KLu-04/05-2013

7/28/2019 KLu-04/05-2013

1/40

de VliegendeHollanderJaargang 69 | nummer 4-5 | april -mei 2013

Fly by tien F-16s letterlijk hoogtepunt

Kroon op inhuldiging

Alles zit mee bij Frisian Flag

Australische kinderen eren Spitfire-vliegerCerberus Guard toont noodzaak luchtsteun

7/28/2019 KLu-04/05-2013

2/40

INDEX

4 | INHULDIGINGIn drie maanden tijd kreeg de inhuldiging gestalte, met daarbij een

grote rol voor Defensie. De luchtmacht was met mens en materieel

ter plekke en gaf een prachtig visitekaartje af.

10 | DANKBRIEF CDSCommandant der Strijdkrachten generaal Tom Middendorp dankt

per brief aan de operationeel commandant, het militaire en burger-

personeel voor hun inzet, zowel rond 30 april als tijdens 4 en 5 mei.

11 | AFSCHEID VAN NAVO-GENERAALLuitenant-generaal Freek Meulman ging in mei met FLO. Vanaf zijn

laatste werkplaats in Brussel bij de Permanente Militaire Verte-

genwoordiging bij de NAVO en de EU, blikt de luchtmachtgeneraal

terug.

16 | FRISIAN FLAGTwee weken lang was de vliegbasis Leeuwarden het middelpunt

van n van de grootste tactische vliegoefeningen van Europa. Een

toonbeeld van waarin een klein land groot is.

22 | KLU OP ORDE DEEL 2Commodore Jan Willem Westerbeek geeft leiding aan het Defensie

Helikopter Commando, waarop veel beroep wordt gedaan. Hoe

verloopt hier straks het nieuwe werken?

24 | AUSTRALISCH EERBETOONBijna zeventig jaar geleden bracht Jack Dawson Green het grootsteoffer voor onze vrijheid. Kinderen uit Nederland en Australi brach-

ten eerden hem bij zijn graf en sterfplaats.

26 | CERBERUS GUARDDe luchtmobiele brigade leunt zwaar op inzet van luchtmachtheli-

kopters en -transportvliegtuigen. De oefening op en rond de

voormalige vliegbasis Twenthe was een mooi voorbeeld van deze

samenwerking.

32 | LUCHTMACHTDAGENNog maar heel even het grootste publieke evenement van de

luchtmacht vindt plaats. Een vooruitblikt naar wat te verwachten istijdens de Luchtmachtdagen 2013.

35 | UITNODIGING RENIEDe Commandant Luchtstrijdkrachten nodigt al het huidig en

voormalig luchtmachtpersoneel uit voor een grootse renie op 5

september. Lees er meer over in de uitnodiging.

VASTE RUBRIEKEN

14 | MENSEN EN MUTATIES

34 | LEESWIJZER

35 | JOURNAAL

39 | COLOFON

Waanzinnig om op dezeinhuldigingsdag met F-16s ditslotstuk te mogen verzorgen

Frisian Flag draai je met eenkleine staf - dat is juist dekracht van deze oefening

Voorbeelden tonen aan datCerberus Guard essentieel is ompaars optreden te verbeteren

Foto: Koninklijke luchtmacht

Foto: Arno Marchand

Foto: Joyce Rutjes, AVDD

Omslagfoto:Once in a lifetime: op zon driehonderd meter hoogte leidt majoorGert Barend op 30 april de formatie van tien F-16s met rood-wit-blauwe rook over het Amsterdamse IJ.Foto: Andras Brandligt

4

16

26

DE VLIEGENDE HOLLANDER 2

7/28/2019 KLu-04/05-2013

3/40 3 DE VLIEGENDE HOLLANDER

Foto: Margot Bommer

Dit liet zij zien tijdens haar bezoeken aan ons krijgsmachtdeel.

Met haar oprechte belangstelling, vragen en suggesties, wist

zij de harten van velen voor zich te winnen. Zo ook tijdens het

uitreiken van de cravate, onlangs op 27 maart. Ik kijk daar nog

met heel veel plezier en gevoelens van trots op terug.

Namens u allen dank ik Koningin Beatrix hartelijk voor alleswat zij voor ons land en vo or d e Koninkli jke Lucht macht heeft

betekend. Ik wens haar nog heel veel jaren in goede gezondheid

toe. Koning Willem-Alexander kent onze luchtmacht. Hij volgde

de vliegeropleiding in de jaren negentig en was als gastvlieger

aan het 334 Squadron op de vliegbasis Eindhoven verbonden.

Ik ben ervan overtuigd dat hij zijn rol als ons staatshoofd opuitstekende wijze zal vervullen. De toespraak van onze Koning

in de Nieuwe Kerk maakte in ieder geval zonneklaar wat

hij het Nederlandse volk te beiden heeft, persoonlijk neem

ik zijn aanbod van wederzijdse vernieuwing, vertrouwen,

verantwoord eli jkhe id, gezamenl ijkh eid en respect graag aan.

Rest mij u te danken voor de bijdrage die u hebt geleverd op 30

april en in de aanloop ernaar toe. Voor en achter de schermen.

Alleen door u zi jn w ij e lke keer weer in staat er te staan als dat

van ons word t ve rlangd. U we et wel, Pe ople Matter.

Wilt u reageren? Dat kan per [email protected]

3 DE VLIEGENDE HOLLANDER

Koningin Beatrix

Voor veel mens en k wam de mede deli ng van Koni ngin Beatrixover haar abdicatie als een verrassing. Voor mij in ieder gevalwel. Haar aftreden raakt m e. Nede rland heef t na meli jk heelveel aan Koni ngin Beatrix te danken.

Koningin Beatrix is bij uitstek een bindmiddel binnen onze

eigen samenleving gebleken. Want hoe verschillend mensen ook

mogen denken, Nederland heeft grote waardering voor de wijze

waarop zij invulling h eeft gegeven aan het koningschap.

Dat hebben we allemaal kunnen zien op 30 april. Het lange

applaus voor Prinses Beatrix in de Nieuwe Kerk sprak daarbij

boekdelen. Waar de Koningin ook kwam, altijd had ze zich

inhoudelijk verdiept en wist ze de mensen te raken. Ook de

krijgsmacht kon altijd op haar warme belangstelling rekenen.

C o l u m nvan de Commandant

Luchtstrijdkrachten

'De krijgsmacht kon altijd op haarwarme belangstelling rekenen'

'Koning Willem-Alexander kent

onze luchtmacht'

7/28/2019 KLu-04/05-2013

4/40

Krijgsmacht bij inhuldiging

Luchtmacht levert met F-16 fly byhoogtepunt Defensiebijdrage

Koning Willem-Alexander en Koningin Mxima zingen in de Nieuwe Kerk het Wilhelmus, daarbij geflankeerd door de hofhouding, de operationele commandanten van devier krijgsmachtdelen en voor het eerst van de Nationale Politie. Achteraan, tweede van links, luitenant-kolonel Marcel Duivesteijn met het vaandel van de Koninklijke

Luchtmacht. Foto: ANP


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

5/40

koningDe prachtige dag van de inhuldiging

was een visitekaartje voor de Neder-landse Defensie. Alle krijgsmacht-delen waren in ruime mate vertegen-

woordigd. Voor de schermen was datveelal in de ceremonile rol. Zo was deDefensietop was onder andere verte-genwoordigd door de vier operatio-nele commandanten onder wie C-LSKluitenant-generaal Sander Schnitger,Commandant der Strijdkrachtengeneraal Tom Middendorp en Inspec-teur-Generaal der Krijgsmacht luite-nant-generaal der mariniers Ton vanEde. De laatste twee droegen respec-tievelijk het Rijkszwaard, het symbool

van de macht van de Koning, en deRijksstandaard dat symbool staat voorde natie.

Achter de schermen zorgden onderandere verbindingsteams van de land-en luchtmacht voor verbindingen enzij versterkten op diverse plekken depolitie. Meer dan duizend militairenzorgde er op het Marine Etablis-sement Amsterdam voor dat 1.400collegas in het juiste ceremonile pakop de Dam stonden. Inzet was er degehele dag, maar met de afsluitendeformatie van F-16s boven het IJ, kwamzowel aan de koninklijke vaartochtals het militaire ceremonieel - op eenenkele erewacht na - een einde.

Tekst: Arno Marchand

Om goed voor de dag te komen op 30 april, was vooroefenen nodig op diverselocaties. Op de foto cadetten op de Koninklijke Militaire Academie in Breda.

Foto: Maartje Roos, AVDD

Majoor Patrick Teluy (l.), Commandant 130 Commandant 130 MilitaireOpleidingen Squadron, en Squadronsergeant-majoor Ronald Vos van het 300Squadron geven tijdens het vooroefenen op Gilze-Rijen de laatste instructies.Foto: Eric Vorstenbosch, AVDD


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

6/40

Koningen van Wapenen vervullen een belangrijke ceremonile functie bij deinhuldiging. Zij hebben zich op hun vakgebied sterk onderscheiden en het vooreen breed publiek toegankelijk gemaakt. Om die reden koos Koning Willem-Alexander oud-CDS generaal bd Peter van Uhm (l.) en kosmonaut en oud-luchtmachter Andr Kuipers in het hoofdcortge. Foto: Gerben van Es, AVDD

Erehaag van onder andere luchtmachtmilitairen op de NieuwezijdsVoorburgwal. Foto: Sjoerd Hilckmann, AVDD

Zon veertienhonderd militairen kregen op het Marine EtablissementAmsterdam hun ceremonile tenue. Foto: Eva Klijn, AVDD

De Kapel van de Koninklijke Luchtmacht speelde s ochtends aan de achterzijdevan het Paleis op de Dam tegenover het Magna Plaza, en s middags op de Dam.Foto: Sjoerd Hilckmann, AVDD


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

7/40

Wakende ogen boven Nederland

Vanaf vroeg in de ochtend tot laat in de avond was de luchtmacht ex-

tra paraat om al het luchtverkeer in Nederland en met name Am-

sterdam goed in de gaten te houden. Vanaf de Veluwe deed dat degevechtsleiding van luchtmacht in Nieuw Milligen, en in de lucht een

E-3A AWACS van de NAVO met daarin onder andere Nederlands lucht-

machtpersoneel. Twee politieagenten van de Groep Luchtvaarttoezicht

van de Nationale Politie-Landelijke Eenheid completeerden de inzet

vanaf de luchtmachtlocatie.

Op verzoek van de burgemeester van Amsterdam is het luchtruim van

hoofdstad op 30 april gesloten. Dat is een standaard procedure die va-

ker wordt toegepast, geeft Master Controller majoor Jan ter Braake

van het radarstation in Nieuw Milligen aan. Dat in de gaten houden,

kan in Nederland alleen vanuit deze plek en in samenwerking met de

AWACS-radarvliegtuigen die boven Nederland vliegen. De AWACS

worden veelvuldig ingezet om eventuele dreiging tijdens grote interna-tionale evenementen vanuit de lucht tegen te gaan. Ter Wij kunnen het

luchtbeeld verzamelen en identificeren en vervolgens interpreteren,

gaat Ter Braake verder. Normaliter doen we dat in NAVO-verband, nu

samen met de Nationale Politie. Een duidelijk voorbeeld van nationale

inzet van luchtmachtmiddelen.

Een paar toestellen heeft toestemming om boven Amsterdam te cirke-

len, onder ander van de politie. Maar overig luchtvaartverkeer gaat wel

gewoon door vanaf Schiphol en kleinere vliegveldjes in Nederland. Ter

Braake: Je wilt weten wat er vliegt en of het er mag vliegen. Daarom kij-

ken we niet alleen met onze radar vanaf de Veluwe omhoog, maar ook

met die van de AWACS naar beneden. Wij willen alles zien en weten.

Vanuit beide locaties vindt controle plaats of vliegtuigen de juiste vlucht-

route volgen. Bij afwijkingen neemt de Nationale Politie als eerste radio-

contact op en neemt een kijkje bij het vliegtuig. Als laatste middel kun-

nen F-16s van de Koninklijke Luchtmacht het toestel onderscheppen. De

Quick Reaction Alert die bij toerbeurt vanaf Leeuwarden en in deze pe-

riode vanaf Volkel vliegt, staat de hele dag dan ook in hogere gereed-

heidsstatus.

