Hi Potala Mu
-
Upload
kurniatikhasanahqhafisaqurratulain -
Category
Documents
-
view
219 -
download
0
Transcript of Hi Potala Mu
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
1/38
HİPOTALAMUS FONKSİYONLARI
Prof.Dr.Ümmühan İşoğl!Al"a#
İ.Ü. İst. Tıp Fak. Fizyoloji AD
Mart 200
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
2/38
S$n$r S$%&'m$! Merkezi "inir "iste#i
$ (')$n
$ Omr$l$"
! %eri&erik "inir "iste#i
$Soma&$" $somatik duyu, özel duyular
$iskelet kaslarının istemli kontrolü
$O&onom
$ visseral duyu $ viseral organların istem dışıkontrolü
a. "e#patik sinir siste#i
b. %arase#patik sinir siste#i
(')$n
MS
S$n$rl'r
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
3/38
S$n$r S$%&'m$
! Merkezi "inir "iste#i $ D)%al İşl'*
$ İn&'+ra&$f İşl'*
$ Mo&or İşl'* $ M',lla S-$nal$% Dü')$
$ (')$n Kor&'"%$ Dü')$
$ A%o%$)a%)on Alanlar/
(')$n
MS
S$n$rl'r
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
4/38
S$n$r S$%&'m$
! Merkezi "inir "iste#i $ M',lla S-$nal$%
$ M',lla O0lan+a&a $ Pon%
$ S'r'0'llm $ D$'n%'falon 1Talam%!H$-o&alam%2
$ (')$n H'm$%f'rl'r$
(')$n
MS
S$n$rl'r
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
5/38
'ipotala#us i( orta#ın sabit tutul#ası ile
il)ili en *ne#li beyin b*l+#+d+r.
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
6/38
'ipotala#us, li#bik siste#in ortasında yerle-ik k+(+k biryapı olup li#bik siste#de anatar rol+ndedir /e li#bik
siste#le t+# d+zeylerde iki y*nl+ ileti-i#e saiptir.
'ipotala#us /e ko#-u yapılar uyarıları +( y*ne yollar1 Arka1a-aıya beyin sapı, #ezense&alon retik+ler&or#asyonu, pons /e #edulla, oradan da 3""nin peri&eriksinirlerine
21 4ukarı beyin, diense&alonun y+ksek alanları, *n tala#us/e li#bik kortekse
1
'ipotala#us, 6i#bik "iste#in Te#el 7ontrol Merkezi
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
7/38
6i#bik siste#8 'ipotala#us anatar rolde )*steril#i-tir. 9:uyton ; 'all<
"in)ulat )irus
"ubkallozal)irus
3rbito&rontalkorteks
=nkus
%araipoka#pal )irus
A#i)dala
H$-o&alam%%araol&aktor
Alan
"eptu# Alanı
Tala#us *n(ekirdekleri
>azal)an)liyonlar b*l+#+
'ipoka#pus
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
8/38
Tala#us Mezense&alon6i#bik "iste#
6ateral'ipotala#us
Mediyal'ipotala#us
7an
'ipo&iz
"""
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
9/38
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
10/38
'ipotala#usİ( orta#ın kontrol #erkezidir."inir /e endokrin siste#i 5
#ekaniz#a ile kontrol eder
. 3"" nin en +st #erkeziolarak adrenal #edullanınkontrol+
2. 'ipo&izin sinirsel kontrol+8 AD' /e 3ksitosin salını#ı
5. D+zenleyici or#onlarınsalını#ı 9?' /e '<'ipo&iz bezi *n lobunu,sal)ıladıı or#onlarladorudan, ipo&izden salınanor#onlar aracılıı ile de dierendokrin bezleri dolaylı yoldan
kontrol eder.
