kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

80
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ KOCAELI UNIVERSITY FELSEFE BÖLÜMÜ DEPARTMENT OF PHILOSOPHY VI. ULUSLARARASI FELSEFE GÜNLERİ INTERNATIONAL DAYS OF PHILOSOPY “YURTSEVERLİK" “PATRIOTISM” 7-9 MAYIS 2008 MAY 7-9 2008 BİLDİRİ ÖZETLERİ ABSTRACTS KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ 2008

Transcript of kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Page 1: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİKOCAELI UNIVERSITY

FELSEFE BÖLÜMÜDEPARTMENT OF PHILOSOPHY

VI. ULUSLARARASI FELSEFE GÜNLERİINTERNATIONAL DAYS OF PHILOSOPY

“YURTSEVERLİK"“PATRIOTISM”

7-9 MAYIS 2008MAY 7-9 2008

BİLDİRİ ÖZETLERİABSTRACTS

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ2008

Page 2: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

© Kocaeli Üniversitesi

VI. Uluslararası Felsefe Günleri“Yurtseverlik”

BİLDİRİ ÖZETLERİ

Onursal BaşkanProf. Dr. Sezer Ş. KOMSUOĞLU

Sempozyum BaşkanıProf. Dr. Sinan ÖZBEK

Düzenleme Kurulu ÜyeleriProf. Dr. Sinan ÖZBEK

Prof. Dr. Yüksel GÜNEYDoç. Dr. Ayşen Ufuk SEZGİN

Bilim Kurulu ÜyeleriProf. Dr. Sinan ÖZBEK

Prof. Dr. Betül ÇOTUKSÖKENProf. Dr. Saffet BABÜRProf. Dr. Harun TEPE

Prof. Dr. Yasin CEYLANProf. Dr. Medar ATICI

Doç. Dr. Ayşen Ufuk SEZGİNDoç. Dr. Atilla ERDEMLİ

Yerel Düzenleme Kurulu ÜyeleriYrd. Doç. Dr. Deniz KANITÖğr. Gör. Tanzer YAKAR

Öğr. Gör. Taner YELKENCİArş. Gör. Bora ERDAĞIArş. Gör. Sema ÜLPER

Arş. Gör. Sevinç TÜRKMENArş. Gör. Fehmi ÜNSALAN

BaskıSinerji Basım Yayım İletişim

İletişim AdresiKocaeli Üniversitesi

Fen-Edebiyat Fakültesi (B) Felsefe Bölümü41380 Umuttepe/İZMİT

Tel.: 0 262 3032840İleti Adresi: [email protected]

www.koufelsefe.com2008

Page 3: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Kocaeli Üniversitesi Felsefe Bölümü, 2002 yılından bu yana uluslar-arası konferanslar düzenliyor. Bu konferanslar, bölüm elemanlarınınortak tartışmaları sonucunda tespit ettikleri bir kavram/ konu ekse-nine odaklanıyor. Tartışacağımız konuyu seçerken; ülke ve dünyagündemini izliyoruz. Bu gündemde, felsefenin söz söylemesi, dev-reye girmesi gerektiğini düşündüğümüz sorunu ana tema olarak be-lirliyoruz. Konferans katılımcılarını da konferans konusu hakkındaçalışmaları olan felsefecilerden ve sosyal bilimcilerden belirliyoruz.Bu yılın teması "YURTSEVERLİK" olarak belirlendi.

Konferans bildirileri Kocaeli Üniversitesi tarafından kitap ola-rak yayımlanıyor. felsefelogos dergisi de bir sayısını, konferans bil-dirilerinden yapılan seçkiye ayırıyor.

En iyi dileklerimle,Prof. Dr. Sinan Özbek

Page 4: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program
Page 5: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

İÇİNDEKİLER - TABLE OF CONTENTS

Kongre ProgramıCongress Programme - 6

Bildiri Özetleri (Alfabetik Sıraya Göre)Abstracts (in Alphabetical Order) - 8

Sergiler ve KonserlerExhibitions and Concerts - 73

Yurtseverlik

5

Page 6: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

KONGRE PROGRAMI07 MAYIS 2008

AÇILIŞ (11:00 - 12:00)KOU Rektörü Prof. Dr. Sezer KOMSUOĞLUFen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yüksel GÜNEYFelsefe Bölümü Başkanı Prof. Dr. Sinan ÖZBEKYEMEK ARASI (12:00-12:30)

1. OTURUM (13:00 - 15:00) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok Konferans SalonuUluğ NUTKU-Yurtseverlik : Bir Duygunun Hatırlanması2. OTURUM (13:00 - 15:00) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok 128 Nolu SalonAdnan GÜMÜŞ-Sevgi ve Özdeşimler: Yurt, Millet, Din, Aile ve DevletHakan ÇÖREKÇİOĞLU-Doğa ve VatanYasin CEYLAN-Vatan Kavramının Bir Dünya Görüşündeki YeriÇAY ARASI (15:00-15:30)3. OTURUM (15:30 - 17:30) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok Konferans SalonuPeter THOMAS- YurtseverlikAnette HORN-Yurtseverlik ve Kozmopolitçiliğin Uzlaşması4. OTURUM (15:30 - 17:30) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok 128 Nolu SalonEngin DELİCE-Yurtseverlik Bilinci ya da Yanlış SığınakAysel DOĞAN-Evrensel Değerler, Yurtseverlik ve IrkçılıkH. Can NUTKU-Yurtsever Eylem Planı

KONSER (19:00)Prof. Dr. Baki Komsuoğlu Kültür ve Kongre MerkeziPiyano Dinletisi: Prof. Dr. Erbil DursunMüzik Dinletisi: Grup Hüvelbaki

08 MAYIS 20085. OTURUM (10:00 - 12:00) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok Konferans SalonuAydın GELMEZ-Küreselleşme Versus Milliyetçilik ?Feysel TAŞÇIER-Küreselleşen Dünyada Değişmeyen Şey: Kimlik OlgusuErsin V. ELGÜR-İdeolojinin İki Görünümü: Muhafazakârlık ve Milliyetçilik

6. OTURUM (10:00 - 12:00) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok 128 Nolu SalonPeter HORN-Almanya'nın İcadıDimitar DENKOV

YEMEK ARASI (12:00-12:30)

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

6

Page 7: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

7. OTURUM (13:00 - 15:00) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok Konferans SalonuSinan ÖZBEK-İktidarın Sınırlanması8. OTURUM (13:00 - 15:00) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok 128 Nolu SalonM. Ertan KARDEŞ-“Anayasal Yurtseverliğin" Bir EleştirisiAydın MÜFTÜOĞLU-Modernitede Üç Farklı Yurttaşlık AnlayışıTanzer YAKAR-Uluslaşma Sürecinde Coğrafyanın TeşkiliÇAY ARASI (15:00-15:30)

9. OTURUM (15:30 - 17:30) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok Konferans SalonuTanıl BORA-Yurtseverlik ve Milliyetçilik: Fark Varsa, Nerede?10. OTURUM (15:30 - 17:30) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok 128 Nolu SalonProf. Dr. Ö. Naci SOYKAN-Toprak ve Dil: Yurdun Fiziksel ve Tinsel Uzamı

09 MAYIS 2008

11. OTURUM (10:00 - 12:00) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok Konferans SalonuCengiz ÇAKMAK-Baba, Oğul ve Çadırdaki İnsan Ethos’uMurat AKAN-"Geri Dönen Misafirler"Doğan GÖÇMEN-İnsanlığın Büyük Toplumu

12. OTURUM (10:00 - 12:00) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok 128 Nolu Salon

Bora ERDAĞI-Disiplin Versus KültürSavaş ERGÜL-Türdeş Siyasal Bir Dil Olarak Milliyetçilik ve YurtseverlikYıldız KARAGÖZ YEKE -Uygarlık Kavramı ve İlerleyen BatıYEMEK ARASI (12:00-12:30)13. OTURUM (13:00 - 15:00) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok Konferans SalonuAtilla ERDEMLİ-Yeni YurtÖrsan ÖYMEN-Yurtseverlik ve İnsanseverlikOgün ÜREK-Yurtseverlik: İnsan Sevgisi mi Yoksa Toprak Sevgisi mi?14. OTURUM (13:00 - 15:00) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok 128 Nolu SalonJörg NOWACK-Milliyetçilik ve Birikim StratejileriYrd. Doç.Dr. Yavuz ADUGİT- "Yurtseverlik Duygusunun" KaynağıÇAY ARASI (15:00-15:30)15. OTURUM (15:30 - 17:30) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok Konferans SalonuNilgün TOKER- Bir Ortak Dünya İdesi Olarak Yurt

16. OTURUM (15:30 - 17:30) KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi B-Blok Konferans SalonuProf. Dr. Harun TEPE-İnsan Hakları Düşüncesi Açısından Yurtseverlik ve Milli-yetçilik

Yurtseverlik

7

Page 8: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

BİLDİRİ ÖZETLERİ(Alfabetik Sıraya Göre)

ABSTRACTS(In Alphabetical Order)

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

8

Page 9: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik Duygusunun Kaynağı

Yrd. Doç. Dr. Yavuz Adugit,Kocaeli Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Genel bir duygu olarak “sevgi” ile bu duygunun belirli bir yönelimsel nesnesi ol-duğu varsayılan “yurt” terimlerinden türetilen “yurtseverlik” duygusunun kaynağısorunu, yurdun kendi başına sevgi nesnesi olup olmadığını belirlemeyi gerektirir;çünkü herhangi bir duygunun kaynağı, onun yönelimsel nesnesinin yapısında köksalar. Ancak bir duygunun uygun nesnesinin tespiti, o duygunun neliğini sorgula-mayı varsayar. Fakat yurtseverliğin neliğine ve öz-niteliklerini belirleme girişimi,genel olarak duyguların neliğine ve yapısına ilişkin kimi genel tespitlerden hareketetmedikçe başarısızlığa uğramaktan kurtulamaz. Bu nedenle bu bildiride, duygularailişkin kimi genel tespitlerden hareketle yurtseverliğin olanağının koşullarını sor-gulanmaktadır.

Anahtar Sözcükler: Yurtseverlik, duygu, sevgi, yurt, duygunun yönelimsel nes-nesi.

Yurtseverlik

9

Page 10: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

The Origin of the Patriotism

Dr. Yavuz Adugit,Kocaeli University, Department of Philosophy

Abstract

The problem concerning the origin of the emotion, “patriotism”, which was derivedfrom the term “love” as a general emotion, and “country”, supposed to be the defi-nite intentional object of this emotion, requires a clarification as to whether countryis an object of love by itself; because the origin of all emotions is rooted in thestructure of their intentional objects. To fix the adequate object of an emotion means,however, to initially accept to enquire the whatness of that emotion. Trying to es-tablish the whatness and the essential characteristics of love for one’s country isbound to be a failure if one does not start by some generally observed facts aboutthe overall whatness of emotions. For this reason, in this paper, the conditions of thepossibility of love for one’s country are investigated by starting from some gene-rally determined phenomena.

Keywords: Patriotism, emotion, love, land, intentioanal object of emotion.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

10

Page 11: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Geri Dönen Göçmenler ve Milli Kimlik

Dr. Murat Akan,Boğaziçi Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü

Dr. Sandrine BertauxMarmara Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü

Özet

Bu bildiri Avrupa ülkelerinde uzun süre çalıştıktan ve hatta emekli olduktan sonraTürkiye’ye dönenlerle Anadolu’nun farklı köşelerinde yapılan derinlemesine mü-lakatlara dayanmaktadır. Bu saha çalışması Boğaziçi Üniversitesi Araştırma Fonutarafından desteklenen “Geri Dönen Misafirler: Türkiye’de Emekli ‘Avrupa’ Anı-ları” başlıklı araştırmanın bir parçasıdır. Bu bildirinin amacı geri dönenlerin millikimliğe ve avrupa kimliğine bakışlarını tespit etmek ve dönenler arasındaki farklıbakış açılarını açıklamaya çalışmaktır.

Anahtar Sözcükler: Göç, kimlik, Avrupa, Türkiye, millliyetçilik.

Yurtseverlik

11

Page 12: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Returning Immigrants and National Identity

Dr. Murat AkanBoğaziçi University, Department of Political Science and International Relations

Dr. Sandrine BertauxMarmaraUniversity, The Department of Political Science and International

Relations

Abstract

This paper is based on the interviews we are currently conducting with individualsacross Anatolia who have returned to Turkey after a substantial amount of workand life experience, and some after retirement in various European countries. Thefield work is part of a project entitled “The Guests Who Returned: Retired Memo-ries of ‘Europe’ in Turkey” funded by the Boğaziçi University Research Fund. Thepaper’s goal is to pin down in as much detail as possible the returned migrants’ per-ception of national identity, European identity and to account for the variationamong the returnees’ perceptions.

