Incencios efectos e consecuencias
-
Upload
o-recanto-de-leo-ceip-a-lama -
Category
Documents
-
view
221 -
download
0
description
Transcript of Incencios efectos e consecuencias
-
Os incendios : efectos e
consecuencias sobre os
ros
Curso 2013-2014
2 ciclo de Ed. Primaria
-
NDICE
Pxina
O ro 4
Partes dun ro .. 5
Vida arredor do ro . 6
Animais .. 7
rbores . 31
Funcins da vexetacin 45
Os incendios forestais ............................................................................................. . 46
Restauracin natural ........................................................................................................................................... 48
Restauracin artificial ........................................................................................................................................ 49
Impacto dos incendios sobre os ros ............................................................................................................... 55
Prevencin .................................................................................................................................................................. 57
Bibliografa . 59
-
O RO
Segundo a definicin da RAE, un ro unha corrente
de auga continua e mis ou menos caudalosa que vai
desembocar noutra, nun lago ou no mar.
Pero tamn un ecosistema vivo que se pode ver alterado
por :
lixo domstico
verquidos industriais
augas fecais
uso de pesticidas e herbicidas
acumulacin de sedimentos procedentes das escorrent-
as causadas pola falta de vexetacin despois dun in-
cendio
outras causas
-
PARTES DUN RO
Desde o seu nacemento ata a desembocadura, un ro pasa
por diferentes territorios.
As, diferenciamos :
curso alto
curso medio
curso baixo
Tamn hai diferencias en canto
a plantas e animais que atopamos en cada un deles .
Nacemento
Encoro
Curso medio
Curso alto
Curso baixo
Afluente
Meandros
Delta
Desembocadura
-
VIDA ARREDOR DO RO
Nun ro e nas sas beiras viven moitos animais e plantas. A continuacin analizamos
as caractersticas dalgns deles.
Animais
Troita
Zapateiro
Ra verde
Salamntiga galega
Lagarto das silvas
Lagarta galega
Carrizo
Pega
Raposo
Porco bravo
Vacaloura
Lobo
Plantas
Bidueiro
Amieiro
Salgueiro
Carballo
Abeleira
Acivro
Castieiro
-
TROITA
Nome casteln : Trucha .
Nome cientfico : Salmo trutta fario .
Caractersticas fsicas : Ten o corpo cuberto de escamas.
un peixe moi robusto, cun esqueleto forte.
Ten manchas avermelladas ou negras no seu lombo.
Ten moi boa vista e odo (sempre que a chapuzadura sexa
na auga).
Hbitat : O que mis lle gusta son os regatos de montaa e
ros que, en xeral, sexan limpos, frescos e con moito osxe-
no.
Alimentacin : troita gstanlle todo tipo de invertebra-
dos, entre eles os insectos e os moluscos. Cando son grandes
comen peixes e ras.
Proteccin : Figura como Vulnerable no libro vermello
de Espaa 1992.
-
ZAPATEIRO
Nome casteln : Zapatero comn
Nome cientfico : Gerris lacustris
Caractersticas fsicas : Insecto de pequeno tamao (2-3 cm
de lonxitude). A sa cabeza pose longas antenas e ollos
grandes .
Pose tres longas pares de patas :as catro traseiras saas
para impulsarse e como temn, e as dianteiras, para atra-
par as sas presas.
Poden voar distancias curtas.
Hbitat : Vive en augas doces estancadas ou con pouca co-
rrente . Soe invernar entre as plantas acuticas ou herbas
prximas as beiras.
Alimentacin : Insecto carnvoro que se alimenta doutros
insectos : moscas, mosquitos, cabalios do demo ...
Proteccin : Non est protexido.
-
RA VERDE
Nome casteln : Rana verde o comn.
Nome cientfico : Pelophylax perezi.
Caractersticas fsicas : Ollos grandes e santes. Extremida-
des fortes, membranas interdixitais amplas. Pel verrugosa
de cor verde con algn ton pardo e manchas negras.
moi cantareira.
Hbitat : Vive preto dos ros, charcas, prados, etc.
