HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

27
Trường Bùi ThXuân – Đồng Nai 1 CHƯƠNG I: HÀM S LƯỢNG GIÁC - PHƯƠNG TR ÌNH LƯỢNG GIÁC BÀI 1 ĐẠI S: HÀM SLƯỢNG GIÁC I. NI DUNG BÀI HC 1. hàm ssin y x Tập xác định . Tp giá tr: 1;1 ,có nghĩa là 1 sin 1, x x . Hàm stun hoàn vi chu kì sin y x là hàm slẻ, đồ thhàm snhn gc tọa độ O là tâm đối xng . Mt sgiá trđặc bit: sin 0 ,( ) x x k k sin 1 2 ,( ) 2 x x k k sin 1 2 ,( ) 2 x x k k 2. Hàm scôsin: cos y x Tập xác định . Tp giá tr: 1;1 ,có nghĩa là 1 cos 1, x x . Hàm stun hoàn vi chu kì 2 cos y x là hàm schẵn, đồ thhàm snhn Oy làm trục đối xng. O x y - 3π 2 - π 2 3π 2 π 2 -1 1 3π 2π π -3π -π -2π fx ( ) = sin x () 1 -1 O y x - 3π 2 - π 2 3π 2 π 2 3π 2π π -π -2π -3π fx ( ) = cos x ()

Transcript of HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Page 1: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 1

CHƯƠNG I: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC

BÀI 1 ĐẠI SỐ: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC

I. NỘI DUNG BÀI HỌC

1. hàm số siny x

Tập xác định .

Tập giá trị: 1;1 ,có nghĩa là 1 sin 1,x x .

Hàm số tuần hoàn với chu kì

siny x là hàm số lẻ, đồ thị hàm số nhận gốc tọa độ O là tâm đối xứng .

Một số giá trị đặc biệt:

sin 0 , ( )x x k k

sin 1 2 , ( )2

x x k k

sin 1 2 , ( )2

x x k k

2. Hàm số côsin: cosy x

Tập xác định .

Tập giá trị: 1;1 ,có nghĩa là 1 cos 1,x x .

Hàm số tuần hoàn với chu kì 2

cosy x là hàm số chẵn, đồ thị hàm số nhận Oy làm trục đối xứng.

O x

y

-3π2

-π2

3π2

π2-1

1

3π2ππ-3π -π-2π

f x( ) = sin x( )

1

-1

O

y

x-3π2

-π2

3π2

π2

2ππ-π

-2π-3π

f x( ) = cos x( )

Page 2: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 2

Một số giá trị đặc biệt:

cos 0 , ( )2

x x k k

cos 1 2 , ( )x x k k .

cos 1 2 , ( )x x k k .

3. Hàm số tang: sintancos

xy xx

Tập xác định: \2

k k

Tâp giá trị là R.

Hàm số tuần hoàn với chu kì , có nghĩa tan tan , ( )x k x k .

tany x là hàm số lẻ, đồ thị hàm số nhận gốc tọa độ O làm tâm đối xứng

Một số giá trị đặc biệt :

tan 0 ,x x k k

tan 1 ,4

x x k k .

tan 1 ,4

x x k k .

4. Hàm số cotang: coscotsin

xy xx

.

Tập xác định: \ k k .

Tập giá trị: .

Hàm số tuần hoàn với chu kì , có nghĩa cot cot ,( )x k x k .

coty x là hàm số lẻ, đồ thị hàm số nhận gốc tọa độ O làm tâm đối xứng

-3π2 -

π2

3π2

π2

2π-π π-2πO

y

x

f x = tan x

Page 3: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 3

Một số giá trị đặc biệt :

cot 0 ,2

x x k k .

cot 1 ,4

x x k k .

cot 1 ,4

x x k k .

II. PHẦN BÀI CHUẨN BỊ CỦA HỌC SINH

Bài 1: Nêu TXĐ của các hàm số lượng giác

a. siny x

__________________________________

b. cosy x

__________________________________

c. tany x

__________________________________

d. coty x

__________________________________

Bài 3: Nêu chu kì tuần hoàn của các hàm số

lượng giác sau:

a. siny x

__________________________________

b. cosy x

__________________________________

Bài 2: Nêu TGT của các hàm số lượng giác

a. siny x

___________________________________

b. cosy x

___________________________________

c. tany x

___________________________________

d. coty x

___________________________________

Bài 4: Nêu tính chẵn lẻ của các hàm số

lượng giác sau:

a. siny x

__________________________________

b. cosy x

___________________________________

3π2

π2

-π2

-3π2

2ππ-π-2π

f(x)=cotan(x)

