Jaarverslag 2010 MELKCONTROLECENTRUM - VLAANDEREN vzw€¦ · De Raad van Bestuur (RvB) Jos Van den...
Transcript of Jaarverslag 2010 MELKCONTROLECENTRUM - VLAANDEREN vzw€¦ · De Raad van Bestuur (RvB) Jos Van den...
J a a r v e r s l a g 2 0 1 0
Inhoudstafel
1. Bestuur en personeel 2De bestuursleden 2Het personeel 4Het organigram 5
2. Algemene werking 5Controle op de kwaliteit en de samenstelling van de rauwe melk 6Samenwerking in het kader van het Businessplan 2007 6BELAC-toezichts- en uitbreidingsaudit 6Externe audit door CONRESO 7Sectorale monitoring van contaminanten in melk en zuivelproducten 8Bepaling van het gehalte aan onverzadigde vetzuren 9Ketonenbepaling op melkmonsters genomen i.k.v. de melkproductieregistratie (MPR) 9Thermoresistente en boterzuurbacteriën 9Opleiding van RMO-chauffeurs 9
3. De kwaliteitsreglementering 10
4. De bemonstering 11Algemeen 11Controlebemonsteringen 12RFID 12
5. Het laboratorium 14Algemeen 14De resultaten 14
Het kiemgetal 14Het celgetal 16Aantonen van kiemgroeiremmende stoffen 17De vriespuntbepaling 18De filtratieproef 19De coligetalbepaling 19
Beoordeling van de kwaliteitsparameters 20De samenstelling van de melk 22
6. De rapportering 24
7. Peilen naar klantentevredenheid 25Formele peiling 25Klachtenbehandeling 25
8. Diergeneeskundige diagnostiek op melk 27Detectie van specifieke antistoffen 27
Brucellose en leucose 27Paratuberculose (Programma van de Belgische Zuivelketen) 27Parasitair profiel 28
Bacteriologisch mastitisonderzoek 28Procedure ‘Attentiekoeien’ 28 Koemelkmonsters 29 Gevoeligheidsbepalingen 31Procedure ‘Klinische mastitis’ 34Gevoeligheidsbepalingen 36
9. De bedrijfsadvisering 38De bedrijfsbezoeken 38De collectieve voorlichting 39Demonstratieproject ‘Uiergezondheid’ 41Openbedrijvendag 42
10. Aanvullende tabellen en teksten 43
Hagenbroeksesteenweg 167 B-2500 Lier Tel. 078 15 47 10 Fax 078 15 48 10 MelkFoon 078 15 49 10
www.mcc-vlaanderen.be [email protected] BTW BE 408.142.841 Bank 733-2221780-25
MELKCONTROLECENTRUM - VLAANDEREN vzw
J a a r v e r s l a g 2 0 1 0
Inhoudstafel
1. Bestuur en personeel 2De bestuursleden 2Het personeel 4Het organigram 5
2. Algemene werking 5Controle op de kwaliteit en de samenstelling van de rauwe melk 6Samenwerking in het kader van het Businessplan 2007 6BELAC-toezichts- en uitbreidingsaudit 6Externe audit door CONRESO 7Sectorale monitoring van contaminanten in melk en zuivelproducten 8Bepaling van het gehalte aan onverzadigde vetzuren 9Ketonenbepaling op melkmonsters genomen i.k.v. de melkproductieregistratie (MPR) 9Thermoresistente en boterzuurbacteriën 9Opleiding van RMO-chauffeurs 9
3. De kwaliteitsreglementering 10
4. De bemonstering 11Algemeen 11Controlebemonsteringen 12RFID 12
5. Het laboratorium 14Algemeen 14De resultaten 14
Het kiemgetal 14Het celgetal 16Aantonen van kiemgroeiremmende stoffen 17De vriespuntbepaling 18De filtratieproef 19De coligetalbepaling 19
Beoordeling van de kwaliteitsparameters 20De samenstelling van de melk 22
6. De rapportering 24
7. Peilen naar klantentevredenheid 25Formele peiling 25Klachtenbehandeling 25
8. Diergeneeskundige diagnostiek op melk 27Detectie van specifieke antistoffen 27
Brucellose en leucose 27Paratuberculose (Programma van de Belgische Zuivelketen) 27Parasitair profiel 28
Bacteriologisch mastitisonderzoek 28Procedure ‘Attentiekoeien’ 28 Koemelkmonsters 29 Gevoeligheidsbepalingen 31Procedure ‘Klinische mastitis’ 34Gevoeligheidsbepalingen 36
9. De bedrijfsadvisering 38De bedrijfsbezoeken 38De collectieve voorlichting 39Demonstratieproject ‘Uiergezondheid’ 41Openbedrijvendag 42
10. Aanvullende tabellen en teksten 43
Hagenbroeksesteenweg 167 B-2500 Lier Tel. 078 15 47 10 Fax 078 15 48 10 MelkFoon 078 15 49 10
www.mcc-vlaanderen.be [email protected] BTW BE 408.142.841 Bank 733-2221780-25
MELKCONTROLECENTRUM - VLAANDEREN vzw
A. ALGEMENE WERKING 20,00 Euro/leveraar/maand
B. KWALITEITSPREMIE 10,60 Euro/leveraar/maand
C. ONDERZOEK ANDERE MONSTERS (1)
1. Vet/eiwit 1,00 Euro/monster
2. Vriespunt (Milkoscan) 1,00 Euro/monster
3. Ureum 1,00 Euro/monster
4. pH 1,00 Euro/monster
5. Celgetal 1,30 Euro/monster
6. Remstoffen 1,55 Euro/monster
7. Kiemgetal (Bactoscan) 1,80 Euro/monster
8. Kiemgetal (verdunning) 6,50 Euro/monster
9. Thermoresistente bact. 6,50 Euro/monster
10. Boterzuurbacteriën 10,50 Euro/monster
11. Coliforme bacteriën 6,00 Euro/monster
12. Sporenvormende bacteriën 10,50 Euro/monster
13. Lactobacillen 10,50 Euro/monster
(1) Voor specifieke projecten kunnen, na onderling overleg, aangepaste tarieven worden toegepast.
D. BEDRIJFSADVISERING
- Bedrijfsbezoek 55,00 Euro per bezoek
- Trajectbemonstering 105,00 Euro per bemonsteringsreeks
- Statische doormeting 105,00 Euro per doormeting
- Dynamische doormeting 135,00 Euro per doormeting
- Stat. & dynam. doormeting 200,00 Euro per doormeting
E. BEDRIJFSBEZOEK IN HET KADER VAN PR_020
- Bedrijfsbezoek 90,00 Euro per bezoek
F. VERHOOGDE ANALYSEFREQUENTIE
- Celgetal 4,00 Euro per maand
- Kiemgetal 6,00 Euro per maand
- Coligetal 12,00 Euro per maand
G. VERDERGEZET REMSTOFFENONDERZOEK
- Groepsspecificatie 60,00 Euro per monster
- Identificatie 260,00 Euro per monster
H. Opsporen van uierpathogene kiemen
- Attentiekoeien (incl. celgetal) 3,00 Euro per monster
- Klinische mastitis 11,00 Euro per monster
- Coliformendifferentiatie 5,00 Euro per stam
- Mycoplasma sp. 11,00 Euro per monster
I. Antibiogram (enkel uitgevoerd na positieve cultuur)
- Gram - negatieve kiemen 7,20 Euro per stam
- Gram - positieve kiemen (standaard) 7,20 Euro per stam
- Gram - positieve kiemen (combinatie preparaten) 7,20 Euro per stam
J. IKM-wateronderzoek
- Bemonstering 27,00 Euro per monster
- Analyse
- Volledig onderzoek 31,50 Euro per monster
- Kiemgetal 7,50 Euro per monster
- Coliformen 7,50 Euro per monster
- E. coli 12,50 Euro per monster
- Nitraat 7,50 Euro per monster
- Nitriet 5,00 Euro per monster
Tari
even
201
1
A. ALGEMENE WERKING 20,00 Euro/leveraar/maand
B. KWALITEITSPREMIE 10,60 Euro/leveraar/maand
C. ONDERZOEK ANDERE MONSTERS (1)
1. Vet/eiwit 1,00 Euro/monster
2. Vriespunt (Milkoscan) 1,00 Euro/monster
3. Ureum 1,00 Euro/monster
4. pH 1,00 Euro/monster
5. Celgetal 1,30 Euro/monster
6. Remstoffen 1,55 Euro/monster
7. Kiemgetal (Bactoscan) 1,80 Euro/monster
8. Kiemgetal (verdunning) 6,50 Euro/monster
9. Thermoresistente bact. 6,50 Euro/monster
10. Boterzuurbacteriën 10,50 Euro/monster
11. Coliforme bacteriën 6,00 Euro/monster
12. Sporenvormende bacteriën 10,50 Euro/monster
13. Lactobacillen 10,50 Euro/monster
(1) Voor specifieke projecten kunnen, na onderling overleg, aangepaste tarieven worden toegepast.
D. BEDRIJFSADVISERING
- Bedrijfsbezoek 55,00 Euro per bezoek
- Trajectbemonstering 105,00 Euro per bemonsteringsreeks
- Statische doormeting 105,00 Euro per doormeting
- Dynamische doormeting 135,00 Euro per doormeting
- Stat. & dynam. doormeting 200,00 Euro per doormeting
E. BEDRIJFSBEZOEK IN HET KADER VAN PR_020
- Bedrijfsbezoek 90,00 Euro per bezoek
F. VERHOOGDE ANALYSEFREQUENTIE
- Celgetal 4,00 Euro per maand
- Kiemgetal 6,00 Euro per maand
- Coligetal 12,00 Euro per maand
G. VERDERGEZET REMSTOFFENONDERZOEK
- Groepsspecificatie 60,00 Euro per monster
- Identificatie 260,00 Euro per monster
H. Opsporen van uierpathogene kiemen
- Attentiekoeien (incl. celgetal) 3,00 Euro per monster
- Klinische mastitis 11,00 Euro per monster
- Coliformendifferentiatie 5,00 Euro per stam
- Mycoplasma sp. 11,00 Euro per monster
I. Antibiogram (enkel uitgevoerd na positieve cultuur)
- Gram - negatieve kiemen 7,20 Euro per stam
- Gram - positieve kiemen (standaard) 7,20 Euro per stam
- Gram - positieve kiemen (combinatie preparaten) 7,20 Euro per stam
J. IKM-wateronderzoek
- Bemonstering 27,00 Euro per monster
- Analyse
- Volledig onderzoek 31,50 Euro per monster
- Kiemgetal 7,50 Euro per monster
- Coliformen 7,50 Euro per monster
- E. coli 12,50 Euro per monster
- Nitraat 7,50 Euro per monster
- Nitriet 5,00 Euro per monster
Tari
even
201
1
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 1
Vo
orw
oo
rdHet afgelopen jaar 2010 luidde het geleidelijke herstel in van de sector. In de kwaliteitsreglementering werden geen fundamentele wijzigingen doorgevoerd. De kwaliteitsresultaten waren opnieuw zonder meer zeer gunstig. Voor de meeste parameters scoort de Vlaamse melkveehouder zelfs nog beter dan de voorgaande jaren!
Een ‘rustig’ jaar dus, alhoewel …
De introductie van de elektronische identificatie van de kwaliteitsmelkmonsters, de verdere uitbouw van de bedrijfsadvisering, de ontwikkeling van aanvullende of nieuwe analyses, verantwoord geneesmiddelengebruik in het kader van een duurzame melkwinning, enz… vragen een voortdurend overleg met de sector. Zowel in de Raad van Bestuur, de Nationale Interprofessionele Zuivelcommissie (NIZ) als de Technische Comités worden concrete stappen uitgewerkt om deze doelstellingen te halen. Verdere samenwerking met DGZ Vlaanderen en CRV blijft voor MCC zonder twijfel een prioriteit.
