Introduction to Ontology
description
Transcript of Introduction to Ontology
Introduction to Ontology
Sudarsun SDirector – ResearchChecktronix IndiaChennai 600010
แปลและเรี�ยบเรี�ยงโดย บรีรีเจิ�ด วิ�โรีจิน์�วิ�ฒิ�กุ�ล
คณะวิ�ทยากุารีคอมพิ�วิเตอรี� มหาวิ�ทยาล�ยบ รีพิา
Ontology ค!ออะไรี?
กุารีศึ$กุษาเกุ�&ยวิกุ�บกุารีด'ารีงอย ( (ปรี�ชญาวิ(าด+วิยควิามจิรี�งใน์ธรีรีมชาต�)
ทดลองหาค'าตอบของค'าถามท�&วิ(า :อะไรีค!อค�ณล�กุษณะของกุารีด'ารีงอย (? ใน์ท�&สุ�ดแล+วิด'ารีงอย (อย(างไรี?
แบ(งแยกุสุายสุ�&งต(างๆอย(างไรี?
– สุาขาปรี�ชญา แขน์งหน์$&งของปรี�ชญา ท�&วิ(าด+วิยธรีรีมชาต�และองค�กุรีของควิาม
จิรี�ง
Ontology in Computers
Ontology ค!อ สุ�&งปรีะด�ษฐ์�ทางวิ�ศึวิกุรีรีม ท�&ปรีะกุอบด+วิยค'าศึ�พิท�ท�&จิะอธ�บายถ$งขอบเขต (ของสุ�&งท�&เจิาะจิง)ข+อม ลจิ'าเพิาะท�&ช�ดเจิน์ ของควิามหมายค'าศึ�พิท�ข+อจิ'ากุ�ดของกุารีเพิ�&มควิามรี +ใหม(เข+าไปใน์ขอบเขต
ใน์อ�ดมคต�แล+วิ an ontology ควิรีจิะ : เข+าถ$งควิามเข+าใจิท�&วิไป ของขอบเขตท�&สุน์ใจิ เตรี�ยมรี ปแบบ และ แบบจิ'าลองท�&เครี!&องจิ�กุรีจิ�ดกุารีได+
ของขอบเขตท�&สุน์ใจิ
Example
ค'าศึ�พิท� และ ควิามหมาย (กุารีน์�ยาม)ช+าง เป3น์สุมาช�กุหน์$&งของ สุ�ตวิ�สุ�ตวิ�กุ�น์พิ!ช เป3น์สุมาช�กุของ สุ�ตวิ� ซึ่$&ง กุ�น์เฉพิาะพิ!ช หรี!อ
สุ(วิน์หน์$&งของพิ!ชช+างโตเต6มวิ�ย เป3น์สุมาช�กุของ ช+าง ซึ่$&ง ม�อาย�มากุกุวิ(า 20
ป7เบ!8องหล�งของควิามรี +/ข+อจิ'ากุ�ดบน์ขอบเขต (กุฎ
เกุณฑ์�ท�&ยอมรี�บกุ�น์ท�&วิไป)ช+างโตเต6มวิ�ย หน์�กุ อย(างต'&า 2000 กุ�โลกุรี�มช+างท�กุต�วิ เป3น์ ช+างแอฟรี�กุ�น์ หรี!อ ช+างอ�น์เด�ย ไม(ม� สุ�&งม�ช�วิ�ตใด เป3น์ได+ท�8ง สุ�ตวิ�กุ�น์พิ!ช และ สุ�ตวิ�กุ�น์เน์!8อ
Example Ontology (Protégé)
What??
Why Ontology?
