HAS Beats Business Edition - Mei 2012
-
Upload
has-hogeschool -
Category
Documents
-
view
217 -
download
3
description
Transcript of HAS Beats Business Edition - Mei 2012
BUSINESS EDITION
Nick Twaalfhoven
Kennismaker Varkenshouderij
Food Concept Inspiration
Samenwerken met VIC Sterksel
Bijdragen aan verbeteringOnderwijs Kenia
Relatiemagazine vanHAS Den Bosch en HAS KennisTransfer
Jaargang 2Nummer 3 Mei 2012
6 InterviewOud-Topklasser Nick Twaalfhoven bedenkt creatieve food-concepten
14 ProjectHAS Den Bosch draagt bij aan verbetering onderwijs Bukura Agricultural College
21 BeursHAS Den Bosch steeds meer op de kaart in Duitsland
12 SymposiumLectoraat Voeding en Gezondheid presenteert eerste onderzoeksresultaten tjdens symposium
26 OpleidingOpleiding speciaal voor nieuwe leidinggevenden in de openbare ruimte
2 Nieuws over HAS Den Bosch Op de hoogte van al het laatste nieuws! 5 Agenda Alle activiteiten van HAS Den Bosch
9 Column Eric Alink over herkenbaarheid
10 HAS Den Bosch in beeld Carrièredag 2012
ColofonHAS Beats business edition -Jaargang 2 - nummer 3 - mei 2012
HAS Beats business edition is het relatiemagazine van hogeschool HAS Den Bosch en HAS KennisTransfer. Het verschijnt drie keer per jaar.
Redactie: Florieke Koers en Marloes BakkerAan dit nummer werkte mee: Eric AlinkFotografie: Margriet HoffmansTekstcorrectie: TwittekstVormgeving: BureauPonjée.nlDrukwerk: Drukkerij Tielen
Vragen en/ of [email protected]/hasbeats FSC LOGO HIER PLAATSEN
Nummer
3
hasbeats BUSINESS EDITION 2
29 BattleHAS-team presenteert hightech idee voor city farming aan koningin Beatrix
18 Op stageJudith Dirven ging naar Australië
24 BO uitgelichtDaken beplanten voor Cityroofs
36 BO uitgelichtHoreca ‘s-Hertogenbosch gezonder en duurzamer
32 InterviewDe Kennismaker: bruggen bouwen voor innovatie
HAS Year Event met uitreiking HAS-awards
Voor u ligt alweer het derde nummer van
de HAS Beats business edition. Graag wil-
len we in deze editorial even de aandacht
vestigen op de eerste editie van het HAS
Year Event dat op 1 juni 2012 plaatsvindt.
en waar u inmiddels een uitnodiging voor
hebt ontvangen. Het HAS Year Event wordt
gehouden in het kader van het verschij-
nen van het jaarverslag van hogeschool
HAS Den Bosch en HAS KennisTransfer
over het jaar 2011. Tijdens het evenement
worden de HAS-awards uitgereikt. De
HAS-awards hebben dit jaar als thema
‘Innovatie’. Deze worden uitgereikt in
de categorieën bedrijfsopdracht, prak-
tijkgericht onderwijs en jong talent. Per
categorie zijn drie nominaties benoemd,
aangedragen door medewerkers bin-
nen de opleidingen van HAS Den Bosch.
Deze nominaties vertegenwoordigen de
mijlpalen uit 2011. Ze vloeien dan ook voort
uit activiteiten die in 2011 zijn uitgevoerd
door HAS Den Bosch in samenwerking
met het bedrijfsleven, overheden en an-
dere instellingen. Vanaf half mei kunt u al
online filmpjes bekijken van alle genomi-
neerden en uw stem uitbrengen. Naast
de uitreiking van de HAS-awards komt
een aantal topsprekers hun visie geven
op het thema ‘Innovatie’: Chris Buijnk,
Secretaris-generaal ministerie Economi-
sche Zaken, Landbouw en Innovatie, Bert
Pauli, Gedeputeerde Economische Zaken
en Bestuur Provincie Noord-Brabant, Ruud
Huirne, directeur Food & Agri Rabobank
en Jos Nelissen, oprichter en algemeen
directeur van Newtricious. Daarnaast zal
collegevoorzitter van HAS Den Bosch Dick
Pouwels in zijn speech de mijlpalen uit
2011 de revue laten passeren.
Meer weten, aanmelden of stemmen?
www.hasdenbosch.nl/HASawards
Florieke Koers en Marloes Bakker
Editorial
1 hasbeats BUSINESS EDITION
Rubrieken
1 Nieuws
Nieuws over HAS Den BoschWil je goed op de hoogte blijven van wat er allemaal speelt in en om onze instelling? Kijk regelmatig op www.hasdenbosch.nl en lees het nieuws als eerste! Of hou ons in de gaten op Twitter en Facebook: @HASDenBosch en Facebook.com/hasdenbosch
In de ban van de langstudeerboete
De langstudeerboete houdt ook studentenvereniging Gremio Unio bezig. Hoe moet het verder met actieve studenten die door bestuur- of commissiewerk een aantal maanden achterstand dreigen op te lopen? De boete houdt in dat studenten extra moeten betalen, als ze meer dan een jaar langer over hun studie doen. Bestuurstaken worden hierdoor minder aantrekkelijk. Recent is het voorstel Collegeldvrij Besturen 3.0 bij de Tweede Kamer ingediend. Dit voorstel beoogt het mogelijk te maken voor studenten die een fulltime bestuursjaar doen om zich een jaar uit te schrijven. Of de Tweede Kamer er wat voor voelt, is nog afwachten.
Twee nieuwe leden College van Bestuur benoemdDe Raad van Toezicht van HAS Den Bosch heeft met ingang van 1 april 2012 twee nieuwe leden van het College van Bestuur benoemd. Het College van Bestuur is hiermee uitgebreid van twee naar drie leden. De belangrijkste motivatie hiervoor is de ambitie van HAS Den Bosch om verder te bouwen aan én uit te groeien tot een toepassingsgericht topinstituut in de groene economie en maatschappij. De nieuwe leden zijn de heer J.C.A.M. (Jan) Denissen en mevrouw F.M. (Frederike) Praasterink. Met hun benoeming van benoemt de Raad van Toezicht twee bestuursleden die bekend zijn met HAS Den Bosch en haar cultuur, zich reeds aan de hogeschool hebben gecommitteerd en op die basis verder willen bouwen aan de ambities van HAS Den Bosch.
Facts & Figures over… 2011
HAS Den Bosch had in 2011 2112 studenten op de voltijdopleidingen.
40,8% van de studenten was vrouw. 48,4% van de studenten kwam uit Noord-Brabant, 18,6% uit Limburg.
In 2011 kregen 270 voltijdstudenten hun diploma. 216 studenten studeerden na vier jaar af, 43 na vijf jaar en 11 deden er zes jaar of langer over.
Nieuwerubriek!
hasbeats BUSINESS EDITION 2
Nieuws
Focus op de professional van vandaagBegin april presenteerde HAS KennisTransfer het businessplan kennistransfer. HAS Den Bosch groeit en kennistransfer groeit mee. Die ontwikkeling is vanzelfsprekend, aangezien HAS Den Bosch niet zonder kennistransfer kan en vice versa. In het bedrijfsleven en met name bij het MKB bestaat een grote behoefte aan toepasbare kennis voor product- en procesinnovaties. HAS KennisTransfer kan hierin een grote rol spelen en zowel meedenken op het terrein van product- en dienstontwikkeling als op het terrein van marktintroductie. Bij de voltijd opleidingen ligt de focus op de professional van morgen, bij kennistransfer ligt de focus op de professional van vandaag. Dit is al geruime tijd het beleid van de HAS en zal de komende jaren verder worden uitgebouwd en stevig worden verankerd in de organisatie.
Albert Zwijgers benoemd tot lector Technologie en IngrediëntenHogeschool HAS Den Bosch heeft Albert Zwijgers benoemd tot lector Technologie en Ingrediënten. Het nieuwe lectoraat heeft drie aandachtsgebieden: proceskunde, chemie en microbiologie. Deze komen terug op de terreinen voedingsmiddelentechnologie, milieukunde en de biobased-activiteiten binnen HAS Den Bosch. Technologie wordt daarbij gezien als een multidisciplinaire wetenschap met de uitdaging om de verschillende aspecten daarvan zodanig te combineren dat er nieuwe innovatieve processen en/of producten ontwikkeld kunnen worden. Technologie is bij uitstek een applicatiegerichte ‘wetenschap’, die veel uitdagende mogelijkheden in zich heeft voor de creatieve mens. Dit straalt het echter niet altijd uit. Technologie zal daarom ook anders gepositioneerd moeten worden om jonge mensen te enthousiasmeren technologisch georiënteerde richtingen op het vlak van applicatie te gaan kiezen.
In september 2011 startten 648 nieuwe voltijdstudenten aan HAS Den Bosch.
De grootste groep nieuwe studenten begon aan de opleiding Toegepaste Biologie: 119.
Afgestudeerden kwam in 2011 in verschillende sec-toren terecht: 23% in de industrie en handel,16% in de dienstverlening, 13% kwam in de primaire sector en 6% bij de overheid.
4% van de afgestudeer-den van HAS Den Bosch werkt op dit moment in het buitenland, 13% is zelfstandig ondernemer.
3 hasbeats BUSINESS EDITION
hasbeats BUSINESS EDITION 4
Visie vrouw op bedrijf onderzochtHogeschool HAS Den Bosch en ZLTO zijn een onderzoek gestart naar de rol van vrouwen op agrarische bedrijven in Noord-Brabant. Het imago is nu namelijk veelal idyllisch van aard. Volgens onderzoekster Susan van Dijk van HAS Den Bosch is het goed als ZLTO meer zicht krijgt op de visie en ideeën van vrouwen in de groene ruimte. Het onderzoek beoogt volgens een écht beeld te schetsen van de hedendaagse Brabantse vrouw verbonden aan een agrarisch bedrijf. “Met de resultaten geven we input aan het vrouwenbeleid van ZLTO.”