O

y

x

Page 4: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 4

c. tany x

__________________________________

d. coty x

__________________________________

Bài 5: Điền vào chỗ trống

a. sin 0x

__________________________________

b. sin 1x

____________________________________

c. sin 1x

____________________________________

d. tan 0x

____________________________________

e. tan 1x

____________________________________

f. tan 1x

____________________________________

c. tany x

___________________________________

d. coty x

___________________________________

Bài 6: Điền vào chỗ trống

a. cos 0x

___________________________________

b. cos 1x

___________________________________

c. cos 1x

___________________________________

d. cot 0x

___________________________________

e. cot 1x

___________________________________

f. ___________________________________

III. PHẦN MỞ RỘNG

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

cot 1x

Page 5: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 5

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Page 6: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 6

IV. NHỮNG DẠNG TOÁN TRỌNG TÂM

Bài tập giáo viên hướng dẫn Bài tập học sinh tự làm

Dạng 1: Tìm tập xác định của hàm số

Phương pháp :

Bước 1: Đặt điều kiện cho hàm số

f xg x

, điều kiện 0g x

f x , điều kiện 0f x

f x

g x, điều kiện 0g x

tan f x , điều kiện 2

f x k

cot f x , điều kiện f x k

Bước 2: Giải điều kiện

Bước 3: Kết luận tập xác định của hàm số

BÀI TẬP

Bài 1: Tìm TXĐ của hàm số cot 2xy

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 3: Tìm TXĐ của hàm số 2cot( 3 )3

y x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 5: Tìm TXĐ của hàm số 2xsin

yx

___________________________________

___________________________________

Bài mẫu:

1. Tìm tập xác định của hàm số

tan( )6

y x

Lời giải

Điều kiện: cos( ) 06

x

6 2x k

23

x k

TXĐ: 2\ , 3

D k k

.

2. Tìm tập xác định của hàm số

3sin 1

f xx

Lời giải

Điều kiện: sin 1 0x

sin 12

x x k

TXĐ: \ , 2

D k k

.

Bài 2: Tìm TXĐ của hàm số tan 2xy

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 4:Tìm TXĐ của hàm số 2tan( )3

y x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 6: Tìm TXĐ của hàm số 2x 5cos x

y

___________________________________

Page 7: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 7

Bài 7: Tìm TXĐ của hàm số 2

cos 3x4

y

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 9: Tìm TXĐ của hàm số cos2x-4sin 1

yx

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 11: Tìm TXĐ của hàm số 6sin1

yx

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 13: Tìm TXĐ của hàm số sin 2x 6y

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 15*: Tìm TXĐ của hàm số sin 1y x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 17*: Tìm TXĐ của HS 2 sin1 sin

xyx

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 8: Tìm TXĐ của HS 12sin 3x3

y

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 10:Tìm TXĐ của HS 2sin x+3cos3xcos2x 1

y

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 12: Tìm TXĐ của HS22xcos4

yx

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 14: Tìm TXĐ của HS cos 8 2xy

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 16*: Tìm TXĐ của HS cos2x 3y

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 18*: Tìm TXĐ của HS 2 cos 2x1 cos3x

y

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Page 8: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 8

Dạng 2: Tìm GTLN và GTNN của hàm số

lượng giác

Phương pháp :

Bước 1: Xuất phát từ các bất đẳng thức kẹp

2 2

1 cos x 1, 1 sin x 10 sin 1; 0 cos 1x x

Bước 2: Dùng các phép biến đổi tương

đương đưa các bất đắng thức ở bước 1 về

biểu thức cần tìm GTLN, GTNN

Bước 3: Kết luận GTLN, GTNN.

BÀI TẬP

Bài 19:Tìm GTLN,GTNN của các hàm số

a. 4sin 3y x .

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

b. 2cos x 5y .

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

c. 3sin 5y x .

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

d*. sin3x cos3xy

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài mẫu: Tìm GTLN,GTNN của

2sin 2 1y x

Lời giải.

Ta có : 1 2sin 2 1 3x

1 3y .

1 sin 2 1 2 22

y x x k

4

x k

3 sin 2 14

y x x k .

Vậy GTLN của hàm số bằng 3

GTNN của hàm số bằng 1 .

