Isaac Asimov Gizli Tanrilar

7/30/2019 Isaac Asimov Gizli Tanrilar

1/102


2/102

GR

Birinci Galaksi mparatorluu binlerce yl ayakta kald. Galaksinin btn gezegenleriniegemenliine alan mparatorluk bir merkezden ynetiliyordu. Ynetim bazen despota bazenyumuak ve her zaman da dzenliydi. nsanlar baka trl bir yaam tarz olabileceinidnmyorlard bile.Hari Seldon dnda btn insanlar.Hari Seldon Birinci mparatorluun yetitirdii son byk bilim adamyd. Psiko -tarih biliminigelitirerek doruk noktasna ulatrmt. Psiko-tarih toplum bilimin zyd denilebilir.nsanlarn davranlarn matematiksel denklemlerle aklayan bir bilim.Tek tek kiilerin ne yapacaklar her zaman nceden kestirilemezdi. Ama Seldon istatistikleribir insan kitlesine uygulayabileceini anlamt. Kitle ne kadar byk olursa, varlan sonu dao denli doru oluyordu. Seldonun zerinde alt insan kitlesiyse Galaksinin btnnfusuydu. Onun zamannda Galakside milyar kere milyar insan yayordu.Hari Seldon ok gl gzken grkemli mparatorluun nlenemeyecek bir biimdeyozlamakta ve kmekte olduunu grd. Yaygn olan inanca ve manta karn Seldon,Galaksi kendi haline brakld takdirde, salam bir ynetim biimi kuruluncaya dek,

insanln otuz bin yl srecek, kargaalklarla dolu, mutsuz bir evre geireceini ncedensaptad. (Ya da denklemlerini zerek simgeleri yorumlad. Tabii bu da ayn ey demekti.) Seldon durumu dzeltmeye, sadece bin yllk bir srenin sonunda bar ve uygarlsalamaya karar verdi. Dikkatle, sadece bilim adamlarndan oluan iki merkez kurdu.Bunlara Vakf, adn verdi. Seldon bu Vakflarn Galaksinin karlkl iki ucundakurulmasna zen gsterdi.Birinci Vakf herkesin gz nnde kuruldu. kincisiyse, sessizlik iinde, gizlice.

mparatorluk ve Altn Galaksi adl kitaplarda Birinci Vakfn ilk yzyllk tarihianlatlmaktadr. Bu Vakf balangta Galaksinin ssz d evresinde yaayan AnsiklopediUzmanlarndan olumu, kk bir toplum halindeydi. Vakf zaman zaman baz acildurumlarla karlayordu. Byle bir durumda, insan ilikilerinin deikenleri, zamann

toplumsal ve ekonomik akmlar yznden Vakfn bavurabilecei areler kstlanyordu.Vakf bu tr bir krizde ancak belirli bir yolda ilerleyebilmekteydi. O yola sapt zaman dannde yeni bir gelime ufku beliriyordu. Btn bunlar artk oktan lm olan Hari Seldonhesaplamt.Bilim bakmndan stn olan Vakf etrafndaki barbarlam gezegenleri ynetimine ald.lmekte olan mparatorluktan koparak bamszlklarn ilan eden anarist Diktatrlerinkarsna dikilerek onlar yendi. mparatorluun, son gl hkmdarn ynettii blmylesavaa girdi. Ve sava kazand.Ama sonra Birinci Vakf, Hari Seldon'un nceden gremedii yeni bir tehlikeyle karlat. Bu,olaanst bir gce sahip bir insan, daha dorusu bir Deikendi! Katr adyla bilinen buyaratkta insanlarn duygularn ynlendirme, kafalarn istedii biime sokma yetenei vard.Katr can dmanlarn en sadk hizmetkrlar haline soktu. Ordular onunla savaamyorlard.Katr Birinci Vakf yendi veSeldon'un plan da bir dereceye kadar altst oldu.Artk geride o esrarl kinci Vakf kalmt. Herkes o merkezi aryordu. Katr da Galaksiyitmyle eline geirebilmek iin kinci Vakf bulmak zorundayd. Birinci Vakftan kalan sadkinsanlarsa kinci Vakf bambaka bir nedenle bulmak istiyorlard. Ama neredeydi bu kinciVakf? Bunu hi kimse bilmiyordu.te bu kitapta kinci Vakfn aranmas anlatlyor.


3/102

BRNCBLMKatrn Aratrmalar

1KATIR ve K ADAM

KATIR: Birinci Vakfn knden sonra Katr rejiminin yapc zellikleri ekillendi.Birinci Galaksi mparatorluunun tmyle yklmasndan sonra Katr ilk kez uzaynnemli bir blmn birletirmeyi baard. Genilik bakmndan gerekten byk birimparatorluktan farkszd bu. km olan Birinci Vakfn ticari imparatorluu,birbirlerine skca bal olmayan, eitli topluluklardan olumutu. Psikotarihselkehanetlerin gzle grlmeyen desteinekarn durum byleydi. Birinci Vakfn, Katrnynettii, sk bir kontrol altnda bulundurulan Dnyalar Birliiyle kyaslanmas daolanakszd. Dnyalar Birlii, Galaksinin onda birini ve nfusun da on bete birinikapsyordu. zellikle Aratrma diye tanmlanan sre de...GALAKS ANSKLOPEDS

Ansiklopedinin Katr ve mparatorluuyla ilgili blm bir hayli uzun. Ama Ansiklopedideaklanan eylerin ounun konumuzla pek ilgisi yok. Ansiklopedi daha ok resmi adBirliin Bir Numaral Vatanda olan Katr'n ykselmesine yol aan ekonomik koullar veDeikenin ynetiminin elde ettii sonular inceliyor.Belki Katrn bir hiken be yl iinde mthi bir hzla ykselerek bir imparatorluunhkmdar halini almas blmn yazarn biraz artm ama yazdan bu da anlalmyor.Onun iin burada Ansiklopediyi bir yana brakarak kendi yolumuza gideceiz. Bylesiamalarmz iin daha uygun. imdi o be yllk srenin sonunu, Birinci ve kinci Galaksimparatorluklar arasndaki o boluu inceleyeceiz. Buna Byk Ara ad verilmektedir.Siyasal adan Birlik sessiz, ekonomik bakmndan zengin. Pek az kimse Katrnskynetimindeki bar, daha nceki karmaayla deimek istiyor. Be yl nce Vakftanm olan gezegenlerde belki zlemle kark bir hayflanma grlyor. Ama hepsi okadar. Vakfn lm olan liderleri bir ie yarayacak durumda deiller. Dndrlm olanlarsayararl oluyor. Yani Katrn ynetimine girmi olanlar.Bu dnmeler arasnda en yararls Han Pritcher. O da artk bir Komodor.Vakfn var olduu gnlerde Han Pritcher, Gizli Servisin bir ajan ve ayrca DemokratikMuhalefet adl bir yeralt rgtnn de yesiydi. Vakf hi savamadan Katr'a yenildiizaman Pritcher, Deikenle yine de arpt. Yani Katr onu etkisine alncaya kadar.Bu dn, stn bir mantk gcnn emrettii sradan bir fikir deitirme deildi. Bunu HanPritcher da ok iyi biliyordu. Pritcher deimiti. nk Katr insanlarn duygularn iinegeldii ekilde deitirebilen kafa gcne sahip bir Deikendi. Ama bu sonutan memnunduHan Pritcher. Her ey bunun byle olmasn gerektiriyordu. Aslnda dndrlmekten pek

memnun olmak bu anormal durumun bir belirtisiydi. Ama Han Pritcher artk bu konuyu merakbile etmiyordu.Komodor Pritcher imdi Birliin dna, snrsz Galaksinin derinliklerine yapt beinci bykseferinden dnyordu. imdi bu tecrbeli uzayc ve haberalma ajan, Bir NumaralVatandala yapaca grmeyi ocuksu bir sevinle dnyordu. Ama koyu renk,damarsz bir tahtadan oyulmua benzeyen sert hatl yznden bu duygusu belli deildi.Pritcher glmsedii takdirde surat yer yer atlayacakm gibi bir izlenim brakyorduinsanda. Ama Komodorun sevincini glmseyerek belli etmesi de gerekli deildi. nk Katrinsann iindeki duygular en ufak ayrntlarna kadar grebiliyordu. Tpk sradan bir insannkarsndakinin kalarn kaldrdn grmesi gibi.Pritcher hava arabasn eski mparatorluk Valisinin hangarnda brakp sarayn bahesineemredildii gibi yryerek girdi. ki yannda ok iaretleri bulunan bombo ve sessiz yolda bir

buuk kilometre kadar ilerledi. Sarayn kilometrelerce genilikteki bahelerindebir tek gzc,bir tek nbeti ya da silahl hi kimse olmadn biliyordu.


4/102

Katrn korunmaya ihtiyac yoktu.Katr'n en gl, en iyi koruyucusu yine kendisiydi.Pritchern ayak sesleri usulca kulaklarnda yanklanrken karda sarayn parlak,inanlmayacak kadar hafif ve yine inanlmayacak kadar salam maden duvarlar belirdi.mparatorluun son gnlerinin zellii olan o cretli, pek byk, deta ba dndrckemerler vard bunda da. Saray sanki bo bahelere ve ufuktaki kalabalk kente bakarakskntyla dnyordu.Saraydaysa yeni aristokrasinin ve Birliin btn yapsnn olaanst kafa yeteneklerinebal olduu o Deiken vard. Yalnzd Katr.Pritcher yaklarken dzgn, dev kap sessizce ald ve ieri girdi. Geni rampa admn ataratmaz hareket ederek ykselmeye balad. Komodor sessiz asansrle hzla yukar kt.Kk, ssl olmayan bir kapnn nnde durdu. Bu, Katrn sarayn en ltl en yksekkulelerinden birindeki odasnn kapsyd.Kap ald...

* * *Bail Channis genti. Ve Bail Channis dndrlmemiti: Yani Katr, gen adamnduygularn istedii gibi ynlendirmemiti. Bail Channisin kafas kaltmla ald biimdeydi.

Sadece evresi biraz deimesini salamt ama o kadar. Channis bundan da memnundu.Henz otuzuna bile basmam olan Bail Channis bakenttekilerin zerinde iyi bir izlenimbrakmt. Yakkl ve espriliydi. Onun iin de toplum hayatnda baarl oluyordu. Zekiydi vekendine gveni vard. Bu yzden de Katr'a sokulabilmiti. Bu iki baars da Channis'i oksevindiriyordu.Ve imdi ilk kez Katr onu huzuruna armt.Bail Channis uzun ltl yoldan alminyum kpndenyaplm kulelere doru gidiyordu.Bir zamanlar bu sarayda Kalgan Genel Valileri oturmulard. mparatorluun Valileri. Dahasonra saraya Kalgan' kendi bildikleri gibi yneten Diktatrler yerlemiti. imdi de buraskendi imparatorluunu yneten Birliin Bir Numaral Vatandann konutuydu.Channis usulca bir ark mrldanyordu. Katrn kendisini neden, arttn kesinliklebiliyordu, ikinci Vakf sorunu tabii! O her yerde ad duyulan umac! Katr da bu umac

yznden sonsuz yaylma siyasetinden vazgemiti. imdi ihtiyatla kmldamadanbekliyordu. Ama bu beklemenin ad salamlatrmayd o da baka.Etrafta trl dedikodu dolayordu. Sylentilere hibir zaman engel olamazdnz zaten.Katr'n yeniden saldrya geeceinden sz ediliyordu. Katrkinci Vakfn nerede olduunurendi, diyorlard. Oraya saldracak... Ya da, Katr kinci Vakfla anlat, diye iddiaediyorlard. kisi aralarnda Galaksiyi blecekler. Veya, Katr kinci Vakf diye bir eyinvar olmadna karar verdi, diye balarn sallyorlard. Artk btn galaksiyi ele geirecek.Bekleme salonunda buna benzer bir sr dedikodu tekrarlanyordu. Bu tr sylentilerin ilkk da deildi, ama bu kez herkes kesin bir tavrla konuuyordu. Ve sava, macera vesiyasi karmaaya baylan, durgun dnemlerde deta soluk alamayan bamsz ve atelikimseler buna ok seviniyorlard.Bail Channis de onlardan biriydi. Gen adam o esrarl kinci Vakftan korkmuyordu. AslndaKatrdan da korktuu yoktu. Ve bununla vnyordu. ok gen ve zengin olduu iin onuekemeyen baz kiiler bu neeli apkndan hesap sorulaca gn bekliyorlard. Channis,Katrn grn ve yapayalnz yaamasyla ak ak alay ediyordu. Hi kimse onakatlmaya cesaret edemiyor, yalnzca birka kii bu alaylara glme cretini gsterebiliyordu.Ama Channisin bana bir felaket gelmeyince gen adamn n etrafa iyice yayld.Channis mrldand arkya yeni szler uyduruyordu. Sama sapan szler ve hep aynnakarat. kinci Vakf, kinci vakf, lkeyi ve btn canllar tehdit ediyor.Gen adam saraya eriti.Bail Channis yaklarken dzgn, dev kap sessizce ald ve gen adam ieri girdi. Admnatar atmaz geni rampa hareket ederek ykselmeye balad. Channis sessiz asansrle hzlayukar kt. Kk, ssl olmayan bir kapnn nnde durdu. Katrn, sarayn en ltl ve en

yksek kulelerinden birindeki odasnn kapsyd bu.Kap ald...* * *


5/102

Katrdan baka ad ve Bir Numaral Vatandasan baka unvan olmayan adam,duvardaki tek tarafl saydam dik drtgenden ufuktaki yksek binalarla dolu, kl kente bakt.Gitgide koyulaan alacakaranlkta yldzlar gzkmeye balyordu. Ve onlarn hepsi deKatr'a balydlar.Bu dnce Deikenin bir an ac ac glmsemesine yol at. O yldzlar pek az kim seningrd bir kiiye balydlar.Katr yzne baklacak bir insan deildi. Daha dorusu ona ancak alayla baklabilirdi. Biryetmi boyundayd ve sadece elli drt kilo geliyordu. Bacaklaryla kollar sska gvdesindenkan, biimsiz sodalara benziyorlard. Yedi buuk santim boyundaki iri burnu sska yznsanki tmyle kaplamaktayd.Yalnzca gzleri bu Katr denen acayip komediye uymuyordu Galaksinin bu en bykfatihinin gzlerinde kolaylkla saklayamad bir yumuaklk ve hzn vard.Kentte her trl elence bulunabilirdi. Oras lks bir dnyann yine lks bakentiydi. Katrbakenti Vakfta kurabilirdi. Yenmi olduu dmanlarnn en gls olan Vakfta. Amaoras merkezden ok uzakta, Galaksinin snrndayd. Merkeze yakn olan Kalgan stratejibakmndan Katr'a daha uygun gelmiti Bir zamanlar soylularn elence gezegeni olanKalgan.

