KOMUNA FUshë ÇidhëN, QARKU diBëR - flag-al.org plans/Fushe Cidhen Shqip.pdf · • Zhvillimi i...
74
KOMUNA FUSHË ÇIDHËN, QARKU DIBËR Strategjia afatmesme e zhvillimit 2008 – 2015 Tiranë 2008 FUSHË ÇIDHËN DIBËR
Transcript of KOMUNA FUshë ÇidhëN, QARKU diBëR - flag-al.org plans/Fushe Cidhen Shqip.pdf · • Zhvillimi i...
KOMUNA FUshë ÇidhëN, QARKU diBëRStrategjia afatmesme e zhvillimit 2008 – 2015
Tiranë 2008
FUSHË ÇIDHËN
DIBËR
2
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
Ky plan strategjik është hartuar nga disa grupe palësh të interesuara nga komuna Fushë Çidhën nën drejtimin dhe këshillimin e ekspertëve të FLAG. FLAG nuk mban përgjegjësi për përmbajtjen e strategjisë, ndërkohë që përgëzon komunën dhe personat e përfshirë për cilësinë e punës së bërë.
Copyright © 2008 Komuna Fushë Çidhën, Qarku Dibër
Paraqitja grafike dhe shtypiMaluka shpk
3
Tabela e përmbajtjes Faqe
I. Parathënie ..................................................................................................................5
II. Metodologjia e përdorur ...................................................................................................6
III. Përfitimet e pritshme nga zbatimi i Planit ..........................................................................8
IV. Zbatimi i Planit..............................................................................................................10
V. Vizioni dhe synimet .......................................................................................................11
VI. Sondazh i biznesit vendor ...............................................................................................13
VII. Historiku i komunës .......................................................................................................14
VIII. Tendencat e zhvillimit sipas sektorëve .............................................................................18
IX. Analiza SWOT ..............................................................................................................24
X. Matrica e Planit Strategjik ..............................................................................................29
XI. Formularët sipas fushave të zhvillimit .............................................................................33
XII. Fish-Projekte ................................................................................................................44
shtojcat Shtojca 1: Vendimi i Këshillit Komunal për miratimin e PSZh ....................................................... 61Shtojca 2: Analiza e sondazhit me biznesin vendor ......................................................................... 62
4
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
4
KOMUNA FUshë ÇidhëN dhE FshATRAT
Fushë Çidhën
Rrenxë
Blliçe Laçej
4
KOMUNA FUshë ÇidhëN dhE FshATRAT
Fushë Çidhën
Rrenxë
Blliçe Laçej
5
i. Parathënie
Përshëndes dhe falenderoj paraprakisht të gjithë lexuesit e këtij dokumenti duke besuar se interesi që po tregojnë do t´i shtyjë të kontribuojnë me aq sa kanë mundësi në zbatimin e Strategjisë Afatmesme të Zhvillimit të komunës Fushë Çidhën (Fushë Alie).
Përshëndes kontributin e anëtarëve të komunitetit, për-faqësuesve të zgjedhur të tij dhe personelin e administratës së komunës sonë që morën pjesë aktivisht në zbatimin e fazave të përpilimit të kësaj strategjie që tashmë mund të konsiderohet produkt i bashkëpunimit ndërmjet të gjithë të interesuarve.
Falenderoj qeverinë holandeze që nëpërmjet kontributit të SNV dhe bashkëpunimit të shkëlqyer me autoritetet dhe specialistët e Qarkut të Dibrës dhe FLAG, na mundësuan realizimin e dokumentit kryesor strategjik për zhvillimin e shpejtë dhe në mënyrë të planifikuar të komunës sonë.
Janë pikërisht cilësitë e larta njerëzore dhe mençuria në vlerësimin e situatave, ato që e bënë të lehtë arritjen e mirëkuptimit për të programuar bashkarisht planin afatmesëm të zhvillimit, bazuar në stu-dimin e vlerave ekzistuese dhe aktivizimin e mundësive potenciale, pa harruar eleminimin e dobësive dhe shmangien e rreziqeve.
Komunës sonë nuk i mungojnë kapacitetet njerëzore për të gjetur mënyrat më efikase në realizimin e vizionit të së ardhmes duke vlerësuar dhe përdorur ndihmën e ofruar nga organizatat dhe institucio-net pjesëmarrëse në këtë projekt që me dashamirësi dhe përkushtim u bënë pjesë e përpjekjeve tona për të ndërtuar Planin Strategjik të Zhvillimit të komunës Fushë Çidhën (Fushë Alie) për periudhën 2008–2015.
Kemi nevojë për kontributin e të gjithëve dhe deklaroj se qeverisja vendore ju mirëpret dhe ju mirëkupton pasi është e bindur se zhvillimi ekonomik i komunës kërkon zhvillimin sa më të shpejtë të pjesëtarëve të saj duke i ndihmuar ata në drejtim të organizimit dhe kryerjes së shërbimeve që ajo duhet t`i sigurojë komunitetit.
KRYETARI I KOMUNËSARANIT SKEPI
6
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
ii. Metodologjia e përdorur
Hapat dhe veprimet në proçesin e zhvillimit të Vizionit dhe Planit Strategjik të komunës, kanë patur parasysh se Vizioni është deklarata e përbashkët që komuniteti dhe aktorët e tjerë të komunës tentojnë të realizojnë për të ardhmen dhe se Plani Strategjik tregon se si do të bëhet realitet Vizioni. Ai specifikon synimet kryesore, objektivat, programet dhe projektet që do të mundësojnë arritjen e Vizionit. Ai i referohet buxhetit, burimeve njerëzore dhe çështjeve ligjore që lidhen me zbatimin e planifikuar. Jemi të ndërgjegjshëm se vetë proçesi i zhvillimit me sukses të Vizionit dhe Strategjisë ofron përfitime për komunitetin si: a) Bashkimin e komunitetit; b) Identifikimin e mundësive të reja për të ardhmen; c) Nxitjen e përfshirjes së banorëve në qeverisjen vendore; d) Zhvillimin e cilësisë së udhëheqjes së komunës; e) Sigurimin e një baze më të mirë për planifikimin dhe vendimmarrjen; f) Inkurajimin e përmirësimit të punës në partneritet; g) Arritjen e ndryshimeve konkrete në përmirësimin e cilësisë së jetesës dhe mundësive ekonomike për komunitetin.
Gjatë fazave te mëposhtme u realizuan aktivitetet e mëposhtme:
Faza e përgatitjes Arritja e angazhimit politik nga Kryetari i komunës dhe pjesëtarë të tjerë të saj•
Krijimi i një grupi kryesuar nga Kryetari i komunës për të udhëhequr proçesin•
Seleksionimi i drejtuesit dhe stafit të projektit•
Caktimi i temave ose grupeve të tjera që nevojiten për të mbështetur projektin•
Sigurimi i një ekspertize të jashtme•
Ndërtimi i projektplanit me afatet kohore•
Përpilimi i një liste të aktorëve të mundshëm për t’u angazhuar në proçes•
Informimi i QQ rajonale dhe njësive vendore fqinje për bashkëpunim•
Ngritja e grupeve mbështetëse sipas tematikave•
Faza 1 Përzgjedhja e të dhënave që do të mblidhen dhe burimi i tyre•
Mbledhja e të dhënave nga burimet e përcaktuara•
Analizimi i të dhënave për të identifikuar tendencat kryesore•
Krahasimi i të dhënave•
Përgatitja e një raporti të shkruar me karakteristikat kryesore të zonës•
Realizimi i një pyetësori drejtuar biznesit•
Përdorimi i profilit të komunitetit për të informuar analizën SWOT•
7
Faza 2 Realizimi i angazhimit të aktorëve dhe analiza e tendencave duke përdorur mbledhje të zgjeruara •
të Komisionit të Planit Strategjik dhe zhvillim të pyetësorëve drejtuar bizneseveAnalizimi i gjetjeve nëpërmjet metodikës së “brain-storming”•
Faza 3 Draftimi i një Deklarate Vizioni, e cila përshkruan synimin e komunitetit, ku dallohet në mënyrë •
sintetike se si do të jetë komuna duke përdorur imagjinatën dhe kreativitetin si edhe bazuar në realitetin objektiv, të dhënat e grumbulluara rreth komunës, konsultimet me komunitetin dhe analizën e tendencave. Këtu dallohen anët e forta dhe mundësitë e identifikuara të zonës ku ndodhet komuna.Zhvillimi i analizës SWOT, synimi i së cilës është specifikimi i anëve të forta dhe të dobëta si •
cilësi të brendshme të komunitetit si edhe mundësive dhe rreziqeve që shkaktohen nga faktorë të jashtëm. Zhvillimi i analizës SWOT bazohet në të dhënat dhe informacionet e grumbulluara rreth komunës dhe të ardhmes së saj. Analiza u zhvillua nëpërmjet grupeve, mbledhjeve të komunitetit, duke përdorur “brain-storming” dhe të tjera teknika konsultimesh të lehtësuara.Finalizimi i Deklaratës së Vizionit pas realizimit të analizës SWOT dhe testimit të saj nëpërmjet gru-•
peve dhe/ose mbledhjeve të komunitetit. SWOT përdoret si bazament për krijimin e Vizionit.
Faza 4 Me krijimin e Deklaratës së Vizionit, nisja e punës për identifikimin e mënyrave për të arritur •
Vizionin nëpërmjet Planit Strategjik, duke përcaktuar “si do të shkojmë atje?”U identifikuan synimet që janë më përshkruese dhe specifikuese se ku duam të shkojmë1. Për çdo synim u përcaktuan objektivat për arritjen e tij2. Për çdo objektiv u identifikuan programe të mundshme3. Për çdo program u identifikuan projekte të mundshme4.
Projektet, me ndihmën e të gjithë të angazhuarve të mundshëm sipas mundësive, u paraqitën në formën e Fish-Projekteve, ku parashikohen implikimet financiare të burimeve njerëzore dhe ato të kuadrit ligjor, duke patur parasysh vlerësimin nëse çdo projekt është realist dhe i arritshëm dhe se kush do të sigurojë burimet (financiare, njerëzore) për zbatimin e tyre dhe përgjegjësinë në zhvillimin e projektit.
Përgatitja e draft-versionit final të materialit dhe miratimi në Këshillin e Komunës me vendim •
të veçantë.
Mbetet detyrë e të gjithë aktorëve përfshirja në proçesin e monitorimit dhe vlerësimit të progresit gjatë zbatimit të Planit Strategjik.
8
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
III. PërfitimetepritshmengazbatimiiPlanit
Përfitimet që priten si rezultat i zbatimit të Planit tonë Strategjik të Zhvillimit janë të shumëfishta, por më kryesoret janë:Orientimi i Këshillit dhe administratës së Komunës në proçesin e buxhetimit vjetor dhe afatmesëm •
duke u fokusuar në zbatimin e projekteve të përfshira në PSZhFokusimi tek burimet njerëzore dhe financiare në fushat e identifikuara në Plan duke rritur mak-•
simalisht përfitimet dhe mundësuar arritjen e synimeve dhe objektivave të PSZhFuqizimi i partneritetit në vendimmarrje dhe bashkëfinancim mes qeverisë komunare dhe komu-•
nitetit të biznesit, qeverisë qendrore dhe donatorëveRritja e kapaciteteve të administratës së bashkisë në zbatimin e një Plani Strategjik Zhvillimi•
Koordinimi i aktiviteteve të organizatave dhe institucioneve të cilat paraqesin interes në zbatimin •
e PSZhDokumentimi i ecurisë së zhvillimit ekonomik në komunë duke përdorur formularët e sektorëve •
të zhvillimit Identifikimi i rezultateve të pritshme dhe krijimi i një sistemi monitorues në bashkëpunim me •
komunitetin, me qëllim ndjekjen e aktiviteteve dhe vlerësimin e rezultateve të parashikuara nga PSZhZhvillimi i një sistemi efiçent komunikimi mes qeverisë komunare dhe partnerëve të saj•
Lehtësimi i marketimit të potencialeve dhe të mundësive të të bërit biznes në komunë•
Përmirësimi i sistemit të menaxhimit në komunë në funksion të zbatimit të programeve dhe •
projekteve të PSZhOrientimi i qeverisë qendrore dhe donatorëve në dhënien e fondeve dhe në përqëndrimin tek •
burimet ekzistuese të disponueshmeArritja e ndryshimeve konkrete në përmirësimin e cilësisë së jetesës dhe mundësive ekonomike •
për komunitetin
9
10
Kom
isio
ni i
Plan
it st
rate
gjik
i K
omun
ës F
ushë
Çid
hën
KR
YE
TA
R
AR
AN
IT S
KEP
I
GR
UPi
KR
YE
sOR
NA
IM S
PATA
Shef
Adm
.+ A
rkiv
N
AZM
I Ku
KEL
I
Shef
Fin
ance
H
AK
I PËR
NEZ
HA
A
rsim
tar
TEFI
K N
EZH
A
Pë
rgj.
Ndi
hmës
Ek.
KR
YE
TA
R i
Kë
shiL
LiT
TE
KO
MU
Në
s
SALI
SH
EHu
GR
UPE
T M
Bë
shT
ET
ësE
BiZ
NE
si
NA
ZMI
Ku
KEL
I EL
EZ
DED
JA
NA
ZIF
Su
LI
SAD
IK
SPA
TA
FER
IT
DA
uTI
y
MER
Pu
LA
KO
MU
NiT
ET
i
SALI
SH
EHu
SA
KIP
N
OK
A
SHER
IF
LuZH
A
PETR
IT
TOTA
IL
IR
SuLI
V
LAD
IMIR
G
JOK
A
ISu
F
PËR
NEZ
HA
BU
JQë
si d
hE
BL
EG
TO
Ri
TEFI
K
NEZ
HA
Su
LEJM
AN
ALI
A
AG
IM
KA
RO
SHI
HA
SAN
ZH
uTI
R
uST
AN
N
EZH
A
BES
NIK
M
AR
Ku
iNsT
iTU
CiO
NE
T
NA
IM
SPA
TA
HA
XH
I N
OK
A
HA
KI
PËR
NEZ
HA
A
RTu
R
SPA
TA
AR
BEN
Pu
LA
10
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
iV. Zbatimi i Planit
Ky është Plani zyrtar për qeverinë komunare, institucionet dhe ndërmarrjet që ka nën varësi. Duke qenë se afati i zbatimit të Planit është më i gjatë se mandati politik, suksesi i zbatimit të tij do të varet shumë nga angazhimi i vazhdueshëm i qeverisë komunare dhe partnerëve tanë në arritjen e objektivave dhe zbatimin e projekteve të përvijuara.
Këshilli Komunal, si faktori kyç në mbështetjen e PSZh, do të garantojë dhënien e fondeve për financimin e projekteve si edhe do të diskutojë dhe miratojë përmirësimet që do të sugjerohen nga Komisioni i Planit Strategjik dhe Kryetari i komunës.
Kryetari i komunës dhe personi direkt përgjegjës në administratë për ndjekjen e zbatimit të Planit Strategjik do të nxisin dhe koordinojnë përpjekjet, programet, projektet dhe financimet e qeverisë qendrore, donatorëve dhe organizatave vendase dhe të huaja në mënyrë që ata të ndjekin dhe mbësh-tesin zbatimin e Planit. Përveç kësaj, Kryetari do të iniciojë dhe realizojë përmirësimet e nevojshme në menaxhimin e proçeseve të punës dhe do të ristrukturojë stafin në funksion të zbatimit të Planit.
Suksesi i zbatimit të Planit do të varet më së shumti edhe nga mënyra se si organizatat dhe agjencitë e interesuara apo përfshira në zbatimin e Planit Strategjik do të menaxhojnë elementë të veçantë për të cilët ata janë përgjegjës.
11
V. Vizioni dhe synimet
ViZiONiQëllimi i përcaktimit të Vizionit për zhvillimin e komunës është që t’i mundësojë komunitetit tonë të artikulojë se ku ai dëshiron të jetë në të ardhmen dhe çfarë rruge do të ndjekë për të arritur të ardh-men e dëshiruar. Vizioni do t’i japë komunitetit dhe qeverisë komunare një ide të qartë se ku duhen përqendruar energjitë dhe burimet e tyre.
Vizioni u zhvillua nga Komisioni i Planifikimit të Zhvillimit Strategjik të Komunës (KPZhS) pas konsultimeve me segmente të ndryshme të komunitetit. Synimi është që Vizioni të zhvillohet dhe të pranohet nga sa më shumë aktorë dhe grupe interesi si edhe të sigurojë një udhërrëfim të qartë drejt të ardhmes së komunës Fushë Çidhën.
Ne besojmë se Vizioni i formuluar përmbledh në mënyrë realiste ambiciet, dëshirat dhe kapacitetet e komunës sonë. Ky Vizion do të jetë objekt rivlerësimi nga komuniteti, duke përfshirë vendimmarrësit në qeverinë vendore, për të reflektuar zhvillimet, ndryshimet dhe ndikimet në komunë.
VIZIONI I KOMUNËS FUSHË ÇIDHËN
Komuna Fushë Çidhën, në vitin 2015, do të jetë një komunë e fokusuar në rritjen e prodhimit bujqësor dhe blegtoral duke shfrytëzuar efektiv-isht burimet dhe garantuar një infrastrukturë cilësore, ku atmosfera e bashkëpunimit mes biznesit dhe qeverisjes vendore është efektive dhe
ku mundësohet vetëpunësim i vazhdueshëm dhe treg i qëndrueshëm për produktet e bizneseve të komunës
sYNiMETPërcaktimi i synimeve të ZhEV na ndihmon të marrim vendime lidhur me rrugët dhe mënyrat për të arritur ambiciet dhe ndryshimet që nevojiten. Megjithëse disa nga synimet dhe veprimet për arritjen e tyre nuk lidhen direkt me krijimin e vendeve të punës dhe me zhvillimin dhe tërheqjen e bizneseve, e ardhmja e komunitetit tonë bazohet mbi themele të shëndosha si niveli i arsimimit dhe cilësia e jetesës, infrastruktura dhe shërbimet komunale. Në konceptin tonë, bizneset nuk zhvillohen, nuk lulëzojnë dhe nuk mund të tërhiqen në komunitete, kur nuk ofrohen nivele dhe cilësi të përshtatshme të infrastrukturës dhe shërbimeve që kërkon një mjedis i mirë për zhvillimin e biznesit.
12
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
RPër të arritur synimet e ZhEV, komuna jonë është përqëndruar në përdorimin e burimeve të veta naty-rore dhe njerëzore. Për zhvillimin e synimeve, Komisioni i Planit Strategjik mori parasysh mundësitë dhe sfidat me të cilat ballafaqohet komuna, historinë e vet të zhvillimit ekonomik dhe të rajonit.
Synimet e ZhEV shprehin drejtimet kryesore që do të ndjekë zhvillimi i komunës. Këto janë renditur më poshtë sipas rëndësisë për zhvillimin vendor dhe krijimit të një mjedisi të favorshëm për zhvil-lim të qëndrueshëm. Ato janë zhvilluar nëpërmjet një analize logjike të kujdesshme të Vizionit dhe trajtojnë çështje thelbësore për zhvillimin e komunës.
Matrica në vazhdim prezanton në mënyrë të organizuar Strategjinë e Zhvillimit, nga Vizioni tek Pro-jektet, duke mundësuar një fotografim të ambicieve, përpjekjeve dhe iniciativave të komunitetit dhe qeverisë komunare që mundësojnë zbatimin e strategjisë dhe zhvillimin ekonomik të komunës.
Synimi 1: Garantimi i shërbimeve qeverisëse bashkëkohore që mundëson administrim efektiv dhe efiçent të aseteve publike dhe krijon kushtet për zhvillimin njerëzor dhe social-ekonomik të qëndrueshëm në komunë
Synimi 2: Sigurimi i standarteve normale për infrastrukturën dhe shërbimet publike në të gjithë komunën, për t’i paraprirë dhe mbështetur zhvillimit ekonomik dhe social
Synimi 3: Shtimi i llojshmërisë dhe qëndrueshmërisë së bizneseve prodhuese, përpunuese dhe tregtuese në ko-munë duke shfrytëzuar potencialet natyrore, avantazhet e zonës dhe modelet efektive të bashkëpunimit në biznes
13
Vi. sondazh i biznesit vendor
Ne komunën Fushë Çidhën u realizua një sondazh me biznesin vendas për të kuptuar më mirë shqetësimet, pritshmëritë dhe nevojat e biznesit. Synimi i sondazhit ishte mbledhja e informacionit të sistemuar mbi vlerësimin e komunitetit të biznesit në lidhje me situatën ekonomike në komunë, perspektivën e të bërit biznes në komunë, kushtet dhe rregullat që ndikojnë në zhvillimin e bizneseve vendase, politikat dhe praktikat që pengojnë zhvillimin e bizneseve ekzistuese, si edhe kërkesat dhe nevojat e komunitetit për përmirësimin e klimës së biznesit. Sondazhi mbi Klimën e Biznesit u zhvil-lua në muajin Nëntor 2007 dhe në të morën pjesë 25 biznese nga kategori të ndryshme.
Perceptimi kryesor i bizneseve është se qeveria komunare nuk ka mjetet dhe autoritetin e duhur për të ndihmuar zhvillimin e ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme. Ky perceptim mund të jetë shkak i komunikimit dhe dialogut të varfër midis qeverisë komunare dhe biznesit.
Gjatë diskutimeve, përfaqësuesit e biznesit shprehën dëshirën që të viheshin në dispozicion me më shumë burime financiare për autoritetet vendore, në mënyrë që të rritej kapaciteti dhe mundësia e tyre për të përkrahur zhvillimin ekonomik në komunë.
Përfshirja e opinioneve të biznesit në formulimin e Planit Strategjik ishte një hap i rëndësishëm në hapjen e proçesit të vendimmarrjes. Nëpërmjet këtij hapi, u shqyrtuan opinionet e një grupi njerëzish me influencë më të madhe mbi zhvillimin ekonomik në komunë.
Analiza e sondazhit të bërë me biznesinprodhues, përpunues e tregtues
14
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
Vii. historiku i komunës
Territori i komunës është një vendbanim i hershëm dhe i përket zonës së Çidhnës, emër të cilin mban edhe komuna. Ekzistojnë gjurmë të ndryshme që vërtetojnë banimin e kësaj zone dhe shenja të një zhvillimi të konsiderueshëm në periudha të ndryshme. Kjo zonë konsiderohet si qendra e principatës së Kastriotëve dhe vendlindja e heroit tonë kombëtar Gjergj Kastrioti (Skënderbeu). Të dhëna më të hollësishme mund të merren nga materialet e Muzeut Historik si edhe nga vepra e Marin Barletit “Historia e Skënderbeut”.
Pozicioni gjeostrategjik, klima e përshtatshme, toka pjellore, ekzistenca e ujërave natyrore dhe gjel-bërimi natyror ka bërë që historikisht kjo zonë ta bazojë ekonominë e saj në produktet bujqësore dhe blegtorale. Larmia e mikroklimave dhe pozicionimit të tokave në lartësi dhe në shtrirje ka lejuar dhe lejon kultivimin e gati të gjitha llojeve të produkteve bujqësore dhe blegtorale.
Komuna e Fushë Çidhnës ndodhet në pjesën veri-perëndimore të Qarkut të Dibrës. Ajo ka një sipërfaqe rreth 15 km2 dhe përbëhet nga katër fshatra me një popullsi 4010 banorë. Shtrihet në pjesën lindore të lumit Drin i Zi, nga kuota 380 m mbi nivelin e detit deri në kuota relativisht të larta të Malësisë së Korabit.
1. Fushë Çidhna me 1499 banorë, 380 familje me 189 ha tokë bujqësore dhe 70 ha kullota 2. Laçej me 576 banorë, 140 familje me 65 ha tokë bujqësore dhe 34 ha kullota 3. Blliçe me 1458 banorë, 304 familje me 203 ha tokë bujqësore dhe 64 ha kullota4. Rrenxë me 477 banorë, 120 familje me 101 ha tokë bujqësore dhe 120 ha kullota
Administrativisht, pas instalimit të regjimit totalitar kjo zonë u kthye në fermë me drejtim bujqësor dhe blegtoral. Pas viteve ‘90 dhe kryerjes së reformave për kthimin e tokave, familjet e zonës fil-luan organizimin e mikroekonomive të tyre dhe administrimin e tyre në mënyrë të paorganizuar dhe bashkëpunim të dobët ndërmjet tyre. Ndryshimet i gjetën fermerët të papërgatitur dhe me mundësi të vogla për kryerje investimesh. Tregu privat i pakonsoliduar, largësia nga qendrat me popullsi të dendur, infrastruktura e rënduar dhe emigrimi u bënë faktorë shtesë negativë për rënien e prodhimit të përgjithshëm, duke shkuar drejt prodhimit kryesisht vetëm për nevoja familjare.
Historikisht, ekonomia e kësaj zone është bazuar tek bujqësia, pemëtaria dhe blegtoria. Niveli i shkëm-bimeve është shtrirë historikisht edhe përtej kufinjve të Dibrës. Zona, në përqindjen më të madhe të kohës, ka prodhuar kryesisht për nevoja vetiake por ka mundësi potenciale të shumëfishojë prodhimet në një sërë artikujsh. Pengesë për rritjen e nivelit të shkëmbimeve historikisht ka qenë infrastruktura rrugore dhe për prodhimet bujqësore mangësitë në drejtim të ujitjes dhe kullimit.
15
Sot, banorët e kësaj zone, gjithnjë e më shumë po bëhen të ndërgjegjshëm për shfrytëzimin maksimal të mundësive që realisht ekzistojnë apo mund të aktivizohen, si edhe për shmangien e dobësive në mënyrë që aktivitetet e tyre ekonomike të zhvillohen në mikroferma dhe aktivitete prodhimi, përpunimi dhe tregtimi me rezultat ekonomik të favorshëm dhe me norma të larta fitimi.
Bazuar në cilësitë e mrekullueshme të banorëve dhe pasuritë natyrore të kësaj zone, shpejt komuna e Fushë Çidhnës do të zhvillohet duke punuar dhe bashkëpunuar në mënyrë të organizuar.
16
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
info
rmac
ion
i për
gjith
shëm
mbi
kom
unën
Kom
una
FUsh
ë Ç
idh
ëN
ndod
het
10km
larg
qyt
etit
tëPE
shK
OPi
sëQ
arku
diB
ëR
Të a
rdhu
rat v
jeto
re m
esat
are
për f
rym
ë50
,000
Lekë
/vit
sip.
e K
omun
ës1,
500
haTë
ard
hura
t vje
tore
nga
taks
at lo
kale
të m
bled
hura
nga
Kom
una
700,
000
Lekë
Të a
rdhu
rat v
jeto
re të
pla
nifik
uara
për
viti
n në
vaz
hdim
nga
taks
at
loka
le1,
000,
000
Lekë
HartaTopografike1:25000(N
omenklatura)
Shpe
nzim
et v
jeto
re p
ër in
fras
trukt
urën
për
viti
n 20
06 ja
në
1,50
0,00
0Le
këK
-34-
77-d
-aK
-34-
77-d
-c
Nr.
