hrvatska perspektiva i trendovi u EU - efzg.unizg.hr · Prezentacija je nastala u sklopu projekta...
11
Porezna reforma: hrvatska perspektiva i trendovi u EU Hrvoje Šimović Prezentacija je nastala u sklopu projekta Hrvatske zaklade za znanost „Održivost javnih financija na putu u monetarnu uniju“ IP-2016-06-4609.
Transcript of hrvatska perspektiva i trendovi u EU - efzg.unizg.hr · Prezentacija je nastala u sklopu projekta...
Porezna reforma: hrvatska perspektiva i trendovi u EU
Hrvoje Šimović
Prezentacija je nastala u sklopu projekta Hrvatske zaklade za znanost„Održivost javnih financija na putu u monetarnu uniju“ IP-2016-06-4609.
Sadržaj
1. Porezna struktura i porezno opterećenje u Hrvatskoj i EU
2. Ključni elementi postojeće porezne strukture u Hrvatskoja. Oporezivanje potrošnje
b. Oporezivanje rada
c. Oporezivanje kapitala
3. Zaključak
Porezno opterećenje i porezna struktura u EU varira…
Izvor: European Commission (2018).
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
IE RO BG LT LV SK MT ES PL CY CEE UK PT EE CZ SI HR LU EU-28 EL NL DE HU EA-19 AT IT SE FI BE FR DK
Struktura poreznog tereta, % BDP-a
Potrošnja Rad Kapital
U odnosu na razvijenost gospodarstva, Hrvatska ima relativno visoko porezno opterećenje
Romania
Bulgaria
SlovakiaPoland
Czech R.Slovenia
CroatiaHungary
20
25
30
35
40
45
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90
Tax
bu
rden
, % G
DP
BDP per capita in PPS (EU 28=100)
Porezno opterećenje vs. Razvijenost gospodarstva
Izvor: autor.
Hrvatska prvak u oporezivanju potrošnje, na začelju u oporezivanju kapitala…trend nepromijenjen
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
IE ES LU SK DE
BE
RO
EA-1
9 UK
EU-2
8 FR IT LT NL
AT PL
CZ
MT SE PT
CY
LV
CEE SI DK FI EE EL BG
HU
HR
Oporezivanje potrošnje (% BDP, 2016)
0
5
10
15
20
25
30
BG IE RO
MT
CY
UK PL
LV LT HR PT
CEE EL ES EE SK LU C
Z
HU SI
EU-2
8
NL
EA-1
9 IT DE FI BE
DK
AT
FR SE
Oporezivanje rada (% BDP, 2016)
0
2
4
6
8
10
12
14
EE LV LT SI BG
HR SK RO
CEE C
Z
HU IE SE DE
NL
AT FI PT ES
EU-2
8
EA-1
9 DK CY PL EL MT
UK IT BE
FR LU
Oporezivanje kapitala (% BDP, 2016)
Izvor: European Commission (2018).
0
5
10
15
20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Porezna struktura u Hrvatskoj 2004-16, % BDP-a
Potrošnja Rad Kapital
Oporezivanje potrošnje:PDV najvažniji prihod, visoka razina efikasnosti, ciklička osjetljivost…
15
17
19
21
23
25
27
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Standardna stopa PDV-a
HR EU-28 EA-19Izvor: European Commission (2018) i izračun autora.
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
BDP, PDV & potrošnja kućanstava (y/y, %)
PDV Potrošnja BDP
-10%
-8%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Doprinos promjeni prihoda PDV-a (%)
C-efikasnost Potrošnja Stopa PDV
Fiskalni učinci PDV-a: sniženje opće stope i/ili proširenje osnovice za snižene stope?
Kruh i mlijeko (stopa 5%)22%
Lijekovi i medicinska pomagala (lista
HZZO, 5%)14%
Ostala hrana i opskrba vodom
(stopa 13%)7%
Ugostiteljske usluge (13%)
11%
Smještaj u hotelima itd. (13%)
34%
Novine (obe stope)4%
Ostalo (knjige, kino, koncerti
itd.)8%
Struktura gubitka prihoda 5,87 mlrd.kn (2014)
Izvor: izračun autora i MFIN.
