I 1

JUST RiGHTจ ด ห ม า ย ข า ว ส ถ า บ น เ พ�� อ ก า ร ย ต ธ ร ร ม แ ห ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย

ฉบบท 001 มถนายน 2558

รจกกบสถาบนเพ�อการยตธรรม

แหงประเทศไทย

พระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภาทรงเข�าร�วมการประชมคณะกรรมการบร�หารสถาบนฯ

สรางสงคมนตธรรม ตองเร�มทตวเราโดย ดร. กตตพงษ� กตยารกษ�

UN Update

Meet Our team

(องค�การมหาชน)

2 I

วาระการพฒนาภายหลงป 2015

เปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (Millennium Development Goals – MDGs) ทเหลาผน�าประเทศตางๆตกลงรวมกนตงแต

ป ค.ศ. 2000 จะถงก�าหนดสนสดลงในปน สหประชาชาตจงไดรเรมกระบวนการหารอเพอก�าหนดวาระการพฒนาภายหลงป ค.ศ. 2015

(post-2015 development agenda) มาตงแตป 2013 ปจจบนประเทศสมาชกอยระหวางการพจารณาเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable

Development Goals–SDGs) ทเสนอโดย Open Working Group on Sustainable Development Goals ซงเปนกลไกทจดตงขนเปนพเศษเมอ

ป 2012 เพอประมวลขอเสนอแนะจากทกภาคสวน ถาสามารถตกลงกนได กรอบ SDGs นกจะไดรบการรบรองในการประชมสดยอดของสหประชาชาต

ในเดอนกนยายนทจะถงน ใหเปนเปาหมายการพฒนาภายหลงป ค.ศ. 2015 เพอใชแทน MDGs ตอไปอก 15 ปจนถงป ค.ศ. 2030

กรอบ SDGs มงเนนหลกการส�าคญ คอ การพฒนาตองมความยงยนและสมดล มคนเปนศนยกลาง ลดความเหลอมล�าทงภายในประเทศ

และระหวางประเทศ และใหความส�าคญเปนพเศษกบกลมเปราะบาง เพอใหทกคนเขาถงการพฒนาได (leave no one behind) อกทงยงเนนความ

ส�าคญของความสงบสขและสนตภาพ การมสถาบนในระบบยตธรรมทเขมแขงยดมนในหลกนตธรรม และการสรางหนสวนความรวมมอตามหลกการ

รบผดชอบรวมกนในระดบทแตกตางกน เพอเปนกลไกส�าคญในการผลกดนเปาหมาย SDGs ไปสการปฏบตโดยสามารถตดตามประเมนผลไดอยาง

ครอบคลมและมรปธรรมชดเจน

SDGs จะมผลอยางไรในการก�าหนดนโยบายกระบวนการยตธรรม และหนวยงานจะตองเตรยมการอยางไรเพอตอบสนองตอการตดตาม

เปาประสงคทเกยวของ อานรายละเอยดเพมเตมไดใน TIJ Quarterly จดหมายขาวสถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย “ฉบบภาษาองกฤษ

มถนายน 2558”

I 3

ED’s Talk Content

Cover story 4-5รจกกบสถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย (องคการมหาชน)

Highlight • การประชมระหวางปของสมาคมกฎหมาย 6 ระหวางประเทศแหงเอเชย (AsianSIL)

• TIJ Youth Forum on Justice and the Rule of Law 7 การประชมเยาวชนนตธรรมนานาชาต

Movements & Activities 8-9 พระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา

ทรงเขารวมการประชมกรรมการบรหารสถาบนฯ

Article • สรางสงคมนตธรรม ตองเรมทตวเรา 10-11

• มมมองใหมในการประชม UN Crime Congress 12-13 ครงท 13 Meet our team 15

สถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย (องคการมหาชน)อาคารจพเอฟ อาคารบ ชน 15 -16 ถนนวทย แขวงลมพน เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330โทร. 02-118-9400 โทรสาร. 02-118-9425, 26E–mail : info@tijthailand.orgwww.tijthailand.org

สวสดครบทานผอาน หลายทานอาจจะร จก TIJ อยแลว ในฐานะทเราเปน

องคการมหาชนใหม ทพงจะเขามามบทบาทในการพฒนางานดาน

กระบวนการยตธรรมไดในชวงเวลาไมนานนก แตทจรงขณะน

สถาบนฯของเราอายครบสปแลว ถาเปนเดกกถอวาอยในชวงท

พฒนาการเรมสมบรณเดนวงไดคลองแคลว พดจาฉาดฉานชดเจน

พรอมทจะเรยนรโลกกวางอยางมนใจ TIJ เองกไมตางกนครบ

หลงจากทเราท�างานกนอยางตอเนองมาตลอด ปนถอ

เปนปส�าคญหลายประการ ประการทหนงคอเมอเดอนเมษายน

ทผานมา เราประสบความส�าเรจกบการเปดตวสถาบนฯใหเปนท

รจกในเวทสากลอยางเปนทางการ ในเวทการประชมสหประชาชาต

วาดวยการปองกนอาชญากรรม และความยตธรรมทางอาญา

สมยท 13 ณ กรงโดฮา รฐกาตาร และปลายปนเรากมแผนจะสมคร

เขาเปนสถาบนสมทบในเครอขายของสหประชาชาต (Programme

Network Institutes – PNIs)

ความส�าเรจอกประการหนงทเกดขนในปนคอจดหมายขาว

Just Right เลมทอยในมอทานนเอง

ตลอดมา TIJ ตระหนกดวาการปฏบตงานของเราจ�าเปน

ตองอาศยความรวมมอจากหนวยงานทเกยวของในกระบวนการ

ยตธรรม หนวยงานภาครฐอนๆ เอกชน และภาคประชาสงคม ทงใน

ดานวชาการและการจดกจกรรมโครงการตางๆ การจดท�าจดหมาย

ขาว TIJ Just Right ตอเนองจาก TIJ Quarterly ซงเปนจดหมาย

ขาวฉบบภาษาองกฤษ ทออกฉบบแรกไปตงแตเดอนเมษายนท

ผานมา จงถอเปนชองทางหนงทจะท�าใหหนวยงานในประเทศทเปน

ภาคกบเรา สามารถตดตามผลงาน กจกรรม โครงการ องคความร

และรบขาวสารจากเราไดงายยงขน และหากมความคดเหนหรอ

ขอเสนอแนะประการใดเกยวกบจดหมายขาวฉบบน หรอเกยวกบ

งานของเราโดยทวไป เรายนดอยางยงทจะรบฟงเพอปรบปรงใหด

และเหมาะสมยงขน

หวงวาทานจะชนชอบ Just Right และตดตามอานกน

ตอไปนะครบ

กองบรรณาธการสดารกษ สวรรณานนทอภญญา พนธสาสนชนกานต เพชรพลอย

ดร. กตตพงษ กตยารกษผอ�านวยการ

สถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย (องคการมหาชน)

4 I

Cover story

นโยบาย และด�าเนนภารกจตางๆ ของสหประชาชาตดานการปองกนอาชญากรรมและความยตธรรมทางอาญา “หนวยงานทจะไดรบรอง ใหมสถานะเปนสวนหนงของเครอขาย PNIs จะตองไดรบการยอมรบ ในระดบนานาชาต ในดานความเปนเลศทางวชาการ มจดเดน (niche) และมศกยภาพทจะสนบสนนภารกจในดานวชาการได นอกจากนยงตองเปนหนวยงานทมบทบาทส�าคญในภมภาค และตองมการบรหารจดการทมประสทธภาพสง” ดร.กตตพงษกลาว

