GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni...

60
Il-Kultura u l-Edukazzjoni MT GWIDA PRATTIKA PARLAMENT EWROPEW IDDIPARTIMENT TALPOLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI B IDDIRETTORATĠENERALI GĦALLPOLITIKI INTERNI

Transcript of GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni...

Page 1: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

Il-Kultura u l-Edukazzjoni

MT

GWIDA PRATTIKA

PARLAMENT EWROPEW

IDDIPARTIMENT TALPOLITIKAPOLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI B

IDDIRETTORATĠENERALI GĦALLPOLITIKI INTERNI

MT_906695_cover.indd 1MT_906695_cover.indd 1 18/09/09 12:46:0818/09/09 12:46:08

Page 2: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

Ħafna informazzjoni addizzjonali dwar l-Unjoni Ewropea hija disponibbli fuq l-Internet.

Jista’ jsir aċċess għaliha permezz tas-server Europa (http://europa.eu).

Informazzjoni dwar il-katalogar tinsab fi t-tmiem ta’ din il-pubblikazzjoni.

Il-Lussemburgu: L-Uffi ċċju għall-Pubblikazzjonijiet Uffi ċjali tal-Komunitajiet Ewropej, 2009

ISBN 978-92-823-2735-7

Doi: 10.2861/33123

Printed in Belgium

STAMPAT FUQ KARTA BAJDA ĦIELSA MILL-KLORUR

Europe Direct huwa servizz li jgħinek issib tweġibiet

għall-mistoqsijiet tiegħek dwar l-Unjoni Ewropea

Numru tat-telefon ġdid bla ħlas (*):

00 800 6 7 8 9 10 11

(*) ċerti operaturi tat-telefonija ċellulari ma jippermettux aċċess għal numri 00800

jew inkella dawn it-telefonati jkunu bi ħlas

MT_906695_cover.indd 2MT_906695_cover.indd 2 18/09/09 12:46:0918/09/09 12:46:09

Page 3: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

GWIDA PRATTIKA

Il-Kultura u l-Edukazzjoni

PARLAMENT EWROPEW

IDDIPARTIMENT TALPOLITIKAPOLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI B

IDDIRETTORATĠENERALI GĦALLPOLITIKI INTERNI

MT_906695_Inside.indd 1MT_906695_Inside.indd 1 18/09/09 14:11:1818/09/09 14:11:18

Page 4: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

AWTUR

Is-Sur Gonçalo Macedo, Dipartiment tal-Linji Politiċi B: Politiċi Strutturali u ta’ Koeżjoni, Parlament Ewropew

VERŻJONIJIET LINGWISTIĊI

Oriġinali: EN

Traduzzjonijiet: fi l-lingwi uffi ċjali kollha tal-Komunità Ewropea

KREDITI TAR-RITRATTI

Shutterstock, iStockphoto, Parlament ewropew

DWAR L-EDITUR

Sabiex tikkuntattja lid-Dipartiment tal-Linji Politiċi u biex tinkiteb għan-newsletter jekk jogħġbok ikteb

lil dan l-indirizz: [email protected]

Manuskritt lest f’April 2009.

Brussell, © Parlament Ewropew, 2009.

DIKJARAZZJONI TA’ ĊAĦDA

L-opinjonijiet espressi f’dan id-dokument huma r-responsabilità esklużiva tal-awtur u mhux neċessarjament

jirrappreżentaw il-pożizzjoni uffi ċjali tal-Parlament Ewropew.

Ir-riproduzzjoni u t-traduzzjoni għal skopijiet mhux kummerċjali huma awtorizzati, sakemm is-sors ikun

rikonoxxut u l-pubblikatur jingħata notifi ka minn qabel u jintbagħat kopja.

MT_906695_Inside.indd 2MT_906695_Inside.indd 2 18/09/09 14:11:1918/09/09 14:11:19

Page 5: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

WERREJ •

WERREJ

KELMTEJN TA’ QABEL ............................................................................................................... 7

SFOND ........................................................................................................................................... 9

ILBAŻI LEGALI GĦALLĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW...............................13

ILĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW FISSITT LEĠIŻLATURA ..........................25

ĦARSA ĠENERALI LEJN ILLEĠIŻLATURA 20092014 ...............................................37

DWAR IDDIPARTIMENT TALLINJI POLITIĊI ................................................................43

QARI ADDIZZJONALI .............................................................................................................45

FATTI U FIGURI UTLI ...............................................................................................................47

SORSI ADDIZZJONALI TA’ INFORMAZZJONI ................................................................53

MT_906695_Inside.indd 3MT_906695_Inside.indd 3 18/09/09 14:11:1918/09/09 14:11:19

Page 6: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

MT_906695_Inside.indd 4MT_906695_Inside.indd 4 18/09/09 14:11:1918/09/09 14:11:19

Page 7: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

L-unika ħaġa li ma tħallinix nitgħallem hi l-edukazzjoni.

Albert Einstein

„Hekk kif il-ħamrija, għammiela kemm hi għammiela,

ma tistax tkun produttiva mingħajr koltivazzjoni, daqstant ieħor

il-moħħ għeri mill-kultura ma jista‘ qatt jagħti frott bnin“

Seneca

MT_906695_Inside.indd 5MT_906695_Inside.indd 5 18/09/09 14:11:2018/09/09 14:11:20

Page 8: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

MT_906695_Inside.indd 6MT_906695_Inside.indd 6 18/09/09 14:11:2118/09/09 14:11:21

Page 9: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

KELMTEJN TA’ QABEL•

KELMTEJN TA’ QABEL

Għażiz Membru,

Nixtieq nieħu din l-opportunità biex nilqgħek fi l-Parlament Ewropew u biex nipprovdilek

informazzjoni dwar ir-riżorsi interni f’termini ta’ pariri esperti. Xogħol parlamentari eff ettiv

jiddependi fuq informazzjoni speċjalizzata, objettiva, ta’ kwalità għolja u aġġornata. Għal dan

il-għan, inħolqu ħames unitajiet responsabbli għar-riċerka, magħrufa bħala ‘Dipartimenti

tal-Linji Politiċi’. L-attivitajiet tagħhom ikopru l-oqsma kollha ta’ kompetenza tal-Parlament

Ewropew. Dawn jipproduċu riċerka indipendenti ta’ kwalità għolja, imwettqa jew interna-

ment jew inkella minn esperti esterni.

Id-Dipartiment tal-Linji Politiċi B: Politiki Strutturali u ta’ Koeżjoni hu responsabbli b’mod speċifi ku

minn ħames oqsma: l-agrikoltura u l-iżvilupp rurali, il-kultura u l-edukazzjoni, is-sajd, l-iżvilupp

reġjonali u t-trasport u t-turiżmu. Dan jipprovdi varjetà ta’ strumenti, li jvarjaw minn analiżi fi l-

fond ta’ kwistjonijiet leġiżlattivi kumplessi għal noti qosra ta’ sfond u sa workshops, fejn l-esperti

huma mistiedna jagħmlu preżentazzjonijiet b’mod dirett. Dawn l-istrumenti għandhom l-għan li

jappoġġjaw il-ħidma tal-korpi parlamentari, pereżempju billi jikkontribwixxu direttament għall-

ħidma leġiżlattiva ta’ kumitat speċifi ku jew billi jservu ta’ informazzjoni ta’ sfond għaż-żjajjar f’dele-

gazzjoni tal- Membri. Apparti minn għadd żgħir ta’ dokumenti kunfi denzjali, it-testi kollha li huma

prodotti mid-Dipartiment tal-Linji Politiċi B: Politiki Strutturali u ta’ Koeżjoni jiġu pubblikati fuq

il-websajt tal-Parlament għall-benefi ċċju tal-Membri kollha u tal-pubbliku ġenerali.

F’din il-pubblikazzjoni hawn informazzjoni dwar żviluppi ewlenin fi l-politika fl -oqsma ta’

kompetenza tal-Kumitat tal-Parlament għall-Kultura u l-Edukazzjoni matul l-aħħar terminu.

Nagħtu daqqa t’għajn ukoll lejn kif dawn jistgħu jevolvu fi l-futur qrib.

Finalment, aħna nipprovdu introduzzjoni għall-għażliet li hemm għad-dispożizzjoni tiegħek

f’termini ta’ għarfi en espert intern u estern ipprovdut mid- Dipartiment tal-Linji Politiċi B.

Ħu gost aqra!

Ismael Olivares Martinez

Id-Direttur

Direttorat B: Politiki Strutturali u ta’ Koeżjoni

Direttorat Ġenerali għall-Politiki Interni tal-Unjoni

7

MT_906695_Inside.indd 7MT_906695_Inside.indd 7 18/09/09 14:11:3518/09/09 14:11:35

Page 10: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

8

MT_906695_Inside.indd 8MT_906695_Inside.indd 8 18/09/09 14:11:3618/09/09 14:11:36

Page 11: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

SFOND•

SFOND

Din il-gwida tiff oka fuq l-oqsma ta’ responsabilità tal-Kumitat għall-Kultura u l-Edukazzjoni

(CULT) tal-Parlament Ewropew (PE), stipulati fl -Anness VI tar-Regoli ta’ Proċedura tal-

istituzzjoni 1. Fil-qosor, dawn ikopru l-politiki li ġejjin:

il-politika kulturali•

il-politika tal-edukazzjoni u t-’tagħlim tul il-ħajja‘•

il-multilingwiżmu•

il-politika awdjoviżiva•

il-politika taż-żgħażagħ•

il-politika tal-isport•

il-politika tal-komunikazzjoni•

il-koperazzjoni ma’ Stati mhux Membri u organizzazzjonijiet internazzjonali •

rilevanti fl -oqsma msemmija hawn fuq

Fit-taqsima li jmiss, se neżaminaw il-bażijiet legali ta’ dawn il-politiki u l-karatteristiċi speċifi ċi

tagħhom.

1 Ara: l-Anness VI tar-Regoli ta’ Proċedura tal-PE.

9

MT_906695_Inside.indd 9MT_906695_Inside.indd 9 18/09/09 14:11:3818/09/09 14:11:38

Page 12: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

10

Bħala introduzzjoni ġenerali, ta’ min jinnota li:

(1) Fil-biċċa l-kbira tal-każijiet, il-gvernijiet nazzjonali għad għandhom rwol ewlieni fi l-formu-

lazzjoni u fl -implimentazzjoni tal-politiki. L-irwol tal-Unjoni Ewropea (UE) normalment huwa li

tappoġġja l-azzjonijiet tagħhom u li tħeġġeġ li jkun hemm koperazzjoni aktar intensa fi l-Komu-

nità kollha. Partikolarment, fl -oqsma tal-kultura u l-edukazzjoni, it-Trattat jeskludi b’mod espliċitu

l-armonizzazzjoni, pereżempju tal-kontenut tal-kurrikula tal-iskejjel (ara l-Artikolu 149).

(2) Minn perspettiva storika, il-Komunità m’ilhiex ħafna li kisbet setgħat speċifi ċi, fl -oqsma

msemmija qabel - f’bosta mill-każijiet mhux qabel id-Disgħinijiet. Il-programmi korrispon-

denti kienu imnedija l-iktar fi t-tieni nofs tat-Tmeninijiet jew fi d-Disgħinijiet.

(3) In-nefqa tal-UE f’dawn l-oqsma għada relattivament baxxa meta mqabbla ma’ dik tal-

Istati Membri, għalkemm xorta jista’ jkollha impatt konsiderevoli.

(4) L-infl uwenza tal-UE f’dawn l-oqsma hi espressa primarjament permezz tal-bosta pro-

grammi multiannwali. Għalhekk, ħafna drabi din tkun baġitarja. F’ċerti każi l-UE assumiet

rwol ta’ koordinazzjoni wiesgħa tal-politika permezz tal-’Metodu Miftuħ tal-Koordinazzjoni’

(OMC) u iniżjattivi oħrajn simili, bħall-ħolqien ta’ ‘punti ta’ referenza’. Il-metodu miftuħ

ta’ koordinazzjoni jfi sser koperazzjoni u skambju ta’ ideat bejn il-gvernijiet, biex jinkisbu

għanijiet li dwarhom ikun hemm qbil komuni. L-UE ma tantx tadotta leġiżlazzjoni vinkolanti

fl -oqsma msemmija qabel, ħlief b’xi eċċezzjonijiet bħal pereżempju fi s-settur awdjoviżiv.

(5) Kif nisperaw li turi biċ-ċar din il-gwida, l-ikbar kontribut li l-Komunità tat f’ħafna minn dawn

l-oqsma kienet il-promozzjoni tal-kuntatti bejn in-nies f’pajjiżi diff erenti u, f’koperazzjoni mal-

gvernijiet nazzjonali, li għamlitha aktar faċli li wieħed jistudja, jgħallem u jaħdem bħala artisti

barra minn pajjiżu.

(6) Il-ħidma tal-Kumitat għall-Kultura ħafna drabi tkun aff ettwata mill-azzjoni tal-Komunità

f’oqsma fejn għandha setgħat ikbar - pereżempju, fi l-kummerċ internazzjonali jew id-dritt

għax-xogħol fi kwalunkwe parti tal-UE (il-moviment liberu tal-ħaddiema).

10

MT_906695_Inside.indd 10MT_906695_Inside.indd 10 18/09/09 14:11:3818/09/09 14:11:38

Page 13: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

SFOND•

11

MT_906695_Inside.indd 11MT_906695_Inside.indd 11 18/09/09 14:11:3818/09/09 14:11:38

Page 14: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

12

MT_906695_Inside.indd 12MT_906695_Inside.indd 12 18/09/09 14:11:3918/09/09 14:11:39

Page 15: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILBAŻI LEGALI GĦALLĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW•

ILBAŻI LEGALI GĦALLĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW

LEDUKAZZJONI, ILKULTURA, IŻŻGĦAŻAGĦ,

& LPOLITIKA AWDJOVIŻIVA

It-Trattat ta’ Ruma inkluda referenza ġenerali biss għall-edukazzjoni u l-kultura fl -Artikolu

3, li għadu jispeċifi ka li l-attivitajiet tal-Unjoni għandhom jinkludu “kontribuzzjoni għall-

edukazzjoni u għat-taħriġ ta’ kwalità u sabiex jiffj orixxu l-kulturi tal-Istati Membri”.

