İletişim hukuku 3 - Basın ve Yayın Faaliyetleri

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİİLETİŞİM FAKÜLTESİ

İLETİŞİMHUKUKU

Öğr. Gör. Mustafa CINGI

BASIN -YAYIN FAALİYETLERİ ve YASAL DÜZENLEMELER

Koordinatör

BU

DERSTE

1. Basında Temel Kavramlar

2. Matbaacılık Faaliyetleri

3. Dönemsel – Süreli Yayınlar

4. Basında Özdenetim ve

Sorumluluk

5. Kanunda Belirtilen Suçlar

ve Düzenlemeler

BASINDA TEMEL KAVRAMLAR

Yazılı basını ifade etmek için kullanılan basınalanında, hukuka uygunluk ve sorumlulukkonularının değerlendirilmesinde öncelikletemel kavramlar açısından konudeğerlendirilmektedir.


Basında temel kavram olarak, basılmış eserve yayın kavramı ön plana çıkmaktadır.


BASILMIŞ ESER

Basılmış eser kavramı, basın yayın alanınıntemel kavramıdır. Basın yayın faaliyetlerininvarlığından bahsedebilmek için öncelikleortada basılmış bir eserin bulunması gerekir.


BASILMIŞ ESER

Basılmış eser, basın yayın faaliyetlerininkonusunu oluşturan ve maddi varlığıbulunan, fikri içeriği bulunan ve hedefkitleye sunulmuş bulunan yazı, resim, haberajansı bültenleri ve benzeri yayınlar basılmışeser sayılır.


BASILMIŞ ESER

Gazeteler, dergiler, kitaplar, broşürler, haberajanslarının bültenleri, resimler, karikatürlerbasılmış eser olarak karşımıza çıkmaktadır.5187 Sayılı Basın Kanunu, basılmış eseri;“Yayımlanmak üzere her türlü basımaraçları ile basılan veya diğer araçlarlaçoğaltılan yazı, resim ve benzeri eserler ilehaber ajansı yayınları” olarak tanımlanmıştır.(md.2/a)


Basılmış Eserin Şartları

Gündemde olan bir materyalin basılmış eserolarak kabul edilebilmesi için varlığı zorunlubazı koşulların gerçekleşmesi gerekir:



a. Maddi Varlık

Basılmış eserden bahsedebilmek içinöncelikle ortada eserin maddi varlığınınbulunması gerekir. Ortada maddi bir eser,basılmış eserin cismi olmadan basılmışeserden bahsedebilme imkânı yoktur.Basılmış eserin maddi varlığını oluşturanmaddenin ne olduğu önem taşımamaktadır.



b. Fikri İçerik

Basılmış eserin varlık koşullarından biri de,eserin fikri içeriğinin bulunmasıdır. Basılmışbir materyal, düşünce ürünü bir içerik, fikribir boyut taşımıyorsa, basın yayın alanınıdüzenleyen kanunlarda yer alan ilkelerçerçevesinde eser olarak kabul edilmez.



c. Çoğaltılma

5187 Sayılı Basın Kanunu, basılmış eseri;“Yayımlanmak üzere her türlü basımaraçları ile basılan veya diğer araçlarlaçoğaltılan yazı, resim ve benzeri eserler ilehaber ajansı yayınları” olarak tanımladığınaönceden değinilmişti (md.2/a).



c. Çoğaltılma

Basılmış eseri tanımlayan kanun koyucu, hertürlü basım araçları ile basılan veya diğeraraçlarla çoğaltılan yazı, resim ve benzerieserlerle haber ajansı yayınları olduğunuvurgulayarak, basılı eserin çoğaltılmakoşuluna açıkça vurgu yapmıştır.



d. Yayımlanma Kastı

Basılmış eserin objektif nitelikli oluşmakoşullarının yanında öznel nitelikli bir başkakoşulu ise, eserin basımının ya daçoğaltılmasının yayımlanma kastıyla yapılmışolması gerekir.

Kanun koyucu basılmış eserde yayımlamakastının olmasını yeterli saymış, ayrıcayayımlanmasını zorunlu görmemiştir.


Basılmış Eser Çeşitleri

Kanun koyucu basılmış eseri tanımlarken,basın araçlarıyla basılan, diğer araçlarlaçoğaltılan yazı, resim ve benzeri eserlerlehaber ajansı bültenlerini basılmış eser olaraktanımlamıştır.


Basılmış Eser Çeşitleri

Yazı ve resim benzeri olarak ifade edileneserler arasında nelerin bulunduğu tespitedilmeye çalışılırken özellikle eserin fikriiçeriğine dikkat etmek gerekecektir. Birduygu, düşünce yansıtmayan eserler basılmışeser olarak kabul edilmezken kartpostallar,fotoğraflar, karikatürler, duygu ve düşünceifade etmeleri durumunda basılmış eserolarak kabul edilirler.


YAYIM

Basın Kanunu açısından basılı eser kadarönemli olan bir diğer kavram da yayımkavramıdır.


YAYIM

5187 Sayılı Basın Kanununun 2. Maddesinin bfıkrasına göre yayım “Basılmış eserin herhangi bir şekilde kamuya sunulmasını ifadeeder. Yayım kavramı, düşünsel içeriğibulunan, maddi varlığı bulunan basılmış yada çoğaltılmış eserleri muhataplarınbilgilenme alanına ulaştırmak” şeklindetanımlanabilir.


Yayım Çeşitleri

Yayımın gerçekleşmesi için basılmış eserinmuhataplarına ulaştırılması, bir şekilde bukişilerin basılmış eserin içeriğinden haberalabilecek duruma gelmeleri anlaşılır.Basılmış eserin muhataplarınınulaşabilecekleri duruma getirilmesine“yayımlama” denir.


a. Dağıtılma

Yayımın esas şekli dağıtılmadır. Fikri içeriktaşıyan, maddi varlık taşıyan basılmış ya daçoğaltılmış eserlerin nüshalarınınmuhataplara ulaştırılmasına dağıtılma denir.Dağıtılma işlemi çeşitli şekillerdegerçekleştirilebilir.


a. Dağıtılma

Bir dağıtım şirketine bağlı olarak bayilerdesatışa sunulma, kurye ya da dağıtımelemanları aracılığıyla doğrudan muhataplaratek tek ulaştırılma ve benzeri şekillerdegerçekleştirilebilir. Basılmış eserin genelolarak dağıtımının yapılmaması durumundabazı kişilerin doğrudan esere ulaşmasıdağıtılma olarak değerlendirilmez.


b. Gösterime Sunulma

Yayımcının basılmış bir eseri muhataplarınınilgisine ve bilgisine sunması anlamına gelengösterime sunulma, basılı eserin içeriğinden,verdiği mesajdan muhatapların haberalmasını ifade eder.


b. Gösterime Sunulma

Basılı eser olarak kabul edilen resim, afiş,pankart ve benzeri materyallerin asılması,vitrinlerde sergilenmesi, resim sergisindegösterime konulması basılı eserinyayımlanması anlamına gelir.


