H5 Een nieuwe wereld
description
Transcript of H5 Een nieuwe wereld
![Page 1: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/1.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.4 Calvijn en de Reformatie
Rooms Katholiek
Lutheraans Calvinistisch
Basis van het geloof
Bijbel
Kerkvaders
Concilies
Bijbel Bijbel
Wie heeft de macht in de
kerk?
Paus De wereldlijke heerser
kerkraad
Wie heeft de macht op
aarde?
Vorsten/Paus? De wereldlijke heerser
Kerk
(schreef de staat de wet voor)
Hoe kom je in de hemel?
Goede werken
Biecht
Door te geloven Predestinatie
Hoe kom je dichter bij God?
Door naar de kerk te gaan
Relekwiën
Bijbelstudie
Bidden
Hard werken
Sober leven
Medemens bijstaan
![Page 2: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/2.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
In 1477 sneuvelde Karel de Stoute de laatste
Bourgondische vorst op het slagveld
Hij wordt opgevolgd door zijn dochter Maria van
Bourgondië die trouwt met Maiximiliaan van Habsburg
Hij liet zijn zoon Filips de Schone trouwen met
Johanna de Waanzinnige de dochter van de Spaanse
koningin
Hun zoon Karel V erfde op 15-jarige leeftijd alle
Habsburgse bezittingen
Wow!
![Page 3: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/3.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
De Nederlanden waren in de middeleeuwen aparte staatjes
De hoogste machthebber was in ieder gewest de eigen hertog of
graaf
Karel V wilde de Nederlanden centraal besturen vanuit Brussel
![Page 4: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/4.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
Om deze centralisatie door te voeren werd drie bestuursinstellingen opgericht
Raad van financiën (Belastingen)
Geheime Raad(Nieuwe wetten)
Raad van State(Juridisch advies)
Staten Generaal(goedkeuring)
Stadhouders(uitvoering)
Particularisme Centralisatie
![Page 5: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/5.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
In 1550 ontvouwde keizer Karel het Bloedplakkaat. Hiermee werd het drukken, schrijven, verspreiden en bezitten van ketterse boeken en afbeeldingen, het bijwonen van ketterse bijeenkomsten, het prediken van een tegendraadse religie en het huisvesten van ketters, met de doodstraf en inbeslagname van alle goederen beantwoord.
In 1550 uitvaardiging bloedplakkaat
![Page 6: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/6.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
![Page 7: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/7.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
![Page 8: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/8.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
![Page 9: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/9.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
1566 smeekschrift der edelen
![Page 10: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/10.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
![Page 11: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/11.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
![Page 12: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/12.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
Politieke oorzaken
Veel mensen in de Nederlanden zijn boos vanwege de centralisatie
Religieuze oorzaken Economische oorzaken
Niet monocausaal!
![Page 13: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/13.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
Margaretha van Parma wordt vervangen door Alva
Richt de Raad der Beroerten op
Wil de tiende penning invoeren
![Page 14: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/14.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
Onder de edelen die Filips II verantwoordelijk hield was ook Willem van Oranje
Oranje wachtte de komst van Alva niet af en week uit naar zijn familie in Duitsland
1 Wilhelmus van Nassouweben ik, van Duitsen bloed,den Vaderland getrouweblijf ik tot in den dood.Een prinse van Oranjeben ik, vrij onverveerd,den Koning van Hispanjeheb ik altijd geëerd.
![Page 15: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/15.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
Margaretha van Parma Alva
De Nederlandse Leeuw
??
?
Op 1 april 1572 namen de Geuzen
Den Briel in
Bij Heiligerlee wonnen de broers
van Willem van Oranje een veldslag
maar Alva bleef oppermachtig
Alva werd steeds meer gehaat door de
invoering van nieuwe belastingen
bendes veroorzaakten onder
leiding van lagere edelen onrust
Ze noemden zichzelf “Geuzen”
4 Lijf en goed al te samenheb ik u niet verschoond,mijn broeders hoog van namenhebben 't u ook vertoond:Graaf Adolf is geblevenin Friesland in den slag,zijn ziel in 't eeuwig levenverwacht den jongsten dag.
![Page 16: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/16.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
Alva kon sommige steden heroveren en nam gruwelijk wraak
Na 1 april 1572 liepen bijna alle Hollandse en Zeeuwse steden over
naar de Opstand
![Page 17: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/17.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
Andere steden hielden ondanks een
maandenlange belegering stand
De opstandelingen konden belegeraars uiteindelijk verjagen door dijken door te
steken
![Page 18: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/18.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
Heb jij de laatste tijd
soldij gehad?
Neuh, al maanden
nietWat? Jij ook al
niet?
DAN GAAN WE MUITEN! En plunderen!
Op naar de zuidelijke
Nederlanden!
In 1576 sloegen de Spaanse soldaten massaal aan het
muiten nadat ze maanden geen soldij
hadden gekregen
![Page 19: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/19.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand
De zeventien gewesten spraken af:
Gezamenlijk de Spaanse soldaten te verjagen
Hun godsdienstige tegenstellingen op te lossen
Overal zou gewetensvrijheid zijn
![Page 20: H5 Een nieuwe wereld](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062322/568148f7550346895db6173c/html5/thumbnails/20.jpg)
H5 Een nieuwe wereld 5.5 De Opstand