MCC-Vlaanderen wil ook in de toekomst zijn acti-viteiten, die kaderen in een gezonde en duurzame melkwinning, verder uitbreiden.
Mede dank zij een strikt budgettair beleid worden ook voor het komende jaar de prijsafspraken m.b.t. de kwali-teitsbepaling t.a.v. de melkproducent gerespecteerd.
Tot slot rest mij nog het voltallige MCC-personeel en de leden van de Raad van Bestuur van harte te danken.
Luc De MeulemeesterDirecteur
Februari 2011
2 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Bes
tuu
r en
per
son
eel
De bestuursleden.
De Algemene vergadering (AV)
Conform de statuten van MCC werd de nieuwe AV op 26 maart 2010 samengesteld op basis van het aantal opgehaalde liters melk in Vlaanderen in 2009 en de paritaire vertegenwoordiging tussen zuivelindustrie en melkproducenten. Het totale aantal mandaten in de AV bedroeg 54.
Van de kant van de ZUIVELINDUSTRIE namen ontslag: Philippe Massoz (LDA), René van Bakel (Vrebamel) en Gerrit Van Hoeck (St. Clemens).
Zij werden vervangen door: Marie Duyck (Vermeersch), Paul De Smet - Van Damme (St.Clemens), Caroline Roepers (Steegro Dairy), Michel Sneessens (LDA) en Mario Vermeulen (Milcobel).
Namen ontslag van de kant van de PRODUCENTEN: Jos Van den Bergh en Odette Van Hamme.
Zij werden vervangen door Linda Dellaert, Luc De Vylder, Edward Pinxten en Wim Peeters.
De Raad van Bestuur (RvB)
Jos Van den Bergh nam ontslag als voorzitter en lid van de AV. De heer Van den Bergh was ruim 25 jaar actief eerst in de Vereniging voor de Melkkwaliteit en nadien bij MCC, waarvan 13 jaar als voorzitter. Hij werd op passende wijze gehuldigd tijdens de AV voor zijn bijzondere staat van dienst ten bate van de zuivelsector. Hij werd in de RvB vervangen door Christian Desmet. Odette Van Hamme werd als bestuurslid namens DGZ vervangen door Marcel Heylen. Mevrouw Van Hamme werd eveneens gehuldigd omwille van haar jarenlange betrokkenheid bij de werking van MCC en haar rol in de VLIM-onderhandelingen.
François Achten werd in opvolging van Jos Van den Bergh verkozen tot voorzitter.
Het Bestuurscomité (BC)
In het BC werd Christian Desmet verkozen in opvolging van Jos Van den Bergh. Hij neemt de functie van ondervoorzitter waar in opvolging van François Achten.
Zie ook TABEL 1 op p. 43 en 44: Samenstelling van de Algemene Vergadering, Raad van Bestuur en Bestuurscomité.1
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 3
De Technische Comités (TC)
De TC’s ‘Zuivelindustrie’ en ‘Producenten’ vergaderen meestal 2-maal per jaar en hebben een belangrijke adviserende rol te vervullen m.b.t. de practische werking van MCC-Vlaanderen.
Zie ook TABELLEN 2 en 3 op p. 45: Samenstelling van de Technische Comités ‘Producenten’ en ‘Zuivelindustrie’.
Zie TABEL 4 op p. 46: Vergaderingen van de bestuurs- en overlegorganen.
4 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Het personeel.
Op 31 december 2010 had MCC-Vlaanderen, net zoals het voor-gaande jaar, 44 personen in dienst.
Bij de LOGISTIEK-MEDEWERKERS verliet de heer Said Nateche MCC.
In het LABORATORIUM, de ADMINISTRATIE en de BEDRIJFSADVISERING vielen geen wijzigingen bij het personeel te noteren.
Zie ook TABEL 5 op p. 47: Het personeelsbestand op 31 december 2010.
Het organigram
Luc De MeulemeesterDirecteur
Hilda CeulemansHoofd Personeel,
Administratie en Financiën+ 3,85 VTE’n (*)
Anne GijselsHoofd Laboratorium
+ 17,2 VTE’n
Dennis Van den EedenHoofd Logistiek
+ 11,5 VTE’n
Jean-Marie Van CrombruggeTechnisch verantwoordelijke
Koen LommelenHoofd Bedrijfsadvisering
+ 2,5 VTE’n
Luc De MeulemeesterKwaliteitsverantwoordelijke
(*) = voltijdse eenheid
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 5
Alg
emen
e w
erki
ng
2
6 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Controle op de kwaliteit en samenstelling van de rauwe melk
De kernopdracht van MCC-Vlaanderen bleef in 2010 ongewij-zigd, nl. de controle op de kwaliteit en samenstelling van de koemelk geleverd aan kopers. Deze kernopdracht staat uitvoerig beschreven in het MCC-protocol (PT_007).
Aan de wettelijke basis van de controle op de kwaliteit en de samenstelling van de rauwe melk werden geen wijzigingen aangebracht.
Zie ook TABEL 6 op p. 48: Wettelijke basis van de controle van de kwaliteit en de samenstelling van rauwe koemelk geleverd aan kopers.
Samenwerking in het kader van het Businessplan 2007
De realisatie van het businessplan, dat in het kader van de VLIM-onderhandelingen in 2007 werd afgesloten met Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ) en de Coöperatie Rundveeverbetering (CRV), is praktisch voltooid. Aan de samen-werkingsovereenkomsten werden kleine amendementen toege-voegd die rekening houden met nieuwe situaties op het terrein (koerierdienst ten behoeve van DGZ, bijkomende analyses op MPR-melkmonsters,…).
BELAC-toezichts- en uitbreidingsaudit
Op 10 en 13 december 2010 werd door BELAC een toezichts- en uitbreidingsaudit gehouden van het technisch gedeelte (bacte-riologische analyses) en het managementssysteem (certificaat 096-TEST).
Opnieuw verliep de audit in de beste omstandigheden. Voor het technisch gedeelte werden door de auditor zelfs geen opmer-kingen geformuleerd, voor het managementssysteem enkele B-opmerkingen die in hoofdzaak van administratieve aard zijn.
MCC heeft bij die gelegenheid een uitbreiding van de scope beko-men voor het uitvoeren van de ELISA-test voor PARATUBERCULOSE op melkmonsters (aantonen van specifieke antistoffen).
De Abortus Bang Ringtest (ABR-test) voor BRUCELLOSE en de ELISA-test voor LEUCOSE worden uit de scope verwijderd vermits
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 7
deze testen niet meer dienen uitgevoerd te worden en er bijge-volg ook geen derdelijnscontroles meer worden georganiseerd.
MCC-Vlaanderen is geaccrediteerd voor:ISO 17025:
• Fysicochemische analyses • Koemelk: bepaling van het celgetal, het vriespunt
(infrarood spectrometrie en cryoscopie), vet-en eiwitgehalte, filtratieproef en screening op bacteriegroeiremmende stoffen en antibiotica van het type beta-lactam.
• Geitenmelk: vet- en eiwitgehalte, filtratieproef en screening op bacteriegroeiremmende stoffen.
• Bacteriologie• Koemelk: het kiem- en coligetal, aantonen van
uierpathogene stafylokokken, streptokokken en esculinepositieve kokken.
• Geitenmelk: het kiemgetal.• Serologie
• Koemelk: opsporen van specifieke antistoffen gericht tegen het antigeen van Mycobacterium avium subspecies paratuberculosis (MAP).
ISO 17020• Keuringen
• Koemelk: controle van de bemonsteringsappara-ten en van de werking van de RMO-chauffeurs.
• Monsternames• Koemelk: bemonsteringen in het kader van het
monitoringsprogramma voor contaminanten van Belgische Confederatie van de Zuivelindustrie (BCZ).
• Drink- en reinigingswater: bemonstering.
Externe audit door CONRESO
Op 14 juli 2010 werd de mastitisbacteriologie bijkomend geaudit door CONRESO. Dit Duits veterinair instituut organiseert in opdracht van de farmaceutische industrie veldproeven in Europa. In het kader van een nieuwe behandelingsstrategie voor mastitis dienen melkmonsters onderzocht te worden op aanwezigheid van uierpathogene kiemen. MCC heeft - na een gunstig auditrapport - een overeenkomst afgesloten met CONRESO om melkmonsters afkomstig uit Hongarije, Duitsland en Frankrijk te onderzoeken.
8 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Sectorale monitoring van contaminanten in melk en zuivelproducten
De samenwerking met BCZ m.b.t. de bemonstering van hoevemelk in het kader van het monitoringsprogramma ‘Monimilk’ van de Belgische zuivelindustrie werd verdergezet. De monsternames gebeuren conform de procedures opgesteld in het kader van het BELAC 096-INSP-certificaat.
In het totaal werden 903 monsters genomen en aan de bevoegde laboratoria bezorgd.
MCC-Vlaanderen analyseerde zelf 1.152 tankmelkmonsters op aanwezigheid van CEFQUINOMES. Er werden met de ß-s.t.a.r-test geen positieve melkmonsters voor dit antbioticum vastgesteld.
Registratie van de melkmonsters bij ontvangst in het lab.
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 9
Bepaling van het gehalte aan onverzadigde vetzuren
De samenwerking met FRIESLANDCAMPINA m.b.t. de bepa-ling van het gehalte aan onverzadigde vetzuren bij een groep melkveehouders werd in 2010 verdergezet. Van 136 bedrijven werden 18.920 analyseresultaten medegedeeld.
Ketonenbepaling op melkmonsters genomen in het kader van de melkproductieregistratie (MPR)
In opdracht van CRV werden de voorbereidingen getroffen om vanaf 1 maart 2011 alle MPR-melkmonsters bijkomend te analyseren voor het gehalte aan KETONEN (aceton en ß-OH-boterzuur). Hiervoor werden een nieuw Milcoscan FT-toestel en een autoanalyzer aangekocht.
Thermoresistente en boterzuurbacteriën
Op vraag van FRIESLANDCAMPINA werd eind 2010 gestart met het opsporen van thermoresistente en boterzuurbacteriën. Vanaf 1 april 2011 worden deze resultaten aan de betrokken melkproducenten medegedeeld.
Opleiding RMO-chauffeurs
MCC is conform de wetgeving verantwoordelijk voor de opleiding en bijscholing van de RMO-chauffeurs met het oog op hun vergunning.
Eind 2010 waren er 292 chauffeurs met een geldige vergunning, waarvan er 199 werden geregistreerd via het ritverslag en 26 nieuwe chauffeurs.
Er werden 16 bijscholingen gegeven in de zuivelfabrieken en 1 opleiding voor nieuwe chauffeurs te Lier. In totaal namen 247 chauffeurs deel aan deze opleiding.
10 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
De
kwal
itei
tsre
gle
men
teri
ng
Aan de bestaande kwaliteitsreglementering werden in de loop van 2010 geen wijzigingen toegevoegd.
Zie ook TABEL 7 op p. 49 en 50: Controle van de kwaliteit van de melk - Beoordeling van de resultaten.
Zie ook TABEL 8 op p. 51: De AA-melkreglementering.
3
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 11
De
bem
on
ster
ing
Algemeen
In de loop van 2010 werden 5.657 melkexploitatiebedrijven opgenomen in de kwaliteitsbepaling uitgevoerd door MCC. In vergelijking met 2009 betekent dit een vermindering met 5.0 % (>< 4.4 % in 2009).De melk van deze melkexploitatiebedrijven werd opgehaald door 19 verschillende kopers, waarvan 2 kopers in Wallonië en 1 in Duitsland gevestigd zijn.
Een striktere toepassing van de erkenningsvoorwaarden voor nieuwe en bestaande kopers werd met het FAVV afgesproken en is van toepassing vanaf 1 juli 2010.