Skont it-Trattat ta’ Maastricht, l-Artikoli 149 (Edukazzjoni, Żgħażagħ), 150 (Taħriġ vokazzjo-

nali) u 151 (Kultura) ġew miżjuda mal-ordinament legali tal-Komunità. Dawn mhux biss żiedu

d-dettall mat-test vag tat-Trattat, iżda wkoll, u dan hu importanti, iċċaraw liema strumenti

legali l-KE tista’ tuża biex tilħaq l-objettivi tagħha (ara hawn taħt).

Fil-qasam tal-edukazzjoni, dawn l-objettivi, defi niti fl -Artikolu 149, għandhom “(j)

ikkontribwixx(u) għall-iżvilupp ta’ edukazzjoni ta’ kwalità” billi jinkoraġġixxu l-kope-

razzjoni bejn l-Istati Membri, u, jekk ikun hemm il-ħtieġa, billi jappoġġjaw u jikkumplemen-

taw l-azzjoni tagħhom. L-Artikolu 149 jistipula limitu ċar fuq l-azzjoni Komunitarja, ladarba din

trid tirrispetta bis-sħiħ «ir-responsabbiltà tal-Istati Membri għal dak li hu kontenut ta’ tagħlim u

l-organizzazzjoni ta’ sistemi ta’ edukazzjoni u d-diversità kulturali u lingwistika tagħhom».

13

MT_906695_Inside.indd 13MT_906695_Inside.indd 13 18/09/09 14:11:3918/09/09 14:11:39

Page 16: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

X’suppost qed tagħmel l-UE fi l-qasam tal-edukazzjoni? Dan li ġej:

KAXXA 1

l-Artikolu 149 (2) tat-Trattat

Tiżviluppa d-dimensjoni Ewropea fl -edukazzjoni, partikolarment permezz tat-tagħlim u t-tixrid tal-lingwi tal-Istati •

Membri

Tinkoraġġixxi l-mobilità fost l-istudenti u l-għalliema, billi tinkoraġġixxi r-rikonoxximnet akkademiku ta’ diplomi •

u perjodi ta’ studju

Tippromwovi koperazzjoni bejn l-istabbilimenti edukattivi•

Tiżviluppa skambji ta’ informazzjoni u esperjenza dwar kwistjonijiet komuni għas-sistemi edukattivi tal-Istati Membri•

Tinkoraġġixxi l-iżvilupp tat-tagħlim mill-bogħod•

Fir-rigward ta’ strumenti legali, l-Artikolu 149 jistipula li l-Komunità tista’ tadotta inċentivi f’dawn l-oqsma – bl-esklużjoni tal-

armonizzazzjoni – billi tuża l-proċedura ta’ kodeċiżjoni. Hemm żewġ strumenti ewlenin li huma disponibbli: (i) ‘Deċiżjoni’

legalment vinkolanti, pereżempju, biex jiġi stabbilit programm ġdid ta’ skambju; jew (ii) ‘Rakkomandazzjoni’ lill-Istati Membri,

pereżempju, biex jippruvaw inaqqsu l-ostakli għal min ikun irid jistudja u jaħdem barra minn pajjiżu.

Sabiex tingħata stampa sħiħa, wieħed għandu jsemmi li l-Artikolu 150 jipprovdi lill-Komunità b’setgħat simili fi l-qasam tat-

taħriġ vokazzjonali. Fil-PE, hu l-Kumitat għall-Impjiegi u l-Aff arijiet Soċjali (EMPL) li normalment imexxi fi l-kwistjonijiet ta’ taħriġ

vokazzjonali. Minkejja dan, bl-iżvilupp tal-idea ta’ ‘tagħlim tul il-ħajja’, id-distinzjoni bejn l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali

saret inqas ċara fi s-snin reċenti u fi l-prattika l-Kumitati CULT u EMPL qegħdin jaħdmu fl imkien mill-qrib f’dan il-qasam.

Għall-politika taż-żgħażagħ, l-għanijiet tal-Komunità huma bażikament li tinkoraġġixxi skambji bejn iż-żgħażagħ u dawk li

jaħdmu maż-żgħażagħ kif ukoll il-kuntatti bejn l-NGOs taż-żgħażagħ.

Fir-rigward tal-kultura, l-istrumenti previsti fi t-Trattat huma l-istess bħal dawk imsemmija hawn fuq. Minkejja dan, b’kuntrast

mal-edukazzjoni, il-proċedura ta’ kodeċiżjoni teħtieġ l-unanimità fi l-Kunsill – maħsuba bħala protezzjoni addizzjonali kontra

interventi tal-UE potenzjalment eċċessivi f’qasam sensittiv għas-sovranità nazzjonali.

14

MT_906695_Inside.indd 14MT_906695_Inside.indd 14 18/09/09 14:11:4018/09/09 14:11:40

Page 17: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILBAŻI LEGALI GĦALLĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW •

Għal darba oħra, it-Trattat joqgħod attent li jiċċirkoskrivi l-kamp ta’ applikazzjoni tal-azzjoni Komunitarja, billi jistabbilixxi li

din għandha “tikkontribwixxi għall-fj oritura tal-kulturi tal-Istati Membri, fi lwaqt li tirrispetta d-diversità nazzjonali

u reġjonali tagħhom u fl -istess waqt tirriżalta il-wirt kulturali komuni”. Fit-Trattat hemm enfasi li l-Komunità għandu jkollha

rwol essenzjalment ta’ appoġġ – iktar milli wieħed ta’ inizjazzjoni.

Dan huwa dak li jgħid it-Trattat dwar il-politika tal-UE fi l-qasam kulturali:

KAXXA 2

l-Artikolu 151 (2) tat-Trattat

Il-Komunità tappoġġja u tissuplimenta l-politiki nazzjonali dwar:

it-titjib tal-għarfi en u t-tixrid tal-kultura u l-istorja tal-poplu Ewropew•

il-konservazzjoni u s-salvagwardja tal-wirt kulturali ta’ sinifi kat għall-Ewropa•

skambji kulturali mhux kummerċjali•

il-ħolqien artistiku u letterarju, inkluż fi s-settur awdjoviżiv•

l-inkoraġġiment tal-koperazzjoni ma’ pajjiżi terzi u organizzazzjonijiet internazzjonali•

L-Artikolu 151 (4) jenfasizza wkoll li l-Komunità għandha tikkunsidra l-aspetti kulturali fl -attivitajiet kollha tagħha f’oqsma

politiċi oħra, partikolarment il-ħtieġa li “tirrispetta u tippromwovi d-diversità tal-kulturi tagħha”. Din il-klawsola hi importanti

minħabba li l-politiki tal-UE f’oqsma oħra jaff ettwaw is-settur kulturali. Bħala żewġ eżempji, id-DĠ MARKT (Suq Intern) tal-

Kummissjoni hu responsabbli għal-liġi dwar id-drittijiet tal-awtur, fi lwaqt li d-DĠ Kompetizzjoni japplika regoli dwar l-għajnuna

tal-Istat għal sussidji għas-settur taċ-ċinema. Fil-Parlament Ewropew, sikwit ikun hemm xi kumitat ieħor minbarra l-CULT fl -irwol

ewlieni f’dawn l-oqsma. Dawn l-aħħar snin kien hemm min esprima l-fehma li l-UE għandha tapplika l-Artikolu 151(4) b’mod

iktar strett u tagħti iktar attenzjoni lill-eff ett ta’ politiki oħra fuq il-kultura.

Il-leġiżlazzjoni prinċipali trattata mill-CULT fi l-qasam awdjoviżiv – id-Direttiva dwar it-’Televiżjoni mingħajr Fruntieri‘ (ara taħt) – hi

bbażata fuq l-Artikoli 47(2) u 55 tat-Trattat, li jirrigwardaw il-libertà tat-twaqqif u tal-għoti tas-servizzi rispettivament. Il-Programm

Media 2007 huwa bbażat fuq l-Artikoli 150 u 157 (politika industrijali).

15

MT_906695_Inside.indd 15MT_906695_Inside.indd 15 18/09/09 14:11:4018/09/09 14:11:40

Page 18: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

LISPORT

Għal issa għad m’hemm l-ebda artikolu dwar l-isport per se

fi t-Trattat (għall-bidliet tat-Trattat ta’ Liżbona ara hawn taħt)

għaldaqstant lanqas m’hemm bażi legali speċifi ka għal poli-

tika espliċita tal-UE dwar l-isport. Madankollu, ħafna artikoli

tat-Trattat għandhom impatt fuq l-aspetti ekonomiċi tal-isport,

fi kliem ieħor fuq l-isport professjonali. L-interpretazzjoni tal-

Qorti Ewropea tal-Ġustizzja (QEĠ) tar-regoli tat-Trattat dwar

il-moviment liberu tal-ħaddiema, pereżempju, b’mod partiko-

lari, fi l-famuż ‘każ Bosman’, kellha eff etti li nħassew ħafna fi d-

dinja tal-futbol professjonali u ta’ sport tat-timijiet. Fit-Trattat

ta’ Nizza sar sforz biex jinħoloq kontrobilanċ għall-eff etti tal-UE

fuq l-isport professjonali bl-inklużjoni ta’ Dikjarazzjoni dwar

il-’karatteristiċi speċifi ċi tal-isport’, li rrikonoxxiet il-funzjonijiet

soċjali, edukattivi u kulturali importanti tiegħu. Madankollu,

illum għadna f’sitwazzjoni fejn il-biċċa l-kbira tar-regoli tal-UE

jiġu applikati għall-isport bħala attività ekonomika, bi ftit li xejn

kunsiderazzjoni għal aspetti oħra.

ILKOMUNIKAZZJONI

It-Trattat m’għandhux bażi legali speċifi ka għal politika tal-UE

dwar il-’komunikazzjoni’. Madankollu, huwa meqjus li l-Unjoni

għandha tispjega l-politiki kollha tagħha u tiddiskutihom. Fi

kliem ieħor, il-bżonn ta’ komunikazzjoni joriġina naturalment

mill-attivitajiet l-oħra tagħha. Ovvjament, dan qed isir dejjem

iktar importanti minħabba li s-sentiment kontra l-UE qed jikber

f’dawn l-aħħar snin. Billi t-Trattat m’għandu l-ebda bażi legali

distinta, it-tliet istituzzjonijiet ewlenin (il-Kunsill, il-Kummissjoni

u l-Parlament) attwalment qegħdin jimplimentaw il-bidu ta’

Politika ta’ Komunikazzjoni komuni għall-UE permezz ta’ ‘Dikja-

razzjoni Konġunta’, iffi rmata f’Ottubru 2008.

16

MT_906695_Inside.indd 16MT_906695_Inside.indd 16 18/09/09 14:11:4018/09/09 14:11:40

Page 19: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILBAŻI LEGALI GĦALLĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW •

ILMULTILINGWIŻMU

Fid-defi nizzjoni tar-responsabilitajiet tal-CULT, ir-Regoli ta’

Proċedura tal-Parlament ma jsemmux il-’multilingwiżmu’ fi s-

sens strett, iżda jgħidu li l-PE għandu jipproteġi d-diversità

kulturali u lingwistika. Madankollu – kif rajna fuq – l-Artikolu

149 tat-Trattat jagħmel referenza speċifi ka għat-tagħlim tal-

lingwa fi l-politika tal-edukazzjoni.

’Multilingwiżmu’ huwa terminu ambigwu li jfi sser żewġ aff a-

rijiet fl -istess ħin. Fuq in-naħa l-waħda, jirrigwarda l-ħtieġa

prattika li n-nies jiġu mgħallma l-lingwi biex b’hekk tingħata

spinta lill-kuntatti u lill-prosperità fl -UE. Fuq in-naħa l-oħra,

jenfasizza d-drittijiet kulturali u tal-bniedem, pereżempju

d-dritt li wieħed jesprimi ruħu bil-lingwa tiegħu. Fl-aħħarnett,

it-terminu jista’ jirreferi wkoll għall-prattiki lingwistiċi interni

tal-istituzzjonijiet tal-UE stess. Il-ħatra ta’ Kummissarju Ewro-

pew għall-Multilingwiżmu f’Jannar 2007 għenet biex dan jiġi

stabbilit bħala qasam separat tal-politika. Fis-snin reċenti, il-

Kummissjoni ġieli enfasizzat l-importanza tal-multilingwiżmu

bħala parti mill-Istrateġija ta’ Liżbona biex tiġi msaħħa l-kom-

petittività ekonomika tal-UE.

ILKARTA TADDRITTIJIET

FUNDAMENTALI

Waħda mill-bidliet ewlenin tat-Trattat ta’ Liżbona hija li din tagħmel

il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali vinkolanti 2, għalkemm it-test

sħiħ tagħha fi l-fatt mhuwiex imdaħħal fi t-Trattat. Bosta mid-

dispożizzjonijiet tagħha jittrattaw ir-responsabbiltajiet tal-CULT:

2 It-Trattat ta’ Liżbona kieku jimmodifi ka t-test tal-Artikolu 6 tat-Trattat tal-Unjoni Ewro-

pea, bid-dikjarazzjoni li l-Karta “għandha jkollha l-istess valur legali bħat-Trattati”.

17

MT_906695_Inside.indd 17MT_906695_Inside.indd 17 18/09/09 14:11:4118/09/09 14:11:41

Page 20: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

Edukazzjoni: L-edukazzjoni:issostni li “Kull persuna għandha

d-dritt għall-edukazzjoni u li jkollha aċċess għall-formazzjoni

professjonali u kontinwa” (l-Artikolu 14)

Il-kultura u l-lingwa: “L-arti u r-riċerka xjentifi ka huma liberi”

(l-Artikolu 13) u l-“UE għandha tirrispetta d-diversità kulturali,

reliġjuża u lingwistika” (l-Artikolu 22).

