoruz

15.Kendimi ifade etmekte zorlanıyorum

16.Mesleki bilgimin yeterli olduğuna inanıyorum

17.Tarım piyasasında ne olup bittiğini takip ediyorum

18.Çiftçilerin tüm bilgi taleplerini karşılıyoruz

19.Tarımın paydaşları ile koordinasyonumuz çok iyi

20.Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ekipman donanımız yeterli

21.Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bilgisel donanımız yeterli

22.Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik teknik elemanımız yeterli

365

46- Lütfen aşağıdaki tabloları doldurunuz

1-Evet(İyi Tarif Ediyor) 2-Hayır (İyi tarif Etmiyor) 3-Kararsızım (Kararsızım) 1.Yaptığınız işi düşünün. Aşağıdaki kelimler ya da ifadeler sizin işinizi ne derece tarif ediyor? (ŞİMDİKİ İŞİM)

2.Şimdi birlikte çalıştığınız pek çok insanı ya da işiniz gereği karşılaştığınız insanları düşünün. (BİRLİKTE ÇALIŞTIĞIM KİŞİLER)

1.Cazip 1 2 3 1.İlham verici 1 2 3

2.Monoton (rutin) 1 2 3 2.Sıkıcı 1 2 3

3.Tatmin edici 1 2 3 3.Yavaş 1 2 3

4.Sıkıcı 1 2 3 4.Yardımsever 1 2 3

5.İyi 1 2 3 5.Sorumlu 1 2 3

6.Yaratıcı 1 2 3 6.Hızlı 1 2 3

7.Saygın 1 2 3 7.Zeki 1 2 3

8.Rahatsız 1 2 3 8.Kolay düşman olan 1 2 3

9.Zevkli 1 2 3 9.Çok konuşan 1 2 3

10.Yararlı 1 2 3 10.Akıllı 1 2 3

11.Yorucu 1 2 3 11.Tembel 1 2 3

12.Sağlıklı 1 2 3 12.Tatsız 1 2 3

13.İddialı 1 2 3 13.Faal (aktif) 1 2 3

14.Yapılacak çok iş 1 2 3 14.Dünyası sınırlı 1 2 3

15.Engellerle dolu 1 2 3 15.Sadık 1 2 3

16.Basit 1 2 3 16.İnatçı 1 2 3

17.Tekrara dayalı 1 2 3 4.Çalışmakta olduğunuz işi düşünün. (İŞİMLE İLGİLİ)

18.Başarı duygusu veren 1 2 3 1.Koşuşturmalı 1 2 3

3.Şimdi işyerinizdeki terfi olanaklarını düşünün. (TERFİ OLANAKLARI)

2.Gerilimli

1.Terfi Olanakları iyi 1 2 3 3.Sakin 1 2 3

2.Terfi olanakları sınırlı 1 2 3 4.Rahat 1 2 3

3.Yeteneğe göre terfi 1 2 3 5.Çılgın 1 2 3

4.Geleceği olmayan iş 1 2 3 6.Rahatsız edici 1 2 3

5.Yükselme şansı yok 1 2 3 7.Kontrolüm altında 1 2 3

6.Adil olmayan terfi politikası 1 2 3 8.Baskı yaratan 1 2 3

7.Seyrek verilen terfiler 1 2 3 9.Pürüzsüz 1 2 3

8.Düzenli terfiler 1 2 3 6.Şimdi genel olarak işinizi düşünün. Sizce bu çoğu zaman nasıl bir iş? (GENEL OLARAK İŞİM)

9.Terfi olasılığı oldukça iyi 1 2 3 1.Hoş 1 2 3

10.Kesintiye uğrayan 1 2 3 2.Kötü 1 2 3

11.Çekişmeli 1 2 3 3.İdeal 1 2 3

12.Huzurlu 1 2 3 4.Zaman kayıbı 1 2 3

13.Başımdan aşkın 1 2 3 5.İyi 1 2 3

14.Zorlayıcı 1 2 3 6.Arzu edilmeyen 1 2 3

15.Stres yaratıcı şeyler içeren 1 2 3 7.Zahmete değer 1 2 3

16.Asap bozucu 1 2 3 8.Çoğunda kötü 1 2 3

17.Çok şey talep eden 1 2 3 9.Kabul edilebilir 1 2 3

18.Gereğinde fazla stresli 1 2 3 10.Üstün 1 2 3

5.Şimdi aldığınız ücreti düşünün. (ÜCRETİNİZ) 11.Çoğundan iyi 1 2 3

1.Normal harcamalar için yeterli gelir 1 2 3 12.Nahoş

2.Adil 1 2 3 13.Beni hoşnut eden 1 2 3

3.Kıt kanaat geçin diren 1 2 3 14.Yetersiz 1 2 3

4.Kötü 1 2 3 15.Mükemmel 1 2 3

5.Lüks sağlayıcı gelir 1 2 3 16.Berbat 1 2 3

6.Garantisi olmayan 1 2 3 17.Zevkli 1 2 3

7.Hak ettiğimizden az 1 2 3 18.İşe yaramaz 1 2 3

8.Geliri iyi 1 2 3

9.Yapılan iş için yetersiz 1 2 3

366

TARIMSAL DANIŞMANLARA (ÖZEL) YÖNELİK ANKET FORMU

Değerli Tarım Danışmanı; Bu Anket Formu KOP İdaresi tarafından desteklenen Bahri Dağdaş Uluslararası

Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülmekte olan “KOP Bölgesinde Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyaç

Analizi Projesi” Ar-Ge çalışmasının raporunun yazılmasında kullanılacak verilerin derlenmesi amacı ile

hazırlanmıştır. Anket Soru Formuna vereceğiniz cevaplar kesinlikle anketi doldurulan kişinin adı kullanılarak

yayınlanmayacak ve herhangi bir şekilde 3. Şahıslara verilmeyecektir. Vereceğiniz cevaplar KOP Bölgesinde

tarımda nasıl bir eğitim ve yayım çalışmalarının yapılması gerekliliğine yönelik sonuçların oluşturulması açısından

çok önemlidir. Ankete katıldığınız için teşekkür ederiz.

