isoleren én Absorberen Ademend AlternAtief …...4 Mebest oktober 2015 77e jaargang nr. 5 2015,...

77e jaargang nr. 5 2015, oktober, verschijnt 1x in de twee maanden. Informatie over: afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.

Ademend AlternAtief

isoleren én Absorberen

superstil en stootvAst

een uitgave van het technisch Bureau afBouw

themanummerisolatie

mb05_cover.indd 1 12-10-15 10:24

PUURkleur is de Nederlandse importeur van de decoratieve verven en stucco’s van de gerenom-meerde Italiaanse producent Giorgio Graesan.

Wij voeren een uitgebreid pakket producten met eindeloze creatieve mogelijkheden.

Benieuwd naar wat we voor elkaar kunnen

betekenen? Neem contact op!

PUURkleur

Jachthavenweg 9 | 5928 NT Venlo | 077 464 0088 [email protected] | www.puurkleur.com

Mebest.indd 1 09-10-15 09:43

MEBEST oktober 2015 3

Een héle Mebest hebben we voor u gewijd aan isolatie. Omdat isoleren belangrijk is, en van steeds groter belang wordt. Akoestische isolatie is relevant omdat we met heel veel mensen heel dicht op elkaar wonen en daardoor behoorlijk wat geluidslast van elkaar kunnen hebben. Rekening houden met elkaar, daar zijn we niet zo heel erg goed in, dus komen er regels. Die gaan dan niet eens zozeer over hoeveel herrie we mogen maken, maar over hoe de bouw-branche ervoor moet zorgen dat we elkaar niet teveel hinderen.

En dan is er ook thermische isolatie. Dat dient een hoger doel, namelijk onze planeet. Daar gaat het niet zo goed meer mee als een paar duizend jaar geleden. We zijn met velen, gebruiken de natuurlijke grondstoff en snel-ler dan de aarde ze kan aanmaken en met wat we gebruiken zorgen we er ook nog eens voor de aarde steeds minder kan produceren én dat onze leefomgeving ongezonder wordt. Als het een bedrijf was dan zouden we al een poosje failliet zijn. Maar door woningen en bedrijfsgebouwen beter te isoleren doen we ook wat goed. We hoeven minder brandstof te gebruiken en we stoten minder schadelijke stoff en uit.

Helaas blijkt er ook aan deze medaille een andere kant te zitten. Wanneer je gebouwen zó goed isoleert dat er geen kiertje is waardoor warmte kan ontsnappen en geen gaatje waardoor kou naar binnen kan, dan betekent dat ook dat vervuilde binnenlucht niet naar buiten gaat en er geen verse buitenlucht naar binnen komt. Voor de gezondheid van mensen is dat niet bevorderlijk; ze worden er ziek van, zo hebben we ervaren. Luchtverversings-systemen bieden uitkomst. Tenminste, dat zouden ze moeten doen. Maar die installaties bleken niet altijd even eff ectief. Heel veel verder dan wat lucht binnen de binnenruimte verplaatsen kwamen ze vaak niet. En soms maakten ze de lucht zelfs vuiler, wat weer gezondheidsklachten opleverde.

Zeer zeker zijn er zaken verbeterd sinds Vathorst, maar nog altijd blijkt het uitermate lastig om de kwaliteit van de binnenlucht echt goed te krijgen. Gelukkig is daar dan Moeder Natuur zelf. Als een echte moeder, die onze goed bedoelde pogingen aandoenlijk vindt, schiet ze ons te hulp. Met planten. Die blijken prima in staat om veel van de schadelijke vluchtige organische stoff en in een ruimte te neutraliseren. Met zulke hulp aan hun zijde kunnen klimaatinstallaties de klus prima klaren. Op een laag pitje zelfs. Dat is mooi, want mechanische lucht- en klimaatbeheersing kost energie, en daar wilden we nu juist zo min mogelijk van gebruiken.

Door: Jan Willem KommerFoto: Henk van der Veen

Blijven ademhalen

mb05_voorwoord.indd 3 12-10-15 10:25

4 Mebest oktober 2015

77e jaargang nr. 5 2015, oktober, verschijnt 1x in de twee maanden. Informatie over: afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.

Ademend AlternAtief

isoleren én Absorberen

superstil en stootvAst

een uitgave van het technisch Bureau afBouw

themanummerisolatie

Isolatie en absorptie in optima formaProductie, transport en kantoor in één pand, pal langs de snelweg;

dan is geluidsisolatie wel een issue. In het vernieuwde gebouw van Continental Banden Groep is daar met zeer veel zorg mee omgegaan.

Doos-in-doos-constructies én een plafond dat geluid zowel absorbeert als isoleert zorgen voor een aangenaam rustige werkomgeving.

Pagina 6

CoverfotografieGemaakt door Michael van Oosten bij Continental Banden Groep B.V.

Muisstille leslokalen in AssenWanneer je als school de onderwijslat hoog legt, dan wil je dat de leeromgeving daar op aansluit. Dat is precies wat de nieuwe Quintus-locatie van het Dr. Nas-sauacollege in Assen doet. Licht, ruim, stimulerend en met zeer goede geluids- en thermische isolatie.Pagina 28

Informatie over Afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie. 77e jaargang nr. 5 2015, oktober

In dit nummerDe warme jas zit aan de binnenkant

Isoleren is belangrijk, maar het behoud van cultureel erfgoed ook. Als twee belangen elkaar lijken te buiten, dan zijn er gelukkig altijd oplossingen die zowel kool als geit sparen. In Apeldoorn is daar

een mooi voorbeeld van te vinden; een monumentale villa met ademende binnengevelisolatie.Pagina 16

mb05_inhoud.indd 4 12-10-15 10:26

Mebest oktober 2015 5

44 Mebest Kort

Vloeren en contactgeluid: een kwestie van goed opletten

Scheidingswanden en luchtgeluidisolatie: meten geeft zekerheid

Buitengevelisolatie: niet meer weg te denken

Wat de toekomst brengt? Strengere regels!

en verder...

46 Adverteerdersindex 46 Colofon

Cursus TBA

Primeur van Rockfon: Rockfon Blanka, het witste plafondpaneel van Europa

Duurzaamheid én brandveiligheid delen de hoofdrol tijdens Kingspan Fire Seminar

12

23

35

39

44

45

45

mb05_inhoud.indd 5 12-10-15 10:26


Korte lijnen, dat is reuze handig. Maar als je prettig wilt werken in een ge-

bouw waar fabriek, expeditie én kantoren zijn gevestigd, dan is er wel wat

nodig op het gebied van geluidsbeheersing. Maximale geluidsisolatie en

optimale geluidsabsorptie zijn doorgaans lastig te verenigen. Maar het kan

wel, dat bewijst het vernieuwde pand van Continental Banden Groep B.V..

Op advies van Jellema Afbouw beschikt Continental Banden nu

over een plafond dat dankzij de Rockfon Krios dB 44 panelen

een hoge geluidsisolatie én geluidsabsorptie combineert.

(Foto: Michael van Oosten)

mb05_continental.indd 6 12-10-15 10:38


Pal naast de productiehalZo’n 30 jaar inmiddels zit Continental Banden Groep in Barneveld. Al die tijd op dezelfde locatie, op een steenworp afstand van de A1. De werk-plek van de circa 170 medewerkers is compleet verbouwd. Het pand is uitgebreid en het bestaan-de gedeelte is gerenoveerd. In dat proces is erg veel aandacht besteed aan het geluidsklimaat van de kantoren. Dat gedeelte van het bedrijf zit immers boven de expeditie en naast de produc-tiehal. Om in het kantoorgedeelte zo min mo-gelijk last te hebben van de geluiden uit de rest van het bedrijf, was het nodig om het akoestisch te ontkoppelen. De eerste stap daarvoor werd al

IsolatIe en absorptIe In optIma forma

Tekst: Jan Willem KommerFotografie: Michael van Oosten

met de constructie gezet. De stalen onderdelen zijn niet rechtstreeks tegen elkaar aan gemon-teerd maar met rubbers ertussen. Ook de beton-nen vloerplaten zijn op rubbers gelegd in plaats van direct op het staal. Op de constructievloer is een zwevende dekvloer aangebracht. Op deze ontkoppelde ondergrond is een mix gemaakt van gesloten kantoren en open werkplekken, overleg-ruimtes en vergaderzalen.

Doos-in-doosJellema Afbouw heeft het kantoorgedeelte gebouwd, volgens het doos-in-doos-principe. Het bedrijf uit Barneveld plaatste daarvoor rondom



voorzetwanden, los van de scheidingswand met de fabriekshal en ook los van de gevels. Met IVI-regels zijn ze tevens aan de boven- en onderzijde ontkoppeld. Een laagje vilt op de on-der- en bovenbakken zorgt ervoor dat het metaal geen rechtstreeks contact maakt met de vloer en het dak. Ook de dagkanten van de wanden zijn volledig in rubber en vilt gezet. Daarnaast is de bovenaansluiting van de wanden verend gemaakt. “Normaal gesproken fixeer je de U- en de C-profielen, maar die aansluiting hebben we nu niet vastgezet”, legt Minco Jellema uit. “‘Ook de platen hebben we niet vastgeschroefd aan de bovenbak. De wand heeft zo een paar centimeter speling zodat hij werking in het dak kan opvan-gen en er geen trillingen worden doorgegeven.”

Twijfels over het plafond“Wat we met de wanden hebben gedaan, is de maximale oplossing, maar evengoed was er nog angst dat het niet voldoende zou zijn”, vervolgt de man van het afbouwbedrijf. “Vooral overlangsgeluid zou nog wel eens een probleem kunnen worden, was het idee.” Dat had alles te maken met het het deksel dat op de doos in de doos moest komen. In het bestek was een 15 mm dik plafondpaneel opgenomen met daarop een 10 cm dikke laag steenwol. Er was twijfel of dat wel voldoende isolatie zou zijn om de kantoren te vrijwaren van lawaai dat van buitenaf via het dak het gebouw binnendringt. Wat Minco Jellema wel zeker wist, is dat het geluidsklimaat ónder dat plafond te wensen over zou laten.

De snelweg ligt op een steenworp afstand van het

vernieuwde pand. Vandaar dat er ook van plafond en

voorzetwanden een zeer hoge isolatiewaarde werd

geëist. (Foto: Michael van Oosten)

Ook aan de bovenkant heb je absorptie nodig



“Die voorgeschreven tegel levert een absorptie van 0,65. Dat is niet genoeg. Wil je fatsoenlijk kunnen werken in een kantoor, dan heb je 0,9 of zelfs 0,95 nodig.”

Constructief meedenkenOok op esthetisch vlak leek het de afbouw-expert beter om een andere keuze te maken. Het idee was om met 30x180 panelen te werken, in combinatie met 60x60 armaturen. Volgens Minco Jellema zou dat lelijk worden, was het beter om ook voor een 60x60 tegel te kiezen, of eventueel 60x120. “Dan werk je met modules, hoef je niet te onderbreken”, legt hij uit. “We werken veel voor deze opdrachtgever en kennen zijn filoso-fie: ‘Het moet fantastisch zijn, anders hoeft het

niet.’ Er wordt dan ook van ons als ‘first supplier’ verwacht dat we met ideeën en voorstellen ter verbetering komen. Vandaar dat we Rockfon Krios dB 44 als alternatief hebben aangedragen, daar kun je geluidsabsorptie en -isolatie goed mee combineren.”