Ne var ki, Katr duyulmam bir zenginliin destekledii bu geleneksel elence yerindearad huzuru bulamyordu. Herkes ondan korkuyor ve emirlerine itaat ediyordu. Hatta belkiona sayg da duyuyorlard. Ama uzaktan. Ancak kim ona yaknlk ya da sevgi duyarakbakabilirdi? Sadece Dndrdkleri. Onlarn yapay sadakatlerinin ne deeri var, diyednd. Bir sr unvan alabilir, onuruma trenler yaplmas iin herkesizorlar ve elencelerdzenletebilirim. Ama btn bunlar bile hibir eyi deitiremez. En iyisi sadece Bir NumaralVatanda olmak ve buraya saklanmak. Bu iyi deilse bile kt saylmaz hi olmazsa...Katr ani bir isyan duydu. Gl ve vahi bir duyguydubu. Galaksinin her yan benim olmal!Hibir yeri elimden kamamal! Be yldan beri sessizce oturuyorum. Kendimi Kalganagmdm deta. Bunun nedeni kinci Vakf. Grlmeyen, duyulmayan, bilinmeyen, sisli,puslu, aydnla kmayan bir tehlike... Katr otuz iki yandayd. Ama artk kendisiniyalanm gibi hissediyordu. Deikenliin neden olduu mthi bir gc vard kafasnn ama

vcudusalksz ve zayft.Her yldz! Grebildiim, gremediim her yldz! Hepsi de benim olmal!Herkesten intikam alacam! Bir paras saylmadn insanlktan! Uyamadm buGalaksiden!Tavanda souk prltl uyar yand. Katr saraya giren adam izleyebiliyor, duygularn daseziyordu. Bu yalnzlk iindeki alacakaranlk saatlerde Deiken gc artm gibiydi.Katr kendisini zorlamadan gelenin kim olduunu anlad. Pritcher'di bu.Bir zamanlar Vakftan olan Pritcher. rm, kokumu hkmetin brokratlarnnaldrmad ve terfi ettirmedii Pritcher. Katr'n nemsiz bir ajanken ykselttii adam. nceKomodor yardmcs yapt Pritcher. Sonra da Komodor. Btn Galakside dolamayagnderdii Pritcher.Eski elik gibi dman imdiki Komodor Pritcher, Katra tamamyla sadkt. Ama Pritcher'insadakatinin nedeni salad karlar, duyduu minnet deildi. Pritcher, Katr'a onunkendisine verdii eylere karlk ballk duymuyordu. Hayr, o sadece Dndrld iinsadkt.Katr, Han Pritcherin dalgalar gibi kabarp gemleyen duygularn kontrol altnda tutan o gl,deimesi olanaksz sevgi ve sadakat tabakasn grebiliyordu. Bu tabakay be yl nceadamn kafasna yerletirmiti. Bunun altnda, derinlerde Pritcherin asl duygular gizliydi.Gl bir kiilik, inatlk, dik ballk ve idealizm. Ama artk Katr bile bunlar pek farkedemiyordu.Arkasndaki kap alnca Katr dnd. Duvardaki saydam blm bulanklat. Akamn mornn yerini atom gcnn o beyaz prlts ald.Han Pritcher, Katr'n iaret ettii yere oturdu. Onunla zel olarak konuulaca zaman

yerlere kadar eilmiyor, diz kmyor ya da unvan kullanlmyordu. Katr sadece BirNumaral Vatanda t. Ve ona, efendim diye hitap ediliyordu. Katrn huzurunda oturuyorve istedii zaman ona arkan da dnebiliyordun.


6/102

Btn bunlar Han Pritcher iin Katrn gcne ne kadar gvendiinin birer kantydlar. Bu,adamn kalbini scak bir memnunlukla dolduruyordu.

Katr, Son raporunu dn aldm, dedi. Biraz canm sktn saklayacak deilim, Pritcher.Komodor kalarn att. Evet, bunu tahmin ediyorum. Ama baka nasl bir sonucavarabilirdim? kinci Vakf diye bir ey yok, efendim.Katr bir an dnd ve ou kez yapt gibi ban sallad. Ebling Misin kantlarn unutma.Ne dersen de, Ebling Misi unutamazsn.Bu yeni bir hikye deildi.Pritcher hemen, Belki Mis, Vakfn en byk psikolouydu, dedi. Ama Hari Seldon'unyannda solda sfr kalrd. Mis, Seldon'un almalarn inceledii srada sizin etkinizaltndayd. Mis'in kafasn yapay bir ekilde hzla almaya zorluyordunuz. Belki de onugereinden fazla zorladnz. Mis yanlm olabilir. Evet, evet, mutlaka yanld, efendim.Katr iini ekti. iek sapna benzeyen sska boynunu eerek kafasn ne doru uzatt.Gln yznde ac bir ifade vard. Bir dakika daha yaayabilseydi. Bana kinci Vakfn yerinisylemek zereydi. Bunu biliyordu. Bundan eminim. Gerilemeyecektim. Uzun yllarbeklemeyecektim. O kadar zaman kaybettik ki. Be yl bou bouna geti

Pritcher hkmdarnn bu gereksiz pimanln knayamazd. Kontrol altndaki kafas bunuyasaklyordu.Onun yerine sarsld, belirsiz bir endie duydu. Ama bu durum baka naslaklanabilir, efendim? Be sefere ktm. Yollar siz kendiniz belirlediniz. Ve ben her birasteroide baktm. Eski mparatorluktan olan Hari Seldonun yzylnce iki Vakf kurduusyleniyor. Bunlar kenin yerini alacak olan Yeni mparatorluun ekirdeinioluturacaklarm. Seldon ldkten yzyl sonra Birinci Vakf btn evrede tannyordu.Seldonun lmnden yz elli yl sonraysa btn Galaksi Vakf biliyordu. Yani eskiimparatorlukla yaplan sava srasnda. Artk aradan yzyl geti. Nerede bu esrarl kinciVakf? Galaksinin hi bir yerinde bu Vakf bilmiyorlar.

Ebling Mis, kinci Vakfn kendisini gizlediini syledi. Ancak gizlilik onun zayflng haline sokabilir.

Bu derece gizlilik olmaz. Bu, Vakfn var olmadn gsterir.

Katr ban kaldrd. ri gzlerinde dikkatli ve ihtiyatl bir ifade vard. Hayr, kinci Vakfvar. Kemikli parman sallad. Taktii biraz deitireceiz.Pritcherin kalar atld. Kendiniz mi gideceksiniz? Akas bunu hi nermem.

Ne mnasebet! Tekrar gitmem gerekecek. Son kez. Ama baka biriyle birlikte.Grubu ikiniz bir arada yneteceksiniz.Bir sessizlik oldu.Sonra Pritcher, Kiminle gideceim, efendim? diye sordu. Sesi sertlemiti.

Kalgan'da gen bir adam var. Bail Channis adnda biri.Ondan sz edildiini hi duymadm, efendim.Bunu tahmin ediyordum. Ama son derecede zeki ve hrsl biri. Ve o Dndrlmedi.

Pritchern uzun enesi bir an titredi. Bunun ne yarar olacan anlyamadm, efendimBir yarar var, Pritcher. Sen tecrbeli, beceriklibir adamsn. Bana ok iyi hizmet ettin.

Ama sen Dndrlm bir insansn. Seni hizmet etmeye baskyla salanm bir sadakatzorluyor. Bana olan balln. Asl duygularn deitirildii zaman sen de bir ey kaybettin.Belki azim bu. Ve benim bunu sana yeniden vermem de olanaksz. Pritcher serte, Ben byle bir ey hissetmiyorum, efendim, diye cevap verdi. Sizedman olduum gnlerdeki halimi ok iyi anmsyorum. Kendimi o zamankinden daha ktbulmuyorum.Tabii bulmayacaksn. Katr hafife gld. Bu konuda tarafsz olarak karar vermenimknsz. Ama bu Channis denilen gen... kendisi iin bir eyler istiyor. Bu yzden hrsl.Ona tmyle gvenebiliriz. nk kendisinden baka hi kimseye sadakat gsterecek deil.Channis benim sayemde ykseleceini biliyor. Daha da ykselmek, devaml yukarlardakalabilmek iin gcm arttrmaya alacak. En st dzeye eriebilmek iin her eyi

yapacak. Seninle birlikte gittii zaman aratrmalarn hrsl bir hale sokacak. Srf kendisiiin.


7/102

Pritcher yine de srar etti. O halde beni Dndrlmenin etkisinden neden kurtarmyorsunuz?Madem bu beni daha yararl bir hale sokacak... Herhalde bundan sonra bendenkukulanmazsnz?Senden hibir zaman kuku duymayacam, Pritcher. Kafamn ya da silahmn eriebileceiyerde olduun srece Dndrlmenin etkisinden kurtulamayacaksn. Seni etkidenkurtardm an beni ldrrsn.Komodorun burun kanatlar kabard. Hakkmda byle dndnz iin ok krldm.Seni krmay istemiyorum. Duygularn normale dnd zaman neler hissedeceinibilmiyorsun. nsan kafas kontrol altna alnmaya sinirlenir. te bu yzden sradan birhipnotizmac istemeyen bir insan etkileyemez. Ama ben etkileyebilirim. nk ben birhipnotizmac deilim. Bana inan, Pritcher, gsteremediin, hatta varlndan bilekukulanmadn o kinle kar karya gelmeyi istemem.Pritcher ban edi. aresizlik kalbini burktu. Sanki iinde bir ey yorulmu, gri bir renkalmt. Kendisini zorlayarak, Ama o adama nasl gvenebilirsiniz? dedi. Yani tmyle.Ben Dndrldm iin bana yzde yz gveniyorsunuz.Evet, herhalde ona tmyle gvenemem. te onun iin Channis'le birlikte gitmeni istiyorum,Pritcher. Katr geni koltua oturdu. imdi canlanm bir krdana benziyordu. Anlayacan,

Channis kinci Vakfn yerini bulduu takdirde onlarla anlamasnn kendisi iin daha kazanlolacan dnebilir. Anlyor musun?Pritchern gzleri mthi birmemnunlukla parlad. te bu daha iyi, efendim.Tabii. Ama unutma, onu alabildiince serbest brakmalsn.Tabii.Ve... ey... Pritcher, Channis yakkl, nazik, son derecede sevimli bir gen. Onun gzleriniboyamasna izin verme. Aslnda Channis tehlikeli ve vicdansz bir insan. Onunla baakabilecein durumda olmadka kendisini engellemeye alma. Hepsi bu kadar.

Katr yine yalnzd. Iklarn snmesine izin verdi ve nndeki duvar tekrar saydamlat.imdi gkyz mora dnt. Kent ufuktabir k lekesi gibi duruyordu.Katr, Btn bunlar ne iin yapyorum? diye kendi kendisine sordu. Btn Galaksiyi elime

geirirsem, ne olacak? Bu, Pritcher gibi adamlarn dimdik, boylu boslu, gl ve gven doluolmalarn nleyecek mi? Bail Channis bir anda irkinleecek mi? Ya ben? deiecekmiyim?Katr kukular yznden kendi kendisine lanet etti. Asl neyin peindeyim ben? Tavandaki souk prltl uyar yand. Katr saraya giren adam izleyebiliyordu. detaistemeye istemeye onun kafasndakileri ve duygularn alglayabilmekteydi.Katr kendisini zorlamadan onun kim olduunu anlad. Bail Channisti gelen. Katr genadamn kafasnn yle tekdze olmadn gryordu. Bu kafaya Galaksinin karmaasndanbaka hibir ey dokunmam, onu biimlendirmemiti. Bu beyinde dalgalar ve sellerbirbirlerini izliyordu. Yzeyde ihtiyat vard. nce, dzgnce bir tabaka. Ama bununkvrmlarnda da alay ve kfrler gizliydi. Ve bu tabakann altnda karclk, bencillik ve yeryer zalimce bir espri yetenei grlyordu. Ve en nemlisi, derin ve durgun bir glebenzeyen bir hrs.Katr, uzanp o selleri durdurabilirim, diye dnd. O glc aktabilir, baka bir yataaverebilirim. Bir nehri kurutur, bir yenisini yaratrm. Ama bunu yaparsam ne olur? Channis'inkvrck sal kafasn derin bir sevgiyle emesini salarsam, bubenim grnm deitirirmi? Gndzden kamama, geceyi sevmeme, kaytsz artsz benim olan bir imparatorluunortasnda bir mnzevi gibi yaamama neden olan bu grnm?Katrn arkasndaki kap ald ve Deiken dnd. Duvardaki saydam yer bulanklat.Karanlk, yerini atomun gz kamatrc beyaz na brakt.Bail Channis evik bir hareketle koltua oturarak, Bu pek de beklenmedik bir onur deil,efendim,dedi.

Katr hortuma benzeyen burnunu drt parmayla birden ovuturdu. Neden delikanl? Sesibiraz fkeliydi.Bunun nedeni nsezi sanrm. Tabii dedikodular dinlediimi itiraf edersem durum deiir.