Keywords: Migration, identity, Europe, Turkey, nationalism.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

12

Page 13: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik ve Milliyetçilik: Fark Varsa, Nerede?

Tanıl Bora

Özet

Milliyetçilik ile yurtseverlik arasındaki ayrımı nasıl koyuyoruz? Milliyetçiliği –sahih anlamıyla- yurtseverlikten ayırt eden temel noktanın, doğallık mitosu oldu-ğunu söyleyebileceğimizi düşünüyorum. Milliyetçilik, meşruiyetini ve gücünüdoğallık mitosundan alır. Milletin, -en azından rüşeym haliyle-, ‘zaten’-varolan,kendiliğinden-mevcut bir varlık olduğu varsayımına yaslanır bu. Bir siyaset bilimiterimiyle söyleyecek olursak, milletin mevcudiyeti ‘Anayasa-öncesi’dir; onun mo-dern ve reşit bir toplum olarak kendini kurmaya dönük politik iradesini önce var-dır; zaten bu modern-politik kuruluş da o ilksel, özsel ve ezelî varoluşa dayanır,dayanmak durumundadır.Millî devletlerin ve millî kimliklerin de pekâlâ kurgusal tarihsel varlıklar olduklarıbiliyoruz. Milletler ve millî devletler, kuşkusuz ‘rast gele’, keyfî şartlarla, labora-tuar koşullarında değil, verili tarihsel, toplumsal, politik, kültürel koşullarda, poli-tik eylemle kurulan, tarihsel yapılardır. Milliyetçi ideolojinin paradoksu, bu kurgusalniteliğini hiddetle yadsıyıp, kendini doğal bir oluş, doğal bir temayül, doğal bir hisolarak sunmasıdır. “Anayasa-öncesi”ne benzer bir başka siyaset bilimi kavramıyla:Fikir-öncesi bir ruhsal-zihinsel yönelim olarak sunar kendisini. Millî kimlik, kişi-nin bilinçli seçimlerinden önce gelen, onun deyim yerindeyse bilişsel ‘altyapısını’oluşturan bir doğal hal addedilir.Yurtseverlik düşüncesi ise, milleti/ulusu kurgusal bir varlık niteliğinde tasarlıyorolmayı hiç de bir zaaf saymaz. Tersine, doğallık mitosuna yaslanan bir kimlik kur-gusu, onun nazarında bir ‘sakınca’ işareti, bir alarm zilidir! Zira modernist-hüma-nist tasavvurun bir çocuğu olarak patriyotizme göre, İnsan zaten kendi doğasınateslim olmayışıyla, kendini değiştirme melekesiyle insandır – toplum ve millet içinde aynısını düşünmekten imtina etmez. Anayasal ilkeler ve vatandaş-milleti ile be-lirlenen milliyet, koşulsuz bir sadakat mercii ve melcei değildir; o ilkelere bağlılıklave insan rüşdünün ve onurunun bir gerçekleşme kertesi olarak tasarlanan vatan-daşlık statüsünün hayatiyetiyle tartılır.Bu ‘sahih’ anlamıyla yurtseverliğin tarihsel örneklerinin çok sınırlı ve geçici ol-ması, milliyetçiliğin yurtseverliği asimile edebilmesi, bu ikisinin aralarındaki ay-rımların kolayca silikleşerek iç içe geçebilmeleri de bize bir şeyler anlatıyor olmalı!Bunu negatif etmenlerle açıklayabilir; modern-öncesi ve dinsel anlam referanslarınıve aidiyetleri modernlik zemininde yeniden üreten bir ideoloji olarak milliyetçili-ğin sahip olduğu muazzam güçle baş etmesinin müşküllerinden dem vurabiliriz.

Yurtseverlik

13

Page 14: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Ancak, yurtseverliğin milliyetçilik karşısında ‘tutunamamasının’, pozitif etkenlerle(yani bizzat yurtseverlik ideolojisinin kendisiyle) ilgili cephesini de göz ardı etme-mek gerekir. Yurtseverlik ideolojisi de, -somut ülke örnekleri itibarıyla-, kendi ta-rihsel deneyimini yüceltmeye, biricikleştirmeye, özselleştirmeye meyyal olmuştur.Irkçı motiflerden, etno-kültürel göndermelerden uzak durduğunda bile, cumhuri-yetçi-yurtsever bir söylem, kendi farklılığını özselleştiren bir kimlik inşasına doğrugidebilir - en azından kapı aralayabilir.Yurtseverliğin, bir kimlik olarak, milliyetçilikten bağışıklığı güvencelemediğini çı-karıyoruz buradan. Yurtseverlik, ancak milliyetçiliğin doğallık mitosunun iğvasın-dan kaç(ın)abildiği, milletin/toplumun kuruluşunun iradî-politik-hukukî niteliğini vebunun olumsallığını unutmadığı-unutturmadığı oranda farklılaştırabilir kendini.Kozmopolit, hümanist, evrenselci değerlerin, bu değerlerin taşıdığı potansiyelin,açacağı imkânların belirli bir yerel-yerli zeminde yeşermesini sağladığı oranda, mil-liyetçilikten ayrışan bir yurtseverlikten söz etmek mümkündür.

Anahtar Sözcükler: Milliyetçilik, vatandaşlık, modernizm, cumhuriyet.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

14

Page 15: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Patriotism and Nationalism If There is a Difference,Where Is It?

Tanıl Bora

Abstract

How can we differ these terms from each other, patriotism and nationalism? I thinkbeing naturalistic myth is the main point that differs nationalism from patriotism.Nationalism takes its legitimacy and strength from the naturalistic myth. It lies onthe idea that the nation has a natural existence. If we have to mention a politicaltermi the existence of nation is ‘Pre-code’, it has a political will to construct itselfinto a modern and independent society. That modern-politic foundation lies on thefirst,spiritual and eternal existence. It has to by the way.We know that the national states and national are fictional historical existences. Na-tions and national states are not the products of labs. They are historical institutionsthat were found under historical, social, poli,tical and cultural conditions with po-litical actions.The paradox of nationalistic ideology is to ignore its fictional identity harshly andto present itself as as natural sense and formation. With a similar political term like‘Pre-code’, it presents itself as a spiritual and cognitive orientation. National iden-tity is one’s situation that forms his cognitive background and it comes before hisconscious choices.Patriotic ideology does not take to design nation like a fictional existence as a we-akness. In contrast, an identitiy creation that lies to naturalistic myth is a sign ofdrawback and alert. Because , according to the patriotism (the infant of modernistand humanistic idea), man is a man because he does not surrender to his nature andhe is ready to change himself. He thinks the sam efor his society and nation. Thenation that is determined with its codes, principles,citizen and his nation is not aninstitution that is for unconditional loyalty. It is considered with the citizenship sta-tus’s vitality that is a degree of the realization of man’s maturity and pride in ac-cordance with the codes.The examples of patriotism are so weak and temporary throughout the history whe-reas it was assimilated by nationalism. The dinstinction line between these conceptsis too pale. This must tell us something. We can explain that with negative factors.We may comment how it is difficult for patriotism to fight against nationalism thatcreates its pre-modern and religious references and belongings on a modern basis.But it is important to mention how it fails against nationalism with positive factors(directly with the concept ‘patriotism’ itself) The patriotism concept tried to make

Yurtseverlik

15

Page 16: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

its historical experience unique, dive an done. While it stands away from racial mo-tives and ethno-cultural references ,a republican-patriotic discourse can form itsdistinct identity, at least it may put a step forth for it.We understand that , as an identity , patriotism does not seperate itself from natio-nalism. It can only find its identity as it puts itself away from nationalism’s natura-listic myth and it remembers and reminds the positiveness of the will, political andlegal identity of nation. It is possible to talk about patriotism that distincts from na-tionalism if it creates a cosmopolitani humanistic and universal values and a po-tential that carries these values.

Keywords: Nationalism, citizenship, modernism, republic.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

16

Page 17: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Vatan Kavramının Bir Dünya Görüşündeki Yeri

Prof. Dr. Yasin CeylanOrtadoğu Teknik Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

İnsan doğduğu toprağa veya çocukluk günlerini geçirdiği mekana yakından bağlı-dır. Bir insanla yaşadığı coğrafi alan arasında duygusal bir bağ oluşur. Bir insanınvatanını sevmesi ve ona bağlılığı, farklı gerekçelerle açıklanabilir. Ancak öyle gö-rünüyor ki, insanın belli bir yere bağlılığının en ikna edici kanıtı,, onun, hayatta kal-ması için, eni sonunda ona bağımlı olmasıdır. Toprağın insan yaşamı için buvazgeçilmez önemi, insanın zihin düzeneği üzerinde öyle bir etki bırakır ki, top-rak, insan değerlendirmesinden bağımsız olarak bir değer kesbeder. İnsana hizmetkategorisinin üstüne çıkmak suretiyle insanın kendi değerinin de ötesine yükselir;öyle ki, insan, kendisinden daha kutsal bir amaç diye kendini toprağa feda eder. Budrum, insanlığın yeryüzündeki ilerici yaşamı için gerekli olan değerler hiyerarşi-sinde bir krizin çımasına neden olur. Bu olay, insanın kendi kendine eziyet etmesisayılabilecek diğer bazı insanüstü değerlerin üremesine yol açar. Bu makale, insantarafından yaratılan bu tuhaf duruma, çözüm şansı umuduyla yazılmış felsefi biranalizdir.

Anahtar Sözcükler: Vatan, dünya görüşü, değer.

Yurtseverlik

17

Page 18: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

The Place of The Concept of Fatherland in a Worldview

Prof. Dr. Yasin CeylanTechnical University of the Middle East, Department of Philosophy

Abstract

Man is closely connected to the land where he is born or the place where he hasspent the days of his childhood. An emotional link arises between a person and thegeographic area where he maintains his livelihood. Love and commitment to one’sfatherland can be explained on various grounds. However, it seems as if the mostpersuasive justification for one’s devotion to a specific territory is one’s ultimate de-pendence on that geography for one’s survival. The indispensible significance ofland for man’s life on earth may overwhelm his mental mechanism in such a waythat land acquires a value independent of man’s evaluation. Rising above the cate-gory of servitude to man’s happiness, it may assume a status that is above humanvalue, whereby man sacrifices himself for his fatherland, a cause he regards higherin holiness than his own existence. This phenomenon causes the emergence of acrisis in the hierarchy of values that are essential for a progressive life of humanityon earth. It may also pave the way for the rise of other superhuman values throughwhich man is deliberately oppressed by man himself. The following article is a phi-losophical analysis of this awkward situation created by man with the hope that hemay have the chance of resolving it.

Keywords: Fatherland, worldview, value.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

18

Page 19: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Baba, Oğul ve Çadırdaki İnsan Ethos’u

Prof. Dr. Cengiz Çakmakİstanbul Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Görünüşe bakılırsa kuruluşu ve oluşturulması açısından bilgiseverlik, insansever-lik, hayvanseverlik, ölüseverlik vb. gibi kavramlarla hem yapı hem de işlev açısın-dan bir ortaklık, benzerlik taşıyan yurtseverlik kavramı üzerine – çeşitli öznel ya danesnel gerekçelerle belki de onun içinde durarak – söylemeye ve düşünmeye çalı-şılacaktır. Bilindiği üzere filozof – ya da başka bir deyişle hem kendinin hem debaşkalarının sınır bekçisi – her konuda olduğu gibi bu konuda da düşünür ve söy-ler [Kimse ona bu görevi ya da herhangi bir görevi verse de, vermese de]. Bu su-numdaysa oldukça farklı bir bağlam gözetilerek yurtseverlik üzerine söyleyenin vedüşünenin yeri, teptiği, tepiştiği, horon [khora] teptiği yeri konu edinilmeye çalışı-lacaktır.Düşünsel açıdan değilse bile, kökensel ve kültürel açıdan eski Türkler/dedelerimiziçin yurt aynı anlama gelmek üzere çadırdır. İlkin ve zorunlulukla yurtlandığı, ça-dırlandığı yer de; beslendiği, güçlendiği, iktidarını sürdürdüğü, muktedir olduğuyerdir. Yerin maddi ve manevi olanakları tükendiğinde, dedelerimiz için orası artıkyurt olmaktan, yurtlanılan yer olmaktan çıkar. Yerini yurdunu artık başka yerde kur-mak için yola düzülür, yollanır. Yanındaki yurdudur. Yurdu tabii ki çadırıdır. Çadırıtabii ki çatılandır/çattığıdır. Çattığı, adı sanı bilinmese de oralarda, Herakleitos de-denin şu ünlü çatışmasıdır [polemos]. Çatışma burasıysa, çatışma buradaysa, çatanve çatılan yurt/çadırsa, yer neresidir ve sahi unutmadan filozof nerededir? İçinde?Yanında? Yakınında? Uzakta? Yolda? Çölde?

