HISTORIA POLSKI PIASTOWIE
description
Transcript of HISTORIA POLSKI PIASTOWIE
![Page 1: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/1.jpg)
HISTORIA POLSKI PIASTOWIE
![Page 2: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/2.jpg)
PRADZIEJE ZIEM POLSKICH
• kultura łużycka – osada w Biskupinie – VIII/VII pne
![Page 3: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/3.jpg)
PLEMIONA SŁOWIAŃSKIE
• Najważniejsze plemiona polskie: Wiślanie (Kraków) Polanie (Gniezno)
![Page 4: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/4.jpg)
PIERWSI PIASTOWIE
Mieszko I:• 966 chrzest Polski za
pośrednictwem Czechów i ślub z Dobrawą (zabezpieczenie przed najazdami Niemców pod pozorem chrystianizacji; możliwość starań o koronę)
![Page 5: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/5.jpg)
MIESZKO I
• 968 –pierwsze misyjne biskupstwo w Poznaniu – bp Jordan
• 972 – zwycięstwo nad Niemcami pod Cedynią
![Page 6: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/6.jpg)
MIESZKO I
• 991 – dokument Dagome Iudex – najstarsze polskie źródło pisane, symboliczne oddanie Polski pod opiekę papieża, opis granic państwa
• państwo patrymonialne – własność władcy, poddani składają daninę ; książę – drużyna wojów – duchowni –ludność służebna – kmiecie (wolni chłopi)
![Page 7: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/7.jpg)
PAŃSTWO MIESZKA I
![Page 8: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/8.jpg)
BOLESŁAW CHROBRY
• 997 – misja Wojciecha do Prus i śmierć (zwłoki - relikwie do Gniezna; drzwi gnieźnieńskie – sceny z życia Wojciecha)
![Page 9: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/9.jpg)
BOLESŁAW CHROBRY
• 1000 – zjazd gnieźnieński: Otton III chce przekonać Bolesława do idei uniwersalistycznej; w Gnieźnie powstaje arcybiskupstwo i trzy biskupstwa: Kraków, Kołobrzeg, Wrocław
![Page 10: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/10.jpg)
BOLESŁAW CHROBRY
• wojna z Niemcami 1002-1018 (pokój w Budziszynie – do Polski przyłączone Milsko i Łużyce)
• wojna z Rusią i przyłączenie Grodów Czerwieńskich
![Page 11: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/11.jpg)
BOLESŁAW CHROBRY I KRÓLEM
1025 rok – koronacja – Chrobry pierwszym królem Polski
![Page 12: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/12.jpg)
MIESZKO II
• 1025 – koronacja• najazd na Polskę
Czechów, Niemców i Rusinów
• kryzys
![Page 13: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/13.jpg)
KAZIMIERZ ODNOWICIEL
• 1034 – objęcie rządów• oderwanie się Mazowsza,
powstanie chłopskie przeciw rosnącym daninom dla księcia i kościoła
• 1039 – najazd Czechów na Śląsk i Wielkopolskę
• przeniesienie stolicy z Gniezna do Krakowa
![Page 14: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/14.jpg)
BOLESŁAW ŚMIAŁY (SZCZODRY)
• zbrojne wyprawy na Węgry – popieranie antyniemieckich władców
• odmowa płacenia Czechom trybutu za Śląsk• osadzanie na kijowskim tronie swojego
kandydata• poparcie dla papieża Grzegorza VII w sporze z
ceszrzem Henrykiem IV o inwestyturę
![Page 15: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/15.jpg)
BOLESŁAW ŚMIAŁY
• 1076 – koronacja Śmiałego• utrata Pomorza Gdańskiego• niezadowolenie poddanych