De twee agenten op Nieuw Milligen, niet zonder toeval beide met een

luchtmachtverleden, onderhouden contact met hun collegas in Am-

sterdam. Die zijn zowel op de grond als vliegend in helikopter of vlieg-

tuig te vinden. Onze taak is de opdracht van de burgemeester tot hand-

having uit te voeren, zegt brigadier Gerard Elstak. Velen doen dat op de

grond, wij via de luchtmacht vanuit de lucht. Zij kunnen als geen anderhet luchtverkeer in de gaten houden. Wij focussen ons vervolgens op de

strafrechtelijke handhaving, besluit de oud-brandweerman van

vliegbasis Gilze-Rijen.

Archieffoto van een E-3 die inde lucht brandstof krijgt vaneen Amerikaans KC-135Rtankvliegtuig, zoals ook op 30april diverse keren gebeurde.Foto: Marco de Groot

Master Controller Ter Braake (l.) houdt het overzicht in de opsroom van degevechtsleiding van het AOCS Nieuw Milligen. Rechts de luchtvaartpolitie.Foto: Arno Marchand

REPORTAGE


7/28/2019 KLu-04/05-2013

8/40

REPORTAGE


De vaandels van de Defensieonderdelen gaan voor het koninklijk paar uit.Als tweede vaandeldrager van links luitenant-kolonel Marcel Duivesteijn methet vaandel van de Koninklijke Luchtmacht. Rechts in beeld de Rijksstandaard,de banier gedragen door Inspecteur-generaal der Krijgsmacht luitenant-generaal der mariniers Ton van Ede. Achter hem loopt reservekapitein van deluchtmacht Stef Have. Foto: Gerben van Es, AVDD

Koning Willem-Alexander en Koningin Mxima lopen onder de passerelle naarde Nieuwe Kerk. KMA-cadetten vormen de erehaag. LuchtmachtoverstePatricia Lukken, rechterhand van de ceremoniemeester Willem Cosijn en sindsdeze ochtend Adjudant van Zijne Majesteit de Koning, is n van de viermanteldragers. Dit zijn de vier adjudanten die het langst in dienst zijn,

toevallig van alle vier de krijgsmachtdelen en voor het eerst allen inceremonieel tenue. Foto: Gerben van Es, AVDD

Paradecommandant van het joint detachement op de Dam luitenant-kolonelPeter de Boer, neemt op 2 mei als n van de eerste acht de inhuldigings-medaille in ontvangst van premier Mark Rutte. De Boer, normaliter HoofdStafgroep Planning & Control op de Vliegbasis Eindhoven, leidde een eenheidvan 211 man, inclusief de Luchtmachtkapel Foto: Wim Salis, AVDD

7/28/2019 KLu-04/05-2013

9/40

De formatie van tien F-16s vliegt over het IJwaar de vaartocht voor drukte op het waterzorgt. Koning Willem-Alexander en KoninginMxima zijn zojuist uitgestapt bij hetMuziekgebouw aan t IJ. Foto: Eva Klijn, AVDD

Op de seconde op afgesproken punt

Barend: Veiligheid staat daarbij boven alles. Met een formatie

van tien kisten ben je niet flexibel. Je kunt niet even vijftig kilo-

meter per uur gaan vliegen om tijd te winnen. Daarom is vooraf

alles besproken wat wel en niet kan. Best spannend in de zin van

verantwoordelijk, maar erg leuk als alles volgens plan verloopt.

En dat doet het. De twee spares die meevliegen zijn niet nodig

voor de hoofdformatie en maken zoals vooraf besproken een fly

by over het Museumplein.

Waanzinnig om op deze inhuldigingsdag met F-16s dit slotstuk

te mogen verzorgen. Zo omschrijft mission commander majoor

Gert Barend zijn gevoel over de opdracht die hij vier weken voor

30 april kreeg. Een fly by verzorgen met tien F-16s over het IJ.

Natuurlijk vliegen we dit soort formaties niet dagelijks, maar

geheel onbekend zijn ze ook niet. Want de formatie is opgebouwd

uit twee keer vier en n keer twee toestellen, en in die samen-

stelling vliegen we dagelijks.

De vlieger van het 323 TACTESS maakt na aanwijzing een plan enlegt dat voor aan de Luchtverkeersleiding Nederland die voor de

fly by de regie in handen heeft. Samen werken ze het plan verder

uit om de formatie veilig door de controlezone van Schiphol te

leiden. De manoeuvreerbaarheid is daarbij het moeilijke punt,

legt Air Display Director van de luchtmacht Ed de Bruijn uit. Twee

minuten voor de afgesproken tijd dat we boven Amsterdam moe-

ten zijn nog even een extra rondje maken, dat gaat niet.

Volgens planning toont de Koninklijke Luchtmacht het eerbetoon

aan de kersverse koning precies als deze op het eindpunt van de

rondvaart op het IJ bij het muziektheater uitstapt. De Bruijn houdt

het tijdschema nauwlettend in de gaten zodat hij ieder aanpas-

sing in het vaarschema, aan de formatieleider kan doorgeven.Dit is once in a lifetime, dus we zullen er alles aan doen om op

de seconde op het afgesproken moment over te vliegen. Gert

Zes van de in totaal liefst twaalf F-16s die over Amsterdam vlogen, hier terhoogte van knooppunt Watergraafsmeer. Formatieleider Gert Barend vliegt inde J-624.

REPORTAGE


7/28/2019 KLu-04/05-2013

10/40DE VLIEGENDE HOLLANDER 10

PERSONEEL

7/28/2019 KLu-04/05-2013

11/40

Generaal Meulman beindigt bij NAVOimposante loopbaan

Ik stel hoge eisen,aan mijzelf, maar ook

aan anderenLuitenant-generaal Freek Meulman verliet in mei de actieve dienst. De 58-jarige generaal zette een puntachter een lange en imposante loopbaan. Vanuit zijn laatste functie als Hoofd Permanente Militaire

Vertegenwoordiging bij de NAVO en de EU in Brussel blikt hij terug. Ik heb hier een zeer interessante baan.Je werkt op het snijvlak tussen politiek en militair.

Tekst: Willem Bogaard | Foto's: uit eigen collectie


INTERVIEW

7/28/2019 KLu-04/05-2013

12/40

Hoe beter een team draait, des te beter het resultaat en des te meerplezier in het werk.Na zijn periode op 5 GGW volgen plaatsingen op de luchtmachtstaf, het

ministerie en een aantal minder voor de hand liggende zoals op de Air

University en het College of Aerospace Doctrine Research and Educa-

tion op Maxwell AFB in de VS. Ook volgt hij de Hogere Staf Vorming,

met een stagejaar bij de Directie Personeel. Allemaal erg leerzaam.

Zon plaatsing biedt je een kijkje in een andere keuken en daarvan leer

je heel veel. Bovendien kun je zelf met een frisse blik van buiten ideen

aandragen.

Een andere minder voor de hand liggende plaatsing is die van Hoofd

Staf Afdeling Controller bij de Tactische Luchtmacht. Daarvan heb ik

tot de dag van vandaag profijt door het inzicht in financieel manage-

ment, planning and control en bedrijfsvoering in het algemeen. Bij een

goede planning kun je de beschikbare financile middelen verdelen.

Je kunt ook tijdig aangeven waar mogelijk tekorten optreden, zodat de

planning kunt aanpassen.

In 1998 gaat een wens in vervulling als Meulman Commandant Groep

Geleide Wapens wordt op de Luchtmachtbasis De Peel. Samengevat

een fijne periode, zorgen voor een goed operationeel product en een

goede afstemming van operaties en logistiek. Er zaten verschillen in de

beide planningen en dat leidde over en weer tot misverstanden. Ik zette

de afdelingen bij elkaar en dat leidde tot veel betere afstemming.

In die periode neemt de GGW voor de derde maal deel aan de grote

Air and Missile Defence-oefening Roving Sands in Amerika. Voor hetpersoneel en een fantastische ervaringsopbouw en een grote uitda-

ging zowel op operationeel als logistiek gebied waarbij de verbeterde

afstemming goed tot zijn recht komt.

Na een korte plaatsing op het ministerie als Hoofd Militair Strategische

Aangelegenheden kreeg Meulman als Plaatsvervangend Directeur bij

de MIVD later met een soortgelijke situatie te maken. Daar moesten de

culturen van de krijgsmachtinlichtingendiensten tot n geheel wor-

den gesmeed en het teamwerken ingevoerd. Dat viel niet altijd mee. Er

werken veel specialisten, ieder op hun eigen terrein. Maar juist in deze

wereld is het delen van informatie cruciaal. Het koste me veel overtui-

gingskracht en energie, maar uiteindelijk is het gelukt het proces van

teamwerken in gang te zetten.

Hierna wordt Meulman Plaatsvervangend Commandant CAOC 2, in

Kalkar, Duitsland. Het Combined Air Operations Center speelt een

belangrijke rol bij de toewijzing, afstemming en inzet van middelen bij

een luchtcampagne. Om dat goed te laten verlopen is cordinatie van-

uit het CAOC onmisbaar. Later, als Deputy Commander Air (DCOM Air,

red.) in Afghanistan, bij de discussies in Brussel over de Air Command

and Control en bij het oplopen van Operatie Unified Protector (Libi)

had ik van deze ervaringen veel profijt.

Daarna volgt plaatsing als Plaatsvervangend Bevelhebber op de

luchtmachtstaf. Naast de reorganisatie, bedrijfsvoering en invoering

van de luchtvaarteisen is een belangrijk dossier de verhuizing van hethoofdkwartier. Dat lag niet bij iedereen op de staf goed, maar het was

een politiek besluit. Niet eenvoudig om goed uit te leggen, maar de op-

Luitenant-generaal Meulman werkt in Brussel in een organisatie van 28

landen. Dat vergt veel overleg en afstemming. Het zal dus niet verba-

zen dat ik nogal wat tijd kwijt ben aan overleg en het beoordelen van

operationele- en beleidsdocumenten, zegt hij. Ik vertegenwoordig de

Commandant der Strijdkrachten in het Militaire Comit van de NAVO

en EU in permanent session. Het spreekt voor zich dat er veel contact

is met Den Haag, met de CDS en P-CDS, maar ook met de directeuren

van de Defensiestaf en vele anderen. We overleggen over de belangen

die we vanuit militaire optiek hebben en de standpunten die in de

diverse overlegfora moeten worden ingenomen. Concrete zaken die

zijn aandacht vragen zijn onder meer de Patriot-missie in Turkije,ontwikkelingen binnen de ISAF, Operatie Unified Protector in 2011

en de nieuwe NATO Training, Advising and Assisting-missie na 2014.

Daarnaast de vele beleidsaspecten aan de hand van de NAVO-top van

Lissabon in 2010 en Chicago 2012 en de reorganisatievoorstellen, zoals

die van de NAVO Commando Structuur.

Wie ooit met Meulman werkte, herkent zijn gedrevenheid. Geen half

werk afleveren, initiatief nemen, niets aan het toeval overlaten en altijd

alles tot in de puntjes voorbereiden. De basis voor dit alles ontstaat op

de Koninklijke Militaire Academie in Breda. Meulman studeert eerst

nog rechten, maar dat is niet wat hij echt wil. Hij kiest daarom voor de

opleiding tot officier Geleide Wapens. Daar ligt zijn hart. Hij wordt of-

ficier bij 5de Groep Geleide Wapens (GGW) in Stolzenau, Duitsland. Hij

vervult op dat onderdeel diverse functies van Battery Control Officier

tot en met squadroncommandant.