ส�านกงานของ TIJ ตงอยบนชน 15 และ 16 ของอาคาร GPF (Government Pension Fund) บนถนนวทย ตดกบสถานทตสหรฐฯ ซงโดยทตงเองกสะทอนอตลกษณของสถาบนฯ ในฐานะทเปนองคกรทมตนก�าเนดจากภาคราชการ แตก�าลงอยในชวงเปลยนผานเพอเปนหนวยงานระดบสากลไดเปนอยางด

บคลากรของสถาบนฯ กลวนเปนคนรนใหม ทมความรความสามารถสงโดยเฉพาะทมผบรหารไฟแรงทประกอบดวยสวนผสมอนลงตวระหวางผมประสบการณในงานราชการ นกวชาการ และผ

ตลอดเวลาทผานมา TIJ ไดร วมมอกบภาคทงในและ ตางประเทศ รวมถงในภมภาคเอเชยแปซฟก และในกรอบประชาคมอาเซยน ด�าเนนโครงการวจย ฝกอบรมและเผยแพรองคความรเพอพฒนาศกยภาพระบบงานและบคลากรกระบวนการยตธรรม การสงเสรมหลกนตธรรมในทกภาคสวน และด�าเนนกจกรรมตางๆ อนมสวนชวยยกระดบภาพลกษณและผลกดนบทบาทของประเทศไทยในเวทระหวางประเทศ

ดร.กตตพงษ กตยารกษ อดตปลดกระทรวงยตธรรม ไดเขารบต�าแหนง ผ อ�านวยการสถาบนเพอการยตธรรม แหงประเทศไทย ในชวงปตนปทผานมา ก�าหนดวางเปาหมาย ของสถาบนฯ วาจะมงสการเปนสถาบนสมทบในเครอขาย ของสหประชาชาต (Programme Network Institutes – PNIs) แหงแรกในภมภาคอาเซยน

PNIs คอ เครอขายสถาบนวชาการและองคการระหวางประเทศ ซงท�าหนาทสนบสนนงานวชาการทจ�าเปนในการก�าหนด

วนท 13 มถนายน 2558 ถอเปนวนครบรอบสปของสถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย (องคการมหาชน) หรอ Thailand Institute of Justice (TIJ) ซงเปนองคกรใหมทส�าคญ มภารกจหลกในการสงเสรมและสนบสนนการอนวตขอก�าหนดสหประชาชาตในดานงานกระบวนการยตธรรมทางอาญาทงในประเทศและระดบภมภาค โดยเฉพาะอยางยงขอก�าหนดสหประชาชาตวาดวยการปฏบตตอผตองขงหญงในเรอนจ�าและมาตรการทมใชการคมขงส�าหรบผกระท�าความผดหญง หรอขอก�าหนดกรงเทพ ซงรฐบาลไทยภายใตการน�าของพระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา มบทบาทรเรมพฒนาขน

(องคการมหาชน)

สถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย

รจกกบ

I 5

Cover story

ทมาจากองคการระหวางประเทศ ทกคนปฏบตงานรวมกนอยางใกลชดในบรรยากาศทสะดวกสบาย ทนสมย และเออตอการเรยนรพฒนาตนเองอยางไมหยดนง ท�าใหสถาบนฯทมกรอบอตราก�าลงเทยบเทาเพยงกองหนงในหนวยราชการ สามารถผลกดนงานส�าคญๆ ใหชอ TIJ เปนทร จกอยาง แพรหลายในระดบสากล โดยเฉพาะอยางยง ในการประชมสหประชาชาตวาดวยการปองกนอาชญากรรมและความยตธรรมทางอาญา สมยท 13 ณ รฐกาตาร เมอชวงเดอนเมษายนทผานมา

วสยทศนของ TIJ คอ การเปนองคกรวชาการทได รบการยอมรบในระดบนานาชาตดานการสงเสรมการปฏบตตามหลกนตธรรมและพฒนากระบวนการยตธรรมทางอาญา สถาบนฯ มแผนงานหลกสามดาน กลาวคอ

• งานดานผหญงและเดกในกระบวนการยตธรรมทางอาญา ครอบคลมการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน ของกลมประชากรทเปราะบาง ทเขาสกระบวนการยตธรรมทางอาญา เนนการสงเสรมการอนวตขอก�าหนดกรงเทพ และการขจดความรนแรงตอเดกและผหญงในกระบวนการยตธรรม

• งานพฒนาขอมลวชาการเพอการก�าหนดนโยบาย เนองจากสถาบนฯ มบทบาทเปนตวกลางในการน�าหลกการ มาตรฐานและบรรทดฐานสากลมาสการปฏบต จงมงด�าเนนงานเพอสนบสนนใหการก�าหนดนโยบายดานการปองกนอาชญากรรมและความยตธรรมทางอาญา ทงในระดบประเทศ และภมภาค ตงอย บนพนฐานของขอมลหลกฐานทางวชาการและสถตทมคณภาพ

• งานดานสงเสรมหลกนตธรรมสการพฒนาทยงยน ดวยความตระหนกอยางยงยวดวา หลกนตธรรม กระบวนการยตธรรมทางอาญาทมประสทธภาพ และความเชอมนของประชาชน เปนปจจยเกยวเนองกนทส�าคญตอการพฒนาทยงยนในภาพรวม สถาบนฯ จงมการด�าเนนงานหลายดาน เพอเสรมสรางหลกนตธรรมในสงคม

นอกจากเปาหมายการมงสการเปนองคกร PNIs ทมบทบาทเขมแขงในเวทระหวางประเทศแลว ในอนาคตอนใกล TIJ ยงจะขบเคลอนงานภายในประเทศใหมากยงขน เพอใหสถาบนฯ เปน ทรจกและยอมรบในกลมประชาชนชาวไทยทวไป โดยจะเนนการเผยแพรองคความรเกยวกบกระบวนการยตธรรมทางอาญาและ อาชญาวทยาในรปแบบตางๆ เชน การสรางหองสมดมชวตและศนยการเรยนรดานกระบวนการยตธรรมในรปแบบพพธภณฑสมยใหม (Discovery Museum) การผลตสอและรายการสาระและบนเทงแนว Edutainment เพอปลกฝงวฒนธรรมแหงการรกษากตกา (Culture of Lawfulness)

และเนองจาก TIJ มความเชออยางแรงกลาวา “วฒนธรรมแหงการรกษากตกา” คอหวใจของสงคมทยดมนในหลกนตธรรม TIJ จงใหความส�าคญกบบทบาทของเยาวชนในการมสวนรวม พฒนาหลกนตธรรมใหเจรญงอกงามผานกจกรรมการมสวนรวม รปแบบตางๆ โดยเฉพาะอยางยงการจด TIJ Youth Forum on Justice and the Rule of Law เพอเปนเวทใหเยาวชนไทย และ อาเซยนทสนใจในประเดนหลกนตธรรม และความยตธรรมมาเขา รบการอบรม และพดคยแลกเปลยนประสบการณ และเขารวม น�าเสนอความเหนในกจกรรมส�าคญๆ ของสถาบนฯ ซง TIJ จะ ด�าเนนการทกปเพอขยายเครอขายเยาวชนอยางตอเนอง

การกาวเขาสปทหา ถอเปนกาวส�าคญ TIJ ไมใชหนวยงาน ใหมเพงเรมหดเดนอกตอไปแลว ความส�าเรจจากการเปดตวในเวท สากลเปนขอพสจนวาหนวยงานเลกๆ นมศกยภาพสง และจะชวย ยกระดบบทบาทงานดานความยตธรรมทางอาญา รวมถงผลกดน การพฒนาเพอเปาหมายทยงใหญคอความสงบสขและปลอดภยของ สงคมภายในประเทศได อยางไรกตาม ดร.กตตพงษ ผอ�านวยการ สถาบนฯ เนนย�าเสมอวา “การขบเคลอนการพฒนางานกระบวนการ ยตธรรมทางอาญา จ�าเปนตองอาศยความรวมมอจากทกสวนท เกยวของ ทงหนวยงานในกระบวนการยตธรรม หนวยงานภาครฐ อนๆ เอกชน และภาคประชาสงคม” ทงน แม TIJ จะมงหนา เพอเปนองคกรทปฏบตงานในระดบระหวางประเทศ แตผลงาน ทงหมดของสถาบนฯ กสงผลดแกประเทศไทย และเปนประโยชน ตอประชาชนชาวไทยอยางแทจรง - ทมบรรณาธการ

