Karl Popper Policy

U ovom dijelu bavićemo se strategijama i načinima konstruisanja slučajeva u

Karl Poper formatu koji podrazumijeva i plan. KPP je kao takav prisutan na

veoma važnim međunarodnim debatnim takmičenjima.

U ovom formatu se raspravlja o vrijednostima, ali se i pokušava osmisliti

konkretan plan za njihovu realizaciju. Vrijednosna debata i hronološki i

smisaono prethodi akcionoj. To je odraz potrebe da se utvrđene vrijednosti

jednog društvenog sistema pretoče u zakone, praktičnu politiku, da se aktuelizuju.

Teze ovog formata obično sadrže riječ should (treba) koja upućuje na

djelanje, potrebu za određenim planom.

Elementi o kojima smo govorili sastavni su dio Karl Popper Planske debate:

definicija, kriterijum i argumenti, tako da sve principe ovih elemenata strukture o

kojima smo govorili možemo primijeniti kada debatujemo ovaj format. Iz tog

razloga u ovom dijelu bavićemo se strategijama (strategy) izgradnje slučajeva

(CASE) koje moraju odgovarati specifičnim zadacima afirmativnog i negativnog

tima. Pod izgradnjom slučaja u KPP formatu podrazujmeva se izgradnja

koherentne, logički usklađene cjeline koja sadrži razloge, motive, potrebu, i plan

djelanja predloženog u rezoluciji.

Afirmacijska strategija

Afirmativna strana u debati je ona koja podržava interpretaciju date rezolucije.

Značaj afirmativne strane je u tome što ona praktično određuje čitav tok debate,

negacija je dužna da se osvrće na ono što afrirmacija izloži. Iz tog razloga od

pristupa afirmativnom slučaju često zavisi i kvalitet same debate – debata sa

lošom argumentacijskom linijom afirmacije osuđena je na slab kvalitet.

Afirmativni mora izneti teret dokaza (burden of proof), odnosno ima

obavezu da dokaže, argumentuje tvrdnju ili predlog sadržan u rezoluciji.

A. Zadaci afirmativne ekipe

Osnovni zadatak: dokazati tezu

Univerzalni model: (za sve formate):

1. interpretirati tezu (definisati smisao teze ili ključne riječi u njoj)

2. poštovati i opravdati kriterijum

3. dati argumente koji brane tezu, u saglasnosti su sa definicijama i

kriterijumom

4. pobiti argumente negacijske ekipe

5. braniti svoje argumente od napada negacije

B. Struktura argumentacijske linije u KPP-u je slična onoj koju smo

opisali u osnovnim elementima debate. Ipak postoje dva dodatna elementa

(identifikacija problema i plan) koji su svojstveni planskim debatama. Zato

ćemo u daljem tekstu dati strukturu afirmativnog slučaja sa integrisanim

elementima planske debate, što jeste struktura KPP formata.

1. definicije

2. identifikacija problema

3. kriterijum

4. glavni argumenti

podargumenti

potkrepe, dokazi, primjeri, citati, logički izvodi…

5. plan

6. benefiti

1. definicija Zadatak afirmativnog, kako smo naveli, jeste da odbrani jednu liniju

mišljenja, odnosno iznese argumente u prilog tezi koju zastupa. Zato je

neophodno da afirmativni na početku prvog govora jasno definiše pojmove

kojima će rukovoditi, kao bi ograničio polje na kojem će se debata voditi.

Obično se definišu ključni pojmovi, manje poznate reči i nosilac akcije, tj. akter

(osoba, institucija, organizacija) zadužena za sprovođenje plana (ukratko,

odgovori na pitanja KO, ŠTA, KOME).

2. identifikacija problema Obično je afirmativni tim taj koji se zalaže za promjenu statusa quo – stanja

kakvo je u sadašnjem momentu. Potrebi za promjenom priključuje plan, način na

koji bi se taj problem mogao riješiti.

U vrijednosnim debatama (npr. Karl Popper) debateri samo argumentuju

zašto je potrebno mijenjati sadašnje stanje i ne moraju da iznose nikakav plan.

Problem se mora jasno označiti i istaći njegova relevantnost.

Afirmativni tim može izdvojiti jedan problem ali on mora biti dovoljno

opšti (ne mora biti univerzalan) i mora biti primjeren tezi.

2/1. identifikacija uzroka Kada se ukaže na problem, na njegovu prirodu i značaj, afirmativni tim

mora predstaviti uzrok datog problema. Mora pokazati da, ili postojeća strategija

nije adekvatna da riješi problem ili da postoji manjak akcije da se problem riješi.