Anahtar Sözcükler: İnsan, ethos, çadır.

Yurtseverlik

19

Page 20: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Father, Son, and Human Ethos Under the Tent

Prof. Dr. Cengiz Çakmakİstanbul University, Department of Philosophy

Abstract

In this lecture, the issue of “patriotism” is analyzed by focusing on the place and ac-commodation of the individual who is thinking and speaking about it. This proble-matic is also examined in relation to human “ethos”. In the times of the ancientTurks, our ancestors; “patria” meant “tent”. To pitch a tent or to have a patria meansfirstly; to guarantee the essential needs for life and secondly it enables to establishpower. For our ancestors, if an environment loses its physical and moral resources;this place is no longer patria and it loses its meaning which is mentally internalizedas patria. A search begins for a new patria after that moment. The Turk’s tent is hispatria and the patria moves with him. He finds his ethos where he lives. In that case,the place of all “polemos” / “conflict” is the location where he pitches his tent whichshields him.

Keywords: Human, ethos, tent.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

20

Page 21: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Doğa ve Vatan

Yrd. Doç. Dr. Hakan ÇörekçioğluAdnan Menderes Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Doğa kavramı ilk çağdan itibaren politik söylemin ana temalarından biri haline gel-miştir. Doğa tasarımının toprak ve köken kavramıyla yakın bağlantısı, insanda sı-nırları belli bir toprak parçasına aidiyet duygusu yaratmada etkili olmakla kalmamış,aynı zamanda politik bütünün tesis edilmesinde en etkili öğelerden biri olmuştur. Buaçıdan Antik Yunan’ın vatandaşlık anlayışı örnek niteliğindedir. Benzer bir durum,modern ulus devletlerin kuruluş aşamasında da kendini gösterir. 17. Yüzyıldan iti-baren başlayan bu süreçte, vatan ve vatanseverlik gibi kavramlar inşa edilirken, mo-dern bilimin matematiksel doğa tasarımının tam tersi kutbunda yer alanantropomorfik doğa söylemleri kullanılmıştır. Bu tür doğa söylemleri ulus devlet-lerde sadece politik birliği sağlamada değil, aynı zamanda söz konusu birliğin ken-dini tanımlama ve kabul ettirme taleplerinde de belirleyici öğelerden biri olmuştur.Bu bildiride Aydınlanmanın ulus kavramını tesis ederken kullandığı doğa söylem-lerinin vatan ve vatanseverlik ilkeleriyle ilişkisini, ama aynı zamanda, bu söylem-lerin yerli-yabancı, erkek-kadın, batı-doğu, medeni-ilkel gibi politik açıdan tehlikelidikotomileri üretmedeki olumsuz rolünü incelemek hedeflenmektedir.

Anahtar Sözcükler: Doğa, vatan, vatandaşlık, doğal durum, politik durum, diko-tomi.

Yurtseverlik

21

Page 22: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Nature and Land

Associate Prof. Hakan ÇörekçioğluAdnan Menderes University, Department of Philosophy

Abstract

The concept of nature became main one of the main themes of political discourse.The closer relations between conception of nature with the concepts of land andorigin, not only became effective in making a sense of belonging to a land havingcertain borders, but, also became effective in constructing the political whole in-cluding state, constitution, laws, institutions, citizenship etc. In this respect, the con-ception of citizenship in Antique Greek is a convenient sample. A similar situationappeared in statu nascendi of modern nation-states. Since the historical period be-ginning from 17 th century, during the construction of concepts of land and patrio-tism, anthropomorfic discourses of nature, which were at the opposite pole to themathematical conception of nature, were begun to be used. Such kind of discour-ses of nature, not only were effective in establishing political union, but also in self-describing and recognition demands of the union in question. This article aims atstudying the relation between the principles of land and patriotism and the disco-urses of nature used by Enlightenment to justify the concept of nation, and in addi-tion to this, studying the negative role of such discourses in producing politicallydangerous dichotomies such as urban-foreigner, man-woman, west-east, civilized-primitive.

Keywords: Nature, land, citizenship, natural condition, political condition, dicho-tomy.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

22

Page 23: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik Bilinci ya da Yanlış Sığınak

Yrd. Doç. Dr. Engin DeliceOndokuz Mayıs Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Uzun zamandır dünyada “bir hayalet dolaşıyor”. Ulusçuluk hayaleti! İmparator-luklar çağının dondurduğu ulus bilinci, Aydınlanma düşünürlerinin beklentisinintersine, politik varlık alanına çıkmayı sürdürüyor. Uluslara politik bir varoluş ka-zandırmayı amaçlayan ideoloji olarak ulusalcılık, ulusal gereklilikleri politik ge-reklilikler ile özdeşleştirerek milliyetçi söyleme ulaşmıştır. Yurtseverlik ise busöyleme bağlanmanın sadakatini ifade eder. Büyük sorun, ulusun ontolojik bağ-lamdaki gerçekliği ile bu gerçekliğe bağlanma bilincindeki negatif işleyiştir. Ulusbir tanımdır, gerçeklik bu tanıma indirgenir. Bulanık ontolojinin aşılması işlemiideolojidir. Gerçeklik, indirgendiği tanıma bağlanarak benlik bilincini kurgula-maktadır. Bu nedenle, bütün ulus tanımları insanın kendisini içinde gördüğü yanlışsığınaklardır. Bütün yanlış bilinçler yıkılmalıdır; çünkü ulus bilinci, felsefi insanınönünde ya da kendini ortadan kaldırdığında çelişkisiz insanı gerçekleştirecek pro-letaryanın önünde bir engeldir.

Anahtar Sözcükler: Yurtseverlik, ulusalcılık, proletarya, bilinç, felsefe, ideoloji.

Yurtseverlik

23

Page 24: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

Consciousness of Country Love or The Wrong Shelter

Associate Prof. Dr. Engin DeliceUniversity of Ondokuz Mayıs, Department of PhilosophyFelsefe Bölümü

Abstract

For a long time “a spectre is haunting the world”. The spectre of nationalism! Na-tional consciousness, frozen by the age of empires, continues to emerge to the fieldof political being, in contradistinction to the expectations of Enlightenment thinkers.The ideology of the call for national consciousness, which initially had the aim fornations to attain political existence, has obtained the manner of nationalistic disco-urse. Patriotism expresses the obligation to this manner of discourse. The greatproblem is between the reality of the nation in ontological connection and the ne-gative operation in the consciousness of being bound to this reality. Nation is a de-finition; reality is reduced to this definition. The operation of transcending perplexedontology is ideology. Reality, reduced to its definition, is constructing self-consci-ousness. For this reason, all definitions of nation are wrong underground shelters inwhich people conceive themselves. All wrong consciousnesses should be destroyedbecause nationalistic consciousness is a barrier to the philosophical human; or, it isa barrier to the proletariat who shall create the non-antagonistic human as soon asnationalism abolishes itself.

Keywords: Patriotism, nationalism, proletariat, consciousness, philosophy, ideo-logy.

24

Page 25: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Evrensel Değerler, Yurtseverlik ve Irkçılık

Doç. Dr. Aysel DoğanKocaeli Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Bazı siyaset felsefesi düşünürleri evrensel insan haklarına saygılı, etnik ve kültürelfarklılıklara hoşgörülü “gerçek” ya da anayasalcı yurtseverliği, bazı ırkçı politika veyasalara körü körüne bağlılığı ve sorgusuz-sualsiz, eleştirel olmayan itaati ifadeeden “milliyetçi” yurtseverlik diye düşündükleri ırkçılıktan ayırt etmektedir. Yurt-taşların bir takım soyut ilke ve değerler etrafında bir birliktelik ve bağlılık ilişkisiiçinde olma idealini eleştiren Margaret Canovan gibi düşünürlere göre ise, anaya-salcı yurtseverliğin milliyetçi yurtseverliğin yerini alması pek mümkün değildirçünkü yurttaşlık siyasal oluşumlar öncesi, tarihi bağların bir parçasıdır. Bu bildirideyurtseverlik ile evrensel ahlaki değerler arasında bir gerilim olduğunu ve yurtse-verliğin bir tür ırkçılık olduğunu iddia edenlerin aksine, ben yurtseverliğin evren-sel ahlaki değerlerle tutarlı olabileceğini ve yurtseverliğin ırkçılığı zorunlu olarakgerektirmediğini tartışacağım.

Anahtar Sözcükler: Yurtseverlik, ırkçılık, Habermas, evrensel değerler, milliyet-çilik.

Yurtseverlik

25

Page 26: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Universal Values, Patriotism and Racism

Assoc. Prof. Aysel DoğanKocaeli Üniversity, Department of Philosophy

Abstract

Some political philosophers distinguish constitutional patriotism, which requiresrespecting human rights and is tolerant to ethnic and cultural differences, from ra-cism, which they consider as nationalist patriotism, involving blind loyalty and un-critical obedience to some racist policies and laws. According to the scholars likeMargaret Canovan who criticizes the ideal of uniting around certain abstract prin-ciples and values, however, it is improbable for constitutional patriotism to takeplace of nationalist patriotism because citizenship is part of historical ties establis-hed before political constitutions. In this paper, as opposed to those who claim thatthere is a tension between universal moral values and patriotism and that patrio-tism is a kind of racism, I argue that patriotism may be compatible with universalmoral values and that patriotism does not necessarily involve racism.

Keywords: Patriotism, racism, Habermas, universal values, nationalism.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

26

Page 27: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

İdeolojinin İki Görünümü: Muhafazakarlık ve Milliyetçilikİdeolojik Olanı Aşma Denemesi: Yurtseverlik

Öğr. Gör. Ersin Vedat ElgürDicle Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Milliyetçilik ve muhafazakarlık, etnisitenin ve dinsel kimliğin tartışma alanlarımızıişgal ettiği ve bu iki aidiyet biçiminin kavramsal haznemizin siyasete dair argü-manlarını büyük oranda belirlediği bir dönemin öne çıkan politik konumlarıdır. Buiki politik konum kendilerini bir kimlik aidiyetine bağlayarak o aidiyeti tarihsel ola-rak üretebilme çabasında varolurlar. Aidiyeti bu üretebilme çabası ise siyaset ze-minin çok ufak bir bölümünün tekrardan üretilmesi anlamına gelir, yani siyasetinzemini aslında çok daha önceleri yurttaşlık ve sınıf formu ile aşılmış olan kimlik ai-diyetlerinin bütün bir politik çerçeveyi belirlediği zemine geri döner. Siyasal mü-cadelenin kendini sınıf kavramı bağlamında örgütlemeye çalışmasından bu geridönüş aynı zamanda politik alanda o alanın esas belirleyicilerinin bir çoğunun dagözardı edilmesine neden oluyor. Gözardı edilenler politik alandan soyutlanıyorlarve konumlanma noktalarının bu daralması doğaldır ki milliyetçilik ve muhafaza-karlığın o çok reddettikleri “ideolojik” kavramı ile (burada ‘ideoloji’ Marx’ın Grun-drisse’deki ve Hegel’in ‘soyutlama’ “tek bir yükleme bağlanmaktır” cümlesindekianlamları ile kullanılmaktadır) nitelendirilmesine neden oluyor. Buna karşılık ola-rak da yurtseverlik, kendini özellikle siyasal alanın diğer bir belirleyicisi olan ikti-sadı da kendi kavramsal çerçevesine katmakla bu iki konumdan ayrı olarakgöstermeye çalışıyor ve kendisinin ideolojik olmadığını savlıyor. Yapacağım su-numda, yurtseverliğin de siyasal alanın birçok konumlanma noktasını ve soyutlamadüzeylerinin büyük bir bölümünü kullanmadığını göstermeye çalışacağım. Busunum içinde tartışmayı sürdürmemi sağlayan temel dayanaklar ise Hegel’in bilgiproblemine tarih bilincini sokması ve Marx’ın ‘soyutlama’yı Grundrisse’deki temelyöntemi olarak belirlerken ideoloji kavramını nasıl dönüştürdüğü; ‘felsefi müda-hale’nin ne anlama geldiği olacaktır.

Anahtar Sözcükler: Soyutlama, ideoloji, milliyetçilik, muhafazakarlık, etnik vedinsel aidiyet, yurttaşlık, sınıf, diyalektik, üretim olarak bilgi.

Yurtseverlik

27

Page 28: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Two Appearance of Ideology: Conservatism and NationalityExperience of Overcoming The Ideological: Patriotism

Ersin Vedat ElgürDicle University, Department of Philosophy.