6 I

การประชมนมวตถประสงคเพอขยายเครอขายความรวมมอ

ของผเชยวชาญดานกฎหมายในภมภาคเอเชยแปซฟก และเปนครงแรก

ทไดเชญผแทนจากหนวยงานตางๆ ขององคการสหประชาชาต (United

Nations) รวมหารอกบเครอขายของสมาคมกฎหมายระหวางประเทศใน

ภมภาคเอเชย อกทงยงเปนเวททเปดโอกาสใหประเทศไทยไดผลกดน

เรองหลกนตธรรม ความยตธรรม และความมนคงเขาสกรอบวาระการ

พฒนาแหงสหประชาชาต ภายหลงป ค.ศ.2015 (Post- 2015 Development

Agenda) โดยมงใหเกดการยอมรบในระดบระหวางประเทศวาการเสรม

สรางความเขมแขงใหกบหลกนตธรรม และกระบวนการยตธรรมนนม

ความส�าคญอยางยงตอการพฒนาอยางยงยน และควรไดรบการก�าหนด

ไวในฐานะทเปนเปาหมายหนงของวาระการพฒนาดงกลาว

พระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา ในฐานะประธาน

คณะทปรกษาพเศษของสถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย และ

ทปรกษากตตมศกดของคณะกรรมการจดการประชมประจ�าสองปของ

สมาคมกฎหมายแหงเอเชย ทรงประทานพระด�ารสในชวงพธเปด เนนย�า

ความส�าคญของหลกนตธรรม ความยตธรรม และการพฒนาสงคม และ

เศรษฐกจในทกมต “หลกนตธรรมถอเปนเงอนไขส�าคญทจะน�าสงคม

ไปสความสงบสข ความมนคง เปนหนทางแหงการพฒนาทยงยน และ

เขาถงทกระดบ ทงยงชวยปกปองสทธมนษยชนขนพนฐานของประชาชน

แตความทาทายทเกดขนในสงคมโลก เชน องคกรอาชญากรรมขามชาต

การคอรรปชน ลวนเปนอปสรรคตอการพฒนา และการเตบโตทางเศรษฐกจ

ขดขวางประชาชนไมใหเขาถงแหลงทรพยากรอยางเทาเทยม อกทงยง

ท�าลายธรรมาภบาล และความโปรงใสตรวจสอบได รฐนนมบทบาท

หนาทหลกในการสงเสรมการเขาถงความยตธรรม รวมถงปกปองสทธ

อนพงมพงไดของประชาชน โดยเฉพาะอยางยงกลมเปราะบางในสงคม”

สถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย (TIJ) รวมกบสมาคมกฎหมายระหวางประเทศแหงเอเชย และกระทรวงยตธรรม จดการประชมระหวางปของสมาคมกฎหมายระหวางประเทศแหงเอเชย

ภายใตหวขอ “ความสมพนธของหลกนตธรรมและการพฒนา: ขอตกลงใหมสำาหรบเอเชย?” (The Rule of Law and Development Nexus: A New Deal for Asia?) ระหวาง วนท 4-5 มถนายน 2558

นอกจากนยงทรงกลาวถงการรวมกลมประเทศอาเซยนวา “จ�าเปน

ตองอาศยระบบกฎหมายทสอดคลองกนเปนเครองมอชวยขบเคลอนไป

สความส�าเรจ”

การประชมแบงออกเปน 5 ชวง ประกอบดวย หลกนตธรรม

และวาระการพฒนาทยงยนหลงป 2015 กฏหมายระหวางประเทศ

และการค มครองเดกและสตร กฏหมายระหวางประเทศกบองคกร

อาชญากรรมและยาเสพตด หลกนตธรรมกบการปฏรปกระบวนการ

ยตธรรมและกฏหมายระหวางประเทศกบการรวมกลมประเทศ ASEAN

โดยมวทยากรผทรงคณวฒจากทงหนวยงานไทยและตางประเทศรวม

น�าเสนอและแลกเปลยนความคดเหน

พระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา ยงไดทรงรวมบรรยาย

ในหวขอเรอง กฎหมายระหวางประเทศกบการคมครองสตรและเดก

(International Law and the Protection of Women and Children) โดย

ทรงเนนย�าถงความส�าคญของ Bangkok Rules หรอ ขอก�าหนดกรงเทพ

วาดวยการปฏบตตอผตองขงหญงฯ และรางยทธศาสตรตนแบบ และ

มาตรการในทางปฏบตวาดวยการยตความรนแรงตอเดกในสาขาการ

ปองกนอาชญากรรม และความยตธรรมทางอาญา

การประชมประสบความส�าเรจมผ เข ารวมการประชมกวา

300 คน จากมากกวา 20 ประเทศ ประกอบดวย ผแทนระดบสง เชน

H.E. Mr.Hassan Lahdan Saqr AL-Mohannadi รฐมนตรวาการกระทรวง

ยตธรรมรฐกาตาร ผ พพากษา อยการ นกวชาการ และผเชยวชาญ

ดานกฎหมายในภมภาคเอเชย รวมถงผ แทนระดบสงของหนวยงาน

สหประชาชาตทมส�านกงานในภมภาค เชน UNODC, UNDP, UN

Women, UNICEF บคคลส�าคญฝายไทย ขาราชการกระทรวงการตาง

ประเทศ และกระทรวงยตธรรม

Inter-Sessional Regional Conference

AsianSIL

2015การประชมระหวางปของสมาคมกฎหมายระหวางประเทศแหงเอเชย

I 7

Highlight

ภารกจส�าคญประการหนงของ TIJ คอการสงเสรม และพฒนา

องคความรดานหลกนตธรรมในสงคม โดยมงเนนทเยาวชนผจะเปนกญแจ

ส�าคญในการเปลยนแปลง และพฒนาในอนาคต จงไดจด TIJ Youth

Forum ครงท 1 ขน เพอใหเยาวชนระดบอดมศกษาทกคณะและสาขา

วชาจาก 12 ประเทศในเอเชย รวม 60 คนมารวมกนอภปรายอยางอสระ

เกยวกบประเดนหลกนตธรรม และการพฒนาอยางยงยนในมตตางๆ

มหวขอยอยประกอบดวย หลกนตธรรมกบการพฒนาสงแวดลอม

(Environmental challenges) หลกนตธรรมกบความตระหนกรในสงคม

(Public awareness) เปาหมายการพฒนาอยางยงยนขององคการ

สหประชาชาต (Post-2015 Sustainable Development Goals)

หลกธรรมาภบาลในภาคเอกชนและภาครฐ (Good governance in

public and private sectors) รวมถง หลกนตธรรมกบการปองกน

อาชญากรรมและกระบวนการยตธรรมทางอาญา (Crime prevention

and criminal justice)

กจกรรมวชาการและกจกรรมสานสมพนธท TIJ จดนนทงให

ความรและสงเสรมเครอขายมตรภาพขามพรมแดน อกทงยงมชวงเวลา

ทเปดใหเยาวชนไดออกแบบกจกรรมเองเพอหารอแลกเปลยนความ

คดเหน เรยนรระหวางกนเกยวกบปญหาระดบสากลทเกดบนพนฐาน

จดขนระหวางวนท 3-5 มถนายน 2558 ณ สถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย เพอเปดโอกาสใหเยาวชนจากทวภมภาคเอเชย เขารวมอบรมการอภปรายแลกเปลยนความ คดเหน ในหวขอ “หลกนตธรรม และ การพฒนาอยางยงยน”