Het aantal ‘speciale kopers’ (i.e. kopers die rechtstreeks kleine hoeveelheden voor eigen verwerking ophalen bij de producenten, bijv. roomijsproducenten) blijft t.o.v. 2009 stabiel (52 53). Ook deze kopers zijn wettelijk verplicht een manueel genomen monster ter beschikking te stellen van MCC.
Volgens de gegevens verstrekt door de kopers werden in Vlaanderen 1.971.232.000 liter melk opgehaald: dit betekent opnieuw een aanzienlijke toename, wat zich ook vertaalt in een toename van het aantal mandaten in de AV.
Aantallen melkmonsters
• Melkkwaliteitsbepaling (MKB): 780.200• Melkproductieregistratie (MPR): 1.350.061• Mastitisonderzoek: 41.713 • Andere monsters: 176.143• Geitenmelkbedrijven: 5.120
4
FIGUUR 1: EVOLUTIE VAN HET AANTAL MELKVEEBEDRIJVEN BETROKKEN BIJ DE WERKING VAN MCC.Figuur 1 : Evolutie van het aantal melkveebedrijven betrokken bij de MCC-werking
5000
6000
7000
8000
9000
10000
11000
12000
13000
14000
15000
16000
17000
jaar
gem
idde
ld a
anta
l bed
rijve
n
16587 15443 14479 13365 12361 11668 10986 10557 10228 9836 9522 9166 8802 8402 8092 7624 6986 6578 6235 5958 56571990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
17000
16000
15000
14000
13000
12000
11000
10000
9000
8000
7000
6000
5000
gem
idd
eld
aan
tal b
edri
jven
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
16587 15443 14479 13365 12361 11668 10986 10557 10228 9836 9522 9166 8802 8402 8092 7624 6986 6578 6235 5958 5657
12 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Andere bemonsteringen
• IKM-wateronderzoek: 764• BCZ-monitoring: 903
Controlebemonsteringen
MCC-Vlaanderen oefent eveneens controle uit op de correcte werking van het RMO-BEMONSTERINGSAPPARAAT en het respec-teren van de procedures door de RMO-CHAUFFEURS.
De werking van het RMO-bemonsteringsapparaat wordt gecon-troleerd door de resultaten van het RMO-monster te vergelijken met een gelijktijdig door de MCC-medewerker manueel genomen melkmonster. De operationele monsternameapparatuur moet op die manier 2-maal per jaar gecontroleerd worden.
Op hetzelfde ogenblik wordt a.h.v. een checklist nagegaan of de RMO-chauffeur effectief de voorgeschreven procedures volgt.
Aantallen
• RMO’s betrokken bij de MCC-werking: 199• Controlebemonsteringen: 327 op 199 RMO-apparaten• Totaal gecontroleerde leveringen: 2545• Begeleiding RMO-chauffeurs: 327 bij 206 RMO-chauffeurs
Zie ook TABEL 9 op p. 52: Resultaten van de controlebemonstering.
RFID
De Nationale Interprofessionele Zuivelcommissie (NIZ) heeft op 29 juni 2010 beslist om zo spoedig mogelijk over te schakelen op een elektronische identificatie van de tankmelkmonsters voor de kwaliteitsbepaling. Ad hoc technische werkgroepen ‘ Logistiek’ en ‘Administratie’ zijn belast met de praktische uitvoering en de wettelijke implicaties van het gebruik van de RFID-tag (Radio Frequency Identification Device) die in ieder melkmonsterflesje zal worden geplaatst. NIZ heeft er vertrouwen in dat het nieuwe systeem in 2012 operationeel zal zijn.
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 13
FIGUUR 2: VETBEPALING CONTROLEBEMONSTERING.
FIGUUR 3: EIWITBEPALING CONTROLEBEMONSTERING.
per
cen
tag
e le
veri
ng
enp
erce
nta
ge
leve
rin
gen
verschil vetgehalte mechanisch - manueel monster (g/l)
verschil eiwitgehalte mechanisch - manueel monster (g/l)
>+1 +1 +0,9 +0,8 +0,7 +0,6 +0,5 +0,4 +0,3 +0,2 +0,1 0 -0,1 -0,2 -0,3 -0,4 -0,5 -0,6 -0,7 -0,8 -0,9 -1 >-1
>+1 +1 +0,9 +0,8 +0,7 +0,6 +0,5 +0,4 +0,3 +0,2 +0,1 0 -0,1 -0,2 -0,3 -0,4 -0,5 -0,6 -0,7 -0,8 -0,9 -1 >-1
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2008
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2009
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
20082010
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2008
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2009
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
20082010
Resultaten
200820092010
05
10152025303540
0510152025303540 2010
2009
2008
40
35
30
25
20
15
10
5
0
05
101520253035404550
05101520253035404550 2010
2009
2008
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
14 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Het
lab
ora
tori
um
Algemeen
Zie TABEL 10 op p. 53: Gedetailleerd overzicht van het aantal analyses.
In 2010 werd gestart met het verder inrichten van het labora-torium. In dit verband werd een nieuwe industriële werkvloer aangebracht. Voor 2011 wordt de herinrichting van het labo-ratorium ‘Bacteriologie’ gepland.
De resultaten
Het kiemgetal
De gunstige evolutie van het gemiddeld kiemgetal, die vanaf eind 2008 werd waargenomen, wordt in 2010 voor het groten-deels bevestigd. Op het eind van 2010 is echter een ongunstige evolutie waarneembaar.
Het gemiddeld kiemgetal voor 2010 bedraagt 11.260 kiemen per ml.5
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 15
maand 2010
aantal analysen
KIEMGETAL (per ml)
≤ 50.000 > 50.000en ≤ 100.000 > 100.000
aantal % aantal % aantal %
jan 11.355 10.482 92,31 497 4,38 376 3,31
feb 11.376 10.583 93,03 440 3,87 353 3,10
maa 11.379 10.496 92,24 514 4,52 369 3,24
apr 11.094 10.411 93,84 391 3,52 292 2,63
mei 11.209 10.415 92,92 446 3,98 348 3,10
jun 11.244 10.568 93,99 350 3,11 326 2,90
jul 11.204 10.604 94,64 317 2,83 283 2,53
aug 11.238 10.659 94,85 321 2,86 258 2,30
sep 11.199 10.626 94,88 314 2,80 259 2,31
okt 11.206 10.553 94,17 381 3,40 272 2,43
nov 11.185 10.357 92,60 479 4,28 349 3,12
dec 11.075 10.203 92,13 487 4,40 385 3,48
2010 134.764 125.957 93,46 4.937 3,66 3.870 2,87
2009 141.147 131.499 93,16 5.424 3,84 4.224 2,99
2008 148.192 137.360 92,69 6.207 4,19 4.625 3,12
FIGUUR 4: VERLOOP VAN HET GEMIDDELD KIEMGETAL
kiem
get
al (
x 10
00/m
l)
maand
16
14
12
10
8J F M A M J J A S O N D
TABEL 11: RESULTATEN VAN DE KIEMGETALBEPALING
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2008
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2009
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
20082010
8
10
12
14
16 2010
2009
2008
16 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Het celgetal
Weinig evolutie m.b.t. het celgetal! Op het eerste zicht lijkt 2010 beter te scoren dan 2009, maar dit wordt dan opnieuw tegengesproken door de resultaten van november en december.
Het gemiddeld celgetal voor 2010 bedraagt 227.545 cellen per ml.
FIGUUR 5: VERLOOP VAN HET GEMIDDELD CELGETAL
TABEL 12. RESULTATEN VAN DE CELGETALBEPALING
celg
etal
(x
1000
/ml)
maandJ F M A M J J A S O N D
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2008
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2009
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
20082010
maand 2010
aantal analysen
CELGETAL (per ml)
≤ 200.000 > 200.000en ≤ 400.000 > 400.000
aantal % aantal % aantal %
jan 22.742 9.638 42,38 10.917 48,00 2.187 9,62
feb 22.524 8.944 39,71 11.191 49,68 2.389 10,61
maa 22.807 8.348 36,60 11.611 50,91 2.848 12,49
apr 22.499 7.555 33,58 12.070 53,65 2.874 12,77
mei 22.500 8.162 36,28 12.243 54,41 2.095 9,31
jun 22.530 8.173 36,28 12.657 56,18 1.700 7,55
jul 22.494 6.695 29,76 13.399 59,57 2.400 10,67
aug 22.527 6.848 30,40 13.620 60,46 2.059 9,14
sep 22.437 8.303 37,01 12.675 56,49 1.459 6,50
okt 22.342 9.655 43,21 11.351 50,81 1.336 5,98
nov 22.267 9.151 41,10 11.193 50,27 1.923 8,64
dec 22.140 9.217 41,63 10.972 49,56 1.951 8,81
2010 269.809 100.689 37,32 143.899 53,33 25.221 9,35
2009 283.195 103.766 36,64 152.323 53,79 27.106 9,57
2008 296.744 117.486 39,59 152.773 51,48 26.485 8,93
200
210
220
230
240
250
260 2010
2009
2008
260
250
240
230
220
210
200
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 17
Aantonen van kiemgroeiremmende substanties
Net zoals in de 2 voorgaande jaren daalde het percentage tank-melkmonsters met ongunstig resultaat: 0.05 % van het totaal aantal analyses (N = 749.332) reageerde ongunstig.
Bij de screening (COPAN MILK Test) testten 1.041 melkmonsters ‘verdacht’ waarvan er 363 positief reageerden met de sneltest (ß-s.t.a.r.) voor antibiotica behorend tot de ß-lactamgroep (penicil-lines, cephalosporines, e.d.). De rest reageerde positief onder de norm (426) of negatief na opwarming van het verdachte monster (245).
TABEL 13: RESULTATEN VAN DE VRIESPUNTBEPALING, DE REMSTOFFENPROEF EN DE FILTRATIEPROEF
maand 2010
VRIESPUNT REMSTOFFEN FILTRATIE
totaalaantal
gunstig totaalaantal
gunstig totaalaantal
gunstig
aantal % aantal % aantal %
jan 62.178 61.862 99,49 62.848 62.799 99,92 5.723 5.723 100,00
feb 57.659 57.270 99,33 58.345 58.316 99,95 5.715 5.712 99,95
maa 64.788 64.422 99,44 65.540 65.501 99,94 5.719 5.718 99,98
apr 59.631 59.251 99,36 62.472 62.442 99,95 5.648 5.648 100,00
mei 60.550 60.260 99,52 63.602 63.579 99,96 5.655 5.655 100,00
jun 60.976 60.719 99,58 61.404 61.373 99,95 5.658 5.658 100,00
jul 64.212 63.758 99,29 64.631 64.595 99,94 5.643 5.642 99,98
aug 62.267 61.853 99,34 63.392 63.365 99,96 5.645 5.645 100,00
sep 60.282 59.994 99,52 60.821 60.799 99,96 5.631 5.630 99,98
okt 62.419 62.049 99,41 63.054 63.035 99,97 5.622 5.617 99,91
nov 60.794 60.404 99,36 61.496 61.472 99,96 5.594 5.590 99,93
dec 61.164 60.842 99,47 61.727 61.691 99,94 5.558 5.555 99,95
2010 736.920 732.684 99,43 749.332 748.967 99,95 67.811 67.793 99,97
2009 420.971 417.006 99,06 788.467 788.022 99,94 71.399 71.374 99,96
2008 74.569 73.680 98,81 827.742 827.129 99,93 74.831 74.789 99,94
18 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
In 6 gevallen werden niet-betalactam antibiotica teruggevonden.
In 9 gevallen werd door de producent verdergezet remstof-fenonderzoek aangevraagd bij het ILVO te Melle:
• 6 voor groepsspecificatie;• 3 identificaties tot op niveau van de molecule.
