HEEL NEDERLAND FAIrTRADE · servies van Piet Hein Eek worden geproduceerd. Een van die vazen staat...

HEEL NEDERLAND FAIrTRADE

Doe mee! Fairtrade Gemeente campagneDoe mee!2

PROVINCIE

Fairtrade Provincie Utrecht

01. Alkmaar02. Amsterdam03. Arnhem04. Bergen (N.H.)05. Bernheze06. Borne07. Boxmeer08. Boxtel09. Bunnik10. Bussum11. Culemborg12. Dantumadiel13. De Bilt

14. De Ronde Venen15. Delft16. Dongeradeel17. Dordrecht18. Drechterland19. Dronten20. Eemnes21. Ede22. Eindhoven23. ’s-Gravenhage24. Goes25. Gouda26. Groningen

27. Heerenveen28. Het Bildt29. Houten30. IJsselstein31. Langedijk32. Leusden33. Lochem34. Meppel35. Nieuwegein36. Nijmegen37. Noordoostpolder38. Noordwijk39. Ooststellingwerf

40. Opsterland41. Oss42. Renkum43. Rheden44. Rhenen45. Ridderkerk46. Rotterdam47. Schiermonnikoog48. Schijndel49. Sint-Michielsgestel50. Sittard-Geleen51. Smallingerland52. Stichtse Vecht

53. Sudwest-Fryslan54. Ten Boer55. Teylingen56. Tiel57. Tilburg58. Tytsjerksteradiel59. Uden60. Utrecht61. Utrechtse Heuvelrug62. Veenendaal63. Venlo64. Venray65. Vlaardingen

66. Waddinxveen 67. Wassenaar68. Weststellingwerf69. Wijk bij Duurstede70. Woudrichem71. Winsum72. Zeist73. Zutphen

Titels 201774. Westerveld75. Beesel

63

75

64

07

43

3656

06

3373

44

19

31

37

68

27

53

12

16

39

2826

47

54

71

48

0104

3474

18

03

22

24

41

45

6925

66

14

52

49

62

10

32

02

38 55

67

23

46

17 70

15

65

0857

50

21

11

Status april 2017

72

61

20

60 0913

353029

5140

42

5905

Fairtrade Provincie Friesland58

Fairtrade Gemeente campagne 3

Zeventien jaar geleden bedacht Engelsman

Bruce Crowther dat zijn woonplaats Garstang de

titel Fairtrade Town mocht krijgen als plaatse-

lijke supermarkten, scholen, kerken, gemeente,

bedrijven en andere organisaties eerlijke handel

omarmen en integreren in hun inkoopbeleid.

Het was een hit. Al snel bleken ook mensen in

andere gemeenten gecharmeerd van het simpele

idee dat je als consument of bedrijf een verschil

kunt maken voor mensen aan de andere kant

van de wereld door producten te (ver)kopen die

zijn verhandeld volgens eerlijke en duurzame

handelsvoorwaarden.

Het vuurtje sprong ook over naar andere

landen. In Nederland namen de Landelijke

Vereniging van Wereldwinkels, ICCO, Stichting

Max Havelaar en het toenmalige COS-Nederland

het initiatief om de campagne te introduceren.

In 2009 werden Groningen en Goes de eerste

Fairtrade Gemeenten.

Daarna ging het snel. De teller staat inmiddels

op 75 Fairtrade Gemeenten. Utrecht en Friesland

zijn Fairtrade Provincies. Er zijn kerken, scho-

len en universiteiten met een Fairtrade titel. Het

eerste Fairtrade Ziekenhuis, Rijnstate Arnhem,

is een feit. Het Waterschap in Friesland is op

weg naar de eerste titel. Gaaf toch? Maar niet

genoeg. Nederland heeft zich gecommitteerd

aan de Sustainable Development Goals, de

ambi tieuze duurzame doelstellingen van de

Verenigde Naties. We kunnen via de Fairtrade

Gemeente campagne een grotere bijdrage

leveren aan de realisatie van deze doelen als

meer gemeenten, scholen, kerken, provincies,

ziekenhuizen, waterschappen, en ga zo maar

door, eerlijke handelsvoorwaarden omarmen.

Ter inspiratie dit boekje met mooie voor-

beelden en verhalen. We hopen dat iedereen

aanhaakt en dat eerlijke handel gemeengoed

wordt zodat meer producenten in het zuiden

kunnen investeren in een duurzame toekomst.

Onze simpele oproep is dan ook: doe mee!

Het boekje is ook ter inspiratie van alle mensen

die al onderdeel zijn van de campagne. Het

succes is te danken aan de enorme inzet van

de kernteams, bedrijven en organisaties in de

gemeenten. Met veel creativiteit behalen en

onderhouden zij de Fairtrade-titels. Een diepe

buiging voor iedereen!

Faire groet van het landelijke teamHenk Zandvliet (bestuursvoorzitter)

Harry Alers (bestuurslid)

Jochum Veerman (bestuurslid)

Karin van Breda (coördinator)

Huub Jansen (adviseur)

Anke van Duuren (regioadviseur Noord)

Hans Kreutzer (regioadviseur Zuid)

Ruud Lambregts (regioadviseur West)

Pieter Arts (regioadviseur Midden)

Julie Zwinkels en Marlieke Penninx (stagiaires)

n deze doelen als

Een diepe buiging voor ied�een!

Voorwoord


Inhoud

6

Wobine BuijsBURGEMEESTER OSS

fairtrade mindset

13

20 19

29 30

Cor Doelwijt

fairtrade blijft belangrijk’

Anoesjka DuinstraPROJECTLEIDER FAIR FRYSLÂN

toekomstbestendig

Bruce Crowther

campagne van de mensen

Nanouk van LeeuwenPLUS RETAIL

fairtrade is een van onze pijl�s

Ella PrinsDIRECTEUR FAIRTRADE SCHOOL

kind�en �engen de boodschap

3 VOORWOORD

10 DE ZES CAMPAGNECRITERIA

11 FACTS & FIGURES

18 FAIRTRADE LAND

22 SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS

23 EEN EERLIJKE WERELD VOOR IEDEREEN

28 CONTACT / COLOFON


Veelleesplezi�!

8 12

Gea Otten

e�lijk cadeau

Hans Kreutzer

samen krijg je me� voor elkaar

15

24

32

16

26

Stef BoestenSTUDENT TU/E

technologie en fairtrade

Royan van Velse

genezende w�king fairtrade

Laurien van den HovenFAIRTRADE GEMEENTE A’DAM

horeca Amst�dam

Agnes Jongerius

vraag en aanbod prikkelen

Mike van den Berg

TEAROOM

fairtrade siroopwafel

Breng fairtrade dichtbij


Wobine Buijs

‘Fairtrade is een mindset’

BURGEMEESTER VAN FAIRTRADE GEMEENTE OSS

‘Wat een positieve energie komt er uit Oss.’

