GöLler Ve Olusumlari
Transcript of GöLler Ve Olusumlari
![Page 1: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/1.jpg)
TÜRKİYE’DE GÖLLER VE OLUŞUMLARI
*Ülkemiz göl bakımından zengin sayılmaz.Türkiye’de göl ve bataklıkların toplam yüzölçümü10.000 km2 dir.Türkiye’deki göllerin çok büyük bir kısmı Van gölü,Tuz gölü,Göller yöresi,Ve Tuz gölü çevresinde toplanmıştır. *Ülkemizdeki göllerin çoğu oluşum bakımından tektonik kökenlidir.Ayrıca volkanik,buzul veKarstik kökenli göllerimiz de bulunur. Bazı göllerimiz ise setleşme sonucu oluşmuşlardır.
*Göllerimiz yükseklik ve bulundukları yer bakımından da çok farklı özelliklere sahiptirler.Kimi hemen deniz kenarında(birkaç metre yükseklikte)kimi ise yüksek dağların tepesinde(3500m yükseklikte)bulunmaktadır.
*Göllerimiz büyüklük olarak da farklıdır. Sadece birkaç m2 lik yüzölçüme sahip göllerBulunabildiği gibi 3700 km2 lik genişliği olan gölümüz de vardır.
*Türkiye’de göllerin suları da farklı özellikler göstermektedir.Bazı göllerimizin suları tatlıBazılarının ise tuzludur. Ayrıca suyu sodalı olan gölümüz de bulunmaktadır.
*Göllerimiz oluşum bakımından Doğal ve Yapay göller olarak ikiye ayrılır.
![Page 2: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/2.jpg)
Göl sularının tatlı veya acı olması sularını boşaltıp boşaltamamasına bağlıdır. Boşaltanlarınsuyu tatlı olur.
A) DOĞAL GÖLLER:I- Tektonik göller : Yerkabuğu hareketleri sonucunda oluşan çukurlardaki göllerdir. Örnek :Doğu Afrika’daki göller,Lut,Baykal.Ülkemizde,Manyas,Ulubat,İznik,Beyşehir,Eğirdir,Burdur,Acıgöl, Tuz gölü, Akşehir,Eber,Hazar.
Doğu Afrika’daki göller Tuz gölü
![Page 3: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/3.jpg)
A) TEKTONİK GÖLLER1- Tuz Gölü : Türkiye’nin ikinci büyük gölüdür.Platolar arasına gömülmüş tektonik birÇukurlukta yer alır.Yazın sıcak ve kurak geçen iklimin etkisiyle göl suları şiddetli buhar-laşmanın etkisiyle bir hayli çekilir.Ülkemizin İzmir Çamaltı Tuzlası’ndan sonra en önemlituz üretim sahasıdır.Derinliği birkaç metredir.Yazın daralan alanı kışın genişler.
![Page 4: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/4.jpg)
A) TEKTONİK GÖLLER2- Beyşehir Gölü : Tektonik kökenli olup karstlaşma da oluşumunda etkili olmuştur.FazlaSularını bir gidegenle suğla gölüne oradan da Çarşamba suyu ile Konya Ovası’na boşaltır.Bu yüzden suları tatlıdır.Ortalama derinliği 5-7 m. Civarındadır.Türkiye’nin en büyükTatlı su gölüdür.
![Page 5: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/5.jpg)
A) TEKTONİK GÖLLER3- Eğirdir Gölü :Esas olarak tektonik kökenlidir.Ancak göl çanağı karstik olaylarla geniş-leyerek bugünkü görünümünü almıştır.Ortalama derinliği 10m.dir.Fazla sularını bir gidegenle(Kovada suyu) Kovada Gölüne boşaltır.Bu yüzden suları tatlıdır.
![Page 6: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/6.jpg)
A) TEKTONİK GÖLLER4- Burdur Gölü :Esas olarak tektonik kökenlidir.Ancak oluşumunda karstik olaylarda et-kili olmuştur.Daha çok güneyindeki Tefenni ovası ve çevresindeki yüksek yerlerden gelensularla beslenir. Dışarıya akıntısı olmayan bir kapalı havzadır.
![Page 7: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/7.jpg)
A) TEKTONİK GÖLLER5- Acıgöl:Göller yöresinin bir başka tektonik kökenli gölüdür.Burdur Gölü’nün batısındaTektonik bir çukurluğa yerleşmiştir.Kurak geçen yaz mevsiminde daralırken kenar kesim-lerinde ince bir tuz tabakası ortaya çıkar.Yğışlı geçen kış mevsiminde ise yüzölçümüoldukça genişler.