z wysokich danin• 1079 – bunt przeciw królowi
(bp. Stanisław)• stłumienie powstania i
skazanie biskupa na śmierć• ucieczka króla na Węgry
![Page 16: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/16.jpg)
GALL ANONIM O ZATARGU KRÓLA Z BISKUPEM
„ jako król Bolesław był z Polski wyrzucony długo byłoby o tym mówić tyle jednak ujdzie powiedzieć, że nie godziło się pomazańcowi karać pomazańca cieleśnie, za jaki bądź grzech. To, bowiem zaszkodziło mu wielce, że gdy biskupa za zdradę skazał na obcięcie członków, więc do grzechu dodał grzech My jednak ani biskupa zdrajcę uniewinniamy, ani brzydką zemstę królewską pochwalajmy, lecz ostawmy te sprawę i opowiedzmy, jak przyjęto króla Bolesława na Węgrach”
![Page 17: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/17.jpg)
Śmierć biskupa Stanisława
![Page 18: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/18.jpg)
Władysław Herman
• faktyczne rządy palatyna Sieciecha• 1079 – podział państwa między synów: Zbigniewa (Wielkopolska i Kujawy) i Bolesława (Małopolska i Śląsk) konflikt między braćmi : zależność od Niemiec – Zbigniew tak, Bolesław – nie; podbój Pomorza – Zbigniew – nie; Bolesław – tak.- wypędzenie Zbigniewa powodem najazdu niemieckiego na Polskę
![Page 19: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/19.jpg)
BOLESŁAW KRZYWOUSTY
• 1109 – obrona Głogowa (dzieci na machinach oblężniczych)
![Page 20: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/20.jpg)
BOLESŁAW KRZYWOUSTY
• 1116 – przyłączenie do Polski Pomorza Gdańskiego i wysyłanie misjonarzy – Pomorzanie przyjmują polską religię i obyczaje
![Page 21: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/21.jpg)
TESTAMENT KRZYWOUSTEGO
• 1138 rok – testament Bolesława Krzywoustego i podział Polski na dzielnice:
• ZASADA SENIORATU
![Page 22: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/22.jpg)
POLSCY KRONIKARZE
• Pierwsza polska kronika – Galla Anonima (na dworze Krzywoustego)
![Page 23: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/23.jpg)
POLSCY KRONIKARZE
• XII/XIII wiek – kronika Wincentego Kadłubka (dwór Kazimierza Sprawiedliwego)
![Page 24: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/24.jpg)
POLSKA DZIELNICOWA 1138 - 1295
• Wypędzenie Władysława (Wygnaniec)• Bolesław Kędzierzawy seniorem • Złamanie zasady senioratu :1180 rok – zjazd w
Łęczycy i wybór najmłodszego syna Krzywoustego – Kazimierza Sprawiedliwego
• - 1227 – zjazd w Gąsawie – koniec uznawania zwierzchnictwa księcia krakowskiego przez pozostałych Piastów; rozdrabnianie dzielnic i dalsze podziały
![Page 25: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/25.jpg)
POLSKA DZIELNICOWA 1138-1295
• - wzrost znaczenia możnych; • słabość militarna; • najazdy Prusów, Litwinów ; straty terytorialne;• liczne cła na granicach dzielnic – zastój handlu• sprowadzanie osadników z Europy Zachodniej
(kolonizacja); • rozwój górnictwa – Bochnia i Wieliczka;
![Page 26: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/26.jpg)
POLSKA DZIELNICOWA 1138-1295
• 1226 – sprowadzenie przez Konrada Mazowieckiego Krzyżaków: w zamian za dzierżawę ziemi chełmińskiej podbiją Prusów i oddadzą ich ziemie Konradowi.