เพิ!&อแชรี�ควิามเข+าใจิพิ!8น์ฐ์าน์ของโครีงสุรี+างข+อม ล รีะหวิ(างคน์และSoftware agents
เพิ!&อท'าให+น์'าขอบเขตควิามรี +เด�มกุล�บมาใช+ใหม(ได+เพิ!&อสุรี+างขอบเขตท�&สุมม�ต�ข$8น์มาให+ม�ควิาม
ช�ดเจิน์เพิ!&อแยกุขอบเขตควิามรี +ออกุจิากุควิามรี +ท� &วิไปได+เพิ!&อวิ�เครีาะห�ขอบเขตของควิามรี +
Few Applications
e-Science, ต�วิอย(างใน์ด+าน์ Bioinformatics The Gene Ontology (GO) The Protein Ontology (MGED)
Databases Schema design and integration Query optimisation
User interfaces The Semantic Web & so-called Semantic Grid
Importance towards E-Commerce
Taxonomies provide : เข+ามาควิบค�มใน์กุารีใช+ค'าศึ�พิท�รี(วิมกุ�น์ (search
engines, authors, users, databases, programs / ท�กุ agent ใช+ภาษาเด�ยวิกุ�น์)
Site ช(วิยเหล!อด+าน์ Organization และ Navigationถ กุกุ'าหน์ดให+เป3น์มาตรีฐ์าน์ (เช(น์ ต�8งไวิ+ท�&โซึ่น์ซึ่+ายของ
หลายๆเวิปไซึ่ด�) “Umbrella” รีะด�บโครีงสุรี+างท�&สุ งข$8น์ (เพิ!&อกุารี
Extension)ต�วิช(วิยค+น์หา (แถบช(วิยเหล!อของ Yahoo!)Sense disambiguation
Importance towards E-Commerce
ตรีวิจิสุอบควิามสุอดคล+องกุารีท'าให+สุมบ รีณ�สุน์�บสุน์�น์กุารีท'าให+ข+อม ลใน์รีะบบต(างๆพิ ดค�ยกุ�น์
ได+(Interoperability)สุน์�บสุน์�น์องค�ปรีะกุอบภายน์อกุ เป3น์โครีงสุรี+าง, เปรี�ยบเท�ยบเพิ!&อปรี�บปรี�งกุารีค+น์หา
ข+อม ลGeneralization/ Specialization
Observations
Ontologies อย(างง(าย สุามารีถสุรี+างได+โดยไม(ต+องม�ควิามช'าน์าญ โดยใช+ Verity’s Topic Editor, Collaborative Topic Builder,
GFP,Chimaeras, Protégé, OIL-ED,etc Ontologies สุามารีถสุรี+างข$8น์ได+แบบกุ$&งอ�ตโน์ม�ต�
โดยอ+างอ�งจิากุเวิปไซึ่ด� เช(น์ yahoo!, Amazon, excite Semi-structured sites can provide starting points
Ontologies ม�กุารีใช+เพิ�&มข$8น์อย(างรีวิดเรี6วิ(โดยม�ธ�รีกุ�จิเป3น์ต�วิผล�กุด�น์) เวิปไซึ่ด�ทางธ�รีกุ�จิสุ(วิน์มากุใช+ เช(น์ Amazon, Yahoo! Shopping ธ�รีกุ�จิท�&เจิรี�ญรี� (งเรี!องกุ'าล�งสุน์ใจิ ภาษาท�&ใช+กุ'าล�งเต�บโต จิ'าพิวิกุ Markup Languages XML,RDF “Real” ontologies เหมาะสุมท�&จิะเป3น์ศึ น์ย�กุลาง Application
Implications & Need
ไวิยกุรีณ�และควิามหมายของ Ontology Language (DAML+OIL)
ทรี�พิยากุรีท�&ใช+ใน์กุารีสุรี+างและบ'ารี�งรี�กุษาของ Ontologies
ฝึ?กุฝึน์ (Conceptual Modeling,กุารีอ+างเหต�ผลของสุ�&งท�&เกุ�&ยวิข+อง, ……)
Issues
กุารีรี(วิมม!อ รีะหวิ(างกุล�(มท�&เป@ดเผยข+อม ล กุารีเช!&อมต(อรีะหวิ(างรีะบบหลายๆแห(งเข+าด+วิยกุ�น์ วิ�เครีาะห�และวิ�น์�จิฉ�ย ปรีะมาณ แบบฉบ�บ ควิามปลอดภ�ย ง(ายต(อกุารีใช+ กุารีฝึ?กุหลากุหลายรีะด�บ / สุน์�บสุน์�น์ผ +ใช+ กุลวิ�ธ�น์'าเสุน์อ วิงจิรีช�วิ�ต ควิามสุามารีถใน์กุารีแพิรี(ขยายออกุ
Chimaera
