قانون کار

جمهوري اسالمی ایران

فصل اول : تعاریف کلی واصول شرایط کار زنان ) –( مبحث چهارم فصل سوم : شرایط کار

شرایط کار نوجوانان ) –( مبحث پنجم کلیات ) –( مبحث اول هداشت کار فصل چهارم : حفاظت فنی وب

بازرسی کار ) –( مبحث دوم فصل هشتم : خدمات رفاهی کارگران فصل یازدهم : جرائم ومجازاتها فصل دوازدهم : مقررات متفرقه

فصل اول :

تعاریف کلی واصول

وکشاورزي مکلف به تبعیت از ایـن قـانون کلیه کارفرمایان ، کارگران ، کارگاهها ، موسسات تولیدي ، صنعتی ، خدماتی - 1ماده می باشند .

ـ حق السعی اعم از مزد ، کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هرعنوان در مقابل دریافت – 2ماده ا حقوق ، سـهم سـود وی

کار می کند .سایر مزایا به درخواست کارفرما

کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست یا حساب او در مقابل دریافت حق السعی کار میکند. – 3ماده ما محسـوب مـی شـوند وکارفرمـا مدیران ومسئوالن وبطور عموم کلیه کسانی که عهده دار اداره کارگاه هستند ، نماینده کارفر

مسئول کلیه تعهداتی است که نمایندگان مذکور در قبال کارگران به عهده می گیرند . در صورتی که نماینده کارفرما خارج از اختیارات خود تعهدي بنماید وکارفرما آن را نپذیرد در مقابل کارفرما ضامن است .

واست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می کند ، از قبیل نمازخانـه ، نهـار خـوري ، کارگاه محلی است که کارگر به درخ – 4ماده

تعـاونی هـا ، شـیر خوارگـاه ، مهـد کـودك ، موسسـات صـنعتی ، کشـاورزي ، معـدنی ، سـاختمانی ، ترابـري ، مسـافربري تی ، تجاري ، تولیدي ، اماکن عمومی وامثال اینها .( ناوگانهاي حمل ونقل ، پایانه هاي مسافربري ) ، خدما

کلیه تاسیساتی که به اقتضاي نوع کار متعلق به کارگاه هستند از قبیل درمانگاه ، حمام ، آموزشـگاه حرفـه اي ، قرائـت خانـه ، زشـگاه وایـاب وذهـاب کالسهاي سواد آموزي وسایر مراکز آموزشی واماکن مربوط به شورا وانجمن اسالمی وبسیج کارگران ، ور

ونظایر آنها جزء کارگاه می باشند .

کلیه کارگران، کارفرمایان ، نمایندگان آنها وکارآموزان ونیز کارگاههامشمول مقررات این قانون می باشند . -5ماده

فصل سوم :

شرایط کار زنان - مبحث چهارم

حد مجاز با دست وبـدون اسـتفاده از وسـایل حمل بار بیشتر ازانجام کارهاي خطر ناك ، سخت وزیان آور ونیز – 75ماده مکانیکی براي کارگران زن ممنوع است .

درمواردي که به تشخیص پزشک سازمان تامین اجتماعی ، نوع کار براي کارگر باردار خطرناك یا سخت تشخیص داده – 77ماده

سر حق السعی کار مناسب تر وسبکتري به او ارجاع می نماید.شود ، کارفرما تا پایان دوره بارداري وي بدون ک

در کارگاههایی که داراي کارگر زن هستند کارفرما مکلف است به مادران شیر ده تا پایان دو سالگی پس از هـر سـه – 78ماده ن کارفرمـا مکلـف نیم ساعت فرصت شیردادن بدهد . این فرصت جزء ساعات کار آنان محسوب می شود وهمچنـی ساعت کار ،

است متناسب با تعداد کودکان وبا در نظر گرفتن گروه سنی آنها مراکز مربوط به نگهداري کودکان ( از قبیل شیر خوارگاه ، مهـد کودك و ...... ) را ایجاد نماید

شرایط کار نوجوانان –مبحث پنجم

ت .سال تمام ممنوع اس 15به کارگماردن افراد کمتر از – 79ماده می شود ودر بدو استخدام باید توسط سـازمان سال تمام باشد ، کارگر نوجوان نامیده 18تا 15کارگري که سنش بین – 80ماده

تامین اجتماعی مورد آزمایشهاي پزشکی قرار گیرد .ده استخدامی وي ضبط آزمایشهاي پزشکی کارگر نوجوان حداقل باید سالی یکبار تجدید شود ومدارك مربوط در پرون – 81ماده

گردد . پزشک در باره تناسب نوع کار

با توانائی کارگر نوجوان اظهار نظر می کند وچنانچه کار مربوط را نامناسب بداند کارفرما مکلف است در حدود امکانات خود شغل کارگر را تغییر دهد .

کارهاي سخت وزیان آور وخطر ناك وحمل بار با دست ، بیش ارجاع هر نوع کار اضافی وانجام کار در شب ونیز ارجاع – 83ماده

. از حد مجاز وبدون استفاده از وسایل مکانیکی براي کارگر نوجوان ممنوع است

در مشاغل وکارهائی که به علت ماهیت آن یا شرایطی که کار در آن انجام می شود براي سالمتی یا اخالق کـارآموزان – 84ماده سال تمام خواهد بود . تشخیص این امر با وزارت کار وامور اجتماعی است . 18ور است ، حداقل سن کار ونوجوانان زیان آ

فصل چهارم :

حفاظت فنی وبهداشت کار

مبحث اول : کلیات

ی( جهت براي صیانت نیروي انسانی و منابع مادي کشور رعایت دستور العملهایی که از طرف شوراي عالی حفاظت فن – 85ماده تامین حفاظت فنی ) و وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی( جهت جلوگیري از بیماریهاي حرفه اي و تامین بهداشت کـار و

کارگر و محیط کار ) تدوین می شود ، براي کلیه کارگاهها، کارفرمایان ، کارگران و کارآموزان الزامی است.

شمول مقررات این فصل بوده و مکلف به رعایت اصول فنی و بهداشت کار می باشند . کارگاههاي خانوادگی نیز م –تبصره

اشخاص حقیقی و حقوقی که بخواهند کارگاه جدیدي احداث نمایند و یا کارگاههاي موجود را توسعه دهند مکلف انـد – 87ماده بدوا برنامه کار و نقشه هاي ساختمانی و

ش بینی در امر حفاظت فنی و بهداشت کار براي اظهـار نظـر و تاییـد بـه وزارت کـار و امـور طرح هاي مورد نظر را از لحاظ پیاجتماعی ارسال دارند. وزارت کار و امور اجتماعی موظف است نظرات خود را ظرف مدت یک ماه اعالم نماید . بهـره بـرداري از

بود .کارگاههاي مزبور منوط به رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی خواهد

کلیه اشخاص حقیقی وحقوقی که بخواهند لوازم حفاظت فنی وبهداشتی را وارد یا تولید کنند باید مشخصات وسایل را – 90ماده حسب مورد همراه با نمونه هاي آن به وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی و وزارت کار وامور اجتماعی ارسال دارند وپس از

کردن این وسایل اقدام نمایند . تائیدیه به ساخت یا وارد

این قانون مکلفند براساس مصوبات شوراي عالی حفاظت فنـی 85کارفرمایان و مسئوالن کلیه واحدهاي موضوع ماده -91ماده براي تامین حفاظت و سالمت و بهداشت کارگران در محیط کار و سایل و امکانـات الزم را تهیـه و در اختیـار آنهـا قـرار داده و

ونگی کاربرد وسایل فوق الذکر را به آنـان بیاموزنـد و در خصـوص رعایـت مقـررات حفـاظتی وبهداشـت فـردي واجـراي چگ دستورالعملهاي مربوطه مسئول می باشند.

این قانون که شاغلین درآنهابه اقتضـاي نـوع کـاردرمعرض بـروز بیماریهـاي ناشـی 85 کلیه واحدهاي موضوع ماده -92ماده

ند. بایدبراي همه افراد مذکورپرونده پزشکی تشکیل دهند وحداقل سالی یکبارتوسط مراکز بهداشتی درمانی ازآنهـا ازکارقراردار معاینه وآزمایشهاي الزم را به عمل آورند ونتیجه را در پرونده مربوطه ضبط نمایند.

ري ناشی از کار مبتال یـادر معـرض ابـتال چنانچه با تشخیص شوراي پزشکی نظر داده شودکه فرد معاینه شده به بیما - 1تبصره باشد کار فرما ومسئولین مربوطه مکلفند کاراورا براساس نظریه شوراي پزشکی مذکور بـدون کـاهش حـق السـعی درقسـمت

مناسب دیگري تعیین نماید.ـ - 2تبصره رایط فنـی وبهداشـت در صورت مشاهده چنین بیمارانی وزارت کاروامور اجتماعی مکلف به بازدید وتائید مجدد ش

وایمنی محیط کار خواهد بود.

به منظور جلب مشارکت کارگران ونظارت بر حسن اجراي مقررات حفاظتی وبهداشـتی درمحـیط کـار وپیشـگیري از -93مادهحوادث وبیماري ها درکارگاههایی که وزارت کار وامور اجتماعی ووزارت بهداشت درمان وآمـوزش پزشـکی ضـروري تشـخیص

کمیته حفاظت فنی وبهداشت کار تشکیل خواهد شد. دهند کمیته مذکور از افرادمتخصص در زمینه حفاظت فنی و بهداشت حرفه اي و امور فنی کارگاه تشکیل و از بـین اعضـاء -1تبصره

پزشکی باشنددو نفر شخص واجد الشرایطی که مورد تایید وزارتخانه هاي کار و امور اجتماعی و بهداشت درمان و آموزش تعیین میگردند که وظیفه شان برقراري ارتباط میان کمیته مذکور با کارفرما و وزارت کار و امـور اجتمـاعی و وزارت بهداشـت ،

درمان و آموزش پزشکی می باشد .

ی و وزارت نحوه تشکیل و ترکیب اعضاء بر اساس دستور العملهایی خواهد بود که توسط وزارت کـار و امـور اجتمـاع _2تبصره بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی تهیه و ابالغ خواهد شد .

مسئو لیت اجراي مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار بر عهده کارفرما و مسئولین واحدهاي موضـوع ذکـر شـده در – 95ماده این قانون خواهد بود ، هر گاه بر اثر 85ماده

و مسئولین واحدها ، حادثه اي رخ دهد، شخص کارفرما یا مسـئول مـذکور از نظـر عدم رعایت مقررات مذکور از سوي کار فرما در این قانون مسئول است . کیفري و حقوقی و نیز مجازاتهاي مندرج

ـ این قانون موظف اند کلیه حوادث ناشی از کار را در دفتر وی 85کارفرما یا مسئوالن واحدهاي موضوع ماده -1تبصره ه ژه اي کبه صورت کتبی بـه اطـالع اداره کـار و امـور فرم آن از طریق وزارت کار و امور اجتماعی اعالم میگردد ، ثبت و مراتب را سریعا

اجتماعی محل برسانند .

این قانون براي حفاظت فنی و بهداشت کار وسایل و امکانـات 85چنانچه کارفرما یا مدیران واحدها ي موضوع ماده – 2تبصره مقررات زم را در اختیارکارگر قرار داده باشند و کارگر با وجود آموزشهاي الزم و تذکرات قبلی ، بدون توجه به دستورالعمل وال

موجود ، از آنها استفاده ننماید .کارفرما مسئولیتی نخواهد داشت . در صورت بروز اختالف راي هیات حل اخـتالف نافـذ خواهـد بود .

سی کارمبحث دوم : بازروزارت بهداشت ، درمان وآموزش پزشکی مسئول برنامه ریزي ، کنتـرل ، ارزشـیابی و بررسـی در - 1تبصره -) 96( ماده

زمینه بهداشت کار و درمان کارگري بوده و موظف است اقدامات الزم را در این زمینه بعمل آورد.

ر اشکاالت و معایب و نواقص و در صورت لزوم تقاضـاي تعقیـب متخلفـان در بررسی به صورت مستمر ، همراه با تذک – 2تبصره مراجع صالح انجام می گیرد .

بازرسان کار و کارشناسان بهداشت در حدود وظایف خویش حق دارند بدون اطالع قبلی در هر موقع در شبانه روز بـه – 98ماده این قانون 85موسسات مشمول ماده

سسه ؤی بپردازند و نیز می توانند به دفاتر و مدارك مربوطه در موارد شده و به بازرس . مراجعه و در صورت لزوم از تمام یا قسمتی از آنها رونوشت تحصیل نمایند

بازرسان و کارشناسان بهداشت کار حق دارند به منظور اطالع از ترکیبات -99ماده

می گیرد ، به اندازه اي که براي آزمـایش الزم در انجام کار مورد استفاده قرار موادي که کارگران با آنها در تماس می باشند و یا است ، در مقابل رسید ، نمونه بگیرند و به رؤساي مستقیم خود تسلیم نمایند .

فاظت فنی سایر مقررات مربوط به چگونگی بازرسی کار مطابق آئین نامه هایی خواهد بود که با پیشنهاد شوراي عالی ح –تبصره تصویب وزیر کار و امور اجتماعی و وزیر بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی خواهد رسید . و بهداشت کار ، حسب موارد به

ژه حسب مورد با امضاء وزیر کار و امور اجتماعی یـا کلیه بازرسان کار و کارشناسان بهداشت حرفه اي ، داراي کارت وی – 100ماده

پزشکی هستند که هنگام بازرسی باید همراه آنها باشد و در صورت تقاضاي مقامات رسمی یـا درمان وآموزشوزرات بهداشت ، مسئولین کارگاه ارائه شود.

گزارش بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار در موارد مربوط به حـدود وظـایف و اختیاراتشـان در حکـم گـزارش – 101ماده

ضابطین دادگستري خواهد بود.

کارفرمایان و دیگر کسانی که مانع ورود بازرسان کار و کارشنا سان بهداشت کار و کارگاههاي مشمول ایـن قـانون – 104ماده گردند و یا مانع انجام وظیفه ایشان شوند یا از دادن اطالعات و مدارك الزم به آنان خودداري نمایند حسب مورد بـه مجازاتهـاي

کوم خواهند شد . مقرر در این قانون مح

بهداشت حرفه اي احتمال وقوع حادثه و یا بروز خطـر هرگاه در حین بازرسی ، به تشخیص بازرس کار یا کارشناس – 105ماده به کارفرما یا نماینده او و نیز به و کتبا در کارگاه داده شود بازرس کار یا کارشناس بهداشت حرفه اي مکلف هستند مراتب را فورا

ئیس مستقیم خود اطالع دهند.ر

آموزش پزشکی،حسب مورد گزارش بازرسان کـار و کارشناسـان درمان و وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت -1تبصره ااز دادسراي عمومی محل و در صورت عدم تشکیل دادسراي از دادگاه عمومی محل تقاضا خواهند کرد فور بهداشت حرفه اي ،

ل و الك و مهر تمام یا قسمتی از کارگاه را صادرنماید ، دادستان بالفاصله نسبت به صدور قرار اقدام و قرار مذکور پـس قرار تعطیبازرس کار و یا کارشناس بهداشـت از ابالغ قابل اجراست ،دستور رفع تعطیل توسط مرجع مذبور در صورتی صادر خواهد شد که

ي رفع نواقص و معایب موجود را تایید نموده باشند .حرفه اي و یا کارشناسان ذیربط دادگستر

کارفرما مکلف است در ایامی که به علت فوق کار تعطیل می شود ، مزد کارگران کارگاه را بپر دازد. -2تبصره

فصل هشتم :

خدمات رفاهی کارگران

راه سازي ومانند آن ) دور ازمناطق مسـکونی ایجـاد در کارگاه هایی که به مدت محدود به منظور انجام کاري معین ( – 151ماده می شوند کارفرمایان موظفند سه وعده غذاي مناسب وارزان قیمت ( صبحانه ، نهار ، شام ) براي کارگران خود فراهم نماینـد کـه

بگـاه مناسـبی نیـز حداقل یک وعده آن باید غذاي گرم باشد . دراین قبیل کارگاه ها به اقتضاي فصل ، محل ومدت کار باید خوا براي کارگران ایجاد شود .

دستورالعملهاي مربوط به تاسیسات کارگاه از نظر بهداشت محیط کار مانند غذاخوري ، حمام ودستشوئی برابر آئـین – 156ماده نامه اي خواهد بود که توسط وزارت بهداشت ، درمان وآموزش پزشکی به تصویب وبه مرحله اجرا درخواهد آمد .

فصل یازدهم :

جرائم ومجازاتها

متخلفان از تکالیف مقرر دراین قانون ، حسب مورد ، مطابق مواد آتی با توجه به شرایط وامکانات خاطی ومراتب جرم – 171ماده ي هردو محکوم خواهند شد . درصورتیکه تخلف از انجام تکالیف قانونی سبب وقوع حادثه ا به مجازات حبس یا جریمه نقدي ویا

گردد که منجر به عوارضی مانند نقص عضو ویا فوت کارگر شود ، دادگاه مکلف است عالوه بر مجازاتهاي مندرج در ایـن فصـل ، نسبت به این موارد طبق قانون تعیین تکلیف نماید .

تخلـف حسـب مـورد براي هرمـورد 92و 82، 81، 80( قسمت اول )، 78متخلفان از هر یک از مواد مذکور در مواد – 175ماده

لتی که دادگاه با کسب نظر نماینده وزارت کار وامور اجتمکـاعی تعیـین هعالوه بر رفع تخلف یا تادیه حقوق کارگر ویا هردو درم خواهد کرد به ازاء هر کارگر به ترتیب ذیل محکوم خواهند شد .

برابر حداقل مزد روزانه یک کارگر . 100تا 30نفر 10براي تا -1 برابر حداقل مزد روزانه یک کارگر . 10تا 5نفر 10نفر نسبت به مازاد 100اي تا بر -2 برابر حداقل مزد روزانه یک کارگر . 5تا 2نفر 100نفر نسبت به مازاد 100براي باالتر از -3

روز محکـوم 120روز تـا 91برابر حداکثر جرائم نقدي فوق ویا بـه حـبس از 1/5تا 1/1درصورت تکرار تخلف متخلفان مذکور به خواهد شد .

براي هر مورد تخلف حسـب مـورد 91و 84، 83، 79، 77، 75، 61، 52متخلفان از هریک از موارد مذکور در مواد – 176ماده تعیـین لتی که دادگاه با کسب نظر نماینـده وزارت کـار واموراجتمـاعی هعالوه بر رفع تخلف یا تادیه حقوق کارگر یا هردو در م

خواهد کرد به ازاء هر کارگر به ترتیب ذیل محکوم خواهند شد . برابر حداقل مزد روزانه یک کارگر . 500تا 200نفر 10براي تا -1 برابر حداقل مزد روزانه یک کارگر . 50تا 20نفر 10نفر نسبت به مازاد 100براي تا -2 برابر حداقل مزد روزانه یک کارگر . 20تا 10 نفر 100نفر نسبت به مازاد 100براي باالتر از -3

روز محکوم خواهند شد . 180روز تا 91در صورت تکرار تخلف متخلفان مذکور به حبس از

براي هر مورد تخلف حسب مورد عـالوه 90( قسمت اول ماده ) و 89، 87متخلفان از هر یک ازموارد مذکور در موارد – 177ماده حقوق کارگر ویا هردو درمهلتی که داد گاه با کسب نظر نماینده وزارت کار وامور اجتماعی تعیـین خواهـد بر رفع تخلف به تادیه

روز ویا جریمه نقدي به ترتیب ذیل محکوم خواهد شد . 120روز تا 91کرد به حبس از

برابر حداقل مزد روزانه یک کارگر 600تا300نفر 10در کارگاههاي تا -1 برابر حداقل مزد روزانه یک کارگر . 1000تا 500نفر 100تا 11اي در کارگاهه -2 برابر حداقل مزد روزانه یک کارگر . 1500تا 800نفر به باال 1000در کارگاههاي -3

روز محکوم خواهند شد . 180روز تا 121در صورت تکرار تخلف متخلفان به حبس از

ورود وانجام وظیفه بازرسان کار وماموران بهداشت کار به کارگاههاي مشمول این قانون کارفرمایان یاکسانی که مانع – 179ماده پرداخـت اطالعات ومدارك الزم به ایشان خودداري کنند در هر مورد با توجه به شرایط وامکانات خاطی به نگردند ویا از دادروز 120روز تـا 91قطعیت حکم ودر صورت تکـرار بـه حـبس از برابر حداقل مزد روزانه کارگر پس از 300تا 100جریمه نقدي از

.محکوم خواهند شد

در صالحیت دادگاههاي کیفري دادگستري است . رسیدگی مـذکور در 174تا 171رسیدگی به جرائم مذکور در مواد – 185ماده دادسرا ودادگاه خارج از نوبت بعمل خواهد آمد .