Bài 20: Tìm GTLN,GTNN của các hàm số

a. sin 3y x .

___________________________________

___________________________________

___________________________________

b. 2cos 3x 5y .

___________________________________

___________________________________

___________________________________

c. 3cos 4 12y x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

d*. sin3x+cos3xy .

___________________________________

___________________________________

___________________________________

1 sin 2x 1 2 2sin 2x 2

Page 9: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 9

BÀI 1+2: PHÉP DỜI HÌNH VÀ PHÉP TỊNH TIẾN

I. NỘI DUNG BÀI HỌC 1. Định nghĩa phép tịnh tiến

Trong mặt phẳng cho vectơ . Phép biến hình biến mỗi điểm thành điểm 'M sao cho

được gọi là phép tịnh tiến theo vectơ .

Kí hiệu: . Vectơ gọi là vectơ tịnh tiến.

Như vậy:

Đặc biệt: là phép đồng nhất.

2. Sơ đồ hệ thống hóa

v

M

'MM v

v

vT v

' 'vT M M MM v

0T

Page 10: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 10

II. BÀI CHUẨN BỊ CỦA HỌC SINH

Điểm Nhận xét của giáo viên

Bài 1. Nêu định nghĩa phép tịnh tiến.

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 3. Tìm tọa độ tâm và bán kính của đường

tròn 2 2(C) : (x 1) (y 5) 49 .

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 5. Cho hai điểm M( 2;1),N(1;5) .Tìm tọa

độ MN

.

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 7. Viết phương trình đường tròn tâm

( 3;4)I và bán kính 5R

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 2. Nêu tính chất của phép tịnh tiến.

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Bài 4. Tìm tọa độ tâm và bán kính của đường

tròn :C 2 2 2 8 0x y y .

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Bài 6. Nêu biểu thức tọa độ của phép tịnh

tiến.

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Bài 8. Cho hai điểm A 2;1 ,B 1; 3 .

Tính độ dài .AB .

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Page 11: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 11

PHẦN MỞ RỘNG

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

DẶN DÒ:

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Page 12: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 12

III. CÁC DẠNG BÀI TẬP TRỌNG TÂM

Dạng 1: Tìm ảnh, tạo ảnh, vectơ tịnh tiến

qua phép tịnh tiến cho trước.

Phương pháp giải:

Áp dụng công thức biểu thức tọa độ của

phép tịnh tiến để suy ra tọa độ của các

điểm cần tìm

Biểu thức tọa độ:

Trong đó:

M là tọa độ của tạo ảnh.

M là tọa độ của ảnh.

,v a b

là tọa độ của vectơ tịnh tiến.

Bài mẫu 1.

Trong mặt phẳng Oxy cho điểm

Hỏi ảnh của điểm qua phép tịnh tiến theo

vectơ là điểm nào?

Lời giải

Ta có: và

.

Vậy ảnh của là . Bài mẫu 2.

Cho và Nếu

, thì có độ dài

bằng?

Lời giải

Ta có: . Vì

Bài tập giáo viên hướng dẫn Bài tập học sinh tự làm

Bài 1. Cho hình chữ nhật MNPQ . Phép tịnh

tiến theo véc tơ MN

biến điểm Q thành điểm nào? A. Điểm Q B. Điểm N

C. Điểm M D. Điểm P

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 2. Cho hình bình hành ABCD tâm I .

Mệnh đề nào sau đây đúng?

A. DCT A B B. CDT B A

C. DIT I B D. IAT I C

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Tv(a;b) ' ' 'M(x;y) M(x ;y )

' '

' '

x x a x x a(1) (2)

y y b y y b

'

'

a x x(3).

b y y

x;y

' ' '(x ;y )

M 2;5

M

v(1; 3)

x 2

y 5

a 1

b 3

x ' x a 2 1 1

y ' y b 5 3 2

M ' 1; 2M

(1;1)v

A 2;3 ,B 1;4

( ) ', ( ) 'v v

T A A T B B ' 'A B

AB 10 ( ) ', ( ) 'v v

T A A T B B

'A B' AB 10

Page 13: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 13

Bài 3. Cho hình bình hành ABCD tâm I .

Gọi ;M N lần lượt là trung điểm của ,AD DC

. Phép tịnh tiến theo véc tơ nào biến AMI

thành MDI ?