Het juryrapport bij de prolongatie van de

titel Fairtrade Gemeente is lovend over

de manier waarop de campagne in deze

Brabantse gemeente wordt vormgegeven.

Die dynamiek is mede te danken aan de

grote betrokkenheid van burgemeester

Wobine Buijs-Glaudemans (VVD).

‘Fairtrade is niet alleen een kwestie van

eerlijk inkopen, het is een mindset.’

Waar komt die positieve energie van Oss vandaan?“Het zit een beetje in de cultuur. Er zijn veel

mensen in Oss en omgeving bezig om de wereld

een stukje beter te maken. Het aantal mensen

dat vrijwilligerswerk doet is hier hoog. Daar-

naast heeft Oss een stel positieve ondernemers

zoals MSD – het oude Organon – dat met hun

anti conceptie middel de nuvaring samen met

de Verenigde Naties talloze vrouwen in arme

landen helpt bij gezinsplanning. Ook telt de

regio een groot aantal Agrifoodbedrijven die

zich inzetten voor duurzaam voedsel zoals

Dalco foods. Bovendien hebben we contact met

het Post Harvest Netwerk dat samen met boeren

in ontwikkelingslanden probeert om voedsel-

verspilling na de oogst tegen te gaan.”

Wat maakt Oss nou een echte Fairtrade Gemeente?“Natuurlijk zijn er veel winkels en horeca-

gelegen heden waar je fairtrade producten kunt

kopen. Ruim honderd in totaal. Ook organiseert

het kernteam allerlei leuke activiteiten zoals

een Food Fair en Oss4GlobalGoals. Maar een

Fairtrade Gemeente is meer dan dat. Het is een

mindset. We proberen als gemeente recht door

zee te zijn in de manier waarop we zaken doen

met al onze handelspartners en toeleveranciers.

Dat betekent transparant zijn en niet alleen voor

korte termijn gewin gaan.”

Wie trekt de kar, het kernteam of de gemeente?“Het kernteam Fairtrade heeft vooral veel tijd

geïnvesteerd om de titel te behalen en behou-

den. Wij als gemeente ondersteunen daarin.


We organiseren een keer per jaar een fairtrade

ontbijt voor de ondernemers die meedoen

en we organiseren en faciliteren in 2017 een

bijeenkomst voor de regio Zuid-Nederland. Daar

kunnen fairtrade kernteams en ambtenaren

ervaringen uitwisselen. Op het gemeentehuis

zijn er zo’n vijf, zes ambtenaren die zich met het

onderwerp bezighouden. Daarnaast maakt onze

afdeling vormgeving en publiciteit flyers, pos-

ters en banners voor het kernteam. Ook probeer

ik fairtrade zoveel mogelijk onder de aandacht

te brengen van mijn gesprekspartners, bijvoor-

beeld in het maandelijkse horecaoverleg.”

In Oss is de campagne ondergebracht in het Platform Global Goals Oss. Wat zijn daarvan de voordelen?“Het versterkt elkaar. Eerlijke handel is een

mooie manier om te werken aan verschillende

duurzame ontwikkelingsdoelstellingen als geen

honger, beter onderwijs en gelijke kansen voor

mannen en vrouwen. Zo staat de werkgroep op

Internationale Vrouwendag ook met een kraam-

pje in de stad, eerlijke handel biedt vrouwen

in arme landen immers kansen om een beter

bestaan op te bouwen. Ook op andere evenemen-

ten die met de Global Goals te maken hebben is

fairtrade te vinden.”

U gaat regelmatig mee op handelsmis-sie naar Vietnam en bezoekt daar ook fairtrade initiatieven. Wat is uw indruk?“Ik heb in Vietnam onder andere de pottenbak-

kerij bezocht waar de porseleinen vazen en het

servies van Piet Hein Eek worden geproduceerd.

Een van die vazen staat op mijn kantoor. Door-

dat de werknemers een fatsoenlijk loon krijgen

en een opleiding kunnen volgen, kunnen zij hun

kinderen een betere toekomst geven. De werk-

tijden zijn er bovendien dusdanig dat de ouders

op tijd thuis zijn als de kinderen uit school

komen. Het gevolg is dat de levensstandaard in

het dorp waar de werknemers wonen beter is

dan in andere arme regio’s van Vietnam.”

Is fairtrade hulp, of gewoon handel?“Het zijn vaak producten waar je een bewuste

keuze voor maakt, dat maakt het wel hulp. Een

vorm van hulp die je ook nog eens heel makke-

lijk kunt geven, het is immers een kleine moeite

om tijdens het boodschappen doen bewuste

keuzes te maken. Maar verder zijn het gewoon

goede producten waar je een fatsoenlijke prijs

voor betaalt. Dat zou eigenlijk normale handel

moeten zijn.”

U valt op vanwege uw grote persoonlijke betrokkenheid. Waar komt uw engagement vandaan?“Het is misschien een levensinstelling die ik van

huis uit heb meegekregen. Steek je handen uit

de mouwen en doe wat voor een ander. Dus ging

ik als kind al de deuren langs om te collecteren

voor onder andere het Wereld Natuurfonds

en het Lepra Fonds. Daarnaast kan ik me

ergeren aan wat ik sprinkhanengedrag noem.

Daarmee doel ik op de graaicultuur. We moeten

ophouden met het plegen van roofbouw op de

grondstoffen in andere landen en tegelijkertijd

mensen in arme landen de kansen ontzeggen

die wij hier in het Westen wel hebben. Jonge

mensen vragen mij regelmatig om carrièretips.

Dan benadruk ik altijd het belang van je inzetten

voor een goed doeI. Je kunt allemaal iets bijdra-

gen aan een betere wereld. Je bent niet alleen

voor jezelf en je eigen gezin op de wereld.”

Wobine’s Favorite

‘Ik ben een groot fan van de choco-lade van Tony’s Chocolonely, vooral

de gele met nougat vind ik �g lekk�.’


De Wereldwinkel is nog steeds de plek om een

eerlijk cadeau te scoren. Naast de traditionele

koffie en thee, lopen ook vazen, kleden en andere

woonaccessoires goed. Deze hippe, design-

producten worden vaak gekocht en verkocht

door jongeren. “Dat in Wereldwinkels vooral

50-plussers staan is echt een vooroordeel”, weet

Gea Otten, manager bij de Stichting Winkel-

exploi tatie Wereldwinkels. “Er werken veel

jonge vrijwilligers in onze winkels, maar ook

ouderen. We vinden het belangrijk dat de teams

gemengd zijn.”

