ISKUSTVO U PRIMENI BOLONJSKE DEKLARACIJE NA … · studenta (kolokvijumi, grafički i seminarski...
3
XV Skup TRENDOVI RAZVOJA: “ DOKTORSKE STUDIJE U SRBIJI, REGIONU i EU ” Kopaonik, 2. – 5. 03. 2009. ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 186 ISKUSTVO U PRIMENI BOLONJSKE DEKLARACIJE NA ARHITEKTONSKIM PREDMETIMA PRVE GODINE STUDIJA ARHITEKTURE Milena Krklješ 1 , Vladimir Kubet 2 , Ksenija Hiel 3 1,2,3 Fakultet tehničkih nauka, Novi Sad, Republika Srbija 1 [email protected] , 2 [email protected] , 3 [email protected] 1. UVOD Uvođenjem Bolonjske deklaracije, dvosemestralni arhitektonski predmeti sa prve godine studija na Departmanu za arhitekturu i urbanizam Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu (Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija I i Elementi i sklopovi zgrada I), transformisani su u jednosemestralne (Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 1, 2 i Elementi i sklopovi zgrada 1,2). Ova grupa predmeta nosi po 5 ESPB bodova i samim tim pripada grupi naučno-stručnih predmeta na prvoj godini studija arhitekture. U skladu sa primenom novog sistema, nastava na predavanjima i vežbama prilagođena je potrebama učestalijeg praćenja i vrednovanja studentskog rada. U radu su prikazane razlike između dosadašnjeg sistema dvosemestralnih predmeta sa novim principima izvođenja nastave u okviru jednosemestralnih predmeta i provere teorijskog i praktičnog znanja na kraju svakog od ovih nastavnih ciklusa. Porede se prethodne i sadašnje mogućnosti kontrole stečenog znanja studenta (kolokvijumi, grafički i seminarski radovi i drugo) kao i načini brzine usvajanja, unapređenja i primene znanja svakog studenta u okviru pojedinačnih aktivnosti. 2. FOND ČASOVA Usaglašavanje nastavnog procesa i kurikuluma na arhitektonskim predmetima sa prve godine Studijskog programa Arhitektura i urbanizam na Departmanu za arhitekturu i urbanizam Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu započete su tokom 2005. godine. U skladu sa principima Bolonjske deklaracije dvosemestralni arhitektonski predmeti sa prve godine studija, osim promene u jednosemestralne, korigovali su i fond časova, te je predmet Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 1 sa fonda časova 2+4, prešao na fond časova 1+3, a predmet Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 2 na fond časova 2+3. Predmet Elementi i sklopovi zgrada 1, 2, sa fonda časova 2+4 prešao je na fond časova 2+3. Iako je broj časova predavanja i vežbi smanjen, transformacije u planu i programu samog predmeta doprinele su da se nastava odvija dinamičnije i sa interaktivnim učešćem studenata, a same nastavne jedinice prilagođene su svojom sadržinom predviđenom fondu časova. 3. PREDAVANJA Osnovne promene u radu na arhitektonskim predmetima odnose se na uspostavljanje kontinuiteta i veze u savladavanju teorijskog i praktičnog gradiva. Količina gradiva koja se izlaže na predavanjima prilagođena je potrebama da studenti na prvoj godini studija arhitekture na predmetu Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 1 steknu znanje o osnovnim principima analize o merama, dimenzijama i proporcijama, kao bitnim elementima početne faze u projektovanju, te da savladaju teorijske osnove jednostavnih funkcionalnih programa arhitektonskih prostora i arhitektonskih tipologija, a na predmetu Elementi i sklopovi zgrada 1 predviđa se da studenti steknu osnovna znanja o pojmovima elemenata, delova i celine na svim prostornim nivoima. Tokom drugog semestra, na predmetu Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 2, studenti proširuju znanja o procesu arhitektonske analize i osnovnim funkcionalnim programima u cilju osposobljavanja za njihovo samostalno osmišljavanje, dimenzionisanje i 1
Transcript of ISKUSTVO U PRIMENI BOLONJSKE DEKLARACIJE NA … · studenta (kolokvijumi, grafički i seminarski...