Hij onderscheidt zich bij de GGW als leidinggevende. Ik weet dat ik

veel vroeg, maar hield de mensen altijd voor dat zij niet voor mij, maar

voor zichzelf en de organisatie werkten. Hoe beter een team draait, des

te beter het resultaat en des te meer plezier in het werk, zegt Meulman

en het geheel draait goed. Ik moest op mijn mensen kunnen rekenenen zij op mij. Dus iemand die iets belooft, moet dat waarmaken of

tijdig aangeven waarom het niet kan. Dat heb ik zelf ook altijd gedaan.

tot n geheel smeden en teamwerken

invoeren - dat viel niet altijd mee

mensen werken niet voor mij,

maar voor zichzelf en de organisatie


INTERVIEW

7/28/2019 KLu-04/05-2013

13/40

overvolle agenda. Meulman realiseert zich dat wie in zijn buurt was

geplaatst, hard moest werken. Ik stel hoge eisen, aan mezelf, maar

ook aan anderen. Ik geloof niet in halve oplossingen. Het gaat me om

een goed product en een gezonde organisatie, overigens zonder hetindividuele belang uit het oog te verliezen.

Na vele jaren van reorganiseren en soms moeilijke besluiten hoopt

Meulman voor de toekomst op een standvastige koers binnen de Defen-

sieorganisatie. Defensie levert een mooi product, ook met bijna 60.000

mannen en vrouwen en een budget van ruim 7 miljard euro. Defensie

doet er toe en levert een nadrukkelijk bijdrage aan het veiligheids- en

defensiebeleid van Nederland. Het komt er nu op aan een heldere en

uitlegbare koers naar de toekomst aan te geven: een heldere taakstelling

met de juiste kwalitatieve middelen, en handhaven van het imago van

een goede werkgever. Dus

met elkaar de schouders eronder en een focus gericht op de toekomst.

Meulman kijkt met genoegen terug op 38 jaar bij Defensie, maar in het

bijzonder binnen de Koninklijke Luchtmacht. Een geweldig mooie

organisatie, met hele goede mensen. 38 mooie jaren met evenzoveel

herinneringen. Die staan voor altijd in mijn geheugen gegrift.

dracht was uitvoeren. In vrij korte tijd werkten we een aantal opties

uit en uiteindelijk werd het Breda. In die periode was ook de omslag

naar het Commando Luchtstrijdkrachten. Die bleek beslist niet

cosmetisch. De positie van de operationeel commandant is wezenlijkanders dan die van bevelhebber.

Zelf werkte ik maar n dag in Breda. Daarna ging ik in voorbereiding

op mijn uitzending als DCOM Air naar Afghanistan. Eigenlijk een hele

mooie periode. NAVO was vanaf oktober 2006 integraal verantwoor-

delijk voor de ondersteuning van de Afghaanse autoriteiten op hetgebied van veiligheid. Een hele grote uitdaging, erg operationeel en

afwisselend. Ook belangrijk was het werk dat ISAF deed bij de weder-

opbouw van de civiele luchtvaart en de vliegvelden in Afghanistan. Al

met al een uitzending die ik niet graag had willen missen en een hele

goede voorbereiding op de volgende plaatsing, die van P-CDS.

Daarin had ik nog het genoegen zon twee maanden met generaal

Dick Berlijn als CDS te mogen werken. Op 17 april 2008 trad zijn

opvolger generaal Peter van Uhm aan. Ik moest hem een dag na zijn

aantreden vertellen dat zijn zoon, eerste luitenant Dennis van Uhm,

in Afghanistan door een bermbom om het leven was gekomen.

Heel triest. Beide mannen werkten prima samen, ook toen ze

fundamenteel van mening verschilden over waar de Geleide Wapens

organisatorisch moesten worden ondergebracht, CLSK of CLAS. Het

P-CDS-schap betekende ook grote betrokkenheid bij projecten als

SPEER, STAAL en de planning van een Permanent Gemeenschappelijk

Hoofdkwartier/Operationele Staf. Een prima tijd, met veel afwisseling

op politiek-militair strategisch niveau.

In 2010 volgt Meulmans laatste plaatsing als Hoofd PermanenteMilitaire Vertegenwoordiging bij de NAVO. Een functie waar zijn brede

ervaring goed tot zijn recht komt. Werken in een klein team met een

Ik moest generaal Van Uhm een dag na

zijn aantreden vertellen dat zijn zoon was

omgekomen - heel triest.

ik geloof niet in halve oplossingen -het gaat me om een goed product en

een gezonde organisatie

Meulman is bij zijn afscheid op 30 mei benoemd tot Officier in

de Orde van Oranje-Nassau, met de Zwaarden. In het Kasteel

van Breda speldde Commandant der Strijdkrachten generaal

Tom Middendorp hem de versierselen op.


INTERVIEW

7/28/2019 KLu-04/05-2013

14/40

JANUARIMensen& Mutaties

Bevorderingen militairen

Kolonel

Kinderen JHM der - Facilitair

Majoor

Regeling E - AfdelingOsch GC van - LSK:SIE IV-OPERATIENWeme M de - LSK:EXCH EN TESTVLIEGERS VS

Kapitein

Hoogendoorn M - LW:KANT STANDAARD & EVALDeventer RJ van - LW:CIS COORDINATION CENTREAzarbayjani N - DHC:930 PVE OFF EQUIPMENTKolkman N - DHC:301 OPS COGP

Eerste luitenant

Asperen J van - DHC:299 BUR SCEN BEGELEIDINGZanders MM - LSK:LOOPBAANBEGELEIDERSSmeets GLJ - LSKBOE:KETENREGIE AB 412Derksen RAA - LSK:LOOPBAANBEGELEIDERSKessel ECL van - VKL:BEWAKINGS-SPEC OPS 640 VL4

Tweede luitenant

Meesters MC - DHC:P&O ADVIESVerhoeven BM - EHV:GZHC VLIEGBASIS EINDHOVENGilles HG - DHC:300 G&O COGPPelt R van - LCW:PE COMPO CL AVIONICA

Adjudant-onderofficier

Westrenen DGH van - O&TBT/OPL FORCE PROT

Sergeant-majoor

Harsta R - DHC:298 OPS VLUCHT 2Ernest M - 802SQN/1PATRIOTFU/TR&EVAL

Sergeant der eerste klasseWesterwal A - KMSL:CIS COORDINATION CENTREMemel B - VKL:ONDER ST. MATERIEELVOORZ.Kremers EJ - VKL:WE BASE MAINTENANCE F16Hielkema MR - LW:WE SCHILD.&CORROSIEBESTR.Verkade M - LW:WE BASE MAINTENANCEMeegen RLP van - EHV:DOCK 3 KDC-10Bregita OE - DHC:298 G&O VLUCHT 2Graaf DJM de - DHC:930 WE BASE CHINOOKLoedeman VA - DHC:298 G&O VLUCHT 4Braat CEMP - VKL:BURO PERS ONTW OPL&OSTVarenbrink MWF - DHC:930 WE BASE CHINOOKBurgerhout G - DHC:298 G&O VLUCHT 4Hest JW van - VKL:WE VLIEGTUIGONDERHOUDVeen MP van der - EHV:PVE BRANDWEERWillemsen MAM - EHV:BURO PERS ONTW OPL&OSTJellesma J - LW:WE BASE MAINTENANCEMaarif M - DHC:931 CIS MAINTENANCEBadloe FMI - AFD TECH/COMPHRST/ONH&HR CLSK

Hardeman J - EHV:DOCK 2 KDC-10Helm FL van den - DHC:298 G&O VLUCHT 1Berg WA van den - LW:WE WAPENTECHN (WT)Klerk SPW de - VKL:WE AVIONICATECHNIEKGieskens WG - DHC:931 CIS MAINTENANCECarta R - EHV:DOCK 1 KDC-10Keizer CC - LW:SQN MISSION SUPPORT 322Baalen JM van - DHC:932 WE LOG TRANSPORT

Sergeant

Lans N van der - LCW:PE COMPO CL AVIONICADonkers J - DHC:930 WE NDSTRM LCHTBEH MEGUVlierman R - LW:DETACHEMENT VLIEHORSVerhoeven AMG - EODD/GRONDGEBONDENEODCIE/4PELOenema RM - VKL:BEWAKINGS-SPEC OPS 640 VL4Brouwer JM - DHC:301 OPS VLUCHT 3MeisnerD - EODD/GRONDGEBONDEN EODCIE/3PEL

Wiel RAM van der - EHV:WC MECH GRNDSYSTN

Korporaal der eerste klasse

Staalstra A - DHC:301 G&O VLUCHT 4Lieshout JHC van - Lokale Beveiliging SoesterbergVries MN de - LW:WE WAPENTECHN (WT)


Slager RE - VKL:SIE WAPENTECHNIEKStuut MAB - Bewaking RijenBeekman V - EHV:PVE BRANDWEERGorski YE - EHV:PVE BRANDWEERGroot BHM de - VKL:WE WAPENTECHNIEK

Bevorderingen burgerambtenaren

Schaal 8

Sebregts FHM - IBBAD LCW:VERWV BUR J&LVTGNZanten M van - IBBAD LCW:PE COMPO BUR PROD ENGR

Schaal 5

Duijff S - IBBAD LCW:PE COMPO CL AVIONICA

Ontslag militairen

Generaal-majoor

Abma J

Kolonel

Leeuwen J vanMeulen PM van der

Luitenant-kolonel

Flier AL van derLips PP

Majoor

Huizenga EOKrter WFSennef JPJ

Kapitein

Geenen RJansen RMM

Eerste luitenant

Laan CARZafer Y

Tweede luitenant

Niekel EW


Brink JFM van denHeskamp HJMulders JHMTempelaars JMVliert J van de

Sergeant-majoor

Beekum FR vanBeumer EJHouthooft RALMRijlaarsdam M

Sergeant der eerste klasse

Haan RJ deHoekstra ASHuijser JLangoor DMStijnen CAG

Sergeant

Ock S


Allaham OMBenders SJHBruinsma E

Calf MDiepeveen AAGinkel M vanGroot R deHof BIJsseldijk JSDJentzema KKerremans JJJKoster VLLamslag RPMoerland MJJTrier PFCJ van

Korporaal

Beelen B vanGinkel S vanHeuvel W van denKoning KPM

Soldaat der tweede klasse

Oostermeyer CF

Soldaat der derde klasse

Barlag JDBerk M van denGelissen CRMHoffman RAMaliepaard DSchmitz RVenema WK

Ontslag burgerambtenaren

Schaal 10

Hendriks JH

Schaal 9Verhoeven HGAM

Schaal 8Groen JA - IBBAD

Schaal 7Bonnet CHGerritsen FJSmilda P

Schaal 5Koninck VHJdeNoort LHM van den

Schaal 4Hagenaars JE - IBBADRoosjen G - IBBAD

Overplaatsingen

Borsboom D - Commando LandstrijdkrachtenBurk B van - Commando LandstrijdkrachtenStol M - Commando LandstrijdkrachtenPloeg TW van der -Commando Diensten CentraPostma SA - Commando LandstrijdkrachtenWagenaar J - Commando LandstrijdkrachtenStolk J - Commando LandstrijdkrachtenGelder AS van - Commando LandstrijdkrachtenPloeg RG van der - Commando LandstrijdkrachtenVelde E van der - Commando LandstrijdkrachtenWesterhof HH - Commando LandstrijdkrachtenTuinman JS - Commando Landstrijdkrachten

Militair naar burger

Hurkmans YJBA

Rosmalen RMWGSchoone BAHofma T

7/28/2019 KLu-04/05-2013

15/40

FEBRUARI

Bevorderingen militairen

Kolonel

Kaya M - Medische Staf & Arts-Ass

Luitenant-kolonel

Meerman G - Regie en IntegratieSmedema IJ - Protestantse GV CLSKPonk M - RESSORT PROJN POOL PROJN

Kapitein

Dijk FP van - LSK:LOOPBAANBEGELEIDERSWal FA van de - LW:PVE COMPONENT MAINTENANCEKelling PE - LCW:LOG FD BUR ONTV_OPSL&DIST

Eerste luitenant

Visserman MR - DGLC/PERSST/BUR KAMMeester JC de - Sie ArbeidsmarktcommunicatieWevers H - AOCS:OPERATIEN LVL SIE ARyan WJ - KMSL:STAF VOORLICHTINGBroek D van den - VKL:KANTOOR OPERATIONELE INL

Tweede luitenant

Mollinger ED - DHC:301 OPS VLUCHT 3Smeele J - DHC:301 OPS VLUCHT 5Hendriks LD - VKL:PVE LUCHTVERKEERSLEIDINGSchoofs J - AOCS:OPERATIEN LVL SIE EVeen C van - DHC:301 OPS VLUCHT 2