Dr. Fatih ÖZDEMİR

Enstitü Müdürü


İl Adı : …………….……………………………………

İlçe Adı : …………….……………………………………

Köy/Kasaba Adı : …………….……………………………………

Tarım Danışmanının Ünvanı Adı ve Soyadı …………….……………………………………

Tarım Danışmanının Cep Telefon No : …………….……………………………………

47- Tarım Danışmanının yaşı :..............

48- Cinsiyet? : 1- Erkek 2- Kadın 49- Medeni Durumu :……………………… 50- Evli ise, eşinin mesleği :…………………………..

51- Yaşadığınız yer : 1- Köy/Kasaba . 2- İlçe 3- İl 52- Eğitim Durumunuz







1.Evet 2.Hayır

54- Eğitim durumunuz Yüksekokul ve Üzeri ise Mezun olunan bölümler hangileridir?


1.Yüksekokul (Var ise)

2.Lisans

3.Yüksek Lisans

4.Doktora * Lütfen birden fazla aynı seviyede öğrenim düzeyine sahip olup farklı bölümlerden mezun iseniz lütfen onları da ekleyiniz

367


1.Evet 2.Hayır

Yabancı Dil 1.Konuşma* 2.Yazma* 3.Okuma* 4.Anlama*

1.İngilizce

2.Fransızca

3.Almanca

4.Diğer………..

* 1-4 arası belirtiniz. 1- Bilmiyor 2-Az biliyor 3-Orta düzeyde 4-iyi derecede biliyor

56- Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) kullanım seviyenizi değerlendiriniz

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Kötü Orta İyi


Bilgisayar programları Seviyeniz*

Hiç kullanmadım Düşük Orta Yüksek

1.MS Word 1 2 3 4

2.MS Excel 1 2 3 4

3.MS PowerPoint 1 2 3 4

4.İstatistik paket programları (SPSS,SAS,vb..) 1 2 3 4

5.Diğer (Belirtiniz) 1 2 3 4

6.Diğer (Belirtiniz) 1 2 3 4

58- İnternet kullanıyor musunuz? 1-Hayır 2-Evet ( ………. Saat/gün)

59- Kaç yıldır özel sektörde “Tarım danışmanı” olarak çalışmaktasınız? :……….yıl

60- Şimdiye kadar yurt dışına çıktınız mı? :1- -


1-Aile ziyareti

2-Turistik gezi

3-Kurs veya seminer amaçlı Konusu: …………………………

4-Fuar katılımı Konusu: …………………………


62- Tarım danışmanı olarak çalışmadan önce tarım sektöründe iş deneyiminiz oldu mu? 1- -

63- Özel Sektörde çalışmaya başlamadan önce tarımla ilgili resmi kurumlarda çalıştınız mı?

1.Evet 2.Hayır

368

64- Cevabınız Evet ise çalıştığınız kurumlar ve çalışma yıllarınızı belirtiniz. Resmi Kurum Adı Görevi Başlama Yılı Ayrılış Yılı

65- Mesleki örgütlere üye misiniz? : 1- Hayır 2- Evet (İsimleri?) 1............................................................................................ 2............................................................................................ 3............................................................................................ 4............................................................................................

66- Herhangi bir mesleki süreli yayına abone misiniz? :1- -


1-Okumuyorum


3-Bazen okuyorum


68- Şimdiye kadar yurt dışına çıktınız mı? :1- -Hayır (24’e

geçiniz)


1-Aile ziyareti

2-Turistik gezi

3-Kurs veya seminer amaçlı Konusu: ………………………….

4-Fuar katılımı Konusu: ………………………….


70- Günlük yaşamınızı aşağıdaki durumlardan hangileri olumsuz etkiliyor? (önem sırasına göre işaretleyiniz)

Önem sırası

1.Kendi sağlık sorunlarım

2.Çocuklarımın sağlık sorunları

3.Diğer aile bireylerinin sağlık sorunları

4.Çocukların bakımıyla ilgili sorunlar

5.Çocukların eğitimiyle ilgili sorunlar

6.Aile içi ilişkilerdeki sorunlar

7.Ekonomik koşulların yetersizliği

8.İş yeri ile ilgili sorunlar 9. Diğer (Açıklayınız )

369

71- Son 2 yıl içerisinde mesleksel gelişiminize katkıda bulunduğunu düşündüğünüz herhangi bir

öğrenim çabanız oldu mu? a) Hayır b)Evet ise lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz

Hizmet içi Eğitim-Kurs-Kongre-Sempozyum-Sertifika

Konusu Faydalılık Durumu (1 Hiç Faydalı Değil….5 Çok Faydalı)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

72- Kaç senedir bu bölgede (ilde) görev yapmaktasınız? :……………….yıl

73- Tarım danışmanı olarak kaç üreticiye yönelik danışmanlık hizmeti sağlıyorsunuz?

İl/İlçe ve Köy Adı Üretici Sayısı Toplam Kuru arazi (dekar)

Toplam Sulu arazi (dekar)

Büyükbaş Hayvan Sayısı

Küçükbaş hayvan sayısı

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

74- Sizce Tarım Danışmanı için hizmet vereceği üretici sayısı, arazi miktarı ve hayvan sayısı ne olmalıdır?

1.Üretici Sayısı : …………………………

2.Üretici Sulu Arazi Miktarı (dekar) : ………………………..

3.Üretici Kuru Arazi Miktarı (dekar) : ……………………….

4.Üretici Büyükbaş Hayvan Sayısı : ………………………….

5.Üretici Küçükbaş Hayvan Sayısı : …………………………

75- Çalışacağınız çiftçileri nasıl belirliyorsunuz, lütfen önem sırasını yazınız? Önem sırası

1.Tanıdığım köylerden seçiyorum

2.Merkeze/Oturduğum yere yakın olan köyleri seçiyorum

3.Kendi uzmanlık alanımla uğraşan çiftçilerle anlaşıyorum

4.Şirket kendisi ayarlıyor

5.Arazisi/hayvanı fazla olan üreticileri seçiyorum

6.Üretici değiştirmem sürekli aynı üreticilerle çalışıyorum

7.Belirli bir kriterim yok

8.Yönetmelikte ki kriterlere uygun olarak seçiyorum

9.Diğer…………………………………………………………

370

76- Her bir çiftçiniz ile görüşme sıklığınız nedir?