Otten ondersteunt de vrijwilligers die de

Wereld winkels in Zwolle, Ede, Amstelveen en

Den Bosch runnen. “Die laatste winkel heeft

een eigen webshop, dus dat is eigenlijk nog een

winkel erbij.” Ze werkt in elke winkel een dag in

de week. “Het is hard werken, maar je krijgt er

ook veel voor terug als je samen met vrijwil-

ligers werkt. Ik vind het belangrijk dat zij hun

werk met plezier doen. Dus organiseren we twee

keer per jaar een borrel of een etentje en hebben

we regelmatig winkeloverleg zodat iedereen

goed is geïnformeerd. Niet iedereen heeft

ervaring in de detailhandel dus moet je kennis

overdragen. Dat houdt het werk leuk.”

Vaak vervullen de lokale Wereldwinkels en haar

vrijwilligers een belangrijke rol in het behalen

van de titel Fairtrade Gemeente. Otten: “We

organiseren vaak leuke activiteiten zoals een

fairtrade ontbijt voor scholieren. Met alleen de

inzet van de Wereldwinkels red je het niet.

Het initiatief moet vanuit de gemeente komen

en de gemeentebestuurders moeten het graag

willen, anders krijg je het niet van de grond.”

De Wereldwinkels hebben volgens haar nog

steeds een functie. “Het is natuurlijk prachtig

dat supermarkten en winkels als de Hema nu

ook eerlijke producten in de schappen hebben

liggen. Maar het blijft nodig om aandacht te

vragen voor eerlijke handel zodat boeren en

kleine producenten in ontwikkelingslanden

een fatsoenlijk loon krijgen en onder mensen

milieuvriendelijke omstandigheden hun werk

kunnen doen.”

‘Echte momenten v�dienen een e�lijk cadeau’

Gea Otten


Gea’s Favorite

De houten woon accessoires van Kinta. ‘Heel �g mod�n

en van goede kwaliteit.’


De zes campagnecriteria

1. Er is een

2. De Gemeente

4.

5. Media-aandacht


Facts & Figures

wonen in een

6.519.892

Nederlanders

Fairtrade Gemeente

&

5.424 organisaties

bedrijven

kiezen dagelijks

fairtrade

Goes en Groningen de eerste Fairtrade

Gemeenten in 2009

1900 fairtrade

TOWNS

IN 32 LANDEN Wist je dat. . .het koningspaar

Noordoostpolder

de titel heeft onthuld in

& arbeiders

fairtradezijn onderdeel van

Ruim 1,6 miljoen

WijNederlanders

drinken dagelijks

kopjes fairtrade koffie

2 miljoen

Status april 2017


De winkeliers van Oss en omgeving zijn het

inmiddels wel gewend om kritische vragen van

Hans Kreutzer (50) en zijn medevrijwilligers

te krijgen. Waar wordt jullie kleding geprodu-

ceerd? Schenken jullie fairtrade koffie? “Ik hou

het altijd positief ”, zegt Kreutzer. “Ik ben niet

van het wijzende vingertje, dat past bovendien

niet bij de Fairtrade Gemeente Campagne. Die

laat juist zien welke positieve invloed eerlijke

handel kan hebben. Dus als horecagelegenheden

twijfels hebben over de smaak van eerlijke koffie

dan organiseren wij een proeverij.”

Kreutzer werkt al enkele jaren als vrijwilliger

voor de campagne in Oss. Zijn enthousiasme is

zo aanstekelijk dat hij ook buurgemeenten Uden

en Bernheze meehielp om de titel Fairtrade

Gemeente binnen te slepen. Ook werkt hij als

regioadviseur voor gemeenten in Brabant en

Limburg. “Twee keer per jaar organiseer ik een

bijeenkomst voor alle vrijwilligers uit de regio

om ervaringen uit te wisselen. Samen krijg

je meer voor elkaar, is mijn motto. Het is niet

alleen inspirerend om samen te werken, je kunt

ook profiteren van elkaars netwerken. De een

kent een ontwerper, de ander heeft weer goede

contacten bij de plaatselijke supermarkt.”

Kreutzer raadt vrijwilligers ook aan om hun

licht bij plaatselijke politieke partijen op te

steken. “Een geslaagde campagne rust op

meerdere pilaren tegelijk. In Waalwijk is vorig

jaar een motie van de lokale D66- en GroenLinks-

fractie aangenomen om het traject naar de

Fairtrade Gemeente titel te ondersteunen. Dat

kan een fijne steun in de rug zijn.”

Zelf leeft Kreutzer ook zo duurzaam mogelijk.

“Vrijwel al mijn kleding is fairtrade. De kleding-

industrie is erg vervuilend voor het milieu en

de mensen die het moeten maken. Ook laten

de arbeidsomstandigheden nog veel te wensen

over. Een eerlijke spijkerbroek zit daardoor

beter en hoeft niet duurder te zijn.”

Hans Kreutz�

‘Samen krijg je me� voor elkaar’

Hans’ Favorite

‘Mud Jeans w�kt met e�lijke, biologische katoen en

recyclet alle �oeken.’


nu al zo’n zes jaar mee, waarvan de laatste

twee jaar als voorzitter. “Het is aan mij om het

enthousiasme van mijn medevrijwilligers

levend te houden”, vertelt hij. “Ik ben positief

ingesteld dus dat komt meestal wel goed.

Ik vind het belangrijk dat boeren en kleine pro-

ducenten een eerlijke prijs voor hun producten

krijgen en onder goede omstandigheden hun

werk kunnen doen. Daarom draag ik fairtrade

een warm hart toe.”

Komend najaar heeft de werkgroep een

symposium in theater Figi op stapel staan.

“Het thema wordt klimaatverandering en hoe

fairtrade boeren in arme landen kan helpen om

de gevolgen hiervan op te vangen. Het wachten

is nog op een ‘ja’ van de gemeente, maar ik ver-

wacht wel dat zij ons hierbij zullen helpen.”

Cor Doelwijt

‘Het blijft belangrijk om fairtrade ond� de aandacht te �engen’

Bankiers, accountants en winkeliers die zich in

het zweet werken voor fairtrade. De Fairtrade

Businessloop Zeist was een groot succes. “De

honderd deelnemers uit het Zeister bedrijfs-

leven kregen een fairtrade T-shirt en er werd

fairtrade eten en drinken geserveerd”, vertelt

Cor Doelwijt, voorzitter van het kernteam Fair-

trade Zeist.

Met bijzondere activiteiten zoals een fairtrade

veiling weet het kernteam in Zeist vaak de publi-

citeit te halen. Met enthousiaste ondernemers,

drie Fairtrade Kerken en een school die op weg

is om Fairtrade School te worden, timmert de

gemeente dan ook goed aan de weg.

“Als we evenementen organiseren en op straat

mensen aanspreken dan merk ik wel dat lang

niet iedereen fairtrade kent. Het blijft dus

belangrijk om eerlijke handel onder de aan-

dacht van mensen te brengen”, zegt Doelwijt.

