Hh10 cb c1_c3-tham khao
-
Upload
haisuoicat -
Category
Documents
-
view
192 -
download
0
Transcript of Hh10 cb c1_c3-tham khao
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 1Chöông 1: VECTÔ
Baøi 1: CAÙC ÑÒNH NGHÓAPPCT: 1 Tuaàn: 1
1. Muïc tieâu:a) Veà kieán thöùc:
- Hieåu khaùi nieäm vectô, vectô – khoâng, ñoä daøi vectô, hai vectô cuøng phöông, hai vectô baèng nhau
- Bieát ñöôïc vectô khoâng cuøng phöông vaø cuøng höôùng vôùi moïi vectô
b) Veà kó naêng:- Chöùng minh ñöôïc hai vectô baèng nhau- Döïng ñöôïc ñieåm B sao cho khi cho tröôùc ñieåm A vaø
c) Veà tö duy:- Hieåu ñöôïc caùc böôùc chöùng minh hai vectô baèng nhau- Bieát quy laï veà quen
d) Veà thaùi ñoä:- Caån thaän, chính xaùc- Bieát ñöôïc Toaùn hoïc coù öùng duïng trong thöïc tieãn
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc: a) Thöïc tieãn:
Khi hoïc vaät lyù lôùp 8 hoïc sinh ñaõ ñöôïc laøm quen vôùi bieåu dieãn löïc baèng vectô
b) Phöông tieän:- Saùch giaùo khoa, saùch baøi taäp- Chuaån bò caùc baûng keát quaû moãi hoaït ñoäng- Chuaån bò phieáu hoïc taäp
c) Phöông phaùp:Cô baûn duøng phöông phaùp gôïi môû vaán ñaùp thoâng qua caùc HÑ ñieàu khieån tö duy, ñan xen HÑ nhoùm
3. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng: TIEÁT 1
HÑ 1: Khaùi nieäm vectôMuïc tieâu mong muoán cuûa hoaït ñoäng: hoïc sinh hieåu khaùi nieäm vectôHÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
- Nghe hieåu nhieäm vuï
- Thöïc hieän nhieäm vuï
- Trình baøy keát quaû- Chænh söûa
hoaøn thieän(neáu coù)
- Ghi nhaän kieán thöùc
* Toå chöùc cho hoïc sinh oân taäp kieán thöùc cuõ 1. Cho bieát ñònh nghóa ñoaïn thaúng AB? 2. Neáu ta gaén daáu “>” vaøo moät ñaàu muùt cuûa ñoaïn thaúng AB thì noù trôû thaønh gì? 3. Caùc muõi teân trong hình 1.1 bieåu dieãn höôùng chuyeån ñoäng cuûa oâtoâ vaø maùy bay laø hình aûnh caùc vectô. 4. Haõy neâu ñònh
1. Khaùi nieäm vectô: (SGK trang 4)
A B Kí hieäu:
Vectô coøn ñöôïc kí hieäu laø , , , ,… khi khoâng caàn chæ roõ ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái cuûa noù
Traàn Thanh Tuøng Trang 2nghóa vectô* Cho hoïc sinh ghi nhaän kieán thöùc laø baûng toång keát trong SGK
Baøi TNKQ 1: Vôùi hai ñieåm A, B phaân bieät ta coù ñöôïc bao nhieâu vectô coù ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái laø A hoaëc B?a) 1 b) 2 c) 3 d) 4
HÑ 2: Vectô cuøng phöông, vectô cuøng höôùngMuïc tieâu mong muoán cuûa hoaït ñoäng: Cuûng coá khaùi nieäm cuøng phöông, cuøng höôùng, ngöôïc höôùng cuûa hai vectô thoâng qua caùc hình veõ cuï theå cho tröôùc
HÑ cuûa hoïc sinh
HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
- Nghe hieåu nhieäm vuï
- Thöïc hieän nhieäm vuï
- Trình baøy keát quaû
- Chænh söûa hoaøn thieän(neáu coù)
- Ghi nhaän kieán thöùc
* Hoïc sinh nhìn hình 1.3 SGK trang 5 vaø cho bieát:
1. Vò trí töông ñoái cuûa caùc giaù cuûa caùc caëp vectô sau: vaø
, vaø , vaø * Hai vectô vaø cuøng phöông vaø cuøng höôùng. Ta noùi chuùng laø hai vectô cuøng höôùng* Hai vectô vaø cuøng phöông nhöng coù höôùng ngöôïc nhau. Ta noùi chuùng laø hai vectô ngöôïc höôùng
2. Phöông vaø höôùng cuûa vaø ?
3. Haõy neâu ñònh nghóa hai vectô cuøng phöông.* Cho hoïc sinh ghi nhaän kieán thöùc laø baûng toång keát trong SGK* Cho hoïc sinh laøm baøi taäp TNKQ soá 2, soá 3 (döôùi ñaây)
2.Vectô cuøng phöông, vectô cuøng höôùng:
(SGK trang 5)
Baøi TNKQ 2: Cho hình bình haønh ABCD, khaúng ñònh naøo döôùi ñaây laø ñuùng?a) Hai vectô vaø cuøng phöôngb) Hai vectô vaø cuøng höôùngc) Hai vectô vaø cuøng phöôngd) Hai vectô vaø ngöôïc höôùng
Baøi TNKQ 3: Trong caùc khaúng ñònh döôùi ñaây, khaúng ñònh naøo laø ñuùng?
a) Ba ñieåm phaân bieät A, B, C thaúng haøng khi vaø chæ khi hai vectô vaø cuøng phöông
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 3b) Neáu ba ñieåm phaân bieät A, B, C thaúng haøng thì hai vectô
vaø cuøng phöôngc) Neáu ba ñieåm phaân bieät A, B, C thaúng haøng thì hai vectô
vaø cuøng höôùngd) Neáu ba ñieåm phaân bieät A, B, C thaúng haøng thì hai vectô
vaø cuøng höôùng HÑ 3: Hai vectô baèng nhauMuïc tieâu mong muoán cuûa hoaït ñoäng: Hieåu vaø chöùng minh ñöôïc hai vectô baèng nhau
HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi- Nghe hieåu
nhieäm vuï- Thöïc hieän
nhieäm vuï- Trình baøy keát
quaû- Chænh söûa
hoaøn thieän(neáu coù)
- Ghi nhaän kieán thöùc
* Giaùo vieân cho hoïc sinh quan saùt hình aûnh ñaõ chuaån bò saün F1
F2
1. Hoïc sinh quan saùt hai löïc vaø . Sau ñoù cho bieát veà höôùng, ñoä daøi cuûa hai vectô ñoù 2. Döïa vaøo hình aûnh vaø kieán thöùc giaùo vieân vöøa cung caáp ôû treân, hoïc sinh ñònh nghóa hai vectô baèng nhau* Cho hoïc sinh ghi nhaän kieán thöùc laø baûng toång keát trong SGK* Cho hoïc sinh laøm baøi taäp TNKQ soá 4(döôùi ñaây)
3. Hai vectô baèng nhau: (SGK trang 6)
Chuù yù: SGK trang 6
Baøi TNKQ 4: Cho hình vuoâng ABCD coù taâm laø O. Vectô naøo döôùi ñaây baèng vectô ?
a) b) c) d)
HÑ 4: Cho vaø ñieåm A, döïng = Muïc tieâu mong muoán cuûa hoaït ñoäng:döïng ñöôïc ñieåm B sao cho khi cho tröôùc ñieåm A vaø vectô
HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi- Nghe hieåu nhieäm
vuï- Thöïc hieän nhieäm
vuï- Trình baøy keát quaû- Chænh söûa hoaøn
thieän(neáu coù)- Ghi nhaän kieán thöùc
* Cho vaø ñieåm A nhö hình veõ
.A
* Höôùng daãn hoïc sinh döïng : 1.Neâu laïi ñònh nghóa hai vectô baèng
* Caùch döïng ñieåm B sao cho khi cho tröôùc ñieåm A vaø : + TH1: A
Qua A ta döïng ñöôøng thaúng d truøng vôùi giaù cuûa
Treân d laáy ñieåm B sao cho + TH2: A
Traàn Thanh Tuøng Trang 4nhau 2.Ñeå thì höôùng vaø ñoä daøi cuûa nhö theá naøo vôùi höôùng vaø ñoä daøi cuûa ?* Cho hoïc sinh ghi nhaän caùch döïng ñieåm B sao cho khi cho tröôùc ñieåm A vaø
Qua A döïng ñöôøng thaúng d song song vôùi giaù cuûa
Treân d laáy ñieåm B sao cho
HÑ 5: Vectô – khoâng . Muïc tieâu mong muoán cuûa hoaït ñoäng: Hoïc sinh hieåu theá naøo laø vectô – khoâng
HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
- Nghe hieåu nhieäm vuï
- Thöïc hieän nhieäm vuï
- Trình baøy keát quaû
- Chænh söûa hoaøn thieän(neáu coù)
- Ghi nhaän kieán thöùc
* Moät vaät ñöùng yeân coù theå coi laø chuyeån ñoäng vôùi vectô vaän toác baèng khoâng. Vectô vaän toác cuûa vaät ñöùng yeân coù theå bieåu dieãn nhö theá naøo khi vaät ôû vò trí A?
* Caùc vectô sau ñaây laø vectô –khoâng: 1. Haõy nhaän xeùt veà ñieåm ñaàu, ñieåm cuoái vaø ñoä daøi cuûa caùc vectô treân? 2. Töø ñoù cho bieát theá naøo laø vectô - khoâng? 3. Haõy cho bieát giaù, phöông vaø höôùng cuûa vectô
?* Cho hoïc sinh ghi nhaän kieán thöùc laø baûng toång keát trong SGK
4. Vectô – khoâng: (SGK trang 6)
5. Cuûng coá toaøn baøi: Caâu hoûi :
a) Cho bieát ñònh nghóa vectôb) Cho bieát ñònh nghóa hai vectô cuøng phöôngc) Cho bieát ñònh nghóa hai vectô baèng nhau
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 5d) Theá naøo laø vectô – khoâng
6. Baøi taäp veà nhaø: Caùc baøitrong SGK trang 7; caùc baøi 1.4, 1.5 SBT trang 10
LUYỆN TẬP VỀ CÁC ĐỊNH NGHĨA CÁC VECTƠPPCT: ......2............. Tuaàn: .....2.......
1. Muïc tieâu: a) Veà kieán thöùc:
- Vaän duïng khaùi nieäm vectô, vectô – khoâng, ñoä daøi vectô, hai vectô cuøng phöông, hai vectô baèng nhau
b) Veà kó naêng:- Chöùng minh ñöôïc hai vectô baèng nhau- Döïng ñöôïc ñieåm B sao cho khi cho tröôùc ñieåm A vaø
c) Veà tö duy:- Hieåu ñöôïc caùc böôùc chöùng minh hai vectô baèng nhau- Bieát quy laï veà quen
d) Veà thaùi ñoä:- Caån thaän, chính xaùc- Bieát ñöôïc Toaùn hoïc coù öùng duïng trong thöïc tieãn
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc:e) Thöïc tieãn:
Khi hoïc vaät lyù lôùp 8 hoïc sinh ñaõ ñöôïc laøm quen vôùi bieåu dieãn löïc baèng vectô
f) Phöông tieän:- Saùch giaùo khoa, saùch baøi taäp- Chuaån bò caùc baûng keát quaû moãi HÑ - Chuaån bò phieáu hoïc taäp
g) Phöông phaùp:Cô baûn duøng phöông phaùp gôïi môû vaán ñaùp thoâng qua caùc HÑ ñieàu khieån tö duy, ñan xen HÑ nhoùm
3. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng:
HÑ 1: Giaûi baøi taäp 1 / 7 SGK; 1.6/10 SBT .Muïc tieâu mong muoán cuûa hoaït ñoäng: Hoïc sinh hieåu khaùi nieäm hai vectô cuøng phöông, cuøng höôùng, ngöôïc höôùng
HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
Traàn Thanh Tuøng Trang 6
* Nhaän 3 vectô töø giaùo vieân
* Gaén 3 vectô leân baûng theo vò trí maø baøi toaùn yeâu caàu* Coù raát nhieàu vò trí ñeå ñaët ; ñaõ cho saün theo yeâu caàu ñeà baøi. Döôùi ñaây laø caùc tröôøng hôïp minh hoïa: a)
+ Hai vectô vaø cuøng phöông vì giaù
cuûa vaø song song vôùi nhau
b)
+ ngöôïc höôùng
vôùi neân cuøng phöông vôùi + höôùng töø traùi sang phaûi + ngöôïc höôùng vôùi neân phaûi höôùng ngöôïc laïi, töùc höôùng töø phaûi sang traùi neân
cuøng höôùng
Döôùi ñaây chæ laø moät vaøi tröôøng hôïp minh hoïa:
* Giaùo vieân ñöa cho hoïc sinh 3 vetô ñaõ chuaån bò saün(coù phaân bieät theo maøu) * Hoïc sinh seõ ñaët vò trí 3 vectô naøy theo yeâu caàu cuûa baøi * Giaùo vieân ñaët saün . Hoïc sinh ñaët :
a) cuøng phöông vôùi + Haõy nhaän xeùt phöông cuûa vaø
+ Sau ñoù haõy giaûi thích vì sao laïi nhaän xeùt nhö vaäy?
b) cuøng ngöôïc höôùng vôùi
+ Haõy nhaän xeùt höôùng cuûa vaø
+ Sau ñoù haõy giaûi thích vì sao laïi nhaän xeùt nhö vaäy?
* Haõy veõ , trong caùc tröôøng hôïp sau. Töø ñoù suy ra VTTÑ cuûa 3 ñieåm A, B, C:
a) vaø cuøng höôùng,
Baøi 1/7 SGK
a) Ñuùng cuøng phöông vôùi thì theo ñònh nghóa
hai vectô cuøng phöông, giaù cuûa seõ song song hoaëc truøng giaù cuûa . Laäp luaän töông töï cho . Theo tính chaát baét caàu vaø cuøng phöông
b) Ñuùng + Giaû söû höôùng töø traùi sang phaûi + ngöôïc höôùng vôùi neân höôùng töø phaûi sang traùi (1)+ ngöôïc höôùng vôùi neân höôùng töø phaûi sang traùi (2)Töø (1) vaø (2) suy ra vaø cuøng höôùng
Baøi 1.6/10 SBTa) vaø cuøng höôùng cuøng phöông vôùi . Vì
vaø cuøng ñieåm ñaàu A neân 3 ñieåm A, B, C thaúng haøng
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 7
a) A C B A, B, C thaúng haøngb) C A B A, B, C thaúng haøngc) C B A A, B, C thaúng haøng
b) vaø ngöôïc höôùng
c) vaø cuøng phöông
b) vaø ngöôïc höôùng cuøng phöông vôùi . Vì
vaø cuøng ñieåm ñaàu A neân 3 ñieåm A, B, C thaúng haøngc) CM töông töï
HÑ 2: Giaûi baøi taäp 3/7 SGK; 1.7/10 SBT . Muïc tieâu mong muoán cuûa hoaït ñoäng: Hoïc sinh naém vöõng kieán thöùc hai vectô baèng nhau
HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi Chöùng minh
chieàu : A B
D C * ABCD laø hình bình haønh *
Chöùng minh chieàu :
* = * vaø cuøng
höôùng AB // CD (1)
* AB = CD (2)Töø (1) vaø (2) suy ra ABCD laø hình bình haønh
Chöùng minh chieàu :* Veõ hình bình haønh ABCD
* ABCD laø hình bình haønh suy ra vò trí töông ñoái vaø ñoä daøi cuûa AB vaø DC?
* suy ra moái lieân heä giöõa vaø
Chöùng minh chieàu :
* Theo ñònh nghóa hai vectô baèng nhau thì
= suy ra ñöôïc ñieàu gì?
* vaø cuøng höôùng suy ra vò trí töông ñoâí cuûa AB vaø CD? * suy ra ñoä daøi cuûa AB vaø CD?
Baøi 3/7 SGKABCD laø hình bình haønh
= Chöùng minh
chieàu : * ABCD laø hình bình haønh * Chöùng minh
chieàu : * = , cuøng höôùng vaø
* vaø cuøng höôùng AB // CD (1)
* AB = CD (2)Töø (1) vaø (2) suy ra ABCD laø hình bình haønh
cuøng höôùng
Traàn Thanh Tuøng Trang 8
N P
M A Q B
D C* Döïng + Qua A döïng ñöôøng thaúng d truøng vôùi giaù cuûa vectô vì hai vectô vaø coù chung ñieåm A + Laáy ñieåm M treân ñöôøng thaúng d sao cho * Döïng töông töï
* Chöùng minh Theo hình veõ ta thaáy A Q. Theo ñònh nghóa vectô – khoâng suy ra
* Veõ hình bình haønh ABCD
* Haõy döïng
* Töông töï haõy döïng , ,
* Chöùng minh
Baøi 1.7/10 SBT
* Döïng + Qua A döïng ñöôøng thaúng d truøng vôùi giaù cuûa vectô vì hai vectô
vaø coù chung ñieåm A + Laáy ñieåm M treân ñöôøng thaúng d sao cho
* Döïng töông töï
* Chöùng minh Theo hình veõ ta thaáy A Q. Theo ñònh nghóa vectô – khoâng suy ra
5. Cuûng coá toaøn baøi: Caâu hoûi :
e) Cho bieát ñònh nghóa vectôf) Cho bieát ñònh nghóa hai vectô cuøng phöôngg) Cho bieát ñònh nghóa hai vectô baèng nhauh) Theá naøo laø vectô – khoâng
6. Baøi taäp veà nhaø: Caùc baøi 2, 4 SGK trang 7; caùc baøi 1.4, 1.5 SBT trang 10
BAØI 2: TOÅNG VAØ HIEÄU CUÛA HAI VEÙC TÔPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy
soaïn: ....................... 1. Muïc tieâu:
a. Veà kieán thöùc :Naém ñöôïc ñònh nghóa veà toång vaø hieäu cuûa 2 vectô a & b .Tính chaát cuûa toång 2 vectô , quy taéc hình bình haønh .
b. Veà kyõ naêng :Thaønh thaïo caùc pheùp toùan tìm toång vaø hieäu cuûa 2 vectô.
