Grammatica de ratione syntactica
-
Upload
oscar-ramos -
Category
Documents
-
view
807 -
download
3
description
Transcript of Grammatica de ratione syntactica
![Page 1: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/1.jpg)
Grammatica
De ratione syntactica
LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA
Composuit
ANSGARIVS LEGIONENSIS
![Page 2: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/2.jpg)
• Linguae Latinae dua sunt sententiarum genera
• Simplices• Compositae
![Page 3: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/3.jpg)
• En latín hay dos tipos de oraciones
• Simples • Compuestas
![Page 4: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/4.jpg)
Tria autem sententiarum simplicium sunt genera
![Page 5: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/5.jpg)
A su vez, hay tres tipos de oraciones simples
![Page 6: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/6.jpg)
De sententiis coordinatis
• Nomen capiunt a coniunctione ea, qua cum sententia subsequente coniunctae sunt.
• Copulativae• Et, atque, ac, -que, necnon; neque, nec, • Disiunctivae• Aut, vel, sive, seu, -ve• Adversativae• Sed, autem, tamen, attamen, vero, at, atqui• Causales seu explicativae• Nam, namque, enim, etenim, nempe• Ilativae• Igitur, ergo, itaque
![Page 7: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/7.jpg)
De sententiis coordinatis
• Reciben su nombre de la conjunción con la que se unen a la oración siguiente
• Copulativae• Et, atque, ac, -que, necnon; neque, nec, • Disiunctivae• Aut, vel, sive, seu, -ve• Adversativae• Sed, autem, tamen, attamen, vero, at, atqui• Causales seu explicativae• Nam, namque, enim, etenim, nempe• Ilativae• Igitur, ergo, itaque
![Page 8: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/8.jpg)
De sententiis subordinatis
• Sunt genera tria talium sententiarum• Substantivae aut completivae• Si munere subiecti vel obiecti orationis principalis
funguntur.
• Adiectivae vel relativae• Si quasi productum adiectivum esse videntur
• Adverbialia• Si munere complementi adverbialis fungi videantur.
![Page 9: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/9.jpg)
De sententiis subordinatis
• Sunt genera tria talium sententiarum• Substantivae aut completivae• Si desempeñan oficio de sujeto o complemento
directo de la principal
• Adiectivae vel relativae• Si son como un adjetivo desarrollado, que se
predica del antecedente.
• Adverbialia• Si desempeñan oficio de c. circunstancial
![Page 10: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/10.jpg)
De sententiis subordinatis completivis, quae dicuntur
• Sunt genera tria talium sententiarum
• Infinitivo instructae• Quae subiectum proprium (accusativo casu)
necne habere possunt• Coniunctivo instructae• Quae coniuctionibus VT, NE, speciatim utuntur• Indicativo instructae• Quae coniuctione QVOD semper utuntur
![Page 11: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/11.jpg)
De sententiis subordinatis completivis, quae dicuntur
• Sunt genera tria talium sententiarum
• Construidas con infinitivo• Pueden tener sujeto propio (en acusativo) o no.
• Construidas con subjuntivo• Utilizan especialmente las conjunciones VT, NE
• Construidas con indicativo• Utilizan siempre la conjunción QVOD
![Page 12: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/12.jpg)
De sententiis subordinatis completivis, quae dicuntur
Infinitivo instructae
• Subiecto proprio (accusativo casu) praeditae
Marcus Quintum de arbore cadere videt
• Sine subiecto proprio instructae
• Non omnia facere possumus• Vincere scis, Hannibal, victoria autem uti nescis• Populo Romano servire maluit• Dicere aggrediar
![Page 13: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/13.jpg)
De sententiis subordinatis completivis, quae dicuntur
Coniunctivo instructae
• Volo ut venias• Volo ne venias• Rogo ut venias• Rogo ne venias• Accidit ut frater aegrotaret
• Timeo ne venias • (Timeo! Ne venias...!) (quid enim timeo...?)
• Timeo ut venias • (Timeo! Ut venias...!) (quid tandem timeo...?)
