IRAN BUSINESS4 آذر ماه 1395، مجله ای با رویکرد اقتصاد و بازرگانی، قیمت 5000 تومان

ISSN

:101

9-85

71

56

رشد اقتصادی جهان در خطر است!ایران و فرصت رشد یک تریلیون دالری؟

تقدیم دو دستی بازارها به خارجی هاهشدار ۵ میلیون بیکار تا سال ۱۴۰۰جنگ تعرفه علیه محصوالت ایرانی

موسس و بنیانگذارفرامرز‌علیزاد‌ه

صاحب امتیازشركت‌تولید‌ی‌فار

مد یر مسئولفرامرز‌علیزاد‌ه

ناشرواحد‌انتشارات‌شركت‌تولید‌ی‌فار

مدیر عامل: امیر‌ابراهیم‌البرز

قائم مقام مدیر عاملمريم‌البرز

مسئول انتشارات و روابط عمومی‌فرشاد‌كريمی

شورای سرد بیری

روابط بین المللمنیژه‌زارعیان‌-‌حسن‌شاه‌حیدری

مد یر مالیصاد‌قی

مدیر بازرگانیسید‌مصطفي‌حسیني

صفحه آراییواحد‌انتشارات‌شركت‌تولید‌ی‌فار‌

محسن‌صالحی

لیتوگرافی، چاپ و صحافیچاپ‌طايفه‌

واحد انتشارات مجله‌علم‌الكترونیك‌و‌كامپیوتر

روش مجله:‌‌علمی‌و‌فنیشماره استاندارد بین الملل: 1019-8571

www.pcworldpersian.com :وبwww.pcworld.ir

www.elmeelectronicvacomputer.irwww.donyayerayanehayeshakhsi.ir

www.tejarateiranmagazine.ir

editorial@pcworldiran.com :پست الكترونیكتلفن:‌6-‌88694374و 22073811فكس: ‌88694373و 22073817

عنوان تلگرافی: ‌مجله‌علم‌الكترونیك‌و‌كامپیوترصندوق پستي: 19395-1615

آدرس:‌تهران،‌سعادت‌آباد،‌بلوار‌‌24متری

FounderFaramarz A Moghadam

GSRP Group

PublisherFair Manufacturing Company PLC.GSRP GroupManaging DirectorAmir.E.Alborz

Senior Editor

Publication Department Manager andExecutive Advertising DirectorFarshad Karimi

International Relation ManagerManijeh Zareian - Hasan ShahHeydari

Vice PresidentMaryam Alborz

Finance ManagerH.SadeghiCommercial ManagerMostafa HosseiniLayoutPublication Dept.Mohsen Salehi

ISSN: ISSN:1019-8571Web: www.pcworldpersian.comwww.pcworld.irwww.elmeelectronicvacomputer.irwww.donyayerayanehayeshakhsi.irwww.tejarateiranmagazine.ir

e-mail: editorial@pcworldiran.comTel: +98 21 22073811 , +98 21 88694374-6

Fax: +98 21 22073817 , +98 21 88694373

Address: P.O.box 19395-1615

Tehran Iran

4

یک همایش در فرانکفورت آلمان صحنه مواجهه دو نگاه به بازار ایران شد.

برخورد از ناشی تردید و گذشته تحریم های از ناشی بدبینی احتیاط از دالیل یکی برجام، با آمریکا منتخب رئیس جمهوری شرکت های اروپایی در برقراری مناسبات تجاری با ایران عنوان شد. در مقابل حامیان با استناد به چندجانبه بودن برجام و فرصت های اقتصادی در ایران از سرمایه گذاران می خواستند بر تردیدها غلبه

کنند و وارد بازار ایران شوند.با اروپا و ایران تجاری و بانکی همایش سومین اقتصاد: دنیای محوریت بررسی وضعیت ایران حدود 18 ماه پس از امضای توافق برای رفع تحریم های بین المللی در شهر فرانکفورت آلمان برگزار

شد.در خالل سخنرانی های انجام شده در این کنفرانس، »جهش عظیم باال«، »قیمت اقتصادی نفتی«، »سرعت رشد تولیدات ایران در رقابتی تولید محصول« و »رفع تحریم های بین المللی« مهم ترین دالیل مطرح شده برای پتانسیل باالی ایران در جذب سرمایه گذار خارجی بود. از سوی دیگر »نگرانی پیرامون تحریم های آمریکا«، »محدودیت سیستم بانکی«، »ترس ناشی از بازگشتن تحریم های بین المللی«، »هزینه باالی سرمایه گذاری و واردشدن به فعالیت تجاری در ایران« و »وجود ساختار بوروکراتیک بازدارنده« مهم ترین دغدغه سرمایه گذاران خارجی شرکت کننده در این همایش برای

سرمایه گذاری در ایران عنوان شد.در حال حاضر برخی شرکت های اروپایی به علت بدبینی ناشی از تحریم های گذشته و تردید ناشی از برخورد رئیس جمهور منتخب محتاطانه ایران، با تجاری ارتباط برقراری در برجام، با آمریکا برخورد می کنند، در مقابل اتحادیه اروپا تاکید دارد به شرکت های خود گوشزد کند برجام توافق چندجانبه است که به لحاظ حقوقی، آمریکا امکان فسخ یکجانبه آن را ندارد. این تالش در سخنرانی یک

حقوقدان آلمانی کامال بارز بود.او که در حوزه حقوق بین الملل تخصص داشت با شرح وضعیت

تحریم های باقی مانده، نگرانی شرکت های اروپایی بابت تحریم ها اعتقاد به دانست. حاکم حقوقی واقعیت از دور و بدبینانه را سرمایه گذاران و فعاالن اقتصادی قاره سبز افزایش استانداردها و ظرفیت های سیستم بانکی ایران در پشتیبانی از قراردادهای تامین مالی، زمینه ساز افزایش سرعت روابط تجاری شرکت های اروپایی

با ایران است.اکران ایران در حاشیه جشنواره اقتصادی اروپا

سومین همایش بانکی و تجاری ایران و اروپا طی روزهای 26 و 27 آبان ماه در حاشیه مراسم ساالنه هفته تامین مالی اروپا برگزار شد. محورهای اصلی برگزاری این همایش »چشم انداز و شرایط فعلی ایران در صنعت بانکداری«، »افق حقوقی و سیاسی«، »اتصال »فرصت های بین المللی«، پرداخت سیستم های به ایران مجدد سرمایه گذاری« و »فرصت های کسب و کار پس از گذشت چند ماه

از اجرایی شدن برجام« بود.فرصت های معرفی به همایش این نخست روز آغازین بخش اختصاص ایران اقتصاد مختلف بخش های در سرمایه گذاری داده شده بود. در این بخش مقامات ایرانی به معرفی فرصت ها و جذابیت های سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی ایران

پرداختند.براساس برآوردهای ارائه شده از سوی برگزار کنندگان این مراسم، حدود 85 درصد از شرکت کنندگان در این مراسم صاحبان انواع

مختلف کسب و کار در کشورهای اروپایی به ویژه آلمان بودند.در یکی از بخش های ویژه این کنفرانس، »ماریو اووهن« رئیس

مالقات دو نگاه به بازار ایران

5

اتحادیه شرکت های کوچک و متوسط آلمان وضعیت فعالیت این شرکت ها را در بازار اقتصادی ایران بررسی کرد.

بنابر اظهارات این مقام مسوول آلمانی، اهرم فشار تحریم ها، در سال های اخیر نوعی بدبینی نسبت به فضای کسب و کار در ایران ایجاد کرده است و با از بین رفتن این نگرانی ها می توان به گسترش

فعالیت در این بازار جذاب امیدوار بود.به اعتقاد اووهن، هرچند فضای کسب و کار ایران پتانسیل باالیی برای جذب سرمایه گذاران و فعاالن اقتصادی بین المللی دارد، اما و »مناسبات سیاسی« از ناشی اقتصادی ریسک بابت نگرانی ها »سیستم اداری« ایران در سال های اخیر باعث شده بخش عظیمی

از این پتانسیل بالقوه فعال نشده باقی بماند.رئیس اتحادیه شرکت های خرد و متوسط با کمتر دانستن ریسک ورود به فعالیت اقتصادی خرد و متوسط در ایران، چشم انداز فعالیت

کسب و کارهای کوچک و متوسط در ایران را جذاب توصیف کرد.بنابر اظهارات این مقام مسوول، موقعیت جغرافیایی ایران، می تواند تبدیل آینده در اقتصادی قطب های از یکی به را کشور این کند. به گفته این مقام آلمانی و بر اساس ارزیابی واحد اطالعات اکونومیست )EIU( »بخش نفت و گاز« دارای بیشترین پتانسیل ایران اقتصاد سرمایه گذاری خارجی در میان بخش های مختلف است. همچنین EIU وضعیت بخش گردشگری را از لحاظ شاخص

آزادی سرمایه گذاری، بهتر از سایر بخش ها ارزیابی کرده است.تردید شرکت های بزرگ پشت چراغ سبز برجام

دومین روز سومین کنفرانس بانکی-تجاری ایران و اروپا به بررسی دغدغه فعاالن اقتصادی بزرگ ترین شریک تجاری اروپایی ایران پیش از تحریم، در رابطه با فعالیت اقتصادی در ایران و بود. در بخش نخست دومین روز از کنفرانس بانکی-تجاری ایران و اروپا، 5 تن از فعاالن اقتصادی آلمانی به بررسی وضعیت سرمایه گذاری

در ایران پس از اجرای برجام پرداختند.فعاالن اقتصاد بین المللی، سطح باالی فارغ التحصیالن دانشگاهی، کم بودن میانگین حقوق، جذابیت مالیاتی، قیمت و کیفیت مناسب مهم ترین را ایران جغرافیایی ویژه موقعیت کنار در خام مواد اختیار در ایران در اقتصادی فعالیت که می دانند مزیت هایی سرمایه گذاران قرار می دهد. به اعتقاد فعاالن اقتصادی آلمان، »نفت

و گاز«، »توریسم«، »لجستیک«، »توسعه زیر ساخت«، »مونتاژ قطعات خودرو« و »حوزه انرژ ی های نو« جذاب ترین بخش ها برای ورود شرکت های آلمانی به بازار اقتصادی ایران است. از سوی دیگر بررسی کنفرانس این در مطرح شده اصلی دغدغه های از یکی از پس دوران در ایران با اروپایی کشورهای تجارت وضعیت

تحریم ها بود.نگرانی از تهدیدات آتی فعالیت اقتصادی در ایران به علت برخی از تحریم های اعمال شده از سوی آمریکا و نتایج انتخابات آمریکا باعث شده شرکت ها و تامین کنندگان مالی بزرگ اروپایی نسبت

به ورود به بازار ایران اظهار تردید کنند.در پاسخ به تردیدهای موجود در این زمینه »دکتر لوتار هاریینگ«، متخصص حقوق تجارت بین الملل، به تفسیر مصادیق و شفاف سازی بر آمریکا ازسوی شده اعمال تحریم های نقض موارد پیرامون ایران پرداخت. این متخصص حقوق بین المللی با شرح وضعیت تحریم های باقی مانده، نگرانی شرکت های اروپایی بابت تحریم ها را بدبینانه و دور از واقعیت حقوقی حاکم دانست. هاریینگ از بانک ها و شرکت های آلمانی خواست تا خویشتنداری در رابطه با ایران را

کنار بگذارند.مواجهه مقابل در اروپا اتحادیه و آلمان هاریینگ، اعتقاد به غیرحقوقی ترامپ با برجام موضع گیری خواهد کرد؛ چراکه از یک سو توافق هسته ای ایران بهترین گزینه ممکن برای حل مسائل مربوطبه موضوع هسته ای ایران بود و از سوی دیگر در صورت لغو این توافق بین المللی، افزایش ریسک سیاسی منطقه خاورمیانه، بخش عظیمی از بازار کشورهای اروپایی را تحت تاثیر قرار خواهد

داد.جذب با استانداردهای جهانی

به ایران پیوستن با آلمانی اقتصادی فعاالن اظهارات اساس بر تردیدهای مهم ترین از یکی )FATF( مشترک اقدام تعهدنامه

فعالیت مالی در ایران مرتفع شده است.دیلویت موسسه حسابرسی متخصصان اعتقاد به دیگر از سوی استانداردهای پیاده سازی و شفافیت افزایش با )Delloite(جهانی در سیستم مالی ایران، بسیاری از تردید های فنی موجود بین از ایران در فعالیت به عالقه مند اروپایی شرکت های برای

6

خواهد رفت.بخش های بر دولت سلطه آلمانی، اقتصادی فعاالن اعتقاد به مختلف اقتصاد ایران، سطح پایین نقدینگی و محدودیت امکانات بانکی کشور، مهم ترین سرعت گیرهای انبساط حجم سرمایه گذاری

خارجی در ایران است.با وجود این چالش ها شرکت ها و بانک های کوچک تر آلمانی در حال تقویت نقش اقتصادی خود در ایران هستند. همچنین برخی از شرکت های بزرگ تر آلمانی در عین آمادگی برای ورود به بازار

ایران، چشم به اجرای برخی اقدامات اصالحی در ایران دارند.برای مثال مدیر تعهدات و موسسات بیمه هرمس، به دنبال توافقات بین المللی و عمل کردن ایران به تعهدات پیشین خود از آمادگی این شرکت برای تضمین فعالیت تجاری شرکت های آلمانی با ایران

خبر داد.دولت آلمان در قالب این بیمه، وام هایی را که شرکت های آلمانی

برای صادرات به ایران دریافت می کنند را ضمانت خواهد کرد. بنابر اظهارات »جان فیلیپ آپکین« مدیر شرکت بیمه ای هرمس، این شرکت هم اکنون آمادگی پوشش بیمه ای ایران را دارد، اما اجرایی شدن این امر نیازمند برخی اقدامات و اصالحات در شبکه بانکی

کشور است.بنابر اعتقاد مدیر بیمه هرمس، پوشش مجدد بیمه ای ایران می تواند بخش مهمی از تردیدهای مطرح از سوی شرکت های آلمانی برای

فعالیت تجاری با ایران را از بین ببرد.اتحادیه بین الملل روابط مدیر کنفرانس، این پایانی برنامه در کسب و کارهای خرد و متوسط آلمان به ارائه برخی از نمونه های موفق فعالیت تجاری در ایران پرداخت. همچنین برخی از فعاالن اقتصادی آلمان به شرح وضعیت فعالیت اقتصادی شرکت های خود در ایران پیش از وضع تحریم های اقتصادی و پس از سپری شدن

دوران تحریم پرداختند.

معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران گفت: شرکت ملی نفت به هیچ وجه قصد ندارد که توسعه میدان آزادگان جنوبی را خارج از مناقصه به شرکتی واگذار کند و به طور قطع، برای این

میدان مناقصه ای بین المللی برگزار می شود. »غالمرضا منوچهری« معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اقتصادی با خبرنگار توسعه در گفت وگو و امور مهندسی در خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: شرکت توتال فرانسه یکی از شرکت هایی است که از قبل آمادگی خود را برای حضور در پروژه میدان آزادگان جنوبی و امضای قرارداد توسعه این میدان

با شرکت ملی نفت ایران اعالم کرده است.با مدیران این افزود: پیرو اعالم آمادگی توتال، مذاکراتی وی شرکت این صالحیت نتیجه در و شد برگزار نفتی شرکت انتظاراتی با جنوبی آزادگان میدان در برای حضور فرانسوی که شرکت ملی نفت از توسعه این میدان در شرایط مطلوب دارد، تأیید شد؛ البته شرکت توتال یکی از شرکت های دارای

صالحیت برای توسعه این میدان است.

انتظار جنوبی آزادگان میدان در اینکه بیان با منوچهری ریکاوری باالی 20 درصد را داریم ، گفت: به طور قطع برای تحقق این هدف، کنسرسیوم های قدرتمندی در مناقصه این

میدان شرکت خواهند کرد. ندارد که به هیچ وجه قصد نفت داد: شرکت ملی ادامه وی به شرکتی از مناقصه را خارج آزادگان جنوبی توسعه میدان این میدان مناقصه ای بین برای واگذار کند و به طور قطع،

المللی برگزار می شود.معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به صحبت هایی که در خصوص توانمندی شرکت های ایرانی برای توسعه میدان آزادگان جنوبی شده بود، تصریح کرد: بحث هایی که در خصوص حضور شرکت های ایرانی در توسعه آزادگان جنوبی مطرح بود به قوت خود باقی است؛ مدیرانی از شرکت های ایرانی جلسات مشترکی با ما داشته اند و صحبت هایی با مهندس زنگنه شده است و احتمال این وجود دارد که با برگزاری مناقصه، توسعه

این میدان به شرکت های داخلی سپرده شود.

صالحیت توتال تأیید شد

7

با افزایش 20 درصدی قیمت برق صنایع دولت تیر خالص تعطیلی هرچه بیشتر واحدهای تولیدی کوچک و متوسط بخش خصوصی

را برپیشانی آنها زد.و بخش صنعت مشترکین مصرفی برق بهای »جهان صنعت«: معدن با مجوزی که وزارت نیرو از شورای اقتصاد دریافت کرده، از تابستان امسال 20 درصد گران شد. برای سومین سال متوالی دولت اقدام به افزایش قیمت برق مشترکین خانگی، تجاری، صنایع و عمومی کرد به طوری که هم اکنون متوسط قیمت فروش هر کیلووات ساعت برق خانگی در مقایسه با سال آغاز فعالیت دولت،

افزایشی بیش از دو برابری داشته است.بر این اساس، تعرفه های برق و شرایط عمومی آنها برای تمامی مشترکین تحت پوشش شرکت های برق منطقه ای و توزیع نیروی برق برای اجرا از تاریخ اول مرداد ابالغ شده است که بر اساس آن بهای برق مصرفی مشترکین بخش صنعت و معدن از ماه های تیر،

مرداد و شهریور 20 درصد افزوده شده است.در بخشنامه ای که از سوی وزارت نیرو ابالغ شده، آمده است:

بهای برق برای مشترکین با قدرت بیش از ۳0 کیلووات )50 آمپر و دریافت پایین محاسبه به گزینه های جدول توجه با فاز( سه از برق پس نیروی توزیع و منطقه ای برق می شود. شرکت های دریافت تعرفه های برق و شرایط عمومی آنها، مشترکین را کتبا از

نرخ گزینه های مربوطه مطلع می کنند.نظر و مورد به گزارش مهر، مشترکین می توانند گزینه مناسب را انتخاب و به شرکت اعالم کنند. در صورت عدم اعالم گزینه از طرف مشترکین، بهای برق مصرفی براساس آخرین گزینه مورد عمل در سال قبل محاسبه خواهد شد. مشترک در صورت ادامه استفاده از گزینه سال قبل می تواند در یک سال، دوبار گزینه مورد عمل را تغییر دهد اما در صورت تغییر گزینه در ابتدای سال، تنها

امکان تغییر گزینه طی سال برای یک بار وجود دارد.شرایط اختصاصی مربوط به مصارف تولید)صنعت و معدن(

و مرداد و تیر ماه های در مشترکین مصرفی برق بهای -1-1

شهریور 20 درصد افزوده می شود.2-1- بهای برق مشترکینی که روی ولتاژ ۴00 و 2۳0 کیلوولت هستند با کسر 10 درصد و روی ولتاژ 1۳2، 66 و 6۳ با کسر 6

درصد محاسبه و دریافت می شود.مورد در بار اوج ساعات انرژی بهای جمعه روزهای در -1-۳بهای معادل زمانه چند اندازه گیری وسیله دارای اشتراک های

انرژی ساعات میان باری است.۴-1- بهای برق مصرفی آن دسته از مشترکین تولید)صنعت و معدن( که ضوابط مندرج در آیین نامه تکمیلی تعرفه های برق را رعایت نمی کنند، با ضریب 1 و 2 محاسبه و دریافت می شود. در صورتی که میزان استفاده غیر تولید)صنعت و معدن( این دسته بند ۴-۴5 با مطابق برسد، درصد از 20 بیش به مشترکین از

آیین نامه تکمیلی تعرفه های برق با ایشان رفتار خواهد شد.5-1- بهای برق مصرفی کلیه تاسیسات ایرانگردی و جهانگردی، ارائه در صورت تاسیسات مشابه و سایر دفاتر خدمات مسافری مجوزهای الزم، با توجه به قدرت انشعاب و ولتاژ تحویلی مشمول

تعرفه ۴- الف می شوند.6-1- بهای برق مصارف عادی در مناطق ویژه اقتصادی که بیش بند ۴-۳6-۳ با رعایت آنها صنعتی است، از ۹5 درصد مصارف آیین نامه تکمیلی تعرفه های برق با تعرفه تولید)صنعت و معدن(

کمک به افزایش هزینه تولید!