ความหลากหลายทางวฒนธรรม สงคม และสงแวดลอมทแตกตาง เยาวชน

ผเขารวมจงมความเขาใจในความส�าคญของหลกนตธรรม ไดเปดโลก

ทศนและเสรมทศนคตทดเปนแรงบนดาลใจในการเผยแพรและสนบสนน

หลกนตธรรมในทกภาคสวนเพอรวมกนแกไขปญหาสงคม เศรษฐกจ

สงแวดลอมอยางจรงจง โดยเรมตนจากเจเนอเรชนของตวเองและพฒนา

ขนตอไป

นอกจากน เยาวชนผเขารวมยงไดเขาสงเกตการณในการประชม

ระหวางปของสมาคมกฎหมายระหวางประเทศแหงเอเชย (AsianSIL

Inter-sessional Regional Conference 2015) และในชวงสดทายกอน

พธปดการประชมดงกลาว ตวแทนเยาวชน 5 คน ไดขนกลาวสรปมตจาก

ประเดนอภปรายทง 5 ประเดน ซงไดรบการตอบรบเปนอยางดจากผแทน

ระดบสง และบคคลส�าคญจากนานาประเทศทเขารวมการประชม TIJ

Youth Forum จงถอวาเปนกจกรรมทประสบความส�าเรจมากในการ

สรางสะทอนวา วสยทศนของเยาวชนเปนสวนส�าคญในสรางสงคม

แหงนตธรรม เสรมความเขมแขงกระบวนการยตธรรม และสงเสรม

บรรยากาศการพฒนาอยางยงยนของภมภาคเอเชย

TIJ Youth Forum on Justice and the Rule of Law การประชมเยาวชนนตธรรมนานาชาต

8 I

การประชมคณะกรรมาธการ วาดวยการปองกนอาชญากรรม และความยตธรรมทางอาญา (CCPCJ) สมยท 24

Movements & Activities

TIJ จบมอ PlanToys เรมโครงการปนของเลนเพอเดกตดผตองขงTIJ มภารกจในการสงเสรมให เกดการอนวต ข อก�าหนดสหประชาชาตวาดวยการปฏบตตอ ผตองขงหญงฯ จงใหความส�าคญกบการชวยเหลอ ผ ตองขงหญงใหไดรบสทธในการดแลรกษาและไดรบบรการขนพนฐานทจ�าเปน โดยเฉพาะกลมทตงครรภและคลอดบตรในเรอนจ�า จงไดจบมอกบ บรษทแปลนครเอชนส จ�ากด ผผลตของเลนแบรนด PlanToys ซงเปนของเลนไมเพอการศกษาทมชอ เสยงในระดบสากล ด�าเนนโครงการเพอมอบของ เลนแกเดกตดผตองขงอาย 0-18 เดอน ในเรอน จ�าและทณฑสถานหญงหลายแหง เพอเพมโอกาสในการเสรมสรางพฒนาการทเหมาะสมตามวย ทงดานรางกาย จตใจ อารมณ และสงคม ซงเปน พนฐานการสรางคนทมคณภาพเพอการเปนพลเมองทมคณภาพในอนาคต

สมมนา เรอง คนยตธรรม ทไมอยตธรรม

สมมนา เรอง “คนยตธรรม ทไมอยตธรรม”

หนงในหวขอของชดสมมนาเพอเสรมสราง

กระบวนการยตธรรมไทย (Thailand Institute

of Justice Series of Criminal Justice

Seminar) ทจดขนเมอวนท 11 มถนายน โดยเนอหาการสมมนา เนนเรองความส�าคญ

ของบคลากรทจะเขามาสวมอ�านาจในกระบวนการยตธรรม เพราะความพยายามในการ

พฒนากระบวนการยตธรรมทมประสทธภาพ จ�าเปนตองอาศยบคลากรท เกง และ ด

มความกลาหาญทางจรยธรรม เขามาเปนฟนเฟองส�าคญ โดยการสมมนาครงนมวทยากร

ทงจากไทยและตางประเทศเขารวมถายทอดประสบการณ เทคนค วธการ และมาตรการ

ในการ “คดคนทใชเขา เอาคนทไมใชออก” โดยมผใหความสนใจเขารวมจากหนวยงาน

ทงภาครฐและเอกชน กวา 150 คน และในระหวางการสมมนายงมกจกรรมใหผเขารวม

โหวตลงความเหนจากแบบสอบถามเกยวกบเรองดงกลาวดวย

สมมนา เรอง กระบวนการ สอสาธารณะวาดวยการเขาถงกระบวนการยตธรรมทมความละเอยดออนทางเพศภาวะ TIJ ร วมกบ ส�านกงานคณะกรรมการ

ปฎรปกฎหมาย (คปก.) และ UN Women

จดสมมนาในหวข อ “กระบวนการสอ

สาธารณะวาดวยการเขาถงกระบวนการ

ยตธรรมทมความละเอยดออนทางเพศภาวะ”

ระหวางวนท 25 – 27 เดอนพฤษภาคม

2558 โดยมวตถประสงคเพอสรางความ

รความเขาใจในการสอสารประเดนของ

ผหญงทเขาสกระบวนการยตธรรม ความ

ละเอยดออนทางเพศภาวะ เนนความเขาใจ

ดานกฎหมายสทธมนษยชนของผ หญง

และกรอบมาตรฐานสากลทเกยวของ ให

แกกลมเปาหมายซงเปนนกสอสารมวลชน

ในแขนงตางๆ เนองจาก TIJ ตระหนก

ดวา ทศนคตของสงคมมความส�าคญทสด

ในการสงเสรมสทธความเสมอภาคของ

ผหญง และสอมวลชนนนมอทธพลตอการ

รบรของสงคมทงในทางบวกและทางลบ

จงสามารถเปนกลไกหลกทจะน�าความ

เปลยนแปลงมาสสงคมได

TIJ ลงนามบนทกขอตกลงความ รวมมอกบ Thai PBSTIJ ลงนามขอตกลงความรวมมอกบ Thai PBS เพอผลตสอโทรทศนในรปแบบตางๆ ทเกยวของกบพฒนาการและการปฏรปกระบวนการยตธรรมของไทย และประเทศตางๆ ในอาเซยน เพอสงเสรมความรความเขาใจในหมประชาชนทวไป และกระตนความตระหนกร ความตนตวทจะตดตาม และมสวนรวม ในการปรบปรงเปลยนแปลงกระบวนการยตธรรม อนจะน�าไปสความเชอมนในระบบ และยดถอความเปนธรรม

TIJ สงผแทนเขารวมการประชมคณะกรรมาธการวาดวยการปองกนอาชญากรรม และความยตธรรมทางอาญา (CCPCJ) สมยท 24 ระหวางวนท 18 – 22 พฤษภาคม 2558 ณ ส�านกงานสหประชาชาต กรงเวยนนา สาธารณรฐออสเตรย โดยมบทบาท ในการจดการประชมคขนานรวมกบหนวยงาน UNODC, ICCLR และ ACUNS ภายใตหวขอ “Violence against Women: From Rape to Femicide – Criminal Justice as Prevention and Cure?” ซงผเชยวชาญจาก TIJ ได น�าเสนอประเดน การตอบสนองของกระบวนการยตธรรมตอคดความรนแรงทางเพศ ซงมาจากผลการศกษาวจย เรอง “THE TRIAL OF RAPE : Understanding the criminal justice system response to sexual violence in Thailand and Viet Nam”