Delegatie Midden Oosten bezoekt HAS Den BoschEen delegatie uit Libanon en Jordanië heeft in februari van dit jaar HAS Den Bosch bezocht. Zij kregen een intensief programma voorgeschoteld om HAS Den Bosch te leren kennen. Daarnaast werden de mogelijkheden voor samenwerking onderzocht. Momenteel wordt een Memorandum of Understanding opgesteld die zowel de American University of Beirut als hogeschool HAS Den Bosch zullen ondertekenen. Daarmee leggen zij hun intentie om samen te werken vast. Daarna zullen er concrete plannen gesmeed worden, onder meer een studiereis van tweedejaars studenten International Food & Agribusiness naar de universiteit in Libanon en docenten- en lectorenuitwisselingen.
Een groot aantal van die projecten waren onder-zoek- en adviestrajecten met vragen van het midden- en kleinbedrijf.
Er werden in 2011 263 projecten gestart bij HAS KennisTransfer.
Zo’n 150 docenten van HAS Den Bosch waren in 2011 bij de projecten van HAS KennisTransfer betrokken.
In 2011 zijn 140 bedrijfsopdrachten uitgevoerd via HAS KennisTransfer: 324 studenten studeerden door middel van deze opdrachten af.
1 Nieuws
5 hasbeats BUSINESS EDITION
Ontwerpwedstrijd veehouderij voor WO- en HBO-studentenEen aantal groene hbo’s, Wageningen University en Stichting Boerengroep organiseren een ontwerpwedstrijd voor studenten. Studenten kunnen tot 15 september hun oplossingen en ideeën insturen die toekomst van de veehouderij in Nederland veiligstelt. Een toekomst waarin de veehouderij zowel aantrekkelijk is voor dier, boer als burger. De hoofdprijs is 1000 euro en de prijsuitreiking vindt plaats op 4 oktober.
Eerste baan voor afstudeerder Toegepaste BiologieDeze zomer studeert de eerste lichting studenten Toegepaste Biologie af. Deze unieke opleiding startte vier jaar geleden en op dit moment werken 300 studenten aan hun afstudeeropdracht. Eén van hen, Mitch Leijen, heeft al een baan bemachtigd bij zaadveredelaar Rijk Zwaan en hij is daarmee de eerste afstudeerder Toegepaste Biologie in Nederland die aan het werk gaat. Studenten Toegepaste Biologie bestuderen de domeinen plant, dier en natuur. Na hun afstuderen kunnen ze gaan werken in allerlei functies, bijvoorbeeld als adviseur ecologie, onderzoeker dierenwelzijn of plantenveredelaar.
Er startten in 2011 300 cursisten aan de bedrijfsopleidingen van HAS KennisTransfer.
De cursisten volgden hun opleiding zowel in company als via open inschrijving.
Agenda 1-5 mei Meivakantie 3-5 mei Animal Event 24 mei Open avond alle opleidingen 1 jun HAS Year Event 8 jun Finale Aardrijkskunde Olympiade 5-12 jul Diplomeringen 16 jul-3 sep Zomervakantie
Nieuws
hasbeats BUSINESS EDITION 6
2 Topklas Ondernemen
Ieder jaar studeert een groep studenten af in de richting Topklas Ondernemen, een afstudeerrichting binnen HAS Den Bosch gericht op het ondernemerschap. Deze groep studenten wil een eigen bedrijf opzetten en onderzoekt met hulp van docenten en coaches uit het bedrijfsleven of hun businessplan levensvatbaar is. En daarna is het werken geblazen. We zochten een oud-Topklasser op: Nick Twaalfhoven. Hij startte twee jaar geleden met zijn bedrijf Doperwt. Hoe gaat het nu met hem?
Oud-Topklasser Nick Twaalfhoven bedenkt creatieve food-concepten
Tekst: Florieke KoersFoto’s: Margriet Hoffmans
7 hasbeats BUSINESS EDITION
Nick bewoont samen met zijn vriendin een appartement in
een prachtig oud huis, midden in het centrum van Arnhem.
We krijgen een warm welkom met echte Italiaanse
cappuccino, waar Nick trots op is. “Ik heb het beste espresso
apparaat van Arnhem”, lacht hij. “Koffie is een echte hobby
van me.” Maar niet alleen koffie. Food is Nick z’n hobby, zo’n
grote hobby dat hij zes jaar geleden startte aan de opleiding
Food Design & Innovation. “Ik kom uit een kunstenaarsfamilie
en schilder veel. De liefde voor eten in combinatie met mijn
creatieve inslag vond ik terug bij Food Design & Innovation.”
In Nick’s woonkamer kun je niet om zijn schilderijen heen.
Neo-expressionistische (street) pop noemt hij zijn stijl. Zijn
inspiratie haalt hij voornamelijk uit popmuziek uit de jaren ‘60
en ‘70, de moderne kunst uit de jaren ‘80 en de hedendaag-
se Street Art. Die schilderkunst gebruikt hij vervolgens weer
als inspiratiebron voor de food-concepten die hij bedenkt.
Vrijheid boven alles
“Ik wist al snel dat ik een eigen bedrijf wilde opzetten. De
vrijheid die dat oplevert, ging mij boven alles. Afstuderen via
Topklas Ondernemen was dan ook een logische keus.” Nick
deed auditie, zoals dat bij Topklas Ondernemen genoemd
wordt en werd geselecteerd. Zijn eerste bedrijfsconcept
was dat hij festival-food wilde gaan bedenken, zijn bedrijf
wilde hij dan ‘Poperwt’ noemen. Maar daarmee vlakte hij de
schilderkunst die hij zo belangrijk vond uit en dat wilde hij
niet. Dopart bleek een mooie aanvulling en zijn concept stak
hij algauw breder in dan alleen festival-food. Poperwt Dopart
vond hij echter een hele mond vol en toen werd het dus
Doperwt. Kort, maar krachtig. “Mensen moeten erom lachen
en ze onthouden het.” Die veelal nuchtere jongens en
meiden die Topklas Ondernemen deden, vonden Nick af
en toe wel een rare snuiter. “Die creatieveling, die toen een
docent vroeg hoe hij business ging creëren, reageerde met:
oh, dat komt vanzelf wel goed. Toch bleven ze me de vraag
stellen waar het met mijn bedrijf naartoe moest en ook al
beweeg ik graag met de flow mee, achteraf is het wel goed
geweest dat ik daar door mijn coaches goed over heb nage-
dacht. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik nu een stevige basis
heb.” Nick vond de studenten die wél een echt zakelijke aan-
pak hadden bewonderenswaardig en inspirerend. Zij wezen
hem regelmatig op dat belangrijke zakelijke aspect. En hij
hielp hun in return juist weer aan creatieve ideeën.
Zoveel mogelijk aanpakken
Nick is nu twee jaar fulltime bezig met zijn bedrijf. En het be-
gint vruchten af te werpen. Hij is vooral goed in het op crea-
tieve wijze uitwerken van innovatieve ideeën die bedrijven bij
hem neerleggen. Zulke opdrachten krijgt hij inmiddels steeds
vaker. “Om opdrachten als deze binnen te halen, heb je eerst
een goed netwerk nodig en dat kost tijd. De afgelopen twee
jaar heb ik daar hard aan gewerkt. Ondertussen heb ik al-
lerlei klussen aangepakt, ik heb sinds mijn afstuderen geen
seconde stilgezeten. Zo heb ik veel zakelijke cateringklussen
gedaan waarbij ik me richtte op de ‘smaak’ van een bedrijf.
Ik onderzocht voor zo’n klus eerst goed wat de kernwaarden
van een bedrijf waren en bedacht met die kernwoorden in
mijn achterhoofd de gerechten en drankjes. Een voorbeeld:
ik deed een receptie voor de NEC Business Club. Wat is
NEC? Voetbal. Ik heb gras neergelegd op de vloer van de
club, grasgeur in de lucht gespoten en grascocktails be-
dacht plus hapjes van eetbare aarde.”
hasbeats BUSINESS EDITION 8
Ook is Nick samen met zeven anderen, waaronder een
café-eigenaar, drie koks en een barista, de ‘Sociëteit van de
Smaak’ gestart. Hij is de designer van het stel. Samen kun-
nen ze grote bedrijven bedienen. “Nu ik steeds met op-
drachten krijg waarbinnen ik me echt kan bezighouden met
conceptontwikkeling, huur ik voor de cateringklussen vaak
de Sociëteit in.” Nick is ervan overtuigd dat ook als je even
geen opdrachten krijgt, je toch zichtbaar moet blijven. Dus
pakt hij alles aan, ook als het in eerste instantie misschien
niet al te veel oplevert. Samen met een partner had hij een
tijdelijk restaurant in een leegstaand winkelpand in Arnhem:
de Pop-up Store. “Er is veel leegstand in de stad en het leek
ons geweldig om dat tegen te gaan met kortlopende pro-
jecten als een tijdelijk restaurant. Daarmee breng je leven in
de straat, ga je leegstand tegen en stimuleer je tegelijkertijd
ondernemers in de binnenstad. En het is goed voor je eigen
naamsbekendheid.”
Food Concept Inspiration
Nick zit dus continu vol goede ideeën en hij voert ze ook nog
uit, zonder alles af te laten hangen van een winstoogmerk.
Daarmee heeft hij al aardig naam gemaakt in de foodsector
en het ondernemerschap gaat hem goed af. Bedrijven kun-
nen bij hem terecht voor Food Concept Inspiration. Hij is een
ideeënman die vrij associeert, snel anticipeert, inspireert en
energie geeft.
Hij vindt zijn weg wel en maakt zich er niet al te druk over.
Toch vindt ook hij het wel eens ingewikkeld, eigen baas zijn.
