Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat...
-
date post
22-Dec-2015 -
Category
Documents
-
view
222 -
download
1
Transcript of Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat...
![Page 1: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/1.jpg)
Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ
Óhefðbundið námsmat
Námskrárfræði og námsmat4. misseri 2006
![Page 2: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/2.jpg)
Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ
Óhefðbundið námsmat
• Hvers vegna slíkt námsmat? Tilgangur?• Hvað á/hvað er hægt að meta?• Hvernig?• Hvenær?• Hve oft?• Hvar? • Hver/hverjir meta?• Þáttur nemenda í námsmati
![Page 3: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/3.jpg)
Aðalnámskrá grunnskólaAlmennur hluti
• Námsmat:
• http://www.ismennt.is/vefir/namskra/g/almennt/almennur.html
![Page 4: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/4.jpg)
Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ
![Page 5: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/5.jpg)
Verkefni í samfélagsfræði – Námsmat?
![Page 6: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/6.jpg)
Hugtök og skilgreiningar
• Óhefðbundið námsmat (Alternative assessment)• Rauntengt/Heildrænt námsmat (Authentic
assessment)• Frammistöðumat (Performance Assessment)• Alhliða námsmat/samþætt (Holistic / intergrated)
• Hefðbundið námsmat (Traditional achievement assessment)
![Page 7: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/7.jpg)
Matsaðferðir - matstæki
• Sýnismöppur, verkmöppur, námsmöppur
(Portfolios)
• Skráning (Record keeping)Gátlistar (checlists), marklistar (Rating scales),
óformleg skráning (anecdotal notes), viðmiðunartöflur (Rubrics)
![Page 8: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/8.jpg)
Ýmsar gerðir námsmats
fundir
jafningja-mat
sjálfsmat nemenda
skipulegar athuganir
dagbækur
viðtöl
regluleg skráning
gátlistar
viðhorfakannanir
mat á frammistöðu við skil verkefna
![Page 9: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/9.jpg)
Hvað er heildrænt námsmat?Úr grein Ingvars Sigurgeirssonar:
• Sem dæmi um skilgreiningu á heildrænu námsmati má nefna lýsingu Diane Hart (1994) í bókinni Authentic Assessment: A Handbook for Educators:
• Námsmat er heildrænt þegar það felur í sér að nemendur
kljást við verkefni sem hafa raunverulega þýðingu og merkingu og eiga erindi. Slíkt námsmat ber keim af raunverulegum viðfangsefnum, en líkist ekki hefðbundnum prófum.
• Viðfangsefnin reyna á hugsun og að beitt sé víðtækri þekkingu. Lögð er rík áhersla á að gefa nemendum sem best til kynna hvað lagt er til grundvallar matinu þannig að þeim sé sem best ljóst að hverju er keppt. Í þessu felst að í heildrænu námsmati er áhersla lögð á að matið gefi til kynna að hverju sé mikilsvert að keppa í stað þess að meginatriðið sé að mæla alla á sömu stikunni.
![Page 10: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/10.jpg)
Frammistöðumat og rauntengt mat (Performance Assessment)
• Felur í sér mat á hæfileikum sem ógerlegt er að meta með skriflegu prófi
• Dæmi: verkleg eðlisfræði, beiting tungumáls í samskiptum, lausn stórra samsettra verkefna í stærðfræði, flutningur tónlistar, leiklistar og svo frv.
• Útvíkkun á flokkunarkerfi Blooms: kunnátta, leikni, viðhorf, tilfinningar, samskiptafærni
• Mikilvægt að skilgreina “performance outcomes”• Getur falið í sér “ferli” eða “afrakstur” eða hvort
tveggja.MÞ 04
![Page 11: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/11.jpg)
Frammistöðumati fylgja eftirfarandi kostir og gallar
• Kostir
• Getur metið flóknari niðurstöður og hæfileika en skrifleg próf gera
• Útvegar nákvæmt, endanlegt mat, meðal annars á líkamlegri og munnlegri tjáningu
• Gefur nemendum meiri hvatningu með því að staðfesta markmið og gerir lærdóm þýðingarmeiri í þeirra augum
• Gerir lærdóm að nærtækari og raunverulegri aðstæðum.
