Gök Olayları Yıllığı 2010
-
Upload
hydratheme -
Category
Documents
-
view
246 -
download
1
Transcript of Gök Olayları Yıllığı 2010
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 1/32
T U G
2010Gök OlaylarıYıllığı
BT
ve
TÜBİTAK ULUSAL GÖZLEMEVİ
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 2/32
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30
E Y L Ü L
2
2010 Takvimi ve Ay’ın Halleri
Yeniay İlkdördün Dolunay Sondördün
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31
A R A L I K
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30
K A S I M
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
E K İ M
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23/30 24/31 25 26 27 28 29 A Ğ U S T O S
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2 3 4
5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31
T E M M U Z
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 2728 29 30 H
A Z İ R A N
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 2324/31 25 26 27 28 29 30
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2 3 4
5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30
N İ S A N
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa
1 2 34 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
Ş U B A T
M A
R T
M A Y I S
O C A K
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 3/32
3
Yer
karşıkonum
Güneş üstkavuşum
altkavuşum
İç gezegen yörüngesi(Merkür, Venüs)
Dış gezegen yörüngesi(Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün)
kavuşum
en büyük uzanım
Göktaşı Etkin olduğu En etkin En yüksek yağmuru zaman aralığı olduğu tarih sayı/saatDörtlük 1–5 Ocak 3–4 Ocak 120Lir 16–25 Nisan 22 Nisan 18Eta Kova 19 Nisan–28 Mayıs 5–6 Mayıs 70+Delta Kova 12 Temmuz–19 Ağustos 27 Temmuz 20Perse 17 Temmuz–24 Ağustos 12–13 Ağustos 100Orion 2 Ekim–7 Kasım 21 Ekim 30Aslan 10–23 Kasım 17–18 Kasım 20+İkizler 7–17 Aralık 13–14 Aralık 120Büyük Ayı 17–26 Aralık 22 Aralık 10
Göktaşı Yağmurları
15 Ocak 2010 Halkalı Güneş Tutulması
2010’un Önemli Gök Olayları
Karşıkonum: Gezegen - Yer - Güneş dizilişi.Altkavuşum: Yer - Gezegen - Güneş dizilişi.Üstkavuşum: Yer - Güneş - İç Gezegen dizilişi.Kavuşum: Yer - Güneş - Dış Gezegen dizilişi.
En büyük uzanım: İç gezegenin Güneş’le en büyük görünür uzaklığı.
Enberi: Ay’ın Yer’e en yakın olduğu konum.Enöte: Ay’ın Yer’e en uzak olduğu konum.Günberi: Gezegenlerin Güneş’e en yakın oldukları konum.Günöte: Gezegenlerin Güneş’e en uzak oldukları konum.
Ay ve Gezegenlerin Konumlarıyla İlgili Bilgiler
Türkiye'den kısmen ve parçalı olarak
gözlenebilecek 11 dakika 08 saniye süreli
halkalı Güneş tutulması, Afrika'da Kame-
run-Çad sınırında Türkiye saati ile 06:10'da
başlayacak. Hint Okyanusu’na doğru de-
vam eden tutulma gölgesi Çin topraklarına
girdikten sonra 10:04'te Şanghay'ın kuze-
yinde sona erecek. Ülkemizde parçalı ola-rak gözlenebilecek bu tutulma, Ankara'da,
Türkiye saati ile 07:30'da başlayıp 09:03'te
sona erecek ve Güneş'in sadece % 12'si ör-
tülecek. Tutulmayla ilgili ayrıntılı bilgi için:
http://eclipse.gsfc.nasa.gov/
Halkalı tutulma şeridi
Parçalı tutulmaoranları
%80
%60
%40%20
0
0
%80
%60
%40
%20
En uzun halkalı
tutulma süresi
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 4/32
4
Gezegenler
Jüpiter
Mars
18 Ocak akşamı batı-güneybatı ufku 30 Ocak akşamı doğu ufku
Ay
Ay
Ocak 2010
Merkür, yılın ilk günleri Güneş’e çok yakın görünür konumda olduğu için
gözlenemeyecek. Gezegen 4 Ocak’ta alt-
kavuşumdan geçtikten sonra sabah gök-
yüzünde hızla yükselmeye başlayacak.
12 Ocak’tan sonra sabah gün ağarmaya
başladığında Merkür’ü doğu-güneydo-
ğu ufkunda görmek mümkün. Gezegen27 Ocak’a kadar sabah gökyüzünde yük-
selmeyi sürdürecek.
Venüs, geçtiğimiz yılın büyük bölü-
münü sabah gökyüzünde geçirmişti. Bu
yılsa Ocak’tan Ekim ortalarına kadar ak-
şam gökyüzünde.
Venüs, 11 Ocak’ta akşam gökyüzüne
geçmesine karşın bu ay içinde ufuktangözlenebilecek kadar yükselmeyecek.
Mars, 2010'un ilk yarısında gözlem
için çok iyi durumda olacak. Ocak ve Şu-
bat ayları Mars gözlemleri için, özellikle
de teleskoplu gözlemciler için yılın en iyidönemi.
Mars, ayın ilk günleri Güneş battıktan
yaklaşık 2,5 saat sonra doğu ufkunda be-
liriyor. Ayın sonundaysa Güneş'in batma-
sıyla doğmuş oluyor. Mars, 27 Ocak’ta bi-
ze bu yılın en yakın konumuna gelecek.
Bu sırada gezegenin parlaklığı -1,3 kadireulaşacak.
Geçen yılın büyük bölümünde göz-
lem için iyi durumda olan Jüpiter artık
erkenden batıyor. Gezegen, ayın başla-
rında hava karardıktan sonra güneybatı
ufku üzerinde kısa bir süre için iyi ko-
numda. Ancak ay sonunda hava karar-
dıktan yaklaşık yarım saat sonra batıyor.Satürn, ayın başlarında gece yarısı ci-
varı doğuyor. Gezegenin gökyüzünde en
yüksek konumuna gelmesi için sabah sa-
atlerini beklemek gerekiyor.