![Page 8: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/8.jpg)
A) TEKTONİK GÖLLER6-İznik Gölü:Gemlik Körfezi’nin doğusunda yer alır.K.A.F.kuşağının batı ucundaki tek-tonik çukurlukta oluşmuştur.Çevresindeki yüksek dağlardan gelen küçük sularla beslenir.Fazla sularını bir gidegenle Gemlik Körfezi’ne boşalttığından suları tatlıdır.
![Page 9: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/9.jpg)
A) TEKTONİK GÖLLER7-Sapanca Gölü:Marmara Bölgesi`nin doğu kesiminde, Adapazarı Ovasını İzmit Körfezi oluğuna birleştiren uzun bir çukurun doğu yarısında yer alan tatlı su gölüdür.GüneyindekiDağlardan inen sularla beslenir.Fazla sularını Çark suyu aracılığı ile Sakarya Nehri’neBoşaltır.En derin yeri 61 metre olup denizden yüksekliği 31 m.dir.
![Page 10: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/10.jpg)
A) TEKTONİK GÖLLER8-Manyas(Kuş)Gölü:Bandırma ve Erdek körfezinin güney kıyılarından 15km içeride bulunantektonik bir göldür. En derin yeri kuzeyde olup, 5km yi geçmemektedir. Manyas gölünegüneyden Kocaçay dökülür. Göl,fazla sularını karadere vasıtasıyla Susurluk ırmağına boşaltır.Buy üzden suları tatlıdır.Kuş cenneti Milli Parkı, gölün kuzey doğusundadır.
![Page 11: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/11.jpg)
A) TEKTONİK GÖLLER9-Diğer Tektonik Göller :Ulubat Gölü(Marmara),Kovada Gölü(Akdeniz),Akşehir,Eber,Seyfe,Hotamış,Sultansazlığı(İç Anadolu) Hazar,Hozapin( Doğu Anadolu)
Ulubat Gölü Hazar Gölü
Eber ve Akşehir Gölü Sultan Sazlığı
![Page 12: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/12.jpg)
B) VOLKANİK GÖLLER:Volkanların tepesindeki kraterlerde veya kaldera gibi çukurlarda Oluşan göllerdir. Örnek : Nemrut, Konya’da Meke tuzlası, Isparta’da Gölcük gölleri..
Meke Tuzlası Gölü
![Page 13: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/13.jpg)
Van Gölü Batısında Nemrut Gölü
![Page 14: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/14.jpg)
C)KARSTİK GÖLLER:Karstik sahalarda erime veya çökmeyle oluşan çukurlardaki göllerdir. Örnek : Elmalı, Söğüt, Kestel, Suğla, Kara göl,Ulaş,Hafik,Avlan, Obruk gölleri…
Göller yöresi
![Page 15: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/15.jpg)
D) BUZUL ( SİRK) GÖLLERİ: Buzulların oluşturduğu çukurlardaki göllerdir. Kanada ve İskandinavya gibi ( Finlandiya, İsveç, Norveç ) kutba yakın yerlerde daha çok görülür.Ülkemizde Erciyes, Kaçkar, Uludağ,Buzul, Bolkar ve Aladağlarda görülür.
![Page 16: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/17.jpg)
Set Gölleri1- Heyelan set : Toprak göçmesi sonucunda bir akarsu vadisinin önünün kapanmasıyla oluşan göllerdir. Örnek : Sera, Tortum, Abant, Yedi göller….
Abant gölü
![Page 18: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/18.jpg)
Heyelan sahası
![Page 19: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/19.jpg)
Heyelan sahası
SERA GÖLÜ
![Page 20: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/20.jpg)
2- Volkanik ( lav ) set : Lavların bir vadinin önünü kapamasıyla oluşan göllerdir. Örnek : Van gölü, Balık, Erçek, Nazik, Çıldır, Haçlı gölleri..
Van gölü
Erçek gölü
![Page 21: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/21.jpg)
3- Alüvyal set :Akarsuyun taşıdığı alüvyonlarla yatağının bir bölümünü kapamasıyla oluşan göllerdir. Örnek :Mogan,Eymir,(İç Anadolu), Bafa( Çamiçi ), Marmara (Ege) Uzungöl (Trabzon),Köyceğiz (Akdeniz)
Uzungöl - Trabzon
![Page 22: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/22.jpg)
Eymir Gölü
![Page 23: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/23.jpg)
Köyceğiz gölü
Bafa gölü
![Page 24: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/24.jpg)
4- Kıyı set ( Lagün ) : Koy veya körfezlerin ağzının dalga ve akıntıların getirdiği Maddelerle kapanmasıyla oluşan göllerdir.Örnek :Büyük ve Küçük Çekmece,Terkos( durusu).
BüyükÇekmece
Terkos
KüçükÇekmece
![Page 25: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/25.jpg)
5- Moren set : Buzulların taşıdıkları maddelerle bir vadinin önünü kapamasıyla oluşan göllerdir. Daha çok Kanada, Finlandiya, Norveç gibi kutba yakın ülkelerde görülür.