De oud-docent zat voor de PvdA in de gemeente-

raad van Zeist. “Toen ik daarmee stopte werd

ik door het kernteam Fairtrade Zeist benaderd

of ik lid wilde worden. Inmiddels loop ik daar

Cor’s Favorite

Cafeïnevrije koffie van Max Havelaar. ‘Ik proef het v�schil niet met koffie

met cafeïne en het is gezond�.’nd�


Handgeplukte thee uit

Sri Lanka


Stef’s Favorite

De Fairphone. ‘De grondstoffen komen uit gec�tifice�de mijnen.

De Fairphone is modulair en daar-door makkelijk te repar�en’

STUDENT FAIRTRADE (TECHNISCHE) UNIVERSITEIT E INDHOVEN

Stef Boesten

‘Technologie en fairtrade kunnen hand in hand gaan’

Elke donderdag is het borreltijd bij de studen-

tenverenigingen van de Technische Universiteit

Eindhoven. Stef Boesten, student Innovation

Sciences en Sustainable Energy Technology

aan de TU/e, liep vorig jaar samen met zijn

collega’s van het GO Green Office die borrels af.

Niet om teut te worden, maar om het gesprek

aan te gaan over eerlijke handel. “We namen dan

fairtrade koekjes mee en deelden die uit.”

Als je het met studenten aan de TU/e over duur-

zaamheid hebt, dan denken ze vooral aan proble-

men als klimaatverandering en het opraken van

de olievoorraden, merkte Boesten al gauw. “Hier

aan de TU/e wordt aan oplossingen daarvoor

gewerkt zoals de ontwikkeling van zonnepane-

len, energiezuinige huizen en elektrische auto’s.

Het idee is al snel dat het hiermee ophoudt. Maar

duurzaamheid is ook zorgen voor een eerlijke

verdeling van de welvaart, en die discussie

is soms lastig te openen. Ik probeer dan uit te

leggen dat je met jouw aankoop een positieve

impact kunt hebben op het leven van diegene

die jouw koffie produceert of de grondstoffen

van je mobieltje uit de mijn haalt.”

Het GO Green Office, waar Boesten deel van

uitmaakt, is een platform voor studenten

en medewerkers die de universiteit willen

verduurzamen. De bewuste studenten delen

onder andere eerlijke koffie uit op de campus en

organiseren evenementen zoals een filmavond

gecombineerd met een fairtrade-maaltijd.

De TU Eindhoven behaalde vorig jaar de titel

Fairtrade Universiteit binnen.

Boesten: “Op termijn willen we het mogelijk

maken dat alle medewerkers van de universiteit

met een werktelefoon kunnen kiezen voor een

Fairphone. De dienst ICT zag dat eerst niet zo

zitten, maar na enkele evenementen, waaronder

een presentatie van Fairphone over duurzame

en eerlijke smartphones, ontstond er interesse

bij studenten, medewerkers en zo ook bij ICT.”


EUROPARLEMENTARIËR EN

Agnes Jong�ius

‘We moeten vraag en aanbod prikkelen’

PvdA-Europarlementariër en oud-

FNV-voorzitter Agnes Jongerius zit al

sinds 2009 in de jury van de Fairtrade

Gemeenten campagne. ‘De inzet van al

die vrijwilligers die winkels en horeca

afgaan om fairtrade onder de aandacht te

brengen, vind ik ontroerend.’

Hoe bent u bij de campagne betrokken geraakt?“Toen ik nog voorzitter van de FNV was, ben

ik gevraagd om jurylid te worden. Ik vond het

een mooi initiatief en heb meteen ‘ja’ gezegd.

Ik geloof erin dat als we de wereld eerlijker wil-

len maken, dat we dan niet alleen de aanbodkant,

de fabrikanten, moeten prikkelen, maar ook de

vraagkant. Dat deze campagne drijft op lokale

betrokkenheid, vind ik bijzonder. Het is gewel-

dig dat mensen bij scholen, winkels en in de

horeca zoveel energie in eerlijke handel steken.”

Hoe streng is de jury?“De juryrapporten zijn zeker geen kattebel-

letjes. Alle initiatieven worden uitgebreid in

kaart gebracht en er wordt serieus gemeten

hoeveel impact een initiatief heeft. Er zitten

ook aanwijzingen in de juryrapporten. Bij de

prolongatie van de titel kijken we of er iets

met die aanbevelingen is gedaan. De titel is dan

ook echt iets om trots op te zijn. Niet voor niets

staan de lokale bestuurders bij de uitreiking

van de titel altijd glunderend van trots met het

titelbord in hun handen. We proberen daarom

de competitie tussen gemeenten onderling

speels te prikkelen. Dat werkt vaak wel. Zo was

er enige wedijver tussen de provincie Utrecht

en Friesland om als eerste de titel Fairtrade

Provincie binnen te slepen. Utrecht ging met de

eer strijken.”

Welke impact heeft het als gemeenten, provincies, kerken, scholen, zieken-huizen en waterschappen kiezen voor fairtrade?“Ik vind het belangrijk dat producenten

geprikkeld worden om zaken als een fatsoenlijk

loon en goede arbeidsomstandigheden serieus

te nemen. Maatschappelijk verantwoord

ondernemen mag niet iets voor de bühne zijn.


En zal Europa straks het eerste fairtrade continent worden of is de tijd daar nu in deze tijden van Brexit niet rijp voor?“Je ziet dat onder Europese burgers de weer-

stand tegen grote vrijhandelsverdragen enorm

is toegenomen. Als Europa het vertrouwen van

de burgers serieus wil nemen, dan zal het de

doelstellingen van het handelsbeleid moeten

veranderen. Onder druk van de TTIP-discussie

heeft de Europese Commissie inmiddels toege-

zegd dat het nog deze zomer met voorstellen

komt om zaken als milieu en arbeidsomstandig-

heden in het verdrag aan te passen.

Europa handelt niet alleen met landen als

Canada, maar ook met Ivoorkust en andere

ontwikkelings landen. We moeten kijken hoe

we die landen een duwtje in de goede richting

kunnen geven. Eerlijke handel is daarvoor

een goed instrument. Daar kunnen wij als

Euro parlementariërs in vergaderzaaltjes over

spreken, maar het helpt als burgers daar druk

op zetten.”

Agnes’ Favorite

‘ Ik ben een enorme hagelslag- fan, dus ik ga voor de fairtrade

hagelslag. Een echt Hollands product gemaakt van e�lijke cacao en riet-

suik�, een mooie combinatie.’

Het helpt als consumenten zeggen ‘wij nemen

geen genoegen met mooie praatjes, wij willen

echte verandering zien’. Deze campagne is een

charmante manier om individuele consumenten

te bundelen. Als ik in mijn eentje om eerlijke

koffie vraag in mijn café of supermarkt dan heeft

dat minder impact dan als je dat als kernteam,

school, ziekenhuis of gemeente doet. Die druk

van consumenten helpt. Toen de regering van

Bangladesh onlangs enkele vakbondsbestuur-

ders achter de tralies zette, hebben een aantal

kledingmerken die daar hun kleding produce-

ren gezegd ‘en nu is het genoeg!’.”