Afirmativni tim mora pokazati da ukoliko se ne primjeni nova politika (strategija)

da će negativna situacija opstati.

3. kriterijum (ne mora se posebno navoditi)

Kriterijum je vrednost svedena na nešto merljivo, kojom afirmativni obrazlaže svoj stav u

debati, odnosno određuje poželjnost/uspješnost svog plana (predloga). Kriterijum određuje odabir

argumenata u slučaju, odnosno, argumenti koji će biti upotrebljeni treba da doprinose ostvarenju

vrijednosti formulisane u kriterijumu. Dakle, sve mora biti povezano (linked) i sve mora da se

odnosi prema postojećem problemu.

4. argumenti (ne moraju se posebno navoditi)

Argumenti su tvrdnje na osnovu kojih A tim zastupa tezu. Iako broj argumenata nije

ograničen obično se kontruišu dva-tri koherentna argumenta koji moraju da odgovore na sljedeća

pitanja:

zašto je predlog afirmativnog relevantan za rešenje datog problema, zašto je problem

značajan (važnost-significance)

zašto je problem neodvojiv od trenutne situacije, odnosno zašto je predlog afirmativnog

neophodan za rešenje datog problema (inherencija-inherency)

kako je predlog afirmativnog jedino usjpešno rješenje datog problema (rješivost-

solvency)

koji su nedostaci statusa quo (zašto je neophodan afirmativni predlog)

koje su prednosti koje dobijamo sprovođenjem afirmativnog predloga (advantages)

5. plan Plan se odnosi na način rješavanja problema koji je afirmativni

identifikovao. Iznošenje plana obično podrazumjeva odgovore na praktična

pitanja kako će isti biti realizovan. Plan mora biti jasan, detaljno razrađen,

uvjerljiv. Pravilo je da što je složeniji problem da mu utoliko odgovara složeniji,

komleksniji i razrađeniji plan.

Plan mora da odgovori na nekoliko strukturnih pitanja:

Ko

...će

implementirati

plan?

institucija, organ vlasti,

osoba, NGO...

Šta ...će se desiti po

planu?

koji su koraci u

sprovođenju plan, ovaj

dio treba izložiti

hronološki – step by step

Kako

...će plan biti

ostvaren?

Realno prikazati moguće

prepreke u realizaciji

plana i način na koji se

one mogu prevazići

Koliko ...sve to košta?

koliko promjena iziskuje

sredstava, ne mora se

izlagati detaljan budžet

6. benefiti - prednosti (advantages) Afirmativni tim mora da pokaže da predstavljeni plan ima prednosti u odnosu

na postojeće stanje (status quo). Ne treba zaboraviti da svaka promjena sa sobom

nosi određenu cijenu (cost): zahtijeva određeni napor, administraciju, finansije i

sl. Afirmacija mora pokazati da su prednosti koje plan donosi, uprkos cijeni bolja

mogućnost od status quo-a.

Negacijske strategije

Stvar kod negativnog tima je u KPP formatu donekle složenija. N tim ne zna

za koji problem i kakav plan se odlučila afirmacija, te stoga ne može kao u

običnom KP formatu, koji je vrijednosna debata, pretpostaviti univerzalne

argumente afirmacija i imati pripremljene svoje.

To ne znači da je pozicija negativnog neuporedivo teža od uloge afirmacije.

Priprema i jednog i drugog tima iziskuje identifikovanje velikog broja problema

vezanih za temu o kojoj se govori u rezoluciji.

Da bi negativni tim pobijedio dovoljno je da obori samo jedan od elemenata

strukture policy debate: problem, uzrok, plan ili neke od elemenata plana.

Osnovni zadatak: obezbjeđivanje sukoba

OBARANJE AFIRMATIVNOG SLUČAJA:

osporavanje definicije Pokazati zašto interpretacija/definicija koju je izneo

afirmativni nije prihvatljiva

Ponuditi svoju interpretaciju/definiciju i obrazložiti izbor

Osnov za obaranje definicije:

o Interpretacija je nefer/truizam

o Interpretacija nije fer, nemoguće je debatovati.

o Definicija predstavlja specifično znanje

o Netačna interpretacija riječi u rezoluciji osporavanje kriterijuma

-osporavanje ponuđene vrijednosti kao poželjne

pobijanje argumenata

prekidanje veza:

prekidanje veza između argumenata i definicija ili pokazivanje da one

ne postoje;

prekidanje veza između argumenata i kriterijuma ili pokazivanje da ne

postoje;

pobijanje ili relativizovanje prednosti: ukazivanje na okolnost da

afirmativni plan na duže staze dovodi do loših posledica;

obaranje plana – ključno za negacijsku argumentaciju u KPP formatu. Sve

prethodno navedene strategije (osim obaranja plana) važe i za Karl Popper

format.

