Jaarverslag 2010

CKG LentekindHoogstraat 132340 Vlimmeren

Antenne afdeling AikoGasstraat 56 1ste verdiep2400 Mol

1

Inhoudstabel

I Lentekind in woord en beeld p 41. Inleiding p 42. CKG Lentekind: een voorstelling van onze huidige werking p 5

a) Algemeen p 5b) CKG Lentekind Vlimmeren p 6c) Aiko, antenne afdeling CKG Lentekind in Mol p 7

3. Kwaliteitszorg p 8a) 2010 in het licht van een actualisering van de basiteksten p 8b) Andere kwaliteitsprojecten p 8c) Vorming – training en opleiding: duidelijke keuze voor verdieping, aansluitend bij de keuzes in het kwaliteitsbeleid p 10

- basis organisatievormingen p 10- specifieke kennis en verplichte kennis p 12

4. Triple P p 125. Logistiek: de (bijna) laatste loodjes van het totale verbouwingsproject Lentekind en andere praktische werken p 13

a) Laatste loodjes: zwembad, onthaal, leefgroepen, werkgroep “onthaal, personeelsruimte en bib” p 13b) Server en ICT p 14

6. Sponsoravond p 157. Integrale Jeugdhulp p 168. Vooruitzichten naar 2011 / signaalfunctie p 16

a) Nieuwe regelgeving CKG’s p 16b) Leidinggevend kader Lentekind p 17c) Verhouding tussen onze werkvormen p 17

II Lentekind in cijfers p 181. Aanmelding p 18

1.1 Aanmeldingswijze p 181.2. Aanmelingen per module p 181.3. Soort aanmelding p 191.4. Type aanmelder p 191.5. Aanmeldingen per probleem categorieën p 20

2. Begeleide kinderen p 212.1. BJZ link p 212.2. Begeleidingsvorm p 212.3. Leeftijd p 212.4. Module p 22

3. Begeleidingsdagen p 223.1. BJZ link p 223.2. Begeleidingsvorm p 233.3. Bezetting p233.4. gemiddeld aantal mobiele begeleidingen p 233.5. Leeftijd p 233.6. Module p 23

2

Bijlage 1: Missie van CKG Lentekind: opdrachtsverklaring p 24Bijlage 2: Visie op de kernprocessen van het CKG: Het pedagogisch interactieproces tussen opvoeder en kind in het CKG p 25Bijlage 3: Visie op de kernprocessen van het CKG: Het agogisch interactieproces tussen opvoeder en kind in het CKG p 28Bijlage 4: Maatschappelijke waarden p 31Bijlage 5: Triple P (groeps)training level 4 p 33

3

I. Lentekind in woord en beeld

1. Inleiding

Met genoegen bezorgen we U hierbij een beknopt overzicht van de activiteiten en bevindingen van onze werking in 2010.

2010 vormde voor Lentekind het eerste werkjaar waarin we werkten vanuit onze nieuwe structuur. Nu de structurele hervormingen van onze voorziening achter de rug zijn, kunnen we onze focus ten volle op een verdere uitbouw van de kwaliteit van onze werking leggen.

We gebruikten dit werkjaar voornamelijk om duidelijke fundamenten te leggen waarop onze kwaliteitsuitbouw de komende jaren stevig kan steunen. Alle basisvisieteksten uit ons kwaliteitshandboek werden terug in vraag gesteld, gekristalliseerd tot de kern en kenbaar gemaakt aan onze medewerkers. Op deze wijze is onze visie op de toekomst voor iedereen helder.

We gaan met veel zin de uitdaging aan om in de komende jaren de nu voorliggende visie enthousiast verder vorm te geven. Samen met al onze teams zullen we onze hoogstaande zorg voor ouders met jonge kinderen verder uitbouwen.

Wim VerbistDirecteur

4

2. CKG Lentekind: een voorstelling van onze huidige werking

a) Algemeen

De meest bondige omschrijving van onze opdracht vinden we in ons erkenningsbesluit: “het CKG richt zich op gezinnen met kinderen van 0 tot 12 jaar, in al hun diversiteit, die een hulpvraag stellen omdat het opvoedingsgebeuren voor ouders en/of kind vastloopt of dreigt vast te lopen en waarvoor met een tijdelijk hulpaanbod voldoende perspectief is op verandering.”

Deze opdracht trachten we zo goed mogelijk waar te maken. We investeren daarom voortdurend in een voldoende grote waaier aan verschillende hulpverleningsmodules waar ouders beroep op kunnen doen. Deze ruime inhoudelijke diversiteit van ons aanbod garandeert dat we de verschillende vragen van ouders maximaal op maat kunnen beantwoorden met een gepaste aansluitende hulpverleningsmodule.

Naast deze inhoudelijke diversiteit streven we ook naar een evenwichtig verspreid aanbod van onze hulpverlening binnen de Kempen (het ganse arrondissement Turnhout). Voor ons residentieel en ambulant aanbod blijft dit geconcentreerd in Vlimmeren, voor ons mobiel aanbod hebben we momenteel een goede verdeling over twee mobiele teams (Vlimmeren en Mol) die respectievelijk de Noorderkempen en de Zuiderkempen bedienen.

We richten ons zoals het erkenningsbesluit van ons verwacht in de eerste plaats op die ouders die zelf een hulpvraag stellen én waar we met een tijdelijk aanbod nog voldoende perspectief op verandering zien.

Dit neemt niet weg dat we binnen onze residentiële capaciteit ook met zorg willen blijven omgaan met de vragen in verband met kwetsbare jonge kinderen waar er zeer kort op de bal nood is aan beveiligende opvang. Het blijft ook in die situaties onze eerste betrachting om te zoeken naar mogelijkheden tot verandering binnen het gezin, zodat er binnen het gezin terug de nodige veiligheid kan ontstaan om een terugkeer naar huis mogelijk te maken.

Gezien we 24u op 24u bereikbaar zijn, elke dag van het jaar, kunnen we indien nodig zeer snel reageren, ook op dringende crisisvragen. Vanuit die sterkte maken we ook deel uit van het crisisnetwerk Kempen en verzekeren we daarbinnen de dringende opvang voor kinderen tot 12 jaar.

Contactgegevens:

Maatschappelijke zetel: Otto Veniusstraat 222000 Antwerpen

Afgevaardigd beheerder :Jos Horemans – vanaf 1/3/2011: Geert Van KerckhovenTel: 03/ 233 36 87Email: jos.horemans@cksa.be geert.van.kerckhoven@cksa.be

5

DirectieWim Verbist03/ 309.23.40 of 0474/ 46.39.72w.verbist@lentekind.be

b) CKG Lentekind Vlimmeren

Ons aanbod: Lentekind Vlimmeren is onze hoofdafdeling en we bieden hier dan ook het breedste aanbod aan verschillende modules aan:

- residentiële opvang: 2 leefgroepen- ambulante opvang: opvang gebeurt binnen de 2 residentiële leefgroepen- ambulante opvang in combinatie met ambulante training ouders : Okido- mobiele begeleidingen

- gewone mobiele begeleidingen- Amber begeleidingen (intensief pedagogische begeleiding bij ouders van pasgeboren baby’s)

- in 2010 bereidde ons mobiel team zich tevens voor op een uitbreiding van ons aanbod met Triple P level 4 groepstraining, Triple P level 4 individueel aanbod, Triple P level 5 versterkt aanbod in 2011. Het is ons doel om in de toekomst 3 trainingen per jaar te voorzien in de Noorderkempen.

Binnen onze residentiële opvang is er een nauwe samenwerking met de basisschool Lentekind waarvan de werking zich in het zelfde gebouw bevindt. Door een sterke “zorg op maat” aanpak in de school, met nauwe aandacht voor de effecten van gezinssituaties op het leervermogen van kinderen, is er eveneens een goede schoolse opvolging van de kinderen verzekerd.

Contactgegevens:

CKG LentekindHoogstraat 132340 Vlimmeren-BeerseTel: 03/309 23 40 Fax: 03/ 312 88 07Email: lentekind@lentekind.beTel. mobiele werking: 03/312.88.03

Stafleden Vlimmeren :

Coördinator residentiële werking : Odette CoxCoördinator Mobiel team Vlimmeren: Ellen StoffelsCoordinator logistieke teams /Kwaliteitscoördinator: Lieve Jacobs

6

Werking : verschillende teams gedreven opvoeders (dag en nacht), logistieke medewerkers, verpleegkundige, leefgroepondersteuning, gezinsbegeleiders vormen een brede, sterke basis voor onze werking.

c) Aiko, antenne afdeling CKG Lentekind in Mol

Onze antenne afdeling Aiko ontstond in 2006 als antwoord op de herhaaldelijke vraag vanuit andere diensten in de Zuiderkempen om onze hulverlening ook voor de ouders in die regio beter toegankelijk te maken.

