Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi,...

36
BÖLÜM 05 Konum Unsurları

Transcript of Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi,...

Page 1: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

BÖLÜM

05

Konum Unsurları

Page 2: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

182 5. Bölüm: Konum Unsurları

Terimler Sabit yuvarlama (Constant Radius Fillet)

Tüm kenar boyunca sabit yarı çapa sahip yuvarlamadır.

Değişken yuvarlama (Variable Radius Fillet)

Kenar boyunca yarı çapı değişken yuvarlamadır.

Pah kırma (Chamfer)

Bir kenarı pahlamak için kullanılan unsurdur.

Kabuk (Shell)

Belirli bir et kalınlığında katılar yaratmak için kullanılır.

Dizi (Pattern)

Kutupsal ya da kartezyen dizileme unsurudur.

Page 3: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 183

Konum Unsurları Konum unsurları, eskiz unsurlarının aksine herhangi bir eskize gerek duymadan, doğrudan parça üzerine uygulanan unsurlardır. Pah kırma, yuvarlama, kabuk oluşturma, yüzeye eğim verme, dizileme gibi unsurları içermektedir.

Örneğin bir delik unsurunu düşünün, deliğin fiziksel parametrelerini, diyalog kutusu yardımıyla giriyoruz. Bundan sonra, deliğin parça üzerine konumlandırılması ile unsur tanımlanıyor.

Delikler, pahlar, yuvarlamalar Kabuk

Bu bölümde, sırasıyla

• Diş açma

• Yüzeye eğim verme

• Yuvarlama

• Pah kırma

• Kabuk

• Unsur dizileme

• Aynalama

unsurlarını göreceğiz.

Page 4: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

184 5. Bölüm: Konum Unsurları

Yuvarlama (Fillet) Unsuru

“Fillet”

Parça kenarlarının yuvarlanması için kullanılır. Komutun çalıştırılmasından sonra Fillet diyalog kutusu açılır.

Soldaki ikonlar yuvarlama tipini belirlemektedir. Üç seçenek vardır:

• “Edge Fillet”: Kenar seçilerek, kenarın yuvarlanması sağlanır. Kenar yuvarlamalarında üç sekme bulunmaktadır. “Constant” ile sabit değerli yuvarlamalar yapılır. Bir kenar seçilir ve “Radius” altına girilen değer ile o kenar yuvarlanır.

Yuvarlama tipi de aşağıda gösterilen yerden seçilir. Burada teğet ve G2 yuvarlama adıyla iki farklı tip bulunmaktadır. G2 yuvarlaması, daha yumuşak geçişli bir yüzey yaratır.

Teğet yuvarlama G2 yuvarlama

Eğer bir komutta birden fazla kenarı farklı radyuslarla yuvarlamak isterseniz, “Click here to add” kısmına tıklayın ve radyus değerini girin; bir kenar seçtiğinizde, farklı bir radyus değeriyle yuvarlama yapılır.

“Select mode” altında, kenarların seçim yöntemi tanımlanır. “Edge” ile parçadan istenen kenarlar işaretlenerek seçilir. “Loop”, kapalı bir alan meydana getiren kenarları tek bir seferde seçmenizi sağlar. “Feature” ise bir unsur seçmenizi ister; bu unsura ait tüm kenarlar yuvarlanır.

“All Fillets”, parçadaki tüm konkav kenarları, “All Rounds” ise tüm konveks kenarları yuvarlar.

Page 5: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 185

Tüm konkav ve konveks kenarların yuvarlanması

Yuvarlamanın alt özelliklerinde ise şunlar yer alır:

“Roll Along Sharp Edges”: Eğer, yuvarlama bitişik yüzeylerin uzamasına neden oluyorsa, bu seçenekle ya bu yüzeylerin uzaması engellenir ya da olduğu gibi bırakılır.

Seçenek seçili olduğunda

Seçenek seçili değilse

“Rolling Ball Where Possible”: Köşelerdeki yuvarlama tipini belirler.

Seçenek işaretlenirse

Seçenek işaretli değilse

“Automatic Edge Chain”: Kenar seçme ayarıdır. Eğer bu seçenek işaretli ise, bir kenar seçildiğinde, o kenara teğet durumdaki diğer kenarlar da otomatik olarak yuvarlanmak üzere seçilir. Seçenek işaretli değilse, sadece seçilen kenara yuvarlama uygulanır.