Fsh
ATR
AT
Nr. i banorëve
Nr. i familjeve
Nr. i familjeve të ardhura
Nr. i familjeve të larguara
Nr. i emigrantëve
Nr. i mjeteve
Nr. i nxënësve
Nr. i fëmijëve deri 6 vjeç
sipërfaqe bujqësore (ha)
sipërfaqe pyje+kullota(ha)
Nr. i familjeve me ndihmë ekonomike
Vizita të kryera në vit në Qendrat shënde-
tësore
Nr. i mësuesve
Nr. i mjekëve
Nr. i infermierëve
Nr. i njësive tregtare
1Fu
shë
Çid
hën
1,49
938
02
1330
243
2618
970
193
470
13
32
Laç
ej57
614
00
625
4813
6534
7330
01
13
Blli
çe1,
458
304
314
1529
323
203
6418
062
50
46
4R
renx
ë47
712
03
812
326
101
124
6549
01
3sh
uma
e K
omun
ës4,
010
944
841
8261
668
558
292
511
1,34
81
913
17
Të
dhën
a te
knik
e m
bi k
omun
ënG
jendj
a tek
nike
e in
frastr
uktu
rës p
ublik
e nën
jurid
iksio
nin
e kom
unës
:In
vest
imet
Pri
orita
re të
Evi
dent
uara
( të
rend
itura
sipa
s rën
dësi
së)
1. R
rugë
rur
ale
gjith
sej
25km
Nr
Em
ërtim
i i in
vest
imit
Kosto(lekë)
Të ri
kons
trukt
uara
0km
1N
dërti
m i
ujës
jellë
sit t
ë So
poni
kës
40,0
00,0
00Të
par
ikon
stru
ktua
ra
25km
2R
ikon
stru
ksio
n i k
anal
it va
ditë
s Set
ë–Fu
shë A
lie30
,000
,000
2. R
rugë
urb
ane
gjith
sej
0km
3Si
st.-a
sfal
tim i
rrug
ës Q
endë
r Kom
unë–
Rru
gë n
acio
nale
40,0
00,0
00Të
riko
nstru
ktua
ra
0km
4R
ikon
stru
ksio
n i r
ezer
vuar
it R
renx
ë5,
000,
000
Të p
arik
onst
rukt
uara
0
km5
Mbr
ojtje
brig
jesh
në
përr
oin
e G
ram
ës40
,000
,000
3. U
jësj
ellë
sagj
ithse
j1
copë
6N
dërti
m i
kana
leve
të u
jëra
ve të
zez
a në
fsha
tin B
lliçe
30,0
00,0
00Të
riko
nstru
ktua
r 1
copë
7R
ikon
stru
ksio
n i g
odin
ës së
Kom
unës
10,0
00,0
00Të
par
ikon
stru
ktua
r0
copë
8N
dërti
m i
dy rr
ugëv
e të
bre
ndsh
me
të k
omun
ës5,
000,
000
4. s
hkol
lagj
ithse
j6
copë
a) T
ë ri
kons
truk
tuar
a 3
copë
Sipë
rfaq
e nd
ërte
sem
²Si
përf
aqe
obor
rim
²b)
Të
pari
kons
truk
tuar
a 3
copë
Sipë
rfaq
e nd
ërte
sem
²Si
përf
aqe
obor
ri m
²5.
Qen
dra
shën
detë
sore
gjith
sej
3co
pëTë
riko
nstru
ktua
ra
3m
²Të
par
ikon
stru
ktua
ra0
m²
6. K
anal
izim
e të
ujë
rave
të z
eza
gjith
sej
0km
Të ri
kons
trukt
uara
0km
Të p
arik
onst
rukt
uara
0
km7.
Kan
ale
ujitë
segj
ithse
j25
kmTë
riko
nstru
ktua
ra0
kmTë
par
ikon
stru
ktua
ra
25km
8. T
regj
e pu
blik
egj
ithse
j0
copë
Të ri
kons
trukt
uara
0m
²Të
par
ikon
stru
ktua
ra
0m
²9.
Par
qe &
hap
ësir
a te
gje
lbër
tagj
ithse
j0
m²
Të ri
kons
trukt
uara
0m
²Të
par
ikon
stru
ktua
ra
0m
²
18
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
Viii. Tendencat e zhvillimit sipas sektorëve
1. Tëdhënatëpërgjithshme:
Qarku i Dibrës ka një dendësi mesatare 73.4 banorë/km• 2 kurse komuna Fushë Çidhën 267 banorë/km2.
Pas viteve ‘90 popullsia e qarkut Dibër është zvogëluar me mesatarisht 16% për shkak të emigrimit •
jashtë vendit e migrimit brenda vendit. Nga llogaritja e familjeve të larguara nga komuna del se ato përbëjnë aktualisht rreth 4% të popullsisë së komunës.
Në qarkun e Dibrës trajtohen me ndihmë ekonomike afërsisht 21% e familjeve kurse në komunën •
Fushë Çidhën aktualisht 54% e familjeve trajtohen me ndihmë ekonomike.
Nga e gjithë sipërfaqja e komunës, 37% është tokë bujqësore, 19% pyje e kullota. Mesatarisht, •
toka bujqësore për çdo familje është në shifrën 0.59 ha/familje kurse në rang qarku kjo shifër është 0.94 ha/familje.
Burimet e të ardhurave të familjeve kryesisht vijnë nga ndihma ekonomike, nga shitje të produk-•
teve të tepërta në mënyrë jo të organizuar, nga emigracioni dhe punësimi apo vetëpunësimi. Të ardhurat për frymë në ditë nuk mund të llogariten saktësisht por afërsisht arrijnë në 130 lekë për frymë në ditë.
19
2.
Adm
inis
trim
i dhe
qev
eris
ja v
endo
reA
dmin
istra
ta e
Kom
unës
Fus
hë Ç
idhë
n pë
rbëh
et n
ga 1
2 pu
nonj
ës të
inku
adru
ar si
pas s
kem
ës së
mëp
osht
me
orga
niza
tive:
18
Vii
i.T
ende
ncat
e Z
hvill
imit
sipa
s sek
torë
ve
1.Tëdhënatëpërgjith
shme:
Qar
ku i
Dib
rës k
a nj
ë de
ndës
i mes
atar
e 73
.4 b
anor
ë/km
2 kur
se k
omun
a Fu
she
Çid
hen
267
bano
rë/k
m2 .
Pas v
iteve
‘90
popu
llsia
e Q
arku
t Dib
ër ë
shtë
zvo
gëlu
ar m
e m
esat
aris
ht 1
6% p
ër sh
kak
të
emig
rimit
jash
të v
endi
t e m
igrim
it br
enda
ven
dit.
Nga
llog
aritj
a e
fam
iljev
e të
larg
uara
nga
ko
mun
a de
l se
ato
përb
ëjnë
akt
ualis
ht rr
eth
2.0%
të p
opul
lsis
ë së
kom
unës
.
Popu
llsia
akt
ive
për p
unë
ësht
ë rr
eth
3055
ban
orë
ose
59%
nga
të c
ilët v
etëm
3.5
% p
unoj
në n
ë ad
min
istra
tën
shte
tëro
re.
Në
Qar
kun
e D
ibrë
s tra
jtohe
n m
e nd
ihm
ë ek
onom
ike
afër
sish
t 21%
e fa
milj
eve
kurs
e në
ko
mun
ën e
Fus
he Ç
idhe
n ak
tual
isht
54%
e fa
milj
eve
trajto
hen
me
ndih
më
ekon
omik
e.
Nga
e g
jithë
sipë
rfaq
ja e
kom
unës
, 37%
ësh
të to
kë b
ujqë
sore
, 19%
pyj
e e
kullo
ta. M
esat
aris
ht,
toka
buj
qëso
re p
ër ç
do fa
milj
e ës
htë
në sh
ifrën
0.5
9 ha
/fam
ilje
kurs
e në
rang
Qar
ku k
jo sh
ifër
ësht
ë 0.
94 h
a/fa
milj
e.
Bur
imet
e të
ard
hura
ve të
fam
iljev
e kr
yesi
sht v
ijnë
nga
ndih
ma
ekon
omik
e, n
ga sh
itje
të
prod
ukte
ve të
tepë
rta n
ë m
ënyr
ë jo
të o
rgan
izua
r, ng
a em
igra
cion
i dhe
pun
ësim
i apo
ve
tëpu
nësi
mi.
Të a
rdhu
rat p
ër fr
ymë
në d
itë n
uk m
und
të ll
ogar
iten
sakt
ësis
ht p
or a
fërs
isht
ar
rijnë
në
130
lekë
për
frym
ë në
ditë
.
2 .
Adm
inis
trim
i dhe
Qev
eris
ja V
endo
re
Adm
inis
trata
e K
omun
ës F
uSH
Ë Ç
IDH
ËN p
ërbë
het n
ga 1
2 pu
nonj
ës të
inku
adru
ar si
pas s
kem
ës
së m
ëpos
htm
e or
gani
zativ
e:
–E
LE
KT
OR
AT
i
KR
YE
TA
Ri i
KO
MU
Në
s K
ësh
iLL
i i K
OM
UN
ës
(Kës
hilli
i K
omun
ës p
ërbë
het n
ga 1
3 kë
shill
tarë
)
Sekt
ori i
Fin
ancë
s (3)
Sekt
ori i
Ndi
hmës
Eko
n. (2
) A
dm. F
ushë
Çid
hën
Adm
. Blli
çe
SEK
RET
AR
I
Zyra
e A
rkiv
ës (1
)
Zyra
e G
jend
jes C
ivile
(1)
Adm
. Laç
ej
Adm
. Rre
nxë
Kës
hilli
i fs
hatit
Fus
hë Ç
idhë
n
Kës
hilli
i fs
hatit
Blli
çe
Kës
hilli
i fs
hatit
Laç
ej
Kës
hilli
i fs
hatit
Rre
nxë
20
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R3. BujqësiaSot prodhohet kryesisht misër, grurë, foragjere. Pemëtaria është ulur në krahasim me vitet para ’90 në mënyrë drastike dhe prodhimi është shumë i vogël, kryesisht mollë dhe qershi. Prodhimi i perimeve është ulur për mungesa të theksuara në vaditje dhe prodhohet nga familjarët vetëm për nevojat e tyre. Në treg dalin vetëm teprica prodhimesh si gruri dhe misri.
Duke u nisur nga tradita e prodhimeve bujqësore, ekzistojnë mundësitë e prodhimit për treg, kryesisht të misrit, grurit, mollës, dardhës, qershisë, fasules dhe rrushit. Këto prodhime janë të mundshme nëse rikonstruktohet sistemi vaditës, shtohen mundësitë me anë të kredimarrjes së mekanikës bujqësore si edhe trajnohen fermerët për krijimin e sipërfaqeve të reja me këto prodhime krahas futjes së bimëve me rendiment të lartë.
Një tjetër veprim që duhet kryer është organizimi dhe sigurimi i tregut të prodhimeve të pritshme. Gjithashtu, mund të mendohet për krijimin e një tregu zonal për prodhimet bujqësore, duke shfrytëzuar avantazhin që ka kjo komunë e cila ndodhet vetëm 11 km larg Peshkopisë dhe shumë afër zonave ku prodhohen këto prodhime.
Nga e gjithë komuna, mund të thuhet se tregtojnë teprica prodhimesh bujqësore vetëm 10% e familjeve. Në treg, del gjithashtu, edhe prodhimi i foragjereve në masën 10% të prodhimit të përgjithshëm të tyre.
4. BlegtoriaSot rriten kryesisht lopë me racë të përmirësuar dhe të imta, si delja e shumë pak dhia. Kryesisht, rriten pula pavarësisht se edhe shpendët e tjerë mund të kultivohen. Prodhimi i pulave shfrytëzohet tërësisht për nevoja vetiake dhe shumë pak për treg.
Për sa i përket gjedhit, një pjesë e konsiderueshme e produkteve blegtorale del në treg në formë të përpunuar në mënyrë artizanale. Gjithashtu, në treg del edhe mishi i lopës dhe i viçave.
E njëjta situatë paraqitet edhe për të imtat. Pothuajse të gjitha familjet tregtojnë teprica të produkteve blegtorale.
Kultivimi i bletës për prodhim mjalti është shumë i pakët por shihet si një mundësi potenciale për të ardhmen. Kjo bazuar edhe në traditën e mëparshme.
5. infrastruktura rrugoreInfrastruktura rrugore është në një nivel që lë shumë për të dëshiruar dhe në një masë të konsiderueshme bëhet faktor pengues i biznesit prodhues dhe tregtar. Për të shkuar në qendër të komunës duhen për-shkuar 6 km të rrugës Peshkopi–Kukës, e cila është e paasfaltuar dhe gjithashtu 3 km nga kjo rrugë.
21
Në të gjithë territorin e komunës nuk ka asnjë km rrugë rurale të asfaltuar. Gjithsej ekzistojnë 25 km rrugë rurale dhe nevojiten edhe 5 km të tjera për të realizuar lidhjen e të gjitha fshatrave.
Përmirësimi i situatës mendohet të fillojë me shtrimin me asfalt të rrugëve lidhëse Peshkopi–Qendër Ko-mune e më pas me asfaltimin e rrugëve rurale dhe hapjen e rrugëve të reja lidhëse të zonave urbane.Gjendja e rrugëve konsiderohet faktor kyç për zhvillimin ekonomik të zonës. Rrugët e komunës kanë bazament të konsoliduar dhe premtojnë investime me cilësi të garantuar.
Ndërtimi i një ure lidhëse mbi lumin Drin i Zi do ta bënte komunën e Fushë Çidhnës vend tranzitor për zonat e Lurës, Arrasit, Reçit e Zall Dardhës. Kjo urë shkurton në mënyrë të ndjeshme distancën për në zonën turistike të Lurës.
6. Furnizimi me ujë dhe energji elektrikeNga katër fshatra që ka kjo komunë, me ujë të pijshëm furnizohet vetëm fshati Rrenxë e Blliçe ose 45% e komunitetit. Këto fshatra furnizohen nga linja e ujësjellësit të Peshkopisë dhe ekziston sistemi i shpërndarjes së ujit në çdo shtëpi. 55% e komunitetit furnizohen me ujë të pijshëm nga dy burime natyrore të cilat kanë kapacitet të ulët. Është evidentuar mundësia e furnizimit me ujë të kësaj pjese të komunitetit nëpërmjet vënies në funksionim të pompave me ngritje të ujit në ujësjellësin e ndërtuar në fshatin Çidhën të komunës Arras. Linja e furnizimit është realizuar tashmë deri tek çezmat publike.
Rrjeti i shpërndarjes së energjisë është funksional. Edhe n/stacioni elektrik ka kapacitet të mjaftueshëm për të gjithë komunën. Ajo që duhet riparuar është shtimi i orareve të furnizimit me energji elektrike, justifikuar kjo edhe me nivelin e ulët të humbjeve jo teknike dhe rregullshmërisë së pagimit të energjisë në masën 90% nga banorët.
Është evidentuar një mundësi për ndërtimin e një HEC-i të vogël në përroin e Gramës (fshati Rrenxë), i cili ka prurje të konsiderueshme dhe lartësi të madhe rënieje. Ndërtimi i këtij objekti do të sillte përfitime të shumanshme për komunën në drejtim të punësimit, etj.
7. Arsimi dhe zhvillimi profesionalNë komunën e Fushë Çidhnës ka pesë shkolla. dy prej tyre janë 9-vjeçare dhe katër të ciklit fil-lor. Aktualisht, numri i nxënësve është shtatëqind. Rastet e mosfrekuentimit të shkollës janë të papërfillshme.
Arsimi i mesëm kryhet në shkollat e Peshkopisë ose të komunave Kastriot dhe Arras. Distanca e përshkuar nga nxënësit që frekuentojnë arsimin e mesëm është relativisht e madhe për t’ u përshkuar në këmbë.
22
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
RArsimin e lartë e frekuentojnë shumë pak nxënës dhe kjo, jo për shkak të nivelit arsimor por të shkaqeve të tjera financiare me të cilat përballet kjo komunë. Flitet për rreth tetë nxënës që aktualisht vazhdojnë arsimin e lartë, kryesisht në Tiranë.
Zhvillimi profesional është i pallogaritshëm pavarësisht se nevoja për të është e domosdoshme dhe e kërkuar nga banorët, të cilët janë të ndërgjegjshëm për domosdoshmërinë e rritjes së nivelit të tyre profesional për të përballuar sfidat e zhvillimit. Po mendohet nga ana e komunës të planifikohet mundësimi i zhvillimit profesional në fushat më prioritare.
8. shëndetësiaNë komunën e Fushë Çidhnës ekziston një Qendër Shëndetësore dhe tre ambulanca me një personel in-fermier prej trembëdhjetë punonjësish dhe një mjeku, të cilët kryejnë një volum vizitash mjekësore rreth një mijë e katërqind në vit.
Ndihet nevoja për rritjen e kujdesit shëndetësor, si në sasi ashtu edhe në cilësi.
9. BiznesiPër sa i përket biznesit, ai aktualisht përfaqësohet nga njësitë tregtare dhe shërbimet, të cilat shkojnë deri në trembëdhjetë të tilla.
Biznesi, në kuptimin e mikrofermave, nuk është evidentuar, pasi niveli i daljes në treg me prodhime vendase është shumë i ulët për t’u konsideruar si biznes i mirëfilltë.
Evidentohet nevoja për trajnim në menaxhimin e potencialeve bujqësore dhe blegtorale të familjeve në këtë komunë. Gjithashtu, çelja e bizneseve të reja përpunuese apo edhe tregtuese është e lidhur me nivelin e prodhimit dhe të të ardhurave ekonomike.
10. Transporti dhe telekomunikacioniNevojat e komunitetit për transport udhëtarësh në drejtim të Peshkopisë dhe transporti i nxënësve për në shkolla, realizohet me tetë furgonë, të cilët janë pronë private e disa personave që i përdorin ato jo rregullisht dhe për t’u quajtur biznes i mirëfilltë, pasi gjendja e rrugëve dhe niveli i të ardhurave të banorëve sjell një marzh shumë të ulët fitimi. Kjo edhe për faktin se numri i udhëtarëve është shumë i ulët. Edhe transporti i mallrave bëhet me disa mjete pronë private, që aktivizohen në mënyrë sporadike dhe për sasi të vogla.
Telekomunikacioni është në nivel shumë të ulët, pasi nuk ka zyrë postare, nuk ka linja të telefonisë fikse por operohet vetëm me operatorët celularë. Në këto kushte, për internet është e vështirë të flitet. Po ashtu, valët televizive vijnë vetëm nëpërmjet antenave personale, pasi nuk ka ripetitor që të mundësojë mbulimin e kësaj zone me sinjalet e TVSH-së.
23
11. Vlerësimi i potencialeve turistikeAfërsia me Bjeshkët e Gramës (Korab) përbën një potencial të mundshëm për të menduar rreth aktivizimit të turizmit malor familjar, veror e dimëror. Ky potencial është i mundur pas përmirësimit të situatës së rrugëve që të çojnë në afërsi të Bjeshkëve. Këto Bjeshkë janë pjesë e territorit të komunës në masën 80%.
Gjithashtu, mund të organizohet shfrytëzimi i brigjeve të ulëta të lumit Drin i Zi si mikroplazhe verore shumë të pëlqyera nga zonat përreth.
24
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
iX. Analiza sWOT
S–Anëtefortaqëjanëidentifikuarsimbështetjepërzhvilliminekomunës
PRODHIME BuJQËSORE DHE BLEGTORALE TË TESTuARA EDHE NË TË KALuARËNKjo zonë është shquar për prodhime bujqësore dhe blegtorale me rendiment të lartë. Prodhimet e pemëtarisë kanë qenë të shumëllojshme dhe nga kjo zonë janë furnizuar edhe zona të tjera të Shqipërisë dhe duke patur cilësi të mirë janë eksportuar edhe jashtë vendit.
VLERAT MJEDISORE Vlerat mjedisore të zonës vazhdojnë të jenë të larta, pasi pothuajse mungojnë ndotjet e ndryshme aq shqetësuese për shumë zona të tjera. Klima është shumë e përshtatshme për gati të gjithë gamën e prodhimeve bujqësore. Reshjet e shumta, burimet natyrore dhe afërsia me lumin Drin i Zi e Setë si edhe tokat pjellore favorizojnë zhvillimin e bujqësisë dhe pemëtarisë. Zona është e pasur me pyje dhe kullota shumë të përshtatshme për zhvillimin e blegtorisë.
TRADITA E PuNËS DHE ARSIMIMITBanorët e zonës e kanë traditë brez pas brezi dhe kanë kualifikimin e nevojshëm në drejtim të punëve bujqësore dhe blegtorale. Gjithashtu banorët e zonës njihen historikisht si arsimdashës dhe të zgjuar. Banorët e kësaj zone kanë dhënë prova për iniciimin, realizimin dhe zbatimin e marrëveshjeve me zonat përreth për mbrojtjen e përbashkët të pronave të tyre.
STRuKTuRA E ZONËS Afërsia me Bjeshkët dhe zonat turistike si edhe shumëllojshmëria e florës dhe faunës, mund të tërheqin turistë dhe të apasionuar pas gjuetisë dhe alpinizmit. Aktivitetet e kësaj natyre mund të zhvillohen në të gjitha stinët e vitit.
SHuMËLLOJSHMËRIA E FLORËSFlora e kësaj zone është e pasur me shumë bimë të kërkuara nga industria farmaceutike si edhe me bimë të egra, si lajthia e egër që kërkohet shumë nga tregu ndërkombëtar. Klima e përshtatshme bën të mundur edhe kultivimin e lajthisë së butë, gjithashtu e kërkuar nga tregu i huaj dhe vendas.
VuLLNETI I AuTORITETEVE VENDORE DHE QENDROREIdentifikohet lehtë angazhimi i autoriteteve të qeverisjes vendore dhe qendrore në iniciativat zhvilluese të komunitetit duke shfaqur një vullnet bashkëpunimi me të gjithë aktorët e mundshëm për arritjen e niveleve më të larta të zhvillimit ekonomik.
25
W–Mundësitë potenciale që mund të shfrytëzohen në funksion të zhvillimit
MuNDËSITË E ZHVILLIMIT TË TuRIZMIT Bashkëpunimi me investitorë vendas dhe të huaj, pa përjashtuar diasporën, si edhe vetitë organizative, promovuese dhe bashkëpunuese mund të bëjnë të mundur zhvillimin e infrastrukturës së nevojshme për zhvillimin e turizmit malor, shoqëruar me zhvillimin e sporteve dimërore dhe gjuetisë. Kjo mundësi poten-ciale bazohet në strukturën e përshtatshme të relievit, faunës dhe florës së kësaj zone si edhe në tendencën e përmirësimit të infrastrukturës rrugore, furnizimit me ujë dhe energji elektrike si edhe komunikimit.
MuNDËSIA E RRITJES SË BIZNESEVE ME PËRDORIMIN E MIKROKREDIVE Sigurimi i mikrokredive nga institucionet bankare që veprojnë në qendrën e qarkut dhe mbulojnë këtë zonë po bëhen gjithnjë edhe më të mundshme dhe lehtësisht të realizueshme. Kjo mundësi bazohet edhe në politikat e zhvillimit që kanë qeverisja qendrore dhe ajo vendore, të cilat inkurajojnë bizneset bankare në kreditimin e fermerëve me synim mbështetjen e zhvillimit ekonomik të zonave rurale.
RRITJA E SASISË SË PRODHIMEVE TRADICIONALE NGA FERMERËTCilësia dhe sasia e tokës, klima dhe sigurimi i ujitjes mund të garantojnë rritjen e prodhimit të të gjitha produkteve bujqësore dhe pemëtarisë tradicionale. Nga eksperiencat e mëparshme mund të themi se prodhimi, minimalisht mund të dyfishohet ose trefishohet. Të njëjtën gjë mund të themi për prodhimet blegtorale tradicionale, bazuar në kullotat e përshtatshme dhe prodhimin e foragjereve.
MuNDËSIA E PRODHIMEVE TË REJA APO PAK TË ZHVILLuARA NË ZONËEksperiencat e testuara tashmë nga biznese sporadike tregojnë mundësinë potenciale për zhvillimin e prodhimeve të tjera pak të aplikuara më parë. Zhvillimin e prodhimit të këtyre produkteve e garanton edhe cilësia dhe sasia e burimeve ujore, pasuria e faunës dhe florës si edhe sipërfaqet dhe relievi i përshtatshëm për kultivimin e tyre.
APLIKIMI I MODELEVE TË BASHKËPuNIMIT NDËRMJET FERMERËVENjë mundësi potenciale për zhvillimin ekonomik të zonës është edhe shfrytëzimi i eksperiencave ndërkombëtare të organizimit të bashkëpunimit në prodhimin, përpunimin dhe tregtimin e produkteve. Kjo mundësi favorizohet edhe nga mundësia e zhvillimit profesional e menaxhues që planifikohet të sigurohet me ndihmën e qeverisjes vendore dhe asaj qendrore.
ZHVILLIMI I BIZNESEVE PËRPuNuESE DHE ATyRE TË GRuMBuLLIM-TREGTIMITQë tani evidentohet nevoja për ekzistencën e bizneseve përpunuese të produkteve bujqësore dhe blegtorale si dhe aktiviteteve grumbulluese dhe tregtuese. Këto lloj biznesesh paraqiten si nevojë, pasi shumë produkte mund të përpunohen pranë vendit të prodhimit duke ulur kostot e transportit të cilat janë të larta dhe garantimi i tregut për produktet në mënyrë individuale jo vetëm që është i vështirë
26
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
Rpor është edhe i kushtueshëm. Këto biznese mund të shërbejnë si nxitëse të prodhimit nga fermerët pasi bëhet i mundur garantimi i shitjes së prodhimit dhe planifikimi.
O–dobësitë reale dhe mënyrat e shmangies së tyre
MOSSHFRyTËZIMI I KAPACITETEVE EKZISTuESEDallohet qartë se prodhohet kryesisht për nevoja familjare dhe pak për t’u tregtuar, duke mos shfrytë-zuar në mënyrë maksimale kapacitetin prodhues të tokës. Kjo nuk ndodh për arsye se fermerët janë pak të interesuar për fitime apo mungon aftësia e tyre. Ka shkaqe objektive të cilat mund të elemino-hen me sigurimin e infrastrukturave normale, mundësimin e kreditimit, mundësimin e organizimeve bashkëkohore dhe garantimin e grumbullimit si edhe tregut të shitjes, që nxit shfrytëzimin maksimal të potencialeve prodhuese dhe përpunuese.