ÖNEMLİ!

Basılmış eserin yayımcısının dağıtılmak üzereilgili yerlere teslim ederek egemenlikalanından çıkarması durumunda yayımlamakoşulu gerçekleşmiş olacaktır.

Bir diğer yoruma göre ise eser muhatabınegemenlik alanına girmiş olmakla yayımlamakoşulu gerçekleştirilmiştir.

Yayımcının iradesi olmaksızın basılmışeserin birilerinin elinden çıkmasıdurumunda yayımlanma kastıbulunmadığından ilgilinin sorumluluğunagidilemez.

MATBAACILIK FAALİYETLERİ

Matbaacılık faaliyetleri basın yayınfaaliyetlerinin temelini oluşturan fikrimahiyeti bulunan yazı, resim ve benzerieserlerle haber ajansı yayınlarının basılarakya da çoğaltılarak maddi varlık kazanmasınayönelik faaliyetler olduğundan Basın yayınalanının temel girişimidir.


Matbaa kurmanın ve işletmenin bazıayrıcalıkları, indirimleri ve istisnalarıbulunduğu gibi bazı yükümlülükleri debulunmaktadır.


Matbaacılık Şartları ve Yükümlülükleri

15.7.1950 tarih ve 5681 Sayılı MatbaalarKanunu’nda matbaacılık faaliyetlerindebulunmanın koşulları ve bu faaliyetiyürütenlerin uymaları gereken yükümlülüklerdüzenlenmiştir.


Matbaacılık Faaliyetinde Bulunma KoşullarıMatbaacılık Kanunu’nda yer alandüzenlemeye göre, matbaacılık faaliyetindebulunmak serbesttir.


Matbaacılık Faaliyetinde Bulunma KoşullarıMatbaalar Kanununun 1. Maddesinin ikincifıkrasına göre; matbaa kurulacak yerin enbüyük mülki idare amirine verilecekbeyanname, matbaayı açacak olan kimse vevarsa ortak veya temsilcileri taraflarındanimzalanır ve bunların adları, soyadları,tabiiyetleri, ikametgahları, matbaanın yerive hangi dillerde, hangi baskı sistemiyleçalışacağı yazılır ve gerekli belgeler eklenir.


Matbaacılık Faaliyetinde Bulunma KoşullarıMatbaa açan kişilere basımcı denir. Matbaakurma beyannamesinde bir değişiklik olduğutakdirde durum, belgeleriyle birlikte 5 güniçerisinde matbaanın bulunduğu yerin enbüyük mülki idare amirine bildirilir.


Matbaacıların Yükümlülükleri

Matbaa kuran basımcılar, basım yayınfaaliyetlerini sürdürürken kendilerine tanınanayrıcalıklardan yararlanırken diğer yandankanun koyucunun getirmiş olduğuyükümlülüklere de uygun hareket etmekzorundadırlar.


a. Açıklama Yükümlülüğü

Basın Kanunu’nun 4. Maddesindekidüzenlemeye göre; “her basılmış eserde,basıldığı yer ve tarih, basımcının ve varsayayımcının adları, varsa ticari unvanları veişyeri adresleri gösterilir. İlan, tarife, sirkülerve benzeri hakkında bu hüküm uygulanmaz.



Haber ajansı yayınları hariç her türlü süreliyayında, ayrıca yönetim yeri, sahibinin,varsa temsilcisinin, sorumlu müdürün adlarıve yayının türü gösterilir.” (MatbaalarKanunu Md. 4)



Bu yükümlülük matbaacılık faaliyetindebulunanların basın, ifade ve bilgi edinme gibitemel hak ve özgürlükler kapsamında sahipoldukları ayrıcalıkları veya tanınan kolaylıklarıkötüye / amacı dışında kullanmamalarınısağlamaya yönelik olarak getirilmiş biryükümlülüktür.


b. Tevdi Yükümlülüğü

Matbaa işletenler basım faaliyetlerinin sonaerdiği günün çalışma saatleri içerisindebasılan eserin birer nüshasını cumhuriyetsavcılığına ve en büyük mülki idare amirineteslim etmek yükümlülüğü vardır. Basılmışeserlerin kanunda belirlenen makamlarakanunda gösterilen sürelerde teslim edilmesizorunluluğuna tevdi yükümlülüğü denir.



Basın Kanununun 10. Maddesinde tevdiyükümlülüğüne ilişkin düzenlemelerbulunmaktadır. Buna göre “Basımcı, bastığıher türlü yayının imzalı iki nüshasını,dağıtım veya yayımın yapıldığı gün,mahallin Cumhuriyet Başsavcılığına teslimetmekle yükümlüdür”.



Bu yükümlülük, basılmış eserin içerik vebiçim yönünden her hangi bir değişikliğiiçeren daha sonraki basımları iletıpkıbasımları için de geçerlidir.

Matbaalar Kanununda bir olan tevdi nüshasısayısı Basın Kanununda imzalı iki nüshaolarak düzenlenmiş bulunmaktadır.

DÖNEMSEL – SÜRELİ YAYINLAR

Basın yayın faaliyetlerinin içerisinde asılönemli olanlar, dönemsel yayınlar olarakifade edilen, toplumu ilgilendiren güncelkonularla ilgili belli zaman aralığındayenilenen yayın faaliyetleridir. Basınayüklenen görevler esas olarak dönemselyayın olarak ifade edilen bu basılı eserlertarafından yerine getirilir.


Tanım

1982 Anayasasında bir hak olarakdüzenlenmiş bulunan dönemsel (süreli) yayınyapma hakkı (Md. 29), basın Kanununda;“Belli aralıklarla yayımlanan gazete, dergigibi basılmış eserler ile haber ajanslarıyayınları” olarak tanımlanmıştır. (BK Md.2/C)

Süreli yayın belli zaman aralıklarındatekrarlanan yayın olarak kabul edilir.


Tanım

Süreli yayının yayınlanma aralığı günlükolarak belirlenebileceği gibi, birkaç günlük,haftalık, birkaç haftalık, aylık, üç, dört, altıaylık şeklinde de düzenlenebilmektedir. BasınKanununun getirdiği düzenlemeye göre,süreli yayının zaman aralığını belirleyensürenin bir üst sınırı bulunmadığı gibi, süreliyayın faaliyetlerinin aralığının her yayın içineşit olacağı yönünde de bir düzenlememevcut değildir.