XV Skup TRENDOVI RAZVOJA: “ DOKTORSKE STUDIJE U SRBIJI, REGIONU i EU ” Kopaonik, 2. – 5. 03. 2009. ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
186
ISKUSTVO U PRIMENI BOLONJSKE DEKLARACIJE NA ARHITEKTONSKIM PREDMETIMA PRVE GODINE STUDIJA
ARHITEKTURE
Milena Krklješ1, Vladimir Kubet2, Ksenija Hiel3 1,2,3Fakultet tehničkih nauka, Novi Sad, Republika Srbija
[email protected], [email protected], [email protected]
1. UVOD Uvođenjem Bolonjske deklaracije, dvosemestralni arhitektonski predmeti sa prve godine
studija na Departmanu za arhitekturu i urbanizam Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu (Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija I i Elementi i sklopovi zgrada I), transformisani su u jednosemestralne (Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 1, 2 i Elementi i sklopovi zgrada 1,2). Ova grupa predmeta nosi po 5 ESPB bodova i samim tim pripada grupi naučno-stručnih predmeta na prvoj godini studija arhitekture.
U skladu sa primenom novog sistema, nastava na predavanjima i vežbama prilagođena je potrebama učestalijeg praćenja i vrednovanja studentskog rada. U radu su prikazane razlike između dosadašnjeg sistema dvosemestralnih predmeta sa novim principima izvođenja nastave u okviru jednosemestralnih predmeta i provere teorijskog i praktičnog znanja na kraju svakog od ovih nastavnih ciklusa. Porede se prethodne i sadašnje mogućnosti kontrole stečenog znanja studenta (kolokvijumi, grafički i seminarski radovi i drugo) kao i načini brzine usvajanja, unapređenja i primene znanja svakog studenta u okviru pojedinačnih aktivnosti.
2. FOND ČASOVA Usaglašavanje nastavnog procesa i kurikuluma na arhitektonskim predmetima sa prve
godine Studijskog programa Arhitektura i urbanizam na Departmanu za arhitekturu i urbanizam Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu započete su tokom 2005. godine. U skladu sa principima Bolonjske deklaracije dvosemestralni arhitektonski predmeti sa prve godine studija, osim promene u jednosemestralne, korigovali su i fond časova, te je predmet Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 1 sa fonda časova 2+4, prešao na fond časova 1+3, a predmet Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 2 na fond časova 2+3. Predmet Elementi i sklopovi zgrada 1, 2, sa fonda časova 2+4 prešao je na fond časova 2+3. Iako je broj časova predavanja i vežbi smanjen, transformacije u planu i programu samog predmeta doprinele su da se nastava odvija dinamičnije i sa interaktivnim učešćem studenata, a same nastavne jedinice prilagođene su svojom sadržinom predviđenom fondu časova.
3. PREDAVANJA Osnovne promene u radu na arhitektonskim predmetima odnose se na uspostavljanje
kontinuiteta i veze u savladavanju teorijskog i praktičnog gradiva. Količina gradiva koja se izlaže na predavanjima prilagođena je potrebama da studenti na prvoj godini studija arhitekture na predmetu Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 1 steknu znanje o osnovnim principima analize o merama, dimenzijama i proporcijama, kao bitnim elementima početne faze u projektovanju, te da savladaju teorijske osnove jednostavnih funkcionalnih programa arhitektonskih prostora i arhitektonskih tipologija, a na predmetu Elementi i sklopovi zgrada 1 predviđa se da studenti steknu osnovna znanja o pojmovima elemenata, delova i celine na svim prostornim nivoima. Tokom drugog semestra, na predmetu Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 2, studenti proširuju znanja o procesu arhitektonske analize i osnovnim funkcionalnim programima u cilju osposobljavanja za njihovo samostalno osmišljavanje, dimenzionisanje i
1
XV Skup TRENDOVI RAZVOJA: “ DOKTORSKE STUDIJE U SRBIJI, REGIONU i EU ” Kopaonik, 2. – 5. 03. 2009. ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
187
projektovanje, a na predmetu Elementi i sklopovi zgrada 2 nadograđuju se saznanja o pojmovima elemenata, delova i celine sa posebnim osvrtom na vezu arhitektonskih i urbanih prostornih nivoa.
Teme predavanja definisane su tako da student postepeno stiče znanja iz oblasti arhitekture. Količina pređenog gradiva usklađena je sa predviđenim fondom časova. U okviru svakog predavanja studenti se podstiču da aktivno učestvuju i iznose svoje znanje i stavove na temu koja se obrađuje. Na samom početku semestra, studentima se sugeriše literatura iz ove oblasti, koja treba da im omogući što bolje razumevanje gradiva i proširivanje znanja stečenog na predavanjima.