8

محاسبه می شود.صنعت برای کسی اهمیت ندارد

مسعود برهانی، مدیرعامل موسسه صنعت سازان اسپادانا طراح و تولید کننده گیر بکس های صنعتی آسیا در گفت و گو با خبرنگار ما در این زمینه خاطرنشان کرد: زمانی که نرخ حامل های انرژی از جمله برق افزایش پیدا می کند، طبیعی است که اولین تبعات آن دامن صنایع را می گیرد؛ واحدهای صنعتی که در شرایط سخت اقتصادی بدون حمایت روی پای خود ایستاده اند و گرانی قیمت

تاثیر مستقیم بر آنها دارد.است زیاد از همه جهت فشار روی صنایع آنقدر داد: ادامه وی که گاهی ما به عنوان صاحبان صنایع فکر می کنیم بخش صنعت برای هیچ کس در این کشور اهمیت ندارد. همه تصورشان آن است که صنعت پولدار است بنابراین انواع و اقسام مالیات های سنگین، بیمه، افزایش دستمزد کارگر و... بار سنگینی است که هر روز بر

ما تحمیل می شود.صنایع بر روزافزون فشار کرد: خاطرنشان ایرانی صنعتگر این این گرانی ها باعث تعطیلی همین تعداد واحد صنعتی از طریق موجود می شود. انگار اراده ای بر این قرار گرفته تا با بستن همین تعداد واحد های بخش خصوصی به راحتی واردات از چین و اروپا

انجام شود و سودش به جیب برخی برود.بیکاری روزافزون کارگران

برای هیچ کس کنیم تعطیل را واحد خود ما اگر گفت: برهانی اهمیت ندارد. افزایش قیمت برق و گاز و... روی قیمت تمام شده محصول و در نهایت گرانی در این شرایط رکود اقتصادی کشور

تاثیرگذار است.وی ادامه داد: اگر نتوانیم ادامه دهیم، کارگرانمان بیکار می شوند و به خاطر نبود فرصت های شغلی یا معتاد شده یا جذب کارهای

خالف می شوند.اداره انگار مالیات ها بحث در اینکه بیان با ایرانی صنعتگر این دارایی شمشیر را از رو بسته است و همه را قلع و قمع می کند، گفت: زمانی مملکت برپایه فروش نفت می چرخید و حاال که نفت ارزان است، با مالیات آن هم مالیات از صنایع درصدد درآمدزایی هستند در صورتی که صنایع بیش از این توان ادامه کار ندارند و به

ورطه نابودی کشیده می شوند.برق مان را نپردازیم قطع می کنند!

برهانی افزود: اگر نتوانیم نرخ برق را بپردازیم بالفاصله برق ما را ادارات دولتی، سازمان های تمام انگار افزود: وی می کنند. قطع دارایی، سازمان های خدماتی، ادارات برق، گاز و... تمام فشارشان روی صنایع است و به آنها به عنوان صنایع درآمدزا برای دولت

نگاه می کنند.وی خاطرنشان کرد: در این میان واحد های کوچک بخش خصوصی به خاطر عدم حمایت های دولتی بیشتر آسیب می بینند. مدیرعامل موسسه صنعت سازان اسپادانا گفت: به عنوان مثال واحد صنعتی ما اشتغالزایی مستقیم 20 نفری و غیرمستقیم 50 نفری دارد. با این فشارها کارگرانمان بیکار و برای تامین زندگی خود دچار مشکل

می شوند.قیمت تمام شده محصوالت افزایش می یابد

فروش و مهندسی مدیر و مدیرعامل قائم مقام معنوی، افشین به خبرنگار »جهان صنعت« گفت: نیز فوالد ساب کاران شرکت را ایران در سوئد فوالد محصوالت انحصاری پخش ما شرکت

برعهده دارد.ما یکسری قطعات خاصی را وارد می کنیم و در کنار آن کارگاه ساخت ما، محصوالت معدنی را در کارخانه مان تبدیل به قطعات از وی گفته به و.... سوراخ کاری مانند اعمالی می کند ؛ فوالدی افزایش قیمت برق، بیشتر محصوالت، وارداتی است آنجایی که کمتر برای صنعتمان مشکل ایجاد می کند اما هستند واحد های

تولیدی که برق مصرفی باالیی دارند.در برق قیمت درصدی 20 افزایش تاثیر خصوص در معنوی قیمت تمام شده محصوالت گفت: طبیعی است که هزینه تمام شده محصوالت باال می رود. البته بستگی به واحد تولیدی مربوطه هم

دارد.و بیشتر برخی استفاده می کنند، برق کمتری برخی کارخانه ها

حتی برخی موتور برق دارند که مشکالت آنها کمتر است.از سوی انرژی قیمت حامل های افزایش و گرانی اعتقاد وی به دولت تنها قیمت کاالها را باال می برد و موج گرانی بیشتری را در

جامعه راه می اندازد.

9

21.5 آزاد قیمت با سایپا نمایندگی های سوی از 1۳2 سایپا از باالتر تومان هزار فروش می رسد که ۹00 به تومانی میلیون

قیمت مصوب است.به گزارش مشرق، در حال حاضر فروش فوری اکثر خودروها از سوی ایران خودرو و سایپا متوقف است و نمایندگی های فروش این شرکت ها در زمینه فروش آزاد محصوالت فعال شده اند. این در حالی است که طرح های فروش فوری خودروسازان قبال با مهلت

تحویل ۳0 روز کاری که غالبا به ۴5 روز می رسید انجام می شد.مدیر فروش یکی از نمایندگی های سایپا در این مورد می گوید: ما برای کارخانه را که ماشین هایی فقط و نداریم فوری فروش هر به که قیمت هایی آزاد عرضه می کنیم. قیمت با می فرستد،

شکل باالتر از قیمت کارخانه هستند.به گفته وی، در حال حاضر سایپا فروش فوری پراید و تیبا ندارد و

تندر ۹0 نیز به صورت پیش فروش عرضه می شود.* ترفند سایپا برای فروش خودروهای کم طرفدار

مدیر فروش یکی دیگر از نمایندگی های سایپا نیز از دلیل وضعیت سوی از فوری فروش توقف و بازار در سایپا محصوالت قیمت ماشین های از تعدادی سایپا می گوید: و برداشته پرده کارخانه سخت فروش خود را در قالب یک سبد خودرویی به نمایندگی های متقاضی عرضه کرده و در حال حاضر نمایندگی ها، این خودروها را

به صورت تکی و با قیمت آزاد عرضه می کنند.وی در مورد دلیل این اقدام سایپا می گوید: مدیران این شرکت با هدف تأمین منابع مالی مورد نیاز کارخانه، سبد تحمیلی را برای

نمایندگی ها در نظر گرفته اند.وی ادامه می دهد: سایت فروش تکی خودروهای سایپا تقریباً بسته است و فروش فوری برای محصوالتی مانند پراید و تیبا متوقف

شده است.این مدیر فروش با بیان اینکه در حال حاضر نمایندگی های سایپا خودروهای این کارخانه را با اختالف قیمت نسبت به نرخ مصوب قیمت افزایش مورد در هایی بحث می گوید: می کنند، عرضه

کارخانه ای خودروها مطرح است ولی تاکنون قطعیت نداشته است.* گران فروشی پراید در نمایندگی های سایپا

بر این اساس در حال حاضر نمایندگی های سایپا در فروش آزاد محصوالت این کارخانه، سایپا 1۳1 را به قیمت 21 میلیون و 100 از قیمت باالتر هزار تومان عرضه می کنند که ۴00 هزار تومان

مصوب کارخانه است.همچنین سایپا 1۳2 از سوی نمایندگی های سایپا با قیمت آزاد 21.5 میلیون تومانی به فروش می رسد که ۹00 هزار تومان باالتر

از قیمت مصوب است.در مورد سایپا 111 نیز باید به اختالف ۳00 هزار تومانی قیمت فروش آزاد نمایندگی ها با نرخ مصوب اشاره کنیم به طوری که در حال حاضر این خودرو از سوی نمایندگی های سایپا با قیمت 21

میلیون و 200 هزار تومان به مردم عرضه می شود.نمایندگی های سایپا، تیبا صندوق دار را نیز ۴00 هزار تومان باالتر

از نرخ مصوب و به قیمت 25 میلیون تومان به فروش می رسانند.در مورد ساندرو دنده اتوماتیک نیز باید به فروش این خودرو با قیمت 52.5 میلیون تومان توسط نمایندگی ها اشاره کنیم که ۳.5

میلیون تومان باالتر از نرخ مصوب کارخانه است.نمایندگی های سایپا، سراتو را هم یک میلیون تومان گران تر از نرخ

ترفند سایپا برای فروش خودروهای کم طرفدار

10

کارخانه و به قیمت ۹1 میلیون تومان به مشتریان عرضه می کنند.قیمت تندر ۹0 نیز با اختالف 2 میلیون و 800 هزار تومانی نسبت به نرخ مصوب، با قیمت ۴0 میلیون و 200 هزار تومان از سوی

نمایندگی های سایپا به فروش می رسد.در مورد پارس تندر هم باید گفت که نمایندگی های سایپا این خودرو را یک میلیون و 800 هزار تومان گران تر از نرخ مصوب و به قیمت ۴1 میلیون و ۳00 هزار تومان به متقاضیان عرضه می کنند.

* اختالف یک تا ۳ میلیونی قیمت نمایندگی های ایران خودرو با نرخ مصوب

در مورد وضعیت فروش محصوالت ایران خودرو نیز باید به توقف حال در که طوری به کنیم، اشاره خودروها اکثر فوری فروش حاضر نمایندگی های ایران خودرو بیشتر فروشنده محصوالت این

کارخانه با قیمت آزاد هستند.مورد این در خودرو ایران نمایندگی های از یکی فروش مدیر می گوید: در حال حاضر اکثر خودروها از سوی کارخانه با تحویل 75 روزه به فروش می رسند و تحویل ۳0 روزه فقط برای پژو 206

صندوق دار و تندر اتومات برقرار است.این محصوالت خودرو ایران نمایندگی های می دهد: ادامه وی شرکت را در شرایطی که تحویل فوری از سوی کارخانه صورت عرضه مصوب نرخ از باالتر تومان میلیون ۳ تا یک نمی گیرد،

می کنند.بررسی بازار محصوالت ایران خودرو نشان می دهد که نمایندگی های

این شرکت، سمند ال ایکس بنزینی را با قیمت ۳2 میلیون و 150 هزار تومان به مشتریان عرضه می کنند که یک میلیون و 850 هزار تومان باالتر از قیمت مصوب کارخانه است.

همچنین رانا با قیمت ۳۴ میلیون سوی از تومان هزار ۳50 و با خودرو ایران نمایندگی های تحویل یک روزه به فروش می رسد که یک میلیون تومان باالتر از نرخ فروش این خودرو با تحویل 60 روزه

است.قیمت پژو ۴05 بنزینی نیز در نمایندگی های ایران خودرو به ۳0 میلیون و 850 هزار تومان رسیده که یک میلیون و 850 هزار

تومان باالتر از نرخ مصوب کارخانه است.که شده باعث خودرو ایران محصوالت فوری فروش توقف نمایندگی های این کارخانه، پژو پارس سال را با قیمت ۳8 میلیون و 100 هزار تومان به مشتریان عرضه کنند که 2 میلیون و 500

هزار تومان باالتر از قیمت مصوب کارخانه است.در مورد پژو 206 تیپ 5 هم باید به قیمت ۳8 میلیون و 750 هزار تومانی عرضه این خودرو از سوی نمایندگی ها اشاره کنیم که

حدود 2 میلیون تومان باالتر از نرخ مصوب کارخانه است.این در حالی است که فروش فوری اکثر محصوالت ایران خودرو و

سایپا به صورت اینترنتی نیز متوقف است.* چرت پاییزی شورای رقابت

بازار حاشیه و داده رخ خودرو بازار در حالی در اتفاقات این تقویت شده است که رئیس شورای رقابت همواره بر جلوگیری از شکل گیری حاشیه بازار خودرو توسط این شورا تأکید داشته، اما ظاهراً شیوا خبری از تشکیل حاشیه قیمتی در بازار خودرو ندارد و

اصوالً نظارتی بر بازار انحصاری خودروها صورت نمی گیرد.به این ترتیب روند صعودی قیمت خودروها در بازار و تغییر دستور کار نمایندگی های فروش خودروسازان هم نتوانسته چرت پاییزی

شورای رقابت را پاره کند.

11

روزنامه شرق نوشت؛ چرم خام، زعفران، پسته، مواد خام معدنی مانند سنگ آهن، سنگ های ساختمانی، کروم و مانند آن، کانی های معدنی، کانی های فلزی، روغن خام و کارکرده و ضایعاتی، پوست، چوب خام، پنبه، پشم خام و گل سرسبد همه اینها هم خام فروشی نفت و البته مواد پتروشیمی. حاال در خبری جدید روشن شده که زباله های ایرانی که می توان با بازیافت، از آنها ثروت تولید کرد، به چینی ها سپرده شده است. در چنین شرایطی روده و شکمبه و

بادکنک چهارپایان هم خام فروشی می شود.واقعیت آن است که کشورهای درحال توسعه به دلیل دسترسی نداشتن به تکنولوژی و روش های نوین برای تکمیل چرخه تولید در زمینه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و... به فروش مواد اولیه و خام موردنیاز کشورهای توسعه یافته روی می آورند. خام فروشی به فروش آنچه پیش تر گفته شد، محدود نمی شود؛ بلکه در نگاهی انسانی دقیق تر می توان حتی فرار مغزها، نیروها و پتانسیل های را هم که از مهم ترین عوامل تولید محصول در اقتصاد به حساب

می آیند، بخشی از خام فروشی دانست.همه اینها زمانی تکان دهنده می شود که آمار نشان می دهد حدود ۹0 درصد از منابع و ثروت های طبیعی ایران بدون عملیات تبدیلی به خارج از کشور صادر می شود. این در حالی است که بررسی ها نشان می دهد انجام مراحل تکمیلی جدید روی ذخایر معدنی تا ۳00 درصد ارزش افزوده تولید خواهد کرد؛ فرایندی که نه تنها به نفع کشور است؛ بلکه برای سرمایه گذاران خارجی هم سود بزرگی

خواهد داشت.خام فروشی چیست؟

شکل به کشاورزی یا معدنی مواد فروش معنای به پدیده این مستقیم، نخستین و بدون طبقه بندی کاال، بسته بندی، تبدیل و تجزیه به کاالهای مشتق شده و بدون ایجاد یک زنجیره ارزش

افزوده برای آن ماده معدنی یا کشاورزی است.کشورهای درحال توسعه و کمترتوسعه یافته با آن دست به گریبان هستند؛ به این دلیل است که محصوالت کشاورزی و معدنی مان

بدون بسته بندی و افزایش ارزش در چرخه صنایع تبدیلی و تکمیلی به شکل خام صادر می شوند و ارز حاصل از آن هم؛ یا صرف واردات با ارزش افزوده باال به کشور می شود )که در بلندمدت کاالهای رابطه مبادله را به ضرر کشور ایران تغییر داده است( یا صرف هزینه جاری دولت می شود که تأثیری بر بخش حقیقی اقتصاد ندارد. این وضعیتی است که می توان با تغییر آن یعنی کاهش خام فروشی و انجام عملیات تبدیلی و تکمیلی روی این ذخایر، ساالنه میلیاردها

تومان ارزش افزوده و به ویژه اشتغال ایجاد کرد. ثروت زباله هایمان هم در دست های چین

مانند زباله هایمان هم و در شرایطی که احوال و اوضاع این در بسیاری از آورده های خام، بی آنکه در چرخه تبدیل قرار بگیرند، بازیافت هم در داخل چندان توجه فروخته می شوند، به صنایع از دالالن بازیافت، گفته شبکه ای اتحادیه صنایع نمی شود. دبیر وابسته به صنایع بازیافت چین و هند در شهرهای ایران برای تأمین و تضمین بازار مواد اولیه خود پرسه می زنند. سیدتوحید صدرنژاد به ایسنا خبر داده که »صنایع بازیافت در بسیاری از کشورها نه تنها را بازیافت خود بلکه حتی هزینه های قانونی دارند؛ حمایت های به شکل یارانه دریافت می کنند و این امر هزینه این فرایند را به پسماندها در جست وجوی که سوداگران کاهش می دهد نحوی به پرسه زنی در دیگر کشورها روی بیاورند. این در حالی است که صنایع بازیافت کشور با تکنولوژی نسبتا جدید و ظرفیت های خالی

قادر به رقابت با ایشان نباشند«.متاسفانه می دهد: توضیح کشور بازیافت صنایع درباره او اساسی ترین مشکلی که در این حوزه با آن روبه رو هستیم، نواقص زیرساخت های قانونی است. کشورهایی که در حفظ محیط زیست به عنوان را صنعت این هستند، موفق و پیشرو سبز اقتصاد و صنعتی استراتژیک که عالوه بر صیانت از حریم محیط زیست و منابع طبیعی، توانایی ایجاد ارزش افزوده چشمگیر داشته و تولید ناخالص داخلی را افزایش می دهد، با معافیت های کامل مالیاتی

حمایت می کنند؛ حال آنکه نوع نگاه غالب به این صنعت در

تقدیم دو دستی بازارها به خارجی ها

12

باز کنی بود که می توان آن را در از سر نگاه دولت های گذشته، اجرای ناقص قانون پسماندها که در سال 1۳8۴ به تصویب رسید، دید. دبیرکل اتحادیه صنایع بازیافت ایران با اشاره به اینکه در این قانون نگاهی به بخش خصوصی وجود ندارد، گفته است: درحالی که صنعت بازیافت در همه دنیا یک صنعت مردمی است، در قانون یادشده شهرداری ها به عنوان بخش خصوصی در نظر گرفته شدند و آنچه در انتها اتفاق افتاد، ایجاد یک سری باندهای قدرتمند فعال

در حوزه زباله است که در کشور فعالیت می کنند.در بازیافت برای صنایع امتیازی هیچ در عمل اینکه بیان با او نظر گرفته نشده و حتی آنها شرایطی سخت تر از دیگر صنایع را تحمل می کنند، افزود: نه تنها صنایع بازیافت هیچ امتیازی نسبت مالیات سنگین تر بعضی برای بلکه حتی ندارد؛ دیگر صنایع به باندهای فعالیت دلیل به زیرا می شود؛ محاسبه صنایع دیگر از غیررسمی یادشده امکان تهیه مواد اولیه صنعت بازیافت از مراجع رسمی وجود ندارد و صنعت ناچار به تأمین مواد اولیه از هر جایی است که دالالن تعیین می کنند و چون ایشان هم در قبال فروش، فاکتوری ارائه نمی دهند، گاهی کل هزینه های تأمین مواد اولیه پذیرفته شده از سوی سازمان امور مالیاتی نبوده و در نهایت کل

عملکرد واحدها مشمول مالیات ارزش افزوده می شود. تایلندی ها در بازار روده

به هرروی در شرایطی که دست از تولید ارزش افزوده شسته ایم و خام صادر می کنیم، براساس اطالعات گمرک ایران خبر رسیده و »بادکنک« »روده«، ایران صادراتی اقالم از یکی که است »شکمبه« حیوانات به شکل تازه، سردکرده، یخ زده، نمک زده یا در آب نمک، خشک کرده یا دودی به کشورهای مختلف صادر می شود.