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 9Vaän duïng caùc coâng thöùc : quy taéc 3 ñieåm, quy taéc tröø . quy taéc hình bình haønh, trung ñieåm ,troïng taâm ñeå giaûi toaùn.
c. Veà tö duy :Vaän duïng vaøo caùc baøi toùan veà hôïp löïc cuûa vaät lyù .
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc: a. Thöïc tieãn :
Hai vectô cuøng phöông ,cuøng höôùng .b. Phöông tieän:
Taøi lieäu : saùch giaùo khoa , saùch baøi taäp .Duïng cuï : compa , thöôùc , ñoà duøng ( giaùo cuï tröïc quan ).
c. Gôïi yù veà phöông phaùp daïy hoïc :Gôïi môû vaán ñaùp.
3. Tieán trình baøi hoïc :
HÑ 1 : Ñònh nghóa toång cuûa 2 vectô .Giaùo cuï tröïc quan : moãi baøn chuaån bò 1 vaät ( ví duï caây vieát) coù buoäc 2 sôïi daây ôû 1 ñaàu nhö hình 1.5 sgk.
HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung Chuaån bò tröôùc giaùo
cuï ôû nhaø . Tieán haønh thí
nghieäm.
Höôùng cuûa löïc
A C
Ñeå ñi töø ñieåm xuaát
phaùt ôù A ñeán C thay vì phaûi ñi ñöøông voøng, traûi nhöïa töø A ñeán B , roài töø B ñeán C thì xa hôn ñi ñöôøng taét , loä ñaát töØ A ñeán C .
Ghi noäi dung vaøo taäp.
Yeâu caàu hoïc sinh chuaån bò giaùo cuï tröïc quan tröôùc .
Höôùng daãn caùc em laøm thí nghieäm.
Ñöa ra 1 soá caâu hoûi veà thí nghieäm treân .
Trong böùc tranh con thuyeàn seõ chuyeån ñoäng theo höôùng naøo ?
1 vaät ôû vò trí A di chuyeån theo höôùng A ñeán B, sau ñoù di chuyeån töø B ñeán C thì vaät ñoù chuyeån ñoäng theo höôùng naøo vôùi 1 ñoïan bao nhieâu ?
Veõ hình minh hoïa treân baûng, ghi noäi dung can ghi treân baûng.
B
Ñònh nghóa : sgk / 18. B C + A
Vaäy vôùi 3 ñieåm baát kyø M,N, P ta luoân coù (quy taéc 3 ñieåm )
CC
Traàn Thanh Tuøng Trang 10
A
HÑ 2 : Quy taéc hình bình haønh .HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung
Chuùng cuøng höôùng ,cuøng ñoä daøi.
AÙp duïng vecto baèng nhau vaø vecto toång vöøa hoïc .
Hoûi hoïc sinh Tìm trong hbh ABCD
nhöõng vectô töông öùng baèng nhau?
2 vecto baèng nhau thì chuùng coù tính chaát gì ?
Yeâu caàu hs tìm vectô toång
Neáu ABCD laø hình bình haønh thì
B C
A D
HÑ 3 : Tính chaát cuûa pheùp coäng caùc vectô.Baûng tính chaát tính chaát cuûa pheùp coäng trang 9/sgk .
HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung Nhìn hình 1.5trang
9/sgk. Kieåm tra vecto toång
ôû hình 1.5 trang 9/sgk.
Hs1 : Hs :
=
Giao nhieäm vuï & theo doõi HÑ cuûa hoïc sinh, höôùng daãn hs khi caàn thieát.
laø vecto toång cuûa nhöõng vecto naøo?
laø vecto toång cuûa nhöõng vecto naøo?
Toång cuûa ? Toång cuûa ? Keát luaän gì veà
& ?
Baûng tính chaát tính chaát cuûa pheùp coäng trang 9/sgk .
Tieát 2HÑ 4 : Hieäu cuûa 2 vectô .HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung
Veõ hình vaøo taäp .
vaø ngöôïc höôùng.
Veõ hbh ABCD treân baûng.
A B
D C Goïi hs nhaän xeùt ñoä
daøi vaø höôùng cuûa ?
a) Vecto ñoái: Trang 10/sgk.
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 11 Ñoïc ví duï 1, coù theå
hoûi giaùo vieân neáu caàn thieát.
AÙp duïng pheùp coäng pheùp coäng vecto. (1)
(vecto
ñoái)
(hoaùn vò)
Töï ñoïc ví duï 2.
Keát luaän :
Neâu ñònh nghóa vecto ñoái.
Yeâu caàu hs ñoïc ví duï 1.
.Yeâu caàu hs chöùng toû laø vecto ñoái cuûa .
Ñaët caâu hoûi vaø goïi hs traû lôøi.
Tìm theo heä
thöùc (1)?
b) Ñònh nghóa hieäu cuûa 2 vecto :
Ñònh nghóa : sgk/10.
Vôùi 3 ñieåm A,B,C tuyø yù ta luoân coù : ( quy taéc 3 ñieåm)
A
C B
HÑ 5 : AÙp duïng :sgk/11.HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân
Ñoïc ñeà vaø hieåu ñeà.Leân baûng laøm caâu a, b.AÙp duïng vecto toång vaø vecto hieäu ,vecto baèng nhau vaø vecto ñoái, 3 ñieåm thaúng haøng .
Yeâu caàu hs ñoïc ñeà phaàn aùp duïng vaø töï chöùng minh , sau ñoù goïi hs leân baûng laøm , höôùng daãn neáu thaáy hs luùng tuùng .Hd : Chöùng minh .
BTVN : 1 10 sgk/12.. HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung
Ñoïc vaø neâu thaéc maéc veà ñaàu baøi.Ñònh höôùng caùch giaûi baøi toaùn.Tieán haønh giaûi toaùn.Chuù yù caùch giaûi khaùc neáu coù.Leân baûng söûa baøi.Chænh söûa hoaøn thieän neáu coù.
Giao nhieäm vuï vaø theo doõi hs, höôùng daãn khi caàn thieát.Ñaùnh giaù keát quaû baøi laøm cuûa hoïc sinh.Chuù yù caùc sai laàm thöôøng gaëp.Ñöa ra lôøi giaûi (ngaén goïn nhaát ).Höùông daãn caùch giaûi khaùc (neáu coù ).
Baøi laøm cuûa hoïc sinh, baøi söûa cuûa giaùo vieân .Caùc kieán thöùc caàn aùp duïng.
4. Cuûng coá : Chuù yù : Vôùí 3 ñieåm A,B,C baát kyø ta luoân coù :
(quy taéc 3 ñieåm)
Traàn Thanh Tuøng Trang 12 (quy taéc tröø)
I laø trung ñieåm AB G laø troïng taâm
Baøi 3 : BAØI TAÄPPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy
soaïn: ....................... 1. Muïc tieâu:
a. Veà kieán thöùc :Vaän duïng ñöôïc ñònh nghóa veà toång vaø hieäu cuûa 2 vectô a & b ,tính chaát cuûa toång 2 vectô , quy taéc hình bình haønh . quytaéc 3 ñieåm
b. Veà kyõ naêng :Thaønh thaïo caùc pheùp toùan tìm toång vaø hieäu cuûa 2 vectô.Vaän duïng caùc coâng thöùc : quy taéc 3 ñieåm, quy taéc tröø . quy taéc hình bình haønh, trung ñieåm ,troïng taâm ñeå giaûi toaùn.
c. Veà tö duy :Vaän duïng vaøo caùc baøi toùan veà hôïp löïc cuûa vaät lyù .
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc:GV :Taøi lieäu : saùch giaùo khoa , saùch baøi taäp .Duïng cuï : compa , thöôùc , ñoà duøng ( giaùo cuï tröïc quan ).
d. Gôïi yù veà phöông phaùp daïy hoïc :Gôïi môû vaán ñaùp.
3. Tieán trình baøi hoïc :a. Kieåm tra baøi cuõ:
Hoûi: Neâu ñn coäng, tröø 2 veùc tô: Hoûi: Coù maáy caùch coäng 2 VT? Hoûi : Coù maáy caùch tröø 2 veùc tô?
(HSTL)
HÑ cuûa GV HÑ cuûa HS Noäi dung- Höôùng daãn giaûi BT SGK - Goïi 1 HS giaûi BT1
- Goïi HS giaûi 2Cho A,B,C ,D tuøy yù CMR:
- Goïi HS giaûi 3,4,510
- HS ghi giaûi treân baûng HS ‡ nhaän xeùt, bs - HS giaûi BT2
BT 1-12 SGKBT 2-12 SGK
BT 3,4-12 SGK BT 5-12 SGK
BT 16-12 SGK
Löïc F3= N
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 13CUÕNG COÁ TOAØN BAØI:1) Cho boán ñieåm A, B, C, D. Chöùng minh raèng: AB + CD = AD + CB.2) Cho saùu ñieåm M, N, P, Q, R, S baát kì. Chöùng minh raèng: MP + NQ + RS = MS + NP + RQ.BAØI TAÄP VEÀ NHAØ:Baøi 6,7,8,9 sgk.Tieát sau: Tích veùc tô vôùi 1 soá
Baøi 3 : Tích Veùc Tô Vôùi Moät SoáPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy
soaïn: .......................
1. Muïc tieâu:a) Kieán thöùc : Cho soá k vaø vectô bieát döïng vectô k
. Naém ñöôïc caùc tính chaát pheùp nhaân vôùi moät soá .Söû duïng ñieàu kieän caàn vaø ñuû cuûa hai vectô cuøng phöông : vaø
cuøng phöông = k ( ≠ )Cho hai vec tô khoâng cuøng phöông vaø vaø laø vecto tuøy yù . Bieát
tìm hai soá x vaø y sao cho =x +yb) Veà kó naêng:
- Chöùng minh ba ñieåm thaúng haøng c) Veà tö duy:
- Hieåu tích 1 soá vôùi moät vec tô- Bieát quy laï veà quen
d) Veà thaùi ñoä:- Caån thaän, chính xaùc
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc:h) Thöïc tieãn:
Khi hoïc vaät lyù lôùp 8 hoïc sinh ñaõ ñöôïc laøm quen vôùi bieåu dieãn löïc baèng vectô
i) Phöông tieän:- Saùch giaùo khoa, saùch baøi taäp- Chuaån bò phieáu hoïc taäp
j) Phöông phaùp:Cô baûn duøng phöông phaùp gôïi môû vaán ñaùp thoâng qua caùc HÑ ñieàu khieån tö duy, ñan xen HÑ nhoùm
3. Noäi Dung :
HÑ 1: Ñònh Nghóa .HÑ cuûa hoïc
sinhHÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
Traàn Thanh Tuøng Trang 14- Nghe hieåu
nhieäm vuï- Thöïc hieän
nhieäm vuï- Trình baøy
keát quaû- Chænh
söûa hoaøn thieän(neáu coù)
Ghi nhaän kieán thöùc
Cho hs thaûo luaän :Goïi hs leân phaùt bieåu
Hs thaûo luaän vaø goïi leân phaùt bieåu .
GV : cho hs thaûo luaän bt giaûi quyeát nhö theá naøo ?
Goïi hs Nhaéc laïi tính chaát cuûa pheùp nhaân soá thöïc : Töø ñoù Gv neâu Vec tô cuõng coù tính chaát töông töï .
Neáu = k thì hai vec tô vaø coù phöông nhö theá naøo?
BT : cho AB = 2 . Döïng C sao cho AC = 2ABNeáu gaén vectô thì C ? ÑN:( SGK)Qui öôùc : k. = = 0. VD : Cho nhö hình veõ . Vaø O döïng : A
B
2) Tính chaát : SGK
Löu yù : = k thì vaø cuøng phöông .
BTTN : Cho G laø troïng taâm tam giaùc ABC , D, E laàn löôït laø trung ñieåm BC , AC . Caùc khaúng sau ñuùng hay sai ? Vì sao ?
a) b) c)
Baøi taäp : muïc 3 trang 15 SGKI laø trung ñieåm AB
G laø troïn gtaâm tam giaùc ABC
HÑ 2 : Ba ñieåm thaúng haøng , phaân tích 1 vec tô thoâng qua hai vec tô khaùc.
HÑ cuûa hoïc sinh
HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
Hs thaûo luaän .
Caùc caùch cm ba ñieåm thaúng haøng (ñaõ hoïc caáp 2 ) ? Haõy tìm ñieàu kieän 3 ñieåm A,B ,C thaúng haøng ?
A,B,C thaúng haøng
HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
CBA
O
O
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 15- Nghe hieåu
nhieäm vuï- Thöïc hieän
nhieäm vuï- Trình baøy keát
quaû- Chænh söûa
hoaøn thieän(neáu coù)
Ghi nhaän kieán thöùc
Nhaän xeùt : Bieãu dieãn thoâng qua hai vec tô nhö hình veõ .Nhaän xeùt : vaø Cuøng phöông neân toàn taïi h sao cho
Töông töï ta coù : Vaäy
cho ( khaùc veùc tô khoâng vôùi moïi
veùc tô luoân toàn taïi duy nhaát h vaø k :
4. Cuûng coá toaøn baøi: Caâu hoûi :
i) Cho bieát ñònh nghóa tích vectô vôùi 1 soá .j) Cho bieát tinh chaát tích vectô vôùi 1 soák) Cho bieát ñieàu kieän ñeå ba ñieåm thaúng haøng .l) Phaân tích 1 veùc tô theo hai vec tô khaùc khoân gcuøng phöông.
BT veà nhaøBaøi toùan : cho tam giaùc ABC troïng taâm G , Goïi I laø trung ñieåm ñoïan AG vaø K laø ñieåm treân caïnh AB sao cho AK = 0,2 AB
a) Haõy phaân tích theo b) Chöùng minh ba ñieåm C,I ,K thaúng haøng .
Lôøi Giaûi :a) Goïi AD laø trung tuyeán cuûa tam giaùc ABC.
. Do ñoù :
b) Töø treân . Vaäy C, L , K thaúng haøng
CAÂU HOÛI VAØ BAØI TAÄPPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy soaïn: .......................
1. Muïc tieâu:a) Kieán thöùc : Cho soá k vaø vectô bieát döïng vectô k
. Naém ñöôïc caùc tính chaát pheùp nhaân vôùi moät soá .Söû duïng ñieàu kieän caàn vaø ñuû cuûa hai vectô cuøng phöông : vaø
cuøng phöông = k ( ≠ )Cho hai vec tô khoâng cuøng phöông vaø vaø laø vecto tuøy yù . Bieát
tìm hai soá x vaø y sao cho =x +y
G
M
Traàn Thanh Tuøng Trang 16b) Veà kó naêng:
- Chöùng minh ba ñieåm thaúng haøng c) Veà tö duy:
- Hieåu tích 1 soá vôùi moät vec tô- Bieát quy laï veà quen
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc:k) Thöïc tieãn:
Khi hoïc vaät lyù lôùp 8 hoïc sinh ñaõ ñöôïc laøm quen vôùi bieåu dieãn löïc baèng vectô
l) GV- Saùch giaùo khoa, saùch baøi taäp- Chuaån bò phieáu hoïc taäp
m) Phöông phaùp:Cô baûn duøng phöông phaùp gôïi môû vaán ñaùp thoâng qua caùc HÑ ñieàu khieån tö duy, ñan xen HÑ nhoùm
d. HS : Giaûi bt veà nhaø
3. Noäi Dung :
HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
- Nghe hieåu nhieäm vuï
- Thöïc hieän nhieäm vuï
- Trình baøy keát quaû
- Chænh söûa hoaøn thieän(neáu coù)
- Nghe hieåu nhieäm vuï
- Thöïc hieän nhieäm vuï
- Trình baøy keát quaû
- Chænh söûa hoaøn thieän(neáu coù)
Cm : ñaúng thöùc ta laøm nhö theá naøo ?
Duøng qui taéc 3 ñieåm chen G . thay theá ñöa veà vaø
Töôn gtöï cho caùc vec tô khaùc .
Taùch rieâng töøng veá
1)=
2)
=
== =
=
3)
4) a)
b) = = 5)
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 17
- Nghe hieåu nhieäm vuï
- Thöïc hieän nhieäm vuï
- Trình baøy keát quaû
- Chænh söûa hoaøn thieän(neáu coù)
sau ñoù cm töøng ñaúng thöùc .
Chen ñieåm A vaøo ruùt goïn . Töø ñoù suy ra caùch döïng K . Töø ñaúng thöùc treân thì vò trí K,A,B nhö theá naøo ? . Ñoä daøi KA vaø BA
Ruùt goïn veùc tô baèng caùch goïi
C’ laø trung ñieåm AB
Cm : hai troïng tam truøng nhau ta laøm nhö theá naøo ?
VT chen G vaøo .VP chen G’ vaøo .Cho 2 veá baèng nhau . chuyeán veá ruùt goïn .