“De onzekerheid is soms wel lastig. Je vaste lasten moeten
toch betaald worden. Ik weet wat ik nodig heb als basisvoor-
ziening en ik moet wel zorgen dat ik daaraan kom. De rest
is mooi meegenomen. De vrijheid die ik heb, vind ik duizend
keer meer waard dan een vast inkomen. Als ik tot 4.00 uur ’s
nachts wil schilderen, kan ik dat doen en dat vind ik heerlijk.”
De cappuccino is op en de telefoon gaat. Nick neemt op,
maar hangt snel weer op. “Ik moet zo weg”, zegt hij, “ik heb
een van mijn schilderijen verkocht.” Oh ja, dat doet hij ook
nog. Zijn schilderijen exposeren en verkopen. Bezige bij, die
Nick.
www.nicktwaalfhoven.com
www.doperwt.com
“Ik heb sinds mijn afstuderen geen seconde stil gezeten”
9 hasbeats BUSINESS EDITION
3 Column
Herinnering aan een tafeltafereeltje. Zoon Willem [4] kijkt langdurig naar zijn bord. Hij ziet geschrapte worteltjes, gekookte aardappels en drie vissticks van Iglo. Ze komen uit een pak waar een vertrouwenwekkende kapitein-met-witte-baard op staat. Zo’n man van wie je vermoedt dat-ie de Titanic moeiteloos naar New York had gevaren, maar ja: die onsterfelijke kusscène van Kate Winslet en Leonardo DiCaprio is ook wat waard.
Met een vork prikt zoon aandachtig in een van de staaf-
jes gepaneerde kabeljauw. Vervolgens legt hij het kro-
kante baksel op z’n rug – of is het z’n buik? Dan fronst
zoon zijn wenkbrauwen: “Hoe zwemt-ie eigenlijk?”
Dat is geen gekke vraag. Wij eten vis zonder vinnen. Wij
kerven in kip zonder kop. En wij trekken soep van een
bospaddenstoelenbouillonblokje – let’s go Wordfeud!
– waar elke kabouter nietsvermoedend aan voorbij zou
lopen. Omdat hij noch de rechthoekige vorm noch de
smaakversterkers E621, E627 en E631 uit z’n biotoop her-
kent. Wij eten onherkenbaarheid.
Dat is vreemd. Want wij dwepen met het gezegde ‘you
are what you eat. Al in 1825 noteerde de Franse lek-
kerbek Anthelme Brillat-Savarin die mix van wijsheid en
waarschuwing in zijn boek ‘Physiologie du Gout, ou Me-
ditations de Gastronomie Transcendante.’ Een gedachte-
stap verder: als deze fijnproever gelijk heeft, zijn wij dus
onherkenbaar – want dat is wat we eten.
Laat dat nou net botsen met onze grootste angst: on-
herkenbaarheid. Want we willen opvallen. Voortdurend
en overal. Op Twitter, Facebook en LinkedIn. Op school,
straat en werk. Plus: in onze kookkunst, zeker als we
gasten aan tafel hebben. In deze 21ste eeuw, waarin elk
individu het centrum van het melkwegstelsel denkt te
zijn, willen we onszelf ‘taggen’ in the picture of life. Niks
zo erg als onherkenbaarheid.
Gelukkig is er troost. Als je de oorsprong van je eten niet
meer herkent, kijk dan om je heen. Zie je het? Ze zijn er
nog. En overduidelijk: de aardbeienneus, de speknek,
de amandelogen. De appelwangen en de bloemkool-
oren. De tenenkaas en het eierhoofd. De worstvingers,
de melkflessen – die weinig complimenteuze benaming
voor witte benen onder rokje of zwembroek – en de
perzikhuid. De wereld is een boodschappenlijstje!
Zo, en nu koken. Zoon Willem roept.
Herkenbaar
hasbeats BUSINESS EDITION 10
4 HAS Den Bosch in beeld Foto: Margriet Hoffmans
11 hasbeats BUSINESS EDITION
Een sfeerimpressie opdoen
van de Carrièredag?
Scan de QR-code met je mobiel
of bekijk het filmpje op:
hasdenbosch.nl/hasbeats
hasbeats BUSINESS EDITION 12
5 Lectoraten Tekst : Florieke Koers
Lectoraat Voeding en Gezondheid presenteert eerste onderzoeksresultatentijdens symposium
13 hasbeats BUSINESS EDITION
Voeding en gezondheid zijn twee termen die steeds
vaker samen worden genoemd. Innoveren is daarbij
voor voedingsbedrijven essentieel. En niet alleen voor
grote organisaties, ook voor het MKB. Over de kansen
die ontstaan als je als MKB’er innoveert in gezondheid,
hield het Anton Jurgens Institute samen met het lectoraat
Voeding en Gezondheid op donderdag 16 februari een
symposium.
Na een overheerlijk en vooral gezond
buffet, ging het symposium officieel
van start. Zo’n 40 ondernemers wer-
den welkom geheten door Domingo
Loth van het Anton Jurgens Institute.
Daarna kreeg lector Annet Rooden-
burg het woord. Als lector Voeding
en Gezondheid houdt zij zich bezig
met voeding, gezondheid en de con-
sument. Gezondheidsinnovatie in de
voedingsmiddelensector staat cen-
traal in het lectoraat. Dit is vertaald in
vier thema’s waarop het lectoraat zich
richt: het Nederlandse MKB, gezondere
samenstelling van producten, betere
gezondheidsgerichte communicatie
naar consumenten en gezonde duur-
zame voeding. Tijdens het symposium
presenteerde zij de resultaten van het
eerste onderzoek dat binnen het lec-
toraat is uitgevoerd: wat zijn de kansen
en tegen welke barrières loopt een
MKB-bedrijf aan als het bedrijf wil in-
noveren in gezonde voeding? Daarvoor
ondervroegen ze ruim honderd MKB-
bedrijven in de voedingsmiddelensec-
tor. “MKB’ers staan positief tegenover
innovatie”, stelde Annet. “Ze vinden het
heel belangrijk en veel MKB’ers zijn in
de praktijk bezig met innovatie. Wat
betreft innoveren in gezonde voeding
beseffen MKB’ers dat het produceren
van gezonde voeding noodzakelijk is
voor de toekomst. Ze signaleren trends
op het gebied van gezondheid, maar
ook op het gebied van duurzaamheid
en puur & eerlijk. MKB-bedrijven zien
dit als kansen voor het ontwikkelen van
nieuwe producten, maar ook voor het
vernieuwen van processen en het aan-
boren van nieuwe markten. Ze zien ook
dat voor de consument belangrijk blijft
dat hoe gezond een product ook is, dit
niet ten koste mag gaan van de smaak.
Andere barrières zijn geld, tijd en ken-
nis. Omdat MKB-bedrijven kleiner zijn,
moeten zij bijvoorbeeld vaak kennis van
buiten halen. Daarnaast is het voor hen
lastiger dan voor grote bedrijven om
2,5% van hun omzet te besteden aan
onderzoek en ontwikkeling.” Ook deed
het team van Annet nog onderzoek
naar het nut van gezondheidslogo’s.
Hier ontstond in de zaal meteen een
interessante discussie over. Vervolg-
onderzoek moet nog gaan aantonen of
de consument zijn koopgedrag door de
logo’s daadwerkelijk aanpast.
Topsector Agro & Food
Na Annet kreeg nog een aantal spre-
kers het woord. Marc van Wanroij van
Keesmakers B.V vertelde op bevlogen
wijze over zijn kaasvervanger Kees.
Cindy Weber van Keuken Divers hield
samen met Gerlinde van Santen van
HAS KennisTransfer een pleidooi voor
de bedrijfsopdracht: Keuken Divers leg-
de een innovatievraagstuk bij studen-
ten neer met verrassende resultaten tot
gevolg. Jan van Rijsingen informeerde
de zaal over de Topsector Agro & Food,
waarbinnen hij het MKB vertegenwoor-
digt. “Om de Nederlandse economie
een boost te geven, stelde Maxime
Verhagen in 2011 een aantal topteams
aan. De Topsector Agro & Food is er
een van. De wereld staat voor een gro-
te uitdaging: het voeden van een sterk
groeiende wereldbevolking. De sector
Agro & Food gaat deze uitdaging graag
aan. Het topteam zet in op drie grote
kansen voor groei in economische
waarde en maatschappelijk belang:
meer met minder, hogere toegevoegde
waarde en internationaal leiderschap.
Dit leidt tot groei van de jaarlijkse
toegevoegde waarde van de sector
met € 11 miljard. Plus een toenemende
bijdrage aan maatschappelijke vraag-
stukken op het gebied van gezondheid,
duurzaamheid en wereldvoedselzeker-
heid. Onze uiteindelijke ambitie? Van
de agrofoodsector een internationaal
leidende, duurzame sector maken waar
de samenleving trots op is, een sector
die groeit door innovatie, kennis en
handelsgeest.”
“MKB’ers staan positief tegenover innovatie”
hasbeats BUSINESS EDITION 14
6 Project in Kenia Tekst: Florieke KoersFoto’s: Gert-Jan Duives
HAS Den Bosch draagt bij aan verbetering onderwijs Bukura Agricultural College
Gert-Jan Duives
(achterste rij, zevende
van links) met het
docententeam van
Bukura
15 hasbeats BUSINESS EDITION
Een consortium bestaande uit hogeschool HAS Den Bosch, Q-point (adviesbureau
gericht op kwaliteitsmanagement in de agro- en foodketen), DLV Plant (advies- en
onderzoeksbureau voor de plantaardige sector), Radboud Universiteit Nijmegen en de
Keniaanse Egerton University, is in november 2011 gestart met een vierjarig project in
Kenia, dat door de Nuffic wordt gefinancierd. Begin januari werd een eerste
verkennende reis gemaakt.
Maar waarom participeert een middelgrote specialistische
hogeschool eigenlijk in een project in zo’n ver buitenland?