1-Hergün 5- Ayda 1 defa

2-Haftada 3-4 kez 6- Üyemiz çağırdığı zaman

3-Haftada bir defa 7-Diğer

4-15 günde 1 defa 8-Yanıtsız

77- Çiftçilerle nerede görüşmektesiniz? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz) 1-Tarla ziyaretlerinde 4-Çiftçilerin ofise geldiklerinde

2-Ev ziyaretlerinde 5-Çiftçi isteği doğrultusunda

3-Köy kahvelerindeki toplantılarda 6- Diğer Belirtiniz

78- Çiftçi sorunları size hangi şekilde ulaşmaktadır? (TEK CEVAP) 1-Çiftçilerin kendileri tarafından

2-Kendi gözlemlerim sırasında

3-Firmadaki diğer tarım danışmanları tarafından

4-Köy muhtarları tarafından

5-Ziraat Odası Başkanlığı

6-Diğer STK Kuruluşları tarafından

7-Önder çiftçiler tarafından

8-Diğer Belirtiniz...............................

79- Size ulaşan çiftçi sorunları ile ilgili olarak davranışınız ne şekilde olur? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)

1-Konu ile ilgili uzman kişiye danışırım

2-Araştırma kuruluşuna iletir, oradan çözüm bulurum

3-Tarım İl/İlçe Müdürlüğüne iletirim, oradan çözüm bulurum

4-Kendim çözerim

5-Diğer Belirtiniz ……………………………………..

371

80- Çiftçiler yayım elemanı olarak sizlerden hangi konularla ilgili yardım ve bilgi istemektedirler.(önem

sırasına göre)

Konular Önem sırası

Konular Önem sırası

1.Belirli Bir Konum Yok 15.Kırsal Sosyoloji

2.Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği 16.Çevre

3.Ürün Çeşit Seçimi 17.Mevzuat

4.Toprak Hazırlığı 18.Tarımsal Destekler

5.Doğrudan Ekim 19.Tarım Makineleri

6.Bitki Koruma 20.Tarımsal Yayım

7.Sulama Teknikleri 21.Bilişim Teknolojileri

8.Gübre ve Gübreleme Teknikleri 22.Beden Dili ve Konuşma Teknikleri

9.Yemleme ve Bakım 23.Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı

10.Sürü Yönetimi 24.Besin Hijyeni

11.Damızlık Hayvan Seçimi 25.Koruyucu Tarım Teknikleri

12.Hayvan Hastalıkları 26.Genetik Kaynakların Korunması

13.Pazarlama 27.Diğer……………..

14.Organik Tarım 28.Diğer……………..

81- Bölgede Tarım Danışmanlığına başladığınızdan bu yana sürekli aynı çiftçi ile çalışma sıklığınız nedir?

a. Hep aynı üreticilerle çalışırım, değiştirmem b. Çoğunlukla aynı üreticilerle çalışırım c. Çalışma alanım içinde sürekli çalıştığım üreticiler var ama genelde üreticilerim değişiyor d. Sürekli olarak çalıştığım üreticiler yok genelde değişmekte

82- Bölgede Tarım Danışmanlığına başladığınızdan bu yana aynı bölgede çalışma sıklığınız nedir?

a. Hep aynı bölgede çalışırım, değiştirmem b. Çoğunlukla aynı bölgede çalışırım c. Çalışma alanım içinde sürekli çalıştığım bölgeler var ama genelde bölgelerim değişiyor d. Sürekli çalışma bölgelerim değişmekte

83- Bulunduğunuz bölgedeki tarımsal yapıyı tanıma durumunuz nedir?

a. Bölgenin tarımsal yapısını çok iyi tanırım b. Bölgenin tarımsal yapısını iyi tanırım c. Bölgenin tarımsal yapısını normal tanırım d. Bölgenin tarımsal yapısını fazla tanımam e. Bölgenin tarımsal yapısını hiç tanımıyorum f. Cevap yok


………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………..………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

……..………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………….…………………………………………….

85- Danışmanlığa başlamadan önce size bir eğitim verildi mi? 1-Evet (…….gün) 2-Hayır (41’e geçiniz)

372

86- Cevabınız “Evet” ise Hangi Konularda eğitim aldınız, Lütfen belirtiniz?

Eğitim Konusu Sayısı Eğitim Konusu Sayısı

1.Tohumculuk 10.Hayvan Besleme

2.Toprak Hazırlığı 11.Hayvan Hastalıkları

3.Toprak Analizi 12.Sürü Yönetimi

4.Gübreleme 13.Tarım Alet ve Makineleri

5.Zirai Mücadele 14.Tarımsal Yayım ve Danışmanlık

6.Sulama 15.Proje Hazırlama

7.Hasat-Harman 16.Kişisel Gelişim

8.Damızlık Hayvan Seçimi 17.Sunuş Teknikleri

9.Hayvan Bakımı 18.Diğer……………………………

87- Özel Tarım Danışmanlığı ile ilgili Yönetmeliği Yeterli Buluyor musunuz?

1. Evet Kesinlikle yeterli 2. Kısmen yeterli 3. Yeterli değil

88- Eğer cevabınız “Kısmen Yeterli” veya “Yetersiz” ise sıkıntılar nelerdir? Belirtiniz.

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

373

89- Size göre yayım elemanlarının eğitim almaları gereken konular nelerdir?