فصل دوازدهم :

مقررات متفرقه

اشخاص مشمول قانون استخدام کشوري یا سایر قوانین خاص استخدامی ونیز کارگران کارگاههـاي خـانوادگی کـه – 188ماده انجام کار آنها منحصرا توسط صاحب کار وهمسر وخویشاوندان نسبی درجه یک از طبقـه اول وي انجـام مـی شـود ، مشـمول

مقررات این قانون نخواهند بود .

ین ماده مانع از انجام تکالیف دیگري که در فصول مختلف نسبت به موارد مذکور تصریح شده است ، نمی باشد .حکم ا –تبصره

کار کشاورزي مغایر این قانون لغو میگردند . با تصویب این قانون وآئین نامه هاي اجرائی آن ، قوانین کار و – 200ماده

ي مامور اجراي این قانون می باشند.وزارت کار وامور اجتماعی ودادگستر – 203ماده

مفاد این ماده رافع تکالیف ومسئولیتهائی نخواهد بود که در این قانون ویا سایر قوانین به عهده وزارتخانه هاي ذیـربط –تبصره وموسسات وکارگاههاي دولتی مشمول این قانون نهاده شده است .

) ماده یک قانون تشکیالت 2بند ( زارت بهداشت ، درمان ووظایف و

وآموزش پزشکی

تامین بهداشت عمومی وارتقاء سطح آن از طریق اجراي برنامه هاي بهداشتی خصوصا درزمینه بهداشت محـیط ، - 1ماده 2بند لین با تاکیـد براولویـت مراقبتهـاي مبارزه با بیماریها ، بهداشت خانواده ومدارس ، آموزش بهداشت عمومی ، بهداشت کار وشاغ

بهداشتی اولیه ، بهداشت مادران وکودکان با همکاري وهماهنگی دستگاههاي ذیربط .

آئین نامه و کمیته حفاظت فنی بهداشت کار

اعضاء کمیته حفاظت فنی وبهداشت کار وظایف کمیته حفاظت فنی وبهداشت کار

یته حفاظت فنی وبهداشت کارشرح وظایف مسئول بهداشت حرفه اي در کم شرح وظایف کارشناس بهداشت حرفه اي شاغل درکارخانجات

دستورالعمل اجرائی آئین نامه کمیته حفاظت فنی وبهداشت کار

: بمنظور تامین مشارکت کارگران وکارفرمایان و نظارت بر حسن اجراي مقررات حفاظت فنی و بهداشـت کـار ؛ صـیانت 1ماده نسانی و منابع مادي کشور در کارگاههاي مشمول و همچنین پیشگیري از حوادث و بیماریهـا ي ناشـی از کـار ، حفـظ و نیروي ا

ارتقاء سالمتی کارگران و سالم سازي محیطهاي کار ، تشکیل کمیته هاي حفاظت فنی و بهداشت کار با رعایت ضوابط و مقـررات لزامی است .مندرج در این آئین نامه در کارگاههاي کشور ا

به نام کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار بـا نفر کارگر باشند ؛ کارفرما مکلف است کمیته اي 25که داراي هائیه: کارگا 2ماده تشکیل دهد : اعضاء ذیل

کارفرما یا نماینده تام اال ختیار او -1 نماینده شوراي اسالمی کار یا نماینده کارگران کارگاه -2 مدیر فنی و در صورت نبودن او یکی از سر استاد کاران کارگاه -3 مسئول حفاظت فنی -4 مسئول بهداشت حرفه اي -5

حفاظت فنی و ایمنی کار باشد . از فارغ التحصیالن رشته : مسئول حفاظت فنی می بایستی ترجیحا 1تبصره

بهداشت حرفه اي یا پزشـک عمـومی موردتائیـد فارغ التحصیل تر جیحا: مسئول بهداشت حرفه اي می بایستی 2تبصره مرکز بهداشت شهرستان باشد .

: اعضاء کمیته حفاظت فنی وبهداشت کار با هزینه کارفرما با یستی در برنامه هاي آموزشی و باز آمـوزي مربـوط بـه 3تبصره گزار می گردد شرکت نمایند .حفاظت فنی وبهداشت کار که توسط ارگانهاي ذیربط بر

یک یا دو نفر از اعضاء کمیته در کارگاه حضور نفر کارگر داشته باشند در صورتی که 100تا 25: در کارگاههایی که بین 4تبصره ظـت می گردد مشروط بر آنکه در این کمیته مسـئول حفا سه نفر از افراد مذ کور تشکیل نداشته باشند جلسه کمیته با حداقل

حضور داشته باشد . فنی یا مسئول بهداشت حرفه اي

نفر کارگر دارند و نوع کار آنها ایجاب نماید با نظر مشـترك و هماهنـگ بـازرس کـار و 25: در کارگاهها یی که کمتر از 3ماده کارشناس بهداشت حرفه اي محل ، کارفرما مکلف به تشکیل کمیته مذکور خواهد بود .

ذیل تشکیل میگردد . : در اینگونه کارگاهها کمیته مذکور با سه نفر از اعضاء بشرح 1تبصره

کارفرما یا نماینده تام اال ختیار وي -1 نماینده شوراي اسال می کار یا نماینده کارگران کارگاه -2 مسئول حفاظت فنی و بهداشت حرفه اي -3 و بهداشت حرفه اي براي اینگونه کارگاهها باید به تائید اداره کار و مرکـز بهداشـت : صال حیت مسئول حفاظت فنی 2تبصره

محل برسد . : در کلیه کارگاههایی که کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار با سه نفر تشـکیل مـی گـردد مسـئول حفاظـت فنـی 3تبصره

شهاي الزم که با هزینه کارفرما توسط مرکز بهدا شت و یا وبهداشت حرفه اي می تواند یک نفر باشد مشروط بر آنکه پس از آموز اداره کار محل حسب مورد تشکیل می گردد شرکت نموده وگواهی نامه الزمه را دریافت نماید .

: جلسات کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار باید ال اقل هر ماه یکبار تشکیل گردد و در اولین جلسه خـود نسـبت بـه 4ماده اعضاء کمیته اقدام نماید . تعیین زمان تشکیل جلسات وتنظیم صورتجلسات کمیتـه بعهـده دبیـر اب یک نفر دبیر از میانانتخ

جلسه خواهد بود .

حفاظت فنی و یا مسئول بهداشت حرفـه اي : در مواقع ضروري یا زودتر از موعد با پیشنهاد مدیر کارخانه یا مسئول 1تبصره د شد .کمیته تشکیل خواه

ـ : در صورتیکه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار احتمال وقوع حادثه یا بیماري ناشی از کار را براي کارگـاه ت 2تبصره خیص ش نموده و موارد را ضمن اعالم به کارفرما ؛ به اداره کار و مرکز بهداشت مربوطه اعالم نماید. اقدام به تشکیل جلسه ادهد باید فور

کارفرما مکلف است یک نسخه از تصمیمات کمیته مذکور و همچنین صورت جلسات تنظیم شده را بـه اداره کـار و : 3تبصره مرکز بهداشت مربوطه ارسال نماید .

: وظایف کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار بشرح ذیل است . 5ماده

بهداشت حرفه اي در کارگاه به هیچ وجه رافع مسـئولیت : وجود کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار و مسئولین حفاظت و 6ماده هاي قانونی کارفرما در قبال مقررات وضع شده نخواهد بود .

قانون کار جمهوري اسالمی ایران توسط وزارتخانه هاي کار وامور 93تبصره باستناد ماده 10ماده و 7: این آئین نامه در 7ماده

بـه تصـویب وزراي کـار واموراجتمـاعی و 15/4/1374ن وآموزش پزشکی تهیه شده و درتاریخ اجتماعی و وزارت بهداشت درما بهداشت درمان وآموزش پزشکی رسید .

وظا ئف کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار سـالم طرح مسائل ومشکالت حفاظتی و بهداشتی در جلسات کمیته و ارائه پیشنهادات ال زم به کارفرما جهت رفع نواقص و -1

سازي محیط کار . انعکاس کلیه ایرادات و نواقص حفاظتی و بهداشتی وپیشنهادات الزم جهت رفع آنها به کارفرماي کارگاه . -2 همکاري و تشریک مسا عی با کارشناسان بهداشت حرفه اي و بازرسان کار جهت اجراي مقررات حفاظتی و بهداشت کار -3

کارگران نسبت به رعایت مقررات و موازین بهداشتی و حفاظتی در محیط کار .توجیه و آشنا سازي -4 .بهداشت کار عالقه و جدیت دارند پیشنهاد به کارفرما جهت تشویق کارگرانی که در امر حفاظت فنی و -6حوادث و بیماریهاي ناشی از کار بـه پیگیري الزم به منظور تهیه و ارسال صورتجلسات کمیته و همچنین فرمهاي مربوط به -7

ارگانهاي ذیربط .ري از ابتالء کارگران به بیماریهاي ناشـی از یپیگیري الزم در انجام معاینات قبل از استخدام و معاینات ادواري بمنظور پیشگ -8

کار و ارائه نتایج حاصله به مراکز بهداشت مربوطه .ي حرفه اي از طریق کارفرما به مرکز بهداشت مربوطه و همکاري در تعیین شـغل مناسـب اعالم موارد مشکوك به بیماریها -9

. قـرار دارنـد حرفـه اي مبـتال شـده ویـا در معـرض ابـتالء آنهـا براي کارگرانی که به تشخیص شوراي پزشکی به بیماریهاي قانون کار ) 92ماده 1( موضوع تبصره

عات مربوطه از نقطه نظر مسائل حفاظتی و بهداشتی و تنظیم وتکمیل فرم صورت نواقص موجـود در جمع آوري آمار و اطال -10 کارگاه .

بازدید ومعاینه ابزار کار ؛ وسایل حفاظتی و بهداشتی در محیط کار و نظارت بر حسن استفاده از آنها . -11 .یین ضریب تکرار و ضریب شدت ساالنه حوادث ثبت آمار حوادث و بیماریهاي ناشی از کار کارگران و تع -12 نظارت بر ترسیم نمودار میزان حوادث و بیماریهاي حرفه اي و همچنین نصب پوسترهاي آموزشی ، بهداشتی و حفـاظتی -13

در محیط کار . اعالم کانونهاي ایجاد خطر ات حفاظتی وبهداشتی در کار گاه . -14ماشین آالت و ابزار کار به نحو صحیح و ایمن و همچنین ظم وترتیب و آرایش مواد اولیه و محصوالت و استقرارنظارت بر ن -15

تطابق صحیح کار و کارگر در محیط کار .هر کارگاه جهت حفظ و ارتقا تعیین خط ومشی روشن و منطبق با موازین حفاظتی و بهداشتی بر حسب شرایط اختصاصی -16

محیط کار و پیشگیري از ایجاد حوادث احتمالی و بیماریهاي شغلی . هداشت و ایمنیء سطح ب

تهیه وتصویب و صدور دستورالعملهاي اجرایی حفاظتی و بهداشتی جهت اعمال در داخـل کارگـاه در مـورد پیشـگیري از - 17 یایی ؛ ارگو نومیکی ؛ بیولوژیکی و روانی محیط کار .ایجاد عوارض و بیماریهاي ناشی از عوامل فیزیکی ؛ شیم

وبهداشت کار درکمیته حفاظت فنی شرح وظایف مسئول بهداشت حرفه اي

–مدیران اعضاء کمیته حفاظت فنی وبهداشت کار وکارگران باجایگاه بهداشت حرفه اي درصـنعت -آشنا نمودن مدیر عامل -1ایران واثرات مثبت رعایت دستورالعملهاي بهداشت حرفه اي درپیشرفت صـنعت وسـالمت جایگاه بهداشت حرفه اي در قوانین

کارگران. تهیه و ارسال برنامه حضور فعال مسئول بهداشت حرفه اي کمیته در کارخانه بر اساس جدول زیر : -2 نفر حداقل یکروز در هفته . 99تا 25کارخانجات داراي - نفر حداقل دو روزدر هفته . 499تا 100کارخانجات داراي - مرکز بهداشت کار . نفر و باالتر به طور تمام وقت و فعال نمودن 500کارخانجات داراي - –عمـومی -اعالم برنامه آموزش بهداشت بر اساس رویکرد جدید آموزش بهداشت با توجه به نیاز اعم از بهداشـت فـردي -3

ارائه شده بایستی در پرونده کارگران ثبت و آموزشـها بـه طـرق مختلـف يوس آموزشهاخانواده و بهداشت حرفه اي و ... که رئ استمرار داشته باشند .

شناسایی شغلهاي موجود و تعداد پرسنل هر شغل بر اساس تماس با عوامل زیان آور محیط کار و ارائه راه حلهـاي متناسـب -4

زم جهت انجام کار سالم و بهداشتی به کمیته .جهت کنترل عوامل و ارائه پیش نویس دستورالعملهاي ال برنامه ریزي جهت اندازه گیري حداقل سالی عوامل زیان آور . -5کار و ارسال نتـایج بـه مرکـز بهداشـت و بررسی و بازدید بهداشتی از تسهیالت و تاسیسات یکبار عوامل زیان آور محیط -6

پیگیري الزم جهت کنترل و اعالم نظریه بر اساس دستور العمل مربوطه به کمیته به طور مکتوب .

قانون کار. 91ماده حفاظت فردي متناسب و با رعایت نظارت بر تهیه و استفاده صحیح از وسایل -7تهیه پیش نویس دستور العمل جهت انجام معاینات کارگري ( قبل از استخدام و دوره اي ) بـراي شـغلهاي موجـود و تهیـه -8

آزمایشات روتین و اختصاصی شغلهاي موجود با همکاري پزشک متخصص طـب کـار و یـا پزشـک عمـومی دوره دیـده جدول طب کار مجاز .

نظارت بر اجراي برنامه هاي مبارزه با حشرات و جوندگان موذي و تهیه برنامه اجرایی مناسب. -9

ن رابطه معنی دار بین نتایج معاینات و عوامل زیان آور موجـود محـیط بررسی خالصه نتایج معاینات سالیانه و مشخص نمود -10 کار .

ار سال صور تجلسات بر اساس فرم پیش نهادي به روش بررسی تصمیمات جلسه فنی و سـپس اتخـاذ تصـمیمات جدیـد و -11 مشخص نمودن مسئول پیگیري .

سایر موارد -12ار و مسئولین حفاظت بهداشـت حرفـه اي در کارگـاه بـه هـیچ وجـه رافـع ته حفاظت فنی و بهداشت کـــ: وجود کمی 6ماده

مسئولیت هاي قانونی کارفرما در قبال مقررات وضع شده نخواهد بود. قانون جمهوري اسالمی ایران توسط وزارتخانه هـاي کـار و امـور 93تبصره به استناد ماده 10ماده 7این آئین نامه در – 7ماده

و و امـور اجتمـاعی ربه تصویب وزاري کـا 15/4/74هداشت ، درمان و آموزش پزشکی تهیه شده و در تاریخ و وزارت ب اجتماعی بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی رسید.

کلیات فصل اول : تاسیسات بهداشتی کارگاه فصل دوم : تسهیالت بهداشتی کارگاه

محل غذاخوري –مبحث دوم آشپزخانه –مبحث اول یخچال وسردخانه –مبحث چهارم انبار مواد غذایی –مبحث سوم رختکن - مبحث ششم حمام / دوش –مبحث پنجم شستشوي البسه –مبحث هشتم حوله وصابون –مبحث هفتم دستشویی -توالت مبحث دهم –مبحث نهم

آب مصارف آشامیدنی وبهداشتی –مبحث یازدهم نمازخانه -مواد زائد مبحث سیزدهم –مبحث دوازدهم اتاق استراحت زنان –مبحث چهاردهم شیرخوارگاه ومهد کودك –مبحث پانزدهم تاسیسات مربوط به ارائه خدمات بهداشتی درمانی –هم مبحث شانزد

کلیات : کار می کند . : کارگاه محلی است که کارگر به درخواست کارفرمایا نماینده او در آنجا 1ماده

: کلیه واحدهاي یک نفره (خویش فرما) نیز مشمول این آئین نامه خواهند بود.1تبصره

که در مجاورت یکدیگر وتحت پوشش یک مدیریت واحد قرار دارند مجتمع کارگاهی نامیده مـی : مجموعه کارگاههایی2تبصره

شوند ودر این صورت آنچه بعنوان تاسیسات بهداشتی کارگاهی و تاسیسات بهداشت عمومی کارگاه در این آئین نامه آمده است احدي ایجاد گردند.می توانند مناسب با استانداردهاي ارائه شده بطور مشترك در محل هاي و

: از نظر اجراي این دستور العمل احتیاجات بهداشتی کارگاه بر دو دسته تاسیسـات بهداشـتی کارگـاهی و تسـهیالت 3تبصره

می گردند: بهداشتی کارگاهها به شرح ذیل تعریفمین شرایط بهداشتی محـیط کـار الف: تاسیسات بهداشتی کارگاه : شامل ساختمان و تاسیسات کارگاهی است که در ارتباط با تا

ساختمان کارگاه، سیستم روشنایی، تهویه، آب، فاضالب وزباله. مطرح می باشند از قبیل:ب: تسهیالت بهداشتی کارگاه شامل کلیه تسهیالت جنبی کارگاه است که براي حفظ سالمت شاغلین و افراد وابسـته بـه آنـان

ـ از قبیـل آشـپزخانه، محـل غـذا خـوري، انبـار مـواد غـذایی، سـرد خانـه ،حمـام، ردد، درکارگاه موجود ویا دایر می گاتاق استراحت زنان،مهد کودك وشیر خوار گاه، رختکن،تسهیالت شستشوي البسه کارگران،دستشویی،آبخوري،توالت ،

کارگران می باشد. ه، تسهیالت مربوط به ایاب وذهاب ارائه خدمات بهداشتی در مانی در کارگا نماز خانه وتسهیالت مر بوط به

ماده 1،و تبصره 85،156قانون وظایف وتشکیالت وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ومواد 1ماده 2: به استناد بند 2ماده ـ قانون کار رعایت شرایط و ضوابط 96 ه کارفرمایان،کـارگران و مندرج در این دستور العمل در کلیه کارگاههاي کشور و براي کلی

کارآموزان الزامی است. و کارشناسان بهداشت حرفه اي وزارت بهداشت،درمان و،آموزش پزشکی نـاظر بـه اجـراي صـحیح آن میباشند.

تبصره: اظهار نظر در مواردي از قبیل مطلوب، نا مطلوب، مناسب،نامناسب،کافی، نا کافی و.......بعهده کارشناس بهداشـت حرفـه

زارت بهداشت، در مان وآموزش پزشکی خواهد بود.اي و

فصل اول : تاسیسات بهداشتی کارگاه

: ساختمان کارگاه باید متناسب با وضع آب وهواي محل ساخته شده باشد.3ماده

ح منظور گـردد وسـطح : ارتفاع کارگاه نباید از سه متر کمتر باشد براي هر کارگر در کارگاه باید حد اقل سه متر مربع سط4مادهاشغال شده به وسیله ماشین آالت یا ابزار و اثاثیه مربوط به کار و فاصله آنها از هم و مسیر عبور ومرور وسائل نقلیه جزو سـطح

مزبور محسوب نمیشود .

دا وغیـره بـه داخـل : دیوارها وسقف کارگاه طوري ساخته شود که از نفوذ عوامل زیان آور از قبیل گرما،رطوبت، سرما،ص 5ماده کارگاه وبالعکس جلو گیري کند.

: کف کارگاه باید هموار، بدون حفره وشکاف بوده ولغزنده نباشد و در صورت لـزوم قابـل شستشـو باشـد وداراي شـیب 6ماده

مناسب بطرف کفشوي باشد.

: دیوارها باید صاف ،بدون ترك خوردگی وبه رنگ روشن ومتناسب باشد. 7ماده

: در کارگاههایی که با مواد شیمیائی ویا مواد غذائی سر و کار دارند و یا طبیعت کار طوري است که باعث آلودگی وروغنی 8ماده شدن دیوارها میشود،دیوارها باید صاف وقابل شستشو باشند.

