ความรเบองตนทางเศรษฐศาสตรมหภาค(Introduction to

Macroeconomics)

1

เศรษฐศาสตรคออะไร?

• ความหมายของเศรษฐศาสตรเปนดงน

“เศรษฐศาสตรคอ การศกษาการจดสรรทรพยากรทมอยอยางจ ากดใหเกดประโยชนสงสดเพอสนองตอบความตองการอนมอยอยางไมจ ากดของมนษย” “Economics is the study of how to allocate

the scarce resource most efficiently for unlimited human wants.”

2

เศรษฐศาสตรคออะไร?

ความขาดแคลนในทรพยากรรปแบบตาง ๆ ไมวาจะเปนสงของ เงนทน เวลา ฯลฯ ถอเปนเงอนไขส าคญในการศกษาเศรษฐศาสตร

( Scarcity is the key explaining why we study Economics.)

3

What is Economics?

• การศกษาเศรษฐศาสตรสามารถแบงออกไดเปนหลายระดบ ตงแตหนวยทางเศรษฐกจทเลกทสด (แตละบคคล) ไปจนถงหนวยเศรษฐกจระดบใหญทสด

1. การศกษาโดยเนนไปทหนวยทเลกทสด (smallest units) ในระบบเศรษฐกจ เชน

– ปจเจกบคคล (individual), ครวเรอน (household) and บรษท (firm), เรยก “เศรษฐศาสตรจลภาค” “(Microeconomics)” ไปจนถง

4

What is Economics?

2. เศรษฐกจโดยรวมทงหมด (economy as a whole);

– เปนการศกษาการด าเนนการทางเศรษฐกจในรปแบบตางๆ ตลอดจนผลกระทบตอหนวยเศรษฐกจระดบเลกทอยในตลาด เราเรยกการศกษาดงกลาววา เศรษฐศาสตรมหภาค (Macroeconomics)

5

เศรษฐศาสตรจลภาค (Microeconomics)

• เศรษฐศาสตรจลภาค (Microeconomics) คอ การศกษาพฤตกรรมและการตดสนใจของบคคล ครวเรอน และบรษท ในการใชทรพยากรทมอยอยางจ ากด

6

เศรษฐศาสตรมหภาค (Macroeconomics)

• เศรษฐศาสตรมหภาค (Macroeconomics) เปนการศกษาถงกจกรรมทางเศรษฐกจสวนรวม เชน ผลผลตรวมของประเทศ การจางงาน การเงนและการธนาคาร การพฒนาประเทศ การคาระหวางประเทศ อตราดอกเบย ซงทงหมดนนเปนปญหาทกวางขวางกวาเศรษฐศาสตรจลภาค เพราะวาไมไดกระทบเพยงหนวยธรกจเทานน แตจะกระทบถงบคคล หนวยการผลต อตสาหกรรมทงหมด และเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ

7

ความแตกตางระหวางเศรษฐศาสตรจลภาคและเศรษฐศาสตรมหภาค

ก. ขอบเขตวชา

1. เศรษฐศาสตรจลภาค

ศกษาพฤตกรรมหนวยเศรษฐกจตางๆ เปนสวนยอยของระบบเศรษฐกจ เชน - พฤตกรรมผบรโภคในการซอสนคา

- พฤตกรรมผผลตในการผลตสนคา - การใชปจจยการผลตของเจาของปจจยการผลต

8

ความแตกตางระหวางเศรษฐศาสตรจลภาคและเศรษฐศาสตรมหภาค

2. เศรษฐศาสตรมหภาค

ศกษาพฤตกรรมทางเศรษฐกจโดยรวม เชน - รายจายรวมของผบรโภคในการซอสนคาและบรการตางๆ -รายจายลงทนรวมของผผลตหรอหนวยธรกจตางๆ - รายไดรวมของคนในชาต - รายจายของรฐบาล - การสงออกและการน าเขาสนคาของประเทศ - ระดบราคาทวไป - การจางงาน

