TARİHTEN GÜNÜMÜZE 0 tl!

KIRAATILMI

Diyaner"İşleri Başkanlığı Yayınları: 1199 İimi Eserler: 188

Genel Ko ordinatör Prof. Dr. M. Emin Özafşar

Yayın Yönetmeni Dr. Yüksel Salman

Koordinatör Yunus Akkaya

Tashih Hacıduran Namlı

Grafik & Tasanm AliÇınk.t

B asla Kalkan Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti

0312 341 92 34

1. Baskı, Ankara 2015

ISBN 978-975-19-6487-8 2015-06-Y-0003-1199

Sertifika No: 12930

Eser İnceleme Komisyonu Kararr 10.03.2014/03

© Diyanet İşleri Başkanlığı

İletişim: Dini Yayınlar Genel Müdürlüğü Basılı Yayınlar Daire Başkanlığı

Tel: (O 312) 295 72 93 - 94 Faks: (O 312) 284 72 88

e-posta: diniyayinlar@diyanet.gov. tr

DİYANET İŞLERi BAŞKANLIGI HİZMETİÇİ EGİTİM KURSLARlNDA KIRAAT EGİTİMİ UlviATA.

GİRİŞ Kur'an-ı Kerim'in güzel ses ve kendine has bir üslupla okun.ması, bizzat

Kur'an'ın bir emridir.1 Bu nedenledir ki Müslümanlar, Kur'an-ı Kerim'i doğru ve güzel okumayı önemsernişler ve bunu eğitim ve öğretimin önemli bir konusu haline getirmişlerdir. Zamanla geliştirilen bu çabalar müstakil bir ilim dalını (kıraat ilmi) ortaya çıkarmıştır.

Hz. Peygamber'in Kur'an-ı Kerim'i ashabına ağır ağır okuması, ashabtan tertil üzere ve güzel sesle okuyanları övmesi kıraat eğitim ve öğretiminin önemini ortaya koyar. Günümüzde de hem ibadet esnasında, hem de müstakil olarak Kur'an-ı Kerim'in usulüne uygun olarak okunmasına büyük önem verilmektedir. Özellikle din hizmederinde görev üsdenen kişilerin yeterli bir Kur'an bilgisine, bu kapsamda Kur'an-ı Kerim'i usul ve adabına uygun oku­ma becerisine sahip olması büyük önem arz etmektedir. Nitekim ülkemizde din hizmederini yürütmekte olan Diyanet İşleri Başkanlığınca hazırlanarak -uygulamaya konuları din hizmederi sınıfinda çalışan personelin temel alan yeterliklerinin başında Kur'an'ı tecvid kurallarına göre yüzünden okumak gelmektedir. Çünkü başta cami görevlileri olmak üzere Başkarılığın her ka­demedeki personelinin asli vazifesi mihrap, minher ve kürsü hizmederidir ve bu hizmederin olmazsa olmazı da Kur'an kıraatı konusunda yeterliktir. 2

* ı

2

Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Yüksek İhtisas Merkezleri Daire Başkanı Müzzeınmil73/4. ayet.

http:/ /www.diyanet.gov. tr/turkish/ dinegitimi/ din-egitimi-dairesi -baskanli­gi--icerik-takdim-201.aspx

479

Başkanlık bu gerçekten harekede Kuruma ilk defa atanacak din görev­lilerinin seçiminde Kur'an-ı Kerim'i usulüne uygun olarak okumayı baraj kabul etmektedir. Din hizmederi sınıfına personel alımında yapılan sınavlar, ikisi yeterlilik birisi ise seçme olmak üzere üç aşamada gerçekleşmektedir. Yeterlik yazılı sınavındaki soruların yaklaşık%' ü tecvid bilgisi ve Kur'an tarihi konularından oluşmaktadır. Yeterlik yazılı sınavında başarılı olan adaylar ikinci aşamada sözlü ve uygulamalı sınava alınmakta, bu sınavda ise Kur'an-ı Kerim'i usulüne uygun ve güzel okumak baraj kabul edilmekte; ayrıca adayların ezber bilgileri bu sınavda ölçme ve değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Yeterlik sınavlarında başarılı olan adaylar Kurumun ihtiyacına göre KPSS puanı dikkate alınarak yerleştirme sınavına çağrılmakta ve bu sınavda da adayın Kur'an kıratındaki becerisi ayırt edici olmaktadır. Ayrıca hizmet içi eğitimde uzun süreli ihtisas kursu giriş, yurtdışı din görevlisi seçim sınavları ile Kurumda uzmanlık, müfettişlik, müftülük vb. atama sınavlarında personelin Kur'an okuma bilgi ve becerisi ölçme değerlendirmede ilk sırada yer almaktadır.

Başkanlığa bağlı eğitim merkezlerinde, bir yandan göreve yeni alınan personelin adaylık eğitimleri yürütülmekte; diğer yandan da görev yapmakta olan imam-hatip ve muezzin-kayyırnların usulüne uygun ve güzel bir sesle Kur'an-ı Kerim okumalarını sağlamak amacıyla ihtiyaca yönelik hizmet içi eğitim kursları düzenlemektedir.

Hizmet içi eğiti.mler, büyük ölçüde Başkanlığa bağlı eğitim merkezle­rinde eğitim görevlilerince yürütüldüğü gibi, ihtiyaca binaen müftülüklerce, mahallindeki alanla ilgili uzman persenelee de gerçekleştirilmektedir. Bu tebliğde; ölçme ve değerlendirmesi objektif olarak yapılabilen ve bir plan ve program çerçevesinde eğitim merkezleri ve müftülüklerde düzenlenen kıraat eğitimlerinden söz edilecektir. Meslektaşlar arasında gönüllülük esasına dayalı yapıla gelen ve azımsanamayacak boyurlarda olduğu tahmin edilen eğiti.ml~r ile tebliğ başlığında hizmet içi eğitim kursları sınırlaması olduğu için Kur'an kurslarında yürütülmekte olan Kur'an-ı Kerim eğitim ve öğretim ve hafızlık eğitim faaliyederine yer verilemeyecektir.

HİZMET İÇİ EGiTiM KURSLARıNDA laRAAT EGİTİMİ 2004 yılına kadar yürütülen hizmet içi eğitim programlarında kıraat

eğitimi, başta 1970'lerin ortalarında düzenli olarak yürütülmeye başlanan

480

---------------------=6~+ ~~--------------------

aşere takrib kursu ile mesleki-yönden yeterli olmadığı mahallinde yapılan denetimlerde müfettişler ve müftülerce belirlenen personele yönelik genel hizmet içi eğitim faaliyetlerinden ibarettir. Aşere takrib kursları hariç diğer kurslarda kursa çağrılan personelin hazır bulunuşluklarına göre ders prog­rarnları hazırlanmış ve uygulanmış; eğitim programları, genellikle dersin hocalarının takdirine bırakılmıştır.