Lebens JMAJ - HRSTCIE/ST/SIE S3/MATLOGJongkind M - Afdeling

Sergeant-majoor

Verwoert AGM - AFD TECH/COMPHRST/ONH&HR CLSK


Koenders HJA - DHC:298 G&O VLUCHT 3Wijk CCAM van - KMSL:BUREAU MILITAIRE SPORTVolkerink JGB - DHC:300 G&O VLUCHT 1Star AE - VKL:BUR MILITAIRE SPORTDireks BJHM - EHV:BUR MILITAIRE SPORTBaarh GD - AOCS:OPS GL SIE D VLUCHT ATongeren R van - AOCS:OPS GL SIE B VLUCHT BTilkema T - LW:WEC GROUND SUPP EQSchelfhout D - 107ASBT/TARC/3GPWillems J - VKL:PVE LINEMAINTENANCE 312Toor KWG van - LSK:SIE MATERIEEL LOGISTIEKVerweij RH - VKL:PVE LINEMAINTENANCE 313Reijnaars AGM - DHC:931 CIS OPERATIONSLeenman JP - DHC:298 G&O VLUCHT 5

Sergeant

Capello C - LSKBOE:ORKESTBrink J van den - EHV:DOCK 2 KDC-10Coumou LT - LCW:PE COMPO CL AVIONICAHurk MM van den SGT - LCW:PE COMPO CL AVIONICAHaverkort PHP - DHC:932 WE LOG MUN OPSLAGDam CJ van - DHC:932 MAT OPSLAGMAGAZIJN ALGVerhoef WF - DHC:298 G&O VLUCHT 5


Verweij TJ - 802SQN/1PATRIOTFU/1CREWSpreuwel LJPM van - DHC:298 G&O VLUCHT 5Stoutjesdijk WF - 802SQN/2PATRIOTFU/1CREWFischer R - VKL:SIE DEELSYSTEMENGeijn J van de - Bewaking RijenIerland S van KPL1 - DHC:932 WE LOG OPSLAG POLCAHogeveen HV - DHC:298 G&O VLUCHT 5Stienstra MBG - LW:VLUCHT WAPENTECHNIEK 322Dommelen SHLP van - 8 02SQN/LOGPEL/DISTRGPBruijn ACM de - DHC:931 PVE GZHC DHC GILZEHogeveen RH - DHC:298 G&O VLUCHT 5

Soldaat der eerste klasse

Bosch SN - VKL:BEWAKINGS-SPEC OPS 640 VL2Gessel SAGP van - DHC:931 GRP B 651 OGRV

Bevorderingen burgerambtenaren

Schaal 12

Heringa T - LSK:PLV COMMANDANT LSK

Ontslag militairen

Commodore

Buitenga B

Majoor

Buren AHHeuve RC van denJonkman DLamme R

Kapitein

Brouwer BKusters PJH

Eerste luitenant

Goossens JAMHeiden AWJ van derMeisen JWT


Beek CA vanCallandt A van

Groot GPJ deKablau WKleij JAKraaijvanger HGAMLogt TJC van derLuth JHPenners NHABWesterik GJ

Sergeant-majoor

Baeten MLJBosman JFDun JHM van

Monteiro Mendes Arajo EPen AAVeeneman JVerstappen TMCWilliams AM


Damen KRDekken VA vanSchepers AJBGVugt K vanWoei A Sioe AF

Sergeant

Welten D SGT


Bronkhorst MDekker JDijkstra FLHuijgevoort MA vanVeenstra WVerwoort RGJWittenbols WJR

Ontslag burgerambtenaren

Schaal 7

Walsem C van

Schaal 5Buitink RA

Schaal 3

Kloostra PKosman AJSchilpzand JM

Overplaatsingen

NugterenRA - Commando LandstrijdkrachtenOuwerkerkMOC - Commando LandstrijdkrachtenAnsems HJ - Defensie Materieel OrganisatieOverbeek B - Commando LandstrijdkrachtenBrugge MA van der - Commando Diensten Centra


7/28/2019 KLu-04/05-2013

16/40

Frisian Flag toonaangevend in West-Europa

Diversiteit bepaaltNa bijna een jaar voorbereiden was Leeuwarden

van 15 tot 26 april weer d vliegbasis voor n vande belangrijkste internationale vliegoefeningen

van West-Europa. Tijdens deze editie was de mixaan vliegtuigtypes weer anders samengesteld dan

voorgaande. Dat appelleert alleen maar aan de

werkelijkheid, zo geeft supervisor kapitein Jos aan.Dit is het pakket dat je hebt en daarmee moet jehet doen. Deal with it; zo is de werkelijkheid tijdensuitzending ook, dus dt is wat we doen tijdensFrisian Flag.


Met slechts een paar toestellen minder dan in editie 2012, is de take off

van liefst 42 toestellen per missie even indrukwekkend als vorig jaar.

Alles speelt en zit mee, zegt kapitein Jos van het organiserende 323

Tactical Training Evaluation and Standardisation Squadron, kortweg

TACTESS. Geen grote technische problemen en slechts n missie deels

afgelast door het weer. Te harde wind en vliegtuigen hebben verschil-

lende limieten waardoor sommige niet meer mogen vliegen. Wederomstaat een bont pakket aan gevechtsvliegtuigen op de Friese basis. Op de

vraag Of ik iets mis?, antwoordt Jos heel duidelijk: Nee. Ik wilde heel

graag Fransen hebben, en die zijn er na een paar jaar afwezigheid weer

bij met twee types zelfs. Super! Zij brengen een bult ervaring mee. Ze

hebben Afghanistan-ervaring, vlogen als eerste boven Libi en recent

nog boven Mali. Bij een volgende editie zou ik wel graag weer Ameri-

kaanse deelname hebben. Dat was dit jaar simpelweg niet mogelijk.

F-16s voeren de boventoon tijdens Frisian Flag met hier twee

Nederlandse en evenzoveel Poolse op de kop van de baan. Foto:

Kees van der Mark


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

17/40

waardeSamenHet scenario is volgens de supervisor compleet anders dan vorig jaar.

Je snijdt vervolgens het scenario van een Combined Air Operation (CO-

MAO, red.) op maat van de beschikbare vliegtuigtypes. Heb je bijvoor-

beeld een A-10, dan maak je een compleet ander plan. Maar alle deel-

nemers werken nu volledig met Link16. Alle recente gevechtservaring

verwerken we in de oefening. Uiteraard Libi, maar zeker ook Afghani-

stan waar we als Nederlandse luchtmacht nog dagelijks missies vliegenmet de F-16. We trainen met NAVO- met niet-NAVO-eenheden. Neem

bijvoorbeeld Zweden. Geen NAVO-land, maar wel actief geweest boven

Libi. Onze stelregel is dus niet voor niets: train and fight together. Dat

beaamt de Zweedse detachementscommandant luitenant Fredrik Holm-

bom. Om onze jonge vliegers te trainen die nog geen ervaring hebben

met een Flag-oefeningen als deze, hebben we een tweezitter meegeno-

men. Zo leren ze hoe internationale trainingen en dus ook operaties

gaan. Wat ze hier meekrijgen, kunnen ze elders gebruiken, bijvoorbeeld

dezelfde taal spreken. En voor ons levert een oefening op Leeuwarden

nog een extra leermoment op: het uitvoeren van een deployment.

TrotsJos geeft aan dat de Nederlandse luchtmacht in West-Europa echtleading is in het organiseren van dit soort oefeningen. Daar mogen

er echt trots op zijn. Hoe we de luchtruimen boven de Noordzee van

Denemarken, Duitsland en Nederland aan elkaar hebben gekoppeld tot

een gigantisch oefengebied, is cht fantastisch. Het voordeel is dat we

alles met een kleine staf van 323 doen. Het zijn allemaal dubbelfuncties,

dus we vliegen en organiseren, maar zijn daardoor heel slagvaardig. Dat

is juist onze kracht. Een oefening als deze organiseren blijkt in andere

landen lastiger dan hier. De oefengebieden liggen bij Leeuwarden om

de hoek en 323 is erop ingericht dit soort oefeningen te organiseren. Het

format hebben we en dat moeten we koesteren.

VerkeersleidingDrukte in de verkeersoren is volgens kapitein Joost van Weelderen

(achter) relatief. Alle verkeer is door de organisatie goed gese-

quenced, op volgorde gezet. Wij begeleiden dat proces en houdenhet veilig. De ervaring hier op Leeuwarden is dan ook groot. Grote

oefeningen als dit draaien we hier al twintig jaar. De verkeerslei-

der van het AOCS Nieuw Milligen weer waarover hij praat, want

hij werkte zelf al jaren op de Leeuwarder verkeerstoren waar deze

dag samenwerkt met sergeant 1 Jethro Buter en sergeant-majoor

Marlou Westra, beide van 922 Squadron. Alle what if-scenarios

die we van tevoren konden trainen, hebben we in de torensimula-

tor van het AOCS gedaan. Als alles op volgorde weggaat en vooral

landt, is er niets aan de hand. Maar als er n kist anders rondgaat,

wordt het verhaal meteen anders. Dan is het goed dat je dat ge-

traind hebt in een simulator. Foto: Arno Marchand

En van de vier Duitse Eurofighter Typhoons die per wave meevlie-

gen draait de baan op. Een groepje Nederlandse F-16s wacht nog

even op hun beurt. Foto: Arno Marchand

Belgi is al jaren een trouwe deelnemer aan Frisian Flag. Dit jaar

met waren ze met acht toestellen aanwezig, waaronder deze.

Foto: Marco Ferrageau


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

18/40

Groter aandeel voor KDC-10Door een slimme indeling kon een KDC-10 van het 334 Squadron dit jaar degevechtsvliegtuigen tijdens Frisian Flag voor het eerst zowel in de ochtend-

als de middagmissie bijtanken. In voorgaande jaren was het f, f, geeft

eerste luitenant Edward Blauw van het 334 Squadron aan. En KDC-10 heeft

namelijk niet genoeg brandstof aan boord om beide te ondersteunen. Als

een vliegtuig terugkomt op Eindhoven volgt een turn around waar normaal

twee uur voor staat: landen, tanken en personeelswissel. Doordat we alles

zo ideaal mogelijk voor de oefening hadden afgestemd, wisten we zelfs een

recordtijd van 49 minuten te halen.

De KDC-10 vloog in de Shell track, op achttien minuten vliegen van

Eindhoven, net ten noordwesten van Texel. We winnen tijd door

bijvoorbeeld al terug te vliegen als de fighters nog bezig zijn, maar de tanker

niet meer nodig hebben. Om te weten wat precies de behoefte is, woont een

tanker-vertegenwoordiger de planing bij. Zo zorgen we ervoor dat de tanker

op de minuut aanwezig is.

De KDC-10 neemt het gros van de aerial refueling voor zijn rekening met

twee keer zoveel missies (achttien) als vorig jaar. De andere toestellen, een

Amerikaanse KC-135R en Duitse A-310MRTT, vliegen met respectievelijk

n en vier missies beduidend minder. De KDC-10 heeft op deze manier

een significant groter aandeel in Frisian Flag dan voorgaande jaren. Niet

alleen voor die deelnemers belangrijk, maar ook voor ons. Aerial refueling

in een realistisch tactisch scenario betekent ook voor ons oefenen zoals we

in werkelijkheid zoals boven Libi in operationele missies vliegen. Foto:

Frank Crbas, www.bluelifeaviation.nl

Duitse Eurofighters, in dit geval van de vliegbasis

Nrvenich, vliegen alleen in de luchtverdedigingsrol.