Met de middelen en mogelijkheden die we toen hadden, zijn we zeer beperkt gestart met een klein team (1.5 FTE) en beperkt aanbod mobiele begeleidingen (10 begeleidingsplaatsen). Stelselmatig is het team en het aantal begeleidingen dat we in Mol aanbieden gegroeid. Eind 2010 omvatte het team in Mol bijna 4 FTE en konden we hiermee 26 begeleidingsplaatsen aanbieden. Het team in Mol is daarmee qua grootte en aantal begeleidingsplaatsen evenwaardig geworden aan het mobiel team in Vlimmeren. Noorderkempen en Zuiderkempen kunnen nu beide gelijkwaardig gebruik maken van onze diensten.

Binnen Aiko wordt er prioritair aandacht gegeven aan gezinnen met zeer jonge kinderen: het ondersteunen van de groei van een goede gehechtheid in de eerste levensjaren beschouwen we als de meest renderende preventieve aanpak die we kunnen bieden.

Eveneens in Mol werden er in 2010 de nodige voorbereidingen getroffen voor een uitbreiding van ons aanbod met Triple P level 4 groepstraining, Triple P level 4 individueel aanbod, Triple P level 5 versterkt aanbod in 2011. Het is ons doel om in de toekomst 3 trainingen per jaar te voorzien in de Zuiderkempen.

Contactgegevens

AIKO, antenne afdeling CKG LentekindGasstraat 562400 MolTel: 014/32.04.24Fax : 014/32.04.23Email : aiko@lentekind.be

Coördinatie:Coördinator mobiel team steunpunt “Aiko” (Mol): Tinne VansandCoördinator logistieke teams /Kwaliteitscoördinator: Lieve Jacobs

Werking:Ook in Mol kunnen we rekenen op een gedreven team gezinsbegeleiders.

7

3. Kwaliteitszorg

a) 2010 in het licht van een actualisering van de basisteksten die onze werking schragen

Om de komende jaren stelselmatig verder te kunnen bouwen aan de kwaliteit van onze werking, namen we ons kwaliteitshandboek opnieuw onder de loupe en herschreven we volledig alle dragende basisteksten.

- Missie- Pedagogische visie- Agogische visie- Waarden

Vertrekkende vanuit hernieuwde duidelijkheid rond onze missie, onze visie en onze waarden bouwen we samen met al onze medewerkers volop verder aan kwaliteit. Gezien deze teksten onze werking in de komende jaren verder zullen dragen, voegen we ze ook integraal als bijlage aan dit jaarverslag toe.

b) Andere kwaliteitsprojecten 2010

Vanuit de basisteksten in ons kwaliteitsbeleid werd ook op verschillende andere onderdelen hard gewerkt aan kwaliteit: we halen de meest in het oog springende thema’s kort voor U aan:

- in onze leefgroepen werd de inrichting onder de loupe genomen aan de hand van de resultaten van de screening die we met het ZIKO-VO instrument deden. Met dit instrument wordt gekeken naar de betrokkenheid en het welbevinden van de kinderen. De resultaten hiervan dienden vervolgens als basis voor onze zoektocht naar mogelijke verbetering van de leefomgeving, in functie van deze betrokkenheid en welbevinden van de kinderen.Dankzij hard werk van onze logistieke medewerkers, creatieve ideeën van onze leefgroepmedewerkers, steun van sponsors,… zagen we onze leefgroepen stilaan verder groeien, veranderen, ingericht worden.

Klavertje 3

8

Okido

Boomhut

9

- een gelijkaardige denkoefening werd gedaan voor het onthaal , de algemene personeelsruimte en bibliotheek. We richtten een nieuwe gespreksruimte gezellig in en tekenden de plannen uit om in 2011 onze ontmoetingsruimte verder uit te bouwen tot een bibliotheek / personeelsruimte.

Nieuwe gespreksruimte

- Zowel in ons poetsteam als keukenteam werd gezocht naar hoe zij hun werk verder kunnen perfectioneren in functie van Haccp normen.

10

- zowel binnen de gezinsbegeleidingsteams als de leefgroepen wordt verder gewerkt aan het realiseren van het decreet rechtspositie voor minderjarigen in de jeugdhulp. Het thema “inspraak” vraagt soms creatieve oplossingen in ons werk met jonge kinderen.

c) Vorming – Training en Opleiding: duidelijke keuze voor verdieping, aansluitend bij de keuzes in het kwaliteitsbeleid.

Basis organisatievormingen :

Jaarlijks worden we overstelpt door een massaal opleidingsaanbod. Veel opleidingen zijn interessant, veel opleidingen zijn zinvol voor onze werking. Toch kiezen we er bewust voor om het aantal thema’s waar we de komende jaren in willen investeren, zo beperkt mogelijk te houden.

Deze keuze werd ons ingegeven door de overweging dat het zinvoller is om grondig te investeren in een beperkt aantal thema’s en hierbij dan de nodige aandacht te kunnen geven aan verdieping en grondige implementatie. De keuzes die we maakten, hangen vanzelfsprekend samen met de kernpunten in onze nieuwe agogische en pedagogische visieteksten.

De kwantitatieve beperking van het aantal organisatievormingen, laat ons toe om opleidingen in huis te organiseren voor alle medewerkers voor wie de vorming relevant is. Op die manier kan de vormingsinhoud beter afgestemd worden op onze specifieke noden. Hierdoor ontstaat tevens een gemeenschappelijk denkkader, een gemeenschappelijke methodische taal. Door het gedeeld zijn van specifieke kennis, bekomen we ook dat leidinggevenden en collega’s elkaar op teamvergaderingen efficiënter kunnen stimuleren en ondersteunen in het concreet aan de slag gaan met die nieuwe kennis.

De thema’s die we selecteerden zetten we hieronder even op een rij:

Duplo / contextueel werken:

In samenwerking met Leren over Leven en meer specifiek gebruik makend van de expertise van Anne De Keyser, tekenden we een vormingstraject uit voor al onze gezinsbegeleiders en leefgroepmedewerkers. Over de periode 2009 – 2012 organiseren we verschillende vormingen rond het hanteren van Duplo poppetjes, om zodoende taal te geven aan de contextuele dynamieken in gezinnen. Deze gemeenschappelijke taal kunnen we zowel binnen het gezin gebruiken als binnen het casusoverleg op teamvergaderingen. Het contextuele gedachtegoed waarin we ook in 2005 reeds flink investeerden, wordt in de loop van het vormingstraject mee opgefrist.Naast de vormingsdagen zelf, leggen we ook intervisiemomenten vast, zodat er jaarlijks momenten zijn waarop onze begeleiders terecht kunnen met de vragen die het gebruik van de popjes oproepen.

Rechten van de minderjarige:

11

Verschillende medewerkers, zowel uit gezinsbegeleiding als uit de leefgroep, namen deel aan de vormingen “mijn verhaal”. De medewerkers die deelnamen aan deze vormingen kregen eveneens de opdracht om deze visie op omgaan met de rechten van minderjarigen in de hulpverlening ook in Lentekind verder te implementeren.

Medewerkers van de kinderrechtswinkel en van het centrum voor ervaringsgericht leren (ziko) verzorgden in Lentekind vormingsmomenten voor alle medewerkers.

Gezien de andere accenten in mobiele en residentiële werking, is de implementatie van “mijn verhaal” opgesplitst naargelang de verschillende werkvormen.

Oplossingsgericht werken:

In onze vernieuwde missie en visie teksten ligt er een sterke nadruk op het starten vanuit de reeds aanwezige krachten van mensen (zowel cliënten als medewerkers). Het was dan ook logisch dat we op zoek gingen naar methodische werkvormen die het gebruik van de eigen krachten van mensen ten volle gebruiken. We kwamen daarbij uit op het oplossingsgericht werken. Via het vormingsaanbod van Integrale Jeugdhulp Antwerpen maakten enkele medewerkers kennis met dit model en met “Vraagkracht” als organisatie die hier vorming rond geeft. De eerste stappen werden gezet om in de komende jaren rond dit thema een algemeen intern vormingstraject op maat van Lentekind uit te tekenen.