ORGANIZIM DHE INICIATIVA TË PAMJAFTuESHMEVështirësive objektive i shtohet edhe dobësia e shfaqur në organizimin e përpjekjeve të përbashkëta duke shfrytëzuar kapacitetet intelektuale që nuk mungojnë. Kjo vërtetohet edhe me faktin se në mënyrë sporadike, individë me iniciativë të lartë dhe aftësi organizimi të biznesit, kanë arritur progres jo të vogël. Kërkohet organizim përpjekjesh dhe bashkëpunim, i nxitur dhe përkrahur nga qeverisja vendore dhe ajo qendrore, që të ndërmerren iniciativa të përbashkëta, të cilat deri tani nuk janë të mjaftueshme për të folur për zhvillim ekonomik të konsiderueshëm.
BASHKËRENDIMI I PËRPJEKJEVENuk ekziston klima e përshtatshme e bashkëpunimit për të planifikuar veprime të përbashkëta dhe të ndërvarura. Ndoshta nevojitet ndihmë për të kryer studime konkrete, të cilat do ta bënin më të prekshëm rezultatin përfundimtar të bashkëpunimit. Është detyrë e administratës vendore dhe intelektualëve më të përgatitur që të ndërmarrin propozime dhe të zhvillojnë studime për të paraprirë bashkërendimin e përpjekjeve bazuar në platforma të qarta bashkëpunimi.
PRODHOHET KRyESISHT PËR NEVOJA VETIAKEPër sa kohë do të vazhdojë gjendja që familjet të prodhojnë vetëm për nevoja vetiake, nuk mund të flasim për biznes prodhues me drejtim bujqësor dhe blegtoral. Sasitë e vogla që tregtojnë familjet janë një shpresë e vogël në drejtim të zhvillimit ekonomik të zonës. Kërkohet që me iniciativa të komunës të nxitet fillimisht studimi i mundësive që ka çdo familje për të prodhuar me destinacion tregun dhe më pas organizimi për planifikimin e prodhimeve vjetore dhe organizimi për sigurimin e tregut. Shoqatat e biznesit në bazë të produkteve janë një mundësi e mirë për të filluar organizimin e përpjekjeve.
27
INFRASTRuKTuRA JO CILËSORE PËR TË PËRBALLuAR KuSHTET Mangësitë e infrastrukturave dallohen pjesërisht në infrastrukturën ujitëse dhe kulluese. Infrastruktura rrugore është e dobët dhe konsiderohet si faktori më i rëndësishëm në zhvillimin ekonomik të zonës. Mangësitë në furnizimin me ujë të pijshëm dhe energji elektrike si dhe mundësitë e kushtueshme të komunikimit luajnë rol negativ në zhvillimin ekonomik të zonës. Kërkohet planifikim i përmirësimit hap pas hapi të situatës, bazuar në një plan strategjik ku të gjithë aktorët që veprojnë në komunë duhet të gjejnë vetveten me detyra që kërkojnë impenjim dhe bashkëveprim.
T–Kërcënimet dhe shpjegimi i mënyrës së neutralizimit të tyre
MOSARRITJA E PËRMIRËSIMEVE TË DOMOSDOSHME NË INFRASTRuKTuRËMospërmirësimi i infrastrukturës rrugore dhe furnizimit me ujë dhe energji në kohë sa më të shpe-jtë si edhe mosrealizimi i planeve për ujitjen dhe kullimin e tokave, të cilësuara si ndër shkaqet kryesore të frenimit të zhvillimit, do të ndikonte në dekurajimin e fermerëve për të ndërmarrë iniciativa për shtimin e prodhimit dhe shndërrimin e aktiviteteve të tyre në biznese të mirëfillta me fitim të garantuar. Duke qenë se këto përmirësime janë shumë të kushtueshme dhe burimi i financimit mbetet kryesisht qeverisja qendrore dhe donacionet e huaja, rrezikohet mosrealizimi në kohë i këtyre investimeve. Qeverisja vendore, gjithsesi duhet të bëjë pjesën e saj të punës në përgatitjen e dokumentacionit të nevojshëm dhe lobimin për realizimin e tyre bazuar në planin strategjik të zhvillimit.
MOSANGAZHIMI I BANORËVE PËR SHKAK TË NEGLIZHENCËS NË INICIATIVA TË PËRBASHKËTANjë kërcënim serioz është edhe mosangazhimi i fermerëve në iniciativa të përbashkëta për shkak të mosbesimit ose të moskuptimit të rëndësisë së tyre. I del për detyrë qeverisjes vendore të ndër-marrë aksione sensibilizuese dhe trajnuese për të arritur mirëkuptimin e fermerëve dhe ngritjen e nivelit menaxhues e planifikues të tyre. Iniciativa të tilla duhet të jenë pjesë integrale e planeve strategjike afatshkurta. Gjithashtu, sugjerohet kryerja e studimeve të mirëfillta që do të shërbejnë për krijimin e besimit në realizimin e iniciativave të përbashkëta apo individuale që synojnë zhvil-limin e bizneseve të tyre.
THELLIMI I EMIGRIMIT TË BANORËVE TË RINJ DHE TË KuALIFIKuARNjë rrezik tjetër është migrimi dhe emigrimi i banorëve të kualifikuar, të cilët për arsye ekonomike do të zgjedhin largimin nga zhvillimi i pronave të tyre në komunë. Kjo pjesë e popullsisë është shumë ak-tive dhe konsiderohet humbje për të gjithë komunitetin. Sugjerohet edhe një herë realizimi i studimeve dhe informimi e trajnimi i banorëve për mundësitë e zhvillimit të bizneseve të tyre me fitim ndoshta disa herë më të madh se të ardhurat që mund të sigurojnë duke migruar apo emigruar.
28
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
RDEGRADIMI I AMBIENTITKuptohet se duhet marrë në konsideratë edhe kërcënimi i degradimit të tokave bujqësore, pyjeve, kullotave si edhe degradimi i elementeve të zhvillimit të blegtorisë në rast se nuk kushtohet vëmendja e duhur në ruajtjen dhe mbarështimin e tyre. Kjo gjë evidentohet dhe shumë shpejt duhen marrë masa për frenimin e degradimit me tendencë përmirësimin e tyre. Krijimi i klimës së besimit në suksesin e bizneseve vendase do të krijojë kushtet e duhura krahas investimeve të përqendruara.
MOSANGAZHIMI SA DuHET I QEVERISJES QENDRORE NË PËRMIRËSIMIN E SITuATËS Një kërcënim që duhet marrë parasysh për t’u eleminuar sa më parë është mosngritja në nivelin e duhur të angazhimit të administratës publike vendore dhe qendrore duke u nisur edhe nga fakti i ruajtjes së gjendjes pezull deri sa të marrë drejtimin e duhur çështja e ndërtimit të Hidrocentralit të Skavicës, liqeni i së cilës përmbyt një pjesë të konsiderueshme të sipërfaqeve të disa fshatrave. Studime alterna-tive që parashikojnë skenarë të mundshëm zgjidhjeje janë të domosdoshme për t’u përfshirë në planet strategjike, ku edhe shmangia e efekteve sociale me pasoja dëmtuese do të jenë të përfshira.
29
Mat
rica
e P
lani
t str
ateg
jik
X. K
omun
a e
Fush
ë Ç
idhn
ës n
ë vi
tin 2
015
do të
jetë
një
kom
unë
e fo
kusu
ar n
ë rr
itjen
e p
rodh
imit
bujq
ësor
e b
legt
oral
duk
e sh
fryt
ëzua
r ef
ektiv
isht
bu-
rim
et d
he g
aran
tuar
një
infr
astr
uktu
rë c
ilëso
re, k
u at
mos
fera
e b
ashk
ëpun
imit
mes
biz
nesi
t dhe
qev
eris
jes v
endo
re ë
shtë
efe
ktiv
e dh
e ku
mun
dëso
het
vetë
punë
sim
i va
zhdu
eshë
m d
he tr
eg i
qënd
rues
hëm
për
pro
dukt
et e
biz
nese
ve të
kom
unës
syni
met
Fush
aO
bjek
tivat
Prog
ram
etPr
ojek
tet
Nr.
Synimi1:
Gar
antim
i i
shër
bim
eve
qeve
risës
e ba
shkë
koho
re
që m
undë
son
adm
inis
trim
ef
ektiv
dhe
efi
çent
të
aset
eve
publ
ike
dhe
krijo
n ku
shte
t pë
r zhv
il-lim
in n
jerë
zor
dhe
soci
al-
ekon
omik
të
qënd
rues
hëm
në
kom
unë
Qeverisje dhe administrim
1.1
Ofr
imi i
qev
er-
isje
s ven
dore
që
i pë
rgjig
jet n
ë ko
hë
dhe
cilë
si k
ërke
-sa
ve d
he n
evoj
ave
të k
omun
itetit
duk
e ap
likua
r mod
ele
të
suks
essh
me
qeve
r-is
jeje
.
1.1.
1 In
fras
trukt
urë
Rik
onst
ruks
ioni
i go
dinë
s së
kom
unës
dhe
kom
plet
imi m
e pa
jisje
t e n
evoj
shm
e1
Rre
thim
i dhe
gje
lbër
imi i
god
inës
së k
omun
ës2
Ndë
rtim
i i p
arku
t të
push
imit
në fs
hatin
Rre
nxë
3
1.1.
2 M
broj
. am
bien
ti
Mbr
ojtja
e b
rigje
ve d
he g
jelb
ërim
i i P
ërro
it të
Gra
mës
4Py
llëzi
mi i
zon
ave
të z
hves
hura
të k
omun
ës5
Ndë
rtim
i i k
anal
eve
të u
jëra
ve të
zez
a të
fsha
tit B
lliçe
6Pë
rfund
imi i
pro
jekt
it pë
r mbr
ojtje
n dh
e mirë
mba
jtjen
e pa
suriv
e pyj
ore t
ë kom
unës
7
1.1.
3 N
gritj
e pr
ofe-
sion
ale
Apl
ikim
i i p
rogr
amit
ALF
A p
ër k
onta
bilit
etin
në
adm
inis
tratë
n e
kom
unës
(b
lerje
, tra
jnim
)8
Rea
lizim
i i tr
ajni
mit
të p
unon
jësv
e të
adm
inis
tratë
s sip
as sp
ecia
litet
eve
9N
gritj
a e
njës
isë
orga
niza
tive
të z
hvill
imit
prof
esio
nal
10
1.1.
4 K
ryer
je st
u-di
mes
h
Stud
imi m
bi e
fekt
et e
kono
mik
e e
soci
ale
që sj
ell n
dërti
mi i
liqe
nit t
ë H
EC-it
të
Skav
icës
11
Reg
jistri
mi i
pro
nave
pub
like
dhe
krye
rja e
stud
imit
për m
undë
sitë
e m
enax
-hi
mit
të ty
re m
e efi
çenc
ë12
Kry
erja
e st
udim
it pë
r dis
iplin
imin
e u
jëra
ve të
zez
a dh
e të
bar
dha
13St
udim
i për
një
sist
em të
dife
renc
uar t
ë ta
ksav
e dh
e ta
rifav
e ve
ndor
e14
Arsimim dhe zhvil-lim profesional
1.2
Nor
mal
izim
i i
mës
imdh
ënie
s dhe
si
gurim
i i z
hvill
im-
it të
kap
acite
teve
të
puno
njës
ve n
ë ak
-tiv
itete
t eko
nom
ike
më
të rë
ndës
ishm
e
1.2.
1 In
fras
trukt
urë
fizik
e sh
kollo
re
Ngr
itja
e bi
blio
tekë
s let
rare
dhe
shke
ncor
e në
am
bien
tet e
shko
llës s
ë m
esm
e15
Rre
thim
i dhe
gje
lbër
imi i
shko
llës 9
-vje
çare
Fus
hë A
lie (e
re)
16R
reth
imi d
he g
jelb
ërim
i i sh
kollë
s fillo
re R
renx
ë17
Rre
thim
i dhe
gje
lbër
imi i
shko
llës 9
-vje
çare
Blli
çe18
1.2.
2 N
gritj
e pr
ofe-
sion
ale
Rea
lizim
i i k
ursi
t të
kual
ifiki
mit
për b
legt
orët
e k
omun
ës19
Real
izim
i i k
ursit
të k
ualifi
kim
it të
ferm
erëv
e me d
rejti
m b
ujqë
sinë d
he fr
utik
ultu
rën
20R
ealiz
imi i
një
kur
si k
ualifi
kim
i në
ndih
më
të b
letë
rritë
sve
dhe
kulti
vues
ve të
bi
mëv
e m
edic
inal
e21
shëndetësi
1.3
Ofr
imi i
shër
-bi
mit
parë
sor
shën
detë
sor n
ë ko
hë d
he m
e ci
lësi
pë
r të
gjith
ë ba
n-or
ët e
kom
unës
1.3.
1 In
fras
trukt
urë
e sh
ërbi
mit
shën
det.
Plot
ësim
i i b
azës
së n
evoj
shm
e mat
eria
le p
ër Q
endr
ën S
hënd
etës
ore d
he am
bula
ncat
22Pa
jisja
e Q
endr
ës S
hënd
etës
ore
me
një
auto
ambu
lanc
ë23
Pajis
ja e
am
bula
ncav
e m
e fr
igor
iferë
për
ruaj
tjen
e va
ksin
ave
241.
3.2
Ngr
itje
prof
e-si
onal
eTr
ajni
mi i
per
sone
lit m
jekë
sor
251.
3.3
Ndë
rgje
gjës
im
publ
iku
Prod
him
i i fl
etë
vola
ntev
e pë
r inf
orm
imin
e p
opul
latë
s për
çës
htje
t dhe
pro
b-le
met
shën
detë
sore
26
30
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
syni
met
Fush
aO
bjek
tivat
Prog
ram
etPr
ojek
tet
Nr.
Synimi2:
Sigu
rimi i
st
anda
rteve
no
rmal
e pë
r in
fras
trukt
urën
dhe
shër
bim
et
publ
ike
në të
gj
ithë
kom
u-në
n, p
ër t ’
i pa
rapr
irë d
he
mbë
shte
tur
zhvi
llim
it ek
onom
ik d
he
soci
al
Transport dhe telekomunikacion2.
1 O
rgan
izim
i i
shër
bim
it të
tran
s-po
rtit t
ë ud
hëta
rëve
dh
e m
allra
ve d
he
mun
dësi
mi i
shër
-bi
mev
e të
kom
uni-
kim
it e
info
rmim
it m
e m
jete
ele
k-tro
nike
duk
e pa
tur
para
sysh
kër
kesa
t zh
villi
mor
e të
ko
mun
itetit
2.1.
1. O
rgan
izim
i tra
nspo
rtit t
ë au
tom
-je
teve
Org
aniz
imi i
dis
peçe
risë
së tr
ansp
ortit
me
pose
dues
it e
auto
mje
teve
në
kom
unë
27O
rgan
izim
i i tr
ansp
ortit
me
mje
te të
nxë
nësv
e pë
r t’i
hapu
r rru
gë p
ërqë
ndrim
it dh
e ci
lësi
së së
ars
imim
it28
2.1.
2 In
fras
trukt
urë
kom
unik
imi t
elef
onik
dh
e te
levi
ziv
Proj
ektim
i dhe
ndë
rtim
i i li
dhje
s tel
efon
ike
kabl
lore
me
rrje
tin k
ombë
tar d
he
shër
bim
in p
osta
r29
Vend
osja
e n
jë a
nten
e te
levi
zive
për
mun
dësi
min
e sh
ikue
shm
ëris
ë së
kan
alev
e te
levi
zive
pub
like
30
infrastrukturë rrugore
2.2
Arr
itja
e st
an-
dard
eve
norm
ale
të in
fras
trukt
urës
rr
ugor
e në
kom
unë
2.2.
1 In
fras
trukt
urë
rrug
ore
Rik
onst
ruks
ioni
i 25
km
rrug
ë ru
rale
31
Sist
emim
-asf
altim
i i 6
km
rrug
ë Q
endë
r Kom
unë–
Rru
gë k
ryes
ore
32
Ndë
rtim
i i 2
rrug
ëve
të b
rend
shm
e në
kom
unë
33
Ndë
rtim
i i p
asar
elës
në
Përr
oin
e G
ram
ës34
Furnizim me ujë dhe energji
2.3
Arr
itja
e ni
velit
mes
atar
në
nive
l kom
bëta
r pë
r fur
nizi
min
me
ujë
të p
ijshë
m d
he
ener
gji e
lekt
rike
2.3.
1 K
ryer
je st
u-di
mes
hK
ryer
ja e
stud
imit
për m
undë
sinë
e n
dërti
mit
të n
jë H
EC-i
në P
ërro
in e
Gra
mës
35
2.3.
2 In
fras
trukt
urë
furn
izim
iPë
rfun
dim
i i n
dërti
mit
të u
jësj
ellë
sit t
ë So
poni
kës
36
31
syni
met
Fush
aO
bjek
tivat
Prog
ram
etPr
ojek
tet
Nr.
Synimi3:
Shtim
i i
llojs
hmër
isë
dhe
qën-
drue
shm
ëris
ë së
biz
nese
ve
prod
hues
e,
përp
unue
se
dhe
tregt
uese
në
kom
unë
duke
shfr
ytë-
zuar
pot
enci
a-le
t nat
yror
e,av
anta
zhet
e
zonë
sdh
e m
od-
elet
efe
ktiv
e të
ba
shkë
puni
mit
në b
izne
s
Bujqësi
3.1
Ofr
imi i
in
fras
trukt
urës
fiz
ike
optim
ale
dhe
shtim
i i n
johu
rive
tek
ferm
erët
për
ku
ltivi
min
dhe
sh-
timin
e p
rodh
imev
e bu
jqës
ore
duke
sh
fryt
ëzua
r mak
-si
mal
isht
trad
itën
dhe
pote
ncia
let e
ko
mun
ës
3.1.
1 N
gritj
e ka
pac-
itete
sh
Ofr
imi i
kur
seve
të tr
ajni
mit
për f
erm
erët
për
çës
htje
të b
ujqë
sisë
dhe
për
-do
rimit
të m
ekan
ikës
buj
qëso
re37
Ngr
itja
e Sh
oqat
ës së
Fer
mer
ëve
me
drej
tim B
ujqë
sor
38
3.1.
2 K
ryer
je st
u-di
mes
hK
ryer
ja e
stud
imit
për r
ritje
n e
prod
him
it në
frut
ikul
turë
n tra
dici
onal
e në
për
-pu
thje
me
kërk
esat
e tr
egut
39
3.1.
3 In
fras
trukt
urë
vadi
tëse
Ndë
rtim
i i k
anal
it va
ditë
s Set
ë–Fu
shë A
lie40
Rik
onst
ruks
ioni
i ka
nale
ve v
aditë
se n
ë B
lliçe
41
Rik
onst
ruks
ioni
i re
zerv
uarit
në
Rre
nxë
42
Blegtori
3.2
Shtim
i i v
olu-
mit
dhe
cilë
sisë
së
mba
rësh
timit
të
bleg
toris
ë tra
di-
cion
ale,
kry
esis
ht
të g
jedh
it, d
he të
në
npro
dukt
eve
bleg
tora
le d
uke
nx-
itur r
ritje
n e
nive
lit
të p
ërpu
nim
it të
pë
rqën
drua
r të
prod
ukte
ve të
tjer
a
3.2.
1 K
ryer
je st
u-di
mes
hK
ryer
ja e
stud
imit
për p
ërm
irësi
min
raco
r të
gjed
hit
43
3.2.
2 N
gritj
e pr
ofe-
sion
ale
Ofr
imi i
kur
seve
të k
ualifi
kim
it pë
r për
mirë
sim
in ra
cor t
ë gj
edhi
t44
3.2.
3 Sh
ërbi
m v
et-
erin
arVa
ksin
imi p
erio
dik
i gje
dhit
dhe
të im
tave
sipa
s nor
mav
e të
për
cakt
uara
45
3.2.
4 N
xitje
e b
izne
sit
bleg
tora
l
Ngr
itja
e dy
min
iferm
ave
për m
barë
shtim
in e
ble
gtor
isë
46
Ngr
itja
e Sh
oqat
ës së
Ble
gtor
ëve
të K
omun
ës47
32
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
syni
met
Fush
aO
bjek
tivat
Prog
ram
etPr
ojek
tet
Nr.
Biznes
3.3
Rrit
ja e
num
rit
dhe
cilë
sisë
org
a-ni
zativ
e të
biz
ne-
seve
pro
dhue
se e
pë
rpun
uese
si e
dhe
nxitj
a e
prod
hi-
mev
e të
reja
për
tre
g, n
ë nj
ë kl
imë
bash
këpu
nim
i me
bizn
eset
treg
tues
e dh
e qe
verin
ë ko
-m
unar
e
3.3.
1 N
xitje
e in
stal
-im
it të
biz
nese
ve
Ndë
rtim
i i d
y ba
xhov
e në
Blli
çe d
he F
ushë
–Alie
48N
dërti
mi i
një
treg
u pë
r shi
tjen
e pr
oduk
teve
buj
qëso
re d
he b
legt
oral
e49
Ngr
itja
e nj
ë qe
ndre
që
të sh
ërbe
jë si
inku
bato
r biz
nesi
për
shër
bim
et q
ë m
un-
gojn
ë në
kom
unë
50
Inku
rajim
i i n
gritj
es së
një
loka
li tre
gtue
s të
obje
ktev
e su
veni
r51
3.3.
2 K
ryer
je st
u-di
mes
hSt
udim
i lid
hur m
e ak
tiviz
imin
dhe
nxi
tjen
e pr
odhi
mev
e ar
tizan
ale
52St
udim
i për
rritj
en e
aktiv
itetit
të g
rum
bulli
mit
dhe p
ërpu
nim
it të
bim
ëve m
edic
inal
e53
3.3.
3 N
gritj
e pr
ofe-
sion
ale
Zhvi
llim
i i k
ursi
t për
men
axhi
min
fina
ncia
r të
ferm
ave
të v
ogla
54
Turizëm
3.4
Krij
imi i
kus
h-te
ve d
he m
bësh
tetja
e
zhvi
llim
it të
agr
o-tu
rizm
it, tu
rizm
it m
alor
dhe
fam
iljar
3.4.
1 N
gritj
e pr
ofe-
sion
ale
Kry
erja
e n
jë st
udim
i për
iden
tifiki
min
e m
undë
sive
për
zhv
illim
in e
turiz
mit
55K
ryer
ja e
një
kur
si tr
ajni
mi p
ër a
grot
uriz
min
dhe
turiz
min
fam
iljar
mal
or56
3.4.
2 In
fras
trukt
urë
mbë
shte
tëse
Ndë
rtim
i i rr
ugës
alp
ine
Sllo
vë–G
ram
ë (K
orab
) në
bash
këpu
nim
me
kom
unën
e
Sllo
vës
57
33
Xi. Formularët sipas fushave të zhvillimit
Proçesi i hartimit të PZhS kërkon kontributin e shumë aktorëve dhe këta formularë u menduan të lehtësonin kontributin e pjesëmarrësve duke i fokusuar ata në fushat ku kanë dijeni më të shumta.
Forma e përdorur lejon pjesëmarrësit për t’u shprehur strategjikisht dhe në mënyrë konçize për vep-rimet që duhen kryer për arritjen e objektivave.
Formulari parashikon paraqitjen e treguesve sektorialë që ndihmojnë të gjithë aktorët, jo vetëm për analizimin e gjendjes aktuale dhe planifikimin e veprimeve që duhen kryer për përmirësimin e situatës, por edhe për monitorimin e vazhdueshëm vit pas viti të treguesve dhe indikatorëve që do të përcaktohen për këtë synim.
Formularët sipas fushave ndihmojnë edhe në realizimin praktik të mbledhjes së mendimeve dhe propozimeve nga individë apo grupe të fokusuara.
Grupet kryesore e kanë më të lehtë praktikisht për të punuar e gjykuar për përfshirjen e të gjitha mendimeve e propozimeve të mbledhura nga aktorët.
Këta formularë do të shërbejnë si udhërrëfyes sektorialë për proçesin e zbatimit dhe monitorimit dhe konsiderohen si dokumenta të gjallë, ku elementët e tij do të plotësohen e përmirësohen vazhdi-misht.
Formularët sipas fushave të zhvillimit, jo vetëm që ndikojnë në unifikimin e proçedurave dhe lehtësojnë matjen e zbatimit të strategjisë, por konsiderohen si ura lidhëse ndërmjet realitetit dhe elementëve strategjikë të planifikuar.
Mendojmë që formularët me të dhëna sipas fushave të jenë pjesë e këtij dokumenti dhe besojmë se do të plotësohen me të gjithë elementët që në fazën e parë të zbatimit të strategjisë së zhvillimit dhe do t’i shërbejnë proçesit të zbatimit ashtu siç i shërbyen edhe proçesit të përpilimit të strategjisë së zhvillimit.