Neân
Neân
6)
7) Goïi C’ laø trung ñieåm AB .
Vaäy M laø trung ñieåm CC’8)Goïi G laø troïng taâm MPRGoïi G’ laø troïng taâm NQS
Neân:
G=G’
4. Cuûng coá toaøn baøi: Caâu hoûi :
m)Cho bieát ñònh nghóa tích vectô vôùi 1 soá .n) Cho bieát tinh chaát tích vectô vôùi 1 soáo) Cho bieát ñieàu kieän ñeå ba ñieåm thaúng haøng .p) Phaân tích 1 veùc tô theo hai vec tô khaùc khoân gcuøng phöông.
Ngaøy soaïn : ............. Teân baøi hoïc : KIEÅM TRA 1 TIEÁTTuaàn:.......................PPCT: .....................
Traàn Thanh Tuøng Trang 18
Teân baøi hoïc : HEÄ TRUÏC TOÏA ÑOÄPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy soaïn: .......................
1. Muïc tieâu :a) Kieán thöùc :
- Hieåu ñöôïc khaùi nieäm truïc toaï ñoä; heä truïc toaï ñoä; toaï ñoä cuûa vectô, cuûa ñieåm ñoái vôùi truïc vaø heä truïc.
- Bieát ñöôïc ñoä daøi ñaïi soá cuûa vectô treân truïc.- Bieát ñöôïc bieåu thöùc toaï ñoä cuûa pheùp toaùn vectô, ñoä daøi vectô,
khoaûng caùch giöõa hai ñieåm, toaï ñoä trung ñieåm cuûa moät ñoaïn thaúng vaø troïng taâm cuûa tam giaùc.
b) Kyõ naêng : - Xaùc ñònh ñöôïc toaï ñoä cuûa ñieåm, cuûa vectô treân truïc vaø heä
truïc. Söû duïng ñöôïc bieåu thöùc toaï ñoä cuûa caùc pheùp toaùn vectô treân heä truïc.
- Tính ñöôïc ñoä daøi ñaïi soá cuûa moät vectô treân truïc khi bieát toaï ñoä hai ñieåm ñaàu muùt cuûa noù.
- Xaùc ñònh ñöôïc toaï ñoä trung ñieåm cuûa moät ñoaïn thaúng vaø troïng taâm cuûa moät tam giaùc.
c) Tö duy : - Bieát vaän duïng kieán thöùc cuû xaây döïng coâng thöùc veà toaï ñoä
trung ñieåm cuûa moät ñoaïn thaúng, toaï ñoä troïng taâm cuûa moät tam giaùc; coâng thöùc veà ñoä daøi cuûa moät vectô, khoaûng caùch giöõa hai ñieåm ñoái vôùi moät heä truïc.
d) Thaùi ñoä : - Caån thaän, chính xaùc.- Böôùc ñaàu hieåu ñöôïc öùng duïng cuûa toaï ñoä trong tính toaùn.
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc :a) Thöïc tieãn :
- Hoïc sinh ñaõ hoïc veà truïc soá thöïc vaø maët phaúng toaï ñoä.- Hoïc sinh ñaõ hoïc ñieàu kieän ñeå hai vtô cuøng phöông, caùch phaân
tích moät vtô theo hai vtô khoâng cuøng phöông.b) Phöông tieän : Saùch giaùo khoa, giaùo aùn, thöôùc keû, phaán maøu. c) Phöông phaùp : cô baûn duøng phöông phaùp gôïi môû vaán ñaùp thoâng
qua caùc HÑ ñieàu khieån tö duy.3. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc HÑ :
3.1. Kieåm tra baøi cuõ : Hs traû lôøi hi caâu hoûi : - Neâu ñieàu kieän ñeå hai vtô cuøng phöông.- Neâu meänh ñeà lieân quan ñeán söï phaân tích moät vtô theo hai vtô.
3.2. Baøi môùi :
TIEÁT 1HÑ 1 : Truïc vaø ñoä daøi ñaïi soá treân truïc.
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 19Muïc tieâu mong muoán cuûa HÑ : Hoïc sinh naém ñöôïc khaùi nieäm truïc toïa ñoä, toïa ñoä cuûa ñieåm, toïa ñoä cuûa veùc tô treân truïc; bieát caùch tính ñoä daøi ñaïi soá cuûa vtô khi bieát toïa ñoä hai ñaàu muùt.
HÑ cuûa HS HÑ cuûa GV Noäi dung caàn ghi- Theo doõi söï trình baøy cuûa gv.
- Neâu kn truïc toaï ñoä theo nhöõng yeáu toá maø gv ñeà caäp tôùi.- Ghi nhaän kieán thöùc.
- Hai vtô , cuøng
phöông neân :
, .
- Ghi nhaän kieán thöùc. Ruùt ra nxeùt hai vtô cuøng höôùng, ngöôïc höôùng khi naøo.- Laøm BT1.
- Ñöa ra hình aûnh truïc toïa ñoä vôùi O laø ñieåm goác vaø vectô laø vtô ñôn vò.
- Yeâu caàu hs neâu kn veà truïc toïa ñoä.- Nhaän xeùt, ñöa ra kn chính xaùc.- Cho ñieåm M treân truïc (O; ), nhaän xeùt gì veà
hai vtô vaø ? Khi ñoù
baèng gì theo ?
- Daãn vaøo kn toïa ñoä ñieåm treân truïc vaø ñoä daøi ñaïi soá cuûa vtô.
- Yeâu caàu hs giaûi BT1 tr26.
- Kn truïc toïa ñoä : SGK.
- Kn toïa ñoä ñieåm, ñoä daøi ñaïi soá cuûa vtô vaø nxeùt : SGK.
HÑ 2 : Heä truïc toïa ñoä, toïa ñoä cuûa vtô vaø ñieåm treân heä truïc.Muïc tieâu mong muoán cuûa HÑ : Hs naém ñöôïc kn heä truïc toïa ñoä, toïa ñoä cuûa vtô, ñieåm treân heä truïc. Bieát caùch tính toïa ñoä cuûa vtô, ñieåm treân heä truïc.
HÑ cuûa HS HÑ cuûa GV Noäi dung caàn ghi
- Giaûi HÑ 1. KQ : quaân xe naèm ôû doøng 3, coät f; quaân maõ naèm ôû doøng 5, coät g.- Xaây döïng kn heä truïc toïa ñoä theo söï höôùng daãn cuûa gv.- Ghi nhaän kieán thöùc.- Giaûi HÑ 2. KQ :
- Ptích vtô theo hai vtô , .
- Ghi nhaän kieán thöùc. Ruùt
- Yeâu caàu hs giaûi HÑ 1 trong SGK.
- Höôùng daãn hs xaây döïng kn heä truïc toïa ñoä thoâng qua HÑ 1 cuûa SGK.
- Yeâu caàu hs giaûi HÑ 2 trong SGK.- Nxeùt kq cuûa hs.- Cho vtô baát kyø treân heä truïc Oxy. Yeâu caàu hs phaân tích vtô theo hai vtô ,
.
-Ñònh nghóa heä truïc toïa ñoä : SGK
- Khaùi nieäm MO
G
uA1
A2 A
•O
i
Traàn Thanh Tuøng Trang 20ra kl : + . + Hai vtô baèng nhau khi naøo?- Xaây döïng ñoä daøi cuûa vtô. Ghi nhaän kieán thöùc.
- Laøm BT3.
- Daãn ñeán khaùi nieäm toïa ñoä cuûa vtô treân heä truïc.
- Töø ñoù xaây döïng ñoä daøi
cuûa vtô thoâng qua vtô
baèng ñlí Pitago.
- Yeâu caàu hs laøm BT3 tr26.- Cho ñieåm M tuøy yù treân heä truïc Oxy.
toïa ñoä cuûa vtô treân heä truïc : SGK- Neáu vtô
thì
- Tìm toïa ñoä ñieåm M.
- Ghi nhaän kieán thöùc. Ruùt ra kl :
.
- Giaûi HÑ 3.
- Laøm BT4.
Yeâu caàu hs xaùc ñònh toïa ñoä cuûa ñieåm M.- Daãn ñeán khaùi nieäm toïa ñoä cuûa ñieåm treân heä truïc.
- Yeâu caàu hs giaûi HÑ 3 trong SGK.- Nxeùt KQ cuûa hs.- Yeâu caàu hs laøm BT4 tr26 coù giaûi thích.(HD neáu caàn)
- Khaùi nieäm toïa ñoä cuûa ñieåm treân heä truïc : SGK
TIEÁT 2HÑ 3 : Coâng thöùc lieân heä giöõa toïa ñoä ñieåm vaø vtô trong maët phaúng. Toïa ñoä cuûa vtô toång, hieäu, tích cuûa moät soá vôùi moät vtô.
Muïc tieâu mong muoán cuûa hoaït ñoäng: Hoïc sinh naém vaø söû duïng ñöôïc coâng thöùc tính toïa ñoä vtô khi
bieát toïa ñoä cuûa hai ñaàu muùt, toïa ñoä cuûa vtô toång, hieäu, tích cuûa moät soá vôùi moät vtô.
HÑ cuûa HS HÑ cuûa GV Noäi dung caàn ghi
- Ptích vtô theo hai vtô , .
KQ :
- Ghi nhaän kieán thöùc. Ruùt ra kl :
- Xaây döïng caùch tính khoaûng caùch giöõa hai ñieåm A, B.
- Treân heä truïc cho hai ñieåm A(xA;yA), B(xB;yB). Yeâu caàu hs ptích vtô theo hai
vtô , .- Daãn ñeán coâng thöùc lieân heä giöõa toïa ñoä ñieåm vaø toïa ñoä vtô treân maët phaúng.
- Töø ñoù höôùng daãn hs xaây döïng caùch tính khoaûng caùch giöõa hai ñieåm A, B baát kì döïa vaøo
- Coâng thöùc lieân heä giöõa toïa ñoä ñieåm vaø toïa ñoä vtô treân maët phaúng : SGK- Cho hai ñieåm A(xA;yA), B(xB;yB).Khi ñoù, khoaûng caùch giöõa hai
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 21
- Deã daøng traû lôøi: - Vaø leân baûng tính:
- Ghi nhaän kieán thöùc. Ruùt ra nxeùt hai vtô cuøng phöông khi naøo. - Ñoïc VD1, VD2 trang 25.- Laøm BT2 vaø BT8.
ñoä daøi cuûa vtô ôû treân.
- Cho . Khi ñoù ta coù gì ? Yeâu caàu hs tính : - Nxeùt KQ cuûa hs.
- Ñöa ra coâng thöùc tính toïa ñoä cuûa caùc vtô , , . - Yeâu caàu hs ñoïc VD1, VD2 tr25.Vaø nxeùt khi naøo hai vtô cuøbg phöông, - Yeâu caàu hs laøm BT2 tr26 coù giaûi thích vaø BT8 tr27.(HD neáu caàn)- Nxeùt KQ cuûa hs.
ñieåm A, B laø :
- Coâng thöùc toïa ñoä cuûa caùc vtô toång, hieäu, tích moät soá vôùi moät vtô vaø nxeùt : SGK.
HÑ 4 : Toïa ñoä trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng, toïa ñoä cuûa troïng taâm tam giaùc. Muïc tieâu mong muoán cuûa hoaït ñoäng: Hoïc sinh ñi xaây döïng vaø söû duïng ñöôïc coâng thöùc tính toïa ñoä trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng, troïng taâm cuûa tam giaùc.
HÑ cuûa HS HÑ cuûa GV Noäi dung caàn ghi
-
- Theá vaøo tính ra xI, yI.
- Ghi nhaän kieán thöùc.
- Giaûi HÑ 5.
KQ :
- Ghi nhaän kieán thöùc.
- Ñoïc VD.
- Cho hai ñieåm A(xA;yA), B(xB;yB) vaø I laø trung ñieåm cuûa ñoaïn AB. Khi ñoù ta coù ñöôïc ñieàu gì ? Goïi I(xI;yI) caùc em haõy tính toïa ñoä haivtô vaø . Töø ñoù tìm xem xI, yI gì ?- Daãn ñeán coâng thöùc toïa ñoä trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng. - Yeâu caàu hs giaûi HÑ 5 trong SGK. - Nxeùt KQ cuûa hs.
- Daãn ñeán coâng thöùc toïa ñoä troïng taâm cuûa tam giaùc. - Yeâu caàu hs ñoïc VD trong SGK tr26.
- Coâng thöùc toïa ñoä trung ñieåm: SGK.
- Coâng thöùc toïa ñoä troïng taâm : SGK.
Traàn Thanh Tuøng Trang 22HÑ 5 : Cuûng coá kieán thöùc thoâng qua BT toång hôïp. Muïc tieâu mong muoán cuûa HÑ : Hoïc sinh vaän duïng ñöôïc caùc kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå giaûi BT.
HÑ cuûa HS HÑ cuûa GV Noäi dung caàn ghi
- Giaûi BT : Cho 3 ñieåm A(-3;-4), B(1;6), C(3;2). a) Tính toïa ñoä caùc vtô ,
, . b) Tính toïa ñoä trung ñieåm caùc caïnh vaø troïng taâm cuûa tam giaùc ABC.
- Yeâu caàu hoïc sinh giaûi BT. Cuûng coá kieán thöùc hs qua caùc caâu hoûi : +Caùch tính toïa ñoä vtô khi bieát toïa ñoä hai ñaàu muùt. +Caùch tính toïa ñoä trung ñieåm khi bieát toïa ñoä hai ñaàu ñoaïn thaúng. + Caùch tính toïa ñoä troïng taâm khi bieát toïa ñoä 3 ñænh tam giaùc.- Nxeùt kq cuûa hoïc sinh.
a)
b) Trung ñieåm AB : I(1;1)Trung ñieåm BC : J(2;4)Trung ñieåm CA:K(0;-1)Troïng taâm
3.3. Cuûng coá : Hs traû lôøi caùc caâu hoûi sau :
- Neâu caùch tính ñoä daøi ñaïi soá cuûa vtô treân truïc ? Hai vtô cuøng höôùng , ngöôïc höôùng treân truïc khi naøo ?
- Hai vtô baèng nhau khi naøo ? Caùch tính toïa ñoä cuûa vtô khi bieát toïa ñoä hai ñaàu muùt ?
- Hai vtô cuøng phöông khi naøo? Bieåu thöùc toïa ñoä cuûa caùc pheùp toaùn vtô ?
- Ñoä daøi cuûa vtô? Khoaûng caùch giöõa hai ñieåm ?- Neâu coâng thöùc tính toïa ñoä trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng vaø troïng
taâm cuûa tam giaùc ?
Teân baøi hoïc : BAØI TAÄPSoá tieát : 1
PPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy soaïn: .......................
1 . Muïc tieâu :a. Kieán thöùc : - Cuõng coá khaùi nieäm truïc toaï ñoä; heä truïc toaï ñoä; toaï ñoä cuûa
vectô, cuûa ñieåm ñoái vôùi truïc vaø heä truïc.- Tính ñöôïc ñoä daøi ñaïi soá cuûa vectô treân truïc.- Tính ñöôïc bieåu thöùc toaï ñoä cuûa pheùp toaùn vectô, ñoä daøi vectô,
khoaûng caùch giöõa hai ñieåm, toaï ñoä trung ñieåm cuûa moät ñoaïn thaúng vaø troïng taâm cuûa tam giaùc.
b. Kyõ naêng :
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 23- Xaùc ñònh ñöôïc toaï ñoä cuûa ñieåm, cuûa vectô treân truïc vaø heä
truïc. Söû duïng ñöôïc bieåu thöùc toaï ñoä cuûa caùc pheùp toaùn vectô treân heä truïc.
- Tính ñöôïc ñoä daøi ñaïi soá cuûa moät vectô treân truïc khi bieát toaï ñoä hai ñieåm ñaàu muùt cuûa noù.
- Xaùc ñònh ñöôïc toaï ñoä trung ñieåm cuûa moät ñoaïn thaúng vaø troïng taâm cuûa moät tam giaùc.
- Bieát vaän duïng kieán thöùc cuû xaây döïng coâng thöùc veà toaï ñoä trung ñieåm cuûa moät ñoaïn thaúng, toaï ñoä troïng taâm cuûa moät tam giaùc; coâng thöùc veà ñoä daøi cuûa moät vectô, khoaûng caùch giöõa hai ñieåm ñoái vôùi moät heä truïc.
c. Thaùi ñoä : - Caån thaän, chính xaùc.- Böôùc ñaàu hieåu ñöôïc öùng duïng cuûa toaï ñoä trong tính toaùn.
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc :a. Thöïc tieãn : - Hoïc sinh ñaõ hoïc veà truïc soá thöïc vaø maët phaúng toaï ñoä.- Hoïc sinh ñaõ hoïc ñieàu kieän ñeå hai vtô cuøng phöông, caùch phaân
tích moät vtô theo hai vtô khoâng cuøng phöông.GV : soaïn giaùo aùn
b. Phöông tieän : Saùch giaùo khoa, giaùo aùn, thöôùc keû, phaán maøu. c. Phöông phaùp : cô baûn duøng phöông phaùp gôïi môû vaán ñaùp thoâng
qua caùc HÑ ñieàu khieån tö duy.3. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc HÑ :
a. Kieåm tra baøi cuõ : Hs traû lôøi hai caâu hoûi : - Hoûi: Neâu bieåu thöùc toïa ñoä toång, hieäu 2 veùc tô?- Hoûi: Neâu coâng thöùc tìm toïa ñoä
b. Baøi môùi
HÑ 1 : Giaûi BT5 tr27.Muïc tieâu mong muoán cuûa HÑ : Hs bieát caùch tính toïa ñoä cuûa ñieåm ñoái xöùng vôùi moät ñieåm cho tröôùc.