I 9

Movements & Activities

หญงทไมประสงคตงครรภมสทธท�าแทงหรอไม? ผปวยทอยในสภาพผกมสทธจบชวตตวเองหรอไม? ทายาททสงหารเจามรดกมสทธรบมรดกหรอไม? ค�าถามทาทายเสนแบงระหวางสทธ หนาท และจรยธรรมเหลาน คอสงทผศกษา “ปรชญากฎหมาย” ตองขบคดทกเมอเชอวน

ปรชญากฎหมาย: ความรฉบบพกพา โดย เรยมอนด แวคส ศาสตราจารยเกยรตคณดานกฎหมายและนตปรชญาแหงมหาวทยาลยฮองกง จะพาคณส�ารวจปรชญา มโนทศน ทฤษฎ ตลอดจนชดความเชอทเปนรากฐานของกฎหมายแตละยคสมย ทงอรรถประโยชนนยม ปฏฐานนยม สตรนยม และทฤษฎหลงสมยใหม พรอมทงเปดมมมองใหเหนกฎหมายในหลายมตผานทศนะของบรรดานกคดผรวมก�าหนดภมทศนของปรชญากฎหมาย ตงแตผ รบใชศาสนาอยางนกบญอะควนส นกปรชญาการเมองอยางรสโซ ไปจนถง โรนลด ดวอรคน นกวชาการผเลองชอในแวดวงนตศกษา

หนงสออานสนกและเขาใจงายเลมนจะชวยขยายพรมแดนความเขาใจในปรชญาซงแฝงอยเบองหลงกฎหมาย ทงยงเผยใหเหนวาแมกฎหมายจะสมพนธกบเรองนามธรรมอยางสทธหรอความยตธรรม แตกใกลชดกบชวตคนเรามากกวาทคด

ปรชญากฎหมาย: ความรฉบบพกพา

Philosophy of Law: A Very Short IntroductionRaymond Wacks

ขอมลหนงสอปรชญากฎหมาย: ความรฉบบพกพา

แปลจากหนงสอ: Philosophy of Law :

A Very Short Introduction

ผเขยน: Raymond Wacks

ผแปล: พเศษ สอาดเยน, ธงทอง จนทรางศ

สำานกพมพ: โอเพนเวลดส (openworlds)

จำานวนหนา: 256 หนา ปกออน

พมพครงท 1 — มนาคม 2558

ISBN: 9786167885148

Varietyแนะนำ�หนงสอ

วนท 9 มถนายน 2558 พระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา ในฐานะประธานคณะทปรกษาพเศษสถาบนเพอการยตธรรม

แหงประเทศไทย เสดจเขารวมการประชมกรรมการบรหารสถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย ครงท 5/2558 และประทานแนวพระด�าร

เกยวกบแผนการด�าเนนงานของสถาบนฯ โดยเฉพาะอยางยง แผนการสมครเขาร วมเปนเครอขายสถาบนสมทบของสหประชาชาต

(Programme Network Institutes – PNIs) ทรงเนนย�าการสงเสรมบทบาทในภมภาค โดยการแสวงหาภาคความรวมมอทางดานวชาการกบ

หนวยงานในประเทศเพอนบาน พฒนางานวจยและเกบขอมล รวมถงการด�าเนนภารกจอนๆ เพอผลกดนนโยบายทสอดรบกบการรวมกลม

ประเทศอาเซยน และยงทรงสนบสนนกจกรรมตอเนองทเกยวกบเยาวชน เชน TIJ Youth Forum ซงมพระด�ารใหขยายไปครอบคลมเยาวชนจาก

หลากหลายสาขา รวมถงกลมเยาวชนดอยโอกาสตอไป

ในการนทรงฉายพระรปรวมกบคณะกรรมการบรหาร ทปรกษา และผบรหารสถาบนฯ ดวย

ทมา http://readery.co/9786167885148

พระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา ทรงเขารวมการประชมกรรมการบรหารสถาบนฯ

10 I

โดย ดร.กตตพงษ กตยารกษ

ความส�าคญของ “หลกนตธรรม” (Rule of Law) อนเปนปจจยพนฐานทจะท�าใหบานเมองเกดความสนตสข และการพฒนาอยางยงยนเรมเปนทตระหนกกนดทงภายในประเทศ และในกรอบเปาหมายการพฒนาของสหประชาชาต แตประเดนส�าคญทยงไมไดมการหยบยกขนมาพดกนมากนก คอประเดนทวา “เราจะสรางหลกนตธรรมใหเกดขนจรง ในสงคมไทยไดอยางไร?”

ในการตอบค�าถามนเชอวาหลายๆ ทานทก�าลงตดตาม

เหตการณบานเมองในปจจบนอยคงตอบวาใหบรรจไวในรฐธรรมนญ

หรอใหตราเปนกฎหมายเพอบงคบใหทกภาคสวนเลงเหนความส�าคญ

และยดหลกนตธรรมในการด�าเนนกจการงานของตน

ความจรงแลวความพยายามในลกษณะนเคยเกดขนมาแลว

ในรฐธรรมนญป 2550 ทไดก�าหนดเปนครงแรกถงความส�าคญของ

หลกนตธรรม โดยมาตรา 5 วรรค 2 บญญตวา “การปฏบตหนาทของ

รฐสภา คณะรฐมนตร ศาล รวมทงองคกรตามรฐธรรมนญ และหนวย

งานของรฐ ตองเปนไปตามหลกนตธรรม” แตหลายคนอาจตงขอ

สงเกตวานบแตวนนนจนถงวนนหลกนตธรรมในบานเมองเราพฒนา

ดขนจรงหรอ และบางคนยงอาจโตแยงดวยวาหลกนตธรรมสามารถ

กอใหเกดขนไดงายๆโดยเพยงกฎหมายก�าหนดไวเชนนนหรอ เพราะ

ปญหาส�าคญเรองหนงของการขาดหลกนตธรรมกคอการทไมสามารถ

บงคบใชกฎหมายอยางมประสทธภาพและเปนธรรมนนเอง

ปจจยส�าคญของการเสรมสรางหลกนตธรรมจรงๆ แลวเปน

เรองใกลตวยงกวาการตรากฎหมายผานชองทางการเมองระบบ

ตวแทน นนกคอการสราง “วฒนธรรมแหงการรกษากตกา” หรอ

สรางสงคมนตธรรมตองเรมทตวเรา

Article

I 11

ถงเวลาแลวทสงคมไทย ตองปลกฝงวฒนธรรมแหงการรกษากตกาใหเกดขนจรง เพราะนนคอปจจยพนฐานของการสรางสงคมทม

“หลกนตธรรม” เปนเสาเอกค�าจน

“Culture of Lawfulness” ใหเกดขน เพราะไมวาเราจะมรฐธรรมนญ

และกฎหมายทเขยนออกมาดขนาดไหน แตหากผคนในสงคมยงไมม

วฒนธรรมแหงการรกษากตกาแลว รฐธรรมนญหรอกฎหมายนนๆ ก

มสภาพไมตางอะไรจากตวอกษรบนกระดาษ และยงอาจกลายเปน

เครองมอใหหยบยกมาใชเพอประโยชนทางการเมองจนบานเมอง

วนวายหนกขนไปอก

“วฒนธรรมแหงการรกษากตกา” เปนเรองใกลตวเราทกคน

และตองเรมตนจากตวเราเองกอน ตงแตเรองเลกๆ นอยๆ ในชวต

ประจ�าวน เชน การเคารพกฎจราจร การไมยอมจายสนบนหรอเงน

ใตโตะเพอแลกกบการกระท�าความผด ไปจนถงเรองใหญๆ ทสงผล

กระทบตอชมชนและสงคม อาท การใชเสนสายฝากบตรหลาน

เขาโรงเรยน เขาท�างาน ตลอดจนการทจรตประพฤตมชอบ และ

ไรธรรมาภบาลในระดบองคกร

เรองเหลานแมฟงดงาย แตการจะท�าใหสมฤทธผลจรงๆ

เปนเรองยากมาก เพราะสวนทางอยางสนเชงกบ “ระบบอปถมภ”