8/102

Dedikodular m? Kastettiin birka dzine dedikodudan hangisi?Galakside tekrar saldrya geileceiyle ilgili olanlar. Bunun doru olduunu ve saldrdauygun bir rol oynayacam umuyorum.O halde bir kinci Vakf olduuna inanyorsun. .Neden inanmayaym? Bu her eyi daha ilgi ekici bir hale sokar. kinciVakf da seni ilgilendirir tabii Tabii! Vakfn esrar! Tahminler yrtmek iin bundan daha uygun bir konu olabilir mi?Gazetelerin eklerinde son zamanlarda sadece kinci Vakftan sz ediliyor. Bu da anlamlolmal. Yazarlardan biri salt beyinden olumu yaratklarla dolu bir dnyayla ilgili bir yazyazd. Bunun kinci Vakf olduunu ima ediyordu. Yazara gre, bu varlklar fizik bilimininyaratabilecei her silahla arpacak bir kafa gc gelitirmiler. Bu beyinler binlerce k ylteden uzay gemilerini paralayabiliyor, gezegenleri yrngelerinden karyorlar...Evet. lgi ekici. Ama senin bu konuda bir fikrin var m? Bu kafa gc fikrini kabul ediyormusun?Galaksi! Hayr, hayr. yle yaratklar bir tek gezegene skp kalrlar myd? Hayr, efendim.kinci Vakf saklanp duruyor, nk sandmzdan dahagsz.O halde sana durumu daha kolaylkla anlatabileceim. kinci Vakf bulmak iin yaplacak bir

sefere katlmaya ne dersin? Grubu ynetmeye?Channis bir an duraklad. Olaylar tahmin ettiinden daha hzl gelimiti. Dili tutulmu gibiotururken sessizlik uzad.Katr alayla, Ee dedi.Channis kalarn kaldrd. Tabii. Ama nereye gideceim? Bu konuda bilgi var m?Komodor Pritcher de seninle olacak...O halde grup bakan ben olmayacam.Szlerimi dinle, ondan sonra kararn verirsin. Sen Birinci Vakftan deilsin. Kalgannyerlisisin sanrm. Evet. yleyse Seldon plan konusunda ancak belli belirsiz baz fikirlerinolmal. Birinci Galaksi mparatorluu kt srada Hari Seldon ve bir grup yardmcs artkbu yozlam ada bulunmayan matematiksel aralarla gelecei incelediler. Galaksinin ikiucunda birer Vakf kurdular. Hem de gelien ekonomik ve toplumsal glerin bunlar kinci

mparatorluun ekirdei haline sokmasn salayacak ekilde. Hari Seldon bunun bin yldabaarlabileceini dnyordu. Vakflar olmasayd bu ara otuz bin yl srecekti. Ama Seldonbenim gibi birinin ortaya kacan tahmin edemedi. Ben bir Deikenim. Toplumun saylaradklebilen ortalama tepkilerini yorumlayan bir bilim olarak Psiko-tarih, benim gibi birininortaya kacan nceden aklayamazd. Anlyor musun?ok iyi anlyorum, efendim.Artk Galaksiyi birletirmek istiyorum. Bylece Seldonun bin yllk amacna yz yldaerimiolacam. Birinci Vakf yani fizikilerin bulunduu dnya benim ynetimimde gitgidegeliiyor. Birliin salad dzen ve refah sayesinde gelitirdikleri atom silahlar Galaksidekiher eyle baa kacak durumda. Ama belki, kinci Vakfn silahlar dnda, dememizgerekiyor. Bu yzden o Vakf konusunda ayrntl bilgim olmal. Komodor Pritcher kinci Vakfdiye bir ey olmadna kesinlikle inanyor. Ama ben onun yanldn biliyorum.Channis usulca sordu. Nasl bilebilirsiniz?Katrn yumuak sesi birdenbire fkeyle titremeye balad. nk emrimdeki kafalarlaoynanyor! Usulca! ncelikle! Ama bu benim fark edemeyeceimkadar da ince bir ey deil.Artk bunca yl neden saldrya gemediimi, ihtiyatla beklediimi anlyor musun? te sen buyzden nemlisin, Channis. Pritcher benim en iyi adamm, onun iin de gvende deil. TabiiPritchern bundan haberi yok. Ama sen Dndrlm denilsin. Onun iin de sana bakarbakmaz, 'Bu da Katrn adamlarndan biri, diyemeyecekler. kinci Vakf adamlarmdan dahauzun sre aldatabilirsin. Ve belki bu sre yeterli olur. Anlyor musun?Hm... Evet. Beni balayn ama size baz sorular sormam gerekiyor. Adamlarnza ne gibibir etki yapyorlar? Bunu renmeliyim ki, General Pritcher deitii zaman durumu farkedebileyim. Onlar Dndrlm olmaktan kyorlar m? Size ihanet mi ediyorlar?

Hayr. Sana bunun ince bir ey olduunu syledim. Bu beni daha da rahatsz ediyor. nkbu deiiklii fark etmek ok g. Bazen bir areye bavurmadan nce beklemek zorundakalyorum. nemli, kilit noktadaki bir adammn aklna estii gibi davranmaya balamasnn


9/102

normal olup olmadn bilemiyorum. Bu davran normal midir, yoksa kafasyla oynamlarmdr? Bunu kolaylkla saptayamyorum. Bana olan sadakat duygular hl gl. Amayaratc g ve kiisel giriim yetenei sfra inmi oluyor. u son yl da adamlarmdanaltsnn kafas byle deitirildi. En iyi alt adammn. Katr azn arptt. imdi onlareitim slerini ynetiyorlar. Ve ben karar vermeleri gereken acil bir durumla karlamamalariin dua ediyorum.Ama... Diyelim ki, bu kinci Vakfn ii deil, efendim. Ya sizin gibi biri daha varsa? BirDeiken?Plan ok dikkatle yaplm. ok uzun vadeli. Tek bir insan ileri daha abuk halletmeyiisterdi. Hayr, karmzda bir dnya var ve silahm da sensin.Channisin gzleri prl prl parlyordu. Bana bu frsat vereceiniz iin seviniyorum.Ama Katr gen adamn anszn coan duygularn fark etmiti. Evet, bana olaanst birhizmette bulunacan ve bunun dlnn de yine olaanst olmas gerektiinidnyorsun. Hatta belki lrken taht sana brakmam istiyorsun. Evet, anlyorum. Amabildiim gibi olaanst cezalar da vardr. Etkileme gcm sadece sadakat yaratmaktanbaka amalarla da kullanabilirim.Channis dehetle yerinden frlarken. Katr nce dudaklarn bkerek sert bir ifadeyle

glmsedi.Ve Channis bir an, ksack bir an mthi bir strapla sarsld. Bu, fiziksel bir ac halini alarakgen adamn kafasn dayanlamayacak bir ekilde karartt. Sonra her ey dzeldi. imdigeride korkun bir fke kalmt.Katr, fkenin hibir yarar olmaz, dedi. Ah, evet, imdi o fkeni gizlemeye alyorsun,deil mi? Ama ben onu grebiliyorum. Unutma, demin hissettiklerini daha younlatrabilirim.Ve bu ok daha uzun da srebilir. Ben insanlar duygularn kontrol ederek ldrdm.Bundan daha zalimce bir lm de olamaz. Bir an durdu. Hepsi bu kadar.Katr yine yalnzd. Iklar snkletirirken duvardaki pencere saydamlat. Gkyzsimsiyaht. Ykselen mercek biimi Galaksi uzayn kadife derinliklerine l l yaylyordu.Sisli samanyolunda o kadar ok yldz vard ki, bunlar deta eriyerek birleiyor ve ktan birbulut oluturuyorlard.

Ve bu Galaksi Katr'n olacakt.Deiken, yaplacak bir ey daha var, diye dnd. Ondan sonra uyuyabilirim...* * *

BRNC PERDE ARASIkinci Vakfn Ynetim Kurulu toplantdayd. Onlar bizim iin sadece birer ses saylabilirler. Buara toplant yeri de, buna katlanlarn kimlikleri de nemli deil. Ayrca toplanty ya da bununbir blmn olduu gibi anlatmamz da olanaksz. Bu ancak konumalar anlalr bir halesokmaktan vazgeildii takdirde yaplabilir.imdi karmzdakiler birer psikolog. Sadece psikolog da deiller; onlar psikolojiye ynelmibilim adamlar diye tanmlayabiliriz. Daha dorusu bu insanlarn temel bilimsel felsefekavramlar btnyle bilmediimiz bir yne ynelmi. Fizik bilimlerinin gzlemci yaplarndankarlan varsaymlarla yetien bilim adamlarnn psikolojisinin, bizim bildiimiz ruhbilimleancak uzaktan bir akrabal olabilir.te bir kre renk anlatmak iin ancak buraya kadar abalayabilirim. stelik ben de dinleyicimkadar kr saylrm.Burada unu anlatmak istiyorum: Toplanm olan bu insanlar birbirlerinin kafalarn ok iyianlyor ve biliyorlard. Bildiimiz sesli konuma onlar iin gereksizdi. Bir iki szck bile fazlagevezelik saylyordu.imdi burada toplantdaki yelerin birbirleriyle yaptklar kafa konumasn anlayacamzbir dile evirmeye alacam.Toplantda bir ses dierlerini bastryordu. Bu sadece Birinci Konumac diye bilinen birinsann sesiydi. Daha dorusu kafa konumas.Birinci Konumac, Katrn o ilk lgnca saldrsn neyin durduunu artk kesin, diyordu.

Bu durumun hoa gidecek bir ey olduu sylenemez. Katrn Birinci Vakfta psikolog diyetanmladklar birinin beyin enerjisini yapay bir ekilde arttrarak bizi bulmaya altanlalyor. Az kalsn baarl da oluyormu. Psikolog bulduklarn Katra aklayaca srada


10/102

ldrlm. Cinayetle sonulanan o olaylarn hesaplarmzla bir ilgisi de yok. imdi srasende. Ses Beinci Konumacy kastediyordu.Beinci Konumac, Olayn kt idare edildii kesin, diye sze balad. Kalabalk bir grupbize saldrd takdirde kendimizi savunamayz. zellikle grubun banda Katr gibi gl birbeyin olursa. Katr Birinci Vakf yenerek Galaksinin bir blmne sahip olduktan alt ay sonraTrantordayd. Bir alt ay sonra da burada olacakt. Yenilmemiz olasl ok bykt. Yzdedoksan alt virgl . Yani kurtulma oranmz sadece yzde virgl yediydi. Katr durduranglerin analiziyle uzun bir sre uratk. Tabii Katr neyin zorladn biliyoruz.Grnnn biimsizlii ve kafa bakmndan esiz oluunun iinde yapt yanklarn dafarkndayz. Kendisine gerek ve drst bir sevgi duyan baka bir insann karsndadavranlarnn deiebileceini ancak nc Evreye girdikten sonra anlayabildik. Tabii oolaydan sonra...Katr'n bu anormal diye tanmlayabileceimiz davranlarda bulunmas iin uygun birzamanda karsnda ona sevgi duyan birinin olmas gerekiyor. Yani bu bakmdan o olaysadece bir rastlantyd. Ajanlarmz Katr'n psikolounu bir kzn ldrdnden eminler.Katr bu kza balanm ve duygular yznden de ona gvenmi. Tabii bu nedenle kznkafasn kontrol altna almam. nk kz ona dostluk ve sevgi gsteriyormu.

O olay bizim in bir uyar yerine geti. imdiye kadar da Katr olaanst yollarla uzaktatutmaya altk. Ama bavurduumuz arelerle Seldon'un o byk plann her gn yeni birtehlikeye atyoruz. Hepsi bu kadar.Birinci Konumac yelerin aklamay iyice kavrayabilmeleri iin biraz bekledi. Sonra da,Durum son derece nazik, dedi. Seldonun plann bu paralanma noktasna gelinceyekadar zorladk. Bu olayda durumu nceden sezemediimiz iin ok beceriksizce davrandk,bunu da sylemek isterim. imdi Seldon plannn iyice altst olmas tehlikesiyle karkaryayz. Zaman geiyor. Artk bir tek are olduuna inanyorum. Tabii bu da yine tehlikelibir ey... Katrn bizi bulmasna izin vermeliyiz. Tabii bir bakma...Birinci Konumac dierlerinin tepkilerini renmek iin biraz bekledikten sonra,Tekrarlyorum, dedi. Bir bakma!

2KATIR'DAN UZAKTA K ADAM

Uzay gemisi hemen hemen hazrd. Hibir eksik yoktu. Ama yolcular nereye gideceklerinibilmiyorlard. Katr Trantora gitmelerini nermiti. nsanlarn bildii en gl mparatorluunesiz Galaksi Merkezi olan Trantor eski halinde deildi artk. Btn yldzlarn bakenti olangezegen imdi bir lden farkszd.Pritcher, Katrn fikrini beenmemiti. Eski, denenmi bir yoldu bu. Orada ipucu da yoktu.Han Pritcher, Bail Channisi geminin seyir odasnda buldu. Gen adamn kvrck salarhafife karm ve bir iki bukle alnna dmt. Sanki dikkatle bu biime sokulmu gibi.Channis glmsyordu ve dzgn dileri de salar kadar parlakt. Komodor nedense genadama kar belli belirsiz bir dmanlk duydu.Channis ok heyecanlyd. Pritcher, bubir rastlant olamaz.Komodor souk bir tavrla, Konumann konusundan haberim yok, dedi.Ah... O halde, dostum, bir iskemle ek ve bu konuyu grelim. Notlarn okuyordum,Harika bunlar.Byle dnmen... pek ho...Ama benimle ayn sonulara varp varmadn merak ediyorum. Sorunu tmdengelimyoluyla incelemeyi hi dndn m? Yldzlar geliigzel taramak iyi de... Sen o be sefersrasnda yldzdan yldza komusun. Bu belli bir ey. Bu hzla bilinen btn dnyalardolamann ne kadar sreceini biliyor musun? Bunu saptadn m?Hem de ka kez. Pritcher bu gen adama yardm etmek niyetinde deildi. Ama Cnannis'inkafasndaki fikirleri almay da istiyordu. Onun kontrol altnda olmayan ve bu yzden de

nceden ne yapaca kestirilmeyen kafasndaki fikirleri...imdi durumu incelersek ve ne aradmza karar versek nasl olur?Pritcher fkeyle, kinci Vakf aryoruz, diye anmsatt.


11/102

Channis dzeltti. Psikologlardan oluan bir vakf. Bu Vakf bu yzden fizik bilimleribakmndan zayf. Birinci Vakf da psikoloji asndan zayf olduu gibi. Sen BirinciVakftansn. Ben deilim. Herhalde durumu anlyorsun. Bizim bulmamz gereken dnya kafagcyle ynetilen ama bilim bakmndan geri olan bir yer.Pritcher usulca, Bu art m? diye sordu. Bizim Dnyalar Birlii bilim bakmndan hi degeri kalm deil. stelik hkmdarmzn mthi bir kafa gc de var.Channis sabrszca cevap verdi. nk o Birinci Vakfn bilgisinden yararlanabiliyor. VeGalaksideki byle tek bilgi deposu da bu. Herhalde kinci Vakf Galaksi mparatorluununparalar arasnda yayor. Orada fizik bilginleri de yok.Yani sen bir grup dnyay ynetimi altna alacak bir kafa gcne sahip olan ama fizikbilimleri bakmndan gsz durumda bulunan bir gezegeni aradmz sylyorsun.Fizik bilimleri bakmndan bir lde gsz. Bu dnya, evresindeki yozlamgezegenlere kar kendisini savunacak durumda. Ama olgun bir atom ekonomisinindestekledii Katr'n yeni glerine kar koymas olanaksz. yle olmasayd yerleribalangta Hari Seldon, imdi de kendileri tarafndan bylesine byk bir gizliliklesaklanmazd. Senin Birinci Vakf yerini hibir zaman gizlemedi. yzyl nce ssz birgezegende bir tek kent halindeyken bile saklanmaya almad.