Twee tegengestelden verenigdDe absorptiecoëfficiënt van de Rockfon Krios dB44 bedraagt 0,9 terwijl de directe geluidsisola-tie op 27dB komt. Dat is een bijzondere prestatie. “Wil je isoleren, dan heb je massa nodig”, legt Pascal van Dort van Rockfon/Rockwool B.V.uit. “Wat dat betreft zou je bijvoorbeeld met een plaat MDF al een heel eind kunnen komen. Maar harde materialen weerkaatsen geluid terwijl je

Ruim 1500 m2 kantoorruimte met zo’n 160 werk-

plekken heeft Continental Banden Groep B.V. na de

verbouwing. (Foto: Michael van Oosten)

De maximale oplossing

Investeren in een

optimale geluidsiso-

latie en akoestiek,

is investeren in de

gezondheid van je

personeel.

(Foto: Michael van

Oosten)



voor een aangename akoestiek materialen nodig hebt die het geluid juist absorberen. We zijn heel lang bezig geweest met zoeken naar de oplos-sing, naar een plafondpaneel dat zowel goed isoleert als goed absorbeert. Dat is de Krios dB 44 geworden.” Het zachtminerale paneel bestaat uit een deel van 3 cm en een deel van 2 cm met daar tussenin een luchtdichte HP folie. Beide zijden absorberen en de luchtdichte folie onderbreekt de geluids-golven nog verder. “Ook aan de bovenkant van het paneel heb je absorptie nodig”, aldus Pascal van Dort. “Er komt immers geluid door het dak

in het 2 meter hoge plenum. Hoe meer absor-berend materiaal je daar hebt, des te lager het geluiddrukniveau wordt en hoe minder geluid er dus door het paneel heen kan dringen naar de kantoorruimte eronder.”

Potentiële geluidslekken getackeldNet als bij het plaatsen van de wanden heeft Jel-lema bij het monteren van het plafond ook voor een maximale ontkoppeling gezorgd. “Normaal gesproken plaats je afhangers rechtstreeks tegen het dak. Hier wilden we dat uiteraard niet, daar-om hebben we trillingsvrije afhangers gebruikt.”

Wil je isoleren, dan heb je massa nodig

Om geluidshinder

tot een minimum

te beperken, is aan

elk detail aandacht

besteedt. Dus ook

het plafond met de

Rockfon Krios dB 44

panelen is volledig

trillingsvrij opgehan-

gen. (Foto: Michael

van Oosten)



Rubber zorgt ervoor dat er geen direct contact is tussen de harde materialen. Hoe goed plafondpanelen ook mogen isoleren en absorberen, er zijn altijd potentiële geluidslek-ken. Ook daar is met veel aandacht naar gekeken. Alle armaturen en dergelijke zijn van geluidskap-pen voorzien. Van de rubbers in de constructie tot en met de afhangers van het plafond, het zijn stuk voor stuk maatregelen die tijd en geld kosten en waarvan na oplevering vrijwel niets meer is te zien. Voor de werknemers van de Continental Banden Groep maken ze echter een wereld van verschil.

Continental Banden GroepOpdrachtgever: Continental Banden Groep B.V., BarneveldArchitect: DENC Netherlands b.v.Aannemer: Groothuis Bouwgroep, GenemuidenPlafond- en wandmontage: Jellema Afbouw, BarneveldLeverancier materiaal wanden: Gyproc, Vianen; Nevima, AmersfoortLeverancier plafonds: Rockfon/Rockwool B.V., Roermond

Voor Continental Banden

Groep is het van het grootste

belang er in het kantoorge-

deelte van het gerenoveerde

pand zo min mogelijk geluid

uit de fabriekshal te horen is.

(Foto: Michael van Oosten)

Combinatie van geluidsisolatie en geluidsabsorptie



Contact vermijdenBij vloeren dienen geluidsisolerende maatregelen er vooral voor om contactgeluid aan banden te leggen. Wanneer iets in contact komt met het vloeroppervlak, dan veroorzaakt dat trillingen in de vloer. Die brengen aan de andere kant van de vloer (bijvoorbeeld in een ondergelegen apparte-ment) de lucht in beweging waardoor daar geluid te horen valt. Dat kan erg hinderlijk zijn, vandaar dat er eisen zijn gesteld aan de hoeveelheid contactgeluid die is toegestaan. Het Bouwbesluit noemt een zogeheten gewogen geluidsniveau-verschil (LnTA) van ten hoogste 54dB. Hoe lager dat getal, hoe minder je het contactgeluid hoort.

Hechtende dekvloerEr zijn twee manieren waarop contactgeluidiso-latie met de vloer kan worden gerealiseerd. Eén manier is de vloermassa te vergroten door een dekvloer hechtend op de constructievloer aan te brengen. Immers, hoe groter de massa, des te lastiger die in beweging is te brengen. Het effect van deze methode valt of staat met de hechting

Vloerisolatie kan voor verschillende doelen worden ingezet; energiebespa-

ring en verbetering van akoestisch comfort. Zeker als dat met een zwevende

dekvloer gebeurt, kun je twee vliegen in één klap slaan. Maar of het nou om

thermische of om akoestische isolatie gaat, het rendement valt of staat met

de uitvoering; de duivel zit in de details.

Vloeren en contactgeluid, een kwestie Van goed opletten

van de dekvloer. Die moet goed zijn en goed blijven. Komt de dekvloer los, dan betekent dat onherroepelijk dat de geluidseisen niet worden gehaald.

Zwevende dekvloerOm het risico van onthechting te vermijden, wordt over het algemeen voor een zwevende dekvloer gekozen. De dekvloer is dan niet hech-tend op de constructievloer aangebracht, maar hij is daarvan gescheiden door een laag isolerend materiaal. Dat kan bijvoorbeeld rubber, foam, eps, houtvezelplaat, steenwol, glaswol enzovoort zijn. Het doel van de isolerende laag is trillingen in de dekvloer zo veel als mogelijk te absorberen zodat ze niet worden doorgegeven.

Opletten tijdens het ontwerpenWil een zwevende dekvloer goed werken, dan moet er bij zowel de voorbereiding als de uitvoe-ring van de vloer rekening worden gehouden met een aantal zaken.In de ontwerpfase is het ondermeer van belang

Tekst: Jan Willem KommerFotografie: Henk van der Veen, Jan Willem Kommer

mb05_dekvloeren.indd 12 12-10-15 10:36


Thermische isolatieVoor een zwevende dekvloer die vooral thermisch moet isoleren, kan ander isolatiemateriaal nodig zijn dan wanneer akoestische isolatie van belang is. Immers, voor thermische isolatie is vooral een hoge Rd-waarde relevant terwijl voor akoestische isola-tie een goede geluidsabsorptie van belang is. Vaak leveren isolatiematerialen echter op beide gebie-den een prestatie. Dan kunnen zaken als de dikte van het materiaal een rol spelen bij de keuze. Zo heb je bijvoorbeeld voor een Rc waarde van 3,5 een dunnere laag nodig als je voor EPS kiest in plaats van steenwol. Het is dus zaak om vooraf goed te bepalen wat het voornaamste doel van de isolatie is, wat de isolatiewaarde en de samendrukbaarheid van de diverse isolatiematerialen is en welke dikte de vloer mag hebben.

Vooral in hoogbouwsituaties is het zaak om

appartementen van zwevende dekvloeren te

voorzien om geluidsoverlast te voorkomen.

(Foto: Henk van der Veen)

dat de juiste dekvloer wordt gekozen. Daarbij gaat het om zaken als vloerdikte en buigtreks-terkte en, in het verlengde daarvan, het materiaal van de dekvloer. Een calciumsulfaatgebonden gietdekvloer kan met minder laagdikte toe daneen traditionele cementgebonden dekvloer.Ook is het zaak om het juiste isolatiemateriaal te kiezen. Welk type, en hoe dik moet het zijn om aan de vereiste isolatiewaarde te voldoen? Ook de samendrukbaarheid van het materiaal is daarvoor van belang.De ondergrond kan een rol spelen bij de keuze voor het systeem. Is het een houten vloer waarop

akoestische isolatie moet komen, dan kan een droogvloersysteem een ideale oplossing zijn. Dat bestaat doorgaans uit gipsvezelelementen, even-tueel met een laagje houtvezel, EPS of minerale wol.

Opletten bij de uitvoeringOok in de uitvoering zijn er diverse zaken van belang voor de uiteindelijke isolerende presta-ties van de vloer. Zo moet de ondergrond waar het isolatiemateriaal op komt, goed vlak zijn. Oneffenheden kunnen de isolatielaag dusdanig indrukken dat er geluidslekken ontstaan.

De hechting moet goed zijn en blijven



Meer weten? Neem contact op met Technisch Bureau AfbouwNaast wat hiervoor is genoemd, zijn er nog meer belangrijke aandachtspunten waarmee tijdens de ontwerpen de bouwfase rekening moet wor-den gehouden. U kunt ook nalezen in de folder ‘Isolerende dekvloeren - Aandachtspunten bij ontwerp en uitvoering’ en ‘Cementgebonden en calciumsulfaatgebonden dekvloeren in relatie tot contactgeluid’. In die laatste wordt ook ingegaan op hechtende dekvloeren. Beide folders zijn te downloaden van de website van Technisch Bureau Afbouw. U kunt ook zeer gericht advies krijgen voor de specifieke situatie van een vloer. Technisch Bureau Afbouw beschikt over een aantal technisch advi-seurs die daar voor zijn in te schakelen. Specialist op het gebied van vloeren en terrazzo is Onno de Vries. Naast advies geven kan hij ook vloerencon-troles doen. Uiteraard is het ook mogelijk om bij het TBA een geluidmeting aan te vragen om te controleren of de vloer voldoet aan de eisen die er zijn gesteld op het gebied van geluidisolatie. Neem contact op via de website www.tbafbouw.nl, via e-mail ([email protected]) of telefoon, 070 - 33 66 500.

Technisch adviseur

Onno de Vries van TBA

kan advies geven over

de juiste uitvoering van

een zwevende dekvloer

en de kwaliteit con-

troleren met diverse

meetmethodes.

(Foto: Jan Willem

Kommer)

Zwevende dekvloeren zijn er in diverse varianten; calciumsul-

faatgebonden gietdekvloer, cementgebonden gietdekvloer,

traditioneel gesmeerde zandcementdekvloer en een droog-

vloersysteem. (Foto: Henk van der Veen)

Als er leidingen op de constructievloer liggen, dan mogen die niet worden opgenomen in de laag die voor de akoestische of thermische isolatie is bedoeld. Er moet dus een aparte laag komen waar die leidingen in worden opgenomen.Het isolatiemateriaal moet in een gelijke dikte worden aangebracht en het moet goed met elkaar worden verbonden, zonder tussenruimtes. Verder is het van het grootste belang dat de vloer niet alleen ontkoppeld is van de constructie-vloer, maar ook van de omringende constructie. Hij mag dus geen contact maken met wanden, pilaren, doorvoeren van leidingen en dergelijke. Die moeten worden voorzien van zogenaamde kantstroken

Combinatie met de wandWanneer er op de zwevende dekvloer scheidings-wanden worden geplaatst, dan kan het noodza-kelijk zijn om de vloer door te zagen. Bij dubbel-skeletwanden heeft het de voorkeur om dat in de spouw van het dubbele skelet te doen, anders worden trillingen nog altijd via de vloer en de wand aan de naastgelegen ruimte doorgegeven.