Kendinizin Eğitim Konuları Diğer Yayım Elemanlarının Eğitim Konuları






1.Ürün Çeşit Seçimi 1.Ürün Çeşit Seçimi

2.Toprak Hazırlığı 2.Toprak Hazırlığı

3.Bitki Koruma 3.Bitki Koruma

4.Sulama Teknikleri 4.Sulama Teknikleri

5.Gübre ve Gübreleme Teknikleri 5.Gübre ve Gübreleme Teknikleri

6.Yemleme ve Bakım 6.Yemleme ve Bakım

7.Sürü Yönetimi 7.Sürü Yönetimi

8.Damızlık Hayvan Seçimi 8.Damızlık Hayvan Seçimi

9.Hayvan Hastalıkları 9.Hayvan Hastalıkları

10.Pazarlama 10.Pazarlama

11.Organik Tarım 11.Organik Tarım

12.Kırsal Sosyoloji 12.Kırsal Sosyoloji

13.Çevre 13.Çevre

14.Mevzuat 14.Mevzuat

15.Tarımsal Destekler 15.Tarımsal Destekler

16.Tarım Makineleri 16.Tarım Makineleri

17.Tarımsal Yayım 17.Tarımsal Yayım

18.Bilişim Teknolojileri 18.Bilişim Teknolojileri

19.Beden Dili ve Konuşma Teknikleri 19.Beden Dili ve Konuşma Teknikleri

20.Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı 20.Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı

21.Besin Hijyeni 21.Besin Hijyeni

22.Koruyucu Tarım Teknikleri 22.Koruyucu Tarım Teknikleri

23.Genetik Kaynakların Korunması 23.Genetik Kaynakların Korunması

24.Diğer…………….. 24.Diğer……………..

25.Diğer…………….. 25.Diğer……………..

374

90- Bulunduğunuz bölgedeki faaliyetlerinizi lütfen değerlendirin;

a. Üreticilerimin bana ilettikleri tüm sorunlarına çözüm buldum b. Üreticilerimin bana ilettikleri sorunların çoğuna çözüm buldum c. Üreticilerimin bana ilettikleri sorunların bir kısmına çözüm buldum d. Üreticilerimin bana ilettikleri sorunların hiçbirine çözüm bulamadım e. Cevap yok

91- Hangi konularda üreticilerinize fayda sağladığınızı düşünüyorsunuz?

Çalışma Konusu 1.Hiç 2.Az 3.Orta 4.İyi

1.Tohumculuk 1 2 3 4

2.Toprak Hazırlığı 1 2 3 4

3.Toprak Analizi 1 2 3 4

4.Gübreleme 1 2 3 4

5.Zirai Mücadele 1 2 3 4

6.Sulama 1 2 3 4

7.Hasat-Harman 1 2 3 4

8.Damızlık Hayvan Seçimi 1 2 3 4

9.Hayvan Bakımı 1 2 3 4

10.Hayvan Besleme 1 2 3 4

11.Hayvan Hastalıkları 1 2 3 4

12.Sürü Yönetimi 1 2 3 4

13.Tarım Alet ve Makineleri 1 2 3 4

14.Tarımsal Yayım ve Danışmanlık 1 2 3 4

15.Proje hazırlama 1 2 3 4

16.Desteklemeler 1 2 3 4

17.Resmi kurum işleri 1 2 3 4

18.Diğer…………………………………..………… 1 2 3 4

19.Diğer…………………………………………….. 1 2 3 4

20.Diğer…………………………………………….. 1 2 3 4

92- Mesleki alanda başvurduğunuz bilgi kaynakları nelerdir? (Öncelik sırasına göre birden fazla

işaretleyebilirsiniz?

Bilgi Kaynakları Önem Sırası

1.Yazılı materyal

2.Kurslar, seminerler vd.

3.GTHB İl/İlçe Tarım Müdürlükleri

4.GTH Bakanlığı Web sayfası

5.İnternet taramaları

6.Meslektaşlar

7.Üretici örgütleri (Ziraat Odaları, Üretici Birlikleri vb.)

8.Önder Çiftçiler

9.Özel Firmalar (İlaç Bayileri, Tohum Bayileri vb.)

10.Diğer Tarım Danışmanlığı Yapan Firmalar

11.Araştırma Enstitüleri/İstasyonları

12.Üniversiteler

13.Kalkınma Ajansları

14.Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu

15.KOP İdaresi Başkanlığı

16.Diğer Resmi Kurum ve Kuruluşlar

17.Diğer………………..

375

93- Meslek uygulamalarınızda en fazla eksikliğini hissettiğiniz konular nelerdir? Lütfen sırası ile belirtiniz?

Sıra Konu Başlıkları

1

2

3

4

5

6

7

94- Meslek uygulamalarınızda en fazla almayı istediğiniz eğitim-yayım konuları nelerdir? Lütfen sırası ile

belirtiniz?

Mesleki konularda

1

2

3

Kişisel gelişim konularında

1

2

3

Sosyal-kültürel içerikli konularda

1

2

3

95- Son 6 ay içinde iş değiştirmeyi düşündünüz mü? 1-Evet 2-Hayır

96- Bitki su ihtiyacına göre sulama programı yapabiliyor musunuz? 1-Evet 2-Hayır (52.SORUYA GEÇİNİZ)

97- Soruya cevabınız “evet” ise, bu programı yayım çalışmalarında uyguluyor musunuz? 1- (Lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz) 2- (52.SORUYA GEÇİNİZ)

Bu programı

nerede uyguladınız Hangi üründe uyguladınız?

Sulama uygulamalarını ürünün hangi gelişim dönemlerinde

yaptırdınız

Her bir sulama uygulamasında kaç mm su

verilmiştir?

1

2

3

4

5

6

98- Koruyucu tarımı biliyor musunuz ? 1-Evet 2-Hayır (54.SORUYA GEÇİNİZ)

376

99- Soruya cevabınız “evet” ise, bu programı yayım çalışmalarında uyguluyor musunuz? 1- (Lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz) 2- 4.SORUYA GEÇİNİZ)

Bu programı nerede

uyguladınız Hangi üründe uyguladınız?

Uygulamayı ürünün hangi gelişim dönemlerinde

yaptırdınız

Kullanılan alet ve ekipmanın ismi?

1

2

3

4

5

6

100- Aşağıdaki ifadelerden size uygun olanını işaretleyiniz?