Alimentacin : Todo tipo de insectos, tanto larvas acuti-
cas como terrestres. Tamn peixes moi pequenos.
Proteccin : Non est protexida. Est desaparecendo en
moitos lugares de Galicia.
-
SALAMNTIGA GALEGA
Nome casteln : Salamandra rabilarga .
Nome cientfico : Chioglossa lusitanica .
Caractersticas fsicas : Mide sobre 12-15 cm., dos que uns
dous tercios corresponden sa cola. Cabeza pequena co
morro redondeado. Ollos saltns moi grandes .
De cor parda broncnea, ten o ventre gris perla.
Patas moi curtas de 4 dedos. moi xil e nada ben.
Hbitat : un endemismo ibrico. S se atopa en Asturias,
Galicia e o norte de Portugal.
Regatos e ros con moitos liques e humidade. un bioin-
dicador do estado da auga, xa que precisa augas moi lim-
pas.
Alimentacin : Come de todo (entre 2 e 4 mm.): larvas de
insectos e miripodos, arcnidos... Ten hbitos nocturnos.
Proteccin : Est considerado o anfibio ibrico mis ame-
azado de todos.
-
LAGARTO DAS SILVAS
Nome casteln : Lagarto verdinegro.
Nome cientfico : Lacerta schreiberi .
Caractersticas fsicas : un lagarto mediano. Pode supe-
rar os 36 cm. de lonxitude total. As das terceiras partes
cola . Ten o corpo cuberto de escamas; andan coas patas e
arrastrando a barriga.
A sa cor verde con abundante e fino punteado negro.
Hbitat : un endemismo ibrico. moi comn en Gali-
cia, en zonas arbustivas e de matogueira, lindeiros de bos-
ques...
Vive nas beiras dos ros, zonas de matorral, silvas e toxos,
prados hmidos...
Alimentacin : Formigas, saltns, grilos, larvas de insectos,
araas, etc., e algn froito ocasional.
Proteccin : Temos a obriga de protexelo porque s se ato-
pan en liberdade na pennsula ibrica.
-
LAGARTA GALEGA
Nome casteln : lagartija de Bocagei .
Nome cientfico : Podarcis bocagei .
Caractersticas fsicas : unha lagarta de focio redonde-
ado e de cabeza robusta . Mide sobre 20 cm . Son tpicas
as lias verdosas e amarelas , bordeadas por outras negras.
As femias son mis pequenas ; a cor verde trnase a ma-
rrn .
Hbitat : Especie endmica do NO ibrico . Atpase desde
os areais costeiros ata as matogueiras de alta montaa .
Prefire zonas de sol .
Alimentacin : Arcnidos, insectos, formigas ...
Proteccin : Categora mundial IUCN 2008: Preocupacin
Menor.
-
CARRIZO
Nome casteln : Chochn .
Nome cientfico : Troglodytes troglodytes .
Caractersticas fsicas : un paxario pequeno (non pasa
dos 15 cm.). repoludo, de cor parda, de cola curta que
sempre trae para arriba .
Hbitat : Atpase ata os 1400 m. de altitude. Habita en
vexetacin mesta e baixa, xardns, fragas e cultivos. Ta-
mn se atopa preto da auga .
Alimentacin : Preferentemente insectos.
Proteccin : Est protexido pola lei . Hai que respetalos e
conservalos .
-
PEGA
Nome casteln : Urraca .
Nome cientfico : Pica pica .
Caractersticas fsicas : Plumaxe branca e negra, con iri-
sacins verdes e azuis. Patas robustas, pico negro e forte e
cola longa nos adultos. Camia a brinquios ou anda.
Fai o nio en rbores e arbustos, cunha entrada lateral en
plan despiste.
Hbitat : Est adaptada a gran cantidade de hbitats, ags
bosques pechados e alta montaa. Prefire as zonas agrco-
las e habitadas .
Est presente en toda Espaa, ags Canarias, Baleares,
Ceuta e Melilla.
Alimentacin: E omnvora. Come miocas, ras, ratos,
grans, ovos doutros animais, etc.
Proteccin : Non est protexida.
-
RAPOSO
Nome casteln : Zorro comn .