HÑ cuûa HS HÑ cuûa GV Noäi dung caàn ghiLeân baûng laøm BT5 : - Xaùc ñònh caùc ñieåm M1, M2, M3 laàn löôït ñoái xöùng vôùi ñieåm M qua truïc Ox, truïc Oy vaø goùc O.- M1 ñoái xöùng vôùi M qua truïc Ox neân coù tung ñoä baèng nhau coøn hoaønh ñoä thì ñoái nhau.- M2 ñoái xöùng vôùi M qua truïc Oy neân coù hoaønh ñoä baèng nhau coøn tung ñoä thì ñoái nhau.- M3 ñoái xöùng vôùi M qua goùc O neân coù hoaønh ñoä
- Yeâu caàu hs leân baûng laøm BT5.- Yeâu caàu caùc hs khaùc theo doõi vaø nxeùt. - Nxeùt KQ cuûa hs.
Goïi M1, M2, M3 llöôït ñoái xöùng vôùi ñieåm M qua truïc Ox, Oy vaø goùc O.Ta coù : M1(-x0;y0), M2(x0;-y0), M3(-x0;-y0)
i
jO
MM1
M2M3
x0
y0
-x0
-y0
Traàn Thanh Tuøng Trang 24ñoái nhau vaø tung ñoä ñoái nhau.
HÑ 2: Giaûi BT6, BT7 tr27.Muïc tieâu mong muoán cuûa HÑ : Hs öùng duïng ñöôïc toïa ñoä vaøo giaûi caùc baøi taäp ñôn giaûn.
HÑ cuûa HS HÑ cuûa GV Noäi dung caàn ghi- Giaûi BT6.- Nxeùt baøi laøm cuûa baïn.- Chænh söûa hoaøn thieän.
- Giaûi BT7.- Nxeùt baøi laøm cuûa baïn.- Chænh söûa hoaøn thieän.
- Goïi hs leân laøm BT6 tr27. - Yeâu caàu hs coøn laïi theo doõi vaø nxeùt.- Ñaùnh giaù vaø cho ñieåm.
- Goïi tieáp hs khaùc leân laøm BT7 tr27. - Yeâu caàu hs coøn laïi theo doõi vaø nxeùt.- Ñaùnh giaù vaø cho ñieåm.
6) Goïi D(x;y). Ta coù :
,
Do ABCD laø hbh neân :
7) - Ta coù :
, ,
Maët khaùc :
Töông töï ta tính ñöôïc toïa ñoä hai ñænh coøn laïi laø : B(-4;-5), C(-4;7).- G laø troïng taâm ABCG(0;1), G’ laø troïng taâm A’B’C’ G’(0;1)Vaäy G G’
Heä thoáng kieán thöùc: - Heä thoáng laïi kieán thöùc thöùc troïng taâm.- Yeâu caàu hs oân laïi kieán thöùc troïng taâm cuûa toaøn chöông.- BTVN : BT8, BT9, BT11, BT12.
Teân baøi hoïc : OÂN TAÄP CHÖÔNG I . VEÙCTÔSoá tieát : 1
PPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy soaïn: .......................
1/ Muïc tieâua) Veà kieán thöùcCuûng coá khaéc saâu veà +Cac ñònh nghóa veà vectô + Caùc pheùp toaùn veà vectô. +Caùc pheùp toaùn toïa ñoä cuûa vectô vaø toïa ñoä cuûa ñieåm +Chuyeån ñoåi giöõa hình hoïc toång hôïp – toaï ñoä – vectôb) Veà kó naêng
A B
C D
BC A’
B’C’
A
•
• •
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 25+Reøn caùc pheùp toaùn giöõa caùc vectô+Reøn kó naêng chuyeån ñoåi hình hoïc toång hôïp – toaï ñoä – vectô+Thaønh thaïo caùc pheùp toaùn veà toaï ñoä cuûa vectô, cuûa ñieåm.
c) Veà tö duy+Bieát ñöôïc moái quan heä giöõa caùc vectô+Vaän duïng caùc pheùp toaùn vectô vaøo baøi toaùn+Böôùc ñaàu hieåu ñöôïc öùng duïng cuûa toaï ñoâï trong tính toaùn
2/ Chuaån bò veà phöông tieän daïy hoïc a) Thöïc tieãn
+Hai vecvô baèng nhau, caùc pheùp toaùn veà vectô. +Caùc pheùp toaùn toïa ñoä cuûa vectô vaø toïa ñoä cuûa ñieåm.b) Phöông tieän
+Taøi lieäu vaø duïng cuï hoïc taäp : Saùch giaùo khoa, saùch baøi taäp+Thieát bò daïy hoïc : baûng phuï
c) Phöông phaùp+Gôïi môû vaán ñaùp+Chia nhoùm nhoû hoïc taäp
3/ Tieán trình baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng
HÑ 1:Cho luïc giaùc ñeàu ABCDEF coù taâm O. Haõy chæ ra caùc vectô baèng coù ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái laø O hoaëc caùc ñænh cuûa luïc giaùcMuïc tieâu mong muoán cuûa HÑ : Taát caû hoïc sinh naém ñöôïc 2 vectô baèng nhau.
HÑ cuûa HS HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghiVeõ hìnhÑN laïi vectô baèng nhau
Ñaùnh giaù keát quaû cuûa hoïc sinh.
= = =
HÑ 2 : Cho 2 vectô vaø ñieàu khaùc . Caùc khaúng ñònh sau ñuùng hay sai?
a) Hai vectô vaø cuøng höôùng hì cuøng phöôngb) Hai vectô vaø cuøng phöôngc) Hai vectô vaø (-2) cuøng höôùngd) Hai vectô vaø ngöôïc höôùng vôùi vectô thöù ba khaùc thì cuøng
phöông HÑ cuûa HS HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
Ñoïc vaø nhaän xeùt töøng caâu
Chia nhoùm nhoû .Ñaùnh giaù keát quaû cuûa hoïc sinh
Caùc khaúng ñònh ñuùng : a), b) vaø d).
HÑ 3 : Cho tam giaùc ñeàu ABC coù caïnh baèng a. Tính
Traàn Thanh Tuøng Trang 26HÑ cuûa HS HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
Tìm vectô toång, vectô hieäu töø ñoù tìm ñoä daøi vectô toång vaø vectô hieäu.
Hoûi laïi caùc quy taéc coäng tröø vectô (quy taéc hình bình haønh, quy taéc ba ñieåm,….)
HÑ 4 : Cho saùu ñieåm M, N, P, Q, R, S baát kì. Chöùng minh raèng
HÑ cuûa HS HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi* Cheùp ( hoaëc nhaän) baøi taäp* Ñoïc vaø neâu thaéc maéc veà ñaàu baøi* Ñònh höôùng caùch giaûi baøi toaùn
* Giao nhieäm vuï vaø theo doõi HÑ cuûa HS , höôùng daãn khi caàn thieát .* Nhaän vaø chính xaùc xoùa keát quûa cuûa 1 hoaëc 2 HS hoaøn thaønh nhieäm vuï ñaàu tieân.* Ñaùnh giaù keát quûa hoaøn thaønh nhieäm vuï cuûa töøng HS. Chuù yù caùc sai laàm thöôøng gaëp.
HÑ 5 : Chöùng minh raèng neáu G vaø G’ laàn löôït laø troïng taâm cuûa caùc tam giaùc ABC vaø A’B’C’ thì
HÑ cuûa HS HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi* Cheùp ( hoaëc nhaän) baøi taäp* Ñoïc vaø neâu thaéc maéc veà ñaàu baøi* Ñònh höôùng caùch giaûi baøi toaùn.
* Giao nhieäm vuï vaø theo doõi HÑ cuûa HS , höôùng daãn khi caàn thieát .* Nhaän vaø chính xaùc xoùa keát quûa cuûa 1 hoaëc 2 HS hoaøn thaønh nhieäm vuï ñaàu tieân.*Ñaùnh giaù keát quûa hoaøn thaønh nhieäm vuï cuûa töøng HS. *Yeâu caàu hoïc sinh suy ra raèng hai tam giaùc ABC vaø A’B’C’ coù cuøng troïng taâm khi vaø chæ khi
HÑ 6 : Trong maët phaúng Oxy, caùc khaúng ñònh sau ñuùng hay sai?
a) Hai vectô ñoái nhau thì chuùng coù hoaønh ñoä ñoái nhau.b) Vectô cuøng phöông vôùi vectô neáu coù hoaønh ñoä baèng 0.c) Vectô coù hoaønh ñoä baèng 0 thì cuøng phöông vôùi vectô .
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 27
HÑ cuûa HS HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghiÑoïc vaø nhaän xeùt töøng caâu
Chia nhoùm nhoû .Ñaùnh giaù keát quaû cuûa hoïc sinh
Caùc khaúng ñònh ñuùng :a) vaø c).
HÑ 7 : Cho M(1;1), N(7;9), P(5;-3) laàn löôït laø trung ñieåm cuûa caùc caïnh BC, CA, AB cuûa tam giaùc ABC.
a) Tìm toaï ñoä cuûa moãi vectô sau ñaây: ; ; b) Tìm toaï ñoä cuûa ñieåm Z sao cho = 2c) Xaùc ñònh toaï ñoä caùc ñænh A, B, C cuûa tam giaùcd) Tính chu vi cuûa tam giaùc ABCe) Xaùc ñònh toaï ñoä G laø troïng taâm tam giaùc ABC
HÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân* Cheùp ( hoaëc nhaän) baøi taäp* Ñoïc vaø neâu thaéc maéc veà ñaàu baøi* Ñònh höôùng caùch giaûi baøi toaùn.
* Döï kieán nhoùm HS (nhoùm K,G,nhoùm TB). Chuù yù : coù theå cho pheùp HS töï choïn nhoùm.*Ñoïc ( hoaëc phaùt) ñeà baøi cho HS.*Giao nhieäm vuï cho töøng nhoùm: (moãi nhoùm 2 caâu) + HS khaù, gioûi : baéc ñaàu töø caâu 2 ñeán caâu 3. + HS trung bình : baéc ñaàu töø caâu 1 ñeán caâu 3.
HÑ 8: HS ñoäc laäp tieán haønh tìm lôøi giaûi caâu ñaàu tieân coù söï höôùng daãn, ñieàu khieån cuûa GVHÑ cuûa hoïc sinh HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
* Ñoïc ñaàu baøi caâu ñaàu tieân ñöôïc giao vaø nghieân cöùu caùch giaûi* Ñoäc laäp tieán haønh giaûi toaùn.* Thoâng baùo keát quûa cho giaùo vieân khi ñaõ hoaøn thaønh nhieäm vuï .* Chính xaùc hoaù keát quûa (ghi lôùi giaûi baøi toaùn).* Chuù yù caùc caùch giaûi khaùc.* Ghi nhôù caùch chuyeån ñoåi ngoân ngöõ hình hoïc sang ngoân ngöõ toaï ñoä
* Giao nhieäm vuï vaø theo doõi HÑ cuûa HS , höôùng daãn khi caàn thieát .* Nhaän vaø chính xaùc xoùa keát quûa cuûa 1 hoaëc 2 HS hoaøn thaønh nhieäm vuï ñaàu tieân.* Ñaùnh giaù keát quûa hoaøn thaønh nhieäm vuï cuûa töøng HS. Chuù yù caùc sai laàm thöôøng gaëp.* Ñöa ra lôøi giaûi (ngaén goïn nhaát) cho caû lôùp.* Höôùng daãn caùch giaûi khaùc neáu coù (vieäc giaûi caùch khaùc coi nhö baøi taäp veà nhaø).* Chuù yù phaân tích ñeå HS hieåu caùch chuyeån ñoåi ngoân ngöõ hình hoïc sang
Traàn Thanh Tuøng Trang 28khi giaûi toaùn. ngoân ngöõ toaï ñoä khi giaûi
toaùn.
Teân baøi hoïc: GIAÙ TRÒ LÖÔÏNG GIAÙC CUÛA MOÄT GOÙCBAÁT KYØ (TÖØ 0O ÑEÁN 180O)
PPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy soaïn: .......................
1. Muïc ñích yeâu caàu :- Hoïc sinh hieåu ñöôïc ñònh nghóa giaù trò löôïng giaùc goùc baát kyø.- Hoïc sinh nhôù ñöôïc daáu vaø tyû soá löôïng giaùc cuûa 1 goùc ñaëc
bieät ñeå giaûi baøi taäp - Hoïc sinh naém ñöôïc 2 goùc buø nhau thì Sin baèng nhau coøn Cosin,
Tag, Cotg ñoái nhau 2. Phöông tieän daïy hoïc:
- Chuaån bò compa, thöôùc keû, phaán maøu 3. Phöông phaùp daïy hoïc:
- Cô baûn duøng phöông phaùp gôïi môû vaán ñaùp thoâng qua caùc HÑ cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh 4.Tieán trình baøi hoïc vaø caùc HÑ :
HÑ 1 : Neâu tyû soá löôïng giaùcHÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
Caïnh ñoáiSin
Caïnh huyeàn
Caïnh keàCos Caïnh huyeàn
Caïnh ñoáiTg Caïnh keà
Caïnh keàCotg Caïnh
* Giaùo vieân veõ goùc oxy treân caïnh oy laáy M haï MD ox- Vôùi laø goùc nhoïn cuûa P0M-Yeâu caàu hoïc sinh tính Sin , Cos , Tg , Cotg theo chöông trình lôùp 9.* Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh veõ nöõa ñöôøng HSn treân truïc oxy coù taâm O BK R=1, laáy M(x,y) sao cho M0x =
, Haï M1, M2 xuoáng 0x vaø 0y.
x = , y =
1)ÑN :-Trung ñoä y cuûa M goïi laø Sin kyù hieäu Sin =y-Hoaønh ñoä x cuûa M goïi laø cosin. Kyù hieäu cos =x
-Tyû soá (x 0) goïi laø Tan cuûa
goùc .
Kyù hieäu Tan =
Tyû soá (y 0) goïi laø Cot cuûa
goùc .
Kyù hieäu Cot =
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 29ñoái
HÑ 2 : Caùc ví duï vaø tyû soá löôïng giaùc 2 goùc buø nhau.HÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
Laáy M treân nöõa ñöôøng HSn sao cho =1350 luùc ñoù
=450. Ta coù :
M( , )
Sin 1350=
Cos 1350 =
Tan 1350 = - 1Cot 1350 = - 1Döïa vaøo hình veõ khoâng coù naøo maø Sin < 0
+ Cho hoïc sinh tính giaù trò löôïng giaùc goùc 1350.+ Giaùo vieân giaûng hoïc sinh caùc böôùc tieán haønh tính.+ Vôùi caùc goùc naøo thì Sin <0Goïi 1 hoïc sinh traû lôøi + Yeâu caàu hoïc sinh keû baûng löôïng giaùc vaøo taäp.
1- Caùc tính chaát Sin (1800 - ) = Sin Cos (1800 - ) = - Cos Tan (1800 - ) = - Tan Cot (1800 - ) = - Cot 2-Gía trò löôïng giaùc cuûa moät soá goùc ñaëc bieät (SGK)
Cuõng coá- Yeâu caàu hoïc sinh neáu tính chaát 2 goùc buø, baûng löôïng giaùc- BTVN1 2,3 C/SGK 43
Teân baøi hoïc : BAØI TAÄPPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy
soaïn: .......................
1. Muïc ñích yeâu caàu :a. Kieán thöùc:- Vaän duïng ñöôïc ñònh nghóa giaù trò löôïng giaùc goùc baát kyø. daáu
vaø tyû soá löôïng giaùc cuûa 1 goùc ñaëc bieät ñeå giaûi baøi taäp , Sin baèng nhau coøn Cosin, Tag, Cotg ñoái nhau
b.Kyõ naêng: - Cho 1 giaù trò lg.Tìm ñöôïc GTlg coøn laïi
2. Chuaån bò: GV :- Chuaån bò compa, thöôùc keû, phaán maøu HS: Laøm BT veà nhaø
3. Phöông phaùp daïy hoïc: - Cô baûn duøng phöông phaùp gôïi môû vaán ñaùp thoâng qua caùc HÑ
cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh 4. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc HÑ :
a. Kieåm tra baøi cuõHÑ 1:
Traàn Thanh Tuøng Trang 30Tính giaù trò ñuùng cuûa caùc bieåu thöùc sau :a) (2Sin 300 + Cos 1350 – 3Tan 1500)(Cos 1800 – Cot 600)b) Sin2900 + Cos21200 + Cos200 – Tan2600 + Cot21300
HÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
+ Nghe hieåu caùch giaûi - Goïi 1 hoïc sinh giaûi
Höôùng daãn hoïc sinh tính giaù trò cuûa töøng ñaïi löôïng- Goïi 1 hoïc sinh giaûiKieåm tra keát quaû hoïc sinh giaûi
* Keát quaû
a)( - -1)(1+ )
b)
HÑ 2 : Chöùng minh caùc heä thöùc
a) Sin2 + Cos2 = 1
b) 1 + Tan2 = ( 900)
HÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
Aùp duïng ñònh nghóa ñeå giaûi caâu a
Sin200 = ? ; Cos200 = ?
