Kharapat Gramya Vikas Trust Revised · Page 3 of 10 , ,, , િbW 9 "9 (((( 9 િ 9" 9 િ 9" , ,, ,...

of 10

િનદશન યોજનાિનદશન યોજનાિનદશન યોજનાિનદશન યોજના , , , , ખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટ

સ�ટર ફોર ડવલપમ�ટ ઓ�ટરનિટ�સ ારા સહાિયત અન $વાહ ારા સકિલતસ�ટર ફોર ડવલપમ�ટ ઓ�ટરનિટ�સ ારા સહાિયત અન $વાહ ારા સકિલતસ�ટર ફોર ડવલપમ�ટ ઓ�ટરનિટ�સ ારા સહાિયત અન $વાહ ારા સકિલતસ�ટર ફોર ડવલપમ�ટ ઓ�ટરનિટ�સ ારા સહાિયત અન $વાહ ારા સકિલતે ે ે ે ે ંે ે ે ે ે ંે ે ે ે ે ંે ે ે ે ે ં ,

પીવાના પાણી માટેની િનદશન યોજનાઓપીવાના પાણી માટેની િનદશન યોજનાઓપીવાના પાણી માટેની િનદશન યોજનાઓપીવાના પાણી માટેની િનદશન યોજનાઓ

આલમપરાઆલમપરાઆલમપરાઆલમપરાુુુુ ગામ ગામ ગામ ગામ

તાલકુો દશાડા (પાટડી), િજ�લો સરે�5નગરુ

અમલીકરણઃ પાણી સિમિત, આલમપરાુ

માગદશકઃ ખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટમાગદશકઃ ખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટમાગદશકઃ ખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટમાગદશકઃ ખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટ , , , , આલમપરાઆલમપરાઆલમપરાઆલમપરાુુ ુુ

of 10


પહલીપહલીપહલીપહલીેે ેે નજરનજરનજરનજરેેેે............

ગામ આલમપરાુ , તાલકો ુ દશાડા (પાટડી), િજ�લો સરે�5નગરુ

અમલીકરણ પાણી સિમિત, આલમપરાુ

માગદશક ખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટ, આલમપરાુ

સહયોગ $વાહ, અમદાવાદ

મજંર થયેલ ખચૂ <. ૧,૭૮,૨૪૫

સહયોગ <. ૧,૧૨,૫૩૯

જ<રી લોકફાળો <. ૧૧,૦૧૧

એકH થયેલો લોકફાળો <. ૧૧,૦૧૧ (<. ૬૩૫૦ Jમદાન �વ<પે, <. ૪૬૬૧ રોકડ �વ<પે)

થયેલ ંબાધંકામુ બે કવા અને એક અવેડાન ંસમારકામૂ ુ , પાઇપલાઇન અને �નાનઘાટ

પાણી સિમિતમા ંસQય

સRંયા

િનદશનની સૌથી

નTધપાH વાત

આ તાલકામા ંકદાચ પહલેી જ વારુ , જનાૂ અને પરંપરાગત પીવાના પાણીના

Uોતોન ં ુસમારકામ કરી તેને ફરી ઉપયોગી બનાવવામા ંઆ�યા છે.

િનદશન $િXયા દરિમયાન પાણી સિમિતને ગામના રાજકીય આગેવાનો

અડચણ<પ બ�યા, પરંત Z તે આગેવાનની [ાિતના સQયો પાણી સિમિતમા ંુ

હોવાથી લોકો પોતે પાણી સિમિત સાથે ર\ા. ઉપરાતં, ગામના વડીલો પણ

લોકોને િનદશનન ંમહ]]વ સમ^વવામા ંખબૂ મદદ<પ ર\ા ુ .

of 10


�વૈિbછક સ�થા તથા �વૈિbછક સ�થા તથા �વૈિbછક સ�થા તથા �વૈિbછક સ�થા તથા ંં ંં �થાિનક િ�થિત�થાિનક િ�થિત�થાિનક િ�થિત�થાિનક િ�થિત

ખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટ, , , , આલમપરાઆલમપરાઆલમપરાઆલમપરાુુ ુુ

ખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટ, આલમપરા ુ - સરેુ�5નગર િજ�લાના પાટડી તાલકાના રણકાંુ ઠાનંા

છેવાડાના િવ�તારના ં ૨૦ ગામોમા ં સામિૂહક િવકાસના ં કાય કરતી સ�ંથા છે. સ�ંથાની �થાપના તા. ૨-૬-