OBARANJE PLANA:

Ne postoji problem – dokazivanje da problem nije toliko ozbiljan

ili da uopšte ne postoji. Ako negacija ubijedi auditorijum da problem i

nije tako važan slučaj afirmacije pada u vodu.

Status quo će riješiti problem – dokazivanje da iako postoji

problem, on se postepeno riješava i uz određeno vrijeme biće riješen.

To je dovoljno jako da obesmisli potrebu za uvođenjem bilo kakvog

plana. Zašto bismo trošili novac?

Afirmacija je identifikovala pogrešan uzrok – pošto je

uočila pogrešan uzrok, plan neće riješiti problem. Ovo je “škakljiva”

strategija, jer iako je afirmacija možda izabrala pogrešan uzrok ipak

rješava problem svojim planom. Dakle, potrebno je naći uzrok koji

nije povezan sa planom afirmacije.

Napad plana – cilj afirmacije je da pokaže da plan afirmacije neće

funkcionisati. Plan se može napadi na različitim nivoima: akter koji

sprovodi plan neće biti sposoban da izvede plan, akcije koje predviđa

plan su nerealistične, plan je preskup, neće uspjeti da se suoči sa

usputnim poteškaćama prilikom realizacije.

Uvođenje kontra plana (counter plan) – negativni tim se

može složiti sa postojanjem problema u statusu quo koji zahtijeva

promjene, ali se ne slaže sa metodom kojim bi afirmacija htjela da

promijeni sistem. Zato izlažu svoj plan.

Pravila za kontra plan: Važno je da plan negacijskog tima bude potpuno

različit od afirmacijskog, a ne samo neznatna promjena

u odnosu na njega.

Dva plana (afirmativni i kontra plan) moraju biti

međusobno isključivi (exclusive) – negacijski tim mora

predstaviti plan koji se ne može primijeniti ako već

primjenimo afirmacijski.

Negativni tim mora da u debati, pored osporavanja afirmacije što mu je

prvenstveno cilj, iznese svoj material:

Positive content: argumenti, primjeri, statistika

Kontraslučaj: napad na slučaj afirmativnog + positive content

Kontraplan: (ukoliko se za tu strategiju odluči)

Treba praviti razliku između pobijanja i opovrgavanja.

Pobijanje (refutation) je ukazivanje na greške u protivničkoj

argumentacijskoj liniji, tj. Definicijama, kriterijumu, argumentima ili vezama.

Opovrgavanje (rebuttle) je “pobijanje pobijanja”, odnosno ponovno

uspostavljanje dijelova argumentacijske linije koji su bili pobijeni i ukazivanje na

nedostatke prethodnog pobijanja.

Unakrsno ispitivanje

Unakrsno ispitivanje (cross examination, cross-ex) je dio debate u

kojem član jednog tima ispituje člana drugog tima sa ciljem da omogući razvoj

strategije svoga tima. Unakrsno ispitivanje je jedini dialoški dio debate, ostalo su

govori u vidu monologa. Postoje 4 unakrsna ispitivanje: svaki tim ima pravo na

dva.

Funkcije unakrsnog ispitivanja: 1. pojašnjavanje – definicija, termina, primjera. Ukoliko jedan tim

drugog ne razumije u bilo kojem smislu unakrsno ispitivanje je

sjajna prlika da se stvari pojasne.

2. priprema za pobijanje – ukazivati na nelogičnosti, kontradikcije,

nedosljednosti, nedorečenosti, spremiti dodatni material za napad

3. priprema za argumentovanje – postavljati pitanja koja iznuđuju

priznanja za vlastitu argumentacijsku liniju

Interogator (onaj koji ispituje, “pitač”) treba:

da se ponaša pristojno, organizovano, staloženo i asertivno

da postavlja konkretna, jasna, pitanja koja traže

jednoznačan i kratak odgovor i imaju cilj (postupno vode

ka njemu), da ne postavlja lična pitanja jer su u debati

irelevantna

da iskoristi vrijeme, ne dopusti elaboracije u odgovorima,

postavi što više pitanja

da dobijeni odgovor odmah iskoristi u idućem govoru za

pobijanje ili argumentaciju

da iskoristi sve što je dobio u odgovorima

da odgovore koristi onako kako su dati, ne da ih iskrivljuje

Ispitivani (onaj koji odgovara na pitanja) treba:

da se ponaša pristojno, staloženo, sigurno

da odgovara na pitanja uvijek (nikako da ćuti)

da odgovara pošteno, da ne izbjegava očigledne odgovore

da izbjegava da/ne odgovore, da se trudi da pojasni

da vlada svojom argumentacijskom linijom, da ne gleda u

bilješke

da ne dopusti izvođenje pogrešnih zaključaka iz svog

odgovora

TOK DEBATE I ULOGA GOVORNIKA U KPP FORMATU

Tok Govornik Sadržaj Vrijeme

A1 Prvi govornik

afirmacije

predstavlja tim, izlaže definiciju,

kriterijum, argumente i ugrubo

plan 6 min

Unakrsno

ispitivanje

N3-A1

Treći govornik

negacije ispituje

prvog govornika

afirmacije

3 min

N1 Prvi govornik

negacije predstavlja tim, započinje

strategiju napada (pobijanja) 6 min

Unakrsno

ispitivanje

A3-N1

Treći govornik

afirmacije ispituje

prvog govornika

negacije

3 min

A2 Drugi govornik

afirmacije

brani afirmacijski slučaj od

napada N1 (opovrgava) , ojačava

ga i razrađuje, potkrijepljuje

primjerima

5 min

Unakrsno

ispitivanje

N1-A2

Prvi govornik

negacije ispituje

drugog govornika

afirmacije

3 min

N2 Drugi govornik

negacije

ponovno uspostavlja napad na A

slučaj, produbljuje strategiju,

navodi primjere 5 min

Unakrsno

ispitivanje

A1-N2

Prvi govornik

afirmacije ispituje

drugog govornika

negacije

3 min

A3 Treći govornik

afirmacije

sumira debatu, ističe ključne tačke

sukoba i dokazuje prednost svog

tima, ne smije navoditi nove

argumente, primjere

5 min

N3 Treći govornik

negacije

sumira debatu, ističe ključne tačke

sukoba i dokazuje prednost svog

tima, nikako ne smije navoditi

nove argumente, primjere

5 min

*Svaki tim ima pravo na na ukupno 8 minuta dogovaranja. To vrijeme se ne može

koristiti za vrijeme govora ili unakrsnog ispitivanja. Osim tog ograničenja, ekipe

koriste vrijeme za dogovaranje kako im odgovara.

KPP – SUDIJSKI LIST

Afirmativni tim ______________ Negativni tim: ________________

Broj poena koji se uobičajeno dodjeluje je između 20 i 30.

30 =bolje ne može; 29 =fantastično; 28 =odlično; 27 =vrlo dobro; 26 =vrlo dobro; 25 =

dobro; 24 = dobro; 23 =loše; 22 =loše; 21=katastrofalno; 20=krši pravila i nepristojno.

Ime i prezime

A1 A2 A3 govornik N1 N2 N3

ocjena 1-30

30 = najbolje

Mjesto 1-6

1=najbolje

Ukupan broj poena: Ukupan broj poena:

AFIRMATIVNI ________ NEGATIVNI __________

Afirmativni:

individualni komentari

Negativni:

individualni komentari A1

A2

A3

N1

N2

N3

Glavna pordručja sukoba i razlozi za odluku

Krug ______________ Datum________________

Pobijedio je _____________ tim (afirmat. ili neg,); TIM_____________

Sudija_______________ Potpis sudije______________

KPP slučaj (case construction)

Da bi svi navedeni principi Karl Popper Policy debate bili jasniji, i da bi

sam pojam slučaja (case) bio jasan navešćemo ugrubo (bez detaljne analize koju

svaki slučaj zahtijeva) primjer jednog slučaja sa najznačajnijim elementima.

Navešćemo afirmativni slučaja budući da negativni umnogome zavisi od njega, i

navesti neke moguće strategije negativnog tima.

Rezolucija na primjeru koje ćemo razviti slučaj glasi:

“UN treba da proširi zaštitu kulturnih prava”

AFIRMATIVNI SLUČAJ

DEFINICIJE:

UN- međunarodna organizacija čiji je cilj da:

o Sačuva mir u svijetu kroz međunarodnu saradnju

o Razvije prijateljske odnose među nacijama

o Učestvuje u rješavanju nacionalnih problema

o Unaprijedi poštovanje ljudskih prava u koja spadaju – ekonomska,

društvena i kulturna prava

PROŠIRITI – povećati

KULTURA – način života jedne društvene grupe

KULTURNA PRAVA – prava svakog nezavisnog entiteta da vodi svoj način

života a da ne bude diskriminisan

OGRANIČAVAMO SE NA ROME- narod porijeklom iz Indije, bez matične

države, u dijaspori po cijelom svijetu

U ovom slučaj afirmacija izdvaja jedan aspekat problema: kulturna prava

Roma. takvo ograničavanje ne čini temu uskom, a izdvaja dovoljno konkretan

problem. KRITERIJUM (može se i bez navođenja kriterijuma): Očuvanje kulture Roma i njihovo

uključivanje u društveni život

UZROK: procesi globalizacije culture, kulturna asimilacija, nametanje sistema

vrijednosti i sl. ARGUMENTI

(može se i bez navođenja agrumenata direktno preći na plan):

1. Važnost kulturne različitosti – kao civilizacijska vrijednost, bogatstvo

2. Ujednačavajuće težnje globalizacije – mediji, nametanje sistema vrijednosti, pop

kultura

3. Neprikosnovenost kulturnih prava – objašnjavanje specifičnosti kulturnih prava i

njihovu važnost za prava i slobode uopšte.

PLAN

Akter: UN

Razrada plana:

1. Edukacijom stanovništva povećaćemo nivo tolerancije među ljudima

2. Informisanjem stanovništva o kulturi Roma putem medija, društvo će ih

prihvatiti kao jednake članove društva

3. Romi dobijaju pravo aktivnog učešća u društvenom životu a da ne budu

diskriminisani

NEGACIJSKI SLUČAJ – MOGUĆE STRATEGIJE

OSPORAVANJE DEFINICIJE

Ova strategija se rijetko primjenjuje i prilično je rizična. Besmislena je

debata u kojoj se sav sukob svodi na sukob oko definicija.

Ipak u ovom slučaju negativni bi mogao da pokuša da ospori

definiciju kulture A tima uz tvrdnju da je preširoka i neprecizna.

Tako definisana odnosi si se i na način života skinhedsa, tinejdžera, ili

neke sekte pa kao takva ne korespondira sa slučajem afirmacije.

Iz osporavanja ove definicije logično proističe i osporavanje definicije

kulturnih prava A tima.

OSPORAVANJE KRITERIJUMA

Negativni može da tvrdi da kriterijum o kojem govori afirmacija

nije poželjan, da su Romi specifična kulturna i društvena grupa, sa

specifičnom životnom filozofijom i da je pokušaj njihove integracije u

društvo tehnološko društvo ravan asimilaciji.

PREKIDANJE VEZA

Negativni tim može da tvrdi da se prvi argument afirmacije poklapa

sa kriterijumom i da zato nije validan.

Može da osporava tvrđenje u drugom argumenti da je globalizacija

nužno ujednačavajuća dajući primjere iz svakodnevice.

I konačno, može reći da je treći argument afirmacije puka

reinterpretacija teze pa stoga ne može da stoji kao izdvojen

argument.

POBIJANJE UZROKA:

uzrok nije, kako tvrdi afirmativni u procesima globalizacije i slično

već u filozofiji života Roma koji ne žele da budu dio društva čije

principe ne priznaju.

POBIJANJE PLANA:

Ne postoji problem Negacija može da tvrdi da ne postoji diskriminacija Roma, jer oni,

zbog svoje filozofije života, i ne žele da budu dio društvenog sistema,

pa je onda izlošno uopšte govoriti o diskriminaciji.

Status quo će riješiti problem

Negacija može da tvrdi da nema potreba za nikakvim specifičnim

planom, da se Romi integrišu u segmete društva i raste tolerancija

prema njima te da će u kratkom vremenu problem nestati.

Loš plan

Negacija može da se složi sa postojanjem problema, ali da tvrdi da se

planom afirmacije ništa neće promijeniti. Tolerancija prema Romima

se promoviše u medijima, šire se informacije o Romima pa boljitka

nema – dakle, i afirmativni plan završiće neuspješno.

Plan će pogoršati stanje

Negacija može da ide i dalje od tvrdnje da je plan nedjelotvoran.

Negativni tim može da ukaže na to da će implementacija plana dovesti

do još goreg stanja: građani će negativno reagovati na medijsku

kampanju o Romima, u strahu od konkurencije nove radne snage pa će

se na taj način diskriminacija još više produbiti.

Uvođenje kontra plana (counter plan) Negacija može da se složi sa postojanjem problema i da predloži svoj

plan.

Svaka od navedenih strategija (ili moguća kombinacija nekih) zahtijeva jaku

argumentaciju, koherentnost napada i obilje potkrepe. Napad se mora

razvijati postepeno kroz govore, sa tendencijom što dublje i potkrijepljenije

argumentacije.