Foto: Arno Marchand

De supervisor was blij met de Franse deelname na een

paar jaar afwezigheid. Een van de Mirage 2000Cs van

de vliegbasis Orange in take off. Foto: Kees van der Mark


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

19/40

Voor Frisian Flag was veel internationale

belangstelling. Kapitein Jos staat de pers te woord, in

dit geval die van de Franse Luchtmacht. Foto: Wout

van der Molen

Bij alle deelnemers was er bewondering voor het uitgekiende tankschema van de organisatie. Korporaal Mitchell Kamerman van Gilze-Rijen en

korporaal 1 Hans Cnubben van Eindhoven hebben deze Franse F-1 net 4955 liter gegeven. Foto Arno Marchand

Voor het eerst is het Duitse mobiele gevechtsleidingscentrum Red Hawk

onderdeel van Frisian Flag. In het containerpark werken Duitse en Nederlandse

gevechtleiders zij aan zij. Foto: Arno Marchand


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

20/40

C-130Met een compleet gepdate C-130 nam het 336 Squadron dit jaar voor het

eerst deel vanaf de vliegbasis Leeuwarden. Het verschil door de cockpit

upgrade merken we heel duidelijk met bijvoorbeeld een veel betere

situational awareness, zegt majoor Ries. De kist houdt zich geweldig,

zowel tijdens de airdrop-operaties boven de Cornfield range als de airland-

operaties op de Duitse vliegbasis Wittmund.

In beide gevallen zorgen de fighters vanaf Leeuwarden voor zogenoemde

slow mover protection. Fantastisch dat we zo oefenen en meevliegen in een

COMAO, waarin ook wij onze procedures kunnen uitvoeren. De scenarios

zitten goed in elkaar, zodanig dat wij ook echt een onderdeel ervan zijn.

Voor ons is het echt een meerwaarde om hier op Leeuwarden te staan.

Dat doen we met een klein detachement: twee copiloten ieder voor de

planning, briefing en debriefing van de ochtend- en de middagmissie en

n gezagvoerder en flight engineer die beide missies vliegen. Daarnaast

drie loadmasters, ter ondersteuning navigatie, intell en planning, en

natuurlijk vier man TD. Als oud-vlieger op de F-16 vind ik opereren in

COMAOs persoonlijk het leukste en je leert er vreselijk veel van. Foto: Kees

van der Mark

Luchtmachtbrandweer krijgt uitleg over, en in dit geval

onder, minder bekende types als de Mirage F-1CR van

de Franse Luchtmacht die volgend jaar uit dienst gaat.

Foto: Wout van der Molen


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

21/40

Een Mirage 2000C taxiet langs de opstelling van de Nationale

Datalink Management Cell die niet alleen het Link16-verkeer van

alle Frisian Flag-deelnemers regelde, maar ondertussen ook van

alle andere gebruikers in Nederland. Foto: Arno Gaarthuis

Sleutelrol: logistiekNet als voorgaande edities heeft de technisch supervisor ook dit

jaar weer de uitdaging waar hij alle vliegtuigen op Leeuwarden kwijt

kan. Vorig jaar hadden we er zeventig en dat was erg veel, geeft

eerste luitenant Marcel van Dellen van 323 Squadron aan. Om dat

allemaal in goede banen te leiden, was voor mij wel een plons in

het diepe. Dit jaar zijn het er tien minder en we hebben als orga-

nisatie gesteld dat dat het maximum is. Want druk is het zeker opLeeuwarden. Let wel, er is ineens achthonderd man extra op het

veld. Dat levert veel verkeer op, niet alleen op de basis, maar ook

daarbuiten. Alle buitenlandse deelnemers hebben hun eigen onder

komen geregeld bij horecalocaties in de regio.

Wat in voorgaande edities voor het contact zeer goed werkte, was

per buitenlandse delegatie n of twee liaisons met vliegtuigon-

derhoud als achtergrond en bij voorkeur de vreemde taal sprekend.

Een F-16 is natuurlijk compleet anders dan een Mirage, maar het

probleem is de liaisons wel snel duidelijk. Zij zijn voor ons echt de

smeerolie in het logistieke proces, besluit de Held des Tages, eeneretitel die dagelijks door de Duitse delegatie wordt uitgedeeld.

Foto: Arno Marchand

De Franse luchtmacht was na een paar jaar afwezigheid weer

deelnemer vaan Frisian Flag, nu met Mirages 2000C en F-1CR

(foto). Foto: Jayme Tol


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

22/40

C-DHC Westerbeek:Inboeten aan flexibiliteit is nietgelijk aan verliezen

KLu op orde | deel 2

De reorganisatie is weer vlotgetrokken. En vande doelen is de KLu op orde. Een drieluik over hetnieuwe werken straks. In de vorige aflevering beet dePlaatsvervangend Commandant Luchtstrijdkrachtengeneraal-majoor Ton Tieland het spits af. In dezeaflevering komt de Commandant Defensie HelikopterCommando (DHC) commodore Jan Willem Wester-beek aan het woord. De serie wordt afgesloten meteen Hoofd Product Verantwoordelijke Eenheid.

Tekst: Sectie Communicatie CLSK

Tekst: Sectie Communicatie CLSK

Het DHC moet nogal wat functies inleveren. Er wordt heelvaak een beroep op helikopters gedaan. Hoe gaat u zorgendat het werkbaar blijft voor uw personeel?De vraag naar helikoptercapaciteit is - veel - groter dan het aanbod

wat we, ook in de steady state, kunnen leveren. Omgaan met die

schaarste vraagt zorgvuldige afwegingen. Dat betekent goed nadenken

over effecten, opties en capaciteiten. Vooral in deze tijd vraagt dat rust

in onze organisatie. Voor mij staat dat absoluut niet gelijk aan ach-

teroverzitten, maar juist duidelijkheid creren voor onze mensen. We

moeten dus structuur aanbrengen in ons denken en handelen, niet

alleen vandaag de dag, maar met name ook morgen; dat gaat namelijk

over ons voortzettingsvermogen. Die structuur hebben we aange-

bracht door het opstellen van een bedrijfsplan. Dat handelt fysiek over


PERSONEEL

Volgens Westerbeek is het vanbelang om capaciteiten vanpersoneel goed te benutten,positief te blijven - mee - denken,

maar ook op zn tijd onderbouwdnee durven verkopen.Foto: Fons Strijbosch, AVDD

7/28/2019 KLu-04/05-2013

23/40

PERSONEEL


2013, maar geeft een zo belangrijke doorkijk tot 2018, de looptijd van

de "Aanwijzing Gereedstelling CDS" - de opdracht van de CDS aan de

opco's. In dat bedrijfsplan zijn operationele taken en doelstellingen

opgenomen. Voor onze veertien ondercommandanten is er daardoor

duidelijkheid ontstaan wat we gaan doen. Verder krijgen ze vrijheid

om te manoeuvreren.

Daarnaast bestaan natuurlijk altijd incidentele opdrachten en vragen.

Door deze objectief te analyseren en om te zetten naar mogelijke

wijzen van optreden, voorzien van kansen en consequenties, kan

ik deze voorleggen aan de baas. In dit proces is het van belang om

capaciteiten van onze mensen goed te benutten, goed te luisteren,

positief te blijven - mee - denken, maar ook op zn tijd onderbouwd

nee durven verkopen.

Dreigt door het minder aantal functies de flexibiliteit van deorganisatie niet verloren te gaan?Het is evident dat door de reductie in het aantal functies bij gelijkblij-

vend ambitieniveau je moet inboeten op flexibiliteit. Dat staat echterniet gelijk aan het verliezen ervan. De kracht van onze luchtmachtor-

ganisatie zit m in een stuk specialisatie. In luchtmachtogen vraagt

dat een stuk anticiperingsvermogen en flexibel denken. Ongeacht de

hoeveelheid vrouwen en mannen in onze organisatie, gaat die cultuur

niet verloren. Flexibiliteit in wat we aan capaciteiten kunnen leveren,

zal echter wel afnemen. Wat hierbij van essentieel belang blijft, is dat

wij ons op elk niveau altijd afvragen wat het effect is dat we willen be-

reiken. We hebben nog wel eens de neiging om direct in capaciteiten

te gaan denken. Daardoor verliezen we een stuk creatief vermogen en

boeten we in aan flexibiliteit; daarover moeten we goed nadenken.

Eerste denken in effecten, dat vertalen naar mogelijke wijzen van

optreden en dan pas denken in capaciteiten. Ook daarmee crerenwe meer kansen, krijgen we een vollediger en integraler beeld van

onze mogelijkheden. Dat leidt tot minder chaos, creert rust, en dat

inspireert en motiveert op zijn beurt.

De werkvloer kwam met een plan voor kortere doorlooptijdvan het Chinook-onderhoud. Hoe motiveert u uw personeelom met meer van dit soort ideen te komen?Als ik naar de KLu kijk in het algemeen en voor mij het DHC in het

bijzonder, zie ik dat we beschikken over heel veel kwaliteit op zowel

korporaals-, als onderofficiers- en officiersniveau. We moeten deze

continu blijven benutten. We sturen op hoofdlijnen en laten mensen

hun kwaliteiten gebruiken en ontwikkelen. Door daarnaast te durven

delegeren, de door ons zelf bedachte en gemplementeerde syste-

men hun werk te laten doen en het de kans te geven om te werken,

benutten we onze menselijke capaciteiten. En dat zijn er zoals eerder

gezegd, heel veel. Daarmee bereiken we een aantal effecten. De

belangrijkste daarvan is dat we mensen waarderen in wat ze te bieden

hebben en dat inspireert hen. Het is de kunst om deze bronnen van

inspiratie te ontwikkelen en in stand te houden. Daardoor zal een

organisatie zich voortdurend vernieuwen. Dat klinkt erg theoretisch,

maar ik ben een firm believer van deze wijze van opereren. Hierdoor

zullen mensen geprikkeld zijn om te zoeken naar verbetering en ef-

ficintie. Ondanks een kleiner wordende organisatie blijft het zoeken

naar verbetering een inherent onderdeel uitmaken van onze DHC-

organisatie. Als je kijkt naar onze geschiedenis heeft het DHC pas zonvijftien jaar de beschikking over nieuwe en uiterst capabele toestellen.

We werken ook pas vijf jaar in de huidige constructie waarbij de voor-

malige Marine Luchtvaartdienst in het DHC is gentegreerd. Kijk eens

op welk niveau we nu al jaren staan, nog steeds verbeteren, en meer

dan volwaardig meedoen op het internationale gevechtsveld. Dat is

meer dan indicatief voor het voortdurend inspirerend, verbeterend

vermogen van onze organisatie.

Wat gaat u doen als het DHC wordt overvraagd? Hoe stelt uprioriteiten?Onze agendas zitten over het algemeen lekker vol. Dat is prima,

want we worden er voor betaald om veertig uur in de week te werken.

Soms vragen we meer dan past in een dergelijke week. Dat kan leiden

tot incidenteel overwerk. Daar waar zaken niet passen, zullen we

tijd moeten creren; dat doen we door het stellen van prioriteiten.

Gebaseerd op ons ambitieniveau en de door mij opgestelde visie zoals

vastgelegd en vertaald in het bedrijfsplan, kan ik aangeven welke

zaken een bepaalde mate van belangrijkheid en/of urgentie hebben.

Dat laatste impliceert dat zaken soms urgent kunnen zijn, maar op dat

moment wellicht niet belangrijk of andersom. Het is goed en verfris-

send om daar eens over na te denken. Daaruit kun je concluderen watje in de tijd gezien, wel of niet moet doen. Het is de kunst om additi-

onele zaken in dat proces mee te nemen, te toetsen aan ambities en

mijlpalen om uiteindelijk vast te kunnen stellen of iets vandaag moet,

of ook morgen nog kan.

Wanneer is het DHC weer op orde?Op orde is een duidelijke richtlijn van onze minister en commandant.

Desondanks is de analyse die daaraan ten grondslag ligt complex.

Dat komt met name omdat een van de grootste drijfveren in deze

materie levering van onderdelen voor onze toestellen is. Dat heeft

onder andere te maken met beschikbare en toegewezen hoeveelheden

financile middelen, maar ook met contracten, voorspelbaarheid vanfailure rates en dergelijke. Dat maakt de gehele materie lastig. Ik

kan voldoende personeel binnen hebben, maar als mijn toestellen

niet operationeel gereed zijn, ben ik niet op orde. Zo ook omgekeerd;

we weten dat de werving van bepaalde categorien achterblijft. Als ik

niet voldoende technici met aftekenbevoegdheid kan binnenhalen

of loadmasters, kan ik nog zoveel Chinooks op de lijn hebben staan,

maar zijn we niet op orde. Zo kan ik nog wel een aantal voorbeelden

noemen. In deze materie moet je daarom uitgaan van aannames.

