İşsizlik Dikiş Tutmuyor İşsizlikte Kriz Günlerine...
Transcript of İşsizlik Dikiş Tutmuyor İşsizlikte Kriz Günlerine...
TürkiyeDevrimciİşçiSendikalarıKonfederasyonu(DİSK)DikilitaşMahallesiErenSokakNo:4,Beşiktaş-İstanbulTel:(0212)2910005-2910006-2581966-2581967
Faks:(0212)2404209GSM:05332764723Web:disk.org.trEposta:[email protected]
1
16Ocak2017,İstanbul
İşsizlikDikişTutmuyorİşsizlikteKrizGünlerineDönüş
Biryılda500binyeniişsiz
Resmiişsizsayısı3milyon647bineyükseldi
GenişTanımlıİşsizSayısı6Milyon503Bin,gerçekişsizlikyüzde19,6!
Tarımdışıgençişsizliğiyüzde24,6’yayükseldi
Kentlerdeherdörtgençtenbiriişsiz!
Kadınişsizliğindeyükselişdevamediyor:Yüzde16
Gençkadınişsizliğiyüzde27,1
Özet
TürkiyeDevrimciİşçiSendikalarıKonfederasyonuAraştırmaEnstitüsü(DİSK-AR)TürkiyeİstatistikKurumuTÜİK’in15Ocak2017günüaçıkladığıEkim2016dönemiHanehalkıİşgücüAraştırmasısonuçlarınıdeğerlendirdi:
§ Siyasiveekonomikkrizintırmanışıişgücügöstergelerinintümündeartışayolaçmayadevamediyor. TÜİK tarafından açıklanan dar tanımlı (standart) işsizlik oranı bir önceki yılın Ekimayınagöre1.3puanartarakyüzde11,8’eyükseldi.Böyleceresmiişsizlikrakamları2008/2009krizisonrasındakiseviyesinedönmüşoldu.
§ İşsizlikgöstergelerindeyükseliş,Türkiyeekonomisininkrizgünlerinedönüşüanlamınageliyor.
§ DartanımlıişsizsayısıbiröncekiyılınEkimayınagöre500binkişiartarak3milyon647bineyükseldi.İşsizsayısı2014yılınınEkimayınagöreise604binkişiarttı.
İşsizlik ve İstihdam Raporu-Ocak 2017
TürkiyeDevrimciİşçiSendikalarıKonfederasyonu(DİSK)DikilitaşMahallesiErenSokakNo:4,Beşiktaş-İstanbulTel:(0212)2910005-2910006-2581966-2581967
Faks:(0212)2404209GSM:05332764723Web:disk.org.trEposta:[email protected]
2
§ Ekim2014’te24,8olangençkadınişsizlikoranı2,3puanartarak27,1’eyükseldi.
§ Ekim2015’te5milyon971binolangeniştanımlıişsizsayısıEkim2016’da6milyon503bineyükseldi.Geniş tanımlı işsiz sayısı 532bin kişi arttı.Geniş tanımlı işsizlik oranı 19,6olarakgerçekleşti.İşbulmaümidinikaybedenişsizsayısı652binolaraksaptandı.
§ Tarımdışıkadınişsizliğindekiartışsürüyor.Tarımdışıkadınişsizliği2014yılındanitibaren2,7puanartarak21,0’eyükseldi.
§ Ekim2016dönemindegenç(15-24yaşarası)işsizliğibiröncekiyılınaynıdöneminegöre1.9puanartarakyüzde21,2’yeyükseldi.Tarımdışıgençişsizliğiiseyüzde24,6seviyesineyükseldi.
İşsizliğinGörünümü
İşsizlikteyenizirve
TÜİKtarafındanaçıklanandartanımlı(standart)işsizlikoranıbiröncekiyılınEkimayınagöre1.3puanlıkartışgöstererekyüzde11,8’eyükseldi.Böyleceişsizlikhesaplamayönteminindeğiştirildiği2014’tenbu yana sonüç yılın en yüksek işsizlik oranı gerçekleşmiş oldu. Toplam işsiz sayısı biröncekiyılınEkimayınagöre500binkişiartarak3milyon647binolarakgerçekleşti.