We vragen het aan Esther Mauriks, beleidsmedewerker
internationalisering bij de afdeling Communicatie & Interna-
tionalisering. “Voor HAS Den Bosch sluit deelname goed aan
bij de speerpunten die zijn uitgewerkt in de Beleidsnotitie
Internationalisering 2011-2014”, stelt Esther. “De ambitie om
onze hogeschool verder te ontwikkelen op het gebied van
internationalisering heeft als doel de toekomstige professio-
nals in de agrarische sectoren voor te bereiden op de
internationale werkomgeving in én buiten Nederland waarin
zij terechtkomen na hun studie. Al onze studenten gaan
daarom op stage in het buitenland en ook wordt veel met
partnerinstellingen in andere landen samengewerkt.
Dit heeft bijvoorbeeld uitwisselingen van studenten, maar
ook van docenten als resultaat. In het licht van de inhoud
van de beleidsnota is het van belang dat ook docenten en
andere medewerkers van HAS Den Bosch in staat worden
gesteld hun internationale ervaringen op te doen en/ of uit te
breiden. Het project in Kenia draagt hieraan bij. Ook is een
dergelijk project goed voor onze profilering op internationaal
gebied en tonen we hiermee maatschappelijke betrokken-
heid.”
Onderzoekende fase
In augustus hebben vier verschillende consortia ieder een
offerte (in de vorm van een strategisch en operationeel
projectvoorstel, voorzien van een begroting) uitgebracht
hasbeats BUSINESS EDITION 16
op de projectaanvraag van de Nuffic. “Zo’n tender is heel
spannend”, vindt Esther. “Er komt veel bij kijken. Je moet
heel veel informatie aanleveren en alles moet in een bepaald
format gegoten worden. Alle betrokkenen hebben meege-
schreven aan het project. Twee maanden na het indienen,
werd bekend gemaakt dat het project is toegekend aan het
consortium waar HAS Den Bosch deel van uitmaakt. Dit was
half oktober. Half november was vervolgens de aftrap van het
project, dat loopt tot 2015. Op dit moment bevindt het project
zich nog in de onderzoekende fase. Het projectvoorstel dat
is gedaan, wordt nu aangescherpt en een tijdsplanning
gemaakt.”
Speerpunten
Q-point is penvoerder van het project dat als doel heeft om
de Dairy and Horticulture programmes van het Keniaanse
Bukura Agricultural College zodanig te verbeteren, dat de
opleidingen beter aansluiten op de Keniaanse arbeidsmarkt.
Andere speerpunten zijn het verder commercialiseren van de
sector en het bijdragen aan de voedselveiligheid. Namens
HAS Den Bosch zal een aantal docenten van de opleidin-
gen Tuinbouw en akkerbouw en Dier- en veehouderij in de
komende vier jaar naar Kenia afreizen om hun expertise in te
zetten ten behoeve van het behalen van de doelstellingen.
Gemotiveerd
Gert-Jan Duives was de eerste docent die begin januari
namens HAS Den Bosch een reis maakte naar het Bukura
Agricultural College in Kenia. “We hebben onderzocht hoe we
de doelen uit het projectvoorstel meetbaar kunnen maken.
Daarnaast hebben we een workshop gegeven aan stakehol-
ders uit het bedrijfsleven, waarin we onder meer de ambities
die binnen het project zijn gesteld hebben toegelicht. Het
was een manier om aansluiting te zoeken met het bedrijfsle-
ven en dit viel in goede aarde: ze waren blij verrast dat hun
mening werd gevraagd. We hebben daarmee flink wat draag-
vlak gecreëerd. Ook heb ik met een aantal docenten van het
College hun curriculum doorgenomen en met hen samen
bekeken welke verbeteringen mogelijk zijn. De vertaling van
de theorie naar praktijksituaties gebeurt onvoldoende.
17 hasbeats BUSINESS EDITION
Veel docenten hebben zelf nauwelijks kennis van de
beroepspraktijk waarin hun studenten terechtkomen. Omdat
er hoegenaamd geen samenwerking is met het bedrijfsle-
ven, zijn docenten niet op de hoogte van de ontwikkelingen
en loopt het onderwijs achter op de werkelijkheid.” Gert-Jan
vond alle docenten enorm gemotiveerd. “Bijna alle docenten
zijn academisch geschoold en hebben moeite uit bepaalde
denkpatronen te stappen. Ze willen dit allemaal echter erg
graag en ik vond ze erg open over hun situatie en hun moti-
vatie om te veranderen. Daarbij spreken ze zonder uitzonde-
ring uitstekend Engels, wat de communicatie erg vergemak-
kelijkt.” Gert-Jan ervoer de reis als heel positief. “Hoewel de
faciliteiten daar redelijk basic waren, werden we in de watten
gelegd en reageerde iedereen enthousiast op onze komst.”
Dit studiejaar nog moet het project zijn definitieve vorm krij-
gen.
hasbeats BUSINESS EDITION 18
7 Op stage Tekst: Marloes BakkerFoto’s: Judith Dirven
Studente Judith Dirven ging op stage in Sydney
19 hasbeats BUSINESS EDITION
Op stage
Het bedrijfsleven wordt steeds internationaler. Ook binnen HAS Den Bosch ervaren we dat van toekomstige werkne-mers wordt verwacht dat ze zich in een internationale om-geving kunnen handhaven. Door een internationale stage krijgen studenten begrip voor verschillende (bedrijfs-)culturen en leren ze hiermee om te gaan. Judith Dirven uit Ulicoten, derdejaarsstudente Tuin- en landschapsmanage-ment, vloog naar Australië om stage te lopen bij Hove-niersbedrijf Good Manors Pools & Gardens in Sydney.
Judith liep stage bij een bedrijf dat exclusieve tuinen
aanlegt bij particulieren.
hasbeats BUSINESS EDITION 20
“Ik heb stage gelopen bij een hoveniersbedrijf dat exclusieve
tuinen aanlegt bij particulieren, met budgetten van een paar
ton tot aan een miljoen Australische dollars. Alles werd tot in
de puntjes verzorgd, van groenaanleg tot en met zwembaden
en van spa’s tot en met terrassen. Ik liep tijdens mijn stage
mee met de projectmanager en was betrokken bij de plan-
ning, kostenberekeningen, offertetrajecten en het bestellen
van planten en materialen. Daarnaast kreeg ik de mogelijk-
heid om een advies uit te brengen over verbeteringen binnen
de organisatie wat betreft projectmanagement. Mijn grote
hobby is fotografie en ook dit aspect kon ik in mijn stage
kwijt. De referentiefoto’s die ik maakte van tuinen die Good
Manors had aangelegd, worden gebruikt als promotiemateri-
aal op de website en in advertenties.”
Gewaardeerd
“Mijn stage ging super! Ik had direct een heel goede band
met al mijn collega’s en de begeleiding was uitstekend. Ze
namen me overal mee naartoe en boden me enorm veel
kansen. Wanneer ik die kansen aangreep, kreeg ik daar ook
enorm veel waardering voor. Ik heb tientallen gigantisch
mooie projecten gezien en begeleid. Good Manors is een
fantastisch bedrijf. Als het in Nederland gehuisvest zou zijn,
zou ik er acuut gaan werken. In eerste instantie lag mijn
interesse helemaal niet bij particuliere tuinen, maar door
deze stage is dat zeker veranderd.”
Genieten van het leven
“Australië is een fantastisch land. De mensen zijn aardig en
er hangt een heel gemoedelijke sfeer. Ook al is de westerse
en luxe levensstandaard gelijk aan Nederland, Australiërs
maken in mijn opinie echt iets bijzonders van elke dag en
genieten meer dan wij. Het werk zelf was zeker niet ‘relaxter’,
zoals dat vaak wordt gedacht over het buitenland. Ik heb
heel hard gewerkt en lange dagen gemaakt. Het is alleen
minder stressvol. Zo gingen we bijvoorbeeld iedere dag kof-
fie drinken op het strand en ’s avonds werd er met regelmaat
uitgebreid gebarbecued.”
Stage in het buitenland
“Ik heb enorm veel geleerd op vakinhoudelijk gebied, maar
zeker ook op persoonlijk gebied. Doordat je al je vastigheden
loslaat en ineens alleen aan de andere kant van de wereld
staat, leer je jezelf beter kennen. Je leert vanzelf een hoop
nieuwe mensen kennen. Zo heb ik met Zuid-Koreanen,
Zweden, Fransen, Australiërs en Amerikanen samengewoond
in één huis. Dat was heel leuk en gezellig.
Mijn stage was een tijd om nooit meer te vergeten! Ik zou het
zo weer over willen doen.”
“Ik heb tientallen gigantisch mooie projecten gezien”
21 hasbeats BUSINESS EDITION
HAS Den Bosch steeds meer op
de kaart in Duitsland Hogeschool HAS Den Bosch nam van 20 tot en met 29 januari deel aan de International Green Week Berlin: ’s werelds grootste consu-mentenbeurs voor de agrofoodsector. De hogeschool presenteerde zich op uitnodiging van het Ministerie van Economie, Landbouw en Innovatie in het Holland Paviljoen. Maar waarom is het eigenlijk nuttig om voor zo’n beurs af te reizen naar Duitsland?
8 Internationaal
Annika Dossow en Lindsay Kemps in het Holland Paviljoen met Frau Antje.
Scan de QR-code om een filmpje
over de Green Week en het bezoek
van Henk Bleker aan het Holland
Paviljoen te bekijken, of kijk op
www.hasdnbosch.nl/hasbeats
Tekst: Florieke KoersFoto’s: Annika Dossow
hasbeats BUSINESS EDITION 22
“In verschillende hoeken van de organisatie bestond al lan-
ger de wens om Duitse studenten te werven voor onze oplei-
dingen”, legt Annika Dossow van de afdeling Communicatie
& Internationalisering de keuze om naar Duitsland te gaan
uit. ”Vorig jaar hebben we daarom een marktonderzoek laten
uitvoeren in Duitsland en de resultaten bleken veelbelovend:
het is zeer interessant voor HAS Den Bosch om verschillende
opleidingen in Duitsland actief in de markt zetten. Het gaat
om zeven studies: Horticulture & Business Management,
Voedingsmiddelentechnologie, Landscape Design, Stad en
streekontwikkeling, Tuin- en landschapsmanagement, Geo
Media & Design en International Food & Agribusiness. Eind
vorig jaar zijn we al een campagne gestart met onder andere
een Duitstalige website en daarbij behorende nieuwsbrief,
een socialmediaplan en listings op andere websites, maar
ook met het geven van voorlichtingen op verschillende beur-
zen in Duitsland. Met deze middelen proberen we potentiële
studenten rechtstreeks te bereiken. Maar er is meer nodig.”