Heeft u als Europarlementariër en vakbondsbestuurder de impact van fairtrade met eigen ogen gezien?“Zeker. Afgelopen oktober was ik nog met een

delegatie van Europarlementariërs in Bangla-

desh om met directies van kledingfabrieken

en met de regering te spreken over betere

arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie.

We bezochten toen enkele fabrieken die hierin

vorderingen maken. Dat was hoopvol, maar

vanaf het dak van een van die fabrieken hadden

we een goed uitzicht op een andere fabriek

waar plastic tasjes worden gemaakt. Dat pand

was net verwoest door een brand. Dan besef

je, oké er worden nu kleine stappen gezet in de

textiel industrie, maar er zijn nog zoveel andere

sectoren waar het nog goed mis is.”

Hoe schat u de kansen in van Nederland om fairtrade land te worden?“Nederland heeft een groot netwerk van vrijwil-

ligers. Of het nou mantelzorg is of een functie in

het bestuur van een voetbalclub, Nederlanders

zetten zich graag in voor anderen. Dat kan in ons

voordeel werken. Er zijn hier zoveel mensen die

vrijwillig langs scholen en supermarkten gaan

om fairtrade onder de aandacht te brengen, dat

vind ik ontroerend.”


Van Fairtrade Gemeenten naar Fairtrade Land?

Fairtrade Land

ons doel:

i e caa ne

a es

air

rae

a

n

i e caa

ne can

air

rae

a n


Sinds 2004 heeft Bruce Crowther in Ghana

nog een naam. Hij mag zich daar chief Nana

Kwadwo Osafo I noemen. Osafo betekent

pionier, een toepasselijke naam voor de man die

aan de wieg stond van de Fairtrade Gemeente

campagne. In 2001, werd Garstang, een stad in

het Engelse Lancashire, dankzij het initiatief van

Bruce Crowther de eerste Fair Trade Town ter

wereld. Sindsdien is Crowther zich met enorme

ijver voor de campagne gaan inzetten en heeft

hij zelfs zijn baan als dierenarts opgezegd.

Momenteel is Crowther directeur van The Fig

Tree, een museum over fairtrade en de Fair

Trade Town-beweging in Lancaster. Daar hangt

ongetwijfeld ook een foto van het moment toen

hij op bezoek in New Koforidua, de eerste fair-

trade gemeente van Afrika, tot chief werd

verkozen. “Een ongelofelijke eer en voor mij

een van de hoogtepunten uit al die jaren dat

ik me nu voor de beweging inzet. Toen wij in

2001 besloten om van onze stad een fairtrade

stad te maken, hoopten we natuurlijk dat

andere gemeenten in het Verenigd Koninkrijk

ons voorbeeld zouden volgen, maar dat het er

zoveel zouden worden en zelfs steden als Lon-

den en Seoul had ik nooit durven dromen. En

dat de campagne ook in andere landen en andere

continenten voet aan de grond heeft gekregen is

helemaal bijzonder. Ieder land geeft er zijn eigen

draai aan. Het is namelijk een campagne van de

mensen zelf, zij bepalen wat belangrijk is.”

“Mijn droom voor de toekomst? Dat fairtrade

gemeenten niet meer nodig zijn omdat armoede

niet meer bestaat. Door Live Aid in 1985 ben

ik me gaan inzetten voor een betere wereld.

Sindsdien zijn er stappen gezet, maar helaas niet

genoeg. Zolang er nog steeds elke vijf seconden

een kind sterft door honger en ziektes, blijf ik

me inzetten tegen armoede wereldwijd en voor

betere arbeidsomstandigheden van boeren en

arbeiders.”

OPRICHTER EN FOUNDER

Bruce Crowth�

‘Het is een campagne van de mensen zelf’

Bruce’s Favorite

‘Samen met cacaotel�s uit onze zust� stad New Koforidua produce-ren we eigen fairtrade Bean to Bar

chocolad� epen. He�lijk!’


Friezen staan bekend als eigenzinnig. Hoort fairtrade daarbij?“Friezen hebben in elk geval ondernemerszin.

Er zijn in de provincie veel bedrijven die

fairtrade ondernemen zoals Jilderda’s Bloemen,

een groothandel en bloemzakenketen uit

Damwoude die fairtrade rozen verkoopt en

Douwe Egberts uit Joure schenkt tegenwoordig

ook fairtrade koffie en thee. Ook vind je hier

eigenzinnige festivals zoals Welcome to the

Village dat zelfs een voedselprogrammeur in

dienst heeft die biologisch, fairtrade en regio-

naal inkoopt.

Wat Friesland onderscheidt is dat de fairtrade

gedachte hier ook op lokale ondernemers van

toepassing is. De campagne gaat hand in hand

met steun aan ondernemers uit de regio. Ons

motto is dan ook ‘eerlijke handel, ver weg én

dichtbij’. Op speciale fairtrade tafels, ontworpen

door de Friese kunstenaar Siebe Jan Kramer

zetten we enkele van die fairtrade ondernemers

uit Friesland in het zonnetje. Op evenementen

en festivals zoals Lekker Sneek plaatsen we die

tafels met bijpassende krukjes en laten we fair-

trade producten proeven. Een mooie manier om

mensen bij elkaar te brengen.”

Wat was de grootste hobbel op weg naar de titel Fairtrade Provincie?“Friesland heeft redelijk wat plattelandsgemeen-

ten zoals Kollumerland waar nog maar weinig

winkels, scholen, cafés en andere voorzieningen

zijn. Dan kan het soms best lastig zijn om aan

de criteria voor de titel Fairtrade Gemeente te

voldoen. Maar ondanks die belemmering is het

in enkele van die kleine gemeenten zoals Dantu-

madeel en Dongeradeel door het enthousiasme

van de wethouder en de plaatselijke werkgroep

Fairtrade zit in de lift in Friesland. Het is

de tweede provincie die de titel Fairtrade

Provincie heeft behaald en de eerste

provincie met een Fairtrade Waterschap.

Ook groeit de verkoop van eerlijke

producten er hard. ‘Je moet als provincie

toekomstbestendig zijn’, zegt Anoesjka

Duinstra, projectleider van Fair Fryslân,

‘daar hoort fairtrade bij.’

‘Je moet als provincie toekomstbestendig zijn’

Anoesjka Duinstra

PROJECTLEIDER FAIRTRADE PROVINCIE ‘FAIR FRYSLÂN’


toch gelukt om de titel binnen te slepen. Het

succes staat of valt met de vrijwilligers. Zo kwa-

men ze in Dantumadeel op het idee om Tomke,

een bekend Fries stripfiguurtje voor peuters,

ook een fairtrade avontuur te laten beleven.

Dat boekje hierover verschijnt straks tijdens

de Fairtrade Week en zal in heel Friesland gratis

via bibliotheken worden verspreid.”