L-awdjoviżiv, il-komunikazzjoni: “Il-libertà u l-pluraliżmu tal-

mezzi tal-komunikazzjoni għandhom ikunu rrispettati” u “Kull

persuna għandha d-dritt għal-libertà tal-espressjoni” (it-tnejn li

huma minn Artikolu 11)

Iż-żgħażagħ: Tipprojbixxi t-tħaddim tat-tfal u ssostni li

ż-żgħażagħ għandhom ikunu protetti kontra l-isfruttament

ekonomiku u kontra “kull xogħol li jista’ jipperikola s-sigurtà,

is-saħħa jew l-iżvilupp (...) tagħhom, jew li jista’ jikkompro-

metti l-edukazzjoni tagħhom” (l-Artikolu 32).

Probabbilment, dawn id-dispożizzjonijiet ma jagħtux drittijiet

ġodda sinifi kanti liċ-ċittadini tal-UE. IL-QEĠ diġà tiggaran-

tixxi r-rispett għad-drittijiet fundamentali li huma mħaddna

fl -ordninamenti kostituzzjonali tal-Istati Membri u t-Trattat

diġà jistipula fl -Artikolu 6 li l-Komunità għandha tirrispetta

dawk id-drittijiet li huma mħaddna fi l-Konvenzjoni Ewropea

għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Libertajiet

Fundamentali tal-Kunsill tal-Ewropa. Madankollu, il-Karta hija

politikament sinifi kanti minħabba li tirrappreżenta l-isforz tal-

Unjoni biex tfassal lista tagħha ‘stess’ tad-drittijiet.

18

MT_906695_Inside.indd 18MT_906695_Inside.indd 18 18/09/09 14:11:4318/09/09 14:11:43

Page 21: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILBAŻI LEGALI GĦALLĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW •

TABELLA 1

Struttura tal-Qafas Finanzjarju tal-UE għall-2007-13

L-Intestaturi Ewlenin u s-Sottointestaturi Is-Sehem min-Nefqa Totali

1. Tkabbir Sostenibbli 44.2%

1a. Il-kompetittività għat-tkabbir u l-impjiegi 8.6%

1b. Il-koeżjoni għat-tkabbir u l-impjiegi 35.6%

2. Preservazzjoni u Ġestjoni tar-Riżorsi Naturali 43.0%

3. Ċittadinanza, libertà, sigurtà u ġustizzja 1.2%

3a. Il-Libertà, is-Sigurtà u l-Ġustizzja 0.8%

3b. Iċ-Ċittadinanza 0.5%

4. L-Unjoni Ewropea bħala attur globali 5.7%

5. Amministrazzjoni 5.8%

Sors: Adattata mill-Paġni ta’ Tagħrif dwar l-Unjoni Ewropea (Parlament Ewropew)

ILBAĠIT

Il-’qafas fi nanzjarju multiannwali’ totali tal-UE, jiġifi eri l-baġit

għall-perjodu ta’ seba’ snin mill-2007 sal-2013 (inklużi), jam-

monta għal madwar EUR 975 biljun (i.e. EUR 975 000 miljun).

Dan jirrappreżenta madwar 1% tad-Dħul Gross Nazzjonali

(DGN) tal-UE.

Kif jidher ċar fi t-tabella fi l-paġna li jmiss, li turi l-istruttura

tal-baġit multiannwali, l-iżvilupp agrikolu/rurali u l-politika

reġjonali (‘koeżjoni’) għadhom jikkostitwixxu l-ikbar parti tal-

baġit tal-UE (taħt l-intestaturi 2 u 1b rispettivament).

Il-programmi ewlenin fi l-qasam tal-edukazzjoni u tal-kultura

jammontaw għal madwar EUR 10 170 miljun, li jirrapreżenta

ftit iktar minn 1% tal-qafas fi nanzjarju multiannwali 3.

L-ikbar programm li jaqa’ taħt ir-responsablilità tal-CULT - il-

Programm ta’ Tagħlim tul il-Ħajja, huwa ffi nanzjat skont intes-

tatura 1a; iżda l-oħrajn, pereżempju Żgħażagħ fl -Azzjoni,

Kultura 2007, MEDIA 2007, Ewropa għaċ-Ċittadini – huma ffi -

nanzjati skont l-intestatura 3b. Erasmus Mundus huwa fi nan-

zjat parzjalment skont l-intestatura 4, minħabba li jirrigwarda

l-politika esterna tal-UE.

3 Dawn huma l-istimi personali tal-awtur, maħsuba bħala gwida approssimattiva.

19

MT_906695_Inside.indd 19MT_906695_Inside.indd 19 18/09/09 14:11:4418/09/09 14:11:44

Page 22: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILKONTRIBUT TALKUMITAT GĦALL

PROĊEDURA BAĠITARJA ANNWALI

Bażikament, il-qafas fi nanzjarju multiannwali hu ftehima poli-

tika bejn iż-żewġ fergħat tal-awtorità baġitarja – il-Parlament

u l-Kunsill. Minkejja dan, in-nefqa attwali hija stabbilita kull

sena permezz ta’ proċedura annwali tal-baġit. Il-Kumitat għall-

Baġits huwa responsabbli għal dan, iżda – bħal kull kumitat

ieħor – kull Settembru l-CULT jikkontribwixxi għall-proċedura

billi jfassal opinjoni li tistabbilixxi l-opinjonijiet tiegħu dwar

l-oqsma tal-baġit li jaqgħu taħt ir-responsabilità tiegħu. Din

tikkonsisti minn (i) stqarrija tal-prijoritajiet politiċi tal-Kumitat

u (ii) emendi għall-Abbozz ta’ Baġit adottat mill-Kunsill f’Lulju.

Kull linja tal-baġit hi magħmula minn fi guri b’kummenti kor-

rispondenti: jista’ jiġi modifi kat wieħed minnhom biss jew

inkella t-tnejn li huma.

Bħala regola ġenerali, l-implimentazzjoni ta’ kull punt tal-baġit

trid tkun iġġustifi kata minn att bażiku legali (i.e. Regolament,

Direttiva jew Deċiżjoni). Il-programmi multiannwali fl -oqsma

tal-kultura, tal-midja u tal-edukazzjoni huma Deċiżjonijiet

u għalhekk fi hom indikazzjonijiet baġitarji ċari.

Minħabba li l-baġits massimi skont l-intestaturi diff erenti

huma ffi ssati għal seba’ snin u minħabba li l-baġits mul-

tiannwali għall-programmi individwali huma parti mil-liġi li

twaqqafhom, il-Kumitat CULT ma tantx jista’ jkun fl essibbli fi l-

proċedura baġitarja annwali. Il-CULT u l-Parlament fl imkien

il-biċċa l-kbira jużaw is-setgħat baġitarji tagħhom biex

jappellaw għal azzjonijiet preparatorji ġodda jew biex

isiru aġġustamenti żgħar fi l-baġits għal politiki partikolari.

Pereżempju, fi t-terminu tal-Parlament ta’ bejn l-2004 u l-2009,

il-PE uża s-setgħat baġitarji tiegħu biex joħloq azzjoni prepa-

ratorja li issa se ssir il-programm il-ġdid ‘Media Mundus’ . Hu

appoġġja wkoll l-azzjonijiet preparatorji fi l-qasam tal-isport

li jistgħu jinbidlu fi programm sħiħ jekk it-Trattat ta’ Liżbona

jidħol fi s-seħħ.

20

MT_906695_Inside.indd 20MT_906695_Inside.indd 20 18/09/09 14:11:4418/09/09 14:11:44

Page 23: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILBAŻI LEGALI GĦALLĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW •

X’SE JIBDEL KIEKU TTRATTAT TA’ LIŻBONA?

Jekk it-Trattat ta’ Liżbona jidħol fi s-seħħ, l-impatt ewlieni tiegħu fuq il-ħidma tal-Kumitat għall-Kultura jkun li l-isport, għalkemm

b’mod kumplimentari, isir kompetenza espliċita tal-UE:

KAXXA 3

L-Artikolu tat-Trattat ta’ Liżbona dwar l-Isport

Il-verżjoni riveduta tal-Artikolu 149 attwali se tistipula li “l-Unjoni għandha tikkontribwixxi għat-tmexxija ’l qud-•

diem tal-kwistjonijiet Ewropej tal-Isports, waqt li tieħu inkonsiderazzjoni n-natura speċifi ka tiegħu, l-istrutturi

tiegħu ibbażati fuq il-volontarjat u l-funzjoni soċjali u edukattiva tiegħu”.

L-għanijiet tal-politika tal-isport se jkunu li: (1) tippromwovi sens ta’ ġustizzja u trasparenza fi l-kompetizzjonijiet •

sportivi u koperazzjoni bejn il-korpi responsabbli għall-isport u (2) tipproteġi l-integrità fi żika u morali ta’ min

jipprattika l-isport, b’mod partikolari l-iżgħar fosthom.

L-istrumenti li jintużaw fi l-politika tal-isport se jkunu l-istess bħal dawk ta’ oqsma politiċi oħrajn fl -Artikolu 149 attwali (ara

hawn fuq).

KAXXA 4

Bidliet Oħra tat-Trattat ta’ Liżbona

Il-politika taż-żgħażagħ: l-UE tikseb responsabilità speċifi ka li tħeġġeġ il-”parteċipazzjoni taż-żgħażagħ fi l-ħajja •

demokratika fl -Ewropa”

Il-Kultura: għall-proċedura ta’ kodeċiżjoni, tiġi applikata l-Maġġoranza Kwalifi kata tal-Voti (QMV) fi l-Kunsill, min-•

fl ok l-unanimità

B’mod ġenerali, is-setgħat tal-PE fi l-politika kummerċjali tal-UE, li s’issa kienu verament dgħajfa, se jissaħħu per-•

mezz tal-introduzzjoni tal-kodeċiżjoni f’ċerti oqsma.

Finalment, id-dħul fi s-seħħ tat-Trattat ta’ Liżbona se jġib ukoll bidla fi l-proċedura baġitarja annwali: se jkun hemm qari wieħed

biss tal-baġit minfl ok, kif isir issa, tnejn.

21

MT_906695_Inside.indd 21MT_906695_Inside.indd 21 18/09/09 14:11:4418/09/09 14:11:44

Page 24: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILMETODU MIFTUĦ TA’

KOORDINAZZJONI OMC

Il-metodu miftuħ ta’ koordinazzjoni (OMC), li ġie introdott fi l-

kuntest tal-Istrateġija ta’ Liżbona fl -2000, huwa strument ta’

politika li jiġi użat f’oqsma fejn il-leġiżlazzjoni mhijiex adattata

biex tittratta problemi u/jew fejn Stati Membri għandhom

sempliċiment ix-xewqa li jaħdmu fl imkien dwar il-politika

fi l-livell tal-UE b’mod inqas riġidu. Ġeneralment, dan jintuża

f’oqsma fejn l-Istati Membri, u mhux il-Komunità, jiddetermi-

naw il-parti l-kbira tal-politika.

Fil-prattika, dan jinvolvi l-iskambju ta’ ideat u informazzjoni

bejn l-awtoritajiet nazzjonali li jaqblu li jaħdmu biex jin-

kisbu l-għanijiet komuni. Il-Gvernijiet jevalwaw lil xulxin

(evalwazzjoni inter pares): il-Kummissjoni tiff aċilita skambji

tal-aħjar prattiki u tipprovdi b’mod regolari ħarsa ġenerali

lejn il-progress. Attwalment, l-arrangamenti tal-OMC huma

applikati fl -oqsma tal-edukazzjoni u t-taħriġ, tal-politika dwar

iż-żgħażagħ u l-kultura.

Minħabba li ma hi involuta l-ebda leġiżlazzjoni, il-Parlament

m’għandux awtorità formali fl -OMC (u lanqas m’għandha

awtorità l-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja). Minkejja dan, il-PE

jista’ jesprimi l-opinjoni tiegħu billi jadotta rapporti mhux

leġiżlattivi, jibgħat mistoqsijiet bil-miktub lill-Kummissjoni,

u jagħmel mistoqsijiet lill-kummissarji responsabbli għal

dawn il-portafolli matul il-laqgħat ordinarji tal-kumitat.

22

MT_906695_Inside.indd 22MT_906695_Inside.indd 22 18/09/09 14:11:4518/09/09 14:11:45

Page 25: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILBAŻI LEGALI GĦALLĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW •

23

MT_906695_Inside.indd 23MT_906695_Inside.indd 23 18/09/09 14:11:4618/09/09 14:11:46

Page 26: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

24

MT_906695_Inside.indd 24MT_906695_Inside.indd 24 18/09/09 14:11:4618/09/09 14:11:46

Page 27: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW FISSITT LEĠIŻLATURA•

ILĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW FISSITT LEĠIŻLATURA

ILPROGRAMMI

Fl-ewwel nofs tas-sitt terminu parlamentari (2004-9) ix-xogħol ewlieni tal-PE kien li jissorvelja l-implimetazzjoni tal-leġiżlazzjoni,

skont il-proċedura ta’ kodeċiżjoni, u b’hekk jippermetti li f’Jannar 2007 jkun hemm id-dħul fi s-seħħ tal-ġenerazzjoni li jmiss tal-

programmi Komunitarji.

Minkejja dan, fi l-Kunsill Ewropew ta’ Brussell li sar f’Diċembru 2005, il-kapijiet tal-UE ddeċidew li jnaqqsu b’mod sinifi kanti

l-proposta tal-Kummissjoni għall-qafas baġitarju tal-perjodu 2007-2013. Il-pakkett fi nanzjarju globali tal-Unjoni għall-perjodu

attwali ta’ seba’ snin kien stipulat għal madwar EUR 864 biljun, meta mqabbel mal-proposta inizjali ta’ madwar EUR 929 biljun.