แบบไทยๆ ทฝงรากลกมานาน

การสรางสงคมแหงหลกนตธรรมทยงยนและเปนจรงตองเรม

จากการสราง “วฒนธรรมแหงการรกษากตกา” เสยกอน นนยอม

หมายความรวมถงการสรางวฒนธรรมทจะปฏเสธ “ระบบอปถมภ”

ดวย ทงนเพราะระบบอปถมภ และการไมจรงจงกบการรกษากตกา

เปนสาเหตส�าคญทน�ามาสการเลอกปฏบตและการใชอภสทธใน

รปแบบตางๆ เราจงตองชวยกนรณรงคใหสงคมเหนรวมกนวาการไม

ปฏบตตามกตกาเปนเรองใหญ เปนเรองทนารงเกยจ และเปนเรองท

ไมสามารถยอมรบได

หากเราประสบความส�าเรจในการท�าใหสงคมมวฒนธรรม

แหงการรกษากตกา สงทจะตามมากคอคนในสงคมจะเหนเองถง

ความส�าคญของ “กตกา” และจะเรยกรอง ตดตาม และมสวนรวม

เพอใหไดมาซงกตกาทมความเปนธรรม รวมทงจะใหความส�าคญ

กบระบบทน�ากตกานนมาใชอยางเปนธรรมโดยไมเลอกปฏบตดวย

ดวยเหตน การปลกฝงวฒนธรรมแหงการรกษากตกาจงเปนจดเรมตน

และเปนรากฐานทส�าคญทสดของการสรางสงคมนตธรรมหรอสงคม

ทมกฎหมายเปนใหญนนเอง

ถาเราไมเรมปลกฝงวฒนธรรมของการรกษากตกาเสยตงแต

วนน เราคงไมมวนทจะท�าใหหลกนตธรรมเกดขนไดจรงในสงคมไทย

จงเปนเรองทนาเสยดาย และนาเสยใจเปนอยางยงหากเรายงคง

ปลอยใหลกหลานของเราเตบโตมาในสงคมทไมมวฒนธรรมแหงการ

รกษากตกา ทผานมาหลายคนอาจไมรตววาเราไดเปนสวนหนงของ

การถายทอดวฒนธรรมการเลนพรรคเลนพวก ชอบใชวธพเศษใหได

เปรยบผอนใหลกหลานของเราเหนเปนตวอยางทไมดตงแตพวกเขา

ยงอยชนอนบาล

ผมเชอวาถาหากประเทศไทยมวฒนธรรมแหงการรกษากตกา

สงคมจะเปลยนจากหนามอเปนหลงมอ และจะไมมสภาพปญหาตางๆ

รมเราอยางทเหนทกวนน เพราะนนหมายความวาคนไทยสวนใหญ

จะรสทธและหนาทของตน ขาราชการ และนกการเมองสวนใหญจะ

รวาการทตนมอ�านาจนน ตองมหนาทอนยงใหญตามมาดวย หาก

เมอใดทผ เปนใหญในสงคมละเมดกตกา และคนไทยสวนใหญ

ไมกมหนากมตายอมรบใหผกระท�าผดลอยนวล นนกหมายถงวา

“หลกนตธรรม” ไดกลายเปนรากแกวของสงคมไทยแลวนนเอง

Article

12 I

เมอวนท 12-19 เมษายน 2558 ทผานมา

ผน�าประเทศระดบรฐมนตร นกการทต นกกฎหมาย

เจาหนาทดานงานยตธรรมทางอาญา นกวชาการ

ตวแทนจากองคกรอสระ องคกรวชาการ และ

สอมวลชน ตลอดจนเจาหนาทผ เชยวชาญจาก

หนวยงานองคการสหประชาชาต รวมเกอบสพนคน

มารวมตวกนในการประชมสหประชาชาต วาดวย

การปองกนอาชญากรรม และความยตธรรมทางอาญา

สมยท 13 ณ กรงโดฮา รฐกาตาร ซงเปนการประชม

ทยงใหญและมความส�าคญมากทสดในดานการ

ปองกนอาชญากรรมระดบนานาชาต จดขนทก 5 ป

ตงแต พ.ศ. 2498 ณ กรงเจนวา สมาพนธรฐสวส

และครงนถอเปนการครบรอบวาระ 60 ป

การประชมสหประชาชาตวาดวยการปอง

กนอาชญากรรมและความยตธรรมทางอาญา หรอ

UN Crime Congress มวตถประสงคหลกในการ

ก�าหนดทศทางนโยบายรวมกนในเวทโลก และ

แสวงหาความรวมมอระดบระหวางประเทศเพอ

พฒนากระบวนการยตธรรมทางอาญา และตอสกบ

อาชญากรรมทรนแรงและภยคกคามอนๆ น�าไปส

ความสงบเรยบรอยและความปลอดภยในชวต

ความเปนอย รวมถงการรกษาสทธของประชาชน

ทกภาคสวน ดงเชน การประชมทางอาชญากรรม

ซงจดขนครงแรก ณ กรงเจนวาเมอป พ.ศ. 2498

นน ไดมการก�าหนดมาตรฐานวาดวยการดแล

ผ ตองขงชดแรกของโลก ท�าใหเกดการปรบปรง

เรอนจ�าและปรบปรงแนวทางการปฏบตตอผตอง

ขงทวโลกในทสด

การประชม UN Crime Congress สมยท 13

ไดก�าหนดหวขอหลกใหมงเนนการผลกดนใหงาน

ดานการปองกนอาชญากรรม การอ�านวยความ

ยตธรรมและการปลกฝงหลกนตธรรมเขาส วาระ

สากลทครอบคลมงานของสหประชาชาตทกดาน

และแนวนโยบายการพฒนาในทกมต โดยสอดคลอง

กบร างวาระการพฒนาอยางยงยนภายหลงป

Highlight กจกรรมของ TIJ ใน 13th Crime Congress

TIJ เขารวมกจกรรมส�าคญคอ Workshop 1

หวขอผหญงและเดกในกระบวนการยตธรรม

โดยพระเจาหลานเธอฯ ทรงมพระด�ารส

รณรงคเรองขอก�าหนดกรงเทพ

ผอ�านวยการ TIJ ไดรบเชญเปนวทยากร

บรรยายในกจกรรมคขนานหลายหวขอ

นายบน ค มน เลขาธการองคการสหประชาชาต

เยยมชมนทรรศการ และสนทนากบผบรหาร

มมมองใหมในการประชมUN Crime Congressการบรณาการงานดานความยตธรรมทางอาญาในทกมตและกาวขาม “ค�าสญญาบนกระดาษ” เพอการพฒนาทยงยน

2558 ซงนานาประเทศก�าลงรวมกนเจรจาหาขอสรป

ในเวทสหประชาชาต ทนครนวยอรก

งานความยตธรรมทางอาญาและการปลก

ฝงแนวคดเรองหลกนตธรรมนนมไดเปนเพยงแค

ปจจยทจะสรางคณภาพชวตทด และสงคมทสงบสข

มเสถยรภาพส�าหรบทกคน แตยงมผลตอการสราง

บรรยากาศทเออตอการพฒนาอยางยงยน ดงท

นายยร เฟโดทอฟ ผอ�านวยการบรหารของส�านกงาน

ปองกนยาเสพตดและปราบปรามอาชญากรรมแหง

สหประชาชาต (UNODC) ซงเปนส�านกงานของ

สหประชาตทรบผดชอบจดการประชม UN Crime

Congress ไดกลาววา “อาชญากรรมมไดเปนเพยง

ปญหาทางสงคมเทานน แตยงเปนอปสรรคส�าคญ

ในการบรรลเปาหมายการพฒนาอยางยงยนดวย”