Die stel je niet alleen, maar bijvoorbeeld samen met het Logistiek

Centrum Woensdrecht. Daarop gebaseerd is het DHC op 1 januari 2018

weer volledig op orde. Van belang daarbij is wel dat je op enig mo-

ment in een dergelijk proces de gestelde aannames moet valideren;

anders blijft een planning gebaseerd op drijfzand.

De behoefte aan DHC-middelen zoals hier de Chinook, is hoog. Initiatieven vanpersoneel zoals bijvoorbeeld voor onderhoud, helpt de inzetbaarheid verbeteren.Foto: Arnoud Schoor, AVDD


7/28/2019 KLu-04/05-2013

24/40

Eerbetoon van downKinderen uit Australi brachten op 11 april een bezoekaan Nederland. Zij zijn de winnaars van de Pride of

ANZAC competition. ANZAC day, 25 april, is de be-langrijkste nationale herdenkingsdag in Australi enNieuw Zeeland. Het bezoek aan Nederland staat in het

teken van de in de Tweede Wereldoorlog omgekomenAustralische vlieger Jack Dawson Green. Hij werdslechts 21 jaar.

Tekst: Arno Marchand en Willem Bogaard | Fotos: uit collectie Hans Onderwater

Warrant officer Jack Dawson Green stijgt op 17 maart 1945 op vanaf

thuisbasis RAF Ludham in Norfolk, Groot-Brittanni. Met zijn Spitfire

Mk.XVI jachtbommenwerper vliegt hij naar Nederland om aanvoer-

routes voor Duitse V-2 raketinstallaties, hoofdzakelijk opgesteld in de

buurt van Den Haag, te bombarderen. Ter hoogte van de Barendrechtse

brug wordt hij neergeschoten door Duits luchtafwergeschut dat daarstaat opgesteld. De vlieger stort met zijn vliegtuig neer in de Hoeksche

Waard en wordt later door de Duitsers begraven op de begraafplaats in

Barendrecht.

De Australische leerlingen bezoeken in april onder andere de Re-

hobothschool in Barendrecht waarvan groep acht het graf al jaren

verzorgt, het gemeentehuis van Barendrecht, en de crashsite van de

Spitfire aan de Gorzenweg in Binnenmaas. In 2010 is op die locatie een

plaquette onthuld, zodat de herinnering aan de omgekomen vlieger

levend blijft. Een nabijgelegen weg is naar hem vernoemd. De Barend-

rechtse gemeentearchivaris Hans Onderwater en luitenant-kolonel bd

van de luchtmacht Dominic Hoogsteder organiseerden de dag.

Australische kinderen staan stil bij omgekomen vlieger


ACHTERGROND

7/28/2019 KLu-04/05-2013

25/40

under

ANZACAustralian New Zealand Army Corps (ANZAC) Day

is de belangrijkste nationale herdenkingsdag in

Australi en Nieuw Zeeland. Het is de dag waarop

Australi en Nieuw Zeeland allen herdenken die in

militaire operaties namens beide landen vanaf de

Eerste Wereldoorlog tot heden omkwamen. ANZAC

Day komt daarmee overeen tal van nationale

herdenkingen zoals 4 mei in ons land.

Om de jeugd te blijven interesseren in de offers

van oorlog en geweld, houdt Australi jaarlijks een

nationale wedstrijd. Daarin kunnen middelbare

scholieren op hun eigen manier uiting geven aan de

gevoelens van de offers van Australische militairen

in oorlogen en conflicten. De winnaars gaan op

kosten van de regering naar het buitenland om

hun kennis te vergroten en verdiepen. De groep

van tien jongeren tussen de 14 en 17 jaar en twaalf

volwassenen bezoekt naast Nederland ook Gallipoli

in Turkije en Fromelles in Frankrijk.

Australische en Barendrechtse jongerenvoor de herdenkingssteen bij decrashplaats van Jack Dawson Green.

Greens laatste vluchtOp zaterdag 17 maart 1945 vertrekken twee groepen van elk zes vliegers van RAF

Ludham. Rond elf uur in de morgen starten twaalf Spitfires Mk.XVI-e van no. 603

(City of Edinburgh) Squadron, waaronder registratienummer SM473/XT-H van

Green. Na een half uur bereiken zij de spoorweg van Utrecht naar Den Haag en

droppen hun bommen. Daarna vliegen ze naar Ursel in Belgi dat in geallieerde

handen is. De vliegers eten er en grondpersoneel tankt en bewapent de vliegtui-

gen. Om half twee stijgen ze weer op en vallen dezelfde spoorlijn nogmaals aan.

Het doel is nu een spoorweg knooppunt bij Maartensdijk. Via deze lijn vervoe-ren de Duitsers V2-raketten naar Den Haag. Na de succesvolle aanval gaat de

terugweg wederom naar Ursel. Op de terugweg ziet Green onder zich een Duitse

truck rijden. Hij meldt dit aan zijn vluchtleider met de woorden: Hier Jonny. Ik

zie onder mij een Duitse truck rijden. Moeten wij die aanvallen? Zijn vluchtleider

denkt dat Jonny, de vluchtleider van de andere zes toestellen hem oproept. Het

callsign van Green is namelijk White two. Greens vluchtleider vraagt daarop aan

Jonny en dus niet Green om lager te gaan vliegen en na te gaan of het moge-

lijk is de truck aan te vallen. De echte Jonny geeft door dat de truck te dicht bij

huizen rijdt waardoor de kans op burger slachtoffers bij beschietingen groot is.

Greens vluchtleider neemt daarop het besluit niet aan te vallen maar gezamen-

lijk door te vliegen naar het al bevrijde vliegveld in Belgi.

Maar Green negeert het bevel, keert zonder dit te melden aan zijn vluchtleider

terug naar de plaats waar de truck reed, en begint te schieten. Zijn collega die

achter in de formatie vliegt ziet hem naar beneden duiken maar begrijpt zijn be-

doeling niet. Wel ziet hij dat er door Duits luchtafweergeschut schiet, maar niet

op wat of wie. Hij denkt even later een vlieger te horen roepen ik ben geraakt,

maar hij weet niet door wie.

Het is ongeveer kwart voor drie als de Spitfire laag over de Gorzenweg komt

aanvliegen. Duitse militairen openen het vuur en plotseling maakt het toestel

een scherpe draai naar links en stort neer in een onder water gelopen akker.

Duitse soldaten wachtten af of de piloot uit het vliegtuig komt. Dat gebeurt niet.

Later die middag gaat een groep Duitsers naar het vliegtuig en ze vinden Green

dood in zijn stoel. Hij heeft een schotwond in zijn hoofd en Duitse soldaten

vertellen dat hij door een geweerkogel is geraakt was en al dood was voor hij

neerstortte. Terwijl de groep Spitfires verder vliegt, mist de vluchtleider het

toestel van Green. Diverse malen vraagt hij via de radio zich te melden, maar er

komt geen antwoord meer...

(Passage uit ooggetuigenverslag)

Royal Australian Air Force warrantofficer Jack Dawson Green, enkeledagen voor zijn dood.

Een Spitfire van no. 603Squadron. Green vloog eenMk.XVI-e-model met code XT-H.Afbeelding: Barry Weekley Art

Minister van veteranenzaken Hugh Delahunty (l.) en MargaretBardwell tijdens de kransleggingen op de Algemene Begraafplaats inBarendrecht. Bardwells moeder was een zus was van Green.


ACHTERGROND

7/28/2019 KLu-04/05-2013

26/40

Herculesmidden in de oorlog

Luchttransport essentieel tijdens Cerberus Guard

11 Luchtmobiele Brigade trainde tijdens oefeningCerberus Guard de aspecten van het Verbrede Operati-oneel Concept. Er werd vol ingezet op integrale plan-ning en samenwerking met het 336 Squadron. Ruimtwintig keer vloog de Hercules van Eindhoven naar de

voormalige vliegbasis T wenthe om 11 Infanteriebatal-jon te voorzien van mensen en materieel.

Tekst: eerste luitenant Jaap Wolting | Fotos: sergeant 1 Joyce Rutjes, AVDD

Een van de speerpunten tijdens oefening CerberusGuard is de tactische inzet van de C-130 van het336 Squadron.


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

27/40

Sneeuw jaagt over de voormalige vliegbasis Twente als Ben Swager-

man zijn landing inzet. Tussen Eindhoven en Enschede geen neerslag

te zien, maar nu de crew van de C-130H-30 het oefengebied invliegt, is

het raak. Het doet gezagvoerder majoor Hans-Albert niets. Probleem-

loos zet hij de Hercules aan de grond. Daar blijkt dat het 336 squadron

volledig in het oefenscenario van Cerberus Guard zit. De krachtige Alli-

son-motoren blijven draaien. Het is immers oorlog.

RazendsnelAls op het huidige vliegveld Twente de achterklep van de ronkende

C-130 daalt, staan luchtmobiele infanteristen al op de landingsbaan om

hun spullen in ontvangst te nemen. De loadmasters voelen de druk en

legen de kist binnen vijf minuten. Na een thumbs up van de grond-

troepen bergen de loadies de kettingen op die de MBs op hun plaats

hielden. Nat van het zweet zoeken ze snel hun plek op. Zeven minuten

tussen landing en take-off. Een dagrecord.

KLu-cargo veert meePiep, piep, piep. Terwijl een van de handlers zijn heftruck naar

achteren manoeuvreert in de cargo-hal, vormen militairen van

de A-compagnie van 11 Infanteriebataljon twee rijen in dezelfde

loods. Ze hebben een nachtje doorgebracht op de vliegbasis

Eindhoven omdat hun eerdere vlucht werd geannuleerd. Nu

staan ze volledig omgehangen klaar om met de Hercules naar

Twente te vliegen. Sergeant 1 Ricky Martinus, teamleider van de

handling-eenheid, heeft samen met zijn crew voor ze gezorgd.

Ik heb een bus geregeld die de jongens naar de eetzaal bracht.En we hebben stretchers gehaald zodat ze een goede nachtrust

konden pakken voor ze de strijd ingaan.

MotorkettingzaagOp Klein Schiphol maakt KLu-cargo ook het materieel klaar

dat met Tactical Air Landing Operations naar Twente vliegt. Op

logistiek gebied moeten we echt naar elkaar toe groeien, vindt

Martinus. Aan het begin werd veel materieel niet luchtwaardig

aangeboden. Een luchtmobieler wilde gisteren zijn motorketting-

zaag meenemen. Hij realiseerde zich niet dat er maximaal 25%

brandstof in de tank mag zitten omdat anders de druk tijdens

de vlucht te hoog kan oplopen. Het is slechts een voorbeeld dat

aantoont dat Cerberus Guard essentieel is om het paarse op-

treden te verbeteren. Martinus kijkt vanuit zijn ooghoek naar de

Hercules voor de loods en vertelt dat zijn counterparts bij lucht-

mobiel niet eens een regelgevingboek hadden. Ook zij worden

in het diepe gegooid. Het ideale plaatje is natuurlijk dat alles wat

wordt aangeleverd, luchtwaardig is. Daar zijn we nog lang niet,

hoewel je ziet dat we in een proces zitten. Over een paar dagen is

er een munitievlucht. Daarover hebben we nu al samen overleg.

Volgende ladingDe militairen van de A-compagnie hebben zich inmiddels geca-

moufleerd. Met wapens, munitie en bepakking lopen ze richting

de strip. Rickys team stort zich op de volgende lading materieel.Een chauffeur van luchtmobiel heeft zich net in de loods gemeld.

Weer vijf pallets. De vliegtuigplaten worden netjes opgebouwd

en papieren zorgvuldig ingevuld. Zonder KLu-cargo geen herbe-

voorrading voor de strijdende soldaten aan de Duitse grens.

KLu-cargo en de counterparts van 11 Luchtmobiel groeien tijdens oefeningCerberus Guard steeds meer naar elkaar toe.

Een goedgevulde C-130 staat op vliegbasis Eindhoven klaar om mensen enmaterieel richting Twente te vliegen.