• Vento ita flante magnus timor est ne navis mergeretur
![Page 14: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/14.jpg)
De sententiis subordinatis completivis, quae dicuntur
Coniunctivo instructae
• Volo ut venias• Volo ne venias• Rogo ut venias• Rogo ne venias• Accidit ut frater aegrotaret
• Timeo ne venias • (Timeo! Ne venias...!) Estoy muerto de miedo. ¡No vengas!
(¿qué temo en realidad?: que vengas...)
• Timeo ut venias • (Timeo! Ut venias...!) Estoy muerto de miedo. ¡Ven!
(¿qué temo en realidad?: que no vengas...)
• Vento ita flante magnus timor est ne navis mergeretur
Cuando la principal lleva un verbo de temor, o
posee una significación general de temor, aparentemente, la conjunción de la
completiva se invierte: ut: que no / ne: que
![Page 15: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/15.jpg)
De sententiis subordinatis completivis, quae dicuntur
Coniunctivo instructae• Impedio ne veniat• Obsto quominus veniat• Omnes famem timemus: pecunia enim obstat quominus ea veniat...• Dolore opprimor ne loquar• Ira invidiaque Bibulum exire domo prohibebat
• Non dubito quin veniat• Magister aliquantulum tardum se adventurum nuntiat: non
dubitamus vero quin is veniat...!• Haud dubium est quin patria alia mater sit.
![Page 16: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/16.jpg)
De sententiis subordinatis completivis, quae dicuntur
Coniunctivo instructae• De Interrogativis oblicuis, quae dicuntur. • Inserviunt ad interrogata nonnulla ponenda, non
recta, sed oblicua via• Quid agis? (quaestio recta)• Rogo quid agas (quaestio oblicua)
• Venisne hodie ad saltationem? (quaestio recta)• Rogo an ad saltationem hodie venias (quaestio oblicua)
![Page 17: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/17.jpg)
De sententiis subordinatis completivis, quae dicuntur
Coniunctivo instructae• Interrogativas indirectas• Sirven para formular una pregunta no de forma
directa, sino indirecta (dependiente de un verbo principal )
• Quid agis? (quaestio recta)• Rogo quid agas (quaestio oblicua)
• Venisne hodie ad saltationem? (quaestio recta)• Rogo an ad saltationem hodie venias (quaestio oblicua)
![Page 18: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/18.jpg)
De sententiis subordinatis completivis, quae dicuntur
Coniunctivo instructae
• Aegrotasne aut vales? (quaestio recta)• Quaero utrum aegrotes an valeas (quaestio oblicua) • Domi manebimus aut rus proficiscemur? (quaestio
recta)• Nescimus maneamusne domi an proficiscamur rus
(quaestio oblicua)
![Page 19: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/19.jpg)
De sententiis subordinatis relativis sive adiectivis
Quarum duo sunt genera:• Indicativo instructae
Nullam aliam nisi relativam vim habent
• Caesar speculatores ad hostes misit, qui eorum castra vident
![Page 20: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/20.jpg)
De sententiis subordinatis relativis sive adiectivis
Quarum duo sunt genera:• Indicativo instructae
Tienen un valor puramente relativo
• Caesar speculatores ad hostes misit, qui eorum castra vident
![Page 21: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/21.jpg)
De sententiis subordinatis relativis sive adiectivis
• Coniuctivo instructae• Aliam significationem additam habent, sive finalem, sive
consecutivam, sive causalem, sive concesivam...
• Caesar speculatores ad hostes misit, qui eorum castra viderent
• Non sum is, qui talia faciat• Gratulor tibi, qui ita cogites• Omnes laudamus Romam, quam nunquam
viderimus
![Page 22: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/22.jpg)
De sententiis subordinatis relativis sive adiectivis
• Coniuctivo instructae• Tienen además alguna otra significación añadida, o bien final,
o consecutiva, o causal, o concesiva...