De toestemming door het FAVV om de COPAN-test verder te gebruiken met de nieuwe specificaties voor tetracyclines (650 ppb i.p.v. 400 ppb) werd verlengd tot 31 augustus 2010. Reden hiervoor is het uitblijven van de validatie en erkenning van nieuwe testen.
De vriespuntbepaling
Zie ook TABEL 13 op p. 17: Resultaten van de vriespuntbepaling, de remstoffenproef en de filtratieproef.
Het invoeren van het rekenkundig maandgemiddelde op basis van een vriespuntbepaling op iedere levering heeft structureel geen grote verschillen teweeggebracht in het verloop van de maandresultaten. In de loop van de eerste helft van 2010 is er wel een duidelijk gunstiger verloop.
Voor 2010 bedraagt het gemiddeld resultaat voor het vriespunt 520.
FIGUUR 6: VERLOOP VAN HET GEMIDDELD VRIESPUNT
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2008
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2009
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
20082010
vrie
spu
nt
(-m
°C
)
maand
J F M A M J J A S O N D18,018,519,019,520,020,521,021,522,0
521,0
520,5
520,0
519,5
519,0
518,5
518,0
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 19
De filtratieproef
Zie ook TABEL 13 op p. 17: Resultaten van de vriespuntbepaling, de remstoffenproef en de filtratieproef.
De resultaten voor de filtratieproef blijven verder gunstig evolueren. Slechts in 0.03 % van het totaal aantal analyses (N = 67.811) werd een ongunstig resultaat geregistreerd.
De coligetalbepaling
maand2010
ANALYSERESULTAAT MAANDBEOORDELING
aantal analysen
≤ 50 per ml aantal bedrijven
geom. gem. 2 mnd ≤ 50 per ml
aantal % aantal %
jan 9.397 8.052 85,69 4.746 4.251 89,57
feb 9.421 8.125 86,24 4.747 4.350 91,64
maa 9.401 7.702 81,93 4.737 4.291 90,58
apr 9.243 7.384 79,89 4.686 4.136 88,26
mei 9.297 7.472 80,37 4.676 4.107 87,83
jun 9.323 7.013 75,22 4.677 4.016 85,87
jul 9.269 6.411 69,17 4.680 3.780 80,77
aug 9.299 6.228 66,97 4.674 3.550 75,95
sep 9.274 6.995 75,43 4.679 3.715 79,40
okt 9.278 6.963 75,05 4.666 3.878 83,11
nov 9.277 7.173 77,32 4.651 3.919 84,26
dec 9.223 7.849 85,10 4.634 4.127 89,06
2010 111.702 87.367 78,21 4.688 4.010 85,54
2009 115.640 88.484 76,52 4.874 4.112 84,37
2008 119.441 93.199 78,03 5.022 4.280 85,23
TABEL 14: RESULTATEN VAN DE COLIGETALBEPALING
20 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
In 2010 lieten 4.688 bedrijven het coligetal bepalen in het kader van de IKM-vereisten of voor het bekomen en behoud van het AA-melklabel.
Het coligetal is zonder twijfel een strenge kwaliteitsparameter. Ruim 85 % van de bedrijven voldoet aan de norm van 50 CFU per ml (geometrisch gemiddelde van de laatste 2 maand).Uit FIGUUR 7 blijkt dat,met uitzondering van het resultaat voor de maand augustus, het coligetal gunstiger scoort dan de voorgaande jaren.
Het gemiddeld coligetal voor 2010 bedraagt 9 CFU per ml.
Beoordeling van de kwaliteitsparameters
In het totaal werden 6.327 strafpunten toegekend. Het aantal leveringsverboden is duidelijk gedaald t.o.v. 2008 en 2009 (137 121 98), wat ook bevestigd wordt door het percentage bedrijven zonder strafpunten: 95.48 95.42 96.23.
Opnieuw blijkt het CELGETAL de voornaamste reden te zijn voor het toepassen van afhoudingen via het strafpuntensysteem, nl. bijna 60 % van het totale bedrag!
maand
J F M A M J J A S O N D
FIGUUR 7: VERLOOP VAN HET GEMIDDELD COLIGETAL
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2008
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2009
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
20082010
colig
etal
(/m
l)
468
101214161820 2010
2009
2008
20
18
16
14
12
10
8
6
4
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 21
maand2010
aantalbedrijven
TOTAAL KIEMGETAL CELGETAL VRIESPUNT FILTRATIE
aantal % aantal % aantal % aantal % aantal %
jan 5.739 5.526 96,29 5.663 98,68 5.602 97,61 5.727 99,79 5.739 100,00
feb 5.726 5.466 95,46 5.650 98,67 5.537 96,70 5.712 99,76 5.723 99,95
maa 5.728 5.432 94,83 5.659 98,80 5.494 95,91 5.721 99,88 5.727 99,98
apr 5.661 5.357 94,63 5.605 99,01 5.415 95,65 5.646 99,74 5.661 100,00
mei 5.653 5.400 95,52 5.602 99,10 5.450 96,41 5.645 99,86 5.653 100,00
jun 5.655 5.452 96,41 5.601 99,05 5.505 97,35 5.649 99,89 5.655 100,00
jul 5.649 5.460 96,65 5.600 99,13 5.511 97,56 5.642 99,88 5.648 99,98
aug 5.645 5.445 96,46 5.597 99,15 5.494 97,33 5.634 99,81 5.645 100,00
sep 5.639 5.455 96,74 5.596 99,24 5.495 97,45 5.636 99,95 5.638 99,98
okt 5.626 5.506 97,87 5.588 99,32 5.549 98,63 5.620 99,89 5.621 99,91
nov 5.601 5.452 97,34 5.545 99,00 5.515 98,46 5.588 99,77 5.597 99,93
dec 5.561 5.371 96,58 5.487 98,67 5.447 97,95 5.549 99,78 5.558 99,95
2010 5.657 5.444 96,23 5.599 98,98 5.501 97,25 5.647 99,83 5.655 99,97
2009 5.958 5.685 95,42 5.894 98,92 5.787 97,12 5.896 98,95 5.955 99,95
2008 6.235 5.953 95,48 6.161 98,81 6.085 97,59 6.161 98,81 6.231 99,94
kiemgetal
16,9%
celgetal
58,0%
remstoffen
22,7%
vriespunt
1,8%
filtratie0,6%
FIGUUR 8: PROCENTUELE VERDELING VAN DE TOEGEPASTE AFHOUDINGEN IN 2010
TABEL 15: MAANDBEOORDELING OP BASIS VAN STRAFPUNTEN
22 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
De samenstelling van de melk.Het gemiddeld VETGEHALTE blijft op het niveau van de afglopen jaren. Het jaargemiddelde bedroeg 42.91 gram vet/L.
vetg
ehal
te (
g/l
)
maand
J F M A M J J A S O N D
FIGUUR 10: VERLOOP VAN HET GEMIDDELD VETGEHALTE
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2008
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2009
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
20082010
aan
tal s
cho
rsin
gen
maand
J F M A M J J A S O N D
FIGUUR 9: LEVERINGSVERBOD T.G.V. ONGUNSTIGE KWALITEITSRESULTATEN
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2008
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2009
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
20082010
02468
101214161820 2010
2009
2008
20
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
40,040,541,041,542,042,543,043,544,044,545,045,546,0
40,040,541,041,542,042,543,043,544,044,545,045,546,0 2010
2009
2008
46,0
45,5
45,0
44,5
44,0
43,5
43,0
42,5
42,0
41,5
41,0
40,5
40,0
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 23
Het EIWITGEHALTE daarentegen vertoont een trendbreuk t.o.v. de voorgaande jaren en lag duidelijk hoger.Het jaargemiddelde bedroeg 35.03 gram eiwit/L.
Het UREUMGEHALTE verliep minder wispelturig dan in 2009 met een geleidelijke stijging tot in het najaar.
eiw
itg
ehal
te (
g/l
)
maand
J F M A M J J A S O N D
FIGUUR 11: VERLOOP VAN HET GEMIDDELD EIWITGEHALTE
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2008
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2009
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
20082010
ure
um
geh
alte
(m
g/l
)
maand
310
290
270
250
230
210
190
170J F M A M J J A S O N D
FIGUUR 12: VERLOOP VAN HET GEMIDDELD UREUMGEHALTE
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2008
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
2008
2009
0 12 34 56 78 910 1112
518
519
520
521
522
2006
2007
20082010
33,59999833,79999933,99999934,19999934,39999934,59999934,80000035,00000035,20000035,40000035,60000035,80000036,00000136,200001
33,59999833,79999933,99999934,19999934,39999934,59999934,80000035,00000035,20000035,40000035,60000035,80000036,00000136,200001 2010
2009
2008
36,2
36,0
35,8
35,6
35,4
35,2
35,0
34,8
34,6
34,4
34,2
34,0
33,8
33,6
170
190
210
230
250
270
290
310 2010
2009
2008
24 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Rap
po
rter
ing
Ruim 90 % van de melkveehouders, die door MCC worden gecontroleerd, ontvangen nog steeds maandelijks hun beproe-vingsrapport met maandbeoordeling per post. Ondanks meerdere aansporingen verkiezen slechts 550 melkveehouders (512 in 2009) om zelf het maandrapport op te vragen via de MCC-website.De lay-out van het elektronisch maandoverzicht, dat via MelkNet ‘Producent’ kan geraadpleegd worden, werd in de loop van 2010 aangepast.
Ongunstige kwaliteitsresultaten worden zo snel mogelijk aan de betrokken veehouder medegedeeld.
In het totaal werden 69.500 verwittigingen verstuurd: de over-grote meederheid via telefoon (circa 70 %), via fax of email respectevelijk 20 en 10 %.
De voornaamste redenen waarvoor met de producent contact genomen wordt:
2009 2010
• het CELGETAL 45.8 % 49.2 %• het COLIGETAL 36.1 % 35.0 %• het KIEMGETAL 12.2 % 9.2 %• het VRIESPUNT 5.2 % 6.1 %6
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 25
Peile
n n
aar
de
klan
ten
tevr
eden
hei
dFormele peiling
Tijdens de Raden van Bestuur, de Algemene Vergadering en de Technische Comités ‘Producenten’ en ‘Zuivelindustrie’ wordt formeel geïnformeerd naar de beoordeling van de werking van MCC: dit punt staat trouwens afzonderlijk geagendeerd.
Klachtenbehandeling
Procedure m.b.t. keuringen, opdrachten voor kopers en derden (PR_026)
Deze procedure heeft betrekking op de keuringsactiviteiten (BELAC-certificaat 096-INSP) en andere opdrachten voor de zuivelindustrie (Monimilk, opleiding RMO-chauffeurs,…) en derden (koerierdienst ten behoeve van DGZ, CRV,…).
Geschillenprocedure m.b.t. analyseresultaten en maandbe-oordelingen (PR_011)
• Administratieve afhandeling
Uit een voorafgaand administratief onderzoek moet blijken waar de mogelijke verklaring terug te vinden is van afwijkende analyseresultaten: correcte bemonsterings-datum, aantal analyses per maand, ophaalritme, enz… In het geval de kwaliteits- en technische verantwoorde-lijke geen uitsluitsel kunnen geven, wordt het dossier behandeld op de eerstvolgende geschillencommissie.Er werden 40 dossiers (2009: 62) administratief afgewerkt. De meeste daarvan hadden betrekking op het CELGETAL en de VRIESPUNTBEPALING.
7
26 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
• Geschillencommissie
In de geschillencommissie maken naast de kwaliteits- en technisch verantwoordelijke van MCC eveneens één vertegenwoordiger van de kopers en één namens de producenten deel uit. De dossiers worden anoniem toegelicht door MCC en beoordeeld door de beide vertegenwoordigers van de sector.