2004 yılına gelindiğinde ise, hizmet içi eğitim faaliyetlerinin öncelikle plan ve program dahilinde yürütülmesi ilke olarak benimsenmiş, bütün süreçleri disipline edebilmek amacıyla din hizmetleri sınıfında çalışan per­sonelin mesleki yeterlikleri uzman bir komisyon marifetiyle hazırlanmıştır. 3

Hazırlanan yeterlikler esas alınarak da diğer hizmet içi eğitim programları, özellikle adaylık eğitim programları ve genel hizmet içi eğitim programları hazırlanmıştır. 4

Bütün bu program geliştirme çalışmalarında personelin Kur'an-ı Kerim okuma bilgi ve becerilerinin nasıl geliştirileceği hususu müst;uru olarak ele alınmıştır. Bu çalışmalarda, günümüze kadar bu konuda yaşanan tecrübeden; eğitim merkezi hocaları, üniversitelerdeki alan uzmanları ile Başkanlık.ta görevli uzmanlardan olabildiğince istifade edilmeye çalışılmıştır. Böylelikle Kur'an-ı Kerim hizmet içi eğitim programlarının hazırlanması, uygulanması, geri bildirimlerinin alınarak üzerinde gerekli değerlendirmelerin yapılması amacıyla bir dizi program geliştirme çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

2005 yılından itibaren hizmet içi eğitim kursları personelin yeterlikleri, eğitim ihtiyacı, yapmakta oldukları görev, bütçe .imkanları vb. unsurlar dikkate alınarak düzenlenmektedir.

Hizmet içi eğitim kurslarında Kur'an-ı Kerim eğitim ve öğretimi ile ilgili halen uygulamada olan eğitim programları şunJ.ardır:

- Aşere-1lakrib Kursu,

- 1lashih-i HurufKursu (Asım Kıraati ve Hafs Rivayetine Göre Kur'an-ı Kerim'i Güzel Okuma Öğretim Programı)

- Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Rehber Öğreticiler Kursu,

3 http:/ /www.diyanet. gov. tr! turkish/ dinegi tirnildin-egitim i -dairesi-baskanli­gi---icerik-din-hizmetleri-uzmaiiligi-yeterli.kleri-204.aspx

4 http:/ /www.diyanet.gov. tr/turkish/ dinegitimi/w/hizmete_hazirlik_ egitim_prog­rarni.doc http://www.diyanet.gov.tr/turkish/dinegitimi/w/genelhizmetici_egi­tim_prograrni.doc

4~1

IMI'In 1 L.l .. \,JVI'CVIVIVLL r\lnl"\\"\t IL.t"ll

----------------------~~ +~~~=o----------------------

- Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Kursu,

- Hizmete Hazırlık Kursu,

- İhtisas Kursu.

Bu programlardan Hizmete Hazırlık ile İhtisas Kurslan dışındakiler müstakilken Kur'an-ı Kerim eğitim hizmet içi eğitimidir. Bu iki eğitim programında ise ihtiyaç ölçeğinde Kur'an-ı Kerim dersleri mevcuttur. Şimd.i bu programların amacı, ilkesi, uygulama esasları ve uygulama sonuçları ile ilgili hususları ele alalım.

Aş ere-Takrih Kursu

Kıraat ilminin ve farklı kıraat vecihlerinin eğitim ve öğretimine yönelik olan aşere-takrib kursu, hafiz personel arasından sınavla seçilen kursiyerlerin katıldığı 36 ay süreli kurslardır. Aşere-takrib kursu, Başkaniıkça 1976 yılında İstanbul-Haseki Eğitim Merkezinde, 2009 yılında ise Rize Müftü YusufKarali Eğitim Merkezinde açılmıştır. 2012 yılında ise Konya Selçuk Dini Yüksek İhtisas Merkezinde aşere-takrib kursu açılması için çalışmalar başlatılmış ve kursiyer seçimi yapılmıştır. Ayrıca, İstanbul (Fatih ve Üsküdar), Ankara, Eskişehir, Sakarya, Kocaeli, Düzce ve Konya Müftülükleri bünyesinde de bu kurslar sürdürülmektedir.

İstanbul-Haseki, Konya-Selçuk ve Rize- Müftü Yusuf Karali Dini Yüksek İhtisas/Eğitim Merkezlerindeki kurslara Türkiye genelinden, diğer illerdeki kurslara ise, sadece o il merkezinde görev yapan personel kursiyer olarak kabul ed.ilmektedir.

Her üç ayda bir değerlendirme sınavları yapılmakta, sınavda başarısız olanların kursla ilişiği kesilmektedir. Bu kurslardan 1976 yılından bugüne kadar 497 personel mezun olmuştur. Halen 200 personel kursa devam etmektedir.

Bu kurslar, kıraat ilminin geleneksel anlayış ve uygulamalarına göre yürütülmektedir. 2010 yılında, kursiyerlerin eğitim ihtiyaçları dikkate alınarak kursun ilk 3 ayında Arapça dersine, kurs süresince de dini musiki dersine yer verilmiştir. Aşere-takrip kurslarının etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesi, yürütülen hizmetlerde sağlıklı bir ölçme değerlendirme yapılabilmesi için alan uzmanlarının katkılarıyla eğitim programının ha­zırlanması gerekmektedir.

482

-· .. .. ·- ..... --· .. ........... ~ .. ·-·-· ... _ .. ,._. ''::""' --· ................. _ ............ . ......... --· . ... . +

Tashih-i Huruf Kursu5

Tashih-i HurufKursu'nun amacı, başta cami görevlileri ve Kur'an kursu öğreticileri olmak üzere, bütün personelin Kıraat-ı Asım ve Rivayet-i Hafs üzere Kur'an-ı Kerim okuma bilgi ve becerilerini, öğrenme-öğretme konu­sundaki modem yaklaşımlara, teknolojideki iledernelere ve musiki ilminin verilerine dayanarak geliştirmektir. Bu kurslar, Kur' an-ı Kerim' i hem telaffuz, hem ses, hem de mana vb. özelliklere göre okuyan nitelikli din hizmetleri personelinin yetiştirilmesi ve bunlar aracılığıyla daha etkin bir din hizmeti sunulması amacıyla 2005 yılında başlatılmış, 6 ay süreli hizmet içi eğitim kurslarıdır. Kursta haftalık 28 saat ders kredisi bulunmakta olup haftalık 18 saat Kur'an-ı Kerim, 4 saat musiki, 2 saat Kur'an-ı Kerim Meali, 2 saat ilmihal, 2 saat hitabet konuları programda yer aldığı şekliyle okutulmaktadır.