World Schools Format

Svjetski školski format (World School

Format, WSF) predstavlja jedan od mogućih

formata koji se debatuju na međunarodnim

takmičenjima.

Prva razlika formalnog tipa između

Svjetskog školskog formata i KPP-a je u tome

što govori debatera traju duže, ne postoji

vrijeme za pripremu debatera, govornici izlažu svoje govore sa određene

govornice i obraćaju se prvenstveno publici. Debatu vodi konferensije (domaćin

debate), on najavljuje debatere, predstavlja sudije i u nekim situacijama usmjerava

pitanja publike. Na kraju svake debate glavni sudija saopštava odluku, obrazlažući

je kroz tri segmenta: sadržaj, stil i strategija.

Ovaj format debatovanja je, iako vremenski duži od ostalih formata,

veoma dinamičan i uzbudljiv. Aktivan odnos prema publici, potenciranje stila

govorenja, stavlja akcenat na govornikovu vještinu ubjeđivanja, harizmu i

duhovitost.

Opštost teze

Teme koje se debatuju u Svjetskom školskom formatu zahtijeva određeni

stepen opštosti, s obzirom da se debatuju na nadnacionalnom, međunarodnom

nivou. To znači da se argumentacija timova ne smije svesti na sužavanje teze,

upotrebu specifičnih situacija i problema. Dakle, tema na takmičenjima ovog

formata se formulišu tako da budu debatibilne za sve učesnike, bili oni iz

Kazahstana ili Perua.

Konstrukcija slučaja u World Schools Formatu

Razumne definicije

Propozicija (afirmativni tim) mora predstaviti razumnu definiciju teze što

znači:

Da se oba tima kada dobiju tezu moraju pitati: “Koji je problem koji

treba da debatujemo? Šta bi prosječno inteligentna osoba pomislila da

je tema debate?”

Ako teza ima očigledno značenje to značenje treba da se predstavi

Ako ne postoji očigledno značenje, propozicija treba dati takvu

definiciju koja ostavlja mogućnost opoziciji da debatuje. Onda kada ne

postoji očigledno značenje treba izbjegavati:

Truizme (nešto što je očigledno istinito: npr. “Ovaj dom

vjeruje da Sunce izlazi na istoku”)

tautologije (nešto što je tačno po definiciji: u tezi

“Aktuelni feminizam urušava instituciju porodice”

feminizam definisati kao ideologiju koja se bori protiv

svih oblika porodičnog zajedništva)

bukvalno prevođenje pojmova, jer u nejasnim tezama to

može biti samo kontraporduktivno

Konačno, da li bi takvu definiciju prihvatila “prosječno inteligentna

osoba”, prosječni gledalac. Definicije zato moraju biti jasne,

prihvatljive, odgovarajuće.

Razumna definicija pretpostavlja da se u tezama sa apsoultnim riječima

(svi, svako, sav, nikada, uvijek) nikada ne očekuje bukvalno definisanje iste.

Takvo defnisanje bi onemogućilo jednu od strana da debatuje. U tezi “Ovaj dom

vjeruje da su svi političari lopovi” bilo bi nerealno očekivati da je, bukvalno

shvaćenu, dokazuje afirmativni tim, pa je u tim slučajevima dovoljno da

afirmacija dokazaže da je značajna većina političara takva. Ipak, apsolutne riječi

se rijetko upotrebljavaju u tezama.

Svjetski školski format se od drugih formata razlikuje po tome što u

njemu afirmacija nema pravo:

da definište tezu na bilo koji način, tek tako da ima neke veze sa tezom

(neki tipovi impropmptu debata)

niti da uspostavlja plan (model, strategiju) kojim postiže visoki

kriterijum teze (što je slučaj sa KPP formatom) i tako cjelokupna

“filozofska teza” svede na neki plan.

da ograniči, modifikuje tezu (altering the motion) npr. Ako je teza

“Ovaj dom vjeruje da država treba da finansira privatne škole”, a

afirmativni govori o finansiranju privatnih škola u SAD-u onda je to

alteracija teze.

Ako potkrijepljuje neku tvrdnju da koristi samo primjere iz određenih

zemalja i regiona. Ovaj format je format opštih principa pa i primjeri

moraju pokrivati svijet uopšte, odnosno veći dio naše planete.

Svjetski školski format i plan

Kako je već rečeno, u ovom formatu nije dozvoljeno da se cijeli smisao

teze bazira na specifičnom problemu i modelu (planu) za njegovo rješavanje.