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 5/32
5
Gök Olayları
1 Ocak 22:0015 Ocak 21:0031 Ocak 20:00
03 Ocak Yer günberide (147.095.607 km)07 Ocak Satürn, Ay’ın 10° kuzeyinde (sabah)
11 Ocak Antares, Ay’ın 4° güneyinde (sabah)
13 Ocak Merkür çok ince hilalin 8° doğusunda (sabah)
15 Ocak Halkalı Güneş tutulması (ayrıntılı bilgi 3. sayfada yer alıyor)
18 Ocak Jüpiter, Ay’ın 5° güneyinde (akşam)
27 Ocak Merkür en büyük uzanımda (25°)
27 Ocak Mars, Yer’e en yakın durumda (99 milyon km)30 Ocak Mars, Ay’ın 7° kuzeyinde (akşam)
İlkdördün23 Ocak
Dolunay30 Ocak
Sondördün7 Ocak
Yeniay15 Ocak
Kraliçe
Kral
Kuğu
Andromeda
Balıklar
Balina
Kanatlı At
Aldebaran
Kapella
Deneb
Büyük Ayı
Küçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
B A T I
D O Ğ U
Ejderha
Zürafa
Arabacı
Boğa
Koç
Üçgen
Vaşak
Yengeç
Aslan
Suyılanı
İkizler
Küçük Köpek
Büyük Köpek
Avcı
Irmak
Irmak Tavşan
Perseus
Kutupyıldızı
Akyıldız(Sirius)
Procyon
Regulus
Tekboynuz
Mars
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 6/32
6
Gezegenler
Şubat 2010
Ay
Merkür
12 Şubat sabahı güneydoğu ufku
Ay
Ülker
21 Şubat gecesi saat 21:00’de batı ufku üzeri
Merkür, 27 Ocak’ta en büyük uzanı-ma ulaştıktan sonra ufkun üzerinde alçal-
maya başlamıştı. Bu durum Şubat bo-
yunca devam edecek. Merkür, ayın son
haftasına girerken ufkun üzerinde iyice
alçalmış olacak ve bundan sonra çıplak
gözle seçilmesi çok zor olacak.
Venüs, yükselmeyi sürdürse de aysonunda bile alacakaranlıktan kurtulmuş
olmayacak. Bu nedenle ayın ilk yarısı
gözlenmesi zor. Ayın ortasından sonra,
gezegeni çıplak gözle görmek mümkün
olacak.
Venüs ve Jüpiter, 17 Şubat’ta yaklaşık
1/3 derece uzaklıkta olacaklar. Ancak bu
sırada her ikisi de Güneş’e çok yakın gö-rünür konumda olduğu için ancak Güneş
battıktan yaklaşık 20 dakika sonra, ufku
tamamen açık olan bir yerden dürbünlegörülebilirler.
Mars, Güneş battığında doğmuş olu-
yor. Böylece neredeyse tüm gece gökyü-
zünde kalıyor. Gezegen hâlâ çok parlak
olduğundan bu ay boyunca da teleskop-
lu gözlemciler için çok iyi bir hedef duru-
munda.Jüpiter ayın ilk yarısı batı ufku üze-
rinde Güneş battıktan sonra çok kısa bir
süre için görülebilir. Gezegen, 28 Şu-
bat’ta sabah gökyüzüne geçecek.
Satürn, ayın başında 22:00 civarı, ay
sonundaysa 20:00 civarı doğmuş oluyor.
Satürn’ü bu sırada görebilmek için tam
doğu ufku üzerine bakmak gerekiyor.Gezegen ayın ilk günü yeni doğan Ay’ın
sol üstünde görülebilir.
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 7/32
7
Gök Olayları
03 Şubat Satürn, Ay’ın 8° kuzeyinde (geceyarısı)12 Şubat Merkür, Ay’ın 1° güneyinde (sabah)
21 Şubat Ay ve Ülker çok yakın görünümde (22:00)
26 Şubat Mars, Ay’ın 10° kuzeyinde
28 Şubat Regulus ve Ay yakın görünümde
1 Şubat 22:0015 Şubat 21:0028 Şubat 20:00
Kraliçe
Kral
Andromeda
Balıklar
Balina
Aldebaran
Kapella
Büyük Ayı
Çoban
Küçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
B A T I
D O Ğ U
Ejderha
Zürafa
Arabacı
Boğa
Koç
ÜçgenVaşak
Yengeç
Aslan
Başak
Yelken
Suyılanı
Kupa
İkizler
Küçük Köpek
Büyük Köpek
Avcı
Irmak
Irmak Tavşan
Perseus
Kutupyıldızı
Akyıldız
(Sirius)
Procyon
Regulus
Tekboynuz
Satürn
Mars
İlkdördün21 Şubat
Dolunay28 Şubat
Sondördün5 Şubat
Yeniay13 Şubat
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 8/32
8
Gezegenler
Mart 2010
MerkürVenüs
Ay
17 Mart akşamı batı ufku 25 Mart akşamı batı ufku
Venüs
Merkür, ayın ilk yarısında sabah gök-yüzünde olmasına karşın Güneş’e çok
yakın görünür konumda olduğundan
görülmesi çok zor. Gezegen, 14 Mart’ta
üstkavuşumdan geçtikten sonra akşam
gökyüzünde yükselmeye başlıyor. Ne var
ki, gezegenin çıplak gözle görülebilecek
kadar yükselmesi için ayın son haftasınıbeklemek gerekiyor.
Venüs, ayın başlarında Güneş’ten
yaklaşık 50 dakika sonra batıyor. Bu da
artık akşam alacakaranlıkta da olsa göz-
lenebileceği anlamına geliyor. Ayın so-
nunda bu süre 1,5 saati bulacak. Ayın
sonlarına doğru, Merkür ve Venüs yakın
konuma gelecekler.Giderek Dünya’dan uzaklaşan Mars
hâlâ çok parlak. Gezegen hava karardı-
ğında doğu-güneydoğu ufkunun üze-
rinde iyice yükselmiş durumda. Ancak
geçen aya göre belirgin biçimde sönük-
leşmiş durumda. Teleskoplu gözlemciler,gezegenin çapının her geçen gün biraz
daha küçük göründüğünü fark edebilir-
ler. Mars’ın parlaklığı ay sonunda yakla-
şık 0 kadire düşmüş olacak.