6 aylık ders kredisi dağılımı ise aşağıdaki tablodaki gibidir.

ı. Kur'an·ı Kerim (Kıraat Kavramı ve Asım Kıraati) Teorik Bilgi (10 saat)

432 (Asım Kıraati ve Hafs Rivayeti Üzere Talim) Uygulama 422 (Saat)

2. Kur'an Meali 48

3. Musiki 96

4. llmihal 48

s. Hitabet 48

TOPLAM 672

Tashih-i huruf kursları, üç temel öğretim boyutu esas alınarak hazır­lanmıştır:

1. Kursiyedere Kıraat ilmi hakkındaki temel bilgilerin yanı sıra Kı­raat-ı Asım ve Rivayet- i Hafs üzere okuyuş tarzı ile ilgili teorik bilgilerin kazandırılması,

2. Bu bilgilerin uygulamaya dönüştürülmesi,

3. Ses ve makarn bilgi ve becerisinin kazandırılması.

5 http:/ /www.cliyanet.gov. tr/turkish/ dokltashihi_huruf pdf

483

TARiHTEN GÜNÜMÜZE KIRAAT iLMi --------------------~6~~+~~=0----------------------

Öğretim programında kursiyedere öğrenme-öğretme sürecinde bu bilgi ve beceriler kazanclınlırken, geleneksel öğrenme-öğretme metodarından uy­gun olanların yanı sıra günümüz öğrenme-öğretme yöntem ve tekniklerinin öğretim teknolojileriyle desteklenmesi öngörülmüştür. Bunun ·sonucu olarak da kursiyer merkezli yöntem ve tekniklerin kullanılması, bireysel farklılıklara göre düzenlenmiş öğretimin yapılması, programın esnek bir şekilde uygu­lanması, beceri ve anlayış geliştirilmesi, uygun ölçme-değerlendirme yöntem ve tekniklerinin kullanılması öğrenme-öğretme sürecindeki temel yaklaşım olarak benimsenmiştir.

Programda;

• İnsan zihninin nasıl öğrendiği, bilgiyi nasıl kuilandığı ve depoladığı vb. konularda psikoloji biliminin araştırmalarının ortaya koyduğu bilimsel veriler;

• Bilgilerin en kolay, kalıcı, hızlı ve etkin bir şekilde öğrenilmesi ve kullanılması ile ilgili eğitim biliminin verileri;

• Öğrenilen bilginin beceri haline getirilmesi ile ilgili yeni yaklaşımlar;

• Ses eğitimi ile ilgili çalışmalar ve bütün bunların yanı sıra teknolojik gelişmelerin sunduğu iınlcinların eğitim alanında etkin bir şekilde kullanılmaya başlanılmış olması, Kur'an kıraatinin öğretimi ile ilgili yeni bir yaklaşımın benimsenmesi ve uy~anması gerektiği hususunda önemli ipuçları vermektedir.

Tashih- i huruf programında bütün bu yeni yaklaşımlar kullanılarak öğrenme-öğretme sürecinin planlanması ve düzenlenmesi esas alınmıştır.

İlk defa pilot uygulama olarak 2005 yılında İstanbul-Haseki Eğitim Merkezinde başlatılan bu kurs, her iriıkanlar ölçüsünde geliştirilmiş ve 2012 yılı itibarıyla 30 ayrı yerde açılmıştır. Bu kurslardan Haziran 2012 itibarıyla 3347 personel mezun olmuştur.

Eğitiıİıderi.Faydalan~ Personeı·sa.yısı ·-::.- · ··· 60 205 265 391 670 825 931

484

3347

UITAı"Jc ı ıyLcnı ol-\.:;u·,A•'tLaus n•L•••c.• •v• ı:.o••u•ı nvnJL-1""'*'" ... ..,_ " .. , __ , ._...,, ......

G ~+c::.>qı ()

Her yıl kursla ilgili geri bildirimler üzerinde gerekli değerlendirmeler yapılmakta, kursun amacına uygun gerçekleşmesi için ilave tedbirler alın­maktadır. Başlangıçta Haseki Eğitim merkezindeki açılan kurslara Türkiye genelinden kursiyer sınavla alınmış, zamanla bu uygulama farklılıklar göste­rerek geliştirilmiştir. Halen bu kurslara, eğitim merkezlerinin bulundukları ilde görev yapanlar başta olmak üzere o ile komşu olan çevre illerin personeli sınav la kursiyer olarak alınmaktadır. Diğer kurslarda olduğu gibi bu .kurslar için de en önemli unsur, kursun programını, amacına uygun yürütebilecek yeterlikte eğitim görevlisinin ternin edilmesidir. Başta eğitim görevlisinin ternin edildiği yerlerde bu kurslar açılmaleta ve giderek açılan kursların sayısı artmaktadır. Kursa katılabilmek için sınava müracaat edenlerin sayısı her geçen gün artış göstermektedir.

2004 yılından itibaren yürütülen kıraat eğitim faaliyederi içerisinde Tashih-i Hurufkurslan, kursların verimliliği ve ihtiyacı büyük ölçüde kar­şılaması açılarından özel bir örneklik oluşturmaktadır.

Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Kursu. 6

Aşer.e takrib ve tashih-i huruf kurslarından sınırlı sayıda personel ya­rarlanabilmektedir. Ayrıca bu kursiyerler, kurslara sınavla seçilmekte diğer meslektaşlarına kıyasla Kur'an-ı Kerim okuyuş bilgi ve becerisi daha iyi durumda olan personelden oluşmaktadır. Oysa mesleki yeterlikleri oldukça zayıf olan hatta arkalarında namaz sahih olmayacak kadar Kur'an kıraati zayıf olduğu ifade edilenlerin ivedilikle kursa alınmalarında zaruret olduğu izahtan varestedir. Fakat kısıtlı kapasite ve bütçe imkanları nedeniyle eğitim merkezlerinde, ancak yeni göreve alınan personelin zorunlu olan adaylık eğitimleri yürütülebilmekteydi. Bu ~den, mahalli i.mkanların da devreye sokulması, anılan durumda olan personelin Kur'an okuma bilgi ve becerisi­nin acilen geliştirilmesi hususunda bir zorunluluk olduğu tespit edildi. İşte bu çerçevede, 2007 yılı Nisan ayından itibaren bütün müftülüklerde Kur'an kursu öğreticileri, imam-hatipler ve müezzin-kayyımlara yönelik Kur'an-ı Kerim hizmet içi eğitim kursları düzenlemek için bir proje başlatılmıştır. Proje kapsamında iki ayrı program geliştirme çalışması yapılmıştır:

6 http://www.diyanet.gov.tr/turkishldinegitimi/w/kkerim_hizmeti.ci_egit.i.m_kur-su_programi.doc; http:/ /www.diyanet.gov. tr/turkish/ dinegitimi/w/kkeri.m_hici_ egiti.mkursu_rehber_greti.ci_seminer_programi.doc

485

TARiHTEN GÜNÜMÜZE KIRAAT iLMi ---------------------=6~~+~~0~--------------------

- Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Kursu Rehber Öğreticiler Se­miner Programı

- Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Kursu Programı

Kur'an-ı Kerim Rehber Öğreticilerinin Belirlenerek Hizmet Öncesi Eğitimlerinin Yapılması

İl müftülüklerince belirlenen Kur'an-ı Kerim'i güzel okuma bilgi ve becerisine sahip görevliler, 5 günlük bir pedagojik formasyon ağırlıklı Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Kursu Rehber Öğreticiler Seminerlcrrine alınmışlar ve bu seminerden başarılı olanlar, mahallinde il müftülüklerince düzenlenecek 120 saatlik "Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Kursunda öğretici olarak görevlendirilmişlerdir.

Müftülülder Bünyesinde Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Kurslannın Açılması ve Programın Uygulaıunası.

Başkaniıkça özel eğitime tabi tutulmuş olan Kur'an-ı Kerim rehber öğreticileri, müftülüklerin düzenleyeceği kurslarda görev alarak, ihtiyacı olan personeli (Kur' an kursu öğreticileri, imam-hatipler ve müezzinler) Kur'an-ı Kerim'i doğru ve güzel okuma konusunda eğiteceklerdir. Böylece eğitim ihtiyaçları aciliyet arz eden ve ertelenmesi asla mümkün olmayan personelin çeşitli mazeretler nedeniyle eğitimlerinin gecikmesi önlenmiş ve hizmetlerin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi sağlanmış olacaktır.

Diq Eğitimi Dairesi Başkanlığı bu konuda alan uzmanlarıyla istişari toplantılar yapmış ve bu iki aşama için iki ayrı öğretim programı hazırlamış, Din İşleri Yüksek Kurulunun onayıyla Kur'an-ı Kerim'i doğru ve güzel okuma konusunda adeta seferberlik sayılabilecek bu projeyi uygulamaya koymuştur.

Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Rehber Öğreticiler Programı ve Kursu

Programın Hedefi

Programın hedefi, rehber öğretici olarakillerden seçilen Kur'an-ı Kerim'i güzel okuma bilgi ve becerisine sahip olan personeli; yetişkine yönelik Kur'an eğitimi ile ilgili temel ilkeler, eğitim araçları ve değerlendirme konusunda bilgilendirmek ve Kur'an tilavetindeki yaygın hatalar ve onları düzeltme tek­nikleri, tecvid kurallarını dikkate alarak yüzünden ve ezbere Kur'an okumayı öğretme yöntem ve teknikleri konusunda eğitmektir.

486

Programın Uygulanmasında Temel Yaklaşım

Hem "Kur'an:..ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Kursu Rehber Öğreticiler Seminer Programı", hem de "Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Kursu Programı", katılımcılara teorik bilgi sunma yanında, eğitim teknolojisinin imlcinlanndan yararlanıp, musiki ilminin verilerine dayanarak ve bireysel becerileri açığa çıkarma, geliştirme ve işe koşma yaklaşımını esas almıştır.

Programın Uygulama İlkeleri

a. Konular, öğretim görevlileri tarafindan hedefleri ile tutarlı biçimde işlenmesi,

b. Katılımcılara öncelikle ülkemizde meşhur karilerin Kur'an-ı Kerim'i okuma tarzları gösterilmesi,

c. Katılımcıların öğrenme biçimleri ve hızlarının farklı olabileceği dikkate alınması,

d. Katılımcıların gelişim düzeylerine ve öğrenme biçimlerine uygun materyal ve yöntemler kullanılması,

e. Katılımcılar bireysel ve işbirliğine dayalı öğrenme ortarnlarına yön­lendirilmesi,

E Katılımcıların dil yeterlik düzeyleri, özel becerilere sahip olma veya öğrenme zorluğu bulunma gibi durumları dikkate alınması,

g. Katılımcıların derslere hazırlıklı gelmelerinin teşvik edilmesi,

h. Katılımcıların gelişim düzeyirıe uygun olan, onların ihtiyaç, ilgi ve deneyimlerini gözeten ve öğrendiklerini göstermesine imkan veren değer­lendirme yöntemleri geliştirilmesi,

i. Katılımcıların Kur'an-ı Kerim'i usulüne göre okuma konusunda tek tek uygulama yapmalanna imicin verilmesi gerektiğine yönelik program uygulama ilkeleri belirlenmiştir.

Söz konusu program 2007 yılı Nisan ayından itibaren uygulamaya ko­nulmuş olup bu güne kadar 670 personel bu kurstan mezun olmuştur. Ayrıca ihti~as ve tashih-i hurufkurslarından mezun olan ve mezuniyet sınavında bu kurslarda öğreticilik yapabilecekleri belirlenen personel de rehber öğreticilik yapabilmektedir.

487

10.04.2007 86

3 22.10.2007 28.10.2007 103

4 Merkezi 25.12.2007 30.12.2007 92

s H.Mehmet Gebizli Merkezi 08.03.2008 14.03.2008 73

6 H.Mehmet Gebizli Eğitim Merkezi 17.10.2008 23.10.2008 88

7 20.02.2009 26.02.2009 44 8 20.03.2009 26.03.2009 61

9 İstanbul ll Müftülüğü 15.06.2009 21.06.2009 16

10 Kayseri Merkezi 01.02.2010 08.02.2010 19

TOPLAM 670

Müftülüklerce Düzenlenen Kur'an-ı Kerim Hizmet İçi Eğitim Proraını ve Kursu

Programın Hedefi

Bu programın hedefi, Başkanlık teşkilatında görevyapan ancak Kur'an-ı Kerim' i okuma konusunda yetersiz oldukları tespit edilen Kur' an kursu öğreticileri, imam-hatipler ve müezzin-kayyırnların rehber Kur'an-ı Kerim öğreticileri vasıtasıyla, Kur'an-ı Kerim'i okumaya ilişkin bilgi ve becerilerini geliştirmektir.