A. AM

B. AM

C. AM

D. AM

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 5. Trong mặt phẳng với hệ tọa độOxy ,

cho hai điểm 2; 3 , 1;0A B . Phép tịnh tiến

theo vectơ 4; 3v

biến điểm ,A B tương

ứng thành điểm ', 'A B . Tính độ dài ' 'A B .

A. ' ' 10A B B. ' ' 10A B

C. ' ' 13A B D. ' ' 5A B

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 7. Trong mặt phẳng với hệ tọa độOxy ,

cho điểm 2;5M . Phép tịnh tiến theo vectơ

1;2v

biến điểm M tương ứng thành điểm

'M . Tìm tọa độ '.M

A. ' 3;7M B. ' 1;3M

C. ' 3;1M D. ' 4;7M

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 4. Cho lục giác đều ABCDEF tâm .O

Tìm ảnh của AOF qua phép tịnh tiến theo

véc tơ AB

?

A. AOB B. BOC

C. CDO D. DEO

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Bài 6. Trong mặt phẳng với hệ tọa độOxy ,

cho hai điểm 0; 2 , 2;1M N . Phép tịnh

tiến theo vectơ 1;2v

biến điểm ,M N

tương ứng thành điểm ', 'M N . Tính độ dài

' 'M N .

A. ' ' 5M N B. ' ' 7M N

C. ' ' 1A B D. ' ' 3A B

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Bài 8. Trong mặt phẳng với hệ tọa độOxy ,

cho điểm 1;3A . Phép tịnh tiến theo

vectơ 2;1v

biến điểm A thành điểm 'A .

Tìm tọa độ '.A

A. ' 1; 4A B. ' 1;4A

C. ' 1;4A D. ' 1; 4A

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Page 14: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 14

Bài 7. Trong mặt phẳng với hệ tọa độOxy ,

cho điểm 4;5A . Hỏi A là ảnh của điểm

nào qua phép tịnh tiến theo vectơ 2;1 .v

A. 1;6 B. 2;4

C. 6;6 D. 4;7

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 9. Trong mặt phẳng với hệ tọa độOxy ,

cho ABC với 2;4 , 5;1 , 1; 2A B C .

Phép tịnh tiến theo vectơ BC

biến ABC

thành ' ' 'A B C tương ứng các điểm . Tìm

tọa độ trọng tâm 'G của tam giác ABC

A. 4; 2 B. 4;2

C. 4; 4 D. 4; 2

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 8. Trong mặt phẳng với hệ tọa độOxy ,

cho điểm 4;2 , 1; 5M v

. Hỏi M là

ảnh của điểm nào qua v

T .

A. 3;5 B. 3;7

C. ' 5;7A D. 5; 3

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Bài 10. Trong mặt phẳng với hệ tọa độOxy

cho ABC với 3;0 , 2;4 , 4;5A B C .

Phép tịnh tiến theo vectơ 0v

biến điểm A

thành điểm G , biết G là trọng tâm ABC .

Tìm tọa độ ' vG T G

A. 5;6 B. 5;6

C. 3;1 D. 1;3

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Page 15: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 15

Dạng 2: Tìm ảnh của đường thẳng và

đường tròn qua phép tịnh tiến.

Phương pháp giải:

B1: Xác định tọa độ vectơ và rút ra:

B2: Thế từ (2) vào phương trình của đường thẳng hoặc phương trình đường tròn và biến đổi về một phương trình của đường thẳng hoặc phương trình đường tròn mới.

B3: Phương trình của đường thẳng hoặc đường tròn vừa tìm ra ở trên chính là ảnh cần tìm.

Lưu ý: Để tìm ảnh của đường tròn

cho trước qua phép tịnh tiến với ta

có thể thực hiện theo các bước sau:

B1: Xác định tọa độ tâm và bán

kính R của .

B2: Khi đó có tâm 0 0,I x a y b và

bán kính .

B3: Khi đó có phương trình là:

2 2 20 0x x a x x a R

Bài mẫu 1:

Cho đường tròn (C) :

. Qua phép tịnh tiến

với vectơ 2;3v

thì (C ) biến thành

(C’). Phương trình của (C’) là.

Lời giải

Ta có: .

có tâm và bán kính

Khi đó có tâm 0 0, 1,1I x a y b

và bán kính . Vậy có

phương trình là: .

Bài mẫu 2:

Trong mặt phẳng Oxy, cho đường thẳng

. Tìm ảnh của đường

thẳng qua phép tịnh tiến theo .

