ID-DIRETTORAT GĦAL KWALITÀ U STANDARDS FL … · Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’...
12
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016 Paġna 1 minn 12 ID-DIRETTORAT GĦAL KWALITÀ U STANDARDS FL-EDUKAZZJONI Id-Dipartiment tat-Tmexxija tal-Kurrikulu It-Taqsima tal-Assessjar Edukattiv L-Eżamijiet Annwali tal-Iskejjel Sekondarji 2016 IR-RABA’ SENA IL-MALTI (Il-Qari u l-Kitba) IL-ĦIN: Sagħtejn L-isem u l-kunjom: ____________________________________ Il-klassi: _______________ Għall-istudent/a: 1. Wieġeb il-mistoqsijiet kollha kif mitlub/a. 2. L-ortografija, il-punteġġjatura, is-sintassi, l-ideat u l-preżentazzjoni tajbin jgħinuk tikseb riżultati aħjar. Għall-għalliema: Il-MARKI It-Taħdit 10 Il-Fehim mis-Smigħ 10 Il-Qari u l-Kitba 80 IT-TOTAL 100 Taqsima 1A 1B 1Ċ 1D 1E 2A 2B TOTAL Marka 10 4 8 8 20 15 15 80 Marka tal- Istudent/a Kummenti: ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ Rotta 2
Transcript of ID-DIRETTORAT GĦAL KWALITÀ U STANDARDS FL … · Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’...
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016 Paġna 1 minn 12
ID-DIRETTORAT GĦAL KWALITÀ U STANDARDS FL-EDUKAZZJONI
Id-Dipartiment tat-Tmexxija tal-Kurrikulu
It-Taqsima tal-Assessjar Edukattiv
L-Eżamijiet Annwali tal-Iskejjel Sekondarji 2016
IR-RABA’ SENA IL-MALTI (Il-Qari u l-Kitba) IL-ĦIN: Sagħtejn
L-isem u l-kunjom: ____________________________________ Il-klassi: _______________
Għall-istudent/a:
1. Wieġeb il-mistoqsijiet kollha kif mitlub/a.
2. L-ortografija, il-punteġġjatura, is-sintassi, l-ideat u l-preżentazzjoni tajbin jgħinuk tikseb
riżultati aħjar.
Għall-għalliema:
Il-M
AR
KI
It-Taħdit 10
Il-Fehim mis-Smigħ 10
Il-Qari u l-Kitba 80
IT-TOTAL 100
Taqsima 1A 1B 1Ċ 1D 1E 2A 2B TOTAL
Marka 10 4 8 8 20 15 15 80
Marka
tal-
Istudent/a
Kummenti:
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Rotta 2
Paġna 2 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016
L-EWWEL TAQSIMA: IL-LINGWA (50 MARKA)
Aqra s-silta li ġejja u wieġeb il-mistoqsijiet ta’ wara.
Mario Azzopardi
Mario Azzopardi, jew kif jafuh ħafna nies “Il-Mulej”, twieled fil-11 ta’ Settembru 1944 u joqgħod
il-Gżira. Għamel snin twal jaħdem fid-dinja tal-arti u tal-ispettaklu. Huma bosta t-teledrammi li kiteb
kemm għat-televiżjoni, meta kien għadu ma daħalx il-kulur, u anke għall-gazzetti. Kien wieħed
mill-ewwel diretturi Maltin fl-Akkademja tad-Drama tat-Teatru Manoel u għal ħafna snin għallem
l-Arti, il-Letteratura u t-Teatru fl-iskejjel sekondarji u postsekondarji tal-istat. Dawn l-aħħar snin,
għallem it-Teorija tat-Teatru fl-Università ta’ Malta. Barra minn hekk, kien ukoll koordinatur
taċ-Ċentru tad-Drama ta’ Malta u ħa ħsieb bosta proġetti ta’ teatru komunitarju f’pajjiżi tal-Unjoni
Ewropea, fosthom fl-Italja, Franza, il-Latvja, l-Ungerija u l-Polonja. Bejn l-1987 u l-1992 kien
id-Direttur Artistiku ta’ Politeatru u bejn l-1998 u l-2005, ifforma parti mill-Policy Unit għall-Kultura
