Jaarverslag

Netwerk in 2004We beroerden ook de politieke wereld met onze campagne wat aanleiding gaf tot parlementaire vragen en een aantal wetsvoor-stellen. Inmiddels geldt een “expliciet verbod voor beleg-gingsfondsen om te investeren in antipersoonsmijnen”.

2004 was in vele opzichten

een bewogen jaar voor

Netwerk Vlaanderen.

Enerzijds zorgde de cam-

pagne “Mijn Geld? Goed

Geweten.” voor de beoog-

de beroering. Anderzijds

besliste het ministerie van

Cultuur Netwerk te subsi-

diëren als beweging, wat

een belangrijk duwtje in

de rug betekent.

Campagne op kruissnelheid De speerpunt in onze campag-ne is en blijft het streven naar en het afdwingen van transpa-rantie in het investeringsbeleid van financiële instellingen. Daaraan koppelt Netwerk de duidelijke eis dat banken hun maatschappelijke verantwoor-delijkheid erkennen en opne-men. Bankiers die begaan zijn met het ethisch gehalte van hun investeringen? We gaan er niet a priori van uit dat dit onmoge-lijk is, maar we vinden wél dat iemand hierop moet toezien. En de praktijk blijft aantonen dat dit nodig is...

In het voorjaar maakte Netwerk zijn nieuwe dossier publiek en onthulde dat de vijf grootste banken die actief zijn in België

investeren in controversiële wapensystemen. Financiering van de productie of aankoop van clusterbommen, landmij-nen, verarmd uranium en kernwapens: geen van de vijf onderzochte banken ging vrijuit. Dit dossier kreeg een grote weerklank in de pers en raakte een ruim publiek.

Hoewel het voorbije campag-nejaar tot een aantal zeer con-crete verwezenlijkingen leidde, hebben we nog een hele weg te gaan voordat geld écht een goed geweten zal hebben. Re-den genoeg om onze campagne in 2005 met dubbele energie voort te zetten.

De publieke verontwaardiging en de aandacht die de media aan dit goed gestoffeerde dos-sier besteedden, zetten de ban-ken onder sterke druk om hun “wapenbeleid” te herzien. En dat deden sommige ook. Ande-re houden het momenteel nog bij vage verklaringen.

Op zoek naar duurzaam geld?

Netwerk informeerde de spaar-der en belegger over de evolu-ties in de campagne en reikte hen de middelen aan om hun ongenoegen ook zelf te uiten bij de banken. Zo konden zij deelnemen aan acties bij de Algemene Vergaderingen van de vijf onderzochte banken. Netwerk stond in deze cam-pagne niet alleen en kon van bij de samenstelling van het spraakmakende dossier rekenen op de actieve medewerking van enkele partnerorganisaties. Het Forum voor Vredesactie vzw, Vrede vzw en Voor Moeder Aarde vzw droegen bij tot de successen van het afgelopen jaar. Gaandeweg werden tevens samenwerkingsverbanden ge-smeed met Handicap Internati-onal, De Belgische Coalitie tegen Uraniumwapens en het Réseau Financement Alternatif. Deze laatste partnerorganisatie vertaalde de wapencampagne naar het Franstalige landsge-deelte.

Reeds jaren biedt Netwerk de bewuste spaarder en belegger alternatieven om anders om te gaan met geld. De voorbije campagne voedde ook de vraag van bankklanten naar duurzame alternatieven. Meer dan ooit moest Netwerk zijn rol van wegwijzer op de markt van ethische spaar-en beleggings-producten ter harte nemen. On-ze website biedt een actueel en kritisch overzicht van de alter-natieven die op de Belgische markt beschikbaar zijn. In 2004 onderzochten we meer speci-fiek of de in België beschikbare duurzame financiële producten zuiver zijn van financiering van de wapenindustrie. Helaas dekt niet elk product dat zich ethisch noemt dezelfde lading. Soms blijkt dit nog steeds een kernlading te zijn.

Ook in 2004 bleef Netwerk dus een aantal ethische en solidaire spaar- en beleggingsproducten actief promoten die dit predi-

Anders omgaan met geld 1Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 333, bus 9, B-1030 Brussel Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www.netwerk-vlaanderen.be

Jaarverslag

caat ook écht verdienen. Zo is er het Krekelsparen en het ethisch beleggingsfonds Alter-Vision (beide in samenwerking met de Fortis Bank), het Trio-dos sparen voor Netwerk en het Triodos Values Fund. In 2004 vonden er ook gesprekken plaats met Ethias met het oog op de ontwikkeling van nieuwe ethische bancaire producten. Deze leiden in 2005 wellicht tot concreet resultaat.

