การพั�ฒนาร�ปแบบการจั�ดการความร��เพั��อเพั��มสมรรถนะการปฏิ�บ�ติ�งาน

ของข�าราชการส�าน�กงานปลั�ดกระทรวงศึ#กษาธิ�การ

ดร.ปร�ชญนั�นัท์ นั�ลสุ�ขprachyaunn@kmitnb.ac.thhttp://www.prachyanun.com

25-29 ม�ถ&นายน 2550โรงแรมไอแลันด+ว�ว พั�ทยา

การจั�ดการความร� �

ปฏิ�บ�ติ�

ด�ดใช�

แลักเปลั-�ยน

สร�าง ผลังาน

บ�นท#ก คนองค+กรปฏิ�บ�ติ�ด�วยความร��

ของตินเอง

พัลัว�ติของป/ญญาปฏิ�บ�ติ�

สภาพั

แวดลั�อมพัลั�งของความติ2าง

ภายในภายนอก

ไม2ใช2ความร��เช�งทฤษฎี-ไม2ท�า ไม2ร��

ฟั/งการบรรยาย ท�าไม2เป6นคนระด�บลั2างผ2านการฝึ8ก ท�าได�

อธิ�บายไม2ได�

การจั�ดการความร��เป6นท�กษะ

ความร� � 2 ยุ�ค

ย&คท-� ๑โดยน�กว�ชาการเน�นเหติ&ผลั

พั�ส�จัน+ได� เป6นว�ทยาศึาสติร+

ค. เฉพัาะสาขา

ย&คท-� ๒โดยผ��ปฏิ�บ�ติ�เน�น

ประสบการณ์+ติรง

ค. บ�รณ์าการ

ความร��

งาน คน

การจั�ดการความร��

KM

การจั�ดการความร� �ค�อ

กระบวนการน�า ท&นป/ญญา ไปสร�าง ม�ลัค2า & ค&ณ์ค2า แลัะเพั��มพั�นท&นป/ญญา

วงจัรไม2ร��จับ วงจัรยกระด�บ เกลั-ยวความร��

การใช�งาน & ความร�� เป6นเคร��องม�อพั�ฒนาคน พั�ฒนาติน

การจั�ดการความร� �

เน�นความร��ย&คท-� 2ใช� ค. ท�>งสองย&คให�เก�ดพัลั�งทว-ค�ณ์

(synergy)เน�นผ��ปฏิ�บ�ติ� ในองค+กร - แนวหน�า K Practioner

- ระด�บกลัาง K Engineer

- ระด�บส�ง K Officer

เกลั-ยวความร��K Spiral

ปฏิ�บ�ติ�การ

ความร�

สารสนเทศึ

ขอม�ลั

เคร��องจั�กร มน&ษย

คงท-� พัลัว�ติ

เพั��มค

&ณ์คา /

ม�ลัคา

•ติ�ดส�นใจั• ด�าเน�นการ

• ท�านาย• ความหมาย

•แบบแผน• บร�บท

•ไมไดกรอง• ขอส�งเกติ

ความร� � 4 ระด�บ

K-WhatK-How

K-WhyCare-Why

K-Who, K-When, K-Where

การจั�ดการความร� �ค�อการน�าความร��มาใช�ประโยชน+ โดย capture, create, distill, share, use KK = K What, K How, K Who, K When,

K Why

Evolving, Leveraging Process

การจั�ดการความร� �ค�อ (2)

เคร��องม�อในการพั�ฒนางาน & คนเคร��องม�อท�าส��งท-�ไม2คาดค�ดว2าจัะท�าได�เคร��องม�อใช�ความร��ของท�>งโลักเคร��องม�อด#งศึ�กยภาพัของคน & ท-มออก