Geçtiğimiz ay sabah gökyüzüne ge-
çen Jüpiter, Güneş’e çok yakın görünür
konumda olduğundan bu ay boyuncagözlenemeyecek.
Satürn ayın başında havanın karar-
masının ardından doğuyor. Ayın ilk gün-
leri gezegenin parlaklığı 1 kadir, yani on-
dan yaklaşık iki saat sonra doğan Spi-
ka’yla benzer. Sarımsı rengi sayesinde
Satürn’ü bölgedeki yıldızlardan ayırt et-
mek kolay. Satürn, Ay sonunda Güneşbattığında doğmuş oluyor ve tüm gece
gökyüzünde kalıyor.
Satürn, 22 Mart’ta bize en yakın ko-
numa geleceğinden bu sıralar teleskop-
lu gözlemciler için çok iyi bir hedef.
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 9/32
9
Gök Olayları
02 Mart Satürn, Ay’ın 12° kuzeyinde17 Mart Venüs, Ay’ın 7° güneyinde (akşam)
20 Mart İlkbahar ılımı (gündüz ve gece uzunlukları eşit)
25 Mart Mars, Ay’ın 6° kuzeyinde
29 Mart Satürn, Ay’ın 8° kuzeyinde
1 Mart 22:0015 Mart 21:0031 Mart 20:00
KraliçeKral
Andromeda
Balina
Aldebaran
KapellaBüyük AyıÇoban
Berenices’in
Saçı
KuzeytacıKüçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
B A T I
D O Ğ U
Ejderha
Zürafa
ArabacıBoğa
Koç
Üçgen
Vaşak
Yengeç
AslanBaşak
Yelken
Suyılanı
KupaKarga
İkizler
Küçük Köpek
Büyük Köpek
AvcıIrmak
Tavşan
Perseus
Kutupyıldızı
Akyıldız(Sirius)
Procyon
Regulus
Spika
Tekboynuz
Arkturus
Satürn
Mars
İlkdördün23 Mart
Dolunay29 Mart
Sondördün7 Mart
Yeniay15 Mart
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 10/32
10
Gezegenler
Nisan 2010
Merkür Merkür
Venüs Venüs
Ay
8 Nisan akşamı batı ufku 16 Nisan akşamı batı ufku
Merkür, Nisan’da gözlem açısındanyılın en iyi durumlarından birinde. Ayın
ilk günlerinden başlayarak akşam Güneş
battıktan yaklaşık yarım saat sonra batı
ufku üzerinde görülebilir. Ayın ilk günleri
Venüs’le yakın görünür konumda olması
sayesinde gökyüzünde bulunması kolay.
Merkür, 8 Nisan’dan sonra ufkun üze-rinde giderek alçalacak. Ayın 10’undan
sonra Merkür ve Venüs’ün arası açılmaya
başlayacak. 15 Nisan’da Merkür, çok ince
hilalin 4° kuzeyinde olacak. Uygun göz-
lem koşullarında bir dürbünle ikisini aynı
anda görmek mümkün. Merkür ayın son
haftasına girerken ufkun üzerinde iyice
alçalmış olacak ve 28 Nisan’da sabahgökyüzüne geçecek.
Venüs, akşam alacakaranlığında ra-
hatlıkla gözlenebiliyor. Ancak gözlemci-
lerin teleskoplarını Venüs’e yöneltmeleri
için biraz daha beklemeleri gerekiyor.
Çünkü gezegen bu ay Dünya’ya çok uzak
konumda. Buna bağlı olarak da görünürçapı çok küçük.
Mars, hava karardığında gökyüzün-
deki en yüksek konumuna ulaşmış olu-
yor. Bu sırada gezegeni gökyüzünde bul-
mak için güneye, iyice yukarıya, başucu-
na doğru bakmak gerekiyor. Ay sonuna
geldiğimizde gezegenin parlaklığı 0,7kadire düşmüş olacak.
Jüpiter sabah gökyüzünde Güneş’e
yakın görünür konumda. Bu nedenle
ayın ilk günleri görülmesi zor. Ancak iler-
leyen günlerde Güneş’le arası açılacak ve
gezegen sabah gün ağarmaya başladı-
ğında doğu ufku üzerinde görülebilecek.
Satürn 22 Mart’ta bize en yakın ko-numundan geçtikten sonra, bu ay da
gözlem için çok iyi durumda. Gezegen,
gece yarısı olmadan gökyüzündeki en
yüksek konumuna ulaşıyor. Teleskoplu
gözlemciler için bu ay da geçen ayki ka-
dar iyi bir hedef.
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 11/32
11
Gök Olayları
08 Nisan Merkür ve Venüs yakın görünümde (3°) (akşam)12 Nisan Jüpiter, hilal şeklindeki Ay’ın 7° güneyinde (sabah)
15 Nisan Merkür ve Venüs batı ufku üzerinde yakın görünümde (akşam)
16 Nisan Venüs, çok ince hilalin 4° güneyinde; Merkür, Venüs’ün 7°
güneyinde (akşam)
21 Nisan Mars, Ay’ın 7° kuzeyinde
26 Nisan Satürn, Ay’ın 8° kuzeyinde
1 Nisan 23:0015 Nisan 22:0030 Nisan 21:00
KraliçeKral
Aldebaran
Kapella
Büyük Ayı
Çoban
Yılan
Terazi
Herkül
Lir
Berenices’inSaçı
Kuzeytacı
Küçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
B
A T I
D O Ğ U
EjderhaZürafa
ArabacıBoğa
Vaşak
Yengeç
Aslan
Başak
Yelken
Suyılanı
Kupa
Karga
Pompa
İkizler
Küçük Köpek
Büyük Köpek
Avcı
Perseus
Kutupyıldızı
Akyıldız(Sirius)
ProcyonRegulus
Spika
Vega
Arkturus
TekboynuzSatürn
Mars
İlkdördün21 Nisan
Dolunay28 Nisan
Sondördün6 Nisan
Yeniay14 Nisan
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 12/32
12
Gezegenler
Mayıs 2010
Venüs
Ay
Betelgeuse
16 Mayıs akşamı batı ufku 20/21 Mayıs geceyarısı batı ufku
Ay
Mars
Regulus
Satürn
Merkür, ay boyunca sabah gökyü-zünde. Ancak gezegenin ufuktan çıplak
gözle gözlenebilecek kadar yükselmesi
için ayın ikinci haftasını beklemek gereki-
yor. Merkür, 26 Mayıs’ta en büyük uza-
nımda olacak. Merkür bu ay ufuktan faz-
la yükselmiyor. Merkür’ü görmek için sa-
bah gün ağarırken doğu ufku üzerinebakmak gerekiyor.