An interactive web-based tool aimed at supporting: วิ�เครีาะห� Ontology (ควิามถ กุต+อง, ควิามสุมบ รีณ�, ล�กุษณะ, …) Merging of ontological terms จิากุหลายแหล(งเข+าด+วิยกุ�น์ได+ บ'ารี�งรี�กุษา ontologies ตลอดเวิลา กุารีให+เหต�ผลของข+อม ลเข+า
Features: multiple I/O languages, loading and merging into multiple namespaces, collaborative distributed environment support, integrated browsing/editing environment, extensible diagnostic rule language
ถ กุใช+ใน์ด+าน์กุารีพิาณ�ชย�และวิ�ชากุารี แหล(งข+อม ล: www.ksl.stanford.edu/software/chimaera
Building Ontology
กุ'าหน์ด classesจิ�ดเตรี�ยมให+อย (ใน์รี ป Taxonomic hierarchy
sub-class/super-class modelเตรี�ยม slots และ facets สุ'าหรี�บ slotsกุ'าหน์ดค(าสุ'าหรี�บ slots ใน์แต(ละกุรีณ�
Thumb-Rules
ไม(ม�วิ�ธ�กุารีท�&ถ กุต+องใน์กุารีสุรี+างขอบเขตม�ช(องทางใน์กุารีท'าได+เสุมอวิ�ธ�กุารีท�&ด�ท�&สุ�ดข$8น์อย (กุ�บกุารีน์'าไปใช+และขยายต(อกุรีะบวิน์กุารีท'าซึ่'8าแน์วิควิามค�ดใน์ Ontology คล+ายกุ�บ
objects(รี ปธรีรีม/น์ามธรีรีม) และ relationships ใน์ขอบเขตท�&สุน์ใจิObjects ค!อ ค'าน์ามท�&วิไปRelationships ค!อ กุรี�ยาท�&วิไปใน์ปรีะโยค
Step 1: Domain & Scope
อะไรีค!อขอบเขตท�&สุน์ใจิ?อะไรีค!อจิ�ดปรีะสุงค�ของ Ontology น์�8?อะไรีค!อสุ�&งคาดหวิ�งของค'าถาม?ใครีเป3น์ผ +ใช+และบ'ารี�งรี�กุษา Ontology ?ต�วิอย(างค'าถาม:
ช+างเป3น์สุ�ตวิ�กุ�น์พิ!ชหรี!อสุ�ตวิ�กุ�น์เน์!8อ?ช+างกุ�น์อะไรีเป3น์อาหารี?ช+างแอฟรี�กุ�น์ม�น์�สุ�ยเป3น์อย(างไรี?
Step 2: Re-Use Existing Ontology
ถ+าเข+ากุ�น์ได+ กุ6สุามารีถใช+ได+แน์(น์อน์ปAญหาใน์กุารี merging Ontologies?
รี ปแบบข�ดแย+งแน์วิค�ดเด�ยวิกุ�น์, กุารีน์'าเสุน์อต(างกุ�น์
Step 3: Enumerate Terms
Terms ค!ออะไรี?Properties ของ terms ค!ออะไรี?Relationships ของ terms ค!ออะไรี?ต�วิอย(าง:
Animal, elephant, lionควิามสุ ง, น์'8าหน์�กุ, อาหารีท�&กุ�น์ช+างกุ�บควิาญช+าง, ช+างผสุมพิ�น์ธ��กุ�น์เองได+, ช+างอย (
รีวิมกุ�น์เป3น์กุล�(ม
Step 4: Define Classes & Hierarchy
Top-Down Approach Bottom-Up Approach Mixed Object Oriented Programming Analogy อะไรีท�&เรีาจิะได+รี�บ?
กุารีจิ�ดเรี�ยง Hierarchical ของ concepts ถ+า class P is a super-class of class Q, และท�กุๆกุรีณ�
ของ B ค!อ หน์$&งใน์กุรีณ�ของ P หมายควิามวิ(า : class Q represents a “kind-of” P
Step 5: Properties of Classes - Slots
“intrinsic” properties เช(น์ softness of silk“extrinsic” properties เช(น์ bike’s model nameParts, ถ+า object เป3น์รี ปแบบ Structured;
สุามารีถกุ'าหน์ดให+เป3น์ physical และ abstact parts ได+ เช(น์: เวิลาหากุ�น์ช(วิงเช+าของช+าง
Relationships รีะหวิ(างสุมาช�กุของ class เช(น์: ช+าง กุ�บ ควิาญช+าง, สุามารีถแสุดงถ$งควิาม
สุ�มพิ�น์ธ�รีะหวิ(าง ช+าง อ+างอ�งถ$งท�&อย (ของช+าง ผ(าน์ทางควิาญช+างได+
Step 6: Define Slots
จิ'าน์วิน์ values ของ Slot ต�8งค(า วิ(า slot ควิรีจิะม� values ได+กุ�&ค(า?
