REAKSI REDOKS Oleh : Aluwisius Sukrisno, S.Pd SMA Negeri 1 Wedi HP. O856 5821 0091
Kontakty z dzieckiem - inkomp.com z dzieckeim opracowanie.pdf · 5821 § 2 kpc, może zobowiązać...
Transcript of Kontakty z dzieckiem - inkomp.com z dzieckeim opracowanie.pdf · 5821 § 2 kpc, może zobowiązać...
Broszura opracowana przez Natalię Soję
Publikacja finansowana przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami
członkowskimi Unii Europejskiej
2
Podkarpacki Ośrodek Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
ul. Fredry 4/5835-959 Rzeszówtel/fax (0-17) 86 20 [email protected]
Prawo do utrzymywania kontaktów z dzieckiem nie jest
związane ze sprawowaniem władzy rodzicielskiej. Przepis art.
113 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej krio) wyraźnie
rozdziela kwestię władzy rodzicielskiej od kwestii
utrzymywania kontaktów. Rodzice i dzieci mają bowiem prawo
i obowiązek ich utrzymywania – jest niezależne od tego, czy
rodzicowi przysługuje - czy też nie - władza rodzicielska.
Formy kontaktów z dzieckiem – art. 113 § 2 krio
- odwiedziny,
- spotkania,
- zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu,
- bezpośrednie komunikowanie się,
- korespondencja (listowna, mailowa, itp.)
Inne formy kontaktów z dzieckiem także są dopuszczalne.
Należy zwrócić uwagę, iż realizacja prawa do komunikowania
się z dzieckiem na odległość rodzi po stronie rodzica, z którym
dziecko na co dzień przebywa, obowiązek np. założenia
dziecku poczty elektronicznej lub przekazania drugiemu
3
rodzicowi własnego adresu e-mailowego, udostępnienia
telefonu/komputera itd.
Zasadą jest, iż jeśli dziecko przebywa stale u jednego
z rodziców sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez
drugiego z nich rodzice określają wspólnie – kierując się jego
dobrem oraz uwzględniając jego rozsądne życzenia (np. aby
spotykać się u babci, wujka, pójść na basen, pojechać w góry na
narty).
CO ROBIĆ, JEŚLI UTRUDNIA SIĘ NAM KONTAKT Z
DZIECKIEM?
Należy zwrócić się w wnioskiem o ustalenie kontaktów do
sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania dziecka
(w przypadku braku miejsca zamieszkania właściwy będzie sąd
opiekuńczy miejsca jego pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy -
właściwy jest sąd rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy.).
4
Sądem opiekuńczym jest wydział rodzinny i nieletnich (sąd
rodzinny) sądu rejonowego.
Postanowienia w sprawach ustalenie (podobnie jak
i o ograniczenie albo zakazanie kontaktów z dzieckiem) mogą
być wydane tylko po przeprowadzeniu rozprawy. Dotyczy to
także zmiany rozstrzygnięć w tym przedmiocie, zawartych
w wyroku orzekającym rozwód, separację, unieważnienie
małżeństwa albo ustalającym pochodzenie dziecka.
Postanowienia takie stają się skuteczne i wykonalne po
uprawomocnieniu się (co do zasady po upływie siedmiu dni od
ich ogłoszenia).
5
WZÓR Nr 1
Rzeszów; 3 kwietnia 2012 r.
Sąd Rejonowy w Rzeszowie
III Wydział Rodzinny i Nieletnich
Wnioskodawca: Łukasz Nowak zam. w Rzeszowie, ul. Reja 3/33
Uczestniczka postępowania: Marta Kowalska, zam. w Rzeszowie,
ul. Krakowska 1/12 Narutowicza 9/14.
Wniosek o uregulowanie kontaktów z dzieckiem
Wnoszę o :
uregulowanie kontaktów wnioskodawcy Łukasza Nowaka
z małoletnim Piotrem Nowakiem w następujący sposób: (w tym
miejscu należy podać swoją propozycję odnośnie uregulowania
kontaktów: dni – np. sobotę, czasokres – np. od godziny 10 do 17,
formę i miejsce kontaktów, w obecności osób trzecich lub bez,
z możliwością zabierania małoletniego poza miejsce zamieszkania,
6
z uwzględnieniem świąt, wakacji, ferii zimowych, urodzin, imienin,
Dnia Dziecka, itp ).
Uzasadnienie
(W uzasadnieniu należy podać stan sprawy uzasadniający
złożenie wniosku ustalenie kontaktów – tj. dlaczego
wnioskujemy o ich ustalenie, kto i w jaki sposób nam je
utrudnia, itp.)