Thermische én akoestische isolatie inéén


www.evenementenhal.nl/sga

Schilder, Glas & Afbouw

VA K DAG E N

EVENEMENTENHALGORINCHEM10, 11 & 12 NOVEMBER 2015

TRANSPORTPLEIN

KLEININCLUSIEF

GLASPLEIN

• VOORAANSTAANDE VERFMERKEN

• LAATSTE GLASINNOVATIES

• STUCWERKTRENDS

• IMPOSANTE HOOGWERKERS

• THEMASESSIES

EN MEER UIT DE BRANCHE

Verwijderen Schuren Frezen Opruwen Polijsten

Overmat Industries b.v. | Scharlo 11 | 5165 NG Waspik | NederlandTel: +31 (0) 416 31 77 88 | E-Mail: [email protected] | Internet: www.overmat.nl

Meld u aan voor de Overmat Academieop 19 en 20 november!

Wij leren u alles over het bewerken, schuren enpolijsten van vloeren (o.a. Superfloor®).

Adv_Mebest_90-135mm_19-20nov_academie.indd 1 22-09-15 16:55

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

0

300

600

900

1200

1500

0

2000

4000

6000

8000

10000

0

50

100

150

200

250

300

350

Bereik onder architecten Bereik onder afbouwbedrijven (zowel nat als droog)

Kosten per 1.000 bereikte afbouwbedrijven (zowel nat als droog)

Kosten per 1.000 bereiktearchitecten

3.904 € 1.235 € 3806.476 9.340 8.782 8.545 € 263 € 316 € 325

De Architect

De ArchitectMebest

MebestMebest

Mebest

Plafond en Wand.info

Plafond en Wand.info

Woning Afbouw magazine

Woning Afbouw magazine

MEBEST biedt een top bereiktegen de scherpste tarieven

Bel met Shahin Habbah, tel. 0314 – 355 834 of stuur een mail:[email protected]

Mebest feiten:- met 23.000 exemplaren de hoogste oplage

- met 1 advertentie bereikt u de gehele afbouwbranche

- op de deurmat bij alle architecten in Nederland

- gemiddeld 1,9 meelezer ➔ bereik per editie van 38.000 personen

- hoogste bereik onder afbouwbedrijven

- advertenties in Mebest worden gratis doorgeplaatst in

de digitale uitgave

Bron

cijfe

rs:Re

triev

er,ok

tobe

r 201

4

Benieuwd naar decommunicatiemogelijkheden?

Mebest bereikt meer architecten dan bijvoorbeeld het magazineDe Architect. Daarnaast zijn de kosten per 1.000 bereikte architec-ten ook veel lager.

Mebest bereikt meer afbouwbedrijven en de kosten per 1.000gedrukte exemplaren zijn lager.

Stopper Mebest 10-10-2014 10:58 Pagina 2

Evenementenhal Hardenberg 1 09-10-15 09:40


De warme jas zit aan De binnenkant

mb05_villa.indd 16 12-10-15 10:39


Gemeentelijk monumentBurgemeesterswoning, verzorgingshuis, opvang-huis voor moeilijk opvoedbare kinderen, asielzoe-kersopvang; allerlei functies heeft de in 1897 ge-bouwde monumentale villa in Apeldoorn gehad. Sinds kort is de bestemming van het gemeente-lijk monument gewijzigd en is het een particu-liere woning. Daar is een grootscheepse renovatie voor nodig geweest. Onderdeel daarvan was de thermische isolatie van de woning. Voor de gevels was de Rc-eis minimaal 2,5, en voor het dak 3,0. Het gemeentelijk monument compleet inpakken met een buitengevelisolatiesysteem was geen optie, het was juist de bedoeling om de villa aan

Wonen in een monument, voor velen is het

een droom. Maar van een monument een

comfortabele leefomgeving maken, dat is

vaak een heel ander verhaal. Er zijn nogal

wat regels die de mogelijkheden beperken.

Voor elk probleem is echter wel een oplos-

sing. Dus ook voor de isolatie van de 120

jaar oude villa in Apeldoorn.

Tekst: Jan Willem KommerFotografie: Technostuc Systemen, Jan Willem Kommer

Alleen bij de uitbouw is een buitengevelisolatiesys-

teem toegepast. Het isolatiemateriaal loopt gelijk met

de kozijnen. Dat kan prima, de gevel zit immers onder

een afdak. (Foto: Jan Willem Kommer)

de buitenzijde zoveel mogelijk terug te brengen in de originele staat. Voor één onderdeel werd een uitzondering gemaakt, de aanbouw aan de linkerzijde van de villa. Daar mocht met een bui-tengevelisolatiesysteem worden gewerkt.

Compatibel restaurerenVrijwel alle stukadoorswerk aan de buiten- en binnenzijde van de villa is gedaan door Stuka-doors- en afbouwbedrijf W. Schuit. Het bedrijf uit Putten bracht ook het buitengevelisolatiesys-teem aan. Dat bestaat uit 18 cm dikke polysty-reenplaten van SLP Afbouwstoffen waar met hydraulische kalk van Khalix een mortelweefsel-

mb05_villa.indd 17 12-10-15 10:39


laag en afwerklaag op is aangebracht. De keuze voor de kalkmortels heeft te maken met het stucwerk aan de achterzijde van het pand. Vanuit esthetisch oogpunt moest er op beide gevels met dezelfde materialen worden gewerkt. Aan de achterzijde mocht echter geen buitengevel-isolatiesysteem worden toegepast, dat zou het uiterlijk van de villa teveel veranderen. Er moest dus rechtstreeks op de bakstenen ondergrond worden gepleisterd. “Omdat de gevel destijds is gemetseld en gevoegd met kalkgebonden materialen, konden we er niet met een cement-gebonden product op werken”, zegt de stukadoor. “Vandaar dat we voor de hydraulische kalkmor-tels van Khalix hebben gekozen.”

Isolatie aan de binnenzijdeIn tegenstelling tot de achterkant van het pand moesten de gevels aan de straatzijde weer

baksteen laten zien, net als vroeger. Maar de 21 cm dikke massieve gevel moest wel worden geïsoleerd. Dat moest dus aan de binnenzijde gebeuren. Harmonische Architecten uit Voor-stonden zocht daarvoor het in ons land nog niet heel bekende Naturetherm Calc HK van Techno-stuc Systemen uit. Een doordachte keuze van de architect, want in tegenstelling tot geïsoleerde voorzetwanden met gipskartonplaten, heeft dit systeem een ademend en vochtregulerend ka-rakter, en dat is geen overbodige luxe bij oudere gevels die doorgaans het nodige aan vocht en zouten in zich dragen.

Een vlakke ondergrondKern van het Naturetherm Calc HK systeem is Pavadentro, een houtvezelisolatie van Pavatex. Het plaatmateriaal wordt rechtstreeks op de on-dergrond aangebracht. Voorwaarde is wel dat die

Zeer welkome extraatje van Naturethem en Comfortwall is dat

beide systemen dankzij het absorberende karakter ook voor een

aangenaam akoestiek in de woning zorgen.

(Foto: Jan Willem Kommer)

mb05_villa.indd 18 12-10-15 10:39


ondergrond vlak is, anders krijg je tussen gevel en isolatiemateriaal holtes die door condensatie vochtig kunnen worden, met allerlei schadelijke gevolgen van dien. Vlak was de afgehakte bin-nengevel in de monumentale villa niet bepaald. De stukadoor heeft daarom eerst een vullaag aangebracht. Hij gebruikte daar leem voor. “Dat heeft namelijk geen chemisch bindproces en droogt achter de isolatieplaat zonder dat het verpulvert of verpoedert”, licht Robin Zwarteveen van Technostuc Systemen zijn advies toe. Toen er een goed vlakke onderlaag was, kon aannemer Kasteel en de Vries de isolatielaag aan-brengen. De 100 mm dikke houtvezelplaten zijn niet verlijmd maar vastgezet met schotelplug-gen. De afwerking ervan is vergelijkbaar met die van een buitengevelisolatiesysteem. Als eerste brachten de stukadoors van Schuit een mortel-/weefsellaag aan van zo’n 10 tot 12 mm dik.

Daar gebruikten ze een cementvrije bio-klimaat kalkstuc voor waarin volvlaks een wapenings-weefsel is ingebed. De wapening zorgt ervoor dat er geen krimpscheuren in de wandafwerking ont-staan op de plekken waar de plaatnaden zitten.

Ademen en vochtregulerenAfwerken deden de stukadoors met een even-eens tot het systeem behorende cementvrije kalkgladpleister. “We gebruiken Hagakalk bij dit systeem; dat is een zeer zuivere kalk uit de Zwitserse Alpen”, zegt Robin Zwarteveen. “Leem had ook gekund, maar kalk levert een gladder eindresultaat op en dat was hier gewenst.” Met beide materialen kan op kleur worden afge-werkt, maar je kunt het ook, zoals in Apeldoorn is gedaan, afwerken met een silicaat- of kalkverf. Zolang het maar een dampopen verfsysteem is, want ademen is waar het allemaal om draait bij

Met het Naturetherm

Calc HK systeem haalt

de gevel een Rc van

ca. 2,7 en dat is meer

dan de geëiste waarde

van 2,5.

(Foto: Jan Willem

Kommer)

Niet verlijmd maar vast-gezet met schotelpluggen

mb05_villa.indd 19 12-10-15 10:49


Het Naturetherm-systeem kan worden

afgewerkt met leem of met een een

kalkpleister. Dat laatste levert een gladder

oppervlak op. (Foto: Jan Willem Kommer)

Isolatie materiaal op basis van houtwol

mb05_villa.indd 20 12-10-15 10:39


dit Naturetherm Calc HK systeem, zo legt Robin Zwarteveen uit. “De stuclagen en de houtveze-lisolatieplaten zijn dampopen en nemen vocht op, dus je wilt dat niet afsluiten met een ver-keerde verf. Wat je ook niet wilt, is dat de warme binnenlucht door het systeem gaat, condenseert op de koude buitenmuur en zo voor schade zorgt. Dat is het grote risico bij isoleren aan de binnen-zijde. Maar de vochtregulerende en ademende eigenschappen maken dit systeem bij uitstek geschikt voor monumenten zoals deze villa. Om schades te voorkomen, zit er een dampscherm op basis van silicaat in de Pavadentro-plaat. Dat minerale laagje zorgt ervoor dat er bij piekspan-ningen in de luchtvochtigheid niet teveel vocht bij de koude muur komt. Het vocht wordt dus opgenomen door het systeem, blijft daar zitten en wordt weer afgegeven aan de binnenruimte als de luchtvochtigheid daar is gezakt.”