Lindsay Kemps, hoofd van de afdeling Communicatie &
Internationalisering, valt haar bij: “Het is een speerpunt
binnen het beleid van Hogeschool HAS Den Bosch om ons
sterker neer te zetten in de Duitse markt. Niet alleen recht-
streeks naar scholieren toe, maar ook in het algemeen willen
we onze naamsbekendheid vergroten. Het doel is dat het
Duitse agrofood-domein weet wie wij zijn en in welke projec-
ten en samenwerkingsverbanden wij participeren. Zo willen
we draagvlak creëren op de Duitse markt. En uiteindelijk le-
vert dat natuurlijk ook studenten op. Studenten die voor ons
van toegevoegde waarde zijn. Niet alleen voor de HAS zelf,
maar ook voor de agrofood-sector. Internationale handel is
heel belangrijk voor Nederland en Duitsland is een van onze
belangrijkste exportlanden. We gaan dus geen studenten
opleiden om het opleiden zelf maar juist om wat ze voor de
sector kunnen betekenen.”
Politieke delegatie op bezoek
Docenten en studenten van de verschillende opleidingen
en medewerkers van de afdeling Communicatie & Interna-
tionalisering presenteerden zich op de beurs, die jaarlijks
zo’n 400.000 bezoekers trekt. HAS Den Bosch stond in het
Holland Paviljoen met de nieuwste technologie op het gebied
van telen zonder daglicht en vol enthousiasme brachten ze
de opleidingen van HAS Den Bosch onder de aandacht van
de Duitse bezoekers. Het ministerie van Economie, Land-
bouw en Innovatie toonde zich zeer tevreden met de
deelname van HAS Den Bosch en de innovatieve invulling
23 hasbeats BUSINESS EDITION
van de beursstand. Staatssecretaris Henk Bleker, secretaris-
generaal Chris Buijink en de Duitse staatssecretaris Robert
Kloos en minister Ilse Aigner bezochten de HAS-stand en
luisterden geïnteresseerd naar de uitleg over de nieuwe
teelttechnieken. Lindsay: “We hebben de HAS bij zowel
Nederlandse als Duitse politici onder de aandacht kunnen
brengen, zowel tijdens het bezoek van de delegatie aan onze
stand als later diezelfde dag op een receptie waar Kamerle-
den en diverse bestuurders van bedrijven en hogescholen
aanwezig waren. We hebben daarmee een fantastische kans
benut om ons politiek gezien op de kaart te zetten. We waren
de enige onderwijsinstelling op de beurs en vielen daardoor
erg op. We hebben daarmee aan de Nederlandse politiek
laten zien wat we ervoor overhebben om ons te laten zien op
de Duitse markt. Voorafgaand aan de Green Week werd er al
een conferentie gehouden over de wereldvoedselvoorziening
en de rol van de agrofoodsector daarin. Een belangrijk thema
waar ook de HAS sterk bij betrokken is, onder meer via het
lectoraat Wereldvoedselvoorziening.”
Volgend jaar
Ook volgend jaar komt er weer een International Green Week
Berlin. Dan is Nederland het officiële partnerland van de
Green Week. “Ook dan zal HAS Den Bosch weer aanwezig
zijn in Berlijn”, stelt Annika tevreden vast. “En dan hopelijk
zoals de Nederlandse ambassade in Berlijn al aangaf, op
een nog prominentere plek in het Holland Paviljoen.” Bekend
werd al dat dan een delegatie voorzitters van Nederlandse
onderwijsinstellingen de beurs zal bezoeken. Dick Pouwels
gaf aan hier graag bij te willen zijn. De Green Week is ove-
rigens niet de enige beurs die HAS Den Bosch in Duitsland
bezoekt. “We bezoeken een combinatie van onderwijs- en
vakbeurzen. Naamsbekendheid is moeilijk te meten, maar
door onze deelname komen we in ieder geval bij veel men-
sen op hun netvlies, we laten iets achter in hun hoofden.”
Perry van Kerkhoven was een van de docenten die op de
beurs stond. Hij is heel enthousiast. “Wij hebben heel veel te
vertellen aan de mensen die zo’n beurs bezoeken. De com-
binatie van docent, student en medewerker Communicatie
& Internationalisering beviel heel goed. We konden zo heel
breed allerlei gesprekken aangaan, communicatief vaardig
en met voldoende inhoudelijke kennis. Het Holland Paviljoen
zag er wat stereotiep uit: kaas en tulpen. De organisatie van
de beurs was dolblij dat wij er stonden, wij gaven het geheel
een frisse uitstraling.”
“We bezoeken een combinatie van vak- en consumentenbeurzen”
hasbeats BUSINESS EDITION 24
9
Daken beplanten voor een aantrekkelijke leefomgeving Harmen Riemens is 22 jaar en vierdejaars studentTuin- en landschapsmanagement. Samen met Mike Stoffels en Jeroen van Erve doet hij voor zijn afstuderen een bedrijfsopdracht bij Cityroofs in Tilburg. Binnen deze bedrijfsopdracht willen ze antwoord geven op de vraag: kunnen biodiverse daktuinen bijdragen aan het bevorderen van biodiversiteit in de stedelijke omgeving?
BO uitgelicht Tekst: Marloes BakkerFoto’s: Cityroofs
25 hasbeats BUSINESS EDITION
Verwacht wordt dat in 2030 ruim 60 procent van de wereldbevolking in een stad woont. De ‘verloren vierkante meters van de
daken’ blijven groeien. Cityroofs wil deze oppervlaktes inzetten door daken te ontwikkelen die ons leefklimaat op
allerlei manieren verbeteren. Met de slogan ‘Cityroofs brings buildings to life’ passen zij groen, bestrating, meubilair, water-
en energieoplossingen op daken, binnenpleinen, promenades, balkons en gevels toe. Niet alleen in Nederland maar ook in
Engeland realiseert Cityroofs deze ‘daklandschappen’.
Natuur terug in de stad
“Duurzaamheid is een belangrijke kernwaarde binnen Cityroofs”, vertelt Harmen. “Het moederbedrijf Zoontjens gebruikte bij
de aanleg en ontwikkeling van nieuwe dakbestratingsystemen al zoveel mogelijk gerecyclede materialen. En daaruit ontstond
de gedachte om de natuur terug te brengen naar de stad. Als steden uitbreiden hoeft de verscheidenheid aan planten en
dieren niet per definitie af te nemen. Door daken te beplanten met inheemse kruiden en grassen denkt
Cityroofs vlinders, bijen, vogels en andere flora & fauna voor de stad te behouden en het dak om te vormen tot een aantrek-
kelijke leefomgeving voor plant, dier en mens.”
Bewijs leveren
Als pilotproject is er inmiddels een biodiverse daktuin op het hoofdkantoor van Cityroofs aangelegd. Aangenomen wordt
dat deze daktuin effect heeft op de biodiversiteit in de stedelijke omgeving, maar het bewijs hiervoor is nog niet honderd
procent geleverd. HAS KennisTransfer is daarom gevraagd onderzoek te doen naar het effect van deze daktuinen. “We zijn
in onze opdracht op zoek naar feiten die onderbouwen dat het mogelijk is om minibiotopen aan te leggen op daken”, vertelt
Harmen. “Daarnaast onderzoeken we de (neven-)effecten van deze minibiotopen zoals fijnstofafvang en waterretentie, maar
ook bijvoorbeeld het draagvlak bij gebouwenbeheerders om hierin te investeren.”
Onderzoeksopzet
“Het onderzoek start met deskresearch waarbij we inventariseren welke onderzoeksresultaten er al zijn over biodiverse dak-
tuinen. Daarna stellen we randvoorwaarden op waaraan de ideale daktuin moet voldoen qua uitstraling en opbouw. Hierbij
hoort ook een grondige analyse van de neveneffecten van zo’n daktuin en wat de voordelen zijn voor de doelgroep. Aan
het eind van het onderzoek leveren we, naast een onderzoeksrapportage, ontwerpen op voor vier verschillende daktuinen.
In deze vier ontwerpen laten we zien welke materialen en planten kunnen worden toegepast en hoe het dak het beste kan
worden opgebouwd.”
Bedrijfsopdracht via HAS KennisTransferIeder jaar studeren ruim 300 studenten af bij hogeschool HAS Den Bosch. Dit doen ze door het uitvoeren van een bedrijfsopdracht
bij HAS KennisTransfer. HAS KennisTransfer is het kennisbedrijf binnen HAS Den Bosch dat zich richt op bedrijven in de sector. Die
zijn ze van dienst met onderzoek, advies en opleidingen voor professionals. Bedrijfsopdrachten zijn betaalde opdrachten die via
acquisitie worden binnengehaald. Het netwerk van bedrijven die zich hebben verbonden aan HAS KennisTransfer is inmiddels heel
groot, maar de organisatie blijft altijd op zoek naar nieuwe bedrijven om mee samen te werken.
BO uitgelicht
hasbeats BUSINESS EDITION 26
10 Opleiding Projectleiding Groenvoorziening Tekst: Marloes BakkerFoto’s: Margriet Hoffmans en Karin Jonkers
Opleiding speciaal voor nieuwe leidinggevenden in de openbare ruimte
27 hasbeats BUSINESS EDITION
Door de veranderende relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer in de branche van hoveniers en groenvoorzieners komen bevoegdheden lager in de organisatie te liggen. Voor veel organisaties betekent dit dat uitvoerders en beheerders management-taken overnemen van projectleiders. Om deze nieuwe leidinggevenden te ondersteunen, ontwikkelde HAS KennisTransfer de opleiding ‘Projectleiding Groenvoorziening’.
