Jan Brzechwa - zss101.poznan.pl · Radia i Telewizji, w Radzie Programowej Agencji Autorskiej ......
-
Upload
nguyencong -
Category
Documents
-
view
214 -
download
0
Transcript of Jan Brzechwa - zss101.poznan.pl · Radia i Telewizji, w Radzie Programowej Agencji Autorskiej ......
Jan Brzechwa
(nazwisko rodowe to Jan Wiktor Lesman)
Urodzony 15 sierpnia 1898 r. w Żmerynce na Podolu, jako syn inżyniera kolejowego, w
związku z czym często podróżował z rodziną,
przenosząc się z miejsca na miejsce.
Dzieciństwo spędził między innymi w Kazaniu i
Piotrogradzie.
Szkołę średnią ukończył w Zakładzie Naukowo –
Wychowawczym Ojców Jezuitów w Chryniowie.
Po wyjeździe do Warszawy podjął studia
na Wydziale Prawa Uniwersytetu
Warszawskiego.
Jednocześnie wstąpił do 36 Pułku Legii
Akademickiej i jako ochotnik uczestniczył w
latach 1920 – 1921 w
wojnie polsko – bolszewickiej, za co został odznaczony.
Po ukończeniu studiów
został adwokatem i specjalizował się w prawie autorskim.
Jako poeta zadebiutował
mając 15 lat, w czasopiśmie
„Sztandar”. Zajął się pisaniem utworów
literackich dla dzieci, młodzieży i dorosłych.
Współpracował z wieloma czasopismami
zagranicznymi oraz polskimi. Swoje utwory dla dzieci i młodzieży drukował
między innymi w „Świerszczyku”,
„Płomyku”, i „Płomyczku”.
Pod pseudonimem Szer-Szeń pisał teksty piosenek i skecze literackie między innymi dla kabaretu „Czarny kot”
i „Morskiego Oka”.
W 1949 roku zamieszkał
w Łodzi, później przeprowadził się do Warszawy. Tam czynnie
działał w zarządzie Pen Clubu, w Radzie Programowej Polskiego
Radia i Telewizji, w Radzie Programowej Agencji Autorskiej oraz Międzynarodowej Komisji
Prawa Autorskiego.
Pierwsze przedwojenne tomiki poetyckie dla dzieci zawierały znane
nam do dziś utwory takie jak:
„Tańcowała igła z nitka” – rok 1937
„Kaczka dziwaczka” – rok 1939
W czasie drugiej wojny światowej Jan Brzechwa napisał takie znane utwory
jak:
„Akademia Pana Kleksa” i „Pan Drops i jego trupa”.
W okresie powojennym zostały wydane jego wiersze oraz zbiory wierszy dla dzieci, między innymi:
„Przygody Pchły szachrajki”, „Ptasie plotki”, „Sto bajek”, „Fruwająca
krowa”, „Globus”, Śmiechu warte”. Są to popularne tomiki wierszy,
lubiane i znane nam do dziś.
Do żelaznego repertuaru dla najmłodszych wchodzą
również wiersze satyryczne, zawierające
plastyczne obrazy przywar dziecięcych, ale również osób dorosłych,
między innymi:
„Samochwała”,
„Leń”,
„Skarżypyta”,
w których autor uwydatnia negatywne cechy
charakteru przy pomocy groteski i karykatury.
Pod wpływem szybkiego rozwoju nauki i techniki Jan
Brzechwa zaczął tworzyć baśnie
fantastyczno-naukowe. Powstała wtedy
cykliczna opowieść fantastyczna
o przygodach Pana Soczewki:
„Pan Soczewka w puszczy” (1958),
„Pan Soczewka na księżycu” (1959),
„Pan Soczewka na dnie oceanu” (1960).
Najbardziej znane są fantastyczne opowieści prozą, które świetnie znamy:
„Akademia Pana Kleksa” (1965),
„Podróże Pana Kleksa” (1961),
„Triumf Pana Kleksa” (1965).
Utwory te były inspiracją dla reżyserów filmowych. Największą popularnością wśród dzieci i rodziców cieszyły się ekranizacje
filmowe:
„Akademia Pana Kleksa” (1983)
„Podróże Pana Kleksa” (1985)
Jan Brzechwa to również autor wielu utworów scenicznych, do których należy szopka szkolna pt. „Wagary” (1953) czy „Teatr
Pietruszki”, przedstawiający szkolne i podwórkowe perypetie z życia dzieci.
Adaptatorzy teatralni bardzo chętnie sięgali i sięgają do pełnych fantazji i humoru utworów Brzechwy. Z bogatego dorobku literackiego autora, na scenach teatrów dziecięcych, prezentowano m.in.: „Baśń o korsarzu
Palemonie”, „Niezwykłą przygodę Pana Kleksa”, „Czerwonego Kapturka”, „Kopciuszka”, „Kota w butach”, „Jasia i Małgosię”
i opracowany na podstawie „Kaczki Dziwaczki” - „Teatr Kaczki Dziwaczki”.
Jego utwory do dziś uczą i wychowują humorem, żartem literackim oraz elementami satyry i groteski, nie tylko dzieci, ale także ludzi
dorosłych.