• Gallar
• Tímafrekt ferli sem kostar mikla vinnu
• Getur verið mjög huglægt, (óáreiðanlegt)
• Leggja verður áherslu á einstaklingsvinnu frekar en hópvinnu, hafa einstaklinginn í fyrirrúmi
(Gronlund. 2003:139-143).
![Page 12: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/12.jpg)
Í þýðingu Erlu Kristjánsdóttur á Armstrong er “Authentic assessment” nefnt “rauntengt mat”. Um rauntengt mat segir Armstrong:
• ,,Besta myndin af hæfni nemenda í námsgreinum skólans fæst með því að fylgjast með nemendum leysa þrautir eða hanna hluti við raunsannar aðstæður.” (sjá nánar 10. kafla). Þar kemur einnig fram að athugun sé mikilvægasta forsenda rauntengds mats. Næst mikilvægust er heimildasöfnun þar sem ,,skrá má frammistöðu nemenda á fjölbreyttan hátt” (bls 100-101).
![Page 13: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/13.jpg)
Hvað þarf að hafa í huga við námsmat?
• Nota fjölbreyttar matsaðferðir• Þekkja kosti og galla hverrar matsaðferðar• Miða matið við námið og kennsluna• Markmið eru forsenda námsmats
![Page 14: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/15.jpg)
Hvaða þætti er hægt að meta?
• Athugið markmið námsgreina
VirkniÁhugi
Frágangurá
verkefnum
Hugkvæmni
Fer eftir fyrirmælum
FramfarirSamvinna
Aflar upplýsinga
Umgengni
![Page 16: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/16.jpg)
Dæmi úr skólastofunni
Samvinna Samþætting námsgreina
• Íslenska• Samfélagsfræði• Upplýsinga- og
tæknimennt• Listgreinar• Lífsleikni
![Page 17: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/17.jpg)
Mat á hópstarfi
• Virkniathuganir• Matslisti til greiningar og mats í umræðum• Viðhorfakönnun• Sjálfsmat• Mat kennara á flutningi og niðurstöðum• Jafningjamat á flutningi og niðurstöðum
![Page 18: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/18.jpg)
Hverjir meta?
• Lögð er áhersla á að sem flestir aðilar komi að matinu. Kennarar í mismunandi greinum vinni saman, kennarar hafi samráð þvert á árganga, skólastjórnendur séu hafðir með í ráðum, sérfræðingar séu kallaðir til eftir því sem unnt er og álits foreldra leitað (sjá t.d. Cole 1995:7).
![Page 19: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/19.jpg)
Birting niðurstaðna
• Hvernig?
tölur
umsagnir
viðtöl
myndir
myndbönd ....
![Page 20: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/20.jpg)
Þáttur nemenda í námsmatiÚr grein Ingvars Sigurgeirssonar:
• Lögð er áhersla á að nemendur taki virkan þátt í matinu og taki þannig nokkra ábyrgð á eigin námi. Af þessu leiðir að áhersla er lögð á sjálfsmat og jafningjamat:– All performance assessments require students to structure the
assessment task, apply information, construct responces, and, in many cases, explain the process by which they arrive at the answer .../ Allt frammistöðunámsmat (performance assessments) gerir þær kröfur til nemenda að þeir móti úrlausn sína sjálfir, noti upplýsingar og byggi sjálfir upp svörin, og útskýri, ef svo ber undir, hvernig þeir komust að niðurstöðu ...
(Khattri og Sweet 1996:5)
![Page 21: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/21.jpg)
Gildi þess að nemendur taki þátt í námsmati
• Nemendur skilja betur til hvers er ætlast• Sjálfsmat er þroskandi viðfangsefni• Mat á öðrum krefst ábyrgrar afstöðu• Mat nemenda veitir kennara ýmsar
eftirsóknarverðar upplýsingar
(Hafdís Guðjónsdóttir KHÍ)
![Page 22: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/22.jpg)
Hvað eru verkmöppur?
• Möppurnar eru lýsing á leið sem hægt er að fara til að safna upplýsingum um nám nemenda sem hefðbundið námsmat nær ekki yfir. Það metur frammistöðu þeirra í því umhverfi sem námið fer fram í og er því rauntengt námsmat.
![Page 23: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/23.jpg)
Hvað sýnir verkmappa?