AbstractNationalism and conservatism are the political positions of the time those becomethe centre of constant attention through which etnicity and religious identity take im-portant place in our argument and of the time in which these two forms of belon-gingness determine respectably political arguments of our vocabulary. These twopolitical position binding themselves to identity belongingness they exist in thestruggle for the historical production of this belongingness. The struggle for theproduction of this belongingness means that very small part of the ground of poli-tics are reproduced, in other words the ground of politics indeed long time ago turnsback to the ground on which whole political framework determined by identity be-longingness overcame by common citizenship and class form. Giving up politicalstruggle in the struggle for the establisment of his own organisation in context of theconcept of class, effects at the same time abandonment of a great many of the prin-cipal determinants of the involved field in political area. Avoided matters are exc-luded from political area and this shrinking of positioning points naturally effectsthe description of nationalism and conservatism by the concept of “ideology” –although this verbal description is rejected by themselves. (Here the term “ideo-logy” refers to the meanings offered by Marx in his work Grundrisse and Hegel inhis sentence “ ‘abstraction’ is attaching to a single predicate” ). In a correspondingmanner patriotism, by including the other determinant of political area, namely eco-monics, in his conceptual framework tries to show itself distinctly separate fromespecially these two positions and argues that he is nothing to do with ideology. Inaccordance with the given reasons in this presentation I attempt to depict that pat-riotism as well makes no use of many positioning points of political area and ofgreat deal of abstraction layers. In this presentation main supports by the help ofwhich I carry on the argument respectively are Hegel’s insertion of conciousness ofhistory in the epistemology and Marx’s transformation of the concept of ideologyby determining ‘abstraction’ as the essential method in his work Grundrisse ac-companied by the question ‘what the philosophical intervention’ does mean.

Keywords: Abstraction, ideology, nationalism, conversatism, etnic and religiousbelongingness, patriotism, class, dialectics, knowledge as production.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

28

Page 29: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Disiplin Versus Kültür

Arş. Gör. Bora ErdağıKocaeli Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Bu makalede Immanuel Kant’a atfedilen “disiplin kültürden daha önemlidir”1 ifa-desi tartışılacaktır. Söz konusu ifade disiplin hakkında dikkat çekici bir tonlamayasahiptir. Bu tonlamanın Kant felsefesi bağlamındaki yerini araştırmak, ifadenin ger-çek anlamını yakalamayı gerektirir. O halde bu gerekliliği yerine getirebilmek içiniki soruyu özellikle cevaplamaya çalışmak yararlı olacaktır: “Bu ifade ile karşılaş-mamızı sağlayan nedir?” ve “bu karşılaşmanın Kant felsefesi ve sözün kendi ileti-lebilirliği üzerinden toplumsal yaşama katkısı nedir?”Tam da böylece yukarıdaki soruları çözümleyerek söz konusu ifadenin anlamsaldeğeri ve pratik karşılıkları anlaşılır kılınacaktır. Bunun için hem tarihsel ve topo-lojik bir anlatıma hem de felsefi bir söyleme ihtiyaç vardır. Tarihsel ve topolojikanlatı aracılığıyla olguya ve olguyu gemleyerek kuramsallığın boyunduruğuna yer-leştiren tutuma; felsefi anlatı aracılığıyla da Kant felsefesinde varolan politik açı-lımların bu ifade ile reel olarak kazandığı işleve karşı eleştirel bir kavrayışgeliştirilmeye çalışılacaktır.Kant’a atfedilen bu ifadenin eleştirel bir düşünceye konu edilmesindeki kasıt, tamanlamıyla kozmopolit dünya tahayyülünden vazgeçmeyen bir modern düşünürünneyden vazgeçmeyi göze aldığını ortaya koymaktır. Bir ölçüde de filozoftan ya daatfedilen ifadenin imza sahibinden feyz alanın neyi iletilebilir kıldığını fark etmektir.Dolayısıyla bu ortaya konan ve bu fark edilenin sınırlarını toplumsal ve tarihselbaşka ilişkiler ile yeniden düşünmeyi göze almaktır.

Anahtar Sözcükler: Disiplin, kültür, Kant, millet-i sadıka, tarih.

1) Sivas Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Ermenilerden kalma bir hizmet binasında faaliyetgöstermektedir. Söz konusu yazı bu binanın giriş kapısının üstündeki Ermenice kabartmayazının üzerine boya ile yazılmıştır.

Yurtseverlik

29

Page 30: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

DisciplineVersus Culture

Res. Assist. Bora ErdağıKocaeli Universitity, Department of Philosophy

Abstract

This article aims to discuss the statement “discipline is more important than cul-ture”1 which is attributed to Immanuel Kant. This statement has an interesting toneregarding discipline. Searching this tone within the context of Kantian philosophyrequires us to grasp the real meaning of the statement. Thus, we have to answer twoquestions so as to fulfil this requirement: “What is it that makes us to encounterthis statement?” and “What is the contribution of this encounter to social life as faras the transferability of the word is concerned?”By answering these questions, the above mentioned statement’s meaning value andpractical equivalents will be made clear. This requires both a historical and topolo-gical narration and a philosophical discourse. The historical and topological narra-tion will bring about a critical understanding of the attitude which limitsphenomenon to the bow of theory, whereas the philosophical narrative might helpus to come up with again a critical understanding against the real function of the po-litical expansions in Kantian philosophy.The motive behind the inclusion of this statement attributed to Kant by a critical tho-ught reveals what a modern thinker, who does not denounce a cosmopolitan world,dare renounce. In a sense, it is to discern what the person relying on the philosop-her or the owner of the statement makes transferable. Therefore, this endeavour isto dare rethink the limits of what has been laid down and what has been recognizedalong with other historical and social relations.

Keywords: Discipline, culture, Kant, obedient-nation, history.

1) Sivas City Directorate of Youth and Sport is located in a building owned by the Armeni-ans living in the region in earlier times. This statement has been written on the Armenian basrelief by erasing it with paint.

30

Page 31: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yeni Yurt

Doç. Dr. H. Attilla Erdemliİstanbul Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Yurtseverlik,Vatanseverlik,Vatanperverlik, vb anlayışlarınhepsi İnsanınolağanyaşama tutu-mudurlar.İnsan bir yurt ya da vatana ihtiyacı olan varlıktır. Çünkü, gerekYurt ya da Vatan ge-rekse de bunların kavramlarından ortaya çıkan anlayışlar değişik bakımlardan yararlıdırlar.Örneğin,bireyinkimliğininoluşmasındavazgeçilezbiryerveişlevlerivardır ;Kültürlerbiryurtbağlamında var olurlar, gelişirler, yaşarlar; Vatan yurttaşın güven ve huzur bulacağı,yurttaşla-rın birikte çalışıp, geliştireceği, güçlendireceği ve böylece güvenli, güçlü yaşamayı sağlaya-cakları yerdir...Öte yandanVatan tarih boyunca çatışmaların, savaşların da nedeni olmuştur:Ya yurda bir sal-dırı ile ya da birinin yurduna saldırma ile savaş başlamıştır. Savaş için başka nedenler bulun-duğu zamanlarda bile savaş yurt üzerinden gerçekleşmiştir. Yurt gerçekte doğal sınırlarıbulunmayan bir yerdir. İnsanın belirleme, sınırlama ve sahiplenme ihtiyacı sonunda dünyanınparsellenmesiyle ortaya çıkmıştır : İnsan yaşamında önemli bir işlevi vardır. Yine de İnsanınyapıp, ortaya koyduğu her şey gibi Vatan da İnsanın önemli bir özelliğini taşır: Hem iyi veolumlu,hemdezararlıvekötügelişmelerihazırlar.DünyamızdaKendiyurtsınırlarındanmem-nun İnsanların, yönetimlerin, politikaların varlığı kuşkuludur.Tarih boyunca Yurt, Savaş Kış-kırtıcılığı’nın önemli dayanağı olmuştur ve İnsanlar Yurtseverlik, Vatanseverlik ve bunlardangeliştirilenMilliyetcilikgibianlayışlarlabirbirlerinekırdırılmışlardır.Budurumdaİnsanlarınbir-birlerinedüşmanolmalarınınveİnsanıaşağılayansüreçlerindayanağıolan biryurtyadavatananlayışı ne ölçüde İnsancadır? Soru bir başka soruyu getiriyor: Kendisine aynı bilinç ve sevgiile bağlanacağımız, onun için aynı özverilerle uğraş vereceğimiz, fakat ne yurt ,ne de yurtsev-gisiyle savaşmayacağımız, savaşma gereğini duymayacağımız bir yurt var mı? Böyle bir yurtolabilir mi? Bağlılığı ve sevgiyiparsellenmiş topraklara sıkıştırmayan bir vatan olası mı? Öyleki, orada İnsanlar sıradan, değersiz süreçlerde değil, kendisini kazanacağı, yaratacağı, erginle-neceği bir yaşamanın olanaklarıyla var olsunlar. Bu düşünce bir ütopya bile olsa sürdü-rülmeğe değer.

Anahtar Sözcükler: Yurt, insan, kültür, savaş, yeni dünya.

Yurtseverlik

31

Page 32: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

New Land

Assoc. Prof. H. Attilla Erdemliİstanbul University, Department of Philosophy

Abstract

The concepts like being nationalist, patriotic etc. are all usual human living attitu-des because the concepts like land and nation and their related sup-concepts are es-sential from different perspectives. For example, they take roles in the formation ofindividual’s identity; cultures exist,develop and live in accordance with land; Landis aplace where the citizens find peace, work together ,develop and become stron-ger.On the other hand, land has become the reason for the wars and confliscts throug-hout the history. Wars started when a country attacked the lando r the land attackedthe country. Even when there were other reasons for war, land was the main reasonfor it.Land is a place that has no natural boundries. It has become human’s need for por-tioning, binding down and dominat,ng the world.It has and important function inman’s life. Man has added one of his traits to it like he added to his other creat,ons:It prepares both good –positive and bad-negative developments. It is doubtfull thatpeople, governments and politics are pleased with boundaries of their own lands.Throughout the history ,land has become the support for war agitation and peoplewere fought with each other by the use of concepts like nationalism,patriotism etc.In that case, how can the concepts like land and nation be humanisticif they havebecome the support for wars amd humiliation. That leads us to another question: Isthere a land where we can be connected to with the same conscious,love and self-sacrificing but we would not fight for it with the drives like nationalism or patrio-tism? In this land, people would not be the subject of unimportant periods but theyhave the possibilities of a life that they can earn ,create and ripen. This idea is worthto think though it is stil an utopia.

Keywords: Land, human being, culture, war, new land.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

32

Page 33: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Türdeş Siyasal Bir Dil Olarak Milliyetçilik ve Yurtseverlik

Arş.Gör. Savaş ErgülHacettepe Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Belirli ve tekil bir kimliği merkeze alan, “biz”den olan ve olmayanı dışlama veiçerme uygulamaları neticesinde belirleyen milliyetçilik, tarihi -zamanı- ve coğraf-yayı -mekanı- yabancıdan arındırarak kendi imgesini bütününde görebileceği mutlubir yer düşler ve kurmak ister. Belirli bir ulus kimliğinin özne kılınarak zamanı bukimlik üzerinden yeniden inşa eden tarihsel söylemin eleştirilmesine aşinayız. Fakateleştiri mekanizmasının, mekana, yani türdeş bir kimlik ekseninde mülk edinen“yer/yurt” söylemine pek dokunmadığını görürüz. Oysa ki, belirli ve sabit bir yerolmadan milliyetçiliğin ve yurtseverliğin imkansız olduğunu kolayca söyleyebili-riz. Bunun temelinde yatan temel etken, başka düşünce, hareket ve ideolojileri yerliolmamakla suçlayan milliyetçiliğin sert söylemine bir yanıt verme endişesindenkaynaklanır. Bu nedenle, milliyetçilikten farklı olduğu düşünülen yurtseverlik fikriöne sürülür. Bu fikir sürekli olarak belirli bir “yer”e göndermede bulunarak yerli-lik düzleminde kendine alan açmak ister.Milliyetçi düşünceye karşı alınan eleştirel tavrın yurtsever fikir için de işbaşındaolması önemlidir. Burada dikkat edilecek husus, bu fikrin inşa edilirken dolaşımanasıl ve hangi süreçlerle konduğudur. Sadece tarih değil, mekan da kodlanmış birdilin yapılandırdığı bir türdeşlik üzerine kurulur. Bu türdeşlik dili ise, içerde veyadışarıda huzuru bozan ve kötülüklerin kaynağı olarak görülen yabancıya karşı oluş-turulur. Bunun üzerine bina edilen bir siyasal dil ve fikir, her zaman ve her yerdekendisine karşı olan bir düşman görecektir. Bu nedenle, yurtseverliğin milliyetçili-ğin yol arkadaşı mı yoksa ona bir alternatif mi olduğu dolaşıma soktuğu dile bakı-larak karar verilebilir. Böylece hem tarihsel anlatının içinde hem de mekansaldüzlemde yabancı olandan sürekli bir arınma amacı güdülecektir. Biz ve yabancıkarşıtlığından ve çıkmazından kurtulmanın elverişli yolu ise, özcü kimlik söyle-mini yerinden edip ortak ama türdeş olmayan bir siyasal birlikteliğin imkanlarınıaramaktan geçer. İster milliyetçilik ister yurtseverlik ismi altında ortaya çıksın, be-lirli bir kimliğe ait kılınarak düşünülen “yurt” kavrayışı bu birlikteliği imkansızkılar.