Do wniosku należy dołączyć załączniki :
- akt urodzenia dziecka – oryginał
- odpis wniosku,
- opłata – 40 zł (uiszczona w znakach opłaty sądowej w kasie
lub na rachunek Sądu.
W przypadku uiszczenia opłaty sądowej na rachunek sądu
warto do wniosku dołączyć dowód zapłaty – np. wydruk
elektroniczny ).
Wniosek należy podpisać odręcznie.
7
Rozstrzygnięcie w sprawach o uregulowanie kontaktów
z dzieckiem może nastąpić dopiero po umożliwieniu rodzicom
złożenia oświadczeń, chyba że wysłuchanie ich byłoby
połączone z nadmiernymi trudnościami.
Ponadto sąd opiekuńczy prowadzący sprawę, zgodnie z art.
5821 § 2 kpc, może zobowiązać rodziców (opiekunów) do
określonego zachowania; np.:
1) zobowiązać osobę uprawnioną do kontaktu z dzieckiem lub
osobę, pod której pieczą dziecko pozostaje, do pokrycia
kosztów podróży i pobytu dziecka lub także osoby
towarzyszącej dziecku, w tym kosztów powrotu do miejsca
stałego pobytu,
2) zobowiązać osobę, pod której pieczą dziecko pozostaje, do
złożenia na rachunek depozytowy sądu odpowiedniej kwoty
pieniężnej w celu pokrycia wydatków uprawnionego
związanych z wykonywaniem kontaktu na wypadek
niewykonania lub niewłaściwego wykonania przez osobę
zobowiązaną obowiązków wynikających z postanowienia
o kontaktach; nie dotyczy to rodzin zastępczych, rodzinnych
8
domów dziecka, rodzin pomocowych, placówek
opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówek
opiekuńczo-terapeutycznych oraz interwencyjnych
ośrodków preadopcyjnych,
3) odebrać od osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem lub
osoby, pod której pieczą dziecko pozostaje, przyrzeczenie
określonego zachowania.
Ponadto sąd opiekuńczy orzekający o kontaktach z dzieckiem,
posiada kompetencję zagrożenia nakazaniem zapłaty
oznaczonej sumy pieniężnej (stosownie do zasad określonych
w art. 59815 kpc):
1. osobie, pod której pieczą dziecko pozostaje - na rzecz osoby
uprawnionej do kontaktu z dzieckiem lub
2. osobie uprawnionej do kontaktu z dzieckiem albo osobie,
której tego kontaktu zakazano - na rzecz osoby, pod której
pieczą dziecko pozostaje;
w razie uzasadnionej obawy naruszenia obowiązków
wynikających z postanowienia o kontaktach przez osobę, pod
której pieczą dziecko pozostaje, lub osobę uprawnioną do
9
kontaktu z dzieckiem albo osobę, której tego kontaktu
zakazano.
OGRANICZENIE UTRZYMYWANIA KONTAKTÓW
RODZICÓW Z DZIECKIEM
Zachodzą sytuacje, kiedy zachowanie rodzica, jego postawa,
zdolności wychowawcze zagrażają właściwemu rozwojowi
dziecka. W takiej sytuacji sąd opiekuńczy ograniczy
utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem.
Zgodnie z art. 1132 § 2 krio sąd opiekuńczy może
w szczególności:
• zakazać spotykania się z dzieckiem,
• zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego
pobytu,
• zezwolić na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności
drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego
lub innej osoby wskazanej przez sąd,
• ograniczyć kontakty do określonych sposobów
porozumiewania się na odległość,
• zakazać porozumiewania się na odległość.
10
Należy zwrócić uwagę, iż powyższy katalog ograniczeń ma
charakter otwarty i zawsze można wnioskować o ograniczenie
utrzymywania kontaktu rodzica z dzieckiem jeszcze w inny
sposób.
11
WZÓR Nr 2
Rzeszów; 3 kwietnia 2012 r.
Sąd Rejonowy w Rzeszowie
III Wydział Rodzinny i Nieletnich
Wnioskodawca: Marta Kowalska, zam. w Rzeszowie, ul.
Krakowska 1/12
Uczestnik postępowania: Łukasz Nowak zam. w Rzeszowie, ul.
Reja 3/33
Wniosek o ograniczenie kontaktów z dzieckiem
Wnoszę o :
ograniczenie kontaktów Łukasza Nowaka z małoletnim
Piotrem Nowakiem w następujący sposób: (należy podać swoją
propozycję np. aby odbywały się wyłącznie drogą telefoniczną lub e-
mailową)
12
Uzasadnienie
(W uzasadnieniu należy podać stan sprawy uzasadniający
złożenie wniosku o ograniczenie kontaktów – tj. dlaczego
chcemy, aby kontakty rodzica z dzieckiem zostały ograniczone
oraz uzasadniamy proponowany przez nas sposób
ograniczenia.)