Programın Uygulama İlkeleri

1. Kur'an-ı Kerim öğretiminde kursiyerlerin bireysel yetenekleri ve ihtiyaçlarının farklı olabileceği göz önünde bulundurulması,

2. Kursiyerlerin derse aktifbir şekilde katılımını sağlayacak etkinlikler düzenlenmesi,

3. Derse hazırlıklı olarak gelmeleri teşvik edilmeli, ilgili bölümlerin ve tecvid kurallarının dersten önce gözden geçirilmesi,

488

Ulll"'\1"'-' ' ':"'-'-''' IJr"'""f ' ''"''' '-' V' ''''"'''''-''V'_...,,,,,.,'"'-"'"-'~'"''~ .... .-.,..,,.,,....,.,,._...,.,,,,.,,

+<:..:Y-Zl ()

4. Kur'an-ı Kerim öğretiminde teorik bilgiden ziyade uygulamaya ağırlık verilmesi;

5. Tecvid öğretimi uygulama ağırlıklı yapılmalı, yüzünden düzgün okunınası sağlanmış olan ayet ve sürelerin ezberletilmesi,

6. Yapılan eğitim etkinliklerinde kısa sürede olabildiğince en fazla verimin elde edilmesinin hedeftenmesi,

. 7. Kur'an-ı Kerim'i güzel okumanın yeteneğe bağlı bir yaninın da bulunduğu göz ardı edilmemesi,

8. Kursiyerlerin zaman içerisindeki ilerlemeleri dikkate alınmalı, öğre­tim hedefieri ve beklentiler bireysel farklılıklar da hesaba katılarak gerçekçi bir şekilde belirlenmesi,

9. Yanlış telaffuzların ve hatalı okurnaların önüne geçebilmek amacıyla doğru bir şekilde okuma çalışmalanna öncelik verilmesi ve kursiyerlerin yanlış ve varsa hatalı okurnaları tespit edilerek, bu okuyuş şekilleri kursiyedere fark ettirilmemesi,

10. Okunacak bölümler seçilirken kursiyerlerin seviyeleri dikkate alınması,

11. Yüzünden okunacak veya ezberlenecek bölümdeki telaffuzu zor, dikkat edilmesi gereken yerler önceden kursiyedere bildirilmesi,

12. İlgili ayetler ve süreler öncelikle birkaç kez doğru bir şekilde okun­malıdır. Bu aşamada Kur'an-ı Kerim'i güzel okuyan ülkemizde meşhur karllerin CD, Kaset vb.den yararlanılabilmesi,

13. Kursiyerlerin Kur'an-ı Kerim'i usulüne göre okuma konusunda tek tek uygulama yapmalarına imkan verilmesi, yüzünden okuma çalışmalannda mümkün olduğunca her kursiyere az da olsa okuma imkanı tanınması, hatalı ve yanlış okumaları, önce kursiyerin kendisi, daha sonra da diğer kursiyerlerin bulması ve açıklamasının sağlanması ve böylece, her okuyanı diğerlerinin izlemesinin sağlanması,

14. Ezberlenecek bölümler uygun parçalara bölünerek bireysel ve grup şeklinde koro olarak okutulması,

15. Kursiyedere daha doğru okuma ve ezberlemenin yöntem ve tek­nikleri hakkında bilgi desteği sağlanması,

16. Kur'an-ı Kerim öğretiminde çeşitli görsel-işitsel araç gereç (bilgisayar, VCD, DVD, kasetçalar vb.) şekil, şema, kavram haritası vb. materyallerden yararlanılması,

489

TARiHTEN GÜNÜMÜZE KIRAAT iLMi ----------------------~~ +~~0~-------------------

17. Öğrerune zorlu ğu çeken kursiyerlerin öğrerune etkinliklerine müm­kün olduğu kadar çok katılmalarının teşvik edilmesi,

18. Öğrerune ortamı, kursiyerlerin özellikleri de dikkate alınarak ha­zırlarunalı, kalabalık sınıflar oluşturmaktan kaçırulması,

19. Kursiyerlerin öğrerunelerindeki eksiklik ve yanlışlıklar çeşitli za­manlarda ölçülerek, ölçme kriterleri hakkında bilgilendirilmesi ve her bir kursiyer için oluşturulacak bir bilgi fişinde, yanlış ve hatalı telaffuzlar ile ezber yanlışlıklarının işaretlerunesi,

20. Değerlendirme ve başarı kriterleri, önceden belirlenerek ona göre bir değerlendirme yapılması gibi program ilkeleri belirlenmiştir.

Türkiye genelinde ve müftülükler bünyesinde başlatılan bu kurslara katılacaklar için şöyle bir yol izlenmiştir:

Müftülüklerce kurulan komisyonlarca bütün cami görevlileri ve Kur'an kursu öğreticileri, Kur' an okuma bilgi ve becerilerinin tespiti amacıyla sınava alırunakta, kursa alınacak personel ve öncelik sıraları belirlerunektedir. Kur' an kıratı en zayıf olanlara kursa katılımda öncelik verilmektedir çağrılmaktadır. Kurs sonunda başarılı ol~ayanlar için tekrar kurs açılabilmektedir.

Müftülüklerce D üzenlenen Kur'an-ı Kerim Hizmet içi Eğitim Kurs­Iarına Yönelik Sayısal Bilgiler (2007-2012)

7.272 9.678 12.240 6.540 4.646 43.691

Kur'an-ı KerimAğırlıklı Hazırlayıcı Eğitim Kursu

İlk defa göreve başlayan personel, çoğu kez imlci.nlar ölçüsünde kıdemli bir görevlinin refakatinde bir müddet görev yapmakta, daha sonra atandığı yerleşim yerine giderek görevine devam etmektedir. Aday olarak ilk defa göreve başlayanlar, temel, hazırlayıcı ve uygulamalı (staj) olmak üzere üç aşamalı bir adaylık eğitimden yararlarunaktadırlar. Hazırlayıcı eğitimler, eğitim merkezlerinde yapılmakta olup diğer mesleki derslerin yanı sıra ağırlıklı olarak Kur'an-ı Kerim dersinden oluşmaktadır. Bu kurslarda kursun

490

+

süresi ve adayların eğitim ihtiyacına göre değişen yoğunlukta Kur'an-ı Kerim dersine eğitim prograrnında yer verilmektedir. Hazırlayıcı Eğitim kurslarına 2005-2012. yılları arası.p.da toplam 22.585 personel katılmıştır.