Alles op basis van hout en kalkOok de kap van de villa is van binnen geïsoleerd. Vanwege de balkenstructuur en het gewicht van de houtvezelplaten was het niet praktisch

om dat ook met het Naturetherm systeem te doen. Daarom is daar Comfortwall Calc gebruikt, eveneens van Technostuc Systemen. Onder de dakpannen, die van een waterwerend vlies waren voorzien, is een 120 mm dikke laag Natureflex aangebracht. Dat is een flexibel isolatiemateriaal op basis van houtwol. Het is vochtregulerend wat net als bij het systeem voor de wanden het risico van bouwschades door condensatie vermindert. In plaats van de gebruikelijke gipsplaten zijn er Comfortwall Sono-platen van 20 mm gebruikt. Een dampremmend vlies tussen de stucplaten en het isolatiemateriaal moet ervoor zorgen dat warme lucht niet naar buiten kan en condenseert bij het koude dak.Stukadoorsbedrijf Schuit heeft ook de lichtge-wicht stucplaten op houtvezelbasis afgewerkt met een zuivere cementvrije kalk dunpleister. “Hier hoefden we niet eerst een raaplaag aan te brengen”, zegt Wout Schuit. “Deze platen hebben een veel gladder oppervlak dan de platen van het isolatiesysteem voor de wanden.” Wel hebben de stukadoors weer volvlaks een zeer fijn weefsel ingebed om scheurvorming tegen te gaan.

De Rc-eis voor het dak was minimaal 3,0. Met 3,1

voldoet het toegepaste Comfortwall daar prima aan.

Daarnaast zorgt dit systeem op houtvezelbasis er voor

dat het in de zomer op de zolder zo’n 5 graden koeler

is dan bij een ander isolatiesysteem.

(Foto:Technostuc Systemen)

Liefst zo lang mogelijk wachten met sausklaar maken

mb05_villa.indd 21 12-10-15 10:49


Compleet pakket stucwerkNaast het stucwerk aan de isolatiesystemen had de stukadoor uit Putten ook nog het nodige werk aan de binnenwanden en de plafonds. Vrijwel alle binnenwanden zijn nieuw geplaatst, op twee dragende muren na. Een daarvan was 10 meter hoog en niet bepaald loodrecht. Stukadoorsbe-drijf Schuit moest dat corrigeren. “Beneden is er wel 9 cm gips op gegaan, 3 tot 4 lagen. Maar uiteindelijk zit er tussen boven en onder een verschil van maar 3 mm!”, zegt Wout Schuit trots. De nieuwe binnenwanden, gebouwd met porisosteen, heeft hij behangklaar gemaakt met MP75 van Knauf en op het allerlaatste moment afgepleisterd met Brander Plast KV. “Tijdens de bouw beschadigt er nog zo vaak wat dat we liefst zo lang mogelijk wachten met sausklaar maken”, legt de stukadoor uit. Ten slotte heeft hij ook nog wat plafonddecoraties aangebracht in de woon-kamer. “De architect had daar een lichtsysteem in bedacht waar wij prefablijsten omheen hebben geplaatst.” Op de betonlookafwerking van de wanden in badkamers en toiletten na heeft zijn bedrijf alle stukadoorswerk in de villa gedaan. “Dat soort werk kunnen we ook, alleen heeft op-drachtgever voor een andere partij gekozen.” Het werken met de isolatiesystemen van Technostuc Systemen was wél nieuw voor het bedrijf uit Put-ten. “Maar dat hadden we snel genoeg onder de knie. Het was ook behoorlijk veel!”

Villa ApeldoornArchitect: Harmonische Architecten, VoorstondenAannemer: Bouwbedrijf Kasteel en de Vries, EpeStukadoor: Stukadoorsbedrijf W. Schuit, PuttenLeverancier buitengevelisolatie: Khalix, Borne/SLP Afbouwstoffen, BorneLeverancier binnengevelisolatie: Technostuc Systemen, Almelo

In de kalkpleisterlaag op de achtergevel is nog schifting

aangebracht waarna hij donkerrood is gesausd.

(Foto: Jan Willem Kommer)

Harmonische Architecten verwerkte het advies van Technostuc

Systemen van A tot Z in het bestek.

Buitengevelisolatie altijd beter, maar soms kan het niet

mb05_villa.indd 22 12-10-15 10:49


Geluidhinder is een enorme verstoorder van woongenot. Het is niet voor

niets dat er in de loop der jaren allerlei regels zijn opgesteld om die vorm van

overlast te verminderen. Er worden verschillende wapens in de strijd

gegooid om aan die regels te kunnen voldoen; onderaan de isolerende schei-

dingswand. Daarmee wordt vooral luchtgeluidsisolatie gerealiseerd.

ScheidingSwanden en luchtgeluidiSolatie:

Een kwestie van trillingenOm te weten hoe isolatie werkt, is het nodig om te weten hoe geluid werkt. Geluid bestaat uit trillingen. Die verplaatsen zich door de lucht en komen op enig moment bij het oor terecht. Daar worden de trillingen omgezet in geluid dat we horen. Als die trillingen eerst een wand berei-ken, dan brengen ze die wand aan het trillen en worden de trillingen doorgegeven aan de lucht aan de andere kant van de wand. Komen ze dan bij ons oor, dan horen we nog steeds geluid, maar wel minder hard dan wanneer de wand er niet was geweest. De wand zorgt dus voor afname van het luchtgeluid.

Vooral in hoogbouw komen metalstudwanden

goed van pas; massieve woningscheidende

wanden met veel massa zijn daar te zwaar voor.


meten geeft zekerheidTekst: Jan Willem KommerFotografie: Henk van der Veen, Jan Willem Kommer

mb05_scheidingswanden.indd 23 12-10-15 10:50


Massa-veer-massaMaar dan is er ook nog contactgeluid. Tik je tegen de wand, dan hoor je dat goed aan de andere kant ervan. Dat wordt minder naarmate de wand meer massa heeft. Ook het luchtgeluid dat een wand doorgeeft, wordt minder als hij dikker is. Om geluidsoverlast van buren zoveel mogelijk te beperken, moet je dus heel dikke wanden bouwen. Echter, niet alleen tijd is geld; ruimte is dat ook. Wanden mogen dus niet té dik zijn. Het massa-veer-massa principe biedt uitkomst. Je plaatst twee stenen wanden (massa) naast elkaar met een luchtspouw (veer) ertussen. Dat reduceert de geluidstrillingen behoorlijk.

DnT,A,k ≥ 52 dB? Wat is dat?Vroeger wilden we 0 dB, nu tegenwoordig staart er 52 dB in de eis. Dat wil niet zeggen dat er veel meer wordt geëist van de wanden dan voorheen. Het is alleen maar dat de vertrouwde aanduiding vanwege harmonisatie met Europese regelgeving heeft plaatsgemaakt voor een nieuwe. Zo gebruiken we dus niet langer llu:k (karakteristiek isolatie-index voor luchtgeluid) maar DnT,A,k. De wand die voorheen een llu:k van 0 dB realiseerde, zal nu uitkomen op DnT,A,k ≥ 52 dB. De wand presteert beter op het gebied van luchtgeluidisolatie naarmate het aantal dB’s hoger is.

Met onderstaande formules kunnen de oude waardes worden omgerekend naar de nieuwellu,k = DnT,A,k - 52lco = 59 LnT,A

Lichter maar minstens net zo goedBij woningen kun je die scheidingswanden met steen bouwen, maar in flats is dat lastig. Dat wordt al snel te zwaar. “Daar zijn gipsplaten-wanden een mooie oplossing”, zegt Hermen de Hek. Hij is technisch adviseur droge afbouw bij Technisch Bureau Afbouw (TBA). “Het principe is hetzelfde. Je bouwt een skelet van hout of metaal. Aan de ene kant zet je er gipsplaten tegenaan en je vult het op met isolatiemateriaal. Aan de andere kant bouw je net zo’n skelet. Ook dat vul je op met isolatiemateriaal en zet je dicht platen. Als je twee lagen plaatmateriaal gebruikt of dikkere stijlen en meer isolatiemateriaal, dan

Metalstudwanden

worden niet alleen

in de woningbouw

toegepast, maar ook

op plekken waar de

isolerende eisen mis-

schien nog zwaarder

zijn. In het conserva-

torium in Amsterdam

bijvoorbeeld. (Foto:

Henk van der Veen)



krijgt de wand meer massa en levert hij meer ge-luidsweerstand op. Belangrijk is wel dat de twee skeletten los staan van elkaar, anders worden de trillingen gemakkelijk doorgegeven!”

AandachtspuntenHet klinkt heel simpel, en dat is het in principe ook. Maar evengoed zitten er nog wel wat haken en ogen aan deze vorm van geluidsisolatie. “Al zou je een wand van een meter dik bouwen, dan nog kan het zijn dat je aan de andere kant van alles hoort”, zegt Hermen de Hek. “Geluid kan namelijk ook langs, over of onder de wand door komen. Als je wand bouwt, dan is het dus van belang om dat te vermijden. Daarom moet je in

ieder geval aan één zijde de wand rondom afkit-ten. Doe je dat niet, dan kan je dat zomaar 6 dB schelen. En het afvoegen van inwendige hoeken met een bandje en gips is niet genoeg. Als dat krimpt en scheurt dat heb je een lek waar geluid doorheen komt.”

En nog meer aandachtspuntenEen ander punt van aandacht zijn de wandcontact-dozen. Die moeten verspringend worden geplaatst, zodat er niet aan beide kanten van de wand twee recht tegenover elkaar zitten. Doorvoeringen van installaties als verwarming en luchtverversing zijn ook een aandachtspunt, al speelt dat meer in de utiliteitsbouw dan in de woningbouw.

Metalstudwanden maken

gebruik van het massa-veer-

massa-principe. Een isolerende

en absorberende laag tussen

twee stevige schillen. (Foto:

Henk van der Veen)

Rondom afkitten kan zomaar 6 dB schelen



Zeker weten? Laat een geluidsmeting uitvoeren!In Hoofdstuk 3 van het Bouwbesluit staat aan welke eisen op het gebied van geluidsisolatie wanden moeten voldoen. Voor woningscheidende wanden is dat DnT,A,k ≥ 52 dB. Als de juiste wand op de juiste wijze is gemonteerd, dan zou die eis moeten worden gehaald. Helemaal zeker weet je het pas wanneer er een geluidsmeting volgens de NEN-norm 5077 is gedaan. Hermen de Hek van Technisch Bureau Afbouw doet dergelijke geluidsmetingen. “Ik plaats dan in de ene ruimte een geluidsbron die een ruis produceert” legt hij uit. “Het volume is afhankelijk van hoe groot die ruimte is, maar het apparaat kan ruim 100 dB leveren! In de ruimte ernaast meet ik hoeveel je daar nog van hoort.” Hij doet dat op verschillende plekken in die kamer, en meet ook of en waar er zwakke plekken of geluidslekken zijn. De meetapparatuur houdt rekening met achtergrondgeluid van bijvoorbeeld verkeer. Ook de nagalmtijd wordt gemeten. “Hoe langer die is, des te harder het geluid klinkt”, legt hij uit. “Maar dat zegt natuurlijk niets over de prestatie die de wand levert.” Bij de meting beperkt de technisch adviseur van TBA zich doorgaans tot drie à vier verschillende wanden. De meetresultaten komen in een beknopt verslag te staan. Conclusie staan er niet altijd in. “Ik weet niet bij elke meting wat voor eisen er aan een wand worden gesteld, die kunnen namelijk wel eens hoger liggen dan van wat er in het bouwbesluit staat”, legt Hermen de Hek uit. “Weet ik het wel, dan kan ik aangeven of de wand er wel of niet aan voldoet. Ook kan ik ter plaatse al aangeven waar eventuele geluidslekken zitten en wat er kan worden gedaan om ze te herstellen.”