İfadeler Katılıyorum Kısmen Katılıyorum Katılmıyorum

1.Uygulamada hiçbir bilgiye ihtiyacım yok 3 2 1

2.Uygulamada en çok teorik konularda bilgiye ihtiyacım var 3 2 1

3.İstediğimiz zaman bilgiye erişebiliyoruz 3 2 1

4.Çiftçiler ile iletişim kurmada zorlanıyoruz 3 2 1

5.Tarım teşkilatı ile iletişim kurmada zorlanıyoruz 3 2 1

6.Üretici örgütleri iletişim kurmada zorlanıyoruz 3 2 1

7.Kendimi ifade etmekte zorlanıyorum 3 2 1

8.Mesleki bilgimin yeterli olduğuna inanıyorum 3 2 1

9.Tarım piyasasında ne olup bittiğini takip ediyorum 3 2 1

10.Çiftçiler danışmana ihtiyaç hissetmiyor 3 2 1

11.Danışmanlık prosedürlerini aşamıyorum 3 2 1

12.ÇKS gibi Çiftçi bilgilerine ulaşamıyorum 3 2 1

13.Danışmanlık ücreti az 3 2 1

14.Çiftçilerin tüm bilgi taleplerini karşılıyoruz 3 2 1

15.Tarımın paydaşları ile koordinasyonumuz çok iyi 3 2 1

16.Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ekipman donanımız yeterli

3 2 1

17.Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bilgisel donanımız yeterli

3 2 1

18.Mesleki bilgimin yeterli olduğuna inanıyorum 3 2 1

19.Tarım piyasasında ne olup bittiğini takip ediyorum 3 2 1

377


1-Evet(İyi Tarif Ediyor) 2-Hayır (İyi tarif Etmiyor) 3-Kararsızım (Kararsızım) 1.Yaptığınız işi düşünün. Aşağıdaki kelimler ya da ifadeler sizin işinizi ne derece tarif ediyor? (ŞİMDİKİ İŞİM)






5.İyi 1 2 3 5.Sorumlu 1 2 3


7.Saygın 1 2 3 7.Zeki 1 2 3




11.Yorucu 1 2 3 11.Tembel 1 2 3





16.Basit 1 2 3 16.İnatçı 1 2 3




2.Gerilimli



























8.Geliri iyi 1 2 3


378

TARIMSAL YAYIM VE TAR-GEL PERSONELİNE YÖNELİK ANKET FORMU

Değerli Tarım Yayım Uzmanı; Bu Anket Formu KOP İdaresi tarafından desteklenen Bahri Dağdaş

Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülmekte olan “KOP Bölgesinde Tarımsal

Eğitim ve Yayım İhtiyaç Analizi Projesi” Ar-Ge çalışmasının raporunun yazılmasında kullanılacak

verilerin derlenmesi amacı ile hazırlanmıştır. Anket Soru Formuna vereceğiniz cevaplar kesinlikle

anketi doldurulan kişinin adı kullanılarak yayınlanmayacak ve herhangi bir şekilde 3. Şahıslara

verilmeyecektir. Vereceğiniz cevaplar KOP Bölgesinde tarımda nasıl bir eğitim ve yayım çalışmalarının

yapılması gerekliliğine yönelik sonuçların oluşturulması açısından çok önemlidir. Ankete katıldığınız

için teşekkür ederiz.

Dr. Fatih ÖZDEMİR

Enstitü Müdürü


İl Adı : …………….……………………………………

İlçe Adı : …………….……………………………………

Sorumlu Köy/Kasaba Adı : …………….……………………………………

Tar-Gel Uzmanı Ünvanı, Adı ve Soyadı : …………….……………………………………

Tar-Gel Uzmanı Cep Telefon No : …………….……………………………………

102- Tarımsal Yayım uzmanının yaşı :..............

103- Cinsiyet? : 1- Erkek 2- Kadın

104- Medeni Durumu:………………………

105- Evli ise, eşinin mesleği:…………………………..

106- Yaşadığınız yer : 1- Köy/Kasaba . 2- İlçe 3- İl

107- Eğitim Durumunuz






379


1.Evet 2.Hayır

109- Eğitim durumunuz Yüksekokul ve Üzeri ise Mezun olunan bölümler hangileridir?


Yüksekokul (Var ise)

Lisans

Yüksek Lisans

Doktora * Lütfen birden fazla aynı seviyede öğrenim düzeyine sahip olup farklı bölümlerden mezun iseniz lütfen onları da ekleyiniz


1.Evet 2.Hayır

Yabancı Dil Konuşma* Yazma* Okuma* Anlama*

İngilizce

Fransızca

Almanca

Diğer………..

* 1-4 arası belirtiniz. 1- Bilmiyor 2-Az 3-Orta düzeyde 4-iyi

111- Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) kullanım seviyenizi değerlendiriniz

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

380


Bilgisayar programları

Seviyeniz*

Hiç

kullanmadım Düşük Orta Yüksek

MS Word

MS Excel

MS PowerPoint

İstatistik paket programları

(SPSS,SAS,vb..)

Diğer (Belirtiniz)

Diğer (Belirtiniz)

113- Üniversite tercih formunda Ziraat Mühendisliği kaçıncı tercihinizdi? ..................

114- Şimdiye kadar yurt dışına çıktınız mı? :1-Evet 2-Hayır


1-Aile ziyareti

2-Turistik gezi

3-Kurs veya seminer amaçlı Konusu:

4-Fuar katılımı Konusu:


116- İnternet kullanıyor musunuz? 1- -

117- Kullanıyor iseniz haftada kaç saat kullanıyorsunuz? _______ saat/hafta

118- Şu an çalıştığınız kurumda kaç yıldır çalışıyorsunuz? :...........................yıl

119- Çalışma hayatınızda özel sektör deneyiminiz oldu mu? :1-Evet 2-Hayır

120- Cevabınız “Evet” ise bu deneyiminiz tarımla ilgili miydi? :1-Evet 2-Hayır

381

121- Mesleki örgütlere üye misiniz? : 1- Hayır 2- Evet (İsimleri?)