Venüs, çıplak gözle gözlem yapan
gözlemciler için yılın en iyi konumuna
gelmek üzere. Gezegen Güneş’ten yakla-
şık 2,5 saat sonra batıyor.
16 Mayıs’ta Ay, Venüs’ün önünden
geçecek. Gündüz saatlerinde gerçekleşe-
cek bu olayı çıplak gözle görmek müm-kün. Ay’ı gökyüzünde bulduktan sonra
örtülme öncesinde ve sonrasında Venüs
Ay’ çok yakın olarak görülebilir.
Mars, akşam gökyüzünde güney-gü-
neybatı yönünde görülebilir. Gezegenin
parlaklığı yaklaşık 1 kadire düşmüş du-rumda. Bu nedenle geçen aylardaki ka-
dar dikkat çekmiyor. Gezegen artık iyice
erkenden, gece yarısı batıyor.
Jüpiter artık sabah alacakaranlığın-
dan kurtulmuş durumda. Ancak yine de
gezegeni görebilmek için sabah saatleri-
ni beklemek gerekiyor. Jüpiter yılın ensönük göründüğü zamanlarında olsa da
yine de yaklaşık -2 kadirle parlıyor.
Ayın son günleri Uranüs Jüpiter’e çok
yakın konuma gelecek. Dürbünlü göz-
lemciler Uranüs’ü Jüpiter’in yaklaşık 1°
solunda görebilirler.
Satürn hava karardığında gözlem
için çok iyi durumda. Bu sırada gökyü-zündeki en yüksek konumuna ulaşıyor.
Gezegenin görünür büyüklüğü ve par-
laklığı biraz azalmış olmasına karşın te-
leskoplu gözlemciler için hâlâ iyi bir he-
def oluşturuyor.
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 13/32
13
Gök Olayları
03 Mayıs Venüs, Aldebaran’ın 6° kuzeyinde (akşam)10 Mayıs Jüpiter, Ay’ın 9° güneyinde (sabah)
16 Mayıs Ay Venüs’ü örtecek (12:00 - 12:56)
16 Mayıs Venüs, Ay’ın 3° güneyinde (akşam)
20 Mayıs Mars, Ay’ın 7° kuzeyinde (akşam)
22 Mayıs Satürn, Ay’ın 8° kuzeyinde
26 Mayıs Merkür en büyük uzanımda (25°)
1 Mayıs 23:0015 Mayıs 22:0031 Mayıs 21:00
Kraliçe
Kral
Kapella
Büyük Ayı
Küçük Ayı
Çoban
Berenices’inSaçı
Kuzeytacı
YılanYılancı
Herkül
Kuğu
Lir
Akrep
Erboğa
Terazi
K U Z E Y
GÜNEY
B
A T I
D O Ğ U
Ejderha
Zürafa
Arabacı
Vaşak
Yengeç
Aslan
Başak
Suyılanı
Kupa
Karga
Pompa
İkizler
Küçük Köpek
Perseus
Kutupyıldızı
Procyon
Regulus
Spika
Antares
Deneb
Vega
Arkturus
TekboynuzSatürn
Mars
İlkdördün20 Mayıs
Dolunay27 Mayıs
Sondördün6 Mayıs
Yeniay13 Mayıs
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 14/32
14
Gezegenler
Haziran 2010
Merkür, ayın ilk yarısında ufkun üze-rindeki yükselimini koruyor ve yine bu
süre içinde her gün biraz daha kuzeyden
doğuyor. Merkür, 11 Haziran’da Ay’ın sağ
altında olacak. Ayın ortalarından itibaren
ufkun üzerinde hızla alçalacak ve birkaç
gün içinde artık Güneş’e çıplak gözle gö-
rülemeyek kadar yakın konuma gelecek.Merkür, 28 Haziran’da üstkavuşumdan
geçecek ve ilerleyen günlerde akşam
gökyüzünde olacak.
Venüs, çıplak gözle gözlem yapan
gözlemciler için yılın en iyi konumunda.
Gezegen Güneş’ten yaklaşık 2,5 saat son-
ra batıyor. Venüs’ün Güneş’e görünür
uzaklığı bu aydan başlayarak giderek ar-tacak, ancak buna karşın ufuktan yükseli-
mi azalmaya başlayacak.
Mars akşam gökyüzünde güneybatıyönünde görülebilir. Gezegenin parlaklı-
ğı yaklaşık 1 kadir. Bu nedenle yılın ilk ay-
larındaki kadar dikkat çekmiyor. Geze-
gen artık gece yarısından önce batıyor.
Jüpiter, ay sonunda gece yarısı doğ-
muş oluyor. Ayın ilk yarısı Uranüs ve Jüpi-
ter çok yakın görünüyorlar. Uranüs, ayınbaşında gezegenin solunda, ayın 12’sin-
deyse tam yukarısında olacak. Bu sırada
aralarındaki uzaklık yarım derece civarın-
da, yani ikisi de küçük bir teleskobun gö-
rüş alanına sığacak kadar yakın.
Satürn, gece yarısı civarı batıyor. Ge-
zegeni gözlemek için en uygun zaman
hava karardıktan hemen sonrası. Ay süre-since gezegeni güneybatı ufku üzerinde
görmek mümkün.