Anahtar Sözcükler: Milliyetçilik, muhafazakarlık, etnik ve dinsel aidiyet, yurt-taşlık, sınıf.

Yurtseverlik

33

Page 34: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Nationalism and Patriotism as a HomogeneousPolitical Language

Res. Assist. Savaş ErgülHacettepe University, Department of Philosophy

Abstract

Nationalism which focuses a cerain and singular identity, and decides who is amongus or not through exclusion and inclusion practices imagines wants to establish aplace in which it could see its image in its totality. And for doing this it purifies thehistory –the time- and locality the foreign. We are familiar to, by a certain nationidentity being made subject, reconsrtucion of time dependin to this identity. Bu wesee that critics mechanism tolerates the locality and the discourse of “native land,”which has been adopted in the basis of a homogenous identity. Whereas we can ea-sily propose that without a certain and fized locality nationalism and patriotism areimposibble. The original reason of this is a need to react the harsh discourse of na-tionalism which accuses other thoughts, movements and ideologies for they are notlocal. For this reason patirotism is proposed instead of nationalism. This idea, pat-riotism, wants to make room for itself by constantly referring to a certain “loca-lity”. It is important that the critics against nationalist thoughts are also in chargeagainst patriotic thoughts. Here the point that we should attend is how that idea isput into circulation after established and in which processes it passed. Not only thehistory but also the space is established over a homology structured by an encodedlanguage. This language of homology is developed against the foreigner that is con-sidered the breeding ground of all malignancies and the cause of problems harmsthe peace mood both inside and outside. The political language which is establis-hed on this idea will see it as an enemy everywhere and every time. For this reasonthe litmus paper for giving decision whether patriotism is an alternative for natio-nalism or the companion of it is the language that it uses. The aim of these ideas ispurification from the foreign things both in spatial and historical narration plat-forms. The way of escaping from opposition of “we” and “foreigner” passes fromrazing the identity rhetoric that takes its base from “cores” and looking for the pos-sibilities for establishing a common political companionship that does not take itsstems from homology. Whether it is established under nationalism or under patrio-tism, the “homeland” concept that is understood with the state of belonging to acertain identity makes such kind of companionship impossible.

Keywords: Nationalism, conversatism, etnic and religious belongingness, patrio-tism, class.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

34

Page 35: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Küreselleşme Versus Milliyetçilik

Öğr. Gör. Aydın GelmezDicle Üniversitesi , Felsefe Bölümü

Özet

Günümüzde sıkça tartışılan bir fenomen olarak küreselleşmenin neliği sorusu, ön-celikle ‘küreselleşen’in ne olduğu sorusuyla ilişkisinde yanıtlanabilir. “Küresel-leşme nedir? Küreselleşen nedir? Uygarlığın ulaştığı nihai ve kaçınılmaz bir aşamamıdır? “Tarihin sonu” mudur?” Bu sorular küreselleşmenin neliğini anlamak için so-rulması zorunlu sorular olarak karşımızda duruyor. Ancak sorulması gereken başkasorular da var. Doğu Bloku’nun dağılmasıyla başlayan ve giderek yaygınlık göste-ren milliyetçi hareketlerin varlığı küreselleşme ile gerçekten bir tezat oluşturuyormu? Ya da, günümüz milliyetçiliği küreselleşmeye karşı doğal bir tepki olarak dü-şünülebilir mi? Küreselleşmeyi olduğu gibi kavramak, küreselleşmenin temel mo-tiflerini görmek, bir kimlik olarak milliyetçiliğin küreselleşmeyle çelişmediğinigösterecektir kanısındayız. Üstelik realiteye bakmak milliyetçiliğin kimi zaman kü-reselleşmenin bir tezahürü olabileceğini, bu “şaşırtıcı” gerçeği gözler önüne sere-cektir.

Anahtar Sözcükler: Küreselleşme, milliyetçilik, kapitalizm, ulus-devlet

Yurtseverlik

35

Page 36: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Globalization Versus Nationalism

Lect. Aydın GelmezDicle University, Department of Philosophy

Abstract

The question of what glabalization is, whis is being often disputed nowadays, canbe met in the relationship of it with the question that what is “the globalized.” “Whatis globalization?” “What is bein globalized?” “Is it a inevitable and a final level ofthe civilization?” These questions are awaiting to be answered in order to unders-tand what globalization is. But there are other questions which must be inquired. Isit a contradiction being together globalization and nationalist movements, whichhave arisen especially after the collapsing of Eastern Block and have been spreadingout day by day? Or could be thought that todays nationalism is a natural reaction toglobalization. In our opinion it may help us to realize globalization as it is, and tosee basic motives of globalization to understand that nationalism as an identity isnot contrasted with globalization. Morover, seeing the reality will show the “surp-rising” fact that nationalism could be sometimes an apperance of globalization.

Keywords: Globalization, nationalism, capitalism, nation-state

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

36

Page 37: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik

İnsanlığın Büyük Toplumu

Prof. Dr. Doğan GöçmenLondra Üniversitesi

Özet

Çağdaş Avrupa felsefesinde iki temel akim vardır. Bugüne kadar bu akımlardan sa-dece birisi, yayılmacılığı ve sömürgeciliği gerekçelendiren akım işlendi. Oysa birde Leibniz'den Smith'e ve Hegel üzerinden Marx'a uzanan "Büyük İnsanlık Top-lumu" düşüncesini felsefe çerçevesinde gerekçelendiren ve bunun gerçekleşmesiiçin tarihsel koşullarını çözümleyen bir gelenek vardır. Bu geleneğin temel amacı,çok türlülüğü zenginliğin birliği olarak kavramak ve bu birliğin önünü açmaktır.Sunulacak olan bildiri bugün Batı devletlerine hakim olan "uygarlıklar savaşı" ideo-lojisine karşı bu hümanist ve enternasyonalist geleneği Batinin 'öteki yüzü’ olarakele alıp insanlığın içinde bulunduğu karşılıklı hegemonya savaşlarına karşı felsefive siyasi alternatif olarak sunmaya çalışacaktır.

Anahtar Sözcükler: İnsanlık, dünya, çoğulluk, birlik, evrensel, tikel, kültürel zen-ginlik, diyalektik, kapitalizm, tarih, ilerleme.

37

Page 38: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

The Great Society of Mankind

Prof. Dr. Doğan GöçmenUniversity of London

Abstract

In European philosophy there are two main traditions. It is generally one of thesetwo traditions, has been applied to international relations. It is this dominating tra-dition, which justifies expansionist and colonialist policies. However, there is alsoanother tradition in European philosophy that can be traced back to Leibniz andfollowed up to Marx, via Smith and Hegel. This tradition established the conceptof the “Great Society of Mankind” (Smith). The aim of this tradition is to justify thisconcept philosophically and to analyse the historical preconditions of its imple-mentation. The proposed paper wishes to present the concept of this humanist andtruly internationalist tradition as opposed to dominating ideology of the “clash ofcivilisations” in the western world. It will be claimed that this tradition is the other(neglected) side of the western world and that it is the real philosophical and poli-tical alternative to hegemonic wars in international relations.

Keywords: Humanity, world, plurality, unity, universal, particular, cultural rich-ness, dialectics, capitalism, history progress.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

38

Page 39: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik

Sevgi ve Özdeşimler: Yurt, Millet, Din, Aile ve Devlet

Prof. Dr. Adnan GümüşÇukurova Üniversitesi, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Bölümü

Özet

Bu bildirinin ana savı; yurt, millet, din, aile ve devlet sevgisi ve özdeşimlerinin bir-birlerini besledikleridir. İkinci sav ise, “özgrub öğelerine” yönelik sevgi ve özde-şimler arttıkça, “özgrup dışına” yönelik sevgi ve özdeşimlerin azaldığı yönündedir.Yurttaşlık ve yurtseverliğin kavramsal bireşimleri, bağlamları, dolayımları ve gö-rüngüleri –en azından tartışmalar -; millet, devlet, din ve aileyle ilişkili ve onlarailişkin yansımalar buluyor. Yurtseverliğin kendisi de dahil gerek her bir adı geçenöğenin, gerekse bunların birbirleriyle olan “bağlarının” ontolojik mi, yoksa etik veepistemolojik mi olduğu; felsefi dille nelikleri, sosyal bilim diliyle nasıl bir ger-çeklik oluşturdukları ve karşılıklı ilişkileri, somut veri ve araştırmalardan da yarar-lanılarak irdelenecektir.

Anahtar Sözcükler:Yurtseverlik, milliyetçilik, sevgi, özdeşim, yurt, millet,din, aile, devlet, özgrup, öteki.

39

Page 40: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Love and Identifications: Homeland, Nation,Religion, Famiy and State

Prof. Dr. Adnan GümüşUniversity of Çukurova, Department of Elementary Education,

Classroom Teaching Department

Abstract

The main argument of this paper is that all kinds of love and identification with“self” homeland, nation, family and state produce each other. The second argu-ment is that the more love and identification toward “self-group”(in-group) is theless love and identification toward other groups (out-group).The conceptual dimensions, contexts and reflections of patriotism- at least withinthe arguments, found its projections related to country-homeland-fatherland, na-tion, state, religion and family.Including patriotism itself, each subject and their interrelations will be examined interms of ontology, ethics and epistemology. They will also be discussed in termsof philosophy and their construction of social reality with the empirical data and re-searches.

Keywords: Patriotism, nationalism, love, identification, homeland-country, nation,family, state, ingroup, outgroup.

40

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

Page 41: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik ve Kozmopolitçiliğin Uzlaşması

Yrd. Doç. Dr. Anette HornWitwatersrand Üniversitesi, İnsanbilimleri Fakültesi

Özet

Benedict Anderson’ın miliyetçilik üzerine klasik çalışması Hayali Cemaatler’deifade etmiş olduğu gibi, yurtseverlik yaygın bir biçimde kişinin doğduğu ülkeyesevgisi hatta onun için ölmeye hazır olması olarak tanımlanır, kozmopolit böyle ta-nımlamalardan açıkça uzak durur ve kendini en başta bir dünya vatandaşı olarakgörür ve bu nedenle her nerede konuk edilse kendini evinde hisseder. Bu, ev sahibive rehine ya da düşmanlık arasındaki çizginin nerede yattığı sorusuyla ve aynı za-manda bununla yakından ilişkili olan, bu mahremiyetin ihlaliyle eş aşanlamlı olan,mahremiyetime kimi davet edeceğime devletin hakkı olup olmadığı sorusuyla için-den çıkılamaz hale gelen bir konuk etiğini ima eder. Bu sorular, küçücük bir son de-rece nitelikli uzmanlar elitinin dünyayı özgürce gezerken, aynı zamanda, ÜçüncüDünya’dan pek çok kimsenin sosyal ve siyasi anlaşmazılıklardan dolayı iltica et-meye ya da Birinci Dünyadaki ekonomik sıkıntıdan kaçmaya çalıştığı günümüzünküreselleşmiş ekonomisinde özellikle ivedidirler.

Anahtar Sözcükler: Yurtseverlik, ulus-devlet, kozmopolitçilik, küreselleşme, ya-bancı korkusu, konukseverlik/düşmanlık, iltica kentleri, dünyevilik/ dünya kaygısı.

41

Yurtseverlik

Page 42: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Reconciling Patriotism and Cosmopolitanism

Assoc. Prof. Anette HornUniversity of the Witwatersrand, Faculty of Humanities

Abstract

Whereas patriotism is commonly defined as the love of the country in which onewas born and for which one is even prepared to die as Benedict Anderson has sta-ted in his classic study of nationalism, Imagined Communities, the cosmopolitan ap-parently shuns such identifications, seeing him/herself foremost as a citizen of theworld and therefore at home anywhere where s/he feels welcome. This implies anethic of hospitality which is complicated by the question, however, where the linebetween host and hostage or hostility lies, but also, and closely related to this, whet-her the state has the right to determine whom I invite into my privacy which amo-unts to a violation of that privacy. These questions seem particularly pressing intoday´s globalized economy in which a tiny elite of highly qualified professionalscan move freely around the world while, at the same time, many from the ThirdWorld are seeking refuge from social and political conflicts or escape from econo-mic hardship in the First World.