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
11/38
ARKA 3N
Dor%o m',$)al #'"$r,'"1:İ" =yarıl#ası
Po%&'r$)or H$-o&alam%17an basıncının art#ası
1%upilla dilatasyonu1Titre#e
P'r$forn$"al #'"$r,'"1Acık#a
17an basıncının art#ası1&ke
Ar"a& #'"$r,'" *' -'r$*'n&r$"ül'r alan1B*roendokrin kontrol
Mam$ll'r 4$%$m1>eslen#e re&leksleri
5'n&rom',$)al #'"$r,'"1Doy#a
1B*roendokrin kontrol
La&'ral H$-o&alam$" alan 167%&'r$lm'm$ş&$r21"usa#a
1Acık#a
Para*'n&r$"ül'r #'"$r,'"13ksitosin sal)ılan#ası1"uyun tutul#ası
M',$)al -r'o-&$" alan1Mesanenin kasıl#ası17alp ızının azal#ası17an basıncının d+-#esi
Po%&'r$)or -r'o-&$" *' an&'r$)orh$-o&alam$" alan
1C+cut sıcaklıının d+zenlen#esi1Dili dı-arda solu#a1Terle#e1Tirotropin baskılan#ası
O-&$" K$)ama 1O-&$" S$n$r2
S-rao-&$" #'"$r,'"
1Cazopressin sal)ılan#ası
Infn,$0lm
HİPOTALAMUSUN KONTROL M8RK89L8Rİ16UYTON : HALL2
HİPOTALAMUS
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
12/38
'ipotala#usun posteriyor /e lateral (ekirdeklerininuyarıl#ası arter basıncı /e kalp ızını artırır,
preoptik alanın uyarıl#ası arter basıncı /e kalp ızınıazaltır.
'ipotala#us 17ardiyo/ask+ler D+zenle#e
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
13/38
"e#patik siste# /e /a)us ile kalbe )elen uyarılar9duy)usal duru#lar, stres< ipotala#usa iletilerek
kardiyo/ask+ler d+zenle#e salanır.'eyecan, korku )ibi rusal olaylar ipotala#ustan beyinsapındaki /azo#otor /e kardiyak #erkezlere uyarılarıniletil#esine neden olur.
'ipotala#us 17ardiyo/ask+ler D+zenle#e
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
14/38
'ipotala#usun lateral b*l+#+nde susa#a #erkezibulun#aktadır.
1 '+cre ac#i /eya os#otik basın(
1 '+credı-ı sı/ı ac#i /eya basıncı1 "alya sekresyonunda azal#a /e sonucunda aızkuruluu
su den)esindeki #ekaniz#aları akti&ler.
'ipotala#us 21C+cut "uyunun D+zenlen#esi
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
15/38
'ipotala#us 21C+cut "uyunun D+zenlen#esi
C+cut suyu iki -ekilde d+zenlenir
1 "usa#a duy)usu yaratarak su i(il#esi salanır 21 İdrarla su atı#ı kontrol edilir.
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
16/38
İdrarla su atı#ının kontrol+ supraoptik (ekirdekler tara&ından yapılır8
C+cut sı/ıları younla-ınca 9idrar, ter /e solunu#la atılansu buarı sonucu olu-an su kaybı< supraoptik (ekirdekleruyarılır, uyarı arka ipo&ize )ider AD' 9/azopresin<
sal)ılanır.
>*brek toplayıcı kanallarından su )eri e#ili#i artar, idrarlasu atılı#ı azalırken elektrolit atılı#ı de/a# ettiinden/+cut sı/ılarının younluu nor#ale d*ner.
'ipotala#us 21C+cut "uyunun D+zenlen#esi
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
17/38
"u eksiklii
kstrasel+ler os#olarite
3s#oresept*rler
AD' salını#ı9Arka ipo&iz<
%laz#a AD'
Distal tub+ller,toplayıcı kanallarda
suya )e(ir)enlik
"u )eri e#ili#i
"u atılı#ı
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
18/38
"upraoptik(ekirdek
AD'
=yaran
7ana#a7an C /e %d+-#e
>*brek Arteriyol
"uyun )erie#ili#inde
art#a
Da#ar d+zkaslarında
kasıl#a
7an C /e % art#a
İnibisyon
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
19/38
'ipotala#usun para/entrik+ler (ekirdeinin uyarıl#ası ileoksitosin sal)ılanır.
3ksitosin8E=terusun kasılabilirliini artırır
E"+t+n #e#e ba-ından atıl#asını salar
'ipotala#us 51=terus 7asıl#ası /e Me#eden "+t>o-al#asının D+zenlen#esi
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
20/38
'ipotala#us
3ksitosin
=terus
7as kasıl#ası"er/iks dilatasyou
Me#e ucu##eDuysal sinir
u(ları
A&erentsinirler
?e&leks
Dola-ı#
:ebelik son
d*ne#%ro)esterond+-+k
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
21/38
'ipotala#usun lateral b*l)esi a(lık, /entro#ediyal b*l)esi doy#a #erkezidir.