34
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
RsT
RAT
EG
JiA
AFA
TM
EsM
E E
Zh
ViL
LiM
iT T
ë K
OM
UN
ës
FUsh
ë Ç
idh
ëN
sE
KTO
Ri i
Zh
ViL
LiM
iTA
dM
iNis
TR
iMi P
UB
LiK
OB
JEK
TiV
iO
frim
i i q
ever
isje
s ven
dore
që
i për
gjig
jet n
ë ko
hë d
he c
ilësi
kër
kesa
ve d
he n
evoj
ave
të k
omun
itetit
duk
e ap
likua
r mod
ele
të su
kses
shm
e qe
veris
jeje
PRO
GR
AM
ET
Infr
astru
ktur
ë M
broj
tje e
am
bien
titN
gritj
e pr
ofes
iona
leK
ryer
je st
udim
esh
PRO
JEK
TE
TPe
riud
ha e
zb
atim
itK
osto
e
përa
fërt
, lek
ëZ
batu
esK
ontr
ibue
s
1R
ikon
stru
ksio
n i g
odin
ës së
Kom
unës
dhe
kom
plet
imi m
e pa
jisje
t e n
evoj
shm
e2
Rre
thim
i dhe
gje
lbër
imi i
god
inës
së K
omun
ës3
Apl
ikim
i i p
rogr
amit
ALF
A p
ër k
onta
bilit
etin
në
adm
inis
tratë
n e
kom
unës
(ble
rje, t
rajn
im)
4N
dërti
mi i
një
par
ku p
ushi
mi n
ë fs
hatin
Rre
nxë
5M
broj
tja e
brig
jeve
dhe
gje
lbër
imi m
bi p
ërro
in e
Gra
mës
6Py
llëzi
mi i
zon
ave
të z
hves
hura
të k
omun
ës7
Ndë
rtim
i i k
anal
eve
të u
jëra
ve të
zez
a të
fsha
tit B
lliçe
8R
ealiz
imi i
traj
nim
it të
pun
onjë
sve
të a
dmin
istra
tës s
ipas
spec
ialit
etev
e9
Krij
imi i
Një
sisë
Org
aniz
ativ
e të
Zhv
illim
it Pr
ofes
iona
l 10
Stud
imi m
bi e
fekt
et e
kono
mik
e dh
e so
cial
e që
sjel
l ndë
rtim
i i li
qeni
t të
HEC
-it të
Ska
vicë
s11
Regj
istrim
i i p
rona
ve p
ublik
e dhe
kry
erja
e nj
ë stu
dim
i për
mun
dësit
ë e m
enax
him
it të
tyre
me e
fiçen
cëT
RE
GU
Esi
T Q
ë L
idh
EN
ME
sE
KTO
RiN
E Z
hV
iLL
iMiT
IND
IKAT
OR
ËT
E M
ATJE
S SË
ZH
VIL
LIM
IT
Treg
uesi
sasi
aN
jësi
ash
ënim
e sh
pjeg
uese
Em
ërte
sa e
indi
kato
rit
sasi
aN
jësi
a20
0620
151
Nr.
i pun
onjë
sve
të a
dm. s
ë K
omun
ës12
18
2N
r. i i
nstit
ucio
neve
shte
tëro
re q
ë ve
proj
në n
ë ko
mun
ë3
5
3N
r. i p
unon
jësv
e në
mar
rëdh
ënie
pu
ne m
e ad
min
istra
tën
shte
tëro
re63
80
4N
r. i p
ensi
onis
tëve
300
300
5N
dërm
arrje
t sht
etër
ore
(list
o)6
Nr.
i kës
hillt
arëv
e13
13st
rate
gji d
he P
lane
Kom
bëta
re a
po R
ajon
ale
që
ndik
ojnë
në
këtë
sek
tor
Zhv
illim
i7
Nr.
i kry
eple
qve
44
Stra
tegj
ia K
ombë
tare
e Z
hvill
imit
Ekon
omik
e S
ocia
lK
RY
ETA
Ri i
KO
MU
Në
s
35
sTR
ATE
GJi
A A
FAT
ME
sME
E Z
hV
iLL
iMiT
Të
KO
MU
Në
s FU
shë
Çid
hë
NsE
KTO
Ri i
Zh
ViL
LiM
iT
BU
JQë
si
OB
JEK
TiV
iO
frim
i i in
fras
trukt
urës
fizi
ke o
ptim
ale
dhe
shtim
i i n
johu
rive
tek
ferm
erët
për
kul
tivim
in d
he sh
timin
e p
rodh
imev
e bu
jqës
ore
duke
sh
fryt
ëzua
r mak
sim
alis
ht tr
aditë
n dh
e po
tenc
iale
t e k
omun
ësPR
OG
RA
ME
TN
gritj
e ka
paci
tete
shK
ryej
e st
udim
esh
Infr
astru
ktur
ë va
ditë
se
PRO
JEK
TE
TPe
riud
ha e
zb
atim
itK
osto
e
përa
fërt
,lekë
Zba
tues
Kon
trib
ues
1R
ealiz
imi i
kur
seve
të tr
ajni
mit
për f
erm
erët
dhe
mek
anik
ën b
ujqë
sore
2K
ryer
ja e
stud
imit
për r
ritje
n e
prod
him
it në
frut
ikul
turë
n tra
dici
onal
e në
për
puth
je m
e tre
gun
3N
dërti
mi i
kan
alit
vadi
tës S
etë–
Fush
ë Alie
4R
ikon
stru
ksio
ni i
dy k
anal
eve
vadi
tëse
Blli
çe5
Rik
onst
ruks
ioni
i re
zerv
uarit
Rre
nxë
6Pë
rfun
dim
i i p
roje
ktit
për m
broj
tjen
dhe
mirë
mba
jtjen
e p
asur
ive
pyjo
re të
kom
unës
TR
EG
UE
siT
Që
Lid
hE
N M
E s
EK
TOR
iN E
Zh
ViL
LiM
iT
IND
IKAT
OR
ËT
E M
ATJE
S SË
ZH
VIL
LIM
IT
Treg
uesi
sasi
aN
jësi
ash
ënim
e sh
pjeg
uese
Em
ërte
sa e
indi
kato
rit
sasi
aN
jësi
a20
0620
151
Sipë
rfaq
ja e
kom
unës
1500
1500
ha2
Sipë
rfaq
ja p
ër p
rodh
. buj
q.50
050
0ha
3Si
përf
aqja
e d
ru-f
ruto
rëve
1010
0ha
4Si
përf
aqja
e v
resh
tave
10
100
ha5
Sipë
rfaq
ja e
kul
lota
ve50
050
0ha
6N
r. i m
ikro
-fer
mav
e50
200
copë
7Pr
odhi
mi v
jeto
r i p
erim
eve
1000
3000
kv8
Prod
him
i vje
tor i
frut
ave
1500
2000
kv9
Nr.
i akt
ivite
teve
për
punu
ese
100
300
copë
stra
tegj
i dhe
Pla
ne K
ombë
tare
apo
Raj
onal
e që
ndi
kojn
ë në
kë
të s
ekto
r Z
hvill
imi
10N
r. i m
akin
eriv
e bu
jqës
ore
1040
copë
11N
r. i a
utom
jete
ve të
tran
spor
tit13
20co
pë1
Stra
tegj
ia K
ombë
tare
e Z
hvill
imit
Ekon
omik
e S
ocia
l2
Stra
tegj
ia e
Zhv
illim
it të
Qar
kut
KR
YE
TAR
i i K
OM
UN
ës
36
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
sTR
ATE
GJi
A A
FAT
ME
sME
E Z
hV
iLL
iMiT
Të
KO
MU
Në
s FU
shë
Çid
hë
NsE
KTO
Ri i
Zh
ViL
LiM
iT
B
LE
GTO
Ri
OB
JEK
TiV
iSh
timi i
vol
umit
dhe
cilë
sisë
së m
barë
shtim
it të
ble
gtor
isë
tradi
cion
ale,
kry
esis
ht të
gje
dhit
dhe
të n
ënpr
oduk
teve
ble
gtor
ale
duke
nxi
tur
rritj
en e
niv
elit
të p
ërpu
nim
it të
për
qend
ruar
të p
rodu
ktev
e të
tjer
a.PR
OG
RA
ME
TK
ryer
je st
udim
esh
Ngr
itje
prof
esio
nale
Shër
bim
vet
erin
arN
xitje
e b
izne
sit b
legt
oral
.
PRO
JEK
TE
TPe
riud
ha e
zb
atim
itK
osto
e
përa
fërt
,lekë
Zba
tues
Kon
trib
ues
1N
dërti
m i
2 ba
xhov
e në
Blli
çe d
he F
ushë
Alie
2008
2009
2K
rijim
i i 2
min
iferm
ave
me
drej
tim b
legt
oral
2008
2011
3K
ryer
ja e
stud
imit
dhe
kurs
eve
të k
ualifi
kim
it pë
r për
mirë
sim
in ra
cor t
ë gj
edhi
t4
Vaks
inim
i per
iodi
k i g
jedh
it dh
e të
imta
ve si
pas n
orm
ave
të st
udiu
ara
TR
EG
UE
siT
Që
Lid
hE
N M
E s
EK
TOR
iN E
Zh
ViL
LiM
iT
IND
IKAT
OR
ËT
E M
ATJE
S SË
ZH
VIL
LIM
IT
Treg
uesi
sasi
aN
jësi
ash
ënim
e sh
pjeg
uese
Em
ërte
sa e
indi
kato
rit
sasi
aN
jësi
a20
0620
151
Sipë
rfaq
ja e
kom
unës
1500
1500
Ha
2Si
përfa
qja p
ër p
rodh
ime f
orag
jere
100
200
Ha
3Si
përf
aqja
e k
ullo
tave
500
500
Ha
4N
r. i b
agët
ive
të im
ta50
0080
00K
rerë
5N
r. i g
jedh
ëve.
1500
2500
Kre
rë6
Nr.
i shp
endë
ve30
0050
00K
rerë
7N
r. i m
ikro
-fer
mav
e50
200
Cop
ë8
Prod
him
i vje
tor i
mja
ltit
510
Kv
9Pr
odhi
mi v
jeto
r i p
eshk
ut0
0K
vst
rate
gji d
he P
lane
Kom
bëta
re a
po R
ajon
ale
që n
diko
jnë
në
këtë
sek
tor
Zhv
illim
i10
Prod
him
i vje
tor i
per
imev
e10
0030
00K
v11
Prod
him
i vje
tor i
frut
ave
1500
2000
Kv
1St
rate
gjia
Kom
bëta
re e
Zhv
illim
it Ek
onom
ik e
Soc
ial
12N
r. i a
ktiv
itete
ve p
ërpu
nues
e1
3C
opë
2St
rate
gjia
e Z
hvill
imit
të Q
arku
t 13
Nr.
i ble
gtor
ëve
100
300
Cop
ëK
RY
ETA
Ri i
KO
MU
Në
s
37
sTR
ATE
GJi
A A
FAT
ME
sME
E Z
hV
iLL
iMiT
Të
KO
MU
Në
s FU
shë
Çid
hë
NsE
KTO
Ri i
Zh
ViL
LiM
iTiN
FRA
sTR
UK
TU
Rë
RR
UG
OR
EO
BJE
KT
iVi
Arr
itja
e st
anda
rteve
nor
mal
e të
infr
astru
ktur
ës rr
ugor
e në
kom
unë
PRO
GR
AM
ET
Infr
astru
ktur
ë rr
ugor
e
PRO
JEK
TE
TPe
riud
ha e
zb
atim
itK
osto
e
përa
fërt
,lekë
Zba
tues
Kon
trib
ues
1R
ikon
stru
ksio
ni i
25 k
m rr
ugë
rura
le20
0820
1015
,000
,000
2Si
stem
im-a
sfal
timi i
6 k
m rr
ugë
Qen
dër K
omun
e–R
rugë
kry
esor
e20
0820
1340
,000
,000
3N
dërti
mi i
dy
rrug
ëve
të b
rend
shm
e në
kom
unë
2008
2010
8,00
0,00
04
Ndë
rtim
i i n
jë pa
sare
le n
ë pë
rroi
n e
Gra
mës
2008
2009
5,00
0,00
0T
RE
GU
Esi
T Q
ë L
idh
EN
ME
sE
KTO
RiN
E Z
hV
iLL
iMiT
IND
IKAT
OR
ËT
E M
ATJE
S SË
ZH
VIL
LIM
IT
Treg
uesi
sasi
aN
jësi
ash
ënim
e sh
pjeg
uese
Em
ërte
sa e
indi
kato
rit
sasi
aN
jësi
a20
0620
151
Rru
gë ru
rale
gjit
hsej
2530
km2
Rru
gë ru
rale
të ri
kons
trukt
uara
km3
Rru
gë ru
rale
të p
arik
onst
rukt
uara
250
km
4G
jatë
sia e
rrugë
s nac
iona
le q
ë lid
h ko
mun
ën m
e qyt
etin
më t
ë afë
rt12
12km
5R
rugë
të b
rend
shm
e4
5km
6Pë
r sa
orë
përs
hkoh
et rr
uga
nga
qyte
ti m
ë i a
fërt
deri
në k
omun
ë1
0.5
orë
stra
tegj
i dhe
Pla
ne K
ombë
tare
apo
Raj
onal
e që
ndi
kojn
ë në
kët
ë se
ktor
Zhv
illim
i1
Stra
tegj
ia K
ombë
tare
e Z
hvill
imit
Ekon
omik
e S
ocia
l2
Stra
tegj
ia e
Zhv
illim
it të
Qar
kut
KR
YE
TAR
i i K
OM
UN
ës
38
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
sTR
ATE
GJi
A A
FAT
ME
sME
E Z
hV
iLL
iMiT
Të
KO
MU
Në
s FU
shë
Çid
hë
NsE
KTO
Ri i
Zh
ViL
LiM
iTFU
RN
iZiM
ME
UJë
dh
E E
NE
RG
Ji E
LE
KT
RiK
EO
BJE
KT
iVi
Arr
itja
e ni
velit
mes
atar
në
rang
ven
di n
ë dr
ejtim
të fu
rniz
imit
me
ujë
të p
ijshë
m d
he e
nerg
ji el
ektri
kePR
OG
RA
ME
TK
ryer
je st
udim
esh
Infr
astru
ktur
ë fu
rniz
imi
PRO
JEK
TE
TPe
riud
ha e
zb
atim
itK
osto
e
përa
fërt
,lekë
Zba
tues
Kon
trib
ues
1K
ryer
ja e
stud
imit
për m
undë
sinë
e n
dërti
mit
të n
jë H
EC-i
në p
ërro
in e
Gra
mës
2K
ryer
ja e
stud
imit
për d
isip
linim
in e
ujë
rave
të z
eza
dhe
të b
ardh
a3
Përf
undi
mi i
ndë
rtim
it të
ujë
sjel
lësi
t të
Sopo
nikë
s4
Rea
lizim
i i rr
jetit
shpë
rnda
rës t
ë uj
it të
pijs
hëm
T
RE
GU
Esi
T Q
ë L
idh
EN
ME
sE
KTO
RiN
E Z
hV
iLL
iMiT
IN
DIK
ATO
RË
T E
MAT
JES
SË Z
HV
ILLI
MIT
Treg
uesi
sasi
aN
jësi
ash
ënim
e sh
pjeg
uese
Em
ërte
sa e
indi
kato
rit
sasi
aN
jësi
a20
0620
151
Nr.
i ujë
sjel
lësv
e2
4co
pë2
Sa o
rë n
ë di
të k
a uj
ë të
pijs
hëm
1024
orë
3N
ë sa
% të
shtë
pive
mbë
rrin
rr
jeti
i ujë
sjel
lësi
t50
100
%
4K
onsu
mi i
ujit
të p
ijshë
m p
ër fr
ymë
4080
litra
5Ta
rifa
e uj
it të
pijs
hëm
300
300
lekë
/mua
j6
Nr.
i kab
inav
e el
ektri
ke7
10co
pë7
Kon
sum
i mes
atar
për
frym
ëkW
/ orë
8Sa
orë
në
ditë
ka
ener
gji e
lekt
rike
1224
orë
stra
tegj
i dhe
Pla
ne K
ombë
tare
apo
Raj
onal
e që
ndi
kojn
ë në
kë
të s
ekto
r Z
hvill
imi
9N
ivel
i i p
ages
ave
të e
nerg
jisë
(%)
9010
0%
10K
onsu
mi p
ër n
driç
imin
pub
lik1
Stra
tegj
ia K
ombë
tare
e Z
hvill
imit
Ekon
omik
e S
ocia
l11
Kon
sum
i i e
nerg
jisë
elek
trike
2St
rate
gjia
e Z
hvill
imit
të Q
arku
t K
RY
ETA
Ri i
KO
MU
Në
s
39
sTR
ATE
GJi
A A
FAT
ME
sME
E Z
hV
iLL
iMiT
Të
KO
MU
Në
s FU
shë
Çid
hë
NsE
KTO
Ri i
Zh
ViL
LiM
iTA
Rsi
M d
hE
Zh
ViL
LiM
PR
OFE
siO
NA
LO
BJE
KT
iVi
Nor
mal
izim
i i m
ësim
dhën
ies d
he si
gurim
i i z
hvill
imit
të k
apac
itete
ve të
pun
onjë
sve
në a
ktiv
itete
t eko
nom
ike
më
të rë
ndës
ishm
ePR
OG
RA
ME
TIn
fras
trukt
urë
fizik
e sh
kollo
reN
gritj
e pr
ofes
iona
le
PRO
JEK
TE
TPe
riud
ha e
zb
atim
itK
osto
e
përa
fërt
, lek
ëZ
batu
esK
ontr
ibue
s
1K
rijim
i i b
iblio
tekë
s let
rare
dhe
shke
ncor
e në
am
bien
tet e
shko
llës.
2R
reth
imi d
he g
jelb
ërim
i i sh
kollë
s 9-v
jeça
re F
ushë
Alie
(e re
)3
Rre
thim
i dhe
gje
lbër
imi i
shko
llës fi
llore
Rre
nxë
4R
reth
imi d
he g
jelb
ërim
i i sh
kollë
s 9-v
jeça
re B
lliçe
5R
ealiz
imi i
kur
sit t
ë ku
alifi
kim
it pë
r ble
gtor
ët e
kom
unës
6R
ealiz
imi i
kur
sit t
ë ku
alifi
kim
it të
ferm
erëv
e m
e dr
ejtim
buj
qësi
në d
he fr
utik
ultu
rën
7R
ealiz
imi i
një
kur
si n
ë nd
ihm
ë të
ble
tërr
itësv
e dh
e ku
ltivu
esve
të b
imëv
e m
edic
inal
eT
RE
GU
Esi
T Q
ë L
idh
EN
ME
sE
KTO
RiN
E Z
hV
iLL
iMiT
IN
DIK
ATO
RË
T E
MAT
JES
SË Z
HV
ILLI
MIT
Treg
uesi
sasi
aN
jësi
ash
ënim
e sh
pjeg
uese
Em
ërte
sa e
indi
kato
rit
sasi
aN
jësi
a20
0620
151
Num
ri i s
hkol
lave
66
copë
2N
r. i n
xënë
sve
deri
në k
lasë
të te
të70
070
03
Nr.
i nxë
nësv
e që
nuk
frek
uent
ojnë
0
04
Nr.
i nxë
n. q
ë va
zhdo
jnë
ars.
e la
rtë5
Nr.
i. nx
. për
çdo
kla
së6
Num
ri i m
ësue
sve
stra
tegj
i dhe
Pla
ne K
ombë
tare
apo
Raj
onal
e që
ndi
kojn
ë në
kë
të s
ekto
r Z
hvill
imi
1St
rate
gjia
Kom
bëta
re e
Zhv
illim
it Ek
onom
ik e
Soc
ial
2St
rate
gjia
e Z
hvill
imit
të Q
arku
tK
RY
ETA
Ri i
KO
MU
Në
s
40
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
sTR
ATE
GJi
A A
FAT
ME
sME
E Z
hV
iLL
iMiT
Të
KO
MU
Në
s FU
shë
Çid
hë
NsE
KTO
Ri i
Zh
ViL
LiM
iTsh
ëN
dE
Të
siO
BJE
KT
iVi
Ofr
imi i
shër
bim
it pa
rëso
r shë
ndet
ësor
në
kohë
dhe
me
cilë
si p
ër të
gjit
hë b
anor
ët e
kom
unës
PRO
GR
AM
ET
Infr
astru
ktur
ë e
shër
bim
it sh
ënde
tëso
rN
gritj
e pr
ofes
iona
leN
dërg
jegj
ësim
pub
liku
PRO
JEK
TE
TPe
riud
ha e
zb
atim
itK
osto
e
përa
fërt
, lek
ëZ
batu
esK
ontr
ibue
s
1Pl
otës
imi i
baz
ës së
nev
ojsh
me
mat
eria
le p
ër Q
endr
ën S
hënd
etës
ore
dhe
ambu
lanc
at2
Pajis
ja e
Qen
drës
Shë
ndet
ësor
e m
e nj
ë au
toam
bula
ncë
3Pa
jisja
e a
mbu
lanc
ave
me
frig
orife
rë p
ër ru
ajtje
n e
vaks
inav
e4
Rea
lizim
i i tr
ajni
mit
prof
esio
nal p
ër p
erso
nelin
mje
këso
r5
Prod
him
i i fl
etë
vola
ntev
e pë
r inf
orm
imin
e p
opul
latë
s për
pro
blem
et sh
ënde
tëso
reT
RE
GU
Esi
T Q
ë L
idh
EN
ME
sE
KTO
RiN
E Z
hV
iLL
iMiT
IN
DIK
ATO
RË
T E
MAT
JES
SË Z
HV
ILLI
MIT
Treg
uesi
sasi
aN
jësi
ash
ënim
e sh
pjeg
uese
Em
ërte
sa e
indi
kato
rit
sasi
aN
jësi
a20
0620
151
Nr.
i pun
onjë
sve
shën
detë
sorë
2N
r. i m
jekë
ve3
Nr.
i am
bula
ncav
e4
Nr.
i Qen
drav
e Sh
ënde
tëso
re5
Lind
jet
6Të
sëm
urë
kron
ikë
stra
tegj
i dhe
Pla
ne K
ombë
tare
apo
Raj
onal
e që
ndi
kojn
ë në
kë
të s
ekto
r Z
hvill
imi
1St
rate
gjia
Kom
bëta
re e
Zhv
illim
it Ek
onom
ik e
Soc
ial
2St
rate
gjia
e Z
hvill
imit
të Q
arku
t K
RY
ETA
Ri i
KO
MU
Në
s
41
sTR
ATE
GJi
A A
FAT
ME
sME
E Z
hV
iLL
iMiT
Të
KO
MU
Në
s FU
shë
Çid
hë
NsE
KTO
Ri i
Zh
ViL
LiM
iTBIZNES(TREGTI,PRODHIM
,ARTIZANAT
)O
BJE
KT
iVi
Rrit
ja e
num
rit d
he c
ilësi
së o
rgan
izat
ive
të b
izne
seve
pro
dhue
se d
he p
ërpu
nues
e si
edh
e nx
itja
e pr
odhi
mev
e të
reja
për
treg
, në
një
klim
ë ba
shkë
puni
mi m
e bi
znes
et tr
egtu
ese
dhe
qeve
rinë
kom
unar
e.PR
OG
RA
ME
TN
xitje
e in
stal
imit
te b
izne
seve
K
ryer
je st
udim
esh
Ngr
itje
prof
esio
nale
PRO
JEK
TE
TPe
riud
ha e
zb
atim
itK
osto
e
përa
fërt
, lek
ëZ
batu
esK
ontr
ibue
s
1N
dërti
mi i
një
treg
u pë
r shi
tjen
e pr
odhi
mev
e bu
jqës
ore
dhe
bleg
tora
le2
Stud
im p
ër n
jë si
stem
të d
ifere
ncua
r të
taks
ave
dhe
tarif
ave
vend
ore
3N
gritj
a e
një
qend
re q
ë të
shër
bejë
si in
kuba
tor b
izne
si p
ër sh
ërbi
met
që
mun
gojn
ë në
kom
unë
4St
udim
lidh
ur m
e ak
tiviz
imin
dhe
nxi
tjen
e pr
odhi
mev
e ar
tizan
ale
5In
kura
jimi i
ngr
itjes
së n
jë lo
kali
tregt
ues t
ë ob
jekt
eve
suve
nir
6St
udim
për
rritj
en e
akt
ivite
tit të
gru
mbu
llim
it dh
e pë
rpun
imit
të b
imëv
e m
edic
inal
e7
Zhvi
llim
i i k
ursi
t për
men
axhi
min
fina
ncia
r të
ferm
ave
të v
ogla
8N
gritj
a e
Shoq
atës
së F
erm
erëv
e m
e dr
ejtim
Buj
qëso
r9
Ngr
itja
e Sh
oqat
ës së
Fer
mer
ëve
me
drej
tim B
legt
oral
TR
EG
UE
siT
Që
Lid
hE
N M
E s
EK
TOR
iN E
Zh
ViL
LiM
iTIN
DIK
ATO
RË
T E
MAT
JES
SË Z
HV
ILLI
MIT
Treg
uesi
sasi
aN
jësi
ash
ënim
e sh
pjeg
uese
Em
ërte
sa e
indi
kato
rit
sasi
aN
jësi
a20
0620
151
Nr.
i biz
nese
ve të
regj
istru
ara
2N
r. i b
izne
seve
të v
ogla
3N
r. i b
izn.
me
drej
tim b
ujqë
sor
4N
r. i b
izn.
me
drej
tim b
legt
oral
5N
r. i b
izne
seve
gru
mb-
përp
un.
6N
r. i b
izn.
të a
rtiza
natit
stra
tegj
i dhe
Pla
ne K
ombë
tare
apo
Raj
onal
e që
ndi
kojn
ë në
kë
të s
ekto
r Z
hvill
imi
7Pr
odhi
mi i
sher
belë
s8
Prod
him
i i la
jthis
ë së
but
ë1
Stra
tegj
ia K
ombë
tare
e Z
hvill
imit
Ekon
omik
e S
ocia
l9
Prod
him
e të
frut
ikul
turë
s2
Stra
tegj
ia e
Zhv
illim
it të
Qar
kut
10Pr
odhi
mi i
mja
ltit
KR
YE
TAR
i i K
OM
UN
ës
42
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
sTR
ATE
GJi
A A
FAT
ME
sME
E Z
hV
iLL
iMiT
Të
KO
MU
Në
s FU
shë
Çid
hë
NsE
KTO
Ri i
Zh
ViL
LiM
iTT
RA
NsP
OR
T d
hE
TE
LE
KO
MU
NiK
AC
iON
OB
JEK
TiV
iO
rgan
izim
i i sh
ërbi
mit
të tr
ansp
ortit
të u
dhët
arëv
e dh
e m
allra
ve si
edh
e m
undë
sim
i i sh
ërbi
mev
e të
kom
unik
imit
dhe
info
rmim
it m
e m
jete
ele
ktro
nike
duk
e pa
tur p
aras
ysh
kërk
esat
zhv
illim
ore
të k
omun
itetit
PRO
GR
AM
ET
Org
aniz
im i
trans
porti
t të
udhë
tarë
ve d
he m
allra
veIn
fras
trukt
urë
kom
unik
imi d
he in
form
imi PR
OJE
KT
ET
Peri
udha
e
zbat
imit
Kos
to e
pë
rafë
rt, l
ekë
Zba
tues
Kon
trib
ues
1O
rgan
izim
i i d
ispe
çeris
ë së
tran
spor
tit m
e po
sedu
esit
e au
tom
jete
ve n
ë ko
mun
ë2
Org
aniz
imi i
tran
spor
tit m
e m
jete
të n
xënë
sve
për t
’i ha
pur r
rugë
për
qend
rimit
dhe
cilë
sisë
.3
Proj
ektim
i dhe
ndë
rtim
i i li
dhje
s tel
efon
ike
kabl
lore
me
rrje
tin k
ombë
tar
4Ve
ndos
ja e
një
ant
ene
tele
vizi
ve p
ër m
undë
sim
in e
shik
uesh
mër
isë
së k
anal
eve
tele
vizi
ve p
ublik
e.5
Ndë
rtim
i i sh
ërbi
mit
post
arT
RE
GU
Esi
T Q
ë L
idh
EN
ME
sE
KTO
RiN
E Z
hV
iLL
iMiT
IN
DIK
ATO
RË
T E
MAT
JES
SË Z
HV
ILLI
MIT
Treg
uesi
sasi
aN
jësi
ash
ënim
e sh
pjeg
uese
Em
ërte
sa e
indi
kato
rit
sasi
aN
jësi
a20
0620
15
stra
tegj
i dhe
Pla
ne K
ombë
tare
apo
Raj
onal
e që
ndi
kojn
ë në
kë
të s
ekto
r Z
hvill
imi
1St
rate
gjia
Kom
bëta
re e
Zhv
illim
it Ek
onom
ik e
Soc
ial
2St
rate
gjia
e Z
hvill
imit
të Q
arku
t K
RY
ETA
Ri i
KO
MU
Në
s
43
sTR
ATE
GJi
A A
FAT
ME
sME
E Z
hV
iLL
iMiT
Të
KO
MU
Në
s FU
shë
Çid
hë
NsE
KTO
Ri i
Zh
ViL
LiM
iTT
UR
iZë
MO
BJE
KT
iVi
Krij
imi i
kus
htev
e dh
e m
bësh
tetja
e z
hvill
imit
të a
grot
uriz
mit,
turiz
mit
mal
or d
he fa
milj
arPR
OG
RA
ME
TN
gritj
e pr
ofes
iona
leIn
fras
trukt
urë
mbë
shte
tëse
PRO
JEK
TE
TPe
riud
ha e
zb
atim
itK
osto
e
përa
fërt
, lek
ëZ
batu
esK
ontr
ibue
s
1K
ryer
ja e
një
stud
imi p
ër id
entifi
kim
in e
mun
dësi
ve p
ër z
hvill
imin
e tu
rizm
it2
Kry
erja
e n
jë k
ursi
traj
nim
i për
agr
otur
izm
in e
turiz
min
fam
iljar
mal
or3
Ndë
rtim
i rr
ugës
alp
ine
Sllo
vë–G
ram
ë (K
orab
) në
bash
këpu
nim
me
kom
unën
e S
llovë
sT
RE
GU
Esi
T Q
ë L
idh
EN
ME
sE
KTO
RiN
E Z
hV
iLL
iMiT
IN
DIK
ATO
RË
T E
MAT
JES
SË Z
HV
ILLI
MIT
Treg
uesi
sasi
aN
jësi
ash
ënim
e sh
pjeg
uese
Em
ërte
sa e
indi
kato
rit
sasi
aN
jësi
a20
0620
151
Num
ri i h
otel
eve
05
2N
r. i s
htre
tërv
e në
hot
ele
3N
umri
i res
tora
ntev
e4
Nr.
i obj
ekte
ve h
isto
riko-
kultu
rore
15
Nr.
i viz
itorë
ve n
ë vi
tin p
araa
rdhë
s6
Nr.
i sht
retë
rve
nga
turiz
mi f
amilj
ar
7Ç
farë
mun
d t’i
tërh
eqë
turis
tët
8Të
ard
hura
t nga
taks
a e
hote
leve
9Ta
rifa
mes
atar
e pë
r sht
rat n
e ho
tel
stra
tegj
i dhe
Pla
ne K
ombë
tare
apo
Raj
onal
e që
ndi
kojn
ë në
kë
të s
ekto
r Z
hvill
imi
10N
umri
i Qen
drav
e Sh
ënde
tëso
re11
Num
ri i f
arm
aciv
e1
Stra
tegj
ia K
ombë
tare
e Z
hvill
imit
Ekon
omik
e S
ocia
l12
Nr.
i vep
rave
pen
ale
një
vit m
ë pa
re.