૨૦૦૧ના રોજ થઈ છે. સ�ંથાની $વિiઓમાંૃ િશkણ, આરોlય, પાણી, ર�તા, રોજગારી, જળ-જમીન-વનીકરણ

તેમ જ લોક^ગિત અને મિહલા િવકાસૃ ની $વિiઓનો સમાવેશ થાયૃ છે. સ�ંથા ારા ભકંૂપ અને દકાળ Zવી ુ

આફતોનો સામનો કરવા રોજગારી, પીવાના પાણી, ઘાસચારો તથા �વરોજગારીને લગતા કાયpમો હાથ

ધરવામા ંઆ�યા છે.

આ િવ�તારમા ંપાણીનો $q

પાટડી તાલકાનોુ રણકાઠંાને અડીને આવેલો િવ�તાર 'કbછન ં ુ નાન ં ુ રણ' ખારાપાટ િવ�તાર તરીકે

ઓળખાય છે. જમીનન ં ુઉપલં ુપડ ખારાશવાsં છે. અહt મીઠં પકવવામા ંઆવેુ છે. જમીનમા ં૩૦૦ vટ સધુી

ખારું પાણી છે. દર Hણ, ચાર વષમા ંએક વષ દકાળુ પડે છે. Zથી પીવાના પાણીનો $q ખબૂ જ િવકટ છે.

પાણી મળે છે, પરંત ખાુ રું પાણી. અહt િપયતની કોઈ સિવધા નથીુ . પાણી ખારું હોઈ જમીન બગડે છે. �થાિનક

લોકોએ આવ ંપાણી પીવ ંપડે છે તેથી અહtુ ુ પથરી અને સાધંાના દખાવા Zવા રોગો મોટા $માણમાંુ જોવા

મળે છે. ઉનાળાના સમયે દર વષy રણકાઠંાના ંગામોમા ંસરકાર ારા ટે�કરથી પાણી પહTચાડવામા ંઆવે છે.

જમીનના તળમા ં ૯૦૦થી ૧૦૦૦ vટ zડાઈવાળા ટ{બૂવેલમા ં મીઠંુ પાણી જોવા મળે છે. આ િવ�તારમા ં

કાયમી ધોરણે �વbછતા અને પીવાના પાણીનો $q છે.

સામાિજક અને આિથ|ક િ�થિત

પાટડી તાલકાના િવ�તારનાંુ ગામોમા ં િવિવધ [ાિતના લોકો વસવાટ કરે છે. Zમા ં પટેલ, કોળી,

દરબાર, ભરવાડ, રબારી, વાિ�મકી, દિલત અને વાળંદ, બ^ણીયા [ાિતનો સમાવેશ થાય છે. સામાિજક રીતે

[ાિતમા ંઅસમાનતા વધારે જોવા મળે છે. િશkણન ં ુ$માણ ખબૂ જ ઓ~ ંહોઈ �ધJ�ધા, વહમેો, કિરવાજોુ ,

of 10


લાજ કાઢવાની $થા વષ�થી ચાલી આવે છે. પરંપરાગત �યવસાય અને િરવાજોમા ંકાઈં ખાસ ફરફાર થયો ે

નથી.

જમીનદારો તેમ જ શાહકારો ારા ુ મજરૂ વગના કોળી અને દિલત [ાિતના લોકોન ં ુશોષણ થાય છે.

દિલત, કોળી [ાિતના લોકોનો મRય ુ $q રોજગારી મેળવવાનો છે. આ સમદુાય મીઠંુ પકવવાના ં અને

ખેતમજરીના કામો કરે છેૂ . મજરોૂ ને ઓછા વેતનમા ંવધારે કામ કરવ ંપડે ુ છે. Zથી કટંુ ુબન ં ુભરણ પોષણ થત ં ુ

નથી. પિરણામે િશkણ લઈ શકતા નથી. Zથી સામાિજક અને માનિસક િવકાસ અટકી ^ય છે.

અપરૂતા વરસાદના લીધે બારેમાસ રોજગારી મળતી નથી. Hણ, ચાર માસ રોજગારી મેળવી કુંટુંબ

સાથે �થળાતંર કરી જનાગઢૂ , ખેડા, સરતુ , મહસેાણા કુંટુંબ સાથે નીકળી ^ય છે. Zથી બાળકોન ં ુિશkણ પણ

બગડે છે. રા�ય સરકાર ારા વષ� પહલેા ંસરે�5નગર ુ િજ�લો પછાત ^હરે કરવામા ંઆ�યો છે.