Dönemsel-Süreli Yayının Şartları

Basın Kanununda yer alan süreli yayıntanımlamasına bakıldığında bir basılmışeserin süreli yayın olarak kabul edilmesininiki koşula bağlandığı görülmektedir.

Bunlardan birincisi, yayıncılık faaliyetinin belliaralıklarla tekrarlanarak sürekliyayınlanması koşulu, ikincisi ise, yayımlanannüshaların bağımsız olması koşuludur.


Süreklilik

Süreklilik koşulu mutlak devamlılık şeklindeanlaşılmamalıdır. Süreli yayın faaliyetindebulunanların sürekli olarak bu yayını yapmakararlılığında olmaları süreklilik açısındanyeterlidir.


Süreklilik

Süreklilik iradesi olmaksızın bir yayının bellibir dönem içerisinde günlük olarakyayımlanması bu yayına süreli yayın olmaözelliği kazandırmaz. Diğer yandan süreklilikiradesi olan bir süreli yayının ilk nüshasıyayımlandıktan sonra yayım faaliyetinedevam edilememesi de süreli yayın kabuledilmeye mani değildir.


Bağımsızlık

Bir yayının süreli yayın olarak kabuledilebilmesi için taşıması gereken diğer birkoşul ise bağımsızlıktır. Bağımsızlık; yayınınher nüshasının farklı bir basılmış eser olarakkarşımıza çıkma zorunluluğunu ifade eder.


Dönemsel Yayın Türleri

Basın Kanununun getirmiş olduğudüzenlemeye göre süreli yayınlar, hemyayının tarzı açısından, hem de yayınların etkialanları / yayınlandıkları bölge açısındansınıflandırılmaya tabi tutulmuşlardır.


Yayın Tarzı Açısından Süreli Yayınlar

Basın Kanunundaki düzenlemeye göredönemlik yayınlar; “belli aralıklarlayayımlanan gazete, dergi gibi basılmışeserler ile haber ajansları yayınları” olaraktanımlanmıştır (BK Md. 2/c).



Gazeteler, dergiler, gazete ve dergi gibibasılmış eserlerle haber ajansıyayınları/bültenleri dönemlik yayın türleriolarak mevzuatımızda belirlenmiştir.



Gazete; ebat olarak kendine özgü boyutlarda,özel basım tesislerinde basılan, güncelkonularda, okuyucu kitlesinin ilgisini çekecekhaber, yazı, röportaj, yorum ve benzerikonuların yer aldığı kamuya yönelik olarakçıkarılan genelde günlük olarak yayımlananbir süreli yayın çeşididir. Gazete süreliyayınlar arasında en önemlisi ve en sıkgörülenidir.



Dergi; Basın Kanununun belirttiği ikinci süreliyayın türüdür. Dergiler gazetelerden farklıolarak, daha özel/sınırlı konuları daha ayrıntılıbir şekilde incelemeye ve irdelemeye tabitutarak, elde ettikleri, yazı, yorum, bilgi vedüşünceleri okuyucularına aktaran süreliyayınlardır.



Dergiler genel olarak siyaset, edebiyat, bilim,teknik, haber / yorum gibi konularda dahaayrıntılı incelemelerde bulunan ve gündelikolmayan süreli yayın organlarıdır.



Haber ajanslarının yayınları; Belli zamanaralıklarında yayımlanan haber ajansıyayınları, muhataplarına güncel, haber,yorum, röportaj, resim ve benzeri basıngereçlerini sunmak üzere yayımlanan süreliyayınlardır.



Haber ajanslarının yayınları yasa koyucutarafından süreli yayın olarak tanımlanmışolmakla birlikte, bir süreli yayın türündençok, gazete ve dergilere yayın malzemeleritoplayan ve servis yapan bir destek faaliyettürü olarak gözükmektedir.


Yayınların Etkinliği Açısından Süreli Yayınlar

Kanun Koyucunun tercih ettiğisınıflandırmaya göre süreli yayınlar etkinlikdurumlarına göre; yaygın süreli yayın,bölgesel süreli yayın ve yerel süreli yayınolarak üç gruba ayrılmaktadır (BKMd.1/d,e,f).


a. Yaygın Süreli Yayın

Tek bir basın-yayın kuruluşu tarafından aynıisimle basılan ve her coğrafi bölgede en az birilde olmak üzere, ülkenin en az %70’ indeyayımlanan süreli yayın ile haber ajanslarınınyayınları yaygın süreli yayın olarak kabuledilir.


a. Yaygın Süreli Yayın

Kanun koyucu yaygın süreli yayın olarak,günlük yaşamda ulusal yayın olaraktanımlanan ve ulusal düzeyde etkinliği olan,ulusal konulara odaklanmış, ulusal düzeydeyayınlar yapmakta olan yayın organlarınıyaygın süreli yayın olarak tanımlamıştır.


b. Bölgesel Süreli Yayın

Tek bir basın-yayın kuruluşu tarafındanbasılan ve en az üç komşu ilde veya en az bircoğrafi bölgede yayımlanan süreli yayınlarbölgesel süreli yayın olarak kabul edilir.


c. Yerel Süreli Yayın

Basın kanununun getirmiş olduğudüzenlemede yerel süreli yayınlar gerçekanlamda sınırlı bir coğrafi alanda yayındabulunan günlük yayınları ifade ettiği gibi,ulusal ve bölgesel ölçekte yayın yapmasınakarşın haftada bir ve daha uzun aralıklarlayayın yapan süreli yayınlar da yerel süreliyayın olarak tanımlanmışlardır.


Dönemsel Yayın FaaliyetlerininDüzenlenmesi

Kanun koyucu Basın Kanununda süreliyayınların faaliyete başlamalarına ilişkinkoşulları, hangi nitelikleri taşıyan kişilerinbu yayınları kurabileceklerini, süreliyayınların faaliyetleri sırasında uyulmasıgereken yükümlülükleri ve benzeri konularıdüzenlemiştir.


Süreli Yayıncılık Faaliyeti ve Yükümlülükler

Yayıncı olmanın ve yayınların hukuka uygunolarak yürütülmesinin koşullarını düzenleyenkanun koyucu, hem süreli yayıncılığınsaygınlığını, hem toplumsal yararları, hem desaldırı tehdidi altındaki kişilik haklarının süreliyayınlardan gelecek hukuk dışı saldırılarakarşı korunmasında ilk ve temel adımı atmışolmaktadır.


a. Süreli Yayın Kurma Koşulları

Kanunda yer alan düzenlemeye göre; “gerçekve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşlarısüreli yayın sahibi olabilirler.”