Slika 1. Grafički radovi studenata sa predmeta Arhitektonska analiza, funkcije i tipologija 2:
pijačna tezga (levo) i studentski bungalov (desno)
4. VEŽBE U skladu sa gradivom koje se predaje, definisani su i grafički radovi koji se izrađuju na
časovima vežbi. Teme i zadaci sa kojima se studenti susreću omogućavaju da svaki student pojedinačno, na sopstvenom zadatku, razrešava praktične i teorijske probleme. Izrada vežbi odvija se na času, uz kontinuirane konsultacije sa asistentima. Nakon svakog vežbanja, student dobija korekcije urađenog dela vežbe, a na osnovu kvaliteta rada i angažovanja na času, dodeljuje mu se i određeni broj bodova. Nakon korekcija, student dobija konačnu ocenu grafičkog rada (bodove), koja ulazi u zaključnu ocenu predmeta. Ovakav pristup radu, omogućio je da se na što kvalitetniji način uspostavi primena znanja stečenog na predavanjima, kao i da studenti kontinuirano i aktivno učestvuju u predmetu, kako na vežbama, tako i na predavanju.
5. NAČIN PROVERE I VREDNOVANJA STUDENTSKOG RADA Jedan od osnovnih ciljeva pri transformaciji predmeta u skladu sa Zakonom o visokom
obrazovanju, je definisanje i sprovođenje kontinuiranog praćenja i ocenjivanja studentskog rada tokom nastavnog procesa. Konačna ocena studenata formira se akumulacijom bodova stečenih tokom semestra. U okviru svakog predmeta bodovanje i izvođenje zaključne ocene bazira se na sledećem odnosu: 40% ocene nose bodovi stečeni izradom grafičkih radova, 50% nosi kolokvijum, odnosno završni ispit (usmeni i pismeni), dok je po 5% ocene predviđeno za ocenu studentskog rada i aktivnog učestvovanja na predavanjima i na vežbanjima. Prema prethodnom kurikulumu, provera teorijskog znanja bila je moguća samo na kraju drugog semestra, nakon što su studenti prošli celokupan proces primene kro grafičke radove.
Ovakav način bodovanja, omogućio je studentima da redovnim radom tokom semestra, kroz izradu grafičkih radova, ostvare visok broj bodova koji učestvuju u konačnoj oceni. U okviru kolokvijalne nedelje, studenti su u mogućnosti da teorijsko znanje stečeno na predavanjima, pokažu polaganjem kolokvijuma, što predstavlja parcijalno polaganje pismenog ispita. Takođe,
2
XV Skup TRENDOVI RAZVOJA: “ DOKTORSKE STUDIJE U SRBIJI, REGIONU i EU ” Kopaonik, 2. – 5. 03. 2009. ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
188
bodovi koje studenti dobijaju za aktivnosti na časovima, imaju podsticaj za njihov što kvalitetniji i angažovaniji rad tokom predavanja i vežbi. Pokazalo se da je ovakav način praćenja i ocenjivanja studentskog rada imao izuzetno dobre rezultate, kako kod prolaznosti na samim ispitima, tako i kod ostvarivanja boljih rezultata na završnom ispitu.
Slika 2. Grafički radovi studenata sa predmeta Elementi i sklopovi zgrada 1: ograda za
porodičnu kuću (levo) i klupa (desno)
6. ZAKLJUČAK Na osnovu sprovedene analize, a u poređenju sa prethodnim nastavnim programom, može
se zaključiti da je razdvajanje predmeta na jednosemestralne doprinelo da se studenti aktivnije i redovnije angažuju u svim oblicima nastave. Uslovljavanjem predispitnih obaveza, student je motivisan da kontinuirano povezuje teorijske osnove (predavanje, preporučena literatura) sa praktičnom primenom znanja (vežbe, grafički radovi, seminarski radovi i dr.). Ovakvom organizacije nastave, vežbanja i provere usvojenog znanja, trogodišnje iskustvo ukazuje da studenti imaju veće teorijsko predznanje na početku drugog semestra. To potvrđuje broj studenata, koji u prvom ispitnom roku polože ispit, te se može zaključiti da se transformacijom predmeta nakon uvođenja principa Bolonjske deklaracije generalno postiže bolji konačan i ukupan rezultat studenata na kraju prve godine studija.
7. LITERATURA
[1] Hiel K., Reforma obrazovanja arhitekata u „CARDS“ zemljama, XII Skup Trendovi razvoja: “Bolonjski proces i primena novog zakona” TREND 2006, Kopaonik, 06. – 09 03. 2006., str.179-182
[2] Marinkovic-Nedučin R., Evropski sistem za prenos i akumulaciju bodova ECTAS i implikacije njegove primene u nastavnom procesu na tehničkim fakultetima, IX Skup Trendovi razvoja: ”Bolonjski proces i tehnicki fakulteti”, Kopaonik, 03.- 06. 03. 2003., str. 59-61
[3] Zakon o visokom obrazovanju, Službeni glasnik RS, broj 76/2005.
3