9

ความแตกตางระหวางเศรษฐศาสตรจลภาคและเศรษฐศาสตรมหภาค

ข. บทบาทของเงน

1. เศรษฐศาสตรจลภาค

เปนเรองการก าหนดราคาสนคาชนดในชนดหนง เชน

- ราคารถยนต -ราคาขาวเปลอก การวเคราะหท าไดโดยการก าหนดราคาโดยอาศยอปสงคและอปทานของสนคานน

10

ความแตกตางระหวางเศรษฐศาสตรจลภาคและเศรษฐศาสตรมหภาค

2. เศรษฐศาสตรมหภาค

ศกษา “การก าหนดระดบราคาทวไป (General Price Level)” ของสนคาและบรการตางๆ มใชการเจาะจงเฉพาะสนคาชนดใดชนดหนง การเปลยนแปลงระดบราคาสนคาจงหมายถงการเปลยนแปลงระดบราคาสนคาสวนใหญทซอขายกนในตลาด

การเปลยนแปลงราคาสนคานจะสมพนธกบ “ปรมาณเงน”ในระบบเศรษฐกจ จงท าใหเราตองวเคราะหในเรองของ “เงน” ดวย

11

ความแตกตางระหวางเศรษฐศาสตรจลภาคและเศรษฐศาสตรมหภาค

ค. ลกษณะดลยภาพของตลาด

1. เศรษฐศาสตรจลภาค

เปนเรองการศกษาสงตอไปนโดยไมค านงถงความสมพนธกบตลาด

1.1 ดลยภาพของตลาดสนคาชนดในชนดหนง 1.2 ดลยภาพของตลาดสนคาชนดในชนดหนง ตวอยาง ดลยภาพของตลาดขาวเปลอก เปนการศกษาวาราคาและปรมาณดลยภาพถกก าหนดโดยความตองการซอและความตองการขายขาวเปลอก โดยสมมตใหปจจยอนๆ คงท ไดแก คาจางแรงงาน ราคาสนคาชนดอนๆ อตราดอกเบย ปรมาณเงน เปนตน

12

ความแตกตางระหวางเศรษฐศาสตรจลภาคและเศรษฐศาสตรมหภาค

2. เศรษฐศาสตรมหภาค

ศกษาวเคราะห “ดลยภาพทวไป (General Equilibrium)” คอ การวเคราะหดลยภาพในเวลาเดยวกนของตลาดตางๆ - การศกษาดลยภาพทวไปของตลาดตางๆ เพอทจะใหรวา การเปลยนแปลงทเกดขนของตลาดหนงจะกระทบตอดลยภาพของตลาดอนๆ อยางไร

วเคราะห “ดลยภาพทวไป (General Equilibrium)” จงเปนหวใจส าคญของเศรษฐศาสตรมหภาค

13

ความแตกตางระหวางเศรษฐศาสตรจลภาคและเศรษฐศาสตรมหภาค

• “ตลาด” ในเศรษฐศาสตรมหภาค

- ตลาดสนคาหรอตลาดผลตภณฑ (Product Market)

- ตลาดแรงงาน (Labor Market)

- ตลาดเงน (Money Market)

- ตลาดทน (Capital Market)

- ตลาดเงนตราตางประเทศ (Foreign Exchange

Market)

14

ประเภทตวแปรรวม ตามความสมพนธกบระยะเวลา

1. ตวแปรรวมทเปนสตอก (Stock)

หมายถง ตวแปรรวมทเราวดคา ณ จดใดจดหนงของเวลา

เชน ทนส ารองระหวางประเทศ ณ สนป 2559

2. ตวแปรรวมทเปนโฟลว (Flow)

หมายถง ตวแปรรวมทวดคา ณ ชวงเวลาใดชวงเวลาหนง

เชน รายจายในการลงทนทเกดขนในชวงเดอน ธนวาคม 2559

รายไดประชาชาตของไทยในป 2559 คอ รายไดประชาชาตทเกดขนตงแต ม.ค. – ธ.ค. 2559

15

ปญหาเศรษฐกจมหภาค

16

1.ปญหาการวางงาน • แรงงานเปนทงปจจยการผลตและผบรโภคสนคา • แรงงาน (ปจจยการผลต) ผลตสนคาและบรการ