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

122- Herhangi bir mesleki süreli yayına abone misiniz? :

1-Evet 2-Hayır


1-Okumuyorum


3-Bazen okuyorum


124- Günlük yaşamınızı aşağıdaki durumlardan hangileri olumsuz etkiliyor? (önem sırasına göre işaretleyiniz, 1,2,3 gibi)

( ) Kendi sağlık sorunlarım

( ) Çocuklarımın sağlık sorunları

( ) Diğer aile bireylerinin sağlık sorunları

( ) Çocukların bakımıyla ilgili sorunlar

( ) Çocukların eğitimiyle ilgili sorunlar

( ) Aile içi ilişkilerdeki sorunlar

( ) Ekonomik koşulların yetersizliği ( ) Diğer (Açıklayınız )

125- Kaç yıldır Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında çalışmaktasınız?.............yıl

126- Kaç yıldır yayım elemanı olarak görev yapmaktasınız? ............yıl

127- Şu an çalıştığınız birimde kaç yıldır çalışıyorsunuz?............yıl

128- Çalıştığınız statüyü yazar mısınız?..........................................................................

129- Kurumunuzda hangi statüde çalışmak istersiniz?

1. İl/İlçe Müdürü

2. Bölüm Başkanı

3. Şube Müdürü/Müdür Yardımcısı

4. Ziraat Mühendisi

5. Aynı işime devam etmek isterim

382

130- Aşağıdaki çizelgede kurumunuzun size yönelik hizmet ve politikaları yer almaktadır. Her bir

madde için düşüncenize en uygun ifadeyi işaretleyiniz.

Hizmetler Yeterli Yetersiz Böyle Bir Hizmet

Yok

Sağlık hizmeti

Beslenme hizmeti

Kreş/yuva olanağı

Ulaşım/servis hizmeti

Dinlenme tesislerinden yararlandırma

Lojman olanakları

Hizmet-içi eğitim olanakları

Verimli Bir Çalışma Ortamı

Maaş/ücret

Diğer

Hizmetler................................................

131- Son 2 yıl içersinde mesleksel gelişiminize katkıda bulunduğunu düşündüğünüz herhangi bir

öğrenim çabanız oldu mu? (Hizmet-içi eğitim kursu, kongre, sempozyum, mesleki yayınları takip

etme, mesleki toplantı...vs...)

a) Hayır b)Evet(ise lütfen tabloyu doldurunuz)

Hizmet içi Eğitim-Kurs-Kongre-Sempozyum-

Sertifika Konusu

Faydalılık Durumu (1 Hiç-Faydalı Değil….5 Çok

Faydalı)

383


1-Evet(İyi Tarif Ediyor) 2-Hayır (İyi tarif Etmiyor) 3-Kararsızım (Kararsızım 1.Yaptığınız işi düşünün. Aşağıdaki kelimler ya da ifadeler sizin işinizi ne derece tarif ediyor? (ŞİMDİKİ İŞİM)






5.İyi 1 2 3 5.Sorumlu 1 2 3


7.Saygın 1 2 3 7.Zeki 1 2 3




11.Yorucu 1 2 3 11.Tembel 1 2 3





16.Basit 1 2 3 16.İnatçı 1 2 3




2.Gerilimli



























8.Geliri iyi 1 2 3


384

133- Şimdiye kadar hangi konularda yürütülen yayım çalışmalarına katıldınız? (birden fazla

seçenek işaretleyebilirsiniz)

Katılınan Yayım Çalışmaları Lütfen katıldıklarınıza

“X” işareti koyunuz





Doğrudan Ekim

Bitki Koruma

Sulama Teknikleri


Yemleme ve Bakım

Sürü Yönetimi



Pazarlama

Organik Tarım

Kırsal Sosyoloji

Çevre

Mevzuat

Tarımsal Destekler

Tarım Makineleri

Tarımsal Yayım




Besin Hijyeni



Diğer……………..


134- Kaç senedir bulunduğunuz yerleşim yerinde görev yapmaktasınız? :………..yıl

135- Çiftçilerle görüşme sıklığınız nedir?

1- Görüşmüyorum 4- Ayda bir defa



136- Çiftçilerle nerede görüşmektesiniz?

1-Görüşmüyorum 4-Çiftçilerin kuruma geldiklerinde

2-Tarla ziyaretlerinde 5-Çiftçi isteği doğrultusunda

3-Köy kahvelerindeki toplantılarda 6- Diğer Belirtiniz ……………….

385

137- Çiftçi sorunları size hangi şekilde ulaşmaktadır? (Önem Sırasına Göre Belirtiniz)

1-Çiftçilerin kendileri tarafından (……)

2-Kendi gözlemlerim sırasında (……)

3-Personel tarafından (……)

4-Özel Tarım Danışmanları tarafından (……)

5-Köy muhtarları tarafından (……)

6-Ziraat Odası Başkanlığı (……)

7-Diğer STK Kuruluşları tarafından (……)

8-Önder çiftçiler tarafından (……)

9-Özel Firmalar tarafından (……)

10-Diğer Tarımsal Kurum ve Kuruluşları tarafından (……)

11-Diğer Belirtiniz............................... (……)

138- Çiftçiler yayım elemanı olarak sizlerden hangi konularla ilgili yardım ve bilgi

istemektedirler.(önem sırasına göre 1,2,3 olarak sıralayınız)

Konular Lütfen Önem Sırasına

Göre Numaralandırınız (1,2,3..)





Doğrudan Ekim

Bitki Koruma

Sulama Teknikleri


Yemleme ve Bakım

Sürü Yönetimi



Pazarlama

Organik Tarım

Kırsal Sosyoloji

Çevre

Mevzuat

Tarımsal Destekler

Tarım Makineleri

Tarımsal Yayım




Besin Hijyeni





386

139- Size ulaşan çiftçi sorunları ile ilgili olarak çoğunlukla davranışınız ne şekilde olur?

1-Konu ile ilgili uzman kişiye iletirim

2-Araştırma kuruluşuna iletirim

3-İlgili Kurum ve Kuruluşlara iletirim

4-İlgili şube müdürüne iletirim

5-Kendim çözerim

6-Diğer…….belirtiniz

140- Mesleki alanda başvurduğunuz bilgi kaynakları nelerdir? (Öncelik sırasına göre birden fazla

işaretleyebilirsiniz?

Bilgi Kaynakları Önem Sırası

Yazılı materyal

Kurslar, seminerler vd.