ใสุ(ค(าของ Slot ม�ค(าอะไรีท�&สุามารีถใสุ(ได+บ+าง? ค(ามาตรีฐ์าน์ท�&วิไป:
String Number Boolean Enumeration Instance
Step 7: Create Instances
ยกุต�วิอย(างกุารีสุรี+าง instance ช!&อ african_elephant ซึ่$&งเป3น์ instance ของ class elephantHigh : 400 cmWeight : 6,500 KgEat : fruit, leaf (instance of food class)Behavioer : aggressiveKind : Herbivore (instance of animal_type
class)
Consistency Checks ??
ท'าให+แน์(ใจิวิ(า Class hierarchy ถ กุต+องสุ�&งท�&อย (ใน์รีะด�บเด�ยวิกุ�น์ของ tree ควิรีจิะม� สุ�&งท�&วิไป
คล+ายๆกุ�น์classes ท�&ม�ควิามหมายเหม!อน์กุ�น์ แต(แยกุเป3น์
คน์ละ classตรีวิจิควิามสุ�มพิ�น์ธ� “is-a” และ “kind-of”สุ�&งท�&มากุเกุ�น์ไปหรี!อน์+อยเกุ�น์ไป
Multiple Inheritance
Consistency Checks ??
เรีาจิะเพิ�&ม class ใหม(ได+เม!&อไหรี(? กุารีเพิ�&ม Subclass ของ class โดยท�&วิไปจิะ
ม�ค�ณสุมบ�ต�เพิ�&มเต�มท�& super-class ไม(ม� ม�ข+อจิ'ากุ�ดท�&แตกุต(างจิากุ super-class ม�กุารีอ+างอ�ง relationships มากุกุวิ(าใน์ super-class ม�
Class ใหม( หรี!อ property-value ใหม(? class “african_elephant” หรี!อ class “elephant” ท�&ม� property
type เป3น์ “african” ข$8น์อย (กุ�บจิ�ดม�(งหมายท�&เรีาสุน์ใจิ เป3น์ Instance หรี!อ Class?
Individual Instances เป3น์ กุารีแสุดงถ$งกุรีณ�เจิาะจิงใน์ฐ์าน์ควิามรี + ถ+า concept ท�&สุน์ใจิเกุ�ดจิากุกุารีจิ'าแน์กุโดยธรีรีมชาต� จิะเป3น์
classes
Limiting the Scope
ต+องกุารีท�&จิะไม(ใสุ(ข+อม ลท�&เป3น์ไปได+ท�8งหมดท�&เกุ�&ยวิกุ�บขอบเขต
ต+องกุารีท�&จิะไม(ใสุ(กุรีณ�ท�&วิไป หรี!อ กุรีณ�เฉพิาะ มากุไปกุวิ(าอะไรีท�&เรีาต+องกุารีน์'าไปใช+
ต+องกุารีท�&จิะไม(ใสุ( properties ท�&เป3น์ไปได+ท�8งหมดและ สุ�&งท�&แตกุต(าง ใน์หม ( classes บน์ hierarchy
Ontology Merging/Alignment
สุ�&งท�&ต+องกุารีกุารีช(วิยเหล!อและค'าแน์ะน์'าของของกุรีะบวิน์กุารี เครี!&องม!อพิ�เศึษสุ'าหรี�บ ontology merging and
alignmentสุ�&งท�&ต+องกุารี (แต(ย�งไม(สุามารีถท'าได+)
เครี!&องท�&สุามารีถ merging and alignment ได+อ�ตโน์ม�ต�อย(างสุมบ รีณ�
Mapping, Merging, Alignment
Approaches
กุารีแกุ+ปAญหาข�ดแย+งหล�งจิากุ merging ผลล�พิธ�โดยตรีง เกุ�ดกุารีปกุคล�มของข+อม ล ยากุท�&จิะท'าซึ่'8า
เปล�&ยน์รี ปกุ(อน์ท'ากุารี merging กุรีะบวิน์กุารีสุามารีถท'าซึ่'8าได+ ไม(เป3น์ผลล�พิธ�โดยตรีง
ใช+เครี!&องม!อปรี�บโดยตรีงให+เหมาะสุม สุามารีถได+ผลล�พิธ�โดยตรีงจิากุกุารีปรี�บเปล�&ยน์ ยากุท�&จิะท'าซึ่'8า แต(เป3น์ไปได+
SMART Algorithm
Merge Classes (contd..)
