Historiku i tiranes_zona_2

Pranoi:

SHKOLLA NDERKOMBETARE E ARKITEKTURES DHE POLITIKAVE URBANE

UNIVERSITETI POLIS

Historia e Mendimit dhe Planifikimit

Bruno Doka

Demokrat Noka

Dorian Mata

Edjon Shtylla

Elvis Miha

Ergest Ibrahimi

Punuan:

ZHVILLIMI URBANISTIK I TIRANES

Prof. Dr. Vera Bushati

Prof. Dorina Papa

Historia e Arkitektures

Permbajtja e detyres:

Historik i shkurter per zhvillimin urbnistik te Tiranes

Pozicionimi i Zones ne studim (Zona 2)

Evidentimi i rrugeve

Gjendja aktuale

Percaktimi e Nivelimi i Kateve

Rindertim historik e hipotetik i Zones ne 4 Periudha

Foto panoramike: Rruga e Durresit

I. Historik i zhvillimit urbanistik te Tiranes


Lumi i LANES

BERTHAMA

HISTORIKE

Periudha:

Fillimet e shek. XVII

Legjende:

Rruget Kryesore

Zona Urbane

Lumi

Tirana themelohet nga kryqezimi i kater arterieve rrugore. Mes tyre formohet nje

shesh tregtie (Pazari i Vjeter). Kjo qender eshte piknisja e rritjes se qytetit.


Lumi i LANES

Legjende:

Fundi i shek. XVIII

Periudha:

Rruge te tjera

Rruget Kryesore

Zona Urbane

Lumi

Rruge te reja lidhese, ndertimi i banesave te para e objekteve me rendesi ishin

“shenja” qe tregonin mundesi zhvillimi per qytetin.


Periudha:

Prill 1917

Legjende:

Lumi

Rritja e qytetit behet ne menyre spontane duke ruajtur rrjeten rrugore ekzistuese e

duke krijuar rruge te tjera depertuese. Gjithashtu, ruhet edhe tipologjia e

ndertimeve.


Periudha:

Prill 1917

Legjende:

Lumi

Rruget Organike



ndertimeve.


Periudha:

Prill 1917

Legjende:

Lumi

Rruget Organike

Rruget dytesoreRritja e qytetit behet ne menyre spontane duke ruajtur rrjeten rrugore ekzistuese e


ndertimeve.


Periudha:

Prill 1917

Legjende:

Lumi

Rruget Organike

Rruget dytesore

Berthama Historike



ndertimeve.


Periudha:

Viti 1921

Legjende:

Qyteti zgjeron kufijte e tij me shume drejt V-L, e gjithashtu ne perafrim me lumin

(ku tokat e bukes ishin mjaft produktive). Zhvillimet ne sektore te ndryshem (si :

tregtia, besimi, etj) i japin Tiranes nje rendesi me permasa rajonale, ku njolla

urbane fillon te zmadhohet me shpejtesi.

Lumi


Periudha:

Viti 1921

Legjende:





Lumi

Rrjeta rrugore


Periudha:

Viti 1921

Legjende:





Lumi

Kufiri i njolles urbane

Rrjeta rrugore

Legjende:

B)Periudha:

A)


Plani rregullues i qendres

Viti 1923

Plani i Pare Rregullues i Tiranes projektohet nga arkitekte e inxhinjere austriake, me

objektiv hapjen e rrugeve kuardatike midis sitemit te ri rrugor dhe atij ekzistues.

Ne jug ndertohet nje rrjete rrugore kuadratike , ndersa ne lindje e perendim ruhet

rruget ekzistuese duke kerkuar te drejtoheshin e zgjeroheshin.

Gjendja e Pazarit te

Vjeter rreth viteve ‘20

Lumi

Rrjeta rrugore

Legjende:

B)Periudha:

A)


Viti 1923

Plani i Pare Rregullues i Tiranes projektohet nga arkitekte e inxhinjere austriake, me

objektiv hapjen e rrugeve kuardatike midis sitemit te ri rrugor dhe atij ekzistues.

Ne jug ndertohet nje rrjete rrugore kuadratike , ndersa ne lindje e perendim ruhet

rruget ekzistuese duke kerkuar te drejtoheshin e zgjeroheshin.

