ii iii - https:/ · บทที่ 12...

iiiชแจงจากใจ

ชแจงจากใจขอเกรนน�ากอนวาดวยความทเปนผชอบในวชาชววทยา “เพราะชวะคอชวต” จงมความสขและ

สนกทกครงในการอานหนงสอชววทยาดๆ สกเลมหนง แตไมนกวาตองกลายเปนคนท�าหนงสอเสย

เอง เมอไดรบโอกาสจงตงใจจะท�าหนงสอใหดทสด ทงดานเนอหา ความสวยงาม แบบฝกหด ฯลฯ พด

งายๆ คอทกจดทท�าได เพอใหใครกตามทไดอานหนงสอเลมนเกดความรสกดทกครงทไดอาน อยาก

ใหคนทไมชอบไดชอบในวชาชวะ และอยากใหคนทรกรสกรกมนมากขน ดวยเชอวาความทมเททมอบ

ใหกบการท�าหนงสอเลมนจะตรงกบใจใครหลายๆ คน ทมเปาหมายเดยวกนคอค�าวา “ความส�าเรจ”

วตถประสงคของหนงสอเลมน จดท�าขนเพอใชในการเรยนการสอนวชาชววทยาของสถาบน

The Act. เทานน โดยรวบรวมเนอหาส�าคญในวชาชววทยา และมแบบฝกหดส�าหรบการศกษาคนควา

ดวยตนเอง ทส�าคญในฉบบปรบปรงน ยงมการเพมเตมสรปกอนสอบในทกๆ บท จากแนวขอสอบท

ออกในแตละป ส�าหรบการทบทวนกอนสอบในชวงเวลาทจ�ากด

หลกการใชหนงสอเลมน ขอใหถอวาหนงสอคอเพอนทคอยชวยเหลอยามเกดความสงสย เอา

ไวอานคใจในยามทเหงา และขอย�าวาหนงสอเลมนไมใชหนงสอวเศษทมแลวจะสอบผาน แตตองอาศย

การทบทวน ท�าความเขาใจสม�าเสมอของนองๆ เอง เพอใหนองๆ กลายเปนคนพเศษในวชาชววทยา

สดทายแลวนะครบ หนงสอเลมนเกดขนไมได หากขาดชยชนมทรรศ ศรวรรตนทรก ผคอย

ชวยเหลอจดท�าทกๆ อยางเกยวกบหนงสอเลมน และผทใหการชวยเหลอสวนของการปรบปรง

ธนธรณ เทยมสวรรณ ส�าหรบสรปเนอหากอนสอบในทกๆ บท และ ธตวฒน ธญภคลอพงค ส�าหรบ

การแกไขตวเลมเพมเตม จนหนงสอเลมนส�าเรจลลวงตามความตงใจ และหากมขอผดพลาดประการใด

ขอนอมรบค�าแนะน�าไวดวยความขอบคณยง

ดวยความหวงใยและเปนก�าลงใหเสมอ

ชนนท เกยรตสรสาสน (ครตว)

คณคร/ บรรณารกษ ทตองการสงซอจานวนมาก ตดตอพเศษไดท...คณป ย โทร 043 – 257 – 176 กด 2 หรอ 081 – 545 – 0716

(จนทร – เสาร เวลา 09.00 – 16.00 น.)

ตวนองเตรยมสอบ Entrance 4.0 “วชาชววทยา”

ผแตงครตว (อ.ชนนท เกยรตสรสาสน) วชาชววทยา

จดพมพและจดจาหนายโดยโรงเรยนกวดวชาดแอค (The Act. School)123/2 หม 8 ต.ศลา อ.เมอง จ.ขอนแกน 4000

โทรศพท 043 – 257 – 176 โทรสาร 043 – 378 – 096พมพท โรงพมพมหาวทยาลยขอนแกนราคา ..... บาท

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยศนยประสานงานวชาการ ขอนแกน (สถาบน The Act.) หามลอกเลยนแบบไมวาสวนใดสวนหนงของหนงสอเลมนในรปแบบใดๆ กตาม นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากผจดพมพเทานน

ii

คณคร/ บรรณารกษ ทตองการสงซอจ านวนมาก ตดตอพเศษไดท... คณป ย โทร 043 – 257 – 176 กด 2 หรอ 081 – 545 – 0716

(จนทร – เสาร เวลา 09.00 – 16.00 น.)