'ipotala#us 1 :" /e >eslen#enin D+zenlen#esi
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
22/38
'ipotala#us A(lık /e Doy#a Merkezlerini İ(erir
! 'ipotala#usun lateral (ekirdekleri a(lık #erkezi olarak )*re/ yapar.
! =yarıldıında a-ırı ye#ek yenir8 iper&aji
! 'arabiyetinde8 besine istek ortadan kalkar, kilokaybı, kas zayı&lıı /e #etaboliz#a azal#ası
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
23/38
'ipotala#us A(lık /e Doy#a Merkezlerini İ(erir
! 'ipotala#usun /entro#ediyal (ekirdekleri tokluk#erkezi olarak )*re/ yapar.
! =yarıldıında ye#ek reddedilir8 a&aji
!'arabiyetinde8 oburluk, -i-#anla#a
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
24/38
'ipotala#us A(lık /e Doy#a Merkezlerini İ(erir
! 'ipotala#us n*ronları youn ki#yasalbalantılarla ye#e da/ranı-ını kontrol eder.
! 'ipotala#us (ekirdekleri tiroid bezi, adrenalbezler /e pankreas adacık +crelerindensal)ılanan or#onlar dail enerji den)esi /e#etaboliz#anın d+zenlen#esinde etkili olanor#onları sal)ılar
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
25/38
'ipotala#us A(lık /e Doy#a Merkezlerini İ(erir
! : kanaldan )elen duysal bil)ileri 9#idenin dolu ol#ası
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
26/38
6eptin
6eptin, ya +crelerinden salınır
6eptin ipotala#ustaki resept*rler +zerinden yiyecekalı#ını azaltır, enerji arcan#asını artırır /e kilo kaybına
neden olur
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
27/38
'ipotala#us /enleri *n ipo&iz da#ar sin+slerininkanlan#asını salar
n ipo&ize )el#eden, ipotala#ustan )e(erken kana,(e-itli sal)ılatıcı /e baskılayıcı or#onlar salınır.
>u or#onlar *n ipo&ize ula-arak *n ipo&iz or#onlarınınsal)ılan#asını kontrol eden bez +crelerini etkiler.
'ipotala#us G1 n 'ipo&iz >ezinden ndokrin 'or#on"al)ılan#asının D+zenlen#esi
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
28/38
6ateral ipotala#us uyarı#ı"usa#a, a(lık duy)usu, )enel akti/ite d+zeyini artırarakiddet /e ka/)a da/ranı-ına yol a(ar
Centro#ediyal (ekirdein uyarı#ıDoy#a issi, ye#enin azal#ası /e sakinle-#e
%eri/entrik+ler (ekirdein uyarı#ı7orku /e cezalan#a yanıtı
I1 'ipotala#usun Da/ranı-la İl)ili İ-le/leri
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
29/38
'ipotala#usun preoptik alanından )e(en kan sıcaklıındakiart#a /+cut sıcaklıını d+-+r+r.
'ipotala#us J1 C+cut "ıcaklıının D+zenlen#esi
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
30/38
Ate->eyindeki anor#alliklere ya da sıcaklıı d+zenleyen#erkezleri etkileyen toksik #addelere balı nor#alin +st+ne
(ıkar.
%irojenler 8 bir(ok protein, prot. yıkı# +r+nleri, bakterilerinsal)ıladıı lipopolisakkarit toksinler ipotala#ustakiter#ostat noktasının y+ksel#esine neden olur /e ate-y+kselir.
'ipotala#usun sı D+zenlen#esi İl)ili İ-le/leri
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
31/38
C+cut sıcaklıı sinirsel )eri bildiri# #ekaniz#ası iled+zenlenir.>u #ekaniz#a ipotala#ustaki sıcaklık d+zenle#e#erkezinden ayarlanır. >u )eri bildiri# #ekaniz#ası i(in/+cut sıcaklıındaki dei-i#leri bildirecek alıcıların
bulun#ası )ereklidir8derin dokulardaki *z)+n resept*rler /ederideki sıcaklık /e soukluk resept*rleri.