tal-Ministeru tal-Edukazzjoni u l-Kultura. (par.1)
Azzopardi jistqarr li ħin għad-delizzji m’għandux, imma meta jidħol għal xi ħaġa, jidħlilha b’ruħu u
b’ġismu u b’passjoni kbira. Għandu kilba kbira għall-qari ta’ kull tip, imma l-aktar għal dak li hu ġdid
u ta’ żmienna. Jikteb minn poeżiji sa stejjer qosra u skritti ta’ teatru soċjali u fuq kollox ippubblika bosta
kotba u rċieva tliet darbiet il-Premju Nazzjonali għal-Letteratura. L-istudenti li għallem dejjem ispirawh
u mingħandhom tgħallem bil-bosta. Fuq kollox għenuh ikun kreattiv u din il-kreattività għaddieha
f’kitbietu. Minnu nnifsu Azzopardi jħobb jikkritika u allura jdejquh ħafna ħwejjeġ. Imma l-aktar li
jdejquh huma d-diżonestà, il-medjokrità u l-fundamentaliżmu. (par.2)
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016 Paġna 3 minn 12
Mario Azzopardi żżewweġ tliet darbiet imma l-ebda żwieġ ma rnexxa. Tgħallem li mhux kapaċi jkollu
relazzjoni ma’ mara. Dan ġiegħlu jidħol fil-fond biex jevalwa bla ħniena lilu nnifsu. Mill-banda l-oħra
għandu relazzjoni mill-aqwa maż-żewġ uliedu li jgħixu l-Awstralja. Dan it-taqlib personali wasslu biex
kemm-il darba ħaseb li jmur jgħix pajjiż ieħor u jibni ħajtu hemmhekk, imma għandu relazzjoni ta’
‘mħabba-mibegħda’ ma’ Malta u, fi kliemu, “qatt ma naħseb li xi darba se nasal biex niċħadha, minkejja
li nikkritikaha l-aktar għas-superfiċjalità tagħha.” (par.3)
Mingħajr gazzetti u televiżjoni ma jgħaddix. Lanqas mingħajr internet ma jgħaddi! Għalih il-gazzetti
għandhom tifsira senswali: il-mod kif iħosshom f’idejh, ir-riħa tagħhom, il-mod devozzjonali li bih
iqallibhom. It-televiżjoni jissodisfalu l-ħtieġa li jara. U l-internet hu l-mezz li bih jakkwista dak li
jeħtieġ b’ħeffa liema bħalha. It-tlieta li huma, flimkien mar-radju tal-karozza, huma terapija kontra kull
forma ta’ dwejjaq. (par.4)
(Addattata minn Mario Azzopardi, mill-ġurnal In-Nazzjon, It-Tnejn, 11 ta’ April, 2011)
1A. Fehim it-Test
Wieġeb il-mistoqsijiet fuq li għadek kemm qrajt.
1. Mario Azzopardi kiteb bosta teledrammi. Fuq liema mezzi tax-xandir dehru dawn it-teledrammi?
(par.1)
_____________________________________________________________________________ (marka)
2. Azzopardi kien responsabbli mill-Akkademja tad-Drama tat-Teatru Manoel u minn żewġ entitajiet
oħra f’Malta marbutin mat-teatru. Liema kienu? (par.1)
___________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________(2 marki)
3. Mario Azzopardi rebaħ tliet darbiet il-Premju Nazzjonali għal-Letteratura.
i. X’tip ta’ kitbiet kiteb matul is-snin? (par.2)
_____________________________________________________________________________(marka)
ii. Kif iħoss li għenuh l-istudenti li kien jgħallem? (par.2)
_____________________________________________________________________________(marka)
___
10 marki
Paġna 4 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016
4. Mario Azzopardi jħobb ħafna lil Malta, madanakollu hemm affarijiet fil-ħajja tal-Maltin li jdejquh u
minħabba f’hekk jikkritika lil Malta.