براساس اطالعات گمرک ایران در شش ماهه نخست امسال از این اقالم به میزان هزارو ۹18 تُن به ارزش 12۴میلیاردو 26۹ میلیون و... ترکیه لهستان، رومانی، اسپانیا، ایتالیا، کشورهای به تومان

صادر شده است.اطالعات گمرک نشان می دهد: »ویتنام به میزان 5۴2 تن به ارزش سه میلیاردو 6۳6 میلیون تومان«، »لهستان به میزان 1۹6 تن به ارزش 17 میلیارد تومان«، »آلمان به میزان 5۹1 تن به ارزش 7۹ میلیارد تومان«، »ایتالیا به میزان 55 تن به ارزش پنج میلیارد و 801

میلیون تومان«، »ترکیه به میزان 152 تن به ارزش هشت میلیاردو 82۹ میلیون تومان« ازجمله مشتریان روده، بادکنک و شکمبه ایران بوده اند. اطالعات گمرک ایران حاکی از آن است که صادرات روده، بادکنک و شکمبه حیوانات در سال گذشته معادل یک هزارو

7700 تن به ارزش 1۳۳ میلیارد تومان بوده است.همچنین اطالعات گمرک حاکی از آن است ایران در این شش ماه مشابه سال قبل مشتریانی مانند »فرانسه«، »مراکش«، »لبنان« و »چک« را از بازار روده، شکمبه و بادکنک حیوانات ایران از دست داده است که این سه کشور میزان 17 تن به ارزش سه میلیاردو ایران از حیوانات شکمبه و بادکنک روده، تومان میلیون ۳1۴

خریداری کرده بودند.در عوض ایران توانسته در شش ماه نخست سال جاری در مقایسه با سال گذشته، چهار مشتری »تایلند«، »هنگ کنگ«، »اتریش« و »رومانی« را برای همین محصوالت بازاریابی کند که اطالعات گمرک حاکی از آن است که مجموع صادرات ایران به این کشورها

معادل 61 تن به ارزش یک میلیاردو ۴08 میلیون تومان است. آمارهای رسمی در تأیید خام فروشی

در این اوضاع آمار گمرک کل ایران در بخش میزان صادرات اقالم عمده، از تجارت خارجی ایران در شش ماه ابتدایی سال 1۳۹5 هم نشان می دهد که خام فروشی همچنان در صدر صادرات ایران

است.براساس این آمار در این مدت میعانات گازی با سه میلیاردو ۴۹6 البته که بود کاالی صادراتی کشورمان بزرگ ترین میلیون دالر در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 12.85 درصد کاهش داشت.

13

میلیون دالر با یک میلیاردو ۹۴0 مایع شده هم گازهای طبیعی و نفتی گازهای به ترتیب آن از و پس دارد قرار بعدی رتبه در دالر، میلیون 8۳6 با شده مایع شکل گازی هیدروکربورهای روغن های سبک و فراورده ها به جز بنزین با 688 میلیون دالر و

پروپان مایع شده با 6۳6 میلیون دالر قرار دارند.همچنین در مدت یادشده هشت میلیاردو 6۹8 میلیون دالر انواع با مدت مشابه سال کاالی پتروشیمی صادر شد که در مقایسه قبل 22.0۴ درصد رشد نشان می دهد و این کاالها در میان سایر گروه های کاالیی بیشترین سهم از ارزش کل صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده اند؛ به طوری که ۴0.07 درصد از کل صادرات

غیرنفتی به پتروشیمی ها اختصاص دارد.سهم سایر کاالها به استثنای پتروشیمی و میعانات گازی از کل بود. درصد ۴۳.82 سال جاری شش ماهه در غیرنفتی صادرات در این مدت ۹میلیاردو 512 میلیون دالر انواع کاال به استثنای میعانات گازی و پتروشیمی صادر شد. صادرات سایر کاالها هم در

این مدت 1.8۴ درصد رشد داشت. پرسش ما: چرا؟

»سؤال ما این است که چرا همچنان این روند خام فروشی ادامه دارد؟ دولت باید فکری جدی به حال این وضعیت کند و به این پرسش ما هم پاسخ دهد«. این پرسش را سیده فاطمه مقیمی، از

اعضای هیأت نمایندگان اتاق تهران، با »شرق« مطرح می کند.او توضیح می دهد: موضوع بازیافت زباله ها و تکمیل چرخه تولید از محصوالت خام موضوعی است که امروز ثروت کالنی را از ایران مواد در موجود ثروت از استفاده شرایط هرروز می دهد. باد به معدنی و کشاورزی به تأخیر می افتد و ارزش افزوده ای که یک کاال

می تواند تولید کند، نادیده گرفته می شود.با رکود و بی کاری اقتصاد و جامعه او می گوید: در شرایطی که و تولید می تواند شغل این چرخه های نرم می کند، دست وپنجه ارزش افزوده ایجاد کند؛ ظرفیت هایی که نادیده گرفته می شوند. مواد دیگر و مهم ترین خام فروشی ها هم سنگ آهن، مس نمونه

معدنی و فلزی است.اینها بزرگ نمایی است!

حریری، مجیدرضا اظهارنظر مقیمی، گفته های مقابل سوی

به واکنش در او است. چین، و ایران بازرگانی اتاق نایب رئیس ورود چین به بازار زباله های ایران و موضوع خام فروشی به »شرق« می گوید: به نظر من اینها همه بزرگ نمایی است. این موضوع که ایران زباله هایش را خام و بدون بازیافت به چین می فروشد، بیشتر

شبیه خبرسازی است.او توضیح می دهد: برای نمونه در قراضه ها و زباله های پتروشیمی، شیشه های نوشابه پس از شست وشو به پولک تبدیل می شوند و به هم دیگر ضایعات می شود. انجام داخل در تولیدشان فرایند

همین شکل است.اینها پس از طی این فرایندها به کشورهای دیگر فروخته می شوند. به گمان من این اطالعات که می گوید خام فروشی می کنیم، صحیح نیست. چین در موضوع زباله یا تایلند در موضوع روده و شکمبه

بازارهای مقصد ایران هستند.حریری تأکید می کند: مثل این است که پسته را به اروپا صادر

کنیم و بعد بگوییم، اروپا بازار پسته ایران را به دست گرفت. استراتژی نداشتیم

در این میان اما محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران هم، توضیح می دهد: در به »شرق« او دارد. با مقیمی نظری همسو اینکه خام فروشی می کرده ایم و هنوز هم این روند ادامه دارد، شکی نیست؛ دلیل اصلی اش هم این است که استراتژی مشخصی برای

گذر از خام فروشی به مرحله تولید نداشته ایم.اگر به برنامه های توسعه دقت کنید، دیده می شود به جز برنامه سوم که در آن تا حدودی به اهداف نزدیک شدیم، در سایر موارد

هرگز نتوانستیم وضع را بهبود ببخشیم.عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران، با طرح این پرسش که »علت چه بود؟« ادامه می دهد: اقتصاد ایران نفتی بود و این اقتصاد رانتیر

با نگاه ها و رویکردهای سیاسی وضع بدتری هم پیدا کرد.امروز هم نمی توانیم از دولت یازدهم انتظار داشته باشیم یکباره به جای خام فروشی، همه مواد را به محصول تبدیل کند. چراکه نیاز دارد. حریری بلندمدت به روندی میان مدت و این موضوع، می گوید: به گمان من مهم ترین رخداد اکنون این است که دولت و کند زیرساخت ها طراحی بهبود برای استراتژی مشخص یک زمان الزم را هم برایش در نظر بگیرد: استراتژی هدفمند قابل اجرا.

14

اقتصاد ایران در رتبه 18 اقتصادهای قدرتمند در جهان از لحاظ برابری قدرت خرید )yPurchasing Power Parit( است. این کشور دارای جمعیت جوان، کارآفرین و با تحصیالت باال و سرشار از

منابع طبیعی است.مورد در مکنزی جهانی گزارش شرکت از نوشته خالصه ای این

چشم انداز اقتصاد ایران است.به گزارش ایسنا، ماهنامه همشهری ماه نوشت: »اقتصاد ایران در رتبه 18 اقتصادهای قدرتمند در جهان از لحاظ برابری قدرت خرید )yPurchasing Power Parit( است. این کشور دارای جمعیت جوان، کارآفرین و با تحصیالت باال و سرشار از منابع طبیعی است. ایران جامعه ای معاصر متشکل از بسیاری از مارک های معتبر بین المللی، از هتل های نووتل )Novotel hotels( گرفته تا کفش های نایکی است. این کشور از لحاظ موقعیت جغرافیایی بین شرق و غرب کره زمین قرار دارد و این امر می تواند آن را به یک مرکز تجارت جهانی تبدیل کند. با این حال در دهه گذشته ایران تا حد زیادی نتوانست در

موج جهانی شدن و حمایت سایر کشورهای جهان قرار گیرد.گر چه اقتصاد ایران از بهره وری پایین، نرخ باالی بیکاری و تورم External( باال رنج می برد اما توانسته در میان شوک های خارجیShocks( نسبتا انعطاف پذیر باشد. در سال 1۹8۹ اقتصاد ایران دقیقا با اقتصاد ترکیه همتراز بود اما امروزه حدودا به نصف اندازه اقتصاد ترکیه رسید و تولید ناخالص داخلی )GDP( آن ۴15 میلیارد دالر و سرانه تولید ناخالص ملی آن در شرایط اسمی 5500 دالر است. در سال 1۹8۹ در شرایط برابری قدرت خرید، تولید ناخالص داخلی 50 درصد باالتر از ترکیه بود؛ در حالی که امروزه حدود 1.۴ تریلیون دالر پایین تر از آن قرار دارد. با لغو تحریم های بین المللی ایران فرصتی تازه برای شراکت عمیق تر با اقتصاد جهانی و دستیابی به منافع جهانی شدن به دست آورده است. به این منظور انتظار قابل توجهی توسط عالقمندان به جامعه کسب وکار بین المللی در ایران به وجود آمده که خود محرک جدیدی برای رشد اقتصاد ایران محسوب می شود. دولت ایران یک سری اقدامات هدفمند در راستای ایجاد اقتصاد پایدار و

ارتقای صنعت و زیرساخت های کشور را آغاز کرده است.بخش تشویق حال در دولت اصالحات، این از بخشی عنوان به خصوصی داخلی و خارجی به سرمایه گذاری در کشور است. موسسه McKINSEY GLOBAL INSTITUTE-( جهانی مکنزی

ایران اقتصاد آینده پتانسیل روی تحقیقاتی برنامه یک )MGIراه اندازی کرده که گزارش پیش رو خالصه ای از نتایج و یافته های اولیه آنهاست. آنها نقاط قوت اصلی اقتصاد ایران را بررسی و برخی از چالش های قابل توجه آن که نیاز به غلبه بر آنها به چشم می خورد را شناسایی کرده اند. آنها همچنین برخی از فاکتورها و ویژگی هایی که محرک های کلیدی رشد آینده اقتصاد ایران است مورد بررسی قرار داده اند و مجموعه ای از شرایطی که ایران بتواند تا 20 سال آینده یک تریلیون دالر به اقتصاد جهانی اضافه کند، شناسایی کرده اند. البته این امر نیازمند این است که دولت یک سری اقدامات قاطع در زمینه آزادسازی پتانسیل های اقتصادی انجام دهد. شرکت های داخلی و خارجی سرمایه گذاران هم نیاز است به منظور پیشبرد این هدف

مشارکت داشته باشند.این گزارش مقدماتی یافته ها و نتایج اولیه از تحقیقات موسسه ی MGI را نشان می دهد. در فصل اول تمرکز اصلی روی شش نقطه قوت اصلی ایران است که می تواند به کمک آنها در آینده رشد کند.

ایران و فرصت رشد یک تریلیون دالری؟

15

در فصل دوم تمرکز بر این موضوع است که ایران چگونه می تواند در 20 سال جاری یک تریلیون دالر به GDP جهانی اضافه و هشت میلیون شغل جدید ایجاد کند. در نهایت در فصل سوم هدف این است که چهار چالش اصلی موجود در ایران که نیاز به تحقیق و بررسی دارند، مورد مطالعه قرار گرفته و چگونگی میسر شدن راه های

تحقیق آن تجزیه و تحلیل شود.1- تنوع: اقتصاد ایران بسیار بزرگ تر از بخش نفت و گاز است: در شرایط فعلی ایران وابستگی به نفت خام را بین کشورهای عمده تولیدکننده نفت خاورمیانه دارد. در سال 201۴ درآمدهای دولت ایران از نفت و گاز کمتر از درآمدهایش از سایر درآمدهای مالیاتی بود. این رقم را می توان با ۳0 درصد در امارات متحده عربی، ۴0 درصد در عربستان صعودی، 50 درصد در کویت و 51 درصد در قطر مقایسه کرد. اقتصاد ایران از یک بخش قوی برخوردار است که 50 درصد از اقتصاد این کشور را به خود اختصاص می دهد. بخش های عمده فروشی و خرده فروشی در کنار بخش های امالک و ساخت وساز سهم بیشتری نسبت به نفت و گاز از اقتصاد را به خود اختصاص می دهند. تولیدات کارخانه ای هم حدود 10 درصد آن را تشکیل می دهد. در حقیقت بیش از 50 درصد از اقتصاد ایران را خدمات متنوع، از جمله عمده فروشی و خرده فروشی، امالک و مستغالت که سهم می دهد تشکیل و ساخت وساز )REAL ESTATE(بیشتری از نفت وگاز را در اقتصاد دارد. همان طور که در نمودار نشان داده شده، تولیدات در حدود 10 درصد محاسبه شده است. در واقع، جداسازی رنگ نفت و گاز تصویر دقیق تری از انعطاف پذیری اقتصاد ایران را به نمایش گذاشته است. همان طور که مشهود است، درصد نفت و گاز در اقتصاد از سال 2010 تا 201۴، حدود ۳ درصد کاهش یافته و بخش های دیگر )به غیر از نفت و گاز( تنها 0.۴ درصد کاهش

در سال داشته اند.2- آموزش: تعداد مهندسان فارغ التحصیل از دانشگاه های ایران با ایاالت متحده برابر است: ۳6 درصد از فارغ التحصیالن دانشگاهی ایران در سال 201۳ مدرک مرتبط با مهندسی دریافت کرده اند که ایران را بین پنج کشور باالی جهان از منظر تعداد فارغ التحصیالن مهندسی قرار داده است. تقریبا برابر ایاالت متحده و باالتر از ژاپن و کره جنوبی. ایران یکی از باالترین میزان مشارکت در آموزش عالی

را نسبت به جمعیت خود دارد. رتبه ایران باالتر از فرانسه، بریتانیا و آلمان و تنها کمی پایین تر از فنالند و جزو 10 کشور برتر دنیاست. تعداد ایرانیان با تحصیالت دانشگاهی بین سال های 2006 تا 2011 دو برابر شده است. البته بخشی از آن به تاسیس دانشگاه های پاره وقت و از راه دور مربوط می شود که ممکن است کیفیت را پایین بیاورد. میزان با سوادی افراد بین 15 تا 2۴ سال در ایران ۹8 درصد است که باالتر از میانگین جهانی و همتای توسعه یافته ترین کشورهاست. در آزمون های ریاضی بین المللی TIMSS )روند بین المللی مطالعه علوم ریاضی(، میانگین نمره کالس چهارمی ها از سال 1۹۹5 دائما افزایش داشته؛ اگر چه هنوز عقب تر از همتایان آمریکایی و اروپایی

خود هستند.۳- رفاه رو به افزایش: تعداد خانوارهای ایرانی که درآمدی بیش از 20 هزار دالر دارند، بیش از چین، هند و برزیل است: تقریبا ۴5 درصد از خانوارهای ایرانی از درآمد تقریبی بیش از 20 هزار دالر در سال برخوردارند. خانوارهایی که در این سطح درآمدی قرار دارند با عنوان خانوارهای مصرفی شناخته می شوند. بر اساس تحلیل های موسسه جهانی مکنزی )MGI(، حتی بدون گذار به شرایط پساتحریم، انتظار بر این است که این نسبت در طی دهه آینده به ۴8 درصد افزایش یابد. سهم کنونی خانوارهای مصرفی ایران تقریبا چهار برابر سهم آن در چین )12 درصد( و هند )11 درصد( است. از بین کل کشورهای بریکس تنها کشور روسیه است که از نظر درصد خانوارهای با درآمد