Grafik1:İşsizlikOranları(Ekim2016)
11,814,1
16
19,621 21,2
24,3 24,6
27,1
33,1
Dartanımlıişsizlik
Tarımdışıişsizlik
Kadınişsizliği Geniştanımlıişsizlik
Tarımdışıkadınişsizliği
Gençişsizliği Neeğitimneistihdamdakigençlerinoranı
Tarımdışıgençişsizliği
Gençkadınişsizliği
Tarımdışıgençkadınişsizliği
TürkiyeDevrimciİşçiSendikalarıKonfederasyonu(DİSK)DikilitaşMahallesiErenSokakNo:4,Beşiktaş-İstanbulTel:(0212)2910005-2910006-2581966-2581967
Faks:(0212)2404209GSM:05332764723Web:disk.org.trEposta:[email protected]
3
BilindiğigibiTÜİKtarafındanaçıklanandartanımlı(standart)genelişsizlikoranıişgücüpiyasalarındakidurumubütünboyutlarıylaortayakoyamıyor.Dartanımlı/standartişsizlikhesaplarınıntaşıdığıkısıtlarvesorunlarnedeniyle,işsizliğingerçekboyutlarınınanlaşılmasıiçinalternatifişsizlikverilerinevediğerişsizliktürlerinebakmakgerekiyor(Grafik1).TÜİK tarafından kullanılan standart işsizlik tanımı referans dönemi içinde istihdam halinde olmayankişilerdenişaramakiçinsondörthaftaiçindeişaramakanallarındanenazbirinikullanmışveikihaftaiçinde işbaşı yapabilecek durumda olan 15 ve daha yukarı yaştaki kişiler işsiz kabul edilmektedir. Buhesaplamayöntemiişsizliğingerçekboyutlarınınanlaşılmasınızorlaştırmaktadır.Geniştanımlıişsizlikhesaplamasıklasikdartanımkapsamındayeralanişsizleryanında,işbulmaümidinikaybeden işsizleri, iş aramayanancak çalışmayahazır olan işsizleri,mevsimlik ve zamanabağlı eksikçalışanlarıkapsayanalternatifişsizliktanımıdır.Çalışmaekonomisiliteratüründekullanımıgiderekartanbirhesaplamayöntemidir.
Ekim2016dönemindetarımdışıişsizlikoranıbiröncekiyılınaynıayınagöre1,5puanartarakyüzde14,1 olarak gerçekleşti. Tarım dışı kadın işsizliği ise 3 puanlık bir artışla yüzde 21,0 olarakhesaplandı.Tarımdışıgençişsizliğiise2,2puanlıkbirartışlayüzde24,6’yayükselirken,tarımdışıgençkadınişsizliği4,1puanartarak33,1olarakgerçekleşti(Tablo1).
Tablo1:İşsizlikOranları(Ekim2014-2016)(%)
Ekim2016dönemindegenç(15-24yaşarası)işsizliği1,9puanpuanartarakyüzde21,2’yeyükseldi.Tarımdışıgençkadınişsizliğiise4,1puanartarak33,1’eyükseldi.BöyleceEkim2016’nınenyüksekişsizlikoranıtarımdışıgençkadınişsizliğindegörüldü.
0
5
10
15
20
25
30
35
Dartanımlıişsizlik
Geniştanımlıişsizlik
Tarımdışıişsizlik
KadınişsizliğiKadınişsizliği(tarımdışı)
Gençişsizliği Gençişsizliği(tarımdışı)
Gençkadınişsizliği(tarım
dışı)
İşsizlikTürlerineGöreArtış2014-20162014 2015 2016
TürkiyeDevrimciİşçiSendikalarıKonfederasyonu(DİSK)DikilitaşMahallesiErenSokakNo:4,Beşiktaş-İstanbulTel:(0212)2910005-2910006-2581966-2581967
Faks:(0212)2404209GSM:05332764723Web:disk.org.trEposta:[email protected]
4
TÜİKEylül2016Hanehalkıİşgücüaraştırmasında15-24yaşarasıneeğitimnedeistihdamdayeralan gençlerin oranı yüzde 24,3 olarak gerçekleşti. NEET (Not in Education, Employment, orTraining) olarakdabilinenbuoran istihdam,eğitimvemeslekieğitimdışıgençlerindurumunuyansıtıyor.
Tablo2:İşsizSayıları(2014-2016)(Bin)
Geniştanımlıişsizliktebiröncekiyılınaynıayınagöreyenikatılan532binkişiişsiz,Ekim2014’tenitibarenhesaplananenyüksekoranoldu.Toplamişsizsayısı3milyon647binolurken,buişsizlerin1milyon579binierkeklerden,2milyon68biniisekadınlardanoluştu.KadınişsizliktegörülenartışdaEkim2014’tenbuyanagörülenenyüksekişsizlikoranıoldu.