Pritchern dzgn hatl esmer yznde alayl bir ifade belirdi. Bu derin tahlilini sonaerdirdiine gre, artk u uzaktaki siyasi yabanl ormannda bulunan, bu tanmlamaya, hattabakalarna da ok uyan krallklar, cumhuriyetler, gezegen eyaletleri ve diktatrlkleri sayarmsn?Demek btn bunlar daha nce de dnld? Channis hl kstah bir tavrlakonuuyordu.Aradn burada bulamayacaksn, ama Kar evredeki siyasi birimlerle ilgili tam bir rehberhazrladk. Sen Katrn geliigzel bir ekilde altn m sanyorsun?Channis'in sesi heyecanla ykseldi. Pekl! Tazenda Oligarisine ne dersin?Pritcher dnceli dnceli kulana dokundu. Tazenda m? Ah? Oray bildiimisanyorum. Gezegen evrede deil ki. Yanlmyorsam Tazenda evreyle Galaksi Merkeziarasndaki uzakln te biri bir yerde.

Evet. Ee, ne olmu?Kaytlar, kinci Vakfn Galaksinin br ucunda olduunu aklyor. Zaten elimizde buipucundan baka bir ey de yok. Tazendann Birinci Vakfla yapt a belki yz on, yzyirmi derece. Yani olmas gerektii gibi yz seksen derece deil.Kaytlarda bir eyden daha sz ediliyor. kinci Vakfn 'Yldzn Ucunda kurulduundan.Galaksi de yle bir yer bulunamad.nk yerel bir add bu. Daha sonra kinci Vakfn yerinin iyice gizlenebilmesi iin bu adkullanmaktan vazgetiler.Bu yeterli deil.Sen Tazenda'ya hi gittin mi?Hayr.Ama notlarnda o gezegenden de sz ediliyor.Sahi mi? Ah, evet, ama biz oraya sadece yiyecek ve su almak iin uradk. O lkenin ilgiyiekecek bir yan yoktu.Merkez gezegene indiniz mi? Hkmet merkezine?Sanmyorum...Channis, Fritcherin souk baklar altnda bir sre dnd. Sonra da, Benimle bir dakikamercee bakar msn? diye sordu.Tabii...Mercek yldzlararas kruvazrlere yeni taklmt. Aslnda karmak bir hesap makinesiydi.Bir ekrana gkyznn, Galaksinin herhangi bir noktasndan bakld zamanki grnnyanstyordu.Channis koordinat dmelerini ayarlad. Pilot kabininin duvarlarndaki klar snd.

Mercein kontrol panelinden yaylan krmz kta Channis'in yz pespembe duruyordu.Pritcher pilot yerine oturarak ayak ayakstneatmt. Yz glgelerin arasnda kalyordu.


12/102

Yava yava karsama sresi geti ve ekranda ltl noktalar belirdi. Sonra bunlar sklatve Galaksi Merkezindeki yldz kmeleri halini ald.Channis, te Trantordan kn gzken gkyz, diye aklad. Anladm kadaryla,aratrmalarnda bu nemli noktann zerinde durmamsn. Oysa aratrmalarn merkeziTrantor olmal. Yani sfr noktas. Trantor, Galaksi mparatorluunun merkeziydi. Yalnzcasiyaset deil, bilim ve kltr asndan da. Onun iin de tanmlayc bir adn yzde doksandokuz Trantorla ilgisi olmas gerekir. Bu bakmdan unu da unutmamalsn: Seldon evreyaknndaki Helicon gezegenindendi ama balangta grubuyla Trantor'da alyordu.Bana neyi anlatmaya alyorsun? Pritcherin sesi Channisin heyecann sndrecekkadar souktu.Bunu sana harita aklayacak. u kara nebulay gryor musun? Gen adamn kolununglgesi l l Galaksinin zerine dt. Channis bu ltl noktalar arasnda kara bir deliebenzeyen bir eyi iaret ediyordu. Yldz grafiklerine gre bunun ad Pellottun Nebulas.imdi dikkat et. Grnty byteceim.Pritcher mercein grnty bytmesini daha nce de grmt ama yine de soluunututtu. Bu hiper-uzaya girmeden, sk yldzlarla dolu Galakside ilerleyen bir geminin vizi-ekranndan ileriye bakmayabenziyordu. Yldzlar bir merkezden sanki onlara doru geldiler.

Ildayarak yanlara doru daldlar ve ekranda grnmez oldular. Tek noktalar iftleti,sonra birer kre halini ald. Bulank lekelerde binlerce k parlad. Ve Pritchera sanki hlGalakside ilerliyorlarm gibi geliyordu.O srada Channis konuup duruyordu. Dikkat edersen, Trantordan dz bir izgi zerindePellottun Nebulasna doru gidiyoruz. Belki n ekim yznden sapmas dolaysylakk bir hata var. Matematik bilgim bunu hesaplayacak kadar iyi deil. Ama bu hatannnemli olmadndan da eminim.Karanlk ekrana yaylyordu. Bytme hz azalrken yldzlar da sanki gitmek istemiyorlarmgibi ar ar ekrann drtkenarnda gzden kayboldular. Genileyen Nebulannkenarndabirdenbire ltl yldz gruplar belirdi. Bunlar aslnda uzayn parsek kplerini dolduranksz, dnen sodyum ve kalsiyum atomlarnn paracklar gizliyordu.Channis, 'Az' izle, dedi. 'Az' boyun gibi ksma doru izle, sonra da u ince kopuk

kopuk ktan izgiye bak.Grnt tekrar biraz geniledi. Nebula 'Azdan uzaklaarak geniledi. Btn ekrankaplyordu artk. Ama o incecik k hl gzkyor, Channis de bunu parmayla izliyordu.Ik iyice paralanarak bir noktada durdu.Channis ise biraz ileriyi, orada yapayalnz parlayanbir yldz iaret etti. Bunun gerisi kapkaranlkt.Gen adam ksaca, Yldzn Ucu, dedi. Nebula orada iyice inceliyor. Ve o yldzn sadece bir yne doru parldyor. Trantora doru.Yani sen imdi bana... Katr'n Komodoru kukuyla sustu.te bu Tazenda... Yldzn Ucu.Kabinin klar yand, mercein ekran snd. Pritcher admda Channisin yanna gitti.Bu aklna nereden geldi?Gen adam koltukta arkasna yasland. Yznde garip, akn bir anlam belirmiti. Birrastlant sonucu oldu bu. Tazenday zekmla bulduuma sylemek isterdim ama bu sadecebir rastlantyd. Ama ne olursa olsun bu yldz tanmlara uyuyor. Bizdeki kaytlardananlaldna gre, Tazenda bir oligari. nsanlarn yerlemi olduu yirmi yedi gezegeniynetiyor. Bilim bakmndan fazla ileri deil. En nemlisi ssz bir yerde bu. O yldzlarblgesinde yerel siyaset bakmndan daima tarafsz davranyor. Yaylma politikas gtmyor.Bence oray grmemiz iyi olur.Bunu Katra bildirdin mi?Hayr. Bildirecek de deiliz. Artk uzaydayz ve ilk 'sray' yapmak zereyiz.Pritcher ani bir dehetle vizi-ekrana doru atld. Bunu ayarlad zaman karsnda o buz gibiuzay belirdi. Komodor bir sre dikkatle ekrana baktktan sonra dnd. Farkna varmadan eliniatom tabancasnn kendisini rahatlatan sert ve kvrml kabzasna atmt.

Kim emretti bunu?Ben emrettim, Komodor. Channis ilk kez Pritchern unvann kullanyordu. Ben senioyalarken havalandk. Herhalde hzlanmay da hissetmedin. nk bu tam mercein


13/102

grntsn bylttmsrada oldu. Tabii sen de hissettiklerini yldzlarn hz la bize dorugelmelerine verdin.Ne... ne yapmaya alyorsun? Tazenda konusunda sylediin o sama sapan szlerinnedeni neydi yleyse?O szler sama sapan deildi. O konuda ok ciddiyim. imdi Tazenda'ya gidiyoruz.Kalgandan hemen ayrldk, nk ancak gn sonra yola kmamz kararlatrlmt. Senkinci Vakf diye bir ey olduuna inanmyorsun. Komodor, bense inanyorum. Seninanszca Katrn emirlerini yerine getiriyorsun. Bense byk bir tehlikenin farkndaym.kinci Vakf artk be yldan beri hazrlanyor. Vakftakilerin ne gibi hazrlklar yaptklarnbilmiyorum. Ama ya kinci Vakfn Kalgan'da ajanlar varsa? Kafamda kinci Vakfn yerinitasarladm. Bunu ajanlar fark edebilirlerdi. O zaman da hayatm tehlikeye girerdi. Ve benyaamay ok seviyorum. Byle baarya erime oran az olan bir grevde bile ihtiyatldavranmalym. Tazenda'ya gittiimizi senden baka hi kimse bilmiyor. Bunu da uzayaaldktan sonra rendin. Tabii yine de mrettebat sorunu var. Bilmiyorum onlar iin neyapabiliriz? Channis alayl alayl glyordu. Duruma hkim olduunun iyice farkndayd.Pritchern eli silahnn kabzasndan kayd. Komodor bir an nedeni belirsiz bir sknt duyarakyle dnd: Neden harekete geemedim? Niin l gibi durdum? Bir zamanlar Birinci

Vkfn ticari imparatorluunun bir ajanydm. Dikbal ve azimli bir adam. Eskiden olsaydbyle cretle harekete Channis deil, ben geerdim. Katr hakl m? Kontrol altndaki kafamitaat etmeye ok nem verdii iin giriimlerde bulunmakla ilgilenmiyor mu? Sknts gitgideartan Pritcher garip bir bitkinlik hissetti. Aferin! Ama bundan sonra byle kararlarvereceinzaman benim de fikrimi almalsn.Panelde bir k yanp snyordu.Channis kaytszca, Bu makine dairesi, diye aklad. Makinelerin be dakika iindesnmasn saladlar. Onlara bir sorun kt takdirde beni aramalarn syledim. Ynet imiele alr msn?Pritcher, Evet, der gibi ban sallad. Ve ani bir yalnzlk duygusuyla elli yana merdivendayamann ktlklerini dnd. Vizi-ekranda tek tk yldzlar gzkyordu. Galaksininnemli bir blm sisler iindeydi.Katrn etkisinden kurtulsaydm...

Bu dnce Pritcher'in dehetle irkilmesine neden oldu.Bamakinist Huxlani daha ocuk denilecek yata uzaya almt. Bir komutann nasl olmasgerektiini biliyordu. Ama Katr bu adama grev vermi, diye dnd. Tabii Katr'n dediiolur. Sadece onun dedii... Huxlaninin bilinalt bile bu konuda bir kuku duymuyordu.Duygu kontrol kafasn derinliklerine dek etkilemiti.Huxlani, Channise yumurta biimi bir eyi sessizce uzatt. Gen adam sevimli bir tavrlaglmseyerek bunu elinde tartt. Sen Vakflsndeil mi?Evet, efendim.Bir Numaral Vatanda ynetimi ele almadan nce Vakf filosunda on sekizyl altm.Eitimini de Vakfta m yaptn?Ben birinci snf kaliteli teknik elemanm. Anacreondaki Merkez Okulda eitim grdm.ok gzel. Ve bunu sana bakman sylediim yerde, yani iletiim devresinde buldun. ylemi?Evet, efendim.Bu gemiye ait bir ey mi bu?Hayr, efendim.O halde nedir?Bir hiper-iz bulucu, efendim.Bu aklaman yeterli saylmaz. Ben Vakftan deilim. Nedir bu?Geminin hiper-uzayda izlenmesini salayan bir gere.Yani nereye gidersek gidelim, peimizden gelebilecekler, yle mi?Evet, efendim.Pekl. Bu yeni bir bulu sanrm. Bu gereci Bir Numaral Vatandan atrd Aratrma

Enstitlerinden birinde yaptlar deil mi?yle sanyorum, efendim.Ve bu devlet srlarndan biri. yle deil mi?


14/102

Evet, yle sanyorum, efendim.Ama gere imdi burada. te bu ok ilgi ekici. Channis birka saniye hiper-iz bulucuyu birelinden dierine atarak dnd. Sonra da gereci abucak Huxlani'ye uzatt. O halde bunual ve bulduun yere tak. Tam tamna bulduun biimde. Anlyor musun? Ondan sonra da buolay unut. Tmyle!Bamakinist selam vermek zereyken kendisini tuttu. Hzla dnerek uzaklat.Gemi Galakside hzla ilerliyordu. Yolu yldzlarn arasnda, aralkl noktalardan oluan birizgi gibiydi. Bu noktalar normal uzayda geirilen ve onla altm arasnda deien ksaniyelerini gsteriyordu. Aralarnda bulunan yzlerce k yl uzaklndaki boluklar hiper-uzayda yaplan sramalarn simgesiydi.Bail Channis mercein kontrol panelinin nnde oturuyor ve aygta deta taparcasnabakyordu. O Vakft deildi. Bir dmenin evrilmesi ya da bir kolun indirilmesi sonucubirtakm glerin canlanvermesine henz almamt.Ama aslnda byle yeniliklere alk olan bir Vakfl bile mercei ilgin bulurdu. nanlmayacakkadar kk olan aygtn iinde yz milyon yldzn yerim kesinlikle gstermeye yetecekkadar elektronik devre vard. Bu yetmiyormu gibi Galaksi alannn herhangi bir blmn uzaysal eksen zerinde yorumlayabilirdi. Yine Galaksi alannn bir blmn bir merkez

evresinde dndrmeyi baaryordu.te bu yzden mercek uzay yolculuunda yeni bir r am denilebilirdi. Yldzlararasyolculuklarn balangcnda hiper-uzayda sramalar iin bazen bir gn, bazen bir haftaallmas gerekiyordu. Bu srada geminin Galaksideki yeri de hesaplanyordu. Bu,birbirinden uzak en aa yldzn yerlerinin kesinlikle bilinmesini de gerektiriyordu. te iizorlatran da bu bilme konusuydu. Bir insan bir yldz alann iyi tanyabilirdi. Byle birdurumda belirli bir noktadan yldzlarn da insanlar gibi kendilerini tantc baz zelliklerigrlrd. Ama gemiyle on parsek sranld an insan kendi sisteminin gneini biletanyamazd. Hatta gzle gremezdi bile. Bu sorun spektroskop analiziyle zmleniyor,yani yldzlararas yolculukta gitgide daha sklaan sistemlerin klar inceleniyordu. Buyntem ve sramalarn gitgide daha dakik bir ekilde yaplabilmesi sonucu Galaksidegemiler iin belirli yollar saptand. Yldzlararas yolculuk da bir sanattan ok bir bilim halini

ald.Ama gelitirilmi hesap makineleri ve bilinen yldz klarnn yepyeni aygtlarla incelenmesiyntemine karn, Vakf Canda bile zorluklarla karlalyordu. Bilinen yldz bulmak vepilotun tanmad blgelerde ince hesaplar yapmak gerekmekteydi.Mercek btn bunlar deitirdi. Bir kere aygt iin bilinen bir tek yldz yeterliydi. SonraChannis gibi uzaya ok alk olmayan biri bile aygttan yararlanabiliyordu. O srada en yakndaki byk yldz, srama hesaplarna gre, Vincatori'ydi. imdi vizi-ekrann tam ortasnda bir yldz ldyordu.Channis, bunun Vincatori olduunu umarm, diye dnd.Mercein ekran vizi-perdenin hemen yanndayd. Channis dikkatle dmelere basarakVincatori'nin koordinatlarn belirledi. Bir kolu indirince ekranda parlak bir yldz alan belirdi.Bunun da tam ortasnda ltl bir yldz vard. Ama iki yldz arasnda bundan baka birbenzerlik yoktu. Gen adam mercei Z eksenine gre ayarlad ve grnty bytt. Ozaman fotometre iki yldzn da ayn parlaklkta olduunu bildirdi.Channis vizi-ekranda yine parlak olan baka bir yldz arad. Bunu bulduktan sonra mercekekranna bakt. Ayn ay salamak iin mercein ekrann ar ar dndrd. Dudaklarnbkt ve yzn buruturarak iki yldzn birbirlerine benzemediklerine karar verdi. Ekranyine dndrd ve ikinci parlak bir yldz, sonra da bir ncs gzkt. Channis sevinlegld. Aradn bulmutu. Belki bir uzman yldz ilk seferde bulurdu. Bense denemedensonra buldum, ama buldum ya, diye dnd.Channis dmeleri evirdi ve iki yldz alan st ste geldi. Grlen yldzlarn ou iftgnelerdi. Ama son, dakik ayarlama fazla uzun srmedi. ift gneler bir arada sankieridiler. Ve geride bir tek yldz alan kald. Artk geminin Galaksideki yeri gstergelerden

okunabilirdi. Btn ilem yarm saatten daha ksa bir zaman almt.Channis, Han Pritcher'i zel kabininde buldu. Komodorun yatmaya hazrland belliydi.Ban kaldrarak gen adama bakt. Bir haber mi var?