GTH Bakanlığı Web sayfası

İnternet taramaları

Meslektaşlar


Önder Çiftçiler




Üniversiteler




Diğer Resmi Kurum ve Kuruluşlar

Diğer………………..


………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

142- Bitki su ihtiyacına göre sulama programı yapabiliyor musunuz?

1-Evet 2-Hayır

387

143- Soruya cevabınız “evet” ise, bu programı yayım çalışmalarında uyguluyor musunuz?

1-Hayır 2-Evet (Lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz)

Bu programı nerede uyguladınız

Hangi üründe uyguladınız?

Sulama uygulamalarını ürünün hangi gelişim

dönemlerinde yaptırdınız

Her bir sulama uygulamasında kaç mm su verilmiştir?

144- Koruyucu tarımı biliyor musunuz?

1-Evet 2-Hayır

145- Soruya cevabınız “evet” ise, bu programı yayım çalışmalarında uyguluyor musunuz?

1-Hayır 2-Evet (Lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz)

Bu programı nerede uyguladınız

Hangi üründe uyguladınız?

Uygulamayı ürünün hangi gelişim dönemlerinde

yaptırdınız

Kullanılan alet ve ekipmanın ismi?

146- Sizce çiftçilerin Kurumunuz ile olan iletişimi (ilişkisi) ne düzeydedir.

1-İletişimleri yok 4-İyi

2-Zayıf 5-Çok iyi

3- Orta

388

147- Size göre "Yayım Elemanı" olarak görev yapan kişilerin mesleki yeterlilikleri hangi

düzeydedir? Lütfen puanlayınız. (1-Çok Kötü; 10-Çok İyi)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

148- Yayım çalışmalarınız sırasında hangi yayım yöntemlerini kullanmaktasınız? (Birden fazla

seçenek işaretleyebilirsiniz, en fazla yaptığınız uygulamaya 1 den başlayarak önem sırasına

koyunuz)

1. Çiftçilerle iletişimim yok (……) 2. Uygulamalı eğitim (……) 3. Ev Ziyareti (……) 4. Toplantılar (……) 5. Tarla Günleri/Demonstrasyon (……) 6. Yarışmalar (……) 7. Fuar (……) 8. Radyo, TV vb. yayınlar (……) 9. İnternet (……) 10. Diğer………………. (……)

149- Yayım elemanı olarak çiftçilerle olan iletişiminiz (ilişkiniz) ne düzeydedir. (Lütfen puanlayınız.

(1-Çok Kötü; 10-Çok İyi)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

150- Size göre "Yayım Elemanı" olarak görev yapan kişilerin mesleki yeterlilikleri hangi

düzeydedir? (Lütfen puanlayınız. (1-Çok Kötü; 10-Çok İyi)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

151- Size göre yayım elemanlarının mesleki becerilerindeki yeterlilikleri nasıldır?

Beceri Konuları Yeterlilik Düzeyi

Yok Az Orta Yüksek

Teknik bilgi düzeyi

Kendini geliştirme isteği

Bilişim teknolojilerini kullanabilme

Çiftçilerle iletişim kurabilme

Kendini iyi ifade edebilme

Takım/ekip çalışması yapabilme

Yeniliklere açıklık

Yayım yöntemleri ve tekniklerini bilme

Proje hazırlama ve yürütme

389

152- Üreticiye verilen teknik bilginin yararlı, kullanışlı ve katılımın çok olabilmesi için bu bilginin

nasıl verilmesi daha uygun olur? (Yayımda kullanılacak teknikler-En önemlisini işaretleyiniz)

8- Uygulamalı eğitim

9- Demonstrasyon

10- Görsel yayım araçları kullanılmalı

11- Basılı yayım araçları kullanılmalı

12- Toplantı yaparak sözlü anlatım

13- Kurs şeklinde olmalı sertifika verilmeli

14- Eğitimin şekli önemli değil

15- Diğer: ……………………………..

390

153- Yayım elemanlarının eğitim almaları gereken konular nelerdir?

Kendinizin Eğitim Konuları

Diğer Yayım Elemanlarının Eğitim Konuları








Ürün Çeşit Seçimi Ürün Çeşit Seçimi

Toprak Hazırlığı Toprak Hazırlığı

Bitki Koruma Bitki Koruma

Sulama Teknikleri Sulama Teknikleri

Gübre ve Gübreleme Teknikleri Gübre ve Gübreleme Teknikleri

Yemleme ve Bakım Yemleme ve Bakım

Sürü Yönetimi Sürü Yönetimi

Damızlık Hayvan Seçimi Damızlık Hayvan Seçimi

Hayvan Hastalıkları Hayvan Hastalıkları

Pazarlama Pazarlama

Organik Tarım Organik Tarım

Kırsal Sosyoloji Kırsal Sosyoloji

Çevre Çevre

Mevzuat Mevzuat

Tarımsal Destekler Tarımsal Destekler

Tarım Makineleri Tarım Makineleri

Tarımsal Yayım Tarımsal Yayım

Bilişim Teknolojileri Bilişim Teknolojileri

Beden Dili ve Konuşma Teknikleri Beden Dili ve Konuşma Teknikleri

Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı

Besin Hijyeni Besin Hijyeni

Koruyucu Tarım Teknikleri Koruyucu Tarım Teknikleri

Genetik Kaynakların Korunması Genetik Kaynakların Korunması

Diğer…………….. Diğer……………..

Diğer…………….. Diğer……………..

391

154- Yayım elemanı olarak mesainizi dağılımını aşağıdaki tabloda belirtiniz.

Konu Payı (%)

Çiftçi eğitimi/yayım çalışmaları (işletme, ahır/ağıl ziyaretleri vb.) …………………..

Büro ve idari işler ………………….

Kendi eğitimim ………………….

Araştırma ………………….

Destek hizmetler (proje yürütme, araştırmacı olarak görev alma) ………………….

155- Yıllık çalışma programlarınızı kim belirliyor?

1. Kendim (….)

2. Kurum Yöneticileri (….)

3. İlgili Bakanlığın talimatları ile (….)

4. Kurumdaki teknik elemanlar ile beraber (….)

5. Bölgede tarım ile ilgili diğer kurum ve kuruluşların önerileri ile (….)

6. Çiftçi talepleri ile (….)