ความพยายามในการเชอมโยงงานดาน

ความยตธรรมทางอาญา และหลกนตธรรมเขากบ

งานในมตอนๆ ของสหประชาชาตอยางกวางขวาง

คอความมงมนส�าคญทท�าใหประเดนสารตถะของ

การประชมสมยท 13 น โดดเดนกวาครงอนทผานๆ

มา อยางไรกตาม อกแงมมหนงทส�าคญไมแพกน

คอแนวทางการพดคยหารออยางสรางสรรคและ

จรงใจทสะทอนจากผเขารวม โดยเฉพาะอยางยงใน

การหารอประเดนอาชญากรรมขามชาตทจดตง

ในลกษณะองคกรทวา “ค�าสญญาบนกระดาษ”

ไมวาจะในรปของสนธสญญาทมผลผกมดระดบ

นานาชาตหรอขอมตทไมมผลผกมดกตาม ตางลวน

ไมเพยงพอในการตอส กบการกอการราย และ

อาชญากรรมตางๆ

แมบทบาทของส�านกงานปองกนยาเสพตด

และปราบปรามอาชญากรรมแหงสหประชาชาต ใน

การสรางเครองมอ กลไก มาตรฐาน แนวความตกลง

รวมมอระหวางประเทศ จะมความส�าคญ แตความ

จรงใจของประเทศสมาชกทจะด�าเนนการอยางเปน

รปธรรมตางหาก ทจะท�าใหเครองมอเหลานนเกด

ประสทธผลในการแกปญหาไดตามเปาหมายทตงใจ

สมยท 13

Article

I 13

Good to know: Congresses in the past

การประชม UN Crime

Congress สมยแรก จดขน

ในป ค.ศ. 1955 (พ.ศ.2498)

ณ นครเจนวา สมาพนธรฐสวส

มผเขารวม 512 คน จาก

61 ประเทศ

ค.ศ. 1955

ค.ศ. 1965

ค.ศ. 1970 ค.ศ. 1990 ค.ศ. 2020

ค.ศ. 1980 ค.ศ. 2005

ป 1965 การประชมสมยท 3

ณ กรงสตอกโฮลม

ราชอาณาจกรสวเดน เปน

ครงแรกทมผเขารวมเกน

1,000 คน

ป 1970 การประชมสมยท 4 ณ เมอง

เกยวโต ประเทศญปน เปนครงแรกท

การประชมจดนอกทวปยโรป และเปน

ครงแรกทมการเจรจาเอกสารสรปขอมต

ของรฐสมาชกทเขารวม ทเรยกวา

ปฏญญา (Declaration) ซงตงชอ

ตามเมองเจาภาพจดประชม

ป 1980 การประชมสมยท 6

ณ กรงคาราคส สาธารณรฐ

โบลวารแหงเวเนซเอลา ถอ

เปนครงแรกทประเทศก�าลง

พฒนาไดเปนเจาภาพ

ป 1990 การประชมสมยท 8

ณ กรงฮาวานา สาธารณรฐควบา

มขอมตทไดรบการรบรองและ

ขอมตทเสนอแนะใหสมชชา

สหประชาชาตรบรองจ�านวน

มากกวาขอมตในการประชมท

ผานมาทงหมดเจดครงรวมกน

ป 2005 ประเทศไทยไดรบเกยรตใหเปนเจา

ภาพจดการประชม สมยท 11 มส�านกงาน

อยการสงสดและกระทรวงยตธรรม รวม

เปนหนวยงานรบผดชอบ โดยตรงกบปท

อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตาน

อาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะ

องคกรและพธสารตอทาย มผลบงคบใช

การประชมสหประชาชาตทง 13 สมย จดในทวปยโรปรวม 6 ครง ทวปเอเชย 4 ครง

(ญปน อยปต ไทย กาตาร) ทวปอเมรกาใต 2 ครง (เวเนซเอลา และบราซล) และทวป

อเมรกาเหนอ 1 ครง (ควบา)

โดย สดารกษ สวรรณานนท

อกหาปขางหนา การประชมสมย

ท 14 จะจดขนในประเทศญปน

อกครง หลงจากทเคยไดรบเกยรต

เปนเจาภาพไปแลว เมอป 1970

(อกประเทศหนงทเคยเปนเจาภาพ

ถงสองครงคอ สมาพนธรฐสวส

ในป 1955 และ 1975)

ดงเชนทผแทนจากประเทศโรมาเนยได

กลาววา “ความสมฤทธผลของอนสญญานน

มไดดจากจ�านวนของรฐสมาชกทใหสตยาบน

หากแตเปนจ�านวนครงของการน�าไปใชปฏบต

จรง และทส�าคญยงกวากคอจ�านวนครงของ

กรณทน�าไปปฏบตแลวประสบความส�าเรจ

ดวยด” ในขณะทผแทนจากสหพนธสาธารณรฐ

เยอรมน กไดย�าเตอนวา การสรางเครองมอใหม

เพอตอตานอาชญากรรมตองสนเปลองเวลา

และทรพยากรจ�านวนมาก ควรทจะน�าเวลา

และทรพยากรเหลานนไปใชเพอสงเสรมและ

สนบสนนมาตรการอนเปนรปธรรมเพอใหกาว

ทนอาชญากรรมขามพรมแดนทเปลยนแปลง

อยางรวดเรวจงจะเหมาะสมกวา

ตลอดเก าวนของการประชม ณ

กรงโดฮา ยงมอกหลายเรองทควรคาตอการ

จดจ�า เชน เปนการประชมครงแรกทไดรบเกยรต

ตอนรบเลขาธการสหประชาชาต ประธานสมชชา

ใหญแหงสหประชาชาต และประธานคณะมนตร

เศรษฐกจและสงคมแหงสหประชาชาต และ

ยงเปนการประชมครงแรกทมการจดประชม

ทตเยาวชนยตธรรมนานาประเทศ เพอรบฟง

เสยงสะทอนจากตวแทนของคนรนใหม

แตสงทควรกลาวถงมากยงกวาการทม

ผ คนระดบสงไดเขารวม และส�าคญยงกวา

บรรยากาศทดในการหารอ แลกเปลยนระหวาง

กนในระดบระหวางประเทศ กคอความส�าคญ

ของการถายทอดสาระของการประชมฯ ตอผ

เกยวของทกฝาย และสาธารณชนทมไดอยใน

การประชมฯ ใหไดตระหนกและเขาใจตรงกน

เพราะหากเรามไดท มเทความพยายามทจะ

สอสารสาระดงกลาวออกไปอยางตอเนองโดย

ตงใจจรงแลว ค�ามนตางๆ ในการประชมฯ ครงน

กยากทจะกลายเปนความจรงขนมาได

ตามขอสรปของทประชมฯ ซงเหนพอง

วา “ค�าสญญาบนกระดาษ” มสามารถจะชวย

ใหสงคมยนหยดเผชญหนากบอาชญากรรม

ท าทายตางๆ ได จงจ�าเป นต องเผยแพร

องคความร และแสวงหา “แนวรวม” จากภาค

สงคม ขอแลกเปลยนถกเถยงและการอภปราย

ตางๆ ท เกดขนในการประชม UN Crime

Congress อนย�าถงความสมพนธ และการ

สงเสรมซงกนของการปองกนอาชญากรรม

หลกนตธรรมและการพฒนาอยางย งยน

จ�าตองด�าเนนการตอไป เพอใหปฏญญาโดฮา

เปนประโยชนและเปนรากฐานในการขบเคลอน

นโยบายการปองกนอาชญากรรมและความ

ยตธรรมทางอาญาในอนาคตอยางแทจรง

14 I

แผนยทธศาสตรตนแบบและมาตรการในทางปฏบตวาดวย

การยตความรนแรงตอเดกในสาขาการปองกนอาชญากรรมและ

ความยตธรรมทางอาญา (United Nations Model Strategies and

Practical Measures on the Elimination of Violence Against

Children in the Field of Crime prevention and Criminal justice)