Specifieke kennis en verplichte kennis:

Naast de bovenstaande 3 grote organisatiethema’s was er ook nog ruimte om nog nodige specifieke kennis binnen te halen of reeds aanwezige kennis op te frissen en te verdiepen. We zetten hieronder de meest in het oog springende vormingen kort op een rij.

- EHBO: jaarlijks zijn er herhalingsvormingen EHBO, zodat alle medewerkers over de vereiste basiskennis beschikken om eerste zorgen en reanimatie op een correcte manier te kunnen toepassen.- Haccp: zowel via interne herhaling van de Haccp richtlijnen als via externe lesgevers wordt (vooral) binnen de logistieke teams (keuken, poets) de nodige aandacht gegeven aan veilig en hygiënisch werken.- voeding: vormingsdag in Lentekind voor alle medewerkers uit de leefgroepen, keuken en nachtwerking rond omgaan met kinderen die moeilijk eten.- gerichte vormingsdagen: verschillende medewerkers namen deel aan losse studiedagen rond zeer gerichte thema’s. Dit zowel op basis van individuele noden tot verwerven van kennis als op basis van de noodzaak om als organisatie bepaalde kennis te verwerven of te verkennen.- Triple P: gezien onze keuze om in de toekomst ook Triple P level 4 en 5 aan te bieden, volgden 4 gezinsbegeleiders de nodige vormingen om hun Triple P accreditaties te behalen.- Beroepsgeheim: vorming in Lentekind door medewerker van de kinderrechtswinkel rond beroepsgeheim, omgaan met informatie over kinderen.

12

- Mijn verhaal: good practice vorming rond de realisatie van decreet rechtspositie binnen CKG werking. Zowel uit het residentiële als de mobiele teams volgden enkele medewerkers deze vorming.- We verliezen ook niet uit het oog dat we zelf heel wat mensen in huis hebben met nuttige kennis. Waar mogelijk organiseren we de disseminatie van die kennis dan ook in teamvergaderingen of tijdens korte interne opfrissingen.

4. Triple P

Zodra er duidelijkheid was dat de Triple P modules vanaf level 4 ook in de toekomst effectief in de CKG sector zouden worden ingebed, beslisten we om hier in te investeren. Door het aanbieden van zes trainingen level 4 in de Kempen, kunnen we ons op een efficiënte manier richten op die ouders voor wie intensieve hulpverlening nog niet aan de orde is, maar waar er wel een vraag is naar groei, versterking van het ouderschap. De Triple P training laat toe dat beginnend “onbehagen” in de opvoeding op korte tijd kan gekeerd worden in “zelfzeker ouderschap”. In 2010 vonden nog geen effectieve trainingen plaats, maar we schetsen hieronder wel de uitwerking die op punt werd gesteld en waarmee we in januari 2011 effectief van start zullen gaan.In 2011 worden 6 concrete trainingen gepland in Turnhout, Mol, Hoogstraten en Geel

In bijlage 5 vindt U een meer uitgeschreven tekst over de visie en uitwerking van de Triple P groepstrainingen.

5. Logistiek: de (bijna) laatste loodjes van het totale verbouwingsproject Lentekind en andere praktische werken.

a) Laatste loodjes: zwembad, onthaal, leefgroepen, werkgroep “onthaal, personeelsruimte en bib”

De afgelopen 10 jaar stond er voortdurend een deel van onze gebouwen in de steigers. Het was fijn om in 2010 deze steigers terug te zien verdwijnen en als sluitstuk te kunnen beginnen aan de finishing touch.

De inspanningen in de leefgroepen, de vormgeving van ons onthaal en de opstart van een werkgroep om ook de bibliotheek en de personeelsruimte aan te pakken, werden hierboven reeds aangehaald in ons hoofdstuk kwaliteitsprojecten.

Tot onze grote vreugde konden we nu ook eindelijk werk maken van het vroegere zwembad in Lentekind. Het zwembad was in het verleden opgevuld met puin en in gebruik genomen als werfplaats voor de opeenvolgende fases in de verbouwingen. Pas bij de beëindiging van de laatste fase van de verbouwingen konden we ook deze ruimte eindelijk een vrolijker bestemming geven.

13

Truckers voor Kinderen had Lentekind in 2009 een aanzienlijke bijdrage bezorgd, met ons engagement om met dat geld een nieuwe aangename speelweide voor de kinderen te creëren. Eind 2010 waren deze werken rond en konden we samen met de Truckers het groene gras inlopen.

2009:

Voorjaar 2010:

Najaar 2010:

14

b) Server en ICT

Ongeveer alle PC’s in Lentekind werden in 2010 vervangen en op mekaar afgestemd via een nieuwe server.

Door deze vernieuwing konden we ook de mogelijkheden om op afstand te werken integreren. Zeker voor onze afdeling Aiko betekent dit een grote meerwaarde: vanuit Mol is er nu rechtstreekse toegang tot alle centrale bestanden die overkoepelend binnen onze voorziening dienst doen.

Ook op het vlak van automatische back-ups en bescherming van gegevens hebben we in deze vernieuwing duidelijke stappen voorwaarts gezet. Gecombineerd met een hertekening van de mappen structuur die werd opgemaakt in samenspraak met de teams, kunnen we nu veel efficiënter onze data delen en beheren.

6. Sponsoravond

Op 18/10/2010 nodigden we alle sponsors uit die ons de afgelopen jaren ondersteunden in onze werking. Het bood ons gelegenheid om in woord en beeld een overzicht te geven rond de meerwaarde die hun inbreng mogelijk maakt in onze werking. Aan sommige sponsors konden we dit materieel tonen, andere sponsors konden bij monde van onze opvoeders vernemen wat het effect bij de kinderen is van de extra ontspanningsactiviteiten die dankzij sponsoring konden gerealiseerd worden.

We zetten ook in ons jaarverslag onze terugkerende sponsors en nauw betrokken verenigingen graag even op een rijtje:

Truckers voor KinderenLeo’s Antwerpen ZuidHartenvrouwen TurnhoutKiwanis OostmalleStichting Antoine Faes Meynendoncks Turnhout

15

KorenbloemArabesk tuinaanleg

Ook aan alle andere sympathisanten die op een of andere manier onze werking steunden zeggen we bij deze nogmaals graag “bedankt”.

7. Integrale jeugdhulp

De intensiteit waarmee Integrale Jeugdhulp (IJH) verder werkte, werd in 2010 flink teruggeschroefd. De hoge vergaderlast die in de beginfase van het project IJH vaak zeer sterk doorwoog, minderde spectaculair tot een minimale vergaderfrequentie.

Vanuit onze positie als CKG, werkend met gezinnen die zich op het scharnier tussen vrijwillige en gedwongen hulp (vanuit onze crisisopdracht) of op het scharnier rechtstreeks toegankelijke (RT) modules en niet rechtstreeks toegankelijke (NRT) modules bevinden (in functie van de benodigde tijd en intensiteit van de hulp die ze nodig hebben) bestaat er nog heel wat onduidelijkheid naar de toekomst.

Gezien zowel de vernieuwing van de regelgeving voor CKG’s als de installatie van de toegangspoort binnen de jeugdhulp flink vertraging hebben opgelopen, zitten heel wat processen momenteel wat geblokkeerd. Pas wanneer vanuit de agentschappen en de overheid meer duidelijkheid wordt gegeven over de in te slagen weg, kunnen we als voorzieningen in de regio ons verder op mekaar afstemmen in functie van de toekomst.

16

Zolang over bovenstaande nog geen duidelijkheid bestaat, beperkt het overleg zich meestal tot de ad hoc problemen.We kijken dan ook uit naar snelle evolutie in de hierboven geschetste processen.

8. Vooruitzicht naar 2011 / signaalfunctie

a) Nieuwe regelgeving CKG’s

De aangekondigde herschrijving van de regelgeving, die oorspronkelijk reeds voor 2009 aangekondigd was, is eind 2010 nog steeds geen feit.Deels is dit een goede zaak: liever later een goede regelgeving dan te vroeg een slechte regelgeving.Deels maakt de aanhoudende onduidelijkheid in regelgeving het wel moeilijk om juiste lange termijn keuzes te maken. Je kan als organisatie moeilijk 5 of 10 jaar vooruit denken als je niet weet vanuit welke regelgeving, welke opdracht je de komende jaren zal moeten werken.