![Page 27: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/27.jpg)
POLSKA DZIELNICOWA 1138-1295• tworzenie państwa
Krzyżackiego – wzdłuż Wisły, potem wybrzeża Bałtyku;
• powstania ludności pruskiej przeciw krzyżakom;
• stolica w Malborku (od 1309);
• zakładanie miast: Toruń, Elbląg, Królewiec i sprowadzanie osadników z zachodu
![Page 28: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/28.jpg)
POLSKA DZIELNICOWA 1138-1295
• 1241 – najazd Mongołów na Polskę, aby nie udzieliła pomocy Węgrom – śmierć Henryka Pobożnego pod Legnicą
![Page 29: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/29.jpg)
KONIEC ROZBICIA DZIELNICOWEGO
1295 – koniec rozbicia dzielnicowego: zjednoczenie Wielkopolski i Pomorza Gdańskiego: koronacja Przemysła II w Gnieźnie
![Page 30: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/30.jpg)
RZĄDY PRZEMYŚŁIDÓW CZESKICH
• 1300 – koronacja Wacława II Przemyślida (dyn. czeska) na polskiego króla (Małopolska, Wielkopolska i Pomorze) i ślub z córką Przemysła;
Reformy Wacława II• jednolita moneta – grosze praskie;• wprowadzenie urzędu starosty
![Page 31: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/31.jpg)
WŁADYSŁAW ŁOKIETEK
• opór możnych z Małopolski (bunt krakowian z bpem Janem Muskatą na czele i bunt mieszczan – wójt Albert)
• pretensje Jana Luksemburskiego (następca Wacława II w Czechach) do polskiego tronu;
• 1309 – najazd Brandenburczyków na Gdańsk – prośba gdańszczan o pomoc do krzyżaków – wypędzenie Brandenburczyków przez krzyżaków i zajęcie przez nich Pomorza na 150 lat
![Page 32: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/32.jpg)
WŁADYSŁAW ŁOKIETEK• 1314 – zajęcie wielkopolski
przez Łokietka• sojusz z Danią i Węgrami
(małżeństwo Elżbiety Łokietkówny z królem Węgier – Karolem Robertem Andegaweńskim)
• 1320 – koronacja Łokietka w Krakowie – odtąd tam koronacje!
![Page 33: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/33.jpg)
WŁADYSŁAW ŁOKIETEK
• nieudane próby odzyskania Pomorza
• utrata Kujaw i ziemi dobrzyńskiej na rzecz krzyżaków
• 1331 - zwycięska bitwa pod Płowcami z krzyżakami
![Page 34: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/34.jpg)
KONIEC MONARCHII PATRYMONIALNEJ
• Państwo przestaje być uważane za własność panującego (monarchia patrymonialna), a staje się monarchią stanową – rycerze i duchowieństwo na zjazdach i wiecach decydują o istotnych sprawach politycznych
![Page 35: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/35.jpg)
KAZIMIERZ WIELKI - OSTATNI PIAST
• 1335 – zjazd w Wyszehradzie – odszkodowanie dla Jana Luksemburskiego za zrzeczenie się pretensji do polskiego tronu
• 1343 – pokój wieczysty z Krzyżakami w Kaliszu: Polska odzyskała Kujawy i ziemię dobrzyńską, Krzyżacy zachowali Pomorze i ziemię chełmińską
![Page 36: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/36.jpg)
KAZIMIERZ WIELKI – OSTATNI PIAST• 1366 – przyłączenie Rusi halickiej (Wołyń,
Podole, Przemyśl, Lwów – szlak handlowy)
![Page 37: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/37.jpg)
KAZIMIERZ WIELKI – OSTATNI PIAST
POLITYKA WEWNĘTRZNA KAZIMIERZA• lokacje miast, wsi, budowa zamków obronnych; • rozwój handlu: prawo składu i przymus drogowy; • przywileje dla Żydów; • stały podatek rolny – poradlne; • 1364 – Akademia Krakowska; • ujednolicenie prawa: statuty dla Wielko – i
Małopolski
![Page 38: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/38.jpg)
POLSKA ZA RZĄDÓW ANDEGAWENÓW
• 1339 – umowa z Węgrami: w zamian za pomoc w sporze polsko-krzyżackim w przypadku bezpotomnej śmierci Kazimierza Wielkiego tron obejmie przedstawiciel Andegawenów
• 1370 – BEZPOTOMNA ŚMIERĆ Kazimierza Wielkiego
![Page 39: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/39.jpg)
LUDWIK WĘGIERSKI ANDEGAWEN
• 1370 – KORONACJA LUDWIKA WĘGIERSKIEGO
1374 – Koszyce PIERWSZY PRZYWILEJ:• w zamian za zgodę szlachty na
dziedziczenie tronu przez córkę Ludwika król zwalnia szlachtę z podatków prócz dwóch groszy z łana rocznie
![Page 40: HISTORIA POLSKI PIASTOWIE](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062310/56816697550346895dda8147/html5/thumbnails/40.jpg)
JADWIGA ANDEGAWEŃSKA
• 1384 – Jadwiga Andegaweńska królem Polski