Ay Venüs
Ay
Satürn
KastorPolluks
15 Haziran akşamı batı ufku 19 Haziran akşamı güneybatı ufku üzeri
M2 Küresel Yıldız Kümesi (TUG)
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 15/32
15
Gök Olayları
06 Haziran Jüpiter, Ay’ın 5° güneyinde (sabah)06 Haziran Mars, Regulus’un 1° kuzeyinde (akşam)
09 Haziran Venüs, Polluks’un 5° güneyinde (akşam)
11 Haziran Merkür, Ay’ın 6° güneyinde (sabah)
17 Haziran Mars, Ay’ın 6° kuzeyinde (akşam)
19 Haziran Satürn, Ay’ın 11° kuzeyinde
21 Haziran Yaz gündönümü (en uzun gündüz - en kısa gece)
26 Haziran Parçalı Ay tutulması (ülkemizden gözlenemeyecek)
1 Haziran 23:0015 Haziran 22:0030 Haziran 21:00
Kraliçe
Kral
Büyük Ayı
Çoban
Berenices’inSaçı
Kuzeytacı
Yılan
Yılancı
Yay
Kalkan
Kartal
Yunus
Herkül
Kuğu
Lir
Akrep
Erboğa
Terazi
Küçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
B
A T I
D O
Ğ U
Ejderha
Zürafa
Vaşak
İkizler
Aslan
Başak
Suyılanı
Kupa
Karga
Kutupyıldızı
Regulus
Spika
Arkturus
Antares
Altair
Deneb
Vega
Satürn
Mars
Venüs
İlkdördün19 Haziran
Dolunay26 Haziran
Sondördün4 Haziran
Yeniay12 Haziran
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 16/32
Ç i z e l g e n i n
K u l l a n ı m ı :
Ü l k e m i z i ç i n
G ü n e ş ' i n v e p a r l a k
g e z e g e n l e r i n y ı l
i ç i n d e d o ğ d u k l a r ı ,
b a t t ı k l a r ı v e e n b ü y ü k
y ü k s e l i m e e r i ş t i k l e r i
t a r i h v e s a a t l e r b u
ç i z e l g e y l e k o l a y c a
b u l u n a b i l i r . S a y f a ,
s a a t l e r ü s t v e a l t t a
r a f t a
o l a c a k ş e k i l d e
k u l l a n ı l d ı ğ ı n d a a y v e
Ö r n e k :
G ü n l e r i s i m g e l e y e n
y a t a y ç i z g i l e r l e
g e z e g e n l e r e a i t r e n k l i
ç i z g i l e r i n k e s i m
n o k -
t a s ı n ı ç a k ı ş t ı r d ı ğ ı n ı z d a
g e
r e k l i b i l g i y e u l a ş ı r s ı n ı z .
B u n a g ö r e ,
1 2 N i s a n g e c e s i
g e
z e g e n l e r i n d u r u m u n u
ö g r e
n m e k i ç i n s o l d a k i e ğ r i
a l a n d a N i s a n a y ı n ı n 1 2 ' s i n e
a i t ç i z g i y i s a ğ a d o ğ r u
i z
l e r k e n g e z e g e n l e r e a i t
r e n
k l i ç i z g i l e r i n b u ç i z g i y i
k e s t i ğ i n o k t a y ı y u k a r ı d a n
v
e y a a ş a ğ ı d a n s a a t l e r l e
ç a k ı ş t ı r m a k y e t e r . Y a z s a a t i
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 17/32
a r a s ı n d a k i b ö l g e
G ü n e ş ' i n u f k u n a l t ı n d a
o l d u ğ u g e c e z a m a n ı n ı
g ö s t e r i r . Y a z s a a t i
u y g u l a m a s ı n ı n
o l d u ğ u g ü n l e r d e
k u l l a n ı l a n
z a m a n l a r a b i r s a a t
e k l e n m e l i d i r .
1 9 : 3 0 ' d a b a t a c a k
, M e r k ü r
2 1 : 2 0 ' d e b a t a r k e n S a t ü r n
2 3 : 3 0 c i v a r ı m e r i d y e n d e
o l a c a k
, M a r s 0 3 : 2 0
g i b i b a t a c a k
, J ü p i t e r
0 5 : 1 0 ' d a d o ğ a r k e n ,
S a t ü r n 0 5 : 4 5 ’ t e b a t a c a k
.
G ü n e ş i s e y a k l a ş ı k
0 6 : 2 0 ' d e d o ğ a c a k
.
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 18/32
18
Gezegenler
Temmuz 2010
Venüs
Ay Venüs
Merkür
Satürn
Mars
Satürn
Mars
Regulus
14 Temmuz akşamı batı ufku 28 Temmuz akşamı batı-güneybatı ufku
Temmuz boyunca, Jüpiter dışındakidört parlak gezegen batı ufku üzerinde
dizilmiş olacak. Ufuktan yukarı doğru
Merkür, Venüs, Mars ve Satürn günler
geçtikçe giderek birbirlerine yaklaşacak-
lar. Ayın 13’ü ile 16’sı arasında ince bir hi-
lal de gezegenlere eşlik edecek.
Merkür, ay boyunca akşam gökyü-zünde. Gezegen ayın ilk haftasından son-
ra akşam alacakaranlığında çıplak gözle
görülebilecek kadar yükselmiş olacak.
Gezegeni görebilmek için Güneş battık-
tan yaklaşık yarım saat sonra batı ufku-
nun hemen üzerine bakmak gerekiyor.
27 Temmuz’da Merkür ve Aslan’ın en par-
lak yıldızı Regulus yakın görünür konum-da (3°) olacaklar.
Bir süredir batıda görmeye alıştığı-
mız Venüs, yavaş yavaş güneye doğru
kayıyor. Yörüngesinde ilerlerken giderek
bize yaklaştığı için Güneş gün geçtikçe
gezegenin daha küçük bir bölümünü ay-dınlatıyor. Yakınlaşmasına bağlı olarak
Venüs’ün görünür çapı ve parlaklığı da
artık teleskoplu gözlemcilerin fark edebi-
leceği şekilde artıyor.
Mars, akşam gökyüzünü terk etme-
ye hazırlanıyor. Ayın sonlarına gelindi-
ğinde hava karardıktan yaklaşık bir saatsonra batıyor. Mars, artık teleskoplu göz-
lemcilere fazla bir şey sunmuyor. Çünkü
görünür çapı Ocak’takinin yarısının da al-
tına inmiş durumda.