• Caesar speculatores ad hostes misit, qui eorum castra viderent
• Non sum is, qui talia faciat• Gratulor tibi, qui ita cogites• Omnes laudamus Romam, quam nunquam
viderimus
![Page 23: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/23.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• Quarum varia sunt genera, quibus coniunctiones pertinentes multae sunt:
• Temporales dum haec geruntur...
• Causales quia id cupis...
• Finales ...ut bellum faceret.
• Comparativae ut ignis aurum probat, ita...
• Consecutivae ita sapiens ut nunquam erret
• Conditionales hoc si dicis...
• Concesivae etsi es callidus, tamen...
![Page 24: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/24.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• TEMPORALES • Aliae modo indicativo, aliae coniunctivo
instructae• Indicativo instructae• De coniunctionibus adhibendis:
• Cum, quum, ubi, ut, simul (ac), statim (ac), antequam, postquam, dum, donec, quoad, quamdiu.
![Page 25: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/25.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• TEMPORALES • Indicativo instructae
• Dum haec geruntur, Caesari nuntiatum est...
• Cum Caesar in Galliam venit, factiones erant
• Cum patrem videbat, laetabatur (sensu iterativo)
![Page 26: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/26.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• TEMPORALES • Coniunctivo instructae
• Opperiar erum dum veniat (sed nescio utrum veniat necne...)
• Cum Caesar castra peteret...• Cum Caesar castra petivisset...
De ratione cui nomen
CVM NARRATIVVM
Tempora verbalia IMPERFECTVM aut
PLVSQVAMPERFECTVM tantummodo adhibentur
![Page 27: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/27.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• TEMPORALES • Coniunctivo instructae• De coniunctionibus adhibendis:
• Cum, quum, antequam, priusquam, dum, donec, quoad.
![Page 28: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/28.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• CAVSALES• Aliae modo indicativo, aliae coniunctivo
instructae• Indicativo instructae (causa certa)• De coniunctionibus adhibendis:
• Quod, qui, quoniam
• Quoniam id cupis, proficiscar(re vera cupis: causa certa est)
![Page 29: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/29.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• Causales• Coniunctivo instructae (incerta causa)• De coniunctionibus adhibendis:
• Quod, qui, quoniam
• Socrates accusatus est, quod iuventutem corrumperet
Multi hoc dicebant, sed valde incertum esse videtur... Socratesne re vera quemquam corrumpere poterat...? Quid tu de hac re putas?
Muchos decían esto, pero parece bastante improbable: ¿Sócrates podía realmente corromper a alguien? ¿Y tú qué piensas...?
![Page 30: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/30.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• FINALES• Modo coniunctivo omnes instructae• De coniunctionibus adhibendis:
VT (QVO ante comparativum)NE
• Romani Marium in Africam miserunt, ut bellum faceret.
• Urbem muris saepserunt, quo facilius se defenderent.
![Page 31: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/31.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• FINALES• De locutionibus finali significatione praeditis• Romani Marium in Africam miserunt...
...qui bellum faceret
...ad faciendum bellum
...ad bellum faciendum
...bellum factum
...bellum facturum
...belli faciendi causa (gratia)
![Page 32: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/32.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• FINALES• Expresiones con sentido final• Romani Marium in Africam miserunt...
...qui bellum faceret (relativo)
...ad faciendum bellum (gerundio)
...ad bellum faciendum (gerundivo)
...bellum factum (supino)
...bellum facturum (participio futuro)
...belli faciendi causa (gratia) (gerundio o gerundivo)
![Page 33: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/33.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• COMPARATIVAE• Modo indicativo aut coniunctivo instructae• De coniunctionibus adhibendis:
VT, SICVT, QVOMODO, TAMQVAMQVAM, QVANTVS, QVOTAC, ATQVE (cum vocabulis idem, par, similis...)