Gjendja e Pazarit te

Vjeter rreth viteve ‘20

Qendra e vjeter

Rrjeta rrugore

Lumi

Plani rregullues i qendres

Viti 1925


Periudha:

Plani i Dyte Rregullues projektohet nga ark. Armando Brasini, me objektiv krijimin e

nje ishulli te ri brenda qytetit shkeputur nga qyteti ekzistues. Plani i ri synonte

rregullimin e infrastruktures e rritjen e resurseve . Projektohet gjithashtu nje shesh i

madh permes boshtit V-J, i cili kalon lumin, me qellim lidhjen e pjeseve te qytetit.

Sheshi fillimisht katror, me pas me forme rrethore me nje zgjatim.

Viti 1928

Periudha:


Plani i trete ne kronologji, por i pari gjate mbreterimit te Ahmet Zogut u realizua nga

arkitekti austriak Kohler. Plani kishte qellim jo vetem zjerimin e rrugeve kryesore, por

edhe zhvillimin e qytetit te ri perkundrejt atij te vjeter. Konturohet bulevardi nga skaji

ne Jug deri ne qender. Rrjeta rrugore eshte drejtkednore e lumi i sistemuar. U jepet

rendesi hapsirave te medhaja te gjelberta e ruhen kopshtet neper banesa.


Periudha:

Plani i katert i rregullimit te Tiranes gjate mbreterimit te Zogut , qe u projektua nga

Florestano Di Fausto parashikonte rikualifikimin e nje pjese te madhe te qytetit. Ketu

percaktohet edhe kufiri i qytetit prej 4.5 km². Ne kete plan rishikohen skicat e

Brasinit, duke projektuar ne V-J lidhjen e sheshit “Skenderbej” me “Zogun e Pare” qe

u percaktua nga Di Fausto dhe Xhulio Berti .

Viti 1929

Imazhi i zgjatimit te Bulevardit


Periudha:

Me ‟39, Shqiperia pushtohet nga Italia.Plani Rregullues italian (1940 –‟43) u hartua

nga një grup italianesh dhe shqiptaresh. Sistemit rrugor propozohej radial unazor.

Lana do te sistemohej e do te ruheshin godinat ekzistuese e hapsirat e gjelberta.

Pra,Tirana konceptohej si një qytet park.

Vitet 1940 –’43

Periudha:


`

Legjende:

Rruget Kryesore

Unaza e Madhe

Rruget dytesore

Vitet 1940 –’43

Me ‟39, Shqiperia pushtohet nga Italia.Plani Rregullues italian (1940 –‟43) u hartua

nga një grup italianesh dhe shqiptaresh. Sistemit rrugor propozohej radial unazor.

Lana do te sistemohej e do te ruheshin godinat ekzistuese e hapsirat e gjelberta.

Pra,Tirana konceptohej si një qytet park.


Periudha:

Viti 1957

Plani rregullues i 1957 kishte si objektiva kryesore:

- Rritjen e dëndësisë së banimit në qytetin ekzistues;

- Përmirësimin dhe shtimin e rrjetit rrugor ekzistues;

- Ruajtien e disa zonave si monumente kulture;

- Shfrytëzimin racional të truallit.


Periudha:

Plani rregullues i vitit 1990 synonte kryesisht zonimin e studiuar te qytetit, duke marre

parasysh rritjen e shpejte urbane. Sistemet e reja funksionale propozonin hapsira te

reja zhvillimi . Merret parasysh transporti hekurrudhor; rregullimi i rrugeve

ekzistuese e shtimi i unazave.

Viti 1990

Skema e zonimit


Periudha:

Viti 1990Skema e Rrjetit rrugor dhe Vija kufizuese e qytetit

Plani rregullues i vitit 1990 synonte kryesisht zonimin e studiuar te qytetit, duke marre

parasysh rritjen e shpejte urbane. Sistemet e reja funksionale propozonin hapsira te

reja zhvillimi . Merret parasysh transporti hekurrudhor; rregullimi i rrugeve

ekzistuese e shtimi i unazave.