In 2004 trad Netwerk Vlaande-ren ook toe tot Belsif, het Bel-gisch Forum voor Duurzaam en Sociaal Verantwoord Investe-ren. Het Forum vormt een overlegorgaan voor grootban-ken én niet-gouvernementele organisaties. Het deelnemen van Netwerk aan dit platform is een bevestiging en erkenning van onze deskundigheid terza-ke.

Netwerk biedt vanaf 2004 rentevrije kredieten aan Netwerk Vlaanderen onder-steunt en adviseert van bij zijn ontstaan organisaties die mens en milieu centraal stellen en anders omgaan met geld. In 2004 was dat niet anders. De rol van alternatieve financier zetten we het voorbije jaar meer in de verf dankzij het aanbieden van rentevrije lenin-gen aan initiatieven met een maatschappelijke meerwaarde.

Eind 2004 werd de coöperatie-ve vennootschap Netwerk Ren-tevrij cvba met sociaal oog-merk operationeel. Netwerk Rentevrij is het resultaat van een samenwerkingsverband tussen de volgende investeer-ders : Netwerk Vlaanderen vzw, het Kringloopfonds, Ethi-as, Triodos, de Koning Boude-wijnstichting en enkele particu-lieren. De Raad van Bestuur

van deze nieuwe cvba werd verkozen en de vernieuwde kredietcel ging aan de slag. Netwerk Rentevrij kan daar-naast rekenen op een aantal nieuwe gemotiveerde vrijwilli-gers wiens enthousiasme aan-stekelijk werkt voor de verdere uitbouw.

Het aanbod van Netwerk Ren-tevrij omvat naast financiële ondersteuning ook begeleiding bij de inzameling van leningen bij de achterban van de kre-dietnemer én bij de administra-tieve verwerking en opvolging. Netwerk is ideaal geplaatst qua visie en qua praktische ervaring om deze taak op zich te nemen.

Vorming en cursussen Ook in 2004 organiseerde Netwerk een aantal vormingen die in verband staan met ons centrale thema ‘anders omgaan met geld’. Zo was er de cursus “Kritisch Cijfers Lezen”, de vorming “Opmaak Begroting” en de vorming “ Rentevrije leenbemiddeling”. Verder na-men we deel aan debatten en organiseerden informatiesessies vanuit het thema “Banken en hun Maatschappelijke verant-woordelijkheid”.

Nieuws in een nieuw kleedje In 2004 maakten we werk van een nieuwe look voor ons Net-werk tijdschrift: “Anders om-gaan met geld”. Begin 2005 kon je reeds kennis maken met de vernieuwde versie. Wie de Netwerk-werking op de voet wil volgen kan zich gratis abonneren op het maandelijkse digitale magazine. In 2005 zal onze website, die momenteel vooral actuele ontwikkelingen weergeeft, ook meer algemene

informatie over Netwerk aan de bezoeker bieden.

Netwerk gesubsidieerd als beweging De invoering van het nieuwe decreet op het Sociaal Cultu-reel Volwassenenwerk schudde het werkveld grondig door el-kaar. Met het nieuwe decreet wil de Vlaamse overheid orga-nisaties die rond een maat-schappelijk zinvol thema be-weging maken een duwtje in de rug geven. Eind 2003 diende Netwerk zijn beleidsplan 2005-2009 in bij het ministerie van Cultuur. De bevoegde advies-commissie gaf in het voorjaar van 2004 een positief advies, waarna de beslissing bekrach-tigd werd door de minister. Netwerk mag zich voor de pe-riode 2005-2009 officieel een beweging noemen en krijgt daarvoor ook de nodige midde-len. Het feit dat de beslissing pas van kracht werd vanaf 1 januari 2005, maakte van 2004 eigen-lijk van bij de aanvang een overgangsjaar. Het oude dien-stendecreet, met zijn beschei-den subsidie, bleef vooralsnog van kracht. Tegelijk besliste Fortis eind 2003 om Netwerk voor de jaren 2004-2008 een forfaitair bedrag toe te kennen op het Krekelspa-ren, in plaats van de vroegere commissie die berekend werd op basis van het totale spaarvo-lume. Zo verviel de link tussen de aangroei van het Krekelspa-ren en onze commissie. Dit alles betekende natuurlijk dat we andere inkomstenbron-nen moesten aanboren. We maakten werk van het verho-gen van de eigen inkomsten onder andere door een admini-stratieve opdracht voor het Kringloopfonds op te nemen.