De opleiding is via open inschrijving te volgen, maar ook kan
maatwerk geboden worden. IBN Facilitair uit Uden haalde de
opleiding in huis: sinds medio 2011 volgt een aantal mede-
werkers de cursus in company. IBN is met 3800 medewer-
kers een van de grootste werkgevers in het noordoosten
van Brabant en uitvoerder van onder meer de huidige Wet
sociale werkvoorziening (Wsw). Tiny van Schijndel, Manager
Openbare Ruimte bij IBN Facilitair, kwam in contact met HAS
KennisTransfer via zijn rol als bestuurslid binnen de bran-
chevereniging VHG. “Ik was op zoek naar een partij die in
company op hbo-niveau de scholing kon verzorgen van onze
teamleiders tot professionele projectleiders. Daarbij was
het belangrijk dat het onderwijsprogramma op maat werd
gemaakt, passend bij de commerciële doelstellingen in ons
beleidsplan. HAS KennisTransfer bood ons de gewenste flexi-
biliteit om de opleiding zó in te richten dat onze mensen de
tools in handen krijgen die passen bij onze eigen
uitdagingen.”
Integrale aanpak
De integrale aanpak binnen de groensector is een belang-
rijke verandering voor IBN Facilitair. In de huidige markt
worden opdrachtnemers door middel van bestekprocedures
steeds meer betrokken bij het voortraject in plaats van dat
ze alleen de uitvoering doen van voorgeschreven werkzaam-
heden. “Overheden als gemeenten en provincies zoeken niet
langer alleen zogenaamde schoffelaars”, zegt Tiny. “Waar in
het verleden 80% van onze activiteiten eenvoudig groenwerk
betrof, zijn we inmiddels uitgegroeid tot een organisatie die
overal in Noord-Brabant complete integrale bestekken aan
kan nemen. We benaderen de markt actief en zorgen dat
we alle benodigde kennis in huis halen of zelf ontwikkelen,
zodat we allround kwalitatief invulling kunnen geven aan die
bestekken. En dat doen we voor alle soorten werkzaamhe-
den binnen de openbare ruimte, van groenonderhoud tot het
aanleggen van straten of rioleringswerk”.
Handvaten
De opleiding Projectleiding Groenvoorziening geeft de me-
dewerkers van IBN de handvaten om de rol als projectleider
in deze nieuwe integrale werkwijze op te pakken.
De nadruk binnen de cursus ligt dan ook op ontwikkeling van
de eigen competenties en het omgaan met nieuwe contract-
vormen, projectleiderschap en management. Hans Roelofs,
rayonmanager, werkt al jaar 30 jaar bij IBN. Hij is een van de
cursisten. “Ik wil een bredere visie ontwikkelen en mee kun-
nen in mijn vak“, vertelt Hans. “We moeten gezamenlijk de
ontwikkelingen bijhouden in het veld. In de cursus leren we
“Overheden zoeken niet langer alleen zogenaamde schoffelaars”
wat er speelt in de markt, om te gaan met subsidiegeldstro-
men en natuurlijk wat de trends zijn. Er komen veel veran-
deringen op ons af en we leren hoe we daar in ons werk het
beste mee om kunnen gaan. Projectmatig werken is daar een
onderdeel van. Ook ontwikkelen we een helikopterview wat
er voor zorgt dat we makkelijker het grotere plaatje in kaart
kunnen brengen.” Over de toepasbaarheid van de lesstof in
de praktijk is Hans optimistisch. “Ik merk dat ik in mijn dage-
lijkse werk steeds vaker links zie naar stof uit de cursus. Maar
daarentegen word je in een project weleens in het diepe
gegooid en dat valt dan toch even tegen. Niet alles wat in
de les zit is meteen toepasbaar, maar dat is ook logisch. Het
doel is dat we met onze nieuw verworven kennis zelf gaande-
weg oplossingen creëren”.
Over de opleidingDe opleiding Projectleiding Groenvoorziening bij HAS KennisTransfer bestaat uit drie modules: Strategisch projectbeheer, Per-
soonlijk Leiderschap en tactische projectleiding en Trends en ontwikkelingen.
- Strategisch projectbeheer gaat over het traject van ambitie tot realisatie. Hoe breng je zo’n traject tot stand. Hoe vertaal je de am-
bitie naar de juiste contractvorm? Een voorbeeld: hoe vorm je een bestek om tot een goed projectvoorstel (contractvorm) en hoe
maak je vervolgens de vertaalslag naar een operationeel werkplan?
- Persoonlijk Leiderschap en tactische projectleiding leert de cursisten meer over de aansturing van het operationele team. Ook de
rol van penvoerder/directievoerder van een project en het rapporteren van de voortgang aan de opdrachtgever worden uitgediept.
- Trends en ontwikkelingen gaat over duurzaamheid en de implementatie hiervan. Maar ook over innovatief groen, kwaliteitsmanage-
ment en veranderende wet- en regelgeving.
De modules zijn als één geheel te volgen maar ook los van elkaar: ze worden afgesloten met een certificaat. Indien de cursisten alle
drie de modules met succes hebben doorlopen, ontvangen ze het diploma Projectleiding Hoveniers en Groenvoorzieners. Om te
kunnen deelnemen moet de cursist minimaal op MBO-4 niveau functioneren en in staat zijn de brug te slaan tussen projectleider en
voorman. Ook heeft de cursist minimaal twee of drie jaar relevante werkervaring en is toe aan een stap naar projectleider of heeft net
die overstap gemaakt.
Meer informatie? Neem contact op met HAS KennisTransfer via 073-692 37 74 of [email protected]
hasbeats BUSINESS EDITION 28
29 hasbeats BUSINESS EDITION
11 Battle of the Cheetahs
HAS-team presenteert hightech idee voor city farming aan koningin BeatrixZe was wel zenuwachtig, maar achteraf vond ze het fantastisch. Pauline Rousseau presen-teerde op 4 februari een innovatief idee op het gebied van voedselzekerheid aan konin-gin Beatrix. Het was een onderdeel van de Battle of the Cheetahs waar HAS Den Bosch aan meedeed. De prijs? 25.000 euro om het idee daadwerkelijk uit te voeren. Op 1 maart was de finale: HAS Den Bosch behaalde een mooie tweede plaats.
Tekst: Florieke KoersFoto’s: NCDO en Frederike Praasterink
Pauline Rousseau tijdens haar presentatie. Op de voorste rij onder meer koningin Beatrix.
De Battle of the Cheetahs werd gehouden door het NCDO in
het kader van hun 40-jarig bestaan op 4 februari. Het NCDO
is een organisatie die internationale samenwerking en duur-
zame ontwikkeling stimuleert. “Cheetah Generation is de
benaming van een nieuwe generatie lei-
ders op het Afrikaanse continent,” staat
op battleofthecheetahs.nl. “Hun leider-
schap komt voort uit innovatieve ideeën
en het vermogen om nieuwe wegen te
ontdekken. Cheetahs vertrouwen op de
kracht van ondernemerschap en duur-
zame oplossingen. Zij willen niet langer
afhankelijk zijn van externe hulp, maar
zien verdienmodellen en waardecreatie
als uitgangspunten voor de ontwikkeling
van hun land en gemeenschap.” Volgens
NCDO wonen overal ter wereld Cheetahs. “Het is een manier
van denken die wereldwijd door jongeren wordt gedeeld
en waarbij de innovatieve ideeën zich niet laten remmen
door grenzen.” Daarom hield het NCDO de Battle: het is een
ideeëngenerator voor nieuwe oplossingen op het gebied van
voedsel. Vijf teams van young professionals strijden om een
prijs van 25.000 euro waarmee ze hun idee kunnen uitvoeren.
City farming
Het HAS-team bestond uit teamcaptain Pauline Rousseau,
Josephine de Vries, zeven studenten van verschillende
opleidingen van HAS Den Bosch en twee coaches uit het
bedrijfsleven en de wetenschap: Cor van
Beuningen en Frederike Praasterink. Zij
werkten in totaal zes weken aan een we-
reldvoedselvraagstuk. “Ons onderwerp
is city farming”, vertelt Pauline. “Om met
city farming te kunnen bijdragen aan het
wereldvoedselprobleem, moet er een
high tech-oplossing bedacht worden.
Ons idee is hiervan uitgegaan: wij willen
klimaatkamers van bijvoorbeeld Plant-
Lab integreren in een stedelijke omge-
ving. Om een internationale component
aan ons idee te geven, willen we de units plaatsen in steden
in de provincie Jiangsu, in China. Dit is de zusterprovincie
van Noord-Brabant, waardoor er al gebaande paden zijn. We
hebben bewust voor China gekozen omdat hier veel nieuwe
steden in opkomst zijn, en ze tijdens de bouw rekening kun-
nen houden met het plaatsen van de units. Naast China gaan
we ook in Nederland aan de slag.
“We hebben toch mooi de tweede plaats behaald”
hasbeats BUSINESS EDITION 30
Het HAS-team dat meedeed aan
de Battle of the Cheetahs.
Door onder andere de verstedelijking weten steeds minder
mensen nog waar hun voedsel vandaan komt en kunnen ze
het niet meer op waarde schatten, ook hier in Nederland niet.
Om jongeren in Nederland weer bewust te maken van de
waarde en herkomst van voedsel willen we een ‘Educatieve
Roadshow’ organiseren bij onderwijsinstellingen.”