En de grootste mijlpaal?“Voor mij persoonlijk was het een mijlpaal toen

Leeuwarden in 2016 ook een actieve werkgroep

kreeg. We kunnen toch geen Fairtrade Provin-

cie zijn, zonder dat de hoofdstad ook meedoet?

Daarnaast was het behalen van de titel Fairtrade

Provincie natuurlijk heel bijzonder. Tijdens de

Fairtrade Week kregen Heerenveen, Dongera-

deel en Dantumadeel ook de titel Fairtrade

Gemeente, dat maakte het allemaal extra fees-

telijk. In Dantumadeel werd het onder andere

gevierd door met alle vrijwilligers van de cam-

pagne naar het plaatsnaambord met de nieuwe

titel te lopen. Dat vond ik mooi symbolisch, je

bent er tenslotte samen gekomen.”

Zouden meer provincies het voorbeeld van Utrecht en Friesland moeten volgen?“Dat hoop ik wel. Je moet als openbaar bestuur

immers het goede voorbeeld geven aan inwo-

ners, bedrijven en organisaties. Als provincie

moet je toekomstbestendig zijn en daar horen

duurzaamheid en fairtrade bij. Om onze buur-

provincies te enthousiasmeren om ook voor

de titel te gaan willen we tijdens de Fairtrade

Week een charmeoffensief beginnen. We

nodigen Friese statenleden uit om een kaart

van de noordelijke provincies te versturen

naar hun collega’s in Groningen en Drenthe

waarop is aangegeven welke gemeenten wel

en welke nog niet de titel Fairtrade Gemeente

hebben. We hopen dat de kaart, vergezeld met

een persoonlijke boodschap, het enthousiasme

prikkelt om de witte plekken op de kaart op te

vullen.”

Is het belangrijk dat de provincie en gemeenten geld beschikbaar stellen zodat de kernteams lokaal campagne kunnen voeren?“Ja. Het is prettig voor de kernteams als er geld

beschikbaar is om materialen voor de campagne

te kopen of om bijvoorbeeld een proeverij te

organiseren. Je moet af en toe toch iets leuks

kunnen organiseren waar mensen op af komen

en dat positieve associaties oproept met fair-

trade en dat kost nu eenmaal geld. Ook vind ik

het belangrijk om bij wijze van dank af en toe

iets leuks te organiseren voor de vrijwilligers.”

Is het makkelijk om daar draagvlak bij het lokaal bestuur voor te vinden?“Soms moet je bestuurders wat zien te verleiden.

Ik snap het ook wel, er zijn hier veel zaken

die om de aandacht strijden zoals duurzame

energie en het vieren dat Leeuwarden in 2018

Europese Culturele Hoofdstad is. Maar gelukkig

is fairtrade een positief onderwerp waar diverse

lokale bestuurders ook graag ambassadeur voor

willen zijn. Het geeft burgers immers handel-

perspectief. De situatie in de wereld kan soms

zo moeilijk en uitzichtloos lijken. Door eerlijke

producten te kopen, kun jij als consument er

toch iets aan doen. Dat vind ik mooi.”

Anoesjka’s Favorite

‘Ik ben dol op fruit. Regelmatig koop ik fairtrade bananen, mango’s en ananassen. Prachtig, exotisch fruit met een goed v�haal.’


Sustainable Development Goals

Als Fairtrade Gemeente lev� je een bijdrage aan acht van deze

doelen


Een eerlijke wereld voor iedereen!

e eer i s e ca ea s

e i

erein

es

spec�ijen en w�eldproducten

cacao �oodbeleg

bloemen sap en friskoffie

suik� katoen

goud rijst

thee

nootjes & snacksgroente

wijn en bi�fruit

cosmetica wonen


Royan van Velse

De genezende w�king van fairtrade

Reportage Rijnstate ZiekenhuisHet Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem

is het eerste Fairtrade Ziekenhuis van

Nederland. Naast eerlijke koffie, thee en

broodbeleg betekent dat ook babymutsjes

uit Bangladesh, legt hoofd inkoop Royan

van Velse uit tijdens een wandeling door

het ziekenhuis.

De pasgeboren Evy ligt heerlijk te slapen in het

bakje in het bed naast haar moeder. Het meisje

heeft een wit mutsje op haar hoofd waar een

vrolijke giraf en de tekst ‘Geboren in Rijnstate’

op zijn geborduurd. Het mutsje dat de nog maar

12 uur oude baby warm houdt, is met de hand

gemaakt door moeders uit Bangladesh. Elke baby

die op de kraamafdeling van het Rijnstate zieken-

huis wordt geboren krijgt zo’n mutsje. “Hiermee

verbinden we moeders in Nederland met

moeders in Bangladesh”, legt Royan van Velse,

manager inkoop van het ziekenhuis uit.

De mutsjes uit Bangladesh zijn niet het enige

wat fairtrade is in Rijnstate, dat vorig jaar werd

verkozen tot eerste Fairtrade Ziekenhuis van

Nederland. Zo liggen er op de counter van het

personeelsrestaurant eerlijke hagelslag, jam,

honing en pindakaas. Ook de patiënten kunnen

hiermee hun brood beleggen. In het hele zieken-

huis wordt daarnaast fairtrade koffie en thee

geserveerd.

Van Velse : “We hebben twee vestigingen in

Arnhem, een vestiging in Velp en nog een in

Zevenaar. Daar worden jaarlijks 4 miljoen

kopjes koffie en thee geschonken. Dat maakt

nogal een verschil.” Als hoofd inkoop gaat hij

over alle aankopen van het ziekenhuis, van een

nieuwe MRI-scan, tot de lakens op de bedden.

In het Atrium wijst hij op de winkeltjes voor

de bezoekers. “Straks zijn hier ook cadeaus

uit de Wereldwinkel te koop.” Van Velse

is de ambassadeur van fairtrade binnen het

ziekenhuis. Hij reist veel en heeft jarenlang

voor het Internationale Rode Kruis in landen als

Ivoorkust, Liberia en Angola gewerkt. Over zijn

ervaringen schreef hij het boek ‘Reizen door lan-

den in opspraak’. “Ik heb met eigen ogen gezien

dat kinderen op het land en in fabrieken moeten

werken onder omstandigheden die je je hier niet


Elke twee maanden

heeft het hoofd inkoop

een fair trade overleg met

de manager van het per-

soneelsrestaurant en het

hoofd patiëntenvoeding.

“We kijken dan hoe de

eerlijke inkoop vordert

en wat er nog meer

mogelijk is. De warme

maaltijden van patiënten

worden bijvoorbeeld bereid door een cateraar.

Wij zijn met hem in overleg of hij daarbij

gebruik kan maken van fairtrade ingrediënten

zoals rijst en specerijen. Ook zijn we al een tijdje

bezig om fairtrade bananen in te kopen, maar het

is nog even zoeken naar de juiste leverancier.”