Fil-qasam tal-edukazzjoni u l-kultura, bħal f’oqsma oħrajn, il-Parlament stinka biex iżomm u jżid il-baġit propost għal programmi

individwali, iżda ma tantx kellu suċċess. L-ammonti fi nali kif jidhru hawn taħt:

TABELLA 2

Il-Programmi Ewlenin u l-Baġits tagħhom għall-Perjodu 2007-13

Isem tal-Programm Baġit (miljun EUR)

Tagħlim tul il-Ħajja 6 970

Erasmus Mundus 930 (indikattiv, għall-perjodu 2009-13 biss)

Żgħażagħ fl -Azzjoni 885

Media 2007 755

Kultura 2007 400

Ewropa għaċ-Ċittadini 215

Media Mundus 15 (indikattiv, għall-perjodu 2011-13 biss)

Sors: il-Kummissjoni Ewropea

25

MT_906695_Inside.indd 25MT_906695_Inside.indd 25 18/09/09 14:11:4718/09/09 14:11:47

Page 28: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

L-ikbar programm mill-programmi l-ġodda kien il-programm

integrat ġdid għat-Tagħlim tul il-Ħajja (LLL), li jkopri erba’

programmi li preċedentament kienu jagħmlu parti mill-pro-

gramm Socrates: Comenius (livell skolastiku tal-edukazzjoni);

Erasmus (edukazzjoni u t-taħriġ superjuri); Leonardo da Vinci

(edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali) u Grundtvig (edukazzjoni

għall-adulti). Minn dawn kollha l-Erasmus jirrapreżenta

l-ikbar sehem, ta’ madwar 40% tan-nefqa tal-LLL.

Fil-ħidma leġiżlattiva tiegħu l-Parlament irnexxielu jżid

l-għotja fi nanzjarja ta’ kull xahar tal-Erasmus. F’Jannar 2007

din telgħet għal EUR 200 kull xahar, żieda ta’ EUR 50. Il-PE

prova wkoll iżid il-koperazzjoni transkonfi nali bejn il-pajjiżi

ġirien skont is-subprogramm Comenius, permezz tal-ħolqien

ta’ ‘sħubijiet Comenius-Regio’.

Fir-rigward tal-Programm Żgħażagħ fl -Azzjoni, l-MEPs

xtaqu li jagħtu spinta lill-parteċipazzjoni taż-żgħażagħ fi d-

dibattiti dwar il-Politika tal-UE dwar iż-Żgħażagħ u fi kwistjo-

nijiet politiċi oħrajn. Għalhekk, huma rnexxilhom jakkwistaw

fi nanzjament għall-’Ġimgħa Ewropea taż-Żgħażagħ’ mill-

programm. Din l-inizjattiva ssir madwar kull 18-il xahar

u tikkonsisti fl -organizzazzjoni ta’ laqgħat u ta’ dibattiti ma’

eluf ta’ żgħażagħ fi Brussell u fl -Istati Membri. Attwalment, din

tagħmel parti mid-’djalogu strutturat’ bejn l-istituzzjonijiet

tal-UE u r-rappreżentanti taż-żgħażagħ.

Il-Programm Media 2007 huwa kontribuzzjoni importanti

tal-UE biex tingħata spinta lill-kompetittività tas-settur taċ-

ċinema u d-distribuzzjoni tal-fi lms Ewropej fi s-Suq Intern. Fis-

snin reċenti, huwa għen fl -iffi nanzjar ta’ fi lms Ewropej stmati

ferm (pereżempju Slumdog Millionaire); saret ħaġa komuni,

pereżempju, il-preżenza ta’ fi lms li jkunu ġew appoġġjati mill-

Media fi s-selezzjoni uffi ċjali tal-Festival tal-Films ta’ Cannes.

Il-Parlament qies li l-proposta inizjali tal-Kummissjoni għall-

Programm Kultura 2007 ma tatx biżżejjed attenzjoni lill-

ħarsien tal-wirt kulturali tal-Ewropa, kif mitlub mill-Artikolu

151 tat-Trattat. Waqt il-proċedura leġiżlattiva, l-PE għalhekk

insista li l-programm jagħti iktar importanza lill-patrimonju:

l-idea taċ-Ċertifi kat tal-Patrimonju Ewropew (ara hawn taħt)

tirrifl etti dan.

26

MT_906695_Inside.indd 26MT_906695_Inside.indd 26 18/09/09 14:11:4718/09/09 14:11:47

Page 29: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW FISSITT LEĠIŻLATURA •

Il-PE minn dejjem appoġġja ż-żieda fi l-kuntatti transkon-

fi nali diretti ‘min-nies għan-nies’. Inizjattivi bħal Erasmus

u Comenius jagħmlu eżattament dan. Għalhekk, mhix ħaġa

sorprendenti li hu ta appoġġ qawwi lill-Programm Ewropa

għaċ-Ċittadini, li għandu l-għan li jżid il-kuntatti permezz

tal-iffi nanzjar ta’ ġemellaġġi u ta’ azzjonijiiet oħrajn li jqarrbu

lin-nies ta’ nazzjonalitajiet diff erenti.

Fl-2008, il-Parlament Ewropew approva estensjoni tal-pro-

gramm Erasmus Mundus sal-2013. Il-programm għandu

jimmira li jippubbliċizza l-edukazzjoni ogħla Ewropea billi jip-

provdi appoġġ fi nanzjarju lil studenti minn pajjiżi li mhumiex

Stati Membri biex ikunu jistgħu jistudjaw għall-Masters u d-dot-

torati fl -universitajiet tal-UE. Il-PE pprova jtejjeb l-eżekuzzjoni

tal-programm billi għamel pressjoni fuq il-gvernijiet nazzjonali

biex jiff aċilitaw l-għoti tal-viżi lill-parteċipanti. Hu appella wkoll

li l-programm ikun aktar rappreżentattiv ġeografi kament.

Finalment, il-Parlament jinsab fi l-proċess li japprova l-pro-

gramm il-ġdid Media Mundus (2011-2013), li ġie ispirat minn

Media 2007. Dan hu mfassal b’tali mod li jagħmel lill-industrija

awdjoviżiva tal-UE iktar kompetittiva fi x-xena dinjija, billi jiffi -

nanzja proġetti konġunti ma’ pajjiżi li mhumiex Stati membri,

pereżempju fi t-taħriġ, fi l-kummerċjalizzazzjoni u fi d-distri-

buzzjoni.

LEDUKAZZJONI

Mhuwiex b’kumbinazzjoni li l-Programm LLL huwa ffi nanzjat

skont il-limitu 1a tal-qafas fi nanzjarju multiannwali (‘Kompe-

tittività għat-Tkabbir u l-Impjiegi’). Fis-snin reċenti, l-azzjoni

Komunitarja fi l-qasam tal-edukazzjoni u t-taħriġ enfasizzat

il-bżonn ta’ modernizzazzjoni tas-sistemi edukattivi bħala

parti mill-’Istrateġija ta’ Liżbona’, l-ispinta mħabbra fi l-Kunsill

Ewropew tal-2000 biex l-ekonomija tal-Ewropa ssir iktar kom-

petittiva. L-idea tat-’Tagħlim tul il-Ħajja’ hi fi l-qalba tal-isforzi

tal-UE. Tagħlim tul il-ħajja jfi sser li jiġu pprovduti opportunita-

jiet ta’ tagħlim għal nies ta’ etajiet u ħiliet diff erenti kif ukoll li

jitneħħew l-ostakoli bejn it-tagħlim formali u mhux formali.

27

MT_906695_Inside.indd 27MT_906695_Inside.indd 27 18/09/09 14:11:4818/09/09 14:11:48

Page 30: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ĦIDMA LEĠIŻLATTIVA

L-UE żviluppat għadd ta’ ideat fl -aħħar għaxar snin biex ittejjeb

l-istudju transkonfi nali, kemm jekk f’università jew vokazzjo-

nali, kif ukoll il-mobilità tal-ħaddiema. Eżempju ta’ dan kien

it-twaqqif ta’ Sistema Ewropea ta’ Trasferiment ta’ Kredits

(ECTS), li taqsam il-korsijiet fi ‘kredits’ u f’’riżultati tat-tagħlim’,

u b’hekk, tagħmilha iktar faċli għall-istudenti biex ibiddlu

l-korsijiet u għall-istituzzjonijiet għall-edukazzjoni ogħla biex

iqabblu u jirrikonoxxu l-programmi ta’ xulxin.

Fil-perjodu 2004-9 u bl-istess spirtu, il-Parlament approva

rakkomandazzjoni Komunitarja għat-tqabbil tal-kwalifi ki,

magħrufa bħala ‘Europass’. Dan jikkonsisti minn portafoll ta’

ħames dokumenti, preżentat f’format standardizzat, inkluż

CV u ‘pass tal-mobilità’ (li jiddeskrivi l-perjodi mqattgħin barra

mill-pajjiż għall-edukazzjoni u t-taħriġ). Il-Parlament insista li

jkun hemm inklużjoni tal-ħiliet informali fi l-’pass tal-mobilità’,

pereżempju l-kapaċità li wieħed jagħmilha ma’ nies minn kul-

turi diff erenti.

Proposta oħra ppubblikata mill-Kummissjoni fl -2005 ppruvat

tiddefi nixxi sett ta’ ħiliet ewlenin importanti għaċ-ċittadini

kollha tal-UE, biex jiġu użati bħala għodda ta’ referenza mill-Istati

Membri. Din ir-Rakkomandazzjoni dwar ‘kompetenzi ewlenin

għat-tagħlim matul il-ħajja’ tiddefi nixxi tmien tipi ta’ kompe-

tenzi, li jvarjaw minn kompetenzi iktar speċifi ċi, pereżempju

l-kapaċità li wieħed ikun jista’ jikkomunika bl-ewwel lingwa

tiegħu u b’lingwi barranin, għal oħrajn iktar wesgħin bħat-

’tagħlim dwar kif titgħallem’ u ‘kuxjenza u espressjoni kulturali’.

Fil-ħidma tiegħu fuq il-proposta, il-PE insista li jiġu kkunsidrati

l-bżonnijiet ta’ persuni żvantaġġati.

28

MT_906695_Inside.indd 28MT_906695_Inside.indd 28 18/09/09 14:11:5018/09/09 14:11:50

Page 31: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW FISSITT LEĠIŻLATURA •

Fl-2008, l-UE adottat sistema biex tiff aċilita t-tqabbil ta’ kwali-

fi ki mogħtija f’pajjiżi diff erenti. Din tippermetti li min iħaddem,

pereżempju, iqabbel il-kwalifi ki kollha tal-applikanti minn

pajjiżi diff erenti, ma’ standard komuni stabbilit – magħruf

bħala ‘Qafas Ewropew għall-Kwalifi ki’ (EQF). Bħalissa qed

isir progress fi l-ħidma prattika u l-Istati Membri għandhom

sal-2010 biex jikkonformaw il-kwalifi ki nazzjonali mal-EQF.

Fil-PE il-kumitati EMPL u CULT fl imkien issorveljaw l-appro-

vazzjoni tar-rakkomandazzjoni l-ġdida fl -2007.

Inizjattiva importanti oħra, fejn il-CULT ħadem fl imkien ma’ kumi-

tat ieħor 4 kienet il-ħolqien tal-Istitut Ewropew tat-Teknoloġija

(EIT). L-għan tal-EIT huwa li jqarreb gruppi ta’ riċerka u negozji

fl imkien biex jaħdmu għall-innovazzjoni. Il-PE approva l-ħolqien

tal-EIT iżda fi ttex li jiżgura li l-korp il-ġdid la jirrepeti l-istess xogħol

tal-istrutturi eżistenti tal-UE fi l-qafas tar-riċerka u lanqas inaqqas

mill-importanza tagħhom.

ĦIDMA MHUX LEĠIŻLATTIVA

Permezz tal-adozzjoni ta’ riżoluzzjonijiet abbażi ta’ rapporti

‘fuq inizjattiva propja’, il-Parlament jista’ jieħu pożizzjoni dwar

kwistjonijiet li mhumiex suġġetti għal proposti leġiżlattivi

ġodda jew li anqas ma jinsabu neċessarjament fuq l-aġenda

għad-diskussjoni tal-Kummissjoni jew tal-UE. Eżempju ta’ dan

huwa r-rapport tal-2008 dwar il-’Proċess ta’ Bolonja’, adottat

fl -2008, li appella biex ikun hemm sforzi ikbar biex tiżdied il-

mobilità tal-istudenti wara l-2010. Il-Proċess ta’ Bolonja, bħala

inizjattiva intergovernattiva li tinvolvi 46 pajjiż li qed jippru-

vaw joħolqu ‘Zona Ewropea ta’ Edukazzjoni Ogħla’, kellu jagħti

4 F’dan il-każ il-Kumitat għall-Industrija, ir-Riċerka u l-Enerġija (ITRE).

spinta lill-mobilità tal-istudenti minn meta tnieda fl -1999.

Kien għalhekk li dan introduċa struttura standard fuq tliet

livelli għall-edukazzjoni universitarja fl -Ewropa (il-baċellerat,

il-Master, u d-dottorat). Minkejja dan, ir-rapport tal-Parlament

ġibed l-attenzjoni għall-fatt li ostakoli sinifi kanti għall-mobiltà

għadhom jeżistu.

Finalment, f’Diċembru 2008 l-Parlament esprima l-perspettiva

tiegħu dwar l-implimentazzjoni tal-għanijiet tal-Komunità fi l-

qasam tal-edukazzjoni u t-taħriġ 5, kif stipulat fi l-’programm ta’

ħidma tal-Edukazzjoni u t-Taħriġ 2010’. Ir-rapport tal-PE enfa-

sizza li n-nisa għadhom mhumiex irrappreżentati biżżejjed

f’ċerti oqsma ta’ studju u inkoraġġixxa azzjoni prattika biex

jinstab rimedju għal din is-sitwazzjoni.

5 Ara l-fajl Oeil dwar: own-initiative report on the Education & Training 2010 work

programme.