Anders omgaan met geld 2Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 333, bus 9, B-1030 Brussel Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www.netwerk-vlaanderen.be

Jaarverslag

Daarnaast gingen we actiever fondsen werven en legden we contacten met nieuwe bancaire partners. 2004 was een spannend en boeiend jaar. Het laatste jaar van het oude Netwerk, dat ja-renlang aan de weg heeft ge-timmerd voor een andere, be-wustere en kritischer omgang met geld. Door sensibilisering, door campagnes, door een aan-bod aan ethische bancaire pro-ducten. Dankzij ons werk is het

besef gegroeid bij de banken én bij de publieke opinie dat het anders kan en dat ethische fi-nanciële producten meer dan levensvatbaar zijn. Het grote aanbod heden ten dage is hier-van de beste illustratie. De ethische bekommernis van de banken mag dan op het eer-ste oog wel zijn toegenomen, de transparantie heeft hiermee geen gelijke tred gehouden. Degelijke en onpartijdige in-formatieverstrekking naar het

publiek blijft dan ook een hoofdopdracht voor een nieuw Netwerk Vlaanderen. Het aan-gaan en het stimuleren van het debat rond anders omgaan met geld, via discussies en campag-nes, vormt een tweede missie. En met onze rentevrije kredie-ten willen we ook in 2005 aan-tonen dat anders omgaan met geld in de praktijk echt kan.

Kristien Vermeersch Coördinator

Anders omgaan met geld 3Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 333, bus 9, B-1030 Brussel Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www.netwerk-vlaanderen.be

Jaarverslag

Resultatenrekening

2004 was het laatste van de

zogenaamde “overgangs-

jaren”. Fortis verlaagde

nogmaals drastisch de

commissies en de nieuwe

subsidieregeling treedt pas

in voege vanaf 2005. De

begroting 2004 voorzag

reeds dat de opbrengsten

niet zouden volstaan om

alle kosten van dat jaar te

dekken. Het tekort ligt ge-

lukkig veel lager dan voor-

speld. Dit is hoofdzakelijk

het gevolg van besparingen

op de werkingskosten.

De opbrengsten De opbrengsten liggen bedui-dend lager dan vorig jaar. Dit is grotendeels te wijten aan de terugval van de commissies op het Krekelsparen. Er is vanaf 2004 een nieuw contract op-gemaakt met Fortis waarin de bank de commissie loskoppelt van de spaarinlage. Tot in het jaar 2008 zal Fortis jaarlijks een vast bedrag uitkeren van 250.000 euro. Omgerekend kwam dit voor 2004 overeen met een commissiepercentage van 0,26% op het gemiddeld beheerd kapitaal. Terwijl dit nog 0,35% bedroeg in 2003. Het totale kapitaal op de Kre-

kelspaarrekeningen blijft on-dertussen gestadig toenemen: 101.324.453 euro eind decem-ber 2004, ruim 7,6 miljoen meer dan eind 2003. Dit alles op een totaal aantal spaarreke-ningen van 10.624 (400 minder dan eind 2003).

Op het Triodossparen ontving Netwerk een commissie van 0,50% op het gemiddeld be-heerd kapitaal. Er werden 63 nieuwe spaarrekeningen ten voordele van Netwerk geopend bij de Triodosbank. Dit brengt het totaal aantal rekeningen op 362. De opbouw van de spaar-inlage verloopt echter moei-zaam. Schommelingen in de inlage op enkele grote rekenin-gen kunnen een enorme impact hebben op het totale gespaarde kapitaal. 2004 was het laatste jaar van de erkenning als Dienst voor So-ciaal-Cultureel Werk. Vanaf

2005 tot en met 2009 zal Net-werk als Beweging een subsi-die ontvangen van 200.000 euro per jaar. Dit geeft Net-werk de mogelijkheid om met de huidige personeelsploeg verder te gaan en vanaf 2005 terug een begroting voor te leggen die in evenwicht is. Bo-vendien is het een belangrijke stap met het oog op de inkom-stendiversificatie. Netwerk wordt minder afhankelijk van de inkomsten van financiële instellingen en kan zodoende zijn kritische rol ten aanzien van de banken ten volle spelen.

De “opbrengsten uit eigen wer-king” zitten in de lift. Dit is grotendeels het gevolg van de opdracht van het Kringloop-fonds die wordt uitgevoerd door het secretariaat van Net-werk: het dagelijks beheer van het register van obligatiehou-ders van het Kringloopfonds. Deze opdracht loopt over vijf jaar.

Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 3Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www

Anders omgaan met geld 433, bus 9, B-1030 Brussel .netwerk-vlaanderen.be

Jaarverslag

2003 2004

TOTAAL VAN DE OPBRENGSTEN 624 702 543 865GIFTEN van particulieren 75 370 70 395Giften algemeen 14 247 15 236

Intrestafstand Krekelproducten 59 473 53 442

Intrestafstand Triodossparen 1 650 1 717

COMMISSIES van financiële instellingen 403 587 281 784Aanbrengvergoeding Krekelsparen 310 162 250 000

Commissie Triodossparen 11 482 13 209

Commissie Altervisison 80 482 16 529

Diverse commissies 1 461 2 046

SUBSIDIES van de overheid 74 999 96 072Subsidie Dienstendecreet 51 913 53 494

Subsidie Sociale Maribel 15 822 20 900

Loonsubsidie Activaplan 3 750 3 000

Loonsubsidie VIA-akkoorden 3 514 18 678

OPBRENGSTEN uit werking 30 912 37 850Opbrengsten secretariaat 9 607 29 200

Opbrengsten projectenwerking 17 646 6 287

Opbrengsten educatief team 1 934 1 666

Opbrengsten nieuwsbrief 1 725 697

OPBRENGSTEN uit leningen en participaties 17 177 16 945Intresten leningen projecten 13 956 11 982

Opbrengsten uit participaties 3 221 4 963

FINANCIELE OPBRENGSTEN - andere 21 807 22 468Intresten op spaarrekeningen 21 785 22 445

Dividend op ethische beleggingsfondsen 22 23

UITZONDERLIJKE OPBRENGSTEN 850 18 351Terugname voorziening juridisch risico 0 6 250

Opbrengsten vorige boekjaren 850 12 101

TOTAAL VAN DE KOSTEN 667 382 550 861

De kosten De commissie op het Krekel-sparen is vanaf 2004 een forfai-tair bedrag dat niet meer in verhouding staat tot de inlage op de spaarrekeningen. Bij de berekening van de doorstortin-gen houden we echter nog steeds rekening met het totale spaargeld dat ten gunste van de verschillende organisaties is verzameld. In totaal is er, in de loop van april 2005, 55.320 euro doorgestort aan 208 orga-nisaties.

De werkingskosten (115.063 euro) zijn beduidend lager uit-gevallen dan begroot (160.647 euro). Vooral de campagne omtrent de financiering van de wapenindustrie is met veel minder middelen dan voorzien, uitgegroeid tot een groot suc-ces.

Er zijn acht voltijdse-equivalenten werkzaam bij Netwerk. Daarnaast zijn er in totaal zo'n zestig vrijwilligers actief geweest in 2004. Hun bijdrage kan heel uiteenlopend zijn o.a. lid zijn van de alge-mene vergadering of raad van bestuur, uitvoeren van onder-steunende taken voor het per-soneel en deelname aan acties.

PROJECTENSTEUN 135 827 75 886Giftencampagne "uw plan is geld waard" 23 205 0

Aanbrengvergoeding Krekelprodukten 89 005 55 320

Intrestafstand Krekelprodukten 21 976 17 897

Commissie Triodossparen 1 590 2 046

Intrestafstand Triodossparen 51 623

WERKINGSKOSTEN 124 385 115 063Educatieve werking en documentatiecentrum 16 163 19 108

Projectenwerking 4 874 1 620

Regiowerking 682 0

Communicatie en nieuwsbrief 38 593 27 288

Algemene ondersteuning en omkadering 64 073 67 047

PERSONEELSKOST 369 092 358 401AFSCHRIJVINGEN 9 059 9 551VOORZIENINGEN 9 702 -20 686FINANCIELE KOSTEN EN BELASTINGEN 8 750 7 123UITZONDERLIJKE KOSTEN 7 217 25COMMISSIE ALTERVISION (aan Alterfin) 3 350 5 498

RESULTAAT -42 680 -6 996

RESULTAATVERWERKING

Onttrekking aan de reserves 45 410 17 135

Toevoeging aan het eigen vermogen 2 730 10 139

Het uitstaand kapitaal op lenin-gen aan andere organisaties is gedaald en zal ook de komende jaren verder afnemen gezien er geen nieuwe contracten meer zullen afgesloten worden van-uit de vzw. De voorziening voor leningen die niet (volle-dig) zouden terugbetaald wor-den, zal dus worden afge-bouwd. In 2004 namen we reeds 20.686 euro terug van betreffende voorziening.