Er werden 30 dossiers (2009: 42) behandeld met in hoofdzaak discussies omtrent het vriespunt en de remstoffenproef. IN 6 GEVALLEN WERD HET BEKOMEN RESULTAAT GEANNULEERD, WAARVAN 4 OMWILLE VAN HET VRIESPUNT.
Datum
Aan
tal d
oss
iers
Vri
esp
un
t
Kie
mg
eta
l
Celg
eta
l
Rem
sto
ffen
Co
lig
eta
l
Vetg
eh
alt
e
Vri
esp
un
t+
Co
li-
en
kie
mg
eta
l
Filt
rati
e
29/01/10 6 1 1 3 1
30/04/10 6 1 4 1
24/09/10 18 5 2 3 4 2 1 1
Totaal 30 6 3 4 11 2 1 2 1
TABEL 16: GESCHILLENCOMMISSIE
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 27
Die
rgen
eesk
un
dig
e d
iag
no
stie
k o
p m
elk
Detectie van specifieke antistoffen
De detectie van specifieke antistoffen gericht tegen antigenen van infectieuze of parasitaire aard gebeurt in opdracht van Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ) conform de samen-werkingsovereenkomst die tussen beide organisaties in 2008 werd afgesloten.
Brucellose en leucose
T.g.v. de beslissing door het FAVV - eind 2009 - werden in 2010 geen brucellose- en leucosetesten op tankmelk uitgevoerd. N.a.v. de audit op 10 december 2010 werd aan BELAC gevraagd om deze analyses (resp. ABR- en ELISA-test) uit de scope van het 096-TEST-certificaat te verwijderen.
Paratuberculose (Programma van de Belgische Zuivelketen)
MCC neemt zowel deel aan internationaal georganiseerde ringon-derzoeken als deze van het CODA te Ukkel. De resultaten waren telkens zeer gunstig. Bovendien werd MCC als eerste in België geaccrediteerd voor het uitvoeren van de ELISA-test op melk!Er werden 23.264 analyses uitgevoerd op MPR-melkmonsters in het kader van dit bestrijdingsprogramma.8
28 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Parasitair profiel
Het parasitair profiel werd ontwikkeld door de Faculteit Diergeneeskunde (Vakgroep Parasitologie) en wil o.a. door titerbepaling op tankmelkmonsters voor maag-en darmwormen (Ostertagia) en leverbot (Fasciola hepatica) het verband aantonen tussen optische densiteit en het economisch verlies dat door beide parasitaire aandoeningen veroorzaakt wordt.
MCC heeft in dit verband ruim 1.600 bedrijven via een tank-melkmonster onderzocht in 2010.
Bacteriologisch mastitisonderzoek
Procedure ‘ATTENTIEKOEIEN’
De procedure ‘Attentiekoeien’ wordt in principe toegepast op kwartiermelkmonsters met een verhoogd celgetal en zonder klinische afwijkingen.
De nieuwe autoanalyzer voor de bepaling van het ketonengehalte.
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 29
• Aantallen en resultaten
• Koemelkmonsters
TABEL 17: RESULTATEN VAN HET BACTERIOLOGISCH ONDERZOEK OP ATTENTIEKOEIEN.
AANTAL Aantal positief % positief
Koeien 8848 7174 81.1
Kwartiermonsters 28460 13227 46.5
In ongeveer 8 % van de onderzochte kwartiermelkmonsters werd een menginfectie met relevante uierpathogenen teruggevonden.
In 17.8 % van het aantal onderzochte kwartiermelkmonsters werd een kwotering ‘polybacterieel’ gegeven. Deze kwotering wordt toegekend - conform de NMC-richtlijnen (National Mastitis Council Handbook) - wanneer 3 of meer verschillende kolonies worden geïsoleerd. In 4.2 % van de monsters werd ondanks een polybacteriële contaminatie toch nog een relevante pathogene kiem geïsoleerd.
TABEL 18: PROCENTUELE VERDELING VAN DE VOORNAAMSTE UIERPATHOGENEN.
KIEMSOORT AANTAL %
Staphylococcus aureus 1820 13.8
Staphylococcus species 3134 23.7
Staphylococcus hyicus 71 0.5
Esculinepositieve kokken 2601 19.7
Streptococcus agalactiae 125 0.9
Streptococcus dysgalactiae 662 5.0
Gramnegatieve bacteriën 830 6.3
Arcanobacterium pyogenes 80 0.6
Bacillus cereus 262 2.0
Corynebacterium bovis 4163 31.5
Schimmels 5 0.0
Candida species 276 2.1
Prototheca species 44 0.3
30 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
FIGUUR 13: PROCENTUELE VERDELING VAN DE VOORNAAMSTE UIERPATHOGENEN.
Op verzoek worden gramnegatieve kiemen verder gediffe-rentieerd (N = 129). Dit gebeurt meestal voor bedrijven waar zich problemen met het coligetal voordoen.
restGramnegatievenCorynebacterium bovisEsculinepositieve kokkenStreptococcus dysgalactiaeStreptococcus agalactiaeStaphylococcus sppStaphylococcus aureus
Staphylococcus aureus
13,8%
Uiergebonden streptokokken
5,9%
Staph. species
23,7%
Corynebacterium bovis
31,5%
Gramnegatieven
6,3%
Gisten / Prototheca2,4%
Esculinepositieve kokken
19,7%
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 31
TABEL 19: VERDERE DIFFERENTIATIE VAN GRAMNEGATIEVE KIEMEN
Kiemsoort Aantal
Escherichia coli 57
Pseudomonas aeruginosa 1
Klebsiella species 24
Enterobacter species 7
Andere 40
TABEL 20: KWARTIERMELKMONSTERS GEANALYSEERD I.K.V. DE CONRESO-FIELDTRIAL
Aantal
Koeien 2525
Kwartieren 10041
• Gevoel igheidsbepal ingen bi j de procedure ATTENTIEKOEIEN
De samenstelling van de antibiogrammen gebeurt op basis van de courant gebruikte antibiotica - zowel afzonderlijk als in combinatiepreparaten - bij de curatieve en preventieve (droogstandstherapie) behandeling van intramammaire infecties. Hiervoor wordt de Kirby-Bauer-methode (disk-diffusie) gebruikt op Mueller-Hinton-milieu.
In totaal werden 2.467 antibiogrammen aangelegd.
De resultaten vertonen bijna geen verschil t.o.v. vorige jaren. Er is - althans wat uierpathogene kiemen betreft - geen toename van resistentie-ontwikkeling vastgesteld.
32 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
TABEL 21: RESULTATEN VAN DE GEVOELIGHEIDSBEPALINGEN (ANTIBIOGRAM)
Staphylococcus aureus
Staphylococcus hyicus
Staphylococcus species
Esculinepositieve kokken
Streptococcus agalactiae
Streptococcus dysgalactiae Gramnegatieven
Aantal gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%
Ampicilline 544/641 84.9 17/20 85.0 342/595 57.5 743/745 99.7 27/27 100.0 342/342 100.0 -
Oxacilline 598/640 93.4 18/19 94.7 521/595 87.6 524/743 70.5 24/25 96.0 331/342 96.8 -
Erythromycine 616/641 96.1 20/20 100.0 548/595 92.1 614/743 82.6 18/27 66.6 299/342 87.4 -
Lincomycine 100/107 93.5 5/5 100.0 68/84 80.1 53/116 45.7 4/5 80.0 38/51 74.5 -
Tetracycline 98/107 91.6 4/5 80.0 66/84 78.6 74/116 63.8 3/5 60.0 18/51 35.3 2/2 100.0
Neomycine 106/107 99.1 5/5 100.0 84/84 100.0 49/116 42.2 2/5 40.0 10/51 19.6 3/4 75.0
Sulfatrimethoprim 105/107 98.1 5/5 100.0 84/84 100.0 11/116 9.5 3/5 60.0 31/51 60.8 2/4 50.0
Nafcilline-penicilline-streptomycine 489/504 97.0 14/14 100.0 449/456 98.5 580/589 98.5 20/20 100.0 270/271 99.6 -
Ceftriaxone 24/26 92.3 - - 14/16 87.8 32/34 94.1 1/1 100.0 15/15 100.0
Cefquinome 549/560 98.0 15/15 100.0 521/527 98.9 555/663 83.7 23/23 100.0 303/306 99.0 4/4 100.0
Cefalonium 25/26 96.2 - 16/16 100.0 34/34 100.0 1/1 100.0 15/15 100.0 -
Cefalexine-kanamycine 514/543 94.7 15/15 100.0 498/515 96.7 625/647 96.6 19/22 86.4 275/278 98.9 -
Lincomycine-neomycine 333/341 97.7 10/10 100.0 167/173 96.5 317/421 75.3 11/16 68.8 160/199 80.4 -
Rifaxymine 26/26 100.0 - - 16/16 100.0 32/34 94.1 1/1 100.0 15/15 100.0 -
Colistine - - - - - - 4/4 100.0
Gentamycine - - - - - - 3/4 75.0
Marbofloxacine - - - - - - 4/4 100.0
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 33
Staphylococcus aureus
Staphylococcus hyicus
Staphylococcus species
Esculinepositieve kokken
Streptococcus agalactiae
Streptococcus dysgalactiae Gramnegatieven
Aantal gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%Aantal
gevoelig / totaal
%
Ampicilline 544/641 84.9 17/20 85.0 342/595 57.5 743/745 99.7 27/27 100.0 342/342 100.0 -
Oxacilline 598/640 93.4 18/19 94.7 521/595 87.6 524/743 70.5 24/25 96.0 331/342 96.8 -
Erythromycine 616/641 96.1 20/20 100.0 548/595 92.1 614/743 82.6 18/27 66.6 299/342 87.4 -
Lincomycine 100/107 93.5 5/5 100.0 68/84 80.1 53/116 45.7 4/5 80.0 38/51 74.5 -
Tetracycline 98/107 91.6 4/5 80.0 66/84 78.6 74/116 63.8 3/5 60.0 18/51 35.3 2/2 100.0
Neomycine 106/107 99.1 5/5 100.0 84/84 100.0 49/116 42.2 2/5 40.0 10/51 19.6 3/4 75.0
Sulfatrimethoprim 105/107 98.1 5/5 100.0 84/84 100.0 11/116 9.5 3/5 60.0 31/51 60.8 2/4 50.0
Nafcilline-penicilline-streptomycine 489/504 97.0 14/14 100.0 449/456 98.5 580/589 98.5 20/20 100.0 270/271 99.6 -
Ceftriaxone 24/26 92.3 - - 14/16 87.8 32/34 94.1 1/1 100.0 15/15 100.0
Cefquinome 549/560 98.0 15/15 100.0 521/527 98.9 555/663 83.7 23/23 100.0 303/306 99.0 4/4 100.0
Cefalonium 25/26 96.2 - 16/16 100.0 34/34 100.0 1/1 100.0 15/15 100.0 -
Cefalexine-kanamycine 514/543 94.7 15/15 100.0 498/515 96.7 625/647 96.6 19/22 86.4 275/278 98.9 -
Lincomycine-neomycine 333/341 97.7 10/10 100.0 167/173 96.5 317/421 75.3 11/16 68.8 160/199 80.4 -
Rifaxymine 26/26 100.0 - - 16/16 100.0 32/34 94.1 1/1 100.0 15/15 100.0 -
Colistine - - - - - - 4/4 100.0
Gentamycine - - - - - - 3/4 75.0
Marbofloxacine - - - - - - 4/4 100.0
34 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Procedure ‘KLINISCHE MASTITIS’
De procedure ‘Klinische mastitis’ wordt toegepast voor melk-monsters met een duidelijk afwijkend uitzicht (etter, bloed, sereus vocht, e.d.).
• Aantallen en resultaten
• Standaard aërobe kultuur
TABEL 22: RESULTATEN BACTERIOLOGISCH ONDERZOEK OP KLINISCHE AFWIJKENDE MELKMONSTERS.