ผแตง ครตว (อ.ชนนท เกยรตสรสาสน) วชาชววทยา

จดพมพและจดจ าหนายโดย โรงเรยนกวดวชาดแอค (The Act. School)

โทรศพท 043 – 257 – 176 โทรสาร 043 – 378 – 096 พมพท โรงพมพมหาวทยาลยขอนแกน ราคา 260 บาท

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยศนยประสานงานวชาการ ขอนแกน (สถาบน The Act.) หามลอกเลยนแบบไมวาสวนใดสวนหนงของหนงสอเลมน ในรปแบบใดๆ กตาม นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากผจดพมพเทานน

ii

123/2 หม 8 ต.ศลา อ.เมอง จ.ขอนแกน 40000

คณคร/ บรรณารกษ ทตองการสงซอจานวนมาก ตดตอพเศษไดท...

คณป ย โทร 043 – 257 – 176 กด 2 หรอ 081 – 545 – 0716

(จนทร – เสาร เวลา 09.00 – 16.00 น.)

µÔÇ¹ŒÍ§àµÃÕÂÁÊÍº Entrance 4.0 “ÇÔªÒªÕÇÇÔ·ÂÒ”

ผแตง

ครตว (อ.ชนนท เกยรตสรสาสน) วชาชววทยา

จดพมพและจดจาหนายโดย

โรงเรยนกวดวชาดแอค (The Act. School)

โทรศพท 043 – 257 – 176

โทรสาร 043 – 378 – 096

พมพท โรงพมพมหาวทยาลยขอนแกน

ราคา 260 บาท

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยศนยประสานงานวชาการ

ขอนแกน (สถาบน The Act.) หามลอกเลยนแบบไมวาสวนใดสวนหนงของหนงสอเลมน

ในรปแบบใดๆ กตาม นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากผจดพมพ

เทานน

ii























คณคร/ บรรณารกษ ทตองการสงซอจานวนมาก ตดตอพเศษไดท...คณป ย โทร 043 – 257 – 176 กด 2 หรอ 081 – 545 – 0716

(จนทร – เสาร เวลา 09.00 – 16.00 น.)


ผแตงครตว (อ.ชนนท เกยรตสรสาสน) วชาชววทยา

จดพมพและจดจาหนายโดยโรงเรยนกวดวชาดแอค (The Act. School)123/2 หม 8 ต.ศลา อ.เมอง จ.ขอนแกน 4000

โทรศพท 043 – 257 – 176 โทรสาร 043 – 378 – 096พมพท โรงพมพมหาวทยาลยขอนแกนราคา ..... บาท

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยศนยประสานงานวชาการ ขอนแกน (สถาบน The Act.) หามลอกเลยนแบบไมวาสวนใดสวนหนงของหนงสอเลมนในรปแบบใดๆ กตาม นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากผจดพมพเทานน

ii

คณคร/ บรรณารกษ ทตองการสงซอจ านวนมาก ตดตอพเศษไดท... คณป ย โทร 043 – 257 – 176 กด 2 หรอ 081 – 545 – 0716

(จนทร – เสาร เวลา 09.00 – 16.00 น.)


ผแตง ครตว (อ.ชนนท เกยรตสรสาสน) วชาชววทยา

จดพมพและจดจ าหนายโดย โรงเรยนกวดวชาดแอค (The Act. School)

โทรศพท 043 – 257 – 176 โทรสาร 043 – 378 – 096 พมพท โรงพมพมหาวทยาลยขอนแกน ราคา 260 บาท

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยศนยประสานงานวชาการ ขอนแกน (สถาบน The Act.) หามลอกเลยนแบบไมวาสวนใดสวนหนงของหนงสอเลมน ในรปแบบใดๆ กตาม นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากผจดพมพเทานน

ii


ivสา

รบญ

บทท 1 ธรรมชาตของสงมชวต 1

ชวตคออะไร 1

ลกษณะของสงมชวต 1

ชววทยากบการด�ารงชวต 3

ชวจรยธรรม 3

แบบฝกหดและสรปกอนสอบ 3

บทท 2 การศกษาชววทยา 5

การศกษาชววทยา 5

กลองจลทรรศน 8


บทท 3 เคมทเปนพนฐานของสงมชวต 13

ธาตในชววทยา 13

พนธะในชวโมเลกล 13

ความมขวของชวโมเลกล 14

ความเปนกรด-เบส 15

Functional group ในชวโมเลกล 17

ชวโมเลกล 4 ชนด 18

Carbohydrate 19

Lipid 23

Protein 25

Nucleic acid 29

Metabolism 32


บทท 4 เซลล 42

เรองราวของเซลล 42

โครงสรางเซลล 43

โครงสรางภายนอกเซลล 49

โครงสรางยดเซลลไวดวยกน 50

การท�างานของ plasma membrane 51

การแบงเซลล 55


บทท 5 การยอยอาหารเพอใหไดพลงงาน 73

อาหารของสตว 73

การยอยอาหารของสตว 74

การยอยอาหารของมนษย 76

การหายใจระดบเซลล 79

Glycolysis 79

Kreb’s Cycle (Citric Acid Cycle) 81

Electron Transport Chain 81

Fermentation 83

การสลายสารอาหารตางๆ 85


บทท 6 การรกษาดลยภาพในรางกาย 93

การรกษาสมดลน�าและการขบของเสย 93

การรกษาสมดลน�าในมนษย 95

ระบบไหลเวยนเลอด 97

ระบบหายใจ 101

ระบบภมคมกน 104


บทท 7 การเคลอนไหวของสงมชวต 116

การเคลอนไหวของโปรโตซว 116

การเคลอนไหวของสตวไมมกระดกสนหลง 117

กระดกและขอตอ 117

กลามเนอ 119

สารบญ

vสารบ

ญ

แบบฝกหดและสรปกอนสอบ บทท 7 121

บทท 8 การรบร และการตอบสนอง 125

เซลลประสาท 125

Resting membrane potential 127

Action Potential 128

Synapse 131

โครงสรางของระบบประสาท 132

โครงสรางของ CNS 134

โครงสรางของสมอง 136

การรบความรสก 138

การไดยนและการทรงตว 139

การรบภาพ 141

การรบรส 143

การรบกลน 144

การสมผส 144


บทท 9 ระบบตอมไรทอ 153

นยามพนฐาน 153

ฮอรโมนจาก hypothalamus 154

ฮอรโมนจากตอมใตสมอง 155

ฮอรโมนจากตอมหมวกไต 157

ฮอรโมนจากตอมอนๆ 158

ฮอรโมนจากทางเดนอาหาร 160

ฮอรโมนอนๆ 162

โรคทเกดจากฮอรโมนผดปกต 163


บทท 10 พฤตกรรมของสตว 167

พฤตกรรมของสตว 167

พฤตกรรมทมมาตงแตก�าเนด 167

พฤตกรรมการเรยนร 168


บทท 11 การสบพนธและการเจรญของสตว 172

การสบพนธแบบไมอาศยเพศ 172

การสบพนธแบบอาศยเพศ 173

ระบบสบพนธเพศชาย 174

ระบบการสบพนธเพศหญง 177

การเจรญของสตว 180


บทท 12 โครงสรางและหนาทของพชดอก 187

เนอเยอพชแบงออกเปน 3 ประเภท 187

โครงสรางของล�าตนพชดอก 190

โครงสรางรากพชดอก 190

โครงสรางใบของพชดอก 192

เนอเยอเจรญ 192

การเจรญปฐมภม 193

การเจรญทตยภม 193


บทท 13 การสงเคราะหดวยแสง 200

การสงเคราะหดวยแสง 200

เซลลและรงควตถทใช 200

Light-dependent reaction 202

Calvin cycle 205

ปจจยทมผลตอการสงเคราะหแสง 208


บทท 14 การสบพนธของพช 214

การสบพนธของพช 214

โครงสรางของดอก 215

การสราง pollen 216

การสราง embryo sac 216

การปฏสนธในพชดอก 217

โครงสรางของเมลด 218

การงอกของเมลด 219

viสา

รบญ

ประเภทของผล 219


บทท 15 การล�าเลยงน�าและตอบสนองของพช 223

Water potential 223

การขนสงและดดน�าในพช 223