િનિનિનિનદદદદશશશશનનો હતે અને સમજનનો હતે અને સમજનનો હતે અને સમજનનો હતે અને સમજુુુુ

િનદશન �તગત ગામના જના અને પરં ૂ પરાગત પાણીના Uોતોન ં ુરીપેરtગ કામ તેમ જ પીવા માટે

પાણીની પાઈપલાઈન નાખવાન ં ુકાય હાથ ધરવામાં આ�ય ં.ુ Zના હતે ુનીચે મજબ હુ તા:

• �થાિનક લોકોને �વbછ અને પરૂત ં ુપીવાન ં ુપાણી મળી રહ ે

• સૌને માટે પીવાન ં ુપાણી - િવકે�5ીત પીવાના પાણીની યોજના ઊભી થાય

• �થાિનક લોકો ારા કાયXમન ં ુઆયોજન અને અમલીકરણ કરવામા ંઆવે

• �થાિનક લોકોની ભાગીદારીથી તેમનામા ંપોતીકાપણાની ભાવના ઊભી થાય

• લોકો પીવાના પાણીન ં ુમ�ૂચ સમZ, ^ગિત આવેૃ અને �વાવલબંી બને

• �થાિનક Uોતોનો િવકાસ થાય, પીવાના પાણી �ગે સમજ ઊભી થાય

• મિહલા ભાગીદારી, લોકભાગીદારીથી કાયX મ ારા દાખલા <પ ઉદાહરણ પરુંૂ પાડવ ં ુ

• લોકોની યોજના, લોકો ારા અમલીકરણ, લોકો ારા સભંાળ લેવાય તેવ ં,ુ લાબંા ગાળાન ં ુટકાઉ

�ચવ�થાપન ઊભં ુ કરવ ં.ુ

િનદશનની િનદશનની િનદશનની િનદશનની $િXયા$િXયા$િXયા$િXયા ખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટ, આલમપરા ારા ગામની સિમિતઓ Zવી કે �ામસિમિતુ , યવા સંુ ગઠન,

મિહલા �વસહાચ જથૂ , સાથે કાયXમ � તગત મીિટંગોન ં ુઆયોજન કરવામા ંઆ�ય ં.ુ Zમા ંગામમા ંપીવાના

પાણીના $q તથા ભૌિતક કામોની ચચા કરવામાં આવી. ]યાર બાદ નીચે મજબની $િXયાઓ કરવામા ંઆવીઃુ

• [ાિત $માણે, ફિળચા મજબ $િતિનિધુ , મિહલા ભાગીદારી સાથે પાણી સિમિતની રચના અને

બહાલી

• ગામના સામિૂહક િવચારવાળા ંકામોન ં ુસિમિત ારા આયોજન

• ભૌિતક કામોની પસદંગી, જના ૂ Uોતોન ં ુસમારકામ, નવી પાઈપલાઈન નાખવાન ં ુકામ

• કામોની વહ�ચણી, જવાબદારી અને અમલીકરણ

• પાણી સિમિત માટે $ેરણા $વાસ, તાલીમ

• દર માસે પાણી સિમિતની મીિટંગ, ઠરાવ, કામન ં ુઆયોજન, િહસાબો તથા વિહવટી પારદશકતા

• કામગીરી �તગત સમદાય સાથે ચચા ુ , ઠરાવ અને બહાલી

of 10


િનદશન કાયXમ �તગત ઉપરોpત $િXયા તથા તબ�ાવાર કાયXમન ં ુઅમલીકરણ કરવા �ગેના

માપદંડો રાખવામા ંઆ�યા હતા. Zમા ંનીચે મજબનાંુ કામ કરવા �ગે સામિૂહક િનણય લેવામાં આ�યો.

• સામિૂહક કવાૂ તેમ જ તળાવન ંસમારકામુ

• ગટરલાઈનન ં ુરીપેરtગન ં ુકામ

• મિહલા �નાનઘરન ંસમારકામુ

• પી.વી.સી. પાઈપલાઈન નાખવાન ું કામ

• અવાડાન ંસમારકામુ

• પાણી સિમિતને તાલીમ, માગદશન કાયXમ .