32
Stra
tegj
ia e
Zhv
illim
it të
Qar
kut
13N
r. i d
yqan
eve
të su
veni
reve
01
3St
rate
gjia
Kom
bëta
re e
Tur
izm
it14
Nr.
i akt
ivite
teve
të a
rtiza
natit
15Pr
oduk
tet k
arak
teris
tike
të z
onës
KR
YE
TAR
i i K
OM
UN
ës
44
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
Xii. Fish-Projekte
Arsyetepërdorimit:
Duke përdorur këta formularë bëhet e mundur që të gjithë aktorët e përfshirë në zbatimin e tij të kuptojnë lehtësisht dhe mjaftueshëm projektin e planifikuar, pasi vetëm titulli i projektit shpesh nuk mjafton për të evidentuar rëndësinë e projektit, pjesëmarrësit, përfitimet nga realizimi i tij dhe etapat që duhen ndjekur për zbatimin e projektit.
Përdorimi i Fish-Projekteve krijon kushtet që vendimmarrësit vendorë, institucionet e qeverisjes vendore dhe financues apo donatorë të mundshëm, të kenë më shumë informacion gjatë gjykimit për financimin e planit.
45
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
1.O
1.P3
.Pr.8
Emërtim
iiobjektivit:
Apl
ikim
i i p
rogr
amit
AL
FA p
ër k
onta
bilit
etin
në
adm
inis
trat
ën e
komunës(blerje,trajnim)
Ofr
imi i
qev
erisj
es v
endo
re q
ë i p
ërgj
igje
t në
kohë
dhe
cilë
sisht
kër
kesa
ve
dhe
nevo
jave
të k
omun
itetit
duk
e ap
likua
r mod
ele
të su
kses
shm
e qe
veri
sjej
ePërshkrimishkurtëriprojektit:
Ky
proj
ekt k
onsi
ston
në
aplik
imin
e si
stem
it A
LFA
të k
onta
bilit
etit
në a
dmin
istra
të m
e an
ë të
të c
ilit d
o të
mun
dëso
het d
ixhi
taliz
imi i
të d
hëna
ve fi
nanc
iare
.Pë
r rea
lizim
in e
kët
ij pr
ojek
ti do
të n
diqe
n ha
pat e
mëp
osht
ëm:
1. S
tudi
mi i
treg
ut p
ër të
mun
dësu
ar p
ërzg
jedh
jen
e ko
mpa
nive
ven
dase
që
krye
jnë
këtë
lloj
shër
bim
i dhe
për
cakt
imi i
fond
it lim
it2.
Për
cakt
imi i
pos
teve
të p
unës
ku
do të
mon
tohe
t pro
gram
i, pe
rson
ave
që d
o të
traj
nohe
n dh
e si
stem
imi i
të d
hëna
ve e
kzis
tues
e dh
e fin
anci
are
3. Z
hvill
imi i
pro
çedu
rave
të p
roku
rimit
për s
igur
imin
e sh
ërbi
mit
të in
stal
imit,
traj
nim
it dh
e ap
likim
it të
pro
gram
it A
LFA
në
rrje
tin e
adm
inis
tratë
s së
kom
unës
4. In
stal
imi i
pro
gram
it dh
e he
dhja
e të
dhë
nave
ekz
istu
ese
në b
azën
e të
dhë
nave
me
asis
tenc
ën e
kom
pani
së fi
tues
e5.
Tra
jnim
i i p
unon
jësv
e të
adm
inis
tratë
s që
do të
për
dorin
pro
gram
in d
he d
y pu
nonj
ësve
jas
htë
adm
inis
tratë
s së
kom
unës
6. L
idhj
a e
kont
ratë
s vje
tore
për
mirë
mba
jtjen
e p
rogr
amit
Ky
prog
ram
do
të m
undë
sojë
leht
ësim
in e
pro
çedu
rave
fina
ncia
re d
he të
kon
tabi
litet
it, p
ërfs
hirë
bila
ncin
eko
nom
ik të
kom
unës
si e
dhe
do të
ndi
hmoj
ë në
pla
ni-
fikim
in d
he n
djek
jen
e zb
atim
it të
pla
nit t
ë të
ard
hura
ve. M
e an
ë të
për
dorim
it të
kët
ij pr
ogra
mi d
o të
mun
d të
pro
dhoh
en d
okum
enta
dhe
mat
eria
le të
fush
ës së
fin
anca
ve b
ashk
ëkoh
ore
në n
jë k
ohë
të sh
kurtë
r, të
sakt
a dh
e si
pas s
tand
arte
ve b
ashk
ëkoh
ore.
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Aftë
sim
i i p
unon
jësv
e të
adm
inis
tratë
s A
dmin
istra
ta e
Kom
unës
Krij
imi i
baz
ës së
të d
hëna
ve fi
nanc
iare
Kom
unite
ti Pr
odhi
mi i
dok
umen
tave
fina
ncia
re n
ë ko
hë të
shku
rtër
Inst
ituci
onet
me
të c
ilat k
a lid
hje
kom
una
Cilë
si b
ashk
ëkoh
ore
e do
kum
enta
ve d
he k
omun
ikim
i sa
ktë
me
inst
ituci
onet
Pjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Puno
njës
it e
adm
inis
tratë
s së
fush
ës së
fina
ncav
eD
onat
orë
të m
unds
hëm
Kom
pani
a fit
uese
për
real
izim
in e
pro
jekt
itKushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Stud
imi i
treg
utM
ossi
gurim
i i fo
ndev
e të
mja
ftues
hme
për r
ealiz
imin
e p
roje
ktit
Mira
timi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eN
egliz
henc
a e
puno
njës
ve të
adm
inis
tratë
s ven
dore
Përz
gjed
hja
e pu
nonj
ësve
që
do të
traj
nohe
n pë
r të
punu
ar m
e pr
ogra
min
Sist
emim
i i të
dhë
nave
ekz
istu
ese
Sigu
rimi i
kom
pjut
erav
e m
e pa
ram
etra
t e n
evoj
shëm
Shpenzimetellogaritu
ra:
Për i
nsta
limin
e p
rogr
amit
në d
y po
ste
pune
dhe
lidh
ja n
ë rr
jet
(
) Lek
ëPë
r tra
jnim
in n
ë pu
në e
sipë
r për
kat
ër p
unon
jës
(
)
Lek
ëPë
r kon
tratë
n 1-
vjeç
are
të m
irëm
bajtj
es ja
shtë
gar
anci
së
(
) L
ekë
TOTA
LI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
Gja
të v
itit 2
008
Kat
ërm
ujor
i i fu
ndit
i viti
t 200
8
46
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
RE
mër
timi i
pro
jekt
it
Kod
i Q1.
O1.
P1.P
r.1Emërtim
iiobjektivit:
Rik
onst
ruks
ion
i god
inës
së K
omun
ës d
he k
ompl
etim
i me
pajis
jet e
ne
vojs
hme
Ofr
imi i
qev
eris
jes v
endo
re q
ë i p
ërgj
igje
t në
kohë
dhe
cilë
sish
t kë
rkes
ave
dhe
nevo
jave
të k
omun
itetit
duk
e ap
likua
r m
odel
e të
su
kses
shm
e qe
veri
sjej
ePërshkrimishkurtëriprojektit:
Nëp
ërm
jet k
ëtij
proj
ekti
do të
real
izoh
et si
gurim
i i k
usht
eve
të p
ërsh
tats
hme
të p
unës
për
pun
onjë
sit e
adm
inis
tratë
s.Pë
r rea
lizim
in e
tij d
o të
ndi
qen
hapa
t e m
ëpos
htëm
:1.
Për
gatit
ja e
pro
jekt
it dh
e pr
even
tivit
për r
ikon
stru
ksio
nin
e go
dinë
s2.
Evi
dent
imi i
nev
ojav
e pë
r paj
isje
zyr
ash
për t
ë gj
itha
zyra
t dhe
për
çdo
pos
t pun
e3.
Stu
dim
i i tr
egut
për
të ll
ogar
itur f
ondi
n e
nevo
jshë
m p
ër re
aliz
imin
e p
roje
ktit
të ri
kons
truks
ioni
t dhe
ble
rjes s
ë pa
jisje
ve4.
Ana
lizim
i i m
undë
sive
fina
ncia
re d
he si
gurim
i i fo
ndit
të m
jaftu
eshë
m5.
Zhv
illim
i i p
roçe
dura
ve të
pro
kurim
it pë
r rea
lizim
in e
riko
nstru
ksio
nit d
he b
lerje
n e
mon
timin
e p
ajis
jeve
6.
Zba
timi i
riko
nstru
ksio
nit s
ipas
pro
jekt
it të
për
gatit
ur7.
Mon
timi i
paj
isje
ve n
ë ve
ndet
e p
aras
hiku
ara
Gja
të st
udim
it të
nev
ojav
e do
të m
erre
t par
asys
h ed
he p
ersp
ektiv
a e
zhvi
llim
eve
të m
unds
hme
në k
omun
ë pë
r t’u
par
aprir
ë ne
voja
ve a
fats
hkur
ta.
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Krij
imi i
kus
htev
e të
për
shta
tshm
e pë
r pun
onjë
sit e
adm
inis
tratë
s A
dmin
istra
ta e
Kom
unës
Kom
unite
tiPjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Puno
njës
it e
adm
inis
tratë
sD
onat
orë
të m
unds
hëm
Kom
pani
të fi
tues
e pë
r rea
lizim
in e
pro
jekt
eve
Kushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Përg
atitj
a e
proj
ektit
të ri
kons
truks
ioni
t të
godi
nës
Mos
sigu
rimi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
e pë
r rea
lizim
in e
pro
jekt
itSt
udim
i i n
evoj
ave
dhe
i tre
gut p
ër n
dërti
min
dhe
për
paj
isje
t e n
evoj
shm
eN
egliz
henc
a e
puno
njës
ve të
adm
inis
tratë
s ven
dore
Mira
timi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eShpenzimetellogaritu
ra:
Për r
ikon
stru
ksio
nin
e go
dinë
s
(
) Lek
ëPë
r paj
isje
ele
ktro
nike
(
) Lek
ëPë
r paj
isje
që
do të
shër
bejn
ë pë
r mob
ilim
in e
zyr
ave
(
)
Lekë
TO
TALI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
Gja
të v
itit 2
008
Fund
i i v
itit 2
008
47
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
1.O
1.P3
.Pr.9
Emërtim
iiobjektivit:
Rea
lizim
i i tr
ajni
mit
të p
unon
jësv
e të
adm
inist
ratë
s sip
as sp
ecia
litet
eve
Ofr
imi i
qev
eris
jes v
endo
re q
ë i p
ërgj
igje
t në
kohë
dhe
cilë
sish
t kë
rkes
ave
dhe
nevo
jave
të k
omun
itetit
duk
e ap
likua
r m
odel
e të
su
kses
shm
e qe
veri
sjej
ePërshkrimishkurtëriprojektit:
Nëp
ërm
jet k
ëtij
proj
ekti
do të
real
izoh
et tr
ajni
mi i
kës
hillt
arëv
e dh
e pu
nonj
ësve
të a
dmin
istra
tës n
ë m
ënyr
ë që
t’u
përg
jigje
n kë
rkes
ave
të k
ohës
.Pë
r rea
lizim
in e
tij d
o të
ndi
qen
hapa
t e m
ëpos
htëm
:1.
Evi
dent
imi i
nev
ojav
e pë
r tra
jnim
në
bash
këpu
nim
me
Shoq
atën
e K
omun
ave,
Qar
kun
e D
ibrë
s, SN
V e
tj.
2. E
vide
ntim
i m
undë
sive
të S
hKSh
, Qar
kut,
SNV
etj.
për
të m
undë
suar
traj
nim
in si
pas t
emat
ikav
e të
evi
dent
uara
më
parë
3. A
naliz
im i
mun
dësi
ve fi
nanc
iare
për
sigu
rimin
e tr
ajni
mev
e të
dom
osdo
shm
e që
nuk
mun
d të
sigu
rohe
n ng
a in
stitu
cion
et p
artn
ere
4. N
dërti
mi i
gra
fikut
të tr
ajni
mev
e si
pas t
emat
ikav
e dh
e pl
anifi
kim
i i p
jesë
mar
rjes
5. R
ealiz
imi i
traj
nim
eve
dhe
arsh
ivim
i i m
ater
iale
ve të
për
doru
ra g
jatë
traj
nim
eve
së b
ashk
u m
e ra
porti
n pë
rkat
ës d
he p
ropo
zim
e të
mun
dshm
eG
jatë
stud
imit
të n
evoj
ave
do të
mer
ret p
aras
ysh
edhe
per
spek
tiva
e zh
villi
mev
e të
mun
dshm
e në
kom
unë
për t
’u p
arap
rirë
nevo
jave
afa
tshk
urta
.
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Ngr
itja
e ni
velit
të p
unon
jësv
e të
adm
inis
tratë
s dhe
kës
hillt
arëv
eA
dmin
istra
ta e
Kom
unës
Arr
itja
e st
anda
rteve
bas
hkëk
ohor
e të
adm
inis
trim
it në
të g
jitha
fush
atK
omun
iteti
Rrit
ja e
niv
elit
të k
ënaq
shm
ëris
ë së
kom
unite
tit p
ër sh
ërbi
met
e o
frua
ra n
ga k
omun
aPjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Puno
njës
it e
adm
inis
tratë
sD
onat
orë
të m
unds
hëm
ven
das d
he të
hua
jSh
KSh
, Qar
ku, S
NV
etj.
Inst
ituci
one
të q
ever
isje
s qen
dror
eKushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Stud
imi i
nev
ojav
e dh
e m
undë
sive
M
ossi
gurim
i i m
undë
sisë
për
zhv
illim
in e
traj
nim
eve
Mira
timi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eN
egliz
henc
a e
puno
njës
ve të
adm
inis
tratë
s ven
dore
Ndë
rtim
i i g
rafik
ut të
zhv
illim
it të
traj
nim
eve
Shpenzimetellogaritu
ra:
Për d
ieta
, ako
mod
im d
he tr
ansp
ort
(
) L
ekë
Për p
jesë
mar
rje n
ë tra
jnim
(
)
Lek
ëTOTA
LI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–201
0Pa
s çdo
traj
nim
i
48
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
1.O
1.P3
.Pr.1
0Emërtim
iiobjektivit:
Ngr
itja
e nj
ësis
ë or
gani
zativ
e të
zhv
illim
it pr
ofes
iona
lO
frim
i i q
ever
isje
s ven
dore
që
i për
gjig
jet n
ë ko
hë d
he c
ilësi
sht k
ërke
-sa
ve d
he n
evoj
ave
të k
omun
itetit
duk
e ap
likua
r m
odel
e të
suks
essh
me
qeve
risj
eje
Përshkrimishkurtëriprojektit:
Ky
proj
ekt d
o të
mun
dëso
jë in
stitu
cion
aliz
imin
e N
jësi
së së
Zhv
illim
it Pr
ofes
iona
l.Pë
r rea
lizim
in e
tij d
o të
ndi
qen
hapa
t e m
ëpos
htëm
:1.
Arri
tja e
mar
rëve
shje
s për
shfry
tëzi
min
e n
jë a
mbi
enti
për z
hvill
imin
e k
urse
ve të
ndr
yshm
e pa
cën
uar m
ësim
in n
ë ba
shkë
puni
m m
e dr
ejtu
esit
e sh
kollë
s së
mes
me
2. C
aktim
i nga
Kry
etar
i i k
omun
ës, i
një
gru
pi n
ga a
dmin
istra
ta, t
ë ci
lët d
o të
për
bëjn
ë N
jësi
në e
Zhv
illim
it Pr
ofes
iona
l. K
jo N
jësi
do
të p
unoj
ë m
e ko
hë të
pj
essh
me
dhe
do të
real
izoj
ë ev
iden
timin
e k
urse
ve të
nev
ojsh
me
për k
omun
itetin
dhe
në
bash
këpu
nim
me
auto
ritet
et e
kom
unës
dhe
inst
ituci
onet
e tj
era
do të
m
undë
sojë
gje
tjen
e le
ktor
ëve
për z
hvill
imin
e k
urse
ve.
3. N
dërti
mi i
gra
fikut
të z
hvill
imit
të k
urse
ve n
ë ko
nsul
tim e
dhe
me
lekt
orët
e p
ërzg
jedh
ur, d
uke
patu
r par
asys
h nu
mrin
e p
jesë
mar
rësv
e në
kët
o ku
rse
4. P
ublik
imi n
ë ve
nde
tëdu
kshm
e, n
ë çd
o fs
hat d
he n
ë go
dinë
n e
Kom
unës
dhe
të s
hkol
lës s
ë m
esm
e, të
gra
fikut
të z
hvill
imit
të k
urse
ve si
pas t
emat
ikav
e5.
Ars
hivi
mi i
mat
eria
leve
të p
ërdo
rura
dhe
për
gatit
ja e
një
rapo
rti të
shku
rtër m
e të
dhë
na të
nev
ojsh
me
nga
Një
sia
e Zh
villi
mit
Prof
esio
nal
6. A
zhor
nim
i per
iodi
k dh
e m
iratim
i nga
Kry
etar
i i k
omun
ës i
grafi
qeve
të z
hvill
imit
të k
urse
veRezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Ngr
itja
e ni
velit
të p
unon
jësv
e të
adm
inis
tratë
s dhe
kës
hillt
arëv
eA
dmin
istra
ta e
Kom
unës
Arr
itja
e st
anda
rteve
bas
hkëk
ohor
e të
adm
inis
trim
it në
të g
jitha
fush
atK
omun
iteti
Rrit
ja e
niv
elit
të k
ënaq
shm
ëris
ë së
kom
unite
tit p
ër sh
ërbi
met
e o
frua
ra n
ga k
omun
aPjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Puno
njës
it e
adm
inis
tratë
sD
onat
orë
të m
unds
hëm
ven
das d
he të
hua
jSh
KSh
, Qar
ku, S
NV
etj.
Inst
ituci
one
të q
ever
isje
s qen
dror
eKushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Stud
imi i
nev
ojav
e dh
e m
undë
sive
M
ossi
gurim
i i m
undë
sisë
për
zhv
illim
in e
traj
nim
eve
Mira
timi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eN
egliz
henc
a e
puno
njës
ve të
adm
inis
tratë
s ven
dore
Ndë
rtim
i i g
rafik
ut të
zhv
illim
it te
traj
nim
eve
Shpenzimetellogaritu
ra:
Për d
ieta
, ako
mod
im d
he tr
ansp
ort
(
) Le
këPë
r pje
sëm
arrje
në
trajn
im
(
) Le
këTOTA
LI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–201
0Pa
s çdo
traj
nim
i
49
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
1.O
2.P1
.Pr.1
5Emërtim
iiobjektivit:
Ngr
itja
e bi
blio
tekë
s let
rare
dhe
shke
ncor
e në
am
bien
tet e
shko
llës s
ë m
esm
eN
orm
aliz
imi i
mës
imdh
ënie
s dhe
sigu
rim
i i z
hvill
imit
të k
apac
itete
ve
të p
unon
jësv
e në
akt
ivite
tet e
kono
mik
e m
ë të
rën
dësi
shm
e
Përshkrimishkurtëriprojektit:
Rea
lizim
i i k
ëtij
proj
ekti
do të
sigu
rojë
një
baz
ë le
htës
isht
të p
reks
hme
për r
ritje
n e
njoh
uriv
e të
nxë
nësv
e dh
e fe
rmer
ëve
që d
ëshi
rojn
ë të
ngr
enë
nive
lin e
tyre
ku
lturo
r apo
pro
fesi
onal
. Ekz
iste
nca
e bi
blio
tekë
s do
të m
undë
sojë
azh
orni
min
e të
inte
resu
arve
me
të re
jat e
fund
it. B
iblio
teka
do
të si
stem
ohet
me
dy p
jesë
: atë
të
libr
it ar
tistik
dhe
atë
pro
fesi
onal
. Per
sone
li që
do
të m
enax
hojë
bib
liote
kën
do të
aftë
sohe
t për
të su
gjer
uar t
ë re
jat e
fund
it dh
e m
ater
iale
t e d
omos
dosh
me
për
t’u m
arrë
në
kons
ider
atë.
1. S
igur
imi i
am
bien
tit; 2
. Kom
plet
imi i
am
bien
tit m
e pa
jisje
t e d
omos
dosh
me;
3. N
gritj
a e
një
grup
i pun
e pë
r ide
ntifi
kim
in e
mun
dësi
ve
dhe
nevo
jave
që
do të
ket
ë bi
blio
teka
si fo
nd fi
llest
ar li
bras
h; 4
. Ide
ntifi
kim
i i li
stës
së li
brav
e që
mun
d të
sigu
rohe
n ng
a in
stitu
cion
et p
a pa
gesë
; 5. L
idhj
a e
një
akt-m
arrë
vesh
jeje
bas
hkëp
unim
i me
bibl
iote
kën
e qy
tetit
të P
eshk
opis
ë; 6
. Për
gatit
ja e
rreg
ullo
res s
ë fu
nksi
onim
it të
bib
liote
kës d
uke
përf
shirë
edh
e m
ënyr
ën e
me-
naxh
imit;
7. P
ërga
titja
e p
reve
ntiv
it të
shpe
nzim
eve
dhe
aplik
imi p
ër si
gurim
in e
fond
eve
të n
evoj
shm
e; 8
. Rea
lizim
i i sh
penz
imev
e në
përm
jet p
roçe
dura
ve li
gjor
e;
9. In
agur
imi i
bib
liote
kës d
he p
rom
ovim
i i sa
j
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Mun
dësi
mi p
ër n
xënë
sit i
shfr
ytëz
imit
të fo
ndit
të b
iblio
tekë
sA
dmin
istra
ta e
Kom
unës
Mun
dësi
mi p
ër z
yrta
rët d
he fe
rmer
ët i
shfr
ytëz
imit
të fo
ndit
të b
iblio
tekë
sK
omun
iteti
Krij
imi i
një
mun
dësi
e pë
r kal
imin
e k
ohës
së li
rë n
ë m
ënyr
ë të
kul
turu
arIn
stitu
cion
et m
e të
cila
t ka
lidhj
e ko
mun
aR
ritja
e n
ivel
it të
njo
huriv
e te
knik
e ng
a pë
rdor
uesi
t e b
iblio
tekë
sPjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Dre
jtues
it e
Kom
unës
dhe
shko
llës s
ë m
esm
eK
omun
a D
onat
orët
e e
vide
ntua
rD
onat
orë
të m
unds
hëm
Inst
ituci
onet
e q
ever
isje
s qen
dror
e e
vend
ore
Inst
ituci
one
të q
ever
isje
s qen
dror
e e
vend
ore
Kushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Stud
imi i
nev
ojav
e dh
e i m
undë
sive
Mos
sigu
rimi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
e pë
r rea
lizim
in e
pro
jekt
itM
iratim
i i fo
ndev
e të
mja
ftues
hme
Neg
lizhe
nca
e pu
nonj
ësve
të a
dmin
istra
tës v
endo
re d
he sh
kollë
sId
entifi
kim
i i li
stës
së li
brav
e që
mun
d të
sigu
rohe
n ng
a in
stitu
cion
et p
a pa
gesë
Përg
atitj
a e
rreg
ullo
res s
ë fu
nksi
onim
it dh
e m
ënyr
ës së
men
axhi
mit
Shpenzimetellogaritu
ra:
Për p
ërsh
tatje
n dh
e ko
mpl
etim
in e
am
bien
tit
(
) Lek
ëPë
r fon
d fil
lest
ar li
bras
h
(
) Le
kë
TOTA
LI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
Gja
të v
itit 2
008–
2009
Pas v
itit 2
009
50
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
RE
mër
timi i
pro
jekt
it
Kod
i Q1.
O3.
P1.P
r.23
Emërtim
iiobjektivit:
Pajis
ja e
Qen
drës
shë
ndet
ësor
e m
e nj
ë au
toam
bula
ncë
Ofr
imi i
shër
bim
it pa
rëso
r sh
ënde
tëso
r në
koh
e dh
e m
e ci
lësi
për
të
gjith
ë ba
norë
t e k
omun
ësPërshkrimishkurtëriprojektit:
Nëp
ërm
jet k
ëtij
proj
ekti
do të
real
izoh
et si
gurim
i i n
jë a
utoa
mbu
lanc
e e
cila
do
të z
gjid
hë p
robl
emin
e li
dhje
s së
shër
bim
it pa
rëso
r me
atë
spita
lor d
he n
gritj
en e
ni
velit
të sh
ërbi
mit
të u
rgje
ncës
kur
mun
dësi
të e
Qen
drës
Shë
ndet
ësor
e nu
k m
jafto
jnë.