• Ut ignis aurum probat, ita miseria fortes viros• Ambulat ut si claudus sit• Nostri idem atque hostes fecerunt
![Page 34: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/34.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• CONSECVTIVAE• Modo coniunctivo omnes instructae• De coniunctionibus adhibendis:
VT, VT NON• De particulis antecedentibus
ITA, SIC, ADEO, TALIS, TAM, IS...cetera• Nemo adeo ferus est, ut non mitescere possit• Tam bonus est, ut omnes diligat• Non sum is, qui talia dicam
![Page 35: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/35.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• CONDITIONALES• Modo indicativo aut coniunctivo instructae• De coniunctionibus adhibendis:
SI, NI, NISI, DVM, MODO• Indicativus modus conditionem CERTAM, coniunctivus
autem INCERTAM indicat• Hoc si dicis erras (conditio certa)• Hoc si dicas erres (conditio incerta)• Hoc si diceres, errares (conditio incerta)
![Page 36: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/36.jpg)
De sententiis subordinatis adverbialibus seu circumstantialibus
• CONCESIVAE• Modo indicativo aut coniunctivo instructae• De coniunctionibus adhibendis:
ETSI, SI, TAMETSI, QVAMQVAM QVAMVIS, LICET
• Indicativus modus sensum CERTVM, coniunctivus autem INCERTVM indicat
• Quamquam pluit venio• Etsi pluat veniam• Licet pluisset, venissem
![Page 37: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/37.jpg)
De sententiis subordinatis participio instructis seu PARTICIPIALIBVS
Quarum duo sunt genera
• Sententiae participiales concordantes
• Sententiae participiales absolutae (nomine quoque ablativi absoluti)
![Page 38: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/38.jpg)
De sententiis subordinatis participio instructis seu PARTICIPIALIBVS
Hay dos tipos
• Oraciones de participio concertadas
• Oraciones de participio absolutas(conocidas como de ablativo absoluto)
![Page 39: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/39.jpg)
De sententiis subordinatis participio instructis seu PARTICIPIALIBVS
• CONCORDANTES:– Sensu completivo
Audivi te canentem = audivi te canere– Sensu adiectivo
Lex est recta ratio imperans (quae imperat) honesta, prohibens (quae prohibet) contraria– Sensu adverbiale
Nihil affirmo dubitans (quia dubito) (sensu causali)
Legatos misit pacem rogaturos (ut pacem rogent) (sensu finali)
Bibimus non sitientes (etsi non sitimus) (sensu concesivo)
![Page 40: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/40.jpg)
De sententiis subordinatis participio instructis seu PARTICIPIALIBVS
• ABSOLVTAE:
Urbe capta, hostis profectus estCicerone consule, Catilinae coniuratio patefacta estMe invito, multa incipisCaesare insciente...Quo cognito consilio...Carolo Tertio regnante...
De ratione cui nomen
ABLATIVVS ABSOLVTVS
![Page 41: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/41.jpg)
De sententiis subordinatis gerundio instructis seu GERUNDIIS
• Ad legendum paratus (accusativus)
• Tempus legendi iam est! (genetivus)
• Hic discipulus aptus legendo videtur... (dativus)
• Nonnulli sunt qui diem legendo agunt...ut dicunt! (ablativus)
![Page 42: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/42.jpg)
De sententiis subordinatis gerundivo instructis seu GERUNDIVIS
Cicero semper cupidus Graecarum litterarum legendi fuit (gerundio adhibito)
Misit legatos ad petendum pacem(gerundio adhibito)
Cicero semper cupidus Graecarum litterarum legendarum fuit
Misit legatos ad pacem petendam
![Page 43: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/43.jpg)
De sententiis subordinatis SVPINO instructis
• Supino activo instructaeA verbis quae motum indicant pendent
Ire pugnatum cubitum ambulatum
• Supino passivo instructaeAb adiectivis plerumque pendent
Facile dictuMirabile visu
![Page 44: Grammatica de ratione syntactica](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081416/55888e99d8b42ab1558b46a3/html5/thumbnails/44.jpg)
De sententiis subordinatis SVPINO instructis
• Supino activo instructaeDependen de verbos de movimiento
Ire pugnatum cubitum ambulatum
• Supino passivo instructae Dependen de adjetivos
Facile dictuMirabile visu