3.419 3.672 2.894 778 1.479 5.193 4.646 22.585

Hizmet İçi Eğitim İhtisas Kursu

Başkanlık teşkilatında görev yapacak nitelikli elemanlar yetiştirmek amacıyla yürütülen eğitim faaliyetlerinden birisi de bazı eğitim merkezle­rinde ihtisas eğitimi olarak adlandırılan hizmet içi eğitim prograrnıdır. İlk defa 1976 yılında Haseki Eğitim Merkezinde uygulanan ihtisas kursu, 2012 yılı itibariyle 6 di.n1 yüksek ihtisas/eğitim merkezinde devam etmektedir.

ihtisas Eğitim Programı; süresi ve verimliliği açısından çeşitli zamanlarda gözden geçirilmiş ve içeriğinin ihtiyaçlar doğrultusunda zenginleşti.rilmesine çalışılmıştır. Bu amaçla en son 2007 yılında ihtisas eğitim prograrnında köklü b.ir program geliştirme çalışması yapılmıştır. 2009 yılında yapılan değeden­dirmelerde, ihtisas eğitimine katılan personelin de kıraat konusundaki eğitim ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla hazırlık bölümünden itibaren Kur'an-ı Kerim dersinden yararlanmaları programa dahil edilmiştir. i htisas eğitimi gören kursiyerlerin, kıraat ilminin öngördüğü esaslara uygun Kur'an-ı Kerim okuyan, ses ve musiki eğitimi almış birer personel olarak yetişmeleri amacıyla hazırlık döneminden sorıra haftada iki, toplamda ise 144 saatlik "Kur'an-ı Kerim'i Güzel Okuma'' derslerine programda yer verilıniştir.

Başkanlığın teşkilat kanununda 2010 yılında yapılan değişikliklerle Dini Yüksek İhtisas Merkezlerinin kurulması öngörülmüştür. Bu merkez­lerin eğitim programlarının geliştirilmesinde de Kur'an-ı Kerim derslerinin programda yer alması hususu ilke olarak benimsenmiş ve program geliştirme çalışmalarına başlanmıştır.

491

HİZMET içi EGiTiM KURSLARıNDA IaRAAT EGiTiMİNİN iMKAN VE SORUNLARI Yukarıda programları ve uygulamalarından örnekler verilen kıraat eği­

timinin genel bir değerlendirilmesi yapıldığında kıraat eğitiminin imkan ve sorunları hakkında önemli bir fikir verebilecek aşağıdaki hususları tespit etmek mümkündür.

Hizmet İçi Eğitim Mevzuatı

Diyanet İşleri Başkanlığı bir kamu kurumudur. Hizmet içi eğitim fa­aliyederi, hem Devlet Personel Başkanlığı hem de Başkaniıkça çıkarılmış mevzuat ve uygulama talimarları çerçevesinde yürütülmekte ve eğitim giderleri büyük ölçüde devlet bütçesinden karşılanmaktadır.

Din hizmetieri ve özellikle Kur'an kıraatı kendine has bir özelliğe sahip olduğundan kamuda jürütülmekte olan başka bir hizmetle kıyaslanınası mümkün değildir. Yapılacak hizmet içi eğitirnler, her ne kadar bu konudaki ·çerçeve mevzuata uygun olmak zorunda olmakla ·birlikte, kendi mükteseba­tını oluşturmak durumundadır. Halen hizmet içi eğitim faaliyederi 1994 ve 1995 yıllarında hazırlanarak yürürlüğe giren yönetmeliklerle 7 yürütülmekte olup, son yıllarda yapılan yasal değişiklikler dikkate alınarak yönetmeliklecin güncellerrmesi çalışmaları devam etmektedir.

Hizmet İçi Eğitim Anlayışı/Felsefesi, ilke ve Esaslan

. a. Eğitim faaliyetieriyle bireyde istenilen davranış değişikliklerini ger­çekleştirme amaçlanmaktadır. İstenilen davranışları kişiye kazandırmak ve istenmeyen davranışların oluşmasını önlemek için de, eğitim-öğretimle ilgili faaliyederi rastgelelikten, gelişigüzellikten kurtarıp önceden tasarlanmış olarak kontrol edilebilir biçimde, belli bir plana göre gerçekleştirmek gerek­mektedir. Bunu gerçekleştirmenin önemli bir şartı, iyi bir eğitim prograrnı geliştirmektir. Eğitini programı, eğitim-öğretirnle ilgili bütün faaliyederi kılavuzlar. Çünkü program, kime, ne, niçin, nasıl öğretilecek/kazandırılacak ve ne kadar öğretildi/kazandırıldı, sorularının cevaplarına bünyesinde yer veren bir bütündür.

7 B k. D.İ. B. Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği; D. İ. B Eğitim Merkezleri Yönetme­liği http://www.diyanet.gov.tr/foyvolant/4_yonetmelikler/17.pdf, http:/ /www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod= 7.5 .4 lOl&Mevzuatllis­ki=O&sourceXmlSearch=Diyanet İşleri Başkanlığı Eğitim Merkezleri Yönetmeliği

492

----------~--~~---=~ +~~0~-------------------

b. Bilginin kazarulınası, kullanılması ve donanımlı insan gücünün ve meslek sahiplerinin yetiştirilmesinde hizmet içi eğitiminin önemi büyüktür. Bugün artık sadece bilgi sahibi olmak değil, bu bilgiyi mesleğin gerektir­diği şekilde çağın bütün irnlci.nlarını kullanarak etkin ve verimli bir şekilde sunmak ve bir beceri haline getirmek ön plana çıkmıştır. Hizmet içi eğitim programlarında bilgisini kendi mesleğinin incelikleri içinde kullanabilen ve geliştirebilen din hizmetleri personeli yetiştirme yaklaşımı benimsenmiştir. Bu amaçla, İslam Bilimleri, Din Eğitimi, Psikoloji, İletişim, Yönetim vb. farklı sosyal disiplinlerin verilerinden hareketle din hizmetliliği görevine uygun bir program gelişme çalışmaları yapılmıştır. 2004 yılından itibaren Başkanlıktan ve üniversitelerden alan uzmanlarının yanı sıra hizmeti bizzat yerine getirenlerden oluşan program geliştirme komisyonlarında ihtiyaçlara uygun öğretim prograrnları hazırlanmış, bu ,programlarda her eğitim faali­yetinin ilke, amaç ve uygulama esasları ayrı ayrı belirlenmiştir.