29

MT_906695_Inside.indd 29MT_906695_Inside.indd 29 18/09/09 14:11:5118/09/09 14:11:51

Page 32: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

LGĦANIJIET KOMUNI TALUE FLEDUKAZZJONI U TTAĦRIĠ

Fl-2003 l-Kunsill Ewropew, fi l-kuntest tal-Istrateġija ta’ Liżbona, propona għadd ta’ miri komuni tal-UE għal sistemi tal-edukazzjoni

u tat-taħriġ, li għandhom jinkisbu sal-2010, li huma:

KAXXA 5

IL-MIRI TAL-UE FL-EDUKAZZJONI U T-TAĦRIĠ

Min jitlaq mill-iskola qabel il-waqt: li tnaqqas għal mhux iktar minn 10% il-proporzjon medju taż-żgħażagħ li •

jitilqu mill-iskola qabel iż-żmien

Gradwati fi l-Matematika, ix-Xjenza u t-Tekonoloġija (MST): li żżid b’tal-anqas 15% tan-numru totali tal-gradwati •

fl -MST fi lwaqt li fl -istess ħin tnaqqas il-livell ta’ żbilanċ bejn is-sessi

Edukazzjoni sekondarja ogħla: li tiżgura li tal-anqas 85% tan-nies li għandhom 22 sena jispiċċaw l-edukazzjoni •

sekondarja ogħla

Nies bi prestazzjoni baxxa fi l-qari: li tnaqqas b’tal-inqas 20%, meta wieħed iqabbel mal-2000, il-persentaġġ ta’ nies •

ta’ 15-il sena bi prestazzjoni baxxa fi l-qari

It-tagħlim tul il-ħajja: li tiżgura li tal-anqas 12.5% tal-popolazzjoni adulta li għandha l-età tax-xogħol (25 sa 64 •

sena) tkun ħadet sehem fi t-tagħlim matul il-ħajja.

Sabiex tara kif inhuma sejrin l-Istati Membri fi l-kisba ta’ dawn il-miri, jekk jogħġbok irreferi għat-tabella 5 hawn taħt.

30

MT_906695_Inside.indd 30MT_906695_Inside.indd 30 18/09/09 14:11:5118/09/09 14:11:51

Page 33: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW FISSITT LEĠIŻLATURA •

ILPOLITIKA AWDJOVIŻIVA

Il-Ħidma Leġiżlattiva

F’Diċembru 2005, il-Kummissjoni għamlet proposta għal

reviżjoni tar-regoli applikati fi s-Suq tal-Internet għat-televiżjoni,

kif inhu stipulat fi d-Direttiva dwar it-’Televiżjoni mingħajr Frun-

tieri’. Il-Parlament, fl imkien ma’ oħrajn, enfasizza l-ħtieġa li jkun

hemm aġġornament ta’ dawn ir-regoli, minħabba li f’era ta’

konverġenza tekonoloġika, id-diff erenzi tradizzjonali bejn it-

telekomunikazzjoni u x-xandir kienu u qegħdin isiru inqas u

inqas ċari. Pereżempju, kumpanija tat-telekomunikazzjonijiet

tista’ ipprovdi stazzjon tat-televiżjoni lill-konsumatur permezz

tal-Internet. F’Novembru 2007, il-PE approva r-regoli l-ġodda

fi d-Direttiva li eventwalment saret magħrufa bħala id-’Direttiva

dwar is-Servizzi tal-Midja Awdjoviżivi’ (AVMS). Attwalment, is-

servizzi kollha, inkluż is-servizzi ‘fuq rikjesta’ jew ‘mhux lineari’

huma koperti minn reġim regolatorju komuni, irrispettivament

mit-teknoloġija użata biex wieħed jipprovdihom jew kif wieħed

jarahom. L-Istati Membri għandhom sa Novembru 2009 biex

jagħmlu traspożizzjoni tad-Direttiva AVMS fi l-liġi nazzjonali.

Sa ċertu punt deher li kien faċli li jkun hemm qbil dwar regoli

ftit aktar fl essibbli għar-reklamar. L-istampa ġenerali ma tbid-

dlitx ħafna: mhux iktar minn 15% tal-ħin ta’ trażmissjoni ta’

kuljum, u mhux iktar minn 12-il minuta kull siegħa, jistgħu

jkunu allokati għar-reklami.

Kwistjoni aktar kontroversjali fi l-ħidma tal-PE skont

il-kodeċiżjoni kienet kif għandu jiġi trattat it-’tqegħid ta’

prodott’ (PP) - il-prattika ta’ kumpaniji privati li jħallsu biex

ikollhom ċerti prodotti inklużi fl -ipprogrammar bħala

parti min-narrattiva. Fin-negozjati mal-Kunsill, il-PE insista

b’suċċess li r-regoli ġodda jipprojbixxu li jkun hemm il-PP

waqt l-aħbarjiet, il-programmi dwar ġrajjiet kurrenti u l-pro-

grammi tat-tfal. Il-Parlament appoġġja l-idea li l-PP dejjem

għandu ikun akkumpanjat minn twissija viżiva għal min ikun

qiegħed jarah, iżda ma rnexxielux bis-sħiħ. Għalhekk, fi l-futur

qrib, hemm ċans li jkun hemm ammont kunsiderevoli ta’ PP

fuq l-iskrins tagħna mingħajr twissija minn qabel 6.

Id-Direttiva AVMS, bħal dik ta’ qabilha, tistipula li s-servizzi

‘lineari’, bħal stazzjonijiet li jxandru skont skeda ffi ssata minn

qabel, għandhom jinkludu maġġoranza ta’ xogħlijiet

6 Il-CULT talab studju dwar il-PP, ir-reklamar u t-tfal li se jitlesta f’Mejju 2009.

31

MT_906695_Inside.indd 31MT_906695_Inside.indd 31 18/09/09 14:11:5118/09/09 14:11:51

Page 34: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

wieħed mit-23 lingwa uffi ċċjali tal-UE, inkluż verżjoni għal min

ma tantx jisma’. Fl-2008, il-PE ta l-premju lill-aħwa Dardenne li

huma ta’ nazzjonalità Belġjana, għall-fi lm Le Silence de Lorna.

Il-Parlament għamel ukoll kampanja għall-protezzjoni tal-

pluraliżmu fi l-midja, fejn pereżempju appella għal rikonox-

ximent ikbar mill-UE tal-’midja tal-komunità‘, li huma mezzi

tal-midja mmexxija minn voluntieri fuq bażi mhux bi qligħ.

ILKULTURA

IL-Ħidma Leġiżlattiva

Fil-leġiżlatura attwali l-Parlament approva leġiżlazzjoni ġdida

li taġġorna r-regoli operattivi għall-għoti tat-titlu ta’ ‘Kapitali

Ewropea tal-Kultura‘. Din l-inizjattiva tiġi ffi nanzjata parzjalment

mill-Programm Kultura 2007. Il-membri sostnew li hemm bżonn

li tiġi msaħħa d-’dimensjoni Ewropea’ ta’ din l-inizjattiva: dawk

li jirbħu l-premju, minn issa ‘l quddiem se jkollhom jiddedikaw

parti mill-programmi tagħhom għal temi li jirrigwardaw lill-

Ewropa kollha.

Ewropej fi l-ħin tat-trażmissjoni tagħhom. Minkejja dan, tali

regoli mhumiex applikati għas-servizzi mhux lineari, fejn dak

li jużahom jiddeċiedi meta se jara l-programm. Fil-fatt, huwa

diffi ċli li wieħed jimponi kwoti fuq is-servizzi fuq rikjesta. Iżda

dawn qegħdin isiru iktar importanti bħala sehem tal-ħin li

t-telespettaturi jqattgħu jaraw it-televiżjoni.

Fid-Direttiva AVMS u f’każijiet oħrajn, il-PE enfasizza l-bżonn

li l-minorenni jiġu protetti minn kontenut ta’ ħsara. Fil-ħidma

tagħhom fuq ir-Rakkomandazzjoni ‘dwar il-protezzjoni tal-

minorenni u tad-dinjità umana’, l-MEPs inkludew kliem li

jħeġġeġ lill-Istati Membri jintroduċu taħriġ speċifi ku dwar

l-Internet għat-tfal żgħar tal-iskola u għall-ġenituri tagħhom.

ILĦIDMA MHUX LEĠIŻLATTIVA

Fl-2007, il-Parlament iddeċieda li juri l-appoġġ tiegħu lejn

iċ-ċinema Ewropea billi joħloq il-Premju LUX li jingħata kull

sena lil fi lm li jittratta kwistjonijiet soċjali jew li jenfasizza l-kul-

tura Ewropea. Il-premju jħallas għas-sottotitoli fi l-fi lm f’kull

TABELLA 3

Il-Bliet Ospitanti li ser ikunu ikunu Kapitali Ewropea tal-Kultura

Sena Bliet u/jew Pajjiżi

2009 Linz (Awstrija), Vilnjus (Litwanja)

2010 Essen (Ġermanja), Istanbul (Turkija), Pécs (Ungerija)

2011 Tallinn (Estonja), Turku (Finlandja)

2012 Guimarães (Portugall), Maribor (Slovenja)

2013 Kosice (Slovakja), Marsilja (Franza)

mill-2014 ‘il quddiem Il-pajjiżi biss (mhux l-ibliet) huma magħrufa (ara d-Deċiżjoni)

32

MT_906695_Inside.indd 32MT_906695_Inside.indd 32 18/09/09 14:11:5818/09/09 14:11:58

Page 35: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW FISSITT LEĠIŻLATURA •

Il-Komunità hi parti wkoll mill-’Konvenzjoni tal-UNESCO

tal-2005 dwar il-Protezzjoni u l-Promozzjoni tad-Diver-

sità tal-Espressjonijiet Kulturali‘, li daħlet fi s-seħħ f’Marzu

2007. Attwalment, għadu kmieni wisq biex wieħed jiddeter-

mina x’se jkunu l-eff etti prattiċi tal-Konvenzjoni7, għalkemm

il-Kummissjoni wriet li din diġà infl uwenzat il-preparazzjoni ta’

ftehimiet kummerċjali u ta’ koperazzjoni ma’ pajjiżi terzi. Il-PE

appoġġja b’entużjażmu l-Konvenzjoni li, fi l-fehma tiegħu, taf-

ferma mill-ġdid l-hekk imsejħa ‘eċċezzjoni kulturali‘: din tfi sser

li l-prinċipji tas-suq jew tal-kummerċ ħieles mhux dejjem ikunu

jistgħu jiġu applikati bis-sħiħ fi s-settur kulturali. Għalhekk,

hu appoġġja bis-sħiħ il-Konvenzjoni fi r-rapport tiegħu skont

il-proċedura ta’ koperazzjoni li ġiet approvata f’April 2006.

Il-Ħidma Mhux Leġiżlattiva

Il-leġiżlatura tal-perjodu 2004-2009 kienet ikkaratterizzata mill-

publikazzjoni tal-ewwel komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-

politika kulturali tal-UE - magħrufa bħala l-’Aġenda għall-Kultura‘.

Din kienet fuq kollox ta’ importanza simbolika, minħabba li

d-dokument innifsu ftit kien fi h aff arijiet ġodda, għalkemm

ippropona l-applikazzjoni tal-metodu miftuħ tal-koordinazzjoni

(OMC) fi l-qasam kulturali, li ġiet aċċettata mill-Kunsill.

Fir-riżoluzzjoni tiegħu dwar l-Aġenda għall-Kultura, il-PE talab

lill-Kummissjoni biex tagħmel proposta għal programmi

speċifi ċi li jippreservaw il-wirt kulturali Ewropew, f’konfor-

mità mal-għanijiet tat-Trattat (ara kaxxa 2 fuq).

Il-PE, permezz ta’ rapport fuq inizjattiva tiegħu stess tal-2007,

esprima l-appoġġ tiegħu għall-proġett tal-libreriji diġitali

Ewropej, li huwa intenzjonat li jagħmel il-kotba, l-istampi

7 Il-CULT talab li ssir riċerka fuq dan is-suġġett li għandha titlesta kmieni fl -2010.

u l-fi lms disponibbli għaċ-ċittadini Ewropej f’qafas multilin-

gwi. Dan il-proġett huwa bbażat fuq il-qsim tal-isforzi bejn

il-libreriji nazzjonali rispettivi.

Flimkien ma’ dan, il-Parlament prova jenfasizza l-problemi

eżistenti billi approva rapporti fuq inizjattiva propja li ma jirri-

gwardawx inizjattivi tal-UE. Eżempju ċar ta’ dan huma l-pro-

blemi ta’ taxxa u ta’ sigurtà soċjali li jiltaqgħu magħhom

l-artisti li jkunu qegħdin jaħdmu barra minn pajjiżhom.

Pereżempju, l-artisti li tipikament jaħdmu għal perjodi qosra f’di-

versi Stati Membri, bosta drabi jiltaqgħu ma’ problemi meta jiġu

biex jirċievu pensjoni tax-xjuħija adegwata fi tmiem il-karriera

tagħhom. Il-Parlament approva rapport f’Ġunju 2007 li kien jitlob

33

MT_906695_Inside.indd 33MT_906695_Inside.indd 33 18/09/09 14:11:5818/09/09 14:11:58

Page 36: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILMULTILINGWIŻMU

Il-Ħidma Mhux Leġiżlattiva

Fil-qasam tal-multilingwiżmu, bħal f’oqsma oħra tal-politika

tal-edukazzjoni, il-Kummissjoni Ewropea f’dawn l-aħħar

snin ippruvat tistabbilixxi ‘benchmarks’ biex jiff aċilitaw it-

tqabbil bejn l-Istati Membri. Il-PE appoġġja tali sforzi, b’mod

partikolari, fi r-rapport fuq inizjattiva tiegħu stess li jirrigwarda

l-ħolqien ta’ ‘Indikatur Ewropew tal-Kompentenza Lingwistika‘.

Dan l-indikatur ġie mitlub mill-Kunsill Ewropew ta’ Barċellona

tal-2002 biex jipprovdi stampa iktar oġġettiva tal-ħiliet tal-

lingwa taċ-ċittadini tal-UE permezz ta’ sistema komuni ta’

ttestjar. Fir-rapport tiegħu ta’ April 2006, il-Parlament appella

biex jiżdiedu iktar lingwi fi s-sistema, li bdiet bil-ħames lingwi

tal-UE l-iktar mgħallma (l-Ingliż, il-Franċiż, il-Ġermaniż,

l-Ispanjol u t-Taljan).