15/102

nemli bir ey yok. Bir srama sonucu Tazendaya erieceiz.Biliyorum.Yatacaksan seni rahatsz etmek istemem. Cilde aldmz filme baktn m?Han Pritcher alak kitapln zerine konulmu olan siyah bir kutuya nemsemiyormu gibibakt. Evet.Eee, ne diyorsun?Belki bir zamanlar Galaksinin bu blmnde bilim ilerlemiti ama artk bunun izi bilekalmam.Channis neeyle gld. Ne demek istediini biliyorum. Oras orak bir yer deil mi?Hkmdarlarn tariheleriyle ilgilenen biri iin fena bir yer saylmaz. Tabii yazlanlarn doruolduunu da pek sanmyorum. Lehtekilerin de, aleyhtekilerin de. Tarih daha ok kiilerleilgilendii zaman ortaya kan tablo, yazarn kendi dncelerine gre ya kapkara kesilir yada bembeyaz. Bence btn bunlarn hibir yarar yok.Ama Tazenda'dan sz ediliyor. Sana o filmi verdiim zaman bu noktay belirtmek istedim.Tazenda'dan tek sz eden film buydu.Pekl. Onlarn hem iyi, hem de kt yneticileri olmu. Birka gezegeni ele geirmi, bazsavalar kazanm, bazlarnda da yenilmiler. Ama onlarn dikkati ekecek bir zellikleri

yok. Akas varsaymn hi de mantkl deil, Channis.Ama sen baz noktalar gzden karmsn. Onlarn hibir zaman siyasi koalisyonlaragirmediklerini fark etmedin mi? Yldz kmelerinin bu blmnde siyasete hibir zamankarmamlar. Dediin gibi, birka gezegeni ele geirmiler. Ama sonra birdenbireduraklamlar. stelik yenilgiye uramadklar bir srada. Sanki onlar kendilerini koruyacakkadar yaylmlar. Ama dikkati ekmeyecek kadar.Pritcher kaytsz bir tavrla, Pekl, dedi. Oraya inmemize biritirazm yok. En fazla birazzaman kaybederiz.Ah, hayr. En fazla... tam bir yenilgiye urarz.Tabii kinci Vakf oradaysa. Kimbilir orada kaKatr var!Ne yapmak niyetindesin?Tazendallarn elindeki kk yldzlardan birine inmeyi dnyorum. nce Tazenda

hakknda olabildiince ok bilgi toplamalyz. Ondan sonra plan yaparz.Tamam. Buna da bir itirazm yok. imdi izninle uyumak istiyorum.Channis elini sallayarak kt.Engin uzayda kaybolmu gibi ilerleyen maden gemideki kck kabininde Han Pritcher birtrl uyuyamad. Kafasndan yle garip dnceler geiyordu ki. Bu mantk dizisi doruysakinci Vakfn gerekten Tazendada olmas gerekiyor. Btn bildiklerimiz bu varsaymdestekliyor. Baka trl olamaz. Ama nasl? Nasl?Vakf gerekten Tazendada olabilir mi? Sradan bir dnya oras. Bir mparatorluun paralararasnda kaybolmu bir yer. Binlerce para arasnda kck bir toz zerresi... Komodorungzlerinin nnde Katrn krk yz belirdi. Onun ince sesiyle eski Vakf psikoloji uzmanEbling Misten sz ettiini duyar gibi oldu. Belki de Ebling Mis kinci Vakfn yerini renmiti.Oray bilen tek insan da oydu.Pritcher, Katr'n sesinin ne kadar sihirli olduunu hatrlyordu. Ebling Mis mthi bir hayretlesarslmt. Ve Mis dnd yola deil, tmyle farkl bir yne dnmt. Ah, onunduygularndan ok dncelerini okuyabilseydim! Duygular ok belirliydi ama. Mthi birhayret duyduu kesindi.Hayret. te esrarn anahtar buydu. Ebling Mis kendisini ok artanbir ey renmiti.te imdi de bu ocuk, bu durmadan glen delikanl Tazendadan sz ederek seviniyordu.Tazenda'nn normalin altnda, dikkati ekmeyen bir yer olmas onu memnun etmi gibiydi. VeChannis hakl olmalyd. Hakl. Yoksa hibir eyin anlam kalmazd.Pritcher uykuya dalaca srada en son, eterik tpteki hiper-iz bulucu hl yerinde, diyednd. Channise farkettirmeden bir saat nce gidip baktm...

* * *

KNC PERDE ARASI


16/102

ki ye toplant odasnn nndeki bekleme salonunda karlatlar. Birka dakika sonraieriye girerek gnlk ileri greceklerdi. ki adam birbirlerinin dncelerini abucakokudular.Demek Katr yola kt?Evet. Ben de yle duydum. Tehlikeli bir ey bu, ok tehlikeli.Plan baaryla uyguland takdirde birtehlikeyle karlamayz.Katr, sradan bir insan deil. Onun setii adamlarn kafalarn Katra fark ettirmedendeitirenleriz. Onun kontrol altndaki kafalar etkilemek ok zor zaten. Katrn kafalarnaetki yaplm birka kiiyi farkettii syleniyor.Evet. Ama bu kanlmaz bir eydi.Kontrol altnda olmayan kafalar etkilemek daha kolay. Ama Katrn yannda kafalarnkontrolne almad pek az insan var. nemli mevkideki kimseleri kasdediyorum tabii.Salona girdiler. kinci Vakfn dier yeleri de onlar izledi.

3K ADAM VE BR KYL

Rossem, Galaksi tarihlerinin genellikle zerinde durmadklar nemsiz dnyalardand.Binlerce gezegende mutlulukla yaayan insanlarn dikkatlerini zerine ekmeye de hibir

zaman almyordu.Galaksi mparatorluunun son devirlerinde Rosseme birka sulu srlm, gezegenin bokalmamas iin kk bir s ve gzlemevi kurulmutu. Daha sonra Hari Seldondan bile ncekan kargaalklarda gvensizlik ve tehlikeden bkan, yamalanm gezegenlerden ve arkaarkaya tahta kan ksa mrl mparatorlardan usanan baz kiiler kalabalk yerlerdenkaarak Galaksinin orak kelerine gizlenmeye almlard.Rossem'in buz gibi bozkrlarnda birbirine sokulmu evlerden oluan kk kyler vard.Gezegenin gnei kk, krmz, cimri bir cceydi. Btn scakln kendisine saklyor,gezegende yln dokuz ay ince bir kar yayordu. Bu karl aylarda dayankl tohumlartopran iinde uyuyor, gnein iteiz nlar havay biraz stt zaman deta panik iindefilizlenerek byyorlard.Kk, keiye benzeyen hayvanlar krlarda ufack, toynakl ayaklaryla karlar eeleyerek

otluyorlard.ite bylece Rossem'liler ekmek ve st bulabiliyorlard. Bir hayvana kyabildikleri zaman da etyiyorlard. Ekvator blgelerinin yarsn kaplayan, tehlikeli grnl, karanlk ormanlardakiaalardan ev yapmak iin ince dokulu, sert bir tahta elde ediliyordu. Bu tahta, baz madenlerve krkler ihra edilmeye deecek mallard. Zaman zaman mparatorluk gemileri Rossemeuruyor ve bu mallara karlk tarm makineleri, atom stclar, hatta televizrlergetiriyorlard. Bu sonuncusu da gereksiz bir ey deildi. nk kyller uzun k aylarndakulbelerine ekilmek zorunda kalyorlard.mparatorluk tarihi Rossem'lileri pek ilgilendirmiyordu. Bazen ticaret gemileri yeni haberlergetiriyorlard. Bazen de gezegene yeni kaaklar geliyordu. Bir keresinde de kalabalk bir grupRosseme inerek orada kald. te Rossemlilerin haber kaynaklar bunlard.Rossemli kyller yeni gelenlerden korkun savalar, ldrlen insanlar, zalimmparatorlar ve bakaldran Valileri reniyorlard. O zaman ilerini ekerek balarnsallyorlard. Clz gnete ky meydannda oturarak krk yakalarn sakall yzlerine dorukaldryor ve insanlarn ktlkleri konusundafilozofa fikirler yrtyorlard.Bir sre sonra hi gemi gelmez oldu ve yaam da daha etinleti. Yabanc, lezzetliyiyecekler, ttn ve makine bulunmuyordu artk. Televizrde yaplan belli belirsiz aklamalarkyllerin gitgide endielenmesine yol ayordu. Sonunda Trantorun dt haberi etrafayayld. Btn Galaksinin nl merkezi, mparatorlarn ahane, efsanelemi, yaklalmaszor ve esiz yuvalar yamalanm ve harabeye evrilmiti. Her ey mahvolmutu artk. Bu akln alamayaca bir eydi. Tarlalarn srmeye alan birok Rossem'li kylGalaksinin sonunun yaklam olduunu dnyordu.Sonra dierlerinden pek farkl olmayan bir gn bir gemi geldi. Kylerdeki ihtiyarlar zekice

balarn sallayarak yal gzleriyle gkyzne baktlar ve Babalarmzn zamannda byleolurdu, diye fsldadlar. Ama durum eskisinin ayn saylmazd pek.


17/102

Gezegene inen bir mparatorluk gemisi deildi. Aracn burnunda mparatorluun UzayGemisi ve Gne iareti yoktu. Tekne eski gemilerin paralarndan yaplm, kt burunlu bireydi. Gemiden inenler Tazenda gleri olduklarn akladlar.Kyllerin akl karmt. O zamana kadar Tazenda'nn adn bile duymamlard. Amayabanclar yine de her zamanki konukseverlikleriyle karladlar. Tazenda'llar gezegenkonusunda bilgi edinmek istiyorlard. Ekonomi, nfus ve ky saysyla ilgili sorular sordular.Rossemliler kentin ky anlamna geldiini sandlar. Bu yzden iki tarafn da akllar iyicekart.Ondan sonra gezegene baka uzay gemileri de geldi. Rossemin artk Tazenda'nn ynetimialtna girmi olduu her tarafta ilan edildi. Ekvator blgesinde, yani yerleim alanlarnda vergitoplama istasyonlar kurulacakt. Tazenda tahl ve krklerin belirli bir blmn alacakt.Rossem'liler ciddi ciddi gzlerini krptrdlar. Vergi szcnn ne anlama geldiinden pekemin deillerdi. Vergi toplama gn geldii zaman kyllerin ou borlarn dedi. Amabazlar da Tazendallar toplanm olan msrlar ve postlar geni yer arabalarnadoldururlarken akn akn baktlar.urada burada fkeli kyller bir araya gelerek antikalam silahlarn kardlar. Ama bugiriimin bir yarar olmad, Tazendallar geldikleri zaman bu gruplar homurdanarak daldlar.

Ve yaamann daha da etin bir hal almasn zntyle seyrettiler.Sonra yeni bir denge kuruldu. Tazenda Valisi Rossemlilerin girmesi yasaklanan Gentrideoturmaya balad. O ve maiyetindekiler nemsiz ve zeki olmayan insanlard. Rossemlilerede pek sokulmuyorlard. Tazenda'llar adna alan Rossemli vergi memurlar belirlizamanlarda gezegene geliyorlard. Ama kyller de artk tahllarn saklamay, srleriniormana srmeyi ve kulbelerini fazla sslememeyi renmilerdi. Kendilerine sert sertsorular sorulduu zaman hibir ey anlamyormu gibi bir tavrla mallarn iaret ediyorlard.Zamanla bu da deiti. Vergiler azald. Belki de Tazenda byle bir gezegenden kuru kurupara toplamaktan bkmt.Ticaret geliti. Tazendallar bunu daha kazanl bir aba sayyorlard. Tazenda makineleri veyiyecekleri Rossemdekilerden stnd. Kadnlar yeni elbiseler aldlar. Bunlar evdedokuduklar kuruni kumalardan ok farklydlar. Tabii bu da kadnlar iin ok nemliydi.