بیش از 20 هزار دالر با ایران تناسب دارد.۴- شهرنشینی: تولید ناخالص داخلی شهر تهران بیش از بمبئی ایران بیش از یک میلیون نفر سکنه دارند که است: هشت شهر بزرگترین آنها تهران، پایتخت با بیش از 10 میلیون نفر جمعیت ساکن است. با حدود سه چهارم جمعیت شهرنشین، دو برابر بیش از هندوستان شهری شده و همچنین تنه به تنه چندین کشور اروپایی شرقی و غربی از جمله ایتالیا، پرتغال، اتریش و ایرلند می زند. این کشور همچنین بسیار پیش روتر از کشور چین، با درصد شهرنشینی حدود 56 درصد است. تولید ناخالص داخلی شهر تهران که هم وزن منچستر و هلسینکی است، از بمبئی، دوبلین، بوداپست، مانیل و

ورشو بیشتر است.5- فرهنگ کارآفرینی: یک فرهنگ کسب و کار چند صد ساله

16

همچنان در این سرزمین جریان دارد: شما ممکن است شرکت هایی همچون آمازون و اوبررا در ایران نیابید چون شرکت های آمریکایی محدودیت های قانونی فروش در این کشور دارند اما این به معنی این نیست که ایرانیان دچار قحطی دیجیتالی باشند. بر عکس، ورژن های جمله از آورده اند. بر سر سرویس ها این تمامی از ایرانی داخلی شرکت هایی چون شیپور، ایسام، کافه بازار، کلوب و یکی از بزرگ ترین پلت فرم های تجارت الکترونیک در خاورمیانه به نام دیجی کاال که در سال 2006 تاسیس شد و هر ماه حدود ۴.2 میلیون نفر بازدید

جدید دارد.6- موقعیت مکانی و منطقه ای: ایران می تواند دوباره به هابی برای تجارت در منطقه تبدیل شود: ایران با هفت کشور دیگر با جمعیتی حدود ۴۳0 میلیون نفر مرز مشترک دارد. کشورهای همسایه نزدیک را تشکیل می دهند که پیش بینی به ۴0 میلیون خانوار مصرفی می شود تا سال 2025 حدود 2.5 درصد رشد کنند. موسسه جهانی مکنزی پیش بینی کرده که مرکز ثقل اقتصادی جهان در سال 2025 در مرز کشورهای چین و هند استقرار خواهد یافت که پتانسیلی باری ایران به وجود می آورد تا به عنوان یک پل ارتباطی بین شرق و غرب عمل کند. ایران همچنین در موقعیت مکانی خوبی برای تجارت منابع طبیعی قرار گرفته است. مرزهای آبی در جنوب این کشور، مناطقی همچون خلیج فارس و تنگه هرمز برای تجارت نفت خام بسیار حیاتی هستند. به رغم کاهش مبادالت مرزی ایران طی سال های اخیر، اما همچنان سهم این مبادالت از GDP این کشور

بیشتر از ۳0 درصد است.آینده سال برای 20 برنامه ریزی منظور به مکنزی پیشنهادهای

توسعه ایرانایران برای دستیابی به رشد پایدار، ایجاد هشت میلیون فرصت شغلی جدید و دستیابی به تولید ناخالص ملی در حدود یک تریلیون دالر باید بر چالش های مربوط به تحریم های بین المللی فائق آید. ایران می تواند به شکل بهینه تری از منابع خود نظیر نفت، گاز و منابع غیر معدنی شامل توده های شهری، سرمایه انسانی باکیفیت و قدرت کارآفرینی استفاده کند. پتانسیل سرمایه گذاری روز این توانمندی ها و قابلیت ها عالوه بر ایران، فرصتی بزرگ برای کسب و کارهای جهانی و اقتصاد بین المللی است. ایران برای تحقق بخشیدن به این فرصت ها

نیازمند دستیابی به اقتصادی پویاست که بتواند سرمایه، فناوری و روش های مدیریت نوین را به شکل بهتری جذب کند. در عین حال بازار نیروی انسانی ایران دارای افرادی ماهر و منعطف است که امکان

شروع کسب و کارهای جدید را تسهیل می کند.همچنین ایران نیازمند سیستم مالی قدرتمندی است که امکان این از بهره گیری باشد. سرمایه گذاری مولد در آن وجود داشته فرصت ها باید به روزرسانی شوند. همچنین شفافیت، نقش قانون حاکمیت شرکتی و روش های کسب وکار باید بهبود پیدا کنند و همه این تغییرات باید در محیط اقتصاد کالن مطلوبی انجام شوند بوده و ثابت ارز تبادل نرخ قابل مدیریت است، تورم که در آن سیاست های مالی جوابگو و پایدار هستند. برنامه ریزی و پیاده سازی مولد و اقتصاد مدرن به یک ایران تبدیل شدن و تغییرات این و بخش خصوصی و همکاری مکمل دولت زمان نیازمند صرف به صورت داخلی و بین المللی است. در ششمین برنامه پنج ساله، اهداف این از بسیاری مورد در را دیدگاه های خود ایران دولت اقتصادی توسعه بیان کرده که در فاصله سال های 2016 تا 2021

عملیاتی می شود.سرفصل های این برنامه شامل ۳1 اولویت اقتصادی است که با پوشش مسائل مختلف می توانند به رشد هشت درصد تولید ناخالص ملی ایران منجر شوند. چندین مورد از اولویت های تعیین شده در برنامه انرژی هستند که شامل پیشران هایی توسعه برای پوشش بخش برای نوسازی صنایع نفت و گاز و توسعه بیشتر تخصص داخلی در تمامی بخش های این صنایع، کاهش میزان مصرف انرژی و افزایش سهم انرژی های تجدیدپذیر در تامین منابع مورد نیاز اقتصاد است. اولویت های دیگر شامل بهبود مدیریت اقتصاد کالن، افزایش موجودی

و استقالل صندوق توسعه ملی و تقویت سیستم مالی است.

17

آلمانی ها از جمله کسانی هستند که پس از برجام برای ورود به ایران پیش قدم شدند. وزرای مختلف از ایالت های گوناگون آلمان به تهران آمدند و مذاکرات خود را با فعاالن اقتصادی ایرانی از سر

گرفتند.داده که می توان روی نشان نیز زمان البته گذر اقتصاد: دنیای همکاری آلمانی ها حساب باز کرد. چه بسا برخی از شرکت های آلمانی که در دوره تحریم ها نیز به طرق مختلف روابط خود را با ایران حفظ کردند. البته نباید فراموش کرد که زیرساخت بسیاری از صنایع ایران، از هویت آلمانی برخوردارند، از این رو همکاری های

بین دو کشور، از دیرباز تاکنون وجود داشته است.آلمان اقتصاد بررسی به یادداشتی در نیز خوانساری مسعود به که است کشوری »آلمان، می نویسد: چنین وی می پردازد. از گذشته عظمت صنایعش تفاخر می کند و هر روز هم بیشتر اتفاقی آلمان صنایع می کشد. جهان رخ به را خودش صنعتی

مابین هنر و اقتصاد هستند. هارمونی، نظم، دقت، پیچیدگی، انعطاف و معنا همگی دردل یک است که ادعایی این و نهفته این کشور کاالی صنعتی ساخت تقریبا تمام اقتصاددانان و صاحبان صنایع در جهان به آن مهر

تایید می زنند.آلمانی ها به محصوالتشان جان می دهند و هرچه تولید می کنند، می کنند، تولید آنها که وسیله ای هر در سردارد. پشت هویتی

رگه ای از بهره گیری درست و دقیق از تکنولوژی نهفته است.

نیست. مزیت شان تنها این اما و نوجوانان تمام به آلمانی ها جوانانشان با نهایت صبر و شکیبایی، در »آموزش« می دهند. آموزش یک نه تنها قدرتمند اقتصاد این پرکردن برای تشریفاتی عنصر بلکه ساالنه، عملکرد گزارش های

اساس هر اقدامی است. از طرف دیگر نظم، یگانه صفتی است که آلمانی ها در آن سرآمد جهان هستند.

نظم در تولید، نظم در طراحی، نظم در فروش و بازاریابی و حتی برای را اول تولید کنند، حرف باید انتخاب کاالیی که نظم در متفکران از یکی می زند. آنان رفتارهای و استراتژی ها انتخاب از من سوال کنید که چرا آلمانی یک دهه قبل گفته بود: »اگر آلمان موفق شد، می گویم ما بیش از آنکه استعداد و هوش داشته باشیم، نظم داریم.« قدمت،بنگاه های شاخص و معتبر در آلمان یک سال، 10 سال و حتی 50 سال نیست. عمر بنگاه های آلمانی گاهی به عمر باالتر از 120 سال و 150 سال هم می رسد. »ثبات« همان صفتی است که اقتصاد ایران به آن نیاز دارد. ثبات است که

نظم و دقت را می آورد.را مفیدتر توسعه و بیشتر سرمایه گذاری امکان که است ثبات ایجاد می کند و ثبات است که عمر بنگاه ها را نه مانند ایران به 5 سال و 10 سال که برای کشوری مانند آلمان به باالتر از 100

سال می رساند.«نام برجام، از پس خارجی هیات های رفت های و آمد بین در ایالت باواریای آلمان زیاد شنیده می شود؛ ایالتی کامال صنعتی با ساختاری بسیار پیشرفته. این ایالت آلمانی که اخیرا میزبان هیات 705۴8 وسعت با بود، تهران بازرگانی اتاق تجاری اقتصادی- کیلومتر مربع و در حدود 5/ 12 میلیون نفر شهروند، به لحاظ

مدل صنعتی سازی آلمانی ها

18

مساحت، بزرگ ترین ایالت فدرال آلمان محسوب می شود. باواریا مرزهای بین المللی مشترک با اتریش و جمهوری چک دارد.

ناخالص تولید با باواریا ایالت اقتصاد می گویند صاحب نظران داخلی بالغ بر ۴88 میلیارد یورو در سال 201۳ دومین اقتصاد

بزرگ را در میان ایالت های آلمان به خود اختصاص داده است.با وجود آنچه گفته می شود، در حال حاضر در اقتصاد این ایالت، کشاورزی نقش چندانی ندارد و به لحاظ اقتصادی فروش برندهای معروف این منطقه نقش مهمی را در جایگاه اقتصادی باواریا ایفا

می کنند.به مرحله از ورود باواریا، پیش البته گفتنی است کشاورزی در محسوب آن ساکنان اصلی فعالیت به عنوان توسعه یافتگی، می شده است. اما اینکه چه عواملی دست به دست هم داده اند تا ایالت باواریا طی این سال ها چنین رشدی را تجربه کند و به ایالت

صنعتی تبدیل شود، محور اصلی گزارش پیش رو است.تنها ایالتی که بیش از باواریا در اقتصاد آلمان سهم دارد، ایالت این کل از درصدی 22 حدود سهمی که است نورث وستفالیا

اقتصاد دارد.اقتصاد وزارت بین المللی سازی بخش رئیس ویتمن، مارکوس ایالت باواریا در گفت وگو با »دنیای اقتصاد« می گوید: در یک دوره تصمیم گرفتیم تا در حوزه های خاصی از صنعت فعالیت کنیم و این برای تحقق ببریم. را هدفمند پیش اقتصادی خود فعالیت هدف پیش فرض های سیاست هایی که مورد نیاز است را بررسی

کردیم.شد، مطرح مهم سوال این به پاسخ برای که مساله ای اولین تامین زیرساخت ها بود، از این رو به ساخت فرودگاه ها در شهرهای مختلف رو آوردیم. ایجاد سه فرودگاه بزرگ که هر سه را به سطح بین المللی رساندیم. برای حمل ونقل زمینی هم سرمایه گذاری های

عظیمی در ساخت اتوبان ها صورت دادیم.حتی برای تامین زیرساخت های انرژی تعداد زیادی نیروگاه های هسته ای ساختیم. هرچند در حال حاضر از آنها استفاده نمی کنیم

اما برای صنعتی شدن، باید این کار را انجام می دادیم.ایالت این از سویی در زمینه آموزش هم فعالیت های جدی در انجام شد. در واقع زیرساخت های آموزشی را هم فراهم کردیم

از پتانسیل ها و استعدادهای درونی استفاده کنیم، از بتوانیم تا این رو سطح آموزش را ارتقا دادیم. ایالت باواریا در آلمان همواره بیشترین پول را برای آموزش هزینه کرده است که این موضوع نشان می دهد برای ما تا چه اندازه مسائل آموزشی در اولویت قرار

دارد.دانشگاه های بسیار معتبر و معرفی در مونیخ و نورنبرگ در حال فعالیت هستند. دانشگاه های علوم کاربردی را در مناطق مختلف این ایالت فعال کردیم. هسته فعالیت ما صنعتی سازی بوده اما در کنار صنعتی شدن ایالت، بخش های خدماتی نیز از شرایط به وجود آمده بهره مند شدند. هنوز 50 درصد از درآمد ناخالص این ایالت

به واسطه صنعت تامین می شود که بسیار رقم قابل توجهی است.کدام ویژگی باواریا، این ایالت را نسبت به سایر ایالت های آلمان متمایز می کند؟ این سوال را از ویتمن پرسیدیم و در پاسخ به ثبات سیاسی و توجه ویژه سیاستمداران به مساله صنعت اشاره

کرد.البته به گفته او، صنعتی شدن موجب نشده آلمانی ها سنت ها را نادیده بگیرند اما در کنار وفاداری به سنت ها به پیشرفت صنعتی

هم فکر می کنند. باواریا هنوز تشنه پیشرفت است.ایالتی که در رزومه صنعت خود نام های آشنایی همچون شرکت های خودروسازی شرکت زیمنس، ب ام و، و آئودی خودروسازی تولیدکننده کامیون و اتوبوس های مان و پوشاک و کفش ورزشی

آدیداس را یدک می کشد، هنوز خواهان ارتقا یافتن است.ارتقای بهره وری

ایالت، این کارخانه های در تکنولوژی »های تک« از استفاده بسیار قابل توجه است. در واقع گفته می شود نیروی انسانی گران به آنکه از بیش کشور این کارخانه های شده موجب آلمان در دستان کارگران و کارمندان نیاز داشته باشند، به سمت استفاده از یکی ،Webasto بروند.کارخانه تکنولوژی های های تک از BMW شرکت خودورهای قطعات تامین کنندگان بزرگ ترین

است. ز این مرکز روزانه بیش از 215 هزار قطعه یدکی بسته بندی شده فعالیت نفر در آن توزیع خارج می شود. مرکزی که ۴50 برای

دارند و مساحت آن ۳5 هزار مترمربع است.

19

به سرپرستی تهران بازرگانی اتاق از سوی اعزامی ایرانی هیات خوانساری، از خطوط تولید آن شرکت بازدید کردند. در سالن های خط تولید این کارخانه تعداد کارگران به تعداد انگشت های دست

هم نمی رسد.اما تا چشم کار می کند، روبات های عظیم الجثه ای را می بینید که در اتاقک های شیشه ای به جای نیروهای انسانی در حال فعالیت که است کارخانه هایی جمله از کارخانه، این واقع در هستند. توانسته با استفاده از تکنولوژی های های تک، نه تنها هزینه تولید

را کاهش دهد، بلکه بهره وری را به چند برابر برساند.تولید خطوط این در انسانی نیروی بود قرار اگر که حالی در بلکه هزینه های بود، زمانبر تولید، تنها نه باشد، داشته فعالیت

مازاد حقوق و دستمزد و بیمه نیز به آن اضافه می شد.اما سوالی که مطرح می شود این است که آیا فعالیت های چنین را کشور این در اشتغال آلمانی، کارخانه های در روبات هایی تحت تاثیر قرار می دهد؟ شهروندان آلمانی می گویند: درست است که این روبات ها جای نیروی انسانی را در کارخانه ها گرفته اند، اما ایالت باواریا نه تنها به ندرت شاهد در این کشور و به خصوص معضل بیکاری هستیم، بلکه همیشه با کمبود نیروی کار نیز مواجه می شویم طوری که در برخی موارد مجبور به جذب نیروی انسانی از خارج از کشور هستیم چرا که تعداد کارخانه ها بسیار زیاد است و سیاست های کالن کشور، مشکل بیکاری را از این طریق حل

کرده است.آلمان در کسی را شدن، صنعتی و کارخانه ها تعدد عبارتی به

به خصوص باواریا بیکار نمی گذارد اما هیچ نیروی مازادی هم در این کارخانه ها وجود ندارد.

به ایران در معتقدند کارشناسان برخی که است حالی در این دلیل وجود معضل بیکاری، عمال نمی توان از چنین تکنولوژی های پیشرفته ای استفاده کرد. ضمن تامین این ماشین آالت یا روبات ها،

نیاز به سرمایه گذاری کالن دارد.قطعا کسانی حاضر به این سرمایه گذاری هستند که بازار خوبی را برای محصوالتشان داشته باشند و بازگشت سرمایه را در حداقل زمان، ممکن بدانند که با توجه به شرایط اقتصادی کشور، این نوع

نگاه بعید به نظر می رسد.انسجام فعالیت

موفقیت رموز دیگر از نیز اقتصادی فعالیت های در انسجام صنایع در آلمان است. هیات ایرانی در بازدیدی دیگر، به یکی از بزرگ ترین شرکت های حمل ونقل و لجستیک دنیا به نام »کونه و ناگل« رفتند. انسجام فعالیت ها، برنامه ریزی دقیق و هماهنگی با سایر شرکت های حمل ونقلی از جمله ویژگی های این شرکت بود.

به شرکت این از بازدید در ایرانی هیات سرپرست خوانساری خبرنگار »دنیای اقتصاد« چنین می گوید: در این شرکت فعالیت ها

به صورت ترکیبی انجام می شود.این شرکت عالوه بر اینکه کار حمل بار را انجام می دهد، اقداماتی از جمله برنامه ریزی را نیز برعهده دارد. او عنوان می کند: در این شرکت هماهنگی با شرکت هایی همچون کشتیرانی بسیار دقیق

صورت می گیرد.است. شرکت این عهده بر کاالها و بار لجستیک عبارتی به کارشناسان اعتقاد دارند عدم هماهنگی بین شرکت های حمل ونقل

در ایران موجب شده تا کاال به موقع به مقصد نرسد.حال تصور کنید مواد اولیه یک کارخانه به شیوه رایج در ایران، اقتصادی، فعاالن رسید؟ خواهد تولید به خط موقع به چگونه بی برنامگی در بخش لجستیک را ناشی از همین عدم ناهماهنگی می دانند و می گویند: با تاخیر در ورود مواد اولیه به خطوط تولید، تولیدکنندگان تحمیل و به صنعتگران مازاد تنها هزینه های نه می شود، بلکه به واسطه آن تحویل کاال نیز با تاخیر روبه رو بوده و

در نتیجه موجب نارضایتی مشتریان می شود.