અડચણોઅડચણોઅડચણોઅડચણો

ગામમા ં િનદશન દરિમયાન પાણી સિમિતએ રાજકીય અડચણોનો સામનો કરવો પડયો . Zમ કે

ગામના અમક રાજકારણી માથાભારે ત]વો ારા િવkેપો થયાુ , જોકે તેઓની [ાિતના $િતિનિધ ારા �થાિનક

પિરિ�થિતને �યાનમા ંરાખી લોકોની સામિૂહક જવાબદારી અને સાચી $િXયા અનસારુ $િતભાવો મળતા ર\ા.

ઉપરાતં, ગામના વડીલો મદદે આ�યા. આ કામ �યિpતગત નહt, પણ સૌન ંછેુ , તેથી સૌએ સહકાર આપવો

ર\ો એવી વડીલોની સમ^વટ અને દેખરેખને કારણે કામ સરળ બ�ય ં.ુ

ઉપરાતં, ગામલોકોના ારા થયેલા કામના આયોજન પછીથી પચંાયત ારા અવાડાન ં સમારકામ ુ

તેમ જ ગટરલાઈનન ં ુ કામ કરવામા ંઆ�ય ં.ુ Z િનદશન કાયXમ શ < થતા ં પહલેા પણૂ થય ં ુ હત ં.ુ Z �ગે

પચંાયત અને રાજકીય લોકો ારા મહદ �શે તકરાર થતી રહી.

િનદશનનો ભૌિતક દિનદશનનો ભૌિતક દિનદશનનો ભૌિતક દિનદશનનો ભૌિતક દ ૃૃ ૃૃ િ�ટકોણિ�ટકોણિ�ટકોણિ�ટકોણ ગામમા ંપીવાના પાણીના Uોતો, છે�લા ંપદંર વષથી િબલકલ િબ�માર િ�થિતમા ં હતાુ . આ કારણે

બહનેોને પીવાન ં ુ પાણી મેળવવામા ં તેમ જ �હાવા-ધોવા �ગેની ખબૂ જ મ�ુકેલી હતી. િનદશન કાયXમ

�તગત મિહલા ઓના $િતિનિધ]વ અને આગેવાની સાથે, આયોજન મજબ દેખરેખ ુ કરવાન ં ુકાય હાથ ધરાય ં ુ

તેના ં �પ�ટ પિરણામો મ�યા ં છે. કવા તથા તળાવન ંસમારકામ થવાથીૂ ુ , પીવાના પાણી માટેની ૧૬૦૦ vટ

લાબંી પાઈપલાઈનથી દરેક ઘરને પરૂત ં ુ પાણી મળે છે. Z �યવ�થા લાબંા ગાળા સધી ટકી રહશેેુ .

પાણીવેરામાથંી સમારકામ શ� બનશે.

નવીનતાનવીનતાનવીનતાનવીનતા

પાટડી તાલકામાંુ આ રીતે જના અને પરંૂ પરાગત પીવાના પાણીના Uોતોન ં ુસમારકામ કરી તેને ફરી

ઉપયોગી બનાવવાનો આ લગભગ પહલેો દાખલો છે.

નવા કામોના આયોજનમા ં ગામમા ં દબાણ અને જlયાના અભાવથી ઘણા ં કામો શ� થતા ં નથી.

�યારે આ કામમા ં$ારંિભક મ�કેલીઓને બાદ કરતા ંુ સરળતાથી લોકો સમજણપવૂક જોડાયા, બી^ કોઈ $q

ઊભા ન થયા તેમ જ ઓછા સમયમા,ં ઓછા ખચમાં કાયXમ પણૂ થઈ શ�ો.

of 10


��કચરોની િનભાવણી માટે �થાિનક kમતા��કચરોની િનભાવણી માટે �થાિનક kમતા��કચરોની િનભાવણી માટે �થાિનક kમતા��કચરોની િનભાવણી માટે �થાિનક kમતા

ખારાપાટ �ા�ય િવકાસ ��ટ, આલમપરાુ ારા $વાહના સહયોગથી િનદશન કાયXમ �તગત

ગામની પાણી સિમિતની રચના થયેલ છે. આ સિમિત નવી �યવ�થાની જવાબદારી સભંાળી શકે તે માટે તેને

સkમ બનાવવામા ંઆવી છે. $વાહના સQયો ારા મલાકાત ુ દરિમયાન સQયોને <બ< તાલીમ માગદશન

આપેલ છે. િનદશના પિરણામે ગામમા ં પાણીની Z નવી �યવ�થા ઊભી થઈ છે તેની મિહલાઓ ારા

તકેદારી અને સારસભંાળ લેવાય છે. પાણી સિમિત ારા Z વેરો લેવામા ંઆવે છે. તેમાથંી લાબંા ગાળા સધીન ંુ ુ

�યવ�થાપન જળવાઈ રહશેે.