i. X’inhuma l-affarijiet li jdejquh? Semmi tnejn. (par.2)
(a) ______________________________ (b) ______________________________ (marka)
ii. Għaliex jgħid li r-relazzjoni tiegħu ma’ Malta hi “ta’ ‘mħabba-mibegħda’”? (par.3)
_________________________________________________________________________ (marka)
5. Lil Mario Azzopardi jogħġbuh il-gazzetti, it-televiżjoni, l-internet u r-radju tal-karozza. F’madwar
30 kelma, għid x’differenza tħoss li hemm bejniethom. (par.4)
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________(3 marki)
1B. Għarfien il-Lingwa
1. Sib mis-silta kelma li tfisser:
i. skejjel wara l-iskejjel obbligatorji (par.1): (marka)
ii. xewqa kbira (par.2): (marka)
2. Fisser l-idjoma jidħlilha b’ruħu u b’ġismu (par.2) skont kif użata fis-silta. Agħżel l-aħjar
definizzjoni minn dawn li ġejjin:
Meta Azzopardi jagħmel xi ħaġa jagħmilha b’nuqqas kbir ta’ ħeġġa.
Meta Azzopardi jagħmel xi ħaġa jagħmilha b’nofs kedda u aptit.
Meta Azzopardi jagħmel xi ħaġa, jagħmilha bil-forza tiegħu kollha.
(marka)
3. Xi frażi oħra tista’ tuża minflok “Mill-banda l-oħra” (par.3) fis-sentenza “Mill-banda l-oħra għandu
relazzjoni stupenda maż-żewġ uliedu li llum jgħixu l-Awstralja” mingħajr ma tbiddel is-sens
tas-sentenza?
(marka)
___
4 marki
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016 Paġna 5 minn 12
1Ċ. Il-Grammatika
Aqra din is-silta.
Għall-ħabta tad-9:00 a.m. waslet Malta l-ewwel titjira tal-Kumpanija tal-Ajru Finlandiża “Finnair” li ser
tivvjaġġa darbtejn fil-ġimgħa, nhar ta’ Tnejn u Ħamis, bejn iż-żewġ pajjiżi matul ix-xhur li ġejjin.
L-ajruplan A320, mgħobbi b’aktar minn 200 passiġġier, ingħata merħba b’arkata ta’ ilma fl-Ajruport
Internazzjonali ta’ Malta filwaqt li l-passiġġieri, meta niżlu fis-sala tal-wasliet, intlaqgħu bil-fjuri u
l-mużika Maltija. Din ir-rotta bejn Malta u Ħelsinki fil-Finlandja ser tkompli tiftaħ rotot ġodda u ser
tgħaqqad il-pajjiż ma’ 60 destinazzjoni fl-Ewropa u ma’ 15-il belt ewlenija fil-kontinent Ażjatiku.
Il-kumpanija ser ittir ukoll lejn Chicago u Toronto. Il-linja tal-ajru “Finnair” iddisinjat ir-rotta tagħha
bejn Malta u l-Finlandja bl-intenzjoni li tgħin biex ikompli jissaħħaħ it-turiżmu bejn iż-żewġ pajjiżi.
(Addattata minn Il-linja tal-arju ġdida Finnair tinżel Malta, meħuda mis-sit elettroniku TVM tat-2 ta’ April 2015)
Agħżel tmien mistoqsijiet u weġibhom.
1. Liema hu l-partiċipju attiv f’din il-frażi?
“bejn iż-żewġ pajjiżi matul ix-xhur li ġejjin”
2. Liema minn dawn hu eżempju ta’ partiċipju passiv
maskil ta’ nisel semitiku?
mgħobbi – merħba – meta – mużika
3. Ikteb fi kliem il-ħin kollu: “9:00 a.m.” ta’ filgħodu
4. Liema hu s-suffiss fl-aġġettiv “Finlandiża”?
5. Ta’ liema forma hu l-verb “jissaħħaħ” fis-sentenza
tal-aħħar? Immarka t-tajba. 5 Forma 2 Forma
6. Liema hu l-verb kompost f’din il-parti
tas-sentenza?
“Din ir-rotta bejn Malta u Ħelsinki
fil-Finlandja ser tkompli tiftaħ rotot ġodda ...”