'ipotala#usun sı D+zenlen#esi İl)ili İ-le/leri
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
32/38
Derin sıcaklık resept*rleri8o#urilik, karın or)anları, +st karın b*l)esi /e
toraksta yer alan b+y+k /enlerin i(inde /eya (e/resindebulunur.
>unlar soua duyarlıdırlar
Ter#ostatik /+cut sıcaklık #erkezi8 Anteriyor 'ipotala#us %reoptik Alan
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
33/38
Derideki resept*rler 8soua duyarlı olanlar sıcaklık resept*rlerinden onkat &azladır.Deri +-+d++ za#an8
Titre#e ba-lar, /+cutta ısı olu-u# ızı artar /arsa terle#e baskılanır deri da#arlarında daral#a ile ısının deriyetrans&eri azaltılır
Ter#ostatik /+cut sıcaklık #erkezi8 Anteriyor 'ipotala#us %reoptik Alan
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
34/38
Anteriyor ipotala#us1%reoptik alandan )elen
uyarılar #a#iller cisi# d+zeyinde posteriyor ipotala#usa iletilir.>urada peri&erden )elen sinyallerle birle-tirilerek ısı
olu-turan ya da kaybettiren reaksiyonlar d+zenlenir.
%osteriyor 'ipotala#usta Merkezi /e %eri&erik "ıcaklıkDuysal =yarılarının >+t+nle-tiril#esi
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
35/38
1 Derideki kan da#arlarının )eni-le#esi%osteriyor ipotala#ustaki da#ar daraltan se#patik#erkezler baskılanarak
21 Terle#eC+cut i( sıcaklıı 5J KH +st+ne (ıkınca ısı kaybı ızla
artar 5J KH nin +st+nde er KH lik artı- /+cuttaki bazal ısıolu-u# ızının 0 katını uzakla-tıracak kadar
terle#eye yol a(ar.
51 sı olu-u#unun azal#asısı olu-turan titre#e /e ki#yasal ısı +reti#
C+cut sısı 4+kseldiinde
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
36/38
1 Derideki kan da#arlarının daral#ası
%osteriyor ipotala#ustaki da#ar daraltan se#patik#erkezler uyarılarak21 %iloereksiyon
"e#patik uyarı kıl &olik+llerine tutunan, erekt*r pilininkasıl#ası ile t+yleri dikle-tirir.>azı ay/anlarda t+yler dikle-ince aralarında deriyeyakın kalın yalıtkan a/a tabakası olu-turarak
(e/reye ısı yayılı#ını *ne#li oranda azaltır.51 sı olu-u#unun art#ası
titre#e, ısı olu-u#unun se#patik uyarıl#ası /e
C+cut sısı D+-t++nde
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
37/38
'ipotala#us 3tono# /e ndokrin Fonksiyonları D+zenler
'ipotala#us G te#el &izyolojik )ereksini#i d+zenleyerek inte)rati&&onksiyonu yerine )etirir.
E 7an basıncı /e elektrolit bile-i#ini, kan os#olaritesi /e/azo#otor tonusu d+zenle#ede su alı#ının /e tuz isteini
d+zenleyerek kontrol eder E Metabolik ter#o)enezi kontrol ederek /+cut ısısını d+zenler E 4e#ek ye#e, sindiri# /e #etabolik ızı d+zenleyerek enerji
#etaboliz#asını kontrol eder.E 'a#ilelik, s+t salı#ının or#onal kontrol+ ile +re#eyi d+zenler E 7aslarda /e dier dokularda kan akı#ını d+zenleyerek strese
kar-ı i##unolojik /e &iziksel acil ce/apları /e adrenalin stres
-
8/16/2019 Hi Potala Mu
38/38
6ateral ipotala#usun (i&t tara&lı lezyonu4e#e, i(#e d+rt+lerini azaltır8 *l+#c+l a(lık
Akti/itede a-ırı azal#a
Centro#ediyal (ekirdeinin (i&t tara&lı lezyonu A-ırı ye#e /e i(#e d+rt+leri'iperakti/ite, *&ke n*betleri, /a-i da/ranı-lar
'ipotala#us 6ezyonları