Për r
ealiz
imin
e ti
j do
të n
diqe
n ha
pat e
mëp
osht
ëm:
1. S
tudi
m i
tregu
t për
të ll
ogar
itur f
ondi
n e
nevo
jshë
m p
ër b
lerje
n e
auto
ambu
lanc
ës si
pas p
aram
etra
ve të
par
acak
tuar
a2.
Ana
lizim
i m
undë
sive
fina
ncia
re d
he si
gurim
i fo
ndit
të m
jaftu
eshë
m p
ër b
lerje
n e
auto
ambu
lanc
ës, p
agën
e sh
ofer
it, k
arbu
rant
in d
he sh
ërbi
min
per
iodi
k 3.
Zhv
illim
i i p
roçe
dura
ve të
pro
kurim
it pë
r ble
rjen
e au
toam
bula
ncës
4.
Për
zgje
dhja
e sh
ofer
it5.
Mon
timi i
paj
isje
ve n
ë ve
ndet
e p
aras
hiku
ara
6. N
dërti
mi i
gra
fikut
të p
unës
për
vën
ien
në e
fiçen
cë të
aut
oam
bula
ncës
Do
të sh
ihet
mun
dësi
a e
bash
këpu
nim
it ed
he m
e ko
mun
at e
afë
rta p
ër k
ombi
nim
in e
kon
tribu
tit d
he të
shër
bim
it.
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Rrit
ja e
niv
elit
të sh
ërbi
mit
të u
rgje
ncës
K
omun
iteti
Rrit
ja e
niv
elit
të k
ënaq
shm
ëris
ë së
kom
unite
titTë
sëm
urët
kro
nikë
Rea
lizim
i i b
ashk
ëpun
imit
më
efek
tiv m
e in
stitu
cion
et e
tjer
a të
shër
bim
it sh
ënde
tëso
rPe
rson
eli s
hënd
etës
orA
utor
itete
t e K
omun
ësPjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Inst
ituci
onet
qen
dror
e të
shën
detë
sisë
Don
ator
ë të
mun
dshë
mPe
rson
eli i
Qen
drës
Shë
ndet
ësor
eIn
stitu
cion
et q
endr
ore
të sh
ënde
tësi
sëKushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Stud
imi i
treg
ut p
ër n
jë a
utoa
mbu
lanc
ë m
e pa
ram
etra
që
i për
gjig
jen
nevo
jës
Mos
sigu
rimi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
e pë
r rea
lizim
in e
pro
jekt
itM
iratim
i i fo
ndev
e të
mja
ftues
hme
Neg
lizhe
nca
e ad
min
istra
tës v
endo
re d
he Q
endr
ës S
hënd
etës
ore
Shpenzimetellogaritu
ra:
Për b
lerje
n e
auto
ambu
lanc
ës
(
) Lek
ëPë
r fon
d pa
ge, k
arbu
rant
, shë
rbim
e (p
ër n
jë v
it)
(
) Le
kë
TO
TALI
:Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
Gja
të v
itit 2
008
Fund
i i v
itit 2
008
51
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
1.O
3.P1
.Pr.2
4Emërtim
iiobjektivit:
Pajis
ja e
am
bula
ncav
e m
e fr
igor
iferë
për
rua
jtje
n e
vaks
inav
eO
frim
i i sh
ërbi
mit
parë
sor
shën
detë
sor
në k
ohë
dhe
me
cilë
si p
ër të
gj
ithë
bano
rët e
kom
unës
Përshkrimishkurtëriprojektit:
Ky
proj
ekt k
onsi
ston
në
pajis
jen
e Q
endr
ës S
hënd
etës
ore
dhe
ambu
lanc
ave
të ç
do fs
hati
me
frig
orife
rë p
ër ru
ajtje
n e
vaks
inav
e.Pë
r rea
lizim
in e
tij d
o të
ndi
qen
hapa
t e m
ëpos
htëm
:1.
Stu
dim
i tre
gut p
ër të
llog
aritu
r fon
din
e ne
vojs
hëm
për
ble
rjen
e fr
igor
iferë
ve si
pas p
aram
etra
ve të
par
acak
tuar
a2.
Ana
lizim
i m
undë
sive
fina
ncia
re d
he si
gurim
i fo
ndit
të m
jaftu
eshë
m p
ër b
lerje
n e
frig
orife
rëve
3.
Zhv
illim
i i p
roçe
dura
ve të
pro
kurim
it pë
r ble
rjen
e fr
igor
iferë
ve
4. M
ontim
i i fr
igor
iferë
ve n
ë ve
ndet
e p
aras
hiku
ara
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Sigu
rimi i
efe
ktsh
mër
isë
së v
aksi
nave
K
omun
iteti
Rrit
ja e
niv
elit
të k
ënaq
shm
ëris
ë së
kom
unite
titPe
rson
eli s
hënd
etës
orM
undë
sim
i i p
lani
fikim
it ko
hor p
ër re
aliz
imin
e v
aksi
nim
eve
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Pjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Inst
ituci
onet
qen
dror
e të
shën
detë
sisë
Pers
onel
i i Q
endr
ës S
hënd
etës
ore
Kom
una
Don
ator
ë të
mun
dshë
mIn
stitu
cion
et q
endr
ore
të sh
ënde
tësi
sëKushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Stud
imi i
treg
ut p
ër fr
igor
iferë
me
para
met
ra q
ë i p
ërgj
igje
n ne
vojë
sM
ossi
gurim
i i fo
ndev
e të
mja
ftues
hme
për r
ealiz
imin
e p
roje
ktit
Mira
timi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eN
egliz
henc
a e
adm
inis
tratë
s ven
dore
dhe
Qen
drës
Shë
ndet
ësor
eShpenzimetellogaritu
ra:
Për b
lerje
n e
10 fr
igor
iferë
ve
(
) L
ekë
Për s
hpen
zim
e tra
nspo
rti, m
ontim
i dhe
për
shta
tjeje
(
) Lek
ëTO
TALI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
Gja
të v
itit 2
008
Fund
i i v
itit 2
008
52
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
1.O
3.P2
.Pr.2
5Emërtim
iiobjektivit:
Traj
nim
i i p
erso
nelit
mje
këso
r O
frim
i i sh
ërbi
mit
parë
sor
shën
detë
sor
në k
ohe
dhe
me
cilë
si p
ër të
gjit
hë
bano
rët e
kom
unës
Përshkrimishkurtëriprojektit:
Nëp
ërm
jet k
ëtij
proj
ekti
do të
real
izoh
et tr
ajni
mi i
per
sone
lit të
shër
bim
it pa
rëso
r shë
ndet
ësor
në
mën
yrë
që t’
u pë
rgjig
jen
kërk
esav
e të
koh
ës.
Për r
ealiz
imin
e ti
j do
të n
diqe
n ha
pat e
mëp
osht
ëm:
1. E
vide
ntim
i i n
evoj
ave
për t
rajn
im n
ë ba
shkë
puni
m m
e in
stitu
cion
et e
shër
bim
it sh
ënde
tëso
r2.
Evi
dent
imi i
mun
dësi
ve të
inst
ituci
onev
e të
shër
bim
it sh
ënde
tëso
r për
të m
undë
suar
traj
nim
in si
pas t
emat
ikav
e të
evi
dent
uara
më
parë
3. A
naliz
imi i
mun
dësi
ve fi
nanc
iare
për
sigu
rimin
e tr
ajni
mev
e të
dom
osdo
shm
e që
nuk
mun
d të
sigu
rohe
n ng
a in
stitu
cion
et p
artn
ere
4. N
dërti
mi i
gra
fikut
të tr
ajni
mev
e si
pas t
emat
ikav
e dh
e pl
anifi
kim
i i p
jesë
mar
rjes
5. R
ealiz
imi i
traj
nim
eve
dhe
arsh
ivim
i i m
ater
iale
ve të
për
doru
ra g
jatë
traj
nim
eve
së b
ashk
u m
e ra
porti
n pë
rkat
ës d
he p
ropo
zim
e të
mun
dshm
eG
jatë
stud
imit
të n
evoj
ave
do të
mer
ret p
aras
ysh
edhe
per
spek
tiva
e zh
villi
mev
e të
mun
dshm
e në
kom
unë
për t
’u p
arap
rirë
nevo
jave
afa
tshk
urta
.
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Ngr
itja
e ni
velit
të p
unon
jësv
e të
shër
bim
it sh
ënde
tëso
r par
ësor
Pers
onel
i i sh
ërbi
mit
shën
detë
sor p
arës
or n
ë ko
mun
ëA
rritj
a e
stan
darte
ve b
ashk
ëkoh
ore
të sh
ërbi
mit
shën
detë
sor
Kom
unite
tiR
ritja
e n
ivel
it të
kën
aqsh
mër
isë
së k
omun
itetit
për
shër
bim
et e
ofr
uara
Pjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Dre
jtues
it e
Qen
drës
Shë
ndet
ësor
e në
kom
unë
Inst
ituci
onet
e sh
ërbi
mit
shën
detë
sor
Inst
ituci
onet
e sh
ërbi
mit
shën
detë
sor
Dre
jtues
it e
Qen
drës
Shë
ndet
ësor
e në
kom
unë
Don
ator
ë të
spec
ializ
uar t
ë fu
shës
Kushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Stud
imi i
nev
ojav
e dh
e m
undë
sive
M
ossi
gurim
i i m
undë
sisë
për
zhv
illim
in e
traj
nim
eve
Mira
timi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eN
egliz
henc
a e
puno
njës
ve të
shër
bim
it sh
ënde
tëso
rN
dërti
mi i
gra
fikut
të z
hvill
imit
të tr
ajni
mev
eShpenzimetellogaritu
ra:
Për d
ieta
, ako
mod
im d
he tr
ansp
ort
(
) Le
këPë
r pje
sëm
arrje
në
trajn
im
(
) Le
këTO
TALI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–201
0Pa
s çdo
traj
nim
i
53
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
2.O
1.P2
.Pr.2
9Emërtim
iiobjektivit:
Proj
ektim
i dhe
ndë
rtim
i i li
dhje
s tel
efon
ike
kabl
lore
me
rrje
-tin
kom
bëta
r dh
e i s
hërb
imit
post
ar
Org
aniz
imi i
shër
bim
it të
tran
spor
tit të
udh
ëtar
ëve
dhe
mal
lrav
e dh
e m
undë
sim
i i
shër
bim
eve
të k
omun
ikim
it dh
e in
form
imit
me
mje
te e
lekt
roni
ke d
uke
patu
r pa
ra-
sysh
kër
kesa
t zhv
illim
ore
të k
omun
itetit
Përshkrimishkurtëriprojektit:
Me
anë
të k
ëtij
proj
ekti
do të
bëh
et e
mun
dur l
idhj
a e
kom
unës
me
rrje
tin k
ombë
tar t
ë te
lefo
nisë
fiks
e. P
roje
kti d
o të
ndë
rtohe
t në
disa
faza
, ku
përv
eç li
dhje
s kab
l-lo
re m
e rr
jetin
kom
bëta
r do
të p
aras
hiko
het n
jë ç
entra
l me
kapa
cite
t të
mja
ftues
hëm
për
abo
nent
ët e
mun
dshë
m n
ë çd
o fs
hat,
rrje
ti pë
rkat
ës, s
i edh
e pa
rash
ikoh
et
hapj
a e
shër
bim
it po
star
në
bash
këpu
nim
me
Dre
jtorin
ë e
Post
ave.
Kon
kret
isht
:Fa
za e
pro
jekt
im-s
tudi
mit:
1. P
roje
ktim
i dhe
pre
vent
ivim
i i p
unëv
e të
ndë
rtim
it pë
r sht
rimin
e li
njës
kab
llore
, god
inës
së ç
entra
lit, r
rjetit
të sh
përn
darje
s dhe
god
inës
së P
ostë
s2.
Stu
dim
i, pr
ojek
timi d
he p
ërga
titja
e p
reve
ntiv
it pë
r paj
isje
t e ç
entra
lit te
lefo
nik,
rrje
tin te
lefo
nik
dhe
pajis
jet e
Zyr
ës P
osta
re3.
Stu
dim
i i p
roje
ktev
e dh
e pr
even
tivav
e si
edhe
bas
hkëp
unim
i me
partn
erët
e m
unds
hëm
për
të p
ërca
ktua
r faz
at e
zba
timit
dhe
kont
ribut
et e
pje
sëm
arrë
sve
në p
roje
ktFa
za e
ndë
rtim
it: Z
hvill
imi i
pro
çedu
rave
të p
roku
rimit
të n
dërti
m-m
ontim
it dh
e re
aliz
imi i
pro
jekt
it të
mira
tuar
në
orga
net k
ompe
tent
eFa
za e
ope
rimit:
Vën
ia n
ë pu
në e
rrje
tit te
lefo
nik
dhe
shër
bim
it po
star
në
bazë
të a
kt-m
arrë
vesh
jes s
ë pë
rgat
itur p
arap
raki
sht m
e pj
esëm
arrë
sit n
ë pr
ojek
t
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Sigu
rimi i
shër
bim
it te
lefo
nik
fiks d
he m
undë
sim
i i ti
j për
abo
nent
ët e
kom
unite
tit
Kom
unite
tiK
rijim
i i li
dhje
ve n
orm
ale
ndër
inst
ituci
onal
eD
rejto
ria A
rsim
ore
dhe
ajo
e sh
kollë
sM
undë
sim
i i o
frim
it të
shër
bim
eve
të sh
umta
që
ofro
n sh
ërbi
mi p
osta
r për
kom
unite
tinK
omun
aM
undë
sim
i i p
ërdo
rimit
të in
tern
etit
duke
e k
onsi
deru
ar si
nev
ojë
të k
ohës
Pjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Dre
jtoria
e P
ërgj
ithsh
me
e Po
stav
eD
onat
orë
të m
unds
hëm
ven
das d
he të
hua
jM
inis
tria
e P.
P.Tr
ansp
ortit
dhe
Tel
ekom
unik
acio
nit
Inst
ituci
one
të q
ever
isje
s qen
dror
eKushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Përg
atitj
a e
proj
ekte
ve, p
reve
ntiv
ave
dhe
stud
imit
Mos
sigu
rimi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eM
iratim
i i fo
ndev
e të
mja
ftues
hme
në b
azë
të a
kt-m
arrë
vesh
jeve
me
partn
erët
e p
roje
ktit
Mos
arrit
ja e
mar
rëve
shje
s me
akto
rët k
ryes
orë
Sigu
rimi i
leje
ve p
ërka
tëse
për
real
izim
in e
pro
jekt
itM
enax
him
i dhe
koo
rdin
imi i
dob
ët m
e pj
esëm
arrë
sit n
ë pr
ojek
tShpenzimetellogaritu
ra:
Për f
azën
e p
roje
ktim
-stu
dim
it
(
) Lek
ëPë
r faz
ën e
ndë
rtim
-mon
timit
(
)
Lek
ëPë
r faz
ën e
vën
ies n
ë pu
në d
he o
perim
it (p
ër n
jë v
it)
(
) L
ekë
TOTA
LI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–201
020
10
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
1.O
3.P2
.Pr.2
5Emërtim
iiobjektivit:
Traj
nim
i i p
erso
nelit
mje
këso
r O
frim
i i sh
ërbi
mit
parë
sor
shën
detë
sor
në k
ohe
dhe
me
cilë
si p
ër të
gjit
hë
bano
rët e
kom
unës
Përshkrimishkurtëriprojektit:
Nëp
ërm
jet k
ëtij
proj
ekti
do të
real
izoh
et tr
ajni
mi i
per
sone
lit të
shër
bim
it pa
rëso
r shë
ndet
ësor
në
mën
yrë
që t’
u pë
rgjig
jen
kërk
esav
e të
koh
ës.
Për r
ealiz
imin
e ti
j do
të n
diqe
n ha
pat e
mëp
osht
ëm:
1. E
vide
ntim
i i n
evoj
ave
për t
rajn
im n
ë ba
shkë
puni
m m
e in
stitu
cion
et e
shër
bim
it sh
ënde
tëso
r2.
Evi
dent
imi i
mun
dësi
ve të
inst
ituci
onev
e të
shër
bim
it sh
ënde
tëso
r për
të m
undë
suar
traj
nim
in si
pas t
emat
ikav
e të
evi
dent
uara
më
parë
3. A
naliz
imi i
mun
dësi
ve fi
nanc
iare
për
sigu
rimin
e tr
ajni
mev
e të
dom
osdo
shm
e që
nuk
mun
d të
sigu
rohe
n ng
a in
stitu
cion
et p
artn
ere
4. N
dërti
mi i
gra
fikut
të tr
ajni
mev
e si
pas t
emat
ikav
e dh
e pl
anifi
kim
i i p
jesë
mar
rjes
5. R
ealiz
imi i
traj
nim
eve
dhe
arsh
ivim
i i m
ater
iale
ve të
për
doru
ra g
jatë
traj
nim
eve
së b
ashk
u m
e ra
porti
n pë
rkat
ës d
he p
ropo
zim
e të
mun
dshm
eG
jatë
stud
imit
të n
evoj
ave
do të
mer
ret p
aras
ysh
edhe
per
spek
tiva
e zh
villi
mev
e të
mun
dshm
e në
kom
unë
për t
’u p
arap
rirë
nevo
jave
afa
tshk
urta
.
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Ngr
itja
e ni
velit
të p
unon
jësv
e të
shër
bim
it sh
ënde
tëso
r par
ësor
Pers
onel
i i sh
ërbi
mit
shën
detë
sor p
arës
or n
ë ko
mun
ëA
rritj
a e
stan
darte
ve b
ashk
ëkoh
ore
të sh
ërbi
mit
shën
detë
sor
Kom
unite
tiR
ritja
e n
ivel
it të
kën
aqsh
mër
isë
së k
omun
itetit
për
shër
bim
et e
ofr
uara
Pjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Dre
jtues
it e
Qen
drës
Shë
ndet
ësor
e në
kom
unë
Inst
ituci
onet
e sh
ërbi
mit
shën
detë
sor
Inst
ituci
onet
e sh
ërbi
mit
shën
detë
sor
Dre
jtues
it e
Qen
drës
Shë
ndet
ësor
e në
kom
unë
Don
ator
ë të
spec
ializ
uar t
ë fu
shës
Kushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Stud
imi i
nev
ojav
e dh
e m
undë
sive
M
ossi
gurim
i i m
undë
sisë
për
zhv
illim
in e
traj
nim
eve
Mira
timi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eN
egliz
henc
a e
puno
njës
ve të
shër
bim
it sh
ënde
tëso
rN
dërti
mi i
gra
fikut
të z
hvill
imit
të tr
ajni
mev
eShpenzimetellogaritu
ra:
Për d
ieta
, ako
mod
im d
he tr
ansp
ort
(
) Le
këPë
r pje
sëm
arrje
në
trajn
im
(
) Le
këTO
TALI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–201
0Pa
s çdo
traj
nim
i
54
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
.2O
2.P1
.Pr._
___
Emërtim
iiobjektivit:
Ndë
rtim
i rr
ugës
___
____
____
____
____
____
____
____
__A
rritj
a e
stan
dart
eve
norm
ale
të in
fras
truk
turë
s rru
gore
në
kom
unë
Përshkrimishkurtëriprojektit:
Proj
ekti
pres
upoz
on p
roje
ktim
in d
he n
dërti
min
e rr
ugës
që
lidh
____
____
____
____
____
__ m
e __
____
____
____
____
____
__. K
jo rr
ugë
kons
ider
ohet
tepë
r e
nevo
jshm
e pa
si__
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
__.
Kjo
rrug
ë ka
kët
o të
dhë
na të
për
afër
ta:
Gja
tësi
a __
____
km; G
jerë
sia
____
_m;
Kan
ale
Gja
tëso
re _
____
_m; K
anal
e Të
rthor
e __
___m
; Ve
pra A
rti u
ra _
__co
pë (g
jiths
ej__
____
m);
Prita
___
___m
.B
azam
enti
i rru
gës ë
shtë
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
_.D
uhet
të z
hven
dose
n af
ërsi
sht
____
____
m3 s
hkëm
b.
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Kom
unik
imi m
ë i s
hpej
të d
he i
sigu
rtë m
e qe
ndrë
n e
kom
unës
K
omun
iteti
i fsh
atra
veN
xitja
dhe
leht
ësim
i i a
ktiv
itete
ve e
kono
mik
e K
omun
iteti
i biz
nesi
tM
undë
sim
i i o
frim
it të
shër
bim
eve
në q
endë
r të
kom
unës
Adm
inis
trata
e K
omun
ësTr
ansp
ort m
ë i s
hpej
të d
he m
ë pa
k i k
usht
uesh
ëm p
ër n
xënë
sit e
shko
llave
Pjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Qar
ku i
Dib
rës
Qar
ku i
Dib
rës
Dre
jtoria
e P
ërgj
ithsh
me
e R
rugë
veD
onat
orë
të m
unds
hëm
ven
das d
he të
hua
jM
inis
tria
e P.
P.Tr
ansp
ortit
e T
elek
omun
ikac
ioni
t In
stitu
cion
e të
qev
eris
jes q
endr
ore
Kushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Përg
atitj
a e
proj
ekte
ve, p
reve
ntiv
ave
dhe
stud
imit
Mos
sigu
rimi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eM
iratim
i i fo
ndev
e të
mja
ftues
hme
në b
azë
të a
kt-m
arrë
vesh
jeve
me
partn
erët
e p
roje
ktit
Mos
arrit
ja e
mar
rëve
shje
s me
inst
ituci
onet
bas
hkëp
unue
seSi
gurim
i i le
jeve
për
katë
se p
ër re
aliz
imin
e p
roje
ktit
Men
axhi
mi d
he k
oord
inim
i i d
obët
me
pjes
ëmar
rësi
t në
proj
ekt
Shpenzimetellogaritu
ra:
Për f
azën
e p
roje
ktim
-stu
dim
it
(
)
Lek
ëPë
r faz
ën e
ndë
rtim
it
(
) L
ekë
TO
TALI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–201
020
10
55
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
2.O
2.P1
.Pr._
___
Emërtim
iiobjektivit:
Rik
onst
ruks
ioni
dhe
asf
altim
i i r
rugë
s ___
____
____
____
____
____
Arr
itja
e st
anda
rtev
e no
rmal
e të
infr
astr
uktu
rës r
rugo
re n
ë ko
mun
ë
Përshkrimishkurtëriprojektit:
Proj
ekti
pres
upoz
on p
roje
ktim
in, r
ikon
stru
ksio
nin
dhe
asfa
ltim
in e
rrug
ës q
ë lid
h __
____
____
____
____
____
me
____
____
____
____
____
____
.
Kjo
rrug
ë ko
nsid
eroh
et te
për e
nev
ojsh
me
pasi
___
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
___.
Kjo
rrug
ë ka
kët
o të
dhë
na të
për
afër
ta:
Gja
tësi
a __
____
km; G
jerë
sia
____
_m;
Kan
ale
Gja
tëso
re _
____
_m; K
anal
e Të
rthor
e __
___m
; Ve
pra A
rti u
ra _
__co
pë (g
jiths
ej__
____
m);
Prita
___
___m
.B
azam
enti
i rru
gës ë
shtë
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
_.D
uhet
të z
hven
dose
n af
ërsi
sht
____
___
m3 _
____
____
____
___.
Sip
ërfa
qja
që d
uhet
të a
sfal
tohe
t par
ashi
kohe
t rre
th _
____
____
m2 .
Hap
at q
ë do
të n
diqe
n:1.
Për
gatit
ja e
pre
vent
ivit
dhe
proj
ektit
për
riko
nstru
ksio
nin
dhe
asfa
ltim
in e
rrug
ës2.
Sig
urim
i i fo
ndev
e pë
r fina
ncim
in e
rrug
ës3.
Mira
timi i
pro
jekt
it ng
a or
gane
t kom
pete
nte
4. K
ryer
ja e
pro
çedu
rave
për
pro
kurim
in e
riko
nstru
ksio
nit d
he a
sfal
timit
të rr
ugës
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Kom
unik
imi m
ë i s
hpej
të d
he i
sigu
rtë m
e qe
ndrë
n e
kom
unës
K
omun
iteti
i fsh
atra
veN
xitja
dhe
leht
ësim
i i a
ktiv
itete
ve e
kono
mik
e K
omun
iteti
i biz
nesi
tM
undë
sim
i i o
frim
it të
shër
bim
eve
në q
endë
r të
kom
unës
Adm
inis
trata
e K
omun
ësTr
ansp
ort m
ë i s
hpej
të d
he m
ë pa
k i k
usht
uesh
ëm p
ër n
xënë
sit e
shko
llave
Pjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Qar
ku i
Dib
rës
Qar
ku i
Dib
rës
Dre
jtoria
e P
ërgj
ithsh
me
e R
rugë
veD
onat
orë
të m
unds
hëm
ven
das d
he të
hua
jM
inis
tria
e P.
P.Tr
ansp
ortit
e T
elek
omun
ikac
ioni
t In
stitu
cion
e të
qev
eris
jes q
endr
ore
Kushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Përg
atitj
a e
proj
ekte
ve, p
reve
ntiv
ave
dhe
stud
imit
Mos
sigu
rimi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eM
iratim
i i fo
ndev
e të
mja
ft. n
ë ba
zë të
akt
-mar
rëve
shje
ve m
e pa
rtner
ët e
pro
jekt
itM
osar
ritja
e m
arrë
vesh
jes m
e in
stitu
cion
et b
ashk
ëpun
uese
Sigu
rimi i
leje
ve p
ërka
tëse
për
real
izim
in e
pro
jekt
itM
enax
him
i dhe
koo
rdin
imi i
dob
ët m
e pj
esëm
arrë
sit n
ë pr
ojek
tShpenzimetellogaritu
ra:
Për f
azën
e p
roje
ktim
-stu
dim
it
(
) Lek
ëPë
r faz
ën e
ndë
rtim
it
(
) L
ekë
TOTA
LI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–201
020
10
56
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
RE
mër
timi i
pro
jekt
it
Kod
i Q2.
O3.
P2.P
r.36
Emërtim
iiobjektivit:
Përf
undi
mi i
ndë
rtim
it të
ujë
sjel
lësi
t të
sopo
nikë
sA
rritj
a e
nive
lit m
esat
ar n
ë ni
vel k
ombë
tar
për
furn
izim
in m
e uj
ë të
pijs
hëm
dhe
ene
rgji
elek
trik
ePërshkrimishkurtëriprojektit:
Proj
ekti
pres
upoz
on p
roje
ktim
in d
he p
ërfu
ndim
in e
ndë
rtim
it të
ujë
sjel
lësi
t të
Sopo
nikë
s, i c
ili d
o të
shër
bejë
për
furn
izim
in m
e uj
ë të
pijs
hëm
për
: __
____
____
____
____
___,
___
____
____
____
____
____
,___
____
____
____
____
____
__,_
____
____
____
____
____
____
,___
____
____
____
____
____
.