7. Ikteb dan in-numru fi kliem: “60”
8. Agħti z-zokk morfemiku tal-verb “tivvjaġġa”.
9. Oħroġ avverbju min-nom “intenzjoni”.
10. Ikteb il-mistoqsija għal din it-tweġiba:
“Il-kumpanija ser ittir ukoll lejn Chicago u
Toronto.”
___
8 marki
Paġna 6 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016
1D. Il-Kitba Komunikattiva
L-ITTRA: Agħżel mistoqsija WAĦDA minn (i) jew (ii).
(i) Ftit taż-żmien ilu rċevejt ittra mingħand is-Sindku tar-raħal fejn tgħix sabiex tmur għal attività li
se ssir f’ġieħ Johan Sammut, żagħżugħ tamparek li għadu kemm mar jagħmel xogħol volontarju
ma’ tfal foqra fis-Somalja. Imma kontra qalbek, dakinhar ma tistax tmur. Ikteb ittra lis-Sindku ta’
bejn 60 u 80 kelma biex tiskuża ruħek u tagħtih ir-raġuni jew ir-raġunijiet għala ma tistax tattendi.
L-indirizz tiegħek hu: 312, Triq l-Ifran, L-Imtarfa, MTF 1725.
L-indirizz tal-Kunsill Lokali hu: Il-Kunsill Lokali, Triq ir-Reġimenti, L-Imtarfa, MTF 1780.
Ismek hu: Mario Cassar jew Maria Cassar.
Id-data hi: It-13 ta’ Ġunju 2016.
JEW
(ii) Ilbieraħ, f’mument ta’ rabja, ġibt ruħek ħażin mas-Sindku tar-raħal fejn toqgħod billi għidtlu
kliem li ma xtaqtx tgħidu u wara ddispjaċik. Dan il-kliem għidtulu quddiem sħabek. Ikteb ittra
ta’ bejn 60 u 80 kelma biex tiskuża ruħek mas-Sindku u tfissirlu r-raġuni jew ir-raġunijiet għala
ġibt ruħek hekk.
L-indirizz tiegħek hu: 312, Triq l-Ifran, L-Imtarfa, MTF 1725.
L-indirizz tal-Kunsill Lokali hu: Il-Kunsill Lokali, Triq ir-Reġimenti, L-Imtarfa, MTF 1780.
Ismek hu: Mario Cassar jew Maria Cassar.
Id-data hi: It-13 ta’ Ġunju 2016.
___
8 marki
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016 Paġna 7 minn 12
Ikteb x’għażilt: ___
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Paġna 8 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016
1E. Il-Komponiment
Ikteb madwar 300 kelma fuq WIEĦED minn dawn is-suġġetti fuq karta separata.
1. Ħafna kumpaniji tal-mediċini jużaw l-annimali biex jagħmlu testijiet differenti fuqhom. Taqbel
li l-annimali għandhom jintużaw għal dan l-iskop?
2. “Ma kellix aptit nidħol lura d-dar. Lil missieri ma nifilħux aktar. Dejjem jidgħi u jitkellem ħażin
u jittrattani qisni kont xi biċċa tal-art.” Irrakkonta storja li tibda b’dan il-kliem.
3. L-Imdina filgħodu kmieni.
4. L-adolexxenza: żmien ta’ enerġija imma wkoll ta’ ħafna dubji. Liema huma dawk il-beżgħat
il-kbar li joħolqu tensjoni fost iż-żgħażagħ tal-età tiegħek?
IT-TIENI TAQSIMA: IL-LETTERATURA (30 MARKA)
2A. Ir-Referenza għall-Kuntest: Il-Proża (Bejn Ħaltejn)
Agħżel WAĦDA (i) jew (ii).
(i) Aqra sewwa din is-silta meħuda min-novella Il-Koranta ta’ Oliver Friggieri u wieġeb
il-mistoqsijiet kollha.
Ħadd ma kien jaf sewwa x’jisimha, iżda jekk issaqsi għall-Koranta ma kienx hemm tfajjel li ma
kienx jaf jieħdok minnufih ħdejn l-għatba ta’ darha. Kienet mara fuq l-erbgħin sena, u minkejja
li kienet iżżomm ruħha u tbiddel libsa f’oħra – ilkoll ta’ prezz modest – baqgħet ma laqtet l-għajn
ta’ ebda raġel. Iżda qalbha ma qatgħathiex, għaliex għand tal-ħaxix jew għand tal-laħam, ħsiebha
kien ikun aktar f’dak jew fl-ieħor milli fi ħwejjeġ oħra.