Jüpiter, gece yarısından önce doğu-
yor. Gezegen hâlâ Uranüs’le yakın ko-
numda. Dürbünlü gözlemciler ayın baş-
larında ikisini aynı anda görmeyi deneye-bilirler.
Satürn, artık erkenden batıyor. Ama
ayın başlarında gezegeni gözlemek için
iki saatten uzun bir süre var. Ay sonunda
bu süre bir saatin altına düşüyor.
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 19/32
19
Gök Olayları
04 Temmuz Jüpiter, Ay’ın 7° güneyinde06 Temmuz Yer enötede (152.091.129 km)
10 Temmuz Venüs, Regulus’un 2° kuzeyinde (akşam)
11 Temmuz Tam Güneş tutulması (ülkemizden gözlenemeyecek)
14 Temmuz Venüs, Ay’ın 13° kuzeyinde (akşam)
16 Temmuz Ay, Mars, Venüs ve Satürn yakın görünümde (akşam)
27 Temmuz Merkür ve Regulus çok yakın görünümde (1/3°)
28 Temmuz Mars, Satürn ve Venüs yakın görünümde (akşam)
1 Temmuz 23:0015 Temmuz 22:0031 Temmuz 21:00
Kraliçe
Oğlak
Andromeda
Kanatlı At
Kral
Büyük Ayı
Çoban Berenices’in
Saçı
Kuzeytacı
Yılancı
Yılan
Yay
Kalkan
Kartal
Yunus
Herkül
KuğuLir
Akrep
Erboğa
Terazi
Küçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
B
A T I
D O Ğ U
Ejderha
Zürafa
Vaşak
Aslan
Başak
Karga
Kutupyıldızı
Spika
Arkturus
Antares
Altair
Deneb
Vega
Satürn
Jüpiter
Mars
Venüs
İlkdördün18 Temmuz
Dolunay25 Temmuz
Sondördün4 Temmuz
Yeniay11 Temmuz
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 20/32
20
Gezegenler
Ağustos 2010
Merkür, ay boyunca akşam gökyü-zünde. 4 Ağustos’ta en büyük uzanım-
dan geçen gezegen, batı ufkunun üze-
rinde her gün biraz alçalıyor. Ayın ortala-
rından sonra gezegeni çıplak gözle seç-
mek zorlaşacak. Dürbünlü gözlemciler,
ayın son haftasına kadar Merkür’ü gör-
meyi deneyebilirler.Venüs’ün ufkun üzerindeki yükselimi
giderek azalıyor. Gezegen, yörüngesinde
Dünya ile Güneş arasına doğru ilerledi-
ğinden çapı büyüyor. Buna karşın geze-
genin bize bakan yüzü giderek daha az
ışık alıyor.
Bu ayın ortalarında teleskoplu göz-
lemciler gezegenin yaklaşık yarısının ay-dınlanmış olduğunu yani “dördün” evre-
sinde olduğunu görebilirler.
Mars, akşam gökyüzünde olmasınakarşın, Güneş battıktan sonra çok kısa bir
süre için görülebilir. Ayın ilk yarısı Mars,
Venüs ve Satürn yakınlaşarak gözlemci-
lere güzel manzaralar sunacaklar.
Jüpiter, ayın başlarında Güneş bat-
tıktan yaklaşık iki saat sonra doğu ufkun-
da beliriyor. Ay sonunda gezegen hava-nın kararmasıyla doğacak ve gecenin ço-
ğunu gökyüzünde geçirecek. Jüpiter,
yaklaşık -2,5 kadir parlaklığa ulaştığı ve
görünür büyüklüğü de önceki aylara gö-
re iyice arttığı için teleskoplu gözlemciler
için iyi bir hedef.
Satürn, Güneş battığında akşam
gökyüzünde batı ufkunun üzerinde iyicealçakta bulunuyor. Özellikle ayın ilk gün-
leri Venüs’le yakın konumda.
Spika
Spika
7 Ağustos akşamı batı-güneybatı ufku
Ay
VenüsVenüs
Satürn SatürnMarsMars
13 Ağustos akşamı batı-güneybatı ufku
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 21/32
21
Gök Olayları
07 Ağustos Satürn, Venüs ve Mars yakın görünümde (akşam)08 Ağustos Venüs, Satürn’ün 3° güneyinde (akşam)
13 Ağustos Satürn, Venüs, Mars ve Ay yakın görünümde (akşam)
19 Ağustos Venüs Mars’ın 2° güneyinde (akşam)
27 Ağustos Jüpiter Ay’ın 8° güneyinde
1 Ağustos 23:0015 Ağustos 22:0031 Ağustos 21:00
Kraliçe
Perseus
Üçgen
Oğlak
Balıklar
Kova
Andromeda
Kanatlı At
Güneybalığı
Kral
Büyük Ayı
Berenices’inSaçı
Kuzeytacı
Yılan
Yay
Kalkan
Kartal
Yunus Herkül
Yılancı
Kuğu Lir
Akrep
Terazi
Küçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
B A T I D
O Ğ U
Ejderha
Zürafa
Başak
Kutupyıldızı
Arkturus
Antares
Deneb
Altair
Vega
Jüpiter
İlkdördün16 Ağustos
Dolunay24 Ağustos
Sondördün3 Ağustos
Yeniay10 Ağustos
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 22/32
22
Gezegenler
Eylül 2010
Merkür, 3 Eylül’de sabah gökyüzünegeçtikten sonra ufkun üzerinde hızla
yükseliyor. Ayın 10’undan sonra Mer-
kür’ü sabah gün ağarmaya başladığında
doğu ufku üzerinde görmek mümkün.
Merkür, 19 Eylül’de en büyük uzanıma
ulaştıktan sonra giderek Güneş’e daha
yakın görünecek ve gözlenebileceği sürekısalacak. Ayın 20’sinde gezegen Gü-
neş’ten neredeyse 1,5 saat önce doğar-
ken, ay sonunda bu bir saate düşecek.
Venüs akşam gökyüzünde iyice al-
çalmış durumda. Gezegeni görebilmek
için Güneş battıktan yaklaşık yarım saat
sonra batı-güneybatı ufku üzerine dik-
katlice bakmak gerekiyor. Ayın başların-da gezegen yaklaşık bir saat süreyle göz-
lenebilirken, ayın sonlarında bu süre ya-
rım saatin altına iniyor.