İşsiz Sayıları (Ekim 2016)
2014 2015 2016 2014-2016 2015-2016
Dar tanımlı işsiz 3043 3147 3647 604 500
Geniş tanımlı işsiz 6043 5971 6503 460 532
Kadın işsiz 1194 1235 1579 385 344
Genç işsiz 944 968 1079 135 111
AKPİşsizlikleMücadeledeBaşarısız
İşsizliksonbeşyıldırdüzenliolarakartmayadevamediyor.2012yılındayüzde9,1olanişsizlikoranı(dartanımlı)beşyılda2,2puanartarakEkim2016’da11,8’eyükseldi.İşsizsayısı2.5milyondan3,6milyonayükseldi.
Tablo3:Son5Yıldaİşsizlik(2012-2016)
Ekim 2016 İşsizlik Oranı İşsiz Sayısı(bin)
2012 9,1 2541 2013 9,7 2743 2014 10,4 3043 2015 10,5 3147 2016 11,8 3647
Grafik2:AylaraGöreİşsizlik(2014-2016)
İşsiliksonüçyıldırtırmanıyor.2014Mayısayında2.5milyonolarakgeröekleşenişsizlikdahasonratırmanmaeğilimegirdiveyaklaşık1milyon100kişiartarakEkim2016’da3Milyon647bineulaştı.
TürkiyeDevrimciİşçiSendikalarıKonfederasyonu(DİSK)DikilitaşMahallesiErenSokakNo:4,Beşiktaş-İstanbulTel:(0212)2910005-2910006-2581966-2581967
Faks:(0212)2404209GSM:05332764723Web:disk.org.trEposta:[email protected]
5
Değerlendirmeveöneriler
İşsizlikkrizsonrasınınenyüksekseviyesineyükselirkenbütünişsizliktürlerindetırmanışyaşanıyor.Genişletilmişişsizsayısı6,5milyongibioldukçayüksekbirsayıyaulaşmışdurumda.İşsizliktekiartışen çok kadınları etkiliyor. Tarım ve imalat sanayiinde ciddi istihdamkaybı yaşanırken istihdamartışıhizmetsektöründevebusektörünbellialtsektörlerindeyaşanmaktadır.
ToplumyararınaçalışmaveevdebakımhizmetlerindeçalışanlarındaistihdamrakamlarınadahiledilmesinerağmenişsizliktekiartışınönünegeçilemediğiveAKP’ninişsizliklemücadeledebaşarısızolduğugörülüyor.
İşsizliğinazaltılmasıveistihdamdakalıcıvegüvenceliartışsağlanmasıiçinönerilerimiz:
§ “Herkesinçalışmasıiçin,herkesindahaazçalışması”ilkesidoğrultusundahaftalıkçalışmasüresigelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazlamesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saatedüşürülmelidir.
§ Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkıtanınmalıdır.
2.000
2.200
2.400
2.600
2.800
3.000
3.200
3.400
3.600
3.800
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
2014 2015 2016
AylaraGöreİşsizlik2014-2016
TürkiyeDevrimciİşçiSendikalarıKonfederasyonu(DİSK)DikilitaşMahallesiErenSokakNo:4,Beşiktaş-İstanbulTel:(0212)2910005-2910006-2581966-2581967
Faks:(0212)2404209GSM:05332764723Web:disk.org.trEposta:[email protected]
6
§ İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamudaeğretivegüvencesizçalışmabiçimleriyerine,kadroluvegüvenceliistihdamartışınınsağlanmasıyaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden elealınmalıvekamudapersonelaçığıderhalkapatılmalıdır.
§ Güvencesizçalışmabiçimlerinesonverilmeli,tümtaşeronişçilerekadroverilmelidir.Kamutaşeronişçilerikamuişçisiolarakkadroyaalınmalıdır.
§ UluslararasıÇalışmaÖrgütüILO’nun“insanayaraşıriş”yaklaşımıtemelindeherkesegüvencelivenitelikliişlersağlanmalıdır.
§ Kiralıkişçilikyasası(6715)AnayasaMahkemesitarafındaniptaledilmelidir.§ Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı,
herkesinsendikahakkınıözgürcekullanabilmesiiçingerekliyasaldüzenlemeleryapılmalıdır.§ Toplumyararınaçalışmaprogramlarıkapsamındaçalıştırılanlardaimiişçistatüsünegeçirilmelidir.§ İş başında eğitim adı altında çırak ve stajyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması
uygulamasınasonverilmelidir.§ İşsizlikSigortasıFonununamaçdışıkullanımınasonverilmelidir§ Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi
uygulamalarasonverilmeli,ev içibakımhizmetleridevletingerekennitelikli,yaygınveücretsizbakımhizmetlerinisağlamasıilekadınınüzerindenalınmalıdır.