Do wniosku należy dołączyć załączniki :
- akt urodzenia dziecka – oryginał
- odpis wniosku,
- opłata – 40 zł (uiszczona w znakach opłaty sądowej w kasie
lub na rachunek Sądu.
W przypadku uiszczenia opłaty sądowej na rachunek sądu
warto do wniosku dołączyć dowód zapłaty – np. wydruk
elektroniczny ).
Wniosek należy podpisać odręcznie.
13
Ograniczenie kontaktów może także orzec sąd w wyroku
orzekającym rozwód. Dzieje się tak w sytuacji, gdy postawa
rodzica nie uzasadnia jeszcze ograniczenia, czy też
pozbawienia go władzy rodzicielskiej, jednakże z jakichś
względów codzienna jego styczność z dzieckiem budzi
wątpliwości.
Rozstrzygnięcie w sprawie może zapaść dopiero po
umożliwieniu rodzicom złożenia oświadczeń, chyba że
wysłuchanie ich byłoby połączone z nadmiernymi
trudnościami.
ZAKAZ UTRZYMYWANIA KONTAKTÓW Z DZIECKIEM
Zakaz utrzymywania kontaktów z dzieckiem stanowi
najdolegliwszy i najdalej idący wyraz ingerencji sądu
opiekuńczego w sferę praw rodzicielskich. Przyjmuje się, że
środek ten znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy zachodzi
realne poważne zagrożenie lub naruszenie dobra dziecka.
W postanowieniu z dnia 7 listopada 2000 r. Sąd Najwyższy
14
(sygn. akt I CKN 1115/00) orzekł, iż „Zakazanie rodzicom osobistej
styczności z dzieckiem może być orzeczone wyjątkowo, np. gdy
utrzymywanie osobistych kontaktów rodziców z dzieckiem zagraża
jego życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu bądź wpływa demoralizująco na
dziecko.”.
Należy podkreślić, iż zakaz utrzymywania kontaktów
z dzieckiem może nastąpić wyjątkowo, gdyż dobru dziecka co
do zasady nie służy brak kontaktu z rodzicem.
15
WZÓR Nr 3
Rzeszów; 3 kwietnia 2012 r.
Sąd Rejonowy w Rzeszowie
III Wydział Rodzinny i Nieletnich
Wnioskodawca: Marta Kowalska, zam. w Rzeszowie, ul.
Krakowska
Uczestnik postępowania: Łukasz Nowak zam. w Rzeszowie, ul.
Reja 3/33
Wniosek o zakazanie kontaktów z dzieckiem
Wnoszę o :
zakazanie kontaktów Łukasza Nowaka z małoletnim Piotrem
Nowakiem.
Uzasadnienie
(W uzasadnieniu należy podać stan sprawy uzasadniający
złożenie wniosku o zakazanie kontaktów – tj. dlaczego chcemy,
16
aby kontakty rodzica z dzieckiem został zakazane, jakie
zachowanie rodzica, którego zakaz ma dotyczyć za tym
przemawia, jaki ma ono negatywny wpływ na
wychowanie/postawę dziecka np. przemoc fizyczna i/lub
psychiczna)
Do wniosku należy dołączyć załączniki :
- akt urodzenia dziecka – oryginał
- odpis wniosku,
- opłata – 40 zł (uiszczona w znakach opłaty sądowej w kasie
lub na rachunek Sądu.
W przypadku uiszczenia opłaty sądowej na rachunek sądu
warto do wniosku dołączyć dowód zapłaty – np. wydruk
elektroniczny).
Wniosek należy podpisać odręcznie.
17
Rozstrzygnięcie w sprawie może zapaść dopiero po
umożliwieniu rodzicom złożenia oświadczeń, chyba że
wysłuchanie ich byłoby połączone z nadmiernymi
trudnościami.
UWAGA: Zgodnie z art. 570 kpc sąd opiekuńczy może wszcząć
we wszystkich ww. sprawach postępowanie z urzędu.
SPRAWY DOTYCZĄCE WYKONYWANIA KONTAKTÓW
Z DZIECKIEM
Co robić, kiedy pomimo orzeczenia o kontaktach rodzic, pod
którego pieczą dziecko pozostaje, nadal je utrudnia lub
uniemożliwia? Co robić, kiedy pomimo orzeczenia o zakazie
kontaktów rodzica z dzieckiem rodzic, wobec którego zakaz
orzeczono, do niego się nie stosuje?