Meer informatie over de geluidsmetingen door TBA vindt u op de website, www.tbafbouw.nl. U kunt Technisch Bureau Afbouw ook bellen (070 - 33 66 500) of mailen ([email protected]).

Technisch adviseur

Hermen de Hek van

TBA kan met een

geluidmeting de ge-

luidsisolerende pres-

taties van wanden en

vloeren vaststellen.

(Foto: Jan Willem

Kommer)

“Als je leidingen inpakt met isolatiemateriaal en de opening waar ze doorheen gaan goed opvult met isolatiemateriaal, dan kun je een hoop el-lende voorkomen”, aldus de man van het TBA.Ook vloeren vormen een kritisch punt. Als een scheidingswand tussen twee appartementen op één en dezelfde vloer staat, dan geeft die vloer het geluid door naar de andere kant van de wand. Dan bieden zwevende dekvloeren uitkomst. Daarover kunt u elders in deze uitgave meer lezen.

Controleren op zwakke plekken en geluidslekken


Nofisol eXtreme 47:Als het op duidelijkheid over criteria voor brandwerend toegepaste geluidschotten aankomt, zit er nog altijd weinig schot in de zaak. Dat is jammer. Want alleen op basis van eerlijke en transparante informatie kunt u de juiste keuze maken. Informatie waar u op kunt bouwen.

En die krijgt u van ons, de fabrikant van de Nofisol brand- en geluidschotten. Of die informatie dan wel zo objectief is? Dacht het wel. Samen met de geaccrediteerde onderzoeksbureaus Peutz BV en MPA Dresden is namelijk een serie tests ontwikkeld om alle Nofisol schotten volgens de laatste Europese normen te beoordelen.

Uniek ?Neem nu brand- en geluidschotten die 33dB combineren met 60 minuten brandwerendheid. Er zijn bedrijven die dergelijke schotten als uniek in de markt proberen te zetten. Maar hoe uniek zijn ze feitelijk? Niet zo heel erg. De Nofisol eXtreme 47 is dat wél met een directe geluidisolatiewaarde van 47 dB in combinatie met een brandwerendheid tot El 60*/E 120*/EW 120* en dat bovendien met een CORRECT uitgebreid toepassingsgebied als brand- c.q. rookschot, nl. boven

El-gecertificeerde scheidingswanden en niet alleen boven een “specifieke” scheidingswand van minimaal 125 mm dik met dubbele beplating die in de praktijk niet of nauwelijks wordt toegepast.

Luisteren !Dat willen we wel van de daken schreeuwen. Waarna het ongetwijfeld heel stil wordt, zodat wie maar wil ongestoord kan luisteren. De Nofisol eXtreme 47 legt nu iedereen het zwijgen op want de technische data spreken voor zich.

Nofisol eXtreme 47 is een geluidschot dat specifiek ontwikkeld is om het plenum boven lichte scheidingswanden en onder verhoogde vloeren dicht te zetten. Met toepassing van dit geluidschot verbetert de totale overlangsgeluidisolatie van een constructie.

Sssst.....Over luisteren gesproken, uw montagewensen zijn bij Nofisol niet tegen dovenmansoren gezegd. Bij ons dus geen gedoe met borgpennen of metalen bevestigers. De Nofisol eXtreme 47 is nét zo gebruiksvriendelijk als u van ons gewend bent. Zeg eens eerlijk…hier wordt u toch ook stil van?

Nofisol Europe BVEverdenberg 9-d4902 TT Oosterhout (NB)

Tel: +31 - (0)162-431231Email: [email protected]

* Voor details met betrekking tot het toepassingsgebied, de bijbehorende beperkingen, begrenzingen c.q. aansluitingen van Nofisol eXtreme 47 verzoeken wij u contact met ons op te nemen

Luisteren!Om te kunnen luisteren moet het eerst stil worden ...

2153088 ADV 47.indd 1 08-10-15 14:12Naamloos-6 1 08-10-15 14:22


Anderhalf jaar is er gebouwd aan het

nieuwe schoolgebouw voor de locatie

Quintus van het Dr. Nassaucollege in

Assen. Nog een jaar wordt er gebouwd aan

het naastgelegen sportcomplex en aula/

kantine. Een enorm project waarbij DMV

Architecten met nogal wat ambitieuze ei-

sen rekening moest houden, onder meer op

het gebied van isolatie.

mb05_college.indd 28 12-10-15 10:40


Muisstille klaslokalen in assen

Tekst en fotografie: Jan Willem Kommer

mb05_college.indd 29 12-10-15 10:40


Vernieuwen en uitbreidenHet Dr. Nassaucollege is een grote onderwijsin-stelling in Noord-, Midden- en Oost-Drenthe. De scholengemeenschap heeft locaties in Beilen, Gieten, Norg en twee in Assen. De grootste vestiging is Quintus, in Assen. Daar doen zo’n 1600 leerlingen Havo, Atheneum of Gymnasium. Quintus is ondermeer technasium, topsport ta-lentschool, cultuurprofielschool en geautoriseerd voor Cambridge Engels. Bij dergelijke uithang-borden hoort een passend onderwijsgebouw. Tot voor kort was dat niet het geval. Het pand da-teerde uit de jaren zestig en was ruimschoots ver-ouderd. Jarenlang is er toegewerkt naar nieuw-bouw, en die is nu gerealiseerd. “De eerste fase dan”, zegt projectleider Kevin Haenen van DMV Architecten. “We hebben eerst het schoolgebouw neergezet met alvast drie sportzalen; dat is in maart in gebruik genomen. Nu zijn we bezig met de tweede fase, de laatste drie sportzalen en de aula/kantine.” Zes sportzalen; alleen al daaruit

spreekt de ambitie van de scholengemeenschap en de gemeente Assen. Maar ook op andere vlakken legt het Dr. Nassaucollege de lat hoog, zo heeft het architectenbureau uit Kerkrade kunnen merken. DMV Architecten moest een gebouw ontwerpen waarin de circa 1600 leerlingen zich niet verloren zouden voelen in de massa, maar dat ook niet te krap zou aanvoelen. Een overvloed aan ruimte was er niet om dat te realiseren; het nieuwe schoolgebouw en de sportzalen moes-ten in een woonwijk komen, pal naast het oude gebouw waar de leerlingen nog les in hadden.

Het netto vloeroppervlak is leidendEen specifiek onderwerp waarvoor de opdracht-gever ook meer wilde dan standaard, was de iso-latie; zowel op thermisch als akoestisch gebied. “In het bouwbesluit wordt voor de thermische isolatie een Rc-waarde van 3,5 genoemd”, zegt Kevin Haenen. “Hier moesten we echter 5 halen.

Technasium, topsport talentschool, cultuurprofielschool

mb05_college.indd 30 12-10-15 10:50


Dat is een flinke investering, maar die moet worden terugverdiend doordat de stookkosten aanzienlijk worden teruggedrongen. Ook de installatietechniek is namelijk afgestemd op een lager energieverbruik.” Wat het gevelisolatiesysteem betreft had DMV Architecten niet al te veel keuze. “Het begon bij de esthetica. We hadden een stalen beplating bedacht. Constructief was er een staalconstruc-tie noodzakelijk vanwege de grote overstekken van het gebouw. Als je dan ook nog een zo dun mogelijke gevel wilt om het verschil tussen bruto en netto vloeroppervlak zo klein mogelijk te houden, dan is de keus voor houtskeletbouw snel gemaakt.” Het houten skelet is aan de gevelzijde dichtgezet met een OSB-plaat van 9 mm. Aan die plaat zijn Omegaprofielen bevestigd waar de stalen gevelbeplating aan is opgehangen. Tussen het regelwerk is een 245 mm dikke laag minerale wol gestopt en aan de binnenzijde van de gevel is weer een 9 mm dikke OSB-plaat geplaatst.

Stootvaste voorzetwandenTegen de isolerende schil is met Fermacell-platen een voorzetwand gemaakt. “Die wand is niet bedoeld als extra isolatielaag, maar om de leidingen en wandcontactdozen in weg te werken”, zegt de architect. “Zo voorkom je dat er door de dampremmende laag van de OSB-wand wordt geboord. Die schil moet immers luchtdicht blijven”, aldus Kevin Haenen.Martin Tichelaar van Fermacell beaamt dat. “Onze plaat zal vast wel iets bijdragen aan de thermische isolatie, maar daar is hij hier niet voor uitgezocht. Het gaat er bij zo’n voorzetwand in een school vooral om dat je een stootvast opper-vlak hebt, en dat krijg je met deze platen zeker.” De Fermacell-plaat bestaat uit gips met papier-vezels vermengd, dat na toevoeging van water onder hoge druk wordt samengeperst. Je krijgt dan een homogene plaat, dus zonder laagjes kar-ton. Dat maakt hem steviger en zwaarder. Door deze hogere massa levert een Fermacell-plaat

Aan het nieuwe gebouw van de Quintus-locatie kun

je al zien dat het Dr. Nassaucollege en de gemeente

Assen niet zonder ambities zijn.

Voor de wanden tussen de loka-

len werd Rw 52dB geëist.

mb05_college.indd 31 12-10-15 10:40


aanzienlijk betere prestaties op het gebied van geluidswering, brandwerendheid, stootvastheid en ook schroefvastheid dan een gipskartonplaat.

Flink wat herrie mogelijkQua geluidsisolatie spelen de Fermacell-platen wél een belangrijke rol in de nieuwe school. Niet bij de gevel, want daarvoor was het thermische pakket voldoende, maar wel bij de verschillende scheidingswanden in het schoolgebouw. Voor de gewone leslokalen en de kantoren werd Rw 52 dB geëist. Al in een vroeg stadium van het project had de architect contact gehad met Fermacell over de opbouw van deze wanden. Het zijn 100 mm dikke enkelskelet wanden geworden. Daar zijn standaard C-75 en U-75 profielen voor gebruikt die allemaal met 60 mm isolatiewol zijn

gevuld. De frames zijn beplaat met aan beide kanten één enkele laag Fermacell gipsvezelplaten van 12,5 mm. Deze relatief eenvoudige wanden zijn geplaatst door Cobra Afbouwtechniek. Bij de praktijkruimtes op de begane grond kreeg het bedrijf uit Noordbergum met een wat pittiger opgave te maken. Daar moesten namelijk muzieklokalen en opnamestudio’s komen. Het geluidsniveau kan daar oplopen tot wel boven de 90 dB. Om daar de rest van de school niet vreselijk mee in de weg te zitten, moesten er volgens het geluidsrapport wanden komen met een luchtgeluidsisolatie van +10dB. Volgens NEN 1070 is dat een wand die 10 dB meer realiseert dan de in het Bouwbesluit 2003 als eis gestelde llu van 52 dB.

De wanden van de

muzieklokalen halen

een Rw van meer dan

65 dB. Met het oog op

de akoestiek zijn som-

mige in harmonica-

vorm neergezet.

Bij de studios zijn de zwevende dekvloeren ingezaagd

ín de spouw van de dubbelskeletwanden.

Je hoort bijna geen geluid uit de studio’s komen

mb05_college.indd 32 12-10-15 10:50


Ruim 1600 leerlingen; dat kan wat reuring opleveren. Vandaar

dat er stevige eisen werden gesteld aan de scheidingswanden,

zowel op het gebied van geluidsisolatie als stootvastheid.