สงผลให ก.ตลาดมสนคาไวขายหรอบรการ เจาของธรกจขายสนคาไดและมรายได (เพอผลตสนคา รวมถงจางปจจยการผลตตอไป) ข. แรงงานมรายไดจากการท างานผลต

แรงงานมเงนไปซอสนคาและบรการเพอบรโภค

17

2.ปญหาเงนเฟอ • เงนเฟอ (Inflation) เปนสภาพการณทคาครองชพของประชาชน

สงขน อนเนองมาจากราคาสนคาสงขน

• บคคลทมรายไดต าอยแลวจะประสบปญหาคาครองชพสงกวาบคคลทมรายไดมากกวา หรอมฐานะทางเศรษฐกจดกวา

18

3.ปญหาการคลงของรฐบาล

• การคลงของรฐบาล (Public Finance) เกยวของกบรายรบรายจายรฐบาล

• หากประเทศมปญหารายรบนอยกวารายจาย รฐอาจตองหาทางเพมรายได เชน การขนภาษ หรอกยมมากขน ซงมาตรการทง 2 อยางจะมผลกระทบตอประชาชนในประเทศ

19

4.ปญหาดานอตราดอกเบย

• อตราดอกเบย (Interest Rate) ถอเปนตนทนการกยมเพอการลงทน

ถาอตราดอกเบยสง การลงทน

ถาอตราดอกเบยต า การลงทน

20

5.ปญหาดาน เศรษฐกจระหวางประเทศ

• ปญหาเศรษฐกจระหวางประเทศ (International Economies) ครอบคลม

ก. ปญหาดานการคา ข. ปญหาการลงทน ค. ปญหาการช าระเงนระหวางประเทศ ง. ปญหาอตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ • ประเทศท าธรกรรมทางเศรษฐกจกบตางประเทศในรอบปหนงๆ นน

ประเทศมฐานะเปนเจาหนหรอลกหนตางประเทศ • หากประเทศเปนลกหนกตองแกปญหาเพอลดหนระหวางประเทศ

21

6.ปญหาดาน ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

• ประเทศตางๆ มกมงเปาตองการให เศรษฐกจของประเทศขยายตวขน เพอท าใหประเทศมความสามารถในการผลตสนคาและบรการสนองความตองการของประชาชนไดมากขน

• หลายๆ ประเทศประสบปญหาความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ (Economic Growth) ต า/ชะลอตวลง จนอตราขยายตวตดลบ (GDP Growth < 0)

• ดงนน ประเทศเหลานนจงตองหาแนวทางสรางความเจรญเตบโตในเศรษฐกจ โดยการ...เชน ขยายผลผลตใน 1. ภาคเกษตร (Agriculture Sector) 2. ภาคอตสาหกรรม (Manufacturing Sector) 3. ภาคบรการ (Service Sector) 22

7.ปญหาดานการกระจายรายได

• การกระจายรายได (Income Distribution) มความสมพนธกบสวสดการหรอระดบความเปนอยของประชาชน

• การกระจายรายไดทเหลอมล า (รายไดสวนใหญกระจกตวอยกบคนกลมนอย ขณะทคนกลมใหญมรายไดเพยงเลกนอย) ท าใหคนสวนใหญมความเปนอยแรนแคนและยากจน มผลเสยตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ

• หลายประเทศจงใหความส าคญกบปญหาการกระจายรายได (ทไมเทาเทยมกน)

23

8.ปญหาความสามารถในการแขงขนในเศรษฐกจโลก

• ปจจบนประเทศตางๆ มการคากบประเทศอนเพมขน ดงจะเหนไดจากปรมาณสงออกและน าเขาทมมากขน และกระจายไปยงสนคาทหลากหลายขน

• ความสามารถในการแขงขน (Competitiveness) มผลตอความสามารถในการหารายไดของประเทศนน ประเทศตางๆ จงตองหาหนทางเพมขดความสามารถในการแขงขนในตลาดโลกใหมากขน