પાણીની પાણીની પાણીની પાણીની ઉપલ�ધતા અને ગણવiા ઉપર અસરઉપલ�ધતા અને ગણવiા ઉપર અસરઉપલ�ધતા અને ગણવiા ઉપર અસરઉપલ�ધતા અને ગણવiા ઉપર અસરુુુુ

આલમપરા ગામમાંુ પીવાના િનદશન કાયXમ � તગત દરેક કટં ુ ુબને સમાન, પરૂત ં,ુઅને શ� ુ પીવાન ં ુ

પાણી મળી રહશેે. તેમ જ વરસાદન ં ુપાણી ચોમાસા અને િશયાળાની ઋતમાંુ ઉપયોગી થશે. ગણવiા બાબતે ુ

પચંાયતની ઓવરહડે ટાકંીમાથંી પાઈપલાઈન ારા પરૂા ગામને પાણી મળે છે Zથી પાણી સિમિત ારા

િનયિમત સફાઈ તેમ જ pલોરીન ટીકડી નાખંી પાણીના શ�ીુ કરણ �ગેના કાયXમો હાથ ધરાશે .

પયાવરપયાવરપયાવરપયાવર ણ �વણ �વણ �વણ �વbછતા અને આરોlય ઉપર અસરbછતા અને આરોlય ઉપર અસરbછતા અને આરોlય ઉપર અસરbછતા અને આરોlય ઉપર અસર

આલમપરા ગામના િનુ દશન કાયXમ � તગત જના અને અવાવર ગં ૂ ુ દકીવાળા તટૂી ગયેલા

��કચરોન ં ુ સમારકામ થતા ં ગદંકી બધં થઈ ગઈ છે. કવાની આજબાજ ઉકરડા અને ગંૂ ુ ુ દકી દર કરીૂ ,

સફાઈકામ થય ં ુછે. ગદંકીનો $q અટ�ો છે. Z ફિળયા િવ�તારમા ંપાણીની પાઈપલાઈન ન હતી તે ફિળયા

િવ�તારના લોકોને બહાર પાણી ભરવા જવ ં ુપડત ં ુહત ં.ુ તેમને ઘેર બેઠા ંપાણી મળી રહશેે. સમયનો બચાવ

થશે, સમયે કામ કરવા જઈ શકશે. શારીિરક, માનિસક તકલીફમાથંી �ટકારો મળશે. ગામના પીવાના

પાણીમા ંટી.ડી.એસ.ન ં ુ(કલ ઓગળેલા kારોુ ) $માણ વધ ુજોવા મ�ય ં ુછે Z �ગે પચંાયત અને પાણી સિમિત

ારા તાલકા �તરે રુ જૂઆતો કરવામા ંઆવી છે. પીવાના પાણીના $qે પાણી સિમિત સતત ^ગતૃ અને

કાયશીલ રહશેે તેવી અપેkા છે.

of 10


િનદશનનો િનદશનનો િનદશનનો િનદશનનો આિથ|ક અન નાણાકીય આિથ|ક અન નાણાકીય આિથ|ક અન નાણાકીય આિથ|ક અન નાણાકીય ેે ેે દદદદૃૃૃૃિ�ટકોણિ�ટકોણિ�ટકોણિ�ટકોણ પીવાના શ�ુ અને પરૂતા પાણી માટે લોકો �વાવલબંી થાય હતેસર િનુ દશન કાયXમ � તગત

�થાિનક પિરિ�થિતને �યાનમા ં લઈ કાયXમન ં ુ આયોજન થય ં ુ હોવાથી પીવાના પાણીની સમ� �યવ�થા

આિથ|ક રીતે ટકાઉ બની છે.