มาใช�เคร��องม�อเพั��อความอย�2รอดในสถานการณ์+ท-�พัลั�ก

ผ�น

เป�าหมายุ 4 ประการของ KM

ให�คนหลัากหลัายท�กษะ หลัากหลัายว�ธิ-ค�ดท�างานร2วมก�นอย2างสร�างสรรค+

ร2วมก�นพั�ฒนาว�ธิ-ท�างานในร�ปแบบใหม2 ๆ ทดลัอง & เร-ยนร��น�าเข�า K-how จัากภายนอก อย2างเหมาะ

สม

เน�น ค . ฝึ/งลั#ก &โยงอย�2ก�บงาน

ความร� � ๒ ประเภท์ค. ฝึ/งลั#กTacit K

อย�2ในสมองคน เช��อมโยงก�บประสบการณ์+ ความเช��อ ค2าน�ยม

ไม2สามารถถ2ายทอดออกมาได�

ท�>งหมด

ค. ช�ดแจั�งExplicit/Codified K

อย�2ในติ�ารา เอกสาร วารสาร ค�2ม�อ

ค�าอธิ�บาย ว-ซี-ด- คอมพั�วเติอร+

อ�นเทอร+เนAติ ฐานข�อม�ลั

ความร� �ประเภท์ท์#$ ๓

Embedded Kฝึ/งอย�2ในว�ธิ-ปฏิ�บ�ติ�งาน ว�ฒนธิรรม ข�อติกลัง กฎีกติ�กา ค�2ม�อ แผนงาน

ขององค+กรฝึ/งอย�2ในผลั�ติภ�ณ์ฑ์+ กระบวนการผลั�ติ

กฎี 3 ข�อของ จัค.

1. สม�ครใจั ไม2ใช2กะเกณ์ฑ์+2. “ ” การร�� เก�ดเม��อติ�องการใช�3. “ ” ร�� มากกว2าท-�เข-ยนได� พั�ดได� Snowden, 23 May 03

KM สุ&วนัใหญ& ไป“ผิ�ดท์าง ” ???

ให�ความส�าค�ญให�ความส�าค�ญก�บก�บ““2P”2P”People & ProcessesPeople & Processes

ให�ความส�าค�ญก�บ ให�ความส�าค�ญก�บ ““2T”2T” Tool & TechnologyTool & Technology

อย2าลั�มว2าติ�อง สมด&ลั“ ”

SECI Model (Nonaka and Kondo,1998)

SECI Model

Socialization เป6นกระบวนการเปลั-�ยนแปลังความร�� Tacit ผ2านการแบ2งป/นประสบการณ์+ ซี#�งได�จัากการ ส�งเกติ ลัอกเลั-ยนแบบ หร�อการลังม�อปฏิ�บ�ติ�

Externalization เป6นกระบวนการท-�ความร�� Tacit ถ�กท�าให�ช�ดเจัน โดยการเปร-ยบเท-ยบใช�ติ�วอย2าง หร�อ ติ�>งสมม&ติ�ฐานจันความร�� Tacit เปลั-�ยนแปลังเป6นความร�� Explicit

Combinationเป6นกระบวนการท-�ความร�� Explicit ถ�กท�าให�เป6นระบบจันกลัายเป6นความร�� ซี#�งจัะถ�ก จั�ดเป6นหมวดหม�2ของความร��ท-�ช�ดเจัน

Internalization เป6นการเปลั-�ยนแปลังความร�� Explicit เป6นความร�� Tacit ซี#�งเป6นท�กษะท-�ฝึ/งอย�2ในติ�ว บ&คคลัน�>น ๆ อ-กคร�>ง

TACIT TACIT

EXPLICIT EXPLICIT

SE

CI

ประสบการณ์+ติรงส��อออกมาเป6นภาษา

I C T

น�าไป

สร�างค&ณ์ค2า

เทคโนโลัย-ผลั�ติภ�ณ์ฑ์+บร�การว�ธิ-แก�ป/ญหา

เข�าคน แลัะว�ติถ&เช��อม โยงก�บลั�กค�า K Creation

Upward Spiralลั�กค�า

ระเหยง2าย

Competitive advantage

TUNA Model

TUNA Model (Thai –UNAids Model ) เป6นการมองประเดAนของการจั�ดการความร��อย2างง2าย ๆ โดยแบ2งได�เป6น 3 ส2วนใหญ2 ๆ ค�อ 1) Knowledge Vision (KV) เป6นส2วนท-�ติ�องติอบให�ได�ว2าท�าการจั�ดการความร��ไปเพั��ออะไร