การขนสงน�าตาลใน phloem 226

ธาตอาหารทจ�าเปนส�าหรบพช 227

ฮอรโมนพช 228

การเคลอนไหวของพช 229


บทท 16 พนธศาสตร 233

พนธศาสตรของ Mendel 233

การถายทอดพนธกรรมนอกกฎ Mendel 236

พงศาวล 238


บทท 17 ยนและโครโมโซม 243

DNA คอหนวยควบคมการท�างานสงมชวต 243

การคดลอก DNA 244

การเกบสาย DNA เปนโครโมโซม 248

การสงเคราะหโปรตน 249


บทท 18 พนธศาสตรและเทคโนโลย DNA 259

การโคลน DNA (DNA cloning) 259

PCR 261

RFLP 262

ประโยชนของพนธวศวกรรม 263


บทท 19 ววฒนาการ 267

หลกการของววฒนาการ 267

ทฤษฎของ Lamarck 267

ทฤษฎของ Darwin 268

หลกฐานของการววฒนาการ 270

Species 271

สมดล Hardy-Weinberg 272


บทท 20 ความหลากหลายทางชวภาพ 278

การจดกลมสงมชวต 278

Bacteria และ Archaea 279

Kingdom Protista 282

Kingdom Fungi 285

Kingdom Plantae 287

Kingdom Animalia 294


บทท 21 นเวศวทยา 309

นเวศวทยา 309

ความสมพนธของสงมชวต 309

ระบบนเวศ 312


บทท 22 ประชากร 318

ประชากร 318

การขยายประชากร 320

ชวประวต 321


บทท 23 มนษยและความยงยนสงแวดลอม 326

ทรพยากรธรรมชาต 326

การใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต

ปญหา และการจดการ 326


1บ

ทท

1 - ธรรมชาต

ของสงมชวตชวตคออะไร

• “เปนความวเศษของธรรมชาต”

• “เปนความมหศจรรย”

• “เปนสงทสามารถด�ารงสภาพของตนเองได”

• และอนๆ อกมากมาย

» เปนเรองยากทจะนยามค�าวา “ชวต"

» ในนยามของผมนน “ชวต” เปนงานศลปะหรอความ

สวยงามอนเกดจากการท�างานรวมกนอยางลงตวของ

วทยาศาสตรทกแขนง

ลกษณะของสงมชวต » สงมชวตตองการอาหารและพลงงาน

• สงมชวตเปนระบบสารเคมทท�างานรวมกน และตองใชพลงงานในการเกดปฏกรยาตางๆ

• Metabolism เปนชดของปฏกรยาเคมในเซลลทใชในการด�ารงไวซงชวต (หนา 32)

› แบงเปน 2 ชนด คอ

◊ Anabolism – เปนปฏกรยาสรางสารเคมทใชพลงงาน

◊ Catabolism – เปนปฏกรยาสลายสารเคมซงไดพลงงาน

• นอกจากน กจกรรมอนๆ ของสงมชวตกตองใชพลงงานทงหมด ไมวาจะเปนการสบพนธ เปนตน

» สงมชวตตองมการรกษาดลยภาพของรางกาย

• ดลยภาพคอความสมดลภายในรางกาย เชน ความเขมขนของเกลอ ปรมาณน�าในรางกาย เปนตน

• ดลยภาพนนมความส�าคญมาก เพราะปฏกรยาเคมในสงมชวตนนไวตอปจจยตางๆ เปนอยางมาก

› ในความเปนจรง สงมชวตมกไมไดอยในสภาพแวดลอมภายนอกทคงทตลอดเวลา จงจ�าเปน

ตองมการควบคมสภาพแวดลอมภายในรางกายใหคงท หรอรกษาดลยภาพนนเอง

01 ธรรมชาตของสงมชวต

Nature of Life

2บ

ทท

1 -

ธรรม

ชาต

ของส

งมชว

ต

» สงมชวตตองมการสบพนธ

• เปนการเพมจ�านวนของสงมชวต

› การสบพนธแบบไมอาศยเพศ (asexual reproduction) – เปนการสบพนธโดยใชพนธกรรม

ของสงมชวตเพยง 1 ตว

◊ ขอดคอ สามารถเพมจ�านวนสมาชกไดอยางรวดเรว

◊ ขอเสยคอ สงมชวตทกตวทไดจะมลกษณะทางพนธกรรมเหมอนกน (หนา 173)

› การสบพนธแบบอาศยเพศ (sexual reproduction) – เปนการสบพนธทตองใชพนธกรรมจาก

สงมชวต 2 ตวมาผสมกน

◊ ขอดคอ ไดสงมชวตทมพนธกรรมหลากหลายมาก

◊ ขอเสยคอ ใชทรพยากร เชน เวลาและพลงงานสง (หนา 173)