•“Süreli yayın sahibinin on sekiz yaşındanküçük veya kısıtlı olması halinde kanunitemsilcisi, tüzel kişi olması halinde ise tüzelkişi temsilcisinin on sekiz yaşını bitirmişolması

•Türkiye’ de yerleşim yeri sahibi olmak vedevamlı oturması

•En az ortaöğretim veya dengi bir eğitimkurumundan mezun olması



•Kısıtlı veya kamu hizmetlerinden yasaklıolmaması

•Yüz kızartıcı suçlardan mahkûm olmaması

•T.C. vatandaşı olmayanlar için karşılıklılıkkoşulunun var olması şartları aranır.” (BKMd. 5,6)



Kanunun düzenlenmesine göre; “süreliyayınların çıkarılması için, kaydedilmeküzere yönetim yerinin bulunduğu yerCumhuriyet Başsavcılığına bir beyannameverilmesi yeterlidir. Cumhuriyet Başsavcılığıtarafından düzenlenen kayıtlar alenidir.”



•“Kayıtlar için verilen yayın sahibi, sahibinküçük veya tüzel kişi olması halindetemsilcisi ile sorumlu müdür tarafındanimzalanan beyannamede yayının adı vemahiyeti,

•Hangi aralıklarla yayımlanacağı,

•Yönetim yeri,

•Sahibinin, varsa temsilcisinin veya sorumlumüdürün ad ve adresleri ile yayının türügösterilir.”



•“Beyannameye süreli yayıncı olabilmeşartlarının varlığını gösteren belgeler ileyayın sahibi tüzel kişi ise tüzüğünün veyaana sözleşmesinin veya vakıf senedinin birsureti eklenir.”

•“Cumhuriyet Başsavcılığı tarafındanbeyanname ve eklerinin teslim edildiğinigösteren bir alındı belgesi verilir.” (BK. Md.7)



Beyanname içeriğinde meydana gelen herdeğişiklik, iki hafta içinde, gerekli belgelerlebirlikte yeni bir beyanname ile aynı makamabildirilir.


b. Süreli Yayın Sahibinin Yükümlülükleri

Kanunun 6. Maddesinde beyannameninverilmesinden sonra bir yıl içinde yayınabaşlamayanların ve yayına başladıktan sonraüç yıl yayına ara verenlerin beyannamedendoğan haklarının hükümsüz kalacağıdüzenlenmiştir.



Süreli yayın sahiplerinin yayın çıkarmafaaliyetleri sırasında tevdi yükümlülüğübulunmaktadır.



Kanunlarda öngörülmüş bulunan yayıncıyailişkin bilgilerin, yayına ilişkin açıklamaların vebenzeri konuların süreli yayınlarda bulunmasısüreli yayın sahiplerinin yükümlülükleriarasında bulunmaktadır.


Süreli Yayınlarda Sorumlu Yazı İşleri MüdürüSüreli yayınlarda bulunan yazı, yorum,açıklama, düşünce, haber gibi içeriklerinhukuki ve cezai bir sorumluluk doğurmasıdurumunda muhatabın kim olduğununtespiti her zaman mümkün olmayabilir.Böylebir durumda süreli yayın çıkaranların busorumluluğu üstlenmeleri gerekecektir.


Süreli Yayınlarda Sorumlu Yazı İşleri MüdürüYasa koyucu süreli yayınlarda kişilik haklarınayönelik bir saldırı olduğunda sorumlu aramakyerine, bu tür yayınlarda sorumluluğuüstlenecek bir müdürlük makamınınoluşturulmasını öngörmüş ve sorumluluğunbu görevi yürüten kişiye ait olacağınıdüzenlemiştir.


Süreli Yayınlarda Sorumlu Yazı İşleri MüdürüBasın Kanununda yer alan düzenlemeyegöre; “Her süreli yayının bir sorumlu müdürübulunur. Sorumlu müdür, birden fazla ise herbirinin sorumlu olduğu bölüm belirtilir.”


Süreli Yayınlarda Sorumlu Yazı İşleri MüdürüSorumlu müdür olabilmek için;

a. On sekiz yaşını bitirmiş olmakb. Türkiye’ de yerleşim yeri sahibi olmak ve devamlı oturmakc. En az orta öğretim veya dengi bir eğitim kurumundan mezun olmakd. Kısıtlı veya kamu hizmetlerinden yasaklı olmamake. Yüz kızartıcı suçlardan mahkûm olmamakf. T.C. vatandaşı olmayanlar için karşılıklılık koşulu aramak, gerekir. (BK. Md. 5)


Süreli Yayınlarda Sorumlu Yazı İşleri MüdürüSüreli yayında yer alan bir yazının, haberin,yorumun ve benzeri bir içeriğin hukuki vecezai sorumluluk doğurup doğurmayacağınıincelemek, irdelemek, hukuka aykırı birdurum varsa engel olmak sorumlu yazı işlerimüdürünün görev ve sorumluluğundadır.


Süreli Yayınlarda Sorumlu Yazı İşleri MüdürüSorumlu yazı işleri müdürünün, göreviningereğini yerine getirirken yayınlanacak haber,yorum ve benzeri fikri malzemelerin,fotoğrafların ve yazıların hangilerininyayınlanabilir olduğuna karar verme veyayınlanmasında sakınca bulunanlarıyayınlamama yetkisinin, yayınlanmasıönerilen dokümanlar üzerinde bir veto etmehakkının bulunması gerekir.


Süreli Yayınlarda Sorumlu Yazı İşleri MüdürüYetki verilmeden yayınlardan sorumlututulan bir müdür olmasını yasa koruyucukabul etmemiştir.


Süreli Yayınlarda Sorumlu Yazı İşleri MüdürüSorumlu müdür, ilgililerin talepleri ya damahkeme kararları doğrultusunda kendisineulaşan cevap ve düzeltme metni yayınlarınınhukuk sınırları içerisinde yapılmasınısağlamakla da görevlidir.


Süreli Yayınlarda Sorumlu Yazı İşleri MüdürüSorumlu yazı işleri müdürünün bulunmamasıdurumunda müdürün üstlendiği görevler vesorumluluklar yayıncıya aittir.


Yabancı Süreli Yayınlar

Basın Kanunu yabancı süreli yayınlarkonusunda ayrı bir düzenleme yapma gereğiduymamıştır. Daha doğrusu kanun koyucusüreli yayınlar konusunda yerli ve yabancıyayın ayrımı yapmamış, taraf olduğusözleşmelere uygun olarak her iki grup süreliyayını da aynı hükümlere tabi tutmuştur.


