KONTEJNERSKI TERMINALI

Prof. dr Slobodan Zečević, dipl.inž.

2Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Tehnologije transporta kontejneraTehnologija kopnenog transportaTehnologija kopneno-rečnog transportaTehnologija kopneno-pomorskog transportaTehnologija kopneno-vazdušnog transportaTehnologija kopnenih mostova

U zavisnosti od relacije (luka koje se povezuju) postoje mali, srednji i veliki kopneni mostovi

3Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Kontejnerski terminaliOsnovne karike kontejnerskog sistema transporta su kontejnerski terminali koji svojom strukturom i tehnologijom omogućavaju njihovu realizaciju. U kontejnerskim transportnim lancima učestvuju različiti vidovi transporta, a terminal predstavlja mesto sučeljavanja različitih robnih tokova i različitih vidova transporta. Osnovni zadatak kontejnerskog terminala je pretovar kontejnera sa jednog na drugi vid transporta.

4Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Kontejnerski terminaliPovezuju više vidova transporta: drumski, železnički, vodni i vazdušni

KT

drumski železnički

vodni / vazdušni

5Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Kontejnerski terminali

KORISNIK pošiljalac

proizvodna, trgovačka, uslužna preduzeća, itd.

KONTEJNERSKI TERMINAL

KONTEJNERSKI TERMINAL

RTC, luka, robni terminal, industrijski kompleks, robna stanica, itd.

KORISNIK primalac

drum

železnica

drumželeznica

železničkirečni

pomorski

drumski

Osnovni logistički princip: Jednovremeno i sveobuhvatno posmatranje uz tehničku, tehnološku, organizacionu, ekonomsku, informatičku i pravnu kooperaciju svih

učesnika u kontejnerskom transportnom lancu.

6Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Podela kontejnerskih terminalaPrema povezanosti vidova transporta:

unimodalni terminalimultimodalni terminali (bimodalni, trimodalni)

Prema mestu u transportnom lancu:početni ili otpremni,krajnji ili prijemni,usputni, linijski terminali

7Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Podela kontejnerskih terminalaPrema ulozi u tokovima:

sabirni,distributivni,sabirno-distributivni,tranzitni terminali

Prema povezanosti tokova:vezuju makro i mikro tokove,vezuju mikro i makro tokove,vezuju makro i makro tokove,vezuju mikro i mikro tokove

8Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Podela kontejnerskih terminalaPrema veličini i funkcijama:

mali - osnovne f-je,Srednji - osnovne i prateće f-je,veliki - osnovne, prateće i dopunske f-je

- kompleksne f-je

Prema pokrivenosti teritorije:lokalnog karaktera,nacionalnog karaktera,međunarodnog – regionalnog karaktera,mega – svetskog karaktera

9Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Podela kontejnerskih terminalaPrema načinu i vrsti dopreme:

homogenim blok sastavima,linijske veze između terminala,grupni sastavi,pojedinačne dopreme

Prema lokaciji:terminali u industrijskim kompleksima,u trgovačkim kompleksima,u robnim stanicama,na magistralnim saobraćajnicama,u transportnim čvorovima

10Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Podela kontejnerskih terminalaPrema zahtevima:

promena moda, tranzitnog karakteraprerada u terminalima,nakupljanje (radi otpreme),formiranje i rasformiranje jedinica,opsluživanje jedinica,održavanje, servisiranje,čuvanje

11Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Funkcije kontejnerskih terminalapretovar i manipulisanje kontejnerima, skladištenje, punjenje i pražnjenje, čišćenje, pranje, servisiranje i održavanje kontejnera, odvozno dovozni rad, obezbeđenje potrebnih kontejnerskih kapaciteta, carinski, špediterski i poslovi kontrole, kratkotrajno skladištenje robekompletna logistička usluga

12Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Funkcije kontejnerskih terminalapretovar

kontejnera

skladištenje kontejnera

održavanje kontejnera

pregled kontejnera i

dokumentacije

prijem i otprema

kontejnera

punjenje i pražnjenje kontejnera

procesi u terminalu

13Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t 13

1714 156

11

18,19,2022,24

23

5

8

7

9

101

34

221 16

5

5 5

Podsistemi kontejnerskog terminala

14Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Podsistemi kontejnerskih terminalaŽeleznički kolosek za pretovar kontejnera i izmenjivih transportnih sudova – dužine 120-700mŽeleznički kolosek za pretovar hucke pack jedinicaDrumske saobraćajnice Plato za odlaganje kontejnera u zoni dejstva pretovarnog kranaPlato za odlaganje kontejnera van zone dejstva pretovarnog kranaPlato za odlaganje praznih kontejneraPlato za odlaganje punih kontejnera

15Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Podsistemi kontejnerskih terminalaPlato za odlaganje frigo kontejneraPlato za odlaganje specijalnih kontejneraPretovarni sistem drum železnicaTransportno manipulativna mehanizacijaUlazno – izlazni kontrolni punktPodsistem odvoza dovoza kontejneraSkladište za privremeni smeštaj robePodsistem za punjenje i pražnjenje kontejneraPodsistem za pranje i čišćenje kontejneraPodsistem za popravku i održavanje kontejnera

16Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Podsistemi kontejnerskih terminalaCheck point za hucke pack jedinicePodsistem za popravku i održavanje transportno manipulativne opremeParking prostor za teretna vozilaCarinska službaCarinsko skladišteŠpediterska službaUprava terminalaInformacioni sistemTehnička službaSanitarna i fitopatološka služba, itd.

17Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Model D

kompletna logistička usluga,

kooperacija svih učesnika u lancu,

upravljačko informacioni sistemi na mreži kontenerskih terminala

Model C

odvoz dovoz

kontenera, sabirno

distributivna funkcija,

održavanje voznog parka

Model B

zatvorena skladišta,

punjenje i pražnjenje kontenera,

transportno manipulativna sredstva

Model A

drumske saobraćajnice, železnički koloseci, manipulativne površine, pretovarna postrojenja, površina za odlaganje kontenera, održavanje kontenera, uprava terminala

Modeli kopnenih kontejnerskih terminala

18Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

ŠINE ŠINE

MEĐUFAZNO SKLADIŠTE

DRUM DRUM

12 tokova + 2 = 14 +…..+

BROD

Skladište za punjenje i pražnjenje

Skladište za specijalne kontejnere

Radionica za popravku kontejnera

Čišćenje i pranje kontejnera

PREKO 30 – 50 TOKOVA

SKLADIŠTE

Tokovi u kontejnerskom terminalu

19Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

K V

TERMINAL TERMINAL

POŠILJALAC PRIMALAC

K V

250 DM 500 DM 250 DM

25 km 450 km 25 km

TROŠKOVI

DRUM ŽELEZNICA

50%

RASTOJANJE

OČIGLEDNO DA JE TO PROSTOR GDE TREBA TRAŽITI REŠENJA RACIONALIZACIJE

TRANSPORTNI LANAC DRUM - ŽELEZNICA - DRUM

DRUM ŽELEZNICA

50% 10% 90%

Odvoz/dovoz kontejnera u gravitacionoj zoni terminala

20Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Odvoz/dovoz kontejnera u gravitacionoj zoni terminala

Poboljšanje je moguće izvesti u tri oblasti:ORGANIZACIJA ODVOZA – DOVOZAORGANIZACIJA UTOVARA – ISTOVARA KOD POŠILJAOCA I PRIMAOCA (+ MANIPULATORI)POVEĆANJE FLEKSIBILNOSTI ODVOZA – DOVOZA UVOĐENJEM UNIVERZALNIH VOZILA

21Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Organizacija odvoza/dovozaTeži se da jedno jedino preduzeće radi odvoz –dovoz, da aktivnosti budu centralizovane, da nema dupliranja aktivnosti, sa što manje praznih vožnji, a to bi smanjilo troškove odvoza – dovoza.

K V

PRIMER 1 PRIMER 2 PRIMER 3

25 km4h

100 km6h

50 km2h

KLIJENT (POŠILJ.- PRIM.) 61% 55% 35%

VOŽNJA 22% 37% 49%

TERMINAL 17% 8% 16%

22Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Transportno-manipulativna oprema u kontejnerskim terminalima

S/S - Kran za pretovar voda – obalaShip to Shore Crane

RTG - Dizalice na točkovimaRubber Tyred Gantry Crane

RMG - Dizalice na šinamaRail Maunted Gantry Crane

SC - Kontejnerski jahačStraddle Carrier

23Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Transportno-manipulativna oprema u kontejnerskim terminalima