Bylece Galaksi tarihi Rossem'le ilgilenmek ten yine vazgeti ve kyller huzur iinde serttopraklardan geimlerini salamaya altlar.Narovi kulbesinden karken nefesini kaba sakalna doru fledi. lk kar sert topraklarnzerinde uuuyordu. Narovi gzlerini ksarak dikkatle gkyzne bakt. Frtna kacansanmyorum, diye dnd. Gentriye rahatlkla gidebilirim. Fazla msr verir ve ka yetecekkadar konserve yiyecek alrm.Kapy hafife aralayarak ieriye doru bard. Arabaya yakt koydun mu, delikanl?eriden biri karlk verdi. Sonra Narovinin byk olu dar kt. Pek gen olduu iin ksasakal henz sk deildi. Delikanl ask suratla, Arabaya yakt koydum, diye aklad. Herey iyi de, akslar ok kt durumda. Bu yzden beni sulayamazsn. Sana ka kez arabaybir ustann tamir etmesi gerektiini syledim.Narovi gerileyerek kalarn atp olunu tepeden trnaa kadar szd. Sonra sakall enesinine doru uzatarak, Yani su bende mi? diye kkredi. Arabay bir ustaya nasl tamirettirecektim? Be yldan beri pek az rn alabildiimizi bilmiyor musun? Srlerimhastalktan krlmadlar m? Postlar herhalde kendi kendilerine buraya kadar gelemediler...Narovi!Adam bu ok tandk sesi duyunca duraklad. Sonra da, te bu ok gzel, diyehomurdand. imdi de annen babayla oulun ilerine karyor. Arabay getir. Ykvagonlarn arkaya skca baladn ya! Eldivenli ellerini birbirine vurarak tekrar gkyznebakt. Pembemsi bulutlar toplanyordu. Bunlarn arasndan gzken gri gkyz buz gibiydi.Narovi tam ban evirecei srada gzne bir ey iliti. Az bir kar ak kald. Parmaylagkyzn iaret ederek olanca sesiyle, Kadn! diye haykrd. htiyar, buraya gel.Bir kadn pencereden ban uzatt. Yznde fkeli bir ifade vard. Kocasnn iaret ettii

tarafa baknca hayretle irkildi. Bararak ieri ekildi. Eski bir alla keten bir earb kaparaktahta merdivenlerden hzla indi. Dar frlad zaman earb bana biimsizce balamt.Omuzlarna ald al havalanyordu.


18/102

Kadn burnunu ekerek, D uzaydan bir gemi bu, dedi.Narovi sabrszca, Baka ne olabilir? diye karlk verdi. Konuklarmz var, kadn,konuklarmz!Gemi Narovinin iftliinin kuzeyindeki bo ve donmu bir tarlaya ar ar iniyordu.Kadn, imdi ne yapacaz? diye inledi. Bu insanlar arlayabilir miyiz? Bizimmezbelede, toprak zeminde mi yatacaklar? Geen haftadan kalan rekleri mi yiyecekler?Narovinin souktan kzarm olan yz mosmor kesildi. Krkl kollarn uzatarak karsngl omuzlarndan yakalad. Yani onlar komularmza m gitsinler? Sonra kedi mrltsnandran bir sesle ekledi. Hadi canmn ii, aadaki odadan iki iskemle al. iman biryavruyu kestir ve kklerle birlikte kzart. Taze rek yap. Ben imdi d uzaydan gelen bugl adamlar karlamaya gidiyorum. Ve., ve... Duraklad. Byk kasketini yana iterekakn akn kafasn kad. Ah, evet, mayalanm buday suyunu da getireceim. O ikiinsann iini str.Bu konuma srasnda kadn azn birka kez ap kapam ama sesi kmamt. Sonrakulak trmalayc, crlak bir lk att.Narovi bir parman kaldrd. Kadn, ky htiyarlar bir hafta nce ne dediler? Ha?Hatrlamaya al, ihtiyarlar kendileri iftlik iftlik dolatlar! Bunun ne nemli olduunu bir

dn. Bizdenburaya inecek bir d uzay gemisini hemen onlara haber vermemizi istediler.Velinin emriydi bu! imdi nemli kimselerin gzne girmek iin bu frsattan yararlanmamgerekmez mi? u gemiye bir bak. imdiye dek bylesini hi grdn m? D dnyalardangelen bu adamlar ok zengin ve gl. Valinin kendisi telala onlarla ilgili emirler vermi. Veite htiyarlar da bu yzden soukta iftlikten iftlie gittiler. Belki de btn Rosseme buadamlarn Tazenda Efendileri iin ok nemli olduklar ilan edildi. Ve onlar benim tarlamaindiler. Onlar gzelce arlamalyz. Benden Valiye sz ettikleri zaman... Nelerimiz olmaz,nelerimiz?Kadn souun ince ev elbiselerinden iine ilediini birden farketti. Kapya doru koarkenomzunun zerinden bard. O halde hemen git.O srada Narovi geminin indii ufka doru komaya balamt bile.Rossem'in soukluu da, o bombo uzanan kasvetli bozkrlar da Han Pritcher

endielendirmedi. Grd yoksulluk ve karsndaki ter iinde kalm kyl de.Komodoru endielendiren taktikleriydi. Sonuta Channisle burada yapayalnzdlar. Uzaydabraklan ana gemiye normal koullar altnda hibir ey olmazd. Ama Pritcher hlkukuluydu. Byle hareket etmelerinin nedeni Channisti tabii. Karda oturan gen adamabakt. Channis tam o srada krkl blmedeki aklktan bakan, az bir kar ak, meraklkadna gz krpt.Gen adam gayet rahat ve kaygszd. Pritcher ona bakarken ac bir memnunluk duydu. ArtkChannis bu oyunu istedii gibi fazla ileri gtremeyecekti. Ama u anda orada yalnzdlar.Ancak bileklerindeki ultra-dalga alc ve vericileriyle gemiyle balant kurabileceklerdi.Ev sahibi kyl sevinle glmsedi. Ban eerek birka kez selam verdikten sonra peksaygl bir sesle, Soylu efendilerim, dedi. Byk olumun ihtiyarlarn yaknda buradaolacaklarn haber verdiini syleyebilir miyim? Byk olum ok iyi ve deerli bir ocukturama fakir olduum iin onun iyi bir eitim grmesini salayamyorum. Bu yoksul evimderahat ettiinizi umarm. Ben fakir ama alkan, drst ve alakgnll bir iftiyim.Kydekilerin hepsi de byle bir insan olduumu size syleyeceklerdir. Kstl imknlarmla siziarlamak iin elimden geleni yaptm.Channis kaytszca, htiyarlar m? diye sordu. Yani bu blgenin yneticileri mi?Evet, yle, soylu efendimiz. Hepsi de drst ve deerli insanlardr. Zaten btn Rossemkymzn adalete saygs olan, drst insanlarla dolu olduunu bilir. Soylu efendilerimiz,belki htiyarlara siz yolculara ne byk bir sayg gsterdiimizi, elimizden geleni yaptmzsylersiniz. Belki htiyarlar o zaman bizim iin yeni motorlu bir araba da isterler. nk eskisiartk zorlukla alyor. Oysa btn yaammz arabaya bal. Narovi alakgnll birheyecanla yolculara bakt.

Han Pritcher onlar iin uygun grlen soylu efendi roln iyi oynayabilmek iin bir ltuftabulunuyormu gibi bir tavrla ban sallad. Gsterdiiniz konukseverlik htiyarlarabildirilecek.


19/102

Narovi odadan kar kmaz Komodor da bundan yararland. Sanki uykuya dalmakzereymi gibi oturan Channise dnd. Bu htiyarlarla tanmak hi houma gitmiyor. Bukonuda bir fikrin var m?Channis biraz ard. Hayr. Neden endieleniyorsun?Burada herkesin dikkatini zerimize ekmemiz hi doru olmad. Yapmamz gereken bazeyler var.Channis alak ve tekdze bir sesle abuk abuk konumaya balad. Bundan sonragereken eyleri yapabilmemiz iin belki de dikkatleri daha da zerimize ekmemizgerekecek. Aradmz tipteki insanlar karanlkta elimizle bir uval kartrarak bulamayz.Kafalar etkileyerek insanlar yneten kimselerin grnte yksek mevkilerde olmalar dagerekmez. Bir kez kinci Vakfn psikologlar herhalde kk bir grup. Yani nfusa oranlasaylar ok az. Senin Birinci Vakfta da teknisyenler ve bilim adamlar da aznlktaym.Gezegenin yerlileri herhalde sradan insanlar. ok sradan. Hatta belki psikologlarsaklanyorlar da. Ve yneticiler idarenin ellerinde olduuna gerekten inanyorlar belki de.Sorunumuzun zmn bu kk, donmu gezegende bulabiliriz.Neden byle dndn anlayamyorum...Ama bu belli bir ey deil mi? Tazenda herhalde milyonlarca ya da yz milyonlarca insann

yaad dev bir sistem. O kalabalkta psikologlar nasl tanyabiliriz? Katr'a kinci Vakfnyerini bulduumuzu nasl haber veririz? Ama ev sahibimiz, Tazendann ynetiminde olan bukck gezegende yneticilerin hep bir arada, ba-ky Gentride yaadklarn syledi.Tazendal yneticilerin. Belki burada sadece birka yz Tazendal var, Pritcher. Aralarndakinci Vakftan da bir iki kii olabilir. Daha sonra oraya gideceiz. Ama nce u htiyarlarlakonualm. Bu mantkl bir adm olur Kara sakall ev sahibi telala odaya dalarken iki yolcu da abucak birbirlerinden uzaklatlar.Soylu efendilerimiz, htiyarlar geliyor. Onlara benim iin birka kelime sylemenizi tekrarrica edeceim. Yaltaklanmak iin yerlere kadar eildi.Channis, Sizi tabii hatrlayacaz, dedi. Onlar sizin htiyar Heyetiniz mi?Gerekten de gelen kii kydendiler.htiyarlardan biri yaklaarak vakarl bir saygyla selam verdi. Bizim iin byk bir eref bu.

Tat saladk. Toplant Odasnda bize onur vermenizi diliyoruz, sayn soylular.* * *

NC PERDE ARASIBirinci Konumac zgn zgn gkyzne bakyordu. Snk yldzlarn nnden sis gibibulutlar hzla kayyorlard. Uzayn pek dmanca bir hali vard. Zaten normal zamanlardasouk ve korkun bir yerdi uzay. stelik Katr denilen o acayip yaratk da imdi oradayd.Sanki kararp younlayor ve korkun bir tehdit halini alyordu.Fazla uzun srmeyen toplant sona ermiti. Ne olduu anlalmayan anormal kafal birDeikenle ilgili zor bir matematik problemi yznden kuku duyanlar, sorular soranlarolmutu. Her trl olasln hesaba katlmas gerekiyor.Artk sonutan kesinlikle emin miydiler? Uzayn bu blmnde, Galaksi llerine greeriilebilecek bir yerde Katr bekliyordu. O ne yapabilirdi?Katrn adamlaryla baa kmak kolayd. Onlar tepki gsteriyorlard. Plana uygundu bu.Ama ya Katr?

* * *4

K ADAM ve HTYARLARRossemin bu blgesindeki htiyarlar nceden tahmin edildikleri gibi deillerdi. Kylolmadklar belliydi. Yal ve otoriterdiler. Fazla dosta da davranmyorlard.Kesinlikle!Yolcularla ilk karlatklar andaki vakalar gitgide daha etkileyici bir hal almt. Artk insanabu tavrlar en nemli zellikleriymi gibi de geliyordu.htiyarlar oval biimi masalarnn banda ar ar hareket eden ciddi dnrler gibi

oturuyorlard. ou olgunluk an biraz geride brakmt. Birka sakallyd. Ve bu sakallarzenle dzeltilmiti. Ama geri kalanlar daha krkna gelmemilerdi. Bundan da htiyarkelimesinin ya belirten bir szck deil, bir sayg ifadesi olduu anlalyordu.


20/102

D uzaydan gelen iki yolcu masann banda oturuyorlard. Hafif bir yemek yemilerdi.Doyurucudan ok tresel bir eydi bu. imdi Pritcher'la Channis bu yeni ve deiik yeriinceliyorlard.Yemekten sonra en fazla sayg uyandrdklar anlalan iki htiyar birer konuma yapmt.Bunlar sylev diye tanmlanamayacak kadar ksaydlar. Ondan sonra odaya rahat vesamimi bir hava hkim olmutu. Sanki yabanc kimseleri karlamak iin gerekli olan vakarnyerini, nazik ama kylce bir merak ve dostluk almt. htiyarlar iki yabancnn etrafnsararak onlar soru yamuruna tuttular.Bir uzay gemisini kullanmak zor muydu? Bu ii baarmak iin ka kiiye gerek vard? Yerarabalar iin daha iyi motorlar yaplabilir miydi? Tazendada olduu gibi baka dnyalardada kar ok mu yayordu? Dnyalarnda ka kii yayordu? Gezegen,Tazenda kadar bykmyd? ok uzakta myd? Elbiseleri nasl dokunuyordu? Kumaa bu madeni prlty verenneydi? Neden krk giymiyorlard? Her gn traoluyorlar myd? Pritchern yzndeki tanasl bir eydi? Sorular sorular kovalyordu.Ve hepsi de bunlar Pritchere soruyorlard. Sanki o Channisden byk olduu iinotoritesinin daha fazla olduuna karar vermiler gibi. Pritcher gitgide daha uzun yantlarvermek zorunda kalyordu. Sanki evresini ocuklar sarmt. htiyarlarn sorularnda insann

kukularn gideren sevimli bir merak vard. renme istekleri kar konulacak gibi deildi.Pritcher istenilen her eyi anlatt. Uzay gemilerini kullanmak zor deildi. Mrettebat saysgeminin byklne gre deiiyordu. Rossemlilerin arabalarndaki motorlarn ayrntlarnbilmiyordu, ama herhalde daha gelitirilebilirlerdi. Dnyalarn iklimleri birbirlerinden farklyd.Gezegeninde milyonlarca insan yayordu ama Tazendadan ok daha kk ve nemsizdi.Elbiseleri silikonplastikten dokunuyordu. Bu madeni prlt kuman yzeyindeki molekllerinuygun ekilde ynlendirilmeleri sonucu elde ediliyordu. Elbiselerini iten stmak mmknd,onun iin de krklere ihtiyalar yoktu. Her gn tra oluyorlard. Yzndeki tan adametist ti. Pritcher konuurken istememesine karn bu saf tarallara snmaya balamt.Komodorun her cevab zerine htiyarlar aralarnda abuk abuk konuuyorlard. Sankirendiklerini tartyorlarm gibi. Ama ne sylediklerini anlamak pek mmkn deildi.nk byle anlarda evrensel Galaksi dilini kendilerine zg bir aksanla konuuyorlard. Bu,

yaayan dillerden uzak kalm olduu iin iyice eskimiti.Yani insan onlarn szlerini tam kavrayacakm gibi oluyor ama yine de bir anlamkaramyordu.Sonunda Channis onlarn konumalarn yarda kesti. Sayn htiyarlar, siz de bizimsorularmz yantlamalsnz. nk biz burann yabancsyz. Tazenda konusunda bilgiedinmek de ok houmuza gidecek.Birdenbire odaya derin bir sessizlik kt. O pek konukan htiyarlar birden sustular.Konuurken kelimeleri daha anlaml ve etkili bir hale sokmak istermi gibi hzla ama zarifesalladklar elleri anszn canszlanarak yanlarna dt. Yan gzle birbirlerine baktlar.Hepsinin de bir bakasnn konumasn istedikleri belliydi.Pritcher abucak atld. Yol arkadam bunu dosta bir amala sordu. nk Tazenda'nnn btn Galaksiye yaklmtr. Tabii Valiye Rossem htiyarlarnn sevgi ve ballndan dasz edeceiz.Kimse rahat bir nefes almad ama htiyarlarn gzleri parlad. lerinden biri sakaln ba veiaret parmaklaryla svazlad, kk bir kvrma usulca basarak dzeltti. Biz TazendaEfendilerinin sadk hizmetkrlaryz.Pritchern patavatsz Channisin byle ak ak sorular sormas yznden duyduu fkegeti. Son zamanlarda yalanmaya baladn hissediyordu, ama bu durumun bakalarnnpotlarn dzeltme yeteneini etkilemedii de anlalyordu. Komodor, Galaksininyaadmz kesinde Tazenda Efendilerinin tariheleri konusunda pek bir ey bilinmiyor,dedi. Onlarn bu gezegeni de uzun bir sreden beri anlayla ynettiklerinden eminim. Biraz nce konuan htiyar, En yalmzn bykbabas bile Tazenda Efendilerinin buradaolmad zamanlar hatrlamyor, diye karlk verdi. Usulca, birdenbire grubun szcl

grevini yklenmiti.Bar dolu bir dnem yayorsunuz sanrm.