Yabancı Süreli Yayınlar

Basın kanununda yabancıların süreli yayınfaaliyetlerinde bulunmaları konusunda açıkçaanlaşılan tek düzenleme, süreli yayın sahibiya da sorumlu yazı işleri müdürü olacakyabancıların bu hakka sahip olmalarındakarşılıklılık koşulunun aranacağıdır.


Dönemsel Yayın Çalışanları

Süreli yayın faaliyetinin kendisi her hangi birticari faaliyet olarak kabul edilemeyeceği gibi,süreli yayın çalışanları da her hangi bir ticariişletme işçileriyle aynı statüde kabuledilemez.



Süreli yayın çalışanlarının yerine getirmekteoldukları basın görevinin toplumsal yararlaolan yakın ilişkisi nedeniyle özel birdüzenlemeye tabi tutulmaları mecburidir.



Bu mecburiyetin gereği olarak yasa koyucusüreli yayın alanında çalışan kişilerin,niteliklerini, çalışma koşullarını, ücretdüzenini, izin sistemini ve benzeri pek çokkonuyu özel bir düzenlemeye konu yapmıştır.



13.6.1952 Tarih ve 5953 Sayılı BasınMesleğinde Çalışanlarla ÇalıştıranlarArasındaki Münasebetlerin TanzimiHakkındaki Kanun (BMÇÇAMTHK), basınalanında çalışan kişilerin özlük haklarınıdüzenlemek üzere çıkarılmıştır.


İş Sözleşmesi

Basın alanında çalışan kişilerinsözleşmelerinin yazılı olması kuraldır. Yasadayer alan düzenlemeye göre; “Gazeteci ilekendisini çalıştıran işveren arasındaki işakdinin yazılı şekilde yapılması mecburidir.”

İki yıl gazetede çalışmış olan gazeteci terfiehak kazanır. Terfi mukavelede tespit edilenyüzde nispetinde yapılır”. (BMÇÇAMTHK Md.4)


İş Sözleşmesi

Basın mesleğine ilk defa başlayanlarındurumu da yasa koyucu tarafındandüzenlenmiştir. Kanunun düzenlenmesinegöre; mesleğe ilk intisap eden gazeteciler içintecrübe müddeti en çok üç aydır.


İş Sözleşmesi

Bu müddet içinde taraflar iş akdini ihbarmüddetine ve tazminat mükellefiyetine tabiolmaksızın feshedebilirler.

Stajyer adedi, mukaveleli yazı işlerikadrosunun yüzde onunu geçemez.(BMÇÇAMTHK Md. 10)


Fesih

Fesih basın iş kolunda çalışan kişilerinişverenle yaptıkları sözleşmenin süresindenönce sonlandırılmasını ifade eder.


İşveren Tarafından Fesih

İşveren tarafından basın sözleşmesinin feshiyoluna gidilebilmesi için iki seçenekbulunmaktadır.

Bunlardan birincisi ihbar sürelerine uyarakfesih imkânı, ikincisi ise ihbar sürelerineuymaksızın tazminat ödeyerek fesihimkânıdır.



BMÇÇAMTHK’ da düzenlenmiş bulunankapsama giren bir işyerinde işverenlearasındaki hizmet münasebeti bir veyamüteaddit mukaveleye istinaden fasılasızolarak en az beş yıl sürmüş olan gazetecininişine son verilmesi yapılacak ihbardanitibaren üç ay geçtikten sonra muteber olur.Beş seneden az hizmeti olanlar için bu ihbarmüddeti bir aydır.



Gazeteci yıllık iznini kullanmamışsa, işine sonverilmesi halinde, izin müddetine ait ücretikendisine peşin olarak verilir.

Hizmetinde bu madde hükümlerine göre sonverilen gazeteciye feshi ihbar edilenmukavelenin taalluk ettiği her hizmet yılıveya küsuru için, son aylığı esas ittihazolunmak suretiyle her yıl için bir aylık ücretimiktarında tazminat verilir.



İşverenin maddi imkânsızlık sebebiylegazetecinin tazminatını bir defadaödeyememesi halinde, tediye en çok dörttaksitte yapılır ve bu taksitlerin tamamınınsüresi bir yılı geçemez.



“İşveren gazetecinin hastalığı nedeniyle işsözleşmesini sonlandırma hakkına sahipdeğildir. Ancak gazetecinin hastalığının altıaydan fazla sürmesi halinde tazminatıverilerek iş sözleşmesi uygulanma olanağıbulunmadığı gerekçesiyle sonlandırılabilir.Hastalığı nedeniyle iş sözleşmesisonlandırılan gazetecinin en geç bir yıliçerisinde iyileşmesi durumunda eski işinetercihli olarak dönmesi kanun gereğidir.(BMÇÇAMTHK Md. 12)


Gazeteci Tarafından Fesih

BMÇÇAMTHK’ nın 7. Maddesinde yer alandüzenlemeye göre, bir ay öncesinde işverenehaber vermek koşuluyla sözleşmeyi herzaman feshedebilir. Gazetecinin bir ayöncesinde işverene haber verme şeklininyazılı olması gerekir.



“Gazeteci haklı nedenlerin bulunmasıdurumunda iş sözleşmesini önceden habervermeksizin ve haklarını alarak sonlandırmaolanağına sahiptir.



“İş akdini birinci fıkranın verdiği hakkadayanarak fesheden gazeteci, işvereninkusuru neticesinde iş akdini feshetmiş olsaidi ne miktar tazminat alacak idiyse omiktar tazminat isteyebilir” (BMÇÇAMTHKMd. 11/I-II).


Ücretler

Kanun, sözleşmeden doğan ücretin nasılödeneceğini ayrıntılı olarak düzenlemiştir.Buna göre; “kararlaştırılan ücret her aypeşin olarak ödenir. İlave ücretlerin sigortapriminin ödenmesi mecburidir”.

“Gazetecilere ücretlerini vaktinde ödemeyenişverenler, bu ücretleri, geçecek her gün için%5 fazlasıyla ödemeye mecburdurlar”.


Ücretler

“Mukavele müddeti sona ermeden evvelkendisine atfedilebilecek bir kusuruolmaksızın işine son verilen gazeteci, peşinalmış olduğu ücretin henüz işlememişbulunan kısmını iade etmeye mecburtutulamaz.”

“Gazeteciler her hizmet yılı sonundaişverenin sağladığı kârın emeklerine düşennispi karşılığı olarak birer aylık ücrettutarında ikramiye alırlar” (BMÇÇAMTHKMd. 14).