2) Knowledge Sharing (KS) เป6นส2วนท-�ส�าค�ญมากเพัราะท�าให�เก�ดการแลักเปลั-�ยนเร-ยนร��ผ2านเวท-จัร�ง แลัะเวท-เสม�อนเช2นผ2านเคร�อข2าย Internet

3) Knowledge Assets (KA) เป6นส2วนข&มความร��ท-�ท�าให�ม-การน�าความร��ไปใช�งานแลัะม-การติ2อยอดยกระด�บข#>นไปเร��อย ๆ

ส2วนห�ว ส2วนติามองว2าก�าลั�งจัะไปทางไหน

“ ติ�องติอบได�ว2า ท�า KM ”ไปเพั��ออะไร

KnowledgeVision

KnowledgeSharing

“ ”ส2วนกลัางลั�าติ�ว ส2วนท-�เป6น ห�วใจัให�ความส�าค�ญก�บการแลักเปลั-�ยนเร-ยนร��

ช2วยเหลั�อ เก�>อก�ลัซี#�งก�นแลัะก�น(Share & Learn)

KnowledgeAssets

ส2วนหาง สร�างคลั�งความร�� เช��อมโยงเคร�อข2าย ประย&กติ+ใช� ICT

“ ” สะบ�ดหาง สร�างพัลั�งจัาก CoPs

KM Model “ปลัาท�”• Knowledge Vision (KV)• Knowledge Sharing (KS)• Knowledge Assets (KA)

KV KS KA

แนวทางหน#�ง ท-�จัะช2วยให� ไม2ไปผ�ดทาง“ ”

ส2วนห�ว ส2วนติามองว2าก�าลั�งจัะไปทางไหน

“ ติ�องติอบได�ว2า ท�า KM ”ไปเพั��ออะไร

KnowledgeVision (KV)

KnowledgeSharing (KS)

“ ”ส2วนกลัางลั�าติ�ว ส2วนท-�เป6น ห�วใจัให�ความส�าค�ญก�บการแลักเปลั-�ยนเร-ยนร��

ช2วยเหลั�อ เก�>อก�ลัซี#�งก�นแลัะก�น(Share & Learn)

จัาก KV ส�2 KS

Care & Share / Give & Grow

การจั�ดการความร�� การจั�ดการความส�มพั�นธิ+

Share & ShineShare & Shine

Learn - Care - Share - ShineLearn - Care - Share - Shine

ส2วนห�ว ส2วนติามองว2าก�าลั�งจัะไปทางไหน

“ ติ�องติอบได�ว2า ท�า KM ”ไปเพั��ออะไร

KnowledgeVision (KV)

KnowledgeSharing (KS)

“ ”ส2วนกลัางลั�าติ�ว ส2วนท-�เป6น ห�วใจัให�ความส�าค�ญก�บการแลักเปลั-�ยนเร-ยนร��

ช2วยเหลั�อ เก�>อก�ลัซี#�งก�นแลัะก�น(Share & Learn)

KnowledgeAssets (KA)

ส2วนหาง สร�างคลั�งความร�� เช��อมโยงเคร�อข2าย ประย&กติ+ใช� ICT

“ ” สะบ�ดหาง สร�างพัลั�งจัาก CoPs

จัาก KS ส�2 KA

ส�บเร��องส�าค�ญท-�ส&ดท-�จัะติ�องร��หารายลัะเอ-ยดเพั��มเติ�มได�จัากท-�ไหน

เอามาปร�บใช�ได�อย2างไรควรปร#กษาใคร

ส�บเร��องส�าค�ญท-�ส&ดท-�จัะติ�องร��หารายลัะเอ-ยดเพั��มเติ�มได�จัากท-�ไหน

เอามาปร�บใช�ได�อย2างไรควรปร#กษาใคร

เพั��มเพั��ม เพั��มเพั��ม เพั��มเพั��ม เพั��มเพั��ม สร&ปเพั��ม

สร&ปเพั��ม สร&ป

บทเร-ยนสร&ป

บทเร-ยน

ข&มความร�� (Knowledge Asset) เร��อง……..

