HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

download HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

of 14

Transcript of HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    1/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    1

    HNG DN GII CC BI TON V NH THC NEWTON

    Gii thiu: Cc bi ton v Nh thc Newton gn y rt hay gp trong cc thi khi A (H-C) ; ra khng kh, ch cn nm vng cng thc/nh l l gii

    c. V HS thng it tip cn vi dng ny nn lng tng gii mt nhiu thigian. Ti liu ny gip cc bn h thng li phn kin thc lin quan v su tm mtlot ton thi H c gii bng ng dng Nh thc Newton cc bn tham kho. Ni dung chnh trong ti liu l ca bn Nguyn Trung Hiu, NBS ch sp xp lai, cccng thc, cc k hiu ton hc u bin son bng latex- Tng phn, tng bi tonc t trong khung rt tin cho ngi s dng khi cn sao trch, bin son bi gingcho HS.

    A.- Phn L THUYT cn nm vng:

    1/.Cc hng ng thc lin quan

    0

    1

    2 2 2

    3 3 2 2 3

    4 4 3 2 2 3 4

    1

    2

    3 3

    4 6 4

    ...

    a b

    a b a b

    a b a ab b

    a b a a b ab b

    a b a a b a b ab b

    2.-Nh thc Newton( Niu-tn)

    a/.nh l:

    0 1 1 1 10

    ...n

    n n n n n n n k n k k

    n n n n n

    k

    a b C a C a b C ab C b C a b

    H qu:

    * 0 0 1

    kn nnn kk n k k n k k

    n nk ka b a b C a b C a b

    * 0 1

    0

    1 . . ... .n

    n k k n n

    n n n n

    k

    x C x C C x C x

    b/.Tnh cht ca cng thc nh thc Niu-tn n

    a b :

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    2/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    2

    -S cc s hng ca cng thc n

    a b l n+1-Tng s m ca a v b trong mi s hng lun lun bng s m ca nh thc:

    (n-k)+k=n

    -S hng tng qut ca nh thc l: 1k n k k

    k nT C a b

    ( l s hng th k+1 trong khai trin n

    a b )

    -Cc h s nh thc cch u hai s hng u, cui th bng nhau.1 02 ...n n nn n nC C C

    0 10 ... 1n n

    n n nC C C

    -Tam gic pascal:Khi vit cc h s ln lt vi n = 0,1,2,... ta c bng

    n k

    0 1 2 3 4 5 ....

    0 1

    1 1 1

    2 1 2 1

    3 1 3 1

    4 1 4 6 4 1

    5 1 5 10 10 5 1

    Trong tam gic s ny, bt u t hng th hai, mi s hng th n t ct thhai n ct n-1 bng tng hai s ng hng trn cng ct v ct trc n.

    S d c quan h ny l do c cng thc truy hi1

    1 1

    k k k

    n n nC C C (Vi 1 < k< n)

    3/.Mt s cng thc khai trin hay s dng:

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    3/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    3

    1 00

    2 1 1 ...n

    nn k n n

    n n n n

    k

    C C C C

    0 10

    0 1 1 1 ... 1n

    n k nk n

    n n n n

    k

    C C C C

    0 1 1 00

    1 ...n

    n k n k n n n

    n n n n

    k

    x C x C x C x C x

    0 0 1 10

    1 1 ... 1n

    n n nk k n n

    n n n n

    k

    C x C x C x C x

    0 1 1 00

    1 1 ... 1n

    n k nk n k n n n

    n n n n

    k

    x C x C x C x C x

    4/.Du hiu nhn bit s dng nh thc newton.

    a/.Khi cn chng minh ng thc hay bt ng thc m c1

    ni

    n

    i

    C

    vi i l s t

    nhin lin tip.

    b. Trong biu thc c 1

    1n

    i

    n

    i

    i i C

    th ta dng o hm i

    Trong biu thc c 1

    n

    in

    i

    i k C

    th ta nhn 2 v vi xkri ly o hm

    Trong biu thc c1

    nk i

    n

    i

    a C

    th ta chn gi tr ca x=a thch hp.

    Trong biu thc c1

    1

    1

    ni

    n

    i

    Ci

    th ta ly tch phn xc nh trn ;a b thchhp.

    Nu bi ton cho khai trin

    1 1

    i

    n nn n i a n i iba b i a b i

    n n

    i i

    x x C x x C x

    th h s ca xm l Cin sap

    cho phng trnh a n i bi m c nghim i

    inC t MAX khi 12

    ni

    hay

    1

    2

    ni

    vi n l,

    2

    ni vi n chn.