21/102

Evet, bar dolu bir dnem... htiyar bir an duraklad. Vali yetenekli ve gl bir efendidir.Hainleri cezalandrmaktan da kanmaz. Ama tabii hibirimiz ihanete kalkmayz.Herhalde gemite baz hainleri lyk olduklar ekilde cezalandrd.htiyar yine kararszca duraklad. Buradan hi vatan haini kmad. Babalarmz vebykbabalarmzn anda da yle. Ama dier dnyalarda ihanete kalkanlar oldu ve onlarda hemen ldrldler. Byle eyleri dnmek doru deil. nk bizler yoksul iftileriz.Siyasi olaylar bizi ilgilendirmiyor. Sesinde endie vard.Btn htiyarlarn baklar da endie doluydu zaten.Pritcher nazik nazik, Acaba Valinizle nasl grebiliriz? dedi.Ve o anda ihtiyarlar iyice aaladlar.Uzun bir sessizlikten sonra biraz nce konuan adam, Ah, biliyor muydunuz? diyemrldand. Vali yarn burada olacak. O sizi bekliyordu. Bu bizim iin byk bir eref. Valiyene kadar sadk olduumuzdan sz etmenizi btn kalbimizle diliyoruz.Pritcher hl glmsyordu. Vali bizi mi bekliyordu?htiyarlar akn akn birbirlerine baktlar. ey... sizi bir haftadan beri bekliyoruz.Pritcher'la Channise verilen oda o dnyaya gre lks bir yersaylrd. Pritcher, daha ktyerlerde de kalmt. Channis ise evresine aldranlardan deildi.

Ama iki yolcunun arasnda eskisinden farkl bir gerginlik belirmiti. Pritcher kesin bir kararverme zamannn yaklatn dnyordu. Yine de beklemek iyi olacakt. nce Valiyigrmek oynadklar kumar iyice tehlikeli bir hale sokacakt. Ama bu kumar kazandklartakdirde kazanlar da pek fazla olacakt. Channis'e bakt ve ani bir fke duydu. Gen adamkalarn hafife atm, st dilerini kararszca dudana batrmt. Pritcher, Channisingereksiz yere rol yapmasna sinirlendi. Artk bu oyuna bir son verilmesini istiyordu.Komodor, Bizi bekledikleri anlalyor, dedi.Channis ksaca, Evet, diye karlk verdi.Sadece 'evet mi? Bu konumaya daha anlaml ve nemli bir katkda bulunmayacak msn?Buraya geldik ve Valinin bizi beklediini rendik. Herhalde Vali Tazenda'dakilerin de bizibeklediklerini aklayacak. Ee, grevimiz ne olacak imdi?Channis ban kaldrd ve rol yapmaya gerek grmeden yorgun yorgun, Bizi beklemeleri

baka, dedi. Kim olduumuzu ve buraya neden geldiimizi bilmeleri baka.Btn bunlar kinci Vakfn psikologlarndan saklayabileceini mi sanyorsun?Belki. Neden olmasn? Hemen yenilgiyi kabul edecek ve bu iten vaz m geeceksin'' Belkide uzayda gemimizi fark ettiler. Bir lkenin snr karakollar olmas olaanst bir ey mi?Sradan iki yabanc da olsaydk, yine ilgi uyandrrdk.yle bir ilgi uyandrdk ki, Vali bizi yanna artmyor, kalkp ayamza geliyor.Channis omzunu silkti. Bu sorunu daha sonra zmeye alrz. nce bakalm bu Vali naslbir insan?Pritcher kalarn atarken dudaklar gerildi ve dileri ortaya kt. Durum gitgide gln birhal alyordu.Channis sahte bir heyecanla, Hi olmazsa bir tek eyi biliyoruz, dedi. kinci VakfTazendada. Ya da milyonlarca ipucu hep birarada yanl bir yn gsteriyor. Bu yerlilerinTazendadan ok korktuklar belli. Bunu nasl yorumlayacaksn? Ben bir siyasi bask izinerastlamadm. htiyarlarn istedikleri gibi toplandklar, onlara kimsenin karmad belli.Szn ettikleri vergi bana fazla ar gelmedi. Bunu dzenli almadklar da anlalyor.Kyller durmadan yoksulluktan sz ediyorlar ama hepsi de gl kuvvetli. yle a gibi debir halleri yok. Evleri kaba saba, kyleri de kk. Ama yerlilere gre yerler bunlar... Aslndabu dnya ilgimi uyandryor. imdiye dek hi bu kadar berbat bir yer grmedim. Ama yine dekyllerin strap ekmediklerinden eminim. Sade yaamlar onlara dengel i bir mutluluksalyor. Bu daha ileri dnyalarda yaayan uygar ve bilgili kimselerin sahip olmad bir ey.Demek kyllere zg erdemlere hayransn?Ne mnasebet! Bu fikir Channis'i elendirmi gibiydi. Ben sana btn bunlarn anlamlolduunu anlatmaya alyorum. Tazenda'nn etkili bir ynetici olduu belli. Ama bu, eski

mparatorluun, Birinci Vakfn, hatta bizim Birliinkinden ok farkl. Bu saydklarmuyruklarna elle tutulmayan baz deerler karl mekanik bir yardm salamlar. Tazenda


22/102

ise mutluluk ve yeterlilik duygusu uyandryor. Tazenda'nn ynetimi ok farkl. Tmyledeiik ynde gelien bir ey bu. Ve fiziki deil, psikolojik.Pritcher gen adam alayla bakt. yle mi? Ama htiyarlar bu iyi kalpli psikolog yneticilerinhainlere verdikleri cezalardan dehetle sz ettiler. Buna ne diyeceksin?htiyarlar cezalandrlmlar m? Onlar bakalarna ceza verildiinden sz ettiler. Sanki cezafikri kafalarna iyice yerletirilmi ve artk byle eylerin uygulanmasna hi gerek kalmamgibi... Hepsinin de kafalar uygun ekilde ynlendirilmi. Bu gezegende bir tek Tazenda'lasker bulunmadndan eminim. Btn bunlar anlayamyormusun?Pritcher, Belki de durumu anlyorum, diye homurdand. Valiyi grdm zaman bunudaha iyi anlayacam. Ha, aklma gelmiken. Ya bizim kafalarmz da etkilerlerse? O zamanne olacak?Channis, Pritcher' aa grdn belirten acmasz bir tavrla, Byle bir eye almolman gerekir, diye cevap verdi.Pritcher bembeyaz kesildi. Kendisini zorlayarak dnd. O gn bir daha birbirleriylekonumadlar.Pritcher rzgarsz, souk gecenin sessizliinde uyuyan Channisin yatanda dnerkenkard hafif grltleri dinledi. Sonra bileindeki vericiyi ultra dalgaya evirdi. Channis'in

vericisinde byle bir ayar yoktu. Komodor dmeye usulca basarak uzay gemisiyle balantkurdu.Cevap, glkle alglanabilinen grltsz titreimler halinde geldi.Pritcher iki kez, Henz bir emir gelmedi mi? diye sordu. Yant her seferinde de ayn oldu. Gelmedi.Bekliyoruz.Pritcher yataktan kalkt. Oda buz gibiydi. Komodor krk rtye sarnarak iskemleye oturdu vegkyzndeki yldzlara bakt. Bunlar geceleri vatan olan evrenin gne yaylan mercekbiimi, sisli Galaksiden o kadar farklydlar ki. ok parlaktlar ve karmak bir biimdedizilmilerdi. Orada, bu yldzlarn arasnda bir yerde akln kartran karmaann cevabgizliydi. Bilmecenin zmlenmesini ve her eyin sona ermesini istiyordu.Yine bir an, acaba Katr hakl m, diye dnd. Dndrlmem yznden kendime olan eskigvenim kalmad m? Yoksa bu halimin nedeni ya m? Ya ve son yllarda karlatm

olaylar?Ama artk bunlara da aldracak halde deildi.ok yorgundu.

* * *

Rossem Valisinin gelii fazla debdebeli olmad. Yannda sadece yer tatn kullananniformal bir ofr vard.Tat pek lkst ama Pritcher arabann yetersiz olduunu dnd. Yer tat hantalcadnyordu. Birka kez vites deitirilirken duraklad. Biiminden atomla deil, kimyasal biryaktla alt da anlalyordu.Tazendal Vali ince bir tabaka karla kapl yere usulca atlad. Saygyla iki sra halindebekleyen htiyarlarn arasndan geti. htiyarlar onun peinden gittiler.Katrn iki adam onlara verilen odann penceresinden bakyorlard. Vali ksa boylu,tknaz biradamd. Etkileyici bir hali yoktu.Ama bu nemli miydi?Pritcher endielendii iin kendi kendisine kfretti. Tabii yznde yine souk ve sakin birifade vard. Channisin nnde kk decek deildi. Ama Komodor tansiyonununykseldiinin ve aznn kuruduunun farkndayd.Onunkisi fiziksel bir korku saylmazd. Pritcher hayal gc olmayan, kaln kafal, etynlarndan deildi. Onlar korkuya kaplamayacak kadar aptaldlar. Pritcher fiziksel korkuyuanlar ve bunu kontrol altna alabilirdi. Ama bu korku bakayd. Deiik bir duygu.Pritcher abucak Channis'e bir gz att. Gen adam tembelce trnaklarn inceliyor, hafif birkusuru dzeltmeye alyordu.

Birdenbire Pritchern iinde bir fke kasrgas koptu. Channis'in kafa kontrolnden korkmasgerekmiyordu ki.


23/102

Komodor soluunu tutarak gemii dnmeye alt. Katrbeni dndrmeden nce koyubir demokrattm. O gnlerde nasl bir insandm? Bunu anmsamak zordu. O gnlerdekiduygularnn yeniden canlanmas olanakszd. Komodor kendisini Katr'a balayan o smskbalar koparamazd. Bir keresinde Katr' ldrmeye kalktn hatrlyordu. Ama kendisiniiyice zorlamasna karn o andaki duygularn yeniden canlandramyordu. Belki de bununnedeni kafasnn kendi kendisini korumaya almasyd. nk o duygularn ne olabileceinidnrken midesi bulanmaya balamt.Ya Vali kafam etkilerse? Ya kinci Vakftan birinin kafasndan uzanan hortumlar duyguyapmdaki aralklardan ieri szlrlerse? Duygularm paralayp tekrar birletirirlerse?Katr kafam etkiledii zaman hibir ey hissetmedim. Ne beynim sarsld, ne de ac duydum.Hatta duygularm kopmu gibi bir hisse de kaplmadm. Katr daima sevdim. Belki be ylnce... O kadar uzun bir sre nce... Katr sevmediimi, ondan nefret ettiimi dndm.Ama o da korkun bir hayaldi... O hayal beni utandryor. imdi Valiyle karlatmz zamanda ayn ey mi olacak? Btn olanlar, Katr'a yaptm hizmetler, hayatmn yn, oDemokrasi kelimesiyle ilgili bulank hayale mi katlacaklar? Katr da bir d halini mialacak? Tek gerek Tazenda m olacak? Sadakatim... Pritcher birdenbire dnd. indenrmek geliyordu.

Sonra Channisin sesi beyninde yankland. O an geldi, Komodor.Pritcher tekrar dnd. Bir htiyar kapy sessizce amt. imdi sakin bir saygyla eikteduruyordu. Ekselans Rossem Valisi, Tazenda Efendileri adna sizi kabule hazr olduunubildiriyor. Hemen huzuruna kmanz istiyor.Pekl. Channis kemerini hzla ekerek daraltt. Bir Rossem kukuletasn banageirdi.Pritcher'n ene kaslar kabard. Asl kumar imdi balyordu ite.Rossem Valisinin grn hi de korkutucu deildi. Ba akt. Krlamaya balam olankoyu kumral salar seyrelmiti. Bu da adama uysal bir hava veriyordu. Aln kemiikntlyd. Etraf krm gzlerinde sinsice bir ifade varm gibiydi. Ama yeni tra edilmienesi kk ve yumuakt. Yzn yapsndan kiilii okumaya alanlar bu enenin zayfifadeli olduunu dnebilirlerdi.Pritcher, Valinin gzlerine bakmamaya alt. Gzlerini adamn enesine dikti. Bunun bir

yarar olup olmayacan bilmiyordu. Belki de hi kurtulu yoktu.Valinin sesi kaytsz ve tizdi. Tazendaya ho geldiniz. Sizi bar amalarla selamlyorum.Yemek yediniz mi? Damarlar kk, uzun parmakl eliyle U biimi masay iaret etti. Tavrlarbir kralnkinden farkszd.Pritcher'la Channis selam vererek oturdular. Vali U'nun d ksmna gemi, konuklar iineyerletirilmilerdi. ki yanlarnda da htiyarlar yer aldlar. Vali ksa cmlelerle konumayabalad. Tazendadan getirtilen yiyecekleri vd. Yemekler gerekten farklydlar amahtiyarlarn kaba saba yiyeceklerinden stn bir yanlar da yoktu. Vali, Rossem'in iklimindenyaknd. Kaytsz bir tavr taknmaya alarak uzay yolculuunun zorluundan sz etti.Channis arada srada bir iki sz syledi. Pritcher ise hi konumuyordu.Ve yemek sona erdi. Buulanm meyvalar yediler, peetelerle azlarn silerek masayabraktlar. Vali arkasna yasland. Kk gzleri prl prld.Geminizden sz ettim. Tabii teknenize bakm yaplmas gerekir. Ama bana geminizinnerede olduunu bilmediklerini sylediler.Channis sakin bir sesle, Evet, bu doru, dedi. Gemiyi uzayda braktk. Bazen dmanblgelerde yaplan uzun yolculuklara uygun pek byk bir tat. Gemiyi buraya indirdiimiztakdirde bar amalarla gelmediimizi dnebilirdiniz. Gezegene ikimiz, yalnz bamzave silahsz inmeyi tercih ettik.Vali, Bu dosta bir davran, diye mrldand. Ama aslnda hi de yle dnmedii belliydi.Demek gemi ok byk?Ama bir sava gemisi deil, ekselans.Hm... Siz nereden geliyorsunuz?Santanni sektrnde kk bir dnyadan, ekselans. Belki o gezegenden sz edildiini hi

duymadnz. nk oras nemli bir yer deil. Biz bir ticaret anlamas yapmak istiyoruz.Ticaret ha? Bize neler satabilirsiniz?Her tipte makine, ekselans. Onlara karlk yiyecek, yn, tahta...