جره براي ورود نور وهـوا موجـود : در کارگاه باید به تناسب وسعت محل ،نوع کار وشرایط اقلیمی به انداره کافی درب و پن 9ماده باشد.

: شیشه درب وپنجره باید بدون شکستگی بوده وهمیشه تمیز باشد. 10ماده

یا درب بندپنو ماتیک باشند. : درب وپنجره ها باید مجهز به توري بوده و دربها داراي فنر 11ماده

: انباشتن کاال در جلو پنجره ممنوع می باشد. 12ماده : مساحت پنجره باید متناسب با مساحت کف کارگاه ونوع کار باشد . 13اده م

: در کارگاه بایستی روشنائی کافی (طبیعی یا مصنوعی ) متناسب با نوع کار و محل تا مین شود. 14ماده

: منابع روشنائی مصنوعی باید همواره سالم و تمیز باشند. 15ماده

بدون آ لودگی باید متناسب با فصل وجمعیت شاغل تهویه گردد. : هواي کارگاههاي 16ماده

: در کارگاههایی که آلودگی ناشی از کار وجود دارد میبایست تهویه به گونه اي صورت گیرد که تراکم آن مطابق با حـد 17ماده تماس شغلی باشد.

ر را مطابق با حد مواجهه مجاز تامین نمایند.: وسائل سرمایشی و گرمایشی کارگاه باید دما و رطوبت محیط کا 18ماده

: کلیه کار گاهها به تناسب کار و تولید خود باید داراي انبار مناسب باشند. 19ماده

فصل دوم : تسهیالت بهداشتی کارگاه

مبحث اول: آشپز خانه

شپزخانه با شرایط وضوابط ذیل باشند. : در کارگاههایی که زمان صرف غذا بر ساعات کار منطبق باشد باید داراي آ20ماده

تبصره: کارگاههایی که داراي آشپز خانه نیستند و یا غذا در محل دیگري تهیه و طبخ می گردد موظفند جهت گرم کردن و آماده سازي و تو زیع غذا امکانات الزم مطابق با شرایط و ضوابط بهداشتی در این دستور العمل را فراهم نمایند .

عیت آشپز خانه باید طوري باشد که از مکانهاي آلوده دور بوده ومجاور سالن غذا خوري باشد و وسائل وشرایط پخت بایـد موق -1 به گونه اي باشد که براي قسمتهاي مجاور آن مزاحمتی ایجاد ننماید.

وطبخ غذا براحتی انجام گیرد. فضاي آشپز خانه باید متناسب با تعداد کارگران ،آشپزخانه و حجم کار باشد تا کار تهیه -2 سقف آشپزخانه بلید به رنگ روشن و بدون ترك خوردگی باشد. -3 دیوارهاي آشپز خانه تال زیر سقف کاشی ، بدون ترك خوردگی باشد. -4اشـدو کف آشپز خانه بدون ترك خوردگی ،صاف ،هموار،قابل شستشو و از نوع موزائیک سنگ و امثـالهم بـوده ولغزنـده نب -5

داراي شیب مناسب بطرف کفشوي باشد. آشپز خانه باید داراي تهویه مناسب باشد و بر روي اجاقها و منابع آلوده کننده هوا، هود مناسب نصب شود. -6

آشپز خانه باید داراي وسائل گرمایشی وسرمایشی مناسب ،متناسب با فصل باشد. -7

نظیر :انبار مواد غذائی ،سرویسهاي بهداشتی اختصاصی (حمام ، توالـت ، دستشـوئی، آشپز خانه باید داراي امکانات جنبی -8 رختکن) مطابق با موازین بهداشتی باشد.

آشپز خانه کارگاههایی که نیاز به نگهداري مواد غذائی فاسد شدنی دارند باید داراي یخچال، فریزر ویا سرد خانه متناسب با -9

و ضوابط بهداشتی باشند.حجم کاري و منطبق با شرایط محل شستشو ونگهداري ظروف باید در مجاورت محل پخت غذا و در عین حال مجزا و مسـتقل از آنهـا باشـند بطوریکـه -10

ظروف از یک درب یا دریچه به این محل وارد وظروف تمیز از مسیرهاي جداگانه وارد آشپزخانه و محل غذا خوري شود.

شیر آب گرم وسرد مشترك وشستشو با مواد پاك کننده و آب کشی با آب گرم وسرد انجام گیرد.ظرفشوئی باید داراي -11ظروف باید بدون ترك خوردگی ،بدون لب پریدگی بوده و از جنس زنگ نزن باشد، کلیه لیوان و استکانهاي مورد اسـتفاده -12

از جنس شیشه اي یا استیل زنگ نزن باشند.تر جیحا ز ظروفی که از طرف وزارت بهداشت،درمان وآ موزش پزشکی غیر مجازشناخته شودممنوع است.استفاده ا -13 ممنوع می باشد. استفاده از ظروف چوبی ،ترك خورده وظروف با آلیاژ سربی در آشپز خانه -14 استفاده از قندان، نمکدان ومشابه آنها بدون سر پوش ممنوع است. -15بکار برده میشود نباید درز و شـکاف داشـته راي پوست کردن ، مخلوط کردن ،خرد کردن مواد غذائیابزار و وسائلی که ب -16

نگردند و همچنین باید این وسائل به آسانی قابل جدا شدن از هم باشند تا بعد از اتمام باشد تا مواد در آنها جمع نشوند و فاسد سوار شوند. داکار شستشو و خشک شوند و فقط هنگام استفاده مجد

سانتیمتر از سطح زمین فاصله 20پیشخوان، جا ظرفی، کمدها،قفسه ها، گنجه ها باید قابل شستشو بوده و کف آنها حد اقل -17 داشته باشد واز دسترس بند پایان و جوندگان بدور باشند.

نصب حشره کش برقی در آشپزخانه و محل غذا خوري الزامی است. -18یزهاي کار باید صاف و براحتی قابل شستشو باشد. میزي که براي آماده سازي غذا مورد استفاده قرار مـی گیرنـد سطوح وم -19

باید روکش مناسب ، قابل شستشو و ضد عفونی و زنگ نزن باشند. کف آشپزخانه باید پس از هر پخت و پز با محلولهاي ضد عفونی کننده شستشو گردد. -20 اراي روشنائی کافی باشد وشیشه پنجره ها و در بهاي آن مرتبا تمیز نگهداري شوند.آشپزخانه باید د -21 کلیه پنجره ها و دربها باید مجهز به طوري ضد زنگ بوده و در بهاي آشپز خانه مجهز به فنر یا درب بند پنو ماتیک باشند. -22

ی باشد.کیفیت آب مصرفی در آشپز خانه باید مورد تایید مقامات بهداشت -23 آشپز خانه باید داراي سیستم جمع آوري و د فع بهداشتی فاضالب باشد. -24

آشپز خانه باید داراي زباله دان به تعداد و حجم مناسب باشد و داراي درب قابل شستشـو و از جـنس زنـگ نـز ن باشـند -25 وري و دفع گردند.آ جمع بطوریکه زباله ها بطریق بهداشتی

ز خانه باید قبل از شروع بکار استحمام نمایند.کارگران آ شپ -26 هر کارگر آشپز خانه باید براي البسه و وسائل نظافت و استحمام خود در بیرون از محوطه پخت و پز قفسه داشته باشد. -27 کارگران باید در هنگام کار ملبس به رو پوش سفید، کاله سفید و پیشبند باشند. -28 افت و استحمام باید به تعداد و مقدار کافی در اختیار کارگر آشپز خانه قرار گیرد.لباس کار و وسائل نظ -29لباس کار گرانی که با مواد غذائی سر و کار دارند بطور اختصاصی و مجزا از لباس سایر کارگران وخارج از محوطه آشپز خانـه -30

و محل غذا خوري باید شستشو گردد.

الت و قبل از شروع بکار دستهاي خود را با آب و صابون بشویند.کارگران موظفند بعد از تو -31کلیه کارگرانی که با تهیه ،پخت و توزیع مواد غذائی سر وکار دارند باید داراي کـارت بهداشـتی مطـابق بـا ضـوابط وزارت -32

بهداشت ،در مان وآموزش پز شکی بوده و در محل کار نگهداري شود. د رعایت بهداشت فردي را نموده، ناخن ها و موهاي آنان کو تاه و تمیز باشد.کارگران آشپز خانه بای -33اي باشد که احتراق بطور کامل صورت گیردو باعـث آلـودگی در موقع طبخ غذا دستگاه سوخت و نوع مواد سوختنی بگونه -34

هوا نگردد .قیچی،پنس،گاز استریل بسته بندي شده یک ماده جعبه کمکهاي اولیه با حد اقل داروهاي مورد لزوم (چسب،تنسو پالست، -35

ضد عفونی کننده) تهیه و در محل مناسب نگهداري شود. در صورت استفاده از قالبهاي یخ، باید قبل از مصرف با آب تمیز شستشو داد. -36

ارند،هماهنگی ها وامکانـات : کارفرما موظف است جهت آموزش موازین بهداشتی به کارگرانی که با مواد غذائی سر وکار د21ماده الزم را فراهم نمایند.

: هر گونه پخت وپز ، آماده سازي وتوزیع غذا در غیر از محل تعین شده ممنوع می باشد.22ماده

: استعمال دخانیات براي کلیه کارکنان آشپز خانه در حین کار و در محل آشپزخانه ممنوع می باشد.23ماده

خوريمبحث دوم: محل غذا

: کار گاههایی که ساعات کار آنها با زمان صرف غذا منطبق باشد باید داراي محلی مستقل جهت غذا خـوري مطـابق بـا 24ماده شرایط وضوابط ذیل باشند:

وسعت محل غذا خوري باید متناسب با تعداد کارکنان باشد. - 1 رانی که در یک موقع غذا می خورند وجود داشته باشد.در محل غذا خوري باید به تعداد کافی میز وصندلی براي کارگ -2 سقف محل غذا خوري باید صاف،بدون ترك خوردگی و برنگ روشن باشد. -3 دیوارها بایستی مقاوم،صاف،برنگ روشن وقابل شستشو باشد. -4 کف محل غذا خوري باید قابل شستشو وداراي شیب مناسب به سمت کفشوي باشدو لغزنده نباشد. -5 میزها و صندلی ها باید از جنس مقاوم ،قابل شستشو، بدون ترك خوردگی ودرز باشد. -6 زباله دانهاي درب دار به تعداد کافی ودر محلهاي مناسب قرار داده شود. -7 محل غذا خوري باید داراي تهویه مناسب و مجهز به وسایل گر مایشی وسرمایشی متناسب بافصل باشد. -8 وري باید داراي روشنائی کافی باشد و منابع روشنائی پاکیزه و تمیز نگهداري شوند.محل غذا خ -9در مسیر ورود کارکنان به محل غذا خوري به تعداد کافی دستشوئی مجهز به آب گرم ،سرد و صـابون تهیـه و امکانـات الزم -10

جهت خشک کردن دست و صورت فراهم گردد. ونت زا سر وکار دارند باید قبل از ورود به محل غذا خوري لباس کار خود را تعویض نمایند .کارگرانی که با مواد سمی و عف -11درب وپنجره هاي محل غذا خوري باید مجهز به توري باشد ودربهاي محل غذاخوري مجهز به فنر یا درب بند پنـو ماتیـک -12

باشند.

مبحث سوم: انبار مواد غذائی

شتی انبار مواد غذائی به شدح ذیل می باشد:: شرایط وضوابط بهدا25ماده انبار مواد غذائی باید در محل مناسب احداث شود. - 1

سطح و فضاي انبارباید متناسب با نوع ومیزان مواد مورد ذخیره باشد. -2مرور افـراد انبار باید داراي قفسه بندي مناسب بوده ومواد طوري چیده شوند که خطر سقوط نداشته ومزاحمتی براي عبـورو -3

ایجاد ننماید.

دیوارها وسقف وکف انبار باید از مصالح مقاوم ساخته شده باشند وصاف، بدون ترك خوردگی وقابل نظافت باشند. -4مقاوم ساخته شوند تا مـانع ورود جونـدگان بـه سانتیمتر از بتون و مصالح 80دیوارهاي جانبی انبار از سطح زمین به ارتفاع -5

گردند. داخل انبار کلیه دربها و پنجره هاي انبار باید سالم ،قابل شستشو و مجهز به توري زنگ نزن باشند. -6سانتیمتر با ورق آلو مینیـوم 30الی 20دربهاي انبار نبایستی از کف زمین فاصله داشته باشند. پایین درب بایستی به ارتفاع -7

د.مجهز گردد تا از نفوذ حیوانات موذي جلو گیري گردکنترل گردیده بطوریکه در تمام فصول سال متناسب با نوع مـواد ذخیـره بـوده واز تـابش درجه حرارت انبار بایستی مرتبا -8

مستقیم نور خورشید بر روي مواد غذائی جلو گیري گردد. روي پالتها نگهداري گردند.سانتیمتر از کف انبار 20تا 15مواد غذائی فاسد نشدنی باید در ظروف و درب دار و به ارتفاع -9 حفاظت فردي مناسب بوده و کارت بهداشتی داشته باشند. کارگرانیکه در انبار فعالیت میکنند باید مجهز به وسائل -10 و وسائل اسقاطی در داخل انبار باید احتراز شود. از انبار نمودن ظروف خالی -11 گیرد. نظافت و گند زدائی انبار باید بطور منظم صورت -12 ورود افراد متفرقه به انبار مواد غذائی ممنوع میباشد. -13

مبحث چهارم: یخچال وسرد خانه

: در کارگاههائی که پخت و پز انجام میشودو یا مجبور به ذخیره مواد غذائی فاسد شدنی هستند باید یخچال یا سرد خانه 26ماده وجود داشته باشد: مطابق با شرایط ذیل

یخچال یا سرد خانه باید مجهز به دماسنج سالم بوده و درجه حرارت آنها بطور منظم ومرتب کنترل گردد. -1 انجام شود . نظافت و شستشوي داخل یخچال و سرد خانه باید مرتبا -2ـ ابه منظور جلو گیري از احتمال فساد در اثر قطع برق ب -3 تم بـرق آن ایمـن ید سرد خانه مجهز به برق اضطراري باشد و سیس

باشد. الشه هاي گوشت باید از چنگک آویزان گردد. -4 از قرار دادن مواد غذائی بطور مستقیم وبدون داشت ظرف مناسب در داخل یخچال وسرد خانه جلو گیري کرد. -5 ضد عفونی نمود . قبل از قرار دادن سبزیجات و میوه جات در یخچال باید آنها را شستشو و -6 رگران باید براي ورود به داخل سردخانه از کفش مخصوص سردخانه استفاده نمایند .کا -7 ورود افراد متفرقه به داخل سرد خانه ممنوع میباشد. -8

مبحث پنجم : حمام دوش

گر یک دوش آب گـرم نفر کار 15: در کارگاههایی که از نظر فرایند تولید داراي آلودگی معمولی می باشد باید به ازاء هر 27ماده نفر کـارگر یـک 10وسرد ودر کارگاههایی که شاغلین آنها با سموم، مواد عفونت زا و یا مواد غذائی سر و کار دارند براي یک الی

نفر اضافی یک دوش آبگرم و سرد دیگر در نظر گرفته شود. کارگاههاي صنفی از این قاعـده 10دوش آب گرم وسرد و به ازائ هر ند.مثتثنی هست

: در کارگاههایی که عالوه بر کارگران مرد ، زن نیز مشغول به کار می باشند، باید حمام/ دوش جداگانه ساخته شود.28ماده

: شرایط وضوابط بهداشتی حمام /دوش به قرار زیر است:29ماده

سمت کفشوي باشد. کف محل دوشها باید مقاوم، قابل شستشو بوده و لغزنده نباشد و داراي شیب کافی به -1 دیوارها تا سقف کاشی ،برنگ روشن و سقف حمام باید صاف با رنگ روغنی روشن و بدون ترك خوردگی باشد. -2متـر 2سانتیمتر کمتر باشد و ارتفاع دیوارهـاي بـین دوشـها نبایـد از 120سانتیمتر در 90مساحت کف محل دوش نباید از -3

کوتاهتر باشد. باید بطور مرتب تمیز و با مواد مناسب گند زدائی گردد.حمام و محل دوش -4 محوطه حمام باید داراي هواکش متناسب با فضاي آن باشد . -5 حمام باید مجهز به سطل زباله درب دار و قابل شستشو باشد. -6رتـی بایـد در خـارج از در صورتیکه براي گرم کردن آب از منابع حرارتی غیر مرکزي استفاده میشود این قبیل منـابع حرا -7

قرار داشته باشند. محوطه حمام ودر محل مناسب

براي رعایت موازین ایمنی ضروري است در داخل حمام از المپ ایمنی با حبـاب شیشـه اي اسـتفاده شـود وتمـام کلیـد و -8 پریزهاي برق باید خارج از محوطه حمام قرار داده شود.

وان رختکن براي تعویض لباس باشند.حمامها باید داراي محلی مناسب بعن -9

شستشوي هر نوع البسه در حمام ممنوع می باشد.-10

مبحث ششم: رختکن

قفسه هاي انفرادي براي تعویض لباس شخصی آنان : در هر کارگاه باید اتاقی با فضاي کافی ،متناسب با تعداد کارگران و30ماده در نظر گرفته شود.

هایی که عالوه بر کارگران مرد ،کارگران زن نیز مشغول به کار می باشند باید رختکن جداگانه ساخته شود.: در کارگاه31ماده

: شرایط و ضوابط بهداشتی رختکن به شرح ذیل است: 32ماده

رختکن باید با فاصله مناسب از محل کارگاه و محل دوشها قرار گیرد. -1ده باشد که داراي محل نگهداري مجزا براي لباس بیرون ، وسائل حفاظت فـردي و کفـش هر قفسه باید به گونه اي ساخته ش -2

ایمنی باشد. قفسه ها باید داراي سقف شیبدار ، قابل شستشو و داراي کر کره ثابت ورود و خروج هوا بوده وقفل داشته باشد. کف و دیوارهاي اتاق رختکن باید صاف،برنگ روشن و تمیز باشد. -3 رختکن باید داراي نور کافی بوده وبطور مناسب تهویه شود. اتاق -4 وجود وسائل خشک کن براي حوله و لباسهاي مرطوب در رختکن الزامی است. -5

در نظر گرفته شود.و به تعداد کافی در رختکن باید سطل زباله درب دار قابل شستش -6 .محل رختکن باید بطور منظم پاکیزه و تمیز نگهداري شود -7

مبحث هفتم : حوله وصابون

: کارفرما مکلف است براي تامین بهداشت فردي کارگران به تعداد کافی صابون در محل دستشو ئی ها قرار داده و وسائل 33ماده خشک کن دست و صورت کارگران را تامین نمایند.

ن به مقدار کـافی صـابون و حولـه اختصاصـی در : کار فرما مکلف است به منظور ایجاد تسهیالت جهت استحمام کارگرا34ماده .اختیار آنان قرار دهد

مبحث هشتم: شستشوي البسه کار

: اگر در فرآیند تولید از موادي مانند آزبست،سموم، مواد عفونت زا و امثالهم استفاده می شود ، در اینگونه کارگاههـا 35ماده شستشوي البسه کارگران وجود داشته باشد.ماشینهاي لباسشوئی جهت باید به تعداد کافی

مبحث نهم: توالت

تعیین میگردد:به تعداد شاغلین آنها بشرح ذیل : تعداد توالت در کارگاهها با توجه36ماده توالت1حداقل . .................................................... نفر شاغل 1- 9براي توالت 2حداقل ..................................................... نفر شاغل 10-24براي توالت 3حداقل ..................................................... نفر شاغل 25-49براي توالت 4حد اقل ..................................................... نفر شاغل 50- 74براي

توالت 5حداقل ................................................... نفر شاغل 75-100اي بر نفر اضافی حداقل یک توالت در نظر گرفته شود. 30نفر است به ازاء هر 100ودر کارگاههائی که تعداد شاغلین آنها بیش از

دقیقه پیاده روي به توالت بهداشـتی دسترسـی 15با نفر که کارگران 3 کنان کمتر از: در کارگاههاي صنفی با تعداد کار1تبصره

دارند ، داشتن توالت در محل کارگاه ضروري نیست.