Het begon bij de esthetica

mb05_college.indd 33 12-10-15 10:50


Dr. Nassau college, locatie QuintusOpdrachtgever: Stichting voor openbaar voortgezet onderwijs noord- en midden Drenthe en de gemeente AssenArchitect: DMV Architecten, KerkradeAannemer: Bouwgroep Dijkstra Draisma, Bolsward/DokkumMontage scheidingswanden: Cobra Afbouwtechniek, NoordbergumLeverancier scheidingswanden: Fermacell, Wijchen; Nevima, Amersfoort

Geen zesjes-mentaliteit“We kregen het verzoek om uit te zoeken wat voor wand er moest worden gebouwd om die stevige eis te halen”, zegt Martin Tichelaar. “In samenwerking met Nevima zijn we tot een wand gekomen met een geluidsisolatie van meer dan Rw 65 dB.” Het bedrijf uit Amersfoort werd bij het advies betrokken vanwege het speciale regel-werk dat het levert. Die profielen zijn namelijk voorzien van een laag vilt, wat het doorgeven van trillingen voorkomt. De wanden bij de muziek-lokalen bestaan uit een dubbelskelet van deze 75 mm IVI-regels. De frames zijn gevuld met 60 mm steenwol en tussen de twee skeletten is een spouw van 40 mm gecreëerd. Het dubbele skelet is dichtgezet met een enkele laag Fermacell gips-vezelplaat van 12,5 mm dik. “Zou je per zijde een dubbele laag van onze gipsvezelplaat gebruiken, dan kom je zelfs tot meer dan 70 dB”, zegt Martin Tichelaar. Zoveel blijkt niet nodig; de 215 mm dikke wan-den doen het prima. “Al hoor je het in het lokaal wel als er buiten op de gang iemand op hakken langskomt”, zegt de muzieklerares. “Als ze het-zelfde hadden gedaan als bij de studio’s, dan zou je zelfs dát niet horen.” Ze wijst op de dilatatie in de zwevende dekvloer, die in de spouw is aange-bracht. “Dat is echt geweldig, je hoort bijna geen geluid uit de studio’s komen.”

De thermische schil bestaat uit houtskelet met een

minerale wol. Een keuze die vooral is ingegeven door

esthetica en het netto vloeroppervlak.

Geluidsniveau kan oplopen tot meer dan 90 dB

mb05_college.indd 34 12-10-15 10:50


Zo’n beetje alle kennis over gevelisolatie die er in de afbouwbranche te

vinden is, is gebundeld in het ‘Platform Gevelisolatie’. Dat is een samenwer-

kingsverband tussen NOA (de Nederlandse Ondernemersvereninging voor

Afbouwbedrijven), branchevereniging Producenten Gepleisterd Bouwen,

Stichting Garantiefonds Gevelsystemen en Technisch Bureau Afbouw.

niet meer weg te denken

Buitengevelisolatie:

De meeste buitengevelisoal-

tiesystemen zijn op basis van

polystyreen. Er zijn ook syste-

men op basis van minerale wol

en houtvezel. (Foto: Jan Willem

Kommer)

Tekst: Jan Willem KommerFotografie: Henk van der Veen, Jan Willem Kommer

mb05_gevelisolatie.indd 35 12-10-15 10:30


Valse start in de jaren zeventigMet het Platform Gevelisolatie willen die samen-werkende partijen heldere en betrouwbare infor-matie geven over gevelisolatie. Dat is nodig, want nog altijd staan er mensen sceptisch tegenover deze vorm van isoleren. Dat is vooral te wijten aan de valse start die gevelisolatie zo’n veertig jaar geleden in ons land heeft gemaakt. “Destijds werd gevelisolatie in Duitsland al zeker tien jaar lang succesvol gebruikt in de woningbouw”, zegt Ed van der Plas. Hij is technisch adviseur bij Tech-nisch Bureau Afbouw en lid van de technische commissie van het platform Gepleisterd Bouwen. “Toen het de grens met Nederland overstak, stortten zich een heleboel partijen op die markt terwijl ze onvoldoende afwisten van het product. Er werd vaak maar wat gedaan; allerlei compo-nenten werden samengevoegd die absoluut niet samen gebruikt konden worden, ondergronden werden niet of onvoldoende voorbereid, naar detaillering werd nauwelijks gekeken, er wer-den verkeerde verfsystemen toegepast en met gebruik en onderhoud ging ook nog eens het nodige mis. Dat leverde allerlei schades op.” En het bezorgde gevelisolatie een slechte naam.

Er is heel veel verbeterdAnno 2015 ziet de wereld van gevelisolatie er heel anders uit. Er is regelgeving die stelt waar-aan systeemcomponenten moeten voldoen zodat duidelijk is welke plaatmaterialen, wapenings-weefsels, lijmen en dergelijke gebruikt mogen worden. Omdat je ook goedgekeurde componen-ten niet willekeurig door elkaar kunt gebruiken, zijn er eisen en voorwaarden voor de complete systemen en keuringsinstanties die die systemen controleren en certificeren. Er zijn richtlijnen voor het aanbrengen van systemen en er zijn normen voor stukadoorswerk.

Meer kleur in het straatbeeld

Buitengevelisolatie is ideaal om ook de

energieprestaties van panden uit de

jaren 50, 60 en 70 mee te verbeteren.




Goede detaillering van het grootste belang

Leveranciers kunnen garantie op gevelisolatiesys-temen geven maar vaak is dan wel de eis dat het systeem moet zijn aangebracht door geschoolde mensen van een bedrijf dat een procescertificaat heeft voor het werken met gevelisolatie. En voor aanvullende verzekerde garanties kan het nodig zijn dat er tijdens het werk op de bouwplaats controles worden uitgevoerd.

Waar je goed op moet lettenIs dat nodig, zoveel regels? Ed van der Plas vindt van wel. “Er blijven nu eenmaal altijd gevaren op de loer liggen”, zegt hij. “Vocht bijvoorbeeld. Het allerbelangrijkste is dat een gevelisolatiesysteem waterdicht is. Je wilt geen openingen hebben waardoor er regenwater in of achter je systeem kan komen. Daarom moet zeker bij aansluitingen met kritische punten als dakranden, waterslagen, kozijnen en dergelijke de detaillering goed in orde zijn.” Ook al is het systeem waterdicht, dan nog kan het van binnen vochtig worden. Dat kan gebeu-

ren als het systeem niet dampdoorlatend is waar-door je inwendige condensatie kunt krijgen. “Dus als je een dampdoorlatend gevelisolatiesysteem gaat sausen, dan moet je dat met een dampdoor-latende verf doen; anders sluit je het af.” Verder is het van belang dat de ondergrond van het systeem niet onafhankelijk van het gevel-isolatiesysteem kan bewegen. Dilataties in de ondergrond moeten dus worden doorgezet in het isolatiesysteem. “En de ondergrond moet droog zijn als het gevelisolatiesysteem erop wordt aangebracht. Een natte ondergrond werkt nog; als hij droogt, dan krimpt hij. Gebeurt dat als er een isolatiesysteem op is aangebracht, dan kan die daardoor scheuren.”

Keuzes hebben consequentiesHet zijn allemaal zaken waar niet alleen de mon-terende of uitvoerende bedrijven rekening mee moeten houden, maar ook aannemers, archi-tecten en opdrachtgevers. Dat is ook een van de redenen voor initiatieven als Platform Geveliso-

Buitengevelisoaltiesystemen kunnen

ook met steenstrips worden afgewerkt.

Zijn het kunststofstrips, dan vraagt dat

een andere verlijming dan de minder

flexibele steenstrips.




Controles door TBALeveranciers kunnen garantie geven op hun geve-lisolatiesystemen. Die geldt voor een bepaalde peri-ode. Vaak kan de garantieperiode worden verlengd en verzekerd. Dergelijke verzekerde garanties zijn ondergebracht bij onder meer de Stichting Garantie Gevelsystemen. Om zo’n verzekerde garantie te kunnen afgeven, eist SGG dat er door een onafhan-kelijke partij wordt gekeken of de werkzaamheden wel goed worden uitgevoerd. Technisch Bureau Afbouw is zo’n onafhankelijke partij die dergelijke controles doet. De adviseur van TBA komt daarvoor op diverse momenten in het afbouwproces op de bouwplaats. Zo kan hij een beeld krijgen van de verschillende onderdelen van het gevelisola-tiewerk. Hij controleert bijvoorbeeld of er wordt gewerkt volgens het leveranciersadvies, de beoor-delingsrichtlijnen en de normen en regelgeving. Hij beoordeelt de ondergrond, het aanbrengen van de isolatieplaten, de grondmortelweefsellaag, de eindafwerking en uiteraard de detaillering. Aan de hand van het rapport met zijn bevindingen bepaalt SGG of er verzekerde garantie kan worden verleend of niet. Kijk op www.tbafbouw.nl of bel 070 - 33 66 500 als u meer wilt weten over de controles door TBA.

Technisch adviseur Ed van der Plas doet onder meer controles

van gevelisolatiesystemen. (Foto: Jan Willem Kommer)

latie en Platform Gepleisterd Bouwen. “Enerzijds zorgen we ervoor dat de kwaliteit van de verwer-kende bedrijven in orde is en anderzijds vertellen we buiten de branche waar je rekening mee moet houden als je voor een gevelisolatiesysteem kiest en wat je er van kunt verwachten. In Duitsland en Oostenrijk bijvoorbeeld zie je minder problemen met dit soort systemen omdat er anders wordt gebouwd dan hier. Je hebt vaak grotere overstek-ken waardoor je minder waterbelasting hebt op de gevel. En de bouwtijden zijn er meestal langer wat ondergronden de tijd geeft om te drogen. Dat laatste is in ons land nog wel eens lastig. Hier moet vooral heel snel worden gebouwd en dat komt de kwaliteit niet altijd ten goede.”

Klaar voor de veeleisende toekomstVoor gevelisolatie is dat jammer, want deze manier van isoleren heeft een aantal behoorlijke voordelen ten opzichte van andere methoden. “Met spouwen kun je prima isoleren, maar er is een grens aan de Rc-waarden die je er mee kunt halen. Met een isolatiesysteem aan de buiten-kant van de gevel kun je veel hogere waarden halen, en er worden nu eenmaal steeds strengere energieprestatie-eisen gesteld aan woningen én aan utiliteitsgebouwen. Natuurlijk kun je gevels ook aan de binnenzijde isoleren, maar dat gaat dan wel ten koste van het vloeroppervlak. Zeker als de eisen hoger worden en de pakketten dik-ker, gaat dat een rol spelen. “Daarnaast is het in het bouwproces nu eenmaal veel gemakkelijker wanneer je na-isoleert aan de buitenkant. En het geeft ook nog eens meer mogelijkheden op esthetisch vlak. Met pleisterwerk kun je meer kleur in het straatbeeld brengen. Een traditione-ler beeld kan ook, de systemen zijn tegenwoordig ook prima met baksteenstrips af te werken.”

Snel bouwen komt de kwaliteit niet altijd ten goede



Wat komt er op ons af op als het om thermische isolatie gaat? Wat kunnen

we nog verwachten op het gebied van akoestische isolatie? Wat zijn goede

materialen om aan de alsmaar strengere eisen te voldoen, en waarom zijn

ze zo goed? We vroegen het een aantal van de vele bedrijven die isolerende

producten in hun assortiment hebben.