Keywords: Patriotism, Nation-state, Cosmopolitanism, Globalization, Xenopho-bia, Hospitality/hostility, Cities of refuge, Wordliness/care for the world.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

42

Page 43: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Almanyanın İcadı

Prof. Peter HornWitwatersrand Üniversitesi, İnsanbilimleri Fakültesi

Özet

Fransız Devrimi ve onu izleyen savaşlar boyunca hem Fransa hem de Almanya ta-mamen yeni bir ulus kavramı geliştirdi. Almanya’da, böyle bir ulusal birliğe sahipolmamış bir teritoride “Almanya” tasarlıyanlar arasında Heinrich von Kleist andJohann Gottlieb Fichte de vardı. Her nerede feodal ya da geleneksel toplumlar ken-dilerini ulusal devletler olarak yeniden icad etse aynı süreç gerçekleşti. Ulus, iç vedış sınırlarının hem içerdiği hem de dışladığı sınırlı bir toplumun (devlet) hayaliinşasıdır. Devrimci vatandaşlık kavramı her ikisine işaret eder: siyasi alanda va-tandaşların eşitliği ve 'état civil' içinde tüm özgür bireyler için katılımcı evrensel-cilik. (Preuss 1994: 133).Yurtseverlik bir bütün olarak kişinin toplumdandışlanmasına, sosyal felsefede ‘yabancılaşma’ ya da ‘öznel otonomi’ olarak düşü-nülmüş olan bir fenomene karşıt olarak bir bütün olarak “kişi”nin “hayali ulus”a ya-nılsamalı katılımıdır.

Anahtar Sözcükler: Fransız Devrimi, Fransa, Almanya, Heinrich von Kleist, Jo-hann Gottlieb Fichte.

43

Yurtseverlik

Page 44: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

The Invention of Germany

Prof. Peter HornUniversity of the Witwatersrand, Johannesburg, Faculty of Humanities

Abstract

During the French Revolution and the wars which followed both France and Ger-many developed an entirely new concept of the nation. In Germany it was Heinrichvon Kleist and Johann Gottlieb Fichte, among others, who were imagining “Ger-many” in a territory which had no such national unity. Similar processes take placewherever feudal or traditional societies are reinventing themselves as nation states.Nation is the imaginary construct of a bounded community (state) whose inner andouter boundaries at the same time include and exclude. The revolutionary conceptof citizenship implied both: equality of the citizens in the political domain and in-clusionary universalism for all free individuals in the 'état civil' (Preuss 1994: 133).Patriotism is the illusionary inclusion of the “person as a whole” into the “imagi-ned nation” as against “the exclusion of the person as a whole from society, a phe-nomenon which has been reflected in social philosophy either as 'alienation' or as'subjective autonomy'” (Halfmann 1998:517)

Keywords: French Revolution, France, Germany, Heinrich von Kleist, Johann Gott-lieb Fichte

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

44

Page 45: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Uygarlık Kavramı ve İlerleyen Batı

Yrd. Doç. Dr. Yıldız Karagöz YekeCumhuriyet Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Bu çalışmamızda tekil haldeki uygarlık kavramının tanımından hareketle Batı’nınkendini merkeze koyma çabasının temelinde yatan çizgisel tarih anlayışının ve butarih anlayışını oluşturmada dayandığı felsefi bakışı ele almaya çalıştık. LucienFebvre’ye göre, bir kavramın tarihini yapmak her zaman öğreticidir ve hiçbir zamanyararsız bir çaba değildir. Dolayısıyla da kabaca tanımlanmış olan bu terimler katettikleri tüm tarihle dolu olarak bize gelmektedir. Zamanla belli bir toplumun genelkarakterini anlatan bir kavrama dönüşen uygarlık kavramı ile aslında ifade edilmekistenen, Fransa gibi, İngiltere gibi Batı’nın belli bir aşamaya varmış toplumlarının,ilerde dünyanın topluluklarına, örnek olarak sunulan asil bir toplum tipinin yaşayı-şıydı. Kendini diğer uygarlıklardan ayrı, özel bir yere koymaya çalışan Batı, başkabir deyişle, tarihte kendisini merkeze koymasında etkili olan şemanın oluşmasındauygarlık kavramıyla yakından ilişkili olan ilerleme kavramına başvurur. Bilim kuş-kusuz ilerlemede belirleyici rol oynar. Bu noktada sorulması gereken ise; acaba ger-çekten bilimsel anlamda ilerlemenin taşıyıcısı olan üstün bir ırktan başka bir deyişlediğer uygarlıklardan farklı özel bir yere sahip Batı uygarlığından söz edilebilir mi?sorusudur. Bu soruya verilecek yanıt ise bu gün dünyamızı kutuplara bölen anlayı-şın ne kadar doğru olduğunu sorgulamamıza yardımcı olacağını düşünmekteyiz.

Anahtar Sözcükler: Uygarlık, doğrusal tarih anlayışı, ilerleme kavramı, Batı dün-yası.

Yurtseverlik

45

Page 46: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

The Concept of Civilization and the Progressing West

Yıldız Karagöz YekeCumhuriyet University, Department of Philosophy

Abstract

In this paper, starting by the concept of civilization in singular, I tried to examinethe attempt underlying the linear understanding of history of the Western World toput itself in the centre of affairs. According to Lucien Febvre, to outline the historyof a concept is always instructive and never useless. Consequently, these roughlydefined concepts come to us full with all their history. What in fact was tried to beexpressed by the concept of civilization transformed by the flux of time into a mea-ning revealing the general character of a definite society, had been the manner of lifeof a noble type of society like France or England which had reached a certain stageof development and which were presented to world societies at present and for thefuture as examplary. The Western world, trying to locate itself at an exceptionalplace apart from other civilizations, resorted, in other words, to the concept of prog-ress closely related to the concept of civilization which was efficient in the forma-tion of a scheme showing itself in the centre of history. Science, without doubt,plays a determining role in progress. At this point, the question is whether it is app-ropriate to mention a superior race which really embodies the core of progress in ascientific sense? Put in other words, does Western civilization have a special placequite apart from other civilizations? The answer to this question, I think, shall helpus to interrogate the correctness of the understanding and of the attitude which todaydivide our world into opposing poles.

Keywords: Civilization, the linear understanding of history, the concept of prog-ress, The Western world.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

46

Page 47: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

“Anayasal Yurtseverliğin" Bir Eleştirisi

M. Ertan Kardeşİstanbul Üniversitesi

Özet

Bu yazıda amaç, “anayasal yurtseverlik” kavramını, eleştirel bir politika felsefesisüzgecinden geçirmektir. Habermas’ın, Dolf Sternberger’den ödünç alarak tartış-maya açtığı “anayasal yurttaşlık” kavramı; onun gözünde, politik toplulukların“aşırı-milliyetçi” ya da “ırkçı” bir referansı olmaksızın, katılım eşitliği ilkesi üze-rinden iş görülen bir demokratik toplumsallık bağlamında oluşturulmasına olanaktanımaktadır. Habermas, anayasayı “egemenlik ilkesi” anlayışı ekseni dışında oluş-turmayı tasarlayarak, “toplumsal patoloji” olarak adlandırdığı aşırılıkların önününkesilmesini hedeflemektedir. Ancak Habermas’ın bu kavrayışı da kendi düşüncemantığı ve politik konumu açısından sorunlu noktalar barındırmaktadır. Fiilî an-lamda özgürlüğü tesis edebilmenin koşullarından bir tanesi de, çözüm olarak su-nulan “özgürlükçü” kavrayışlar ile “özgürlük” arasındaki gediği saptamaktangeçmektedir.

Anahtar Sözcükler: Anayasal yurtseverlik, demokrasi, fiilî özgürlük.

Yurtseverlik

47

Page 48: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Une critique du « patriotisme constitutionnel » le patriotisme

M. Ertan Kardeşİstanbul University

Résumé

L’objet de cet article est de mettre en question le concept du « patriotisme consti-tutionnel » du point de vue critique de la philosophie politique. Avec le concept du« patriotisme constitutionnel » emprunté chez Dolf Sternberger, Habermas vise àconstruire une communauté politique dans un espace démocratique et social et ils’oppose à la construction d’une communauté qui réfère à une identité « raciste »ou « nationaliste ». Habermas ciblant une Constitution en dehors du « principe desouveraineté », il recherche à construire des barrières afin d’empêcher le dévelop-pement des extrémités qu’il appelle la « pathologie sociale ». Mais cette compré-hension habermassienne contient quelques difficultés au regard de sa propre logiqueet de sa position politique. Une des conditions de construction de la liberté effec-tive est de pouvoir constater la brèche entre la « liberté » et les conceptions « li-bertaires ».

Mot clés : Patriotisme constitutionnel, démocratie, liberté effective.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

48

Page 49: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Modernitede Üç Farklı Yurttaşlık Anlayışı

Yrd. Doç. Dr. Aydın MüftüoğluEge Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Birlikte yaşama, modernitenin doğuşundan itibaren politik düşüncenin merkezi so-runlarından biri olagelmiştir. Hiç kuşku yok ki, sorunu karmaşıklaştıran moderni-tenin beraberinde getirdiği değerler, özgül olarak modern birey anlayışıdır.Bireyselliği yücelten bu yeni anlayış ve değerler sistemi, insanın sosyal ve doğalçevresiyle kurduğu ilişkinin yeniden tanımlanmasını gerektirmiştir. Bu yeniden ta-nımlama, bireyin içinde yaşadığı toplumla ve coğrafyayla olan bağlarının tanım-lanmasıdır aslında. Burada belirleyici olan husus, her iki bağın, yani toplum vedoğayla kurulan bağın birbirleriyle parallelik taşımasıdır. Başka bir deyişle moral-politik bir bağ olarak yurttaşlık ile yurt/vatan arasında bir uyum veya denklik iliş-kisi vardır. Yurttan/vatandan ne anlaşıldığı ile yurttaştan ne anlaşıldığı arasında sıkıbir bağ vardır ve yurtseverlik bu ikisi arasında kurulan bir bağdır. Bu tebliğ, sözkonusu bağın yurttaşlık anlayışında cisimleştiği düşüncesiden hareketle, moderni-teye damgasını vuran üç farklı yurttaşlık anlayışını, yani sırasıyla liberal yurttaşlık,Rouseaucu yurttaşlık ve nihayet Alman cumhuriyetçiliğine özgü yurttaşlık anlayışıile buna bağlı olarak şekillenen çokkültürcü yurttaşlık anlayışını anahtlarıyla elealarak karşılaştırmayı ve tartışmaya açmayı hedefliyor.

Anahtar Sözcükler: Hak-özgürlük-hukuk-birey-yurttaş-kimlik-yurt-politika.

Yurtseverlik

49

Page 50: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Three Different Conceptions of Citizenship in Modernity

Assoc. Prof. Aydın MüftüoğluEge University, Department of Philosophy

Abstract

Common life, turned out to be one of the central problems of political thought sincethe birth of modernity. No doubt, what makes this problem complex are the valueswith which the modernity brings, specifically the modern conception of individual.This new conception and system of values sublimating individuality, requires the re-description of relations which human beings have with social and natural environ-ment. This act of redescription is, in fact, description of the relations between societyand geography where human beings live. The decisive point here is that there’s a pa-ralellism between these relations, that’s to say, the relations which human beingsconstructed with both society and nature. In other words, there’s a relation of har-mony or correspondency between the citizenship, as a moral-political relation, andland. There’s a tight relation between what’s comprehended by land and by citi-zenship and patriotism is a relation between these two. This article, stemming fromthe idea that the relation in question is reified in the conception of citizenship, aimsat taking three basic conceptions determining modernity, namely the conceptions ofliberal and Roussean citizenship and the conception of citizenhip peculiar to Ger-man republicanism, and, in addition to these, lastly, the multiculturalist conceptionof citizenship which originated from/was shaped through the latter, and renderinga debate abut these traditions possible.

Keywords: Right-freedom, individual, citizen, identity, land, politics.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

50

Page 51: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Milliyetçilik ve and Birikim Stratejileri

Dr. Jörg NowakKassel Üniversitesi, Almanya

Özet

Amacım Milliyetçiliği özgül Birikim Stratejilerine gönderme yaparak tartışmaktır.Bu yaklaşımla Poulantzas’ın hakim sınıfın uluslararasılaşmış fraksiyonlarının ulusdevlet alanında ama uluslararası kaptalist çıkarlar uyarınca eylemde bulunduğu te-zine işaret ediyorum. Güç ve uyruksuzlukla bağıntılı bu perspektifi, devlet gücünüve ekonomik yapıları rekabetçi stratejilerin sonucu olarak analiz eden Bob Jes-sop’un stratejik-teorik yaklaşımıyla birleştiriyorum. Konuşmamda kapitalist sınıfınulusal ve uluslararası fraksiyonlarının rekabetçi birikim stratejileriyle nasıl müca-dele ettiğini göstermek istiyorum. Uluslararası fraksiyon küreselleşme süreciylebirlikte en güçlü devletlerde otonom ulusal tasarıları sürdüremeyen ulusal fraksi-yonlar üzerinde gittikçe daha fazla üstünlük kazanır. Bu durumun sonucunda, ka-pitalist sınıfın uluslararası fraksiyonu çokkültürlü değerleri kucaklar oysa sağ ve solkanattan popülist hareketler yabancı düşmanı ve/ ya da korumacı stratejilere sarı-lırlar. Sosyal hakları güvence altına almak için uluslararası bir stratejinin yoklu-ğunda sol hareketlerin ulus devlete zincire vurulduğu görülür. Aynı zamanda, buhareketlerin kapitalist sınıfın uluslararası fraksiyonunun hakimiyetine etkili bir bi-çimde karşı koyması için uluslararası alanda eylemde bulunması acil hale gelir.