Merge Classes (contd..)
Suggestions (contd..)
Source – Car Rental
Source –Airline Reservation
Features
ผลท�&ตอบสุน์องกุ�บผ +ใช+ค'าช�8แจิงกุรีะบวิน์กุารีแกุ+เม!&อเกุ�ดปAญหา
ด แลรี�กุษาจิ�ดท�&สุน์ใจิปรี�บปรี�งกุารีให+ข+อแน์ะน์'าสุรี+างข+อม ลช�&วิครีาวิเพิ!&อย!ดเวิลาสุ'าหรี�บกุารีแกุ+ปAญหา
กุารีสุะกุดรีอยควิามสุ�มพิ�น์ธ� เกุ6บควิามสุ�มพิ�น์ธ�ท�&อ+างอ�งถ$ง เกุ6บข+อม ลอย(างย(อไวิ+
Ontology Languages - RDF
RDF ค!อ Resource Description Framework เป3น์ W3C candidate recommendation
(http://www.w3.org/RDF RDF เป3น์ graphical formalism (+XML syntax +
semantics) เพิ!&อเป3น์ต�วิแทน์ข+อม ลท�&อธ�บายถ$งข+อม ลอ�กุช�ดหน์$&ง เพิ!&ออธ�บายถ$งควิามหมายของข+อม ลใน์สุ�&งท�&เครี!&องจิ�กุรีเข+าใจิได+
RDFS extends RDF กุ�บ “schema vocabulary”ต�วิอย(างเช(น์ Class, Property Type, subClassOf, subPropertyOf Range, domain
RDF Syntax --Triples
Ex: Subject Ex: Object
Subject ObjectProperty
Ex: Property
RDF Syntax --Triples
Ex: Subject Ex: Object
Subject ObjectProperty
Ex: Property
_: xxx
RDF Syntax --Triples
Ex: Subject Ex: Object
Subject ObjectProperty
Ex: Property
_: xxx
RDF Syntax --Triples
Ex: Subject Ex: Object
Subject ObjectProperty
Ex: Property
_: xxx _: yyy
RDF Syntax --Triples
Ex: Subject Ex: Object
Subject ObjectProperty
Ex: Property
_: xxx _: yyy
<< plain litteral >>
RDF Syntax --Triples
Ex: Subject Ex: Object
Subject ObjectProperty
Ex: Property
_: xxx _: yyy
<< plain litteral >>
<< lexical >>^^data type
RDF Syntax -- Graph
_: xxx
RDF Syntax -- Graph
_: xxx
<< Palani Ramasamy >>
Ex: name
Ex: Person
rdf: type
RDF Syntax -- Graph
_: xxx
<< Palani Ramasamy >>
Ex: name
_: yyyEx: member-of
Ex: Person
rdf: type
RDF Syntax -- Graph
_: xxx
<< Palani Ramasamy >>
Ex: name
_: yyyEx: member-of
Ex: Person
rdf: type
<< University of Madras >>
Ex: name
Ex: Organisation
rdf: type
RDFS
RDFS
RDFS vocabulary adds constraints on models, e.g.: x,y,z type(x,y) subClassOf(y,z) type(x,z)
RDFS
RDFS vocabulary adds constraints on models, e.g.: x,y,z type(x,y) subClassOf(y,z) type(x,z)
Ex: Person Ex: Animalrdf: subClassof
RDFS
RDFS vocabulary adds constraints on models, e.g.: x,y,z type(x,y) subClassOf(y,z) type(x,z)
Ex: Person Ex: Animalrdf: subClassof
Ex: John Ex: Personrdf: type
RDFS
RDFS vocabulary adds constraints on models, e.g.: x,y,z type(x,y) subClassOf(y,z) type(x,z)
Ex: Person Ex: Animalrdf: subClassof
Ex: John Ex: Personrdf: type
Ex: Animal
rdf: type
Problems with RDFS
RDFS อ(อน์ใน์กุารีท�&จิะอธ�บายทรี�พิยากุรีใน์รีายละเอ�ยดท�&เพิ�ยงพิอ ไม(ม�ข+อบ�งค�บ ของกุารีจิ'ากุ�ดวิง range และ domain