Finale op 1 maart
Op 4 februari kreeg Pauline de kans om het plan te presente-
ren voor een zaal van 500 mensen met onder meer koningin
Beatrix, Herman Wijffels (hoogleraar Universiteit van Utrecht),
Ben Knapen (staatssecretaris Europese Zaken en Ontwik-
kelingssamenwerking) en Patrick Lamy (directeur-generaal
van WTO). Ook kregen ze de kans kort met koningin Beatrix
te praten over de problematiek. De koningin reageerde
heel enthousiast op alle ideeën en vond het inspirerend dat
jongeren op deze manier met dergelijke onderwerpen bezig
zijn. Pauline was zenuwachtig voor de presentatie, maar kan
achteraf alleen maar enthousiast zijn. “Ik ben voor deze op-
dracht echt uit mijn comfort zone getrokken en dus vond ik
het allemaal heel erg spannend: op zo’n groot podium voor al
die mensen, en dan ook nog voor al die hoogstaande men-
sen. Maar het heeft me echt naar een hoger niveau getild en
ik had het dan ook niet willen missen. Ik heb daadwerkelijk
magie gevoeld daar op het podium. We hebben goede ge-
sprekken kunnen voeren met de aanwezigen en we hebben
daarmee kennis opgedaan om ons idee verder te concreti-
seren.” Op 1 maart was het zover: de finale. De teams pre-
senteerden zich aan de jury en de publieksjury van driehon-
derd geïnteresseerden. “Het was ontzettend spannend: alle
ideeën waren van hoog niveau en de concurrentie was groot.
Wat betreft het aantal stemmen via oneworld.nl stonden wij
op de eerste plaats. Echter, tijdens de finale mochten de
mensen in de zaal ook nog stemmen en zij stemden massaal
op het team ‘Too good to waste’, net zoals de vakjury. Ik ben
echt teleurgesteld dat we niet hebben gewonnen. We zaten
er zó dichtbij! Maar we hebben toch mooi de tweede plaats
behaald. En, dat moet ook gezegd worden: het team ‘Too
good to waste’ heeft een geweldig plan waar ik helemaal
achter sta.”
Meer weten? www.battleofthecheetahs.nl
Van de blog van studente Ilse van Rijsingen, een van de studenten van het HAS-team:
“Afgelopen zaterdag waren we als ‘team city farming’ vertegen-
woordigd op de lustrumbijeenkomst van het NCDO. Als eerste
natuurlijk om onze captain Pauline te ondersteunen tijdens de
pitch van ons idee voor koningin Beatrix. Pauline was volgens
mij goed zenuwachtig, maar ze heeft het geweldig gedaan!
Door de pitches konden we ook de ideeën van de concurrentie
(of toch beter conculega’s?) nog eens goed tot ons nemen. De
conclusie is dat de ideeën divers zijn en dat alles dus nog open
ligt! De hele dag hebben we kunnen proeven van de wereld
van de ontwikkelingssamenwerking waar het NCDO zich al 40
jaar mee bezig houdt! Voor mij was het de eerste keer dat ik op
deze manier in aanraking kwam met dit onderwerp. Verschillen-
de belangrijke en interessante sprekers kwamen tot de conclu-
sie dat er sprake is van een paradigmaverschuiving: van ontwik-
kelingssamenwerking naar economische samenwerking. Hierbij
zouden overheden en organisaties vooral moeten faciliteren.
En laat dat nu ook de uitdaging zijn waar we bij de Nederlandse
plattelandsontwikkeling (mijn studierichting) voor staan! Het
was al met al zeker de moeite waard om ondanks de winterse
omstandigheden vanuit het zuiden naar Amsterdam te reizen.
Zeker ook omdat we bij de borrel van verschillende personen
te horen kregen dat ze ons idee wel zagen zitten en soms zelfs
mee wilden helpen! Daarnaast was het een superleuke ervaring
om eens tussen al het ‘hoge’ netwerk van de NCDO rond te
lopen, met als kers op de taart de aanwezigheid van de konin-
gin natuurlijk. Het door ons aangeboden, in PlantLab geteelde
plantje vond de koningin enig! Het was een vruchtbare dag,
die ons extra motivatie heeft gegeven om er ook in de laatste
weken nog eens flink de schouders onder te zetten en ons idee
verder uit te werken!”
31 hasbeats BUSINESS EDITION
De Kennismaker: bruggen bouwen voor innovatie De zesde Kennismaker Varkenshouderij is sinds kort in functie. Dat toont meteen het succes van de samenwerking tussen Hogeschool HAS Den Bosch en Varkens Innovatie Centrum Sterksel: het project Kennismaker loopt alweer een paar jaar en daar komt voorlopig geen verandering in. Beide partijen zijn tevreden met het resultaat en iedere student die de bedrijfsopdracht tot nu toe deed, voelde zich uitgedaagd. Binnen de opdracht staan innovatie en netwerken centraal.
12 Samenwerken Tekst: Florieke KoersFoto’s: Margriet Hoffmans
hasbeats BUSINESS EDITION 32
33 hasbeats BUSINESS EDITION
De Kennismaker Varkenshouderij is een
doorlopende bedrijfsopdracht waarbij
HAS Den Bosch en Varkens Innovatie
Centrum (VIC) Sterksel samen de op-
drachtgever zijn. Ieder half jaar neemt
een andere student deze rol op zich en
studeert erop af. Voor HAS Den Bosch
is de Kennismaker Varkenshouderij een
graag gezien project. Zo graag gezien
dat er inmiddels ook een Kennismaker
Paard en Kennismaker Melkvee zijn.
Piet Verhoeven, docent bij HAS Den
Bosch en medebedenker van De Ken-
nismaker beaamt dit. “Het onderwijs
is erbij gebaat dat studenten leren
participeren in projecten en netwerken
in het bedrijfsleven en dan vooral die
projecten en netwerken waarbij inno-
vatie het uitgangspunt is. Dit bereiken
we door studenten bijvoorbeeld stages
te laten lopen of een bedrijfsopdracht
te laten doen bij bedrijven waar inno-
vatie hoog in het vaandel staat. HAS
Den Bosch wil als organisatie op het
gebied van innovatie bij de voorlopers
horen. En ons zichtbaarder maken bij
andere voorlopers. Dat gaat natuurlijk
niet vanzelf, want mensen richten zich
vaak automatisch op de traditionele
lijntjes. Ons doel is juist om van de
gebaande paden af te gaan. VIC Sterk-
sel is een zeer innovatieve plek en het
onderzoekscentrum heeft een netwerk
om zich heen dat zich sterk richt op
vernieuwing. Een logische partner om
mee samen te werken. De dynamiek
is er enorm: het centrum is continu in
beweging. De Kennismaker krijgt de
kans zich te verdiepen in de innovatieve
trajecten van VIC Sterksel en heeft de
opdracht een brug te bouwen tussen
onderwijs, onderzoek en bedrijfsleven.”
“Ons doel is juist om van de gebaande paden af te gaan”Mart Smolders
hasbeats BUSINESS EDITION 34
Kennis niet op de plank laten liggen
Ook VIC Sterksel vindt het bouwen van dergelijke bruggen
belangrijk. Dit zegt Mart Smolders, bedrijfsleider van het
onderzoekscentrum. VIC Sterksel werd in de jaren ’70
van de vorige eeuw opgericht door varkenshouders zelf
en onderzoekt en innoveert sindsdien vele disciplines
in de varkenshouderij. Sinds tien jaar is het centrum
onderdeel van Wageningen University & Research Centre
en werkt het jaarlijks samen met allerlei instellingen,
bedrijven en de overheid aan zo’n veertig projecten. Het
onderzoek omvat alle aspecten van de varkenshouderij,
waaronder voeding, welzijn, gezondheid, emissies,
huisvesting en mineralenmanagement. HAS Den Bosch
participeert regelmatig in allerlei projecten, via stages en
bedrijfsopdrachten, waaronder De Kennismaker. “Naast
het ontwikkelen van nieuwe kennis zoals de validatie
van innovaties houdt het centrum zich ook bezig met
kennisoverdracht en onderwijs”, stelt Mart. “Wij willen kennis
niet op de plank laten liggen natuurlijk en dus ontvangen
wij zo’n 10.000 bezoekers per jaar, van varkenshouders tot
maatschappelijke organisaties en overheden. Daarnaast
faciliteren we een AOC-programma, draaien studenten uit
het hbo- en wo-onderwijs mee in projecten en doen we
nascholingen.”
Zelf nadenken over innovatie
Binnen de functie van Kennismaker wordt een student
geprikkeld om zelf na te denken over innovatie, de koppeling
van verschillende partijen en hoe zij hun brug tussen
onderzoek, onderwijs en bedrijfsleven willen bouwen. Mart:
“De Kennismaker bestudeert welke trends er zijn in de sector
en welke kansen er liggen om iets mee te gaan doen. Als
zij op iets interessants stuiten, mogen ze zelf besluiten dit
op te pakken. De Kennismaker initieert volgens Mart zaken
binnen het onderzoekscentrum die anders niet of niet
voldoende opgepakt zouden kunnen worden. “Ze worden
daarbij in het diepe gegooid, want ze bepalen zelf wat ze
gaan doen. Daarbij laten we ze natuurlijk niet verdrinken:
zowel VIC Sterksel als HAS Den Bosch sturen bij waar nodig
en we zorgen samen dat er resultaat komt. De leercurve voor
studenten is heel steil. Daarnaast krijgen ze de mogelijkheid
om snel een groot netwerk op te bouwen in de sector.”
Op de agenda zetten
Mart geeft een paar voorbeelden. “Een van de Kennismakers
heeft bijvoorbeeld een ‘Summercourse’ opgezet. De
Kennismaker is daarbij de spin in het web: hij houdt zich
gedeeltelijk bezig met organisatorische dingen, maar vooral
met het leggen van de contacten en het bij elkaar brengen
van de juiste partijen. Hbo- en wo-studenten, maar ook
“De leercurve voor studenten is heel steil”
35 hasbeats BUSINESS EDITION
mensen uit het bedrijfsleven kunnen in de zomer twee weken
lang een cursus volgens waarbij ze kunnen ontdekken wat
de varkenssector inhoudt en wat er speelt binnen en buiten
de sector. De cursus wordt nog steeds ieder jaar gehouden
en er komt altijd een aantal topsprekers.” Ook pakt een
Kennismaker soms een beleidsmatige opdracht op. “Om de
Nederlandse economie een boost te geven, stelde Maxime
Verhagen in 2011 een aantal topteams aan. De topsectoren
Agro & Food en Tuinbouw & Uitgangsmaterialen zijn twee
voorbeelden. De Human Capital Agenda is onderdeel van
deze topsectoren. Op de agenda staan onderdelen als je
leven lang leren en het meer beroepsgericht maken van
opleidingen. De vijfde Kennismaker, Loes van de Pas, heeft
het model De Kennismaker als voorbeeld op de Human
Capital Agenda gezet.”