» สงมชวตมการเจรญเตบโต

• เมอเกดมาใหมๆ สงมชวตมกมขนาดเลกมาก และยงไมมความสามารถมากนก จงตองมการ

รวบรวมพลงงานเพอใชในการเจรญเตบโตจนตวมนสามารถสบพนธได

• สงมชวตยงมความสามารถในการซอมแซมตวเอง เมอเกดความเสยหายทไมรนแรงมากไดอกดวย

• นอกจากน สงมชวตกมอายขย โดยหลกๆ จะถกก�าหนดโดยพนธกรรม ตวอยางเชน

อายขยของพช

› พชทมอายสนมาก (ephemeral plant) เชน บานชน บานเยน แพงพวยฝรง เปนตน

› พชทมอาย 1 ป (annual plant) เชน ธญพชตางๆ ขาวโพด ผกกาด ถวลนเตา เปนตน

› พชทมอาย 2 ป (biennial plant) เชน กระเทยม หอม วานสทศ เปนตน

› พชทมอายหลายป (perennial plant) เชน มะขาม จามจร พญาสตบรรณ เปนตน

» สงมชวตมโครงสรางทจ�าเพาะและแนนอน

• สงมชวตมกมการจดโครงสรางรางกายทเหมาะสมตอการด�ารงชวตและการสบพนธสงสด เชน

คางคาวทอาศยอยในถ�ามด มกมอวยวะปลอยคลนเสยงความถสงเพอใชในการหาเหยอได

» สงมชวตมการตอบสนองตอสงเรา

• เปนคณสมบตทชวยเพมความอยรอดใหกบสงมชวตไดเปนอยางมาก เนองจากสงมชวตตองปรบ

ตวใหเขากบสภาพแวดลอมอยางเหมาะสม

• ตวอยางเชน การหนปลายยอดหาแสงของพช การจ�าศลของสตว

» สงมชวตมการเคลอนไหว

• การเคลอนไหวนนกอาจถอไดวาเปนการตอบสนองตอสงเรารปแบบหนง

ตวอยางขางตน เปนสวนหนงของหนงสอเลมนเทานน หากสนใจเนอหา และตองการเปนเจาของหนงสอเลมน สามารถสงซอออนไลนไดท

www.theactkk.net หรอ โทรศพทสงซอไดท สถาบน The Act. โทร. 043-257-176 โดยแจงชอทอยทชดเจน

แลวโอนเงนเขาบญชของทางสถาบน ภายใน 3 วน สถาบนจะจดสงหนงสอทางพสดไปรษณยถงมอภายใน 5 วน นบจากวนทไดรบเงน

ขอควรทราบกอนการสงซอ

สงซอหนงสอจ านวนเงนรวมกนตงแต 500 บาทขนไป **ฟรคาจดสงลงทะเบยนทางไปรษณย มลคา 60 บาท นองสามารถรวมรายการสงซอกบเพอนๆ แลวสงซอในคราวเดยวกน จะท าให ประหยดคาสง และคาธรรมเนยมโอนเงนผานธนาคาร อยางนอย 60+25=85 บาท ส าหรบสมาชก The Act. สงซอหนงสอจ านวนเงนรวมตงแต 1,500 บาทขนไป จะไดรบสวนลด 5-15 %

ผชนะ คอ ผทมเทคนคในการเรยนรและเตรยมตวทดกวาเสมอ เรามนใจวานองกคอ หนงในผชนะนน

เคลดลบแหงความส าเรจ “การรเขา รเรา รบรอยครง ชนะรอยครง”

“การรเขา” คอ การทนองไดรจกขอสอบจรง รยอนหลงหลายๆ ปทผานมา รความยากงาย สดสวน น าหนกการออกขอสอบแตละบทเรยน อนจะน ามาซงการวางแผนเตรยมตวสอบทด เยยม

“รเรา” คอ ใหนองท าขอสอบ จบเวลาตามก าหนด แลวถงมาดเฉลย จะเปนการเตรยมความพรอมทด ไดรจดออนของตน วาตองขยนอานและท าความเขาใจมากขนตรงจดไหน รจดแขงท ตนท าไดดทตองรใหลก รใหจรง

ii iii - https:/ · บทที่ 12...

Documents

Transcript of ii iii - https:/ · บทที่ 12...