કાયXકાયXકાયXકાયX મમાંમમાંમમાંમમા ં જજજજુુુુદા જદા ઘટકોનો ખચદા જદા ઘટકોનો ખચદા જદા ઘટકોનો ખચદા જદા ઘટકોનો ખચુુુુ

સામિૂહક કવાૂ ન ંસમારકામુ <. ૧૪૦૫૭.૦૦

મિહલા �નાનઘરન ંસમારકામુ <. ૧૦૪૦૩.૦૦

પી.વી.સી. પાઈપલાઈન <. ૪૯૧૯૩.૦૦

કવાૂ ન ંસમારકામુ <. ૧૬૫૪૦.૦૦

ગટર લાઈનન ંસમારકામુ <. ૬૫૦.૦૦

સામાિજક $િXયાઓ <. ૧૨૩૩૯.૦૦

વહીવટી ખચ <. ૬૯૩૧.૦૦

કલુ <. ૧,૧૦,૧૧૩.૦૦

ગામની પાણી સિમિત ારા દર મિહને કટંુ ુબ દીઠ પાણી વેરો લેવામા ંઆવે છે. Z એકH થયેલ

ભડંોળ પાણી સિમિતના એકાઉ�ટમા ં જમા કરવામા ં આવે છે. ભિવ�યમા ં ��કચરની કામગીરી સદંભy આ

રકમનો ઉપયોગ સામિૂહક િનણય લઈ શpશે .

િનદશનનો સામાિજક દિ�ટકોણિનદશનનો સામાિજક દિ�ટકોણિનદશનનો સામાિજક દિ�ટકોણિનદશનનો સામાિજક દિ�ટકોણ ૃૃ ૃૃ

સૌના સિહયારા િનણયસૌના સિહયારા િનણયસૌના સિહયારા િનણયસૌના સિહયારા િનણય

ગામા ંિનદશન $િXયા દરિમયાન , પહલેેથી આ

કામમા ં ગામના દરેક વગ� સકંળાય તે માટે $યાસો

કરવામા ંઆ�યા. િનદશન કાયXમ શ< કરતા ં પહલેેથી

ગામના ં યવા જથોુ ૂ , સગંઠનો, મિહલા જથોૂ તેમ જ

�ામજનો અને પચંાયત કારોબારી સQયો સાથે િવ�તત ૃ

ચચાઓ કરવામા ંઆવી હતી . પીવાના પાણીની મ�કેલી ુ

સામે કેવા ં કામ કરવા ં જોઈએ Zથી લાબંાગાળા સધુી

કાયમી ધોરણે પીવાના પાણીનો $q હલ થઈ શકે અને

ગામના દરેક લોકોને પીવાન ં ુશ�ુ પરત ંુ ુપાણી મળી શકે,

તેમા ંકેવા ��કચરો હોવા ંજોઈએ, લોકોની ભિૂમકા શં ુહોય, લોકફાળો કેટલો અને કેવી રીતે લઈ શકાય, વગેરે

બાબતે ગામના વડીલો, તલાટી, સરપચં અને ગામના ફળીયા મજબ આુ ગેવાનો સાથે ચચા કરી સવાનમતે ુ

િનણયો લેવાયા હતા.

of 10


સૌની સહભાિગતાસૌની સહભાિગતાસૌની સહભાિગતાસૌની સહભાિગતા

પીવાના પાણીનો $q પરૂા ગામનો હોઈ, તેમ જ આ કાયXન ંમાળખ ંપણ સામિૂહક હોવાથી તેમા ં ુ ુ

ઘણે �શે સૌની સમાન ભાગીદારી જોવા મળી. લોકસમદાયમાંુ થી જદી જદી [ાિતના લોકોનો પાણી સિમિતમાંુ ુ

ફિળયા $માણે સમાવેશ થયેલો છે. ઉપરાતં પીવાન ં ુપાણી, એ બહનેોનો મRય ુ $q હોઈ લોકભાગીદારી સાથે

મિહલાઓની આગેવાનીને $ો]સાહન આપી, તેમના િવચારને $ાધા�ય આપવામા ં આ�ય ં છેુ . કાયXમની

શ<આતથી �ત સધી લોકફાળો ઉઘરાવવોુ , બ�કમા ંમકૂવો, િહસાબો રાખવા, સાધનસામ�ીની ^ળવણી કરવી,

યોlય વપરાશ તેમ જ કામગીરી �તગત ગણવiાનીુ કાળ� રાખવી દરેક બાબતોમા ંલોકભાગીદારી શ�

બની છે.

ઉપરાતં Jમદાન અને િનણાયક ભિૂમકામાં દરેક નાગિરકનો ફાળો હતો. ગામના [ાિત મજબ ફુ િળયા

$માણે પાણી સિમિતના સQયો ારા કટંુ ુબદીઠ લોકફાળો લેવામા ંઆ�યો હતો. કટંુ ુબદીઠ ૫૦ <િપયા ન�ી

કરાયા હતા, પણ ઘણા ંકટંુ ુબો તરફથી ૧૦૦ <િપયા પણ ફાળા તરીકે મળેલ છે. વડીલો ારા સતત દેખરેખ

રાખવામા ંઆવી છે.