Rritja e siperfaqes se ndretuar 1990-2001

Legjende:

deri ne 1990

1990-2001

Periudha:

Pas viteve‘90


Periudha:

Pas viteve‘90

Legjende:

Zonimi i ardhshëm funksional i qytetit të Tiranës, Regional Consulting 2005


Periudha:

Pas viteve‘90

Plani i Qendrës së Tiranës, Architecture Studio 2004


Legjende:

Rritja e Kryeqytetit te Tiranes ne vite

Pas viteve‘90

Periudha:

Pozicionimi i Zones ne studim (Zona 2)

II. Pozicionimi i Zones ne studim (Zona 2)

II. Gjengja Aktuale

Vile e zoteruar nga pronaret Kiko. Eshte ndertuar ne 1939, ku katet e

para kane qene biznes (furre pjekjeje) e katet e dyta per banim. Vitet e

fundit, vila eshte rregulluar nga brenda.

Sot: Kati I-biznes (kazino/Cel. Shop), kati II-banim

III. Gjendja aktuale

Ndertese e vitit 1939‟. Fillimisht ka qene rrobaqpepsi (1 katshte), me

pas shtohet nje kat tjeter ku perdoret per banim.

Sot: Kati I-biznes (pastrim kimik), kati II-banim


Ka qene vile banimi per oficere. Vile 2 katshe tipike e periudhes se

Mbretit Zog, mdertuar me tulle.

Sot: Kati I-biznes (lokal/lautoshkolle), kati II-banim


Qe prej 1920, pa shume ndryshime. Ka qene dhe eshte vetem vile

banimi. Kur u shtrua rruga “Kont Urani”, themeli i shtepise u spostua

me brenda dhe godina u zvogelua. Ndertuar me qerpic.

Sot: Banese.


Ndertuar rreth 1925, me tulle. Ka sherbyer vetem per banim.

Sot: Kati I, Kati II-te dhe i III-te banim.


Ndertuar me qerpic ne vitin 1925, ku pjesa ballore e katit I eshte

shtese pas viteve 90‟.

Sot: Kati I-biznes (kancelari/lokal), kati II-banim.


Ndertese e re (pas 90‟). Rezulton te jete “plotesim” i rripit te dyqaneve

te vogla ne rrugen “Kont Urani”.

Sot: Dyqan i vogel perpara e hapsire banimi pas.


Ndertese e kohes se Mbretit Zogu, qe shembet e rindertua e re e me e

madhe ne kohen e diktatures. Zgjerimi perpara i dyqanit ne 90‟ i

afrohet rruges. Pjesa e pasme e nderteses vazhdohet ne vitin 2000, e

cila eshte kantine vere.

Sot: Biznes (dyqan, kantine vere) e babnim.


Shtepia dhe shtesa perpara jane ndertuar relativisht njera pas

tjetres, diku rreth viteve 90‟. Shtesa buze rruges eshte bar.

Sot: Banim , biznes (lokal)


Ku objekt ka funksionuar per zyra administrative gjate periudhes se

Mbretit Zog. Sot, perdoretper banim e ka biznese ne katet e para.

Sot: Kati I biznese (banke, dyqan) , Kati II e i III banim.


Hotel “Logano” – Qe ku u ndertua ne 90‟ e deri tani ka funksionuar si

hotel. Eshte nje ndertim (i dukshem) me tulla.

Sot: biznes (hotel)


Ndertuar ne 97‟ (me tulle). Qe asokohe e deri tani perdoret per banim

Sot: banim


Aktualisht, „Albanian University‟ funksionon si institucion arsimor.

Katet e para te godines ne faqen e Rruges se Durresit jane biznese.

Shtesa ne lindje eshte magazine ne funksion te universitetit.

Sot: Universitet e biznese (banke, embeltore, avokat).


Keto ndertime jane te viteve pas 90‟. Ne krahun e djathte te pallatit, ne

nje kohe relativisht te vonet (vitet e fundit) ka nje shtese te re prej 4

katesh. Me perpara, pallati 11 katesh ka qene kopesht femijesh dy

katesh.

Sot: Pjesa perpara nje kateshe ka biznese (Metrazhe, Dyqan), dhe

pallati-apartamente banimi e zyra.


Vile ndertuar rreth 1940. Shtesa e fundit eshte bere ne ‟98, ku themeli

i objektit eshte zgjatur. Qe kur u ndertua e deri tani perdoret per banim


Objekti i pare ndertohet pas vitit 2000 e funksionon si biznes. Objekti i

dyte eshte dyqan qe prej 90‟ e deri me sot.