Activiteiten binnen HAS Den Bosch
De Kennismaker zet zich ook in voor studenten binnen HAS
Den Bosch. Piet: “Voorbeelden zijn de verbetering van de
praktijkschoolweek voor studenten Dier- en veehouderij en
Bedrijfskunde & agribusiness, en het organiseren van een
symposium waar studenten aan deel konden nemen. Dat
symposium werd voorgezeten door Han Swinkels, onze lector
Duurzame Veehouderijketens. Ook wordt regelmatig onder-
zocht wat voor stages er binnen VIC Sterksel in een van de
innovatieve trajecten mogelijk zijn voor derdejaars
studenten. De Kennismaker pakt soms doorlopende zaken
op zoals bijvoorbeeld het breder interesseren van HAS-
studenten voor de varkenssector. Belangrijk hierbij is dat
de Kennismaker zich niet alleen richt op studenten Dier- en
veehouderij, maar ook op andere opleidingen van HAS Den
Bosch zoals Toegepaste Biologie. “Zo doet een aantal stu-
denten van die opleiding inmiddels onderzoek op Sterksel
naar dierenwelzijn. Doordat zij een andere achtergrond heb-
ben, kunnen ze out of the box denken en dat is nu precies
die vernieuwing waar ik het eerder al over had en waar we
met De Kennismaker continu naar zoeken.”
Wilt u meer weten over de projecten van VIC Sterksel? Der-
dejaars student Dier- en veehouderij Ronald Claessen loopt
momenteel stage bij het onderzoekscentrum. Hij leidde ons
graag even rond en vertelde onder meer aan welk onder-
zoek hij binnen zijn stage meewerkt. Scan de QR-code op
uw mobiel of kijk op www.hasdenbosch.nl/hasbeats
www.varkensinnovatiecentrum.wur.nl
Loes van de Pas studeerde af als Kennismaker VarkenshouderijLoes van de Pas is kortgeleden afgestudeerd als Kennismaker
Varkenshouderij en zette onder meer de Kennismaker op de Human
Capital Agenda. “De Kennismaker was een afstudeeropdracht die
precies bij mij paste. Toen ik na de middelbare school voor HAS
Den Bosch koos, wist ik dat ik iets met dieren (varkens) óf iets met
mensen wilde gaan doen. Als Kennismaker kon ik met beide passies
volop aan de slag. Ik vond mijn afstudeerperiode erg leerzaam. Ik kan me geen andere afstudeeropdracht voorstellen waarin ik zoveel
gelegenheid gekregen zou hebben om mijn persoonlijke vaardigheden verder te ontwikkelen. Projecten waarop ik me als Kennisma-
ker heb gefocust, zijn het inbrengen van het model De Kennismaker op de Human Capital Agenda voor de Topsectoren Agro & Food
en Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, het verbeteren van de samenwerking tussen de opleidingen Dier- en veehouderij en Bedrijfs-
kunde & agribusiness en het opzetten van een praktijkschoolweek specifiek voor studenten die geïnteresseerd zijn in de varkens-
houderij. Daarnaast ben ik met een hoop andere projecten bezig geweest, zoals de eerste voorbereidingen van de komende editie
van de Summercourse ‘Varkens houden in 2020’. Het leukste van dit afstudeerproject vond ik de vrijheid om initiatieven op te pakken
waar ik zelf 200% achter stond en er dan samen met andere gemotiveerde mensen iets moois van te maken. Een voorbeeld hiervan
is de praktijkschoolweek voor studenten varkenshouderij die recent voor het eerst heeft plaatsgevonden. Dat was een project waar
ik als Kennismaker enorm veel energie van kreeg: mensen uit het bedrijfsleven waren enthousiast, het paste bij de doelen van HAS
Den Bosch en VIC Sterksel en uiteindelijk heeft een mooie club studenten Dier- en veehouderij én Bedrijfskunde & agribusiness eraan
deelgenomen. Het bruggen bouwen is hiermee wel geslaagd dus.”
hasbeats BUSINESS EDITION 36
13
Horeca ’s-Hertogenbosch gezonder en duurzamer
BO uitgelicht Tekst: Marieke Ellenbroek
37 hasbeats BUSINESS EDITION
“Het project ’n Duurzame en Gezonde Horeca in ’s-Hertogen-
bosch beoogt het gebruik van gezonde producten in hore-
cagelegenheden te bevorderen en tevens de milieubelasting
te verminderen.” zegt Jacques Lammers, acquisiteur van
het project. “Voor horecaondernemers geldt dat dit gepaard
dient te gaan met behoud van winstgevendheid en imagover-
betering. Dit wordt ondersteund door de trend dat duur-
zaamheid en gezonde voeding door consumenten steeds
belangrijker wordt gevonden en dat men bereid is hiervoor te
betalen.”
Leren in de praktijk
Aan Jody Mekes, Felicia Fransen (studenten Food Design
& Innovation) en Lyke Frederiks (studente Milieukunde) de
eervolle taak om dit voor hun afstuderen op te pakken. In
een bedrijfsopdracht van HAS KennisTransfer werken zij van
februari tot juni samen als multidisciplinair team. De duur-
zaamheidsdoelstelling wordt opgepakt door Lyke, die bij
vierentwintig horecaonder-
nemers in en nabij het cen-
trum duurzaamheidscans zal
uitvoeren. Zij controleert de
panden, apparatuur en pro-
cessen op het gebied van
duurzaamheid. Dit gebeurt
zowel in de keuken als in het
restaurant.
Bedrijfsopdracht via HAS KennisTransferIeder jaar studeren ruim 300 studenten af bij hogeschool HAS
Den Bosch. Dit doen ze door het uitvoeren van een bedrijfs-
opdracht bij HAS KennisTransfer. HAS KennisTransfer is het
kennisbedrijf binnen HAS Den Bosch dat zich richt op bedrijven
in de sector. Die zijn ze van dienst door onderzoek, advies en
opleidingen voor professionals. Bedrijfsopdrachten zijn be-
taalde opdrachten die via acquisitie worden binnengehaald.
Het netwerk van bedrijven die zich hebben verbonden aan HAS
KennisTransfer is inmiddels heel groot, maar de organisatie blijft
altijd op zoek naar nieuwe bedrijven om mee samen te werken.
www.haskennistransfer.nl
In 2050 wil ’s-Hertogenbosch
klimaatneutraal zijn. Bovendien wil de
gemeente zich profileren als dynamisch
centrum van duurzame omgang met
voedselbronnen. Deze ambitie staat of
valt uiteraard met de betrokkenheid van
het MKB. Kloosterhuis Adviseurs zocht
de juiste partijen bij elkaar voor het
project ’n Duurzame en Gezonde Horeca in
’s-Hertogenbosch. Drie studenten van HAS
Den Bosch zijn via hun bedrijfsopdracht
betrokken bij de uitvoering.
Lyke: “We zijn nog maar net begonnen, maar het is al direct
interessant. Er zijn veel partijen bij het project betrokken,
dus netwerken en contacten onderhouden is een belangrijk
onderdeel van het project. Ik vind het leuk om me eindelijk als
professional op te kunnen stellen. In de praktijk leer je toch
het meest.”
Gezondheidsscan als adviesinstrument
Jody en Felicia ontwikkelen een gezondheidsscan, die als
adviesinstrument rond voeding en gezondheid kan worden
gebruikt. Jody: “We houden rekening met verkoopstrategieën,
maar ook met de manier waarop veranderingen binnen het
bedrijf kunnen worden doorgevoerd. Het project past perfect
bij mijn interesses en mijn voorgaande opleiding, waarin ik al
heb gewerkt met horecagelegenheden.”
Naast Jody, Felicia en Lyke maken ook Gerlinde van Santen
(senior adviseur bij HAS KennisTransfer) en Lotte van
Stoppelenburg (docent Milieukunde) deel uit van het project-
team, evenals adviseurs van
Kloosterhuis Adviseurs en
Fhealinc. De resultaten van
het project moeten op
collectief en individueel
niveau goed weergeven wat
de huidige stand van zaken
is binnen de Bossche horeca,
waarna heel specifiek een
actieplan kan worden opge-
steld om dit nog verder te
verbeteren.
BO uitgelicht
HAS Den Bosch lanceert Year Event met uitreiking
Wat: Evenement georganiseerd rondom het verschijnen van het jaarverslag, met:• Collegevoorzitter Dick Pouwels laat alle mijlpalen van 2011 de revue passeren• Uitreiking HAS-awards aan de winnaars van de categorieën beste bedrijfs- opdracht, meest veelbelovende student en beste bedrijf praktijkgericht onderwijs• Gratis exemplaar jaarverslag met daarin alle nominaties voor de HAS-awards
Datum: 1 juni 2012
En ook:Gastsprekers tijdens Year Event:• Chris Buijnk, Secretaris-generaal ministerie Economische Zaken, Landbouw en Innovatie• Bert Pauli, Gedeputeerde Economische Zaken en Bestuur Provincie Noord-Brabant• Ruud Huirne, directeur Food & Agri Rabobank• Jos Nelissen, oprichter en algemeen directeur van Newtricious
Tijd en lokatie: 14.00u-17.00u, aansluitend netwerkborrelHogeschool HAS Den Bosch, Onderwijsboulevard 221
Stem op uw favoriete genomineerde! Vanaf 18 mei kunt u stemmen op uw favoriet. Ga naar www.hasdenbosch.nl/HASawards en bekijk de filmpjes!
AdvHASBeatsZakelijk.indd 1 17-04-12 14:29