D
o të
shfr
ytëz
ohet
bur
imi
____
____
____
____
____
____
____
____
____
_, i
cili
lloga
ritet
të k
etë
një
prur
je m
esat
are
____
____
___m
3 /sek
. ujë
sjel
lësi
do
të je
të i
tipit
me
ngrit
je m
ekan
ike/
me
vetë
rrje
dhje
. Do
të k
etë
___
depo
zita
dhe
men
dohe
t të
kenë
kap
acite
t ___
___m
3 .
Për p
ërfu
ndim
in e
ndë
rtim
it të
kët
ij uj
ësje
llësi
do
të n
diqe
n ha
pat e
mëp
osht
ëm:
1. S
tudi
mi i
mun
dësi
ve d
he k
apac
itete
ve të
vep
rës s
ë m
arrje
s dhe
rrje
tit të
shpë
rnda
rjes
2. R
ealiz
imi i
pro
jekt
it të
plo
të te
knik
dhe
për
gatit
ja e
pre
vent
ivit
si p
ër a
nën
ndër
timor
e as
htu
edhe
të m
akin
eriv
e dh
e pa
jisje
ve
3. S
tudi
mi i
mun
dësi
ve të
fina
ncim
it të
kët
ij pr
ojek
ti m
e ak
torë
të tj
erë
të m
unds
hëm
, si:
inst
ituci
onet
e q
ever
isje
s qen
dror
e, q
arku
t apo
don
ator
ë të
ndr
yshë
m4.
Nën
shkr
imi i
mar
rëve
shje
s së
auto
ritet
eve
të k
omun
ës m
e pj
esëm
arrë
sit e
tjer
ë të
evi
dent
uar s
i pje
sëm
arrë
s në
proj
ekt
5. M
iratim
i i le
jeve
për
katë
se p
ër n
dërti
min
e k
ësaj
vep
re6.
Zhv
illim
i i p
roçe
dura
ve li
gjor
e të
pro
kurim
it pë
r zba
timin
e p
roje
ktit
Përc
aktim
i i fo
rmës
dhe
stru
ktur
ave
orga
niza
tive
për m
enax
him
in e
kës
aj v
epre
.Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Furn
izim
i me
ujë
i një
kom
unite
ti pr
ej _
____
____
ban
orës
h K
omun
iteti
i fsh
atra
veLe
htës
im i
aktiv
itete
ve e
kono
mik
e ek
zist
uese
dhe
të p
ersp
ektiv
ës
Kom
unite
ti i b
izne
sit
Rrit
ja e
kën
aqsh
mër
isë
dhe
e be
sim
it të
ban
orëv
e pë
r org
anet
qev
eris
ëse
Adm
inis
trata
e K
omun
ësPjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Qar
ku i
Dib
rës
Qar
ku i
Dib
rës
Don
ator
ë të
mun
dshë
m v
enda
s dhe
të h
uaj
Don
ator
ë të
mun
dshë
m v
enda
s dhe
të h
uaj
Min
istri
a e
P.P.
Tran
spor
tit d
he T
elek
omun
ikac
ioni
t In
stitu
cion
e të
qev
eris
jes q
endr
ore
Kushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Përg
atitj
a e
proj
ekte
ve, p
reve
ntiv
ave
dhe
stud
imit
Mos
sigu
rimi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eM
iratim
i i fo
ndev
e të
mja
ftues
hme
në b
azë
të a
kt-m
arrë
vesh
jeve
me
partn
erët
e p
roje
ktit
Mos
arrit
ja e
mar
rëve
shje
s me
inst
ituci
onet
bas
hkëp
unue
seSi
gurim
i i le
jeve
për
katë
se p
ër re
aliz
imin
e p
roje
ktit
Men
axhi
mi d
he k
oord
inim
i i d
obët
me
pjes
ëmar
rësi
t në
proj
ekt
Shpenzimetellogaritu
ra:
Për f
azën
e p
roje
ktim
-stu
dim
it
(
) Le
këPë
r faz
ën e
ndë
rtim
it
(
)
Lekë
TOTA
LI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–201
020
10
57
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
K
odi Q
3.O
1.P3
.Pr.4
0Emërtim
iiobjektivit:
Ndë
rtim
i i k
anal
it va
ditë
s set
ë–Fu
shë A
lie
Ofrimiiinfrastrukturësfi
zikeoptimaledheshtim
iinjohurivetekferm
erëtpërkultivimindhesh
-tim
in e
pro
dhim
eve
bujq
ësor
e du
ke sh
fryt
ëzua
r mak
simal
isht t
radi
tën
dhe
pote
ncia
let e
kom
unës
Përshkrimishkurtëriprojektit:
Me
anë
të re
aliz
imit
të k
ëtij
proj
ekti
do të
mun
dëso
het v
aditj
a e
toka
ve q
ë nu
k ja
në n
ën u
jë n
ë fs
hatra
t___
____
_,__
____
_,__
____
___
duke
rritu
r mun
dësi
në e
pr
odhi
mev
e bu
jqës
ore.
uji
do të
mer
ret n
ga _
____
____
____
__. G
jatë
sia
e ka
nale
ve k
ryes
ore
ësht
ë af
ërsi
sht _
____
km
. Gja
tësi
a e
kana
leve
dyt
ësor
e ës
htë
afër
sish
t __
___
km. S
ipër
faqj
a e
vënë
nën
ujë
nëp
ërm
jet k
ëtij
sist
emi v
aditë
s ësh
të a
fërs
isht
___
____
__ h
a.
Për r
ealiz
imin
e k
ëtij
proj
ekti
do të
ndi
qen
hapa
t e m
ëpos
htëm
:1.
Për
gatit
ja e
stud
imit
për m
undë
sitë
dhe
nev
ojat
e si
përf
aqes
së p
lani
fikua
r për
t’u
vënë
nën
ujë
2. S
tudi
mi i
mun
dësi
ve të
fina
ncim
it të
kët
ij pr
ojek
ti 3.
Për
gatit
ja e
pro
jekt
it te
knik
të g
atsh
ëm p
ër t’
u m
iratu
ar n
ga o
rgan
et k
ompe
tent
e4.
Zyr
tariz
imi i
akt
-mar
rëve
shje
ve të
mun
dshm
e m
e pj
esëm
arrë
sit n
ë pr
ojek
t5.
Mira
timi i
leje
s për
zba
timin
e p
roje
ktit
6. Z
hvill
imi i
pro
çedu
rave
ligj
ore
të p
roku
rimit
për z
batim
in e
pro
jekt
it7.
Zyrta
rizim
i i m
ënyr
ës së
men
axhi
mit
dhe
mirë
mba
jtjes
së si
stem
it va
ditë
sRezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Vën
ia n
ën u
jë e
sipë
rfaq
es së
pla
nifik
uar
Kom
unite
ti i f
shat
itR
ritja
e p
rodh
imit
të m
arrë
nga
toka
t e v
ëna
nën
ujë
në sa
si d
he ll
ojsh
mër
i K
omun
iteti
i biz
nesi
tR
ritja
e e
kono
mis
ë së
ferm
erëv
e që
për
fitoj
në n
ga p
roje
kti
Adm
inis
trata
e K
omun
ësR
ritja
e b
esim
it dh
e kë
naqs
hmër
isë
së k
omun
itetit
kra
has r
ritje
s eko
nom
ike
Pjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Qar
ku i
Dib
rës
Inve
stito
rë të
mun
dshë
mD
rejto
ria R
ajon
ale
e B
ujqë
sisë
Min
istri
a e
Buj
qësi
së d
he u
shqi
mit
Kom
una
Qar
ku i
Dib
rës
Don
ator
ë të
mun
dshë
m v
enda
s dhe
të h
uaj
Inst
ituci
one
të q
ever
isje
s qen
dror
e
Kushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Përg
atitj
a e
proj
ekte
ve, p
reve
ntiv
ave
dhe
stud
imit
Mos
sigu
rimi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eM
iratim
i i fo
ndev
e të
mja
ftues
hme
në b
azë
të a
kt-m
arrë
vesh
jeve
me
partn
erët
e p
roje
ktit
Mos
arrit
ja e
mar
rëve
shje
s me
inst
ituci
onet
bas
hkëp
unue
seSi
gurim
i i le
jeve
për
katë
se p
ër re
aliz
imin
e p
roje
ktit
Koo
rdin
imi i
dob
ët m
e pj
esëm
arrë
sit n
ë pr
ojek
tShpenzimetellogaritu
ra:
Për f
azën
e p
roje
ktim
-stu
dim
it
(
) Le
këPë
r faz
ën e
ndë
rtim
it
(
)
Lekë
TOTA
LI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–201
020
10
58
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
RE
mër
timi i
pro
jekt
it
Kod
i Q
3.O
3.P1
.Pr.4
8Emërtim
iiobjektivit:
Ndë
rtim
i i d
y ba
xhov
e në
Blli
çe d
he F
ushë
A
lieR
ritja
e nu
mri
t dhe
cilë
sisë o
rgan
izat
ive t
ë biz
nese
ve p
rodh
uese
dhe
për
punu
ese s
i edh
e nxi
tja e
pro-
dhim
eve t
ë rej
a pë
r tre
g, n
ë një
klim
ë bas
hkëp
unim
i me b
izne
set t
regt
uese
dhe
qev
erin
ë kom
unar
ePërshkrimishkurtëriprojektit:
Ky
proj
ekt s
ynon
real
izim
in e
një
një
sie
për p
ërpu
nim
in e
pro
dukt
eve
bleg
tora
le n
ë fs
hatin
Blli
çe d
he F
ushë
Alie
. Ekz
isto
jnë
tre a
ltern
ativ
a të
mun
dshm
e m
e di
sa
varia
nte,
pra
ose
do
të je
të p
ronë
dhe
akt
ivite
t priv
at o
se d
o të
jetë
pro
në e
kom
unës
dhe
men
axhi
m i
kom
unës
ose
do
të je
të p
ronë
e k
omun
ës d
he m
enax
him
i nga
su
bjek
t priv
at. C
ilado
qof
të fo
rma
e re
aliz
imit,
ësh
të e
pad
isku
tues
hme
nevo
ja q
ë të
për
gatit
et n
jë p
roje
kt n
dërti
mor
dhe
tekn
olog
jik q
ë i p
ërgj
igje
t nev
ojav
e të
bl
egto
rëve
të z
onës
. Pro
jekt
i pla
nifik
ohet
të n
dahe
t në
disa
faza
të c
ilat p
o i r
endi
sim
më
posh
të:
Faza
e st
udim
it dh
e pr
ojek
timit:
1. N
gritj
a e
një
grup
i pun
e pë
r stu
dim
in e
alte
rnat
ivav
e të
mun
dshm
e pë
rsa
i për
ket p
ronë
sisë
dhe
form
ës së
men
axhi
mit
bazu
ar
në k
apac
itetin
e ll
ogar
itur;
2. P
ërga
titja
e p
roje
ktit
tekn
ik n
dërti
mor
dhe
tekn
olog
jik, s
hoqë
ruar
me
prev
entiv
at p
ërka
tës;
3. S
tudi
mi i
mun
dësi
ve të
fina
ncim
it si
pas
alte
rnat
ivav
e të
iden
tifiku
ara;
4. P
ërca
ktim
i për
fund
imta
r i m
ënyr
ës d
he fo
rmës
së re
aliz
imit
të p
roje
ktit
Faza
e n
dërti
mit:
1. M
iratim
i i le
jeve
për
katë
se n
ga o
rgan
et k
ompe
tent
e; 2
. Zhv
illim
i i p
roçe
dura
ve të
pro
kurim
it të
ndë
rtim
-mon
timit
dhe
real
izim
i i p
roje
ktit
të
mira
tuar
në
orga
net k
ompe
tent
eFa
za e
ope
rimit:
Vën
ia n
ë pu
në n
ë ba
zë të
akt
-mar
rëve
shje
ve të
për
gatit
ur p
arap
raki
sht m
e pj
esëm
arrë
sit n
ë pr
ojek
tRezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Sigu
rimi i
shër
bim
it të
për
puni
mit
të p
ërqe
ndru
ar të
pro
dukt
eve
bleg
tora
le
Kom
unite
ti i f
erm
erëv
e m
e dr
ejtim
ble
gtor
alR
ritja
e p
rodh
imev
e bl
egto
rale
si re
zulta
t i si
gurim
it të
treg
utK
omun
iteti
i biz
nesi
tN
xitja
e b
ashk
ëpun
imit
ndër
mje
t fer
mer
ëve
me
drej
tim b
legt
oral
Kom
una
Rrit
ja e
mun
dësi
së p
ër tr
eg të
gar
antu
arPjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Ferm
erët
me
drej
tim b
legt
oral
Don
ator
ë të
mun
dshë
m v
enda
s dhe
të h
uaj
Inst
ituci
onet
qen
dror
e e
vend
ore
të in
tere
suar
a Fe
rmer
ë dh
e in
vest
itorë
priv
atë
të in
tere
suar
In
stitu
cion
e të
qev
eris
jes q
endr
ore
e ve
ndor
eKushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Përg
atitj
a e
stud
imit
të a
ltern
ativ
ave,
pro
jekt
eve
dhe
prev
entiv
ave
Mos
sigu
rimi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
eSi
gurim
i i fo
ndev
e të
mja
ftues
hme
në b
azë
të a
kt-m
arrë
vesh
jeve
me
partn
erët
e p
roje
ktit
Mos
arrit
ja e
mar
rëve
shje
s me
akto
rët k
ryes
orë
Sigu
rimi i
leje
ve p
ërka
tëse
për
real
izim
in e
pro
jekt
itM
enax
him
i dhe
koo
rdin
imi i
dob
ët m
e pj
esëm
arrë
sit n
ë pr
ojek
tShpenzimetellogaritu
ra:
Për f
azën
e p
roje
ktim
-stu
dim
it
(
) Le
këPë
r faz
ën e
ndë
rtim
-mon
timit
(
)
Lek
ëPë
r faz
ën e
vën
ies n
ë pu
në d
he o
perim
it (p
ër n
jë v
it)
(
) L
ekë
TOTA
LI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–201
020
11
59
Em
ërtim
i i p
roje
ktit
Kod
i Q3.
O3.
P2.P
r.53
Emërtim
iiobjektivit:
stud
imi p
ër r
ritj
en e
akt
ivite
tit të
gru
mbu
llim
it e
për-
puni
mit
të b
imëv
e m
edic
inal
eR
ritj
a e
num
rit d
he c
ilësi
së o
rgan
izat
ive
të b
izne
seve
pro
dhue
se d
he p
ërpu
nues
e si
edh
e nx
itja
e pr
odhi
mev
e të
rej
a pë
r tr
eg, n
ë nj
ë kl
imë
bash
këpu
nim
i me
bizn
e-se
t tre
gtue
se d
he q
ever
inë
kom
unar
ePërshkrimishkurtëriprojektit:
Nëp
ërm
jet k
ëtij
proj
ekti
syno
het q
ë të s
tudi
ohet
situ
ata l
idhu
r me m
undë
sinë e
rritj
es së
shfry
tëzi
mit
të b
imëv
e med
icin
ale n
ga an
a e k
omun
itetit
të k
omun
ës. F
aktik
isht,
real
izoh
et m
bled
hje d
he sh
itje s
pora
dike
por
ky
aktiv
itet r
ezul
ton
se m
und
të p
lani
fikoh
et d
he sh
umëfi
shoh
et n
ga p
ikëp
amja
sasio
re p
or ed
he m
und
të g
jend
en m
undë
si pë
r ku
ltivi
min
, gru
mbu
llim
in d
he p
ërpu
nim
in n
ë ven
d. P
roje
kti s
ynon
t’i s
tudi
ojë k
ëto
mun
dësi
dhe t
ë për
gatis
ë një
udh
ëzue
s për
mën
yrën
e re
aliz
imit
dhe z
hvill
imit
të v
eprim
-ta
rive e
kono
mik
e që l
idhe
n m
e bim
ët m
jekë
sore
. Ky
studi
m m
endo
het t
ë jet
ë edh
e si s
hem
bull
për s
tudi
min
e m
undë
sive t
ë tje
ra q
ë jan
ë evi
dent
uar t
ë mun
dshm
e në f
ushë
n e b
imëv
e med
icin
ale.
Për r
ealiz
imin
e kë
tij p
roje
kti d
o të
ndi
qen
hapa
t e m
ëpos
htëm
: 1. G
jetja
e m
undë
sisë p
ër fi
nanc
imin
e kë
tij st
udim
i që d
o të
për
mba
jë ak
tivite
tet e
m
ëpos
htm
e: a)
Gru
mbu
llim
i dhe
anal
izim
i i të
dhë
nave
ekzi
stues
e sta
tistik
ore,
shke
ncor
e dhe
të m
arke
tingu
t nëp
ërm
jet n
gritj
es së
një
gru
pi p
une;
b) P
ërga
titja
e stu
dim
it ba
zuar
në t
ë dhë
nat e
gru
mbu
lluar
a duk
e për
fshi
rë ed
he n
jë u
dhëz
ues p
rakt
ik, l
ehtë
sisht
të k
uptu
eshë
m p
ër fe
rmer
ët; c
) Bot
imi,
prom
ovim
i dhe
shpë
rnda
rja e
bros
hurë
s tek
të
inte
resu
arit
2. Id
entifi
kim
i i të
inte
resu
arve
dhe
pla
nifik
imi i
vep
rimev
e të m
ëtej
shm
e me t
erm
a kon
kret
ë që p
aras
hiko
jnë k
ontri
bute
t e të
gjit
hë ak
torë
ve; 3
. Mira
timi n
ë K
ëshi
llin
e Kom
unës
të m
asav
e nxi
tëse
dhe
leht
ësue
se p
ër zh
villi
min
e ak
tivite
teve
ekon
omik
e në f
ushë
n e b
imëv
e med
icin
ale
Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Rrit
ja n
ë sa
si e
mbl
edhj
es së
bim
ëve
mje
këso
re
Kom
unite
ti i f
shat
rave
Nxi
tja p
ër li
ndje
n e
aktiv
itete
ve të
mirë
fillta
eko
nom
ike
që li
dhen
me
bim
ët m
jekë
sore
K
omun
iteti
i biz
nesi
tR
ritja
e e
kono
mis
ë së
ferm
erëv
e që
për
fitoj
në n
ga p
roje
kti
Adm
inis
trata
e K
omun
ësR
ritja
e b
esim
it dh
e kë
naqs
hmër
isë
së k
omun
itetit
kra
has r
ritje
s eko
nom
ike
Pjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
Kom
una
Qar
ku i
Dib
rës
Qar
ku i
Dib
rës
Don
ator
ë të
mun
dshë
mD
onat
orë
të m
unds
hëm
ven
das d
he të
hua
jD
rejto
ria R
ajon
ale
e B
ujqë
sisë
Inst
ituci
one
te q
ever
isje
s qen
dror
eM
inis
tria
e B
ujqë
sisë
dhe
ush
qim
itKushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Sigu
rimi i
fond
eve
të m
jaftu
eshm
e pë
r kry
erje
n e
stud
imit
me
të g
jithë
kom
pone
ntët
M
ossi
gurim
i i fo
ndev
e të
mja
ftues
hme
Gje
tja d
he a
ngaz
him
i i sp
ecia
listë
ve të
mirë
filltë
për
kry
erje
n e
stud
imit
Mos
arrit
ja e
mar
rëve
shje
s me
inst
ituci
onet
bas
hkëp
unue
seSi
gurim
i i b
ashk
ëpun
imit
me
inst
ituci
onet
që
mun
d të
ndi
hmoj
në n
ë pr
ojek
tA
ngaz
him
i i p
amja
ftues
hëm
i sp
ecia
listë
ve të
për
zgje
dhur
Neg
lizhe
nca
e au
torit
etev
e të
kom
unës
Shpenzimetellogaritu
ra:
Për f
azën
e g
rum
bulli
mit
të të
dhë
nave
(
)
Lekë
Për f
azën
e k
ryer
jes s
ë st
udim
it
(
) Lek
ëPë
r faz
ën e
bot
imit
dhe
prom
ovim
it
(
)
Lek
ëTOTA
LI:
Kohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–200
920
09
60
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
RE
mër
timi i
pro
jekt
it
Kod
i Q3.
O3.
P1.P
r.__
Emërtim
iiobjektivit:Q.3O1dheQ.3O2
1. N
gritj
a e
shoq
atës
së F
erm
erëv
e m
e dr
ejtim
Buj
qëso
r
2. N
gritj
a e
shoq
atës
së F
erm
erëv
e m
e dr
ejtim
Ble
gtor
alR
ritj
a e
num
rit d
he c
ilësi
së o
rgan
izat
ive
të b
izne
seve
pro
dhue
se d
he
përp
unue
se si
edh
e nx
itja
e pr
odhi
mev
e të
rej
a pë
r tr
eg, n
ë nj
ë kl
imë
bash
këpu
nim
i me
bizn
eset
treg
tues
e dh
e qe
veri
në k
omun
are
Përshkrimishkurtëriprojektit:
Ky
proj
ekt d
o të
mun
dëso
jë in
stitu
cion
aliz
imin
e b
ashk
ëpun
imit
të fe
rmer
ëve
me
inte
resa
të p
ërba
shkë
ta.
Për r
ealiz
imin
e ti
j do
të n
diqe
n ha
pat e
mëp
osht
ëm:
1. P
ërga
titja
nga
ana
e k
omun
ës n
ë ba
shkë
puni
m m
e sp
ecia
listë
të fu
shës
e n
jë m
ater
iali
info
rmue
s lid
hur m
e av
anta
zhet
që
kanë
krij
imet
e sh
oqat
ave
apo
grup
imev
e të
fe
rmer
ëve
që k
anë
inte
resa
të p
ërba
shkë
ta si
edh
e m
ënyr
ën e
insti
tuci
onal
izim
it të
tyre
për
t’u
bërë
fakt
or a
ktiv
në
jetë
n ek
onom
iko-
soci
ale
të k
omun
ës e
më
gjer
ë2.
Shp
ërnd
arja
e in
form
acio
nit d
he o
rgan
izim
i i m
bled
hjev
e pub
like m
e të i
nter
esua
rit p
ër t’
u sh
pjeg
uar e
dhe f
orm
at e
ndih
mës
që d
o të
sigu
rojë
kom
una n
ë dre
jtim
të si
gu-
rimit
të am
bien
teve
për
zhvi
llim
in e
mbl
edhj
eve p
erio
dike
etj.
si ed
he si
gurim
in q
ë zër
i i ty
re i
përb
ashk
ët d
o të
mer
ret p
aras
ysh
në v
endi
met
e au
torit
etev
e ven
dore
3. A
sist
imi n
ë ng
ritje
n dh
e le
galiz
imin
e k
ëtyr
e sh
oqat
ave
me
bazë
vul
lnet
in e
lirë
dhe
inte
resi
n e
përb
ashk
ët d
uke
i ndi
hmua
r në
përg
atitj
en e
stat
utit
dhe
form
ën
orga
niza
tive
të fu
nksi
onim
it4.
Mira
timi n
ë K
ëshi
llin
e K
omun
ës të
një
fond
i për
mbë
shte
tjen
e kë
tyre
shoq
atav
e në
faza
t e p
ara
të v
eprim
taris
ë së
tyre
duk
e i k
onsi
deru
ar p
artn
erë
të a
rdhs
hëm
.Rezultatetepritshm
e:Përfituesit:
Ngr
itja
e ni
velit
të b
ashk
ëpun
imit
ndër
mje
t fer
mer
ëve
me
inte
resa
të p
ërba
shkë
taA
dmin
istra
ta e
Kom
unës
Sigu
rimi i
pre
mis
ave
për r
ritje
n e
pjes
ëmar
rjes s
ë ko
mun
itetit
në
vend
imm
arrje
Kom
unite
ti i b
izne
sit m
e in
tere
sa të
për
bash
këta
Ngr
itja
e ek
onom
isë
së b
izne
seve
të fu
shës
Sigu
rimi i
par
tner
ëve
të d
omos
dosh
ëm p
ër q
ever
isje
n ve
ndor
ePjesëm
arrësitpotencialë:
Kontributetpotencialenëprojekt:
Aut
orite
tet e
Kom
unës
dhe
pun
onjë
sit e
adm
inis
tratë
sK
omun
a Fe
rmer
ët m
e in
tere
sa të
për
bash
këta
Don
ator
ë të
mun
dshë
m v
enda
s dhe
të h
uaj
ShK
Sh, Q
arku
, SN
V e
tj.K
omun
iteti
i biz
nesi
tKushteparaprake:
Faktorëtërrezikshëm:
Përg
atitj
a e
mat
eria
leve
info
rmue
se
Mos
real
izim
i i in
form
imit
të m
jaftu
eshë
m p
ër fe
rmer
ëtPë
rzgj
edhj
a e in
divi
dëve
të b
esue
shëm
dhe
të af
të n
ga p
ikëp
amja
org
aniz
ativ
e për
ndi
hmë
Neg
lizhe
nca
e pu
nonj
ësve
të a
dmin
istra
tës v
endo
re d
he fe
rmer
ëve
Info
rmim
i me
të g
jitha
mje
tet e
mun
dshm
e të
kom
unik
imit
Mos
kriji
mi i
niv
elit
të b
esue
shm
ëris
ë pë
r rez
ulta
tet e
prit
shm
eShpenzimetellogaritu
ra:
Për m
ater
iale
info
rmue
se
(
)
Lek
ëPë
r org
aniz
imin
e ta
kim
eve
(
) L
ekë
Për p
ërga
titje
n dh
e le
galiz
imin
e d
okum
enta
ve
(
) Le
kë
TO
TAL
iKohaezbatimit:
Periudhaepritjessërezultatit:
2008
–200
920
09
61
Shtojca1:VendimiiKëshillitKomunalpërmiratiminePSZh
62
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
Shtojca2:Analizaesondazhitmebiznesinvendor
Raport për sipërmarrjen vendore që jep mundësi për vëzhgimin e mjedisit
Gjatë tetorit 2007, në tre komuna të qarkut të Dibrës u krye një anketim për sjelljen e biznesit. Synimi i anketimit është t’i japë Komisionit të Planit Strategjik të komunave Arras, Zall Dardhë dhe Fushë-Çidhën të dhëna në lidhje me nevojat dhe këndvështrimet e biznesit për zhvillimin e tyre të ardhshëm dhe për ndihmë në drejtimin e energjive, përpjekjeve dhe fondeve drejt rritjes së zhvillimit ekonomik vendor të këtyre zonave mjaft të varfra fshatare të Shqipërisë.
Pyetësori që u plotësua nga të anketuarit në tre fshatrat mbështetet tek ai që u përdor në vitin 2003 për projektin DELTA (Drejtimi i Ekonomisë Lokale përmes Teknikave dhe Aleancave) në pesë qytete të Shqipërisë (Berat, Durrës, Korçë, Lezhë dhe Shkodër).
