Heilnæmni íslenskrar bláskeljar/ Kynning á AVS...
Transcript of Heilnæmni íslenskrar bláskeljar/ Kynning á AVS...
-
Heilnæmni íslenskrar bláskeljar/Kynning á AVS verkefni
Dr. Sophie Jensen
Strandbúnaður 2017, Grand Hótel Reykjavík, 13.-14. mars
SKELRÆKT, samtök skelræktenda
-
Markmið verkefnis
Heiti AVS verkefni:„Aukin þekking á heilnæmi íslenskrar bláskeljar – rannsóknir á sambandi eitraðra svifþörunga í sjó og uppsöfnun eiturs í bláskel“
• Byggja upp tækni og þekkingu á Íslandi til að greina samband millieitraðra svifþörunga í sjó og þörungaeiturs í bláskel
• Hefja reglulegar greiningar á eitruðum svifþörungum samhliðamælingum á þörungaeitri í íslenskri bláskel
• Bæta áhættustjórnun vegna vöktunar á þörungaeitri í bláskel
-
© MatísSophie Jensen
Tegunda- og magngreiningar á svifþörungum
Sýni send til greiningar
Niðurstöður
4-8 daga
Uppskeruleyfi gefið út ef eiturmagn í hold er ekki yfir mörkum
Á markað
-
© MatísSophie Jensen
Þörungaeiturefni
Svifþörungar
Vatn til innöndunar Fráandað vatn
FóturÞræðir
þörungaeiturefni
Svifþörungaeitur getur safnast fyrir í skelfiski í háum styrk og valdið alvarlegum eitrunaráhrifum eftir neyslu
-
© MatísSophie Jensen
Dæmi um svifþörungaeiturefni
PSP =>
-
© MatísSophie Jensen
-
© MatísSophie Jensen
Framkvæmd
FjarðarskelVerkstjórnun og sýnataka
MatísUppsetning mæliaðferða og efnagreiningar
HafrannsóknarstofnunTegundagreining og talning svifþörunga
SkelræktKynna niðurstöður
Skelsýni Háf- og sjósýni
-
© MatísSophie Jensen
Niðurstöður
• Tvær sérfræðingar frá Matís fóru í viku þjálfun til Bundesinstitut für Risikobewertung (BfR) sem er samanburðarrannsóknarstofa Þýskalands fyrir mælingar á sjávarlífeitri
• Viðurkenndar mæliaðferðir fyrir PSP (vatnsleysanleg), DSP og önnur fituleysanleg þörungaeiturefni hafa verið settar upp og bestaðar hjá Matís
• Þátttaka í QUASIMEME samanburðarprófi fyrir DSP (BT-11.2016.2 – QUASIMEME report)
• Verkferlar fyrir móttöku og vinnslu sýna, sýnaundirbúning og undirbúning á stöðlum hafa verið settar saman hjá Matís
• Greining þörungaeiturefna í 27 holdsýni af bláskel (Hvammsvík – Hvalfjörður) á verktímanum maí´16 - mars´17
• Hafrannsóknastofnun hefur mælt og greint sjósýni tekin samtímis holdsýnunum á tímanum maí´16 - mars´17
-
© MatísSophie Jensen
Bestun DSP/ASP aðferð
-
© MatísSophie Jensen
Bestun PSP aðferð
-
© MatísSophie Jensen
Fylgni milli DSP eiturs and Dinophysis þörungafjölda
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2000
Frum
ur/L
µg/k
g
Total-OA Total-DTX1 Total OA equiv. Dinophysis (limit: 500)
-
© MatísSophie Jensen
Fylgni milli PSP eiturs and Alexandrium þörungafjölda
0,0
100,0
200,0
300,0
400,0
500,0
600,0
700,0
PSP
(µgS
TX 2
HCL
eq/k
g)
Date of collection
No. Alexandrium cysts PSP
-
© MatísSophie Jensen
Ætlaður ávinningur verkefnisins1. Niðurstöður rannsókna á holdsýnum munu liggja fyrir eftir 1-3 daga frá sýnatöku, í
stað 4-8 daga2. MAST mun geta gefið uppskeruleyfi út af meira öryggi, neytendum til hagsbóta3. Skelræktendur munu geta uppskorið og selt skel yfir lengra tímabil og tryggt stöðugra
framboð en þekkst hefur fram til þessa4. Möguleikar opnast fyrir íslenska framleiðendur að skipa út bláskel á erlenda markaði
með stuttum fyrirvara 5. Mikilvæg þekking skapast á Íslandi við eiturmælingar sem annars yrði ekki til6. Dýr og fullkominn tækjabúnaður hjá Matís kemur að nýjum og meiri notum7. Þekking á eituráhrifum þörungategunda mun aukast og þegar fram í sækir skapast
vitneskja um við hvaða aðstæður eitur safnast upp í skel8. Kostnaður ræktenda við greiningu sýna verður minni þar sem dýr og
óöruggur flutningur milli landa verður óþarfur
-
© MatísSophie Jensen
Þakkir til
AVS – Rannsóknasjóður í Sjávarútvegi
Fjarðarskel – Elvar Árni Lund og Jóhann Freyr Jónsson
Hafrannsóknastofnun (Haf og vatn) – Hafsteinn Guðfinnson
Matís – Helga Gunnlaugsdóttir og Ildiko Olajos
Skelrækt - Samtök skelræktenda
-
© MatísSophie Jensen
Takk fyrir áheyrnina!
Heilnæmni íslenskrar bláskeljar/� Kynning á AVS verkefniMarkmið verkefnisSlide Number 3ÞörungaeiturefniDæmi um svifþörungaeiturefniSlide Number 6FramkvæmdNiðurstöðurBestun DSP/ASP aðferðBestun PSP aðferðFylgni milli DSP eiturs and Dinophysis þörungafjöldaFylgni milli PSP eiturs and Alexandrium þörungafjöldaÆtlaður ávinningur verkefnisinsÞakkir tilSlide Number 15