Ücretler

Kanun koyucu gazetecinin askerlik vehamilelik durumunda ödenecek ücreti dedüzenlemiştir.


Ücretler

Buna göre “talim veya manevra dolayısıylasilah altına alınan gazeteci bu süre zarfındaücret hakkını muhafaza eder. Ancak yedeksubay olarak veya sair suretlerle askerihizmet karşılığı aylık alan gazetecininalmakta bulunduğu bu aylık kendi işindenaldığı ücretten az ise, iş veren, gazeteciyeyalnız aradaki farkı ödemekle mükelleftir”.


Ücretler

Kanunun getirdiği düzenlemede basınmesleğinde çalışan gazetecilerin ücretyönünden bir baskıya muhatap olmalarınınönlenmesi hedeflenmiştir. Gazetecileringörevlerini yerine getirmeleri sırasında yasalsınırlar içerisinde hareket etmeleridurumunda ücret yönünden getirilengüvenceler, bu kişilerin hukuk dışıdavranışlarda bulunmaları durumundageçerliliğini yitirecektir.


Sosyal Haklar

Kanunda yer alan düzenlemeye göre;“gazetecinin ölümü sebebiyle işsözleşmesinin sona ermesi halinde, eşi veçocuklarına ve bunlar bulunmadığı takdirdegeçimi kendisine ait olan aile efradınaölenin aylık ücretinin üç mislinden azolmamak üzere, kıdem hakkı tutarında ölümtazminatı verilir.” (BMÇÇAMTHK Md. 18).


Sosyal Haklar

Kanunda yer alan düzenlemelere göre; “Heraltı günlük fiili çalışmadan sonra gazeteciyebir günlük ücretli dinlenme izni verilmesimecburidir. Gazetecinin vazifesi devamlıgece çalışmasını gerektirdiği hallerde haftatatili iki gündür.”


Sosyal Haklar

“Haftalık tatile ek olarak gazeteci, çocuğudünyaya geldiği zaman 3; eşi veya çocuğu,anası veya babası öldüğü zaman 4; çocuğuevlendiği, kardeşi, büyükanne veya büyükbabası veya torunu öldüğü zamanlar iki günolağanüstü ücretli izine hak kazanır.”(BMÇÇAMTHK Md. 19)


Sosyal Haklar

Günlük süreli bir yayında çalışan gazeteciye,en az bir yıl çalışmış olmak şartıyla, yılda 4hafta tam ücretli izin verilir. Gazetecilikhizmeti 10 yıldan yukarı olan bir gazeteciye 6hafta ücretli izin verilir. Gazetecinin kıdemiaynı gazetedeki hizmetine göre değil,meslekteki hizmet süresine göre hesaplanır.


Sosyal Haklar

Günlük olmayan süreli yayınlarda çalışangazetecilere her altı aylık çalışma devresi içiniki hafta ücretli izin verilir.

Basın mesleğinde çalışan kişilerin kanundandoğan izin haklarından vazgeçmelerikanunen yasaklanmıştır.

BASINDA ÖZDENETİM & SORUMLULUK

Kamu yararına yönelik faaliyetler yürütendiğer mesleklerde olduğu gibi, gazetecilikmesleğinde çalışan kişilerin de kendikendilerini denetlemesini mesleğinbağımsızlığı açısından önem taşımaktadır.


Kanun koyucu idari bir gözetim ve denetimbirimi kurmak yerine süreli yayınfaaliyetlerinin denetlenmesi ve gözetimaltında bulundurulması konusunu bumeslekte çalışan kişilerin kendileriningerçekleştirmelerini tercih etmiştir.


Süreli yayın faaliyetlerinin özdenetime tabitutulması birden çok meslek örgütütarafından gerçekleştirilmektedir. BasınHaysiyet Divanı (Basın Şeref Divanı), BasınKonseyi, Gazeteciler Cemiyeti önde gelenbasın meslek kuruluşları olarak süreli yayınalanında özdenetim uygulamaları yapmayaçalışmakta, başvuruları değerlendirmekte veilgililere yaptırım uygulamaya çalışmaktadır.


Basın çalışanlarının özdenetime tabitutulmaları konusunda meslek mensuplarınınyaptıkları girişimler başlıkta belirtildiği gibiçabadan öteye gidememiş iyi niyetgirişimleridir.


Kamu ilanlarının süreli yayınlar arasındadengeli dağılımını sağlamak ve kamusalilanların yayınlanmasını düzenlemek üzerekurulan Basın İlan Kurumu da görev alanıylahiç ilgisi bulunmamasına rağmen süreli yayınalanında kendince bir denetim sistemioluşturmuş ve kişilik hakları ihlallerikonusunda duyarsız davranan yayınlaraverilecek ilan ve reklamların kesilmesişeklinde bir cezalandırma uygulamasıgetirmiştir.


Süreli Yayınlarda Hukuki Sorumluluk

Süreli veya süreli olmayan yayınlarda yayınsahibi, marka veya lisans sahibi, kiralayan,işleten veya her hangi bir sıfatla yayımlanan,yayımcı gibi hareket eden gerçek veya tüzelkişiler hakkında da uygulanır. Tüzel kişişirketse, anonim şirketlerde yönetim kurulubaşkanı, diğer şirketlerde en üst yönetici,şirket ile birlikte müştereken ve müteselsilensorumludur.

BASINDA ÖZDENETİM & SORUMLULUKSüreli Yayınlarda Hukuki Sorumluluk

Zararı doğuran fiilin işlenmesinden sonrayayının her ne surette olursa olsundevredilmesi, başka bir yayınla birleştirilmesiveya sahibi olan gerçek veya tüzel kişinin herhangi bir şekilde değişmesi halinde, yayınıdevir alan, birleşen ve her ne şekilde olursaolsun yayın sahibi gibi hareket eden gerçek vetüzel kişiler ve anonim şirketlerde yönetimkurulu başkanı, diğer şirketlerde üst yönetici,bu yayın nedeniyle hükmedilecek tazminattaneser sahibi, varsa marka ve lisans sahibi,işleten, kiralayan ve benzeri sıfatlarlayayınlayanlarla birlikte müştereken vemüteselsilen sorumludur. (BMÇÇAMTHK Md.13)


Süreli Yayınlarda Hukuki Sorumluluk

Kanun koyucu basın yayın alanında görevalan kişilerin yayıncı ya da eser sahibi olarakayrımını yapmaksızın birlikte ve sıralı olaraksorumlu olduklarını hükme bağlamıştır.