20

بحران اقتصادی سال 2008 میالدی هرچند اثرات عمیقی بر اقتصاد این اما درس هایی که در پی برجای گذاشت کشورهای مختلف بحران حاصل شد، اندیشمندان اقتصادی را در سراسر دنیا به تعمق در مورد موضوعاتی واداشت که پیش از این سال ها پذیرفته شده و

مبنای پیش بینی های اقتصادی قلمداد می شدند.تحلیل های میالدی 2008 سال اقتصادی بحران درحقیقت عمیق تری از پدیده بحران و علل و عوامل دخیل در آن در پی داشت که به بازشناسی عوامل موثر در این بحران اقتصادی انجامید. در کنار این شرایط، دانشکده های اقتصاد نیز در رویکرد آموزشی خود تغییراتی ایجاد کردند و مباحثی متناسب با بحران اقتصادی در برنامه

آموزشی خود گنجاندند.این در حالی است که در این زمینه در ایران با وجود پشت سر نهادن بحران اقتصادی که در سال 1۳۹0 رخ داد، هیچ بازنگری در مفاهیم

اقتصادی که در دانشگاه ها تدریس می شود صورت نگرفت.دفتر مدیر و علمی هیات خاندوزی، عضو احسان زمینه این در اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسالمی بر این باور است که باید آغوش خود را بر درک بهتر مفاهیم بحران های مالی باز کنیم تا بتوانیم از بحران ها به بهترین شیوه درس بگیریم. تحلیل خاندوزی از بحران سال 2008 میالدی و نقش آموزش مفاهیم اقتصادی در

این رابطه را در ادامه می خوانید. به نوشته تعادل ، همیشه از واژه بحران با لحن ناخوشایندی یاد می کنیم اما هر امر سخت و ناخوشایند یک وجهه دلپذیر هم دارد.

زمانی که »کوهن« کتاب انقالب ساختارهای علمی را می نوشت که سرآغاز مباحث مفصلی در حوزه روش شناسی و فلسفه علم شد، یکی از کارهایی که »کوهن« انجام داد این بود که کتاب او یکی از تصاویر خوشایند بحران را به ما معرفی کرد. نشان داد وقتی بحران ها در یک علم شکل می گیرند، باید منتظر زایش های نویی در حوزه

علمی باشیم.وقتی پارادایم غالب علمی نمی تواند به سواالتی که مطرح می شود پاسخ بدهد، به ناچار سراغ این می رویم که یا در این پارادایم تغییراتی ایجاد کنیم که قدرت تبیینی این پارادایم را افزایش دهد و بسیاری از پدیده های واقعی را بتوانیم با آن پارادایم تبیین کنیم یا اگر زمان آن فرا رسیده و جایگزینی در دسترس داریم، یک »پارادایم شیفت«

رخ دهد.بنابراین برای عالمان هر رشته به ویژه علوم اجتماعی که آزمایشگاهی در دسترس ندارند بحران ها، فرصت مغتنمی است و یک اقتصاددان باید رغبت زیادی داشته باشد که در طول دوران زندگی بحران های

متعددی را ببیند تا براساس آن بتواند دانش خود را تکمیل کند.یک درس غیرقابل بحران این بود که در زیر پوست ظاهراً آرام اقتصاد کالن می تواند بحران های خطرناکی در حال شکل گیری باشد. یعنی تورم باثبات باشد، تولید هم در سمت بالقوه خود باشد اما در جایی دیگر آنقدر اختالل ایجاد شود که ما به اشتباه بیفتیم. رونق های در بخش های مختلف مثال در بخش مالی این توان را دارند که به ترکیب ناپایداری در تولید منجر شوند. یا به دلیل شیوه تامین ملی بخش واقعی ریسک های واقعی شکل گیرد و جمع شدن تدریجی سایر قسمت های اقتصاد که بد کار می کند منجر به ذخیره سدی می شود که با شکستن آن یک زلزله رفاهی در اقتصاد رخ می دهد و ما متوجه می شویم سال هایی که دلخوش به نرخ رشد و آرام نسبت به تغییرات تورم، پا روی پا انداخته بودیم جاهای دیگری از اقتصاد بد کار می کرده است. نه تنها افراد، بلکه خیلی از نهادهایی که در سطح بین المللی سردمدار نگاه سیاست گذاری اقتصادی دنیا هستند، بعد از بحران 2008 میالدی به چنین جمع بندی هایی رسیدند که چارچوب

درس های بحران اقتصادی ۲۰۰۸ میالدی برای اقتصاد دنیا

21

تحلیلی که در آن اقتصاد کشورها فهمیده می شد یا پیشنهادهای سیاستی برای وضعیت اقتصادی برای کشورها مطرح می شد، نیازمند تغییرات جدی است. »استیگلیتز« در مطلب مهمی که در سال 201۴ میالدی منتشر کرد دوباره به تاثیرات بحران 2008 میالدی در تئوری هایی که در اقتصاد می آموزیم و می آموزانیم اشاره کرد که قسمت مهم آن این است که در خالل بحران ها نقصان های نظام بازار را بهتر می شناسیم. متوجه می شویم در کجا بیش از اندازه به ساز و کار بازار اتکا داشته ایم و چه جاهایی نیازمند این هستیم که از دست های مرئی برای نظارت استفاده کنیم. »استیگلیتز« می گوید، در اقتصاد نیروهایی وجود دارند که به نحو ذاتی روند سقوط اقتصادی را وخیم تر می کنند. در اقتصاد در مورد نیروهایی که ما را به تعادل برمی گردانند خوب می آموزیم اما در مورد نیروهایی که عملکرد واگرا دارند و ممکن است عدم تعادل ها را تداوم دهند و بازگشت پس از بحران به تعادل را به تعویق می اندازند، در علم اقتصاد چیز زیادی نمی آموزیم. در همان سطوحی در منابع انسانی، سرمایه و منابع طبیعی هستیم که قبل از بحران بودیم، اما چرا بعد از گذشت چند سال از بحران 2008 میالدی همچنان پایین تر از حد مطلوب خود تولید می کنیم؟ »استیگلیتز« می گوید، در این زمینه هیچ تبیین

علمی در تئوری ها وجود ندارد و مدل مناسبی نداریم.چند پرسش بسیار مهم در سال های پس از بحران مطرح شده است. سوال مهمی که در مورد مساله مقررات گذاری و نظارت شکل گرفت، احیای رویکردی که قبل از دهه 1۹80 وجود داشت را به همراه آورد. سوال دوم در مورد مساله اوراق های بدهی و اوراقی که بر پایه دارایی ها نیستند مطرح شد. نقش بانک های مرکزی در اینجا مطرح می شود. این سوال مطرح می شود که آیا بانک مرکزی باید صراحتا فعالیت بخش واقعی اقتصاد را هدف بگیرد یا خیر. 10 سال پیش این سوال مسخره به نظر می رسید که چرا بانک مرکزی باید نگران بخش واقعی اقتصاد باشد. دلیل این است که اقتصاددانان یک پیش فرض

خیلی مهم را به ناچار کنار گذاشتند.اگر به این مبنا که بر اقتصاد وجود داشت همزمانی معروفی در تورم ثبات بخشیم و بانک های مرکزی به سمت ثبات تورم بروند، سیاست های پولی فعالیت اقتصادی را چنان تسهیل خواهد کرد که سطح تولید باال برود و به میزان بالقوه نزدیک شود. با آغاز بحران این

ارتباط از هم گسست. یعنی اقتصاددانانی که سال های سال گمان می کردند همزمانی بین این دو متغیر وجود دارد، با سقوط شدید تولید و افزایش شدید بیکاری منتظر این بودند که تورم هم کاهش پیدا کند و حتی منفی شود درحالی که حتی سال ها پس از بحران هم تورم در همان سطوح قبلی در کشورهای اروپایی و امریکایی باقی ماند. در این زمینه دو اتفاق ممکن است افتاده باشد؛ نخست اینکه درست است که تولید بالفعل خیلی کاهش پیدا کرده، اما اینکه تورم کاهش پیدا نکرده به این دلیل است که تولید بالقوه هم کاهش پیدا کرده است. چراکه می گوییم کاهش تورم به GDP Gap است. اتفاق دوم این است که رابطه بین تورم و GDP Gap در دوره پس

از بحران از اساس متفاوت شده است.نتیجه این به را ما برای مورد دوم فراهم است که آنقدر شواهد می رساند که در مورد رابطه تردید کنیم. به عبارت دیگر یک بحران ما را به عرصه تئوری می کشاند و تمام مبانی اقتصاد کالن را به بازاندیشی سوق می دهد. دانشکده های اقتصاد در برابر این پرسش ها دو نوع واکنش نشان دادند؛ یک دسته از این واکنش ها تغییرات تدریس اقتصاد دانشکده های در که بود محتوایی در اصالحی می شود یعنی اضافه و کم کردن برخی سرفصل هایی که پس لرزه معرفتی بعد از بحران را تا حدی به دانشگاه هم منتقل کند. گروه دیگر سراغ محتواها و عناوین درسی جدیدی رفتند. نکته مهم در جمع بندی این موضوع این است که باید آغوش خود را برای فهم و درک بهتر بحران های مالی باز کنیم. نکته دوم این است که ما در اقتصاد ایران بحران تولید علم داشتیم؛ یعنی در مرزهای دانش

جهانی مشارکتی نداشتیم.طی سال های اخیر بحران فهم هم پیدا کرده ایم؛ یعنی مباحثی مطرح می شود که دانشجویان و اساتید هم آن را درک نمی کنند و دلیل آن هم این است که این علم ریشه در خاک ما ندارد. در محتوای سیاست گذاری ها و مالی بحران های به نسبت خودمان آموزشی آنقدر حساس نیستیم که دیگران به بحران های خودشان حساس هستند. شوکی که در سال ۹0 به اقتصاد ایران وارد شد، شدیدترین و طوالنی ترین رکود و تورم را به همراه داشت. باید این سوال را مطرح کرد که آیا تدریس اقتصاد بعد و قبل از این شوک تغییری کرده

است؟ طبیعتا پاسخ منفی است.

22

ایران که در سال های اخیر بازار روسیه را به رقبا واگذار کرده، برای کسب سهمی مناسب از این بازار پرسود نیازمند اقداماتی در بخش

تعرفه ها، لجستیک و زنجیره های عرضه کاال است.به گزارش خبرنگار مهر، موضوع صادرات محصوالت کشاورزی به روسیه یکی از دغدغه هایی است که در یکی دوسال اخیر، تجار ایرانی همواره با آن دست به گریبان بوده اند. در واقع ورود و افزایش ضریب نفوذ در بازار محصوالت کشاورزی هزینه بر و نیازمند صرف حضور که کشورهایی سهم تصاحب معمول بطور و است زمان پایداری در بازار دارند، سخت است. با این وجود، بحران در روابط اتحادیه اروپا و روسیه در جوالی سال 201۴ فرصت بازاری بزرگی برای رقبای این اتحادیه در بازار روسیه ایجاد کرد که متاسفانه تجار

ایرانی نتوانستند از این فرصت بخوبی استفاده کنند.واردات کشاورزی این کشور از اتحادیه اروپا از ۴۴.75 میلیارد دالر در سال 201۳ به 27.1۴ میلیارد ریال در سال 2015 کاهش یافت و فرصتی بسیار مناسب برای تصاحب سهم اتحادیه اروپا در بازار این

کشور فراهم شد.را نتوانست سهم خود روسیه تمایل وجود با ایران وجود این با در بازار کشاورزی روسیه افزایش دهد؛ بررسی ها نشان می دهد از جمله دالیل این ناتوانی، تحوالت ارزی ایران و روسیه، لجستیک و پشتیبانی ضعیف تجاری در ایران و ضعف نهادی و نبود زنجیره های

عرضه کاالیی و تبعیض تعرفه ای واردات کاال از ایران است.گزارش ها نشان می دهد در حالی که ایران نتوانست سهمی از بازار روسیه را به خود اختصاص دهد اما با خروج اتحادیه اروپا از بازار بالروس 18 درصد، برزیل ۴۹ درصد، روسیه، کشورهای گوشت پاراگوئه 12 درصد و آرژانتین 8۴ درصد بازار گوشت روسیه را در

اختیار گرفتند.در بازار لبنیات هم 7۴ درصد واردات روسیه توسط بالروس تامین شد. در بازار سبزی و صیفی نیز چین 2۴ درصد، ترکیه 2۳ درصد، ایران و اشغالگر قدس 10 درصد، مصر ۹ درصد و مراکش رژیم

هرکدام 6 درصد واردات روسیه در سال 2015 را تامین کردند.

بازار در بین این کشورها تنها چین رشد قابل قبولی در تسخیر سبزی روسیه بعد از خروج از اتحادیه اروپا داشت و توانست سهم 1۳ درصدی خود را در سال 201۳ به 100 درصد بهبود ببخشد. در بحث صادرات میوه به روسیه نیز اکوادور سهم 15 درصدی خود را

در سال 201۳ به 2۳ درصد افزایش داد.سهم ترکیه نیز از 1۴ درصد به 1۹ درصد بهبود یافت و سهم چین نیز از 5 درصد بازار وارداتی روسیه به 8 درصد افزایش یافت اما سهم ایران از ۳ درصد بازار میوه روسیه در سال 201۳ به 2 درصد رسید.

دالیل عدم موفقیت ایران در بازار کشاورزی روسیهعدم توفیق ایران در بهره برداری از بازار بزرگ محصوالت کشاورزی روسیه به دالیل تجاری، اقتصادی و ساختاری بازمی گردد. ضعف در سیاست های تجاری کشور و عدم عضویت در پیمان ها و ترتیبات تجاری منطقه ای و جهانی هزینه ورود به بازار سایر کشورها را برای

کاالهای ایرانی افزایش داده است.مانند مالی و اقتصادی هزینه های تجاری، هزینه های کنار در مشکالت بانکی و تحوالت ارزی ایران و روسیه بعد از سال 201۳ نیز متغیرهای اثرگذاری در عدم توفیف ایران بودند. در کنار متغیرهای اقتصادی و تجاری، ضعف لجستیک و نبود نهادها و ساختارهای متشکل و نظام مند تجاری مشکل اساسی دیگری در مسیر موفقیت

ایران در بازارهای جهانی است.برای درک بهتر موضوع، بد نیست به سیاست های تجاری روسیه و وضعیت تعرفه ای این کشور برای واردات کاال از کشورهای مختلف، تحوالت ارزی روسیه و ایران در چندساله اخیر و وضعت لجستیک

ونهادهای تجاری ایران نگاهی اجمالی داشته باشیم. سیاست های تجاری روسیه و آثار آن بر صادرات ایران

روسیه در سال 201۳ به عضویت سازمان تجارت جهانی پذیرفته این این کشور 11.6 درصد است. تعرفه کشاورزی میانگین شد. کشور برای ۳.2 درصد خطوط تعرفه ای از ابزار تعرفه سهمیه ای استفاده می کند. برای نزدیک به ۴5 درصد خطوط تعرفه کشاورزی از تعرفه کمتر از 5 درصد استفاده می شود و بر حدود 50 درصد

جنگ تعرفه علیه محصوالت ایرانی

23

خطوط تعرفه کشاورزی تعرفه 5 تا 25 درصد وضع شده است.در روسیه برای کمتر از 5 درصد خطوط تعرفه از تعرفه های بیش از 25 درصد استفاده می شود. از سال 201۳ حدود 8۳ درصد واردات از 15 درصد بوده است و کشاورزی روسیه مشمول تعرفه کمتر ترکیب اصلی ابزار تعرفه در کشاورزی روسیه تعرفه ارزشی است. استفاده ابزارهای غیرارزشی از تعرفه برای 2۴ درصد خطوط اما می شود. در مجموع نوشیدنی ها و تولیدات دامی و لبنی مشمول بیشترین حمایت تعرفه ای در روسیه هستند. بیشترین سطح تعرفه ای که در بخش کشاورزی روسیه وضع می شود، تعرفه 278 درصد

است که بر نوشیدنی ها اعمال می شود.برای برخی از تولیدات دامی تعرفه 80 درصدی و برای برخی از غالت تعرفه 85 درصدی اعمال می شود. در کنار تعرفه، اقدام های جبرانی و ضدقیمت شکنی نیز در این کشور به کارگرفته می شود. همچنین سهمیه وارداتی برای گوشت گاو، پرندگان، شکر سفید و

شکر خام در این کشور به کار گرفته می شود.سطح واردات و تعرفه پسته توسط روسیه

محصول صادراتی پسته با پوست ایران نیز در بازار روسیه مشمول این محصول برای ای تعرفه دامنه 50 درصدی است و سیاست نسبت به اعضای سازمان جهانی تجارت تبعیض آمیز نیست. در این بازار تعرفه وارداتی کشورهای کمتر توسعه یافته و برخی کشورهای مشترک المنافع صفر درصد است و برای سایر کشورها تعرفه وارداتی صفر تا 5 درصد است. رقیب اصلی ایران در بازار پسته روسیه، آمریکا است که تعرفه وضع شده بر واردات محصول از این کشور نیز مشابه

ایران است.سطح واردات و تعرفه واردات کشمش

اطالعات نقشه تعرفه وارداتی روسیه در سال 2016 نشان می دهد واردات انگور خشک از ایران به نسبت بسیاری از کشورهای مشمول

تعرفه باال بوده است.دراین سال تعرفه واردات ازکشورهای کمتر توسعه یافته و کشورهای آسیای میانه صفر درصد، واردات از کشورهای مانند استرالیا با تعرفه 50 درصدی واردات از کشورهایی مانند چین، برزیل، پرو و شیلی با تعرفه 5 تا 10 درصدی و واردات کشمش از ایران مشمول تعرفه

۳0تا ۴0 درصدی است.