$શાસન અન સ$શાસન અન સ$શાસન અન સ$શાસન અન સે ંે ંે ંે �ંથા�થા�થા�થાકીય માળખકીય માળખકીય માળખકીય માળખુંુ ંુ ંુ ં િનદશનની $િXયાન ં આયોજન એ રીતે કરવામા ં આ�ય ં હત ં ુ ુ ,ુ Zથી આ કાયXમ હઠેળ તો

લોકભાગીદારીથી કામ થાય જ, પણ લાબંા ગાળા સધી તેની ^ળવણી થાય અને અ�ય કામોમા ંપણ લોકો ુ

િવકેિ�5ત અને સિહયારી �યવ�થાઓ ઊભી કરતા થાય. આ માટે યોlય $શાસન અને સ�ંથાકીય માળખ ંઊભ ંુ ુ

થાય તેવા $યાસો કરવામા ંઆ�યા છે. Zમ કે, પાણી સિમતની રચના માટે નીચે મજબનાુ માપદંડો ન�ી

કરવામા ંઆ�યા હતાઃ

પાણી સિમિતના સQયપદ માટેનો માપદંડ

• પાણી સિમિતનો સQય ભણેલો હોવો જોઈએ.

• સમાજના બધી જ [ાિતના લોકોને આવરી લેવા.

• વધારેમા ંવધારે બહનેોની ભાગીદારી.

• ગરીબ વિંચત સમદાયના $િતિનિધને $ાધા�યુ .

of 10


પાણી સિમિતની ભિૂમકાની �પ�ટતા

• �થાિનક પિરિ�થિતનો અQયાસ કરવો

• દરેક સQય જવાબદારીન ં ુસિXય પાલન કરે તેવ ં ુવાતાવરણ ઊભં ુકરવ ં ુ

• ગામલોકોને કાયpમ � તગત જ <રી માિહતી આપવી, ^ગત કરવાૃ

• ગામના લોકોના િવચારોને �યાનમા ંરાખી આયોજન કરવ ં ુ

• સરકારની પીવાના પાણીની યોજનાઓ �ગે માિહતી આપી લોકો સધી પહTચાુ ડવી

• પાણી સિમિત ારા લોકફાળો ઉઘરાવવો, યોlય રીતે ઉપયોગ કરવો

• પાણીની સમાન વહ�ચણી થાય તેવા $ય]નો કરવા

• ગામમા ંપીવાના પાણીની યોજના લાવી તેન ં ુઅમલીકરણ કરવ ં ુ

• �ટોક રિજ�ટર રાખવા,ં ^ળવવા ં

• મિહલા ભાગીદારીવાળા સગંઠનો ઊભા ંકરવા ં

• ગામની સિમિત ારા મીિટંગ અને કામોન ં ુમ�ૂયાકંન કરવ ં ુ

• પાણી સિમિત ારા થયેલા ંકામોના ખચની િવગતો ^હરેમા ંમકવીુ .

$વાહ સ�ંથા ારા ટેકિનકલ તેમ જ સામાિજક પાસાઓની માિહતી પાણી સિમિતના સQયોને

આપવામા ંઆવી. ટેકિનકલ સહયોગ ારા ��કચર ટકાઉ બને તે �ગે �યાન દોરી કાયXમ ચલાવવામાં

આ�યો. પાણી સિમિત વધ કાયkમ બને તે હતેસર સંુ ુ �થા ારા અ�ય પાણી સિમિતના સQયો સાથે ચચા

માગદશન � ગે $ેરણા $વાસન ં ુઆયોજન કરવામા ંઆ�ય ં ુહત ં.ુ

સ�ંથા ારા $યાસો સ�ંથા ારા $યાસો સ�ંથા ારા $યાસો સ�ંથા ારા $યાસો

સ�ંથા ારા $વાહના સહયોગથી પીવાના શ�ુ પાણીના િનદશન કાયXમ � તગત તબ �ાવાર નીચે

મજબની ુ મીિટંગો રાખવામા ંઆવી હતી.