“Iż-żwieġ sagrament ukoll, u la hu sagrament, hu qaddis u jressaqna lejn Alla,” kien
itenni sikwit il-kappillan, u l-Koranta kienet tgħallmet it-teorija bl-amment u ġieli kienet tgħidha
lilha nnifisha f’xi waqtiet ta’ skrupli.
Min seta’ jlumha? Mara ta’ darha, twajba u ħawtiela kemm tista’ tkun ħlejqa umana, iżda
weħidha. Familja ma kellhiex u ħbieb ftit li xejn. Jafha r-raħal bi ħġaru u ma jafha ħadd.
Issellem lil min isellmilha, u xi drabi anki lil min ma jħarisx lejn kulħadd. Laqamha kien fost
l-aktar imsemmijin, u biż-żmien kellu jsir leġġenda, iżda xejn, xejn aktar. Wara nżul ix-xemx
biebha kien jissakkar b’muftieħ mill-goffi, jintramew żewġ staneg tqal u ħoxnin, u jerġa’ jinfetaħ
inkiss inkiss l-għada filgħodu għall-quddiesa tal-ewwel. Ħajja bħal din kienet vojta iżjed minn
tal-bqija, u donnha biex ittawwalha u ġġebbidha kuljum kienet tbakkar ... biswitha, iħares lejha
bla ma jegħja, kien ikun hemm dejjem San Ġużepp, ir-raġel xwejjaħ, wiċċu sewdieni – biż-żmien
jew bix-xema’ jew minn nislu – u wieħed ikollu jaħseb li kien dera tiġi ħdejh kuljum.
5
10
15
___
15-il marka
___
20 marka
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016 Paġna 9 minn 12
Mistoqsijiet:
1. Min hu l-personaġġ ewlieni f’din is-silta? Ikteb dak li taf dwarha.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ (3 marki)
2. In-nies kienu jafu lil Anjeżi aktar b’laqamha milli b’isimha. Fil-fatt Friggieri jgħidilna x’jisimha
fl-aħħar tal-istorja. Għaliex taħseb li l-kittieb iħallina sal-aħħar sakemm jgħidilna x’kien jisimha
tassew il-Koranta?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ (3 marki)
3. Fis-silta għandna miktub li lill-Koranta kien: “Jafha r-raħal bi ħġaru imma ma jafha ħadd”. Sentenza
bħal din tħalli fina togħma ta’ dwejjaq. Għaliex?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ (3 marki)
4. Lejn l-aħħar tan-novella, il-Koranta tkompli ssofri r-rabja tar-raħlin, li ma jħalluhiex kwieta lanqas
dakinhar li tingħaqad mal-maħbub tagħha Indrì. X’għamlu biex ħarbtulha dan il-jum għażiż?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ (3 marki)
Paġna 10 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016
5. Fin-novella nsibu li l-Koranta kellha rabta speċjali ma’ San Ġużepp. X’kienet din ir-rabta u kif
intemmet?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ (3 marki)
JEW
(ii) Aqra sewwa din is-silta meħuda min-novella Ittra lil Marta ta’ Joe Friggieri u wieġeb
il-mistoqsijiet kollha.
Kuljum, qabel ma jasal tal-posta, kienet toħroġ fil-bieb tistennieh. Kuljum tal-posta kien jieqaf
quddiemha u jnewlilha ittra. Kienet tidħol fil-kċina, tiftaħha b’sikkina u taqraha qisha ħajjitha
tiddependi minnha. Malli tara d-dawl il-linka tibda titfi u l-kliem jibjad ftit ftit sakemm jgħib
għalkollox.
L-ittri ma kinux ikunu ffirmati. Imma fis-sitt xhur li kienet ilha tirċivihom saret taf kważi
kollox min kien jibgħathomlha. Kien pittur ta’ tlieta u għoxrin sena, ismar, twil, u b’ħarsa ta’
swied il-qalb f’għajnejn żoroq. Hekk kien iddeskriva lilu nnifsu fl-ewwel ittra. U hi emmnitu.