c. Öğretim program ve uygulamalarında öğreten merkezli eğitim yerine, öğrenen merkezli eğitim usulü benimsenmeye çalışılmıştır. Eğitimin tüm süreçlerinde kursiyerlerin aktif rol almaları, öğrendiklerini anlarnlandırmaları, meslekleri ile ilişkilendirmeleri istenmiştir. Öğrenen merkezli eğitim yönte­mine geçişin zaman alan bir süreç olduğu bilinmektedir. Eğitim görevlileri ve bu hizmette görev alan eğiticilere yönelik yapılan seminerlerde bu konuda önemli mesafe alınmıştır.

d. Hizmet içi eğitimde esas olan daha çok uygulamalı eğitim olmasıdır. Örgün eğitimde teorik olarak alınan bilgiler, iş başında ve daha çok uygu­lamalı eğitimle mesleğe olan intibakı sağlamaktadır. Ancak, Başkanlıkta göreve başlayanlar yeterli hazır bulunuşlukta olmadıkları için hizmet içi eğitimlerde hem teori, hem de uygulam.anın eğitime konu edilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.

Hizmet içi eğitimde karşılaşılan, öğrenme eksiklerini ve nedenlerini tespit ederek ve bu yönde yapılabilecek eksiklikleri giderici eğitim uygulamaları hedeflenmiştir. Bu durumda, kursiyerlerin bireysel özellikleri ve bu bireysel özelliklerine uygun bir eğitim faaliyeti gerçekleştirmek esastır. Bütün bu çabalara rağmen kurs süresince ve sonunda yapılan ölçme-değerlendirmede başarısız oldukları tespit edilenler için aynı mekan ve aynı hocada olabildiği gibi, farklı mekan ve farklı hocalardan tekrar hizmet içi eğitimden yararlanma imkanı verilmektedir.

493

IAKIH 1 t N üUNUMUi.t 1\IKAAI ILMI ----------------------~6~+ ~~~---------------------

Mahallinde müftülüklerce yapılan kurslarda başarısız olanlar, eğitim merkezlerinde aynı konuda tekrar hizmet içi eğitime alınmaktadır. Hizmet içi eğitim imkanlarından yeterince yararlanmasına rağmen durumlarında istenilen sevide gelişme olmayan ve din hizmetleri sını.finda çalışmaları mümkün görülmeyen kursiyerlerin durumlan Başkanlıkta ilgili birim yetkili­lerinin katılımıyla yapılan toplantılarda değerlendirilmektedir. Bu durumdaki personelin irnkinlar ölçüsünde din hizmetleri sınıfİ dışında başka bir kadroya atanmalan sağlanmaktadır. Din hizmetleri sınıfİ dışındaki kadrolar da yeterli olmadığı için bu çok sık rastlanılan bir durum değildir.

e. Kur'an-ı Kerim derslerinde öğretmenlik yapabilmek için Kur'an-ı Kerim'i güzel okumak önemli bir husustur. Ancak, bunun yalnız başına yeterli olmadığı izahtan varestedir. Eğitim formasyonuna sahip olunması, özellikle yetişkin eğitimi hakkında gerekli uzmanlaşma gerekmektedir. Geçtiğimiz dönemde bu konuda zor da olsa bazı çalışmalar yapılmıştır. Eğitim görev­illerine yönelik periyodik olarak düzenlenen seminerler ve Kur'an-ı Kerim'i doğru ve güzel okuyanlar için düzenlenen rehber öğreticiler seminerleri bu alanda önemli örneklerdir. Alınan geri bildirimler, bu konuda hem eğitim anlayışı, hem de uygul~a alanında iyileşmelerin olduğunu göstermektedir.

f Hizmet içi eğitim çatısı altında yürütülmekte olan kıraat eğitim faa­liyetleri birer yetişkin eğitimidir. Kıraat eğitiminde yetişkinler için müstakil çalışmalar yok denecek seviyededir. Küçük yaşla.ı;dan itibaren farklı yerlerde ve farklı hocalardan yararianmış ve bu gün yetişkin durumundaki personelin kıraat eğitiminin nasıl yapılacağı, yaygın kıraat hatalannın nasıl düzeltileceği

üzerine bilimsel çalışmalara ihtiyaç vardır.

Başkanlığın Bir Istihdam ve Hizmet Kuromu Olması

Örgün eğitim kurumlarından alanla ilgili gerekli eğitimi almış olan­lar arasından seçme sınavlarıyla personel temin edilmekte ve atamaları gerçeklÇ!ştirilmektedir. Kur'an-ı Kerim okuma bilgi ve becerisi hemen her sınavda baraj kabul edilmesine rağmen, her defasında ancak mevcudun iyisi durumunda olanlar kurumda göreve başlamaktadır. Bunların önemli bir bö­lümünün Kur'an-ı Kerim hizmet içi eğitime ihtiyacı olduğu bilinmektedir. İlk defa göreve başlayanlar temel, hazırlayıcı ve uygulamalı olmak üzere üç aşamadan oluşan hazırlayıcı eğitime alınmaktadır. Hazırlayıcı ve uygulamalı eğitim Kur'an-ı Kerim ağırlıklı olarak yapılmaktadır.

494

....... ,.... , .. ._, '":"'-'-·~· .......... ":"' ....................... fll&.. t·ı - ••y• _ ..... . ...... ~ ...... , .... ._..... , ... . ............... ~ ........... . ..... .

+

Başkanlık bir istihdam ve hizmet kurumu olmasına rağmen personelin eğitimi konusunda adeta bir eğit:iin kurumu gibi çalışmaktadır.

Eğitim Görevlisi ihtiyacı

Kur'an-ı Kerim eğitiminin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesinde "öğretmen/hoca'' unsuru en önemli hususlardan biridir. Eğitim merkezlerinde istihdam edil~n eğitim görevlisi sayısı yetersizdir. ivedilikle eğitim görevlile­rinin özlük hakları iyileştirilmeli ve sayıları artırılmalıdır. Mahallinde yapılan eğitimler dışta bırakıldığında eğitimierin tamamının eğitim merkezlerinde yapılması durumunda, eğitim görevlisi başına düşen personel sayısı on binleri bulabilmektedir. Sadece bu durum bile nitelikli eğitim görevlisine olan ihtiyacı ortaya koymaktadır. Son 8-10 yıl içerisinde eğitim görevlilerinin sayılarının artırılması ve pedagojik formasyonlarının geliştirilmesi konularında ümit verici çalışmalar olmakla birlikte, ihtiyacın devam etmekte olduğu aşikardır.