24

9.ปญหาเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

• ทรพยากรธรรมชาตบางอยางใชแลวหมดไป ไมสามารถสรางขนใหมได

• การใชทรพยากรธรรมชาตจนหมดหรอเสอมโทรม เชน การตดไมท าลายปา ท าใหเกดผลเสยของระดบความเปนอยของมนษย ซงจะมผลทางเศรษฐกจดวย

• ดงนน ประเทศตางๆ จงใหความส าคญในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและรกษาสงแวดลอม

25

การประเมนคณคา ของนโยบายเศรษฐกจ

1. ความมประสทธภาพ (Effectiveness)

2. ความมเสถยรภาพ (Stability)

3. ความเจรญเตบโต (Growth)

4. ความเปนธรรม (Equality)

5. ความสามารถในการแขงขน (Competitiveness)

26

1. ความมประสทธภาพ (Effectiveness)

• การบรรลประสทธภาพทางเศรษฐกจ หมายถง การทประเทศนนสามารถจดสรรทรพยากรทสงคมมอยจ ากดไปผลตสนคาและบรการไดเพมขน และท าใหเกดการใชทรพยากรอยางเตมท

• แรงงานจะตองมงานท า เพราะการมงานท าแสดงวาประเทศ

ก. ไดใชทรพยากรแรงงานอยางเตมท

ข. แรงงานมรายได และมอ านาจซอสนคาและบรการ

• นโยบายเศรษฐกจทใช เชน นโยบายการผลต นโยบายสงเสรมการลงทน นโยบายการจางงาน นโยบายการคลง และนโยบายการเงน เปนตน

27

2. ความมเสถยรภาพ (Stability)

• เสถยรภาพทางเศรษฐกจ แบงเปน

ก. เสถยรภาพภายใน (Internal Stability)

เชน ไมเกดเงนเฟอ (Inflation) ไมเกดเงนฝด (Deflation) ไมเกดปญหาการวางงานอยางรนแรง (Unemployment)

ข. เสถยรภาพภายนอก (External Stability)

เชน ไมเกดปญหาดลการช าระเงนระหวางประเทศขาดดลอยางเรอรง ไมเกดปญหาดลการช าระเงนขาดดลเพมขน

• นโยบายเศรษฐกจทใช เชน ใชนโยบายการเงน นโยบายการคลง นโยบายอตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ นโยบายรายได และนโยบายราคา เปนตน

28

3. ความเจรญเตบโต (Growth)

• ประเทศทมความเจรญเตบโตยอมผลตสนคาและบรการไดเพมขน และสามารถตอบสนองความตองการของประชากรทมจ านวนเพมขน

• นโยบายเศรษฐกจทท าใหเศรษฐกจของประเทศเจรญยาวนานจะเปนนโยบายท

ก. ท าใหเกดการปรบปรงประสทธภาพการผลต

ข. ท าใหเกดการเพมปรมาณปจจยการผลต

ค. ท าใหเกดการพฒนาคณภาพของปจจยการผลต(เชน พฒนาฝมอ/ความสามารถแรงงาน)

29

4. ความเปนธรรม (Equality)

• หมายถงการลดความเหลอมล าในการกระจายรายไดและทรพยสนไปยงกลมคนตางๆ ในสงคม เพอใหคนกลมตางๆ มสวนไดรบผลประโยชนจากความเจรญเตบโตของเศรษฐกจอยางคอนขางเทาเทยมกน

30

5. ความสามารถในการแขงขน (Competitiveness)

• การผลตสนคาและบรการในปจจบนนน มงตอบสนองความตองการทงประชาชนในประเทศ และสงออกไปขายใหชาวตางประเทศ

• ดงนน จะตองมการวางนโยบายเศรษฐกจทเพมความสามารถในการแขงขนของผผลตสนคาของประเทศ โดยสามารถ

ก. ลดตนทนการผลต

ข. เพมประสทธภาพการผลตสนคาและบรการ

31