24/102

Hm... Valinin kukulu bir hali vard. Ben byle konulardan pek anlamam. Ama herhaldeiki taraf iin de kazanl olacak bir anlama yaplabilir. Tabii nce belgelerinizi incelememgerekiyor. Bu anlamayla ilgilenmeden nce hkmetim hakknzda bilgi isteyecektir.Geminizi de grdkten sonra belki Tazenda'ya gitmenize izin verebilirim.ki yolcu hi seslerini karmadlar.Valinin tavrlar iyice souklat. Ama geminizi grmem art.Channis resmi bir tavrla, Gemi u anda tamir ediliyor, diye aklad. Bize krk sekizsaatlik bir sre tandnz takdirde gemiyi grebilirsiniz, ekselans.Ben beklemeye alk deilim.Pritcher ilk kez Valinin fkesinden ate saan gzlerine bakt. Adamla gz gze geldikleri anKomodorun iinde bir ey patlad sanki. Pritcher nefesini tuttu bouluyormu gibi bir duyguyakaplmt. Sonunda baklarn zorlukla Tazendaldan kard.Channis gerilemedi. Gemi ancak krk sekiz saat sonra gezegene inebilir, ekselans. Bizburadayz ve silahmz da yok. yi niyetimizden kukulanabilir misiniz?Uzun bir sessizlik oldu.Sonra Vali sert bir sesle, Bana geldiiniz dnyay anlatn. dedi.te o kadar. O kritik an bylece atlatld. Baka kt bir ey olmad. Resmi grevini yerine

getirmi olan Valinin yolculara kar duyduu ilgi de snd.Her ey olup bittikten sonra Pritcher kendisini onlara verilen odada buldu. Kafasnincelemeye alt, dikkatle duygularn yoklad. Tabii ona bir deiiklik olmam gibigeliyordu. Ama byle bir eyi farkedebilir miydi? Katr onu dndrdkten sonra da kendisinifarkl bulmamt. Her ey ona normal gelmiti. Byle de olmas gerekiyordu kukusuz.Pritcher denemeler yapmaya karar vererek kafasnn iindeki sessiz dehlizlerde, kinci Vakfbulunmal ve ortadan kaldrlmal, diye haykrd.Bu szler Komodorda kesin bir nefret uyandrd. Hibir kukuya da kaplmad. Pritcherkafasnda kinci Vakfn yerine Katr geirdi. Ve duyduklar yznden dili tutuldu deta.Pritcher, buraya kadar durum iyi, diye dnd. Ama belki beni yine de etkilediler...ncelikle... Belki de dnme tarzm arpttklar iin bendeki deiiklikleri fark edemiyorum...Bunu anlamak olanakszd. Ama Pritcher hl Katr'a byk bir sadakatle balyd. Bu

deimediine gre baka eylerin hi nemi yoktu!Kafas yeniden olaan biimde almaya balayan Pritcher, Channise bir gz att. Genadam odann kendisine ait olan blmnde bir ie dalmt. Komodor baparmanbileindeki vericinin dmesine usulca bastrd. Gelen cevab kavrad zaman da yle birrahatlad ki, btn gc kesildi deta. Yznn sert hatlar onu ele vermiyor ama iin iinsevinle titriyordu. Channis ona doru dnd zaman Pritcher de artk komedinin sonaermi olduunu anlad.

* * *DRDNC PERDE ARASI

ki Konumac yolda karlatlar. Biri, dierini durdurdu. Birinci Konumacdan haberaldm.Dierlerinin gzlerinde bir an endieli bir ifade belirip kayboldu. O tehlikeli an gelip attm?Evet! afak zamanna sa salim kacamz umarm.

* * *

5BR ADAM ve KATIR

Channisin halinden, Pritchern tavrlarnn ve birbirleriyle ilikilerinin gizlice deimiolduunu sezip sezmediini anlamak olanakszd. Gen adam sert tahtadan yaplm bankaoturarak arkasna yasland ve ayaklarn ileri doru uzatt.Ee, Vali hakknda ne dnyorsun?Pritcher omzunu silkti. Hibir ey dnmyorum. Bana bir dhiymi gibi gelmedi. Vali pek

de etkileyici biri deil. Tabii eer kinci Vakftansa...


25/102

Dorusu ben onun kinci Vakftan olduunu sanmyorum. Ama bu olaya bir anlam daveremiyorum. Channisinyznde dnceli bir ifade belirdi. Sen kinci Vakftan olsaydn,ne yapardn? Buraya neden geldiimi sezseydin, bize nasl davranrdn?Tabii kafamz dndrrdm.Channis abucak ban kaldrd. Katrn yapt gibi mi? Bizi Dndrdkleri takdirde bunufark edebilir miyiz? Hi sanmyorum... Sonra... Belki de onlar sadece basit ama ok zekipsikoloji uzmanlar.O zaman ikimizi de hemen ldrtrdm Ya gemimiz ne olacak? Hayr. Channis iaret parman sallad. Biz blf yapyoruz,dostum Pritcher. Zaten baka bir ey yapamayz. kinci Vakf kafalar kontrol altna almaybilse bile bizi nemsemez. Sen ve ben sadece bir paravanz. kinci Vakfn asl Katr'lasavamas gerekiyor. Bize kar tetikteler. Biz de onlara kar. Tabii eer kim olduumuzubiliyorlarsa...Pritcher gen adam souk baklarla szd. Ne yapmak niyetindesin?Bekleyeceim. Channisin sesi sertlemiti. Brakalm onlar bize gelsinler. Endieliolduklarn sanyorum. Belki de uzay gemisi yznden. Ama bence endielerinin asl kaynaKatr. Valiyi gndererek blfe kalktlarsa da bunun bir yarar olmad. Biz istifimizi bozmadk.

Artk buraya ancak kinci Vakftan birini gnderebilirler. Herhalde o da bize anlamamznerir.Sonra?Onlarla anlarz.yle ey olmaz!kinci Vakfn Katra kallelik edeceini mi dnyorsun? Bunu yapamaz.Bunu dndm yok. Katr aklna gelebilecek her kallelikle baa kabilir. Neden budeil.yleyse kinci Vakfa kallelik edemeyeceimizi dnyorsun.Belki bunu yapamayz. Ama neden bu da deil.Channis'in gzleri Pritcher'n elinde tuttuu eye kaynca gen adam sert bir tavrla, Demekneden bu, diye homurdand.

Pritcher elindeki atom tabancasn hafife sallad. Evet, yle. Seni tutukluyorum.Neden?Birliin Bir Numaral Vatandana ihanete kalktn iin.Channis'in dudaklar gerildi. Ne oluyor?hanet! Demin de syledim ya. Ve ben bu durumu dzeltmek niyetindeyim.Hani kant? Seninki bir varsaym m, yoksa bir hayal mi? ldrdn m sen?Hayr. Ama sen ldrm olabilirsin. Katrn az st kokan bir ocuu gln, valyece birgrevle neden gnderdiini sanyorsun? Bu bana balangta ok garip geldi. Bo yerekendimden kukulanarak zaman kaybettim. Katr neden sana bu grevi verdi? Tatl tatlglmsediin ve iyi giyindiin iin mi? Henz yirmi sekiz yanda olman m houna gittidersin?Belki bunun nedeni Katr'n bana gvenebileceini dnmesiydi. Yoksa mantkl nedenlerseni ilgilendirmiyor mu?Belki de neden Katrn sana gvenemeyeceini bilmesiydi. Bu da yine mantkl bir nedensaylr.Samalama yarna m girdik? Yoksa bu szcklerle oynanan bir oyun mu? En fazla kimkonuursa o mu kazanacak?Pritcher atom tabancasn ne doru uzatarak ilerledi. Gen adamn karsna dikilerek,Ayaa kalk, diye emretti.Channis acele etmeden ayaa kalkt. Tabancann namlusu gsne dayand ama genadam irkilmedi bile.Pritcher, Katr benden ikinci Vakf bulmam istedi, dedi. Bu bakmdan ne o baarlolabildi, ne de ben. kimizin de kefedemedii o sr ustalkla gizlenmiti. Geriye bir tek are

kalmt. kinci Vakfn nerede olduunu bilen birini bulmak.O ben miyim?


26/102

yle olduu anlalyor. Tabii yola karken bunu bilmiyordum. Kafam artk hzl almyorsanrm. Ama yine de bana doru yolu gsteriyor. Yldzn ucunu ne kadar kolaylkla bulduk!Sonsuz olaslklar arasndan sen uygun yldz olann nasl da abucak setin! Bir mucizeydibu! Seni beceriksiz budala! Btn bu rastlantlara kanacam m sandn? Beni o kadar maa gryorsun?Yani k baarl m oldum?Sadk bir insandan beklenemeyecek kadar baarl oldun.nk sen de beni aa gryor ve baarl olamayacam dnyordun. yle mi?Pritcher, Channisi silahla drtt. Komodorun yz sakindi ama gzlerindeki prltdan adamngitgide daha fkelendii anlalyordu. nk sen kinci Vakfn adamsn. Seni paraylatuttular.Parayla m? Channis'in sesinden Pritcher' ok aa grd anlalyordu. Kantlabakalm.Ya da kafan kontrol altna aldlar.Ve Katr bunun farknda deil, yle mi? Sama!Katr bunun farknda! te ben de bunu sylemeye alyordum, gen ahmak! Katr bununfarknda. Yoksa sana gzel gzel oynaman iin koskoca bir uzay gemisi verir miydi? Bize

kinci Vakfn yolunu gsterdin. Bizim istediimiz de buydu.Bu laf kalabal arasnda bir eyler sezer gibi oldum. Btn bunlar neden yaptmsorabilir miyim? Eer ben hainin biriysem, neden sizi kinci Vakfn bulunduu yeregtreyim? Neden Galakside neeyle oradan oraya koup durmayaym! Siz bir eybulamadnz. Benim de ayn baarszla uramam kimseyi artmazd.Bu oyuna gemiyi ele geirmek iin kalktn. Ve kinci Vakftakilerin kendilerini savunmakiin atom silahlarna da ihtiyalar vard.Daha iyi bir neden bulmalsn. Bir tek geminin kinci Vakfa bir yarar olmaz. Eer onlargemiye bakarak btn bilimleri kavrayacaklarn ve gelecek yl da atom fabrikalarkurabileceklerini sanyorlarsa, o zaman pek safdiller demektir. Yani senin kadar safdil.Bunlar Katra anlatma frsatn bulacaksn.Kalgan'a m dneceiz?

Tersine. Burada kalacaz. Ve Katr da hemen hemen on be dakika sonra bize katlacak.Onun bizi izlemediini mi sanyorsun, benim kendine hayran, kurnaz ve sinsi ocuum? Seniyem olarak kullandk. Belki kurbanlarmz bize getirmedin ama bizi onlara gtrdn.Channis, Oturabilir miyim? dedi. Sana basit resimlerin de yardmyla bir eyi aklamakistiyorum. Ltfen?Ayakta duracaksn.Neyse, istediimi ayakta da syleyebilirim. Katr'n iletiim devresine taklan hiper-izleyicisayesinde peimizden buraya kadar geldiini sylemek mi istiyorsun?Belki Pritcher'n elindeki silah hafife titredi ama Channis bundan pek emin deildi. Genadam, arm gibi bir halin yok, dedi. Ama armadn dnerek zaman kaybetmekniyetinde deilim. Evet, gemide bir hiper-izleyici olduunu biliyordum. te sana bildiimisanmadn bir eyi akladm. imdi de sana bilmediin bir eyi syleyeceim. Bunubilmediinden eminim.Kapana kslm gibi konuuyorsun, Channis, Ben senin masal anlatmakta daha ustaolduunu sanrdm.Bu bir masal deil. Kalganda hainler vard tabii. Ya da dman ajanlar. Belki bu terim dahahouna gider. Ama Katr bunu garip bir biimde renmiti. Anlayacan, KatrnDndrd adamlarndan bazlarn kafalarna etki yaplmt.Pritchern elindeki atom tabancas bu kez gerekten titredi. Hem de gzle grlr bir ekilde. Evet, adamlarn kafalarna etki yaplmt, Pritcher. te Katr'n bana bu yzden ihtiyacvard. nk ben Dndrlmlerden deildim. Katr sana kafasn kontrol altna almad biradama ihtiyac olduunu sylemedi mi? Belki sana gerei tam aklamad ama hi olmazsabundan sz etmedi mi?

Baka bir yalan dene, Channis. Katr'a dman olsaydm bunu hemen hissederdim.Pritcher abucak, sessizce kafasn incelemeye balamt. Eskisi gibiydi bu. Eskisi gibi.Channis'in yalan syledii belliydi.


27/102

Yani Katra kar hlsadakat duyduunu sylemek istiyorsun. Belki... kinci Vakf sadakatduygusunu deitirmedi. Katr bunun ok abuk farkedileceini sylemiti bana. Ama beyingc bakmndan naslsn? Kafan artk ok ar m alyor? Bu yolculua ktmz gndenberi kendini her zaman normal buldun mu? Yoksa kendini bir tuhaf m hissettin? Sankikendinde deilmisin gibi? Ne o, Pritcher? Ne yapmaya alyorsun? Tetii ekmedenvcudumda bir delik mi amak niyetindesin?Pritcher atom silahn bir santim kadar geri ekti. Ne demek istiyorsun?Kafana etki yapm olduklarn sylemeye alyorum. Beynine girmiler senin. Se

Isaac Asimov Gizli Tanrilar

Documents

Transcript of Isaac Asimov Gizli Tanrilar