JUDAIZM

Judaizm – religia monoteistyczna, ukształtowana w II tysiącleciu p.n.e.; stanowi religię narodową Żydów. Jej wyznawcy znajdują się na całym świecie, ale obecnie jest ich najwięcej w Stanach Zjednoczonych - 5,6 mln i Izraelu - 4,7 mln. Podstawą judaizmu jest wiara w jednego Boga. Bóg ten zawarł z ludem Izraela wieczyste przymierze, obiecując ochronę i pomoc w zamian za podporządkowanie się jego nakazom .

Wyznawcy judaizmu uważają, iż prawo nadane Mojżeszowi na górze Synaj było ostatecznym wyrazem woli Bożej, przez co jest ono wieczne i niezmienne. Z kolei chrześcijanie twierdzą, iż prawo mojżeszowe było tymczasowym rozwiązaniem, które miało obowiązywać aż do nadejścia Chrystusa. "Mojżesz z dziesięcioma

przykazaniami" - obraz Rembrandta z 1659

Góra Synaj

Gwiazda Dawida (zwana też Tarczą Dawida), najbardziej znany z symboli judaizmu

Gwiazda Dawida (zwana też Tarczą Dawida), najbardziej znany z symboli judaizmu

KSIĘGA ŚWIĘTAŻydowski kanon Pisma świętego obejmuje 39 ksiąg.

PRAWO (hebr. TORA) – Księgi Mojżeszowe, obejmują przepisy prawa. Najważniejszy tekst objawiony judaizmu, składający się z 5 ksiąg w języku hebrajskim, spisanych wedle tradycji przez Mojżesza na polecenie Boga.

BÓG (Jahwe)

ŚWIĘTO TORY

Kipa (jarmułka) noszona przez Żydów

KULTSYNAGOGA – miejsce spotkania wspólnoty w celu

modlitwy, studiowania Pisma i tradycji. Zwrócona ku Jerozolimie i oddzielona od ulicy przedsionkiem.

SYNAGOGA W JEROZOLIMIE

Modlitewnik w Synagodze

Szabat Obowiązek święcenia soboty (szabat) wynika z Dziesięciu Przykazań.

Judaizm uważa go za specjalny dar Boga dla narodu żydowskiego. W tym dniu każdy Żyd dostaje od Boga drugą duszę. Szabat zaczyna się w piątek wieczorem (gdyż religijna sobota rozpoczyna się ze zmierzchem) zapaleniem dwóch świec przez panią domu i odmówieniem przez pana domu błogosławieństwa kidusz nad czarą wina. W trakcie szabatu żydowska rodzina spożywa dwa posiłki świąteczne: w wieczór piątkowy oraz w sobotnie południe, w trakcie których śpiewa się hymny szabatowe. Kiedy szabat mija, po nabożeństwie wieczornym obchodzi się ceremonię hawdali, czyli "rozdzielenia" . W trakcie szabatu nie wolno wykonywać codziennych prac, a spis zajęć zabronionych jest bardzo obszerny: obejmuje zakaz podróżowania oraz zapalania ognia, (np. papierosów, świec, kominka i kuchenki gazowej, a także używania urządzeń elektrycznych, np. telefonów, żarówek, komputerów, wind, dzwonków elektrycznych). Zakaz zapalania ognia spowodował powstanie specjalnych przepisów kulinarnych, w których dania (np. czulent) dogotowują się przez całą noc i podawane są w sobotę na obiad.