FLT – Čeoni viljuškarFront Lift Tractor

SL – Bočni viljuškarSaid Loader

RS - Teleskopski manipulatorReach Stacker

T-T – Sistem šasija Tractor Trailer

AGV – Automatski vođena vozilaAutomated Guided Vehicle

24Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Zahvatne napraveMogu biti sa fiksnim i fleksibilnim sistemima za zahvatanjeA – Fiksni sistemB – Fleksibilni sistem

A – Sa strane – SIDE – FRAMEB – Odozgo – TOP - FRAME

25Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Fiksni bočni čeoni spreder

Fiksni bočni straničnispreder

26Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Bočni spreder sa promenjivimrasponom dužine za prazne kontejnere

Spreder sa hvatanjem kontejnera odozgo sa promenjivimrasponom dužine

27Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Spreder sa hvatanjem odozgo sa promenljivim rasponom dužine za kontejnere i poluprikolice

Spreder sa hvatanjem odozgo – fiksne dužine

28Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Prednosti primene kontejnerskog transporta

Racionalna podela rada između pojedinih učesnika u transportnom lancu,Uprošćavanje i ubrzanje realizacije pojedinih postupaka i operacija transportnog lanca,Smanjenje potreba za manuelnim radom,Smanjenje troškova pretovara po jedinici pretovarnog rada,Višestruko ubrzanje pretovarnih operacija,Povećanje brzine dopreme robe,

29Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Prednosti primene kontejnerskog transporta

Smanjenje zadržavanja na pretovarnim i komercijalnim operacijama, čime se povećava obrt vozila,Povećanje stepena iskorišćenja transportnih sredstavaUšteda u nabavci i izradi vozila za prevoz kontejnera,Univerzalna primena kontejnera,Mogućnost horizontalnog i vertikalnog zahvatanja,Uprošćavanje i ubrzavanje carinskih, komercijalnih i drugih operacija,

30Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Prednosti primene kontejnerskog transporta

Smanjenje rastura i mogućnosti gubitka robe,Mogućnost korišćenja za posebne robe (specijalni kontejneri),Standardizacija dimenzija i tehničkih karakteristika,Mogućnost korišćenja izuzetno produktivne mehanizacije pretovara,Mogućnost automatizacije delova procesa,

31Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Prednosti primene kontejnerskog transporta

Dobra zaštita od krađe, klimatskih i atmosferskih uticaja i oštećenja,Realizacija ušteda u troškovima pakovanja,Mogućnost povezivanja svih karika transportnih lanaca i svih vidova transporta, Realizacija ušteda u troškovima skladištenja

32Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Nedostaci primene kontejnerskog transporta

Visoke investicije za kontejner, transportna i pretovarna sredstva i infrastrukturu,Delimično odricanje od sopstvene autonomije,Otežane dispozicije kod veza redova vožnje,Sistem zahteva određen intenzitet robnih tokova u zavisnosti od tehnologije,

33Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Nedostaci primene kontejnerskog transporta

Neophodan je jedinstveni nivo tehnologije i organizacije u okviru celokupnog transportnog lanca,Problem dostave praznih kontejnera na mreži,Postojeći standardi kontejnerizacije ne uklapaju se optimalno u postojeće standarde paletizacije,Sistem kontejnerizacije u početnoj fazi zahteva stimulativne mere države,

34Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Nedostaci primene kontejnerskog transporta

Postojeća standardizacija ne zadovoljava zahteve svih učesnika u transportnom lancu,Postoje teškoće kod obezbeđivanja dovoljne količine robe za oba smera otpreme na jednoj relaciji.

35Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Faze kontejnerskog transportnog lancapriprema i utovar robe u kontejner,obezbeđenje robe u kontejneru,uskladištenje kontejnera,utovar kontejnera na transportno sredstvo,transport kontejnera,pretovar kontejnera,istovar kontejnera sa transportnog sredstva,uskladištenje kontejnera,pražnjenje kontejnera.

36Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Pomorski kontejnerski terminal

37Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Kontejnerski terminal Altenwerden

38Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Pomorski terminal sa slaganjem kontejnera u regale

39Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Kontejnerski terminal Frankfurt

40Predavanje 9. Kontejnerski terminali

I n t e g r a l n i t r a n s p o r t

Drumsko-železnički terminal sa slaganjem kontejnera u regale