Aantal onderzochte
melkmonsters
Aantal met positieve kultuur
Aantal met negatieve
kultuur
Aantal polybacterieel
2835 2101 450 284
Procentueel 74.1 15.9 10.0
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 35
TABEL 23: PROCENTUELE VERDELING VAN DE VOORNAAMSTE UIERPATHOGENEN GEÏSOLEERD UIT KLINISCHE MASTITISGEVALLEN.
Kie
mid
en
tifi
cati
eN
%K
iem
iden
tifi
cati
eN
%K
iem
iden
tifi
cati
eN
%
Stap
hyl
oco
ccu
s au
reu
s33
115
.8Es
cher
ich
ia c
oli
483
23.9
Asp
erg
illu
s fu
mig
atu
s4
0.2
Stap
h. x
ylo
sus
60
11.1
Hem
oly
tisc
he
E. c
oli
20G
eotr
ich
ium
cap
itat
um
1
Stap
h. c
hro
mo
gen
es47
Esch
eric
hia
vu
lner
is2
1.4
Stap
h. s
imu
lan
s10
Haf
nia
alv
ei
2
Stap
h. e
pid
erm
idis
36En
tero
bac
ter
spec
ies
16Pr
oto
thec
a sp
ecie
s11
0.5
Stap
h. h
yicu
s9
Cit
rob
acte
r sp
ecie
s6
Stap
h. l
entu
s9
Pan
toea
sp
ecie
s3
Can
did
a ru
go
sa33
4.3
Stap
h. c
apit
is5
Can
did
a ke
fyr
21
Stap
h. s
ciu
ri3
Kle
bsi
ella
oxy
toca
81.
8C
and
ida
par
apsi
losi
s1
Stap
h. w
arn
eri
10K
leb
siel
la p
neu
mo
nia
e30
Can
did
a u
tilis
1
Stap
h. h
aem
oly
ticu
s33
Can
did
a al
bic
ans
2
Stap
h. h
om
inis
1Se
rrat
ia m
arce
scen
s4
0.4
Can
did
a kr
use
i19
Stap
h. a
uri
cula
ris
4Se
rrat
ia li
qu
efac
ien
s4
Can
did
a g
uili
erm
on
dii
1
Stap
h. s
pec
ies
6Se
rrat
ia s
pec
ies
1C
and
ida
cife
rrii
1
Can
did
a g
lab
rata
7
Stre
pto
cocc
us
ub
eris
564
26.8
Pseu
do
mo
nas
sp
ecie
s7
0.8
Can
did
a tr
op
ical
is4
Stre
p. d
ysg
alac
tiae
177
8.7
Pseu
do
mo
nas
pu
tid
a2
Stre
p. a
gal
acti
ae4
Pseu
d. a
eru
gin
osa
7
Stre
p. c
anis
1
Stre
p. e
qu
i1
Ente
roco
ccu
s sp
ecie
s44
2.6
Past
eure
lla m
ult
oci
da
20.
2En
tero
cocc
us
faec
alis
6Pa
steu
rella
sp
ecie
s2
Aer
oco
ccu
s vi
rid
ans
5
Bac
illu
s ce
reu
s34
2.5
Arc
ano
bac
teri
um
pyo
gen
es44
2.1
Bac
illu
s sp
ecie
s18
Co
ryn
ebac
teri
um
bo
vis
663.
1
Aci
net
ob
acte
r lw
ofi
i1
No
card
ia s
pec
ies
2
36 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
• Gisten en schimmels
Specifiek onderzoek op gisten en schimmels vereist een afzon-derlijke procedure. In totaal werd dergelijk onderzoek voor 28 melkmonsters aangevraagd. In 5 monsters werden effec-tief Candida species teruggevonden, in 1 monster Aspergillus fumigatus.
• Mycoplasma bovis
Onderzoek op Mycoplasma bovis werd aangevraagd voor 553 melkmonsters (tankmelkmonsters en individuele koemelk-monsters). In 26 melkmonsters (4.7 %) werden mycoplasmata aangetoond.
• Differentiatie van gramnegatieve kiemen uitgaande van kolonies geïsoleerd met de petrifilmmethode (procedure: coligetalbepaling).
TABEL 24: RESULTATEN DIFFERENTIATIE GRAMNEGATIVE KIEMEN
Kiemsoort Aantal
Escherichia coli 58
Hemolytische E. coli 2
Klebsiella pneumoniae 10
Klebsiella oxytoca 7
Klebsiella terrigena 1
Enterobacter 10
Citrobacter species 8
Pseudomonas aeruginosa 1
Serratia species 7
Hafnia alvei 7
Andere 4
• Gevoeligheidsbepalingen bij de procedure ‘KLINISCHE MASTITIS’
In totaal werden 1.210 antibiogrammen aangelegd.
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 37
TABEL 25: RESULTATEN VAN DE GEVOELIGHEIDSBEPALINGEN (UITGEDRUKT IN % GEVOELIG, N = AANTAL ONDERZOCHTE STAMMEN).
Stap
hyl
oco
ccu
s au
reu
sStr
ep
toco
ccu
s u
beri
sStr
ep
toco
ccu
s ag
ala
ctia
eStr
ep
toco
ccu
s d
ysg
ala
ctia
eEsc
heri
chia
co
li
Am
pic
illi
ne
88.7
N =
239
99.5
N =
400
100.0
N =
499.3
N =
147
Co
list
ine
99.2
N =
382
Oxaci
llin
e94.5
N =
236
69.8
N =
397
75.0
N =
495.3
N =
147
Am
oxyci
llin
e /
clavu
laan
zuu
r89.8
N =
49
Ery
thro
myci
ne
94.5
N =
238
79.7
N =
400
50.0
N =
481.6
N =
147
Neo
myci
ne
88.4
N =
382
Lin
com
yci
ne
97.4
N =
39
54.2
N =
59
100.0
N =
165.0
N =
20
Gen
tam
yci
ne
94.5
N =
382
Tetr
acy
clin
e90.0
N =
40
69.5
N =
59
100.0
N =
125.0
N =
20
Ap
ram
yci
ne
95.9
N =
49
Neo
myci
ne
100.0
N =
40
16.9
N =
59
100.0
N =
140.0
N =
20
Sp
ect
ino
myci
ne
100.0
N =
49
Su
lfatr
imeth
op
rim
97.4
N =
39
20.3
N =
59
100.0
N =
170.0
N =
20
Am
pic
illi
ne
88.2
N =
51
Rif
axym
ine
100.0
N =
11
95.0
N =
20
--
100
N =
5C
efq
uin
om
e97.7
N =
382
Nafc
illi
ne-p
en
-str
ep
97.6
N =
167
98.1
N =
281
--
97.7
N =
88
Tetr
acy
clin
e85.3
N =
382
Pir
lim
yci
ne
94.3
N =
35
71.7
N =
53
100.0
N =
187.5
N =
24
Flu
meq
uin
e95.9
N =
49
Ceft
riaxo
ne
100.0
N =
11
95.0
N =
20
--
100
N =
5En
rofl
oxaci
ne
95.9
N =
49
Cefq
uin
om
e99.5
N =
211
99.2
N =
361
100.0
N =
3100
N =
132
Su
lfatr
imeth
op
rim
91.1
N =
382
Cefa
lon
ium
100.0
N =
11
100.0
N =
20
--
100.0
N =
5M
arb
ofl
oxaci
ne
97.1
N =
382
Lin
co-n
eo
myci
ne
95.9
N =
73
44.5
N =
110
33.3
N =
351.1
N =
45
Cef
alex
ine-
kan
amyc
ine
95.1
N =
203
98.9
N =
351
100.0
N =
397.6
N =
127
AN
TIB
IOTI
CU
MA
NTI
BIO
TICU
M
KIE
MK
IEM
38 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
De bedrijfsadvisering is een essentieel onderdeel van de MCC-activiteiten en concentreert zich naast de melktechnische begeleiding steeds meer op kwaliteitsaspecten met bijzondere aandacht voor de celgetal- en mastitisproblematiek. Via de bedrijfsadvisering worden contacten onderhouden met alle actoren in de zuivelsector (producenten, fieldwerking van de zuivelindustrie, melkmachinefabrikanten, farmaceutische firma’s, Faculteit Diergeneeskunde, hogescholen,...).
De bedrijfsbezoeken
Op rechtstreeks verzoek van de producent of zijn adviseur (dierenarts, veevoederfirma, melkmachinefabrikanten,…) of in het kader van de procedure ‘ Maatregelen bij ongunstige kwaliteitsresultaten’ worden bedrijfsbezoeken afgelegd.
In het totaal werden 1.044 bedrijfsbezoeken door de MCC-adviseurs gerealiseerd. Opvallend is het toenemend aantal interventies n.a.v. coligetalproblemen.
Verder hoeft het niet te verwonderen dat de celgetalproblematiek nog steeds hoog op de agenda staat.
De
bed
rijf
sad
vise
rin
g
9
Marc De Vriese: ruim 40 jaar ten dienste van de melkkwaliteit.
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 39
TABEL 26: INDIVIDUELE BEDRIJFSADVISERING / BEDRIJFSBEZOEKEN
REDEN 2008 2009 2010
KwALITEITSPROBLEMEN
Kiemgetal / vriespunt / remstoffen 9 36 18
Celgetal:
- Dynamische melkmachinemeting 199 158 148
- Bedrijfstechnische begeleiding 171 163 157
Coligetal
- Trajectbemonstering 14 36 45
- Algemene advisering 15 30 32
STATISChE MELKMAChINEMETING
Oplevering van nieuwe installaties 143 146 168
IJking van melkmeters 8
Andere reden 112 108 98
PROCEDURE ‘ONGUNSTIGE RESULTATEN’ (PR_020) 361 316 336
ANDERE
Bemonsteringsproblemen 4 21 18
Inlichtingen i.v.m. nieuwbouw 11 15 16
TOTAAL AANTAL BEDRIJFSBEZOEKEN 1.039 1.029 1.044
De collectieve bedrijfsadvisering
De participatie van MCC in de collectieve voorlichting t.a.v. de zuivelsector wordt steeds belangrijker. De collectieve advisering wordt geconcretiseerd door deelname aan cursussen, opleidingen, e.d.
40 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
TABEL 27: COLLECTIEVE BEDRIJFSADVISERING
ORGANISATIE EN PLAATS DATUM
Vergaderingen voor melkproducenten
Sint-Niklaas 26/01/10
Hoogstraten 23/11/10
Bezoek aan MCC te Lier
Sint-Niklaas 26/01 en 11/06/10
Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen 03/09/10
Hogeschool Gent 10/11/10
KHK, Geel 18/11/10
IDF-delegatie 07/05/10
Regionale dierenartsenvereniging Vlaamse Ardennen 08/10/10
Groene Kring : bedrijfsbeheer
Eeklo 17/02/10
Sint-Niklaas 24/02/10
Roeselare 02/03/10
Malle 08/03 en 09/03/10
FEDAGRIM : cursus melkmachinetechnicus / AGRO-bedrijfshulp
Geel 4, 6, 7, 11, 12, 14 en 15/01/10
Merelbeke 14/06 en 23/06/10
Symposium ‘Gezond groeien’
Roeselare 25/01/10
Geel 19/02/10
Studiedagen i.v.m. robotmelken (Vlaamse overheid)
Wuustwezel 28/01/10
Assenede 08/02/10
Vleteren 01/04/10
Symposium hENDRIX-hAECK
Zwijnaarde 01/06/10
Studieavonden
Wase dierenartsenvereniging, Sint-Niklaas 05/06/10
Boehringer Uierforum, Sint-Niklaas 25/11/10
Fieldwerking MILCOBEL
Lier 25/02/10
Fieldwerking DELAVAL
Drongen 28/05/10
Geel 02/06/10
Demonstratieproject ‘Uiergezondheid’
Studiegroepen11, 12, 15, 16, 17,
22, 23, en 24/02/10, 01 en 02/03/10
Professionele voorlichtingsdagen (Lier en Oosterzele) 01 en 03/10/10
Openbedrijvendag 03/10/10
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 41
Demonstratieproject ‘UIERGEZONDHEID’
Het demonstratieproject ‘Uiergezondheid’ van de Vlaamse Overheid wordt gerealiseerd binnen het samenwerkingsverband tussen MCC, de Faculteit Diergeneeskunde (M-team), CRV en de landbouworganisaties. Het project kwam in de loop van 2010 op kruissnelheid en wordt in principe afgerond op 30 juni 2011.