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    4/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    4

    B.- CC BI TON NG DNG NH THC NEWTON.

    I.-Cc bi ton v h s nh thc.

    1/.Bi ton tm h s trong khai trin newton.

    Bi ton 1: ( thi H Thu li c s II, 2000)Khai trin v rt gn a thc:

    9 10 14

    1 1 ... 1Q x x x x

    Ta c a thc: 14

    0 1 14...Q x a a x a x Xc nh h s a9.

    Gii:

    H s x9 trong cc a thc 9 10 14

    1 , 1 ,..., 1x x x ln lt l:9 5 9

    9 10 14, ,...,C C C

    Do :

    9 5 9

    9 9 10 14

    1 1 1 1... 1 10 .10.11 .10.11.12 .10.11.12.13 .10.11.12.13.14

    2 6 24 20a C C C

    a9 =11+55+220+715+2002=3003

    Bi ton 2:(HBKHN-2000)Gii bt phng trnh: 2 2 32

    1 610

    2x x xA A C

    x

    Gii:iu kin: x l s nguyn dng v 3x Ta c: dt phng trnh cho tng ng vi:

    2 1 2 6 2 11 10

    2 3!

    2 2 1 2 2 1 103 12 4

    x x x xx x

    x

    x x x x x xx x

    V x l nghim nguyn dng v 3x nn 3;4x

    Bi ton 3: (H KA 2004)

    Tm h s ca x8 trong khai trin a thc ca: 82

    1 1x x

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    5/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    5

    Gii:

    Cch 1: Ta c: 8 8

    2 2

    8 8

    0 0 0

    1 1 .

    kk kik k k i i

    k

    k k i

    f x C x x C x C x

    Vy ta c h s ca x8 l: 81i k i

    kC C tha mn

    00 8

    42 8

    2,

    3

    ii k

    kk i

    ii k

    k

    H s trong khai trin ca x8 l: 0 24 0 3 2

    8 4 8 31 1C C C C =238

    Cch 2: Ta c:

    3 4 8

    0 3 2 4 2 8 2

    8 8 8 8... 1 1 ... 1f x C C x x C x x C x x

    Nhn thy: x8 ch c trong cc s hng:

    S hng th 4: 33 28 1C x x S hng th 5: 44 28 1C x x Vi h s tng ng vi: A8=

    3 2 4 0

    8 3 8 4C C C C =238

    Bi ton 4:(H HCQG, 2000)

    a) Tm h s x8 trong khai trin 1211x

    b) Cho bit tng tt c cc h s ca khai trin nh thc 2 1 nx bng1024. Hy tm h s a *a ca s hng ax12 trong khai trin .

    ( HSPHN, khi D,2000)

    Gii:a) S hng th (k+1) trong khai trin l:

    12 12 2

    12 12

    1k

    k x k k

    ka C x C x

    x

    0 12k

    Ta chn 12 2 8 2k k

    Vy s hng th 3 trong khai trin cha x8 v c h s l:2

    12 66C

    b) Ta c: 2 2 1 2 12 20

    1 ...n

    k n k k k

    n n n n

    k

    x C x C C x C x

    Vi x=1 th: 0 12 ... 1024n nn n nC C C

    102 2 10n n

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    6/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    6

    Do h s a (ca x12) l:6

    10 210C

    Bi ton 5:(HVKTQS, 2000) Khai trin a thc:

    12 120 1 12(1 2 ) ...P x x a a x a x

    Tm max 0 1 2 12, , ,...,a a a a

    Gii:Gi ak l h s ln nht ca khai trin suy ra: 1k ka a T y ta c h phng trnh:

    1 1

    12 12

    1 112 12

    2 1

    2 2 12 1

    1 22 212 1

    k k k k

    k k k k

    C C k k

    C Ck k

    8 180 1 2 12 8 12ax , , ,..., 2 126720m a a a a a C

    2/.Bi ton tm s hng trong khai trin newton.

    Bi ton 6: Tm s hng th 21 trong khai trin: 25

    2 3x

    Gii:S hng th 21 trong khai trin l:

    2020 5 20 5 20 20

    25 252 3 2 3C x C x

    Bi ton 7:a. Tm s hng ng gia trong cc khai trin sau 213x xy b. Tm s hng ng gia trong cc khai trin sau

    20

    4

    23

    1x x

    xy

    Gii:

    a. Khai trin 203x xy c 21+1=22 s hng nn c hai s hng ng gia l sth 11 v 12.