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

28/40

dreigingsniveau waarin je gentegreerd optreedt. Om

zo realistisch mogelijk te trainen, mogen de C-130s agressiever

vliegen dan normaal en zijn ze minder gelimiteerd voor wat

betreft vlieghoogtes en -gebieden. En dat is gewoon

fantastisch vliegen, aldus het hoofd vliegdienst. En het is

natuurlijk mooi als je op een gegeven moment thumbs up

krijgt uit Twente.

Integrale planning met troepen in het veldIn de Mission Planning Cell (MPC) op vliegbasis Eindhoven vindt

tijdens Cerberus Guard planning en cordinatie plaats. Als 11

Infanteriebataljon iets nodig heeft, komt dat binnen in dit zenuw-

centrum. Gewicht, temperatuur, brandstof, dreiging, planning,

back-up; het zijn allemaal essentile details.

VibrerenOm tactisch te opereren is het essentieel dat de informatie-

voorziening gestroomlijnd is, meent majoor Francois, hoofd

vliegdienst 336 Squadron. Het bijzondere aan Cerberus Guard is

de integrale planning met de grondtroepen. Omdat we disloca-

ted zijn, wordt het interessant, moeilijker ook. Ik kan niet naast

de bataljonscommandopost landen, meedoen met de briefing,

instappen en mijn opdracht uitvoeren. Ik moet alle gegevens krij-

gen en vanaf een andere locatie dusdanig mee-vibreren zodat we

een optimale cordinatie tussen command & control hebben.

DreigingsniveauDat de tactische inzet van de C-130 speerpunt is, heeft volgens

Francois onder meer te maken met de verbeteringen aan de

kist. Zo is de cockpit upgrade en het Cabin Safety Improvement

Program uitgevoerd. De loadmasters hebben nu stations, de

webbing van de stoeltjes is verstevigd en de Militaire Luchtvaart

Autoriteit-eisen zijn gentegreerd. Aan het vliegen zelf is niet veel

veranderd. Dat deden we in Afghanistan ook, zegt Francois.

Nieuw is het tactische gedeelte, de daadwerkelijke inzet met een

In de MPC op Eindhoven doet onder andere Francois (links) de planning en

cordinatie voor wat betreft de tactische inzet van de C-130.


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

29/40

Regeren vanuit Twentse torenMajoor Jan Herman van der Veen bekijkt tijdens Cerberus Guard

de grondtroepen met een vogelperspectief. Het Plaatsvervan-

gend Hoofd Verkeersleiding vliegbasis Woensdrecht is gezeteld in

de oude verkeerstoren van de voormalige vliegbasis Twenthe.

Is dit dagelijkse kost?In het scenario van nu heeft 11 Luchtmobiele Brigade het vlieg-

veld net veroverd. Er is zojuist een kist aan de grond gezet. Wij

hadden mogelijkheden om in te grijpen, maar de Pathfinders

hebben de vlieger naar beneden gepraat. Voor luchtverkeerslei-

ders is dit een unieke situatie. Ik ben verantwoordelijk voor het

luchtruim, terwijl een collega in de gaten houdt wat er zich op

de grond bevindt. Omdat hij daarnaast alle telefoons monitort,

vangt hij de meeste problemen op. Ik kan me dus concentreren

op het verkeer.

Hoe is het gesteld met de infrastructuur?Al is de baan niet meer op F16-niveau, ze is geschikt voor wat we

nu doen. En omdat het zicht op het terrein vanuit de oude toren

ook nog steeds perfect is, gebruiken we die eveneens opnieuw.

Apparatuur was er niet meer en daarom moesten we telefoons,

mobilofoons, computers, laptops en meteo-apparatuur naar bin-

nen hijsen.

Grenst een oefening als deze aan de werkelijkheid?Ja en nee. In de praktijk wordt vijandelijk gebied eerst veroverd,

waarna wij pas komen. Maar aangezien we onder Nederlandse

verplichtingen en wetgeving vallen, zitten we er nu vanaf het

begin. Wij dragen de verantwoordelijkheid, maar de Pathfinders

voeren een deel van onze taken uit. Omdat we met luchtver-

keersleidingregels werken, geven wij opdrachten en bepalen dus

waar een vliegtuig mag zijn.

De Pathfinders van 11 Luchtmobiele Brigade praten - onder de verantwoordelijkheid van luchtverkeersleiders - een kist aan de grond.

Grondtroepen verplaatsen zichnaar een Chinook die hen naarhun nieuwe inzetgebied zalvliegen.


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

30/40

Gecordineerd samenraapsel klaar voorbrandbestrijdingDe fire fighters van de luchtmacht staan in Twente garant voor een

fikse portie steunverlening. Speciaal voor Cerberus Guard komen ze

vanuit alle hoeken van het land.

Negen brandweerlieden, twee Crashtenders, een tankautospuit en

een commandovoertuig. Dat heeft On Scene Commander (OSC)

sergeant-majoor Henri Meijeringh tot zijn beschikking. Want Cerbe-

rus Guard mag dan wel een oefening zijn, de brandweer moet toch

echt de vliegveiligheid waarborgen.

BlusgarantieElke kist valt - in verband met onder meer lengte en spanwijdte - in

een bepaalde categorie. Daaraan gekoppeld is een hoeveelheid

blusstof nodig om een brand onder controle te krijgen. De C-130 die

wordt ingezet voor tactisch luchttransport valt in categorie 7. Tervergelijking; de KDC-10 is categorie 8 en voor de grootste kisten ter

wereld geldt categorie 10. Meijeringh: Met het materiaal dat hier

staat, garandeer dat wij die Herc kunnen blussen.De luchtmachtbrandweer van diverse onderdelen is ook tijdens CerberusGuard op alles voorbereid.

De afgelopen 2,5 jaar werkte hij als DHC-liaison bij de staf van

de 11de Luchtmobiele Brigade. Nu zit hij in de overgang naar

de functie als Hoofd Current Ops bij het 298 Squadron. Majoor

Roy kan dus prima uitleggen hoe 298 zich met de Chinook op

de kaart zet als Air Assault Squadron.

Trainen in de samenleving komt heel dicht bij de werkelijkheid.

Als wij in Twente met onze helikopters de hele dag over dezelfde

route vliegen, trekt dat aandacht. Burgers vragen zich af wat er

gebeurt en gaan vragen stellen. Als ik in Afghanistan zou opere-

ren, zou dat effect hetzelfde zijn. De situatie dwingt je dus om

Een Chinook dropt militairenvan 11 Infanteriebataljon op de

voormalige vliegbasis Twenthe.Apaches, op de foto niet te zien,houden de omgeving in degaten.

eenzelfde soort gedrag te vertonen als op uitzending. Je spreidt de

routes en houdt rekening met de omgeving. Je kunt en mag niet

overal vliegen. Dat maakt het bijzonder uitdagend. Daarnaast kan

het weer altijd en overal een bottleneck zijn. Zeker als we in grote

verbanden vliegen in een relatief klein gebied, zoals nu, moeten

bijvoorbeeld de zichtwaardes bepaalde minima hebben. Hier vliegenis voor mij net zon ernst als opereren in een uitzendgebied.

Veilig werkenWij vliegen niet voor onszelf. De opdracht van de grondcommandant

is altijd leidend. Hij heeft een bepaalde opdracht gekregen. In dit


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

31/40

LeidingdrukOok over de infrastructuur is de OSC positief. Er is stroom voor de

voertuigen, en de bovengrondse kranen bij de oude brandweerka-

zerne werken nog. Het enige nadeel is, dat de lage druk van 3 bar

niet kan worden opgehoogd. Ter verduidelijking: Dat heb je thuis

op de leiding staan. Voordat de watertank van onze grote wagen

vol is, ben je een half uur verder. Toch is dat maar een detail, want

wij kunnen een categorie 7 blussen zonder tussentijds bij te vullen.

BlindelingsAls Meijeringh wij zegt, bedoelt hij zijn gemengde team. De

brandweerlieden komen van Eindhoven, Gilze-Rijen, Volkel,

Leeuwarden, Woensdrecht en de voormalige luchtmachtbasis Peel.

Omdat de krijgsmacht geen brandweervoertuigendepot heeft, zijn

ook de voertuigen van verschillende onderdelen geleend.

Al is het een mengelmoes, de OSC vertrouwt blindelings op zijnmannen. Zij weten precies wat ze moeten doen als ze ter plaatse

komen. En weet je wat het is? Dit is business as usual, of we nu

geplaatst zijn op Volkel, Gilze-Rijen, Woensdrecht of Leeuwarden.

Een luchtmobiele infanterist doet zijn uiterste best om vuuroverwicht te krijgen.

geval: overmeester het vliegveld omdat we van daaruit gaan

olievlekken in deze regio. Die grondcommandant heeft een

aantal gebieden waar hij wil starten. Hij bepaalt in zekere zin

he wij, waar en op welk tijdstip landen. Daar houdt het voor

hem op. Wij kijken vervolgens hoe wij dat kunnen faciliteren

zodat de transport- en gevechtshelikopters en de Hercules vei-lig kunnen opereren in een heel klein gebied. Het voordeel van

de voormalig vliegbasis Twenthe is dat er nog steeds een hek

omheen staat. We kunnen het gebied dus makkelijk controle-

ren en daardoor air assault operaties veilig uitvoeren.

20 jaar Luchtmobiele Brigade te boek

Voor wie meer wil lezen over luchtmobiel optreden is er

het boek De Nederlandse Rode Baretten 11 Luchtmobiele

Brigade (Air Assault) 7 December (1992-2012). Auteur

Laurens van Aggelen presenteerde het boek, uitgegeven

door White Elephant Publishing, vorig jaar oktober. Het boek

toont een beeld van belangrijke momenten in het bestaan

van de brigade maar ook de samenwerking met het (huidige)

Defensie Helikopter Commando. De zeer luxe hardcover

op formaat 20,5 x 22,5 cm met ISBN 9789079763009, telt

215 bladzijden, is voorzien van Nederlandse tekst, zon tienzwart-wit en ruim honderd kleurenfotos. De prijs is 32,50.

Kijk voor meer informatie op www.we-publishing.nl.


REPORTAGE

7/28/2019 KLu-04/05-2013

32/40

100 jaarmilitaire luchtvaart

Luchtmachtdagen staan stil bij historie, heden

en toekomst

Na een jaar waarin geen Luchtmachtdagen plaatsvonden, is tijdenshet eeuwfeest van de militaire luchtvaart de Vliegbasis Volkel hetpublieke middelpunt. Op vrijdag 14 en zaterdag 15 juni opent debasis haar deuren voor publiek tijdens de Luchtmachtdagen 2013.


Foto: John van Helvert, AVDD


EVENEMENTEN

7/28/2019 KLu-04/05-2013

33/40

JOURNAAL

Op beide dagen is op het publiekterrein van 8.00 uur tot 18.00 uur

van alles te zien en te doen op het gebeid van de militaire luchtvaart,

zowel die van nu als die van het verleden en de toekomst. Grote trek-

ker is uiteraard de vliegshow, op beide dagen van 9.00 uur tot 17.00uur. Het definitieve vliegprogramma maakt de organisatie pas tijdens

de Luchtmachtdagen bekend en is op die dagen nog aan verandering

onderhevig.

Gemiddeld trekt dit evenement in twee dagen zon tweehonderddui-

zend bezoekers. Om die toestroom in goede banen te leiden, neemt

Foto: Dave de Vaal, AVDD

Defensie in overleg met Rijkswaterstaat, de provincie, hulpdiensten

en politie een aantal tijdelijke verkeersmaatregelen. Zo zijn tijdens de

luchtmachtdagen de directe toegangswegen naar de basis afgesloten.

In verband met de verwachte verkeersdrukte roept de organisatiebezoekers dan ook op zoveel mogelijk met het openbaar vervoer te

komen. Defensie zorgt voor een pendeldienst tussen het station in Oss,

het busstation in Uden en de vliegbasis.

Kijk voor alle up-to-date informatie op www.defensie.nl/luchtmacht-

dagen.