Nome cientfico : Vulpes vulpes.
Caractersticas fsicas : As sas patas son curtas e a cola
longa e espesa . Focio puntiagudo, orellas ergueitas e ollos
oblicuos .Teen un excelente odo e olfacto.Ten o pelo de
cor pardo con tons vermellos.
Hbitat : Est presente en todos tipos de terreos de Galicia,
ags nas illas.
Alimentacin : Come de todo : galias, ovos, coellos, paxa-
ros, ratos, ourizos, toupas, froitas e insectos.
Proteccin : Non est protexido.
-
PORCO BRAVO
Nome casteln : Jabal .
Nome cientfico : Sus scrofa .
Caractersticas fsicas : un animal mamfero, moi pare-
cido porco domstico. Ten a cabeza alongada e cnica,
corpo robusto con patas curtas pero moi fortes. O p est
provisto de dous dedos con pezuo. A pelaxe est formada
por cerdas longas e speras, de cor gris escura.
Hbitat : Vive en todos os bosques galegos.
Alimentacin : omnvoro, dicir, alimntase de todo :
froitos (castaas, landras, ...), races, cereais, vermes, ca-
rroa, etc.
Proteccin : A proteccin coa que conta regula a sa cap-
tura. unha das especies que forma parte da lista enu-
merada no anexo III do Convenio de Berna.
-
VACALOURA OU ESCORNABOIS
Nome casteln : Ciervo volador.
Nome cientfico : Lucanus Cervus.
Caractersticas fsicas : o escaravello mis grande de Eu-
ropa, podendo acadar os 10 cm. Ten o corpo alongado, de
cor negra ou pardo avermellada. O macho pose unhas
mandbulas grandes que semellan cornos.
A vida de adulto curta (entre das semanas e un mes).
Hbitat : Vive en bosques de rbores caducifolias pero ta-
mn se atopa en prados, parques, xardns, ... e en bosque
de ribeira .
Alimentacin : As larvas alimntanse de madeira en des-
composicin e os adultos, de zumes vexetais.
Proteccin : un insecto protexido xa que est en perigo
de extincin .
-
LOBO
Nome casteln : Lobo ibrico.
Nome cientfico : Canis lupus signatus.
Caractersticas fsicas : un animal de cor gris pardo. Ten
os ollos resgados, bigoteiras brancas e lias negras no fron-
tal; orellas ergueitas e dentes moi afiados.
O seu olfacto e odo estn moi desenvolvidos.
De hbitos nocturnos, un animal moi social.
Hbitat : Presente en terreos speros e de matogueira, as
sas poboacins son nmades de alta mobilidade. escaso
en Galicia pero anda se poden atopar no Courel, Ancares,
Manzaneda, Queixa e Invernadeiro.
Alimentacin : un animal carnvoro. Caza corzos, xa-
barns, coellos ... e, en ocasins, gando domstico.
Proteccin : Categora de ameaza: Vulnerable .
-
BIDUEIRO
Nome casteln : Abedul blanco
Nome cientfico : Betula alba
Caractersticas fsicas : rbore de crecemento rpido pode
chegar ata os 20 m. A casca lisa, cinsenta ou abrancaza-
da, con raias horizontais. As follas son romboidais e de
marxe dentada, de cor verde e con algo de peluxe.
Hbitat : Est en primeira lia de ro, despois dos salguei-
ros e amieiros. Require zonas asolladas, solos acedos e sil-
ceos que posen humidade de abondo.
Aproveitamento : A sa madeira usouse para facer zocas,
apeiros de labranza, cestos . As follas e a casca teen pro-
piedades medicinais.
Proteccin : Non est protexido.
-
AMIEIRO OU AMENEIRO
Nome casteln : Aliso.
Nome cientfico : Alnus glutinosa .
Caractersticas fsicas : Pode acadar os 20 m de alto e vi-
vir ata os 120 anos. Ten a copa moi poboada, follas arre-
dondadas e dentadas, casca de cor parda e madeira clara,
moi dura e lixeira .
Son rbores moi resistentes que agroman facilmente .