4. Diğer…………………………………………. (….)

156- Bölgenizde tarımsal eğitim ve yayım faaliyetlerini sınırlayan en önemli sıkıntılar nelerdir?

(Lütfen cevap verilen problemleri önem sırasına göre sıralayınız 1,2,3….)

Problemler Önem Sıra No

Yeterli tarımsal eğitim ve yayım elemanının olmaması

Kaliteli tarımsal eğitim ve yayım elemanının olmaması

Üreticinin ilgisizliği

Tarım paydaşları arasındaki koordinasyon sıkıntısı

Eğitim ve yayım materyal eksikliği

Teknik, ulaşım ve ekipman altyapısının yetersizliği

Finansman sıkıntısı

Eğitim ve yayım elemanının isteksizliği

Eğitim ve yayım elemanının istediği bilgiye ulaşamaması

Politik engeller-sıkıntılar

Diğer………………………………………

Diğer………………………………………

392

157- Yayım hizmeti sırasında toplumsal ciniyet eşitliğine dikkat ediyormusunuz?

1. Genellikle ediyorum

2. Bazen ediyorum

3. Dikkat etmiyorum

158- Çalışmalarınızda işbirliği yaptığınız kuruluşlar/kişileri belirtiniz.

Kuruluş/Kişiler 1.Hiç 2.Az 3.Orta 4.İyi

Valilik

Kaymakamlık

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Orman ve Su İşleri Bakanlığı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Kalkınma Bakanlığı

Milli Eğitim Bakanlığı

Diğer Bakanlıklar


TARSİM

Üniversiteler

Tarıma Girdi Satanlar (yöredeki bayiler vb.)


Kooperatifler

Çiftçi örgütleri (TZOB, Önder Çiftçi Derneği, Üretici Birlikleri)

Muhtarlık / Belediye

Konferans, seminer, panel

Tarımdan girdi alanlar (fabrikalar, mandıralar vb)

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)

Kalkınma Ajansları (MEVKA, AHİLER vb.)

Diğerleri…………………………



393

159- Genel olarak çalıştığınız kurumda memnuniyetinizi belirleyen 3 faktörü seçiniz.

1. Yönetim tarzı

2. İş birliği ve takım ruhu

3. Takdir ve tanınma

4. İş tatmini

5. Eğitim

6. İletişim

7. Ücret

8. Mesai arkadaşları

9. İş yeri koşulları

10. Kaliteli çalışmalar

160- Sizce Tarımsal Yayımın ana konular aşağıdakilerden hangisi veya hangileridir?

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeni başlayan uygulamalarının anlatılması

İlde yaygın olarak görülen bir problemin çözümü hakkında

Alternatif ürün yetiştiriciliği

Araştırma enstitüleri tarafından geliştirilen yeni bilgi ve teknolojilerin aktarılması

Üniversite tarafından geliştirilen yeni bilgi ve teknolojilerinin aktarılması

Tarımda kadınlara yönelik konular

Diğer: ……………………………………………………………………………………

394

161- Size Göre Faaliyet Bölgenizi Bitkisel Üretim Açısından Homojen Kaç Gruba Ayırırsınız? (alt

havza- alt bölge)



Alt bölgenin ortak özelliği

(ortak isim) (Örnek; Meyvecilik bölgesi, buğday

bölgesi vb.)

11. Alt Bölge

12. Alt Bölge

13. Alt Bölge

14. Alt Bölge

15. Alt Bölge

16. Alt Bölge

17. Alt Bölge

18. Alt Bölge

19. Alt Bölge

20. Alt Bölge

Not: Gruptan kasıt bölgeler içinde benzerlik gösteren alt havza-alt bölgelerdir.

162- Size Göre Faaliyet Bölgenizi Hayvansal Üretim Açısından Homojen Kaç Gruba Bölersiniz?



Alt bölgenin ortak özelliği

(ortak isim) (Örnek; koyunculuk bölgesi, keçi

yetiştiriciliği bölgesi, kanatlı bölgesi vb.)

11. Alt Bölge

12. Alt Bölge

13. Alt Bölge

14. Alt Bölge

15. Alt Bölge

16. Alt Bölge

17. Alt Bölge

18. Alt Bölge

19. Alt Bölge

20. Alt Bölge

395

163- Size Göre Faaliyet Bölgenizin Ayırdığınız Homojen Gruplara Göre Öncelikli Yayım İstekleri Nelerdir?

Eğitim ve Yayım Konuları Bitkisel Üretim Hayvansal Üretim

1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 5. Bölge 1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği



Bitki Koruma

Sulama Teknikleri


Yemleme ve Bakım

Sürü Yönetimi



Hayvansal Ürün Değerlendirme

Pazarlama

Besin Hijyeni

Organik Tarım

Çevre

Kırsal kalkınma

Kırsal sosyoloji

Mevzuat

Tarımsal Destekler

Tarım Makineleri

Diğer…………………………………

Diğer…………………………………

Diğer…………………………………

Diğer…………………………………

Diğer…………………………………

396

164- Aşağıdaki ifadelerden size uygun olanını işaretleyiniz?

Katılıyorum Kısmen

Katılıyorum Katılmıyorum Kararsızım Cevap Yok

Bugün yeniden bir işe girecek olsam yine görev yaptığım kurumu tercih ederim

Kurumda personelin problemleri süratle çözümlenmektedir.

Kurumda karar mekanizması hızlıdır

Kurumda bir kişinin birden fazla görevi vardır.

Kurumda görevler tanımlanmamıştır.

Kurumda az zamanda çok iş yapılması beklenmektedir

Kurumun fiziksel çalışma durumu çalışmaya elverişlidir.

Çalışma ortamı personelin performansını olumlu etkilemektedir














Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik teknik elemanımız yeterli

KOP BÖLGESİNDE TARIMSAL EĞİTİM VE YAYIM İHTİYAÇ ANALİZİ · KOP Bölgesi’nde...

Documents

Transcript of KOP BÖLGESİNDE TARIMSAL EĞİTİM VE YAYIM İHTİYAÇ ANALİZİ · KOP Bölgesi’nde...