F’dan ir-rapport u f’rapporti oħrajn li mhumiex leġiżlattivi,

il-PE esprima appoġġ għall-elementi ewlenin tal-politika tal-

multilingwiżmu tal-UE, inkluż il-prinċipju tal-’lingwa materna

u tnejn oħra’, li jindika li t-tfal li jmorru l-iskola għandhom

jitgħallmu żewġ lingwi barranin. Attwalment, dan huwa l-każ

fi l-biċċa l-kbira tal-Istati Membri, iżda mhux kollha.

risposta xierqa mill-UE għal tali problemi u sussegwentament,

il-Kunsill qabel dwar pjan ta’ ħidma għall-kultura inkluż l-għan

li jiġu mtejbin il-kundizzjonijiet regolatorji għal artisti mobbli.

Il-PE appoġġja wkoll proġett pilota dwar il-’Mobilità tal-Artisti‘,

billi alloka EUR 1.5 miljun għall-baġit tal-UE għall-istudji, għall-

azzjonijiet konġunti u għall-iskambju tal-aħjar prattiki dwar il-

qafas legali tal-artisti li jkunu qed jaħdmu barra minn pajjiżhom.

F’rapport ieħor fuq inizjattiva propja , il-PE appoġġja l-idea li

jingħata iktar appoġġ lill-industriji kulturali, u appella li jit-

fassal programm speċifi ku għall-benefi ċċju tagħhom u li tiġi

applikata rata tal-VAT imnaqqsa fl -attivitajiet tagħhom, fost

miżuri oħrajn. Għal sommarju tal-importanza tas-settur kultu-

rali fl -impjiegi ġenerali tal-UE, ara tabella 6 hawn taħt.

Is-sena 2008 kienet is-Sena Ewropea għad-Djalogu Interkultu-

rali. Il-kontribut tal-PE f’din, il-biċċa l-kbira, ikkonsista minn stedi-

niet lil, u dibattiti ma’, kapijiet kulturali u reliġjużi prominenti.

34

MT_906695_Inside.indd 34MT_906695_Inside.indd 34 18/09/09 14:11:5818/09/09 14:11:58

Page 37: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILĦIDMA TALPARLAMENT EWROPEW FISSITT LEĠIŻLATURA •

ILPOLITIKA TA’ KOMUNIKAZZJONI

Il-Ħidma Mhux Leġiżlattiva

Fir-rapport tiegħu dwar il-White Paper dwar Politika ta’ Komu-

nikazzjoni Ewropea, li ġiet approvata f’Novembru 2006, il-PE

appella għal sforzi ikbar biex ix-xogħol jiġi deċentralizzat

billi ikun hemm investiment akbar fi l-kuntatti mal-pubbliku

f’livelli nazzjonali, reġjonali u lokali u biex jiġi simplifi kat

l-aċċess għall-inizjattivi u għall-programmi Ewropej. Dan kien

f’konformità mal-enfasi tal-Kummissjoni nfi sha dwar l-użu ta’

‘ħidma lokali’.

Iż-żewġ istituzzjonijiet diġà qablu dwar il-bżonn li jiġi adot-

tat approċċ konġunt għall-politika ta’ komunikazzjoni, li hu

partikolarment importanti minħabba li l-biċċa l-kbira taċ-

ċittadini jaraw lill-UE bħala entità unika mingħajr ma jiddistin-

gwu l-istituzzjonijiet.

F’Ottubru 2008, din il-konverġenza ta’ opinjonijiet ġiet forma-

lizzata fi ftehima dwar ‘Nikkomunikaw l-Ewropa fi Sħubija‘ li

ġiet iffi rmata mill-Kunsill, mill-Kummissjoni u mill-Parlament.

Fid-dokument, it-tliet istituzzjonijiet ewlenin tal-UE jaqblu li

jidentifi kaw għadd limitat ta’ prijoritajiet komuni ta’ komuni-

kazzjoni fuq bażi annwali.

LISPORT

Il-Ħidma Mhux Leġiżlattiva

F’Mejju 2008 l-Parlament ikkunsidra l-ewwel White Paper

dwar l-Isport li qatt ħarġet il-Kummissjoni, u l-Pjan ta’ Azzjoni

korrispondenti bl-isem ta’ ‘Baron de Coubertin’. Ir-rapport fuq

inizjattiva propja tal-PE kien ġeneralment favur il-kontenut

tagħhom, inkluż l-enfasi fuq l-intensifi kazzjoni tal-ġlieda kon-

tra t-teħid tad-droga (doping), kif ukoll id-distribuzzjoni ġusta

tal-profi tti tal-lotteriji u l-appoġġ għar-regola tal-UEFA dwar

il-players ‘imħarrġa lokalment’. Minkejja dan, il-Parlament

talab lill-Kummissjoni biex tfassal linji gwida iktar ċari dwar kif

għandhom jiġu applikati r-regoli tal-UE fi l-qasam tal-isport.

F’rapport ieħor fuq inizjattiva propja, il-Membri esprimew

tħassib dwar it-tnaqqis tal-irwol tal-isport fl -edukazzjoni. Ir-

rapport irrakkomanda li t-tfal ikollhom tal-anqas tliet lezzjo-

nijiet tal-edukazzjoni fi żika kull ġimgħa biex jitħejjew għal

stil ta’ ħajja tajjeb għas-saħħa u biex ikunu miġġielda l-livelli

dejjem jiżdiedu ta’ obeżità fost iż-żgħażagħ.

Il-Parlament esprima wkoll tħassib dwar l-istat tal-futbol profess-

jonali, f’rapport fuq inizjattiva tiegħu stess li ġie approvat fl -2007,

li enfasizza l-ħtieġa għal sforz konġunt tal-korpi li jiggvernaw il-

futbol u l-awtoritajiet politiċi biex jiġġieldu l-iżviluppi negattivi,

bħall-kummerċjalizzazzjoni eċċessiva u l-kompetiżżjoni inġusta,

li dan l-aħħar saru jikkaratterizzaw il-logħba.

35

MT_906695_Inside.indd 35MT_906695_Inside.indd 35 18/09/09 14:11:5918/09/09 14:11:59

Page 38: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

36

MT_906695_Inside.indd 36MT_906695_Inside.indd 36 18/09/09 14:11:5918/09/09 14:11:59

Page 39: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ĦARSA ĠENERALI LEJN ILLEĠIŻLATURA 20092014•

ĦARSA ĠENERALI LEJN ILLEĠIŻLATURA 20092014

X’jista’ jingħad f’dan l-istadju rigward il-ħidma tal-Kumitat għall-Kultura matul il-leġiżlatura

tal-2009-14?

ILPROGRAMMI

Hekk kif ġara fi l-leġiżlatura 2004-2009, l-Istati Membri u t-tliet istituzzjonijiet ewlenin tal-

Komunità se jkollhom jinnegozjaw qafas baġitarju multiannwali ġdid. Huwa probabbli li

dawn in-negozjati ser jilħqu l-qofol tagħhom lejn tmiem l-2011 jew kmieni fl -2012.

Wara li jsir dan, il-CULT naturalment se jintalab biex, skont il-proċedura ta’ kodeċiżjoni, iqis

is-suċċessuri għal uħud mill-programmi, jew kollha, imsemmija f’din il-gwida. Il-PE ikompli

jagħti ħafna importanza lil dawn il-programmi li huma magħrufa ħafna.

Il-Mobilità u l-Programmi

It-tema b’diversi aspetti tal-‘mobilità’ tan-nies, partikolarment taż-żgħażagħ, li diġà tingħata

importanza fi l-programmi u l-politiki tal-UE, tista’ ssir saħansitra iktar importanti fi s-snin li

ġejjin. L-istħarriġ reċenti wera li l-mobilità fl -UE, li hi appoġġjata b’mod dirett mill-baġit Komu-

nitarju, għada baxxa. Pereżempju, madwar 4% biss tal-istudenti universitarji jieħdu sehem

fi l-programm Erasmus8. U huwa importanti li żgħażagħ oħra, minbarra dawk li jattendu l-uni-

versità, jingħataw għajnuna biex jistudjaw, jitħarrġu u jaħdmu barra minn pajjiżhom.

Minkejja dan, minħabba l-baġit modest tal-UE għall-oqsma tal-kultura u l-edukazzjoni, ma

tantx hemm ċans li din il-fi gura tiżdied sakemm ma jkunx hemm żieda fl -iffi nanzjar fi l-livelli

nazzjonali u reġjonali.

F’dan il-kuntest, huwa ta’ importanza li wieħed isemmi li l-Kummissjoni għandha pjanijiet

li tippubblika Green Paper dwar ‘approċċi ġodda għall-promozzjoni tal-mobilità trans-

konfi nali taż-żgħażagħ’ f’Ġunju 2009.

8 Skont ir-rivista Le Courrier International, ta’ Marzu 2009.

37

MT_906695_Inside.indd 37MT_906695_Inside.indd 37 18/09/09 14:12:0018/09/09 14:12:00

Page 40: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

L-Innovazzjoni

Tema oħra b’ħafna aspetti li l-CULT ħa interess fi ha hija l-inno-

vazzjoni, li tinsab fl -aġenda minħabba li s-sena 2009 hi s-’Sena

Ewropea tal-Kreattività u l-Innovazzjoni‘. Għalhekk, f’Ġunju

l-Kummissjoni hi mistennija tippubblika komunikazzjoni li tir-

rigwarda l-politika dwar l-innovazzjoni skont l-istrateġija

mġedda ta’ Liżbona.

LEDUKAZZJONI

Ta’ interess immedjat - b’rabta mill-qrib mad-dibattitu dwar

l-innovazzjoni - se tkun il-Komunikazzjoni dwar il-’Kope-

razzjoni Università-Negozju‘, li l-Kummissjoni ppubblikat

f’April 2009. Din tiff oka fuq kif l-universitajiet u s-settur privat

jistgħu jsaħħu r-relazzjoni ta’ bejniethom biex ikunu jistgħu

jtejbu l-kwalità tal-edukazzjoni, jgħinu n-negozju u jiksbu

benefi ċċji ekonomiċi għas-soċjetà kollha kemm hi.

Attwalment, l-UE qiegħda tevalwa u torganizza mill-ġdid il-kope-

razzjoni tagħha fi l-qasam tal-edukazzjoni. Dan il-proċess qed isir

id f’id mal-proċess ġenerali ta’ reviżjoni tal-Istrateġija ta’ Liżbona,

inkluż il-parti tagħha dwar l-edukazzjoni, wara 10 snin. Il-pubbli-

kazzjoni tal-Kummissjoni f’Diċembru 2008 ta’ Komunikazzjoni

dwar ‘Qafas strateġiku aġġornat għall-koperazzjoni Ewro-

pea fl -edukazzjoni u t-taħriġ‘, li tinkludi ideat ġodda, fetħet

id-dibattitu, li fi h l-Parlament se jiġi mitlub jagħti l-kontribuzzjoni

tiegħu. F’Novembru 2009 l-Kunsill u l-Kummissjoni huma mis-

tennija jadottaw Abbozz ta’ rapport ta’ progress konġunt tal-

Kunsill u l-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni tal-programm

ta’ ħidma ‘Edukazzjoni u Taħriġ 2010’.

Kif diġà ngħata ħjiel qabel, is-suġġet wiesa’ tal-mobilità

u l-funzjonament tal-’benchmarks’ Ewropej b’mod partikulari

jista’ jaqa’ taħt skrutinju. Inizjattivi bħall-EQF fi l-biċċa l-kbira

tagħhom huma reċenti u se jdumu xi ftit snin biex jagħtu

l-frott. L-għaxar anniversarju tal-’Proċess ta’ Bolonja’ fl -2009

diġà qiegħed iqanqal sforzi biex ikun hemm evalwazzjoni

tal-impatt tiegħu u huwa parti mill-istess dibattitu. Fl-isfond

hemm l-isforzi għall-promozzjoni ta’ mekkaniżmi komuni ta’

assigurazzjoni tal-kwalità li jknu kapaċi jsaħħu l-fi duċja fl -Istati

Membri fi l-korsijiet ta’ xulxin.

38

MT_906695_Inside.indd 38MT_906695_Inside.indd 38 18/09/09 14:12:0018/09/09 14:12:00

Page 41: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ĦARSA ĠENERALI LEJN ILLEĠIŻLATURA 20092014 •

IŻŻGĦAŻAGĦ

Permezz tal-pubblikazzjoni ta’ Komunikazzjoni dwar Strateġija

Ewropea mġedda bl-isem ta’ ‘Investiment fi ż-żgħażagħ’, misten-

nija għall-aħħar ta’ April 2009, se tibda reviżjoni tal-Politika taż-

Żgħażagħ tal-UE, inkluż l-OMC f’dan il-qasam. Il-Parlament se jiġi

mitlub jesprimi ruħu f’dan id-dibattitu. Id-Dipartiment tal-Politika

se jissorvelja t-tfassil ta’ studju estern dwar dan is-suġġett, fi lwaqt

li jkompli jibni fuq in-nota ta’ riċerka li diġà ġiet ippubblikata.

Reċentement, l-istituzzjonijiet tal-UE enfasizzaw il-ħtieġa li

jinħolqu iktar opportunitajiet għaż-żgħażagħ biex iwet-

tqu xogħol volontarju barra mill-Istat Membru tagħhom.

F’Novembru 2008, il-Kunsill adotta Rakkomandazzjoni dwar

il-mobilità transkonfi nali tal-voluntiera żgħażagħ.

ILPOLITIKA AWDJOVIŻIVA

Il-CULT mhux se jiġi mitlub biex jirrevedi d-Direttiva AVMS fi l-

leġiżlatura li jmiss. Minkejja dan, hemm probabilità li l-applikazzjoni

prattika tar-regoli l-ġodda se tibqa’ suġġet ta’ interess politiku, par-

tikolarment minħabba li l-Kummissjoni hija obbligata tippubblika

rapport dwar l-implimentazzjoni sa Diċmebru 2011.