: در کارگاههاي زیر زمینی مانند معادن، کار فرما مکلف است با در نظر گرفتن فرآیند کار ،توالت بهداشتی در نزدیکترین 2تبصره نماید.قسمت به محل کار را فراهم

اخته شود.س: در کارگاههائی که کارگر زن نیز مشغول بکار است با تو جه به تعداد آنها باید توالت جداگانه 37ماده

: شرایط وضوابط بهداشتی توالتها بشرح زیر است:38ماده توالتها باید در فاصله و محل مناسب از ساختمان کارگاه قرار داشته باشند. -1 قابل شستشو باشند . زیر سقف کاشی،بدون ترك خوردگی، به رنگ روشن و دیوارها تا -2 سقف صاف،بدون ترك خوردگی،برنگ روشن وقابل شستشو باشد. -3 کف مقاوم ،صاف، قابل شستشو و گند زدائی و تر جیحا از جنس موزائیک ،سنگ و امثالهم باشد. -4

.ردگی و قابل شستشو و گند زدائی باشدکاسه توالت باید برنگ روشن،صاف،بدون ترك خو -5

توالت باید مجهز به سیفون باشد. -6

توالت باید داراي شتر گلو باشد. -7 متر باشد.1سانتیمتر و حداقل طول آن 80حداقل عرض توالت -8 توالت باید داراي شیرآب با شلنگ برداشت آب باشد -9 ئی کافی باشد.توالت باید داراي تهویه مناسب و روشنا -10 کلیه پنجره ها باید مجهز به توري ضد زنگ باشند. -11 درب توالت باید مجهز به پشت بند درب باشد. -12 شستشو و ضد عفونی توالتها باید بطور منظم انجام گیرد. -13 هر توالت باید مجهز به سطل زباله درب دار ،زنگ نزن و قابل شستشو باشد. -14

شوئیمبحث دهم: دست

: تعداد دستشوئی در کارگاهها با توجه به تعدا شاغلین آنها بشرح ذیل تعیین میگردد:39ماده دستشوئی 1حداقل ............................................ نفر شاغل 1-15براي دستشوئی 2حداقل ............................................ نفر شاغل 16-30براي

دستشوئی 3حداقل ............................................ نفر شاغل31-50راي ب دستشوئی 4حداقل ............................................ نفر شاغل 51-75براي دستشوئی 5حداقل ............................................ نفر شاغل 76-100براي

نفر اضافی حداقل یک دستشـوئی بـه آن اضـافه 25نفر است باید به ازاء هر 100هائی که تعداد کارکنان آنها بیش از و در کارگاه

ضوابط بهداشتی دستشوئی ها بقرار ذیل است: وشود. شرایط احداث دستشوئی ها باید در مجاورت نماز خانه ،محل غذا خوري و توالت و در دسترس کارگران باشند. -1 ستشو ئی ها باید داراي آب گرم و سرد باشند.د -2 کاسه دستشوئی باید برنگ روشن ،صاف و قابل شستشو باشد. -3متر باشد. در مواردیکه دستشوئی مشترك بجاي دستشوئی انفرادي تعبیه 1سانتیمتر و طول آن 60عرض دستشوئی حداقل -4

دا گانه آب گرم وسرد، معادل یک دستشوئی محسوب میشود.سانتیمتر و عرض دستشوئی مشترك با یک شیر ج 60میشود هر صابون و تر جیحا صابون مایع باید در تمام اوقات در محل دستشوئی وجود داشته باشد. -5 جهت خشک کردن دست وجود خشک کن الکتریکی یا حوله کاغذي ضروري است. -6 دستشوئی باید بدون ترك خوردگی و قابل شستشو باشد. -7 دستشوئی باید بطور مرتب شستشو و گند زدائی شود. -8

مبحث یازدهم : آب مصارف آشامیدنی و بهداشتی

نفـر وجـود یـک 50نفر کارگر یک آب سرد کن وجود داشته باشدو در کارگاههاي زیر 50: در هر کارگاه باید به ازاء هر 40ماده ه اي و داراي سپر محافظ باشد تا آبی که از دهان کارگر بر میگرددبـه آن باید از نوع فوار شیر آبخوري ضروري است.شیر آبخوري

نرسد و لب کارگر نیزبا آن تماس پیدا نکند. آبخوري نباید در مجاورت توالت ، دستشوئی و دوش باشدو حتی المقدور نزدیک به محل کار باشد.

ارد بایستی داراي مخازن بهداشـتی آب بـوده و لیـوان تبصره: در کارگاههائی که شیر برداشت آب آشامیدنی بهداشتی وجود ند انفرادي یا از لیوانهاي یکبار مصرف استفاده شود.

: کارفرما مکلف است براي کارگرانی که در گرماي زیاد به مدت مدیدي کار می کنند با تامین مایعات الزم ،آب و نمـک از 41ماده دست رفته بدن آنان را جبران نماید.

آب آشامیدنی و مصارف بهداشتی باید منطبق بر استانداردهاي بهداشتی و مورد تایید مراجع ذیصالح باشد. : 42ماده

: کارگاههائی که از شبکه لوله کشی آب شهر استفاده نمی نمایند باید جهـت نمونـه بـرداري و آزمایشـهاي الزم بـراي 43ماده

ین نوع کارگاهها استفاده از دستگاه کلر زنی بـراي ضـد عفـونی آب مصـرفی اطمینان از سالم بودن آب اقدام نمایند،مضافا در ا /.قسمت در میلیون باشد ضروري است.2-/.5بطوریکه کلر باقیمانده

ه برداري و لوله کشی آب باید منطبق بر ضوابط بهداشـتی ربه ، : در کارگاههائی که از آب چاه استفاده می نمایند.ساخت 44ماده باشد.

وازدهم: مواد زائدمبحث د

: زباله و فاضالب اماکن عمومی کارگاهی باید طبق ضوابط بهداشتی جمع آوري و دفع گردد. 45ماده

: نسبت به پسابهاي صنعتی و مواد زائد صنعتی باید طبق اصول و ضوابط بهداشتی موجود عمل شود. 46ماده

مبحث سیزدهم: نماز خانه

گاه باید محلی مناسب با فضاي کافی و شرایط بهداشتی براي اداي فرایض دینی کارگران وجود داشته باشد. : در هر کار47ماده

مبحث چهاردهم: اتاق استراحت زنان

: در کارگاههائی که زنان مشغول به کار می باشنداتاقی براي استراحت زنان باید در نظر گرفته شود:48ماده تخواب که براي کارگر زن الزم است بقرار ذیل است:تعداد مبل نیمکتی یا تخ

تعداد تختخواب تعداد کارگر زن

1 نفر100تا 10

2 نفر 250تا 100 نفر 250تختخواب بازاء هر1بعالوه 2 نفر و بیشتر 250

کارگرزن اضافی متر مربع بایستی در این اتاق در نظر گرفته شود. 6براي هر تخت سطحی برابر

یسـتی او اتاق مخصوص استراحت زنان در کارخانـه وجـود نـدارد، ب تبصره : در صورتی که تعداد کارگر زن از ده نفر کمتر استبراي استراحت زنان کارگر در نظر گرفته و آن را براي این منظور تجویز محلی را که خلوت بوده و در محل رفت وآمد افراد نباشد

نمود.

مبحث پانزدهم: شیر خوار گاه و مهد کودك

: در مورد کارگاههائی که طبق مقررات جاري مشمول تا سیس و استفاده از شیر خوارگاه و مهد کـودك هسـتند بایـد از 49ماده مایند.ضوابط و مقررات مربو طه تبعیت ن

مبحث شانز دهم: تاسیسات مربوط به ارائه خدمات بهداشتی درمانی

: کار فرما مکلف است جهت ارائه خدمات بهداشتی و در مانی کارگر محل مناسبی مطابق باآئین نامه و دستور العملهـاي 50ماده مربوطه اختصاص دهد.

قانون وظایف و تشکیالت وزارت بهداشـت، 1ماده 2به استناد بند ماده ، 50فصل، شانزده مبحث و 2این آئین نامه مشتمل بر

بـه تصـویب نهـایی وزیـر 20/12/1373قانون کار جمهوري اسالمی ایران تهیه ودر تـاریخ 156درمان وآموزش پزشکی و ماده اي آن براي کلیه کارگاههـاي قانون کار اجر 96ماده 1وتبصره 85بهداشت، در مان وآموزش پزشکی رسیده و مطابق با مفاد ماده

کشور وکلیه کارفرمایان ،کارگران و کار آموزان الزامی است.

آئین نامه کارهاي سخت و زیان آور

قانون کار 52موضوع تبصره ماده

ییـک مکـانیکی و بیولوژ فیزیکـی ، شـیمیایی ، کارهاي سخت و زیان آور کارهایی است که در آنها عوامل : ١ماده

دراثر اشتغال کارگر تنشی به مراتب باالتر از ظرفیت هاي طبیعی (جسمی و روانـی) درمحیط کار غیر استاندارد بوده که

ي شغلی و عوارض ناشی از آن می باشد. راي ایجاد می گردد که نتیجه آن بیمو

ه از امکانات فنی و مهندسی و مـوازین کارهایی که در آن عوامل و شرایط محیط کار به دلیل نقص یا عدم استفاد تبصره :

پیشگیري غیر استاندارد باشد چنانچه با رفع نقص و یا به کارگیري امکانات فوق بتوان این عوامـل را بـه حـد اسـتاندارد و

کارهاي سخت و زیان آور محسوب نمی گردد. مجاز رسانید جزء

بود . بر این اساس کارهاي سخت و زیان آور به شرح مواد این آئین نامه خواهد 18تشخیص این امر به عهده کمیته متده

آتی خواهد بود.

کار در معادن اعم از تحت االرضی یا سطح االرضی که ایجاب می نماید کارگران در تونل ها و راهروهـاي : ٢ماده

سر پوشیده به استخراج بپردازند.

از سطح کار، حمل مواد عملیـات مربـوط بـه انفجـار ، اداره کار استخراج شامل جدا کردن یا منفجر ساختن مواد تبصره :

راهروهـا تونل ها ، درمباشرت و نظارتی که ایجاب نماید کارگر تأسیسات آب و برق در داخل معدن و به طور کلی هر گونه

یا میله هاي معدن انجام وظیفه نماید می باشد.

مخازن سر بسته ي زیر زمینی و کار درو چاه ها و فاضالب ها و تونل هاحفر قنوات : ٣ماده

کوره هاي مشغول به کار و کار مستمر در مجاورت کوره هاي ذوب به نحوي ازتخلیه و حمل مواد مذاب : ۴ماده

معرض مستقیم حرارت یا بخارات زیان آور متصاع از کوره باشد. درکه کارگران

ولید در کارگاههاي دبـاغی ، ساالمبورسـازي و روده پـاك کنـی کارگرانی که مستقیما و مستمرا در امر ت : ۵ماده

جمع آوري ، حمل و دفن زباله شهري. –اشتغال دارند و کار مستمر در گندابروها

سـالن کارگرانی که مستمرا به امر جمع آوري و انتقال و انبارکردن کود(نظافت مستمر طویـه ، اصـطبل ، : ۶ماده

دامداري و طیور اشتغال دارند. هاي پرورش طیور) در واحدهاي

اتاقکهـاي مستمر و مداوم در فضاي باز و در ارتفاع بیش از پنج متر از سـطح زمـین بـر روي دکلهـا ، کار : ٧ماده

متحرك ، داربست ها و اسکلت ها

مداوم بر روي خطوط و پستهاي انتقال برق با فشار شصت و سه کیلو ولت و باالتر . رکا : ٨ماده

قیر پاشی و مالچ پاشی . مشاغل شن پاشی ، پخت آسفالت دستی ، : ٩ماده

داخل مخازن درعملیات جوشکاري : ١٠ماده

ر با مواد ي هاي حاصل از اشعه را فراهم می آورد نظیر کارکارهایی که استمرار آنها موجبات ابتال به بیما : ١١ماده

به تشخیص مراجع ذي صالح و به استناد قانون حفاظت در برابر اشعه گرفتن در معرض پرتوهاي یونساز ررادیواکتیو و قرا

مجلس شوراي اسالمی . 1368مصوب جلسه مورخ بیستم فرودین ماده

کار در محل هاي با فشار محیط بیش از حد مجاز از قبیل غواصی. : ١٢ماده

نی موجبات بیماري هاي گوشی و کار مستمر در محیط هایی که با وجود رعایت مقررات حفاظتی و ایم : ١٣ماده

یا کري کارگر را فراهم سازد.

کار در امور سمپاشی باغات و اشجار و مزارع و ضدعفونی اماکن و طویله ها و آشیانه مرغداري در زمـان : ١۴ماده

سمپاشی

زمان انجام کار کارگرانی که مستقیما در امر تولید و ترکیب سموم و حشره کش ها اشتغال دارند دررکا : ١۵ماده

با وسایل داراي ارتعاش در حدي که براي سالمتی کارگر زیان آور باشد. رکا : ١۶ماده

، حد مجاز و استاندارد هر یـک از مـواد شـیمیایی و رحفاظت و بهداشت کامرکز تحقیقات و تعلیمات : ١٧ماده

پس از تشکیل کمیته هاي تخصصـی تعیـین و جهـت عوامل بیولوژیکی و فیزیکی که در این آئین نامه نامبرده شده است

تصویب به شورایعالی حفاظت فنی پیشنهاد می نماید.

ترکیب کمیته هاي تخصصی را شورایعالی حفاظت فنی تعیین خواهد نمود.

زیر : به منظور حسن اجراي مقررات این آئین نامه کمیته اي متشکل از اعضاء : ١٨ماده

اجتماعی استان که ریاست کمیته را عهده دار خواهد بود. مدیر کل کا رو امور )1(

بازرس کار استان به انتخاب مدیر کار و امور اجتماعی. )2(

یک نفر نماینده سازمان تأمین اجتماعی استان . )3(

ن.یک نفر پزشک یا کارشناس بهداشت حرفه اي با معرفی سازمان منطقه اي بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی استا )4(

یک نفر نماینده کارفرما به انتخاب و معرفی کانون اتحادیه هاي صنفی استان. )5(

ان راستان یا کانون انجمن هاي کارگ ریک نفر نماینده کارگر به انتخاب و معرفی کانون هماهنگی شوراهاي اسالمی کا )6(

استان و یا مجمع نمایندگان کارگران استان.

صنایع استان یک نفر نماینده اداره کل )7(

یک نفر نماینده اداره کل صنایع سنگین استان )8(

یک نفر نماینده اداره کل معادن و فلزات استان )9(

یک نفر نماینده اداره کل کشاورزي استان. )10(

یک نفر نماینده صنعت نفت استان )11(

یک نفر نماینده سازمان حفاظت محیط زیست استان. )12(

ه سازمان جهاد کشاورزي استانیک نفر نمایند )13(

یک نفر از اساتید دانشگاه با معرفی دانشگاه استان )14(

محل اداره کل کار و امور اجتماعی و با وظائف زیر تشکیل می گردد: در هر استان و در

به مراجع ذیربط . نتطبیق مشاغل سخت و زیان آور با مواد این آئین نامه و اعالم آ –الف

ردیده اسـت و از طـرف کـارگران یـا گاین آئین نامه به عنوان کارهاي سخت و زیان آور ذکر ن درمشاغلی که بررسی –ب

کارفرمایان و یا سایر مراجع سخت و زیان آوري آن تقاضا شده و اعالم نتیجه به شورایعالی حفاظت فنی .

عداد مشاغل ت دریان آوري آنها از بین رفته و با اتخاذ تدابیر الزم حالت سختی و زبررسی مواردي که شغل یا مشاغل –ج

آور پرداخـت سخت و زیـان رعادي در آمده اند و اعالم آن به مراجع ذیربط به منظور حذف مزایایی که به عنوان مزایاي کا

می گردیده است.

حاضرین اکثریت آراء نفر از اعضاء رسمیت یافته و تصمیمات کمیته با 7جلسات کمیته مذکئور با حضور حداقل – 1تبصره

جلسه معتبر خواهد بود. در

از جـ خصوص ارزیابی محیط کار از نظر حد م درکمیته قبل از اتخاذ تصمیم موظف است نظریات کارشناسی را – 2تبصره

و فردي از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت عوامل فیزیکی و شیمیایی و مکانیکی شرایط کار و وسایل استحفاضی جمعی

و امرو اجتماعی تحصیل نماید. رو یا سایر مراجع مورد تأیید وزارت کا ربهداشت کاو

کلیه کارفرمایان مکلفند قبل از ارجاع کارهاي سـخت و زیـان آور بـه کـارگران جدیداالسـتخدام و یـا : ١٩ماده

شکی آنـان را از لحـاظ قابلیـت و کارگرانی که می خواهند جدیدا به این گونه کارها گمارده شوند ترتیب انجام معاینات پز

استعداد جسمانی متناسب با نوع کارهاي مرجوع بدهند .

قانون کار جمهوري اسالمی ایران می باشد و ارتباط به 52مقررات این آئین نامه به استناد تبصره ماده : ٢٠ماده

تمـاعی موضـوع مصـوبات مـورخ موعد بیمـه شـدگان تـأمین اج ازتصمیمات کمیته هاي موضوع قانون بازنشستگی پیش

مجلس محترم شوراي اسالمی که مطابق با ضوابط و مقررات خاص خود و در ارتباط با شخص 24/6/1370و 28/2/1367

و شغل و زمان و موقعیت کار به مورد اجرا گذاشته شده است ، ندارد.

مهـوري اسـالمی ایـران در جلسـه مـورخ قـانون کـار ج 52تبصـره باسـتناد مـاده 4ماده و 20این آئین نامه مشتمل بر

مجدد و اصالحاتی در جلسات متعدد شورایعالی حفاظـت فنـی در جلسـه تهیه و پس از بررسی شورایعالی کار 4/3/1370

و امور اجتماعی و بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی رسید. ربه تصویب وزراي کا 29/9/71ریخ تأیید و در تا 12/8/71

قانونکارگران مشاغل سخت ی پیش از موعد بازنشستگ

وزیان آور

تعریف کارهاي سخت وزیان آور وظایف کارفرمایان درقبال مشاغل سخت وزیان آور

حمایتها آئین نامه اجرائی قانون بازنشستگی پیش ازموعدکارگران مشاغل سخت وزیان آور

اعضاءکمیته استانی تشخیص وتطبیق مشاغل سخت وزیان آور کمیته هاي استانیوظایف

شرایط بازنشستگی در کارهاي سخت وزیان آور

) قانون تامین اجتماعی 76) وتبصره ماده ( 77) و ( 72) قانون اصالح مواد ( 76) الحاقی ماده ( 2الیحه اصالح تبصره ( 1371) مصوب 76( والحاق دوتبصره به ماده 1354مصوب

) قـانون تـامین اجتمـاعی 76) وتبصره ماده ( 77) و ( 72) قانون اصالح مواد ( 76) الحاقی ماده ( 2صره ( تب -ماده واحده

به شرح ذیل اصالح می شود . 1371) مصوب 76والحاق دوتبصره به ماده ( 1354مصوب

– 2تبصره میایی ،مکـانیکی وبیولـوژیکی محـیط کـار، الف ) کارهاي سخت وزیـان آورکارهـایی اسـت کـه در آنهاعوامـل فیزیکی،شـی

غیراستانداردبوده ودراثراشتغال کارگر تنشی به مراتب باالتر ازظرفیتهاي طبیعی (جسمی وروانی) دروي ایجاد گردد کـه نتیجـه خت آن بیماري شغلی وعوارض ناشی ازآن بوده وبتوان با بکار گیري تمهیدات فنی ، مهندسی ، بهداشتی وایمنی وغیره صفت س

وزیان آور بودن را از آن مشاغل کاهش یا حذف نمود .کارفرمایان کلیه کارگاهها مشمول قانون تامین اجتماعی که تمام یا برخی از مشاغل آنها حسب تشخیص مراجع ذیـربط سـخت

ـ ن سـازي وزیان آور اعالم گردیده یا خواهند گردید ، مکلفند ظـرف دو سـال از تـاریخ تصـویب ایـن قـانون نسـبت بـه ایمعوامل وشرایط محیط کار مطابق حد مجاز واستانداردهاي مشخص شده در قانون کار وآئین نامه هـاي مربوطـه وسـایر قـوانین

موضوعه در این زمینه اقدام نمایند .ن آور به بیمه شدگان ، ضـمن کارفرمایان کارگاههاي مشمول قانون تامین اجتماعی مکلفند قبل از ارجاع کارهاي سخت وزیا

ــده ــوع داده ش ــاي رج ــوع کاره ــا ن ــب ب ــمانی متناس ــتعداد جس ــت واس ــاظ قابلی ــان از لح ــکی آن ــات پزش ــام معاین انجز یکبار باشد ، قانون تامین اجتماعی ) ، نسبت به انجام معاینات دوره اي آنان که حداقل در هر سال نباید کمتر ا 90( موضوع ماده

وتشخیص به هنگام بیماري وپیشگیري از فرسایش جسمی وروحی اقدام نمایند ، سالمتی نیز به منظور آگاهی از روند

وزارتخانه هاي بهداشت ، درمان وآموزش پزشکی وکار وامور اجتمـاعی مکلفنـد تمهیـدات الزم را در انجـام ایـن بنـد توسـط کارفرمایان اعمال نمایند .