Ky vëzhgim u ndërmor në bashkëpunim të ngushtë me kreun dhe stafin e çdo komune dhe me stafin e Këshillit të Qarkut Dibër. Zoti Erind Kraja kreu vëzhgimin që u analizua më pas nga Dr. Iain Wilson.
Analizë e vëzhgimit të biznesit
Të dhëna të përgjithshme
Modele (P. 1)
u anketuan tridhjetë biznese dhe u mblodhën opinione nga të intervistuarit që vijojnë: pronar, 25 biznese (83%) dhe të punësuar në dy sipërmarrje (7%).
Lloji i biznesit (P. 2)
Thuajse të gjitha bizneset (70%) ishin bujq. Vetëm njëmbëdhjetë (37%) mbillnin drithë, gjashtë rrisnin bagëti (20%), dhe katër merreshin me të dyja llojet (13%). Gjashtë (20%) ishin tregtarë, dy (7%) ofronin shërbime dhe njëri ishte ndërtues.
Pronësia (P. 3)
Të gjithë të anketuarit që iu përgjigjën kësaj pyetjeje (83%) thanë që bizneset kishin një pronar.
Lloji i prodhimit (P. 4)
Gjashtë të anketuar pohuan se prodhonin miell dhe drithë dhe pesë prej tyre prodhonin edhe fasule, fruta ose perime ose një gërshetim i tyre. Katër të anketuar specifikuan bujqësi duke përfshirë njërin që merrej edhe me blegtori dhe frutikulturë. Tre të anketuar specifikuan se prodhonin mish dhe prodhime bulmeti dhe dy vetëm blegtori. Tre të anketuar merreshin me tregti, dhe njëri me
63
bletari, prodhonin ushqim të thatë për bagëti, qumësht dhe drithë, ushqime të ndryshme, dyer e dritare si dhe ndërtim. Ishte edhe një marangoz dhe një që shënoi ‘të ndryshme’.
Kohëzgjatja në veprim (P. 5)
Kohëzgjatja gjatë së cilës sipërmarrjet kanë vepruar varionte nga dy në shtatëmbëdhjetë vjet, me një mesatare prej nëntë vjetësh.
Vendi i tregtimit (P. 6)
37% e sipërmarrjeve e shisnin 100% të prodhimit të tyre në vend, ndërsa të tjerë kishin një tregues që varionte nga 20% në 90%. Tetëmbëdhjetë sipërmarrje (60%) i shisnin gjithë prodhimet e tyre në rajon. Shtatë biznese (23%) shisnin diku mes 10 dhe 40% të prodhimit të tyre gjetiu nëpër vend por jo për eksport.
Numri i të punësuarve (P. 7)
Njëzet nga sipërmarrjet (67%) kishin pesë a më pak punëtorë, tre kishin nga gjashtë në dhjetë të punësuar dhe dy kishin nga njëmbëdhjetë në pesëdhjetë të punësuar.
Pamje të mjedisit të sipërmarrjes
Zgjerimi i veprimtarisë (P. 8)
Tetë sipërmarrje (27%) raportuan se do ta zgjeronin veprimtarinë e tyre brenda komunës, tre (10%) jashtë kufijve të komunës. Një raportoi thjesht se do t’a zgjeronte veprimtarinë e tij, ndërsa tetëm-bëdhjetë (60%) pohuan se nuk kishin në plan t’a bënin. Askush nuk kishte në plan të eksportonte prodhimet e veta jashtë vendit.
Vështirësi në gjetjen e stafit të trajnuar (P. 9)
Shumica e të anketuarve (77%) thanë se nuk kishin vështirësi në gjetjen e stafit të kualifikuar.
Fushat e trajnimit të stafit (P. 10)
Pavarësisht nga fakti që shumica e sipërmarrjeve nuk kishin vështirësi në gjetjen e një stafi të trajnuar siç duhet (P. 9), shumica (57%) mendonin që biznesi i tyre do të përfitonte nga trajnimi në Marketing dhe Shitje, 23% në Buxhetim dhe Financë, 17% në Aftësi Teknike, 13% në Admin-istrim, por askush nuk kërkoi trajnim në Përdorim Kompjuteri. Një i anketuar i renditi Aftësitë Teknike mbi Marketingun dhe Shitjet.
Burimet kryesore të konkurrencës (P. 11)
Njëzet e një sipërmarrje (70%) treguan se hasnin njëfarë konkurrence: nga importet (47%, duke përfshirë një që specifikonte kontrabandën dhe një marangoz që specifikonte ‘artikuj të gatshëm’), nga rritja e numrit të tregtarëve (10%), dy sipërmarrje iu referuan “konkurrencës së pandershme”
64
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R(që mund t’i shtohet konkurrencës nga importet), një u shpreh për ‘treg joformal’ dhe një për ‘mjaltë të aromatizuar artificialisht’.
Përfitimi i shoqatave të sipërmarrjeve (P. 12)
Shumica e të anketuarve (93%) mendonin që shoqatat e bizneseve mund të ndihmonin në zhvil-limin lokal të bizneseve dhe vetëm dy mendonin se nuk mundeshin.
Emërtimi i shoqatave të sipërmarrjes (P. 13)
Dy të anketuar (7%) e quanin Seta-n si shoqatë biznesi vendor, një përmendi Shoqatën e Bujqësisë, Blegtorisë dhe Pyjeve, njëmbëdhjetë të anketuar (37%) thanë që nuk kishte asnjë shoqatë biznesi të pranishme në vend, ndërsa shumica (53%) nuk iu përgjigj pyetjes.
Investime të ardhshme (P. 14)
Shumica e të anketuarve (87%) thanë se do të bënin investime të ardhshme. 27% specifikuan bujqësinë (një prej tyre shënoi edhe blegtorinë), 23% shënuan blegtori, 10% specifikuan tregti dhe dy të anketuar specifikuan Frutikulturën (një nga të cilët shënoi edhe perime). Një i anketuar specifikoi ndërtimin, një rritjen e numrit të bletëve dhe një makineri për punime druri. Një i an-ketuar nuk do të bënte investime të ardhshme dhe dy nuk e dinin.
Faktorë që pengojnë zgjerimin e biznesit (P. 15)
Vetëm dy të anketuar nuk dhanë arsye që parandalonin zgjerimin e biznesit të tyre. Çështje mad-hore ishte infrastruktura (17%), vaditja (17%) furnizimi me rrymë (13%), që i dha infrastrukturës gjithsej 47%, të ndjekura nga mungesa e makinerive bujqësore, kapitalit, tregtisë dhe e racave të mira të bagëtive (secili nga 7%). Konkurrenca e pandershme, përdorimi i herbicideve, pagat e ulëta, bllokimi i ndërtimit, rritja e kostos së karburantit dhe mungesa e furnizimit të garantuar me dru u shënuan nga një i anketuar.
u paraqitën një larmi arsyesh të dyta kryesore që përfshinin mungesën e fondeve dhe ujitjes (nga 10% secili), të ndjekura nga konkurrenca me importet dhe tregtinë e pandershme, mungesën e infrastrukturës, tregtisë dhe rrugëve të mira e, së fundi, mungesën e fondeve, magazinimit dhe telekomunikimit, praninë e një tregu joformal dhe rritjen e numrit të tregtarëve, çmimet e rritura dhe mungesën e farave dhe të një tregu të garantuar.
Çështja e tretë më e rëndësishme ishte në përgjithësi infrastruktura (10%), e ndjekur nga mung-esa e energjisë dhe tregtisë, kostot e larta, importet dhe, së fundi, mungesa e fuqisë blerëse, përpunimit, tregut, farërave të cilësisë së lartë, telekomunikimeve dhe plehrave kimike cilësore, si dhe konkurrenca e pandershme.
Pak më pak se gjysma e të anketuarve (47%) shënuan një çështje të katërt më të rëndësishme ku futen mungesa e makinerive bujqësore, kredive dhe tregtisë, prania e importeve, infrastruktura e varfër, vështirësitë në transport, plehrat kimike të cilësisë së dobët dhe mungesa e energjisë.
65
Vetëm një në pesë të anketuar shënoi një çështje të pestë, ku futeshin mungesa e infrastrukturës, telekomunikimeve, vaditjes, mekanikës dhe sipërmarrjeve bujqësore si dhe kostot e larta të trans-portit dhe kostot e larta në përgjithësi.
Vlerësimi i institucioneve vendore
Koha e harxhuar për të marrë liçencën ose lejen (P. 16)
Dy të tretat e të intervistuarve iu përgjigjën kësaj pyetjeje, me përgjigje që variojnë nga një ditë në gjashtëdhjetë ditë për të marrë lejen, me një mesatare prej 10,7 ditë për ata që u përgjigjën.
Çështje të veçanta që prekin sipërmarrjet (P. 17)
Dy problemet më të mëdha që sipërmarrësit kishin me qeverinë vendore ishin ekonomia jofor-male dhe kostot e larta (përkatësisht 37% dhe 30%, thonë që ka ndikim të madh), të ndjekura nga konkurenca e pandershme dhe ndryshimet e shpeshta të rregullave (secili nga 10%). Korrupsioni kishte një ndikim serioz vetëm tek 7% e sipërmarrjeve. Çështjet e tjera (humbja e kohës, mbiv-endosja e rregullave, rregullat tepër të ngatërruara dhe kërkesat e paparashikuara) nuk shiheshin se kishin ndonjë ndikim të madh tek bizneset e tyre.
Çështje që kishin njëfarë ndikimi tek mjaft biznese ishin rregullat tepër komplekse (47%), kostot e larta (40%), ekonomia joformale (37%), mbivendosja e rregullave (30%), kërkesat e papara-shikueshme dhe humbja e kohës (secila nga 20%), konkurenca e pandershme (17%), korrupsioni (13%) dhe ndryshimet e shpeshta të rregullave (10%).
Çështjet që nuk kishin asnjë efekt tek sipërmarrjet rroknin ndryshimin e shpeshtë të rregullave (73%), humbjen e kohës (67%), kërkesat e paparashikueshme dhe korrupsionin (të dyja 63%), mbivendosjen e rregullave dhe konkurencën e padrejtë (të dyja 60%). 43% e sipërmarrjeve men-donin që kompleksiteti i rregullave nuk kishte asnjë efekt në punën e tyre.
Si mund të ndihmojë komuna sipërmarrjen (P. 18)
Vetëm një i anketuar i renditi fushat në të cilat komuna mund të ndihmojë sipërmarrjen vendore (në rend zbritës: infrastruktura, trajnimi dhe dhënia e informacionit). Shumica e sipërmarrjeve (80%) mendonin që qeveria vendore mund të përmirësojë infrastrukturën, 43% mendonin se mund të përmirësojë politikat e taksimit, 40% mendonin se mund të japë trajnim dhe përvojë, 23% që mund të japë të dhëna për mundësitë e biznesit dhe dy të anketuar mendonin që mund të përmirësojë proçedurat në lidhje me sipërmarrjen. Një i anketuar mendonte që komuna mund të ndihmojë në bujqësi dhe blegtori.
Sa shpesh inspektohen nga autoritetet (P. 19)
Për analizën vijuese nuk ka informacion nëse ishte paguar ndonjë gjobë ose mitë.
66
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
RDy sipërmarrje (7%) ishin inspektuar, një në dy raste dhe një në pesë raste, vitin e kaluar nga Drejtoria vendore e Taksave dhe Tatimeve. Në të gjitha këto raste inspektimi ishte i arsyeshëm. Shtatë të anketuar mendonin që një inspektim i tillë nuk aplikohej. Sipërmarrja që ishte inspek-tuar pesë herë kishte patur inspektime edhe nga Inspektoriati Shëndetësor dhe një nga autoriteti licencues (ai prodhon drithë, miell dhe perime!!!).
Pesë sipërmarrje (17%) ishin inspektuar, një sipërmarrje tre herë dhe dy sipërmarrje dy herë, vitin e kaluar nga Inspektorati Shëndetësor vendor. Të gjitha këto inspektime ishin të arsyeshme. Gjashtë sipërmarrje (nga po ato shtatë si për Drejtorinë e Taksave dhe Tatimeve më lart) mendonin që një inspektim i tillë nuk aplikohej.
Pesë sipërmarrje (26%) ishin inspektuar një herë, dy sipërmarrje të paktën një herë dhe pesë sipër-marrje dy herë, vitin e kaluar nga zyrtarë të komunës. Nga dymbëdhjetë bizneset që u inspektuan, dhjetë thanë që ishin të arsyeshme. Tetë të anketuar thanë që një inspektim i tillë nuk aplikohej.
Dy sipërmarrje ishin inspektuar nga autoriteti liçencues, njëra në pesë raste. Të gjitha inspektimet ishin të arsyeshme. Shtatë të anketuar (23%) mendonin që inspektimi nga autoriteti liçencues nuk aplikohej.
Një i anketuar kishte patur një inspektim nga autoriteti mjedisor. Nëntë të anketuar (30%) men-donin që një inspektim i tillë nuk aplikohej.
Shtatë të anketuar kishin patur inspektime nga policia e pushtetit vendor (katër për çështje taksash). Të gjitha inspektimet ishin parë si të arsyeshme. Një i anketuar e shihte një inspek-tim si jo të arsyeshëm dhe nuk ishte inspektuar. Pesë të anketuar mendonin që inspektimi nuk aplikohej.
Askush nuk kishte patur inspektime nga zyrtarë të tjerë.
Faktorë që mbështesin efikasitetin e administrimit (P. 20; shiko Tabelën 1)
Çështjet që shiheshin më së shumti si problem i madh për administrimin efikas të sipërmar-rjes së tyre përfshinin rrugët (nga 87% e të anketuarve), elektricitetin (73%), kostot e teleko-munikimeve (53%) dhe furnizimin me ujë (30%, me 43% që mendojnë se ishte problem i lehtë). Çështjet që konsideroheshin kryesisht si problem i lehtë ose aspak problem përfshinin shërbimet që mbështesin biznesin (përkatësisht 57% dhe 23%), kujdesin shëndetësor (53%, 37%), arsimin (50%, 37%), ujin (43%, 17%), mungesën e personelit të kualifikuar (40%, 50%) dhe lejet e licencat (40%, 33%), kriminalitetin (37%, 53%), aksesin dhe kostot e burimeve financiare (37%, 37%), nivelin e taksave (33%, 57%), çështjet e pronësisë (23%, 53%) dhe planifikimin urban (23%, 43%). Mbrojtja nga policia, cilësia e qeverisjes vendore, korrup-sioni, mbrojtja nga zjarri, kostot e banimit nuk quheshin probleme përkatësisht nga 90, 90, 77, 73 dhe 70% e të anketuarve.
67
Tabela 1. Pyetja 20: Ju lutemi vlerësoni secilin prej këtyre faktorëve për rolin mbështetës që ata luajnë në rritjen e efektshmërisë së administrimit të sipërmarrjes suaj
Faktorë që ndihmojnë sipërmarrjen Pa problem Pak problem Problem i madh
Pa përgjigje
Cilësia e rrugëve 4 26Lejet dhe licencat për ushtrim veprimtarie 10 12 2 3Furnizimi me energji 2 3 22 3Furnizimi me ujë 5 13 9 1Mjedise ku sipërmarrja është vepruese / toka 16 7 4 2Mbrojtja nga policia 27 2Mbrojtja nga zjarri 22 7Planifikimi urban dhe zonimi 13 7 3 6Nivelet e taksave 17 10 1Spitalet dhe kujdesi shëndetësor 11 16 1 1Sistemi arsimor 11 15 1Kostot e telekomunikimeve 4 6 16Krimi, vjedhjet dhe mungesa e rendit 16 11Cilësia e qeverisjes vendore 27 1Kostot e banimit 21 6 1Mungesa e personelit të kualifikuar 15 12 1Korrupsioni 23 2 1 1Aksesi dhe kostot për burimet financiare 11 11 5Shërbime efikase që mbështesin sipërmarrjet 7 17 1 2
Niveli i mbështetjes për SME-të vendore (P. 21)
Shumica e të anketuarve mendonin që OJF-të (80%), organizmat ndërkombëtare (73%), shoqatat profesionale (70%), shoqatat e sipërmarrjes (63%) dhe Zyrat e Zhvillimit Ekonomik Rajonal (47%) nuk kishin lidhje me dhënien e mbështetjes për SME-të në komunë dhe me një tregues ndërmjet 3% (për pushtetin vendor) dhe 33% (për zyrën e zhvillimit ekonomik rajonal) që nuk e dinin. Gjysma e të anketuarve mendonin që qeveria vendore jepte mbështetje të mirë, një e treta mendonte se ishte e kënaqshme, 23% mendonin që ofruesit privatë të shërbimeve profe-sionale jepnin mbështetje të mirë, ndërsa, përkatësisht 20% dhe 17%, mendonin që ofruesit e shërbimeve dhe shoqatat profesionale nuk po bënin ndonjë punë të mirë.
Niveli i bashkëpunimit me institucionet vendore (P. 22)
Zyra e Kryetarit, zyra e Taksave për komunën dhe Këshilli i Komunës konsideroheshin përkatësisht nga 77%, 57% dhe 50% e të anketuarve se ishin mjaft mbështetës. Këto zyra konsideroheshin nga një grup tjetër thelbësor si pak mbështetës (përkatësisht 17%, 30% dhe 30%). Zyra e Taksave të rrethit shihej nga 17% e të anketuarve si jo mbështetëse, ndërsa 10% e kishin këtë mendim për Prefektin. Përkatësisht 37% dhe 40% mendonin se Zyra Rajonale për Zhvillim Ekonomik Vendor nuk kishte fare lidhje ose nuk dinin asgjë.
Zyra vendore që mbështesin sipërmarrjen (P. 23)
Shumica e të anketuarve (80%) nuk e dinin që kishte ndonjë zyrë që ndihmonte sipërmarrjet e
68
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
Rtyre. Gjithsesi, tre përmendën Zyrën e Taksave dhe të Financës, dy Zyrën e Kryetarit dhe një zyrën e Shërbimeve.
Zyra vendore që nuk mbështesin sipërmarrjen (P. 24)
Pothuajse të gjithë të anketuarit (90%) nuk dinin nëse kishte ndonjë zyrë që ndikonte negativisht tek sipërmarrjet e tyre.
Zyra vendore që merret me Zhvillimin Ekonomik Vendor (P. 25)
Shumica e të anketuarve (80%) u shprehën se nuk dinin gjë për ndonjë zyrë në komunën e tyre që të merrej me zhvillimin ekonomik vendor. Tre të anketuar (10%) u shprehën për Zyrën e Kryetarit dhe nga një për Zyrën e Shërbimeve dhe Zyrën e Financës dhe të Taksave.
Grupi më veprues në nxitjen e Zhvillimit Ekonomik Vendor (P. 26)
Dhjetë të anketuar (60%) mendonin që qeveria e komunës ishte shumë vepruese në nxitjen e ZhEV, dy (7%) mendonin për një organizim partneriteti privat-publik, 7% të tjerë i shënuan të dyja dhe gjashtë (20%) nuk e dinin. Nga njëzet e dy të anketuar që shënjuan një organizatë, dhjetë (45%) mendonin që komuna nuk kishte financuar as pjesërisht atë organizatë (duke përfshirë gjashtë që kishin shënjuar ‘Komunën’). Nga shtatë që mendonin që komuna kishte dhënë mbështetje financiare për një organizatë duke nxitur Zhvillimin Ekonomik Vendor, tre shënjuan ‘shoqatën e sipërmarrjes private’.
Grupi që merret me Zhvillimin Ekonomik Vendor në komunë (P. 27)
Shumica e të anketuarve (63%) mendonin që Zyra e Kryetarit merret me çështjet e Zhvillimit Ekonomik Vendor, ndërsa dy mendonin që veprimtaritë e ZhEV janë të decentralizuara dhe kryhen nga sektorë të ndryshëm të komunës.
Pikëpamje mbi zhvillimin ekonomik
Tre sektorët me rritje më të shpejtë në komunë (P. 28)
Shumica e të anketuarve (53%) zgjodhën bujqësinë si sektorin me rritje më të shpejtë në komunë, të pasuar nga blegtoria (20%). Tre (10%) zgjodhën frutikulturën, dhe një infrastrukturën, tregtinë dhe bletarinë. Dy të anketuar vendosën ‘asnjë’, 47% zgjodhën blegtorinë si sektorin e dytë me rritje më të shpejtë në komunë dhe me nga 13% secili frutikultura dhe bujqësia. Një i anketuar zgjodhi ujitjen, tregtinë, bletarinë dhe transportin. 37% zgjodhën frutikulturën si sektorin e tretë me zhvillim të shpejtë në komunë, të pasuar nga blegtoria me 17% dhe bujqësia me 10%. Qëndismat, eksporti, tregtia, shërbimet, transporti dhe zonat pyjore u zgjodhën një herë nga një i anketuar.
Tre sektorët me rënie më të shpejtë në komunë (P. 29)
Një e treta e të anketuarve zgjodhi ndërtimin si sektorin që ka patur rënie të shpejtë në nivel
69
vendor, të pasuar nga bujqësia (10%). Dy vetë zgjodhën pemëtarinë, transportin dhe pylltarinë. Njëri zgjodhi tregtinë, infrastrukturën, livadhet, qëndismat, arsimin, blegtorinë dhe ujitjen. Katër të anketuar (13%) vendosën “asnjë”.
Tregtia dhe ndërtimi (me nga 13% secila) u perceptuan si sektori i dytë me rënie më të shpejtë, të pasu-ara nga turizmi (10%). Një i anketuar zgjodhi bujqësinë, arsimin, pyjet, shëndetin, ujitjen, blegtorinë, industrinë e qumështit, frutikulturën, shërbimet, transportin dhe furnizimin me ujë të pijshëm.
Turizmi ishte zgjedhur nga 10% e të anketuarve si sektori i tretë me rënie të shpejtë, pasuar nga ndërtimet (7%). Një i anketuar zgjodhi me nga një herë secilën bujqësinë, bletarinë, biznesin, energjinë elektrike, qëndismat, shëndetin dhe ujitjen.
Tre anët më tërheqëse për zhvillimin e biznesit në komunë (P. 30)
Ndër aspektet më tërheqëse të cilësuara në zhvillimin e biznesit ishte vendndodhja (20%), e pasuar nga klima (13%), tokat bujqësore, livadhet dhe mjedisi (me nga 10% secila)si edhe taksat dhe kanalet e ujitjes (me 7% secila). Një i anketuar zgjodhi bulmetin, energjinë elektrike, përvojën dhe dëshirat, prodhimin e frutave, fuqinë punëtore, nivelin e arsimit, cilësinë e tokës dhe burimet ujore.
Aspektet e dyta më tërheqëse ishin mjedisi dhe klima (nga 13% secila), vendndodhja (10%) bujqësia dhe topografia (nga 7% secila). Aspekte të tjera të përmendura një herë ishin prodhimi i bulmetit, gjendja ekonomike, energjia elektrike, emigracioni, zgjerimi i bujqësisë, blegtoria, mekanizimi, prodhimi i perimeve dhe dëshira për të punuar.
Aspektet e treta më tërheqëse të zgjedhura nga një herë ishin: plehrat kimike, fuqia punëtore, vendndodhja, mekanizimi, turizmi malor, drurët frutorë, erërat e forta, taksat dhe dëshira për të punuar. Shumica e të anketuarve (70%) nuk përmendën aspekte të treta.
Tre faktorët më ndalues (P. 31)
Infrastruktura e varfër ishte ndër faktorët e rëndësishëm që pengon zhvillimin e biznesit. Kjo është kategorizuar në infrastrukturë në përgjithësi (20%), furnizim me energji elektrike (27%), ujitje (10%) dhe rrugët (7%), një total prej 64%. Kjo u pasua nga shqetësimi për ndërtimin e një stacioni rezervuar të Hidrocentralit të Skavicës në nivel lokal dhe mungesës së mekanizimit (7% secila), pasuar nga mungesa e kapitalit, transporti i varfër, bllokimi i shumë ndërtimeve, mungesa e blegtorisë dhe telekomunikacioni i ulët.
Furnizimi i keq me energji elektrike ishte faktori i dytë më i rëndësishëm pengues i përmendur (20%), pasuar nga rrugët e këqija (13%), uji i pijshëm, çmimet e larta, mungesa e ujitjes dhe e infrastrukturës në përgjithësi (me 7% secila). Mungesa e kapitalit, tregut, mekanikës, telekomunika-cionit dhe punëtorët, çmimi i punës dhe përdorimi i herbicideve ishin zgjedhur nga një herë.
Vetëm katërmbëdhjetë të anketuar kishin zgjedhur faktorin e tretë më pengues si infrastruktura e dobët (10%) si më e zakonshme, pasuar nga tregu konkurrues dhe tregu joformal dhe mungesa e
70
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
Rujit dhe cilësia e plehrave kimike (me nga 7% secila). Rrugët dhe zgjedhja e farërave u përmendën nga një herë.
Ndryshimet në biznes gjatë tre viteve të fundit (P. 32)
Afërsisht dy të tretat e të anketuarve (60%) mendonin që mjedisi i biznesit ka mbetur pa ndryshuar përgjatë tre viteve të fundit dhe një e treta mendojnë që ka përmirësim.
Tre veprimtari për të kontribuar në zhvillimin ekonomik vendor në komunë (P. 33)
Veprimtaria kryesore që të anketuarit do të ndërmerrnin për të ndihmuar në përmirësimin e zhvil-limit ekonomik vendor ishte mbajtja e një mjedisi të pastër dhe përmirësimi i cilësisë së produk-teve (me 10% secila), pasuar nga përmirësimi i riprodhimit të bagëtive dhe sistemi i ujitjes dhe investimet në arsim (secila me 7%), një i anketuar kishte zgjedhur një herë bujqësinë, bulmetin, mbjelljen e drurëve frutorë, pjesëmarrjen aktive në punët në komunitet, projekte ndërtimi komu-nale dhe përmirësimin e furnizimit me energji.
Veprimtaria e dytë më e rëndësishme për nga kontributi që u përmend më shpesh ishte përmirësimet në blegtori (10%), pasuar nga ulja e çmimeve të produkteve (7%). Veprimtari të tjera të përmen-dura nga një herë ishin farërat, tregu, rrobaqepsia, sigurimi i karburanteve për mjetet, investimet në sistemin e ujitjes, përmirësimi i infrastrukturës rrugore dhe përgjegjshmëria.
Përshkrim i bazës ekonomike në komunë përgjatë pesë viteve të fundit (P. 34)
Pikëvështrimi më i zakonshëm se si ka ndryshuar ekonomia përgjatë pesë viteve të fundit ishte se ka treguar një rritje të ngadaltë (80%). Vetëm 7% e të anketuarve thanë që ka mbetur e njëjtë, dhe vetëm një u përgjigj që ka patur një rritje të shpejtë. Tre vetë (10%) nuk iu përgjigjen pyetjes.
71
72
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
73
74
KO
MU
NA
FU
sh
ë Ç
idh
ëN
, QA
RK
U d
iBë
R