Hija relevanti wkoll ir-Rakkomandazzjoni dwar il-’litteriżmu

medjatiku fi d-dinja diġitali‘, li l-Kummissjoni mistennija tippub-

blika f’Ġunju 2009. Il-Parlament diġà ddikjara li hu jagħti impor-

tanza għat-titjib tal-ħila tan-nies fi l-fehim u fl -interazzjoni

mal-midja, partikolarment waqt is-snin skolastiċi tagħhom,

f’rapport fuq inizjattiva propja li ġie approvat f’Diċembru 2008.

Il-Kummissjoni hija mistennija toħroġ it-tieni komunikazzjoni

– minfl ok rakkomandazzjoni kif kien mistenni fi l-bidu - b’ideat

dwar iċ-ċirkolazzjoni ta’ ‘Kontenut Kreattiv Onlajn‘ fl -UE,

l-iktar fuq l-Internet, partikolarment biex jiġu trattati mistoq-

sijiet diffi ċli rigward l-amministrazzjoni tad-drittijiet diġitali,

il-liċenzjar ta’ drittijiet fi l-Komunità kollha jew multiterritorjali,

u l-mekkaniżmi ta’ kumpens għall-ikkupjar privat. Hawnhekk,

il-CULT ma jistax ikun il-kumitat ewlieni.

39

MT_906695_Inside.indd 39MT_906695_Inside.indd 39 18/09/09 14:12:0018/09/09 14:12:00

Page 42: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

Dan se jkun il-każ ukoll fi r-reviżjoni tal-’Komunikazzjoni dwar

ix-Xandir’, li turi fi l-qosor kif il-Kummissjoni beħsiebha tittratta

l-għajnuna tal-istat lis-servizzi ta’ xandir pubbliku (PSBs) fi s-

snin li ġejjin. Il-Kummissjoni ppubblikat il-verżjoni ta’ abbozz

tal-Komunikazzjoni dwar ix-Xandir riveduta f’Novembru 2008.

Sussegwentament, fi l-bidu ta’ Marzu 2009, il-CULT organizza

smigħ dwar l-irwol futur tax-xandir pubbliku. Il-Kummissjoni

issa hija mistennija tippubblika l-verżjoni fi nali tal-Komuni-

kazzjoni dwar ix-Xandir fi t-tieni nofs tal-2009. Ovvjament, din

mhijiex liġi ġdida, iżda gwida għal dawk kollha kkonċernati

dwar kif il-Kummissjoni għandha l-ħsieb li teżerċita s-setgħat

eżistenti tagħha tal-Għajnuna tal-Istat fi r-rigward tal-PSBs, par-

tikolarment, għall-investimenti f’midja ġodda.

ILKULTURA

F’Novembru 2008, il-Kunsill talab lill-Kummissjoni biex tip-

prepara proposta biex iċ-’Ċertifi kat tal-Patrimonju Ewropew’

jinbidel f’inizjattiva tal-UE. Dan tal-aħħar, li ġie mniedi bħala

skema intergovermentali fl -2007, jimmira li jiżviluppa sens

komuni tal-istorja Ewropea f’ċerti siti speċifi ċi. Għalhekk,

jikkumplimenta l-klassifi kazzjoni, magħrufa sew, tal-UNESCO

ta’ siti li huma ta’ interess universali. Skont il-Kummissjoni,

iċ-Ċertifi kat tal-Patrimonju Ewropew diġà ngħata lil 60 sit.

Il-Kummissjoni bħalissa qed tagħmel konsultazzjoni onlajn

dwar din l-inizjattiva, li se tibqa’ ssir sal-15 ta’ Mejju 2009. Se

tagħmel ukoll ‘evalwazzjoni tal-impatt’. Għalhekk, għandu

jkun hemm proposta leġiżlattiva fi r-rebbiegħa tal-2010.

Kif issemma qabel, huwa probabbli li l-Konvenzjoni tal-

UNESCO tibqa’ rilevanti fi s-snin li ġejjin, ladarba l-eff etti

tagħha qegħdin jinħassu biss b’mod gradwali. Il-Membri tal-

CULT se jiġu mitluba joqogħdu attenti għall-applikazzjoni tal-

Artikolu 151 (4), kompitu li jirrikjedi ħidma kontinwa.

LISPORT

Kif issemma qabel, l-UE diġà adottat ‘Pjan ta’ Azzjoni’ għall-

isport, li jinkludi punti bħall-iffi nzjar ta’ sforzi madwar l-UE fi l-

ġlieda kontra t-teħid tad-droga (doping). Il-Kummissjoni hija

mistennija li tespandi din il-politika embrijonika fi l-futur qrib,

billi tipproponi programm Komunitarju sħiħ fi l-qasam tal-

isport. Madankollu, hi mhux se tagħmel dan jekk ma jidħolx

fi s-seħħ it-Trattat ta’ Liżbona.

40

MT_906695_Inside.indd 40MT_906695_Inside.indd 40 18/09/09 14:12:0118/09/09 14:12:01

Page 43: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ĦARSA ĠENERALI LEJN ILLEĠIŻLATURA 20092014 •

41

MT_906695_Inside.indd 41MT_906695_Inside.indd 41 18/09/09 14:12:0318/09/09 14:12:03

Page 44: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

42

MT_906695_Inside.indd 42MT_906695_Inside.indd 42 18/09/09 14:12:0318/09/09 14:12:03

Page 45: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

DWAR IDDIPARTIMENT TALLINJI POLITIĊII

DWAR IDDIPARTIMENT TALLINJI POLITIĊI

X’INHU DIPARTIMENT TALLINJI POLITIĊI?

Id-Dipartimenti tal-Linji Politiċi huma unitajiet ta’ riċerka li jipprovdu għarfi en espert pro-

dott jew internament jew esternament (permezz ta’ sejħa għal off erti kompetittiva). Bħalissa

hemm 5 Dipartimenti tal-Linji Politiċi (PD) li jkopru l-oqsma kollha ta’ kompetenza tal-kumi-

tati tal-PE u ta’ korpi oħrajn. Dawn huma mqassma kif ġej: il-Politiki Ekonomiċi u Xjentifi ċi (PD

A), il-Linji Politiċi Strutturali u ta’ Koeżjoni (PD B), id-Drittijiet taċ-Ċittadini u l-Aff arijiet Kosti-

tuzzjonali (PD C), il-Linji Politiċi ta’ l-Aff arijiet Baġitarji (PD Budg), il-Politiki Esterni (PD Expo).

GĦARFIEN ESPERT INTERN JEW ESTERN:

X’INHI DDIFFERENZA?

L-għarfi en espert jista’ jkun ipprovdut kemm internament kif ukoll esternament. Meta kumi-

tat parlamentari jagħmel talba, id-Dipartiment tal-Linji Politiċi rilevanti jeżamina jekk huwiex

possibli din titwettaq internament. Għalhekk, parti mir-riċerka pprovduta hi miktuba mill-

istaff tad-Dipartiment tal-Linji Politiċi. Jekk dan ma jkunx possibbli, jitnedew sejħiet għall-

off erti kompetittivi. Dawn il-proċeduri jvarjaw f’termini ta’ dewmien u ta’ kumplessità, skont

in-natura tas-suġġetti mitluba u l-baġit korrispondenti.

XI ‘PRODOTTI’ JIPPROVDU DDIPARTIMENTI

TALLINJI POLITIĊI?

Noti (interni u esterni)•

Studji (esterni)•

Evalwazzjonijiet tal-Evalwazzjonijiet tal-Impatt tal-KE (interni u esterni)•

Workshops (esterni)•

Skedi ta’ fatti (interni)•

43

MT_906695_Inside.indd 43MT_906695_Inside.indd 43 18/09/09 14:12:0818/09/09 14:12:08

Page 46: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

FEJN JISTGĦU JINSTABU DDOKUMENTI

TADDIPARTIMENT TALPOLITIKA?

Id-dokumenti kollha tad-Dipartiment tal-Linji Politiċi, apparti

dawk li huma klassifi kati bħala kunfi denzjali, huma disponsib-

bli għal konsultazzjoni onlajn jew fi l-Librerija.

Internet: www.europarl.europa.eu/studies

Intranet: http://www.europarl.ep.ec

IPOLnet → Directorate B → Policy Department B

Skedi tai Fatti: http://www.europarl.europa.eu/factsheets

Kopji stampati ta’ studji u ta’ noti jistgħu jintbagħtu lill-

Membri u lill-istaff tagħhom fuq talba.

KIF TIKKUNTATTJA LIDDIPARTIMENT

TALLINJI POLITIĊI B

Jekk tixtieq xi informazzjoni jew tabbona f’din in-Newsletter,

jekk jogħġbok ibagħtilna email f’dan l-indirizz: poldep-cohe-

[email protected].

F’każ ta’ mistoqsijiet dwar ir-riċerka marbuta mal-attivitajiet

tal-Kumitat għall-Kultura u l-Edukazzjoni, jekk jogħġbok ikkun-

tattja lil:

Gonçalo Macedo

Imejl: [email protected]

Telefown: 02/284 1361

KIF TITRESSAQ TALBA?

Il-korp parlamentari, abbażi tal-prijoritajiet politiċi tiegħu,

jagħmel talba bil-miktub lid-Dipartiment tal-Linji Politiċi rile-

vanti. Għall-għarfi en espert b’mod partikolari, it-talba għandha

tkun ibbażata fuq deċiżjoni tal-koordinaturi tal-kumitat.

X’BAĠIT HUWA DISPONIBBLI?

Baġit annwali, li jvarja proporzjonalment man-numru ta’

Membri tal-Parlament Ewropew li jinsabu fi l-kumitat, hu allo-

kat lil kull kumitat permanenti, lis-sottokumitat, lill-kumitat

ta’ inkjesta u lill-kumitati temporanji. Dawn huma intitolati li

jużawh biex jiffi nanzjaw ir-riċerka esterna.

X’INHUMA LISKADENZI MEDJI?

L-iskadenzi għan-noti jiddependu minn kemm dawn huma twal

u kumplessi. L-iskadenza normali hija ta’ bejn 3 u 6 ġimgħat.

L-iskadenzi għall-istudji jiddependu mill-kumplessità tas-suġġett

mitlub u mill-baġit minħabba li dan tal-aħħar jiddetermina

l-proċedura li tiġi segwita. Skadenza raġonevoli għall-għarfi en

espert estern hija ta’ madwar 6 xhur u 12-il xahar. Għal stima

eżatta għal talba speċifi ka, jekk jogħġbok ikkuntattja lid-Dipar-

timent tal-Linji Politiċi.

44

MT_906695_Inside.indd 44MT_906695_Inside.indd 44 18/09/09 14:12:0918/09/09 14:12:09

Page 47: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

QARI ADDIZZJONALI•

QARI ADDIZZJONALI

ID-Dipartiment tal-Linji Politiċi B pprovda għadd ta’ studji u noti bil-għan li jikkontribwixxu

għall-ħidma tal-kumitat.

Hawn taħt hawn selezzjoni minn dawn id-dokumenti. Il-lista sħiħa hija disponibbli għal

konsultazzjoni fuq il-websajt tal-Intranet tagħna.

Nota dwar il-Politika dwar iż-Żgħażagħ u l-Parteċipazzjoni fl -UE

Gonçalo Macedo, il-Parlament Ewropew, 2009. Disponibbli bl-EN, DE, FR.

Studju dwar il-Mobilità tal-Għalliema tal-Iskola fl -Unjoni Ewropea

London Economics, 2008. Disponibbli bl-EN, DE, FR.

Studju dwar il-Multilingwiżmu: bejn l-Għanijiet tal-Politika u l-Implimentazzjoni

Menon Network EEIG, 2008. Disponibbli bl-EN, DE, FR, IT.

Studju dwar iċ-Ċinema Ewropew onlajn: Passat u Preżent

Kern European Aff airs, 2008. Disponibbli bl-EN, DE, FR, IT.

Note dwar il-Proċess ta’ Bolonja: is-suċċessi tal-Istati Membri sal-lum

Jackie Brown & Victoria Joukovskaia, il-Parlament Ewropew, 2008. Disponibbli bl-EN, DE, FR.

Studju dwar l-Edukazzjoni Interkulturali fl -UE

Cristina Allemann-Ghionda, l-Univeristà ta’ Kolonja, 2008. Disponibbli bl-EN, DE, FR.

Nota dwar Ħarsa ġenerali lejn il-Litteriżmu Medjatiku

Gonçalo Macedo, il-Parlament Ewropew, 2008. Disponibbli bl-EN, DE, FR.

Studju dwar il-Kontenut u l-Kwalità tal-Edukazzjoni tal-Għalliema madwar l-Unjoni Ewropea

L-Istitut tal-Edukazzjoni - l-Università ta’ Londra, 2008. Disponibbli bl-EN, DE, FR.