حمایتها ب ) افرادي که حداقل بیست سال متوالی وبیست وپنج سال متناوب در کارهاي سخت وزیان آور ( مخل سالمت ) اشتغال داشـته -1

باشند ودر هر مورد حق بیمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند می توانند تقاضاي مستمري باز نشستگی نمایند . هر سال کارهاي سخت وزیان آور یک ونیم سال محاسبه خواهدشد . سابقه پرداخت حق بیمه در

در صورتی که بیمه شدگان موضوع این تبصره قبل از رسیدن به سابقه مقرردر این قانون دچار فرسـایش جسـمی وروحـی -2تماعی ) با هـر قانون تامین اج 91ناشی از اشتغال در کارهاي سخت وزیان آور گردند با تائید کمیسونهاي پزشکی ( موضوع ماده

میزان سابقه خدمت از مزایاي مندرج در این تبصره برخوردار خواهند شد .در مورد سایر بیمه شدگان حداقل سابقه پرداخت حق بیمه براي استفاده از مستمري بازنشستگی از تـاریخ تصـویب ایـن -3

تمام برسد .خواهد یافت تا آنکه این حداقل به بیست سال قانون هر سال یکسال افزایش% ) به نرخ حق بیمه مقرر در قانون تـامین اجتمـاعی 4از تاریخ تصویب این قانون جهت مشموالن این تبصره ، چهار درصد ( -4

افزوده خواهد شد که آن هم در صورت تقاضاي مشموالن قانون ، بطور یکجا یا بطور اقساطی توسط کارفرمایان پرداخت خواهـد شد .

سخت وزیان آور ونحوه احراز توالی وتناوب اشتغال ، نحوه تشخیص فرسایش جسمی وروحی وسایر موارد تشخیص مشاغل -5بصره به موجب آئین نامه اي خواهد بود که حداکثر ظرف چهار ماه توسط سازمان تامین اجتمـاعی ووزارتخانـه مطروحه در این ت

هاي کار وبهداشت ، درمان وآموزش پزشکی تهیه وبه تصویب هیات وزیران خواهد رسید .

اریخ تصویب این قانون باشند مـی تاریخ قبل از ت بیمه شدگانی که سابقه پرداخت حق بیمه در کارهاي سخت وزیان آور به -6 توانند با استفاده از مزایاي این قانون

درخواست بازنشستگی نماینددر این صورت با احراز شرایط توسط بیمه شده، کارفرمایان مربوطه مکلفنـد حـق بیمـه مربوطـه % ) میزان مستمري برقراري نسـبت 4) همچنین چهار درصد ( 2ومیزان مستمري برقراري را تا احراز شرایط مندرج در تبصره (

به سنوات قبل از تصویب این قانون را یکجا به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نمایند .

بیست وسـوم اردیبهشـت مـاه یکهزاروسیصـد مصوبه فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ . مجلس شوراي اسالمی رسید وهشتاد به تصویب

سخت وزیان آور آئین نامه اجرائی قانون باز نشستگی پیش از موعد کارگران مشاغل

وزارتخانه هاي کار واموراجتماعی وبهداشت ،درمان 12/1380/ 19مورخ 129026بنا به پیشنهاد مشترك شماره 22/12/1380هیات وزیران درجلسه مورخ

) 77) و(72) قانون اصالح مواد(76) الحاقی ماده (2) جزء(ب) ماده واحده قانون اصالح تبصره (5موزش پزشکی و سازمان تامین اجتماعی وبه استنادبند (وآبه شرح بند یادشده را آیین نامه اجرایی -1380مصوب - ) 1371) مصوب(76والحاق دوتبصره به ماده (1354) قانون تامین اجتماعی مصوب 76وتبصره ماده (

زیرتصویب نمود:

) 77) و(72) قـانون اصـالح مـواد( 76) الحـاقی مـاده ( 2) جزء(ب) ماده واحده قانون اصـالح تبصـره ( 5آیین نامه اجرایی بند ( -1380مصوب -)1371)مصوب(76والحاق دوتبصره به ماده (1354) قانون تامین اجتماعی مصوب 76وتبصره ماده(

وبیولوژیکی محیطکارهاي سخت وزیان آورکارهایی است که در آنهاعوامل فیزیکی،شیمیایی ،مکانیکی – 1ماده

کارغیراستانداردبوده ودراثراشتغال بیمه شده تنشی به مراتب باالتر ازظرفیتهاي طبیعی (جسمی وروانی) دروي ایجاد می شودکه نتیجهء آن

رض ناشی ازآن میباشدمشاغل سخت وزیان آ ور موضوع این ماده به دوگروه تقسیم میشوند: بروز بیماري شغلی وعوامشاغلی که صفت سخت وزیان آوري باماهیت شغلی وابسته داشته اما می توان با بکارگیري تمهیدات بهداشتی ،ایمنـی –الف

وتدابیر فنی مناسب توسط کارفرماسختی وزیان آوري آنها راحذف نمود.سخت وزیان آور بوده وبابکارگیري تمهیدات بهداشتی ،ایمنی وتدابیر فنی توسط کارفرما،صفت سـخت مشاغلی که ماهیتا –ب

وزیان آوري آنها کاهش یافته ولی کماکان سخت وزیان آوري آنهاحفظ میگردد.

) در هر کارگاه بابررسی سـوابق "ب"وگروه "الف") ونوع آن (گروه 1تعیین سخت وزیان آوربودن مشاغل موضوع ماده ( -2مادهبازرسـان وزارت کـار و ،انجام بازدیدوبررسی شرایط کار توسط کارشناسان بهداشت حرفه اي وزارت بهداشت ،وآموزش پزشـکی

این آئین نامه انجام می گیرد. واموراجتماعی وباتائید آن توسط کمیته استانی موضوع

سان وبازرسان موضوع این مـاده همکـاري ومـدارك مـورد نیـاز رادراختیارآنـان کارفرمایان کارگاههامکلفند باکارشنا–تبصره قراردهد.

مکلفند اقـدامات کارفرمایان کلیه کارهاي سخت وزیان آور که تمامی یا برخی از کارهاي آنها سخت وزیان آور می باشند-3ماده زیر را انجام دهند :

ون یاد شده مکلفند حداکثرظرف دو سال از تاریخ مزبور ،نسبت به ایمنسازي کارفرمایان کارگاههاي تاسیس شده ،تاتاریخ قان -1عوامل وشرایط محیط کارمطابق حد مجاز واستانداردهاي مشخص شده در قانون کار وآیین نامه هاي مربوط (مصـوب شـورایعالی

حفاظت فنی )وسایر قوانین موضوعه دراین زمینه اقدام نمایند .س از تصویب قانون یاد شده ایجاد می گردد کارفرمایان مربوط مکلفند گواهی الزم را از وزارتخانه هـاي درمورد کارگاههایی که پ

وآموزش پزشکی مبنی بر رعایت ایمنی بهداشت واستانداردبودن آنها طبق قانون کار اخـذ کار وامور اجتماعی وبهداشت ،درمان ه گواهی مزبورمیباشد.نمایند .اجازه فعالیت این قبیل کارگاههامشروط به ارای

کارفرمایان مکلفند شاغلین درکارهاي سخت وزیان آور راحداقل سالی یکبار به منظور آگـاهی ازرونـد سـالمتی وتشـخیص -2ـ بهنگام بیماري وپیشگیري ازفرسایش جسمی وروحی آنان توسط مراکـز بهداشـتی درمـانی مـورد معاینـه قـرارداده ونتی هج

ک نسخه ازآنرابه سازمان تامین اجتماعی ارایه نمایند.رادرپرونده هاي مربوط ضبط ویدرمعرض فرسایش جسمی وروحی ناشی ازاشتغال درکارهـاي سـخت وزیـان آور باشـد براسـاس که تغییر شغل بیمه شده -3

مقررات پیش بینی شده درقانون کار صورت می گیرد . انجام می گردد.-1354مصوب – ) قانون تامین اجتماعی90معاینات قبل از استخدام طبق ماده ( -4

) این آیین نامه اعـم از 3) قانون کار مقررات وضوابط انجام معاینات پزشکی موضوع ماده (96) ماده (1به استناد تبصره ( -4ماده مه هـاي جـاري قبل از استخدام ، ادواري ، اختصاصی وهرگونه معاینه پزشکی دیگردراین ارتباط مطابق بادستورالعملها وآیین نا

وزارت بهداشت ،درمان وآموزش پزشکی

وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی موظف است تمهیدات الزم براي اعالم نتایج معاینات موضوع این ماده متناسب -تبصره با شرح وظایف سازمان هاي ذي ربط بعمل آورد.

داشتی ،ایمنی وتدابیر فنی توسـط کارفرمابعدازگذشـت حذف صفت سخت وزیان آوري کار دراثربکارگیري تمهیدات به -5مادهکارگاه وخروج شغل از شمول این آیین نامه و یا استمرارسخت وزیان آوري کـار،پس از سال ازتاریخ تصویب قانون در هر"2"

ـ 2اعالم نتا یج بازدید وبررسی شرایط کار توسط کارشناسان موضوع ماده ( تانی مربـوط ارایـه )این آیین نامـه وتاییدکمیتـه اس نمایند.

وزارتخانه هاي بهداشت ،درمان وآموزش پزشکی وکار وامور اجتماعی مکلفند گزارش بازدید خود از کلیـه کارگاههـایی –تبصره که تمام یابرخی از مشاغل آنها سخت وزیان آور تشخیص داده شده است رابه کمیته استانی مربوط ارایه نمایند .

)این آیین نامه پس از تایید کمیته استانی حاکی از عدم کاهش یا حذف 5ه گزارش کارشناسان موضوع ماده (درصورتی ک -6مادهعوامل زیان آور وبیماریزاي محیط کار ظرف مهلت مقرردرقانون باشد اقدامات الزم بر حسب مورد مطـابق قـانون کـار از سـوي

. بعمل خواهد آمد ش پزشکیوزارتخانه هاي کار وامور اجتماعی وبهداشت ،درمان وآموز سخت وزیـان آور سیاستگذاري کشوري کارهاي سخت وزیان آور موضوع این آیین نامه ،ارزیابی مجدد مشاغلی که بدوا -7ماده

تعیین شده اند ولی بر اساس اطالعات بعدي نیاز به بازنگري دارند ،ایجاد هماهنگی ونظارت بر عملکرد ورسیدگی بـه درخواسـت )ایـن آیـین نامـه وتعیـین مشـاغل سـخت وزیـان آور در تاسیسـات ملـی ومهـم ماننـد 8اي استانی موضوع ماده (کمیته ه

نیروگاههاوپاالیشگاهها و... به عهده شورایعالی حفاظت فنی خواهد بود.

ه کارهاي سخت مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی ونماینده وزیر بهداشت ،درمان وآموزش پزشکی با حق راي درزمین –تبصره وزیان آور عضو شورایعالی حفاظت فنی از تاریخ تصویب این آیین نامه خواهند شد.

به منظور تشخیص وتطبیق مشاغل سخت وزیان آور کمیته استانی متشکل از اعضاي زیردرهراستان تشکیل میگردد: -8ماده

مدیرکل کار واموراجتماعی استان به عنوان رییس کمیته . - ن بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی وخدمات بهداشتی ،درمانی دانشگاه .معاو - مدیرکل تامین اجتماعی استان - یک نفر بازرس کار با معرفی اداره کل کار وامور اجتماعی استان . - کارشناس مسئول بهداشت حرفه اي با معرفی مدیریت درمان تامین اجتماعی استان - داشت حرفه اي با معرفی معاون بهداشتی دانشگاه/دانشکدهیک نفر کارشناس به -

حضور نماینده بیمه شده وکارفرما درجلسات بدون حق راي بالمانع میباشد . -1تبصره

نفـر از اعضـا رسـمیت مـی یابـد " 5 "جلسات کمیته هاي استانی دراداره کل کار وامور اجتماعی تشکیل وباحضور -2تبصره اکثریت آراءحاضرین معتبر والزم االجرامی باشد . وتصمیمات جلسه با

نـده هـاي دراستانهایی که دانشکده علو م پزشکی وخدمات بهداشتی درمانی مستقل وجود دارد در صورت طرح پرو -3تبصره ول ،کارشناس مسئول بهداشت حرفه اي معاونت بهداشتی دانشکده مزبور ،جایگزین کارشناس مسئتحت پوشش مرتبط با منطقه

بهداشت حرفه اي معاونت بهداشتی دانشگاه خواهد بود.

سات بدون حق راي بالمانع می لباتصویب کمیته استانی دعوت از افراد صاحب نظر واساتید مربوط جهت شرکت در ج – 4تبصره باشد .

وظایف کمیته هاي استانی به شرح ذیل می باشد : -9ماده ور با مواد این آئین نامه واعالم به مراجع ذیربط وتوجـه ویـژه بـه بـانوان شـاغل تعیین وتطبیق مشاغل سخت وزیان آ -

مشمول مشاغل سخت و زیان آور به خصوص در دوران بارداري وشیر دهی . ) این آئین نامه که توسط بیمه شده ، کارفرما یا سایر مراجع به عنـوان مشـاغل 1بررسی وتشخیص مشاغل موضوع ماده ( -

زیان آور معرفی شده واعالم نتیجه به متقاضی وسازمانهاي ذیربط .سخت وبررسی مواردي که با اتخاذ تدابیر الزم حالت سخت وزیان آوري شغل یا مشاغل از بین رفته ودر زمره مشاغل عادي در آمده -

خت وزیان آور تعلق گرفته است .اند واعالم آن به مراجع ذیربط به منظور حذف مزایا وامتیاز و ........ که به کار سبررسی وارائه پیشنهاد مشاغل جدید براي طرح در شوراي عالی حفاظت فنی براي تعیین سخت وزیان آور بودن ویا نبـودن -

آن . اجراي سیاستها ومصوبات شوراي عالی حفاظت فنی . -

) این آئین نامه همکاري ومدارك مورد نیاز را در اختیـار آنـان 9 کارفرمایان کارگاهها مکلفند با کمیته موضوع ماده ( -تبصره قرار دهند .

حدود تماس شغلی عوامل بیماریزا را بـه شـورایعالی وزارت بهداشت ، درمان وآموزش پزشکی مکلف است هر ساله - 10ماده زیـان آور جهـت اجـرا استانی کارهاي سخت و حفاظت فنی اعالم نماید . شورایعالی مذکور موظف است مراتب را به کمیته هاي

اعالم نماید .

) ایـن آئـین نامـه ، 1در صورت تشخیص کمیته استانی مبنی بر قرار گرفتن کارا عداد گروه ( الـف ) و ( ب ) مـاده ( - 11ماده داردهاي الزم مـورد تائیـد کارفرما موظف است نسبت به حذف یا کاهش عوامل سختی وزیان آوري کار تا حد مجاز وتامین استان

مراجع ذیربط در مهلت مقرر اقدام نماید . در غیر اینصورت هر گونه عارضه ، حادثه وغرامتهاي ناشی از بیماري ، از کار افتـادگی وغیره بعهده کارفرما خواهد بود .

موارد تائید شده توسط کمیته عالوه بر کارهاي سخت وزیان آور مشخص شده طبق مصوبات شورایعالی حفاظت فنی ، - 12ماده استانی وموارد زیر نیز سخت وزیان آور شناخته می شوند .

کار در ندامتگاهها وزندانها . - مشاغلی که مستقیما در مراکز روان درمانی با بیماران روانی مرتبط هستند . - خبر نگاري . -

سخت وزیان آور : نحوه توالی وتناوب اشتغال در مشاغل - 13ماده ایام زیر چنانچه در فواصل اشتغال به کارهاي سخت وزیان آور واقع شود ، بعنوان سابقه اشتغال در کارهـاي سـخت وزیـان آور

محسوب میگردد . الف ) تعطیالت هفتگی ب ) تعطیالت رسمی

ج ) ایام استفاده از مرخصی استحقاقیروز بـا دریافـت دسـتمزد در مـورد 3ازدواج یا فوت همسر ، پدر ، مادر وفرزندان بـه مـدت د ) ایام استفاده از مرخصی بابت

مشموالن قانون کار .ه ) ایام استفاده از مرخصی استعالجی یا استراحت پزشکی اعم از اینکه حقوق ایام مزبور توسط کارفرما پرداخت شود ویا اینکه

فاده کرده باشد .بیمه شده از غرامت دستمزد ایام بیماري استایام وموارد زیر چنانچه در فواصل اشتغال بیمه شده به کارهاي سخت وزیان آور واقع شود موجب ذایل شدن توالی اشـتغال -2

نمی گردد. وي در کارهاي سخت وزیان آوراه پس از پایان خـدمت بـه الف ) ایام خدمت وظیفه سربازي ( دوران ضرورت واحتیاط ) مشروط براینکه بیمه شده حداکثر دو م

کار سابق خود برگشته ویا اینکه در کار دیگري که سخت وزیان آور شناخته شده مشغول به کار شده باشد وهمچنین ایام آمـاده به خدمت .

ب ) دوران توقیف بیمه شده درصورتیکه منتهی به محکومیت وي نگردد ویا اینکه کار فرما بر اسـاس تکلیـف قـانونی حقـوق ان مزبور را به بیمه شده پرداخت نماید .دور

ج ) ایام حالت تعلیق که به واسطه ایام قهریه طبیعی ویا حوادث ومخاطرات اجتماعی ( ماننـد : سـیل ، زلزلـه ، جنـگ وآتـش سوزي ) که خارج از اراده کارفرما وبیمه شده بوده ودر نتیجه آن کارگاه بطور موقت تعطیل میگردد .

فاده از مقرري بیمه بیکاري مشروط بر اینکه بیمه شده قبل از اتمـام ویـا بالفاصـله پـس از اتمـام دوره مزبـور در د ) ایام است مشاغلی که سخت وزیان آور شناخته شده مشغول به کار شده یا طبق این آئین نامه بتواند بازنشسته شود .

.ه ) ایام خدمت در جبهه که به تائید مراجع ذیصالح رسیده باشد و ) دوران اسارت یا محکومیت سیاسی که بیمه شده براساس آن بعنوان آزاده شناخته شده باشد .

ز ) ایام بالتکلیفی بیمه شده که مستند به آراي صادره از سوي هیات هاي حل اختالف ویا سایر مراجع قانونی منجر به پرداخـت حقوق ایام مزبور شده باشد . واقع شده باشد . 1/4/1359تا 10/5/1354دستمزد ایام بیماري که در فاصله زمانی ح ) ایام استفاده از غرامت

روز در سال در مورد کارگاههاي مشمول قانون کار یـا بـر اسـاس مقـررات انضـباطی ، 10ط ) غیبت غیر موجه حداکثر به مدت خراج ، انفصال موقت ویا دائم نشده باشد .کارگاههاي غیر مشمول قانون کار که منجر به اتخلفاتی ویا استخدامی مربوط در

ایام وموارد ذیل چنانچه در فواصل اشتغال بیمه شده به کارهاي سخت وزیان آور واقع شود ، توالی اشتغال او را ازبین بـرده -3 وموجب تناوب اشتغال وي می گردد .

الف ) استفاده از مرخصی بدون حقوق به هر منظور وتحت هر عنوان اخراج ، انفصال وباز خریدي ب )

) روز در هر سال در کارگاههاي مشمول کار یا براسـاس مقـررات انضـباطی ، تخلفـاتی ویـا 10ج ) غیبت غیر موجه بیش از ( استخدامی مربوط در کارگاههاي غیر مشمول قانون کار که منجر به اخراج ، انفصال موقت ویا دائم شده باشد .

