YAPI DENETİM UYGULAMALARI İLKAY ÖNEY USTA YAPI DENETİM ŞUBE MÜDÜRÜ
IR&MS ORG YAPI
-
Upload
buelend-okur -
Category
Documents
-
view
235 -
download
0
Transcript of IR&MS ORG YAPI
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
1/16
1
1
Infrared Spektroskopisi veKtle Spektrometrisi
2
Giri
Spektroskopi, yap tayininde kullanlananalitik bir tekniktir.
Nmuneyi hi bozmaz veya ok azbozar.
Nmuneden geirilen mann dalgaboyu deitirilir ve deiik dalgaboylarnda nmune tarafndansourulan (emilen) n miktar llr.
3
Spektroskopi eitleri Infrared (IR) spektroskopisi molekllerdeki eitli
balarn titreim frekanslarn ler ve molekldekifonksiyonel gruplar hakknda bilgi verir.
Ktle spektrometrisi (MS=Mass Spectrometry) moleklparalar ve molekln ve paralarn ktlelerini ler.
Nkleer Manyetik Rezonans (Nuclear magneticresonance =NMR) spektroskopisi hidrojen (1H),13C gibimanyetik olarak aktif atomlardan gelen sinyalleri ler,ve molekl iindeki birbirinden farkl atomlar (1H ,13C vb)ayrtrlmas iin ve izomerlerin ayrtrlmas amacylakullanlabilir.
Ultraviole (UV) spektroskopisi eneji seviyeleri arasndakielektron geilerini kullanarak balanma dzenlerihakknda bilgi verir. =>
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
2/16
2
4
ElektromanyetikSpektrum
rnek: X In, mikrodalga, radyodalgalar, grnr k, IR, ve UV.
Frekans () ve dalga boyu() birbiriyleters orantldr.
c= , (c=k hz). Bir Fotonun Enerjisi = h, h= Planck sabiti, 6.62 x 10-37 kJs.=>
5
Spektrum veMolekler Etkiler
=>
6
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
3/16
3
7
IR Blgesi
Grnr blgede krmz blgeninhemen altnda yer alr.
Dalga boyu aral: 2.5-25 m.
Daha yaygn olarak dalga says (1/dalga boyu=1/) kullanlr. Birimi cm-1.
Dalga says frekans ve enerji ile doruorantldr. =>
8
Molekler Titreimler
Kovalent balar yanlzca baz belirlifrekanslarda titreirler.
=>
9
Gerilme Frekanslar
Frekans atomlar arlatka der. Frekans ba kuvveti veya ba enerjisi
arttka artar. =>
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
4/16
4
10
Titreim Modlar
Lineer (dzlemsel) olmayan natomlu bir molekl
3n 6 temel titreim moduna sahiptir.
11
Molekln Parmak zi
Molekln btnnn ve eilmetitremeleri kuantize olmutur.
Enantiomerler dnda hibir molekl aynIR spektrumuna sahip olamaz.
Basit gerilme: 1600-3500 cm-1. Kompleks titreimler: 600-1400 cm-1,
parmak izi blgesi.=>
12
IR-Aktif ve IR-AktifOlmayan Balar
Polar balar genelde IR-aktiftir. Simetrik bir molekldeki apolar balar zayf
absorbasyon gsterirler veya hiabsorbasyon gstermezler (IR-aktif deildir).
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
5/16
5
13
InterferogramSada grnen interferogram giriimrgsn ve btn spektum verisiniiermektedir.
=
Bir Fourier transformasyonu(matematiksel metot) uygulayarakveriyi zaman alanndan frekansalanna aktarr. Veri deiikfrekaslarda oluan absorbsiyonlargrafie dklr
14
15
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
6/16
6
16
C-CBa Gerilmesi
Kuvvetli balar daha yksek frekansta absorblarlar:C-C 1200 cm-1
C=C 1660 cm-1
CC
17
C-H Ba Gerilmesi
skarakteri daha fazla olan balar daya yksekfrekansta absorbsiyon verir.sp3C-H, 3000 cm-1 in hemen altnda (saa
kayma)
sp2C-H, 3000 cm-1 in hemen stnde (sola
kayma)spC-H, ~3300 cm-1
=>
18
Bir Alkann IR Spektrumu
=>C-H gerilme
C-H eilme
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
7/16
7
19
Bir Alkenin IR Spektrumu
=>C-H gerilme
=C-H gerilme C=C gerilme
C-H eilme
20
Bir Alkinin IRSpektrumu
C C C C H
C C
=>
C CC C H
21
O-H ve N-H Gerilmesi
Bunlarn ikisi de 3300 cm-1 dolaynda ,fakat farkl grnmdedir.Alkol O-H, geni yuvarlak ulu.
kincil amin (R2NH), geni ve bir sivri pikli .