Sot: 1-biznes (berberane), 2-biznes(minimarket)


Shtepia e vjeter ka qene me e vogel, ndertuar me qerpic, ku ne 80‟ u be

nje shtese ne pjesen e pasme (me tulle). Ne 90‟ shembet e ndertohet

nga e para (me tulla).

Sot: banim


Ndertese 3-katshe ndertuar me qerpic ne vitin 1940.


Ndertohet me 1900 (me qerpic). Prishet dhe rindertohet ne 2000 me e

zgjeruar dhe me dy kate. Sot eshte jashte funksioni.


Pallat i ri 4 katesh me apartamente banimi, ndertuar ne vitin 2000.

Sot: banim


Ndertese 2-katshe e cila quhet “Shtepia e murgeshave”, ku eshte

ndertuar me tulla , e ka nje oborr te madh ne pjesen e perparme. (Ne te

jetojne murgesha e disa njerez ne nevoje).

Sot: Qender Sherbimi social


???


Shtepi ndertuar gjate viteve 70‟ me oborr te perbashket (me shtepine

ne jug). Pa shume ndryshime gjate kohes.

Sot: banim.


Banese ndertuar me qerpic gjate viteve 30‟. Shembet, ndertohet me e

madhe ne vitet 70‟, e me pas (ne 80‟) rikonstruktohet me mire.

Sot: banim


Ndertese e gjere 2-katshe ndertuar ne vitin 1995. Ne katin e

dyte, dhomat jane te vogla e te ndara. Ambejtet e objektet jepen me

qera. Sot: objekt multifunksional (aktivitete, magazinim, etj)


Banese ndertuar para viteve 70‟, ku ne kete vit shtohet pjesa e djathte

e objektit (ne jug) .

Sot: banim


Ndertuar ne ‟37. Vila ka bodrum ne anen e majte.


Ndertuar afer vieve „30. Prej kohesh eshte e pabanuar. (Pret lejen e

ndertimit te pallatit).

Sot: Jashte funksioni.


???


Ky objekt ka evoluar ne te njejten kohe me godinen ne veri te saj ,

Forme sopate, ku kane oborr te perbashket .


Ndertese e vjeter me shume se 100 vjecare, (ndoshta rreth 1900)


???


Objektet jane ndertuar paralelisht ne vitin 1930. Kane sherbyer si

mengjezore (majtas) e mulli kafeje (djathtas). Tashme, funksionojne si

lokale.

Sot: biznese (lokale).


Ndertesa te kohes se Diktatures, ku pas viteve „90 jane rikonstruktuar

Mendohet te kene qene dyqane artizanati (kepucar, etj.)

Sot: biznese(dyqan,servis makinash)


Objekti para e vitet 70‟ ka funsionuar si ushqimore. Gjate kohes,

objektit i shtohen dhoma te tjera per banim.

Sot: Biznes: biznes (dyqan rrobash) e banim


Ne 1920 u ndertua si shtepi murgeshash (1 katshe). Gjate kohes ka pas

ndryshime te vogla. Sot nuk perdoret me.


Godine dy kateshe gati 100 vjecare (ndertuar rreth 1915) me tulla, e

cila ruhet nga shteti si monument kulture.


Institucion Arsimor

Banim

III. Gjendja aktuale (funksionet)

Banim+Biznes

Biznes

Institucion Sherbim Social

Pa funksion

Funksionet:

IX. Percaktimi e nivelimi i kateve

>3K

1K

2K

3K

Katet:

IX. Percaktimi e nivelimi i kateve

Prerja A-A

Prerja B-B

Kryesore

X. Evidentimi i rrugeve

Dytesore

Rrugica

Rruget:

Rruga e DURRESIT

Kont Urani Mihal Duri Kajo Karafili Ibrahim Tukiqi

XI. Rindertim historik i Zones ne 4 Periudha

Periudha:

‟25 ‟45 „90

XI. Rindertim historik i Zones ne 4 Periudha

‟25 ‟45 „90

Periudha:

XII. Foto Panoramike: Rruga e Durresit

Historiku i tiranes_zona_2

Education

Transcript of Historiku i tiranes_zona_2