HPNOSEDATF LALAR II:BARBTRATLAR VE DERLERKimyasal yaplarna gre 7 gruba ayrlrlar:1. Barbitratlar, 2. Aldehidler, 3. Piperidindionlar, 4. Kinazolinler, 5. Alkoller ve karbamatlar, 6. Antihistaminikler, 7. Dier hipnotik ve sedatifler.

Barbitratlarn SnflandrlmasBarbitratlar; hipnotik ve/veya sedatif etki srelerine gre drt gruba ayrlrlar: 1. Uzun (6 saat veya daha fazla) etki sreli barbitratlar,2. Orta (3-6 saat) etki sreli barbitratlar, 3. Ksa (3 saatten daha az) etki sreli barbitratlar, 4. ok ksa etki sreli barbitratlar.

Farmakokinetik zellikleriSedatif ve hipnotik olarak genellikle az yolundan kullanlrlar.Barbitratlar vcutta yaygn bir ekilde dalrlar. Ftal dolama ve ste kolayca geerler.SSS'ne giri hzlar, etkilerinin balamas iin geen sreyi belirler.pKa deerleri plazmann ve dier ekstraselller svlarn pH deerine yakn bulunduundan bu svlarn pH'sindeki ufak deimeler ilalarn iyonizasyon derecesinde belirgin deiiklik yapabilir.

Barbitratlarn eliminasyonlar: i) Karacierde mikrozomal enzimler tarafndan biyotransformasyon,ii) Bbreklerden itrah, iii) Redistribsyon.

Barbitratlar (zellikle fenobarbital) karacierde baz mikrozomal enzimleri indklerler. Bunun sonucu iki durum ortaya kar,i) Barbitratlara kar biyokimyasal tolerans olumas ve ii) Mikrozomal enzimler tarafndan inaktive edilen dier ilalarn etkilerinin azalmas.

Farmakolojik EtkilerSedatif ve hipnotik etki: Kk dozlarda sedasyon, yeterli dozda uyku olutururlar.Antikonvlsan etki: Bilinci ileri derecede bozan dozlarda verildiklerinde konvlsiyonlar geirirler.Anestezi: Yksek dozda, doz ile orantl bir derinlikte genel anestezi olutururlar.Solunum merkezi depresyonu: Hipnotik dozda verildiklerinde solunum hznda hafif azalma yaparlar.Kardiyovaskler etkiler. Sedatif veya hipnotik dozda verilen barbitratlar kardiyovaskler sistemi pek etkilemezler. Genel anestezi yapan dozda kan basncnda belirgin dme yapabilirler.Tiyobarbitratlar damar bzc etkileri vardr.

Hipnotik ve anestezik dozlarda beyin kan akmn azaltrlar.Dz kasl organlar zerine etki: Hipnotik dozda barsak motilitesini, genel anestezi yapan dozda uterusun kontraksiyon gcn ve kontraksiyon skln azaltrlar. Yenidoann solunumunu deprese ederler.Biyotransformasyon yapan enzimler zerindeki etkileri: Karacier hcrelerinde baz mikrozomal enzimleri indklerler. Fenobarbital glkronil transferaz enzimini indkler, ayrca bilirubin balayan Y proteini dzeyini ykseltir. 6-ALA-sentetaz enzimin indkleyip porfirin sentezinde artmaya neden olurlar. Bu gruptan sadece Sekobarbital enzim indksiyonu yapar. Dier etkiler: Sedatif ve hipnotik dozlarda santral etki sonucu izgili kaslarda biraz geveme yapabilirler. Anestezi oluturan dozlarda hipotermi oluturabilirler.

Barbitratlarn Kullanl Yerleri:Barbitratlar; esas olarak, sedatif, hipnotik, antikonvlsan ve genel anestezik olarak kullanlrlar.

Ayrca, aadaki indikasyonlarda da kullanlrlar: i) Kafa travmas, beyin demi ve intrakranyal basn ykselmesinin tedavisi, ii) Yenidoganlarda hiperbilirubinemi ve kernikterusun tedavisi, iii) Hemolitik sarlk ve kolestaz tedavisi.