Hbitat : beira dos ros de toda Galicia . Forma parte
dos bosques de galera xunto con outras especies . Pode
darse noutros lugares sempre que haxa auga cerca .
Aproveitamento: Ten usos medicinais (astrinxente, febr-
fugo, antirreumtico, picaduras de insectos) e artesanais
(muos, pontes, zocas )
Proteccin : Non est protexida .
-
SALGUEIRO
Nome casteln : Sauce ceniciento .
Nome cientfico : Salix atrocinerea .
Caractersticas fsicas : Arbusto ou rbore pequena de ata
10 m de alto, con follas caducas. Posen fortes races que
os atan terra. Teen crecemento rpido e gran capacida-
de de rexeneracin.
O tronco dereito e de cor gris ferruxe. As sas follas son
alongadas, moi nervadas e finamente dentadas.
Hbitat : O hbitat do salgueiro son as beiras dos ros de
toda Galicia, lado dos amieiros e bidueiros.
Aproveitamento : Coa sa madeira fanse paos de dentes,
mistos e mangos de ferramentas.
Da sa cortiza extrese a salicina, da que deriva o cido
acetilsaliclico da aspirina.
Proteccin : Non est protexido.
-
CARBALLO
Nome casteln : Roble albar.
Nome cientfico : Quercus robur.
Caractersticas fsicas : rbore moi lonxeva (de ata 1000
anos), de folla caduca, tronco ergueito e copa ampla . Pode
superar os 40 m de alto. Cortiza gris e lisa, vlvese gretada
e de cor parda . As follas son simples e moi lobuladas.
Os seus froitos son as landras.
Hbitat : Vive en solos profundos e algo hmidos, desde o
nivel do mar ata os 1000 m. Require clima hmido, con
pouca seca estival, pero resiste o fro.
Aproveitamento : Foi usado na industria naval, travesas
do tren, mobles, lea, carbn vexetal Tamn ten apli-
cacins na mencia : queimaduras, diarreas, farinxite,...
Proteccin : unha especie en regresin pois foi substitu-
da por pieiros e eucaliptos.
-
ABELEIRA
Nome casteln : Avellano.
Nome cientfico : Corylus avellana.
Caractersticas fsicas : Arbusto de folla caduca, que se ra-
mifica moito desde a sa base formando unha copla am-
pla, irregular e pouco densa. O tronco curto e a casca
lisa e de cor marrn tirando a gris. O seu froito a abel .
Hbitat : Vive en lugares sombros e frescos, sobre todo nas
ribeiras dos ros e na montaa. Soporta ben os fros inver-
nais e non tolera a seca estival.
Aproveitamento : A madeira dura e flexible. sase en
cestera e ebanistera.
As abels sanse en repostera e son moi ricas en aceite.
Tamn serven de alimento a roedores e pequenas aves .
Proteccin : Non est protexida.
-
ACIVRO
Nome casteln : Acebo.
Nome cientfico : Ilex aquifolium .
Caractersticas fsicas : un arbusto perenne que pode
chegar ata os 10 m . As follas son verdes escuras coa marxe
ondulada e espienta . Florece na primavera e da froitos
vermellos no inverno .
Hbitat : Localizado en toda Galicia, sobre todo nas fragas.
Medra ben en territorios frescos, incluso sombra .
Aproveitamento : sase en xardinera pola beleza das sas
follas e froitos. A sa madeira moi apreciada en ebanis-
tera . As sas follas e a cortiza sanse para combater o
resfriado e a febre .
Proteccin : unha rbore protexida en varios pases eu-
ropeos.
-
CASTIEIRO
Nome casteln : Castao.
Nome cientfico : Castanea sativa .
Caractersticas fsicas : rbore caducifolia moi lonxeva e
grande. O tronco oco e moi retorcido nos exemplares moi
vellos. A sa copa alta e densa . As sas follas son estrei-
tas, serradas e con nervios moi marcados. O seu froito a
castaa .
Hbitat : Prefire os chans frescos e soltos de climas hmi-
dos . Os soutos estn en lugares abrigados, no fondo dos va-
les e nas ladeiras con bo chan. En Galicia moi abondo-
so, sobre todo en Lugo e Ourense .