Sin2900 = ? ; Cos2900 = ?Neáu 900 < < 1800
Ñaët = 1800 - Sin2 + Cos2 = Sin2 + (-Cos )2
= Sin2 + Cos2 = 1
Nhaéc laïi cho hoïc sinh caùch giaûi caâu a), b) döïa vaøo caùc coâng thöùc chöùng minh lôùp 9.-Goïi 2 hoïc sinh giaûi.-Kieåm tra keát quaû.
a)Neáu = 00 , = 900
Sin200 + Cos200 = 1Sin2900 + Cos2900 = 1Neáu 900 < < 1800
Ñaët = 1800 - Sin2 + Cos2 = Sin2 + (-Cos )2
=Sin2 + Cos2 =1
b) 1 + Tan2 = 1 +
= =
5. Cuûng coá toaøn baøi :- Yeâu caàu hoïc sinh neáu tính chaát 2 goùc buø, baûng löôïng giaùc- BTVN 2,3 C/SGK 43
Teân baøi hoïc: TÍCH VOÂ HÖÔÙNG CUÛA 2 VECTÔPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy
soaïn: .......................
1. Muïc ñích yeâu caàu :- Hoïc sinh hieåu ñöôïc goùc cuûa 2 vectô, ñònh nghóa tích voâ höôùng 2
vectô, tính chaát - Hoïc sinh giaûi thaønh thaïo baøi taäp veà tích voâ höôùng
2. Phöông tieän daïy hoïc :GV : Phaán maøu, thöôùc keõ , SGK
3. Phöông phaùp daïy hoïc :
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 31- Phöông phaùp luyeän taäp keát hôïp vaán ñaùp gôïi môû, ñaët vaán ñeà
giöõa G/V vaø H/S 4. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc HÑ :
Bieát Sin 150 = . Tìm Cos2150
Ta coù :
Sin2150 + Cos2150 = 1 Cos2150=1- Sin2150 = 1-
= = Cos150 = =
: TIEÁT 1HÑ 1 : Goùc giöõa 2 vectô
HÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
Hoïc sinh traû lôøi theo yeâu caàu giaùo vieân( ) = 0 khi vaø cuøng höôùng( ) = 1800 khi vaø ngöôïc
höôùng
Cho hoïc sinh nhaéc laïi caùch xaùc ñònh goùc giöõa 2 ñöôøng thaúng trong khoâng gian.Trong maët phaúng ta xaùc ñònh goùc giöõa 2 vectô( ) = 0 khi naøo ?( ) = 1800 khi naøo ?-Goïi 2 hoïc sinh traû lôøi
1-Ñònh nghóa : Cho 2 vectô vaø khaùc Töø 0 ta veõ ; Khi ñoù soá ño goùc A0B goïi laø soá ño goùc giöõa 2 vectô vaø Neáu ( ) = 900 Ta noùi vaø vuoâng goùc vôùi nhau kyù hieäu
HÑ 2 : Ñònh nghóa tích voâ höôùng cuûa 2 vevtôHÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
Hoïc sinh nghe vaø hieåu
Ghi laïi coâng thöùc
=
* G/V höôùng daãn caùch xaùc ñònh coâng sinh ra trong ví duï SGK
Cho hoïc sinh ghi coâng thöùc theá vaøo tính goùc giöõa 2 vectô . Höôùng daãn hoïc sinh chöùng minh.
Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi coâng thöùc troïng taâm.
Ñònh nghóa : Tích voâ höôùng cuûa 2 vectô vaø laø 1 soá kyù hieäu ñöôïc xaùc ñònh bôûi coâng thöùc
Chuù yù :Neáu Ví duï : Cho tam giaùc ñeàu ABC caïnh laø a vaø troïng taâm G. Tính caùc tích voâ höôùng.
;
; Baøi laøm
= cos600 =
= cos1200
=-
Traàn Thanh Tuøng Trang 32
=?
=
=
=
Chuù yù :
TIEÁT 2HÑ 3 : Tính chaát cuûa tích voâ höôùngHÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
Hoïc sinh nghe hieåu vaø chöùng minh caùc coâng thöùc
Ví duï :
Roài nhaân phaân phoái
Keát quaû veà phaûi
HÌNH
=(=M02 – 0A2
Taäp hôïp nhöõng ñieåm laø ñöôøng HSn taâm 0, BK R=
Höôùng daãn hoïc sinh gioáng nhö pheùp toaùn tích voâ höôùng cuõng coù caùc tính chaát, giao hoaùn, phaân phoái, keát hôïp.Höôùng daãn hoïc sinh chöùng minh caùc ñònh lyùVí duï : CM(
*G/V höôùng daãn hoïc sinh veõ hình +Höôùng daãn hoïc sinh chuyeån ñoä daøi caùc caïnh qua veá traùi vaø chöùng minh baèng veá phaûi
Höôùng daãn hoïc sinh veõ hình -Yeâu caàu hoïc sinh nhaän xeùt neáu 0 laø trung ñieåm AB thì
-Keát luaän gì veà M sao cho
Ñònh lyù : Vôùi 3 vectô tuøy yù vaø 1 soá thöïc k ta coù :1) =2) = 0
3) (k )=
4)
5) Baøi toaùn 1 : Cho töù giaùc ABCD a) CMR: AB2 + CD2 = BC2 + AD2 + 2.b) Töø caâu a)CMR ñk caàn vaø ñuû ñeå töù giaùc coù 2 ñöôøng cheùo vuoâng cheùo vuoâng goùc vaø Toång bình phöông caùc caëp caïnh ñoái dieän baèng nhau.
Baøi laøm1) Ta coù : AB2 + CD2 – BC2 – AD2
=
=-2=2 ñpcmb) Töø a) Ta coù : CA BD
AB2+CD2=BC2+AD2
Baøi toaùn 2 :Cho ñoaïn thaúng AB coù
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 33ñoä daøi 2a vaø soá k2. Tìm taäp hôïp caùc ñieåm M sao cho
Baøi laømGoïi 0 laø trung ñieåm ñoaïn thaúng AB Ta coù :
=(
=M02 – 0A2 = M02 – a2
Do ñoù : M02 – a2 = k2 M02
= k2 + a2
Vaäp taäp hôïp nhöõng ñieåm M laø ñöôøng HSn taâm 0
HÑ 4 : BIEÅU THÖÙC TOÏA ÑOÄ CUÛA TÍCH VOÂ HÖÔÙNGHÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
- Hoïc sinh hieåu vaø giaûiXeùt caùc tích
vaø * ;
=*
*
Höôùng daãn hoïc sinh vieát toïa ñoä cuûa nhaân 2 vectô, d2 bieåu thöùc toïa ñoä.Yeâu caàu hoïc sinh CM.
=?Cho ví duï Cho
Tính :a)b)
+ Caùc heä thöùc quan troïng cho 2 vectô vaø
khi ñoù
1)
2)3)cos(
Ñaëc bieät :
Heä quaû :Trong maët phaúng toïa ñoä khoûang caùch giöõa 2 ñieåm M( ,N( vaø MN=
5.Cuûng coá toaøn baøi :- Hoûi: theo coâng thöùc cuûa tích voâ höôùng . KQ nhaän ñöôïc laø soá hay laø VT?- Hoûi : Coâng thöùc tích voâ höôùng coù tìm ñöôïc soá ño 1 goùc ?
Traàn Thanh Tuøng Trang 34- Laøm BT SGK
Teân baøi hoïc: TÍCH VOÂ HÖÔÙNG CUÛA 2 VECTÔPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy soaïn: ....................... 1. Muïc ñích yeâu caàu :
- Hoïc sinh vaän duïng ñònh nghóa, tính chaát ñeå laøm ñöôïc baøi taäp2. Phöông tieän daïy hoïc :
- Phaán maøu, thöôùc keû, SGK.3. Phöông phaùp daïy hoïc :
- Phöông phaùp vaán ñaùp gôïi môû.4. Kieåm tra baøi cuõ:
- Ñònh nghóa tính chaát, bieåu thöùc toïa ñoä cuûa tích voâ höôùng cuûa 2 vectô
HÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
Ñieàu kieän
-Gía trò döông ( < 900
-Gía trò aâm ( > 900
-Gía trò baèng 0 khi (= 900
HÌNH
Hoïc sinh nghe höôùng
Goïi 1 hoïc sinh nhaéc laïi coâng thöùc Höôùng daãn hoïc sinh chuù yù ñieàu kieän vaø vaø
goùc (
Yeâu caàu hoïc sinh veõ hình - Neâu tính chaát ñöôøng trung tuyeán vaø tính
Baøi 4/SGK51Trong tröôøng hôïp naøo tích voâ höôùng coù giaù trò töông ñöông, coù giaù trò aâm, coù giaù trò baèng 0
Baøi laøm+Tích voâ höôùng coù giaù trò töông ñöông khi hai vectô vaø ( < 900
+ Coù giaù trò aâm khi
Vaø ( > 900
+ Coù gia 1trò baèng 0 khi vaø
Baøi 9/SGK52Cho tam giaùc ABC vôùi 3 trung tuyeán AD, BE, CF. CMR
Baøi laømVì laø 3 ñöôøng trung tuyeán
Veá traùi =
=
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 35daãn vaø giaûi Höôùng daãn hoïc
sinh nhoùm caùc caëp tích voâ höôùng.
Yeâu caàu hoïc sinh xaùc ñònh toïa ñoä vectô.
=
=
Baøi 13/SGK 52
Cho
a) Tìm k ñeå
b)
Töø ñoù :
5. Cuûng coá toaøn baøi :- Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi coâng thöùc vaø caùc tính chaát cuûa tích voâ höôùng- Hoûi: theo coâng thöùc cuûa tích voâ höôùng . KQ nhaän ñöôïc laø soá hay laø VT?- Hoûi : Coâng thöùc tích voâ höôùng coù tìm ñöôïc soá ño 1 goùc ?- Laøm BT SGK5,6,7,8,9,10,13,14/SGK51,52
OÂN TAÄPPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy soaïn: .......................
1. Muïc tieâu :a. Kieán thöùc : Cuûng coá vaø khaéc saâu caùc kieán thöùc :
- Toång vaø hieäu caùc vtô, tích cuûa vtô vôùi moät soá, toïa ñoä cuûa vtô vaø cuûa ñieåm, caùc bieåu thöùc toïa ñoä cuûa caùc pheùp toaùn vtô.
- Giaù trò löôïng giaùc cuûa caùc goùc töø 00 ñeán 1800, ñònh nghóa tích voâ höôùng hai vtô, ñònh lí cosin, ñònh lí sin trong tam giaùc, coâng thöùc
Traàn Thanh Tuøng Trang 36ñoä daøi ñöôøng trung tuyeánvaø caùc coâng thöùc tính dieän tích tam giaùc.
b. Kyõ naêng : Vaän duïng ñöôïc caùc kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå giaûi caùc baøi taäp coù lieân quan.c. Thaùi ñoä : Caån thaän chính xaùc.
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc :a. Thöïc tieãn : Hs ñaõ hoïc caùc kieán thöùc veà : toång vaø hieäu caùc vtô, tích cuûa vtô vôùi moät soá, toïa ñoä cuûa vtô vaø cuûa ñieåm, caùc bieåu thöùc toïa ñoä cuûa caùc pheùp toaùn vtô; giaù trò löôïng giaùc cuûa caùc goùc töø 00 ñeán 1800, ñònh nghóa tích voâ höôùng hai vtô, ñònh lí cosin, ñònh lí sin trong tam giaùc, coâng thöùc ñoä daøi ñöôøng trung tuyeánvaø caùc coâng thöùc tính dieän tích tam giaùc ôû nhöõng baøi tröôùc.b. GV :Soaïn giaùo aùn,saùch giaùo khoa, giaùo aùn, thöôùc keû, phaán maøu. c. Phöông phaùp : cô baûn duøng phöông phaùp gôïi môû vaán ñaùp thoâng qua caùc HÑ ñieàu khieån tö duy.
3. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc HÑ :
HÑ 1 : Giaûi baøi toaùn : Cho hai hbh ABCD vaø AB’C’D’ coù chung ñænh A. CMR :
a) b) Hai tam giaùc BC’D vaø B’CD’ coù cuøng troïng taâm.
HÑ cuûa GV HÑ cuûa HS Noäi dung- Nghe hieåu nhieäm vuï.- Tìm phöông aùn thaéng (töùc laø hoaøn thaønh nhieäm vuï nhanh nhaát) .- Trình baøy keát quaû.- Chænh söûa hoaøn thieän.
- Giao nhieäm vuï cho hs.- Nhaän xeùt keát quaû cuûa hs vaø cho ñieåm
Ta coù :
b) Töø suy ra vôùi moïi ñieåm G ta coù :
Vaäy neáu G laø troïng taâm cuûa tam giaùc BC’D thì G cuõng laø troïng taâm tam giaùc B’CD’.
HÑ 2 : Giaûi baøi toaùn : Trong mp Oxy cho hai ñieåm A(1;4), B(2;2). Ñöôøng thaúng ñi qua A vaø B caét truïc Ox taïi M vaø caét truïc Oy taïi N. Tính dieän tích tam giaùc OMN.
HÑ cuûa GV HÑ cuûa HS Noäi dung
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 37- Nghe hieåu nhieäm vuï.- Tìm phöông aùn thaéng (töùc laø hoaøn thaønh nhieäm vuï nhanh nhaát) .- Trình baøy keát quaû.- Chænh söûa hoaøn thieän.
- Giao nhieäm vuï cho hs.- Nhaän xeùt keát quaû cuûa hs vaø cho ñieåm.
Giaû söû M(x;0), N(0;y). Khi ñoù , , .
Vì vaø cuøng phöông neân
hay x = 3. Vaäy M(3;0). Vì
vaø cuøng phöông neân
hay y = 6. Vaäy N(0;6).Dieän tích tam giaùc OMN laø :
4. Cuûng coá : Nhaán maïnh laïi caùc kieán thöùc caàn nhôù.
TRAÛ BAØI KIEÅM TRA HKIPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy soaïn: .......................
I. Muïc tieâu - HS coù theå kieåm tra laïi lôøi giaûi cuûa baøi laøm vôùi KQ ñuùng - Thaáy ñöôïc choã sai cuûa lôøi giaûi hoaëc baøi toaùn chöa giaûi ñöôïc- Heä thoáng kieán thöùc troïng taâm cuûa HKIII. Chuaån bòGV: Ñeà thi HKI vaø ñaùp aùn ñuùng HS : Chuaån bò caâu hoûi thaéc maéc veà ñeà thi ?II. Tieán haønh
HÑ cuûa GV HÑ cuûa HS- Gioïi HS giaûi nhöng caâu ñaõ bieát caùch giaûi- Ñöa ra ñaùp aùn ñuùng
- Quan saùt , phaân tích lôøi giaûi- Tìm choã sai trong lôøi giaûi cuûa mình
CAÙC HEÄ THÖÙC LÖÔÏNG TRONG TAM GIAÙCVAØ GIAÛI
TAM GIAÙCPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy soaïn: .......................
1. Muïc ñích yeâu caàu :- Hoïc sinh hieåu vaø aùp duïng ñöôïc caùc ñònh lyù cosin, ñònh lyù sin
trong tam giaùc aùp duïng ñöôïc vaøo caùc baøi taäp 2. Phöông tieän daïy hoïc:
- Phaán maøu, thöôùc keû ,compa,maùy tính boû tuùi 3. Phöông phaùp :
- Phöông phaùp vaán ñaùp gôïi môû keát hôïp ñaët vaán ñeà
Traàn Thanh Tuøng Trang 38 4. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc HÑ : Tieát 11 Kieåm tra baøi cuõ
Cho A(1,1) ,B(2,4),C(10,-2)
Vì
2. Baøi môùi HÑ 1 : Ñònh lyù cosin trong tam giaùc
HÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi DungHÌNH
Neáu tam giaùc vuoâng ta coù ñònh lyù Pythagore
Trong 1 tam giaùc bình phöông moät caïnh baèng toång caùc bình phöông cuûa 2 caïnh kia tröø ñi 2 laàn tích cuûa chuùng vôùi cosin cuûa goùc xen giöõa 2 caïnh ñoù.
-Yeâu caàu hoïc sinh veõ hình-Neáu ABC vuoâng thì ta coù heä thöùc lieân heä gì cuûa 3 caïnh ?-Yeâu caàu hoïc sinh phaùt bieåu coâng thöùc baèng lôøi.-Höôùng daãn hoïc sinh CM caùc coâng thöùc.
Ñònh lyù trong tam giaùc ABC vôùi BC=aAC=b, AB=c. Ta coù :
Heä quaû :
CosA=
CosB=ac
bca
2
222
CosC=
HÑ 2 : ÑÒNH LYÙ SIN TRONG TAM GIAÙCHÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
-(0,R) veõ BA’=2Rgoùc BCA’=1V
BCA’ vuoângBA’=BC SinA’
Maø A’=A(2 goùc buø)
Vaäy a=2R sinA
Höôùng daãn h/s veõ hìnhHöôùng daãn h/s chöùng minh ñònh lyù
Vôùi moïi tam giaùc ABC ta coù :
R=BK ñöôøng HSn ngoaïi tieáp tam giaùc
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 39
HÑ 3 : Toång bình phöông hai caïnh vaø ñoä daøi ñöôøng trung tuyeán cuûa tam giaùc.
HÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi DungHÌNH
-Neáu m= thì tam giaùc
ABC laø tam giaùc vuoâng taïi AB2 + AC2 = BC2 =a2
-AB2+AC2=(
Khai trieån keát quaûHÌNH
Ta coù :
=(Khai trieån vaø phaân phoái-(Vì I laø trung ñieåm BC)
Yeâu caàu h/s veõ hình
Ñaët tröôøng hôïp neáu AI =
thì tam giaùc ABC laø tam giaùc gì ?
