Koala
-
Upload
jakintzaikastola5c -
Category
Education
-
view
796 -
download
0
Transcript of Koala
-Arrek, 12 kg inguru pisa
dezakete, emeek berriz 8 kg pisatu ohi
dute (batez bestekoa) eta 76 cm inguru
luze dira.
Buru handia, belarri
iletsuak, sudur handia, ile grisa
edo arre-grisaxka dituk.
Hatzen banaketa, gureen
desberdina da, hatz lodi baten
ordez bi ditu eta eskuaren
alde batean daude, beste hiru
hatzak berriz, hauen aurkako
aldean daude, eta atzapar
luze eta zorrotzak dituzte.
Moldaketa hau, zuhaitzetara
hobeki igotzeko eta eusteko
izanen da. Hanketako behatz
luzeak berriz ez du atzaparrik
eta bigarren eta hirugarren
behatzak elkarrekin
fusionaturik edo loturik
daude, askotan eduki ohi
dituzten arkakuso, zorri eta
abarrak kentzeko.
Bere hortzak, eukalipto-hostoak
jateko egokituta daude eta aurrean
bi letagin luze dituzte. Ikusteko
zailtasun nabarmena dute eta beraz
usaimena, oso oso garaturik daukate.
Energia aurrezteko, egunean 20 ordu
egiten dute lo, nagiek, baina 2 ordu
gehiago.
Australian bizidira, Beraiel bizitza
zuhaitzetan da.
Gutxitan jeisten diralurrera.
Bere gizarteakkomunikabide eta
antolaketa konplexuadute.
Koalak hainbat soinudituzte distantzia
luzueetankomunikatzeko
Bere osasasuna oso ahula da eta horren ondorioz gaixosatun
asko dituzue: arnasbideko
gaixotasunak.
Koala Australia hego eta ekialdeko kostaldean
dago, Adelaide ingurutik Cape York penintsula hegoaldea
arte. Koala taldeak erdialderago ere daude, nahiko
hezetasuna badago eta elikatzeko zuhaitzak hazten badira.
Hegoaldeko Australian koalak sarraskituak izan ziren XX.
mende hasieran, baina harez geroztik birpopulazio
kanpainak izan dira.
Ez da koalarik aurkitzen Tasmanian eta Mendebaldeko
Australian.
Koalek, batez ere Eukalipto
zuhaitzen hostoak jaten
dituzte. Baina Eukalipto
zuhaitzaren bostehun bat
mota baldin badaude
ere, koalek hogeita
hamabost bat mota besterik
ez dituzte jaten.
Jatorrizko hizkuntzan, koala
hitzak "edaten ez duena"
adierazten omen du. Izan
ere bertoko biztanleek ez
zituzten koalak inoiz ikusten
zuhaitzetatik jaisten
edatera joateko. Hostoetan
topatzen duten ura nahikoa
dute, nonbait.
Koala emeek kume
bakarra dute, batez
beste 5,5 g
ingurukoa. Jaio eta
segituan joaten da
amak aurreko
aldean duen poltsa
martsupialera.
Bertan sei hilabetez
ugatzetatik
ateratzen den esne
antzeko likido batez
elikatzen da. Modu
honetan, koala
kumea hiltzea
eragozten
da, bitaminak behar
baititu eta
eukaliptoaren
pozoiari aurre
egiteko
substantziak
dituelako.
Antzina, Koalen larruazala leun eta
iraunkorraren ondorioz oso ospetsua
izan zen, beraz, biztanleria asko
murriztu zen. Bitartean babesean
mantendu da, baina urtero ia 4.000
koalak hil egiten dira. Australian kotxe
istripuetan hil egiten diren
animaietatik lauetatik hiru koalak
izaten dira.
Koala Australia Kontserbazio eta
Ikerketa Fundazioa, Koalaren babes
neurritan idartzen den erakundea da.
Eskaintzen du esaldi honen bidez “No
tree no me”-eko ingurumen-
hezkuntza, hainbat habitat koalen
babeserako eginak daude. Gobernu
Lokalei parte hartzea behartzen diete
koalak gizakiarengaindik babesteko.
Hori esker, Australianoak beste
ikuspuntu dute koalen eta eukalipto
zuhaitzen mugagabeko desagerpenari
buruz.