We gaan er alleszins van uit dat we in het jaarverslag van 2011 zouden moeten kunnen beschrijven hoe een afgeklopte nieuwe regelgeving onze werking verder zal bepalen.

We hebben in afwachting van duidelijkheid wel een aantal bezorgdheden, naar aanleiding van voorlopige info die ons reeds bereikte over de te herschrijven regelgeving:Deze bezorgdheden draaien rond de noodzaak van een realistische balans tussen verwachtingen / controle parameters die in de erkenning zullen worden vastgelegd en middelen in de enveloppe om deze te kunnen waarmaken.

Het verleden leert ons dat een groot contrast tussen beide tot impasses leidt op het vlak van kwaliteit. Wanneer verwachtingen en middelen uit balans zijn, leidt dit ertoe dat te veel energie kwijt raakt in het moeten zoeken naar oplossingen voor een voldoende omkadering: het moeten zoeken naar onhaalbare oplossingen om een voldoende bemanning te behouden van de teams, hoge werkdruk die medewerkers er de brui aan doet geven,….

De werkteksten nieuwe regelgeving die we in 2010 ter bespreking kregen, leken vaak paradoxen te bevatten die volgens ons onoplosbaar zijn: én behoud bestaande enveloppe grootte én verhoging aantal begeleidingen én meer en meer bijkomende kwaliteitsparameters naar actie én hogere verwachtingen naar personeelsomkadering, ….. het vergt volgens ons een onmogelijke toverspreuk om al die verwachtingen tegelijkertijd te realiseren.

Het alternatief waar wij op hopen: duidelijke keuzes, vertrekkende vanuit de realiteit die er is op het vlak van noden bij onze doelgroep en dit met oog voor een realistische financiering, zodat de kwaliteit van werken verzekerd kan blijven.

17

b) Leidinggevend kader Lentekind

Eind 2010 staan nog een aantal leidinggevende functies in CKG Lentekind vacant. We hopen deze snel te kunnen invullen, gezien onze overtuiging dat goede leidinggevenden noodzakelijk zijn als hefboom voor een goede zorg voor onze medewerkers. We geloven dat deze goede zorg voor onze medewerkers op haar beurt belangrijk is om goede zorg aan onze cliënten te blijven garanderen.

De vacatures lopen, enkele waardevolle kandidaten dienden zich aan. We hopen dan ook dat we begin 2011 ons leidinggevend kader kunnen vervolledigen. Daarmee zou ons reorganisatieplan dat we in 2007 uittekenden, volledig afgerond worden.

c) Verhouding tussen onze werkvormen

Ervaring leert ons dat de verhouding tussen de verschillende werkvormen en hulpverleningsmodules momenteel vrij goed aansluit bij de noden van ouders in de Kempen.Voor verschillende werkvormen blijft er een wachtlijst bestaan, ook niet alle dringende residentiële vragen konden altijd ingevuld worden. Maar globaal gezien stellen we wel vast dat we met onze toegekende capaciteit aan hulpverleningsplaatsen en de verdeling naar werkvormen die in de afgelopen jaren tot stand kwam, toch een evenwichtig aanbod hebben gecreëerd dat de noden van ouders in de Kempen vrij goed kan invullen.

We hebben alleszins de hoop dat de herschrijving van onze regelgeving in 2011 toelaat om dit evenwicht in stand te houden.

18

II Lentekind in cijfers

1 Aanmelding

1.1   Aanmeldingswijze

  Aanmeldingswijze (#)  Ckg's Met

verwijzerOp eigen initiatief,

Op eigen initiatief,

Niet ingevuld

# aanmeldingen

/ aanmelder met verwijzer zonder verwijzerCKG Lentekind 145 75 78 9 307

Het aandeel ouders die op eigen initiatief (al dan niet met verwijzer als wegwijzer) contact met ons opnemen, bedraagt 50% van de aanmeldingen. Voor ons een signaal dat ouders gemakkelijk de weg vinden naar ons centrum.

Ook in de categorie “met verwijzer / aanmelder” zijn het meestal de ouders die de eigenlijke hulpvraag stellen, maar hier doet de verwijzer vaak een voorafgaand verkennend gesprek om af te toetsen of zijn cliënt al dan niet met zijn vraag bij ons terecht kan. Deze voorafgaande afstemming zorgt er voor dat de verwijzer goed mee kan inschatten of hij zijn cliënt al dan niet zinvol verder naar onze hulpverlening kan toeleiden.

1.2   Aanmeldingen per module

Gewenste module Aantal aanmeldingenaanmelding

Triple P-level 4 groepstraining 21A opvang 14Korte R opvang 22Lange R opvang PH 31Lange R opvang WK 15M begeleiding 171M begeleiding baby's, of: amber 13Okido (Tuimel) 6Onderbroken R opvang 7R crisis via meldpunt IJH 2R crisisopvang 5Triple P-level 4 Groepstraining 10

Lentekind behandelde in 2010 meer dan 300 geregistreerde aanmeldingen. Dit betekent tevens een grote tijdsinvestering van onze begeleiders, gezien de zorg die we hieraan willen besteden: uitzuivering van de hulpvraag, bespreking van de hulpvraag, registratie en dossiervorming, toeleiding naar andere hulpverlening indien geen gepast aanbod binnen onze eigen werking,….

19

De aanmeldingen “Wachtkamer” betreffen slechts 5% van de aanmeldingen, waarvan in totaal slechts 5 kinderen op een gans jaar effectief opgenomen werden als “wachtkamer oplossing”. Met andere woorden: binnen onze residentiële werkvorm is maar in een zeer beperkt aantal situaties het perspectief “zo snel mogelijk terug naar huis” afwezig.

1.3   Soort aanmelding

Soort aanmelding

Aantal aanmeldingen

Crisis 7Dringende vraag 36Gewoon 275

De vragen met crisis of dringend karakter situeren zich bijna uitsluitend in de residentiële context.

1.4   Type aanmelder

Type aanmelder Aantal aanmeldingen

Andere 13Cliënt(systeem) zelf 3Geneeskundige zorg / Algemeen ziekenhuis 8Kind en Gezin / Andere 1Geneeskundige zorg / Andere 3Algemeen Welzijnswerk / Andere 5Bijzondere Jeugdbijstand / Andere 1Geestelijke gezondheidszorg / Andere 7Algemeen Welzijnswerk / Autonoom Centrum voor Algemeen Welzijnswerk 2Geestelijke gezondheidszorg / Centrum voor Geestelijke Gezondheid 4Algemeen Welzijnswerk / Centrum voor Integrale Gezinszorg 5Kind en Gezin / Centrum voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning 8Onderwijs / Centrum voor Leerlingenbegeleiding 37Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap / Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen 2Bijzondere Jeugdbijstand / Comité voor Bijzondere Jeugdzorg 22Crisismeldpunt IJH 2Onderwijs / Gewoon Onderwijs 2Geneeskundige zorg / Huisars 2Politionele en Justitiële Overheden / Jeugdbrigade 2Politionele en Justitiële Overheden / Jeugdrechtbank 5Geestelijke gezondheidszorg / Kinder- en jeugdpsychiatrie 16Geneeskundige zorg / Kinderarts 12Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap / Mobiele en/of ambulante hulp 10Algemeen Welzijnswerk / Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn 3Opvoedingswinkel 1

20

Politionele en Justitiële Overheden / Parket 1Politionele en Justitiële Overheden / Politie 1Bijzondere Jeugdbijstand / Private mobiele en/of ambulante hulp 5Kind en Gezin / Regiohuis 11Bijzondere Jeugdbijstand / Sociale dienst bij de Jeugdrechtbank 17  111

1.5. aanmeldingen per probleem categorieën:

Probleemcategorie Aantal aanmeldinge

naanmelding

Context-karacteristieken 88(Dreigend) geweld tov het kind (fysiek, psychisch, seksueel) 10(Dreigende) verwaarlozing (materieel, pedagogisch, emotioneel) 13Geen 1Kansarmoede 24Kind 139Kwalitatief onvoldoende of geen sociaal netwerk 61Lichte mentale handicap ouder(s) 10Opvoeding 217Ouders 127Psychische en/of psychiatrische problemen (indien verslaving: afzonderlijk) 19Situationele factoren 62Verslavingsproblematiek 10 onbekend 64

2.  Begeleide kinderen

21

2.1   BJZ Link

Bjzlink Aantal begeleidingen

CBJ - Dossier 26CBJ - plaatsgebrek 2CKG neemt contact op 7Geen link 149JRB-CKG 1JRB-D Dossier 2JRB-H Hoogdringendheid 9JRB-PLB Plaatsing met beschikking 13

2.2   Begeleidingsvorm

Vestigingsplaats Begeleidingsvorm

Aantal begeleidingen

Antenne Mol (Aiko) M 79CKG Lentekind A 25CKG Lentekind M 51CKG Lentekind R 69

2.3   Leeftijd

Leeftijd Aantal kinderen

prenataal 30 tot 3 jaar 893 tot 6 jaar 746 tot 12 jaar 57+ 12 jaar 3

Het aantal kinderen dat we begeleiden ligt in realiteit hoger dan bovenstaand schema aangeeft. Het is immers zo dat alle mobiele begeleidingen telkens op slechts 1 kind geregistreerd worden, onafhankelijk van het aantal kinderen in het gezin.