-Neáu AI yeâu caàu hoïc
sinh chuyeån.
AB2+AC2 theo vectô coù trung ñieåm I
Yeâu caàu hoïc sinh veõ hìnhHöôùng daãn hoïc sinh chuyeån töø ñoä daøi sang vectô vaø coù I laø trung ñieåm.AB2 +AC2 = ?
Baøi toaùn I : Cho 3 ñieåm A, B, C trong ñoù BC=a>0 Goïi I laø trung ñieåm BC bieát AI=m. Haõy tính AB2 + AC2 theo a vaø m
Baøi laøm
+ Neáu m= thì
tam giaùc ABC vuoâng taïi A neân AB2 +AC2=BC2=a2
+ Neáu m ta
coù :AB2 + AC2 =
=(=2AI2+IB2+IC2+2
=2m2+
Baøi toaùn : Cho tam giaùc ABC, goïi ma, mb, mc laø ñoä daøi caùc ñöôøng trung tuyeán laàn löôït öùng vôùi caùc caïnh BC=a, CA=b, AB=c. CMR
a)
b)
c)
Baøi laøm
a) CM :
Ta coù : b2 + c2 =
Traàn Thanh Tuøng Trang 40
=(=AI2+IC2+2
=2AI2+IC2+IB2+2
=2
(vì
Vaäy
b,c)ñaùnh soá töï chöùng minh töông töï.
Tieát 2HÑ 4 : DIEÄN TÍCH TAM GIAÙC
HÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi DungHÌNH
S= ñaùy x cao )
=
Caùc coâng thöùc b, c, a.CM baèng caùch xeùt tam giaùc ABC vuoâng.S=
S=
-Duøng caùc coâng thöùc coøn laïi tính R vaø r
Höôùng daãn h/s veõ -Yeâu caàu h/s nhaéc laïi coâng thöùc tính S ôû lôùp 9.-Höôùng daãn hoïc sinh töø
coâng thöùc S= .
CM caùc coâng thöùc b, c, d-Höôùng daãn hoïc sinh nhaän xeùt 3 caïnh khoâng chöùa caên tính S baèng coâng thöùc naøo ?Yeâu caàu h/s tính p=?
Dieän tích tam giaùc ABC tính theo caùc coâng thöùc sau :
a) S=
b) S=
c) S=
d) S=p.re) S=
Vôùi R : BK ñöôøng HSn ngoïai tieáp ABC
BK ñöôøng HSn noäi tieáp ABC
chu vi
tam giaùc)Ví duï : Cho tam giaùc ABC coù ñoä daøi 3 caïnh a=13, b=14, c=15Tính S, R, r
Baøi laømS=
Vôùi
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 41
S=
S=p.r
HÑ 5 : GIAÛI TAM GIAÙC ÖÙNG DUÏNG THÖÏC TEÁHÑ hoïc sinh HÑ giaùo vieân Noäi Dung
HÌNH
Tính A=1800-(B+C)Aùp duïng coâng thöùc
Yeâu caàu h/s veõ hình vaø toùm taét caùc döõ kieän tam giaùc- Trong tam giaùc bieát 2 goùc tính goùc coøn laïi.- Bieát a,A,B,C tính b, c döïa vaøo coâng thöùc naøo ?
Ví duï : Cho bieát a=17,4, , . Tính goùc A,b,c
Baøi laøm
Theo ñònh lyù HS sin :
* Cuûng coá toaøn baøi : nhaéc laïi caùc coâng thöùc, ñònh lyù cosin, ñònh lyù sin caùc coâng thöùc tính S
BTVN 15,16,17,18,19/SGK64-65Tieát 23+ 24 : Baøi 3 : Heä Thöùc Löôïng Trong Tam Giaùc
Tieát 3
HÑ Giaùo Vieân Vaø Hoïc sinh
Noäi Dung
Baøi toùan cho 3 caïnh tính goùc ta duøng coâng thöùc gì ? CosA = ….. thay soá vaøo ta ñöôïc keát quaû.
Baøi 15: neân
Ñeå choïn ñaùp aùn ta phaûi tính keát quaû . baøi toùan cho hai caïnh vaø goùc xen giöõa. Tính caïnh BC neân ta duøng coâng thöùc gì ?
Baøi 16: b) ñuùng
Ñeå choïn ñaùp aùn ta phaûi tính keát quaû . baøi toùan cho hai caïnh vaø goùc xen giöõa. Tính caïnh BC neân ta duøng
Baøi 17:= 37
Vaäy BC = Vaäy cöôøng döï ñoùan saùt thöïc teá.
Traàn Thanh Tuøng Trang 42coâng thöùc gì ?
Goùc A nhoïn nhaän xeùt
gì cosA ?
> 0 Töø ñoù suy ra ñpcm .Goùc A tuø nhaän xeùt gì cosA ? ( cosA <0 )Goùc A vuoâng nhaän xeùt gì cosA ? cosA = 0
Baøi18) ABC goùc A nhoïn cosA >0
a2 < b2
+ c2 Chöùng minh töông töï cho caâu b) , c)
Baøi toùan cho hai goùc 1 caïnh duøng coâng thöùc naøo ?
Töø ñoù suy ra a vaø c
Baøi19)
Baøi toùan cho1 goùc 1 caïnh duøng coâng thöùc naøo ?
=2R
Baøi20)
Ta coù a = 2R sinA , b = 2RsinB , c = 2RsinC. Thay vaøo ruùt goïn
Baøi21) sinA = 2sinB.cosC
a2 =a2 + b2 –c2 b = cToång 3 gocù trong tam giaùc baèng bao nhieâu ? töø ñoù suy ra C ?
Duøng
tính caïnh AC , BC
Baøi22) C = 1800 –( 620 + 870) = 310
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 43Ta ñaët caùc baùn kính ?
Baøi23) Goïi R, R1,R2, R3 laàn löôït laø baùn kính caùc ñöôøng HSn ngoïai tieáp tam giaùc ABC, HBC , HCA ,
HAB . Theo heä quaû cuûa ñònh lyù Coâsin.
Vaø EHF + BAC= 1800 do ñoù sinEHF = sinBAC
Töông töï : R2=R , R3 = R
aùp duïng trung tuyeán ABD :
Töø ñoù suy ra AD
Baøi 25)
Suy ra :
Vaäy
+tính chaát hai ñöôøng cheùo hình bình haønh ?+ aùp duïng tính chaát hai trung tuyeán ?
Baøi 26) Goïi O laø giao ñieåm AC vaø BD thì AO laø trung tuyeán cuûa tam giaùc ABD.
Suy ra : AO 2,9 vaø AC =2AO 5,8
+tính chaát hai ñöôøng cheùo hình bình haønh ?+ aùp duïng tính chaát hai trung tuyeán ?maø AO vaø AC coù moái lieân heä gì ? thay vaøo ruùt goïn ta ñöôïc .
Baøi 27) Goïi O laø giao ñieåm AC vaø BD thì AO laø trung tuyeán cuûa tam giaùc ABDTa coù :
Hay
Suy ra : AC2 + BD2 = 2(AB2 + AD2)
Ñeå cm tam giaùc vuoân g ta duøng ñònh lí pita go . Bieán ñoåi ñaúng thöùic ñaõ cho veà daïng pitagoThay caùc coâng thöùc veà trung tuyeán vaøo .
Baøi 28)
ABC vuoâng A
Traàn Thanh Tuøng Trang 44Baøi 33) Ta coù C = 800
Suy ra :
b) töông töï a) B = 450
do B = C neân tam giaùc caân suy ra c =b =4,5c) B = 200
d)
Teân baøi hoïc: CAÂU HOÛI VAØBAØI TAÄPPPCT: ................... Tuaàn: ............ Ngaøy
soaïn: .......................
1. Muïc tieâu :a. Kieán thöùc : Cuûng coá vaø khaéc saâu caùc kieán thöùc :- Toång vaø hieäu caùc vtô, tích cuûa vtô vôùi moät soá, toïa ñoä cuûa vtô
vaø cuûa ñieåm, caùc bieåu thöùc toïa ñoä cuûa caùc pheùp toaùn vtô.- Giaù trò löôïng giaùc cuûa caùc goùc töø 00 ñeán 1800, ñònh nghóa tích
voâ höôùng hai vtô, ñònh lí cosin, ñònh lí sin trong tam giaùc, coâng thöùc ñoä daøi ñöôøng trung tuyeánvaø caùc coâng thöùc tính dieän tích tam giaùc.
b. Kyõ naêng : Vaän duïng ñöôïc caùc kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå giaûi caùc baøi taäp coù lieân quan.c. Thaùi ñoä : Caån thaän chính xaùc.
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc :a. Thöïc tieãn : Hs ñaõ hoïc caùc kieán thöùc veà : toång vaø hieäu caùc vtô, tích cuûa vtô vôùi moät soá, toïa ñoä cuûa vtô vaø cuûa ñieåm, caùc bieåu thöùc toïa ñoä cuûa caùc pheùp toaùn vtô; giaù trò löôïng giaùc cuûa caùc goùc töø 00 ñeán 1800, ñònh nghóa tích voâ höôùng hai vtô, ñònh lí cosin, ñònh lí sin trong tam giaùc, coâng thöùc ñoä daøi ñöôøng trung tuyeánvaø caùc coâng thöùc tính dieän tích tam giaùc ôû nhöõng baøi tröôùc.b. Phöông tieän : Saùch giaùo khoa, giaùo aùn, thöôùc keû, phaán maøu. c. Phöông phaùp : cô baûn duøng phöông phaùp gôïi môû vaán ñaùp thoâng qua caùc HÑ ñieàu khieån tö duy.
3. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc HÑ :HÑ 1 : Giaûi baøi toaùn : Cho hai hbh ABCD vaø AB’C’D’ coù chung ñænh A. CMR :
a)
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 45
b) Hai tam giaùc BC’D vaø B’CD’ coù cuøng troïng taâm.
HÑ cuûa HS HÑ cuûa thaày Noäi dung caàn ghi- Nghe hieåu nhieäm vuï.- Tìm phöông aùn thaéng (töùc laø hoaøn thaønh nhieäm vuï nhanh nhaát) .- Trình baøy keát quaû.- Chænh söûa hoaøn thieän.
- Giao nhieäm vuï cho hs.- Nhaän xeùt keát quaû cuûa hs vaø cho ñieåm.
a) Ta coù :
b) Töø suy ra vôùi moïi ñieåm G ta coù :
Vaäy neáu G laø troïng taâm cuûa tam giaùc BC’D thì G cuõng laø troïng taâm tam giaùc B’CD’.
HÑ 2 : Giaûi baøi toaùn : Trong mp Oxy cho hai ñieåm A(1;4), B(2;2). Ñöôøng thaúng ñi qua A vaø B caét truïc Ox taïi M vaø caét truïc Oy taïi N. Tính dieän tích tam giaùc OMN.
HÑ cuûa HS HÑ cuûa thaày Noäi dung caàn ghi- Nghe hieåu nhieäm vuï.- Tìm phöông aùn thaéng (töùc laø hoaøn thaønh nhieäm vuï nhanh nhaát) .- Trình baøy keát quaû.- Chænh söûa hoaøn thieän.
- Giao nhieäm vuï cho hs.- Nhaän xeùt keát quaû cuûa hs vaø cho ñieåm.
Giaû söû M(x;0), N(0;y). Khi ñoù , ,
. Vì vaø cuøng
phöông neân hay x = 3.
Vaäy M(3;0). Vì vaø cuøng
phöông neân hay y = 6.
Vaäy N(0;6).Dieän tích tam giaùc OMN laø :
HÑ 3 : Giaûi baøi toaùn : Cho tam giaùc ABC vôùi AB = 2, AC = , = 300.
a) Tính caïnh BC.b) Tính trung tuyeán AM.c) Tính baùn kính ñöôøng HSn ngoaïi tieáp tam giaùc ABC.HÑ cuûa HS HÑ cuûa thaày Noäi dung caàn ghi
Traàn Thanh Tuøng Trang 46- Nghe hieåu nhieäm vuï.- Tìm phöông aùn thaéng (töùc laø hoaøn thaønh nhieäm vuï nhanh nhaát) .- Trình baøy keát quaû.- Chænh söûa hoaøn thieän.
- Giao nhieäm vuï cho hs.- Nhaän xeùt keát quaû cuûa hs vaø cho ñieåm.
2. Cuûng coá : Nhaán maïnh laïi caùc kieán thöùc caàn nhôù.
Chöông 3 : PHÖÔNG PHAÙP TOÏA ÑOÄ TRONG MAËT PHAÚNG Baøi1: PHÖÔNG TRÌNH ÑÖÔØNG THAÚNG
Ngaøy soaïn: PPCT: Tuaàn:
1. Muïc tieâu:a. Veà kieán thöùc :- Vectô chæ phöông-phöông trình tham soá cuûa ñöøông thaúng- Vectô phaùp tuyeán-phöông trình toång quaùt cuûa ñöôøng thaúng- Vò trí töông ñoái giöõa 2 ñöôøng thaúng, goùc giöõa 2 ñöôøng thaúng- Khoaûng caùch töø 1 ñieåm ñeán 1 ñöôøng thaúng.b. Veà kyõ naêng:-Laäp döôïc phöông trình tham soá, phöông trình toång quaùt cuûa ñöôøng thaúng khi bieát caùc yeáu toá ñuû ñeå xaùc ñònh ñöôøng thaúng ñoù. -Naém vöõng caùch veõ ñöôøng thaúng trong mp toïa ñoä khi bieát p.trình cuûa noù- Xñònh ñöôïc vò trí töông ñoái, goùc giuõa 2 ñöôøng thaúng khi bieát
p.trình 2 ñöôøng thaúng ñoù- Tính ñöôïc khoaûng caùch töø 1 ñieåm ñeán 1 ñöôøng thaúng.c. Veà tö duy: böôùc ñaàu hieåu ñöôïc vieäc ñaïi soá hoùa hình hoïc.d. Veà thaùi ñoä: caån thaän , chính xaùc.
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc:a) Thöïc tieån hoïc sinh ñaõ bieát ñònh nghóa 2 vectô cuøng phöông, 2 vectô
vuoâng goùc .b) Phöông tieän : SGK, SBT, Tranh, aûnh.c) Phöông phaùp, thuyeát trình, vaán ñaùp gôïi môû.3. Tieán trình daïy hoïc vaø caùc HÑ :
HÑ 1: Xaây döïng vectô chæ phöông cuûa ñöôøng thaúng HÑ cuûa HS HÑ cuûa giaùo vieân Noäi dung caàn ghi
vaäy
vaäy
Tìm tung ñoä cuûa M0, M bieát hoaønh ñoä laàn löôït laø 2 vaø 6.-Theá hoaønh ñoä cuûa M0 vaø cuûa M
Trong mp Oxy cho ñ.thaúng laø ñoà
thò cuûa hsoá
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 47
KL:(HS coù theå veõ
treân mp toaï ñoä)
vaøo phöông trình
ñeå tính y.- Tìm ñöôïc tung ñoä, ta coù toïa ñoä
- KL: cuøng phöông vôùi (Minh hoïa baèng ñoä thò).- Nhaän xeùt: laø vectô chæ phöông.
( ) cuõng laø vectô chæ phöông.- xaùc ñònh neáu bieát ñieåm vaø 1vectô chæ phöông.Nhaán maïnh:
qua M0 (x0,y0) coù vectô chæ phöông
coù ptts laø: x = x0 +u1t y = y0 +u2töùng 1 giaù trò t baát kyø ta coù 1 ñieåm thuoäc .
a) Tìm tung ñoä cuûa 2 ñieåm naèm treân , coù hoaønh ñoä llöôït laø 2 vaø 6
b)Chöùng toû cuøng phöông vôùi
I. Vectô chæ phöông cuûa ñöôøng thaúng.
ÑN SGK trang 70II. P.Trình tham soá cuûa ñöôøng thaúng (trang 71 SGK)
HÑ 2:Tìm vtcp cuûa ñöôøng thaúng khi bieát phöông trình tham soá cuûa noù.Cho hsinh nhìn ptts, töø ñoù chæ ra vtcpcuûa ñ.thaúng vaø 1 ñieåm baát kyø thuoäc ñ.thaúng ñoùChoïn t =1; t=-2 ta coù nhöõng ñieåm naøo?Ñieåm öùng vôùi t=0 laø choïn nhanh nhaát.
VD. Cho
qua ñieåm vaø coù vtcp
HÑ 3. Tính heä soá goùc cuûa ñöôønh thaúng khi bieát vtcpHÑ cuûa HS HÑ cuûa GV ND caàn ghi
GV giuùp hsinh tìm heä soá goùc töø ptts cuûa ñthaúng coù vtcp laø
Ñthaúng coù vtcp vôùi thì
Traàn Thanh Tuøng Trang 48
Suy ra:
Hsinh töï thay soá vaøo ptts cuûa ñthaúng.
vôùiRuùt t töø p.tr (1) roài thay vaøo p.tr (2).