45

MT_906695_Inside.indd 45MT_906695_Inside.indd 45 18/09/09 14:12:1118/09/09 14:12:11

Page 48: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

DISPONIBBLI DALWAQT

Dawn is-suġġetti se jiġu koperti mir-riċerka interna u esterna fi x-xhur li ġejjin:

Il-Mobilità tal-Opri tal-Arti fl -UE (Mejju 2009)•

Ir-Regoli tar-Reklamar u tal-Eff etti Tagħhom skont id-Direttiva l-ġdida dwar is-Servizzi •

tal-Midja awdjoviżiva (Mejju 2009)

Soċjetajiet ta’ Ġbir u d-Diversità Kulturali fi s-Settur tal-Mużika (Ġunju 2009) •

L-Għajnuna tal-Istat għas-servizzi ta’ Xandir Pubbliku (Lulju 2009)•

Il-Politika Riveduta tal-UE dwar iż-Żgħażagħ (ħarifa 2009)•

Id-Djalogu Università-Negozju (ħarifa 2009)•

L-Isfond Soċjali tal-Istudenti tal-Erasmus (2010)•

L-Implimentazzjoni tal-Konvenzjoni tal-UNESCO (2010)•

46

MT_906695_Inside.indd 46MT_906695_Inside.indd 46 18/09/09 14:12:1218/09/09 14:12:12

Page 49: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

FATTI U FIGURI UTLI•

FATTI U FIGURI UTLI

LEDUKAZZJONI

TABELLA 4

In-nefqa pubblika fuq l-edukazzjoni bħala % tal-PGD

1996 1998 2000 2002 2003 2004 2005

L-UE (27 pajjiż) 4.68 * 5.06 * 5.14 * 5.06 * 5.04 *Il-Belġju 6.11 6.05 5.99 5.95 Il-Bulgarija 2.60 4.28 4.19 4.03 4.23 4.51 4.51Ir-Repubblika Ċeka 4.71 3.95 4.04 4.32 4.51 4.37 4.25Id-Danimarka 8.08 8.30 8.28 8.44 8.33 8.43 8.28 Il-Ġermanja 4.45 4.70 4.70 4.59 4.53L-Estonja 6.05 5.71 5.57 5.48 5.31 4.98 4.87L-Irlanda 5.30 4.82 4.29 4.29 4.39 4.72 4.77Il-Greċja 3.09 3.48 3.71 3.55 3.58 3.84 3.98Spanja 4.62 4.42 4.28 4.25 4.28 4.25 4.23Franza 6.01 5.95 6.03 5.57 5.88 5.79 5.65L-Italja 4.78 4.65 4.47 4.62 4.74 4.58 4.43Ċipru 4.89 5.61 5.44 6.55 7.29 6.70 6.92 Il-Latvja 5.14 5.85 5.64 5.71 5.32 5.07 5.06Il-Litwanja 5.18 5.99 5.63 5.85 5.18 5.20 4.95 Il-Lussemburgu 4.03 3.79 3.78 3.87 3.81 L-Ungerija 4.51 4.59 4.50 5.37 5.85 5.43 5.45Malta 4.82 4.52 4.38 4.70 4.85 6.82L-Olanda 5.03 4.82 4.86 4.90 5.12 5.16 5.19L-Awstrija 5.94 5.80 5.66 5.67 5.50 5.44 5.44Il-Polonja 4.67 5.02 4.87 5.41 5.35 5.41 5.47 Il-Portugall 5.32 5.36 5.42 5.54 5.57 5.29 5.40 Ir-Rumanija 2.88 3.52 3.44 3.29 3.48Is-Slovenja 5.87 5.91 5.85 5.83L-Islovakkja 4.53 4.53 4.15 4.31 4.30 4.19 3.85 Il-Finlandja 6.99 6.26 6.08 6.21 6.41 6.42 6.31L-Iżvezja 7.36 7.69 7.31 7.43 7.30 7.18 6.97Ir-Renju Unit 5.10 4.77 4.64 5.20 5.34 5.25 5.45

*Stima tal-EurostatSors: l-indikaturi tal-Eurostat dwar il-fi nanzi tal-edukazzjoni

47

MT_906695_Inside.indd 47MT_906695_Inside.indd 47 18/09/09 14:12:1218/09/09 14:12:12

Page 50: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

TABELLA 5

Il-Prestazzjoni u l-Progress tal-Pajjiż f’Kull Qasam ta’ Referenza

Min jitlaq mill-iskola kmieni

Tagħlim tul il-ĦajjaEdukazzjoni

sekondarja ogħlaGradwati MST

Nies bi prestazzjoni baxxa fi l-qari

L-UE

Il-Belġju

Il-Bulgarija

Ir-Repubblika Ċeka

Id-Danimarka

Il-Ġermanja

L-Estonja

L-Irlanda

Il-Greċja

Spanja

Franza

L-Italja

Ċipru

Il-Latvja

Il-Litwanja

Il-Lussemburgu

L-Ungerija

Malta

L-Olanda

L-Awstrija

Il-Polonja

Il-Portugall

Ir-Rumanija

Is-Slovenja

L-Islovakkja

Il-Finlandja

L-Iżvezja

Ir-Renju Unit

48

MT_906695_Inside.indd 48MT_906695_Inside.indd 48 18/09/09 14:12:1218/09/09 14:12:12

Page 51: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

FATTI U FIGURI UTLI•

GWIDA GĦALLINTERPRETAZZJONI TATTABELLA

Aktar mill-punt

ta’ referenza tal-UE

Inqas mil-punt

ta’ referenza tal-UE

QED JIŻDIEDU

IL-PRESTAZZJONI

QED JIMXU IKTAR ’IL

QUDDIEMQED ILAĦĦQU

PRESTAZZJONI

SEJRA LURA

QED JITILFU

L-MOMENTUM

QED JAQGĦU IKTAR LURA

Il-pajjiżi kollha għandhom oqsma fejn huma b’saħħithom u oħrajn fejn huma dgħajfa •

fi l-ħames oqsma ta’ referenza u l-ebda pajjiż ma qiegħed “jaqa’ lura” f’kull qasam. L-ebda

pajjiż ma mexa iktar ‘il quddiem mill-punt ta’ referenza f’termini ta’ prestazzjoni u l-ebda

pajjiż mhu qed jimxi iktar ’il quddiem fl -oqsma kollha.

Il-Polonja għandha livelli ta’ prestazzjoni ogħla mill-punt ta’ referenza tal-UE u qiegħda •

timxi iktar ’il quddiem f’erbgħa mill-ħames oqsma u l-Awstrija, id-Danimarka, il-Finlandja,

is-Slovenja u l-Iżvezja qegħdin juru dak il-livell ta’ prestazzjoni u progress fi tliet oqsma.

49

MT_906695_Inside.indd 49MT_906695_Inside.indd 49 18/09/09 14:12:1218/09/09 14:12:12

Page 52: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

ILKULTURA

TABELLA 6

Il-Persentaġġ tal-Impjiegi Kulturali mill-Impjiegi Totali tal-2005 (1000s)

L-Impjiegi

Kulturali Totali% tal-Impjiegi Kulturali

mill-Impjieg Totali

EU-27 4 940.3 208 945 2.4

BE 88.4 4 212 2.1

BG 53.4 3 008 1.8

CZ 93.7 4 739 2.0

DK 82.4 2 737 3.0

DE 1 003.9 36 179 2.8

EE 19.2 609 3.2

IE 47.9 1 929 2.5

EL 92.4 4 382 2.1

ES 389.8 18 893 2.1

FR 487.9 24 312 2.0

IT 464.4 22 650 2.1

CY 7.8 348 2.2

LV 27.5 1 028 2.7

LT 36.3 1 453 2.5

LU 3.5 193 1.8

HU 79.8 3 891 2.1

MT 3.4 148 2.3

NL 305.8 8 112 3.8

AT 88.6 3 754 2.4

PL 231.3 13 947 1.7

PT 69.8 5 132 1.4

RO 97.8 9 298 1.1

SI 22.2 947 2.3

SK 40.3 2 196 1.8

FI 79.3 2 418 3.3

SE 153.5 4 357 3.5

UK 870.0 28 072 3.1

Estrazzjoni tad-dejta: Marzu 2007Sors: l-Eurostat, l-Istħarriġ dwar il-Forza tax-Xogħol tal-UE

50

MT_906695_Inside.indd 50MT_906695_Inside.indd 50 18/09/09 14:12:1218/09/09 14:12:12

Page 53: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

FATTI U FIGURI UTLI•

ILMULTILINGWIŻMUTABELLA 7

% tal-istudenti li qed jitgħallmu żewġ lingwi barrannin, skont il-livell ISCED

% tal-istudenti fi t-tieni livell (GEN) tal-ISCED li qed

jitgħallmu 2 lingwi barranin, fl -2006

% tal-istudenti fi t-tielet livell (GEN) tal-ISCED li qed

jitgħallmu 2 lingwi barranin, fl -2006

% tal-istudenti fi t-tielet livell (pre-vokazzonali u

vokazzjonali) tal-ISCED li qed jitgħallmu 2 lingwi barranin,

fl -2006

L-UE 52.3 50.1 27.8Il-Belġju 28.6 59.9 41.5l-BE-Komm. Franċiż 0.5 73.4 19.7BE- Komm Fjamming 47.9 45.6 55.8Il-Bulgarija 27.6 77.4 47.5Ir-Repubblika Ċeka 9.6 96.9 28.6Id-Danimarka 97.2 74.6 -Il-Ġermanja : : :L-Estonja 67.1* 34.1* 83.9*L-Irlanda 11.3 7.6 2.8Il-Greċja 95.0 6.9 1.0Spanja 40.4 27.3 2.7Franza 50.7 83.2 10.2L-Italja 71.9 18.5 34.7Ċipru : : :Il-Latvja 62.1 63.7* :Il-Litwanja 78.8 52.0 12.2Il-Lussemburgu 47.2 9.1 19.3L-Ungerija : : :Malta 77.5 18.5 -L-Olanda 32.7 43.7 :L-Awstrija 9.1* 63.7* 25.1*Il-Polonja : : :Il-Portugall 95.4 9.2 17.1Ir-Rumanija 96.0 88.3 37.0Is-Slovenja 34.1 92.5 35.3L-Islovakkja 15.7 97.3 32.5Il-Finlandja 76.0 40.1 :L-Iżvezja 71.0 71.8 9.9Ir-Renju Unit 6.2 1.6 :Il-Kroazja : 84.1 15.8In-Norveġja : : :

*kalkoli tal-EurostatSors: Eurostat

51

MT_906695_Inside.indd 51MT_906695_Inside.indd 51 18/09/09 14:12:1218/09/09 14:12:12

Page 54: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

52

MT_906695_Inside.indd 52MT_906695_Inside.indd 52 18/09/09 14:12:1218/09/09 14:12:12

Page 55: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

SORSI ADDIZZJONALI TA’ INFORMAZZJONI•

SORSI ADDIZZJONALI TA’ INFORMAZZJONI

Hawn taħt se ssib lista ta’ sorsi rilevanti ta’ informazzjoni:

ILPARLAMENT EWROPEW

Il-Kumitat għall-Kultura u l-Edukazzjoni:

http://www.europarl.europa.eu/activities/committees/homeCom.do?language=EN&body=CULT

L-Osservatorju Leġiżlattiv:

http://www.europarl.europa.eu/oeil/

Il-Librerija:

http://www.library.ep.ec/library-app/services/home.action?pid=01

Skedi ta’ fatti dwar l-Unjoni Ewropea:

http://www.europarl.europa.eu/parliament/expert/displayFtu.do?language=EN&id=

73&ftuId=theme.html

LISTITUZZJONIJIET EWROPEJ

Il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea:

http://consilium.europa.eu/

Il-Kummissjoni Ewropea: DĠ Edukazzjoni u Kultura:

http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/index_en.html

Il-Kummissjoni Ewropea: DĠ Soċjetà Informatika u Midja:

http://ec.europa.eu/dgs/information_society/index_en.htm

Il-Kumitat tar-Reġjuni:

http://www.cor.europa.eu/pages/HomeTemplate.aspx

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew:

http://www.eesc.europa.eu/index_mt.asp

53

MT_906695_Inside.indd 53MT_906695_Inside.indd 53 18/09/09 14:12:1318/09/09 14:12:13

Page 56: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

MT_906695_Inside.indd 54MT_906695_Inside.indd 54 18/09/09 14:12:1418/09/09 14:12:14

Page 57: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

NOTI

MT_906695_Inside.indd 55MT_906695_Inside.indd 55 18/09/09 14:12:1418/09/09 14:12:14

Page 58: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

MT_906695_Inside.indd 56MT_906695_Inside.indd 56 18/09/09 14:12:1418/09/09 14:12:14

Page 59: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

Parlament ewropew

Gwida prattika — Il-Kultura u l-Edukazzjoni

Il-Lussemburgu: L-Uffi ċċju għall-Pubblikazzjonijiet Uffi ċjali tal-Komunitajiet Ewropej

2009 — 53 pp. — 21 x 21 cm

ISBN 978-92-823-2735-7

Doi: 10.2861/33123

Kif jiġu akkwistati l-pubblikazzjonijiet tal-UE

Pubblikazzjonijiet għall-bejgħ:

permezz tal-EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu);• mill-ħanut tal-kotba tiegħek billi tikkwota t-titlu, il-pubblikatur u/jew in-numru tal-ISBN;• billi tikkuntattja wieħed mill-aġenti tagħna direttament inkarigat mill-bejgħ. • Tista’ takkwista d-dettalji ta’ kuntatt tagħhom permezz tal-link http://bookshop.europa.eu,

jew billi tibgħat faks fi n-numru +352 2929-42758.

Pubblikazzjonijiet mingħajr ħlas:

permezz tal-EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu);• mir-rappreżentanzi tal-Kummissjoni Ewropea jew mid-delegazzjonijiet. • Tista’ takkwista d-dettalji ta’ kuntatt tagħhom permezz tal-link http://ec.europa.eu/

jew billi tibgħat faks fi n-numru +352 2929-42758.

MT_906695_cover.indd 3MT_906695_cover.indd 3 18/09/09 12:46:0918/09/09 12:46:09

Page 60: GWIDA PRATTIKA - European Parliament · 2015-01-16 · GWIDA PRATTIKA Il-Kultura u l-Edukazzjoni PARLAMENT EWROPEW ID DIPARTIMENT TAL POLITIKA POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI

BA

-80-09-673-MT-C

ISBN 978-92-823-2735-7

KREDITU GĦARRITRATT: iStock International Inc., Photodisk, Phovoir

Rwol

Id-Dipartimenti tal-Politika huma unitajiet ta’ riċerka li jipprovdu parir speċjalizzat lil kumitati,

delegazzjonijiet interparlamentari u korpi parlamentari oħra.

Oqsma ta' Politika

L-Iżvilupp Agrikolu u Rurali

Il-Kultura u l-Edukazzjoni

Is-Sajd

L-Iżvilupp Reġjonali

It-Trasport u t-Turiżmu

Dokomenti

Żur il-websajt tal-Parlament Ewropew:

http://www.europarl.europa.eu/studies

PARLAMENT EWROPEWIDDIPARTIMENT TALPOLITIKA

POLITIKI STRUTTURALI U TA’ KOEŻJONI B IDDIRETTORATĠENERALI GĦALLPOLITIKI INTERNI

MT_906695_cover.indd 4MT_906695_cover.indd 4 18/09/09 12:46:0918/09/09 12:46:09