“Preserve All Features”: Bu seçenek işaretli ise, yuvarlamanın etkilediği tüm unsurlar gözden geçirilir ve kesişimleri hesaplanır. Seçili değilse, sadece yuvarlama kenarları işlem sırasında hesaplanır.

Değişken yuvarlamalar için, Fillet diyalog kutusundaki “Variable” bölümü kullanılır.

Yine bir kenar seçilir ve o kenarın başlangıç ve bitim noktaları “Point” altında yer alır. Araya nokta yerleştirmek için, farenizi kullanabilirsiniz. Bundan sonra her bir noktadaki radyus, noktalar bu listeden seçilerek saptanır. “Smooth radius transition” değişken yuvarlamanın lineer mi kübik mi olacağını saptar.

Page 6: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

186 5. Bölüm: Konum Unsurları

Kübik ve lineer değişken yuvarlama

“Options” bölümünde ise kesişen kenarlara uygulanan yuvarlamaların geçişi kontrol edilir. Her bir kesişen kenar için farklı bir geçişkenlik tanımlayabilirsiniz.

• “Face Fillet”: İki yüzey seçilir ve yüzeyler arasında verilen radyusla yuvarlama oluşturulur. Diyalog kutusundaki seçenekler aşağıdaki gibidir:

Burada, kenar değil, iki ya da daha fazla yüzey seçilir ve yuvarlama bu yüzeyler arasında uygulanır.

• “Full Round Fillet”: Sırasıyla yan yüzey, orta yüzey ve diğer yan yüzey seçilir ve yan yüzeyler arasında tam

bir yuvarlama uygulanır. Diyalog kutusundaki seçenekler aşağıdaki gibidir:

Page 7: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 187

Oluşan yuvarlama aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

Page 8: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

188 5. Bölüm: Konum Unsurları

Pah Kırma (Chamfer) Unsuru

Chamfer”

Pah kırmak için kullanılır. Yuvarlama unsuruna benzer bir yapısı vardır.

Pah kırma komutuna girdiğinizde Chamfer diyalog kutusu açılır.

Pahın tanımlanması için üç seçenek bulunmaktadır:

• “Distance”: Her iki yüzeyden de eşit uzaklıkta pah yaratılır.

• “Distance and Angel”: Pah, bir açı ve uzaklık değeriyle tanımlanır.

• “Two distance”: Yüzeyler için farklı pah uzunlukları tanımlanır.

“Distance” “Distance and Angle” “Two Distances”

“Edge Chain”: Kenar seçme ayarıdır. Eğer bu seçenek işaretli ise, bir kenar seçildiğinde, o kenara teğet durumdaki diğer kenarlar da otomatik olarak pahlanmak üzere seçilir.

“Setback”: Köşe işlemleri için kullanılır. Aşağıda, seçeneklerin sonuçları gösterilmektedir.

Page 9: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 189

Kabuk (Shell) Unsuru

“Shell”

Bir başka konum unsuru da kabuktur. Kabukta, katı modelin içi belli bir et kalınlığı ile boşaltılır. Diğer bir deyimle, parçanın yüzeyleri ötelenerek (offset), parça kesilir. Kabuk unsurunda kaldırılacak yüzeyler seçilir ve bir et kalınlığı tanımlanır.

Komutun çalıştırılmasından sonra Shell diyalog kutusu açılır:

“Remove Faces” ile kabuk unsurunda kaldırılacak yüzeyler seçilir. Bunlar, kabuk unsuru işleminde dikkate alınmaz. “Unique face thickness” bölümü, parçanın ötelenecek yüzeylerine farklı et kalınlıkları vermek amacıyla kullanılır. Et kalınlığı değeri girilir ve bu et kalınlığının atanacağı yüzey seçilir. İstenirse, parçanın tüm yüzeylerine farklı et kalınlıkları verilebilir.

“Inside” ile öteleme içeriye doğru, “Outside” ile dışarıya doğru ve “Both” ile her iki yöne doğru yapılır.