2.4   Module

22

Module begeleiding Aantal begeleidingen

A opvang 18Korte R opvang 19Lange R opvang PH 28Lange R opvang WK 17M begeleiding 2M begeleiding 133M begeleiding baby's, of: amber 4okido 16Onderbroken R opvang 4R crisis via meldpunt IJH 5R crisisopvang 7

3.      Begeleidingsdagen

3.1   BJZ Link

Bjzlink Aantal begeleidingsdagen

CBJ - Dossier 3392CBJ - plaatsgebrek 298CKG neemt contact op 1215Geen link 16213JRB-CKG 22JRB-D Dossier 51JRB-H Hoogdringendheid 713JRB-PLB Plaatsing met beschikking 2131

Niet ingevuld 594

3.2   Begeleidingsvorm

  Begeleidingsvormen (*) (#)  

23

A M R Niet ingevuld

# dagen

CKG Lentekind2664

14763

7195 7 24629

3.3   Bezetting

 

Begeleidingsvormen (*) (inclusief hogere weging

intensieve modules)Ckg's Bezetting

CKG Lentekind 85,88%

3.4   Gemiddelde aantal mobiele begeleidingen

 Begeleidingsvormen (*)

(Gemiddelde)Ckg's Gem. # mobiele

begeleidingenCKG Lentekind 0,1464

3.5   Leeftijd

Ckg's < 3 3 tot 6 6 tot 12 > 12 Niet ingevuld

# dagen

CKG Lentekind 8321 11377 4610 145 176 24629

3.6   module

Module begeleiding Aantal begeleidingsdagen

A opvang 573Korte R opvang 352Lange R opvang PH 4518Lange R opvang WK 2173M begeleiding 14376M begeleiding baby's, of: amber 394okido 2091Onderbroken R opvang 125R crisis via meldpunt IJH 10R crisisopvang 17 Totaal:  24629

Bijlage 1:

24

Missie van CKG Lentekind: Opdrachtsverklaring

CKG Lentekind is een Centrum voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning, dat werkt vanuit christelijke en humane waarden, zoals respect, verdraagzaamheid en geloof in de eigenheid van elk individu.

Ons centrum heeft een preventieve en perspectiefzoekende opdracht rond opvoeding en is gesubsidieerd en erkend door Kind en Gezin voor een capaciteit van 81 plaatsen. We werken in het ganse arrondissement Turnhout.

CKG Lentekind richt zich op gezinnen met kinderen van 0 tot 12 jaar, in al hun diversiteit, die een hulpvraag stellen omdat het opvoedingsgebeuren vastloopt of dreigt vast te lopen.

Dit hulpaanbod kan ook inhouden dat er naast opvoedingshulp aan het gezin, tijdelijk een mogelijkheid is tot een residentieel of ambulant opvangen van kinderen in het CKG, steeds met perspectief op verandering.

Het preventief karakter of de voorkoming van escalatie van problemen staan centraal bij deze tijdelijke, kortdurend hulpverlening. Vanuit een vrijwillig kader voorkomen we dat meer langdurige en intensieve hulp nodig wordt. De verantwoordelijkheid van de ouders blijft daarbij centraal staan.

Ons uitgangspunt is een blijvend respect en geloof in de mogelijkheden van de ouders.‘Empowerment’ vormt een kernprincipe binnen de begeleiding: de krachten in het gezin en van de gezinsleden worden naar boven gehaald en verstrekt.

We werken aan het verhogen van het welbevinden binnen/in de relatie ouder – kind, zodat van daaruit verdere ontwikkeling kan plaatsvinden.We ontwikkelen en stimuleren het reflectief vermogen van ouders en reiken hen (opvoedings)vaardigheden aan, zodat ouders nieuwe energie vinden en zich optimaal kunnen afstemmen op noden en behoeften van hun kind.

Naast onze preventieve opdracht nemen wij ook de verantwoordelijkheid om antwoord te bieden op crisissituaties. Wij zijn doorvoor permanent toegankelijk.

Met de beschikbare middelen streven we een maximum aan kwaliteit na. Om dit te bereiken, bevragen, bewaken en verbeteren we de kwaliteit van ons werk voordurend aan de hand van kwaliteitscriteria voor onze hulpverlening en interne werking.

Het garanderen van de rechten van de minderjarige, vervat in het decreet rechtspositie van de minderjarige, is voor onze voorziening een bril waardoor wij naar het hulpverleningsproces kijken. We zoeken permanent naar kansen om de kinderen deze rechten te laten uitoefenen.

Ook in de toekomst zullen we verder inspelen op de veranderingen binnen de integrale jeugdhulpverlening en onze werking verder afstemmen op onze doelgroep en zijn hulpvragen.

25

Bijlage 2:

Visie op de kernprocessen van het CKG

1. Het pedagogisch interactieproces tussen opvoeder en kind in het CKG

De kernprincipes die wij als visie hanteren binnen het interactieproces tussen de kinderen die wij begeleiden en onze medewerkers, vatten we beknopt samen onder vier kernthema’s:

- Veiligheid- Ontwikkeling- Context- Een ondersteunende, stimulerende en sturende aanpak

Wat wij onder deze kernthema’s verstaan, schetsen we aan de hand van een korte omschrijving en concrete voorbeelden.

Veiligheid

Veiligheid is voor elk individu een basisvoorwaarde voor welbevinden en groei. Het is onze taak om de veiligheid van kinderen waar we mee werken te voorzien, bewaken en vergroten. Op verschillende terreinen hebben we hier oog voor:

Materiële en fysieke veiligheidOm kinderen te laten groeien en ontwikkelen, is er nood aan een omgeving waarin de grote fysieke gevaren voor hun welzijn worden uitgeschakeld en waar er aandacht is voor alle materiële noden.

Bv. in een mobiele begeleiding in een gezin met jonge kinderen ondersteunen we ouders in het creëren van een veilige thuis, door hen te wijzen op eventuele gevaren (zoals trap zonder hekje) en mogelijke oplossingen om die gevaren weg te nemen.

Bv. in onze residentiële en ambulante werking stellen we met zorg het menu samen, zodat de kinderen die we opvangen gezond en evenwichtig eten. Bv. we hebben oog voor aangepast en veilig speelgoed voor de kinderen in alle begeleidingsvormen.

26

Relationele veiligheid en gehechtheidNaast fysieke veiligheid is ook een optimale relationele veiligheid nodig opdat kinderen zich in alle vrijheid kunnen ontwikkelen en zich kunnen goed voelen. Een “voldoende goede” relatie met een emotioneel beschikbare zorgfiguur faciliteit de ontwikkeling van het kind. Een veilig gehecht kind zal de interne en externe wereld durven exploreren, wat de basis is voor leren, sociaal-emotionele ontwikkeling, welbevinden, …. We hebben daarom oog voor alle aspecten die deze relationele veiligheid en hechting kunnen beveiligen en/of bevorderen.

Bv. hoe meer het voor kinderen duidelijk is wat zij van ons mogen verwachten, op welke manier wij hen betrekken enz…, hoe betrouwbaarder het contact wordt. We zoeken daarom naar manieren om kinderen gepast te informeren over alle aspecten van ons aanbod.