    S hng th 11 l: 11 1010 3 10 43 1021 21C x xy C x y S hng th 12 l: 10 1111 3 10 41 1121 21C x xy C x y

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    7/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    7

    b. Khai trin

    20

    4

    23

    1x x

    xy

    c 20+1=21 s hng. Nn s hng ng gia 2 s l

    s hng th

    10 10 65 207 210 10 6 34

    320 20

    21

    1 16 :2 C x xy C x y

    ( Vi [x] l k hiu phn nguyn ca x ngha l s nguyn ln nht khng vt qu x).

    Bi ton 8: (H Khi D-2004) Tm s hng khng cha x trong khai trin.

    7

    3

    4

    1f x x

    x

    vi 0x

    Gii:

    S hng tng qut trong khai trin:

    7 77

    3 3 12

    1 7 74

    1

    , 7

    kk k

    k k

    kT C x C x k k x

    ng vi s hng khng cha x ta c: 7 7 0 43 12

    k k

    Vy s hng khng cha x trong khai trin f x l: 47 35C

    Bi ton 9: (H SPHN-2001) Cho khai trin nh thc:10

    9 10

    0 1 9 10

    1 2... .

    3 3x a a x a x a x

    Hy tm s hngk

    a ln nht.

    Gii:

    Ta c: 10

    10

    10 1010 10 100

    1 2 1 1 11 2 2 2

    3 3 3 3 3

    nkk k k

    k

    k

    x x C x a C

    Ta c akt c max

    1 1

    1 10 10

    1 11 10 10

    2 2

    2 2

    2 10! 2 10! 1 2! 10 ! 1 ! 9 ! 19 2210 1

    2 2 3 32 10! 2 10!

    11! 10 ! 1 ! 11 !

    7 , 0,10

    k k k k

    k k

    k k k k k k

    k k

    k k

    a a C C

    a a C C

    k k k k k kk

    k kk k k k

    k k k

    Vy max7

    7

    7 1010

    2

    3k

    a a C

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    8/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    8

    Bi tp p dng

    Bi 1: (H TK-2002) Gi a1, a2,, a11 l cc h s trong khai trin sau: 11 101 111 2 ...x x x a x a

    Hy tm h s a5

    Bi 2: ( Khi D-2007)Tm h s ca x5 trong khai trin

    5 1021 2 1 3x x x x

    Bi 3:( 4 TH&TT -2003)Tm h s ca x5y3z6t6 trong khai trin a thc

    20x y z t

    Bi 4: (TT H- chuyn Phan Bi Chu-Ngh An) Xc nh h s ca x11 trongkhai trin a thc: 2 32 3 1

    n n

    x x bit:

    2 2 1 2 2 02 2 2 23 ... 1 3 ... 3 1024kn n k n k n

    n n n nC C C C

    Bi 5: (LAISAC) Khai trin 3 21

    2

    n

    P x xx

    ta c

    3 3 5 3 100 1 2 ...n n nP x a x a x a x

    Bit rng ba h s u a0, a1, a2 lp thnh cp s cng. Tnh s hng th x

    4

    II. p dng nh thc Newton chng minh h thc v tnh tng t hp.

    1/.Thun nh thc Newton

    Du hiu nhn bit: Khi cc s hng ca tng c dngk n k k

    nC a b

    th ta s dng

    trc tip nh thc Newton: 0

    nn k n k k

    n

    k

    a b C a b

    .Vic cn li ch l kho lo chn a,b.

    Bi ton 10: Tnh tng 16 0 15 1 14 2 1616 16 16 163 3 3 ...C C C C

    HD Gii:D dng thy tng trn c dng nh du hiu nu trn. Ta s chn a=3, b=-1.Khi tng trn s bng (3-1)16 = 216

    Bi ton 11: ( H Hng Hi-2000) Chng minh rng:

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    9/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    9

    0 2 2 4 4 2 2 2 1 22 2 2 23 3 ... 3 2 2 1n n n nn n n nC C C C Gii:

    2 0 1 2 2 2 1 2 1 2 2

    2 2 2 2 2

    2 0 1 2 2 2 1 2 1 2 2

    2 2 2 2 2

    1 ... 1

    1 ... 2

    n n n n n

    n n n n n

    n n n n n

    n n n n n

    x C C x C x C x C x

    x C C x C x C x C x

    Ly (1) + (2) ta c:

    2 2 0 2 2 2 2

    2 2 21 1 2 ...n n n n

    n n nx x C C x C x

    2.S dng o hm cp 1,2.

    a/. Dng o hm cp 1.