Diyalog kutusunun “More” sekmesi, bazı ek özellikler de içerir:

Page 10: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

190 5. Bölüm: Konum Unsurları

Kabuk unsurunda, daha önce de bahsettiğimiz gibi, yüzeyler verilen bir mesafe ile ötelenir. Yüzeyin yapısına bağlı olarak, bazen yeni yüzeyler her noktada tam olarak istenen öteleme mesafesinde oluşturulamayabilir. Tasarım gereksinimleri açısında, tam bir mesafe gerekmiyorsa, Shell diyalog kutusunun “More” sekmesi, hedefe en yakın sonucun elde edilmesini sağlayacak seçenekleri içerir.

“Allow Approximation” seçeneği seçili olduğunda, tam bir sonuç alınamayan yüzeylerde, öteleme mesafesi çok az oynayabilir. Daha doğrusu, bazı noktalarda, verilen kalınlığın dışına çıkılabilir.

Not: Dikkat etmeniz gereken nokta, bu seçenek, “default” olarak seçilidir. Dolayısıyla, tam bir sonuç elde etmek istiyorsanız, bunun kapatılması gereklidir.

“Allow Approximation” seçildiğinde, üç seçenek karşınıza çıkar. Bu seçenekler, sapmanın nasıl olacağını kontrol eder.

• “Mean”: Sapma kalınlığın alt ve üst değerleri arasındadır.

• “Never too thin”: Minimum kalınlık korunur.

• “Never too thick”: Maksimum kalınlık korunur.

“Optimized” seçeneği işaretli ise, Autodesk Inventor en kısa hesaplama süresini sağlayan bir tolerans değeri kullanılır. “Specify tolerance” ise, tolerans değerini sizin girmenizi sağlar.

Page 11: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 191

Dizileme (Pattern) Unsuru Unsur dizileme, parça üzerinde bulunan unsurların dizilenmesidir. Kartezyen ve kutupsal olarak iki seçenek vardır.

Kartezyen Dizileme

“Rectangular Pattern”

Kartezyen dizilemede unsurlar, kartezyen koordinat sistemine göre dizilenir. Rectangular Pattern diyalog kutusu açılır.

İlk olarak dizilenecek unsurlar seçilir. Yukarıdaki düğmeler kullanılarak, seçilen unsurların mı yoksa tüm katının mı dizileneceği saptanır. Tüm katının dizilenmesi seçildiğinde, “Include Work Features” (çalışma unsurlarını ekle) seçeneğin açılır. Bu seçenek ile modelden çalışma unsuru seçilerek, bunlar da dizilenebilir.

Bundan sonra da kartezyen dizinin yönleri tanımlanır. “Spacing” ile bir mesafe tanımlanır ve unsurlar bu mesafeye ve adede gore çoğaltılır. “Distance” seçeneğinde, bir uzunluk tanımlanır ve unsurlar bu uzunluk boyunca belirtilen adette dizilenir.

Son seçenek de “Curve Length”dir. Bu durumda, unsurlar, bir yol/doğrultu boyunca, bu yolun uzunluğu temel alınarak, belirtilen adette çoğaltılır. Seçilen yol 2B ya da 3B eskizlerden oluşur.

Page 12: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

192 5. Bölüm: Konum Unsurları

“Identical” ile tüm dizi elemanları aynı şekilde dizilenir; “Adjust to Part” ise tüm dizi elemanlarını ayrı ayrı hesaplar.

Kutupsal Dizileme

“Circular Pattern”

Unsurlar, kutupsal olarak dizilenir. Circular Pattern diyalog kutusu açılır.

“Features” ile dizilenecek unsurlar seçilir; “Rotation Axis” ile de dönme ekseni. Dönme ekseni, dairesel bir kesit ya da çalışma ekseni olabilir. Üstteki ikonlar, kartezyen dizilemede olduğu gibidir.

“Incremental” seçildiğinde “Angle” bölümüne girilen değer her eleman arasındaki açı olur. “Fitted” seçeneğinde ise, “Angle” bölümüne girilen değer dizinin ilk ve son elemanı arasındaki açı olur.