ไม(สุามารีถบอกุได+วิ(า ขอบเขตของ hasChild ค!อ person เม!&อปรีะย�กุต�เป3น์ person and elephant และเม!&อปรีะย�กุต�เป3น์ elephants
ไม(ม�ข+อจิ'ากุ�ด existence/cardinality ไม(สุามารีถบอกุได+วิ(า ท�กุๆกุรีณ�ของ person ม� 1 mother น์�&น์ค!อ mother
เป3น์ 1 person เช(น์กุ�น์ หรี!อ person ม� 2 parents ได+อย(างถ กุต+อง ไม(ม�ค�ณสุมบ�ต� transitive, inverse หรี!อ symmetrical
ไม(สุามารีถบอกุได+วิ(า isPartOf ค!อค�ณสุมบ�ต� transitive, isPartOf ค!อ inverse ของ isPartOf และ touches ค!อ symmetrical
ควิามยากุใน์กุารีจิ'าแน์กุ เหต�ผลสุน์�บสุน์�น์ ไม(ม� “native” reasoners สุ'าหรี�บ เหต�ผลท�&ไม(ใช(มาตรีฐ์าน์ May be possible to reason via FO axiomatisation
Axiomatisation
An Axiomatisation สุามารีถถ กุใช+ฝึAง RDFS ใน์ FOL, ต�วิอย(าง: Triple x P y translated as holds2 (P,x,y) Axioms capture ใน์สุ(วิน์ควิามหมายของ language
ปAญหากุารี axiomatisations include
จิะต+องกุารี set ท�&ใหญ(และซึ่�บซึ่+อน์ ของ axioms ยากุท�&จิะพิ�สุ จิน์�ควิามหมายให+เป3น์กุารี captured อย(างถ กุต+อง Axiomatisation จิะเพิ�&มภารีะกุารีค'าน์วิณอย(างมากุ complexity
RDFS → undecidable (subset of) FOL ไม(ม� interoperability น์อกุจิากุ ท�กุภาษาท�& axiomatised เช(น์เด�ยวิกุ�น์
เช(น์ C subClassOf D equivalent to แต(ต+อง axiomatise เช(น์ holds2(subClass, C, D)
RDF to OWL
สุองภาษาท�&ถ กุพิ�ฒิน์าโดย extending(สุ(วิน์หน์$&งของ) RDF OIL : Ontology Inference Layer DAML-ONT : DARPA Agent Markup Language
ควิามพิยายามMerged เพิ!&อสุรี+าง DAML+OIL Extends (“DL subset” of) RDF
DAML+OIL Web-Ontology(WebOnt) Working Group formed WebOnt group ถ กุพิ�ฒิน์าโดย OWL Language based
on DAML+OIL OWL language now a W3C Proposed
Recommendation
Description Logics
ครีอบครี�วิหน์$&งของ logic based Knowledge Representation formalisms สุ!บทอดมาจิากุ semantic networks และ KL-ONE อธ�บายขอบเขตใน์รี ปแบบของ concepts(classes),
roles(properties, relationships) และ individuals ม�ล�กุษณะเด(น์ค!อ
Formal semantics (แบบจิ'าลองอย(างเป3น์แบบฉบ�บตามหล�กุทฤษฎ�)
ต�ดสุ�น์ใจิได+ใน์สุ(วิน์ท�&แยกุจิากุ FOL ม�ควิามเกุ�&ยวิข+องอย(างใกุล+ช�ดกุ�บ Prepositional Model & Dynamic
Logics กุารีจิ�ดเตรี�ยมของ inference services
กุารีต�ดสุ�น์ใจิใช+กุรีะบวิน์กุารีสุ'าหรี�บกุารีแกุ+ไขปAญหา (ควิามพิ$งพิอใจิ, กุารีสุมมต�ฐ์าน์, ฯลฯ)
Implemented systems (highly optimized)
DL Basics
Concept ค!อ สุ�&งท�&เท�ยบได+กุ�บ unary predicates โดยท�&วิไป, concepts จิะเท(ากุ�บ สุ ตรีท�&ม�ต�วิแปรีอ�สุรีะ 1 ต�วิ
Role ค!อ สุ�&งท�&เท�ยบได+กุ�บ binary predicates โดยท�&วิไป, roles จิะเท(ากุ�บ สุ ตรีท�&ม�ต�วิแปรีอ�สุรีะ 2 ต�วิ
Individual ค!อสุ�&งท�&เท�ยบได+กุ�บ ค(าคงท�& Operators จิ'ากุ�ดควิามได+วิ(า :