Ipak, upotreba plana dozvoljena je u onim slučajevima kada se radi o

“debati promjene” (change debate) odnosno akcionoj, planskoj debati. Uglavnom,

radi se o debatama koje u tezi imaju riječ „treba da“ (should). Ako je rezolucija

„Ovaj dom bi zabranio upotrebu duvana“ propozicija će prvo identifikovati

problem (zdravlje stanovništva) i izložiti rješenje. Onda kada to rješenje zahtijeva

veći stepen preciznosti radi se o planu i tada je on dozvoljen u ovom formatu. Taj

plan nikako ne smije limitirati tezu, narušiti osnovni princip „opštosti teze“ u

ovom formatu.

U tom slučaju, opoziciji ostaju već pomenute strategije u planskoj debati:

Problema nema ili nije toliko ozbiljan

Model propozicije neće rješiti problem

Postoje bolji modeli za rješavanje tog problema

Svjetski školski format i kriterijum

U slučajevima “vrijednosnih debata” (value debate) ili “debatama suda”

(judgment debate) propozicija uspostavlja određeni kriterijum kojim se rukovodi

u stvaranju svoje argumentacijske linije. U tezi “Ovaj dom vjeruje da više nema

morala” propozicija se može zalagati za tradicionalne vrijednosti kao

neprikosnoveni kriterijum. To može potkrijepiti istorijskim pričama i činjenicama,

i na bazi toga graditi svoje argumente.

Negativnom timu preostaje da:

Obara validnost kriterijuma (svijet je oduvjek isti, mi

mitologiziramo prošlost i tradiciju)

Da navede svoj kriterijum (npr. napredak društva)

Da obara argumente, čak iako prihvati kriterijum,

tvrdeći da se pozitivna tradicija održala

Moguće strategije opozicije

Ukoliko se opozicija složi sa definicijama propozicije, znači da će prvi

govornik opozicije odmah početi sa napadom argumenata protivničkog tima.

Ukoliko se opozicija, pak, ne slaže sa definicijama ima nekoliko

mogućnosti za dalji tok debate:

accept and debate - da prihvati definicije takve kakve su i nastavi

debatu). Dakle, da prihvati loše definicije, bilo zato što i takve

kakve su odgovaraju suštini teze ili zato što želi da izbjegne debatu

oko definicija.

challenge - da se “obračuna” sa definicijama , dokazujući da nisu

prihvatljive. Da bi to uradila, opozicija mora da navede jasne

razloge zbog kojih smatra da definicije nisu razložne, i da ponudi

svoje. To mora uraditi prvi član opozicije, u suprotnom smatra se

da su definicije prihvaćene.

Broaden – proširivanje definicije, odnosno međuput između

potpunog odbacivanja i potpunog prihvatanja definicija. To može

biti dopunjavanje neke od definicija riječi u rezoluciji ili

definisanje nekog pojma kojeg propozicija nije definisala.

Even if – strategija “čak ako” koja uključuje:

Odbacivanje definicije kao nerazumne i

dokazivanje istog

Davanje alternativne definicije, i razvoj dalje

argumentacije

Umjesto odbacivanja cijelog afirmativnog slučaja

samo zato što proizlazi iz loših definicija,

dokazivati da čak i ako prihvatimo te definicije da

argumenti afirmacije nikako ne mogu da stoje

Elementi nastupa u WS formatu: sadržaj, stil i strategija

Ključni elementi nastupa govornika u World Schools Formatu su: sadržaj, stil i strategija.

Svaki dobar govor mora da sadrži sva tri elementa. Na osnovu ovih elemenata ocijenjuje se

individualni debaterski učinak ali se i cjelokupna debata procijenjuje sa uzimanjem u obzir sve tri

kategorije. Standordom usvojenim 1993. na sastank World Council-a na sudijskom listiću

predviđeno je da se govorniku maksimalno 100 poena raspoređeno po elementima:

SADRŽAJ 40 poena

STIL 40 poena

STRATEGIJA 20 poena

Za završne govore predviđeno je upola poena po svim kategorijama (ukupno 50). Ne postoji opšta

ocjena za timski rad. Iz ovakve raspodjele poena po kategorijama može se zaključiti da u odnosu

na standardne formate, gdje argumentacija, prezentacija i organizacija imaju ravnopravan

status (iako se ne moraju eksplicitno navesti u sudijskom listiću), ovdje stil (odnosno

prezentacija), zajedno sa sadržajem (argumentacija) predstavlja ključnu stavku.

SADRŽAJ

Sadržaj predstavlja argumente koji se upotrebljavaju, odvojene od načina na koji su

prezentovani. Sudija ih procjenjuje kao da su ispisani na papiru, ne obazirući se na govornikovu

retoričku vještinu.