Anahtar Sözcükler: Milliyetçilik, birikim stratejileri, küreselleşme, Bob Jessop,Poulantzas.

Yurtseverlik

51

Page 52: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Nationalism and Accumulation Strategies

Dr. Jörg NowakUniversity of Kassel, Germany

Abstract

My intention is to discuss Nationalism with reference to specific AccumulationStrategies. With this approach I refer to Poulantzas´ thesis that the internationalizedfractions of the hegemonic class act on the terrain of the national state but in ac-cordance with international capitalist interests. I combine this relational perspectiveon power and stateliness with the strategic-theoretical approach of Bob Jessop, whoanalyzes state power and economic structures as the result of competing strategies.In my speech I want to show how the competition between national and internatio-nal fractions of the capitalist class is fought out with competing strategies of accu-mulation. With the process of globalization, the international fraction gains moreand more dominance over the national fractions who are not able to pursue auto-nomous national projects in the most powerful states. In the wake of this situation,the international fraction of the capitalist class embraces multicultural values, whilepopulist movements from the right and from the left embrace xenopobic and/or pro-tectionist strategies. In the absence of an international strategy to secure social rightsleftist movements seem to be chained to the national state. At the same time it be-comes urgent for these movements to act on the international terrain in order to co-unter effectively the dominance of the international fraction of the capitalist class.

Keywords: Nationalism, accumulation strategies, globalization, Bob Jessop, Pou-lantzas.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

52

Page 53: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtsever Eylem Planı

Öğr. Gör. Hülya Can NutkuMersin Üniversitesi

Özet

Yurtsever eylem planı ile kastedilen, geleceğe yönelik bir amaç koyma (“ne yapıl-ması gerekir?”) gibi gözükse de, aslında “yurtsever nasıl olmalı?” sorusuna, gün-lük siyasetlerin ötesinde yanıt arama çabasıdır. Bu nedenle, dogmatik tanımlardanve formal düşünüş şekillerinden çok, kavramın özünden vazgeçmeden, yurtsever-likte evrensel olanın, içerdiği kültürel ve duygusal anlamları vurgulayarak etik birdeğeri gerçekleştirme tarzı olduğu üzerinde durulmaktadır.

Anahtar Sözcükler: Yurtseverlik, eylem planı, ebedi barış.

Yurtseverlik

53

Page 54: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Country Love Action Plan

Lect. Hülya Can NutkuMersin University

Abstract

By “action plan for country love” is meant, beyond all daily politics, a search tofind an answer to the question “how should a country lover be?”, although it mayat first seem as positing an aim (“what ought to be done?” for the future. For thisreason, the discussion here is on: the manner of realization of an ethical value byemphasizing the cultural and emotional meanings which the concept love of co-untry contains in essence, rather than dogmatical definitions and formal ways ofthinking.

Keywords: Country love, action plan, perpetual peace.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

54

Page 55: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik

55

Yurtseverlik: Bir Duygunun Hatırlanması

Prof. Dr. Uluğ Nutku

Özet

İçerikleri nedensel bağlarla sıkı örülemeyen kavramlar vardır. Bunun nedeni duyguağırlıklı olmalarıdır. Korku, sevgi gibi kavramlar bilimce çözümlenebilir, açıkla-nabilir; fakat taşıdıkları duygu ve duyguyla sarılı değer nedensel bağlarla açıkla-namaz, ancak anlaşılabilir. Yurtseverlik de böyle bir kavramdır. Yurtseverliğinözelliği, duygunun yaşandığı anda bir eylem gerektirmesiyle birlikte, bundan çokdaha fazlasıyla, şimdiye getirilen geçmişle tarihsellik bağını kurmasıdır. Bu nedenleyurtseverlik bir hatırlamadır. Bu hatırlama trajik bir öğeye daima yapışıktır: katla-nılan zorlukların, feda edilen hayatların, dost-düşman karşıtlığı çerçevesini kırmasıve insanlığa yayılması. Bu durum bir sanat eseriyle, örneğin bir türküyle (Çanak-kale türküsü gibi) serimlenir; fakat bir söylevle hiçbir zaman iletilemez.

Anahtar Sözcükler: Yurtseverlik, duygu içerikli kavram, tarihsellik, dost-düşmanikilemi.

Page 56: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Empathy for One’s Land: Remembrance of a Feeling

Prof. Dr. Uluğ Nutku

Abstract

There are concepts the contents of which cannot be tightly interwoven. The reasonfor this is that they are heavily laden with feeling. Concepts like fear, love can bebe scientifically analysed, explained; but the feeling which they carry and the valuebound to feeling cannot be explained by causal ties; they can be only be understood.Empathy (or love) for one’s land is such a concept. Although it demands action atthe moment of experience, its character lies much more in the construction of thehistorical tie with the past brought into the present. This fact makes love of land (co-untry) a remembrance. This remembrance or recollection is always ‘glued’ to a tra-gical instance: the breaking of the frame of friend-enemy dichotomy throughexperiencing difficulties and sacrificing lives, thereby spreading out the feeling tohumanity. This situation can be exposed by a work of art, for example, by a folksong (like the Çanakkale song); however, it can never be communicated by an ora-tion.

Keywords: Country love, action plan, perpetual peace.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

56

Page 57: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik ve İnsanseverlik

Doç. Dr. Örsan K. ÖymenYeditepe Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Yurt ancak yurtta yaşayan insanların varlığıyla anlam kazanır. Yurt, tanımı gereği,içinde insan unsuru içerir. İnsansız bir mekan sadece bir coğrafya parçası olur. Bircoğrafya parçasının bu coğrafyada yaşayan insanlarla birleşmesi ve bu insanlarınortak birşeyleri paylaşması sonucunda yurt kavramı oluşur. Bu nedenle, yurtseverolmak için öncelikle insansever olmak gerekir. Bu da yurttaki insanların, yurttaşla-rın sosyal, kültürel ve ekonomik açıdan gelişmesini istemek demektir. Yurttaşlarınsömürülmesine, ezilmesine, baskı altına alınmasına ve gerilemesine yol açan birdüzeni savunarak yurtsever olmak olanaklı değildir. Vahşi kapitalist düzeni savu-narak, laikliği, demokrasiyi, düşünce, ifade ve örgütlenme özgürlüğünü ortadan kal-dırmaya çalışarak, felsefede, bilimde, sanatta gelişmeyi engelleyerek, evrene veinsana sadece dini açıdan yaklaşarak, her şeyi ve özellikle siyaseti dine endeksle-yerek, din fetişizmi yaparak, milliyetçiliği de bir fetişizm haline getirip bunu şöve-nist, ırkçı bir boyuta taşıyarak yurtsever olunmaz. Bu nedenle yurtseverlik adıaltında gerçekleştirilen eylemlerin birçoğu aslında, sadece belli bir sınıfı, kesimi,çıkar odağını sevmenin, insanları bir bütün olarak sevmemenin, insanlığı sevme-menin, aslında bir sevgisizliğin, bencilliğin, yurtseverliğin değil, yurtsevmezliğingöstergesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Yurtsever, tüm insanları seven, tüm dün-yayı seven, hem kendi coğrafyasını hem de başka coğrafyaları içinde yaşayan in-sanlarıyla birlikte yurt edinen ve tüm insanlığın gelişmesi için mücadele eden kişidir.

Anahtar Sözcükler: Yurt, coğrafya, insan, sevgi, sevgisizlik, bencillik, sosyal-kül-türel-ekonomik gelişme, sömürü, kapitalizm, özgürlük, din, laiklik, milliyetçilik,şovenizm, ırkçılık.

Yurtseverlik

57

Page 58: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Patriotism and Love for Humanity

Assoc.Prof. Örsan K. ÖymenYeditepe University, Department of Philosophy

Abstract

Homeland achieves meaning only with the existence of the human beings living init. Homeland, by definition, contains the human factor. A space without a humanbeing is only a geographical area. The concept of homeland is formed as a result ofthe unity of a geographical area and the people living in that geographical area whoshare something common. Therefore, in order to be a patriot, i.e., to love the ho-meland and the country, one must first love the human being. This means, one musthave a will towards the social, cultural and economic development of the citizensand the compatriots. It is not possible to be a patriot by defending an order whichleads to the exploitation, oppression and regression of the citizens and compatriots.One can not be a patriot by defending a wild capitalist order, by attempting to abo-lish secularism, democracy, freedom of thought, expression and organization, byhindering developments in philosophy, science and art, by evaluating the universeand the human being merely from a religious perspective, by indexing and regula-ting everything and especially politics according to religion, by developing a fetis-hism of religion, by establishing a fetishism of nationalism as well and transformingthis into a chauvinistic and racist dimension. Therefore a lot of the actions perfor-med under the name patriotism are in reality symptoms and signs of loving only aparticular class, group, section of the society, focus of interest, of not loving humanbeings as a whole, of not loving humanity, of a lack of love, of egoism, of anti-pat-riotism, not patriotism. The patriot is the one who loves all the human beings andthe whole world, who accepts both his own geography and other geographies to-gether with their inhabitants as his/her homeland and who struggles for the deve-lopment of humanity.

Keywords: Homeland, geography, human being, love, lack of love, egoism, social-cultural-economic development, exploitation, capitalism, freedom, religion, secu-larism, nationalism, chauvinism, racism.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

58

Page 59: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

İktidar Sınırlanması

Prof. Dr. Sinan ÖzbekKocaeli Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Uygarlık tarihinde, insan topluluklarının bir üst örgütlenmeyle (devlet) disiplin al-tında tutulmasına tanık olunur. Bu içinde yaşanılan toplumun kurallarla belirlen-mesi bir düzenin sağlanması içindir. Ama bu gelişme kendi ile birlikte iktidar altınasokulanların ezilmesini, haksızlığa uğramasını getirmiştir. İşte iktidarın sınırlan-ması fikrinin arkasında bu olgu vardır. Peki bu nasıl mümkündür? Sorun belki deilk kez Tevrat’ta ortaya konulmuştur. Platon’dan Hobbes ve Rousseau’ya varan birçizgide sorunu izlemek mümkündür. Locke ile birlikte iktidarın sınırlanması fikribelirginlik kazanır. Marx ise sorunun tartışılması açısından tam bir makas değiştir-medir. Proudhon, Luxemburg, Gramsci bu doğrultuda görüş üretmiş düşünürlerdir.

Anahtar Sözcükler: İktidar, sınırlama, devlet, örgütlenme, iktidarın kullanımı.

Yurtseverlik

59

Page 60: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

60

Limitation of Power

Prof. Dr. Sinan ÖzbekKocaeli University, Department of Philosophy

Abstract

In the history of civilization, it has been witnessed the control of human masseswith a super-organization (State). Setting the rules for the society that is lived in ser-ves the furnishment of the order but that process let the people to be a subject tooppression and unfairness. Here the idea of ‘limitation of power ‘ arises. How canthis be possible? Probably, the problem was first discussed in the Old Testament. Itis possible to trace the problem within a line that is drawn from Plato to Hobbes andRousseau. The idea of ‘limitation of power ‘comes to a distinct point with Locke.Marx can be considered as a turning point regarding the the discussion of idea .Proudhon, Luxemburg and Gramsci also discussed that idea.

Keywords: Power, limitation, state, organization, usage of power.

Page 61: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Toprak ve Dil: Yurdun Fiziksel ve Tinsel Uzamı

Prof. Dr. Ömer Naci SoykanMimar Sinan Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Bu konuşmada, ilkin yurdun iki boyutu fiziksel ve tinsel uzam olarak ele alınıyor.Üstünde yaşanılan toprak, içine doğulan dil, insan için bir kader veya varlık koşuluolarak görülüyor. Toprak ve dil arasındaki ilişki, dilde toprağın kokusunu duymaktemelinde kuruluyor. Felsefe yapmanın, onun yapıldığı dilde, kendi toprağının ko-kusunu duymak ve duyurmak olduğu varsayılıyor. Sonuç olarak Türkçenin koku-sunu almanın bazı ipuçları veriliyor.

Anahtar Sözcükler: Toprak, dil, yurt, yurtta olma-dünyada olma.