0
1
2
3
4
5
6
15
17
19
21
23
25
27
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Potencijalna stopa PDV-a
Standardna stopa Potencijalna stopa Rezidual (desno)
Oporezivanje rada:Uska osnovica poreza na dohodak, EU trend…
20
25
30
35
40
45
50
55
60
Gornje porezno opterećenje dohotka
EU-28 Croatia CEE
0
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
120.000
140.000
Struktura zaposlenika prema godišnjem neto dohotku, 2015
≈15.000
Osnovni godišnji osobni odbitak 45.600
1. Razred 24%do 210.000
2. Razred 36%iznad 210.000
≈786.000 ≈740.000
0
10
20
30
40
50
60
Porezni klin (% uk. troška rada, 2017)
Porez Doprinos zaposlenika Doprinos poslodavca
Izvor: OECD, EC, MFIN.
Kod oporezivanja rada dominiraju doprinosi, fiskalni učinak i rasterećenje…
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
3.0
29
,55
3.5
00
4.5
00
5.5
00
6.5
00
7.5
00
8.5
00
9.5
00
10
.50
0
11
.50
0
12
.50
0
13
.50
0
14
.50
0
15
.50
0
16
.50
0
17
.50
0
18
.50
0
19
.50
0
19
.75
0
20
.50
0
21
.50
0
22
.50
0
23
.50
0
24
.50
0
25
.50
0
26
.50
0
27
.50
0
28
.50
0
29
.50
0
30
.50
0
Porezni klin u Hrvatskoj
Doprinos zaposlenika Doprinos poslodavca Porez na dohodak Prirez
Prosječna plaća
0
2
4
6
8
10
12
0 -
1
.00
0 k
n
1.0
01
-
2.0
00
kn
2.0
01
-
5.0
00
kn
5.0
01
-
7.0
00
kn
7.0
01
- 1
0.0
00
kn
10
.00
1 -
15
.00
0 k
n
15
.00
1 -
20
.00
0 k
n
20
.00
1 -
25
.00
0 k
n
25
.00
1 -
30
.00
0 k
n
30
.00
1 -
35
.00
0 k
n
35
.00
1 -
40
.00
0 k
n
40
.00
1 -
45
.00
0 k
n
45
.00
1 -
50
.00
0 k
n
50
.00
1 -
55
.00
0 k
n
55
.00
1 -
60
.00
0 k
n
60
.00
1 -
65
.00
0 k
n
65
.00
1 -
70
.00
0 k
n
70
.00
1 -
75
.00
0 k
n
75
.00
1 -
80
.00
0 k
n
80
.00
1 -
90
.00
0 k
n
90
.00
1 -
10
0.0
00
kn
10
0.0
01
- 1
10
.00
0 k
n
11
0.0
01
- 1
20
.00
0 k
n
12
0.0
01
- 1
40
.00
0 k
n
14
0.0
01
- 1
60
.00
0 k
n
16
0.0
01
- 2
00
.00
0 k
n
20
0.0
01
- 3
00
.00
0 k
n
30
0.0
01
- 4
00
.00
0 k
n
40
0.0
01
- 5
00
.00
0 k
n
50
0.0
01
- 7
00
.00
0 k
n
70
0.0
01
- 1
.00
0.0
00
kn
abo
ve 1
.00
0.0
00
kn
Fiskalni učinci potencijalnih promjena (mlrd. HRK)
Bez stope 36% Porezni razred 25.000 Postojeće stanje
200 mil.
500 mil.
Izvor: izračun autora.
Oporezivanje kapitala (i imovine)
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
Dohodak poduzeća (dobit) Dohodak kućanstava isamozaposlenih
Imovina (bogastvo)
Struktura oporezivanja kapitala (% BDP, 2016)
EU HR CEE
Izvor: European Commission (2018).
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
MT
HR
LU AT
CZ
EE BG LT HU SK DE
CEE SI IE RO SE FI PT
CY
NL
LV ES PL
BE IT
EU-2
8
DK EL UK FR
Porez na nekretnine (% BDP, 2016)
15
20
25
30
35
40
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
Stope poreza na dobit, 1995-2018
EU-28 HR CEE
Hvala na pozornosti!