Sadržaj podrazumijeva i pobijanja, odbranu svojih argumenata, potkrijepu, logičke veze,

koherentnost govora. Sudija ne smije da se vodi ličnim specijalizovanim znanjem, uvjerenjima i

predrasudama kada prosuđuje argumente.

STIL

Stil je način na koji govornik izlaže svoju argumentacijsku liniju: koliko govornik

uspješno pridobija pažnju publike, koliko je duhovit, samouvjeren, siguran u svoju argumentaciju i

koliko se služi retoričkim vještinama.

STRATEGIJA

Strategija pokriva tri važna koncepta:

1. Strukturu govora

-svaki dobar govor mora imati jasan: početak, sredinu i kraj. Govor mora biti dobro

struktuiran, sa jasno istaknutim segmentima. Slijed argumentacije mora biti logičan i

teći prirodno.

2. Timing

-organizacija i raspored vremena – govoriti u okviru zadatog vremena i dati

odgovarajuće vrijeme svakom argumentu prema njegovoj važnosti

(prioritetizacija). Dakle, važniji argumenti moraju dobiti više vremena.

3. Understanding the issues -koliko je debater razumio probleme o kojima se govorilo u debati, da li se

usmjerava na najvažnije probleme i strukture debate ili gubi vrijeme na trivijalnim

segmentima.

POINTS OF INFORMATION

U Svjetskom školskom formatu, kao i u parlamentarnoj debati, ne postoji uobičajeno

unakrsno ispivanje, već postoji mogućnost da debater “upadne” u govor suparničkog debatera

postavljanem pitanja.

Point of information (informacija koja je predstavljena govorniku tokom debate) omogućava da se prekine govor protivnika ukoliko ona ili on to prihvati. Taj metod je idealna

prilika da se “upadne” u izlaganje suparničkog argumenta i poentira nekim pitanjem ili

komentarom koji se odnosi na ono o čemu se u tom trenutku govori. Govorniku kojem su upućene

te informacije tokom govora otvara se mogućnost da pokaže svoje znanje i odbrani svoj slučaj.

TOK DEBATE I ULOGA GOVORNIKA U WS FORMATU

Tok Govornik Sadržaj Vrijeme

P1 Prvi

govornik

propozicije

Definiše tezu, daje pregled vladinog

slučaja, objavljuje podjelu slučaja

(case division) i predstavlja svoj dio

slučaja

8 min

O1 Prvi

govornik

opozicije

Napada definiciju, ukazuje na razlike

između slučajeva, iznosi liniju

napada, objavljuje podjelu slučaja i

predstavlja svoj dio istog

8 min

P2 Drugi

govornik

propozicije

Definicija, pobija slučaj opozicije (2-3

min) i nastavlja svoj dio slučaja

propozicije 8 min

O2 Drugi

govornik

opozicije

Definicija, nastavlja pobijanje

opozicije (3-4 min) i predstavlja svoj

dio slučaja opozicije 8 min

P3 Treći

govornik

propozicije

Najveći dio pobija slučaj opozicije,

predstavlja svoj dio slučaja (1- 2 min) 8 min

O3 Treći

govornik

opozicije

Gotovo sve vrijeme koristi za

pobijanje slučaja propozicije, detaljan

osvrt 8 min

R O Reply speech

opozicije

Sumiranje, ukazivanje na glavne

sukobe , bez detalja

- nema uvođenja novih argumenata 4 min

R P Reply speech

propozicije

Sumiranje, ukazivanje na glavne

sukobe , bez detalja

- nema uvođenja novih argumenata 4 min

RASPON OCJENA U SVJETSKOM ŠKOLSKOM

FORMATU

I Substantivni govori (p1, p2, p3, o1, o2, o3)

Standard Ukupno

(100)

Stil

(40)

Sadržaj

(40)

Strategij

a (20) izvrsno 80 32 32 16

odlično 76 -79 31 31 15-16

jako dobro 74 -75 30 30 15

vrlo dobro 71-73 29 29 14-15

dobro 70 28 28 14

zadovoljava 67-69 27 27 13-15

ispoštovao

elementarne

zahtjeve 65- 66 26 26 13

prelazna 61-64 25 25 11-14

loše 60 24 24 12

II Reply speech (poslednji govori)

Standard Ukupno

(50)

Stil

(40)

Sadržaj

(40)

Strategij

a (20) izvrsno 40 16 16 8

vrlo dobro do

odlično 36-39 15 15 7.5

dobro 35 14 14 7

prelazno-

zadovoljava 31-34 13 13 6.5