Ñaët laø hsg cuûa
ñthaúng. Hsinh vieát ptts caàn coù 1 ñieåm A (hoaëc B), choïn ñöôïc vtcp laø
Coù vtcp ta seõ tính ñöôïc hsg k
hsg cuûa laø:
VD: Vieát ptts cuûa ñthaúng d qua
. Tính hsg cuûa d.d qua A vaø B neân
Vaäy ptts cuûa d:
hsg cuûa d laø:
HÑ 4. Xaây döïng vectô phaùp tuyeán cuûa ñöôønh thaúng döïa vaøo vtcp cuûa noù
Cho : vaø vectô
Haõy chöùng toû vuoâng goùc vôùi vtcp cuûa HÑ cuûa HS HÑ cuûa GV ND caàn ghi
KL
Tìm vtcp cuûa Hd hsinh cm: baèng tích voâ höôùng . =0 Nxeùt: laø vtpt thì k (
) cuõng laø vtpt cuûa ñthaúng Vaäy 1 ñöôøng thaúng hoaøn toaøn xaùc ñònh neáu bieát 1 ñieåm vaø 1 vtpt
I. Vectô phaùp tuyeán cuûa ñöôøng thaúng
ÑN trang 73 SGKChuù yù: vectô phaùp tuyeán laø vectô vuoâng goùc vôùi vtcp.
IV. Phöông trình toång quaùt cuûa ñöôøng thaúng. a)ÑN (trang 73 SGK)Ghi nhôù: qua
vaø coù vtpt thì ptrình toång
quaùt laø:
vôùi
HÑ 5. Lieân heä giöõa vtcp vaø vtpt cuûa ñöôøng thaúng
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 49
Cm: ñöôøng thaúng : coù vtpt vaø vtcp HÑ cuûa HS HÑ cuûa GV ND caàn ghi
Vaäy
Hs kieåm tra:
Caàn 1 ñieåm vaø 1 vtpt
coù vtcp ta seõ suy ra ñöôïc vtpt.
Haõy cm Aduïng Kquaû treân chæ ra vtcp töø vtpt
Muoán laäp ñöôïc pttq ta caàn nhöõnh yeáu toá naøo?
Tìm vtpt baèng caùch naøo?
VD. a) Tìm toïa ñoä vtcp cuaû ñthaúng:
Kq: b) Laäp ptrình toång quaùt cuûa ñthaúng qua 2 ñieåm: A(1;3) vaø B(2;5)
Vaäy pttq cuûa qua A coù vtpt laø:
HÑ 6. Caùc tröôøng hôïp ñaët bieät cuûa ñöôøng thaúng Trình baøy nhu6 SGK trang 74,75.
HÑ 7. Vò trí töông ñoái giöõa 2 ñöôøng thaúng
HÑ cuûa Hsinh HÑ cuûa GV ND caàn ghi
caét taïi 1 ñieåm
Hd hsinh xeùt vò trí töông ñoái döïa vaøo soá ñieåm chung baèng caùch giaûi heä ptr:
Heä coù 1 nghieäm ta seõ kluaän gì?Heä coù VSN nghieäm ta seõ kluaän gì?Heâ VN nghieäm ta seõ kluaän gì?
Hsinh ñaõ bieát caùch giaûi heä ptrình. Ycaàu hsinh töï tìm nghieäm.( Coù theå söû duïng maùy tính boû tuùi ñeå giaûi)
Toïa ñoä giao ñieåm neáu coù cuûa vaø ìa nghieäm cuûa heä:
VD. Xeùt vò trí töông ñoái cuûa caùc caëp ñthaúng sau:
a)
Kq: caét taïi ñieåm A(1;2)
b)
Kq:
c)
Kq:
Traàn Thanh Tuøng Trang 50
HÑ 8: goùc giöõa 2 ñöôøng thaúng
HÑ cuûa Hsinh HÑ cuûa GV ND caàn ghiHs neâu caùch tính goùc giöõa 2 vectô
coù
neân
Hd hsinh tính goùc giöõa 2 ñöôøng thaúng thoâng qua goùc giöõa 2 vtpt cuûa chuùngù Ghi nhôù:
neân:
Yeâu caàu hoïc sinh aùp duïng thaúng coâng thöùc tính goùc
Chuù yù: neáu
thì: VD: Tìm soá ño goùc giöõa 2 ñthaúng:
HÑ 9. Khoaûng caùch töø 1 ñieåm ñeán ñöôøng thaúng Kyù hieäu:
HÑ cuûa hsinh HÑ cuûa GV ND caàn ghi
Ta coù: neân
HSinh tham khaûo chöùng minh SGK
Hsinh haõy thay caùc yeáu toá ñaõ coù vaøo ngay coâng thöùc
Coâng thöùc:
VD: Tính khoaûng caùch töø ñieåm M(-2;1) ñeán ñöôøng thaúng
4.Cuûng coá toaøn baøi Caâu hoûi 1:a) Muoán vieát ñöôïc ptrình (TS,TQ) cuûa ñöôøng thaúng ta caàn coù nhöõng yeáu toá naøo?b) Neâu caùch tìm vò trí töông ñoái giöõa 2 ñthaúng, coâng thöùc tính goùc giöõa 2 ñthaúng ñoùc) Coâng thöùc tính khoaûng caùch töø 1 ñieåm ñeán 1 ñöôøng thaúng Caâu hoûi 2:Haõy laäp ptts, pttq cuûa ñöôøng thaúng d bieát:a) d qua M(2;1) coù vtcp
b) d qua M(5;-2) coù vtpt c) d qua M(5;-1) vaø coù heä soá goùc laø 5d) d qua A(3;4) vaø B(5;-3)
Caâu hoûi 3: Cho coù: A(1;3), B(4;-1), C(4;6)a) Haõy laäp pttq cuûa ñöôøng cao AH, trung tuyeán BM
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 51
b) Tính vaø
§2. PHÖÔNG TRÌNH ÑÖÔØNG HSN.Ngaøy soaïn: PPCT: Tuaàn:
1. Muïc ñích yeâu caàu: _ Veà kieán thöùc: Hs naém caùc daïng phöông trình ñöôøng HSn; ñieàu kieän ñeå moät phöông trình laø phöông trình ñöôøng HSn; phöông trình tieáp tuyeán cuûa ñöôøng HSn. _ Veà kyû naêng: + Laäp ñöôïc phöông trình ñöôøng HSn khi bieát toïa ñoä taâm vaø baùn kính . + Nhaän daïng ñöôïc phöông trình ñ.HSn ; xaùc ñònh ñöôïc taâm vaø baùn kính. + laäp ñöôïc phöông trình tieáp tuyeán cuûa ñ.HSn taïi moät ñieåm naèm treân ñ.HSn. _ Veà tö duy:bieát vaän duïng caùc kieán thöùc ñaõ ñeå giaûi baøi taäp.2. Ñoà duøng daïy hoïc: compa vaø thöôùc keû.3. Phöông phaùp daïy hoïc: vaán ñaùp gôïi môû. 4. Tieán trình baøi hoïc :
1) Nhaéc laïi kieán thöùc cuõ: • Khaùi nieäm ñöôøng HSn hoïc ôû lôùp 6: (I;R)={M / IM = R}
• Cho A(xA;yA);B(xB;yB) thì AB=
Vd: Cho I(-2;3) ; M(x;y).Tính IM = ?
IM =
2) Phaàn baøi môùi:
HÑ cuûa giaùo vieân HÑ cuûa hoïc sinh Löu baûngHÑ 1:Tìm daïng phöông trình ñ.HSn (C) coù
HÑ 2:Cho hs laäp phöông trình ñ.HSn._ Giaùo vieân höôùng daãn hs laøm baøi ._ Giaùo vieân nhaän xeùt khi hs laøm xong vaø chænh söûa neáu hs laøm sai.
I.Phöông trình ñöôøng HSn coù taâm vaø baùn kính cho tröôùc: Trong mp Oxy,cho ñ.HSn (C) vôùi
coù phöông trình:
(x-a)2 + (y-b)2 = R2 Vd:Laäp phöông trình ñ.HSn trong caùc tröôøng hôïp sau:
a) Bieát taâm I(1;-2),baùn kính baèng 2.
b) Bieát ñöôøng kính AB vôùi A(2;5),B(-2;3).
c) Bieát taâm I(-1;3)vaø ñieåm M(2;1) thuoäc ñ.HSn.
Traàn Thanh Tuøng Trang 52
Caâu c) ñ.HSn coù taâm vaø baùn kính nhö theá naøo ?
HÑ 3: Haõy khai trieån phöông trình ñ.HSn (1),duøng haèng ñaúng thöùc : (a-b)2= a2- 2ab + b2
_ Neáu ñaët : c= a2 +b2 –R2 thì cho bieát phöông trình ñ.HSn coù daïng nhö theá naøo? _ Töø caùch ñaët ruùt R2 theo a,b,c
R=? _ Ñieàu kieän gì ñeå R laø baùn kính ñ.HSn ? Löu yù :”P.t baäc hai ñoái vôùi x vaø y laø p.t ñ.HSn thì caùc heä soá cuûa x2,y2 baèng nhau vaø thoûa maõn ñieàu kieän : a2+b2-c > 0 “HÑ 4: Cho hs nhaän daïng p.t ñ.HSn. Cho bieát trong caùc p.t naøo sau ñaây laø p.t ñ.HSn ? (keát luaän : p.t (2))HÑ 5:Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi ñ.HSn: _ Ñöôøng thaúng laø tieáp tuyeán vôùi ñ.HSn (C) taïi M0 , cho bieát ñi qua ñieåm naøo ? vectô naøo laøm vectô phaùp tuyeán ? =? _ P.t toång quaùt cuûa
c) Ñöôøng HSn coù
vôùi
phöông trình: (x+1)2+(y-3)2=13
(1) x2+y2 -2ax -2by + a2+b2=R2
x2+y2 -2ax -2by+ a2+b2 -R2=0
x2+y2 -2ax -2by + c = 0
R2 = a2 + b2 - c R =
a2+b2-c > 0
P.t naøo laø p.t ñ.HSn:2x2 +y2- 8x+2y-1 = 0 (1)x2+ y2+2x-4y-4 = 0 (2)x2+ y2-2x-6y+20 =0 (3)x2+y2+6x+2y+10 = 0 (4)
=(x0 – a;y0 - b)(x0 - a)(x – x0) + (y0 -b)(y-y0)=0
Chuù yù: Phöông trình
ñ.HSn coù laø:
x2+y2= R2
II. Nhaän xeùt: Ta coù phöông trình ñ.HSn daïng khaùc: x2+y2 -2ax -2by + c = 0 (2) vôùi c = a2 + b2 – R2 Ñieàu kieän ñeå 1 phöông trình laø phöông trình ñ.HSn laø: a2 +b2– c > 0 Phöông trình ñ.HSn (2) coù
III.Phöông trình tieáp tuyeán cuûañ.HSn Cho ñ.HSn (C) coù p.t:(x -a)2 +(y - b)2 =R2 vaø ñieåm M0(x0;y0) naèm treân ñ.HSn, p.t tieáp tuyeán cuûa ñ.HSn taïi M0(x0;y0) laø: (x0 - a)(x – x0) + (y0 - b)(y – y0) =0 M0 : tieáp ñieåm : tieáp tuyeán.Vd: Vieát p.t tieáp tuyeán taïi ñieåm
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 53
laø gì ? M(1;-5)thuoäc ñ.HSn: (x -1)2 + (y+2)2 =9 Giaûi:Pttt vôùi ñ.HSn taïi M(1;-5)laø (1-1)(x-1) + (-5+2)(y+5)=0 y+5 =0
Nhaän xeùt: Cho ñ.HSn (C) coù daïng: x2 + y2-2ax -2by + c = 0 coù taâm vaø baùn kính nhö theá naøo ? _ Cho bieát a,b,c = ?
Caâu b) ta chia hai veá cuûa p.t cho 16
_ Laäp p.t ñ.HSn caàn tìm gì ? Nhaän xeùt: Ñ.HSn (C) coù taâm vaø baùn kính ?
_ Ñoïc p.t ñ.HSn caàn tìm :Nhaän xeùt : Ñöôøng HSn (C) coù taâm vaø baùn kính nhö theá naøo ?
Ñoïc p.t ñ.HSn caàn tìm ?
_ Phöông trình ñ.HSn coù maáy daïng?
(C) coù
a = vaø ñoåi
daáu
b = vaø ñoåi
daáuc : laø heä soá töï do cuûa p.t
Caàn tìm taâm vaø baùn kính
(C) coù
(x+2)2 + (y - 3)2 = 52
(C) coù
d(I; )=
(x+1)2 + (y-2)2 =
_ Coù 2 daïng : (x – a)2 + (y - b)2 = R2
x2 + y2 – 2ax – 2by + c = 0
Baøi 1:[83]a) x2 + y2 -2x -2y -2 = 0 Ta coù : a= 1; b=1 ; c= - 2Ñ.HSn (C1) coù
b) 16x2+16y2+16x-8y-11=0
x2+ y2+x- y -
=0 laøm töông töï caâu a)Baøi 2 :[83] Laäp p.t ñ.HSn (C) bieát a) (C) coù taâm I(-2;3) vaø ñi qua M(2;-3)
b) (C) coù taâm I(-1;2) vaø tieáp xuùc vôùi ñöôøng thaúng : x-2y +7 =0
Caâu c) töï laøm Baøi 3: [84] Laäp p.t ñ.HSn (C) bieát ñ.HSn qua 3 ñieåm:a) A(1;2) , B(5;2) , C(1;-3)
Traàn Thanh Tuøng Trang 54
Nhaéc laïi : Ñieåm M0(x0;y0) thuoäc ñ.HSn (C)
toïa ñoä cuûa ñieåm M0
thoûa maûn p.t ñ.HSn
* Caàn cho hoïc sinh bieát keát quaû:
Cho ñ.HSn (C) coù daïng : (x-a)2+(y-b)2= R2 (C) tieáp xuùc vôùi Ox vaø Oy neân : Ta xeùt 2 tröôøng hôïp:
• TH1: b = a, cho bieát daïng cuûa p.t ñ.HSn ? • TH 2: b= -a laøm töông töï
_ Caâu a) töï laøm , goïi hoïc sinh ñoïc keát quaû
_ Nhaéc laïi : (D) : Ax+By + C =0 (D) P.t :Bx-Ay+C1=0_ Caâu c) tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi (D) ,cho bieát daïng cuûa p.t tieáp tuyeán ? _ Tieáp tuyeán tieáp xuùc (C) d(I; ) = R Giaûi p.t tìm C1.
A(1;2) (C) 12 + 22 – 2a.1 – 2b.2 +
c = 0 - 2a -4b + c + 5 =0
(1)laøm töông töï ñoái vôùi ñieåm B,C Ta coù heä 3 p.t , giaûi ra tìm a,b,c
P.t (C): (x-a)2+(y-a)2= a2
M(2;1) (C) (2-a)2+(1-a)2=a2
Giaûi p.t treân tìm a
P.t tt coù daïng: -4x-3y+C1=0
Caâu b) laøm töông töï Baøi 4 : [84] Ñ.HSn coù daïng: (x-a)2+(y-b)2=R2
(C) tieáp xuùc vôùi Ox vaø Oy neân :
Baøi 6 :[84] (C) : x2+y2-4x+8y-5 =0
a)Ñ.HSn (C) coù
b)Caâu b) laøm töông töï nhö ví duï c) Vieát p.t tieáp tuyeán vôùi (C) vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng (D) :3x-4y+5 = 0
4. Cuûng coá : _ Hs bieát laäp p.t ñ.HSn, bieát xaùc ñònh taâm vaø baùn kính cuûa ñ.HSn _ Hs bieát laäp p.t tt cuûa ñ.HSn .
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 55 _ BTVN: baøi 5[84]
§3.PHÖÔNG TRÌNH ÑÖÔØNG ELIP.PPCT:.......... Tuaàn: ................ Ngaøy
soaïn:...........
1.Muïc ñích: _ Veà kieán thöùc: Hs naém ñöôïc ñònh nghóa cuûa ñöôøng elip ,p.t chính taéc cuûa elip,hình daïng cuûa elip. _ Veà kyû naêng: + Laäp ñöôïc p.t chính taéc cuûa elip khi bieát caùc yeáu toá xaùc ñònh elip ñoù. + Xaùc ñònh ñöôïc caùc thaønh phaàn cuûa elip khi bieát p.t chính taéc cuûa elip ñoù. + Thoâng qua p.t chính taéc cuûa elip ñeå tìm hieåu tính chaát hình hoïc vaø giaûi moät soá baøi toaùn cô baûn veà elip. _ Veà tö duy : vaän duïng caùc kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå giaûi moät soá baøi toaùn cô baûn.2. Phöông phaùp daïy hoïc : vaán ñaùp gôïi môû.3.Ñoà duøng daïy hoïc: chuaån bò hình veõ ñöôøng elip.4. Tieán trình baøi hoïc :HÑ cuûa giaùo vieân HÑ cuûa hoïc sinh Löu baûng
HÑ 1: ñònh nghóa ñöôøng elip . Cho hoïc sinh laøm HÑ 1, 2 trong sgk trang 85 _ Giaùo vieân höôùng daãn hs veõ 1 ñöôøng elip HÑ 2: Phöông trình chính taéc cuûa elip.
_ Vôùi caùch ñaët b2=a2-c2, so saùnh a vaø b ?HÑ 3:_ P.t chính taéc cuûa elip laø baäc chaún ñoái vôùi x,y neân coù 2 truïc ñoái xöùng laø Ox, Oy coù taâm ñoái xöùng laø goác toïa ñoä._ Cho y=0 x=?
(E)caét Ox taïi A1(-a;0),A2(a;0) _ Cho x=0 y= ?