Kien iħobb jgħum qabel titla’ x-xemx u jippassiġġa f’xatt il-baħar fi nżulha. Meta jitla’
mill-baħar kien iħossu bniedem ġdid u waqt il-passiġġati kien jaħseb fiha. Kien jgħidilha fi xħin
iqum u xħin imur jorqod, u kien ifissrilha x’jagħmel u fejn imur matul il-ġurnata. Qatt ma qalilha
xejn dwar l-imħabba, u wara dawk l-ittri kollha ma kinitx taf kienx miżżewweġ, jew għarus, jew
kienx iddeċieda li jibqa’ ġuvni.
Darba tal-posta wasal tard. Ħatfitlu l-ittra minn idu u fetħitha bla telf ta’ żmien. Kien
fiha biss tliet kelmiet: “Marta, qed inpinġik.”
Inħasdet. Kienet l-ewwel darba li sejħilha b’isimha. Mnejn kien ġabu? Min tahulu? Jew
forsi kien jafu qabel u ma riedx juriha? F’dak il-każ, għaliex ma riedx? X’kien qed iżommu?
X’kellu x’jaħbi? U għaliex iddeċieda li juriha issa? X’logħba kien qed jilgħab?
5
10
15
Mistoqsijiet:
1. Mis-silta ta’ hawn fuq, xi nsiru nafu dwar Marta?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ (3 marki)
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016 Paġna 11 minn 12
2. Malli Marta bdiet tiftaħ l-ittra, “il-linka tibda titfi u l-kliem jibjad ftit ftit sakemm jgħib għalkollox”
(linji 3-4). X’taħseb li jrid ifisser l-awtur b’dan il-kliem?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ (3 marki)
3. X’jissejħu l-mistoqsijiet li nsibu fl-aħħar paragrafu ta’ din is-silta? X’effett irid joħloq bihom
l-awtur fuq min qed jaqra s-silta?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ (3 marki)
4. Lejn it-tmiem tal-istorja, l-awtur jagħtina ħjiel fuq min seta’ kien il-bniedem misterjuż li kien jikteb
l-ittri lil Marta. Min taħseb li kien dan il-bniedem misterjuż u kif wasalt għal dan?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ (3 marki)
5. Lejn l-aħħar tas-silta naqraw li r-raġel misterjuż jgħid lil Marta li kien qiegħed ipenġiha. Malli qrat
dan il-kliem, Marta nħasdet. Għaliex taħseb li nħasdet?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ (3 marki)
Paġna 12 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – Ir-Raba’ Sena tas-Sekondarja – Rotta 2 – 2016
2B. Il-Komponiment Letterarju: Ir-Rumanzett (Il-Ħarsa ta’ Rużann)
Agħżel WAĦDA minn (i) jew (ii) u wieġeb fuq karta separata.
Ikteb madwar 200 kelma fuq WIEĦED minn dawn is-suġġetti.
(i) Fir-rumanzett Il-Ħarsa ta’ Rużann, il-figura tal-mara Maltija hi importanti ħafna. Agħżel żewġ
nisa li niltaqgħu magħhom f’dan ir-rumanzett u għid x’kien is-sehem tagħhom biex is-soċjetà
Maltija ta’ żmienhom imxiet ’il quddiem. Importanti li ssaħħaħ id-diskussjoni tiegħek billi
tikkwota (direttament jew indirettament).
JEW
(ii) Fir-rumanzett Il-Ħarsa ta’ Rużann, naraw li permezz tal-edukazzjoni, in-nies li ġejjin minn
klassi soċjali baxxa jirnexxilhom jimxu ’l quddiem fis-soċjetà. Dan narawh permezz ta’
Karmenu, Marija u Pietru. Uri kemm dan hu minnu billi tinqeda bil-ġrajja ta’ Karmenu jew
Marija jew Pietru. Importanti li ssaħħaħ id-diskussjoni tiegħek billi tikkwota (direttament jew
indirettament).
Tmiem il-Karta
___
15-il marka