Bv. voor jonge kinderen is een voortdurende afwisseling van nieuwe zorgfiguren niet ideaal. Daarom trachten we binnen onze leefgroepen het aantal vaste zorgfiguren te beperken en binnen het uurrooster te zorgen voor voorspelbaarheid en continuïteit. We duiden per kind ook een vaste aandachtsopvoeder aan die extra aandacht heeft voor zijn aandachtskind.

Bv. aandacht voor discretie, respect en privacy van de kinderen. Dit binnen al onze begeleidingsmodules.

Ontwikkeling

Ontwikkeling is een proces waarbij een kind stap voor stap verder groeit vanuit een reeds bereikt ontwikkelingsniveau. Dit proces speelt zich tegelijkertijd af op verschillende terreinen (motorische, cognitieve, sociale, emotionele,…. ontwikkeling). In onze relatie tot kinderen willen we “zones van naaste ontwikkeling” zo veel mogelijk aanspreken. We vertrekken steeds van het huidige ontwikkelingsniveau van een kind en stellen ons dan de vraag aan welke ontwikkelingstaken dit kind op dit moment (spatie te veel) het meest toe is. M.a.w. wat spreekt een kind al aan, wat ligt binnen het bereik van de huidige mogelijkheden van het kind maar heeft het nog onvoldoende in de vingers…

Bv. via het gebruik van het ziko en ziko-vo instrument geven we weer hoe kinderen zich voelen en wat kinderen reeds allemaal kunnen. Vervolgens richten we onze aandacht op het versterken van welbevinden en betrokkenheid en het extra stimuleren van die gebieden waar we ontwikkeling in aanleg zien ontluiken.

Bv. de medewerkers hebben een goede pedagogische basisopleiding, zodat zij de ontwikkeling van kinderen met de nodige expertise kunnen benaderen.

Context

Wanneer we in contact treden met een kind, zijn we er ons bewust van dat elk kind ingebed is in een context die steeds onafscheidelijk met dit kind verbonden blijft. In de manier waarop we onze hulpverlening organiseren, bewaken en stimuleren we maximaal dat kinderen zich loyaal aan deze context kunnen blijven voelen.

Bv. in onze leefgroepen hebben we aandacht voor het aanwezig stellen van de context van de verschillende kinderen. Dit kan door foto’s van hun gezin te laten ophangen in hun kamer, door kleine rituelen van thuis over te nemen,…

Bv. tijdens begeleidingsgesprekken hebben we steeds oog voor de band van het kind met ouders, grootouders, steunfiguren,... Door meerzijdig partijdig te zijn, ondersteunen we het kind in zijn loyaliteit aan diens steunbronnen.

27

Keuze voor een ondersteunende, stimulerende en sturende aanpak

In het contact met kinderen gaan we steeds uit van hun kwaliteiten, eerder dan van tekorten. Het waarderen en verstevigen van deze kwaliteiten biedt de beste basis voor duurzame groei, ingebed in een positief zelfbeeld. Dit zelfbeeld trachten we ook mee vorm te geven door voldoende aandacht te besteden aan de emotionele begeleiding en ondersteuning van kinderen. Zij dienen te ervaren dat warmte, genegenheid en geborgenheid onvoorwaardelijk zijn, en dus losstaan van het al dan niet voldoen aan de sociale verwachtingen van volwassenen.

Deze keuze voor een positieve benadering, ontkent het belang van sturing van gedrag niet. Als opvoeders moeten we leiding geven aan het kind zodat het weet wat verwacht wordt, wat kan en niet kan. We geloven dat het bieden van leeftijdsaangepaste begrenzing eveneens een voorwaarde is voor groei. Grenzen bieden immers veiligheid zodat alle energie kan gaan naar de interne ontwikkeling van het kind.

Bv. in onze leefgroepen zijn er heel wat regeltjes en rituelen. Deze worden niet geïnstalleerd in functie van comfort van onze begeleiders, wel in functie van voorspelbaarheid en daardoor veiligheid aan kinderen.

Bv. aandacht hebben voor wat kinderen al goed kunnen is een rode draad doorheen gans ons werk. We hanteren steeds opnieuw de kracht van complimenten en beloningen als sterkste instrument in ons werk.

Bijlage 3:

Visie op de kernprocessen van het CKG

28

2. Het agogisch interactieproces tussen begeleider en ouder

Onze visie op het interactieproces tussen de ouders die wij begeleiden en onze medewerkers, vatten wij beknopt samen onder vier kernthema’s. Deze kernthema's zijn dezelfde als deze i.v.m. het pedagogisch interactieproces tussen begeleider en kind.

- Veiligheid- Ontwikkeling- Context- Een ondersteunende, stimulerende en sturende aanpak

Wat wij onder deze kernthema’s verstaan, schetsen we aan de hand van een korte omschrijving en concrete voorbeelden.

Veiligheid

Veiligheid is voor ouders een basisvoorwaarde voor welbevinden en groei. In onze verhouding tot ouders willen we bekomen dat onze hulpverleningsrelatie dit gevoel van veiligheid vergroot. Wij zijn er van overtuigd dat wij hierdoor ouders sterker in contact kunnen brengen met de krachten die zij in zich dragen. Deze krachten willen wij activeren in functie van een optimaal ouderschap.

Materiële en fysieke veiligheid: Het behoort tot onze opdracht noch tot onze expertise om de materiële en fysieke noden van gezinnen in te vullen. Dit neemt niet weg dat we er aandacht voor hebben. Het niet ingevuld zijn van deze noden kan het opvoedingsproces en het mentaal beschikbaar zijn voor de kinderen immers beïnvloeden. We zullen ouders dan ook via verwijzer, andere betrokken hulpverleners of zelf toeleiden naar andere diensten die hierin wel kunnen tegemoetkomen. Op deze manier kan een dragend netwerk ontstaan dat mee in kan staan voor de randvoorwaarden voor een zinvol begeleidingsproces.

Bv. tijdens het verblijf van een kind in de leefgroep, kan de gezinsbegeleider ouders die kampen met een hoge schuldenlast, een ongeschikte woning, .... begeleiden naar de juiste diensten, die complementair aan onze opvoedingsondersteuning kunnen werken aan deze materiële noden.

Bv. een gezin wordt aangemeld voor mobiele begeleiding. We horen dat een uithuiszetting wegens hoogoplopende schulden aan de gang is. We zullen de verwijzer aanraden eerst stappen te zetten naar een OCMW die samen met de ouders de financiële moeilijkheden kan aanpakken alvorens bij dit gezin opvoedingsondersteuning aan te bieden.

Relationele veiligheid en gehechtheidHet stellen van een hulpvraag is voor ouders vaak een hele grote stap.Ouders die zich kwetsbaar opstellen, onthalen we bewust met zorg. Al van bij het eerste contact willen we dat ouders zich gehoord, gesteund en erkend voelen. Om ouders dit ook daadwerkelijk te laten ervaren, hebben we in onze hulpverlening aandacht voor het creëren van een hulpverleningsrelatie die voldoende veiligheid biedt aan ouders. We hanteren hierbij volgende aandachtspunten:

29

- Ouderschap wordt niet overgenomen, wel bevestigd en ondersteund. Ouders worden uitdrukkelijk uitgenodigd om de ouderrol zelf te blijven opnemen.Bv. door steeds te vertrekken vanuit de eigen hulpvraag van ouders en hen vervolgens te betrekken in elke beslissing rond te nemen stappen, te verkiezen prioriteiten,...

- Onze relatie met ouders kan werken als een correctieve ervaring. Bv. we bieden een betrouwbare relatie, onvoorwaardelijk positieve aanvaarding, laten ons niet

verleiden tot meestappen in destructieve interactiepatronen… - Basishouding/gespreksvaardigheden zoals: transparantie, empathie, containment

(d.w.z. het mee dragen en verdragen van moeilijke gevoelens, wanhoop, pijnlijke ervaringen…), zich onbevooroordeeld kunnen afstemmen op en kunnen communiceren binnen een ander betekeniskader.

Meer concreet kan dit vorm krijgen in volgende aandachtspunten.

Bv. al tijdens de telefonische contactname de vraag met zorg beluisteren.

Bv. informeren over positie die we innemen, informeren over de stappen die we willen zetten, open communicatie.

Bv. consequent ouders informeren en consulteren bij het nemen van beslissingen over de kinderen (kapper, kledij, doktersbezoek, evolutie ontwikkeling, activiteiten,… ).

Bv. aandacht voor discretie, respect en privacy in het omgaan met informatie over het gezin.