Barbitratlara Tolerans ve BamllkHer gn hipnotik dozun st snrnda barbitrat alanlarda tolerans ilk iki hafta iinde geliebilir. Barbitratlara tolerans oluumunda biyokimyasal tolerans ile farmakodinamik tolerans fenomenleri birlikte rol oynarlar.Psiik bamllk yannda belirgin fiziksel bamllk da olutururlar. En fazla suistimal edilen barbitrat tr sekobarbital ve pentobarbitaldir. Bamldan ilacn kesilmesi yoksunluk sendromuna neden olur.Bamllk kazanm kimselerde detoksifikasyon yaparken ila birden kesilmez

Barbitratlarn Yan Tesirleri1. Uyuukluk hali ve artk-etki,2. Bamllk oluumu, 3. Rebound uykusuzluk, 4. Alerjik reaksiyonlar: Ciltte eitli tipte dkntler ve anjiyodem.5. Solunum depresyonu,6. Paradoksik eksitasyon: Nadir grlr.7. Porfiria'nn iddetlenmesi, 8. Lokal ar: zellikle boyun ve omuz blgesinde myalji ve eklem ars grlr.

2-ALDEHDLERAldehid trevi ilalar hipnotik dozlarda fazla yan tesirleri olmayan ve artk etkileri en az olan orta etki sreli ilalardr.Kloral hidrat ve trevleri:Kloraln yapt uykudan sonra kii olduka zinde uyanr,uyuukluk hali asgari derecededir.Karacierde mikrozomal enzimleri indkler.Hipnotik dozlarda solunum ve kardiyovaskler sistem zerinde belirgin bir etki gstermez.En nemli sakncas mideyi tahri etmesi ve lezzetinin kt olmasdr.

Triklofos sodyum: Kloral hidrata benzer. Ona gre stnl; tad daha iyidir ve mideyi daha az tahri eder.Paraldehit: Hipnotik dozda, solunum merkezi ve kardiyovaskler sistemi etkilemez. Uyandktan sonra artk-etki brakmaz. Belirgin antikonvlsan etki gsterir. Alnan dozun %10-30'unun akcierlerden deimeden itrah edilmesi nedeniyle nefesin kokmasna neden olur. Bebeklerin febril konvlsiyonlarna kar diazepamn ucuz ve etkin bir alternatifidir.3. DFENLMETAN TREVLER HidroksizinAnksiyolitik etkinlii zayftr. Antiemetik, antihistaminik ve antikolinerjik etkisi vardr. Bu nedenle preanestezik medikasyon, tat tutmas ve kantya bal anksiyete de kullanlabilir.

4. PPERDNDONLARGlutemid, Metiprilon

5. KNAZOLNLERMetakalon ve meklokalon hipnotik ila olarak tek balarna veya bir antihistaminik ilala kombine kullanlrlar.

6. ALKOLLER VE KARBAMATLARBu gruptaki hipnotikler etklorvinol, klorbutanol, amilen hidrat ve etinamat'tr.

7. PROPANDOL KARBAMAT TREVLERMeprobamat: Belirgin sedatif ve kas gevetici etkisi vardr. Petit mal epilepside antiepileptik etki gsterir. Hipnotik olarak ta kullanlabilir.

8. DER SEDATF VE HPNOTK LALARSedatif etkisi fazla antihistaminiklerden doksilamin, difenhidramin, metapirilen ve prometazin tek balarna veya dier ilalarla kombine ekilde sedatif-hipnotik olarak kullanlr. Klormetiazol edisilat: Yarlanma mr en ksa olan uyku ilalarndan biridir (yaklak 4 saat). Karacier mikrozomal enzimlerini indklemez. Artk-etki sorun oluturmaz. Belirgin antikonvlsan etkide gsterir. Ayrca alkol yoksunluk sendromunu nlemek iin kullanlr. Bamllk ve suistimal potansiyeli olan bir ilatr.

Antikolinerjik ilalar: Baz antikolinerjik ilalar (skopolamin ve skopolamin-N-oksid) sedatif etkileri iin kullanlabilirler.Antidepresan ilalar depresif hastalklarda sk grlen uykusuzluu dzeltebilirler. Ayrca "sedatif" antidepresanlar denilen opipramol amitriptilin, doksepin, trazodon ve trimipramin gibi ilalar yatmadan nce alnrlarsa primer uykusuzlua kar da etkili olabilirler.Nroleptik ilalardan sedatif etkinlii belirgin olanlar (fenotiazinler gibi) yatmadan nce alndklarnda uykusuzluu dzeltebilirler.Melatonin: "Jet lag" sendromunun tedavisi iin ve dier tr uyku bozukluklarnda kullanlr.