Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/)...

51
Henryk Śniegocki Tomasz Maracewicz Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i zagrożenia

Transcript of Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/)...

Page 1: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Henryk Śniegocki Tomasz Maracewicz Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i zagrożenia

Page 2: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Cel prezentacji

• zwrócenie uwagi na najczęstsze przyczyny nieporozumień: statek ÷ jacht żaglowy

• rozważenie możliwości uzupełnienia treści szkoleń żeglarskich

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 3: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Najczęstsze przyczyny nieporozumień

• rażąco różne warunki nawigacji;

• zupełnie inne doświadczenia i system szkolenia;

• brak zrozumienia i wiedzy o sobie nawzajem;

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 4: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

STEREOTYPY … w relacjach jacht ÷ statek handlowy i odwrotnie

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 5: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Żeglarze - stereotyp I:

Na otwartym morzu jestem doskonale widziany przez statek handlowy.

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 6: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Rzeczywistość bywa następująca:

obserwator i oficer wachtowy to ta sama osoba;

oficer wachtowy często jest zdekoncentrowany papierkową robotą;

oficer wachtowy wierzy w radar i odbiornik AIS;

obraz jachtu na ekranie radaru niestety tylko BYWA wyraźny;

widoczność wzrokowa na dużym statku, szczególnie na małe odległości jest słaba;

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 7: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Żeglarze - stereotyp II:

Jeśli statek mnie „nie widzi”, to zawsze mogę go zawołać przez radio.

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 8: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Rzeczywistość bywa następująca:

radiostacje jachtowe czasem nie działają;

wachta na statku może być pełniona niechlujnie;

żeglarz miewa duży kłopot z identyfikacją wywoływanego statku „Statek idący z mojej lewej!”;

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 9: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Żeglarze - stereotyp III:

Gdy statek mnie widzi, to na pewno będzie uważał.

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 10: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Rzeczywistość bywa następująca:

coraz liczniejsi marynarze z wyspiarskich krajów bagatelizują małe łódki które mają „zadbać o siebie”;

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 11: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Marynarze - stereotyp I:

Żeglarze nie są partnerami do ewentualnej koordynacji działań.

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 12: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Rzeczywistość bywa następująca:

być może, lecz nierzadko żeglarze wiedzą o morzu i rozumieją je dużo lepiej niż oficerowie na statkach;

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 13: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Marynarze - stereotyp II:

Jestem duży, jacht mnie na pewno widzi. Będzie się trzymał z daleka.

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 14: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Rzeczywistość bywa następująca:

• załoga jachtu w ciężkiej pogodzie może nie mieć warunków do właściwej obserwacji;

• żagle czasem skutecznie zasłaniają pole obserwacji;

• jachty rzadko posiadają radar czy AIS;

• oczekują respektowania Colregu.

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 15: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Marynarze - stereotyp III:

…zawsze mogę wywołać jacht przez radio!!!

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 16: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Rzeczywistość bywa następująca:

• radio na jachcie czasem trudno usłyszeć;

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 17: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

WNIOSKI DO SZKOLENIA W ZAKRESIE MPZZM

…czyli co czasem umyka podczas szkoleń żeglarskich.

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 18: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Jacht żaglowy jest uprzywilejowany…

• z wyjątkiem wąskich przejść, SRR i gdy nie jest statkiem wyprzedzającym.

[Prawidło 18 - wzajemne obowiązki statków]

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 19: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Nie należy nadużywać uprzywilejowania (1/2)

• szczególne okoliczności mogą wymuszać odstąpienie od Prawideł w celu uniknięcia bezpośredniego niebezpieczeństwa

[Prawidło 2 - odpowiedzialność]

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 20: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Nie należy nadużywać uprzywilejowania (2/2)

• przyjęte jest, że jednostki typu „pleasure”, o ile to możliwe, nie przeszkadzają w nawigacji jednostkom, które „są w pracy”.