Anders omgaan met geld 5Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 333, bus 9, B-1030 Brussel Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www.netwerk-vlaanderen.be

Jaarverslag

De Balans

Netwerk participeert sub-

stantieel in nieuwe cvba.

Actief Het actief geeft informatie om-trent de aanwending van het vermogen. Een gedeelte is on-der de vorm van geld direct beschikbaar, een ander deel is op termijn beschikbaar omdat het geïnvesteerd of uitgeleend is. Ten slotte zijn er ook nog inkomsten die met vertraging zullen ontvangen worden.

De cvba Netwerk Rentevrij werd opgericht en Netwerk Vlaanderen vzw nam een kapi-taaldeelname van 1.000.000 euro waarvan eind december reeds 324.625 euro gestort was. De cvba Waarborgfonds Zelf-beheer werd ontbonden en ver-effend in december 2004. Het kapitaal werd integraal terugbe-taald aan de aandeelhouders.

2004 was het laatste jaar waar-in leningen werden toegezegd aan organisaties vanuit de vzw. Deze activiteit wordt vanaf 2005 overgenomen door de nieuwe cvba. Het beheer van de lopende leningen zal verder binnen de vzw worden waarge-nomen.

Passief Op de passiefzijde zien we hoeveel eigen middelen er be-schikbaar zijn en welk deel van het vermogen afkomstig is van derden. Begin 2004 betaalde Fortis een voorschot op de aan-brengvergoeding voor het Kre-kelsparen. Het saldo van 100.000 euro zal de volgende vier jaren worden verrekend met de jaarlijkse commissies.

De “leningen aangegaan bij particulieren” zijn ondertussen volledig terugbetaald. Deze “indirecte leenbemiddeling”, werd stopgezet vanuit de vzw.

Sommige leenbemiddelaars hebben hun kapitaal ter be-schikking gesteld van de cvba Netwerk Rentevrij.

Paula Gorissen

Het actief 31/12/2003 31/12/2004 verschuiving

Kantooruitrusting, voorraden en borgen 24 486 19 347 -5 139- hard- en software 12 156 10 798 -1 358- kantoormeubilair en -machines 2 984 786 -2 198- borgen 2 335 2 335 0- voorraden drukwerk en informatieve spelen 7 011 5 428 -1 583

Aandelen 281 168 572 154 290 986- in projecten 233 200 247 529 14 329- in Netwerk Rentevrij 0 324 625 324 625- in het Waarborgfonds Zelfbeheer 47 968 0 -47 968

Leningen verstrekt aan projecten 749 628 493 838 -255 790- terug te betalen op langer dan 1 jaar 374 381 294 005 -80 376- terug te betalen binnen het jaar 199 747 179 833 -19 914- toegezegde nog niet opgenomen bedragen 175 500 20 000 -155 500

Nog te ontvangen vergoedingen/bijdragen 302 104 92 664 -209 440- vanwege klanten 5 539 6 172 633- vanwege Fortis en Triodos 267 839 62 560 -205 279- subsidies 8 681 5 167 -3 514- diversen 20 045 18 765 -1 280

Geld op bank of in kas 1 140 016 1 119 616 -20 400

Totaal actief 2 497 402 2 297 619 -199 783

Het passief Via eigen middelen 2 063 081 2 022 905 -40 176- kapitaal opgebouwd uit jaarlijkse winst 1 734 573 1 744 712 10 139- winst gereserveerd voor een bepaald doel 211 260 194 125 -17 135- voorzieningen voor toekomstige uitgaven 117 248 84 068 -33 180

Via vreemde middelen Schulden die pas later dan 1 jaar betaald moeten worden 0 100 000 100 000- Voorschot aanbrengvergoeding Krekelsparen 0 100 000 100 000Schulden die binnen het jaar betaald moeten worden 434 321 174 714 -259 607- leningen aangegaan bij particulieren 133 350 37 184 -96 166- leveranciers 8 357 8 429 72- vakantiegelden en bezoldigingen 40 248 35 813 -4 435- intrestafstanden en commissies voor projecten 121 397 65 978 -55 419- nog uit te betalen leningen en giften aan projec-ten 128 194 20 000 -108 194

- diversen 2 775 7 310 4 535

Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 333Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www.n

Totaal passsief 2 497 402 2 297 619 -199 783

Anders omgaan met geld 6, bus 9, B-1030 Brussel etwerk-vlaanderen.be