(E) caét Oy taïi B1(0;-b),B2(0;b)
a > b
y=0 x= a
x=0 y= b
a=5, b=3A1(-5;0),A2(5;0)
I.Ñònh nghóa ñöôøng elip: (sgk trang85)
II. Phöông trình chính taéc cuûa elip:
Choïn heä truïc Oxy nhö hình veõ.Ta coù: F1(-c;0),F2(c;0) M (E) MF1+MF2=2a
Phöông trình chính taéc cuûa elip:
(1) vôùi
b2=a2-c2
III. Hình daïng cuûa elip: a) (E) coù caùc truïc ñoái
xöùng laø Ox, Oy vaø taâm ñoái xöùng laø goác toïa ñoä
b) Caùc ñieåm A1(a;0),A2(a;0),
B1(0;-b),B2(0;b): goïi laø caùc ñænh cuûa elip.
A1A2 = 2a:goïi laø truïc lôùn
Traàn Thanh Tuøng Trang 56
_ Cho bieát a=? , b=?_ Toïa ñoä caùc ñænh ?
_ Ñoä daøi truïc lôùn A1A2=?_ Ñoä daøi truïc nhoû B1B2=?_ Ñeå tìm toïa ñoä tieâu ñieåm ta caàn tìm c = ?
_ Tieâu cöï F1F2 = 2c = ? HÑ 4: Lieân heä giöõa ñ.HSn vaø ñöôøng elip :
_ Cho bieát a=? b=?
_ Tìm toïa ñoä tieâu ñieåm ta caàn tìm gì ?
_ Toïa ñoä caùc ñænh ?
_ Ñeå laäp p.t chính taéc cuûa elip ta caàn tìm gì ?
Caâu b) cho ñoä daøi truïc lôùn ,tieâu cöï ,caàn tìm gì ?
B1(0;-3),B2(0;3) A1A2=2a=10 B1B2=2b = 6
c2 = a2-b2= 25-9=16
c = 4Caùc tieâu ñieåm F1(-4;0) F2(4;0)
F1F2 = 2c = 8
a= ; b =
_ Ñoä daøi truïc lôùn: A1A2= 2a =1_ Ñoä daøi truïc nhoû:
B1B2 = 2b =
_ Tìm c =?
c2= a2-b2 = - =
c =
_ Caùc tieâu ñieåm:
F1(- ; 0),F2( ;0)
_ Caùc ñænh:A1(-
;0)
A2( ;0),B1(0;- )
B2(0; )
P.t chính taéc cuûa elip:
_ Tìm a , b = ?
cuûa elipB1B2= 2b: goïi laø truïc nhoû cuûa elip • Chuù yù: Hai tieâu ñieåm cuûa elip naèm treân truïc lôùn.
Vd: Cho (E):
a) Xaùc ñònh toïa ñoä caùc ñænh cuûa elip.
b) Tính ñoä daøi truïc lôùn , truïc nhoû cuûa elip.
c) Xaùc ñònh toïa ñoä tieâu ñieåm vaø tieâu cöï.
d) Veõ hình elip treân.
IV. Lieân heä giöõa ñ.HSn vaø ñöôøng elip: (sgk trang 87) Baøi taäp veà p.t ñöôøng elipBaøi 1:[88] a) laøm ôû ví duï
c) 4x2+9y2 =1
d) 4x2+9y2=36
laøm töông töïBaøi 2[88]:Laäp p.t chính
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 57
Nhaän xeùt : (E):
M,N (E) thì toïa ñoä cuûa M,N thoûa maûn p.t cuûa elip, giaûi p.t tìm a,b
_ cho a,c caàn tìm b taéc cuûa elip:a) Ñoä daøi truïc lôùn:2a=8
a=4 Ñoä daøi truïc nhoû:2b=6 b=3
b) Baøi 3:[88]Laäp p.t chính taéccuûa elip:a) (E) qua ñieåm M(0;3)vaø
N(3;- )
Keát quaû:
b) Keát quaû:
5.Cuûng coá: _ Laäp p.t elip , xaùc ñònh caùc thaønh phaàn cuûa moät elip. BTVN: 4,5 trang 88
OÂN TAÄP CHÖÔNG IIIPPCT:.......... Tuaàn: ................ Ngaøy
soaïn:...........
1. Muïc tieâu:Veà kieán thöùc: cuõng coá, khaéc saâu kieán thöùc veà:
-Vieát ptts, pttq cuûa ñöôøng thaúng - Xeùt vò trí töông ñoái góa 2 ñöôøng thaúng, tính goùc giöõa 2 ñöôøng thaúng- Vieát ptrình ñöôøng HSn, tìm taâm vaø baùn kính ñöôøng HSn- Vieá ptrình elip, tìm ñoä daøi caùc truïc, toïa ñoä caùc tieâu ñieåm, caùc
ñænh cuûa elip.Veà kyõ naêng:
Reøn luyeä kyõ naêng aùp duïng ptrìng ñöôøng thaúng, döôøng HSn vaø elip ñeå giaûi 1 soá baøi toaùn cô baûn cuûa hình hoïc nhö tìm giao ñieåm, tính khoaûng caùch, vò trí töông ñoái giöõa 2 ñöôøng thaúng….
Veà tö duy: Böôùc ñaàu hieåu ñöôïc vieäc Ñaïi soá hoùa hình hoïc Hieåu ñöôïc ccaùch chuyeån ñoåi töø hình hoïc toång hôïp sang
toïa ñoä.Veà taùi ñoä: caån thaän , chính xaùc.
2. Chuaån bò phöông tieä daïy hoïca) Thöïc tieån: Hsinh naém ñöôïc kieán thöùc veà ñöông thaúng, ñöôøng HSn,
elipb) Phöông tieän: SGK, Saùch Baøi taäpc) Phöông phaùp: vaán ñaùp gôïi môû, luyeä taäp
Traàn Thanh Tuøng Trang 583. Tieán trình baøi hoïc:Baøi taäp 1:Cho 3 ñieåm A(2,1), B(0,5), C(-5,-10).a) Tìm toïa ñoä troïng taâm G, tröïc taâm H vaø taâm I ñöôøng HSn ngoaïi tieáp
tam giaùc ABC.b) Chöùng minh I, G, H thaúng haøng.c) Vieát phöông trình ñöôøng HSn ngoaïi tieáp tam giaùc ABC.
Hoïc sinh Giaùo vieân Laøm baøi
Toïa ñoä tröïc taâm H (x,y) laø nghieäm cuûa phöông trình
Hoïc sinh töï giaûi heä phöông trình .
Keát quaû:
Nhaän xeùt: Daïng (x-a)2 + (y-b)2 =R2
Vaäy (c) (x+7)2 + (y+1)2 = 85
Giaùo vieân goïi hs neâu laïi coâng thöùc tìm troïng taâm G.Toïa ñoä HS neâu laïi coâng thöùc tìm tröïc taâm H.
Giaùo vieân höôùng daãn cho HS tìm taâm I(x,y) töø Heä phöông trình : IA2=IB2
IA2=IC2
Höôùng daãn cho HS chöùng minh 2 vectô cuøng phöông.Ñöôøng HSn ñaõ coù taâm vaø baùn kính ta aùp duïng phöông trình daïng naøo?.
a) Kquaû G(-1, -4/3)
Tröïc taâm H(11,-2)
Taâm I.Keát quaû: I(-7,-1)
b) CM : I, H, G, thaúng haøng.ta coù: vaäy I, G, H thaúng haøng.
c) vieát phöông trình ñöôøng HS (c) ngoaïi tieáp tam giaùc ABC.Keát quaû: (x+7)2+(y+1)2=85
Baøi taäp 2. Cho 3 ñieåm A(3,5), B(2,3), C(6,2).a) Vieát phöông trình ñöôøng HSn ngoaïi tieáp .b) Xaùc ñònh toaï ñoä taâm vaø baùn kính .
Hoïc sinh Giaùo vieân Laøm baøicoù daïng:
x2+y2-2ax-2by+c =0vì A, B, C neân
Ñöôøng HSn chöa coù taâm vaø baùn kính. Vaäy ta vieát ôû daïng naøo?Haõy tìm a, b, c.
a) Vieát Phöông trình
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 59
Nhaéc laïi taâm I(a,b) baùn kính R=?.
b) Taâm vaø baùn
kính bk
Baøi taäp 3. Cho (E): x2 +4y2 = 16a) Xaùc ñònh toïa ñoä caùc tieâu ñieåm vaø caùc ñænh cuûa Elip (E).
b) vieát phöông trình ñöôøng thaúng qua coù VTPT
c) Tìm toaï ñoä caùc giao ñieåm A vaø B cuûa ñöôøng thaúng vaø (E) bieát MA = MB
Hoïc sinh Giaùo vieân Laøm baøi x2 +y2 = 16
c2 = a2-b2 = 16 – 4 = 12
Vieát phöông trình toång quaùt ñöôøng thaúng qua M coù VTPT laø:
HS giaûi heä baèng phöông phaùp theá ñöa veà phöông trình:2y2 – 2y –3 =0
Haõy ñöa Pt (E) veà daïng chính taéc.
Tính c?toaï ñoä ñænh?.
Coù 1 ñieåm, 1 VTPT ta seõ vieát phöông trình ñöôøng thaúng daïng naøo deã nhaát.
Höôùng daãn HS tìm toaï ñoä gaio ñieåm cuûa vaø (E) töø heä phöông trình:
Nhaän xeùt xem M
a) Xaùc ñònh toïa ñoä A1, A2, B1, B2, F1, F2 cuûa (E)
neân F1=
F2=
A1(-4,0), A2(4,0) B1(0,-2), B2(0,2)b) Phöông trình qua
coù VTPT
laø x + 2y –2 =0c) Tìm toaï ñoä giao
ñieåm A,B.
Traàn Thanh Tuøng Trang 60
vaäy MA = MB
coù laø trung ñieåm ñoaïn AB?.
CM: MA = MA
vaäy MA = MB (ñpcm)
Cuûng coá: Qua baøi hoïc caùc em caàn naém vöõng caùch vieát phöông trình cuûa ñöôøng thaúng, ñöôøng HSn, elip, töø caùc yeáu toá ñeà cho.Reøn luyeän theâm caùc baøi taäp 1 ñeán 9 trang 93/94 SGK.1) Laäp PTTS vaø PTTQ cuûa ñöôøng thaúng d bieát.
a) d qua M(2,1) coù VTCP
b) d qua M(-2,3) coù VTCP c) d qua M(2,4) coù heä soá goùc k = 2.d) d qua A(3,5) B(6,2).
2) Xeùt vò trí töông ñoái caùc caëp ñöôøng thaúng.
a) d1: 4x – 10y +1 = 0 d2:
b) d1: 4xx + 5y – 6 = 0 d2:
3) Tìm soá ño goùc taïo bôûi 2 ñöôøng thaúng:d1: 2x – y + 3 = 0d2 : x – 3y + 1 = 0
4) Tính khoaûn caùch töø:a) A(3,5) ñeán : 4x + 3y + 1 = 0b) B(1,2) ñeán : 3x - 4y - 26 = 0
5) Vieát phöông trình ( ) : bieát a) ( ) coù taâm I(-1,2) vaø tieáp xuùc vôùi : x - 2y + 7 = 0b) ( ) coù ñöôøng kính AB vôùi A(1,1) B(7,5).c) ( ) qua A(-2,4) B(5,5) C(6,-2).
6) Laäp phöông trình (E) bieát:a) Taâm I(1,1), tieâu ñieåm F1(1,3), ñoä daøi truïc lôùn 6.b) Tieâu ñieåm F1(2,0) F2(0,2) vaø qua goùc toïa ñoä.
OÂN TAÄP CUOÁI NAÊMPPCT:.......... Tuaàn: ................ Ngaøy
soaïn:...........
1. Muïc ñích:_ OÂn taäp veà caùc heä thöùc löôïng trong tam giaùc
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 61_ OÂn taäp veà phöông phaùp toïa ñoä trong maët phaúng,cho hoïc sinh luyeän taäp caùc loaïi toaùn: + Laäp phöông trình toång quaùt, phöông trình tham soá cuûa ñöôøng thaúng + Laäp phöông trình ñöôøng HSn. + Laäp phöông trình ñöôøng elip.2. .Phöông phaùp daïy hoïc: vaán ñaùp gôïi môû.3. .Tieán trình oân taäp:
1) Kieåm tra baøi cuõ : ñöôïc nhaéc laïi trong quaù trình laøm baøi .2) Noäi dung oân taäp:
HÑ cuûa giaùo vieân HÑ cuûa hoïc sinh Löu baûngHÑ 1: Giaùo vieân cho baøi taäp
Giaùo vieân goïi moät hoïc sinh veõ hìnhNhaéc laïi :Ñònh lyù Cosin CosA = ?
_ Tính BM ta döïa vaøo tam giaùc naøo ? taïi sao ?
_ Tính duøng
coâng thöùc naøo ? _ Ñeå xeùt goùc tuø hay nhoïn ,ta caàn tính Cos .
* Cos >0 nhoïn * Cos <0 tuø
BC2=AB2+AC2-2AB.AC.CosA
Cos A=
_ Ñeå tính BM ta duøng ABMvì ABM ñaõ coù 3 yeáu toá roài(duøng ñònh lyù Cosin ñeå tính BM) _ Ñònh lyù sin
Baøi 1: Cho ABC coù AB = 5AC=8; BC = 7.Laáy ñieåm M naèm treân AC sao cho MC =3a)Tính soá ño goùc Ab)Tính ñoä daøi caïnh BM c)Tính baùn kính ñöôøng HSn ngoaïi tieáp ABM.d)Xeùt xem goùc tuø hay nhoïn ?e)Tính f)Tính ñoä daøi ñöôøng cao haï töø ñænh B cuûa
ABC g)Tính ñoä daøi ñöôøng trung tuyeán CN cuûa BCM Giaûia)Tính =?
Cos = = 600
b) Tính BM = ?
c)Tính
Kq: =
d)Goùc tuø hay nhoïn ?
Kq: nhoïn.
e)Tính
Traàn Thanh Tuøng Trang 62
HÑ 2: Cho baøi taäp hoïc sinh laøm. _ Caâu a) söû duïng kieán thöùc tích voâ höôùng cuûa 2 vectô _ Caâu b) söû duïng kieán thöùc veà söï cuøng phöông cuûa 2 vectô
HÑ 3: daïng toaùn veà phöông phaùp toïa ñoä
Goïi hoïc sinh veõ hình minh hoïa Nhaéc laïi:(D):Ax+By+C=0 ( ) (D) P.t ( ) laø: Bx-Ay+C=0_ Coù nhaän xeùt gì ñöôøng cao BH ?_ Coù nhaän xeùt gì ñöôøng cao AH ?
_ Coù nhaän xeùt gì veà caïnh BC ?
_ Coù nhaän xeùt gì veà ñöôøng trung tuyeán CM ?
Cho cuøng phöông
(BH)
(AH) ,caàn
tìmtoïa ñoä ñieåm A tröôùc.
(BC) , caàn tìm
toïa ñoä ñieåm B tröôùc ?
(CM) qua ñieåm C vaø qua trung ñieåm M cuûa AB_ Tìm toïa ñoä ñieåm
=BC AC ; toïa ñoä ñieåm M_ Goïi I(a;b) laø taâm ñ.HSn thì
Kq: f)Tính ñoä daøi ñöôøng cao töø ñænh B cuûa
g)Tính CN =?
Baøi 2: Trong mp Oxy cho A(2:-2) :B(-1;2)a)Tìm ñieåm M naèm treân truïc hoaønh sao cho MAB vuoâng taïi M.b)Tìm ñieåm N naèm treân ñöôøng thaúng (d): 2x+y-3=0
Baøi 3:Cho ABC coù phöông trình caùc caïnh AB,AC laàn löôït laø:x+y-3=0 ; x-2y+3=0.Goïi H(-1;2) laø tröïc taâm ABCa) Vieát p.t ñöôøng cao
BH cuûa ABC.b) Vieát p.t ñöôøng cao
AH cuûa ABC.c) Vieát p.t caïnh BC
cuûa ABCd)Vieát p.t ñöôøng trung tuyeán CM cuûa
ABC Giaûia)Vieát p.t ñöôøng cao BH:
b)Vieát p.t ñöôøng cao AH :
c)Vieát p.t caïnh BC:
Giaùo AÙn HH_10 ban cô baûn Trang 63HÑ 4:Laäp phöông trình ñ.HSn:_Cho hs ñoïc ñeà vaø phaân tích ñeà
Nhaéc laïi:(E):
Vôùi b2=a2-c2 _ Caùc ñænh laø: A1(-a;0),A2(a;0) B1(0;-b),B2(0;b)_ Caùc tieâu ñieåm:F1(-c ; 0), F2(c ; 0)_ Caâu b) ñöôøng thaúng qua tieâu ñieåm coù p.t nhö theá naøo ? Tìm y = ?
laäp heä p.t , giaûi tìm a,b =?
P.t ñöôøng thaúng qua tieâu ñieåm laø: x= c y =
d)Vieát p.t ñöôøng trung tuyeán CM:
Baøi 8[100]:Laäp p.t ñ.HSn: ( ):4x+3y-2=0 (d1):x+y+4 = 0 (d2):7x-y+4 = 0 GiaûiKq: (C1):(x-2)2+(y+2)2 =8 (C2): (x+4)2 +(y-6)2 = 18 Baøi 9[100]: (E):
(Baøi taäp veà nhaø.)
5.Cuûng coá: _ BTVN:3,4,5,6,7 trang 100 _ OÂn laïi caùc daïng toaùn ñaõ laøm (cho theâm daïng laäp ptñt vôùi ñ.HSn).