کارها ومشاغل عادي د ) اشتغال در ه ) اشتغال در حرف ومشاغل آزاد

و ) بیمه اختیاري ز ) بیکاري بدون دریافت مقرري بیکاري

ح ) سایر موارد مشابه

شرایط بانشستگی در کارهاي سخت وزیان آور : - 14ماده ق کار متناوب وپرداخت حق بیمـه در کارهـاي سـخت سال ساب 25سال سابقه کار متوالی یا 20بیمه شدگانی که حداقل -1

وزیان آور را دارا باشند ، بدون شرط سنی می توانند درخواست بازنشستگی از سازمان تامین اجتماعی نمایند .) قانون تامین اجتماعی قبل از رسیدن بیمه شده شاغل در کارهـاي سـخت 91چنانچه کمیسیونهاي پزشکی موضوع ماده ( -2

) فوق، فرسایش جسمی وروحی وي را ناشی از اشتغال به کارهاي سخت وزیان آور تشـخیص 1آور به سابقه مقرر در بند ( وزیان وتائید نمایند .

این قبیل بیمه شدگان به صرف ارایه درخواست بازنشستگی مجاز به ترك کار نبوده ومی باید احراز شرایط واستحقاق آنهـا -3موعد در کارهاي سخت وزین آور رسما از سوي سازمان تامین اجتماعی به آنها ابالعغ شـود وسـپس جهت باز نشستگی پیش از

ترك کار نمایند .چنانچه بیمه شده شرایط استفاده از بازنشستگی پیش از موعد در کارهاي سخت وزیان آور را طبق این آئین نامه احراز کنـد -4

ه برقراري مستمري وي از تاریخ ترك کار اقدام نماید .، سازمان تامین اجتماعی مکلف است نسبت بسال متناوب سابقه پرداخت حق بیمـه در مشـاغل سـخت وزیـان آور 25سال متوالی یا 20بیمه شدگان شاغل که حداقل -5

درخواسـت مربوط به قبل از تاریخ تصویب قانون را داشته باشند ویا در آینده شـرایط مـذکور را احـراز نماینـد ، مـی تواننـد ) این ماده به سازمان تامین اجتماعی تسلیم نمایند . 3بازنشستگی خود را با رعایت بند (

) 2) و ( 1چنانچه فرسایش جسمی وروحی ناشی از اشتغال در کارهاي سخت وزیان آور در اثر عدم رعایت بندهاي ( - 15ماده شود ، سازمان تامین اجتماعی ضمن انجام تعهدات قانونی نسبت بـه بیمـه جزء ( الف ) ماده واحده قانون یاد شده تشخیص داده

مربوط مطالبه ووصول خواهد نمود. تامین اجتماعی از کارفرماي ) قانون 66شده ، زیان وخسارات وارده را با توجه به ماده (

رگاه وي ، طبق این آئین نامه معادل چهار کارفرما مکلف است پس از احراز شرایط بازنشستگی بیمه شده شاغل در کا - 16ماده % ) میزان مستمري برقراري بیمه شده نسبت به سنوات اشتغال او در مشاغل سخت وزیان آور را کـه توسـط سـازمان 4درصد (

تامین اجتماعی محاسبه ومطالبه میگردد به طور یکجا به سازمان مزبور پرداخت نماید .

ایاي مندرج در قانون براي مواردي که بازنشستگی به موجب این آئـین نامـه ایجـاد مـی شـود آثار محدودیتها ومز - 17ماده منحصر به همان شغل در همان کارگاه خاص بوده وقابل تسري وتعمیم در دیگر شغلهاي مشابه در سایر کارگاهها نمی گردد .

اشد .اجراي مقررات این آئین نامه تا پایان مدت برنامه سوم می ب - 18ماده

فرم شماره یک درخواست بررسی وتطبیق مشاغل بیمه شده درکارهاي سخت وزیان آور

مشخصات بیمه شده :

شده شماره بیمه شماره شناسنامه محل صدور 13 / / تاریخ تولد نام پدر نام نام خانوادگی نشانی محل سکونت: استان شهرستان خیابان کوچه تلفن آخرین محل اشتغال: استان شهرستان خیابان کوچه تلفن

ب)مشاغل مورد ادعاي بیمه شده :

شغل مورد ادعا اهفعالیت کارگ قسمت محل اشتغال نام شرکت /کارگاه ردیف (طبق لیست بیمه)

تاریخ شروع بکار

تاریخ خاتمه کار

شعب پرداخت محصول تولیدي حق بیمه

1 2 3 4 5

ج) شرح وظایف:

شود): د)شرح دالیل ،مدارك ومستندات متقاضی مبنی برسخت وزیان آور بودن مشاغل (مستندات پیوست

تاریخ ومحل امضاء بیمه شده نظریه ومحل امضاءآخرین کارفرما: تاریخ وشماره ثبت دراداره کار محل:

آئین نامه اجرائی مستند به مقررات وبر اساس نتایج حاصل از آالینـده سـنجی 2نظریه مورخه بازرس کار وکارشناس بهداشت حرفه اي موضوع ماده –ه

( مستندات پیوست شود ) محیط کار

یفرد

نوع عامل یا عوامل زیان آور عنوان شغل بیش از حد مجاز

میزان ونحوه استمرار

بازرس کار استان کارشناس بهداشت حرفه اي

لفمخا

فق موا

لف ا

لف ب مخا

فق موا

لف ا

ب

1 2 3 4 5

ونام خانوادگی کارشناس بهداشت حرفه اي نام ونام خانوادگی بازرس کار نام محل امضاء محل امضاء

ل ومدارك کافی (مستندات پیوست شود )آئین منامه اجرائی مستند به دالی 8و ) راي مورخ کمیته استانی موضوع ماده

یفرد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

ب

معاون بهداشتی دانشگاه علوم مدیر کل کار وامور اجتماعیکارشناس مسئول بهداشت حرفه اي بازرس کار استان مدیر کل تامین اجتماعی استان پزشکی

مدیریت درمان تامین اجتماعی استان نام ونام خانوادگی

امضاء نام ونام خانوادگی

امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

یفرد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

ب

کارشناس بهداشت حرفه اي مدیریت نکماینده سازمان صنایع ومعادن استان کارشناس مسئول بهداشت حرفه اي استان درمان تامین اجتماعی استان

نام ونام خانوادگی نتیجه نهایی آراء امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

فرم شماره دو درخواست بررسی وتطبیق مشاغل کارگاه از نظر سخت وزیان آور

الف) مشخصات کارفرما وکارگاه :

نام ونام خانوادگی کارفرما نام کارگاه کد کارگاه کد پستی

نشانی: استان شهرستان خیابان کوچه نوع فعالیت : :محصول تولیدي: شماره تلفن

ان آور مورد ادعاي کارفرما در کارگاه:.........................................ب) مشاغل سخت وزی

شرح علل ، دالیل ،مدارك ومستندات مبتنی برسخت وزیا ن آور ي شغل(مستندات پیوست شود) شرح شغل عنوان شغل ردیف

1

2

3

4

5

کننده : سمت: محل امضاء وتاریخ نام ونام خانوادگی درخواست

تاریخ وشماره ثبت در اداره کارمحل:

ساس نتـایج حاصـل از آئین نامه اجرائی مستند به مقررات وبر ا 2بازرس کار وکارشناس بهداشت حرفه اي موضوع ماده نظریه مورخه –ج

( مستندات پیوست شود ) آالینده سنجی محیط کار

یفرد

نوع عامل یا عوامل زیان آور عنوان شغل میزان ونحوه استمرار بیش از حد مجاز

بازرس کار استان کارشناس بهداشت حرفه اي

خالم واف فم لف قا

خال ب م واف فم لف قا

ب

1 2 3 4 5

نام ونام خانوادگی کارشناس بهداشت حرفه اي نام ونام خانوادگی بازرس کار محل امضاء محل امضاء

آئین منامه اجرائی مستند به دالیل ومدارك کافی (مستندات پیوست شود ) 8کمیته استانی موضوع ماده ) راي مورخ د

یفرد

لف مخا

فق موا

لفا

یف ب رد

لف مخا

فق موا

لفا

یف ب رد

لف مخا

فق موا

لفا

یف ب رد

لف مخا

فق موا

لفا

ب

کارشناس بهداشت حرفه اي مدیریت درمان نکماینده سازمان صنایع ومعادن استان کارشناس مسئول بهداشت حرفه اي استان تامین اجتماعی استان

نام ونام خانوادگی ءنتیجه نهایی آرا امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

یفرد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

یف ب رد

لف خام

فق موا

لف ا

ب

کارشناس مسئول بهداشت حرفه اي مدیریت درمان بازرس کار استان مدیر کل تامین اجتماعی استان معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مدیر کل کار وامور اجتماعی اجتماعی استان تامین

نام ونام خانوادگی امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

نام ونام خانوادگی امضاء

) قانون تامین اجتماعی 76) الحاقی ماده (2آئین نامه اجرایی قانون اصالح تبصره ( 8تقاضاي اعتراض به آراء کمیته موضوع ماده

ه چهارفرم شمار

کارگر :

تاریخ تولد الف) مشخصات معترض : کارفرما : نام نام خانوادگی نام پدر : شماره شناسنامه شماره بیمه شده تلفن سایر

نشانی آخرین محل اشتغال کمیته بدوي استان

تاریخ خاتمه کار تاریخ شروع کار ارگاهنام ک )2شغل مورد اعتراض (مطابق با شغل مندرج درفرم ایا ردیف1

2

3

4

5

ب) شرح شغل یا مشاغل مورد اعتراض باذکر دالیل (مستندات پیوست شود):

محل امضاء وتاریخ نام نام خانوادگی: سمت:

تاریخ وشماره ثبت دراداره کار محل:

( مسـتندات پیوسـت مستند به مقررات وبر اساس نتایج حاصل از آالینده سنجی محـیط کـار دستورالعمل 5بند موضوع کارشناساننظریه مورخه –ج شود )

یفرد

د نوع عامل یا عوامل زیان آور بیش از ح عنوان شغلی مجاز

میزان ونحوه استمرار

کارشناس بهداشت حرفه اي مدیریت بازرس کار استان تامین اجتماعی

نتیجه آرائ کارشناس بهداشت حرفه اي

لفخام

فق موا

لفا

لف ب خام

فق موا

لفا

لف ب خام

فق موا

لفا

لف ب خام

فق موا

لفا

ب

١

٢

٣

۴

نام ونام خانوادگی

بازرس کار

محل امضاء

نام ونام خانوادگی کارشناس بهداشت حرفه اي مدیریت درمان تامین اجتماعی

محل امضاء

نام ونام خانوادگی کارشناس بهداشت حرفه اي

محل امضاء

میل پرونده پزشکی شاغلدستورالعمل تک

به منظور بدست آوردن اطالعات بهنگام درمورد سالمت شاغلین درنیل به هدف تامین ،حفظ وارتقاءآن ،پرونده پزشـکی شـاغل درمقاطع زمانی مختلف (قبل از استخدام ،ادواري و اختصاصی )مطابق با قوانین وبخشنامه ها ي جاري وزارت بهداشـت ،درمـان

نجام می پذیرد.وآموزش پزشکی ا

فصل اول :کلیات

تکمیل کننده فرم:

الف : مشخصات فردي ،سوابق شغلی (جدول الف)،سوابق شخصی (جدول ب)بنا به اظهارات فـرد معاینـه شـونده توسـط ورز وسایر افـرادي پزشک،کارشناس یا کاردان بهداشت حرفه اي ویا بهگر ،بهداشتیار کار ،کاردانهاي مراکز بهداشتی درمانی وبه

که در صورت عدم طی دوره هاي آموزش بهداشت حرفه اي در دانشگاههاي معتبرکشور ،دردوره هاي کوتاه مدت مورد تاییـد در زمینه نحوه تکمیل فرم معاینات کارگري وبهداشت حرفه اي آموزش الزم رادیده باشند ،تکمیل می گردد.

تایج معاینات پاراکلینیکی (جدول د)که شامل ثبت اطالعـات حاصـل از معاینـات سـاده ب: نتایج معاینات بالینی (جدول ج) ،ن

،معاینات بالینی ونتایج آزمایشات پاراکلینیکی است به ترتیب اولویت توسط افراد ذیل انجام می گیرد : پزشک متخصص طب کار -1 باگرایش بهداشت حرفه اي MPHپزشک داراي مدرك -2یده در زمینه طب کار وداراي گواهینامه معتبر ونیز داراي مشخصات مندرج در بخشـنامه هـاي جـاري وزارت پزشک دوره د -3

بهداشت ،درمان وآموزش پزشکی .ج: عوامل زیان آور که فرد معاینه شونده در مواجهه با آن قرار دارد ویا داشته است (جدول ه)،نوع آزمایشات الزم برمبناي نـوع

ل یا عوامل زیان آورمواجهه فرد با عام

(جدول و) که ثبت اطالعات درهر دومورد توسط فارغ التحصیالن مقاطع کاردانی وباالتر بهداشت حرفه اي که درامـر بازدیـد از واحد تولیدي خدماتی که فرد معاینه شونده در آن اشتغال دارد ،دخیل خهستند ،انجام می پذیرد .

ر شاغل (جدول ز): د: نظریه نهایی در خصوص ادامه کاستون اول (نظریه پزشک کار )توسط پزشک با مشخصات مندرج در بند ب فوق الذکر تکمیل می گـردد وسـتون دوم (نظریـه

کارشناس بهداشت حرفه اي )توسط فردي با مشخصات مندرج در بند ج فوق الذکر تکمیل می گردد. معاینه کننده تکمیل میگردد. ه: مشخصات پزشک کار (جدول ح) توسط پزشک

محل نگهداري فرمهاي تکمیل شده :

پرونده هاي تکمیل شده محرمانه تلقی گردیده ومسئولیت حفظ آن برعهده ،مسـئول تشـکیالت بهداشـت حرفـه اي موجـود امسـئولیت وي خواهـد خدماتی ویا مراکز بهداشتی درمانی معتبر خواهد بود وارائه مدارك به مراجع ذیـربط ب –درواحد تولیدي

قانون کار باز رسان بهداشت حرفه ایداراي کارت ویژه بازرسی بدون اطالع قبلی در هرموقع از شـبانه روز 98بق با ماده بود .مطا می توانند به پرونده هاي پزشکی مراجعه ودر صورت لزوم از تمام یا قسمتی از آنها رونوشت حاصل نمایند .

پزشکی تکمیل شده شاغل به شرح جدول زیر می باشد:محل نگهداري پرونده هاي

واحد بهداشتی محل نگهداري نوع پرونده شاغلین نوع کارگاه محل پرونده

روستا

اعضــاءیك خــانوار خانگي ھستند

خانھ بھداشت پرونده خانوار

اعضــاءیك خــانوار نیستند

خانھ بھداشت پرونده كارگاھي

ــــــر غی خانگي

خانھ بھداشت نده كارگاھيپرو نفر٢٠كمتر از ــــتي پرونده كارگاھي نفر۴٩تا٢٠ ــــز بھداش مرك

درماني روستایي خانھ بھداشت كارگري پرونده كارگاھي نفر۴٩٩تا۵٠

مركز بھداشت كار پرونده كارگاھي نفر وباالتر۵٠٠

شهر

اعضــاءیك خــانوار خانگي ھستند

ــــتي پرونده خانوار ــــز بھداش مرك درماني شھري

ضــاءیك خــانوار اع نیستند

ــــتي پرونده كارگاھي ــــز بھداش مرك درماني شھري

ــــتي پرونده كارگاھي نفر ۵٠كمتر از غیرخانگي ــــز بھداش مرك درماني شھري

خانھ بھداشت كارگري پرونده كارگاھي نفر۴٩٩تا۵٠ مركز بھداشت كار پرونده كارگاھي نفر وباالتر۵٠٠

* نکات عمده مورد توجه:

کوربراي ثبت اطالعات حاصل از انجام معاینات کارگري در سه نوبت متوالی تنظیم گردیده است .فرم مذ - 1

خدماتی جدیدي منتقل گردد بـراي وي –اگر فرد پس از نوبت اول یا نوبت دوم محل کار خود را تغییر داده و به واحد تولیدي -2 پرونده جدیدي تشکیل می گردد.

د تولیدي خدماتی جدید با نظارت و اطالع معاونـت بهداشـتی دانشـگاه/ دانشـکده زیـر بـط در در صورت انتقال فردبه واح -3صورتیکه پرونده در کارخانه نگهداري می شودکلیه سوابق به کارخانه جدید ودر غیر این صورت بـه مرکـز بهداشـتی در مـانی

مربوطه منتقل میشود.خصوصی ارائه دهنده خد مات طب کار و شـر کـت هـاي تعـاونی در صورت تکمیل پرونده پزشکی شاغل توسط شر کتهاي -4

بهداشت کار ، کار فرما موظف است مقدمات بازدید فنی کارشناس بهداشت حرفه اي از ایستگاههاي کار را فراهم نماید تا تکمیل جدول (ه)و جدول (و)و ستون دوم جدول (ز) با مستندات ودالیل واقعی انجام گیرد.

خصوص ادامه کار شاغل بایستی پس از مشاورت پزشک و کارشناس بهداشت حرفه اي مربوطـه ثبـت و اعـالم اظهار نظر در -5 گردد.

فصل دوم: نحوه تکمیل فرم پرونده پزشکی شاغل

الف: اطالعات عمومی

قانون کار تحت عنوان پرونده پزشکی شاغل نامگذاري شده است 92فرم مذکور براي تطابق با ماده - 1 دون عنوان در باالي صفحه:شرح جدول ب -2

سه ستون مقابل آن ، هر یک از ستون ها مرتبط با یکی از نوبتهاي معاینه شاغل می باشـد. و بسـتگی بـه هـدف نوع معاینات: معاینه یکی از انواع معاینات ((قبل از استخدام))و ((ادواري)) ،((اختصاصی)) در ستون مربوطه ثبت می گردد.

، اگـر 3، اگر بار سوم است عدد 1نجام معاینه است که باید بر اساس نوبت معاینه که مثال اگر بار اول است عددمنظور دفعه ا نوبت:

و..... ذکر شود. 5بار پنجم است عدد

تاریخ مراجعه فرد براي تکمیل پرونده در ستون مر بو طه ذکر میشود. تاریخ:

اساس شماره پرسنلی ،شماره کـار گزینی،شـماره اسـتخدامی ، شـماره بستگی به ضوابط محل کار بر شماره استخدامی شاغل: خدماتی بایگانی می گردد، ذکر شود. –کارگري و ... که پرونده پرسنلی تحت آن شماره در کار گزینی واحد تولیدي

استفاده قرار دارد. همان شماره پرونده اي است که در طبقه بندي ،ضبط و بایگانی پرونده پزشکی شاغلین مورد شماره پرونده:

مثال اختصاصی ادواري قبل از استخدام نوع معاینات

دوم اول نوبت 1/3/80 1/3/79 تاریخ

019- 123 شماره استخدامی شاغل /ت012 شماره پرونده پزشکی

لین بار یکسال قبل از دومین بار است که فرد در فرایند معاینات کارگري قرار گرفته و او 1/3/80جدول نشان می دهد: تا تاریخ

)همزمان با شروع بکار وي در کار خانه بوده که معاینه قبل از استخدام در مورد وي انجام شده است . نوع معاینه در 1/3/79آن ( 019- 123بار دوم ، ادواري بوده است. شماره پرسنلی فرد در کار گزینی کار خانه

نیـز قابـل 81/ت می باشد. فرم مذکور در نوبت بعدي مثال در سـال 012بهداشت کار است و شماره پرونده پزشکی وي در مرکز بهره برداري براي ثبت اطالعات جدید است .