Lời giải

Ta có:

Thế vào PT của ta

được:

2 ' 2 3 ' 5 1 02 ' 3 ' 12 0

x yx y

Vậy ảnh của có phương trình là:

.

v(a;b)

'

'

x x a(2)

y y b

x,y

C' C

vT v(a;b)

0 0I(x ;y )

C

C'

R ' R

C'

2 2(x 1) (y 2) 25

vT

a 2

b 3

C0 0

I(x ; y ) I(1; 2)

R 5

C'

R ' R 5 C'

2 2(x 1) (y 1) 25

: 2x 3y 1 0

v 2;5

' '

' '

a 2 x x a x 2(*)

b 5 x x b y 5

(*) : 2x 3y 1 0

2x 3y 12 0

Page 16: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 16

Bài tập giáo viên hướng dẫn Bài tập giáo về nhà của học sinh

Bài 1. Trong mặt phẳng tìm phương trình đường thẳng ' là ảnh của đường thẳng

: 2 1 0x y qua phép tịnh tiến theo vectơ 1; 1v

. A. 2 0x y B. 2 3 0x y

C. 2 1 0x y D. 2 2 0x y ___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 3. Trong mặt phẳng tìm phương trình đường tròn 'C là ảnh của đường tròn 2 2: 4 2 1 0C x y x y qua phép tịnh tiến theo véc tơ 1;3v

.

A. 2 23 4 2x y

B. 2 23 4 4x y

C. 2 23 4 4x y

D. 2 23 4 4x y

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 2. Trong mặt phẳng tìm phương trình đường thẳng ' là ảnh của đường thẳng : 5 1 0x y qua phép tịnh tiến theo vectơ 4;2v

.

A. 5 15 0x y B. 5 15 0x y

C. 5 6 0x y D. 5 7 0x y _________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Bài 4. Trong mặt phẳng tìm phương trình đường tròn 'C là ảnh của đường tròn 2 2: 2 4 1 0C x y x y qua phép tịnh tiến theo véc tơ 1;2v

.

A. 2 22 6x y

B. 2 22 6x y

C. 2 21 6x y

D. 2 22 2x y

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

,Oxy

,Oxy

,Oxy

,Oxy

Page 17: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 17

BÀI 2 ĐẠI SỐ: PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC CƠ BẢN

I. NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Phương trình sin x m

TH1: Nếu 1m phương trình vô nghiệm.

TH2: Nếu 1m phương trình có nghiệm

Đặt sinm hoặc 0sinm . Khi đó

2

sin sin ,2

x kx k

x k

.

0 00

0 0 0

360sin sin ( )

180 360x k

x kx k

arcsin 2sin , .

arcsin 2x m k

x m kx m k

Chú ý:

a. Trường hợp tổng quát:

( ) ( ) 2sin ( ) sin ( ) ( )

( ) ( ) 2

( ) ( ) 360sin ( ) sin ( ) ( )

( ) 180 ( ) 360

o

o o

f x g x kf x g x k

f x g x k

f x g x kf x g x k

f x g x k

b. Trường hợp đặc biệt:

sin ( ) 1 ( ) 22

sin ( ) 0 ( ) ( )

sin ( ) 1 ( ) 22

f x f x k

f x f x k k

f x f x k

Page 18: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 18

2. Phương trình cos x m

TH1: Nếu 1m phương trình vô nghiệm.

TH2: Nếu 1m phương trình có nghiệm.

Đặt cosm 0cosm . Khi đó

2cos cos ,2

x kx a kx k

. 0 0

00 0

360cos cos ( )

360x k

x kx k

arccos 2cos , .arccos 2

x m kx m kx m k

Chú ý:

a. Trường hợp tổng quát:

( ) ( ) 2cos ( ) cos ( ) ( )

( ) ( ) 2f x g x k

f x g x kf x g x k

b. Trường hợp đặc biệt:

cos ( ) 1 ( ) 2

cos ( ) 0 ( ) . ( )2

cos ( ) 1 ( ) 2

f x f x k

f x f x k k

f x f x k

3. Phương trình tan x m

Điều kiện: .2

x k k

; : tan ,2 2

m m

. Khi đó tan tan tan , .x m x x k k

Nếu số thực thỏa điều kiện: 2 2tan m

thì ta viết là: arctan m

Khi đó tan arctan , .x m x m k k

4. Phương trình cot x m

Điều kiện: .x k k

0; : cot ,a a . Khi đó cot cot cot , .x m x x k k

Nếu số thực thỏa điều kiện: 0cot a

thì ta viết là: arccot a . Khi đó

cot arccot , .x m x m k k

Page 19: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 19

SƠ ĐỒ KIẾN THỨC

II. PHẦN BÀI CHUẨN BỊ CỦA HỌC SINH

Bài 1: Trong các phương trình sau, phương

trình nào có nghiệm? Phương trình nào vô

nghiệm? Vì sao?