سطح واردات و تعرفه واردات انگور تازهنقشه تعرفه وارداتی انگور تازه روسیه نشان می دهد صادرات این محصول به بازار روسیه مشمول تعرفه کمتر از 5 درصد است. برای کشورهای کمتر توسعه یافته تعرفه صفر درصد و برای سایر کشورها

تعرفه 0 تا 5 درصد وضع می شود.کشورهای مانند چین، هند، پرو، شیلی و ترکیه صادرکنندگان اصلی انگور تازه به روسیه هستند که تعرفه وضع شده بر واردات از این

کشورها مشابه واردات از ایران است.نقشه واردات و تعرفه واردات خرما

نقشه تعرفه واردات پرتقال و خرما برای بازار روسیه نشان می دهد سقف تعرفه ای برای این کاال 5 درصد است و واردات از ایران نیز مانند بسیاری از کشورها مشمول دامنه تعرفه 0 تا 5 درصد است. در بازار پرتقال کشورهای اصلی صادرکننده ترکیه، مصر و چین هستند که سطح یکسانی از تعرفه وارداتی بر آنها وضع می شود. در بازار خرما نیز رقبایی مانند الجزایر، لیبی، مصر، عراق وجود دارند که

تعرفه واردات از آنها نیز مشابه ایران است.شرایط صادرات سیب و زعفران به روسیه

صادرات سیب از ایران به روسیه مشمول باالترین دامنه تعرفه ای این کشور است و تعرفه بیش از 50 درصدی بر واردات این کاال وضع می شود. این در شرایطی است که واردات این کاال از کشورهایی مانند چین که بخش عمده ای از بازار سب روسیه را در اختیار دارد در دامنه 5 تا 10 درصدی قرار می گیرد. کاهش تعرفه صادرات سیب

ایران به روسیه، صادرات به روسیه را افزایش می دهد.صادرات زعفران ایران به روسیه نیز در سال 201۳ مشمول باالترین سطح تعرفه وارداتی این کشوربوده و تعرفه این کاال دردامنه بیش

24

از 50 درصد قرار گرفته است. در حالیکه واردات این محصول از این کشت توسعه برای هایی برنامه که چین مانند کشورهایی

محصول دارند کمتراز 5 درصد است.سیاست های تبعیض آمیز علیه ایران

در مجموع ناتوانی در کسب سهم قابل قبول در برخی از کاالها در سال 2016 به سیاست تبعیض آمیز وارداتی روسیه علیه کاالهای ایرانی برمی گردد. کاالهایی مانند کشمش، سیب و زعفران مشمول چنین سیاست تبعیض آمیز تعرفه ای بوده اند؛ تبعیضی که در مورد برخی کاالها از جمله کشمش در نتیجه مذاکرات با کشورهای عضو اوراسیا از بین رفته است و برای سایر کاالها نیز رفع تبعیض تعرفه ای

به افزایش قدرت رقابتی در آنها دربازار روسیه کمک می کند.اما در مورد بسیاری از کاالهای کشاورزی تبعیض خاصی در واردات از ایران اعمال نشده است و ضعف صادرات چنین کاالهایی دالیل

دیگری دارد.سیاست های ارزی ایران و روسیه و اثر آن بر صادرات

سیاست ها و تحوالت ارزی ایران و روسیه از متغیرهای مهم و اثرگذار برجریان صادرات ایران به روسیه است. نرخ ارز روسیه بعد از سال 2008 روند کاهشی داشته است. مسیر تقویت پول ملی این کشور بعد از بحران سال 2008 متوقف شد و ارزش روبل روند کاهشی درپیش گرفت. ارزش روبل با افت حدود 22 درصدی از ۴.0۴ سنت

در سال 2008 به ۳.16 سنت کاهش یافت.بحران در روابط این کشور با اتحادیه اروپا و تحریم این کشور در سال 201۴ باعث شد که ارزش روبل با کاهش های 16 و ۳8 درصدی به ترتیب به 2.65 و 1.65 سنت در سال های 201۴ و 2015 کاهش

یابد.

در سال 2016 نیز حدود 11 درصد دیگر از ارزش پول ملی روسیه کاسته شد و ارزش روبل به 1.۴7 سنت کاهش یافت. افت ارزش پول ملی روسیه به گران شدن کاالهای وارداتی منجر شد و از جمله

دالیل کاهش واردات صنعتی و کشاورزی روسیه بوده است.راهکارهایی برای توسعه صادرات به روسیه

عموم دولت ها برای گسترش بازار و ورود به بازارهای جدید بخش قابل توجهی از هزینه ایجاد و گسترش بازار را برای دوره ای کوتاه تقبل می کنند با توجه به اینکه تحوالت ارزی ایران و روسیه در مجموع قدرت رقابت کاالی ایرانی را کاهش داده است. بر این اساس به نظر می رسد دولت باید با پذیرش بخشی از هزینه تبلیغات و گسترش بازار و یارانه صادراتی، زمینه را برای افزایش نفوذ کاالی

ایرانی در این بازار فراهم کند.عالوه بر این، ضعف اساسی در ورود به موافقنامه ها و ترتیبات تجاری، شرایط ورود کاالی ایرانی را به بازار روسیه در مقابل رقبا تضعیف کرده است و برخی از کاالها مشمول تعرفه تبعیض آمیز هستند؛ بر این اساس، جدیت و پیگیری در امضای موافقتنامه تجاری با کشورهای اوراسیا با محوریت کاهش تعرفه کاالهای مشمول تبعیض

تعرفه ای، صادرات ایران به روسیه را تسهیل می کند.در بلند مدت نیز برای ورود به بازار بزرگ محصوالت کشاورزی و مواد غذایی روسیه که استانداردهای سختگیرانه ای بر واردات وضع می کند، ایجاد یک مرکز لجستیک و پشتیبانی در نزدیک ترین نقطه

ممکن با این کشور ضروری است.در کنار این موارد، نهادسازی و تقویت زنجیره عرضه، تداوم و پایداری در صادرات کشاورزی را تضمین و اعتماد طرف های تجاری را افزایش می دهد. تالش برای ایجاد نهادهای تجاری مرتبط با تولیدکنندگان و حرکت به سمت زنجیره عرضه ورود و بقا در این بازار را افزایش می دهد. نکته مهم دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که برای ورود به بازار روسیه پایداری صادراتی ضروری است. روند صادرات کشاورزی ایران به بازار روسیه ناپایدار و دارای نوسان است و تضمین کننده حضور بلندمدت در این بازار نیست. برای پایداری صادرات کشاورزی، شناسایی و اولویت بندی بازارهای صادراتی برای محصوالت مهم کشور و پایش مستمر وضعیت رقابتی و مزیت نسبی

کاالها در مقابل رقبا در بازارهای هدف ضروری است.

25

آذر و ماه های بعد از آن تا پایان سال زمان بسیار مهمی برای نیمی از جامعه و اقتصاد کشور است. شمارش معکوس برای آغاز جلسات تعیین حداقل دستمزد سال آینده کارگران آغاز شده است و این

قشر از جامعه به تعیین دستمزد نزدیک به واقعیت امیدوارند.به گزارش آرمان، متاسفانه جهتگیری ها در اصالح و تعدیل قانون کار به سمتی حرکت می کند که به ضرر کارگران است. از طرفی اگر به سطح دستمزد کارگران از سال 1۳85 تا امروز بنگریم، هر مطالبات همواره است. داشته کاهش آنان واقعی دستمزد سال کارگران منطقی بوده، اما به دالیل نا مشخص هیچ اقدامی صورت

نگرفته است.امسال شرایط مقداری با سال های گذشته متفاوت است، به این دلیل که نرخ دستمزدهای واقعی باید حدود 20 درصد افزایش پیدا کند، اما این احتمال وجود دارد که جامعه کارفرمایی و دولت نیز با استناد به تورمی که تک رقمی شده دستمزدهای اسمی را بین 10 تا 15 درصد قرار دارد. راهکار اینکه معیشت کارگران بهبود یابد، این است که حداقل نیازهای اساسی را محاسبه کنیم و میانگینی برای کل کشور در نظر بگیریم. باید گفت رقمی حدود یک میلیون و 500 هزار تومان در ماه تا دو میلیون برای شهر تهران برای یک خانواده پنج نفری از نظر تامین حداقل نیازهای زندگی- نه یک زندگی متوسط- قابل قبول است. علی دینی ترکمانی، تحلیلگر مسائل اقتصادی باید ها و نباید های تعیین حداقل حقوق را بررسی

می کند.نزدیک به یک هفته دیگر تا شروع جلسات تعیین دستمزد کارگران برای سال 1۳۹5 باقی مانده است. این امکان وجود دارد که امسال وضعیت معیشتی کارگران درباره حداقل دستمزد بهبود پیدا کند؟

در حال حاضر تالش هایی می شود که قانون کار به ضرر جامعه کارگری تعدیل و اصالح شود و در شرایط فعلی جهتگیری ها بر عکس آن چیزی است که انتظار می رود. واقعیت امر این است که از سال های 1۳85 و 1۳86 تا به امروز دستمزدهای واقعی کارگران

کاهش پیدا کرده است.

سطح بر تقسیم را اسمی دستمزدهای اگر دقیق تر معنای به شاخص تورم کنیم، کمتر شده است. به عبارت دیگر آن مایحتاجی را که با حداقل دستمزد در سال 1۳85 می توانستند تهیه کنند، در سال 1۳۹۳ و 1۳۹۴ نمی توانند. در نتیجه سطح رفاه جامعه کارگری کاهش داشته و علی القاعده حداقل دستمزدی که تعیین می شود باید بر مبنای سبد کاالی کارگران باشد. حال این سبد کاال اگر بر اساس تورم عرضه شود، قیمت آن افزایش پیدا کرده و بعد هزینه ای که صرف می شود، به شدت افزایش پیدا می کند. متناسب با این موارد دستمزد اسمی هم باید افزایش داشته باشد که ارزش این سبد کاال در طول زمان کاهش پیدا نکند. این موضوع یک انتظار منطقی است، اما بنا به دالیل مشخص و آنکه جامعه

کارفرمایی هم با آنها مخالف است، عمال امکانپذیر نیست.ماه ماهانه خانوار کارگری در اساس آخرین گزارش ها هزینه بر به سه میلیون و ۳00 هزار تومان رسیده و این در شرایطی است ۹5 سال در کارگران مزایای سایر و خواربار و مسکن حق که هیچ گونه افزایشی نداشته است. همچنین با توجه به اینکه تورم تک رقمی شده، گویا این انتظار وجود دارد که هیچ افزایشی در سطح دستمزدها مشاهده نشود. امسال هم مانند سال های گذشته

وضع معیشتی خانوارها هیچ تغییری نمی کند؟باید حدود واقعی نرخ دستمزدهای و تورم کاهش داشته اینکه 20 درصد افزایش پیدا کند، موضوع کامال درستی است و برای

دو برابر شدن دستمزد کارگران

26

جامعه کارگری مثبت ارزیابی می شود، اما این احتمال وجود دارد که جامعه کارفرمایی و دولت نیز با استناد به تورمی که تک رقمی شده دستمزدهای اسمی را بین 10 تا 15 درصد در نظر بگیرند. اگر این اقدام صورت گیرد، در مجموع امسال با توجه به مواردی

که بیان شد، شرایط بهتر از سال گذشته می شود.نوع باید دید که چه ماهانه خانوار کارگری هم مورد هزینه در زندگی در کدام شهر مطرح است؟ ممکن است برای کالنشهری معیار تومان میلیون سه متوسط تقریبا زندگی و تهران مانند را برای کل کشور دستمزد اگر اما باشد، بسیار خوبی دستمزد در نظر بگیریم و با مزایای حداقلی برای تامین نیازهای اساسی محاسبه کنیم، به طبع سه میلیون و ۳00 هزار تومان رقم باالیی است. به این اعتبار مطرح کردن این موضوع نیز در مورد تعیین دستمزد کارگران، به دلیل آنکه منطق ضعیفی پشت سر خود دارد،

راه به جایی نمی برد.راهکار این است که حداقل نیازهای اساسی را محاسبه کنیم و میانگینی برای کل کشور در نظر بگیریم. از آن طرف هم برای کالنشهرها هم عالوه بر میانگین مزدی را کنار بگذاریم. برای مثال رقمی حدود یک میلیون و 500 هزار تومان در ماه تا دو میلیون برای شهر تهران برای یک خانواده پنج نفری از نظر تامین حداقل

نیازهای زندگی- نه یک زندگی متوسط- قابل قبول است.با این شرایطی که گفتیم باز هم اگر این ارقام در جلسات شورای عالی کار و تعیین دستمزد طرح شود، عمال امکان توافق بر سر آن وجود ندارد. این موضوع به آن معناست که حداقل دستمزد کارگران باید دو برابر شود که با توجه به قدرت چانه زنی بسیار

پایینی که جامعه کارگری دارد، امکان ناپذیر است.بررسی را این موضوع نیز کافرمایان منظر از ما می توانیم البته که است شده عمیق قدری به ما کشور در رکود وقتی کنیم. کارفرمایان هم قدرت افزایش دستمزد کارگران را ندارند، مطمئنا آنها نمی توانند افزایش دستمزد را در برنامه خود قرار دهند. با این

اوضاع شما مشکل را در کجا می بینید؟واقعیت این است که آن اندازه که جامعه کارگران درباره دستمزدها فراموش نباید البته نمی بینند. صدمه کارفرمایان آسیب پذیرند، به دلیل شرایط به جامعه کارفرمایی هم کنیم که ممکن است

رکودی و فضای بد اقتصادی زیان وارد شود، اما این موضوع به هیچ عنوان با زیان جامعه کارگرانی که نیمی از جمعیت کشور را در بر

می گیرند، قابل مقایسه نیست.وقتی جامعه کارگری ناتوان از تامین حداقل نیازهای اساسی خود است، در سطح کالن با حاشیه نشینی، درگیر شدن با فقر و تشدید آن مواجه می شود؛ در حالی که در جامعه کارفرمایی به فرض اگر رفاه کاهش پیدا کند، ممکن است در الیه های درآمدی مقداری افت وجود داشته باشد که آن مورد هم به دلیل کاهش میزان سود برای کارفرمایان اتفاق می افتد. بنابراین در چنین شرایطی ما به ناچار وارد بحث توزیع درآمد و ثروت می شویم. در نتیجه باید گفت این توزیع بسیار ناعادالنه است. اگر شاخص های رسمی را در نظر بگیریم، بر اساس آمارهای رسمی نسبت 10 درصد باالیی به 10 درصد پایینی جامعه در کشور سوئد چهار تا پنج برابر است، اما در

ایران این رقم به حدود 20 تا 2۳ برابر می شود.این بدان معناست که توزیع ثروت در ایران بسیار ناعادالنه است این باید بگذریم، که نکته این از برابر شود. باید هر حال به و مساله را هم تایید کرد که به دلیل مسائلی که در فرایند انباشت سرمایه و در سیاستگذاری فنی اتفاق افتاده و سرمایه گذاری که ما در سال های گذشته داشتیم، رشد ضعیف خود را نشان داده که هم جامعه کارگری و هم جامعه کارفرمایی آسیب دیده است. اگر ما پروژه های سرمایه گذاری کشور را در چارچوب یک سیاست صنعتی درست تعریف می کردیم و بی خودی کلنگ نمی زدیم و منابع را قفل نمی کردیم، اقتصاد می توانست رشد داشته باشد و در مقابل هم کاروان کارفرمایان و هم جامعه کارگران می توانستند

منفعت حاصل کنند.

27

با شدت گرفتن جنگ اقتصادی چین و آمریکا انتظار می رود که اقتصادی تبادل حوزه در هنگفتی با ضرر آینده در کشور، دو خواهد تاثیر جهانی اقتصاد رشد بر روند این که شوند روبرو

داشت.و چین اختالف »نیوزنو«، از نقل به مهر خبرنگار گزارش به کاالها چند سالی تعرفه به خصوص و اقتصاد در حوزه آمریکا جهانی بازارهای سطح در جریان ساز مسئله یک به که است تبدیل شده و این موضوع گه گاهی نوسان قیمت بر روی شماری

از کاالها را به دنبال داشته است.که برمی گردد موضوع این به آمریکا اصلی نگرانی حقیقت در

آنها از کاالها و صادرات با کاهش معنادار قیمت شماری چین ایاالت متحده، به دنبال فلج کردن تولید کنندگان آمریکایی به

است. بسیاری اختالفات نیز سیاست عرصه در آمریکا و چین البته دارند و از دریای جنوبی گرفته تا مسایل شبه جزیره کره، دچار اختالف نظر هستند و تنها عنصر قوی ارتباط دهنده دو کشور،

ارزش تجارت باالی 500 میلیارد دالر در سال آن دو است.اکنون در گزارش مهر از چهار محور به اختالفات شکل گرفته دو

کشور در عرصه اقتصاد و بخش تعرفه ها پرداخته می شود.نگاهی اجمالی به شکل گیری اختالفات اقتصادی آمریکا و چین

رشد اقتصادی جهان در خطر است!

28

نظیر موادخام از برخی تعرفه که کرد اعالم قبل مدتی چین »کوبالت« و »گرافیت« را بین 5 تا 20 درصد افزایش می دهد تا هم به توسعه پایدار این صنایع و هم به حفاظت از محیط زیست کمک و مساعدت کرده باشد. این مسئله موجب شد تا آمریکا شکایتی را در این خصوص علیه چین تنظیم و تسلیم سازمان تجارت جهانی کند و در آن، به این موضوع اشاره شده که اعمال چنین تعرفه ای، مغایر با تعهدات چین به سازمان تجارت جهانی

است.در شکایت اشاره شده است که چین در سال 2001 میالدی هنگام ورود به سازمان تجارت جهانی متعهد شد که تعرفه بر روی این مواد را بردارد؛ اما در این زمینه قصور کرده است؛ این در حالی است که از این مواد در صنایع هوا و فضا، خودرو، الکترونیک و سایر

بخش های تولید مواد شیمیایی استفاده می شود.آمریکا می گوید چین با اعمال این تعرفه سنگین، در واقع به رشد صنایع خود و باال بردن توان رقابت آنها در بازار کمک کرده است؛ در حالیکه چین به سازمان تجارت جهانی اعالم کرده که برای بر صنایع مذکور، مجبور شده است از فشار مضاعف جلوگیری

تعرفه بیشتری بر صادرات این مواد اعمال کند.همچنین وب سایت »انگلیش نیوز« چین می نویسد که حراست از توسعه پایدار و محیط زیست بخشی از اهداف سازمان تجارت از چین، سفارت آمریکایی ها به حساب می آید. شکایت جهانی این کشور در آمریکا را به واکنش وادار کرد و این بار چینی ها با انتشار بیانیه ای از تحرکات نادرست واشنگتن در این سازمان انتقاد کرده و صراحتا اعالم کردند که آمریکا از سازمان تجارت

جهانی استفاده ابزاری می کند.همچنین آمریکا از سال 200۹ میالدی بارها تعرفه های چین بر روی صادرات برخی از مواد خام را که باعث افزایش قیمت جهانی آن شده، به چالش کشیده و در سازمان تجارت جهانی موفق به

پیشبرد اهداف خود بر ضد پکن شده است.مواضع تند ترامپ علیه چین

ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی خود بارها خواستار افزایش تعرفه های تجاری بر روی محصوالت چینی شد و اعالم کرد که اقتصادی در نظر گرفته برنامه های خاصی برای چین در حوزه

است. وی پیشتر نیز با انتقاد از سیاست تجاری چین، این کشور را متهم به »تجاوز« به آمریکا کرده بود.