Studiegroepen
De basis van waaruit het project opereert en informatie inwint over de wijze waarop de Vlaamse melkproducent mastitis onder controle houdt zijn de 10 studiegroepen die verspreid over Vlaanderen werden samengebracht. Tijdens die sessies werden de kwaliteitsresultaten en de resultaten van het bacteriologisch mastitisonderzoek besproken. Informatie werd verzameld m.b.t. de melktechniek en –hygiëne, de preventieve maatregelen en de behandelingsstrategie. Deze informatie werd samengebundeld en gecommuniceerd via studiedagen, publicaties in de landbouwpers en de website.
Professionele dagen te Lier en Oosterzele
Op 1 en 3 oktober werd respectievelijk bij MCC en CRV te Oosterzele een professionele dag georganiseerd voor de melk-producenten, de fieldwerking van de zuivelindustrie en de melkmachinetechnici. Tijdens deze dagen hebben 22 firma’s en organisaties, die op één of andere manier bij de gezonde melkwinning betrokken zijn, zich gepresenteerd aan de sector. Bovendien werden op beide locaties lezingen georganiseerd die erop gericht waren praktische informatie aan de sector mede te delen. Beide professionele dagen kenden een opvallend succes.
Website
Via de website www.uiergezondheid.info wordt eveneens actuele informatie m.b.t. gezonde melkwinning verspreid.
42 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Openbedrijvendag 3 oktober 2010Aansluitend bij de professionele dag op 1 oktober werd het laboratorium van MCC op 3 oktober i.k.v. de Openbedrijvendag voor het brede publiek opgesteld. Dit initiatief kende een onver-hoopt succes. Meer dan 2.500 geïnteresseerden kwamen zich vergewissen op welke intensieve manier de kwaliteit van de melk gecontroleerd wordt.
Een sfeerbeeld tijdens de Openbedrijvendag van 3 oktober 2010.
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 43
Aan
vulle
nd
e ta
bel
len
en
tek
sten
10
Voorzitter
François Achten Melkveehouder Sint-Huibrechts-Lille (*)
Ondervoorzitters
Christian Desmet Melkveehouder Kruishoutem (*)
Paul Vanhengel Campina Aalter (*)
Leden
Raf Beyers Milcobel Kallo
Patric Buggenhout Milcobel Kallo
Els De Cock melkveehouder Stekene
Jozef Decock melkveehouder Deerlijk
Linda Dellaert melkveehouder Evergem
Patrick De Greve Campina Aalter
Dirk De Paep Hollebeekhoeve Kruibeke
Marc De Roeck DHR Rotselaar
Paul De Smet-Van Damme St. Clemens Brakel
Damien Debrauwer DHR Rotselaar
Luc De Vylder melkveehouder Lokeren
Marie Duyck Vermeersch St. Pieters Leeuw
Hendrik Goderis Milcobel Kallo
Stefan Henuset Olympia Herfelingen (**)
Marcel Heylen melkveehouder Geel (**)
Luc Huybrechts melkveehouder Oud-Turnhout
Leopold Jacobs melkveehouder Meerle
Wim Kerkhove melkveehouder Ruddervoorde
Eddy Leloup Milcobel Kallo (*)
Jan Linssen melkveehouder Kinrooi
Koen Lowagie Inex Bavegem
Tabel 1. Samenstelling Algemene Vergadering (31 december 2010)
44 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Johan Martens melkveehouder Westmalle
Wim Peeters melkveehouder Lier
Eric Persijn melkveehouder Wingene
Edward Pinxten melkveehouder Bocholt
Roepers Carolina Steegro Dayry België Antwerpen
Dirk Ryckaert melkveehouder Dikkelvenne (**)
Jules Seghers Campina Aalter (**)
Theo Serré Campina Aalter
Michel Sneessens Laiterie des Ardennes Chéoux
Jef Swaan CV Campina Weelde
Paul Timmermans Milcobel Kallo
Valentin Timmers Milcobel Kallo
Dirk Truyen melkveehouder Maldegem
Antoine Vaesen melkveehouder Bree
Koen Van Acker melkveehouder Huldenberg
Hendrik Vandamme melkveehouder Oostende
Marc Vandamme melkveehouder Langemark
Hendrik Van den Haute melkveehouder Ninove (**)
Kees Van den Hout melkveehouder Neeroeteren
Katrien Van der Meulen melkveehouder Rollegem (**)
Jos Van der Perre melkveehouder Steenhuffel
Sylvain Vanderheyden Molkerei Walhorn
Johny Vandewalle melkveehouder Merchtem
Luc Vanheddeghem Inex Bavegem
Patrik Van Hulle Campina Aalter
Noël Van Leeuwe melkveehouder Sint-Margriete
Mario Vermeulen Milcobel Kallo
Stefaan Verschoren Milcobel Kallo (**)
Isabel Voet Milcobel Kallo (**)
Hendrik Wijffels Milkobel Kallo
Adviserende leden
Mia Vanrobaeys DGZ Torhout (**)
Hugo Verstraeten VRV Oosterzele (**)
Genodigden
Noël Van Ginderachter Min. Vlaamse Gem. Brussel (**)
(*) lid Bestuurscomité en Raad van Bestuur
(**) lid Raad van Bestuur
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 45
Leden
Landbouworganisaties DGZ
François Achten Marcel Heylen
Christian Desmet Kees Van den Hout
Hendrik Van den Haute
Katrien Van der Meulen VRV
Wim Kerkhove Dirk Ryckaert
Jos Van der Perre Jozef Decock
Luc Huybrechts
Linda Dellaert
Wim Peeters
Koen Vanacker
Adviserende leden
Hilda Ceulemans (MCC) Luc De Meulemeester (MCC)
Katrien Nijs (Min. Vlaamse Gem.) Koen Lommelen (MCC)
Jean-Marie Van Crombrugge (MCC)
Leden
Marc De Roeck
(DHR-Rotselaar)
Leen De Smet
(DHR-Rotselaar)
Stefan Henuset
(Olympia-Herfelingen)
Bruno Langhendries
(Olympia-Herfelingen)
Koen Lowagie (Inex-Bavegem) Luc Vanheddeghem
(Inex-Bavegem)
Stefaan Verschoren (Milcobel-Kallo) Isabel Voet (Milcobel-Kallo)
Theo Serré (Campina-Aalter) Jules Seghers
(Campina-Aalter)
Sylvain Vanderheyden
(Molkerei-Walhorn)
Adviserende leden
Hilda Ceulemans (MCC) Luc De Meulemeester (MCC)
Katrien Nijs (Min. Vlaamse Gem.) Koen Lommelen (MCC)
Jean-Marie Van Crombrugge (MCC) Hadewig Werbrouck
(ILVO Melle)
Tabel 2. Samenstelling Technisch Comité Producenten (31 december 2010)
Tabel 3. Samenstelling Technisch Comité Zuivelindustrie (31 december 2010)
46 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Algemene Vergadering
26 maart
Raad van Bestuur
29 januari, 26 maart, 10 juni, 17 december
Bestuurscomité
15 januari, 12 maart, 28 mei, 15 oktober, 3 december
Technisch Comité Producenten
10 maart, 19 november
Technisch Comité Zuivelindustrie
11 maart, 19 november
Geschillencommissie
29 januari, 30 april, 24 september
Nationale Interprofessionele Zuivelcommissie
5 maart, 29 juni, 19 oktober
Tabel 4. Vergaderingen bestuur en comités
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 47
Directeur - Kwaliteitsverantwoordelijke
Luc De Meulemeester
Technisch verantwoordelijke
Jean-Marie Van Crombrugge
Secretaris, hoofd Personeel, Administratie en Financiën
Hilda Ceulemans
hoofd Laboratorium
Anne Gijsels
hoofd Bedrijfsadvisering
Koen Lommelen
hoofd Logistiek
Dennis Van den Eeden
Administratie
Suzanne Hiel, Anja Segers, Edith Van Tichelt, Liesbeth Van der
Auwera, Hilde Verheyen
Laboranten
Jozef Bosmans, Lieve Buts, Suzy Cools, Linda De Weerdt, Annemie Eyskens, Werner Lenaerts, Inneke Peeters, Leona Peeters, Karin Pittoors, Leen Van de Locht, Bart Van den Brande, Christine Van den Broeck, Hilde Van den Broeck, Raf Van den Broeck, Peter Van der Wee, Marleen Vercammen
Laboratoriumhelper
Sofie Beukeleirs, Sonia De Lauw, Iris Peeters
Melkwinningsadviseurs
Vincent Brouillard, Vicky Claesen, Marc De Vriese
Monsternemers
Roger Baert, Jean Beets, Leo Boermans, Carlo Christiaens, Ruben Cooleman, Luc De Bruyn, Ludo Moons, Louis Van de Weerd, Patrick Vanhuyse, Pedro Vanhuyse, Wouter Verhulst
Tabel 5. Personeelsbestand (31 december 2010)
48 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Koninklijk besluit van 21 december 2006 betreffende de controle van de kwaliteit van de rauwe melk en de erkenning van de interprofessionele organismen
Belgisch Staatsblad van 15 januari 2007
Ministerieel besluit van 1 februari 2007 houdende goedkeuring van het document opgesteld door de erkende interprofessionele organismen betreffende de modaliteiten van de controle van de kwaliteit van de rauwe koemelk
Belgisch Staatsblad van 16 februari 2007
Ministerieel besluit van 6 november 2001 tot vaststelling van de referentiemethoden en de principes van de routinemethoden voor de officiële bepaling van de kwaliteit en de samenstelling van melk geleverd aan kopers
Belgisch Staatsblad van 25 juli 2002
Gewijzigd door: MB van 13/09/2004 (BS 15/10/2004)
Besluit van de Vlaamse Regering van 7 september 2007 houdende de organisatie van de vaststelling van en de controle op de samenstelling van rauwe koemelk
Belgisch Staatsblad van 21 december 2007
Ministerieel besluit van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap van 26 augustus 2003 tot erkenning van een interprofessioneel organisme voor het bepalen van de samenstelling van de melk bedoeld bij het koninklijk besluit van 3 maart 1994 betreffende de erkenning van interprofessionele organismen voor het bepalen van de kwaliteit en de samenstelling van melk
Belgisch Staatsblad van 25 september 2003
Ministerieel besluit van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap van 25 februari 2009 betreffende de controle van de samenstelling van melk en de betaling door de kopers van de melk aan de producenten
Belgisch Staatsblad van 8 april 2009
Tabel 6. Wettelijke basis van de controle van de kwaliteit en de samenstelling van rauwe koemelk geleverd aan kopers (31 december 2010)
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 49
Strafpuntensysteem Strafpunten
Kiemgetal (2 analysen per maand)
*: hoogstens 100.000 per ml
*: 1 maand meer dan 100.000 per ml
*: 2 opeenvolgende maanden meer dan 100.000 per ml
*: 3 opeenvolgende maanden meer dan 100.000 per ml
*: 4 opeenvolgende maanden meer dan 100.000 per ml
*: meer dan 4 opeenvolgende maanden meer dan 100.000 per ml
* = geometrisch gemiddelde van de resultaten van de laatste 2 maanden
0
1
2
4
6
8
Celgetal (4 analysen per maand)
*: hoogstens 400.000 per ml
*: 1 maand meer dan 400.000 per ml
*: 2 opeenvolgende maanden meer dan 400.000 per ml
*: 3 opeenvolgende maanden meer dan 400.000 per ml
*: 4 opeenvolgende maanden meer dan 400.000 per ml
*: meer dan 4 opeenvolgende maanden meer dan 400.000 per ml
* = geometrisch gemiddelde van de resultaten van de laatste 3 maanden
0
1
2
4
6
8
Filtratie (1 analyse per maand)
Voldoende
Onvoldoende
0
2
Vriespunt (bij elke ophaling)
Minstens 510 (-m°C) *
Lager dan 510 (-m°C)
* = rekenkundig gemiddelde van de afgelopen maand
0
1
Tabel 7. Controle van de kwaliteit van de melk - beoordeling (31 december 2010)
50 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
Remstoffenproef
De remstoffenproef wordt uitgevoerd op elk monster van elk type melk. Wanneer remstoffen kunnen worden aangetoond, wordt een afhouding toegepast op de geleverde hoeveelheid van het type melklevering waarin de aanwezigheid van remstoffen werd vastgesteld.