Page 13: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 193

Unsurların Aynalanması

“Mirror Feature”

Unsur aynalama ile, seçilen unsur(lar) bir düzleme göre aynalanır. Komutun çalıştırılmasından sonra Mirror Pattern diyalog kutusu açılır.

İlk olarak aynalanacak unsurlar seçilir; sonra da aynalama için kullanılacak düzlem.

Page 14: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

194 5. Bölüm: Konum Unsurları

Diş Açma (Thread) Unsuru

“Thread”

Silindirik yüzeylere diş açma özelliklerinin atanmasını sağlar.

Komutun çalıştırılmasından sonra, Thread Feature diyalog kutusu açılır:

“Location” bölümü, diş açma unsurunun yerleşeceği silindirik yüzeyi tanımlar. “Face” ile silindirik yüzey işaretlenir. “Full Length” ile diş açma tüm yüzey derinliği boyunca uygulanır. Eğer belirli bir derinlikte olması isteniyorsa, bu seçenek kaldırılır ve altında bulunan “Length” ile derinlik tanımlanır.

“Specification” ise diş açma unsurunun standartlara göre yapılmasını sağlar.

Buradaki seçenekler, delik delme unsuru ile aynıdır.

Page 15: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 195

Yüzeye Eğim Verme (Face Draft) Unsuru

“Face Draft”

Yüzeye eğim verme özelliği, parçanın seçilen yüzeylerine belirli açılarda eğim vermek amacıyla kullanılır. Komutun çalıştırılmasından sonra Face Draft diyalog kutusu açılır:

İlk olarak eğim sırasında referans alınacak yüzey ve yön seçilir. Daha sonra, hangi yüzeylere eğim verilecekse bunlar seçilir. Seçim sırasında, eğimin yönü dinamik olarak gösterilir.

Page 16: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

196 5. Bölüm: Konum Unsurları

3B Tutamak Noktalarıyla (3D Grip) Yüzeylerin Düzenlenmesi Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollarından biridir. Bu yöntemle, parça yüzeylerini tutup, sürükleyerek boyutlarını değiştirebilirsiniz. Aşağıdaki şekil anlatmak istediğimiz özelliği göstermektedir.

Parçanın boyutlarının tutamak noktaları kullanılarak düzenlenmesi, özellikle kavramsal tasarım aşamasında işinizi kolaylaştıracaktır. Ayrıca, montaj ortamında da bu özelliği kullanabilirsiniz.

3B tutamak noktalarıyla düzenleme işleminin çalıştırılabilmesi için, parça üzerinde yüzey, unsur ya da eskiz seçilmesi gerekiyor. Bu nesneler seçildikten sonra, sağ tuş menüsünden “3D Grips” komutu çalıştırılarak, işleme girilir. “3D Grips” komutu, parça ve montaj ortamında kullanılabilir.

3B tutamak noktalarıyla düzenleyebileceğiniz yüzeyler, ekstrüzyon, döndürme ve süpürme unsurları üzerinde kullanılabilir. Montaj unsurlarında ise bu özelliği kullanamazsınız.

Bu yöntemi kullanmak için, ilk olarak parça üzerinde bir yüzey, unsur ya da eskiz işaretlemeniz gerekiyor. Daha sonra sağ tuş menüsünden komut çalıştırılır. Unsurun sınırlarını gösteren bir çerçeve çıkar. Yüzeyler üzerinde tutamak noktaları belirir. Bu tutamak noktaları işaretlenir ve daha sonra ortaya çıkan oklar sürüklenerek geometri değiştirilir.

Page 17: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 197

Sürükle-ve-bırak dışında, tam değeri de girebilirsiniz. Okun üzerine gelin ve sağ tuş menüsüne girin. Burada yer alan “Edit Extent...” ve “Edit Ofset...” komutları değer girebileceğiniz diyalog kutularının açılmasını sağlar.

Bu yöntemi kullanarak, parça yüzeylerini, parçanın kenarlarına göre de hizalayabilirsiniz. İlk olarak yüzeyi işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “3D Grips” komutunu çalıştırın. Hizalamak istediğiniz yüzeyin tutamak noktasını işaretleyin. Yön oku doğru durumda iken, yüzeyi hizalayacağınız kenarı işaretleyin. Yüzey bu kenara göre hizalanır.