به برسد ریاست جمهوری به چنانچه بود، کرده اعالم ترامپ نمایندگی های تجاری آمریکا از جمله در سازمان تجارت جهانی دستور خواهد داد، پرونده هایی بر ضد چین تشکیل دهند. او در اظهارت دیگر خود اشاره کرده بود که با افزایش تعرفه ها، کاری می کند که صادرات چین به آمریکا که معایب زیادی برای کشور

داشته است، کاهش یابد. به چین علیه را مواضعی ترامپ نیز ارزی زمینه در همچنین این اقتصادی، تحلیلگران به گفته و صورت غیرمستقیم گرفت کشور را به نحوی یک انحصارگر ارزی می پندارد که این طبیعتا باعث خواهد شد تا تمامی تبادالت ارزی، مالی و بانکی آنها نیز مخدوش شود. این در حالی است که دولت باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا به رغم تهدیدهای مکرر هرگز حاضر نشد چین را یک انحصارگر در زمینه ارز بداند که گفته می شود تعمدا

ارز ملی خود را دستکاری می کند. را چین برگزارشد، ایندیانا ایالت در که گردهمایی در ترامپ مسئول »بزرگترین سرقت در تاریخ جهان« دانست. این تاجر و از این هم چین را متهم کرده بود سرمایه گذار میلیاردر، پیش رقابتی شدن باعث پول کشورش، ارزش درباره فریبکاری با که این ترامپ گفته به است. شده جهانی بازارهای در صادراتش مساله به شدت بر تجارت و بازار کار آمریکا اثر منفی داشته است.

ترامپ در بخشی دیگر از سخنانش در این گردهمایی گفت: »ما مورد را ما که همچنان کشور دهیم اجازه به چین نمی توانیم

29

تجاوز قرار دهد. ما این مسئله را تغییر می دهیم. فراموش نکنید که ما می توانیم این کار را بکنیم.«

واکنش به سبک چینی !خنثی کردن علیه ترامپ شدید موضع گیری های دنبال به برنامه های چین، این بار دولتمردان چینی اعالم کردند در صورت اعمال سیاست های سختگیرانه ترامپ در حوزه تجارت بین دو کشور، فروش آیفون 7 و دیگر محصوالت آمریکایی را در خاک کاهش موجب اظهارنظر این که ساخت خواهند متوقف خود

ارزش سهام اپل در چند روز گذشته شده است.چینی ها متعقدند که در صورت اعمال ممنوعیت واردات تلفن های و ترامپ گرفته از دست را ابتکار عمل اپل، می توانند هوشمند تجاری شوند. همچنین یک این جنگ در آمریکا پیروزی مانع روزنامه دولتی چین در سرمقاله اخیر خود، آمریکا را به »اقدامات تالفی جویانه« تهدید کرده و گفته اگر ترامپ به وعده خود مبنی بر افزایش تعرفه واردات به ۴5 درصد جامه عمل بپوشاند، آنها نیز فروش و تبادل دیگر کاالهای آمریکایی را متوقف خواهند ساخت.

در همین حال چینی ها متعقدند با ایستادگی در برابر سیاست های آفریقایی برای کشورهای الگویی به اقتصادی آمریکا، می توانند اقتصادی سیاست های مقابل در وقف پذیری عدم راستای در آمریکا تبدیل شوند و علیرغم اینکه شرکت های آفریقایی سابقه همکاری طوالنی مدت را با آمریکا دارند؛ اما به سمت بازار چین

کشیده شوند.بازی دو سر باخت علیه چین

اعمال صورت در کرد اعالم آسیایی اقتصاددان »کوین لی«، تعرفه های شدید آمریکا بر روی واردات چین، این امر می تواند ارزش از میلیارد دالر و صدها بوده انقباضی وضدتورمی بسیار دومین اقتصاد بزرگ دنیا را از بین ببرد. »لی« تخمین زده که پیشنهاد ترامپ برای تعرفه ۴5 درصدی روی اجناس چینی عالوه بر کاهش تجارت با آمریکا، افتی 87 درصدی را در صادرات چین

به آمریکا )به اندازه ۴20 میلیارد دالر( به همراه داشته باشد.اعمال این کار از سوی آمریکا با احتساب اثرات چند برابری آن، یا ناخالص داخلی چین تولید به معنای سقوط ۴.82 درصدی افتی در حدود 500 میلیارد دالر خواهد بود. این موضوع حتی

به نیز را دالری میلیارد ۴26 خارجی مستقیم سرمایه گذاری حساب نیاورده است. در واقع ترامپ و دولت او ممکن است با یک نسخه با تعرفه باال، واردات را تحت کنترل قرار دهند. این یعنی حتی تعرفه های بسیار باال تا 15 درصد نیز بدون در نظر گرفتن اثر شرکت های خارجی، موجب افت 1.8 درصدی تولید ناخالص

داخلی چین خواهد شد.در عین حال، ممکن است تعرفه ها روی بخش وسیعی از کاالها از ماشین آالت صنعتی گرفته تا ابزارها، اسباب بازی و لوازم خانگی تعرفه ها این که هستند باور این بر کارشناسان بگذارد. تاثیر حتما برای چین و شرکت های چندملیتی مشغول به کار در این کشور زیان آور خواهد بود. این شرکت ها احتماال باید برنامه هایی را برای نقل مکان به کشورهای دیگر در نظر بگیرند. چین ممکن است در رقابت با کشورهای در حال توسعه دیگر که ترامپ آنها

را هدف نگرفته، در جذب بازار خارجی شکست بخورد.از سویی دیگر تحلیل گران اقتصادی بر این باور هستند که این به را کشور دو برای تجارت در بن بست نوع یک سیاست ها، دنبال خواهد داشت و تاثیرات منفی آن بر عرصه های کشاورزی، می کند. پیدا نمود تولید و اطالع رسانی فناوری هواپیمایی، آکادمی علوم اجتماعی چین، ترامپ را مورد انتقاد قرار داده و تاکید کرده که سیاست های اعالم شده وی مطابق با همکاری دو

اقتصاد بزرگ جهان نیست.چین هشدار داده است که چنین اظهارنظرها و سیاستگذاری هایی باعث رویارویی دو کشور در عرصه تجارت خواهد شد. »سونگ گویو« استاد دانشگاه »فودان« در شانگهای چین در مصاحبه ای با پایگاه خبری »یی سی ان« گفت: »اعمال سیاست های ترامپ موجب می شود تا هر دو کشور وارد جنگ تجاری تمام عیاری با

یکدیگر شوند.«همچنین وبسایت وزارت بازرگانی چین خاطرنشان کرده است که این کشور احتماال به دلیل سوء استفاده آمریکا از مقررات سازمان تجارت جهانی، در این رویارویی اقتصادی بازنده خواهد شد. در پایان چنانچه رئیس جمهوری منتخب آمریکا بخواهد تصمیمات سختی علیه تجارت با چین بگیرد، بعید به نظر می رسد دو کشور

دیگر بتوانند از رویارویی و مناقشات جدی پرهیز کنند.

30

برخورد حادثه بدلیل آهن راه مدیرعامل که »استعفا«یی دو قطار،تقدیم آخوندی کرد تا وزیر را از فشار افکار عمومی واستیضاح مجلس نجات دهد، می توانست نقطه پایانی بر عمر

وزارت آخوندی باشد.در پورسیدآقایی محسن استعفای مهر، خبرنگار گزارش به تا عباس انتظار داشت افکار عمومی افتاد که اتفاق شرایطی نقل و حمل حوزه اجرایی مقام باالترین بعنوان آخوندی، حادثه در شده انجام کوتاهی های و قصور پذیرش با کشور گویا اما کند گیری کناره خود سمت از قطار، دو برخورد شیرینی وزارت در کام این وزیر 60 ساله کابینه یازدهم چنان خوش آمده که حوادثی از این دست، به راحتی کامش را تلخ

نمی کند.پس از وقوع حادثه ایستگاه هفت خوان سمنان و جان باختن

نمایندگان تصمیم درباره ها زمزمه هموطنانمان، از نفر ۴۴و گرفته باال مجددا آخوندی عباس استیضاح برای مجلس استیضاح حادثه، این به واکنش در نمایندگان از تعدادی وزیرراه را محتمل دانسته اند اما استعفای مدیرعامل راه آهن و پذیرش این استعفا از سوی آخوندی که فراری رو به جلو و با هدف تلطیف فشارها بر وزیر صورت گرفت، انتظار افکار عمومی برای استعفای وزیر راه و شهرسازی را به قوت خود

باقی نگه داشته است.از را نشان استعفای محسن پورسیدآقایی آخوندی در حالی افکار برابر در راه آهن مدیرعامل اجتماعی مسئولیت حس عمومی توصیف کرد که طی دو روز گذشته در کسوت یک بروز خود از اجتماعی مسئولیت حس ذره ای بیرونی، ناظر نداد و تالش کرد تا فاصله خود را با این حادثه حفظ کند و

چرا آخوندی استعفا نداد؟!

31

شناسایی مقصران حادثه را وعده داد؛ بدون اینکه توجه داشته باشد نگاه تیز افکار عمومی خود او را مسئول اصلی این حادثه می داند و انتظار دارد این وزیر 60 ساله کابینه، به جای تالش رخ آنچه مسئول را خود حادثه، مقصران آدرس دادن برای

داده، معرفی کند.کم توجهی به جایگاه حقوقی و مسئولیت اجتماعی پیش از این نیز بارها از آخوندی دیده شده است. کارشناسان حوزه راه و مسکن معتقدند که وزیر راه وشهرسازی طی سه سال نقل و حمل مسکن، حوزه در قبولی قابل عملکرد گذشته جاده ای، ریلی، هوایی و دریایی نداشته است و حجم اقدامات در برق سال ۹2 و زرق پر های وعده مقابل در انجام شده صحن بهارستان بسیار ناچیز است. بد نیست به عملکرد عباس نگاهی و دریا آخوندی در 5 حوزه مسکن، ریل، جاده، هوا انداخته و نسبت اقدامات به وعده ها را مورد ارزیابی قرار دهیم.

مسکنشاید بتوان مسکن مهر را پرسرو صداترین پروژه دوران وزارت آخوندی طی سه سال گذشته دانست، پروژه ای که اعتراضات و تجمعات گسترده ای به همراه داشت و در این میان مسکن

مهر پردیس بیش از سایر طرح ها جنجالی شد.تاخیر در زمان تحویل پروژه، افزایش قیمت ها بیش از میزان ... پای طرح مسکن مهر را به مجلس ذکرشده در قرارداد و برای نمایندگان هم دستورالعملی و باز کرد اسالمی شورای اجرای بهتر این پروژه تصویب کردند اما با وجود این، جنجال ها بر سر اجرای این پروژه همچنان ادامه دارد ضمن اینکه در با وجود این میان، طرح جایگزین وزیر در حوزه مسکن هم

تبلیغات گسترده نتوانست رنگ اجرایی شدن به خود بگیرد.طرح مسکن اجتماعی در سال ۹2 به عنوان یکی از مهمترین طرح های آخوندی درحوزه مسکن معرفی شد اما با گذشت سه سال از عمر دولت سازوکار اجرایی آن همچنان در هاله این اجرای درباره اخباری انتشار باوجود و است ابهام از ای پروژه هنوز اقدام موثری دراین زمینه انجام نشده و چارچوب راه و شهرسازی مشخص از سوی وزارت انجام آن و مراحل

نشده است.

در دوران آخوندی، وضعیت نوسازی و بهسازی بافت فرسوده هم تعریف چندانی نداشت و روند بهسازی کند شد به طوری سال طی شهرسازی و راه وزارت عملکرد گزارش طبق که های ۹۳و ۹۴، حدود 10 هزار قرارداد برای پرداخت تسهیالت اعتبار بانک های عامل از محل نوسازی بافت فرسوده شهری منعقد شد درحالی که این رقم در سال های 8۹، ۹0 و ۹1

بیش از 60 هزار قرارداد بود.ریلی

توان ایستگاه هفت خوان سمنان را می برخورد دو قطار در براثر دلخراشترین حادثه ریلی دوره وزارت آخوندی دانست، این حادثه ۴۴ نفر از هموطنانمان کشته و 10۳ نفر هم مجروح انسانی خطای حادثه این اصلی علت آنکه وجود با شدند؛ انسانی و به گفته کارشناسان مجموع خطای اما معرفی شد پیاده سازی ناقص سیستم کنترل اتوماتیک قطارها این حادثه را رقم زد و برای آخوندی هم گران تمام شد زیرا شنیده ها حاکی از عزم نمایندگان برای طرح استیضاح وی بدلیل قصور

مجموعه تحت وزارت اوست. برخورد قطار در سمنان اولین حادثه ریلی دوره وزارت آخوندی نیست؛ در سال ۹۳ هم در همین مسیر تهران- مشهد و در ایستگاه شاهرود شاهد برخورد دو قطار و جان باختن تعدادی عدم هم زمان آن در کارشناسان که بودیم هموطنانمان از اجرای کامل سیستم ATC )سیستم اتوماتیک کنترل قطار( را علت اصلی حادثه عنوان کردند. افزایش خروج قطارها از ریل در دوران آخوندی هم از دیگر مشکالتی است که اگرچه تلفات جانی چندانی به همراه نداشته و مانند برخورد قطارها

32

پرسروصدا نبوده اما نشان از ضعف در سیستم ایمنی قطارها و حمل و نقل ریلی دارد.

هواییخرید 118 فروند هواپیما از شرکت هواپیمایی ایرباس و 100 هوایی درحوزه آخوندی اقدام ترین مهم بویینگ، از فروند طی سه سال گذشته است که هنوز به ثمر نرسیده است. با اجرای برجام، فضا برای انجام تعامالت افزایش یافت و وزارت به آمده وجود به شرایط از تا کرد تالش شهرسازی و راه خوبی استفاده کند اما با وجود گذشت دوسال، هنوز قرارداد رسمی بین شرکت ایران ایر با ایرباس و بویینگ منعقد نشده است و هر از چندگاهی هم کنگره آمریکا با مصوبه جدیدی، گفت توان می درواقع کند، می تهدید را طرح این اجرای مانور نقل که و اقدام آخوندی در حوزه حمل تبلیغاتی ترین گسترده ای هم در این زمینه انجام داده، پایه های متزلزلی دارد و به سرانجام آن نمی توان چندان امیدوار بود اما در حوزه هوایی مساله مهم دیگری که در زمان وزارت راه و شهرسازی مساله ساز شد سانحه سقوط آنتونوف و فالیت چک بود که عموم اطالع به درستی به هیچگاه حوادث این وقوع علت

نرسید و شفاف سازی های الزم انجام نشد.هوایی حوزه در آخوندی عملکرد به وارده انتقادات دیگر از باالبودن حجم تاخیرهای پروازی ایرالین هاست به گونه ای که این موضوع در استیضاح سال گذشته آخوندی و طرح اولین سوال از وی در سال ۹۳ در مجلس هم نقش پررنگی داشت، نگاهی به آمارپروازها طی ماه های مختلف و معدل گیری از آنها نشان می دهد که حدود 50 درصد پروازها با تاخیر همراه

است.جاده ای

در بحث راه و جاده هم آخوندی و وزارت متبوعش قدم های تکمیل وعده معارفه زمان در آخوندی برنداشتند؛ بزرگی نمایندگان ملت داد؛ وعده ای که به را تهران-شمال آزادراه هربار و پس از هر بازدید از پروژه، بازه زمانی آن گسترده تر شد تااینکه درآخرین بازدید از فاز یک این پروژه و در حضور اصحاب رسانه خبر از افتتاح این فاز در اردیبهشت سال آینده

مطرح شد و اتمام فازهای دیگر هم به سال های آینده موکول شد؛ درواقع این پروژه که آخوندی تبلیغات گسترده ای برای با پایان کار اتمام آن طی دوران وزارتش انجام داده بود هم

دولت یازدهم نیمه تمام رها می شود.نمونه دیگر از بی تدبیری وزارت راه و شهرسازی درحوزه جاده ای را می توان در تکرار ترافیک سنگین در مسیر ایالم- مهران دانست، گذشته های سال )ع( طی اربعین حسینی ایام در درواقع با وجود تکرار این تجربه درسال های قبل باز هم شاهد که است این سوال بودیم؛ سالجاری در آن به توجهی بی نبودن جوابگو درباره بسیار انتقادات باوجود و هرسال چرا پایانه مرزی مهران به حجم زائران اربعین این پایانه مرزی و

مسیرهای منتهی به آن توسعه نمی یابد؟البته ناگفته نماند که پیمانکاران عمرانی و راهسازان هم یکی به از منتقدان اصلی عملکرد آخوندی هستند، عدم پرداخت جدل و بحث گذشته سال سه در هم آنها مطالبات موقع های فراوانی را به همراه داشته ضمن اینکه تعطیلی گسترده

بسیاری از پروژه های راهسازی را هم به موجب شده است.دریایی

حوزه دریایی در دوران وزارت آخوندی مثل حوزه هوایی و ریلی خبرساز نبود؛ شاید واگذاری بخشی از پیمانکاری بندرچابهار به هندی ها را بتوان از مهمترین انتقادات به عملکرد بخش دریایی وزیر طی سه سال گذشته دانست موضوعی که انتقاد بسیاری از کارشناسان و سرمایه گذاران بخش خصوصی کشور برگزاری عدم درباره انتقاد اینکه ضمن داشت همراه به راه مناقصه برای واگذاری پیمانکاری این بندر به هندوستان هم از سواالت مهمی است که هیچ گاه از سوی مسئوالن سازمان بنادر به آن پاسخی داده نشد اگرچه عدم آشنایی مدیرعامل در تخصص نبود و حوزه این با دریانوردی و بنادر سازمان کارشناسان و مسئوالن انتقادات از یکی همواره زمینه این اینکه ضمن است. بوده نژاد سعید انتخاب برای حوزه این موافقت مورد هم بنادر سازمان مدیرعاملی از وی استعفای آخوندی قرار نگرفت و سعید نژاد همچنان مدیرعامل سازمان

بنادر است.