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 21: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Prawidłowa ocena ryzyka zderzenia

• przepisy jasno precyzują obowiązek ustalenia ryzyka zderzenia

[Prawidło 7 - ustalenie ryzyka zderzenia]

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 22: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Uzgadnianie intencji stron

• radiowe uzgadnianie intencji wbrew dobrej praktyce jest działaniem rutynowym;

• w szkoleniach należy przypominać kiedy to jest możliwe

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 23: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Szybkość bezpieczna

• umożliwiająca wykonanie odpowiedniego manewru

[Prawidło 6 - szybkość bezpieczna].

Czasem (np. w ciszy) należy rozważyć zaniechanie próby nawigacji, np. w wąskich przejściach.

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 24: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Odległość bezpieczna (1/2)

• odległość bezpieczna dla statku to na obszarze nieograniczonym przynajmniej 3 Nm

[Prawidło 8 - działania w celu uniknięcia zderzenia];

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 25: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Odległość bezpieczna (2/2)

• jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że mylnie zidentyfikował jacht, albo go nie widzi

[Prawidło 8 - działania w celu uniknięcia zderzenia oraz Prawidło 16 – działanie statku ustępującego z drogi];

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 26: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Przewidywanie zachowania się statku (1/2)

• statek idący z przeciwka, który nie rozpozna nas jako jacht żaglowy, wykona rutynowo zwrot w prawo i będzie tego oczekiwał od nas

[Prawidło 14 – statki idące wprost na siebie];

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 27: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Przewidywanie zachowania się statku (2/2)

• statek idący z lewej burty powinien wykonać manewr wyminięcia za naszą rufą

• statki nadpływające z prawej burty, mogą oczekiwać, że to my ustąpimy z drogi

[Prawidło 15 – kursy przecinające się]

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 28: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Ułatwienie identyfikacji jachtu żaglowego

• opcjonalne światła „żaglowcowe” (czerwone nad zielonym)

[Prawidło 25 - statek żaglowy]

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 29: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Być uprzywilejowanym również trzeba potrafić

I. należy utrzymywać stały kurs i prędkość

II. można podjąć działania III. gdy widać, że manewr

statku zobowiązanego do ustąpienia nie wystarcza, wówczas jacht musi sam podjąć niezbędne działania

[Prawidło 17 - działanie statku mającego pierwszeństwo drogi];

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 30: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Trudna sztuka ustępowania (1/2)

• ustępowanie – w odległości bezpiecznej (w rozumieniu statku) i w czytelny sposób

[Prawidło 8 - działania w celu uniknięcia zderzenia]

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 31: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Trudna sztuka ustępowania (2/2)

• „Nie przeszkadzać” nie oznacza zakazu poruszania się, a nakaz pozostawienia odpowiedniego miejsca jednostkom nawigującym w warunkach wąskiego przejścia lub SSR

[Prawidło 9 - Wąskie przejścia] i [Prawidło 10 - systemy rozgraniczenia ruchu]

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 32: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Wąskie przejścia (1/3)

• nawigacja niektórych jednostek jest ograniczona z powodu braku swobodnego wyboru drogi

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 33: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Wąskie przejścia (2/3)

• jednostka wyprzedzana może podjąć współdziałanie pozwalające na bezpieczne przejście jednostce wyprzedzającej

[Prawidło 9 - Wąskie przejścia];

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 34: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Wąskie przejścia (3/3)

• gdy jacht żaglowy z jakichś powodów nie jest w stanie „nie przeszkadzać”, wówczas obowiązują prawidła dotyczące zachowania się statków widzących się wzajemnie

[Prawidło 9 - Wąskie przejścia];

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 35: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Systemy rozgraniczenia ruchu

• należy zgłaszać ruch w odpowiednim VTS;

• najlepiej trzymać się z dala od SRR, np. nawigując w strefie ruchu przybrzeżnego;

• nie wolno (z wyjątkiem przecinania lub sytuacji szczególnych) nawigować w strefie rozgraniczającej;

[Prawidło 10 - systemy rozgraniczenia ruchu].

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 36: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Uwaga na sygnały

• sygnał 5 gwizdków „nie rozumiem waszych zamiarów” zastosowany wobec jachtu oznacza zwykle : „nie przeszkadzaj, zmykaj stąd !”