Aproveitamento : Madeira para mobles, cestera, alimen-
tacin, Tamn ten propiedades medicinais e utilidade
melfera .
Proteccin : Non est protexido, salvo algns exemplares
declarados Monumento Natural pola sa singularidade .
-
FUNCIN DA VEXETACIN
Protexer o solo do impacto das
gotas de auga.
Retrasar a chegada solo da
auga da chuvia.
Obstaculizar as escorrentas.
Axudar infiltracin.
Fixar o terreo por medio das
races.
-
INCENDIOS FORESTALES
Cando arde o monte pode ser por
distintos motivos :
Intencionados (cando son pro-
vocados polo home).
Por descoido das persoas
(queimas, fogueiras...)
Provocados por fenmenos at-
mosfricos (raios...).
-
CONSECUENCIAS DOS INCENDIOS
Os incendios matan todos os se-
res vivos que viven no bosque
(animais e plantas).
Quimase o solo.
Coas chuvias prodcense esco-
rrentas.
As cinzas contaminan todo : o
aire, as augas (ros, fontes, en-
coros)
-
RESTAURACIN NATURAL
A natureza trata de rexenerar o
terreo queimado: brotan os fen-
tos, nacen as primeiras herbas,
agroman as primeiras rbores...
-
RESTAURACIN ARTIFICIAL
Trtase de axudar natureza no
seu traballo de recuperar o terreo
despois dunha catstrofe, non de
deixalo perfectamente estruturado.
-
RESTAURACIN ARTIFICIAL
Sementeira de herbceas.
Cordns de vexetacin.
Enfaixadura de troncos.
Mulching.
Estacada vertical.
Estacada horizontal.
Mtodos de control da erosin
-
RESTAURACIN ARTIFICIAL
Semntanse herbas porque son as
primeiras en brotar e botar races.
Pdese facer a man ou con mqui-
na.
Sementeira de herbceas
-
RESTAURACIN ARTIFICIAL
Frmanse lias con vexetacin para
evitar as escorrentas.
Cordns de vexetacin
-
RESTAURACIN ARTIFICIAL
Aprovitanse os troncos queimados
para facer muros que eviten os
arrastres de terreo. Tamn se fan
con lonas.
Faxinadas de troncos
-
RESTAURACIN ARTIFICIAL
Semntase palla para evitar o im-
pacto directo da chuvia.
Pdese facer a man ou con heli-
cptero.
Mulching
-
RESTAURACIN ARTIFICIAL
Estacada
sanse estacas para frear as
escorrentas e o arrastre de te-
rreo.
Pode ser :
Vertical: estacada vertical.
Horizontal: trampas de se-
dimentos.
-
IMPACTO DOS INCENDIOS NOS ROS
Se as cinzas chegan s ros
matan todos os seres que vi-
ven neles e contaminan as
sas augas.
Coas tcnicas de restaura-
cin trtase de evitar que as
escorrentas da auga da chu-
via leven as cinzas ata o ro.
-
PREVENCIN
Manter o monte limpo.
Non tirar lixo.
Non facer queimas in-
controladas.
Non prender lume no
monte.
E RECORDA :
SE VES UN INCENDIO
CHAMA 112 OU 085.
-
O LUME MATA...
SE PERDEMOS AS RBO-
RES PERDMOLO TODO.
-
BIBLIOGRAFA Para documentarnos e extraer as imaxes empregamos a seguinte bibliografa :
http://faunaourense.blogspot.com.es http://www.vertebradosibericos.org http://objetivonaturaleza.files.wordpress.com http://www.iberia-natur.com http://www.wikipedia.org http://parquenacionalpicosdeeuropa.blogspot.com http://www.rios-galegos.com http://recursostic.educacion.es/bancoimagenes/web/ http://centros1.pntic.mec.es/cp.alto.gredos http://ww.efeverde.com http://nea.educastur.princast.es http://fotonatura.org Enciclopedia temtica ilustrada. Ed. A Nosa Terra. Mi enciclopedia del bosque. Ed. SM. Nuestros bosques. Ed. Elfos. Biblioteca visual Altea.