Po obu stronach wejścia do świątyni jerozolimskiej stały symboliczne słupy odlane z brązu, zwane Jachin i Booz; obwieszczały obecność Boga i wieczyste przymierze nieba z Ziemią, Jachin — stałość, a Booz — siłę

Po obu stronach wejścia do świątyni jerozolimskiej stały symboliczne słupy odlane z brązu, zwane Jachin i Booz; obwieszczały obecność Boga i wieczyste przymierze nieba z Ziemią, Jachin — stałość, a Booz — siłę

Ściana Płaczu zwana też Murem Zachodnim, jest jedyną zachowaną do dnia dzisiejszego

pozostałością Świątyni Jerozolimskiej. W chwili obecnej jest to najświętsze miejsce

judaizmu. Ściana Płaczu jest częścią świątyni

Jerozolimskiej ,odbudowanej przez Heroda, a zniszczonej przez Rzymian. Nazwa pochodzi

od żydowskiego święta opłakiwania zburzenia świątyni przez Rzymian,

obchodzonego corocznie w sierpniu. Wierni zgodnie z tradycją wkładają między kamienne

ściany karteczki z prośbami do Boga.

ŚCIANA PŁACZU

Menora jest sześcioramiennym kandelabrem i od ponad 3000 lat

symbolem Judaizmu. Ten ozdobny świecznik był używany przez Żydów

w Przybytku i Świątyni Jerozolimskiej. Menora jest jednym z

najstarszych symboli narodu żydowskiego. Według tradycji

symbolizuje on krzew gorejący.

TEFILIN

BAR MICWABAR MICWA JEST ŚWIĘTEM PODCZAS KTÓREGO CHŁOPIEC (12-13 LAT)STAJE SIĘ ODPOWIEDZIALNY PRZED PRAWEM ZAWARTYM W TORZE.

MAŁŻEŃSTWO

MacewaMacewa

CMENTARZ ŻYDOWSKI

Ręce złączone w geście błogosławieństwa Powszechnie płaskorzeźbę błogosłowiących dłoni spotkamy na grobach rabinów i cadyków.

Przechylony dzban lub misa osoby pełniące funkcje pomocników podczas modlitw.

Skarbonka lub ręka wrzucająca monetę do skarbonki - relief umieszczany na macewach osób znanych ze swej dobroczynności.

Korona - Płaskorzeźbę tą umieszcza się zatem między innymi na grobach rabinów czy osób darzonych dużym szacunkiem.

Lew - znak plemienia Judy, ludu Izraela, symbol potęgi, siły, wyzwolenia i odkupienia.

Księgi lub szafy z księgami - oznaczenie grobu osoby uczonej w Torze i Talmudzie lub sofera, czyli osoby przepisującej święte księgi.

Jednorożec - symbol człowieka sprawiedliwego i znak zbawienia.

Świece lub świeczniki - płaskorzeźby występujace na na grobach kobiet. W żydowskiej rodzinie to właśnie kobieta zapala szabasowe świece. Złamana świeca stanowi odniesienie do przerwanego życia.

CMENTARZ ŻYDOWSKI

W czasie II wojny światowej Hitlerowcy realizowali plan

wymordowania całego narodu żydowskiego, który nosił nazwę…

• holocaustu

Ubrany w strój liturgiczny Żyd wyśmiewany przez żołnierzy niemieckich. Poniżanie, szykanowanie i znęcanie się nad Żydami było jedną z ich rozrywek.

Najwięcej Żydów zostało wtedy zabitych w obozach …

• koncentracyjnych

Komora gazowa obozu zagłady na Majdanku. W obozie tym w

latach 1941 - 1944 zamordowano ok. 360 tys. ludzi. Część z nich

zmarła w wyniku głodu, epidemii i wyniszczającej pracy, pozostali w zginęli w komorach gazowych lub w wyniku masowych egzekucji.

Widok obozu zagłady w Brzezince -styczeń 1945. Obóz Birkenau - Auschwitz II był największym ośrodkiem zagłady, jaki zbudowali naziści. Jest dziś utożsamiany z miejscem dokonania największego ludobójstwa w historii naszej cywilizacji.

Po II wojnie światowej Żydzi ponownie stworzyli swoje

państwo , które nazywa się…

• Izrael• Flaga

Izraela

• Godło Izraela