Yurtseverlik

61

Page 62: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Land and Language: Physical and SpiritualSpace of the Country

Prof. Dr. Ömer N. SoykanMimar Sinan University, Department of Philosophy

Abstract

The physical and spiritual spaces are conceived as two dimensions of the countryin this speech. The land that one lives on, the language that one is born into are con-sidered to be a condition of either fate or existence for humans. The relation betweenland and language is established on the grounds of smelling, in language, the scentof the land. It is assumed that to philosophize is to feel and make others feel thescent of one's own land, in the language that it's being done. Some hints are offe-red consequently concerning the ways of smelling Turkish language.

Keywords: Land,language,country, being in the country-being in the world.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

62

Page 63: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Küreselleşen Dünyada Değişmeyen Şey: Kimlik Olgusu

Ar. Gör. Dr. Feysel TaşçıerHacettepe Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Küreselleşme olgusu ile birlikte değişim başdöndürücü bir hal aldı. Değişen dünyave gelişen küresel ilişkiler, her geçen gün bizi yenidünyanın ortak değerlerinde bir-leştirirken bir yandan da kendi öz değerlerimizin savunusuna da itmektedir. İtmek-tedir, çünkü bu daha çok bizim kendi tercihimizle gelişen bir süreçten ziyade küreselilişkilerin bizi zorladığı bir durum gibi gözüküyor. Küresel dalganın yayılırken yerelolanla çatışması, emperyal egemen dayatmaların eşitsiz uygulamalarında daha çokortaya çıkmaktadır. Buna karşın, yerel türden aidiyet ve kimlik bağına sarılan tu-tumlar da küresel – evrensel değer taşıyan öğeleri karşısına alırken, dar anlamdamuhafazakâr, milliyetçi ve yurtsever eğilimlere daha çok yönelmektedir. Bu sü-reçte, evrensel olmaya çalışan ile yerel olan arasında tarihsel ve bir o kadar güncelbir çatışmanın pratiği ortaya çıkar. Bu çatışma döngüsü içinde karşılıklı tanınmayıve bir arada bütünleşmeyi sağlayacak daha barışçıl bir süreç geliştirilebilir mi?Bütün sorun bu noktada toplanmakta gibi görünmektedir.

Anahtar sözcükler: Küreselleşme, kimlik, aidiyet, çokkültürlülük, evrensel olan,yerel olan.

Yurtseverlik

63

Page 64: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Unchanged Thing In The Globalizing World: Identity Fact

Dr. Feysel TaşçıerHacettepe University, Department of Philosophy

Abstract

With the fact of globalisation change came out of control. Changing world and de-veloping global relations, on the one hand gradually make us meet around the newvalues of the new world, on the other hand they force us to adhere to our essentialvalues. They impel us, because this seems to be rather a special situation in whichwe are taken not by our will but forced in by global relations. In the propagation ofglobalization its conflict with national values appears in the inequal treatments offorces of imperial power. Contrary to this, attitudes those stick to national kind ofbelongingness and identity as well when they take position against global-univer-sal factors they bend on shallow conservatist, nationalist and patriotic movements.In this process between what tries to become global and the national a conflict thatis historical as well as up-to-date appears. Could this circle of conflict develop amore peaceful process that would help creation of bilateral recognition and unity?This question seems to be crucial to my argument.

Keywords: Globalization, identity, belongingness, multiculturalism, universal.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

64

Page 65: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

İnsan Hakları Düşüncesi AçısındanYurtseverlik ve Milliyetçilik

Prof. Dr. Harun TepeHacettepe Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Kişi (birey) ve toplum arasındaki öncelik-sonralık ilişkisi felsefe tarihinin olduğugibi günümüzün de ana tartışma konuları arasında yer almaktadır. Özellikle siyasetleilgili düzenlemeler yapılırken bireyin (tekin) mi yoksa toplumun, -belirli bir grubunya da ülkenin, milletin, toprağın mı- merkeze alınacağı tartışması bugün de en çoktartışılan konulardandır. Bireyi merkeze alan insan hakları düşüncesi ile toplumu,belirli bir gruba ait olmayı, milleti ya da yurdu merkeze alan yurtseverlik, milli-yetçilik arasındaki gerilim bu bildiride tartışmaya açılacak, insan hakları düşüncesiaçısından milliyetçilik ya da yurtseverliğin savulup savunulamayacağı irdelenmeyeçalışılacaktır. Siyasetin amacı insanları mutlu kılmak ya da daha mutlu yaşamala-rını sağlamaksa, sorulması gereken ana soru, bunun bireyi merkeze alarak mı yoksatoplumu merkeze alarak mı sağlanabileceğidir.

Anahtar Sözcükler: İnsan hakları, birey, insanın değeri, hümanizm, yurtseverlik,milliyetçilik.

Yurtseverlik

65

Page 66: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Nationalism and Patriotism fromHuman Rights Perspective

Prof. Dr. Harun TepeHacettepe University, Department of Philosophy

Abstract

The question of priority between individual (person) and society is one of the maindebates of our century as it has been in the history of philosophy. Especially whenpolitical regulations are at stake, the main discussion is whether individual or soci-ety –a given society or country, nation or land- will be at the centre of these regu-lations. This paper will address the conflict between the idea of human rights, whichputs individual at centre, and nationalism or patriotism, which focuses on belongingto any given society, nation or country and will try to answer the question whethernationalism and patriotism can be defended from the perspective of human rights.If the aim of politics is to make people happy or happier than they are, then themain question to be asked is if this will be possible by placing the individual or thesociety at the centre.

Keywords: Human rights, individual, human value, humanism, patriotism, natio-nalism

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

66

Page 67: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Bir Ortak Dünya İdesi Olarak Yurt

Doç. Dr. Nilgün TokerEge Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Yurt kavaramının bir coğrafi mekan/toprağa işaret ettiği milliyetçi algı, yutseverliği“doğal” bir “duygu” olarak tanımlama eğilimindedir.Bu algı, milliyetçilik dolayımıolmaksızın yurseverlikten bahsedemeyeceğimiz bir aktüel politik ortam yaratmış-tır. Yurt kavramının birada yaşam ilkesine referansla tanımlanarak milliyetçi dola-yımdan kurtarılması, öncelikle hak ve özgürlük idelerinin politik alanın merkezineyerleşmesi bakımından önemlidir. Yurtseverliği, politik toplumun etkin öznesi olmagücünde, konuşma ve eyleme gücünde tanımlayacak olan bu bakış açısı, veri olan,“doğal” bir duygu olarak yurseverlik yerine, müşterek alana etkin bir katılım iste-ğini geçirmektedir. Bu anlamda yurtseverlik, özgür olmanın öz-niteliği olarak gö-rünür olacaktır. Bu tartışma Arendt ve Habermas’ın demokratik yurtseverlikkavramını düşünmede sağladığı imkanlarla yapılabilir.

Anahtar Sözcükler: yutseverlik, milliyetçilik, ortak yaşam, özgürlük, Habermas,Arendt.

Yurtseverlik

67

Page 68: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Homeland Land As an Idea of Common World

Associate Prof. Nilgün TokerEge University, Department of Philosophy

Abstract

Nationalist perception in which homeland conception indicates a geographicalspace/land, has a tendency of defining patriotism as a natural emotion. This per-ception has established an actuel political atmosphere in which we can’t speak aboutpatriotism without the mediation of nationalism. Rescuing the native land concep-tion from mediation of nationalism by defining it with reference to “living in com-mon” is important with regard to placing the ideas of rights and freedoms in thecenter of political sphere. This point of view that defines patriotism with respect tobeing an active subject of political community, power to speak and act, replacedthe given patriotism concept as a natural emotion with the will to participate in com-mon public sphere. In this meaning, patriotism will be seen as an attribute of beingfree. This debate may be carried out with the potentialities provided by Arendt andHabermas for rethinking the democratic patriotism concept.

Keywords: Patriotism, nationalism, living in common, freedom, Habermas, Arendt.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

68

Page 69: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik: İnsan Sevgisi mi yoksa Toprak Sevgisi mi?

Öğr. Gör. Dr. Ogün ÜrekUludağ Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Bu bildirinin konusu Sokrates’in yurtseverliğidir. Bildiri, Sokrates’in Atina yasala-rına bağlılığından kaynaklanan yurtseverliğinin temelinde insan sevgisi olduğunugöstermeyi amaçlamaktadır. Bu düşünceyi temellendirmede, Hobbes, Rousseau veSartre’ın görüşlerinden hareketle, hukukun oluşumundaki temel değer olan “sözverme” temelinde, Kant’ın sözünde durma ile insana saygı arasında kurduğu bağ-lantı üzerinde durulacaktır. Kant’ın kurduğu bu bağlantıya göre, sözünde duran kişi,aynı zamanda insanı araç olarak değil, amaç olarak gören, insana saygı duyan kişi-dir de. Sonuç olarak, yasaya bağlılık sözünde durmanın bir ifadesidir. Sokrates,Atina yasalarına bağlı kalarak sözünde durmuş, Atina halkının özelinde insana say-gıda temelini bulan insan sevgisini ortaya koymuştur.

Anahtar Sözcükler: Yurtseverlik, söz verme, saygı, insan sevgisi, Sokrates .

Yurtseverlik

69

Page 70: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Patriotism: Love of Human or Love of Land?

Lect. Ogün ÜrekUludağ University, Department of Philosophy

Abstract

The subject of this declaration is the patriotism of Socrates. The declaration aimsshowing the source of Socrates’ patriotism which comes from loyality to Athens’laws is his love of the human. To fix this thought, using Hobbes, Rousseau and Sart-re’s thoughts as basis, ‘keeping promise’ as the main value of constitution of law,focusing on Kant’s relation between ‘respect to human’ and ‘keeping word’.Ac-cording to this relation,the person who keeps promise also respects human and seeshuman as a being not a tool. Finally,loyality to laws is a reflection of keepingword.Socrates kept his word by being loyal to Athens’ laws and showed his love forresidents of Athens in general his love for humans.

Keywords: Patriotism, keeping promise, respect, love of human, Socrates.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

70

Page 71: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Uluslaşma Sürecinde Coğrafyanın Teşkili

Öğr. Gör. Tanzer YakarKocaeli Üniversitesi, Felsefe Bölümü

Özet

Bu bildirinin ana savı her ideolojinin kendisine özgü bir mekan kurmasıdır. Bu savdoğrultusunda ulusalcılık ideolojisinin ikamet ettiği yerle ilişkisi ele alınmaktadır.Bu tartışmada Türk Coğrafyacıları üzerinde “bölgesel coğrafya’ya doğru eğilim vesöyleminin politika dışılığı” bakımında derin bir etki bırakan çağdaş Fransız Coğ-rafya Okulunun kurucusu Paul Vidal de la Blache’in görüşleri Türkiye’deki ulus-laşma politikalarıyla ilişkisi bağlamında incelenecektir.

Anahtar Sözcükler: Uluslaşma, coğrafya, Birinci Coğrafya Kongresi, haritalan-dırma.

Yurtseverlik

71

Page 72: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Formation of Geography in The Nationalization Process

Lect. Tanzer YakarKocaeli University, Department of Philosophy

Abstract

The main argument of this paper is that each ideology constructs its own space. Re-lation of nationalism with its dwelling place will be considered on the basis of thisargument. In this debate ideas of Paul Vidal de la Blache who had deep impact onTurkish geographers in respect of “tendency to regional geography and apolitic dis-course” will be examined in the context of nationalization politics of Turkey.

Keywords: Nationalization, geography, The First Geography Congress, mapping.

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

72

Page 73: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Sergiler ve KonserlerExhibitions and Concerts

Yurtseverlik Afiş Sergisi

Sempozyum süresi boyunca Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Fotog-raf ve Grafik Bölümü Grafik Anasanat Dalı tarafından hazırlanan afiş örnekleri FenEdebiyat Fakültesi B Binasında segilencektir.

Açılış Akşamı Konseri- 19:00

I) Piyano Resitali- Prof. Dr. Erbil DURSUN

- Ferahfeza Saz Semaisi (Tanburi Cemil Bey)- F minor Sonat (D. Scarlatti)- Şeddiaraban Saz Semaisi (Tanburi Cemil Bey)

II) Dinleti - Grup Hüvelbâki

Arif GÜZEL: Bağlama, Bas GitarJeffrey TREVEZ: GitarMustafa Cem ÇOLAKOĞLU: Ney-GitarRahşan DÖNMEZER: Vokal

9 Mayıs Cuma - 19: 00

Şebnem FerahHayko Cepkin

Yurtseverlik

73

Page 74: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

NOTLARVI. Uluslararası Felsefe Konferansı

74

Page 75: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik

75

Page 76: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

76

Page 77: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik

77

Page 78: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

78

Page 79: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

Yurtseverlik

79

Page 80: kocaeli üniversitesi felsefe günleri program

VI. Uluslararası Felsefe Konferansı

80