KnowledgeAssets (KA)Knowledge

Vision (KV)

ส2วนห�ว ส2วนติามองว2าก�าลั�งจัะไปทางไหน

ติ�องติอบได�ว2า “ท�า KM ไปเพั��ออะไร”

KnowledgeSharing (KS)

ส2วนกลัางลั�าติ�ว ส2วนท-�เป6น “ห�วใจั”ให�ความส�าค�ญก�บการแลักเปลั-�ยนเร-ยนร��ช2วยเหลั�อ เก�>อก�ลัซี#�งก�นแลัะก�น (Share & Learn)

ส2วนหาง สร�างคลั�งความร��เช��อมโยงเคร�อข2าย ประย&กติ+ใช� ICT สร�าง CoPs ท-�ม-พัลั�ง ด&จัด��งปลัา“ ”สะบ�ดหาง

KnowledgePractitionersCKO

Knowledge Facilitators

“ค&ณ์ก�จั”

“ค&ณ์อ�านวย”

“ค&ณ์เอ�>อ”ChiefKnowledgeOfficer

ก�าหนดเปEาหมายของ

งานงานบรรลั&เปEา

หมาย

Model 3 ม�ติ� ของ สคส . (ด�ดแปลังจัากหน�งส�อ Learning to Fly)

จั�ดเกAบ ปร�บปร&งคลั�งความร�� (ภายใน)

ค�นหา

แลักเปลั-�ยนเร-ยนร��ยกระด�บความร��

ใช�

ความร��จัากภายนอก

เลั�อก

คว�า

ความร��

งาน

คน + ว�ฒนธิรรม

องค+กร

Ignorance (อว�ชชา)

“Tacit Knowledge”

“Explicit Knowledge”

“Implicit Knowledge”

*KM Modelระด�บป/จัเจัก

ไม2ร��ไม2ร�� ว2า

ร��ร�� ว2า

ร��ร�� อะไร ไม2ร��ไม2ร�� อะไร

Hidden Area

We know more than we can tell (Polanyi)

Unknown AreaKnown Area

Blind Area

1

2

3

4

Learn

Action

Open-up

* น�าเสนอแนวค�ดโดย ดร . ประพันธิ+ ผาส&ขย�ด สถาบ�นส2งเสร�มการจั�ดการความร��เพั��อส�งคม (สคส.)

ภารก�จั CKO

ค&ณ์เอ�>อ (CKO) ค&ณ์อ�านวย ค&ณ์ก�จั ค&ณ์ลั�ข�ติ

KM Guru

ศึาสติราจัารย+ นพั.ว�จัารณ์+ พัาน�ช– ผ��อ�านวยการสถาบ�นส2งเสร�มการจั�ดการความร��เพั��อส�งคม

(สคส.) – http://gotoknow.org/thaikm

ดร.ประพันธิ+ ผาส&ขย�ด– ผ��อ�านวยการฝึFายส2งเสร�มการส��อสารพั�ฒนาการเร-ยนร�� – สถาบ�นส2งเสร�มการจั�ดการความร��เพั��อส�งคม (สคส.) – http://gotoknow.org/beyondkm

สคส www.kmi.or.th

www.gotoknow.org

Guest Lecturer

Prachyanun Nilsook, Ph.D. Ph.D. Educational Communications and

Technology prachyanunn@kmutnb.ac.th http//www.prachyanun.com 081-7037515 KMUTNB