![Page 26: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/26.jpg)
6- Baraj ( suni ) set : İnsanların akarsuların önüne kurduğu setlerin gerisinde oluşan göllerdir. Örnek : Atatürk, Kara kaya, Keban ( Fırat üzerinde ), Hirfanlı,Altın kaya( Kızılırmak ),Sarıyar( Sakarya ),Oymapınar( Manavgat ),Hasan ve Suat Uğurlu( Yeşil ırmak )
Derbent barajı - Samsun
![Page 27: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/27.jpg)
![Page 28: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/29.jpg)
![Page 30: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/30.jpg)
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’nin bugünkü jeomorfolojik görünümünü kazanmasında en azetkili olmuştur?
A) Dağ oluşumu B) Kıta oluşumu C) Buzullaşma D) Akarsu aşındırması E) Volkanizma 1982 ÖYS
Aşağıdaki şekillerden hangisinin oluşmasında rüzgar aşındırması doğrudan etkilidir? 1995 ÖYS
A) B) C)
D) E)
![Page 31: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/31.jpg)
Rüzgar biriktirmesi sonucu oluşan kumullar, aşağıdakilerden hangisinde en çok görülür?
A) Karstik ovalarda B) Dağ eteklerinde
C) Rüzgara açık yamaçlarda D) Derin vadilerde E) Bitki örtüsü bulunmayan yerlerde 1991 ÖYS
Kıyı biçimlenmesinde aşağıdakilerden hangisi dolaylı bir etkiye sahiptir?
A) Gelgit B) Akarsular C) Dalgalar
D) İç kuvvetler E) Rüzgarlar 1983 ÖYS
![Page 32: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/32.jpg)
Göl sularının kapladığı alan yıl içinde değişiklik gösterir. Bunda göl çanağının derinliği, buharlaşma oranı, gölü besleyen akarsuların getirdiği su miktarı etkilidir.
Buna göre, bulundukları yörelerin doğal koşulları da göz önüne alındığında aşağıdaki göllerden hangisinde, suların kapladığı alanın yaz ve kış mevsimleri arasında en çok değişme göstermesi beklenir?
A) Beyşehir gölü B) Van gölü C) Tuz gölü D) İznik gölü E) Burdur gölü 2001 ÖSS
Aşağıdakilerden hangisi, doğal setleşmelerle oluşmuş bir göl değildir?
A) Ulubat B) Bafa C) Köyceğiz D) Mogan E) Terkos 1993 ÖYS
Küçükçekmece Marmara Denizi’ne bağlı bir koy iken, aşağıdakilerden hangisinin sonucundabir göl durumuna gelmiştir?
A) Akarsu biriktirmesi B) Buzul aşındırması C) Dalga biriktirmesi D) Rüzgar aşındırması E) Yer göçmesi 1996 ÖYS
![Page 33: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/33.jpg)
Aşağıdakilerden hangisi barajların yapılış amaçlarından biri değildir?
A) Sulama suyu sağlamakB) Erozyonu önlemekC) İçme suyu sağlamakD) Taşkından korunmakE) Enerji üretmek 1993 ÖYS
Çöküntü hendekleri içinde oluşan büyük göller, aşağıdaki bölgelerin hangisinde en çoktur?
A) Doğu Afrika
B) Kuzey Amerika
C) Batı Asya
D) Kuzeybatı Avrupa
E) Güney Amerika 1991 ÖYS
![Page 34: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/34.jpg)
Baraj çevrelerinin ağaçlandırılmasının temel amacı aşağıdakilerden hangisidir ?
A) Erozyonu yavaşlatarak barajın ömrünü uzatmak
B) Yeni orman alanları kazanmak
C) Baraj çevresinde yaban hayatını zenginleştirmek
D) Baraj çevresine yerleşmeyi önlemek
E) Çevreyi güzelleştirmek 2004 ÖSS
![Page 35: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/35.jpg)
Barajlar akarsuların önlerine setler yapılarak oluşturulan yapay göllerdir.Aşağıdakilerden hangisi baraj gölü değildir?
A) Tortum
B) Oymapınar
C) Karakaya
D) Demirköprü
E) Altınkaya
![Page 36: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/36.jpg)
Türkiye’de Van Gölü çevresinde Konya Ovası’nda olduğu gibi suları denize ulaşamayan kapalı havzalar vardır.Bu tür havzaların oluşması aşağıdakilerdenHangisi ile ilgilidir. A) Denizden uzak olma 1989 ÖSS
B) Eğim fazlalığı
C) Yağış düzeni
D) Yerşekillerinin oluşumu
E) Coğrafi konum
![Page 37: GöLler Ve Olusumlari](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081505/55634d21d8b42a90698b523b/html5/thumbnails/37.jpg)