De overstap naar fairtrade gaat stap voor stap,

legt Van Velse uit. “De producten zijn natuur-

lijk wel iets duurder, dus moeten we kijken

welke aanpassingen in het budget passen. Als

ziekenhuis hebben we een groot inkoopvolume,

jaarlijks besteden wij in totaal 120 miljoen euro.

Dan kan de prijs ook iets omlaag. Dat ik ook

voorzitter ben van NEVI zorg, het landelijke

netwerk van inkopers, helpt daarbij.”

Van Velse zet zijn rol als ambassadeur ook

buiten het ziekenhuis in. Binnenkort houdt hij

op de Zorgtotaal Beurs een presentatie over

het fairtrade inkoopbeleid van Rijnstate. “Wij

hebben een voorbeeldfunctie. Als de 85 andere

ziekenhuizen en de duizenden zorginstellingen

in Nederland ook overstappen op fairtrade dan

kunnen we echt grote stappen zetten.”

meer zou kunnen voorstellen.” Dus vond hij

het hoog tijd worden dat ‘zijn’ ziekenhuis voor

fairtrade zou kiezen.

Toen hij dat opperde bij de raad van bestuur

van het ziekenhuis was die meteen akkoord.

“Een ziekenhuis heeft een maatschappelijke

voorbeeldfunctie”, zegt Jankees Cappon, lid

van de Raad van Bestuur van Rijnstate. “Zaken

als duurzaamheid en fairtrade horen daarbij.

We moeten niet alleen zorgen voor onze

patiënten, maar ook voor mensen in landen

die het minder getroffen hebben dan wij.

Ook moeten we voorkomen dat de aarde wordt

uitgeput. Deze boodschap delen we met onze

bezoekers, onder andere via posters.”

Tot zijn verbazing hangen die fairtrade posters

niet meer bij de lift. Cappon gaat meteen uit-

zoeken waarom niet. Een paar minuten later is

hij terug. “Er is een vervelende bacterie in het

ziekenhuis geconstateerd, dus daarom zijn de

posters vervangen door posters met uitleg over

het voorkomen van infecties. Maar ze komen

weer terug”, verzekert hij.

Naast fairtrade is duurzaamheid ook een onder-

werp waar het ziekenhuis werk van maakt. Zo

zijn de dienbladen waarop de patiënten hun eten

krijgen, gemaakt van bagasse, een restproduct

van de suikerindustrie. Deze dienbladen zijn

composteerbaar.

Royan’s Favorite

Thee. ‘Er zijn opvallend veel soorten fairtrade thee te vinden. Zelf vind ik

de Engelse melange het lekk�st.’


De mmm van Mike


Van den Berg: “Jaarlijks gebruiken we hier

zo’n 4 ton chocolade dus dat zet zoden aan

de dijk. Ik vind het belangrijk dat de boeren die

mijn ingre diën ten produceren een fatsoenlijke

prijs krijgen en niet worden uitgebuit. Je ziet

soms zulke nare misstanden op het journaal

voorbijkomen, daar wil ik niet aan meewerken.”

Ook werkt hij zoveel mogelijk met biologische

en lokale producten. “In ons gebak dus appels

en peren uit de streek.” De appelcake is gemaakt

met fairtrade rietsuiker. “Daarvoor maakt het

niet uit dat de suiker zo hard is.”

DEN BERG IN GOUDA

Mike van den B�g

‘Op naar de fairtrade siroopwafel!’

De siroopwafels van de Goudse banketbakkerij

Van den Berg zijn een begrip in Gouda en

omstreken. Al sinds 1864 wordt die lekkernij

in dit familiebedrijf geproduceerd. Eigenaar

Mike van den Berg, de zesde generatie ban-

ketbakkers, hoopt binnenkort een primeur

te hebben met de eerste fairtrade siroop-

wafels. Van den Berg: “Het valt nog niet mee

om ze te maken. Normaal gesproken gebruiken

we basterdsuiker, een zachte suikersoort. De

fairtrade rietsuiker is erg hard en heeft dus

een andere behandeling nodig. Het vergt nog

wat experimenten om daar de juiste siroop van

te maken. Maar ik heb er vertrouwen in dat het

gaat lukken.”

In zijn banketbakkerij en lunchroom gebruikt

Van den Berg zoveel mogelijk fairtrade en bio-

logische ingrediënten. Zo staat op de kaart van

de lunchroom naast eerlijke koffie en thee, ook

fairtrade beleg en wijn. Ook wordt er fairtrade

chutney op de broodjes kaas gesmeerd. In de

banketbakkerij werkt hij met chocolade van

Callebaut dat een eerlijke prijs biedt aan de

cacaoboeren die voor hen produceren.

Mike’s Favorite

Biologische fairtrade koffie van het m�k Cafena. ‘Wij bakk�s beginnen vroeg, dus dan is koffie een e�ste levensbehoefte. Voordat � iemand

tegen mij praat moet ik e�st een bakje acht� de kiezen hebben.’


drink jij al fairtrade koffie?

Fairtrade Gemeente campagne 29FaF ir

SENIOR CATEGORYMANAGER AGF

Nanouk van Leeuwen

‘Fairtrade is een van onze pijl�s’

Alle bananen, ananassen, PLUS koffie en thee in

het schap van PLUS supermarkten zijn fairtrade.

Klanten hoeven hiervoor niets extra te betalen.

Daarnaast verkoopt de supermarktketen nog

zo’n 450 andere fairtrade producten, zijn alle

eieren in het schap vrije uitloop of biologisch

en is 75 procent van het verse visassortiment

van verantwoorde herkomst. Mede hierdoor

is PLUS in 2017 voor de derde keer op rij door

onderzoeksbureau GFK uitgeroepen tot meest

verantwoorde supermarkt van Nederland.

Het maakt Nanouk van Leeuwen enorm trots.

Als senior category manager AGF is zij eind-

verantwoordelijk voor het beleid op groenten,

fruit en fairtrade. “Naast eerlijke handel, zijn

milieu, gezondheid en de maatschappij belang-

rijke pijlers van het beleid van PLUS”, legt zij

uit. “PLUS is een keten die lokaal erg betrokken

is. Ons duurzame beleid wordt ook door onze

lokale ondernemers uitgedragen. Ik denk dat

PLUS en de Fairtrade Gemeente campagne

daarom zo goed bij elkaar passen.” Zo krijgen

jonge spelers van voetbalvereniging Semper

Altius in Rijswijk bij wijze van sponsoring sinds

kort fairtrade bananen van PLUS-ondernemer

Richard Jongenotter. Tijdens de rust kunnen

zij hiermee energie bijtanken. Van Leeuwen:

“Jongenotter had voor koeken of chips kunnen

kiezen, maar hij koos voor een gezond en eerlijk

product. Dat past in de PLUS-filosofie.”