Sağ tuş menüsünden “Done” ile işlem uygulanır.

Page 18: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

198 5. Bölüm: Konum Unsurları

Parçaların Malzeme ve Renk Bilgileri Parçaların renk bilgileri ve özellikleri, standart araç çubuğunun en sağında bulunan renk listesinden seçilerek değiştirilebilir. Burada, birçok renk bilgisi tanımlanmıştır.

Yeni renk bilgileri tanımlamak için, FORMAT menüsünün altındaki “Styles Editor...” komutunu kullanabilirsiniz. Aşağıdaki diyalog kutusu açılır:

Sol tarafta renk, ışık ve malzeme listelerine ulaşabileceğiniz seçenekler yer alır. “Color” altından bir renk işaretlediğinizde, sağ tarafta, o renk ile ilgili özellikler açılır:

Page 19: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 199

Yeni bir renk tanımlamak için, diyalog kutusunun üst tarafında bulunan “New...” düğmesini kullanabilirsiniz. İlk olarak bir isim vermeniz gerekir.

Hangi renk aktifse, o rengin özelliklerini kopyalayarak, yeni bir renk tanımlayabilirsiniz. Renk dışında, dokular da seçmeniz ve modellere atamanız mümkündür. Bunun için, ilgili renk seçiliyken, sağ tarafta bulunan “Texture” bölümünün altından “Choose” ile bir doku seçmeniz gerekiyor. Autodesk Inventor, birçok değişik doku bilgisi içermektedir.

Page 20: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

200 5. Bölüm: Konum Unsurları

Renk dışında, parçalara gerçek malzeme bilgileri de atayabilirsiniz. Parçaların malzemesini de FORMAT menüsünün altındaki “Styles Editor...” komutunu kullanarak değiştirebilirsiniz. Açılan diyalog kutusunda, “Material” altından bir malzemeyi çift tıklayarak, bunun parçaya atanmasını sağlarsınız. Malzemenin özellikleri sağ tarafta listelenir. Yeni bir malzemeyi buraya eklemek için, “New...” düğmesini kullanabilirsiniz. Yeni malzemenin özelliklerini tanımlayarak, bunu listeye alabilir ve parçalarınızda kullanabilirsiniz.

Malzemelerin, renk bilgileri de burada tanımlanır. Sağ taraftaki listenin en sonunda bulunan “Color Style” yanında girdiğiniz renk bilgisi, o malzemenin hangi renk ile gösterileceğini tanımlar.

Parçaların Kütle Bilgileri Malzeme atandıktan sonra, parçaların kütle bilgilerine FILE menüsünün altındaki “iProperties” komutu ile ulaşabilirsiniz. Açılan diyalog kutusunun “Physical” bölümü bu bilgileri içerir:

Page 21: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 201

“Accuracy” altından bir hassasiyet seçilerek, hesaplama sonuçları burada görüntülenir. “Clipboard” düğmesi, hesaplama sonuçlarını başka yazılımlara, örneğin Microsoft Word, aktarmanızı sağlar. Hesaplama sonuçları görüntülendikten sonra, “Clipboard” düğmesine basın ve bilgileri aktarmak istediğiniz yazılımı açın. Burada CTRL+V (Copy Paste) kısa yolu ile bilgileri yapıştırabilirsiniz.

Page 22: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

202 5. Bölüm: Konum Unsurları

Alıştırma 1: Yuvarlama Özellikleri

Not: Bu bölümün alıştırma dosyaları Bölüm 05 dizininin altındadır.

Bu bölümdeki ilk alıştırmamızda, yuvarlama özelliklerine bakacağız.

1. 05_Yuvarlama1.ipt dosyasını açın.

2. Inventor panelinden “Fillet” komutunu çalıştırın.

3. Aşağıda gösterildiği gibi, üç kenarı da farklı radyuslar ile yuvarlayın.

4. “OK” ile yuvarlamaları tanımlayın.

R=2

R=5

R=3

Page 23: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 203

5. Şimdi biraz farklı bir şey deneyelim. Browser penceresinden tanımlanan yuvarlamayı

işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Edit Feature” komutunu çalıştırın.