33

وضعیت بررسی با اسالمی شورای مجلس پژوهش های مرکز بیکاری و تبعات اجتماعی و اقتصادی آن، سه رویکرد برای توسعه اشتغال زایی طی سالهای برنامه ششم توسعه را به دولت پیشنهاد

داد.به گزارش خبرنگار مهر، رشد اقتصادی، تورم و بیکاری سه متغیر کلیدی اقتصاد کالن هستند که وضعیت رفاهی اقتصاد یک کشور را نشان می دهد اما در این میان اشتغال اهیمت ویژه دارد؛ بیکاری نه فقط از ابعاد اقتصادی بلکه از ابعاد فرهنگی و اجتماعی می تواند

برای یک جامعه هشدار دهنده باشد.در مجموع پنج برنامه توسعه ای از سال 1۳68 تاکنون، اشتغال زایی یکی از اهداف تمام این برنامه ها بوده و بر این اساس هر یک از این برنامه ها طرح هایی را برای افزایش اشتغال اجرا کردند اما عملکرد برنامه های توسعه کشور نشان می دهد که این برنامه ها در زمینه ارائه راهبرد مشخص در زمینه اشتغال با استراتژی مشخصی روبرو نبوده اند و در حالی که بازار کار از سمت عرضه با رشد جمعیت و رشد جمعیت فعال با توسعه روز افزون روبرو بوده اما دولت ها در اتخاذ سیاست فعالی که تحول ساختاری در میزان تقاضای نیروی

کار ایجاد کند ناکام بوده اند.در همین راستا بر اساس مطالعات تحت مجلس پژوهش های مرکز راهبرد اتخاذ »ضرورت های عنوان ایجاد اگرچه اشتغال زا«، توسعه بیکاری رفع آن تبع به و اشتغال مساله کالن محسوب می شود یک باید مورد توجه که در کوتاه مدت باشد اما این متغیر اقتصادی نیازمند ابعاد تا است دقیق تر بررسی های یکدیگر کنار در آن کیفی و کّمی و کّمی نگاه از باشند. توجه مورد رشد محور، »اشتغال« رابطه ثابتی

با »سرمایه گذاری« دارد و حل همه مشکالت اقتصادی به جذب سرمایه وابسته می شود؛ اما تجربه تاریخی نشان داده است که نه جذب سرمایه و نه حتی رشد اقتصادی به خودی خود نمی تواند به

بهبود کیفیت اشتغال منجر شود.اضافه شدن 8 میلیون نفر به سن کار در 10 سال گذشته

در حالی که طی 10 سال گذشته حدود 8 میلیون نفر به جمعیت در سن کار اضافه شده اما برای کمتر از یک میلیون و ۳00 هزار نفر یعنی 16 درصد از میزان ورودی به بازار کار، شغل مهیا شده است. همچنین تخمین ها حاکی از آن است که با فرض ثبات نرخ از ۴ تا سال 1۴00 همچنان بیش مشارکت و رشد 5 درصدی

میلیون نفر بیکار در کشور وجود خواهند داشت.مجلس پژوهش های مرکز توسعه، ششم برنامه آستانه در اما اشتغال، از جمله در بخش های مختلف در سلسله گزارش هایی وضعیت برون رفت از وضعیت کنونی و غلبه بر نقاط ضعف پیش رو استراتژی توسعه ای دولت عنوان یا راهبردها تغییر را در گروی

کرده است.اسالمی، شورای مجلس پژوهش های مرکز گزارش اساس بر در که می دهد نشان انقالب از پس توسعه برنامه های بررسی

هشدار 5 میلیون بیکار تا سال ۱۴۰۰

34

این برنامه ها راهکارهای متعددی برای مواجهه با مسئله بیکاری مطرح شده است اما به نظر می رسد غلفت از اصالحات نهادین این ایجاد اصلی مسبب اشتغال زا توسعه راهبردهای بر مبتنی

وضعیت باشد.اتخاذ راهبرد توسعه اشتغال زا نیازمند بررسی همه جانبه و عمیق بازار اشتغال، اولویت بخشیدن به اشتغال زایی سیاست ها و تنظیم تمام سیاست های پولی، اعتباری، ارزی، تجاری و صنعتی مطابق با

ضرورت های این راهبرد است.نتایج بررسی های مرکز پژوهش ها مبین آن است که در راهبرد توسعه اشتغال زا، حل مشکل اشتغال در درجه اول به شناسایی تنوع و پیچیدگی مسائل پیش روی راه اندازی و توسعه کسب و کارها بستگی دارد. بر همین اساس این مرکز با توجه به اینکه حل مشکل اشتغال، تابعی از رونق کارآفرینی است، رفع موانع متنوع تاسیس و گسترش »کسب و کارهای مولد« و »ارتقای مهارت های

مدیریتی« را به دولت پیشنهاد داده است.در گام بعدی نیز پیشنهاد شده است که دولت بسته به قابلیت های خود »شناسایی بخش های پیش روی اشتغال زا«، »طراحی سازو کار تامین مالی توسعه ای« و »برقراری معافیت ها مطابق برنامه« را می تواند برای بهبود اشتغال زایی برنامه های توسعه در دستور کار قرار دهد. در گام سوم نیز عنوان شده که دولت با در نظر داشتن مقررات و قوانین می تواند خود زدایی مقررات و رفاهی وظایف حاکم بر بازار کار را تغییر دهد. در اینجا تغییرات نهادی بازار کار باید با در نظر گرفتن حفظ کرامت انسانی و توجه به موازین »کار

شایسته« همراه باشد.بررسی بازوی تحقیقاتی و پژوهشی مجلس شورای اسالمی حاکی با باید را به صورت کلی دولت راهبرد اشتغال زا از آن است که ایفای سه نقش »تسهیل بازار«، »جهت دهی به بازار در راستای اولویت های ملی« و »تکمیل بازار و پوشش کاستی های اجتماعی

بازار« در دستور کار قرار دهد.برای ایفای سه نقش مذکور در طول برنامه ششم توسعه از سوی

مرکز پژوهش های مجلس سه رویکر پیشنهاد شده است:1- در نقش اول دولت به حل مشکالت کارآفرینی در قالب حل مشکالت زیرساختی، رقابت پذیری، ارتقای مهارت نیروی انسانی

و ارتقای مهارت های مدیریتی واحدهای اقتصادی توجه ویژه کند.پیشران بخش های شناسایی به باید دولت دوم نقش در -2سازو طراحی با و پرداخته آنها اشتغال زایی اولویت با اقتصادی کارهای توسعه ای تامین مالی و منحصر کردن پرداخت معافیت ها و مشوق ها به آنها چارچوب مداخالت فعال خود را در اقتصاد محدود و مشخص سازد. به ویژه ایفای این نقش نیازمند اصالح دولت و بهبود قابلیت های سیاستگذاری و اجرایی دولت بوده و بدون چنین

اصالحی اتخاذ سیاست های فعال نتیجه بخش نخواهد بود.۳- در قالب نقش سوم نیز دولت باید به اصالح قوانین کار با حفظ از با حفظ موازین »کار شایسته« دست زده و انسانی و کرامت اتخاذ راهکارهایی که صرفا با تضعیف بندهای حمایتی قانون کار به

دنبال تحریک اشتغال هستند پرهیز کند.نرخ تجربه و چندساله رکورد تداوم مجلس، پژوهش های مرکز آستانه در اشتغال از چالش های وضعیت را بیکاری جوانا باالی

برنامه ششم توسعه در برابر دولت و مجلس دانست.فارغ از بعد که تحصیل کرده ای جوانان ویژه به جوانان انبوه التحصیلی از دانشگاه راهی بازار کار شده اما موفق به یافتن شغل و کسب درآمد نمی شوند نه تنها در آمارهای اشتغال، بلکه شاخص ازدواج، رشد طالق و باال رفتن سن از جمله آمارهای اجتماعی سایر تبعات اجتماعی را بحرانی می کند که نیازمند مواجهه همه

جانبه دولت و ارکان تصمیم گیر و تصمیم ساز کشور است.بررسی مطالعات مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد به رغم ضرورت اشتغال زایی، پاسخ مناسبی از سمت تقاضا به این عرضه نیروی کار داده نشده و بسیاری از داوطلبان ورود به بازار کار پس از تحمل دوره های طوالنی بیکاری از یافتن شغل مأیوس شده و در حالی که نرخ مشارکت، یکی از شاخص های توسعه بهبود محسوب می شود، این نرخ در طول برنامه های توسعه ای کاهش یافته و از

۴7 درصد به ۳8 درصد رسیده است.در عین حال این مطالعات پژوهشی حاکی از آن است وجه دیگر نسبی سیاست های اشتغال زایی برنامه های توسعه عدم تاثیر معنادار نظام آموزشی)مهارت آموزی( بر تحول بهره وری نیروی انسانی یا قابلیت یافتن شغل است به طوری که در حال حاضر نرخ بیکاری

تحصیل کرده ها از نرخ بیکاری بیشتر شده است.

35

تیم دیپلماسی ایران به همراه هیاتی اقتصادی به کشور هند سفر کرده و در روزهای آینده به چین و ژاپن می رود. دو کشور چین و هند در سال های اخیر یکی از مهمترین شرکای تجاری ایران

بوده اند.قدرت های از یکی عنوان به ایران مهر، خبرنگار گزارش به منطقه، هدف صادرات و واردات بسیاری از کشورهای جهان به ایران در امر ترانزیت هم شمار می رود ضمن آنکه جایگاه ویژه ایران به وجود آورده که گذرگاه مهمی برای شرایط ویژه ای را و میانه آسیای کشورهای به جنوب آزاد دریاهای اتصال برای

راهی مناسب برای اتصال آسیای جنوب شرقی به اروپا است.مورد ایران با سیاسی و اقتصادی همکاری های اساس، براین توجه کشورهای پیشرفته آسیایی و اروپایی بوده است و از سویی دیگر، بازار ایران یک فرصت طالیی برای این کشورها محسوب جاری سال در کشور دیپلماسی تیم راستا این در می شود. کشورها با همکاری ها گسترش راستای در که گرفت تصمیم مختلف، هیات های اقتصادی را هم با خود همراه کند تا در این راستا همکاری های مختلف سیاسی و اقتصادی میان ایران و این

کشورها شکل بگیرد. در یکی از این سفرها که در خردادماه امسال انجام شد، هیاتی اروپایی کشور چهار به اقتصادی و سیاسی فعاالن از نفره 60لهستان، فنالند، سوئد و لتونی سفر کردند که توسعه مناسبات و روابط سیاسی، اقتصادی و پارلمانی، محور مذاکرات و دیدار با مقام های سیاسی و اقتصادی این کشورها در شمال و شرق این

قاره بود.در سفر 6 روزه دیگری که در مردادماه امسال انجام شد، هیاتی متشکل از 120 نفر از تجار، بازرگانان و فعاالن اقتصادی بخش کشورمان خارجه امور وزیر همراه به دولتی و خصوصی های از کشورهای کوبا، نیکاراگوئه، اکوادور، شیلی، بولیوی و ونزوئال را مختلف زمینه های در همکاری ها توسعه های راه و بازدید

بررسی کردند.

خارجه وزیر شده، آغاز شنبه امروز از که دیگری سفر در هیاتی و ژاپن سفر کرده و به کشورهای هند، چین کشورمان اقتصادی وی را در جریان این سفر همراهی می کنند. در واقع ایران و این سه کشور در بخش های گسترش همکارهای میان مختلف سیاسی و اقتصادی از جمله اهداف این تیم خواهد بود. کشورهای با ایران تجاری روابط گسترش گذشته یکسال در اروپایی منجر به کاهش حجم صادرات و واردات ایران به این سه

کشور شده است.منافع مشترک ایران و هند در ترانزیت و انرژی

شده آغاز هند از کشورمان اقتصادی و سیاسی هیات سفر به ایران و هند اقتصاد اینکه بیان با این سفر است. ظریف در مکمل انرژی، کننده مصرف و کننده تولید بزرگترین عنوان یکدیگراست، گفت:ایران هرگز همکاری هند را در دوران دشوار

تحریم ها فراموش نمی کند.وی با اشاره به تعهد ایران برای توسعه همکاری و تجارت با هند خاطرنشان کرد: هند باید زمینه تسریع تجارت میان دوکشور را فراهم کند. به گفته وزیر امورخارجه ایران، چابهار زمینه مناسبی برای همکاری دو کشور است و سرمایه گذاری در چابهار نه تنها

برای ایران و هند بلکه برای تمامی منطقه اهمیت زیادی دارد.ظریف، چابهار و کریدور شمال و جنوب را باعث رونق اقتصادی

ظریف درآسیا به دنبال چیست؟

36

افغانستان، به را هند می تواند چابهار افزود: و دانست منطقه به روابط با اشاره اروپا متصل کند. وی آسیای میانه، روسیه و تاریخی و فرهنگی عظیم بین ایران و هند تصریح کرد: روابط دو کشور باید هرچه سریعتر توسعه یابد. براین اساس، کشور هند به عنوان یکی از بزرگترین کشورهای طرف معامله با ایران، در رتبه 6 واردات ایران قرار دارد. در واقع در 7 ماهه ابتدای امسال واردات ایران از هند به رقم بیش از یک میلیارد و 188 میلیون و وزنی نظر از گذشته سال به نسبت رقم این اما رسید دالر با ارزشی نظر از که بطوری است بوده روبرو کاهش با ارزش کاهش 15.1۹ درصدی و از نظر وزنی با کاهش ۳2.۹1 درصدی است. همچنین بوده مواجه ابتدای سال ۹۴ ماهه به 7 نسبت سهم صادرات ایران به این کشور هم از نظر ارزشی کاهش نشان می دهد. البته کاالهای صادراتی ایران به این کشور از نظر وزنی رشد پیدا کرده است. آمارها بیانگر این است که هند در بخش صادرات کاالهای ایرانی هم رتبه 6 را داراست و ایران در 7 ماهه 5۹5 و میلیارد یک از بیش ارزش به صادراتی امسال ابتدای میلیون دالر به این کشور داشته است. این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر ارزشی با کاهش 0.5۳ درصدی روبرو بوده اما از نظر ارزشی رشد ۳2.۳0 درصدی را تجربه کرده است.

چین در جایگاه نخست تجارت با ایرانمهمترین از یکی ظریف، سفر بعدی مقصد عنوان به چین است. ایران سیاسی و تجاری همکاری های طرف کشورهای کشور چین رتبه اول صادرات و واردات با ایران را در سال های اخیر به خود اختصاص داده است. با این وجود پس از افزایش روابط تجاری ایران با اروپا، سهم تجارت ایران با این کشور کاسته شده هرچند که هنوز هم رتبه اول را در سبد تجاری ایران حفظ 5 از بیش امسال ابتدای ماهه 7 در اساس براین است. کرده میلیارد و 710 میلیون دالر کاال از این کشور وارد شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی 8.77 درصد کاهش و از نظر ارزشی 5.5۴ درصد کاهش داشته است. همچنین در بخش این به دالر میلیون و ۴۳8 میلیارد ۴ از بیش ایران صادرات، کشور صادرات داشته که از نظر وزنی 2۳.2۳ درصد رشد داشته

اما از نظر ارزشی کاهش 2.۴8 درصدی را تجربه کرده است.نیاز به احیای روابط تجاری با ژاپن

ژاپن مقصد نهایی سفر وزیر امور خارجه و هیات اقتصادی ایران است. این کشور هرچند که سهم زیادی در واردات ایران ندارد اما در بخش صادرات رتبه 8 را به خود اختصاص داده است. البته سهم صادرات ایران به این کشور هم نسبت به سال گذشته با از آمارحاکی است. بوده روبرو منفی رشد آن است که در 7 ماهه امسال ایران بیش از 66۹ میلیون دالر به این کشور صادرات داشته است که از نظر وزنی کاهش 8.۴7 25.27 کاهش ارزشی نظر از و درصدی

درصدی را نشان می دهد. بنابراین به نظر می رسد توسعه همکاری و یک این کشور با تجاری مبادالت افزایش یکی ژاپن آنکه بخصوص است، ضرورت دنیا در تکنولوژی صاحب کشورهای از زمان در که مبادالتی می رود؛ شمار به تحریم ها با کاهش زیادی روبرو شده بود و امروز ایران به دنبال آن است تا دوباره این

روابط را احیا کند.

51

38

کدام بخش بیشترین اشتغال را با کمترین هزینه دارد؟یک مقام مسئول کارگری به دولت پیشنهاد کرد که برای ایجاد و تولیدی و صنعتی متمرکز شود بنگاه های کوچک شغل روی بنگاه ها این چون گیرد، کار به جهت این در را اشتغال منابع

بیشترین اشتغال ممکن را با کمترین هزینه و سرمایه دارند.از حمایت کرد: اظهار ایسنا، با گفت وگو در عباسی غالمرضا اشتغال روستایی به ویژه اشتغال در حوزه کشاورزی امری ضروری و اثرگذار است هرچند دولت باید در روستاهایی متمرکز شود که

اهداف اشتغال را محقق کند.به امروز افزود: زمانی کشاورزی در روستاها مطرح بود ولی وی دلیل مهاجرت گسترده به شهرها اثری از رونق کشاورزی نیست و با استقرار روستاییان در شهرهای بزرگ و بهره مندی از امکانات

مختلف دیگر تمایلی به بازگشت وجود ندارد.رییس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران تغییر الگوی کشت محصول و شناسایی مناطق مستعد کشاورزی را در جلوگیری از دلیل به روستاها اگر گفت: و خواند موثر روستاییان مهاجرت نبود امکانات خالی از سکنه شوند دیگر اختصاص وام های اشتغال نتیجه بخش نخواهد بود چون دولت ابتدا باید زیرساختهای الزم اشتغال اهداف تحقق به سپس کند فراهم مناطق این در را

بپردازد.وی درعین حال با اشاره به اختصاص 1.5 میلیارد دالر از منابع صندوق توسعه ملی به نقاط مرزی، روستایی و عشایری، گفت: این

رقم اگر صرف ایجاد شغل در مراکز تولیدی و صنعتی و حمایت از کارگاه های کوچک شود بهتر است.

عباسی متذکر شد: روستاها باید در جای خود حمایت شوند ولی چنانچه درصدد حل بیکاری هستیم منابع اشتغال را باید به سمت

و سوی تولید و بنگاه های خرد و کوچک هدایت کنیم.بخش در شغل ایجاد برای دولت سرمایه گذاری وی اعتقاد به صنایع و بنگاه های کوچک و خصوصی بیشتر جواب می دهد چرا که بسیاری از این بنگاه ها به دلیل نبود سرمایه زمین گیر شده اند و تزریق وام های کوچک و کم بهره می تواند به حیات دوباره آنها کمک کند و در کمترین زمان ممکن بیشترین اشتغالزایی را به

دنبال داشته باشد.این مقام مسئول کارگری در پاسخ به این پرسش که چرا تزریق پول را به منزله اشتغال نمی دانند؟ گفت: دلیلش این است که این گونه تزریق ها عمدتا انحراف داشته و در جای دیگری هزینه شده است به همین جهت به هدفگذاری مورد نظر منجر نشده تزریق نبوده است در حالی که هرگونه اشتغال ایجاد کننده و و تخصیص منابع باید به شکل مدیریت شده و با نظارت کامل همراه باشد تا ضمن کاهش انحراف در مسیر صحیح مصرف شود.

عباسی در پایان ابراز امیدواری کرد: با آسان سازی شرایط دریافت وام و تسهیالت برای واحدهای تولیدی و بنگاه های کوچک، بهبود

کیفیت تولید و ارتقای بهره وری بنگاه ها به وجود آید.

55