a. sin 1x

__________________________________

b. sin 3x

__________________________________

c. 2sin3

x

__________________________________

Bài 2: Trong các phương trình sau, phương

trình nào có nghiệm? Phương trình nào vô

nghiệm? Vì sao?

a. cos 1x

___________________________________

b. cos 2x

___________________________________

c. cos 0,3x

___________________________________

___________________________________

Page 20: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 20

Bài 3: Giải phương trình sin 2 1x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 5: Giải phương trình 2sin

2x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 7: Giải phương trình sin sin4

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 9: Giải phương trình tan 1x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 11: Giải PT3tan 3x

3 3

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 13: Giải phương trình 3tan tan4

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 4: Giải phương trình cos3x 1

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 6: Giải phương trình 2cos

2x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 8: Giải phương trình 2cos cos3

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 10: Giải phương trình cot 1x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 12: Giải PT 3cot 2x 34

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài14: Giải phương trình 3cot cot4

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Page 21: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 21

III. PHẦN MỞ RỘNG

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Page 22: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 22

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Page 23: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 23

IV. NHỮNG DẠNG TOÁN TRỌNG TÂM

Bài tập giáo viên hướng dẫn Bài tập học sinh tự làm

Dạng 1: Giải phương trình lượng giác cơ

bản trên TXĐ

Phương pháp :

Bước 1: Nhận dạng phương trình, đặt điều

kiện cho phương trình.

Bước 2: Áp dụng công thức nghiệm của

PTLG cơ bản.

Bước 3: So với điều kiện rồi kết luận tập

nghiệm của phương trình.

BÀI TẬP

Bài 1: Giải phương trình sin 4x 0

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 3: Giải phương trình 3sin 2 14

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 5: Giải phương trình

2sin 34 2

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài mẫu: Giải PTLG sau

3sin2 3 2x

Lời giải.

3sin

3 2

3sin2 3 2x

sin sin2 3 3x

2 42 3 3104 42 32 3 3

x k x k

x x kk

Bài 2: Giải phương trình sin 2x 1

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 4: Giải phương trình sin 04

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 6: Giải phương trình

3sin 44 2

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Page 24: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 24

Bài 7: Giải phương trình 2sin3

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 9: Giải PTsin3 sin4

x x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 11: Giải phương trình cos 13

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 13: Giải PT 1cos

6 2x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 15: Giải phương trình 2cos33

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 8: Giải phương trình 5sin 23

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 10: Giải PTsin3 sin 26

x x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 12: Giải phương trình cos 2 17

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 14: Giải PT 5 3cos 36 2

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 16: Giải phương trình 3cos3

4x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Page 25: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 25

Bài 17:Giải PT 5cos cos 34

x x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 19: Giải PT 2tan 2 37

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 21: Giải phương trình tan 36

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 23:Giải PT 2 1cot 33 3

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 25:Giải PT 0 1tan 453

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 18: Giải PT 2cos cos5x3

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 20: Giải phương trình tan 33

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 22: Giải phương trình tan 2 52

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 24:Giải phương trình1cot

2 3x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 26:Giải PT 0 3tan 2 603

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Page 26: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 26

Bài 27:Giải PT 0 1cot 1503

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 29:Giải PT tan 3x tan3 4

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 30: Giải PT cot cot 3x3

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 32:Giải phương trình cot 53

x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 34*: Giải PT 0 02 20 sin 6 60cos x x

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

__________________________________

Bài 36*: Giải PT sin .cos .cos 2x 2x x

__________________________________

__________________________________

Bài 28:Giải phương trình 0cot 2 50 1x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 30:Giải PT cot cot 2x4

x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 31: Giải PT cot 2 cot5

x x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 33:Giải phương trình cot 2 2x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 35*: Giải PT 0 0cot 3 60 tan 5 50x x

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Bài 37*:Giải PT 2x.cos4x.cos8x.sin2x 4 2cos

___________________________________

___________________________________

___________________________________

Page 27: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC - ÌNH L NG GIÁC

Trường Bùi Thị Xuân – Đồng Nai 27