Maatregelen ingevolge ongunstige resultaten
Kiemgetal-celgetal
- Bij een maandbeoordeling van het kiemgetal of het celgetal boven de norm wordt bij de rapportering een specifieke waarschuwing gegeven m.b.t. het leveringsverbod.
- Bij een vierde opeenvolgende maandbeoordeling van het kiemgetal of het celgetal boven de norm verwittigt MCC het betrokken melkproductiebedrijf en de betrokken koper dat de melk van het melkproductiebedrijf niet mag geleverd worden aan, noch opgehaald worden door een koper.
- Op vraag van het betrokken melkproductiebedrijf wordt door een aangestelde van de koper en een vertegenwoordiger van MCC bij een bedrijfsbezoek nagegaan of er voldoende corrigerende maatregelen werden genomen en of de aanwezige melk voldoet aan de norm waarvoor er leveringsverbod werd uitgevaardigd.
- Enkel bij een gunstig analyseresultaat en een gunstig evaluatierapport, wordt het leveringsverbod ingetrokken.
Remstoffen
- Bij een ongunstig resultaat van de remstoffenproef wordt bij de rapportering een specifieke waarschuwing gegeven m.b.t. de schorsing van de leveringen. Elk ongunstig resultaat van de remstoffenproef geeft aanleiding tot een schorsing van de leveringen. Er wordt voorzien in een individuele begeleiding van het betrokken melkproductiebedrijf door de koper en/of MCC om deze schorsing van de leveringen op te heffen.
- Bij een vierde ongunstig resultaat binnen de 12 maanden verwittigt MCC het betrokken melkproductiebedrijf en de betrokken koper dat de melk van het betrokken melkproductiebedrijf niet meer mag geleverd worden aan, noch opgehaald worden door een koper.
- Op vraag van het betrokken melkproductiebedrijf wordt door een aangestelde van de koper en een vertegenwoordiger van MCC t.g.v. een bedrijfsbezoek nagegaan of er voldoende corrigerende maatregelen werden genomen en of de aanwezige melk voldoet aan de remstoffenproef.
- Enkel bij een gunstig analyseresultaat en een gunstig evaluatierapport, wordt het leveringsverbod ingetrokken.
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 51
Aanneming
- De identificatie, de registratie en de gezondheidsstatuten van het melkveebeslag zijn in
overeenstemming met het koninklijk besluit van 8 augustus 1997 betreffende de identificatie, de
registratie en de toepassingsmodaliteiten voor de epidemiologische bewaking van de runderen,
gewijzigd door het KB van 19 september 1999 en het KB van 10 april 2000.
- De melkproductie-eenheid voldoet aan de vereisten van het koninklijk besluit van 26 augustus 1980
tot instelling van een controlemerk voor de melk. Dit betekent dat de melkproductie-eenheid beschikt
over het IKM-certificaat of een gelijkwaardig attest.
- De melkproductie-eenheid heeft in het kader van de officiële kwaliteitsbepaling van de melk tijdens
de maand voorafgaand aan de aanvraag geen enkel strafpunt gekregen en er werden in diezelfde
periode nooit remstoffen vastgesteld in de geleverde melk.
- De producent verbindt zich om te leveren aan een geregistreerde melkinrichting voor het produceren
van AA-melk.
Doorlopende controle
- De melkproductie-eenheid verliest de mogelijkheid om melk te leveren die tot consumptiemelk met
AA-label verwerkt kan worden, wanneer niet meer voldaan wordt aan de hogergenoemde vereisten
gesteld onder het hoofdstuk “Aanneming”.
- De melkproductie-eenheid verliest de mogelijkheid om melk te leveren die tot consumptiemelk met
AA-label verwerkt kan worden, wanneer niet meer voldaan wordt aan één van de volgende punten:
• totaal aantal strafpunten: 0;
• geometrisch gemiddeld kiemgetal (laatste 2 maanden): hoogstens 50.000 per ml;
• geometrisch gemiddeld celgetal (laatste 3 maanden): hoogstens 350.000 per ml;
• geometrisch gemiddeld coligetal (laatste 2 maanden): hoogstens 50 per ml;
• elke levering: remstoffen afwezig.
Tabel 8. AA-melk reglementering – producenten (31 december 2010)
52 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
2008 2009 2010
Algemene gegevens
Aantal controles 309 288 328
Aantal leveringen 2.605 2.335 2.545
Aantal liters 4.037.913 4.737.532 6.354.164
Aantal monsters 5.519 4.958 5.418
Beoordeling per controle
Restmelkpercentage (≤ 0,1 %) 98,7 97,9 96,7
Kiemgetal (logverschil mech.-man. ≤ 0,1) 99,7 100,0 98,8
Vetgehalte (mech.-man. ≤ 0,4 g/l) 99,7 100,0 99,1
Eiwitgehalte (mech.-man. ≤ 0,4 g/l) 100,0 99,7 100,0
Resultaten mechanische en manuele monsters
Kiemgetal
Geometrisch gem. mech. monsters (/ml) 11.644 11.856 10.545
Geometrisch gem. manuele monsters (/ml) 11.507 11.944 10.416
Gewogen gem. mech. monsters (/ml) 19.917 20.807 19.036
Gewogen gem. manuele monsters (/ml) 19.566 20.472 18.674
Vetgehalte
Rekenkundig gem. mech. monsters (g/l) 42,7 43,12 43,3
Rekenkundig gem. man. monsters (g/l) 42,69 43,04 43,29
Gewogen gem. mech. monsters (g/l) 42,85 43,07 43,25
Gewogen gem. man. monsters (g/l) 42,71 43,02 43,24
Eiwitgehalte
Rekenkundig gem. mech. monsters (g/l) 34,86 34,65 35,13
Rekenkundig gem. man. monsters (g/l) 34,86 34,66 35,13
Gewogen gem. mech. monsters (g/l) 34,95 34,90 35,30
Gewogen gem. man. monsters (g/l) 34,96 34,90 35,31
Resultaten RMO-monsters (gewogen gemiddelde)
Kiemgetal (/ml) 21.000 20.695 16.984
Celgetal (/ml) 247.814 245.293 236.640
Vriespunt (-m°C) 518,4 518,3 519,7
Vetgehalte (g/l) 42,72 42,91 43,19
Eiwitgehalte (g/l) 34,89 34,84 35,28
Tabel 9. Resultaten van de controlebemonstering
Jaarverslag 2010 ■ ■ ■ 53
2008 2009 2010
Controle kwaliteit en samenstelling
Kiemgetal 148.192 142.063 135.674
Celgetal 296.744 284.950 271.501
Remstoffen 827.742 791.920 752.354
Vriespunt 74.569 422.928 740.187
Filtratie 74.831 71.842 68.350
Vet 805.610 772.887 740.271
Eiwit 805.610 772.887 740.271
Onderzoek kwaliteitspremie
Coligetal 119.443 115.640 111.702
Informatief onderzoek
Diverse (ureum, vriespunt, kiemgetal, onverzadigde vetzuren, …) 1.647.969 1.219.438 777.298
Controlebemonstering (vet, eiwit, kiemgetal, …) 23.300 24.790 27.090
Onderzoek "andere" monsters
Kiemgetal 76.627 71.886 65.419
Celgetal 112.684 110.480 109.246
Remstoffen 73.193 36.256 14.226
Vriespunt 13.462 9.535 9.273
Vet 23.225 19.634 18.085
Eiwit 23.225 19.634 18.085
Lactose 5.505 7.056 7.338
Coligetal 3.407 5.937 6.650
Diverse (pH, boterzuurbacteriën,...) 7.789 4.174 4.900
Melkproductieregistratie
Vet 1.336.830 1.356.503 1.350.061
Eiwit 1.336.830 1.356.503 1.350.061
Lactose 1.336.830 1.356.503 1.350.061
Celgetal 1.336.830 1.356.503 1.350.061
Ureum 1.336.830 1.356.503 1.350.061
Borging
Diverse (kiemgetal, celgetal, …) 575.000 552.000 530.000
TOTAAL 12.422.277 12.238.452 11.898.225
Tabel 10. Overzicht van het aantal analysen
54 ■ ■ ■ Jaarverslag 2010
J a a r v e r s l a g 2 0 1 0
Inhoudstafel
1. Bestuur en personeel 2De bestuursleden 2Het personeel 4Het organigram 5
2. Algemene werking 5Controle op de kwaliteit en de samenstelling van de rauwe melk 6Samenwerking in het kader van het Businessplan 2007 6BELAC-toezichts- en uitbreidingsaudit 6Externe audit door CONRESO 7Sectorale monitoring van contaminanten in melk en zuivelproducten 8Bepaling van het gehalte aan onverzadigde vetzuren 9Ketonenbepaling op melkmonsters genomen i.k.v. de melkproductieregistratie (MPR) 9Thermoresistente en boterzuurbacteriën 9Opleiding van RMO-chauffeurs 9
3. De kwaliteitsreglementering 10
4. De bemonstering 11Algemeen 11Controlebemonsteringen 12RFID 12
5. Het laboratorium 14Algemeen 14De resultaten 14
Het kiemgetal 14Het celgetal 16Aantonen van kiemgroeiremmende stoffen 17De vriespuntbepaling 18De filtratieproef 19De coligetalbepaling 19
Beoordeling van de kwaliteitsparameters 20De samenstelling van de melk 22
6. De rapportering 24
7. Peilen naar klantentevredenheid 25Formele peiling 25Klachtenbehandeling 25
8. Diergeneeskundige diagnostiek op melk 27Detectie van specifieke antistoffen 27
Brucellose en leucose 27Paratuberculose (Programma van de Belgische Zuivelketen) 27Parasitair profiel 28
Bacteriologisch mastitisonderzoek 28Procedure ‘Attentiekoeien’ 28 Koemelkmonsters 29 Gevoeligheidsbepalingen 31Procedure ‘Klinische mastitis’ 34Gevoeligheidsbepalingen 36
9. De bedrijfsadvisering 38De bedrijfsbezoeken 38De collectieve voorlichting 39Demonstratieproject ‘Uiergezondheid’ 41Openbedrijvendag 42
10. Aanvullende tabellen en teksten 43
Hagenbroeksesteenweg 167 B-2500 Lier Tel. 078 15 47 10 Fax 078 15 48 10 MelkFoon 078 15 49 10
www.mcc-vlaanderen.be [email protected] BTW BE 408.142.841 Bank 733-2221780-25
MELKCONTROLECENTRUM - VLAANDEREN vzw