Deelnemers staticshow

NederlandAB-412 SP

AH-64D Apache

C-130H Hercules

CH-47D/F Chinook

(K)DC-10

DO 228-212

F-16 (o.a. 70 jaar 322 en 65 jaar

323 Squadron)

NH90

AB-204 (historisch)

Catalina (Stichting Exploitatie

Catalina)

F-104G Starfighter (Historische

Vliegtuigen Volkel)

Hawker Hunter (Dutch Hawker

Hunter Foundation)Stichting Koninklijke Luchtmacht

Historische Vlucht (SKHV)

Belgi

C-130H Hercules

Duitsland

F-4F Phantom

Bo-105

Estland

AN-2

L-39C

Frankrijk

C-130H Hercules

Rafale 2x

Finland

PC-12NG

GriekenlandA-7H en TA-7C Corsair II

Hongarije

AN-26

NAVO

E-3A Sentry (AWACS)

C-17 Globemaster III

Noorwegen

F-16

Polen

Casa C.295

RoemeniC-27J Spartan

Slowakije

AN-26

L-39ZAM

Zweden

Saab 105

(Zweedse luchtmacht

historische vlucht)

Civiel

Avro Anson

Curtiss Hawk 75

DeHavilland Dominie

Deelnemers vliegshow

NederlandAir Power Demonstratie (F-16s,helikopters, transportvliegtuigen)

Apache Solo Display Team

CH-47D/F Chinook

(K)DC-10

F-16 Solo Display Team

Hawker Hunter (Dutch Hawker

Hunter Foundation)

Historische formatie met SKHV

(met B-25 Mitchell en Spitfire), Saab

Safir, Fokker Four, Avro Anson, De-

Havilland Dominie en vier PC-7s

Jets-formatie met F-16, Fouga

Magister, Gloster Meteor, Hawker

Hunter en T-33

Belgi

F-16 Demoteam

Denemarken

C-130J Hercules

Duitsland

Bo-105

Groot-Brittanni

Red Arrows

Spitfire en Dakota (Battle of Britain

Memorial Flight)

Itali

Frecce Tricolori

Finland

F/A-18C Hornet Solo Display

FrankrijkPatrouille de France

RAMEX Delta (2x Mirage 2000N)

Hongarije

JAS-39 Gripen

Oostenrijk

PC-7 Solo Display

Polen

2x Su-22

Tsjechi

JAS-39C Gripen

Mi-24/35 Hind

Turkije

Solotrk (F-16)

Zweden

AJS-37 Viggen (Zweedse luchtmacht

historische vlucht)

Zwitserland

Patrouille Suisse

Civiel

Boeing 737 (KLM, alleen op zaterdag)

CM-170 Magister (Dutch Historic Jet

Association)

Curtiss P-40 Kittyhawk (Groot-

Brittanni)

Gloster Meteor (Groot-Brittanni)

DC-3 (DDA)

PZL-Mielec SB LIM-2 (Polen)

T-33A (Noorwegen)

Van eigen bodem

In de vliegshow zijn de toppers uit Nederland het Apache en F-16 Solo Display Team

(zie foto hiernaast en op linkerpagina). Om hun kunsten te mogen laten zien aan het

publiek, zijn strenge regels opgesteld. De Directeur Operaties van het CommandoLuchtstrijdkrachten, commodore Dennis Luyt, beoordeelt ieder jaar of beide teams

daaraan voldoen tijdens de zogeheten acceptatiedemo. Voor ze zover zijn, volgen

beide teams een intensief opwerktraject waarbij ze vanwege de geluidsspreiding

vliegen boven diverse vliegbases, oefengebieden en in het buitenland. Beide

slaagden waarmee Luyt officieel zijn toestemming verleent voor het uitvoeren van

demonstraties voor publiek.


EVENEMENTEN

7/28/2019 KLu-04/05-2013

34/40

Martin PBM-5A Mariner Amfibische vliegboot in dienst bij de

Marineluchtvaartdienst

Een moeilijk onderwerp om een boek over te maken is de Martin Mariner. Niet omdat er geen materiaal van te

vinden is, maar omdat het vanwege het abnormaal hoge aantal ongevallen steevast als een zwarte bladzijde

in de geschiedenis van de Marineluchtvaartdienst (MLD) wordt bestempeld, zo noteert auteur Kees Leebeek

in zijn boek. Daar sprak of schreef je maar beter niet over, maar wat nu precies de oorzaken waren, bleef

daardoor onduidelijk. Daarom formuleerde de commandeur bd vooraf zijn onderzoeksdoel: het completeren

van de geschiedschrijving over de Mariner in Nederlands Nieuw Guinea in de periode 1955-1960 met als hoofd-

vraag: wat waren de oorzaken?

De voormalig Vlagofficier MLD probeert in zijn boek zo een goed mogelijk tijdsbeeld neer te zetten van dit

grote watervliegtuig. Hij doet dat met respect voor de uitvoerenden van destijds en draagt het bovendien met

verschuldigde eerbied op aan de omgekomen bemanningsleden en hun nabestaanden.

In tien hoofdstukken waarvan er zes zijn gewijd aan individuele ongevallen, beschrijft Leebeek de geschiedenis van de Mariner in dienst van de

MLD. In het laatste hoofdstuk trekt hij zijn conclusies. Het boek is voorzien van veel goede en onbekende fotos, waarvan zelfs bijna een kwart

in kleur. Wel is een heel aantal voorzien van te summiere of zelfs geen bijschriften, zodat bij die onbekend blijft waarnaar de lezer kijkt. De

tekst leest gemakkelijk, maar kent soms wat fouten door punten op de plaats van kommas of vice versa, of juist het geheel ontbreken van deze

leestekens.

Voor liefhebbers is het een genot dat naast Lanasta/Violaero ook uitgeverij Geromy geregeld met producties over de historische militaire lucht-

vaart komt, zeker in het jaar dat de Koninklijke Luchtmacht stilstaat bij een eeuw militaire luchtvaart. Langzamerhand komt die steeds beter in

(woord en) beeld.

Fokker G-1, Jachtkruiser deel 2

Na het prachtige deel 1Le Faucheur uit 2011 was het wachten op wat het vervolg van de Fokker G-1 zou brengen.

Auteurs Frits Gerdessen, Karel Kalkman, Willem Vredeling en Cor Oostveen tevens voorzitter van de Stichting

Fokker G-1 stellen de belangstellenden niet teleur. Het boek Jachtkruiser deel 2 vertelt vooral het operationele

verhaal over een van de mooiste vliegtuigontwerpen van Nederlandse bodem. De techniek staat hoofdzakelijk in

deel 1. Het is daarmee een compleet ander boek geworden maar zeker niet minder interessant.

In acht duidelijk gemarkeerde hoofdstukken die prettig lezen, passeren allereerst tijdgenoten van de G-1 de revue

waarvan de P-38 Lightning uiteindelijk de bekendste is geworden. Daarna volgen de mobilisatie, oorlog, capitula-

tie, G-1 bij de Luftwaffe, een ontsnapping, levensloop van alle geproduceerde G-1en en tenslotte wat er overbleef

van de G-1en. Een slotwoord van de voorzitter, enkele bijlagen, Engelse samenvatting en index completeren het

boek.

Qua illustraties hebben de auteurs wederom een onwaarschijnlijke hoeveelheid informatie en fotos weten op te sporen. In die laatste zitten nogal

wat bijzonderheden. Wat de denken bijvoorbeeld van een kleurenopname van een G-1 in Duitse markeringen op het Luftwaffe testvliegveld Rechlin.

Voor Lanasta/Violaero is dit het vierde deel over Fokker-vliegtuigen, na de Fokker C.5 (deel 1), Fokker D.21 en Fokker G-1 (deel1). Volgens Oostveen is

dit tweeluik nu het nieuwe standaardwerk over de Fokker G-1 en is alle op dit moment beschikbare informatie voor altijd vastgelegd. En daarmee is

geen woord teveel gezegd. De stichting kan zich nu verder toeleggen op het volgende doel, de reproductie van een G-1.


LEESWIJZER

Fokker G-1, Jachtkruiser deel 2 met ISBN 978-90-8616-121-8 is geschreven door Frits Gerdessen, Karel Kalkman, Cor Oostveen en

Willem Vredeling en uitgegeven door Violaero, onderdeel van Lanasta in Emmen. De hardback op formaat 22,5 x 28,5 cm telt 256

paginas en is voorzien van Nederlandse taal en met tevens Engelse bijschriften en samenvatting. Het boek is voorzien van ruim

zeven kleuren- en vierhonderd zwart-witfotos, en ruim vijftig zwart-wit en ruim honderd kleurenafbeeldingen. Het boek kost

37,95 en is onder andere te bestellen bij de uitgever. Kijk voor meer informatie op www.lanasta.com.

Martin PBM-5A Mariner Amfibische vliegboot in dienst bij de Marineluchtvaartdienst met ISBN 978-9-081-89365-7, is geschrevendoor drs. Kees Leebeek en uitgegeven door Uitgeverij Geromy BV in Maarssen. De hardback op A4-formaat telt 232 bladzijden voor-

zien van vijftig kleuren- en 160 zwart-witfotos, en op vier paginas zijaanzichten van vliegtuigen in kleur. Het boek kost 42,95. Het

is onder andere voor 6,50 extra (verzendkosten) te bestellen bij de uitgever op www.luchtvaartboeken.nl. Kijk voor meer behoud

van het luchtvaarthistorisch erfgoed ook op www.geromybv.nl.


7/28/2019 KLu-04/05-2013

35/40

JOURNAAL

JOURNAAL

VRAGEN AAN - BEHALVE OVER ADRESWIJZIGINGEN -

OF BIJDRAGEN VOOR DE VLIEGENDE HOLLANDER?

Mail naar [email protected]. Grote fotobestanden

bij voorkeur naar [email protected].

Deadline: iedere eerste maandag van de maand.

Betaaldata salarissen

In 2013 wordt het salaris uiterlijk bijgeschreven op de

eerstvolgende werkdag na 24 juni, 24 juli, 23 augustus,

24 september, 24 oktober, 22 november (inclusief

eindejaarsuitkering) en 20 december.

Meer informatie is verkrijgbaar bij het Dienstencentrum Human

Resources (DCHR) via de startpagina P&O-selfservice, oftelefonisch op *06-733 of 0800-2255733 (vanuit het buitenland

(+31-70-414 33 00), bereikbaar op werkdagen van 8.00 tot

12.00 uur.ADRESWIJZIGINGEN:

ZIE COLOFON OP PAGINA 39


De Nederlandse militaire luchtvaart bestaat in 2013 honderd jaar.

De Koninklijke Luchtmacht is trots dat het luchtwapen in die

eeuw grote veranderingen heeft ondergaan en zich ontwikkelde

van n houten vliegtuig tot een organisatie dat met helikopters,

straaljagers, transportvliegtuigen, maar vooral kundig personeelhet verschil maakt!

In deze 100 jaar heeft u als medewerker toen en/of nu een

onmisbare bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de

militaire luchtvaart. Ik nodig u en uw partner daarom uit voor

de renie en het jubileumfeest op 5 september op de vliegbasis

Gilze-Rijen. De renie en het jubileumfeest zijn bedoeld voor

hen die werkzaam zijn of ooit zijn geweest binnen de militaire

luchtvaart als burger, dienstplichtige, of beroepsmilitair.

Voor meer informatie en aanmelding verwijs ik u naar:

http://www.defensie.nl/luchtmacht/100_jaar_militaire_

luchtvaart/reunie. Let op: ook huidig personeel dient zich aante melden. Inschrijven kan tot uiterlijk 15 juni.

Ik hoop u allen in groten getale te mogen ontmoeten en

begroeten op 5 september!

Commandant Luchtstrijdkrachten

Luitenant-generaal Alexander Schnitger

Voor alle (oud-)medewerkers van de Militaire Luchtvaart

Veteranen die op geen enkele manier toegang hebben

tot internet (ook niet via buren, familie of vrienden)

en zich dus niet kunnen aanmelden, kunnen contact

opnemen met kapitein Dr van Hugten op 076-544 71 34.

Postactieven die op geen enkele wijze toegang hebben

tot internet (ook ni

KLu-04/05-2013

Documents

Transcript of KLu-04/05-2013