Başkanlığın Eğitim Tesisleri

Başkanlık merkezine bağlı 6'sı uzun süreli hizmet içi eğitim faaliyeti yü­rüten olmak üzere toplam 18 eğitim merkezi bulunmaktadır. Bu merkezlerden Rize Mü.ftü Yusuf Karali ve Manisa Eğitim Merkezleri yeni inşa edilmiş; daha önce inşa edilenler ise fiziki yapıları tamamen elden geçirilmiştir. Koğuş sisteminden ranza sistemine geçilmiş, hemen her eğitim merkezi teknolojik açıdan önemli ölçüde desteklenmiştir. Eğitim merkezleri toplamda yaklaşık 1600 yatak kapasitesi ile hizmet vermektedir.

Başkanlığın eğitim tesisleri, diğer kamu kurumlarına kıyasla oldukça iyi durumdadır. Ancak, 120 bine ulaşan personel sayısı dikkate alındığında bu imkanların yeterli olmadığı görülme~edir.

Hizmet İçi Eğitim Bütçesi

Hizmet içi eğitim faaliyederi personelin görev yerinin belediye hudurları dışında yapılması durumunda Harcırah Kanunun ilgili hükümleri gereği yolluk ve yevmiye giderleri bütçeden karşılanmak durumundadır. Her yıl bir sonraki yılda hizmet içi eğitime alınacak personelin yolluk ve yevmilerinin bütçeden karşılanabilmesi için Maliye Bakanlığı ve diğer kamu kurumları nezdinde çalışmalar yapılmaktadır. Bütün iyi niyetli gayredere rağmen yeterli miktarda bütçenin ayrıldığını söylemek mümkün değildir. Bütçeden hizmet içi eğitime ayrılan ödenek diğer kamu kurumlarına kıyasla kayda

495

TARIHTEN GUNUMUZE KIRAAT iLMi ---------------------.6~~+~~0~--------------------

değer bir seviyede olmasına r~ğmen, eğitime alınan tüm personelin kanuni harcırahıarını ödemeye yetmemektedir.

2011 -2012 yıllarında hizmet içi eğitim amacıyla bu kaleme ayrılan ödeneğin, toplam personel sayısına bölündüğünde personel başına düşen miktar yaklaşık 60 TL dir. Bu da iki günlük bir yevmiyeye karşılık gelmekte­dir. Bu rakamlar, bu konuda yapılacak değerlendirmelerde ve yapılacak yeni projelerde dikkate alınmak durumundadır. Eğitim tesislerinin inşası, tamir, bakım ve hizmete hazır hale getirilmesi ise ayrıca mali kaynak gerektirmekte; merkezlerin, personel giderleri ile ısıtma, aydınlatma, temizlik vb. giderleri ise kayda değer bir rakama ulaşmaktadır.

SONUÇ Din hizmederi sınıfinda çalışan personelin mesleki yeterlikleri arasında

Kur'an-ı Kerim'i usulüne uygun doğru okuma bilgi ve becerisi ilk sırada yer almaktadır. Söz konusu personelin büyük bir kısmının bu konuda eğitim ihtiyacı bulunduğu ve bu eğitimin ertelenemez olduğu açıktır. Nitekim Başkanlık, bir istihdam kurumu olmasına rağmen adeta bir eğitim kurumu gibi iş ve işlemlerini düzenleyerek personelinin bu konuda yeterliğini istenen seviyeye getirme gayreti içerisindedir. Ancak Başkanlığın hizmet içi eğitim i.mlcinlarının sınırlı olduğu da bilinen bir gerçektir. Soruna kalıcı çözümler bulunması amacıyla, bir dizi çalışma yapılması g~rekmektedir.

B~şkanlığın eğitim tesislerinin kapasitesi, eğitim görevlisi sayısı ve bu konuya ayrılan bütçe birlikte değerlendirildiğinde; hizmet içi eğitimlerden yararlanan personel sayısının azırnsanamayacak ölçüde olduğu görülmekte­dir. Özellikle müftülüklerce mahallinde düzenlenen Kur'an-ı Kerim hizmet içi eğitim kurslarından son 6 yılda yararlananların sayısı 43.691'dir. Bütün eksiklerine rağmen yalnız başına bu kıraat eğitimi, yaygın kıraat hatal.arının

giderilmesi, kıraat eğitiminin lüzumunda farkındalık artırması ve bu konuda bir bilinç oluşturmasİ açısından adeta bir kıraat eğitimi seferberliği oluştur­duğunu söyleyebiliriz.

Din hizmetinde istihdam edilecekterin henüz örgün eğitimde iken ve göreve başlamadan önce kıraat eğitimi ile ilgili eğitim ihtiyaçlarının önemli bir bölümünün karşılanması ilke olarak benimsenmeli ve bu konuda taraf­ların işbirliği ile sorunun bir an önce çözüme kavuşturulması için harekete geçilmesi sağlanmalıdır.

496

G ~+c>qı<>

Halen yürürlükte olan din hizmetleri sınıfında çalışanların mesleki ye­terlikleri, hem Kuruma giriş sınavlarında, hem de yapılan hizmet iç eğitim faaliyetlerinde ödün veıjlmeksizin uygulanmalıdır.

Özellikle, 2004 yılından itibaren Kur'an-ı Kerim'in doğru okunması, ezberlenmesi, ezberlerin muhafaza edilmesi konularında Başkanlık bünye­sinde başlatılan çalışmalar kararlılıkla uygulanmalı, sağlıklı geri bildirimler alınarak yeni program geliştirme çalışmaları yapılmalıdır.

Eğitim görevlisi yetiştirme projesi hayata geçirilmeli, eğitim görevlilerinin özlük hakları iyileştirilmeli ve bu görev cazip hale getirilmelidir.

Kıraat eğitimi verenler arasındaki iletişiiDin daha da artınlmasına ih­tiyaç vardır. Yıllarca bu konuda büyük bir özveriyle görev yapan ve önemli bir kısmı fahri olan hocaların, yakın zamana kadar bazı icazet merasimi dışında bir araya gelemedikleri bilinmektedir. Yeterli olmamakla birlikte son yıllarda bazı toplantılar yapılmaktadır. Kıraat öğretmeni ve uzmanlarını bir araya getiren çalışma ve toplantılara devam edilmeli, bu toplantılar kıraat konularının müzakere edilerek elde edilen kazanımların paylaşılabilcliği bir platform haline getirilmelidir. Toplantıların sekretaryası ve gündemi olan bir seviyede periyodik yapılmasına, ülkernizdeki bu birikimin konuya taraf olanlarca yararlanmaya hazır ve açık tutulmasına ihtiyaç vardır.

497