Bv. gebruik van een evaluatiedocument bij de afronding van een begeleiding.

Ontwikkeling

Niemand verandert bij de geboorte van zijn/haar kind plotsklaps van “niet-ouder” in “perfecte ouder”. Al voor en tijdens de zwangerschap fantaseert men over welke ouder(s) men zal zijn. Vanaf de geboorte ontwikkelen vervolgens langzaamaan, parallel aan de ontwikkeling van de kinderen, de nodige attitudes en vaardigheden om de rol als ouder naar best vermogen te kunnen opnemen. Groeien tot “voldoende goede ouder” is een meer realistisch en zelfs te verkiezen doel. Wanneer ouders ons om hulp vragen in dit proces van “ouder worden”, ondersteunen wij hen dan ook vanuit deze ontwikkelingsvisie. Niet de spiegeling aan een ideologisch ideaal is daarbij het objectief, wel het in beweging brengen en aan de gang houden van een proces van gestage ontwikkeling van ouderschap.We stimuleren daarbij tegelijkertijd ontwikkeling op verschillende terreinen:

Bv. cognitieve ontwikkeling: ouders kunnen steeds bij ons terecht voor informatie over de opvoeding en ontwikkeling van hun kind. Door deze kennis kunnen ze beter betekenis geven aan het gedrag van het kind en kunnen ze hun aanpak hierop afstemmen.

Bv. emotionele/ relationele ontwikkeling: we helpen ouders om (terug) op een positieve manier contact te krijgen met hun kind. Zo kan een positieve spiraal op gang komen zodat de band tussen ouder en kind (weer) hechter wordt. Herstel van deze band geeft de nodige kansen tot verdere ontwikkeling van de relatie ouder – kind maar ook van relaties in het algemeen: kinderen leren dat herstel van contact mogelijk is en interpersoonlijke conflicten op te lossen zijn.

Context

Net zoals we er ons bewust van zijn dat elk kind onlosmakelijk verbonden is met en loyaal is aan zijn context, houden we “dubbel” rekening met de context van de ouder.

30

Dubbel omwille van twee belangrijke contexten nl. die van ouder-kind en die van de ruimere familie en omgeving. We houden in ons werk steeds rekening met de krachten van dit dubbel contextgegeven: we bewaken dat ouders ten aanzien van hun kind steeds voldoende hun positie als ouder kunnen innemen en gaan op zoek naar krachten in hun eigen context om deze positie te ondersteunen.

Bv. in onze leefgroepen hebben we aandacht voor het aanwezig stellen van de context van de verschillende kinderen. Dit kan door foto’s van hun gezin te laten ophangen in hun kamer, door kleine rituelen van thuis over te nemen, … Dit is niet enkel steunend voor het kind, we versterken er ook de positie van de ouders mee, zelfs al verblijft hun kind tijdelijk buiten het gezin.

Bv. tijdens begeleidingsgesprekken hebben we steeds oog voor de band van de ouder met diens partner, eigen ouders, grootouders, steunfiguren,... Door meerzijdig partijdig op zoek te gaan naar krachten binnen deze bredere context, kan het eigen ouderschap versterkt worden.

Keuze voor een ondersteunende, stimulerende en sturende aanpak

Ouders kunnen op kwetsbare momenten bij ons terecht. Wij bieden een veilige relatie die steunend en containend is en daardoor energie geeft om te investeren in “goed genoeg” ouderschap.

Bij het zoeken naar antwoorden op hulpvragen van ouders, gaan we uit van krachten, kwaliteiten en vaardigheden van ouders en hun omgeving en niet zozeer van tekortkomingen. Het is onze taak om ouders bewust te maken van hun mogelijkheden en deze samen met hen te ontdekken, exploreren en verstevigen. Het stellen van een hulpvraag beschouwen we als een eerste illustratie van de kracht die ouders laten zien in verband met hun ouderschap.

Sturen kan in deze context beschouwd worden als “richting geven”: als professionelen bieden we actief alternatieven aan waaruit de ouder zelf eigen keuzes kan maken. Vanuit onze expertise in het veld “opvoeding” reiken we ouders kennis, hulpmiddelen, voorbeelden,… aan die reeds een wetenschappelijke en praktische toetsing hebben doorstaan aan en creëren we momenten van reflectie.

Bijlage 4:

Maatschappelijke waarden

31

Als voorziening hebben we een visie over hoe we ons ideaal tot de wereld rondom ons verhouden. De waarden die we hanteren zijn een vertaling van ons voortdurend streven naar die ideale verhouding.

Verhouding tot medemensen

In het streven naar goede relaties tussen mensen beschouwen wij een aantal kernbegrippen als zeer belangrijk:

1) We zijn er van overtuigd dat integer omgaan met collega’s en gezinnen tot goeie relaties leidt. We verstaan hieronder:

* eerlijk- en oprechtheid

* onpartijdigheid

* en een onbevooroordeelde houding.

2) We werken voortdurend aan open communicatie, d.w.z.:* werkelijk open spreken

* geven en ontvangen van constructieve feedback

* transparant zijn

* luisteren naar elkaar.  

3)) Verschillen tussen mensen beschouwen we als een rijkdom die ons kan inspireren in ons werk en in de omgang met collega’s. Aandacht voor deze diversiteit impliceert openheid, respect en betrokkenheid en dit t.a.v. alles wat we ervaren als anders of verschillend (vb. andere cultuur, opvoedingspraktijk, leeftijd, geslacht, gevoel, gedachte, temperament,…).

4) Iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag en de effecten hiervan op de ander. Zich bewust zijn van zijn eigen invloed en er verantwoordelijkheid voor nemen, leidt tot persoonlijke groei en betere relaties met de ander.

Verhouding tot de maatschappij

1) De middelen die de maatschappij ons ter beschikking stelt, laten we optimaal renderen door het voortdurend stimuleren van een professionele houding van onze medewerkers en de uitbouw van maximale inhoudelijke deskundigheid binnen onze voorziening.

32

2) Dagdagelijks worden we geconfronteerd met noden van gezinnen. We beschouwen het als onze taak om deze noden te signaleren aan de overheid zodat ze beleidsmatig kunnen aangepakt worden.

Wanneer de integriteit van medemensen (en zeker van kinderen) direct wordt geschaad, ervaren we het als een maatschappelijke plicht om te beschermen waar nodig.

Verhouding tot de wereld

Bewust omgaan met onze omgeving, energie en materialen is zorg dragen voor de wereld waarin de kinderen van nu tot de volwassenen van de toekomst kunnen uitgroeien.

Bijlage 5:

Triple P (groeps)training level 4 33

Visie achter het programma

Triple P staat voor ‘Positive Parenting Program’. Het programma rond positief opvoeden is afkomstig uit Australië, ontwikkeld door dr. Matt Sanders. Het heeft doorheen de jaren al in verschillende landen zijn effectiviteit bewezen d.m.v. klinisch onderzoek.

De basis van het programma bestaat uit 17 opvoedingsstrategieën en 5 basisprincipes. Deze concentreren zich op de ontwikkeling van positieve relaties, attitudes, nieuwe vaardigheden en gedragingen. Zelfs bij het aanpakken van specifiek probleemgedrag, leert Triple P ouders eveneens deze positieve strategieën aan. Op die manier raken ouders en kind uit een negatieve spiraal die vaak ontstaan is waarbij alleen nog aandacht gaat naar negatief gedrag.

De 17 opvoedingsstrategieënPositief contact bevorderen

tijd en aandacht geven praten met kinderen genegenheid tonen

Nieuwe vaardigheden en gedrag aanleren voorbeeldgedrag vertonen gebruik maken van spontane leermomenten vragen – vertellen – voordoen gedragskaarten gebruiken

Gewenst gedrag bevorderen complimentjes geven en beschrijven prijzen positieve aandacht geven boeiende activiteiten aanbieden

Omgaan met ongewenst gedrag duidelijke basisregels hanteren consequent en onmiddellijk reageren bepaald gedrag gepast negeren heldere instructies geven logische consequenties verbinden aan het gedrag quiet time time-out

dit alles rekening houdend met de leeftijd van het kind

De 5 basisprincipes

Triple P helpt iedere ouder om: een stabiele, ondersteunende, harmonieuze gezinsomgeving te creëren

om op die manier zijn/haar kinderen de nodige vaardigheden te leren om met anderen op te schieten

gewenst gedrag aan te moedigen op een positieve, consequente en besliste manier om te gaan met

probleemgedrag wanneer dit zich voordoet realistische verwachtingen te hebben ten opzichte van hun kinderen en

zichzelf

34

voor zichzelf als ouder te zorgen

Triple P omvat 5 levels (=interventieniveaus) met toenemende intensiteit gericht op ouders met kinderen tot 12 jaar.