Należy zwrócić się do sądu opiekuńczego o wszczęcie
postępowania dotyczącego wykonywania kontaktów
z dzieckiem (art. 59815 i n. kpc). Do wniosku należy dołączyć
18
odpis wykonalnego orzeczenia albo wykonalnej ugody
zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie
kontaktów z dzieckiem. Jeżeli postępowanie ma się toczyć na
podstawie orzeczenia sądu albo innego organu państwa obcego
albo ugody zawartej przed sądem lub innym organem państwa
obcego lub przez niego zatwierdzonej, niezbędne jest
stwierdzenie wykonalności tego orzeczenia albo ugody.
Zgodnie z art. 59815 § 1 kpc - sąd opiekuńczy, uwzględniając
sytuację majątkową osoby, pod której pieczą dziecko pozostaje,
a która nie wykonuje albo niewłaściwie wykonuje obowiązki
wynikające z orzeczenia albo z ugody zawartej przed sądem
lub przed mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem,
zagrozi jej nakazaniem zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do
kontaktu z dzieckiem oznaczonej sumy pieniężnej za każde
naruszenie obowiązku.
Może się także zdarzyć, iż to osoba uprawniona do kontaktów
z dzieckiem narusza obowiązki wynikające z orzeczenia albo
z ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem
w przedmiocie kontaktów. W takim przypadku sąd opiekuńczy
19
zagrozi tej osobie nakazaniem zapłaty oznaczonej sumy
pieniężnej na rzecz osoby, pod której pieczą dziecko pozostaje.
Zgodnie z art. 59815§ 2 kpc jeżeli osoba, której kontaktu
z dzieckiem zakazano narusza obowiązki wynikające
z orzeczenia albo z ugody zawartej przed sądem lub przed
mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, sąd
opiekuńczy zagrozi tej osobie nakazaniem zapłaty oznaczonej
sumy pieniężnej na rzecz osoby, pod której pieczą dziecko
pozostaje za każde naruszenie zakazu (uwzględniwszy sytuacje
majątkową osoby, której kontaktów zakazano).
Rozstrzygnięcia w ww. sprawach zapadają w formie
postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Jeżeli osoba, której sąd opiekuńczy zagroził nakazaniem
zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej – o czym mowa powyżej -
nie wypełnia nadal swego obowiązku, sąd opiekuńczy – co do
zasady - nakazuje jej zapłatę należnej sumy pieniężnej, ustalając
jej wysokość stosownie do liczby naruszeń. Rozstrzygnięcie
20
zapada w formie postanowienia, na które przysługuje
zażalenie.
Prawomocne postanowienie sądu, w którym nakazano zapłatę
należnej sumy pieniężnej, jest tytułem wykonawczym bez
potrzeby nadawania mu klauzuli wykonalności.
UWAGA II: Sąd opiekuńczy postępowań dotyczących
wykonywania kontaktów z dzieckiem nie może wszcząć z
urzędu. Za każdym razem działa na wniosek uprawnionej
strony.
UWAGA III: Przed wydaniem postanowień dotyczących
wykonywania kontaktów z dzieckiem sąd wysłucha
uczestników postępowania.
21
WZÓR Nr 4
Rzeszów; 3 kwietnia 2012 r.
Sąd Rejonowy w Rzeszowie
III Wydział Rodzinny i Nieletnich
Wnioskodawca: Łukasz Nowak zam. w Rzeszowie, ul. Reja 3/33
Uczestnik postępowania: Marta Kowalska, zam. w Rzeszowie, ul.
Krakowska
Wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie utrudnienia
kontaktów z dzieckiem
Działając imieniem własnym wnoszę o:
1. Wszczęcie postępowania w sprawie utrudnienia przez
uczestniczkę postępowania moich kontaktów z synem
małoletnim Piotrem Nowakiem i zagrożenie nakazania
22
uczestniczce zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej za każde
naruszenie obowiązku.
2. Zwolnienie mnie od kosztów postępowania.
Uzasadnienie
(W uzasadnieniu należy podać stan sprawy uzasadniający
złożenie wniosku, tj. należy opisać sytuacje
utrudniania/uniemożliwiania kontaktów z dzieckiem i – jeśli
wnosimy o zwolnienie od kosztów sądowych – fakty
przemawiające za naszą trudną sytuacją finansową, tj. że nie
możemy ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego
dla siebie).
Do wniosku należy dołączyć załączniki :
- akt urodzenia dziecka – oryginał
- odpis wniosku,
- odpis wykonalnego orzeczenia albo wykonalnej ugody
zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie
kontaktów z dzieckiem,
23