KANUNDA BELİRTİLEN SUÇLAR & DÜZENLEMELER

Kişilik haklarına kitle iletişim araçlarıtarafından gerçekleştirilmiş saldırılarla ilgiliolarak açılacak ceza davalarının konususuçlar, genel olarak Ceza Kanunu’nda ve diğerkanunlarda düzenlenmiş bulunan suçlarınbasın yoluyla işlenmesi durumunda gidilecekhukuki başvuru yolları olarak karşımızaçıkmaktadır.


Bu başlık altında incelenecek suçlar ise BasınKanunu’nda özel olarak, süreli yayınfaaliyetlerine ilişkin olarak kanun koyucununbelirlediği suçlardır.


Zorunlu Bilgileri Göstermeme

Basın Kanunu; basılmış eserlerdegösterilmesi öngörülen eserin basıldığı yer vetarih, basımcının ve varsa yayımcının adları,varsa ticari unvanları ve işyerleri adreslerinin,haber ajansı yayınları hariç her türlü süreliyayında, ayrıca yönetim yeri, sahibinin, varsatemsilcisinin, sorumlu müdürün adları veyayının türlerinin gösterilmemesi veyagerçeğe aykırı olarak gösterilmesi halinde,…


Zorunlu Bilgileri Göstermeme

…süreli yayınlarda sorumlu müdür vesorumlu müdürün bağlı olduğu yetkili,süresiz yayınlarda yayımcı ve adını veadresini göstermeyen veya yanlış gösterenbasımcı beş yüz milyon liradan yirmi milyarliraya kadar adli para cezasıyla cezalandırılır.Bu ceza, bölgesel süreli yayınlarda iki milyarliradan, yaygın süreli yayınlarda beş milyarliradan az olamaz (BK Md. 15)


Teslim Yükümlülüğüne Uymama

Basımcının bastığı yayının iki nüshasınıbasımın veya yayının gerçekleştiği günmahallin Cumhuriyet Savcısına teslimyükümlülüğünü yerine getirememesidurumunda, bu kişi üç yüz milyon liradan birmilyar liraya kadar adli para cezasıylacezalandırılır (BK Md. 17).


Durdurulan Yayına Devam Etme

Süreli yayın faaliyetlerinde bulunmak içinyapılacak yerin Cumhuriyet Başsavcılığınaverilen beyannamenin gerekli bilgileri vekanuni koşulları taşımaması nedeniylemahkeme kararıyla durdurulan yayına,usulüne uygun beyanname vermeden veyadeğişiklikleri bildirmeden devam edilmesihalinde yayın sahibi, sorumlu müdür vesorumlu müdürün bağlı olduğu yetkili birmilyar liradan on beş milyar liraya kadar adlipara cezasıyla cezalandırılır.


Durdurulan Yayına Devam Etme

Bu ceza, bölgesel süreli yayınlarda beş milyarliradan, yaygın süreli yayınlarda on milyarliradan az olamaz (BK Md. 16).


Cevap ve Düzeltmeyi Yayımlamama

Kanun koyucu, düzeltme ve cevabınyayımlanmasına ilişkin kesinleşmiş hâkimkararlarına uymayan sorumlu müdür vesorumlu müdürün bağlı olduğu yetkili onmilyar liradan yüz elli milyar liraya kadar adlipara cezasıyla cezalandırılır. Adli para cezası,bölgesel süreli yayınlarda yirmi milyarliradan, yaygın süreli yayınlarda elli milyarliradan az olamaz.


Cevap ve Düzeltmeyi Yayımlamama

Düzeltme ve cevap yazısının yayımlanmamasıveya Basın Kanunu’nda belirtilen şartlarauyulmaksızın yayımlanması halinde hâkimayrıca, masraflar yayın sahibi tarafındankarşılanmak üzere, bu yazının tirajı yüz bininüzerinde olan iki gazetede ilan şeklindeyayımlanmasına da karar verir (BK. Md. 18)


Yargıyı Etkileme

Kanun koyucuya göre, hazırlıksoruşturmasının başlamasından takipsizlikkararı verilmesine veya kamu davasınınaçılmasına kadar geçen süre içerisinde,Cumhuriyet Savcısı, hâkim ve mahkemeişlemlerinin ve soruşturma ile ilgili diğerbelgelerin içeriğini yayımlayan kimse, ikimilyar liradan elli milyar liraya kadar adli paracezasıyla cezalandırılır. Bu ceza, bölgeselsüreli yayınlarda on milyar liradan, yaygınsüreli yayınlarda yirmi milyar liradan azolamaz.


Cinsel Saldırı Cinayet ve İntihara Özendirme

Cinsel saldırı, cinsiyet ve intihar olaylarıhakkında haber vermenin sınırlarını aşan veokuyucuyu bu tür fiillere özendirebileceknitelikte olan yazı ve resim yayımlayanlar birmilyar liradan yirmi milyar liraya kadar adlipara cezasıyla cezalandırılır.

Bu ceza bölgesel süreli yayınlarda iki milyarliradan, yaygın süreli yayınlarda on milyarliradan az olamaz.


Kimliğin Açıklanması Yasağına Uymama

Kanunun getirdiği bu yasaklar, Türk MedeniKanunu’na göre evlenmeleri yasaklanmışolan kimseler arasındaki cinsel ilişkiyle ilgilihaberlerde bu kişilerin, Türk CezaKanunu’nda düzenlenmiş bulunan GenelAhlak ve Aile Düzenina Karşı suçlar ve Onsekiz yaşından küçük olan suç faili veyamağdurlarının, kimliklerini açıklayacak ya datanınmalarına yol açacak şekilde yayınyapanlar bir milyar liradan yirmi milyar lirayakadar adli para cezasıyla cezalandırılır.


Kimliğin Açıklanması Yasağına Uymama

Bu ceza bölgesel süreli yayınlarda iki milyarliradan, yaygın süreli yayınlarda on milyarliradan az olamaz (BK. Md. 21).


Basılmış Eserin Tahribi Engellenmesi veBozulması

Kanuna uygun olarak basılmış eserleri,bunların yayımını veya dağıtımını veyasatışını önlemek amacıyla tahrip eden veyabozan kimse, fiili daha ağır bir suç teşkiletmediği takdirde, bir yıla kadar hapis ve birmilyar liradan beş milyar liraya kadar adlipara cezasıyla cezalandırılır.



Kanunun aradığı şartlara uyulmasına rağmensüreli ve süresiz yayınların basılmasını,yayımını, dağıtımını veya satışını şiddet veyatehditle engelleyen kimse, fiili daha ağır birsuç teşkil etmediği takdirde, iki yıla kadarhapis ve ili milyar liradan on milyar lirayakadar adli para cezasıyla cezalandırılır.