6. Diyalog kutusunda “Setbacks” bölümüne geçin.

7. İlk olarak üç kenarın kesişim yerini işaretleyeceğiz.

8. Şimdi, her bir kenar için, yuvarlama değerinin ne kadar devam edeceğini tanımlayabiliriz. Aşağıdaki değerleri tanımlayın:

9. Sonuç aşağıdaki gibidir.

10. Şimdi, bu dosyayı kapatın ve 05_Yuvarlama2.ipt dosyasını açın.

Page 24: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

204 5. Bölüm: Konum Unsurları

11. Inventor panelinden “Fillet” komutunu çalıştırın. Yuvarlama kenarı olarak plakanın üst

yüzeyindeki dairesel kenarı işaretleyin.

12. Yuvarlama yarı çapı olarak 8mm tanımlayın ve “OK” ile devam edin. Sonucu aşağıda görüyorsunuz.

13. Browser penceresinden tanımlanan yuvarlamayı işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Edit

Feature” komutunu çalıştırın.

14. Diyalog kutusundaki düğmesini kullanarak alt özelliklere bir göz atalım. Burada, “Roll along sharp edges” seçeneğini işaretleyin ve “OK” ile devam edin. Sonuçları karşılaştırın:

Alıştırmanın sonu.

Page 25: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 205

Alıştırma 2: Gelişkin Yuvarlama Özellikleri 1. 05_Karmasik_Yuvarlama1.ipt dosyasını açın.

2. İlk olarak yüzeyler arasında yuvarlamanın nasıl tanımlanacağına bakalım.

3. Inventor panelinden “Fillet” komutunu çalıştırın.

4. Soldaki ikonlardan, “Face Fillet” ikonunu işaretleyin.

5. İlk olarak aşağıda gösterilen yüzeyi işaretleyin.

6. İkinci yüzey olarak alt kısmın üst yüzeyini işaretleyin.

7. Yuvarlamanın ön görünümü gözükür. “OK” ile yuvarlamayı uygulayın.

Page 26: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

206 5. Bölüm: Konum Unsurları

8. Dikkat ederseniz, arada bir unsur da yuvarlama ile kaybolmuş oldu. Bunun kaybolmaması

için şunu yapabiliriz. Browser penceresinde, son yuvarlamayı işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Edit Feature” komutunu çalıştırın.

9. Fillet diyalog kutusu açılır. “>>” ile alt özellikleri açın ve burada “Preserve All Features” seçeneğini işaretleyin.

10. “OK” ile devam edin. Autodesk Inventor, yuvarlama işleminden etkilenen unsuru

koruyacaktır.

11. UNDO ile işlemi geri alın.

12. Şimdi de yüzeyler arasında yuvarlama uygulamanın değişik bir türünü göreceğiz.

13. Modele aşağıdaki gibi yaklaşın. Dikkat ederseniz, silindirik bölümle diğer parça arasında bir boşluk bulunmaktadır.

Page 27: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 207

14. Inventor panelinden “Fillet” komutunu çalıştırın.

15. Soldaki ikonlardan, “Face Fillet” ikonunu işaretleyin.

16. İlk olarak aşağıda gösterilen yüzeyi işaretleyin.

17. İkinci yüzey olarak silindirik yüzeyi işaretleyin.

18. “OK” ile yuvarlamayı uygulayın. Boşluğa rağmen, iki yüzey arasında yuvarlama yaratılır.

19. Son olarak orta yüzeyin tamamen yuvarlanmasına bakalım. 05_Karmasik_Yuvarlama2.ipt

dosyasını açın.

Page 28: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

208 5. Bölüm: Konum Unsurları

20. Inventor panelinden “Fillet” komutunu çalıştırın.

21. Soldaki ikonlardan, “Full Round Fillet” ikonunu işaretleyin.

22. İlk olarak aşağıdaki gibi yan yüzeyi işaretleyin.

23. İkinci işaretleyeceğiniz yüzey ise ortada bulunan yüzey olmalı.

24. Son olarak bakış açınızı değiştirerek, diğer yan yüzeyi işaretleyin.

25. “OK” ile yuvarlamayı uygulayın. İki yan yüzey arasındaki yüzey tamamen yuvarlanır.