مشخصات فردي شامل: -3

که بر اساس شناسنمامه فرد تکمیل می گردد . * نام ونام خانوادگی:

به تفریق زن و مرد عالمت زده میشود. * جنس:

تولد بر مبناي شناسنامه ثبت می گردد. سال * سال تولد:

بصورت(مجرد)یا (متاهل)یا(مطلقه)ذکر شود. * وضعیت تاهل:

بر اساس اظهارات معاینه شونده تعداد فرزندان ذکر می شود. * تعداد اوالد:

کـر شـود اگر خدمت سربازي انجام داده در محل مربوطه عالمت زده میشـود و محـل خـدمت وي ذ * وضعیت نظام وظیفه :مثالآشپز خانه،تو پخانه،.... و اگر خدمت سربازي انجام نداده است با توجه به نوع معافیت یکی از قسمتهاي معافیت غیر پزشـکی

یا معافیت پزشکی عالمت زده میشود و چنانچه معافیت پزشکی است علت معافیت ذکر میشود مثال صافی (کف پا)

مدرك تحصیلی است که فرد دارا می باشد. آخرین منظور :* آخرین مدرك تحصیلی

خدماتی که فرد در حال حاضردر آن اشتغال به کار دارد به شرح ذیل تکمیل می گردد: -* مشخصات واحد تولیدي

خدماتی به آن شهرت دارد. -منظور نامی است که واحد تولیدي نام کارگاه /کارخانه: -

خدماتی ذکر می شود و در صورت داشتن چند مالک ،مالک اصلی کـه بیشـترین – نام مالک اصلی واحد تولیدي نام کارفرما: - سهم را دارا است ذکرمیشود و اگر کار خانه دولتی یا تحت پوشش است نام مدیر عامل ذکر شود.

شود.خدماتی بر مبناي تعاریف فرم بازدید کار گاهی ثبت می –خانگی یا غیر خانگی بودن واحد تولیدي نوع کارگاه: -

چنانچه کار خانه داراي چند تولید مختلف است ، اصلی ترین محصول آن ذکر شود محصول اصلی کار خانه : -

در قسمت مر بوطه ثبت می شود. تلفن—نمابر –آدرس کار خانه - جدول الف: سوابق شغلی: -4

ت اول معاینه ضمن ثبت مشخصات شـغل جدول مذکور در دو ردیف اصلی مشاغل فعلی و مشاغل قبلی تنظیم شده است . در نوبخدماتی مورد نظر دارد(حداکثر در دو ردیف یعنی دو فعالیت همزمان عمده فرد در کـار خانـه –مشاغل که فرد در واحد تولیدي

ذکر می شود)مشاغل قبلی(حد اکثر در چهار ردیف یعنی در چهار فعالیت عمده فرد را که می تواند در سالهاي مختلف باشد ذکـر می شود)نیز ذکر می شود ، اما در نوبت دوم در حقیقت شغل فعلی که در نوبت اول ثبت شده در زمره مشاغل قبلی قرار می گیرد و پس نیازي به ثبت شغل قبلی نیست . همچنین در نوبت دوم در حقیقت شغل فعلی که در نوبـت اول و دوم ثبـت شـده بعنـوان

یشود . پس در نوبتهاي دوم وسوم نیازي به ثبت مشاغل قبل نیست .مشاغل قبلی فرد مورد معاینه قلمدا دم * ستونهاي جدول شامل:

: عنوان یا سمت شغلی که فرد تحت آن عنوان در استخدام است ذکر می شود.عنوان/سمت -

د فعالیـت مـی ممکن است با عنوان یا سمت شغلی یکسان باشد اما در صورتی که فرد درشغلی بغیر از سمت خـو کار محوله: - نماید ،کار محوله ذکر کمی شود.

بر اساس ساعات کار فرد بصورت روز کار ،عصر کار ،شب کار ،نوبت کار ثبت می گردد. شیفت کار: - از فرد معاینه شونده سئوال شود: عوامل عمده زیان آور(متوسط ساعات مواجهه روزانه): -متی زیان برسانند سر وکار داشته اید ؟ ضمن ثبت عـاملی را کـه نـام میبـرد،بال در شغل که ذکر کردید با چه عواملی که به سال

فاصله از وي سئوال شودبطور متوسط چند ساعت در روز در مواجهه با آن بوده اید ؟ و پاسخ در یافـت شـده را داخـل پرانتـز در جلوي عامل زیان آور ثبت می نمایید.

ساعت) 1نر(ساعت)،بخار تی 8بعنوان مثال: سر و صدا (

به ماه و سال زمان شروع کار در کار محوله و تاریخ ترك کار محوله ذکر شود. تاریخ اشتغال: -در مواردي که شغل تغییر داده شده است ،علت تغییر شغل بطور خالصه ذکرمـی شـود مثال(پـایین بـودن علت تغییر شغل : -

دستمزد)(کار سخت)(انحالل شرکت)(اخراج)و.....

به دلیل اهمیت موضوع برخی عوامل بطور اختصاصی از فرد معاینه شونده پرسش نموده و در صورت مواجهه با عامل مورد توجه:نظر در محل مربوطه عالمت زده می شود . این عوامل شامل سر وصدا، آزبست،گرد وغبار، حاللها، سرب، آرسنیک،سـیلیس مـی

باشد.رکار خانه در شغل دیگري نیز فعالیت دارد در زیر جدول هاي محل مربوطه با ذکر مدت چنانچه فرد در حال حاضر بغیر از کار د -

سال) 4اشتغال به سال ذکر شود مثال رانندگی در سطح شهر(

جدول ب: سوابق شخصی: -5

دریافـت سئوال تنظیم گردیده که پس از طرح سئوال بر اساس اظهارات فرد معاینه شونده متناسب با پاسـخ 22جدول مذکوربا شده یکی از ستونهاي بلی یا خیر عالمت زده می شود . الزم به ذکر است هر یک از ستونهاي (بلی)و (خیر)به سه ستون تقسـیم

شده که هر ستون مرتبط با یکی از نوبتهاي معاینه است.

ت شماره سئوال بـا پرسـش در صورت دریافت پاسخ(بلی)براي هر یک از سئواالت در زیر جدول در قسمت مر بوطه با ثب توجه: چرا ،کی،چگونه،کجا،....نسبت به اخذ پاسخ و ثبت آن اقدام شود.

وع معاینات

نوبت محل الصاق عکس

تاریخ

شماره استخدامی شاغل

شماره پرونده

رسـته خـدمت ......... ....... وضعیت تاهل .......... تعداد اوالد ................ وضعیت نظام وظیفه : انجام داده ............................. نام ونام خانوادگی :................. جنس :زن مرد سال تولد .....

کارخانه ................ نام کارفرما ......... ..... نـوع کارگـاه .............. محصـول اصـلی معافیت غیر پزشکی معافیت پزشکی علت معافیت ............ آخرین مدرك تحصیلی .......... نام کارگاه / نمابر ................................. تحت پوشش مرکز بهداشت ........................ –تلفن –کارخانه .......... آدرس کار خانه

لیسوابق شغ –الف

عوامل عمده زیان آور شیفت کار کار محوله عنوان / سمت (متوسط ساعات مواجهه روزانه)

علت تغییر تاریخ اشتغال شغل

تا از نوبتمشاغل فعلی

اول

دوم

سوم

مشاغل قبلی

اول

سیلیس جیوه بوده اید آیا تا کنون در مواجهه با سر وصدا آزبست گرد وغبار حاللها سرب آرسنیک

ینه عناوین (مدت اشتغال به سال ) ذکر شود. چنانچه در زمان تکمیل فرم در بیش از دوشغل اشتغال دارد باذکر نوبت معا...................................................................................................................................... ................................................................................. .................................................................

رمان وآموزش وزارت بهداشت د پزشکی

مرکز سالمت محیط وکار پرونده پزشکی شاغل

دانشگاه /دانشکده علوم پزشکی وخدمات بهداشتی درمانی .....

معاونت بهداشتی

سوابق شخصی -ب خیر بلی براساس پاسخ شاغل تکمیل گردد ردیف خیر بلی براساس پاسخ شاغل تکمیل گردد ردیف

آیا سابقه سرطان در فامیل دارید 12 آیا سابقه بیماري خاصی دارید 1الئم بیماري شما در محیط کار آیا ع 2

تشدید میشود آیا سابقه مرده زایی یا نازایی دارید 13

آیا همکاران عالئم مشابه شما در 3 محیط کار دارند

آیا سابقه مصرف دارویخاصی دارید 14

آیاسیگار میکشید 15 آیا به ماده خاصی حساسیت دارید 4بیماري شما در تعطیالت بهتر آیا 5

میشودآیا عموما در محیط کار سیگار 16

میکشید

آیا معاینه بدو استخدام انجام داده 6 اید

آیا از کار فعلی خود راضی هستید 17

آیا تاکنون آزمایش خاصی 7 انجام داده ایئد

آیا سابقه غیبت از کار به علت 18 روز دارید 3ري بیش از بیما

آیا عادت یا سرگرمی خاصی 8 دارید

آیا تا کنون به حادثه 19 شغلیدچار شده اید

آیا سابقه بیماري ارثی در 9 خانواده داریر

آیا منزل شما در مجاورت مر 20 کز صنعتی قرار دارد

یا سابقه معرفی به کمیسین آ 21 آیا سابقه تزریق خون دارید 10 پزشکی دارید

آیا نکته فراموش شده اي 22 آیا سابقه عمل جراحی دارید 11 جهت ثبت وجود دارد

توجه : در صورت نیاز به توضیحات اضافی دیگر باذکر شماره سوال این قسمت را تکمیل ..................................................................................................................................................................................................................................................فرمائید

................................................................................................................................................................................................................................................................

......................................................................................................................

B.G/RH ESR Plat Eos Lym Poly WBC MCHC MCH MCV HCT Hb R.B.C تاریخ آزمایش C.B

.C C.B

.C C.B

.C

Chol Creat BUN TG FBS Bact WBC RBC GLU Prot S.Gr Color تاریخ آزمایش

HDL LDL U.A U.A U.A

Others HBSAG C.T.SCAN P.P.D E.C.G LFT Metals O&P Occult blood تاریخ آزمایش

میدان بینایی ی دید رنگ دید با عینک دید بدون عینک سایر موارد

چپ راست چپ راست چپ راست

تاریخ آزمایش گوش چپ گوش راست نتیجه

هرتز هرتز

فرکانس 500 1000 2000 3000 4000 6000 8000 500 1000 2000 3000 4000 6000 8000 P.T.A P.T.A P.T.A

تاریخ آزمایش Others Decub L.a.t AP نتیجه C.X.R

C.X.R

C.X.R

تاریخ آزمایش Others FEVI/ FVC ◌FEVI FVC نتیجه

P.F.T P.F.T P.F.T

ایر تستهاي مورد نیازتاریخ س در صورت در خواست نسبت به قید نوع تست اقدام نمائید . نتیجه

پایش شاخصهاي بیولوژیک تماس ،پیشنهادي : –و نتایج تاریخ انجام ساعت انجام نوع آزمایش

نظریه کارشناس بهداشت حرفه اي در مورد عوامل زیان آور که شاغل در مواجهه با آن قرار داشته است - ه

مشاغل فعلی

نام و نوبت نام خانوادگی

عوامل فیزیکی (مدت مواجهه

روزانه )

عوامل شیمیایی (مدت مواجهه روزانه )

ل بیولوژیک عوام (مدت مواجهه روزانه )

عوامل ارگونومیکی (مدت مواجهه روزانه )

تاریخ وامضاء

اول

دوم

سوم

اول مشاغل قبلی

یی در خصوص ادامه کار شاغل : ز: نظریه نها امضاء نظریه کارشناس بهداشت حرفه اي نظریه پزشک کار :

اشتغال بکار فعلی یا بکار پیشنهاد شده بالمانع است- نوبتدلیل عارضه / بیماري ........... نباید در محیط ........ اشتغال ب -

داشته باشد معرفی به شوراي پزشکی - میتواند بصورت مشروط به کار فعلی ادامه دهد ذکر شروط : -

.............................................................................................................. ..............................................................................................................

باتوجه به نظریه اعالم شده از طرف پزشک / شوراي پزشکی شغل پیشنهادي شامل :

نوبت

ستاشتغال بکار فعلی یا بکار پیشنهاد شده بالمانع ا- نوبتبدلیل عارضه / بیماري ........... نباید در محیط ........ اشتغال -

داشته باشد معرفی به شوراي پزشکی -میتواند بصورت مشروط به کار فعلی ادامه دهد ذکر -

شروط .................................................................................................................................................................................................................

نوبت

نوبت

اشتغال بکار فعلی یا بکار پیشنهاد شده بالمانع است- نوبتبدلیل عارضه / بیماري ........... نباید در محیط ........ اشتغال -

باشدداشته معرفی به شوراي پزشکی -میتواند بصورت مشروط به کار فعلی ادامه دهد ذکر -

شروط ..................................................................................................................................................... ...........................................................

در صورت معرفی به شورا یا کمیسیون پزشکی خاص نتایج با ذکر تاریخ ثبت گردد......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................... .................

صصی یا شخیصی مشخصات ارجاع به مراکز تخ -ط مشخصات پزشک کار : -ح نام و ردیف

نام خانوادگیشماره نظام

پزشکیتاریخ

باز آموزينام ومحل ثابت

اشتغال –امضاء -مهر

تاریخعلت

ارجاع محل ارجاع

شماره برگ ارجاع

تاریخ معاینه بعدي

تمام وقت پاره وقت تامین اجتماعی مرکز بهداشتی درمانی شرکت خصوصی تعاونی محل ثابت اشتغال شاغل در کارخانه :

شاغل دستور العمل تکمیل کارت تندرستی

این کارت جهت مراجعات بین معاینات غر بالگري و بدو استخدام در نظر گرفته شـده اسـت و الزم اسـت توسـط پزشـک ئولمعاینات پزشکی کامل گردداین کارت باید به صورت جداگانه در محل کار شاغل نگهداري گردد بدیهی اسـت بـدلیل هـر مس

گونه مراجعه که جنبه پزشکی دارد بلید نسبت به تکمیل این کارت اقدام نمود.ینات عمومی یا خاص بین معاینات ): در صورت عدم استقرار پزشک تمام وقت الزم است کلیه پزشکان در صورت انجام معا1نکته(

غر بالگري نسبت به تکمیل فرم اقدام نمایند.) : درزصورت مراجعه به پزشک آزاد ویا بخش خصوصی ،کارگزار بهداشتی به (بهداشتیار کار،بهگر،کاردان،کارشناس)موظف به 2(

پزشکی فرد دراین قسمت ثبت گردد. تکمیل کارت تندرستی است بدیهی است درصورت عدم توانمندي الزم است فتوکپی نسخ): پزشک صالحیت دار موظف به توجه به کارت تندرستی شاغل در بین معاینات غربالگري بوده والزم است درهنگام معاینات 3(

غربالگري نسبت به تکمیل اطالعات کارت اقدام وروند سالمت شاغل رامورد مداقه قرار دهد.

نحوه تکمیل :

منظور نام ونام خانوادگی شاغل است : نام ونام خانوادگی

منظور واحد اشتغال فرد می باشد بطور مثال واحد نجاري . محل کار :

منظور شغل موظف فرد در محیط کار که بیشترین ساعت کار کرد در محـیط کـار را بـه خـود اختصـاص میدهـد بطـور شغل : مثال:رنده کش .

لی همان شماره کارگزینی ویا شماره شناسایی فرد شاغل در محیط کار است کـه شماره پرسن شماره پرسنلی ودفترچه بیمه : باید درقسمت باالي نقطه چین ثبت گردد +در زیر قسمت نقطه چین شماره دفتر چه بیمه شاغل ثبت می گردد.

جعـه میتوانـد بـه که به صورت عددي کامل میگـردد. علـت مرا 2/5/81منظور تاریخ مراجعه فرد شاغل است بطور مثال تاریخ :

صورت شکایت اصلی مثال دل درد یا سرفه تنگی نفس ویا معاینات دوره اي ثبت گردد.

در مواردي غیر از موارد معاینات غربالگري الزم است پزشکان نسبت به ثبت نتایج معاینه ارگانهاي معاینات وتشخیص پزشک :ه ذکر کلمه دوره اي عمومی ویا درصورت اختصاصی بـودن معاینـه هدف وتشخیص خود اقدام نموده در طی معاینات غربالگري ب

دوره اي اختصاص اقدام نمایند.

در صورت نیاز به هرگونه آزمایش الزم است نوع آزمایش ذکر گردد در صورت مراجعه به بخش خصوصی آزمایشات مورد نیاز :یشات مورد در خواست بوده وکارگر الزم است از طریـق ودر دسترس نبودن کارگزار بهداشتی کارفرما موظف به الصاق کپی آزما

امور اداریث یا پرسنلی محل کار خود جهت الصاق پاراکلینیک مورد نیاز اقدام نماید . در طی دوران معاینات غربالگري الزم است گردد.آزمایشات در خواستی توسط پزشک در این سمت ذکر گردد. در صورت عدم نیاز کافی است کلمه ندارد ثبت

الزم است نام پزشک ویزیت کننده در این قسمت ثبت ویا ممهور به مهر نظام پزشکی گردد در صـورت نام خانوادگی پزشک : مراجعه شاغل به بخش خصوصی الصاق کپی نسخه ویا ثبت نام پزشک کفایت مینماید

یات خود به صورت خوانا وخالصه اقـدام پزشک مسئول در صورت داشتن هرگونه نظر الزم است نسبت به ثبت نظر مالحضات :

نماید .در صورت مراجعه به بخش خصوصی تکمیل این قسمت الزم نیست.

کارت تندرستی شاغل ..........ه بیمه ..........نام ونام خانوادگی ................ محل کار .................... شغل ................. شماره پرسنلی ............. شماره دفتر چ

مالحظات خانوادگی پزشکنام و نام آزمایشات مورد نیاز معاینات وتشخیص پزشک علت مراجعه تاریخ

منابع ومؤاخذ قشقایی ، محمد حسین : قوانین ومقررات بازنشستگی درمشاغل سخت وزیان آور - 1

1381نتشارات مذاکره ، چاپ اول ، ا 1369نوبخت ، شهریار : قانون کار ، چاپ اول ، انتشارات خوشه -2 1371امین ، محمد : قانون تامین اجتماعی ، چاپ اول ، انتشارات خورشید -3الـی 1373وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی ، مرکز سالمت محیط وکار : آئین نامه ها ودستورالعملهاي مصوب سالهاي -4

1384 مرکز سالمت محیط وکار : طرحها وبرنامه هاي اجرائی ابالغ شده به دانشگاهها ودانشکده هاي علوم پزشکی سراسـر کشـور -5

1384لغایت 1372 سالهاي

فرد صنفی کیست ؟

واحد صنفی چیست ؟ صنوف تولیدي کدامند ؟

وظایف افراد صنفی وظایف اتحادیه هاي صنفی

وظایف واختیارات مجمع امور صنفی

فرد صنفی : شخص حقیقی یا حقوقی که در یکی از فعالیتهاي صنفی اعم از تولید ، تبدیل ، خرید وفـروش ، توزیـع -2ماده یا بـا مباشـرت وانجام خدمات بدنی یا فکري سرمایه گذاري نموده وبعنوان پیشه ور وصاحب حرفه ومشاغل آزاد ، خواه شخصـا

به مصرف کننده وتمام یا قسمتی از کاال ویا محصول ویا خدمات را مستقیما دیگران محل کسبی دایر ویا وسیله کسب فراهم کند عرضه نماید ، فرد صنفی شناخته می شود .

واحد صنفی : واحدهاي اقتصادي ویا خدماتی که فعالیت آنها در محل ثابت یا وسیله سیار باشد وتوسط فـرد یـا افـراد -3ماده

تغال دایر شده باشد ، واحد صنفی شناخته می شود .صنفی به اخذ پروانه کسب ویا پروانه اش

صنوف تولیدي : آن دسته از صنوفی که فعالیت وخالقیت هاي آنها منجر به تغییر فیزیکـی ویـا شـیمیایی مـواد -4تبصره ماده مـی نامیدهتولیدات خود را مستقیم ویا غیر مستقیم در اختیار مصرف کننده قرار می دهند ، صنف تولیدي گشته ومنحصرا

شود .

افراد صنفی مکلفند مقررات صنفی ، همچنین قوانین ومقررات مربوط به کار وبیمه هـاي اجتمـاعی ودسـتورالعملهاي – 14ماده مربوط به نرخها وقیمتها وامور بهداشتی وایمنی وانتظامی وحفاظت فنی وزیبائی ودستوراتی را که طبق قوانین ومقررات از طـرف

فی اتحادیه هاي مربوط داده می شود رعایت واجرا کنند .مجمع صن

از شـهرداري اتحادیه هاي صنفی مکلفند قبل از صدور پروانه کسب به منظور رعایت قـوانین ومقـررات کتبـا – 15تبصره ماده نسبت به صدور پروانـه وسازمانهاي مربوط به ترافیک ، بیمه ، مالیات وعوارض وسایر ارگانهاي ذیربط استعالم وپس از کسب نظر

کسب واحد صنفی اقدام نمایند .روز اداري از تاریخ دریافت استعالم نظر خود رااعـالم نماینـد ، درغیـر 15کلیه دستگاههاي مذکور موظفند حداکثر ظرف مدت

اینصورت اتحادیه مجاز به صدور پروانه کسب خواهد بود .