    Du hiu: Khi h s ng trc t hp tng dn hoc gim dn t 1,2,3,,n

    hay n,,3,2,1 tc l s hng c dngk

    nkC hoc

    1k n k k

    nkC a b th ta c th

    dng o hm cp 1 tnh. C th:

    0 1 12 ...n n n n n

    n n na x C a C a x nC ax

    Ly o hm hai v theo x ta c:

    1 1 1 2 2 12 ... 1

    n n n n n

    n n nn a x C a C a nC ax

    n y thay x,a bng hng s thch hp ta c tng cn tm.

    Bi ton 12:(H BKHN-1999) Tnh tng

    11 2 3 42 3 4 ... 1

    n n

    n n n n nC C C C nC

    2 2 0 2 2 2 2

    2 2 2

    4 20 2 2 2 2

    2 2 2

    2 20 2 2 2 2

    2 2 2

    2 1 2 0 2 2 2 2

    2 2 2

    4 2 2 3 ... 3

    2 23 ... 3

    2

    2 2 13 ... 3

    2

    2 (2 1) 3 ... 3

    PCM

    n n n n

    n n n

    n nn n

    n n n

    n nn n

    n n n

    n n n n

    n n n

    C C C

    C C C

    C C C

    C C C

    Chn x=3 suy ra:

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    10/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    10

    Gii:Ta thy tng cn tnh c dng nh cng thc (1). Vic cn li ch cn chn a=1,x=-1ta tnh c tng bng 0.

    Cch khc: S dng ng thc 11k kn nkC nC ta tnh c tng bng:

    1 10 1 2 1

    1 1 1 1... 1 1 1 0

    n nn

    n n n nnC nC nC nC n

    Bi ton 13:Tnh tng:0 1 2007

    2007 2007 20072008 2007 ...C C C

    HD Gii:H s trc t hp gim dn t 2008,2007,,1 nn dng o hm l iu d hiu:

    2007 0 2007 1 2006 2007

    2007 2007 20071 ...x C x C x C By gi nu o ly o hm th ch c 0 200620072007C x trong khi n 2008 do ta phi nhn thm vi x vo ng thc trn ri mi dng o hm:

    2007 0 2008 1 2007 2007

    2007 2007 2007

    2006 0 2007 1 2006 2007

    2007 2007 2007

    1 ...

    1 2008 1 2008 2007 ...

    x x C x C x C x

    x x C x C x C

    Thay x=1 vo ta tm c tng l 2009.22006

    b/. Dng o hm cp 2.

    Du hiu: Khi h s ng trc t hp c dng 1.2,2.3,,(n-1)n hay(n-1)n,,3.2,2.1 hay 1

    2,2

    2,,n

    2(khng k du) tc c dng ( 1) k n k

    nk k C a

    hay tng qut hn 1 k n k k nk k C a b th ta c th dng o hm n cp 2

    tnh. Xt a thc 0 1 1 ...

    n n n n n

    n n na bx C C a bx C b x

    Khi o hm hai v theo x ta c:

    1 1 1 2 2 2 12 ...n n n n n n

    n n nbn a bx C a b C a b x nC b x

    o hm ln na: 2 2 2 2 2 11 2.1 ... 1 2n n n n nn nb n n a bx C a b n n C b x

    n y ta gn nh gii quyt xong v d ton ch vic thay a,b,x bi cchng s thch hp na thi.

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    11/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    11

    Bi ton 14: (H AN-CS Khi A 1998)

    Cho 1 , 2n

    f x x n

    a.Tnh 1f

    b.Chng minh rng:

    2 3 22.1 3.2 ... 1 1 2n nn n nC C n nC n n

    Gii:

    a. 1 2 21 1 1 (1) (1 )

    n n nf x n x f x n n x f n x

    b. Ta c

    0 1

    1 2

    1 1

    2

    2

    2

    2

    1

    1 2 2 1

    1

    1

    1 1 2

    2.1 3.2 ... 1 ... 1 1 2 PCM

    n nn k k k k

    n n n n

    k k

    nk k

    n n

    k

    nk k

    n

    k

    nk n

    n

    k

    p n nn n n n

    f x x C x C C x C x

    f x C kC x

    f x k k C x

    f k k C

    C C p C n nC n n

    T cu b thay (n-1)=(n+1) th ta c mt bi ton khc:b. Chng minh rng:

    1 2 22.1 3.2 ... 1 ... 1 1 2p n nn n n nC C n pC n nC n n

    Vi bi ton ny ta gii nh sau:

    Xt nh thc: 0 11 ...

    n n n

    n n nx C C x C x

    Nhn 2 v ca ng thc vi 0x ng thi ly o hm cp 2 hai v theo bin x tac

    : 1 2 1 2 12 1 1 1 2 3.2 ... 1

    n n n n

    n n nn x n n x x C x C x n nC x

    Cho x=2 ta c PCM

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    12/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    12

    Bi tp p dngBi 1:(CSP Bn Tre Khi A-2002) Chng minh rng:

    1 1 19 19

    20 20 20... 2C C C

    Bi 2:(C Khi T-M-2004)Chng minh rng :

    20040 2 1 2004 2004

    2004 2004 2004

    3 12 ... 2

    2C C C

    Bi 3:(HKTQD-2000) Chng minh:

    1 1 2 2 2 2 12 1.2 . 2.2 . 3.2 . ... .3 1n n n n n n

    n n n n

    x C C C nC n n

    Bi 4: Rt gn tng:

    2 1 2008 2 2 2007 2 2009

    2009 2009 20091 2 2 2 ... 2009C C C

    III.Mt s phng php khc:

    Bi ton 15: (HQG TP.HCM 1997) Cho

    0

    , ,

    m k n

    k m n Z

    Chng minh:0 1 1. ...k k k m m k n m n m n m n mC C C C C C C

    Gii:

    0 1

    0 1 1

    0 1

    1 ...

    Ta c : 1 ...

    1 ...

    m m m

    m m m

    n n n n

    n n n

    m n m n m n

    m n m n m n

    x C C x C x

    x C x C x C

    x C C x C x

    Suy ra h s xk trong (1+x)n .(1+x)m l 0 1 1 ...k k m k mm n m n m nC C C C C C

    V h s xk trong khai (1+x)m+n lk

    m nC

    ng nht thc: (1+x)n .(1+x)m = (1+x)n+m

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    13/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    13

    Ta c:0 1 1. ...k k k m m k n m n m n m n mC C C C C C C

    PCM

    Bi ton 16: (2-TH&TT-2008)

    S2=

    2 2 21 22 ... n

    n n n

    C C n C

    vi n l s t nhin l

    Gii:Ta c:

    2 2

    1 12 2 2

    1 1 2 21 1

    1 ...2 2

    n n

    n n

    n n n n n

    n nS C n C C C n C

    2 2 21 2 1

    2 2 21 2 1

    2 2 21 2

    ...

    ...

    2 ...

    n

    n n n

    n n

    n n n

    n

    n n n n

    n C C C n

    n C C C n

    S n C C C n

    Mt khc ta c: 2 0 1 2 2

    2 2 21 ...

    n n n

    n n nx C C x C x h s ca xn

    l: 2 (*)n

    nC

    Trong khi : 0 11 ...n n n

    n n nx C C x C x

    Nn h s ca xn l 2 2 2

    1 2 ... nn n n

    C C C (**)

    T (*) v (**) 2 2 21 2

    2 1 ...n n

    n n n nC n C C C

    2 PCM2

    n

    n n

    nS C

    Bi tp p dngBi 1: Chng minh rng:

    a)1 1 2 1 13 2 3 ... .4

    n n n n

    n n nC C nC n (H Lut-2001)

    b) 2 1 2 2 2 21 2 ... 1 2n nn n nC C n C n n ( 1-TH&TT-2008)

    Bi 2: Tnh cc tng sau:

    a)1 2 3 4 5 28 29

    30 30 30 303.2 5.2 ... 29.2C C C C

    b) 1 2

    0 ... 12 3 1

    nnn n n

    n

    C C CC

    n

    Bi 3: t 1 2 1

    61 3

    k k k

    k nT C

    . Chng minh3

    1

    0n

    k

    k

    T

  • 7/30/2019 HD Giai Cac Bai Toan Ve Nhi Thuc Niwwton

    14/14

    TL rn luyn thi H-C - NBS Phm Huy Hot 11 - 2012----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    14