Page 29: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 209

Alıştırmanın sonu.

Page 30: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

210 5. Bölüm: Konum Unsurları

Alıştırma 3: Kartezyen Dizileme 1. 05_Dizi1.ipt dosyasını açın.

2. Inventor panelinden “Rectangular Pattern” komutunu çalıştırın.

3. İlk olarak hangi unsur ya da unsurların dizileneceği tanımlanır. Browser penceresinden “Extrusion2” ve “Extrusion3” unsurlarını işaretleyin.

4. Bir kartezyen dizi tanımlamak için, dizilemenin hangi yönler boyunca olacağını girmemiz gerekiyor. “Direction 1” altındaki oku işaretleyin ve parçanın ön kenarını seçin. Yön aşağıda gösterildiği gibi olacaktır:

5. “Direction 2” altındaki oku işaretleyin ve yine parçanın ön kenarını seçin. Yön aşağıda

gösterildiği gibi olacaktır (gerekirse, yön düğmesi ile eksenin yönünü değiştirin):

6. Her iki yön altındaki değerleri aşağıda olduğu gibi doldurun (adet=5, mesafe=35mm):

Page 31: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 211

7. “OK” ile devam edin. Sonuç aşağıdaki gibidir.

Alıştırmanın sonu.

Page 32: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

212 5. Bölüm: Konum Unsurları

Alıştırma 4: Kutupsal Dizileme 1. 05_Dizi2.ipt dosyasını açın.

2. Inventor panelinden “Circular Pattern” komutunu çalıştırın.

3. İlk olarak hangi unsur ya da unsurların dizileneceği tanımlanır. Browser penceresinden “Hole1” unsurunu işaretleyin.

4. Diyalog kutusunda, “Revolution Axis” düğmesini işaretleyin ve dairesel kenarlardan birisini seçin.

5. Toplam 8 adet olacak. “OK” ile işlemi sonlandırın.

6. Browser penceresinden en son tanımladığımız dizileme işlemini seçin ve sağ tuş menüsünden

“Edit Feature” komutunu çalıştırın.

7. Dizideki eleman sayısını 8’den 10’a çıkartın ve “OK” ile devam edin.

Page 33: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 213

Alıştırmanın sonu.

Page 34: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

214 5. Bölüm: Konum Unsurları

Alıştırma 5: Kabuk 1. 05_Kabuk.ipt dosyasını açın.

2. Inventor panelinden “Shell” komutunu çalıştırın.

3. Diyalog kutusunda “Remove Faces” seçiliyken, parçanın alt yüzeyini işaretleyin.

4. Kalınlık olarak 3 mm değerini girin ve “OK” ile devam edin.

5. Şimdi, Browser penceresinden, “Shell1” unsurunu seçin ve sağ tuş menüsünden “Edit

Feature” komutunu çalıştırın.

6. Kalınlığı 6mm yapın ve “OK” ile devam edin. Sonuçları karşılaştırın:

Alıştırmanın sonu.

Page 35: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

5. Bölüm: Konum Unsurları 215

Alıştırma 6: Diş Açma Unsuru 1. 05_Dis.ipt dosyasını açın.

2. Inventor panelinden “Thread” komutunu çalıştırın.

3. “Face” işaretli iken aşağıda gösterilen yüzeyi seçin.

4. Diyalog kutusunda, “Full Length” seçeneğini kapatın; uzunluk olarak 10mm girin ve “OK”

ile devam edin.

5. Yeniden “Thread” komutunu çalıştırın.

6. Şimdi de modeldeki deliklerin iç yüzeylerini seçin. Her seferinde “Full Length”i aktif duruma getirin ve “OK” ile devam edin.

7. Son olarak pah kırma işlemini çalıştırın (“Chamfer” komutu).

8. Pah değeri, 0.5 mm olacak; aşağıdaki kenarı seçin ve “OK” ile devam edin.

Page 36: Inv11 Bolum 05 - insaatim.org · Yüzeylerin AutoCAD benzeri tutamak noktalarıyla düzenlenmesi, tasarımını yaptığınız parçaların boyutlarını değiştirmenin kolay yollar

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

216 5. Bölüm: Konum Unsurları

Alıştırmanın sonu.