Strengere regelS

Nevima merkt dat de klachten over burengeluid toenemenNevima BV levert al ruim 60 jaar specifieke pro-ducten voor geluidsisolatie en geluidsabsorptie. Dit bepaalt ca. 60% van de omzet.Het bedrijf uit Amersfoort ontwikkelt haar producten zelf en laat ze in het laboratorium meten voor ze op de markt te brengen. Best lopende product uit het assortiment is het IVI-Metalsysteem. De afbouwer kan er met weinig aanpassing in zijn systeem en met beperkte meerkosten een volledig ontkoppelde, hoogstaande geluidsisolerende wand of plafond mee maken. Op het gebied van geluidsabsorptie doet vooral de IVI-Akoestiekplaat het goed. Het is een zeer stijve en slagvaste maar akoestisch open viltplaat die eenvoudig te verwerken is.

Van het een komt het anderNevima ziet dat de wereld steeds kritischer wordt ten aanzien van geluidsisolatie en -absorptie. Vooral in de horeca is dat merkbaar, daar wordt

Met het oog op een duurzame toekomst juicht Strikolith de

toenemende aandacht voor energiezuinigheid van harte toe.


Wat de toekomSt brengt?

mb05_regels.indd 39 12-10-15 10:29


de handhaving ook steeds strikter. Daarbij komt dat door buitenschilrenovatie het buitengeluid zo beperkt wordt dat burengeluid meer klachten geeft. Lichte ontkoppelde voorzetwanden, vloe-ren en plafonds worden hierdoor steeds vaker toegepast.

Kingspan Insulation verwacht een roep om dunnere isolerende gevelsKingspan Insulation is onderdeel van de Neder-landse vestiging van multinational Kingspan Group. Het hele productengamma van Kingspan Insulation uit Winterswijk bestaat uit produc-ten voor thermische isolatie. Koplopers zijn de producten uit de Kingspan Kooltherm range. Dit zijn resol hardschuim isolatieplaten met een lambda waarde van 0.020, de beste isolatiewaar-de voor een gangbaar isolatiemateriaal. Voor de Nederlandse markt zijn ze vooral populair als spouwmuurisolatie, isolatie van vliesgevels en in vloeren/prefab elementen.De reden voor het succes van Kooltherm is pri-mair de goede isolerende werking waardoor het de slankste isolatie oplossing is. Dat resulteert in dunnere muren, vloeren, daken en gevels en dat betekent weer meer daglicht, meer verkoopbare

of verhuurbare vierkante meters. Daarnaast spe-len de uitstekende brandwerende eigenschap-pen een rol en dat het een van de duurzaamste isolatiematerialen is die standaard beschikbaar zijn in de markt.

Kou buiten maar daglicht naar binnenDe eisen vanuit Europa rond energiebesparing gaan volgens Kingspan Insulation de komende jaren alsmaar strenger worden. Hierdoor zal de behoefte aan hoogwaardige isolatie, en vooral ook slankere isolatie-oplossingen toenemen. Hoe dikker een gevel wordt hoe minder daglicht er binnen komt. Daglicht heeft een heel groot effect op wooncomfort, maar ook op de arbeidsproduc-tiviteit en op de verkoop- en verhuurprijzen van gebouwen.Ook de milieu-eigenschappen van producten wordt steeds vaker een factor waar naar gekeken wordt. Reden voor Kinspan Insulation om produc-ten altijd extern te laten verifiëren voor bijvoor-beeld DUBO-keur en Green Guide to Specification ratings voor BREEAM. Met het oog op de toekomst werkt Kingspan Insulation continue aan verbetering van de be-

Sto Isoned voorziet

een verschuiving van

traditioneel opmet-

selen van spouwmu-

ren naar lichter en

compacter bouwen

met buitengeveliso-

latiesystemen. (Foto:

Norbert Duijvelshoff)

Handhaving op geluidshinder wordt steeds strikter

mb05_regels.indd 40 12-10-15 10:29


staande producten en aan nieuwe technologieën die nog beter isoleren. Zo is vorig jaar de Kings-pan Optim-R geïntroduceerd, een isolatiesysteem op basis van vacuümtechniek, De zeer slanke isolatieplaat heeft een lambda waarde van 0.007.

Knauf ziet de behoefte aan thermische isolatie toenemenGeluidsisolatie is in de droge afbouw altijd een issue en dus een uiterst belangrijk onderwerp voor Knauf. Grote ontwikkelingen ziet Knauf echter niet op dit gebied. De minimale eisen zijn al jarenlang gelijk, al eist bijvoorbeeld BREEAM wel dat 5 decibel hogere geluidsisolatiewaarden worden gehaald. Voor thermische isolatie ligt dat anders. Vandaar dat producten voor dat toepassingsgebied een steeds belangrijker plek in het assortiment inne-men, zowel voor buitengevelisolatie als binneni-solatie door middel van voorzetwanden. Knauf signaleert namelijk een toenemende behoefte, zowel in de minimale eisen in het Bouwbesluit als in ontwikkelingen in de markt voor het na-isoleren. Met haar producten wil Knauf hierop vooruitlopen en een nieuwe standaard kunnen zetten. Wat dat betreft helpt het dat Knauf als onderdeel van een grote internationale orga-nisatie over een geavanceerd laboratorium in

onder andere Duitsland beschikt. De meeste producten die worden ontwikkeld, worden ook in het geluidslab getest op hun geluidsisolatie.Knauf investeert echter niet alleen in het ontwik-kelen van nieuwe producten met thermische- of geluidsisolerende eigenschappen, maar zoekt ook naar andere onderscheidende eigenschappen zoals brandwerendheid, stralingswerendheid, inbraakwerendheid en zelfs kogelwerendheid.

Gevarieerde succesnummersIn de isolatiehoek heeft Knauf een aantal producten die het goed doen. Knauf Diamond Board dankt haar succes aan de combinatie van goede eigenschappen: hoge sterkte en hardheid, brandwerendheid en goede geluidsisolatie. Wat dat betreft combineert Diamond Board goede eigenschappen van gipsvezelplaat met voordelen van gipskartonplaat op het gebied van vochton-gevoeligheid en verwerking (makkelijk snijden en schroeven). Bovendien heeft Diamond Board in vergelijking met gipsvezelplaat een zeer gunstige prijs/kwaliteit verhouding.Op thermisch vlak is vooral Knauf Skin succes-vol. Dat is een compleet gevelisolatiesysteem in twee uitvoeringen: Basis en Energy. Skin Energy onderscheidt zich van andere systemen doordat het dampopen systeem zorgt voor veel comfort

Volgens Kingspan

zal er meer behoefte

komen aan dunnere

isolatie-oplossingen

want hoe dikker de

gevel wordt, des te

minder daglicht er

binnenkomt. (Foto:

Henk van der Veen)

Daglicht heeft een heel groot effect op wooncomfort

mb05_regels.indd 41 12-10-15 10:30


in een gebouw. Het gecertificeerde Quick XL sys-teem voorkomt namelijk koudebruggen. Wat ook bijdraagt aan het succes is dat voor de hechting, wapening en afwerking kan worden volstaan met dezelfde cementmortel (SM 700 PRO), wat erg efficiënt is. Daarnaast wordt het succes van Skin verklaard door de bijna onuitputtelijke afwerkingsmogelijkheden. Pleisters in vele kleu-ren en uitvoeringen, maar ook baksteenachtige afwerkingen (in alle kleuren, maten en vormen) zijn mogelijk.

Strikolith kijkt vooruit naar een duurzame toekomst35 jaar geleden bracht Strikolith haar eerste ge-velisolatiesysteem op de markt. Sindsdien zijn de thermische gevelisolatiesystemen steeds groter en belangrijker geworden binnen het producten-programma van het bedrijf uit Raamsdonksveer. De kennis die het bedrijf in de afgelopen periode heeft opgebouwd, komt goed van pas nu gevel-isolatie en energiebesparing in het algemeen een steeds belangrijker rol gaan spelen. Strikolith ziet de toenemende aandacht voor energiezuinig-heid als een goede ontwikkeling die nodig is voor een duurzame toekomst. Duurzaamheid is een belangrijk item voor Strikolith, vandaar ook dat het bedrijf Strikotherm systeem GREEN in het as-sortiment heeft. Dat is een systeem met isolatie-platen die voor 100% uit natuurlijke houtvezels

bestaan. Deze houtvezelplaat is waterwerend, dampopen en akoestisch isolerend.Het best lopende systeem is echter nog altijd op basis van EPS (Polystyreen); Strikotherm systeem COMFORT. Onder meer het brede scala Strikolith afwerkingen waarmee de isolatieplaten kunnen worden afgewerkt, van glad tot extreem grof tot steenstrips, maakt het het meest toegepaste Strikotherm systeem.

Blijven verbeterenWat volgens Strikolith mede bijdraagt aan de successen van de systemen, is de ondersteuning die het bedrijf dankzij de jarenlange ervaring en kennis kan bieden in de vorm van projectgebon-den detail- en verwerkingsadviezen. Het succes van gevelisolatie staat of valt immers met de op de situatie afgestemde keuzes van het ontwerp, systeemcomponenten en de verwerking.Op het gebied van isolatieplaten volgen de in-novaties elkaar in rap tempo op. Dunnere platen, duurzame platen, platen met een hoge RC. Dit is een continue-proces. Ontwikkelingen vinden ook plaats op het gebied van mortels en pleisters. Zo heeft Strikolith de hecht- en grondmortel Strikotherm GW-Plus in gebruik uitgebreid. Deze mortel is nu ook toepas-baar als afwerkpleister met een geschuurd op-pervlak. Hierdoor heb je maar één product nodig voor zowel de hecht-, grond- en afwerklaag.

Hoewel geluidsisola-

tie altijd een issue is,

zijn er volgens Knauf

voor de droge afbouw

niet heel veel grote

ontwikkelingen op dit

gebied. (Foto: Henk

van der Veen)

mb05_regels.indd 42 12-10-15 10:30


Spouwmuren bereiken hun grenzenAkoestiek is een belangrijk thema in het product-pakket van Sto. In de huidige architectuur wor-den steeds meer harde materialen gebruikt die niet geluidsabsorberend werken. Vandaar dat Sto een uitgebreid programma voert om naadloos gepleisterde plafonds met een hoge akoestische absorptie mogelijk te maken. Belangrijkste speerpunt van Sto is echter ther-mische gevelisolatie, voorzien van een mooie gevelbekleding. Het bedrijf heeft een uitgebreid productpakket met systemen op basis van diverse isolatiematerialen (houtvezelisolatie, EPS, minerale wol en PIR/PUR) en oplossingen voor zowel traditionele- als prefab toepassingen.Een van de meest succesvolle producten in dat pakket is de gevelverf StoColor Lotusan G. Vooral bij Nederlandse woningcorporaties is de verf populair; de onderhoudscyclus wordt door het gebruik van deze verf namelijk sterk verlengd. Door het zogenaamde “Lotus effect” spoelt het vuil met regenwater van de gevel af. Het resul-taat is een drogere en dus langer mooie gevel.