1. Námsferli í ákveðinn tíma• 2. Núverandi besta verk nemanda• 3. Samanburð á besta verki nemanda við fyrri verk hans• 4. Þróun og leikni í sjálfsmati• 5. Sýnir hvað nemandinn hugsar þegar hann lærir• 6. Stöðu einstaklings • 7. Skýra sönnun til foreldra og annarra um að nám hafi
farið fram• 8. Samvinnu kennara og nemanda
(Gronlund 2003:158)
![Page 24: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/24.jpg)
Gildi verkmöppu
• Felst í fjölbreytni þeirra gagna sem safnað er til að sýna hvað og hvernig nám hefur farið fram. Það getur falið í sér fjölbreytt námsmat s.s. sjálfsmat, jafningjamat, kennaramat, foreldramat, skráningu á vinnuferli, skýrslur, gátlista, umsagnir, frásagnir, sjálfstæð viðfangsefni og fl.
![Page 25: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/25.jpg)
Hvað ber að hafa í huga þegar notkun sýnismappa er ákveðin?
• 1. Hver er tilgangurinn?• 2. Hvers konar verkefni á mappan að innihalda?• 3. Leiðbeiningar um val og mat á verkum
nemenda• 4. Söfnun verkefna og notkun á möppunni• 5. Mat á sýnismöppunni
(Gronlund 2003:159)
![Page 26: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/26.jpg)
Viðmið við mat á möppu
• Hefur tilgangi með notkun möppunnar verið náð?• Sýnir mappan fjölbreytt dæmi um nám?• Inniheldur mappan flókin verkefni sem sem nemendur
geta leyst á raunverulegan hátt?• Inniheldur hún sjálfsmat nemenda• Gerir mappan nemendum fært að ákvarða námsferli og
sýna hvar nemendur eru staddir?• Sýnir mappan þátttöku nemenda og ábyrgð?
![Page 27: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/27.jpg)
Frh.
• Eru leiðbeiningar um þátttöku nemenda?• Inniheldur mappan námsmat byggt á skýrum
viðmiðum?• Kemur gagnvirkni kennslu og mats fram?
![Page 28: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/28.jpg)
Hvað ber að hafa í huga þegar notkun sýnismappa er ákveðin?
• 1. Hver er tilgangurinn?• 2. Hvers konar verkefni á mappan að
innihalda?• 3. Leiðbeiningar um val og mat á verkum
nemenda• 4. Söfnun verkefna og notkun á möppunni• 5. Mat á sýnismöppunni
(Gronlund 2003)
![Page 29: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/29.jpg)
Sýnismappa - kostir
• 1. Yfirsýn yfir námsferil auðveld• 2. Að beina sjónum að bestu verkum
nemenda hefur jákvæð áhrif á nám• 3. Að bera verk nemanda saman við fyrri
verk hans hefur betri áhrif en að bera þau saman við verk annarra
(Gronlund 2003)
![Page 30: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/30.jpg)
Mat á sýnismöppum/verkmöppum nemendaNafn nemanda __________________bekkur ____Námsgrein _____________________önn ______
4 3 2 1 Skilningur á viðfangsefni/hugtökum
4 3 2 1 Hvernig upplýsingar eru settar fram
4 3 2 1 Hæfileiki til að færa rök
4 3 2 1 Skrift
4 3 2 1 Mælskulist
4 3 2 1 Hæfileiki í að leysa þrautir/vandamál
4 3 2 1 Frammistaða
4 3 2 1 Samskiptahæfileiki
4 3 2 1 Sjálfsmat
4 3 2 1 Þátttaka og ábyrgð
4 3 2 1 Sjálfstæð vinnubrögð
![Page 31: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/31.jpg)
Matskvarði
• 4 = Framúrskarandi framfarir - • 3 = Góðar framfarir - • 2 = Viðunandi framfarir - • 1 = óviðunandi
(Gronlund. 2003:165)
![Page 32: Jóhanna Karlsdóttir lektor og Meyvant Þórólfsson lektor KHÍ Óhefðbundið námsmat Námskrárfræði og námsmat 4. misseri 2006.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062320/56649d795503460f94a5ceec/html5/thumbnails/32.jpg)
Alhliða námsmat
Vefur Guðrúnar Pétursdóttur um
alhliða námsmat
• http://www.islandia.is/sigtun2/namsmatid/frammistmat.htm