Venüs, ay sonunda teleskoplu göz-
lemciler için çok güzel bir hedef haline
geliyor. Gezegen bize iyice yaklaşmış ve
ince bir hilal biçimini almış durumda. Ve-nüs 27 Eylül’de bu yılın akşam gökyüzün-
deki en parlak durumuna (-4,7 kadir) ula-
şıyor.
Mars, akşam gökyüzünde alacaka-
ranlığın sona ermesiyle batıyor. Parlaklığı
da 1,5 kadire düşen gezegeni alacaka-
ranlıkta seçmek zor. Ancak sol altındaparlayan Venüs gözlemcilere bu konuda
yardımcı olabilir. Özellikle dürbünlü göz-
lemciler Venüs’ten yola çıkarak Mars'ı ko-
layca bulabilirler.
Jüpiter, bu ay gözlem için en iyi du-
rumunda. Gezegen Güneş’in batmasıyla
doğuyor ve tüm geceyi gökyüzünde ge-
çiriyor. Jüpiter, 20 Eylül’de bize en yakınkonumunda olacak. Bu sırada gezegenin
parlaklığı da -2,9 kadire ulaşacak.
Satürn, ay boyunca akşam gökyü-
zünde. Buna karşın Güneş’e çok yakın
görünür konumda olduğundan bu ay
gözlenemeyecek.
SpikaSpika
Mars
Venüs
2 Eylül akşamı batı-güneybatı ufku
Venüs
MarsAy
11 Eylül akşamı batı-güneybatı ufku
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 23/32
23
Gök Olayları
01 Eylül Venüs, Spika’nın 1° güneyinde (akşam)04 Eylül Mars, Spika’nın 2° kuzeyinde (akşam)
11 Eylül Mars, Venüs ve Ay yakın görünümde (akşam)
19 Eylül Merkür’ün en büyük uzanımında (17°)
23 Eylül Sonbahar ılımı (gündüz ve gece uzunlukları eşit)
23 Eylül Jüpiter, yeni doğan Ay’ın 8° güneyinde
1 Eylül 23:0015 Eylül 22:0030 Eylül 21:00
KraliçePerseus
Üçgen
Oğlak
Balıklar
Arabacı
Koç
Balina
Kova
Andromeda
Kanatlı At
Güneybalığı
Kral
Büyük Ayı
Kuzeytacı
Yılan
Yay
Kalkan
Kartal
Yunus
Herkül
Yılancı
Kuğu Lir
Küçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
B
A T I
D O Ğ U
Ejderha
Çoban
Zürafa
Vaşak
Kutupyıldızı
Arkturus
Deneb
Altair
Vega
Kapella
Fomalhaut
Jüpiter
İlkdördün15 Eylül
Dolunay23 Eylül
Sondördün1 Eylül
Yeniay8 Eylül
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 24/32
24
Gezegenler
Ekim 2010
Merkür, Ekim’de gözlemcilere fazlabir şey sunmuyor. Gezegen yalnızca ayın
ilk günleri gözlem için uygun konumda.
Merkür, ayın başında Güneş’ten yaklaşık
bir saat önce doğuyor. İlerleyen günlerde
bu süre giderek belirgin biçimde kısala-
cak. Merkür, 17 Ekim’de akşam gökyüzü-
ne geçiyor. Ne var ki, gelecek ayın ortala-rına kadar yeterince yükselmeyecek.
Ayın ilk haftasından sonra Venüs’ü
akşam gökyüzünde seçmek çok zor ola-
cak. Gezegen artık Güneş’ten kısa süre
sonra batıyor.
Venüs, ayın ilk günleri teleskoplu
gözlemciler için hâlâ çok güzel bir hedef
oluşturuyor. İyice incelen hilal biçimi, ge-zegenin büyüyen görünür çapı sayesin-
de bir dürbünle bile kolayca seçilebilir.
Venüs, 29 Ekim’de altkavuşumdangeçecek ve önümüzdeki aydan itibaren
onu sabah gökyüzünde görebileceğiz.
Mars, alacakaranlık sona ermeden
batıyor. Parlaklığı yaklaşık 1,5 kadir olan
gezegeni seçmek zor olabilir.
Jüpiter, bu ay da gözlem için çok iyi
durumda. Gezegen Güneş battığındadoğu-güneydoğu ufku üzerinde yüksel-
miş durumda. Jüpiter, gece yarısı olma-
dan gökyüzündeki en yüksek konumuna
ulaşıyor. Jüpiter’in gönünür büyüklüğü
ve parlaklığı artık azalmaya başlıyor.
Satürn, 1 Ekim’de sabah gökyüzüne
geçiyor. Güneş’le yakın görünümde ola-
cağından ayın ilk yarısı gözlenemeyecek.Satürn, ayın sonlarında sabah gün ağarır-
ken doğu ufku üzerinde bulunuyor.
Ay
Ay MarsMars
10 Ekim akşamı güneybatı ufku 11 Ekim akşamı batı-güneybatı ufku
Antares Antares
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 25/32
25
Gök Olayları
10 Ekim Mars, Ay’ın 9° kuzeyinde (akşam)11 Ekim Ay, Antares’in 2° kuzeyinde (akşam)
20 Ekim Jüpiter, Ay’ın 8° güneyinde
1 Ekim 23:0015 Ekim 22:0031 Ekim 21:00
KraliçePerseus
BoğaÜçgen
Oğlak
Balıklar
Arabacı
Koç
BalinaKova
Andromeda
Kanatlı At
Güneybalığı
Kral
Büyük Ayı
Yay
Kalkan
Kartal
Yunus
Herkül
Yılancı
Kuğu
Lir
Küçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
D O
Ğ U
Ejderha
Çoban
Zürafa
Vaşak
Kutupyıldızı
Deneb
Altair
Vega
Kapella
Aldebaran
Fomalhaut
B A T I
Jüpiter
İlkdördün
14Ekim
Dolunay
22Ekim
Sondördün
1 Ekim
Sondördün
30 Ekim
Yeniay
7 Ekim
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 26/32
26
Gezegenler
Kasım 2010
Merkür, Kasım boyunca akşam gök-yüzünde. Ayın başlarında gezegenin
yükselimi çok düşük olduğundan göz-
lenmesi çok zor. Dürbünlü gözlemciler
ayın ilk haftasından sonra gezegeni batı-
güneybatı ufku üzerinde görmeye çalışa-
bilirler.