Compact, lichtgewicht en prefabVolgens Sto duurt het niet lang meer of er komt in Nederland een omslagpunt. De traditionele manier van het op de steiger opmetselen van spouwmuren loopt tegen zijn grenzen. De eisen aan de gevel worden terecht steeds hoger, bijvoorbeeld op het gebied van isolatiewaarde en kierdichtheid. Wil je hier met een traditio-nele gevelopbouw aan voldoen, dan wordt de gevelopbouw wel erg dik. Daarmee gaan waar-devolle meters bewoonbaar oppervlak (zeker in hoogbouw) verloren. Compact en lichtgewicht bouwen met een buitengevelisolatiesysteem is hiervoor de oplossing. Een bijkomend voordeel is natuurlijk dat dit ook prima prefab kan worden uitgevoerd, waarmee de bouwtijd flink wordt bekort. Sto haakt op die ontwikkeling in met een nieuw productconcept Sto-Ecoshapes. Dit zijn prefab stucvormen die onderhoudsarm en vol-ledig naar eigen ontwerp te maken zijn, in kleine oplagen. Het geeft architecten de mogelijkheid om buitengevelisolatie toe te passen en daarbij een eigen identiteit in het ontwerp te realiseren.

Als neveneffect van de almaar betere gevelisolatie

constateert Nevima dat burengeluid steeds beter

hoorbaar wordt doordat er minder geluid van buiten

te horen valt. (Foto: Henk van der Veen)

Opmetselen van spouwmuren loopt tegen zijn grenzen

mb05_regels.indd 43 12-10-15 10:30


De redactie behoudt zich het recht voor de ingezonden berichten in te korten. De inhoud

van de pers- en nieuwsberichten valt niet onder de verantwoordelijkheid van de Mebest-

redactie. Met plaatsing van een bericht spreekt de redactie van Mebest dan ook geen

waardeoordeel uit over de genoemde kwaliteit en/of prestaties van diensten en producten.

Wordt samengesteld aan de hand van pers- en

nieuwsberichten van, voor en over de afbouwsector.

Berichten voor deze rubriek kunt u sturen naar:

[email protected]

Veel geld en tijd besparen door schades te voorko-men? Onenigheid met uw opdrachtgever vermijden over hetgeen u levert? Het Technisch Bureau Afbouw helpt u daar bij met een aantrekkelijke cursusdag. Onze technisch adviseurs laten met praktijkvoor-beelden zien hoe u veelvoorkomende schades kunt vermijden. Ook behandelen ze de nieuwste richtlijnen en normen.Na het volgen van de cursus(sen) bent u in staat om mogelijke risico’s te herkennen. Ook weet u hoe u schades kunt voorkomen. Zo bent u helemaal op de hoogte in uw vakgebied.

De cursus is voor plafond- en wandmontagebedrijven, stukadoorsbedrijven en terrazzo- en vloerenbedrijven. Hij bestaat uit twee delen.

Dagdeel 1: Schades voorkomenSchades kunnen ontstaan als u uw werk onder slechte omstandigheden moet uitvoeren of onjuiste verwerkingsmethodes toepast. Als verwerker krijgt u vaak het herstel in de schoenen geschoven. Dat kost u veel geld en tijd. In de cursus ontdekt u hoe u daarop kunt besparen. We bespreken aan de hand van prak-tijkvoorbeelden de belangrijkste aandachtspunten. Daarnaast leggen we stap voor stap uit hoe u schades kunt voorkomen. U kunt voorafgaand aan de cursus uw eigen schades of onderwerpen uit uw sector door-geven aan onze technisch adviseurs. Zij zullen deze als het mogelijk is behandelen tijdens de cursus.

Dagdeel 2: Nieuwste richtlijnen en normenOnenigheid met de opdrachtgever wilt u te allen tijde voorkomen. Daar helpen wij graag bij! We leggen uit hoe de nieuwste richtlijnen en normen in elkaar steken. Ook leert u hoe u risico’s in de praktijk kunt beperken.

CursusBespaar tijd en geld; voorkom schades

Programma

Woensdag 18 november 2015

09.00 – 09.30 uur ontvangst09.30 – 12.30 uur veel voorkomende schades in de afbouw12.30 – 13.30 uur lunch (alleen bij inschrijving voor beide dagdelen)13.30 – 16.00 uur nieuwe richtlijnen en normen16.00 – 17.00 uur drankje en hapje

AdresVan der Valk HoutenHoofdveste 253992 DH Houten

Prijzen (exclusief btw)1 dagdeel: € 199,- per deelnemer2 dagdelen: € 349,- per deelnemer (inclusief lunch)

Aan het eind van de cursus ontvangt de cursist een certificaat.

U kunt zich eenvoudig opgeven via het online aanmeldformulier op www.tbafbouw.nl/nieuws. U kunt zich ook opgeven door Technisch Bureau Afbouw te bellen op 070 33 66 541 of te mailen naar [email protected].

mb05_kort.indd 44 12-10-15 10:29


Duurzaamheid én brandveiligheidVoor de zesde keer organiseert Kinspan het Fire Seminar. Dit jaar vereist de actualiteit een thema dat twee belangrijke aspecten verbindt: duurzaamheid én brandveilig-heid. Gaan deze hand in hand? Of veroor-zaakt het ene aspect problemen op het gebied van het andere aspect?

Het programma biedt lezingen uit vanuit verschillende invalshoeken en is daardoor interessant voor alle betrokkenen in de bouw. Sprekers zijn onder meer:

• Gert-Jan van Beijnum, adviseur bij het NIBE (Nederlands Instituut voor Bouw-biologie).

• Guido Slokkers. De projectmanager bij de Dutch Green Building Council.

• Directielid Pieter Snelder van Kingspan.

• Jurjen Burghgraef, specialist op het gebied van verzekeren en mede-eigenaar van Burghgraef Van Tiel & Partners

• Charles Meijer, voorzitter van de vak-groep ‘Brandveilig Leven’ bij Brandweer Nederland.

• Ruben Burink. De student Bouwkunde van het Saxion in Deventer bespreekt zijn onderzoek naar de relatie tussen energie-efficiënt bouwen en brandveiligheid met het publiek.

Het Fire Seminar vindt plaats op donder-dag 29 oktober vanaf 9.30 uur tot circa 15.00 uur bij Het Oude Magazijn in Amers-foort. Deelname is kosteloos na registratie via www.fireseminar.nl Daar vindt u ook alle details over het programma.

Rockfon Blanka, het witste plafondpaneel van EuropaRockfon introduceert het witste minerale plafondpaneel in Europa: Rockfon Blanka. Het paneel heeft een L-waarde van 94,5 op een schaal van 0 (zwart) tot 100 (wit). Hiermee is Rockfon Blanka aanzienlijk wit-ter dan huidige plafondpanelen op de markt, die soms een grijze of gele tint hebben. Met deze ontwikkeling beantwoordt Rockfon aan de groeiende vraag onder architecten. Zij zoeken naar systeemplafonds die naast akoestisch en brandwerend ook zuiver wit zijn. Hierdoor leidt het plafond namelijk niet af van de functie van het gebouw. Daarnaast heeft de witte kleur nog twee voordelen: het paneel heeft een lichtreflectie van 87 procent, zo blijkt uit onafhankelijk onder-zoek van TÜV Rheinland. Daarnaast wordt met Rockfon Blanka een extreem hoge lichtdiffussie van 99 procent gerealiseerd. “Het geheim van Rockfon Blanka zit in de speciale coating, die ook wordt gebruikt in de Amerikaanse ruimte-industrie”, weet Dominique Goven, mar-keting manager bij Rockfon. “In combinatie met het extreem gladde mineraalvlies als drager en het specifieke proces van aanbrengen van de coating op het vlies, resulteert dit in een extreem glad oppervlak. Het is niet zichtbaar in welke richting de coating is aangebracht. Een verplichte legrichting is dan ook niet nodig, waardoor plaatsers tot wel 10 procent tijd kunnen besparen.” Tot slot heeft Rockfon Blanka een hoge geluidsabsorptie (αW = 1,00) en uitstekende brandwerende eigenschappen (klasse A1).

mb05_kort.indd 45 12-10-15 10:29


Technisch Bureau AfbouwMauritskade 27, 2514 HD Den HaagTelefoon: 070 - 33 66 500Fax: 070 - 33 66 533E-mail: [email protected]: www.tbafbouw.nlAbonnementen aanvragen, opzeggen en wijzigen via bovenstaande gegevens.

MebestWebsite: www.mebest.nlTwitter: @MebestNL

Redactie: Jan Willem Kommer - Klokhuys teks & foto, DelftE-mail: [email protected]: 06 - 29 21 79 59

Fotografie: Jan Willem Kommer, Delft; Michael van Oosten, Amsterdam; Henk van der Veen, Maassluis; Technostuc Systemen, Almelo

Beeldbewerking: Henk van der Veen, Maassluis

Vormgeving: Sylvia Oxenham, X-Media Solutions, Doetinchem

Druk: Senefelder Misset B.V., Doetinchem

Advertenties, tarieven en inlichtingen uitsluitend bij:PSH Media SalesMercuriusstraat 35, 7006 RK DoetinchemPostbus 68, 7000 AB DoetinchemTelefoon: 0314 - 355 800Fax: 0314 - 355 643E-mail: [email protected]: www.pshmediasales.nl

Reproductie:Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van de in-houd van deze uitgave berusten bij Technisch Bureau Afbouw, de betreffende auteur en/of de betreffende fotograaf. Niets uit deze uitgave mag zonder hun toestemming openbaar worden gemaakt of verveelvuldigd.

Evenementenhal

Knauf

Overmat

Nofisol

PSH Media Sales

Puur Kleur

Strikolith

Technostuc Systemen/Pavatex

Eerstvolgende uitgave: Mebest nr. 6-2015 Verschijningsdatum: 18 december 2015Aanlevering advertentiemateriaal: 2 december 2015

Adverteerdersindex

15

47

15

27

15

2

48

2

is een uitgave van

mb05_colofon.indd 46 12-10-15 10:28

www.knauf.nl/50jaar of www.facebook.com/knaufnl

Maak kans op een dag vol uitdaging

Knauf viert feest! Wij zijn al 50 jaar in Nederland en dit vieren we graag samen met jou. Dus trakteren we 50 keer op een dag vol actie bij ActionPlanet.

Als je dit ticket vindt onder het deksel van een emmer Knauf Spraykontakt 10kg of Knauf Fill & Finish Light 20kg heb je gewonnen!

Knauf 50 jaar in Nederland

Dat wordt trakteren!

Vind jij het winnendeticket?

20437 Knauf adv. 50jaar actie 210x297bs Mebest.indd 1 03-09-15 09:19

STRIKOLITH.COM

+31 (0)162 514 750

MEERINFORMATIE

Creëer een nieuwe wereld.

Je brengt jouw ideeën en die van architecten en eindgebruikers

tot leven. Strikolith helpt je daarbij. Met onze kennis, ervaring

en ons assortiment gevel-, wand-, en plafondafwerkingen maak

je woningen en gebouwen nog beter, mooier en duurzamer. Wij

produceren onder meer stucmaterialen voor binnen en buiten

(Strikolith), gevelisolatiesystemen en -afwerkingen (Strikotherm)

en restauratieproducten (Bofimex). Samen laten we zien hoe

mooi duurzaam kan zijn.

JE BENT BEZIG MET VORM, STIJL EN LEEFGENOT.

Natuurlijk staan wij op de NOA

Stukadoorsdag!Kom gezellig

langs!

isoleren én Absorberen Ademend AlternAtief …...4 Mebest oktober 2015 77e jaargang nr. 5 2015,...

Documents

Transcript of isoleren én Absorberen Ademend AlternAtief …...4 Mebest oktober 2015 77e jaargang nr. 5 2015,...