Belirtilen bu davranışların, kamuya açıkalanlarda veya matbaanın veya toplumunsatış yapan veya dağıtım yapan yerlerdebirden fazla kişi tarafından işlendiği takdirdeverilecek ceza yarıya kadar arttırılır (BK. Md.22).


Süreli Yayınlarda Dağıtım ZorunluluğunaUymama

Süreli yayınların dağıtımını yapan kişiler,kendilerinden dağıtımı istenen yayınları,dağıtımını yaptıkları diğer yayınlar içinaldıkları satış fiyatı, baskı sayısı ve sayfasayısına göre belirlenen dağıtım ücretiniaşmayacak bir bedel karşılığında, dağıtmaklayükümlüdürler. Bu yükümlülüğe aykırıdavrananlar, dağıtımından kaçındıklarıyayının toplam bedelinin on misli adli paracezasıyla cezalandırılırlar.


Yayın Tekrarı

Bir süreli yayında yayımlanmış haber, yazı veresimleri kaynak göstermeksizin yenidenyayımlayanlar beş milyar liradan on milyarliraya kadar adli para cezasıylacezalandırılırlar.

Bu eserleri, yeniden yayım hakkı saklıtutulmuş olmasına rağmen, süreli yayınsahibinin izni olmadan yeniden yayımlayanlaryirmi milyar liradan kırk milyar liraya kadaradli para cezasıyla cezalandırılırlar.


Cezaların Genel Değerlendirilmesi

Kanun koyucu hürriyeti bağlayıcı ceza vermekve süreli yayın sahibi ve çalışanlarını hapseatmak yerine, süreli yayın sahibine ya daçalışanına adli para cezası vermeyi tercihetmiştir.


Cezaların Genel Değerlendirilmesi

Kanunda öngörülen adli para cezalarınınözellikle reklam gelirleri büyük meblağlaraulaşan süreli yayınlarda bir anlamı olmasıiçin, süreli yayının etkinlik durumu / yayınalanı ve satış rakamları dikkate alınarakcaydırıcı miktarlarda düzenlenmesigerekmektedir.


El Koyma, Dağıtım ve Satış Yasağı

Soruşturma veya kovuşturmanın başlatılmışolması şartıyla 25.07.1951 tarihli 5816 sayılıAtatürk Aleyhine İşlenen Suçlar HakkındaKanun’da, Anayasanın 174 üncü maddesindeyer alan inkılap kanunlarında, Türk CezaKanununun düzenlenmiş bulunan Anayasaldüzeni kaldırma, TBMM’ nin çalışmasınınengellenmesi,…



…askeri makamlara itaatsizliğe teşvik, suçateşvik, halkın inanç, etnik köken, bölge vebenzeri nedenlerle aşağılamak suretiyle kinve düşmanlığa teşvik / tahrik içeren yayınlarla3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’ndaöngörülen, terör örgütünün propagandasınayönelmiş ve terör örgütünün işaret,amblemini taşıyan yayın yapmama yasağınaaykırılık taşıyan basılmış eserlerin tamamınahâkim kararıyla el konulabilir.



Hangi dilde olursa olsun Türkiye dışındabasılan süreli veya süresiz yayın vegazetelerin ikinci fıkrada belirtilen suçlarıiçerdiklerine dair kuvvetli delil bulunmasıhalinde, bunların Türkiye’ de dağıtılması veyasatışa sunulması, Cumhuriyet Başsavcılığınıntalebi üzerine sulh ceza hâkiminin kararı ileyasaklanabilir.



Hâkim ya da Cumhuriyet Başsavcılığıncayasaklanmış yayın veya gazeteleri bilerekdağıtanlar veya satışa sunanlar bu yayınlaryoluyla işlenen suçlardan eser sahibi gibisorumludurlar (BK. Md. 25).


Davalara İlişkin Düzenlemeler

Basın Kanunu’nda öngörülmüş bulunansuçlarla ilgili olarak, kanun koyucu genel cezayargılamasındaki düzenlemelerin dışında kimikonuları düzenleme gereği duymuş vedavaların hangi mahkemelerde görüleceği,davaların hangi sürelerde açılacağı, yargılamausulünün ne olduğu ve benzeri konulardahükümler koymuştur.


Dava Süreleri

Basın Kanununda yer alan düzenlemeyegöre; basılmış eserler yoluyla işlenen veyaBasın Kanununda öngörülen diğer ilgili cezadavalarının günlük süreli yayınlar yönündeniki ay, diğer basılmış eserler yönünden dörtay içinde açılması zorunludur.

Bu süreler basılmış eserlerin CumhuriyetBaşsavcılığına teslim edildiği tarihten başlar.


Görevli Mahkemeler Yargılama Usûlü

Basılmış eserler yoluyla işlenen veya BasınKanununda öngörülen diğer suçlardan dolayıaçılan davalardan, ağır ceza işlerinden olanlarağır ceza mahkemelerinde, diğerleri asliyeceza mahkemelerinde görülür.

Basılmış eserler yoluyla işlenen veya BasınKanununda öngörülen diğer suçlara ilişkindavalar acele işlerden sayılır (BK Md. 27).


Hürriyeti Bağlayıcı Cezaya Çevirme Yasağı veTebligat

Basılı eserin basımının engellenmesi,bozulması ve dağıtımının engellenmesisuçunda verilen adli para cezalarıyladüzeltme ve cevap hakkının kullanılmasınailişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesiüzerine verilen adli para cezaları dışındaBasın Kanununda öngörülen suçlar içinhükmedilen para cezaları, hürriyeti bağlayıcıcezaya çevrilemez (BK. Md. 28).


Hürriyeti Bağlayıcı Cezaya Çevirme Yasağı veTebligat

Süreli yayının yönetim yeri, tebligat işlemleriyönünden, yayın sahibini ve temsilcisinin,görevi devam ettiği sürece sorumlumüdürün, yerleşim yeri sayılır (BK. Md. 29).

TEŞEKKÜRLERÖğr. Gör. Mustafa CINGI

[email protected]

Kitle İletişim HukukuProf. Dr. Nusret İlker ÇOLAK

Medya HukukuAv. Dr. Barış GÜNAYDIN

Kitle İletişim HukukuProf. Dr. Kayıhan İÇEL

Prof. Dr. Yener ÜNVER

Kaynaklar

İletişim hukuku 3 - Basın ve Yayın Faaliyetleri

Education

Transcript of İletişim hukuku 3 - Basın ve Yayın Faaliyetleri