Birincil amin(RNH2), geni ve iki sivri pikli .
Tersiyer aminlerde (R3N) bu pik grlmez.=>
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
8/16
8
22
Bir Alkoln IRSpektrumu
=>
23
Bir AmininIR Spektrumu
=>
24
Karbonil (C=O) Gerilmesi
Basit ketonlarn, aldehitlerin vekarboksilik asitlerin C=O balar ~1710cm-1.
Genellikle, bu en kuvvetli IR sinyalidir. Karboksilik asitler ek olarak O-H
frekansna sahiptir. Aldehitler ek olarak iki adet C-H sinyali
verir: ~ 2700 ve 2800 cm-1.=>
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
9/16
9
25
Bir KetonIR Spektrumu
=>
26
Bir AldehitIR Spektrumu
=>
27
Bir Karboksilik Asidin O-HGerilmesi
Kuvvetli H-ba nedeniyle geni O-Habsorbsiyonu, 2500-3500 cm-1.
=>
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
10/16
10
28
C=O Absorpsiyonundaki
Farkllklar
C=O balarnn C=C balaryla konjugasyonugerilme frekansn ~1680 cm-1 ye drr.
Bir amidin C=O grubu daha dk frekanstaabsorblar: 1640-1680 cm-1.
Bir esterin C=O grubu daha yksek frekanstaabsorblar: ~1730-1740 cm-1.
Kk halkalardaki karbonil gruplar (5 C veyadaha az C) daha da yksek frekansta absorblar.=>
29
Bir AmidinIR Spektrumu
=>
30
Karbon AzotGerilmesi C - N ~ 1200 cm-1 de absorblar. C = N ~ 1660 cm-1 da ve ayn blgedeki
C = C absorbsiyonundan ok dahakuvvetli ekilde absorblar.
C N ~ 2200 cm-1 de kuvvetli ekildeabsorblar. Alkin C C sinyali ise okdaha zayf olup 2200 cm-1 in hemenaltnda absorblar.
=>
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
11/16
11
31
Bir SiyanrnIR Spektrumu
=>
32
zet
=>
33
IR: Kuvvetli ve Zayf Ynleri IR kendi bana yapnn tayini iin yeterli
deildir. Baz sinyaller belirsiz olabilir
(tanmlanamayabilir). Genellikle fonksiyonel gruplar belirtir. O gruba ayit sinyal gzlemlenemiyorsa o
grubun moleklde bulunmad varsaylabilir. Bilinen bir maddenin IR ile uyumas ile
maddenin yapsnn tayini gerekletirilebilir.=>
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
12/16
12
34
Ktle Spektrometrisi
Molekl arl ok az bir nmune ilesaptanabilir.
Herhangi bir k absorbsiyonu veyaemisyonu olmaz.
Molekl paralar ve bunlarn balbolluu molekln yaps hakknda bilgiverir. =>
35
Elektron arpmas yonizasyonu
Yksek enerjili bir elektron bir badaki elektronuyerinden kararak bir radikal katyon (pozitifykl ve iftlenmemi elektrona sahip iyon) .
e- + H C
H
H
C
H
H
H
H C
H
H
C
H
H
H
H CH
H
CH
H
+ H
H C
H
H
C
H
H
H
+=>
36
yonlarn Ayrmas
Sadece katyonlar manyetik alantarafndan yolundan saptrlr.
Bu sapmann miktar m/zbaldr. Dedektr sinyalinin iddeti kendisine
ulaan iyonlarn saysna baldr. Manyetik alann iddetini deitirerek,
ktlesi farkl iyonlardan herbiri toplanpsaylr =>
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
13/16
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
14/16
14
40
zotopik Bolluk
=>
41
Slfrl Bileiin KtleSpektrumu
=>
42
Klorlu Bileiin KtleSpektrumu
=>
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
15/16
15
43
Bromlu Bileiin KtleSpektrumu
=>
44
Alkanlarn KtleSpektrumu
Daha karal olan karbokatyonlarn bolluudaha fazladr.
=>
45
Alkenlerin Ktle Spektrumu
Rezonans ile kararl hale gelen karbokatyonlarnoluumu tercih edilir.
=>
-
8/7/2019 IR&MS ORG YAPI
16/16
46
Alkollerin Ktle Spektrumu
Alkoller genellikle su molekl kaybederler. M+ gzlenmeyebilir.
=>