In CKG Lentekind wordt enkel level 4 (zowel in groepssessies als individueel) en level 5 aangeboden.

Het programma wordt ondersteund door de Universiteit Antwerpen. Van elke ouder die deelneemt wordt verwacht een aantal vragenlijsten (bij het begin en einde van het programma) in te vullen die door de universiteit worden verwerkt in een wetenschappelijk onderzoek om de effectiviteit van het programma te kunnen aantonen.

LEVEL 4 – GROEP

InhoudelijkHet programma bestaat uit 5 sessies van telkens 2 uur en 3 telefonische gesprekken.

Sessie 1 : Wat is positief opvoeden? Bespreking van de oorzaken van ongewenst gedrag.

Sessie 2: De ontwikkeling van kinderen bevorderen: het aanleren van positieve strategieën.

Sessie 3: Ongewenst gedrag aanpakken.

Sessie 4: Vooruitkijken: voorbereiden op risicosituaties: geplande activiteitenroutine.

Sessie 5 t.e.m. 7: Telefonische contacten: invoeren van routines

Sessie 8: Afsluitende sessie

Nota: Omwille van de uitgebreide inhoud van sessie 3 kiezen we ervoor om de oorspronkelijke sessie op te splitsen in 2 sessies zodat ouders toch voldoende tijd krijgen om de strategieën eigen te maken.Dit impliceert dat we dan slechts 2 telefonische sessies doen i.p.v. 3 om het programma toch te kunnen afronden op 8 weken. Indien nodig, kan er uiteraard wel een 3e telefonische sessie plaatsvinden.

Om goed te kunnen volgen, ontvangt elke ouder bij de eerste sessie een werkboek met informatie en oefeningen om te gebruiken tijdens de sessies en ook thuis. Na elke sessie krijgen ouders huistaken mee waarvoor ze het handboek ter ondersteuning kunnen gebruiken.De werkboek blijft ook na het programma eigendom van de ouder zelf.

35

Tijdens de sessies wordt ook gewerkt met de Triple P – DVD ‘Overlevingsgids voor iedere ouder’. Ouders krijgen de mogelijkheid om een exemplaar van DVD mee naar huis te nemen om daar nog eens rustig te bekijken of kunnen ook een half uur voor of na de sessie even blijven om de DVD ter plekke nogmaals te bekijken.

Bij aanvang en afronding ontvangen ouders vragenlijsten. Deze lijsten worden door de gezinsbegeleidster gescoord d.m.v. scoringssleutels (op papier of met de digitale scoringssleutels) en met de ouders besproken tijdens de telefonische sessies en eventueel ook na afloop van het programma.

Na de groepstraining wordt van het CKG verwacht dat we deze vragenlijsten doorsturen naar de Universiteit Antwerpen zodat zij deze anoniem kunnen verwerken in het wetenschappelijk onderzoek. Ouders geven hiervoor hun schriftelijke toestemming.

Indien ouders na afloop van de module nog een hulpvraag hebben, wordt met hen individueel bekeken of het CKG eventueel nog een ander aanbod kan doen of wordt het gezin eventueel doorverwezen naar een andere instantie.

Wie kan deelnemen?Elke ouder, met kinderen tussen 2 en 12 jaar, die dit wenst, kan deelnemen aan het groepsprogramma.De module Triple P kan niet samenlopen met een andere module binnen het CKG.

Een oudergroep bestaat uit minimum 6 en maximum 13 ouders.

Ouders kunnen alleen of als koppel deelnemen.

Alles wat in de groep gezegd wordt, blijft in de groep. Deze afspraak wordt van bij het begin met alle ouders gemaakt.

Er wordt van de ouders verwacht dat ze bij alle sessies aanwezig zijn.Indien ouders de 1e sessie om een geldige reden niet kunnen aanwezig zijn, vragen we de deelnemende ouders of het voor hen al of niet mogelijk is om de ouders alsnog te laten aansluiten. Dit omdat bij de 1e sessie de groep gevormd wordt en ouders elkaar beter leren kennen en afspraken rond het werken in groep gemaakt worden. Andere sessies worden bij afwezigheid telefonisch ingehaald.

Wanneer en waar?Groepsessies Triple P worden door het CKG een aantal keer per jaar georganiseerd naargelang de vraag van ouders en mogelijkheid tot aanbod vanuit het CKG en dit op verschillende locaties. Het Triple P team van AIKO verzorgt de groepstrainingen in Mol en mogelijks ook Geel. Het Triple P team van Vlimmeren verzorgt de groepssessie in Turnhout en Hoogstraten. Groepstrainingen worden georganiseerd tijdens volgende perioden:Oktober – decemberJanuari – maartApril – juni Tijdens de schoolvakanties worden er geen trainingen georganiseerd daar ouders zich dan vermoedelijk toch niet voldoende vrij kunnen maken.

36

We kiezen ervoor de groep te laten plaatsvinden op een locatie buiten onze vestigingen. Voor het zoeken van een locatie kan worden samengewerkt met lokale partners. (vb. stadsbestuur/gemeentebestuur, Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning,…)

Ouders krijgen de kans om eventueel persoonlijk een trainer te spreken een half uurtje voor of na de sessie als zij dit wensen.Indien dit niet voldoende is, wordt met de ouder individueel een andere afspraak gemaakt.

Hoe worden ouders bereikt omtrent het aanbod?Het CKG verspreidt folders en affiches via scholen en IBO en stellen hun aanbod voor op overlegmomenten voor directies, jeugdwelzijnsoverleg, L.O.O,…

Een aantal andere documenten worden door het CKG zelf ontwikkeld en gedrukt.Indien bepaalde diensten dit wensen, kan er een uitgebreidere voorstelling gegeven worden door het CKG.

De samenwerkende diensten (welzijnsoverleg Mol, opvoedingswinkel Turnhout) en sleutelfiguren opvoedingsondersteuning ondersteunen in het verspreiden van het aanbod.

Kostprijs voor oudersDeze module wordt voorlopig nog gratis door het CKG aan ouders aangeboden.

Wie begeleidt de module binnen het CKG?Enkel gezinsbegeleiders binnen het CKG die geaccrediteerd zijn in het Triple P programma, leiden de trainingen.We streven ernaar om de trainingen steeds met 2 trainers te leiden om meer kwaliteit en continuïteit te kunnen garanderen.

Verloop van aanmeldingen en inschrijvingenEen ouder kan zichzelf aanmelden op de voorziene infoavond of telefonisch tijdens een vooropgestelde periode.

Er wordt dan een kennismakingsgesprek gepland om wederzijdse verwachtingen duidelijk te maken, meer info over de training aan de ouders te geven en af te checken of dit het juiste aanbod is op de vraag van de ouders.

TeamvergaderingenDe twee Triple P teams overleggen beiden afzonderlijk wekelijks aansluitend op hun teamvergadering. Inhoud kan zijn: bespreking van aanmeldingen, voorbereiding Triple P sessies.

Om de 4-weken vindt er een Triple P Team plaats met de Triple P trainers van AIKO en Lentekind. Eventueel kunnen ook directeur en coördinatoren hierbij aanwezig zijn al naargelang de inhoud van het overlegmoment.

Intervisie Intervisie internBinnen het CKG zelf wordt op regelmatige momenten aan intervisie gedaan. Dit kan binnen de momenten van een PT.

37

Hierin worden de dossiers (ev. indien nodig), het programma en ervaringen hiermee geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.

Intervies externVoorlopig nog niet van toepassing.

Kinddossier Per gezin wordt een ‘kinddossier’ bijgehouden met de nodige documenten zoals Kind & Gezin dit voorschrijft.Deze worden bijgehouden in dossiermapjes door de gezinsbegeleiders die de trainingen geven.

Groepsdossier

Er is ook steeds een ‘groepsdossier’ per groepstraining.Deze worden bijgehouden door de gezinsbegeleiders die de trainingen geven.

Draaiboek

Het programma heeft een vast verloop en draaiboek (checklists + powerpoint) ontwikkeld door Triple P zelf. Dit wordt zo strikt mogelijk gevolgd.

38