• પાણી સિમિતના સQયો સાથે ૧૦ મીિટંગ

• યવા સંુ ગઠન સાથે ૨ મીિટંગ

• મિહલા બચત જથૂ સાથે ૩ મીિટંગ

• પચંાયત કારોબારી સાથે ૩ મીિટંગ

• [ાિત-ફિળયા મજબુ ૬ મીિટંગ

• પાણી સિમિતનો $ેરણા $વાસ ૧ $વાસ

• જથૂ મા ંસામિૂહક મીિટંગ ૩ મીિટંગ

સઘંષ િનવારણન ં ુમાળખ ં ુ

• પાણી સિમિતના સQયોને સવy સiા તથા નાણાકીય પારદિશ|તાનો આ�હ.

• સરપચં, ઉપસરપચં, આગેવાનોનો પાણી સિમિતમા ંસમાવેશ.

• [ાિત-ફિળયા મજબ $િતિનિધ]વુ , �થાિનક સગંઠનો, મિહલાઓનો સમાવેશ.

of 10


નીનીનીનીિત િવષયક િહમાયતિત િવષયક િહમાયતિત િવષયક િહમાયતિત િવષયક િહમાયત આ ગામમા ંિનદશન દરિમયાન થયેલી સામાિજક $િXયાઓ તથા ભૌિતક કામગીરીના �તે િવકેિ�5ત �યવ�થા

માટે નીચેની બાબતોન ંમહ]]વ �પ�ટ થાય છેઃુ

• સામિૂહક લોકભાગીદારીવાsં કાય એ સૌન ંકામ છે તેવ ંભાવના ઊભી કરવીુ ુ . લોકો ારા, લોકોના

િવચાર સાથે આયોજન અને અમલીકરણ કરવ ંતથા િવ�ાસ ઊભો કરવોુ

• નાણાકીય િહસાબોમા ંપારદશકતા ^ળવવી

• પીવાના શ�ુ પાણી �ગે ચળવળ તેમ જ અ�ય જlયાએ પીવાના પાણીના સદંભy માિહતી અને

માગદશન આપવ ં ુ

• ભૌિતક કામોન ં ુ મેનેજમે�ટ, વહીવટી માળખ ં ુ તેમ જ લોકસમદાય સાથે લોકોના િવચારોને ુ

સામિૂહક રીતે $�થાિપત કરવા

• પીવાના પાણીના મ�ુે લોક^ગિત કેળવવા ઘણા બધા મ�ાઓન ંૃ ુ ુિશkણ મેળવવ ં ુ

સ�ંથાના મતે, આ રીતે ફરી કામ કરવાની તક મળે તો નીચેના મ�ાઓ પર �યાન આપવ ંજ<રી ુ ુ

લાગે છેઃ

• સમારકામ કે નવા બાધંકામ માટે માટે સૌથી પહલેા ંલોકોને સાથે રાખી, િન�ણાત એિ�જનીયર

ારા માપ લઈ ખચનો પાકો �દાજ મેળવવો જોઈએ

• ગામની �થાિનક વ�તીને �યાનમા ં રાખી દસ વષ પછીની વ�તીનો �દાજ મકૂીને તે મજબુ

પીવાના પાણીની �યવ�થાન ંઆયોજન કરવ ંુ ુ

• કામગીરીમા ંઝડપ અને ગણવiા સધરે તે �ુ ુ તગત સારા કશળ તાલીમ પામેલા કારીગરોુ ની

મદદ લેવી જોઈએ

• અ�ય ગામ, સ�ંથાઓ તથા સરકારી તHં સમk આ િનદશનની માિહતી પહTચે તે માટે વધમા ં ુ

વધ $યાસો કરવા જોઈએુ .

વધ માિહતી માટે સપંકુ : $વાહ મ�ય�થ કાયાલય$વાહ મ�ય�થ કાયાલય$વાહ મ�ય�થ કાયાલય$વાહ મ�ય�થ કાયાલય

�-૨, રkા એપાટમે�ટ , ૨૦૦, આઝાદ સોસાયટી, પોિલટેકિનક રોડ, �બાવાડી, અમદાવાદ - ૧૫

ફોનઃ ૦૭૯-૨૬૭૬ ૨૫૯૦, ૨૬૭૬ ૩૯૮૪ E-mail: [email protected], Website: www.pravah-gujarat.org

Kharapat Gramya Vikas Trust Revised · Page 3 of 10 , ,, , િbW 9 "9 (((( 9 િ 9" 9 િ 9" , ,, ,...

Documents

Transcript of Kharapat Gramya Vikas Trust Revised · Page 3 of 10 , ,, , િbW 9 "9 (((( 9 િ 9" 9 િ 9" , ,, ,...