Dat PLUS in 2010 als eerste supermarkt volledig

overstapte op eerlijke bananen was een span-

nende stap, vertelt Van Leeuwen. “De hele keten,

van de plantage tot het schap moet op orde zijn,

en daarnaast moesten we afwachten hoe de klant

zou reageren. Dat ging gelukkig goed. We zijn

nu bezig om in al onze huismerkproducten waar

cacao in zit, zoals koekjes, uitsluitend fairtrade

cacao te verwerken.”

Nanouk’s Favorite

Bananen. ‘In Colombia waar de bananen van PLUS vandaan komen,

heb ik met eigen ogen gezien dat het v�schil maakt als je een e�lijke prijs

voor een product betaalt.’


DIRECTEUR FAIRTRADE SCHOOL DE JULIANASCHOOL IN B ILTHOVEN

‘De grote kind�en �engen de boodschap ov� op de jong�e’

De leerlingen van de Julianaschool in Bilthoven

zijn erg sociaal betrokken. Zo organiseerde

groep 7 een disco voor een groep verstandelijk

gehandicapte kinderen uit de regio. De dansers

konden hun dorst lessen met fairtrade sap. Aan

het begin van de avond vertelden de leerlingen

van de Julianaschool moppen en hielden ze een

presentatie over fairtrade. Humor en eerlijke

handel gaan dus goed samen.

De Julianaschool is dan ook een Fairtrade

School, de eerste in gemeente De Bilt. “Behalve

dat we eerlijke koffie, thee en chocolade inkopen

en op ouderavonden fairtrade nootjes en sappen

serveren, betekent dat vooral dat we veel aan-

dacht aan het onderwerp in de klas besteden”,

legt Ella Prins, directeur van de Julianaschool

uit. “Zo komt Truus te Pas van het lokale

fairtrade kernteam een paar keer per jaar in

de klassen vertellen over eerlijke handel.”

De leerlingen van de bovenbouw geven vervol-

gens presentaties over fairtrade voor de leerlin-

gen van de onderbouw. Dat doen ze aan de hand

van een product. Prins: “De kinderen horen zo

dat in andere landen hun leeftijdgenootjes op

bananen-, koffie-, en cacaoplantages moeten wer-

ken en dat je dat kunt voorkomen door fairtrade

producten te kopen. De grote kinderen brengen

zo de boodschap over op de jongere kinderen.

Dat werkt veel beter dan dat een juf of meester

dat verhaal vertelt.”

Naast fairtrade besteedt de school ook veel

aandacht aan duurzaamheid. Prins: “We hebben

zonnepanelen op het dak en leren de kinderen

hoe je water kunt besparen, bijvoorbeeld door

korter te douchen. We hopen zo dat de kinderen

leren dat ze door bewuste keuzes te maken,

kunnen bijdragen aan het milieu en het vermin-

deren van ongelijkheid in de wereld. Hopelijk

brengen ze die boodschap ook thuis over.”

Ella’s Favorite

Sinaasappelsap. ‘Op school voor oud�avonden en feesten. Thuis staat

het sap ook altijd in de koelkast.’

Ella Prins


Amst�dam Fairtrade Hoofdstad


GEMEENTE AMSTERDAM

Laurien van den Hoven

‘Er is nog zoveel mogelijk in de horeca’

Bezoekers van het Amsterdamse cultureel

centrum De Balie kunnen voorafgaand aan een

debat of theatervoorstelling niet alleen een

kopje fairtrade koffie of thee bestellen, maar

krijgen in het restaurant ook een maaltijd bereid

met fairtrade Palestijnse olijfolie voorgescho-

teld. Het debatcentrum is een van de culturele

instellingen die tijdens de nieuwe campagne

‘Heerlijk uit in Amsterdam’ door het kern-

team van de hoofdstad in het zonnetje wordt

gezet.

“Als gemeente de titel Fairtrade Gemeente

binnenslepen is een hele prestatie, maar de titel

behouden is weer een uitdaging op zich”,

vertelt Laurien van den Hoven, lid van het kern-

team fairtrade in Amsterdam. “In plaats van het

geijkte belrondje langs de partners van het jaar

ervoor: ‘doen jullie nog mee?’, hebben we deze

nieuwe campagne bedacht. Hiermee richten

we ons op de horeca en culturele instellingen.

Die zijn in Amsterdam natuurlijk ruimschoots

aanwezig. Veel culturele instellingen, cafés en

restaurants serveren al eerlijke koffie met een

Tony Chocolonely chocolaatje. Dat is fijn, maar

we willen de uitgaanssector duidelijk maken

dat er nog zoveel meer producten zijn die je

eerlijk kunt inkopen. Neem bijvoorbeeld textiel.

Restaurants, cafés, musea en theaters zouden

ook eerlijke bedrijfskleding, handdoeken en

servetten kunnen aanschaffen. Voor velen is dit

een eyeopener.”

Ook duiken de leden van het kernteam het uit-

gaansleven in om bijzondere fairtrade producten

onder de aandacht te brengen. Van den Hoven:

“Je komt op de leukste plekken, van het Concert-

gebouw, tot het Van Gogh Museum. Laatst had

ik nog een goed gesprek bij AT5. Eerlijke koffie,

daar hadden ze eigenlijk nog niet over nage-

dacht. Maar ze vonden het een goed idee.”

Laurien’s Favorite

De hazelnootpasta van het m�k Bio+. ‘Ik eet niet zoveel zoet beleg, maar toen ik dit laatst kocht om in een

recept te ge�uiken was ik blij v�rast. Een aanrad�!’


Let’s cele�ate fairtrade

Met dank aan: VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Stichting Max Havelaar en de Wereldwinkels voor het beschikbaar stellen van beeldmateriaalVerantwoording: beeld pagina 11, 19, 30 eigen bezit Fairtrade Gemeente campagne; beeld pagina 29 Ernie Enkelaar

Wie werkten mee?Redactie en coördinatie: Karin van Breda en Jochum VeermanTeksten portretten: Marianne Wilschut, [email protected]

Drukwerk: Drukkerij Kemker

De Fairtrade Gemeente campagne is een initiatief van ICCO / Kerk in Actie, de Landelijke Vereniging van Wereldwinkels en Stichting Max Havelaar.

ColofonDit boekje met inspirerende verhalen van fairtraders uit het land is een uitgave van de Stichting Fairtrade Gemeente Nederland, mei 2017.

Vragen of nieuwsgierig? Kijk voor meer informatie op www.fairtradegemeenten.nl of stuur een mail naar [email protected]

Volg ons op: www.facebook.com/fairtrade.gemeente

twitter.com/FairtradeNLD

Fairtrade Gemeente NL


https://twitter.com/FairtradeNLD

DOE JE OOK MEE?

HEEL NEDERLAND FAIrTRADE · servies van Piet Hein Eek worden geproduceerd. Een van die vazen staat...

Documents

Transcript of HEEL NEDERLAND FAIrTRADE · servies van Piet Hein Eek worden geproduceerd. Een van die vazen staat...