เปนเครองมอระหวางประเทศใหมทไดรบการรบรองในการประชม

สมชชาสหประชาชาต (UN General Assembly) เมอวนท 18 ธนวาคม

ป ค.ศ. 2014 (resolution A/RES/69/194)

แผนยทธศาสตรฯ น ยกรางในทประชม Intergovernmental

Expert Group ทจด ณ กรงเทพฯ ชวงเดอนกมภาพนธ 2557 โดยความ

รวมมอของ UNODC, UNICEF, OHCHR, Special Representative

of the UN Secretary General on Violence against Children และ

หนวยงานทเกยวของ โดยใหสอดคลองกบอนสญญาสทธเดก (CRC)

และมาตรฐาน บรรทดฐาน และหลกการทเกยวของกบสทธมนษยชน

การปองกนอาชญากรรม และกระบวนการยตธรรมทางอาญา เพอเปน

แนวทาง (guideline) น�าไปปรบใชในการปฏบตของประเทศตางๆ ใน

การเพมประสทธภาพการดแล และใหความชวยเหลอ และการปองกน

ความรนแรงตอเดกทเขาสกระบวนการยตธรรมทางอาญา โดยม

ทงหมด 17 ยทธศาสตร 47 ขอ แบงออกเปนสามสวน คอ

• ยทธศาสตรการปองกนทวไป

• ยทธศาสตรการเพมประสทธภาพของกระบวนการยตธรรม

ทางอาญาในการตอบสนองตอคดความรนแรงตอเดก

• ยทธศาสตรการปองกนและตอบสนองตอปญหา ความรนแรง

ตอเดกทเกดภายในกระบวนการยตธรรม

ทงน ประเทศไทย โดยส�านกงานอยการสงสด และ TIJ มแผน

จะรวมกนสนบสนนการสรางความตระหนกร และแสวงหาความ

รวมมอระหวางประเทศเพอน�ายทธศาสตรตนแบบฯ ไปสการปฏบต

ในภมภาคตอไป

UN Update

มาตรฐานการจ�าแนกประเภทอาชญากรรมเพอประโยชนทาง

สถต (International Classification of Crimes for Statistical

Purposes หรอ ICCS) รเรมขนเมอป ค.ศ. 2009 โดยคณะท�างาน

พเศษรวมกนระหวาง UNODC และ UNECE ทจดตงขนโดย

Conference of European Statisticians (CES) ซงไดผลกดนกรอบ

แนวคดของรางมาตรฐานดงกลาว และไดขอสรปชดเจนในป 2013

จากนนจงมการประชมกลมผเชยวชาญ และไดทดลองใช ICCS ใน

ประเทศอาสาสมครจนไดรางทสมบรณผานการรบรองของทประชม

UN Statistical Commission สมยท 46 ในเดอนมนาคม ป ค.ศ.

2015 ทผานมา (resolution E/CN.3/2015/7) และก�าลงจะเขาส

การพจารณาของสมชชาสหประชาชาต (UN General Assembly)

ปลายปน

ICCS มวตถประสงคเพอวางกรอบแบบแผนการจ�าแนก

ประเภทคดอาชญากรรมโดยดจากพฤตการณเปนหลก ไมยดกบชอ

ฐานความผดตามกฎหมายอาญาทตางกนไปในแตละประเทศ เพอ

ใหสามารถเปรยบเทยบฐานขอมลสถตอาชญากรรมระหวางประเทศ

ไดสะดวกแมนย�ากวาทเปนอย และรวมพฒนานโยบายการปองกน

ปราบปรามโดยเทยบเคยงกนได อกทงยงมประโยชนมากในการเปน

ฐานขอมลเพอการศกษาวจย

ICCS แบงจ�าแนกหมวดหมอาชญากรรมออกเปน 4 ระดบ

ทส�าคญทสดคอ ระดบ 1 ซงม 11 ประเภท โดยกรอบการเกบ

ขอมลจะครอบคลมถงปจจยทเกยวของ เชน ค�าอธบายเหตการณ

ชนดของอาวธทใช แรงจงใจ ลกษณะของเหยอ อาย เพศ และลกษณะ

ของผกระท�าผด เพอเพมประสทธภาพ และการน�าไปใชประโยชน

อยางไรกตาม UNODC ยงจะตองพยายามผลกดนให ICCS

เปนทรจกและยอมรบในระดบนานาประเทศ เพอใหเกดความรวมมอ

ในการน�าไปใชไดจรง

ยทธศาสตรตนแบบฯ เพอขจดความรนแรงตอเดก

ในกระบวนการยตธรรม

มาตรฐาน การจำาแนกประเภทอาชญากรรม

เพอประโยชนทางสถต

ดขอมลเพมเตมไดท http://www.unodc.org/unodc/en/data-and-analysis/statistics/iccs.html

ดขอมลเพมเตมไดท http://www.tijthailand.org/useruploads/files/un_model_strategies_vac_(1).pdf

I 15

นายวพล กตตทศนาสรชย ผอำานวยการ

กลมโครงการสงเสรมและพฒนาองคความรดานหลกนตธรรมในประเทศ

อดตเคยเปนขาราชการอยการ

และเคยรวมงานกบส�านกงานสหประชาชาต

วาดวยยาเสพตดและอาชญากรรม (UNODC)

ในต�าแหนงผเชยวชาญดานกฎหมาย

ดร.นทธ จตสวาง รองผอำานวยการ

สถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย อดตอธบดกรมราชทณฑสองสมย

มความเชยวชาญพเศษดานทณฑวทยา

และการพฒนาพฤตนสย

พนโท ปณต แสงทบทม ผอำานวยการสำานกบรหารอดตนายทหารพระธรรมนญ

และนายทหารฝายเสนาธการ กรมยทธการทหาร

มประสบการณปฏบตราชการในกองบญชาการ

กองก�าลงรกษาสนตภาพของสหประชาชาต

ในประเทศอฟกานสถาน และประเทศซดาน

MeetOur Team

ดร.กตตพงษ กตยารกษ ผอำานวยการ

สถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย เคยด�ารงต�าแหนง ปลดกระทรวงยตธรรม

ระหวางป พ.ศ. 2551-2557

มความเชยวชาญเปนพเศษเรอง

กระบวนการยตธรรมทางเลอก

และมชอเสยงเปนทรจกทงในและตางประเทศ

ในฐานะนกปฏรปกระบวนการยตธรรม

ดร.พเศษ สอาดเยน ผอำานวยการสำานกกจการตางประเทศ

และประสานนโยบายเคยด�ารงต�าแหนง

ผอ�านวยการกองการตางประเทศ

ส�านกงานปลดกระทรวงยตธรรม

มความเชยวชาญดานความรวมมอระหวางประเทศ

โดยเฉพาะในกรอบสหประชาชาต

ทงยงเปนนกภาษาศาสตร มผลงานเขยน

และงานแปลหนงสอทวไป

รวมถงหนงสอทเกยวกบกฎหมาย

นางสาวโสมนส เจอศรกล ผอำานวยการสำานกยทธศาสตรและแผน

อดตนตกรช�านาญการ

ส�านกงานปลดกระทรวงยตธรรม

มความสนใจเปนพเศษดาน

กฎหมายสทธมนษยชนระหวางประเทศ

16 I

TIJ