ภาษาต�ดสุ�น์ใจิได+ และ ถ+าเป3น์ไปได+, ม�ควิามซึ่�บซึ่+อน์น์+อย ไม(ต+องกุารีท�&จิะใช+ต�วิแปรีอย(างช�ดเจิน์
จิ'ากุ�ดควิามจิากุ และ (ต�ดต(อกุ�น์โดยตรีงด+วิย < > และ [ ]) ล�กุษณะ เหม!อน์กุ�บ กุารีน์�บท�&สุ� 8น์กุรีะช�บวิ(องไวิ
DL System Architecture
DL Family
ถ กุใช+บ(อยสุ'าหรี�บ ใน์ transitive roles(R+) Additional letters บ(งบอกุถ$ง extensions อ!&น์ๆ
ต�วิอย(างเช(น์
+ R+ + role hierachy + inverse + QNR = is the basis for W3C’s OWL Web Ontology
Language OWL DL extended with nominal (น์�&น์ค!อ ) OWL Lite with only functional restrictions (
น์�&น์ค!อ )
DL Knowledge Base
A TBox is a set of “schema” axioms(sentences) ต�วิอย(าง
An ABox is a set of “data” axioms (ground facts) ต�วิอย(าง
A Knowledge Base (KB) ค!อกุารีรีวิมของ TBox บวิกุ ABox
DL Reasoning
W
J M
hasChildmarriedTo
HappyParrenthasChild
~Doctor
DL Reasoning
ต�วิอย(าง : KB:
W
J M
hasChildmarriedTo
HappyParrenthasChild
~Doctor
DL Reasoning
ต�วิอย(าง : KB:
W
J M
hasChildmarriedTo
HappyParrenthasChild
~Doctor
DL Reasoning
ต�วิอย(าง : KB:
W
J M
hasChildmarriedTo
HappyParrenthasChild
~Doctor
DL Reasoning
ต�วิอย(าง : KB:
W
J M
hasChildmarriedTo
HappyParrenthasChild
~Doctor, (Doctor _ hasChild.Doctor), hasChild.Doctor
DL Reasoning
ต�วิอย(าง : KB:
W
J M
hasChildmarriedTo
HappyParrenthasChild
~Doctor, (Doctor _ hasChild.Doctor), hasChild.Doctor
? Doctor
hasChild
OWL
3 สุายพิ�น์ธ�� ของ OWL OWL full เป3น์ union ของ OWL syntax และ RDF OWL DL ซึ่$&งม�ขอบเขตใน์ FOL fragment ( DAML+OIL) OWL Lite ค!อ “simpler” subset ของ OWL DL
Semantic layering OWL DL OWL full ภายใน์ DL fragment
OWL DL พิ!8น์ฐ์าน์บน์ Description Logic ใน์ควิามเป3น์จิรี�ง ม�ค(าเท�ยบได+กุ�บ DL
OWL DL ผลปรีะโยชน์�ท�&ได+จิากุกุารีวิ�จิ�ย DL เป3น์เวิลาหลายป7 ง(ายใน์กุารีน์�ยาม semantics Formal properties ง(ายต(อกุารีเข+าใจิ (ควิามซึ่�บซึ่+อน์, ควิามสุามารีถใน์
กุารีต�ดสุ�น์ใจิ) รี +จิ�กุ reasoning algorithms Implemented systems (ใช+ให+เหมาะสุมได+ด�)
OWL constructors
OWL constructors
XMLS datatypes และ classes ใน์ P.C และ P.C ต�วิอย(าง hasAge.nonNegativeInteger
OWL constructors
XMLS datatypes และ classes ใน์ P.C และ P.C ต�วิอย(าง hasAge.nonNegativeInteger
ไม(ม�กุฎเกุณฑ์�ท�&ซึ่�บซึ่+อน์ nesting ของ constructors ต�วิอย(าง Person hasChild.Doctor hasChild.Doctor
RDFS Syntax
RDFS Syntax
OWL Axioms
OWL Axioms
References
Thanks
ต�ดต(อผ +เข�ยน์ได+ท�& [email protected]
Checktronix India Pvt Ltd,
9 Ramanathan Street,
Kilpauk, Chennai 600010
Phone: 044 30570028-32ท�&ปรี$กุษาเรี�ยบเรี�ยงบทควิาม อ.ธวิ�ชช�ย เอ�&ยมไพิ
โรีจิช