[Prawidło 34 - Sygnały manewrowe]

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 37: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Zapomniany przepis

• warto stosować :

– w wielu krajach uchroni od mandatu;

– tak oznaczone jachty o LOA > 20 m stają się pełnoprawnymi użytkownikami wąskich przejść i SRR;

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 38: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Kłopoty we mgle

• prawidła dot. prawa drogi [prawidła od 12 do 18] , dotyczą tylko statków wzajemnie widzących się

[Prawidło 11 – zakres stosowania];

• w warunkach ograniczonej widzialności jacht żaglowy może mieć trudności z ustaleniem przez inne statki jego statusu

• sygnały mgłowe • UKF [Prawidło 19 - Zachowanie się statków podczas ograniczonej widzialności];

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 39: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Czasem przeszkadza żyłka sportowca

• zmiana kursu w bezpośredniej bliskości w celu wymuszenia ustąpienia drogi;

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 40: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Long Island

20 września 2006

Kolizja M/V BARKALD

z S/V ESSENCE

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 41: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

M/V BARKALD

• Drobnicowiec

• Kadłub stalowy, 205[m] LOA, 28.912 [GT]

• Załoga 30 osób + pilot NY

• W trakcie przejścia pomiędzy kotwicowiskiem Bridgeport a Nową Szkocją

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 42: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

M/V BARKALD

Page 43: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że
Page 44: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

S/V ESSENCE

• Jacht wypoczynkowy

• Kadłub z włókna szklanego, 30[m] LOA, 95 [GT

• Załoga 3 osoby, licencjonowany kapitan, nielicencjonowany oficer oraz licencjonowany kucharz.

• W trakcie przejścia z Newport do Greenwich

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 45: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że
Page 46: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Warunki pogodowe

• Bezchmurne niebo

• Widoczność >10 [nM]

• Wiatr N do NW ~10 [w]

• Temp powietrza 15.5 [C]

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 47: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Obserwatorzy

• Na ESSENCE – oficer na wachcie

• Na BARKALD – pilot, oficer wachtowy, oraz marynarze

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 48: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Przyczyny kolizji

• Statki na niemal kontrkursach

• BARKALD idąc 14 w

• ESSENCE idąc 8 w

• Światła nawigacyjne poprawnie świecące na obu statkach

• Wszystkie systemy nawigacyjne na obu statkach sprawne

• Kontakt wzrokowy -ESSENCE przy 10+ nM

• Kontakt wizualny - BARKALD przy 2 nM

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 49: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Łączność

• Łączność rozpoczęta przez ESSENCE 1 minutę i 17 sekund przed kolizją: – „Motor vessel off my port, motor vessel off my port,

sailing yacht ESSENCE, come in please, over”. • BARKALD odpowiada po 2 wezwaniu:

– „Yes, this is the motor vessel off your port side”. • ESSENCE odpowiada:

– „Hi, I’m sailing yacht ESSENCE. Um, I just wanted to let you know, I don’t know if you know this, but, um, your – your port light is not working only the starboard is shining, over”.

• BARKALD odpowiada: – „Okay, so are you going to stay clear of my vessel?”.

• ESSENCE odpowiada: – „Ya, I’m staying clear of your vessel”.

• BARKALD odpowiada: – „You’re talking to a large cargo ship, correct?”.

• ESSENCE odpowiada: – „That’s you ahead”.

Konferencja Bezpieczeństwa 2016

Page 50: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Kolizja

18.03.2016 Konferencja Bezpieczeństwa 2016 50

Page 51: Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i ... · Odległość bezpieczna (/) •jeśli statek nie ustępuje w bezpiecznej odległości, można spodziewać się, że

Dziękuję za uwagę.

Prezentacja powstała na bazie informacji oraz orzeczenia wydanego przez

Coast Guard Station „New Haven”

Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i zagrożenia

• dr hab. inż. kpt. ż.w. prof. AMG Henryk Śniegocki

• mgr kpt. j. Tomasz Maracewicz