فعالیتهاي شغلی مشابه وجود داشته باشد افراد صنفی به منظور حفظ وحمایـت در هر منطقه شهري که واحد صنفی با – 22ماده مـی قانون کار مبادرت به تشکیل یـک اتحادیـه منطقـه اي صـنفی از حقوق صنفی وپیشرفت اقتصاد شهري به رعایت

نمایند .

وظایف واختیارات مجمع امور صنفی – 33ماده 6بند

ت فنی ، بهداشتی ، ایمنی ، حفاظتی ، بیمه گذاري وسایر مقررات ، همکاري با مامورین مربوط به شـرایط نظارت در اجراي مقرراواحدهاي صنفی که از طرف مقامات صالح وضع می شود وهمچنین همکاري با مامورین مربوط در اجراي مقررات مذکور به وسیله

می گردد وافراد صنفی ترتیباتی براي رعایت بهداشت ، ین وابالغاتحادیه ها درهرموقع که از طرف مجمع امور صنفی که تعیایمنی ویا زیبایی محل کسب مواجه می شوند ، می توانند با جلب موافقت مجمع امور صنفی مربوط با هزینه خوداقدام الزم را بـه

عمل آورند .

قانون

تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت

انون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولتق 94ماده کل کشور 1380) قانون بودجه سال 10ئین نامه اجرائی بند (ن) تبصره (

قانون بخشی از مقررات مالی دولت 94دستورالعمل اجرائی آئین نامه ماده

ـ - 94ماده مجمـع 29/8/1369وب کلیه کارخانجات دولتی وبخش خصوصی موظفندبراساس ضـوابط منـدرج درقـانون کارمصتشخیص مصلحت نظام نسبت به ایجاد مراکز مراقبتهاي بهداشتی درمحیط کار مطابق آئـین نامـه پیشـنهادي وزارتخانـه هـاي

%)ازسـودخالص 0.5بهداشت ،درمان وآموزش پزشکی وکارواموراجتماعی تهیه وبه تصویب هیات وزیـران خواهدرسـید.حداقل ( اشت ،درمان وآموزش پزشکی براي آموزش واجراي گسترش ضـوابط بهداشـت ودرمـان بـه سال قبل خودرابانظارت وزارت بهد

مصرف برساند .کل هزینه هائی که به موجب این ماده صورت می گیردجزءهزینه هاي قابل قبول مالیاتی کارخانجات مـذکورتلقی وازدرآمد مشمول مالیات کسر خواهد شد.

کار وامور اجتمـاعی ، موضـوع پیشنهاد وزارت بهداشت ،درمان وآموزش پزشکی و بنا به26/3/1381وزیران درجلسه مورخت هیا) قـانون تنظـیم 94سازمان مدیریت وبرنامه ریزي کشور وبـه اسـتناد مـاده ( 11/3/1381مورخ 105/ 39673نامه شماره

ویب نمود:یادشده رابه شرح زیرتص آئین نامه اجرائی ماده – 1380مصوب –بخشی از مقررات مالی دولت

"قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت) 94( ماده آیین نامه اجرایی"

ویاازطریق سایرموءسساتی کـه داراي مجـوز ازوزارت بهداشـت هرکارگاه ویاکارخانه خصوصی یادولتی می تواندخودراسا -1مادهبهداشـت حرفـه اي هستند ،خـدمات بهداشت نامیده می شود )،درمان وآموزش پزشکی (که ازاین پس دراین آئین نامه وزارت

. ومراقبتهاي بهداشتی درمانی تعریف شده توسط وزارت بهداشت رامطابق بااستانداردهاوضوابط مربوط تاءمین نماید

کل کشور می باشد.1380قانون بودجه سال 10اقداماتی که هزینه هاي آنها مشمول بند (ن)تبصره -2ماده ز:عبارتندا

هزینه هاي مربوط به آموزش وباز آموزي درعلوم بهداشتی اعـم از بهداشـت حرفـه اي،بهداشـت محـیط ،بهداشـت - ،موادغذایی ،بهداشت عمومی وفردي

مطابق باضوابط وزارت بهداشت خانواده ،مبارزه با بیماریها،بهداشت دهان ودندان براي کارفرمایان ،کارگران ،کارکنان وکارآموزان .بهداشت

هزینه هاي مربوط به معاینات بالینی وپاراکلینیکی (قبل از استخدام ،دوره اي ،اختصاصی وتکمیل فـرم معاینـات کـارگري - . )مصوب وزارت بهداشت

هزینـه هــاي مربـوط بــه گسـترش وارتقــاي ضــوابط اسـتانداردها وخــدمات بهداشـتی درمــانی درمراکـز ایجــاد شــده - خانه بهداشت کارگري ومرکز بهداشت کار. خانجات از قبیل ایستگاه بهگر،درکارگاههاوکار

) قانون کار جمهوري اسالمی 96) ماده (1)وتبصره (85ودستورالعملهایی که براساس ماده ( مربوط به اجراي ضوابط هزینه هاي -

محـیط و تامین بهداشت کار وکـارگر ، ه ايتوسط وزارت بهداشت به منظور جلوگیري ازبیماریهاي حرف -1369مصوب –ایران کارصادر می شود.

هزینه هاي مربوط به تهیه وسایل وتجهیزات ومواد مصرفی وبه کارگیري نیروهاي بهداشت حرفه اي وپزشـک بـراي انجـام -

ینات کارگري وتشخیص کمکهاي اولیه دروقوع حوادث وسوانح درمحیط کار،ارزیابی عوامل زیان آورناشی از محیط کار،اجراي معا زودرس بیماریها ودرمان سر پایی بیماران .

هزینه هاي مربوط به اندازه گیري عوامل زیان آور بیما ریزا ،طراحی واجـراي برنامـه هـاي کـاهش وکنتـرل عوامـل زیـان -

آوردرمحیط کار.

تسهیالت بهداشتی به منظور تطبیق شرایط موجود با آیین نامه تاسیسات کارگاه از هزینه هاي مربوط به ایجادوبهسازي - )قانون کار جمهوري اسالمی ایران .156نظر بهداشت بر اساس ماده (

هزینه هاي مربوط به تهیه ،تدوین ،طراحی وچاپ وتکثیر جزوات وپوستر درزمینه هاي بهداشـتی بخصـوص بهداشـت -

حرفه اي .

به منظور کسر هزینه هاي بهداشتی ،درمانی انجام شده از درآمد مشمول مالیات ،کارگاههاوکارخانجات کارفرمایان - 3ماده موظفند صورت هزینه برمبناي مدارك رابه معاونتهاي بهداشتی دانشگاههاودانشکده هاي علوم پزشکی وخدمات بهداشتی

)این آئین نامه،گواهی الزم صادر گردد.2عریف شده درماده (ت درمانی ارایه نمایند تادرصورت تاییدوتطبیق باخدمات

هیئت دولت 81/ 3/ 26قانون بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 94دستورالعمل اجرائی آئین نامه ماده

کار بعنوان یکی به منظور صیانت نیروي انسانی ومنابع مادي کشور ومشارکت کارفرمایان ودولت در تا مین سالمت نیروي قانون بخشی از مقررات مالی دولت که در جلسه مـورخ 94از محور هاي اساسی توسعه پایدار وبه استناد آیین نامه اجرایی ماده

هیئت محترم دولت تصویب گردیده آیین نامه مذ کورودرجهت سالمت شاغلین اعم از رسمی ،قـراردادي ، روز مـزد ، 26/3/81 کار ومحیط کار ابالغ می گردد. کار آموز بهداشت

فعالیتهاي بهداشت حرفه اي - 1ماده ویـا بـه این فعالیتها که توسط کارشناس بهداشت حرفه اي ( اعم از کاردان ، ،کارشناس ، کارشـناس ارشـد ویـا دکتـري )

تشخیص ایشان توسط سایر متخصص هاي فنی انجام می گیرد شامل موارد ذیل است :د درفواصل زمانی معین ومنظم درهر فصل حداقل یکبار ازکلیه قسمتهاي کارخانه ،ماشین آالت ، وسایل وتجهیـزات ، بازدی - 1

خط تولید ، تاسیسات رفاهی ، خدماتی وبهداشتی . زیـان اندازه گیري ، پایش وثبت مداوم اطالعات شامل نمونه برداري ، اندازه گیري ، آنالیز وارزشیابی مستمر میـزان عوامـل -2

آور وبیماریزاي محیط کار ومقایسه با حدود تماس شغلی مصوب وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی.

درصورتیکه کارخانه فاقد متخصص ذیربط ،دستگاه وتجهیزات جهت اندازه گیري وپایش عوامـل زیـان آور بیمـاریزا -1تبصره را از بخش دولتی یا خصوصی فراهم آورد. وارزشیابی آنها باشد کارفرما موظف است امکانات الزم

تشخیص تخصصهاي فنی مورد نیاز بعهده کارشناس وکارشناس ارشد ویا دکتري بهداشت حرفه اي است . -2تبصره

وهر گونه عوامل زیـان آور موجـود در محـیط کـارگر سـالمت اعم از محیط کار ،ابزار وپرسنلی ) ثبت اطالعات بهداشتی ( – 3

اتهدید نماید.شاغلین رتجزیه وتحلیل اطالعات ،اولویت بندي برنامه ریزي جهت رفع نواقص بهداشتی موجود وسایر برنامه هاي بهداشت حرفـه اي - 4

ومراقبتهاي بهداشتی درمانی شاغلین.تمهاي تهویه ،کنترل ارائه طریق واجراي اقدامات موثر جهت کاهش ویا کنترل عوامل زیان آور از قبیل ایجاد ویا بهبود سیس - 5

سروصدا ،بهبود سیستم روشنائی ،تامین وسایل حفاظت فردي و... سالمسازي محیط کار . - 6 تامین تجهیزات مربوط به سیستمهاي کنترل عوامل زیان آور وبیماریزا برروي ماشین آالت وتجهیزات . - 7

ان بهداشت حرفـه اي مرکـز بهداشـت دانشـگاه منطقـه اقدام درجهت رفع نواقص بهداشتی اعالم شده از طرف کارشناس - 8 درظرف مهلت مقرر.

تهیه وتنظیم دستورالعملهاي اجرائی، اخطارها ،هشدارها واطالعیه هاي بهداشتی به زبان ساده وقابل استفاده براي کـارگران -9 جهیزات خط تولید. در زمینه نحوه صحیح وبهداشتی انجام کار ،راه اندازي وبهره برداري از دستگاه یا ت

برگزاري دوره هاي آموزش وباز آموزي منظم گرو هی کارگران اعم ازکوتاه مدت ،میان مـدت وبلنـد مـدت درزمینـه هـاي - 10 بهداشت محیط ،بهداشت خانواده ،بهداشت عمومی ،بیماریهاي واگیر وغیرواگیر. مختلف بهداشت حرفه اي ،

وسط کارفرماویا واحد بهداشت حرفه اي مرکز بهداشت منطقه برحسب نیاز پیشـنهاد موضوعات آموزشی وباز آموزي ت -تبصره

واحد بهداشت حرفه اي مرکز بهداشت شهرستان مر بوطه برسد. می شود ودرهر حال باید به تایید

بط بهداشتی رارعایت تنظیم واجراي برنامه هاي تشویقی باهماهنگی مرکز بهداشت منطقه جهت کارگرانی که مقررات وضوا - 11 می نمایند.

اقدام به مرمت قسمت ویا قسمتهایی از بناي ساختمانی ، دستشویی ، توالت ، حمام ، ،محل غذاخوري ، رختکن. - 12 اقدام به مرمت وبازسازي وتجهیز خانه بهداشت کارگري ، ایستگاه بهگر ، مرکز بهداشت کار. - 13قـانون کـار مصـوب وزارت بهداشـت 156ماده " تاسیسات کارگاه ازنظر بهداشت " مندرج در آیین نامه اقدام درمورد سایر مفاد - 14

درمان وآموزش پزشکی . ،ماشین آالت ،ظرفیت تولید کارخانـه وغیـره مواد بینابینی بررسی کارشناسی درزمینه تکنولوژي خط تولید ،مواد اولیه ، - 15

هریک از مواد فوق الذکر براي پیشگیري وکنترل هر گونه مواجهه مخاطره آمیز شاغلین باعوامل زیان آور ویاتغییرات وجابجایی احتمالی .

مرکز سالمت محـیط وکـار وزارت بهداشـت درمـان وآمـوزش مشارکت فعال دراجراي برنامه هاي ملی ومنطقه اي مصوب - 16مرکز بهداشت کار وغیره ر بوط به ایستگاه بهگر خانه بهداشت کارگري ،پزشکی ازقبیل برگزاري سمینارها ویا گردهمایی هاي م

وانجام طرحهاي پژوهشی ومرتبط با بهداشت وسالمت نیروي کار. انجام اقدامات الزم درجهت رفع سختی وزیان آوري کار پس از اعالم کمیته تعیین کارهاي سخت وزیان آور دراستان. - 17نومیک درمحیط کار وارائه راه حلهاي مناسب جهت انجام صحیح کار ویا تغییرات الزم درخط تولیـد یـا بررسی عوامل ارگو - 18

باهمکـاري پیشنهادات ارائه شده درخصوص مناسب نمودن ابزار کار ووسائل مورد استفاده و...... فعالیت مورد نظر واقدام نسبت متخصصین ذیربط.

نی وبهداشت کار واجراي مصوبات کمیته. تشکیل منظم جلسات کمیته حفاظت ف – 19

مستندات وصورتجلسات کمیته حفاظت فنی وبهداشت کار باید بموقع به معاونت بهداشتی دانشگاه ذیربط ارسال شده –تبصره باشد .

ویـاگزارش اجراي پیشنهادات فنی ارائه شده حاصل از مطالعه وبررسی وتجزیه وتحلیل علل ومنشا غیبتهاي ناشی از کـار -20 پزشک

تهیه،تدوین ،تنظیم ،طراحی ،تکثیر ،چاپ مواد آموزشی درزمینه هاي مختلف بهداشت اعم از پوستر ،پمفلت ،مقاله ،فـیلم -21 ،اسالید وغیره مورد نیاز جهت آموزش شاغلین وسایر گروههاي هدف .

ئول بهداشت حرفه اي مرکز بهداشت منطقه باشد .کارشناس مس تهیه تکثیروچاپ کتاب ،فیلم وپوستر باید باتایید -تبصره

فعالیتهاي در زمینه مراقبتهاي بهداشتی درمانی شاغلین :این فعالیتها توسط پزشک متخصص طب کار ویا دوره دیده -2ماده ل موارد ذیـل طب کار مورد تایید مرکز بهداشت منطقه ویا به تشخیص پزشکان مزبور توسط سایر تخصصهاانجام می پذیرد شام

است : .تشکیل پرونده بهداشتی شاغلین -1اجراي برنامه هاي غربالگري معاینات دوره اي کارگران مطابق با فرمها ودستورالعملهاي وزارت بهداشـت درمـان وآمـوزش -2

. پزشکیمت شغلی باتشخیص مـر کـز بهداشـت برنامه سال اجراي معاینات بازگشت به کار پس از غیبتهاي طوالنی واجراي هر گونه -3

.منطقه ) شـامل واکسیناسـین کـارگران PHCفراهم آوردن امکانات الزم براي دسترسی شاغلین به خدمات بهداشـتی اولیـه ( -4

کنترل جمعیت وتنظیم خانواده ،بهداشت دهان ودندان و .......... –درمعرض خطر متناسب با عامل خطر توانبخشی برحسب نیاز پزشک ذیربط .اجراي برنامه هاي -5 تامین وسایل کمکهاي اولیه جهت رسیدگی بهنگام به مصدومینحوادث ناشی از کار. -6 آموزش پزشکان شاغل درهمان صنعت درزمینه طب کار مطابق مقررات وضوابط وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی . -7 ریهاي ناشی ازکار .اجراي برنامه هاي تحقیقاتی درمورد بیما -8

نحوه گسترش وارتقاءمراکز ارائه دهنده خدمات بهداشتی بصورت مشترك بین چند کارگاه کارخانه یامستقل براسـاس -3مادهشرایط منطقه بوده ودرصد هزینه هاي قابل قبول مالیاتی کارخانجات دراقدامات مشترك توسط کارشناس مسـئول بهداشـت

ی دانشگاه /دانشکده ذیربط تعیین می گردد.حرفه اي معاونت بهداشت

وسایل وتجهیزات بهداشت حرفه اي خریداري شده توسط کارخانه باید درراستاي خدمات بهداشت حرفه اي کارخانـه -4ماده .مربوط به مراجع ذیصالح قضائی اقتصادي مالیاتی مربوطه جهت اقدامات بعدي منعکس خواهد شد

کارشناس مسئول بهداشت حرفه اي دانشگاه یا دانشکده ي که دراین دستورالعمل اشاره نشده به تشخیصتبصره : تعیین موارد منطقه وبارعایت سایرمقررات مربوطه خواهد بود.

قانون بخشی از مقررات مالی دولت بایستی در چهارگروه طبقه بندي شده 94اعتبارات مشمول آیین نامه اجرائی ماده -5ماده بتهاي مشروحه ذیل مصرف شده باشد .وبه نس

درصد 20-30این دستورالعمل 4وماده 3وماده1ماده 13توسعه وگسترش تشکیالت بهداشت حرفه اي درکارخانه موضوع بند - کل هزینه انجام شده در طی یکسال

کل هزینه هاي انجام شـده در درصد20-25،این دستورالعمل 21،16،11،10،9بندهاي 1آموزش بهداشت حرفه اي قسمت ماده - . طی یکسال

این دستورالعمل 20،19،18،17،15،14،13،12،8،7،6،5،4،3،2،1بندهاي 1سالمسازي محیط کارهزینه هاي موضوع قسمت ماده - . درصد کل هزینه هاي انجام شده در طی یکسال50-30ایـن دسـتورالعمل 29،28،27،26،25،24،23بندهاي 1ماده مراقبتهاي بهداشتی درمانی شاغلین هزینه هاي موضوع قسمت -

. درصد کل هزینه هاي انجام شده در طی یکسال15-10

تعیین اولویت نیازکارخانه به نوع خدمات مطرح شده دراین آیین نامه بعهده کارشناس مسئول بهداشت حرفه اي مرکـز -6ماده بهداشت منطقه است .

فه اي شاغل درکارخانه باید ضمن انجـام بررسـیهاي الزم وتعیـین اولویتهامراتـب را بـه مرکـز تبصره : کارشناس بهداشت حر بهداشت منطقه کتبا اعالم نمایدومتعاقبا مرکز بهداشت منطقه اولویتهاي مربوطه را به کارخانه ابالغ خواهدنمود.

ه مقررات مال کارخانـه وازطریـق اسـتعالم صـورت اجراي کلیه خدمات مندرج در این دستورالعمل باید با رعایت کلی -7ماده گیرد.

پاره وقت یاتمام وقت برحسب حجم کار ونیاز به بکارگیري نیروهاي متخصص بهداشت حرفه اي توسط کارخانه بصورت -8مادهانشـگاه مرکز بهداشـت د بهداشت حرفه اي معاونت بهداشتی دانشگاه ودانشکده باهماهنگی وتائید تشخیص کارشناس مسئول

منطقه خواهد بود.

لیست کلیه هزینه هاي مشمول این دستورالعمل پس از تائید فنی کارشناس بهداشت حرفه اي مستقر در کارخانه کـه -9ماده نظارت مسئولیت برنامه ریزي ،

رسال خواهد شد.پایش کلیه امور بهداشت کار کارخانه ذیربط رابرعهده داردبه مرکز بهداشت دانشگاه منطقه ا،اجرا و

پس از تطبیق بادستورالعملهاي صادره از وزارت بهداشت درمان وآمـوزش پزشـکی 9صورت هزینه هاي موضوع ماده -10ماده دانشگاه /دانشکده ،توسط معاونت بهداشتی دانشگاه/دانشـکده گـواهی الزم صـادر وتائید کارشناس مسئول بهداشت حرفه اي

خواهد شد.