Merkür, Kasım’ın ortalarından sonraakşam gökyüzünde çıplak gözle görüle-
bilecek kadar yükselmiş olacak ve ay so-
nuna kadar yavaş yavaş yükselmeyi sür-
dürecek.
Venüs, artık sabah gökyüzünde ve
hızla yükseliyor. Ayın ilk haftası Venüs’ü
görmek zor. Gezegen, ilerleyen günlerde
ufkun üzerinde rahatça görülebilecek ka-dar yükselmiş olacak. Bu sırada, teles-
koplu gözlemciler için çok güzel bir he-
def oluşturuyor.
Ayın sonuna geldiğimizde Venüs ne-redeyse sabah gökyüzündeki en iyi ko-
numuna ulaşmış olacak. Gezegeni gör-
mek için doğu-güneydoğu ufku üzerine
bakmak yeterli.
Mars alacakaranlık sona ermeden
batıyor. Parlaklığı yaklaşık 1,4 kadir olan
gezegeni seçmek zor. Deneyimli gözlem-ciler gezegeni batı ufku üzerinde çok kı-
sa bir süre için görebilirler.
Jüpiter, hava karardığında gökyü-
zünde iyice yükselmiş durumda. Geçen
iki aya göre daha sönük ve teleskopla ba-
kıldığında daha küçük görünmesine kar-
şın hâlâ iyi bir hedef.
Satürn sabah gökyüzünde. Gezegenayın başında Güneş’ten yaklaşık iki saat
önce doğuyor. Ay sonunda bu süre dört
saate çıkacak.
Satürn
4 Kasım sabahı doğu-güneydoğu ufku
ÜlkerAyAy
21 Kasım akşamı doğu ufku
Spika
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 27/32
27
Gök Olayları
04 Kasım Satürn, Ay’ın 8° kuzeyinde (sabah)16 Kasım Jüpiter, Ay’ın 7° güneyinde
17 Kasım Venüs, Spika’nın 4° batısında (sabah)
20 Kasım Merkür ve Mars yakın görünümde (2°)
21 Kasım Ay, Ülker’in 2° güneyinde
1 Kasım 22:0015 Kasım 21:0030 Kasım 20:00
Kraliçe
Perseus
Boğa
Avcı
İkizler
Irmak
Irmak
Tavşan
Üçgen
Oğlak
Balıklar
Arabacı
Koç
Balina
Kova
Andromeda
Kanatlı At
Güneybalığı
Kral
Büyük Ayı
Kartal
Yunus
Herkül
Kuğu
Lir
Küçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
D O Ğ
U
Ejderha
Zürafa
Vaşak
Kutupyıldızı
Deneb
Altair
Vega
Kapella
Aldebaran
Fomalhaut
B A T I
Jüpiter
Dolunay21 Kasım
Sondördün28 Kasım
Yeniay6 Kasım
İlkdördün13 Kasım
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 28/32
28
Gezegenler
Aralık 2010
Merkür, 1 Aralık’ta en büyük uzanım-da. Bundan sonra Güneş’le arasındaki
görünür uzaklık giderek küçülüyor. Ayın
ortalarından sonra gezegenin yükselimi
hızla azalacak ve Merkür birkaç gün için-
de gözden kaybolacak. 20 Aralık’ta altka-
vuşumdan geçtikten sonra sabah gökyü-
zünde yükselerek yıl sonunda Güneş’tenyaklaşık 1,5 saat önce doğacak.
Venüs, ay boyunca sabah gökyüzün-
deki yükselimini koruyor ve güneye doğ-
ru kayıyor. Ay sonunda güneybatı ufku
üzerinde parlıyor olacak. Giderek Dün-
ya’dan uzaklaşan gezegen, görünür bü-
yüklüğünün küçülmesi ve yüzeyinin de
daha fazla ışık almasıyla teleskoplu göz-lemcilerin ilgisini kaybedecek.
Mars, akşam gökyüzünde batı ufkuüzerinde olmasına karşın görülemeye-
cek kadar alçalmış durumda.
Jüpiter, hava karardığında gökyü-
zünde en yüksek konumunda. Gezegeni
görmek için gökyüzünde güneye doğru
bakmak yeterli. Gezegen güney ufkuyla
başucu arasında, hemen hemen tam or-tada bulunuyor. Jüpiter ve Uranüs bu ay
yeniden iyice yakın görünüyorlar. Özel-
likle ayın son günü bir dürbünle Ura-
nüs’ü Jüpiter’in yaklaşık 1° üzerinde gör-
mek mümkün.
Satürn, sabah gökyüzünde. Gezegen
ayın başında Güneş’ten yaklaşık dört sa-
at önce doğuyor. Ay sonundaysa geceyarısı civarı doğu ufkunda beliriyor.
Satürn
Venüs
Venüs
Ay
Ay
31 Aralık sabahı güneydoğu ufku
Spika
Spika
2 Aralık sabahı güneydoğu ufku
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 29/32
29
Gök Olayları
01 Aralık Satürn, Ay’ın 10° güneyinde (sabah)02 Aralık Venüs, Ay’ın 10° güneyinde (sabah)
14 Aralık Jüpiter, Ay’ın 11° güneyinde
21 Aralık Tam Ay tutulması (ülkemizden gözlenemeyecek)
22 Aralık Kış gündönümü (en uzun gece - en kısa gündüz)
29 Aralık Satürn, Ay’ın 8° kuzeyinde (sabah)
31 Aralık Venüs, Ay’ın 9° kuzeyinde (sabah)
1 Aralık 22:0015 Aralık 21:0031 Aralık 20:00
Kraliçe
Perseus
Boğa
Avcı
İkizlerYengeç
Tekboynuz
Irmak
Irmak
Tavşan
Üçgen
Balıklar
Arabacı
Koç
Balina
Kova
Andromeda
Kanatlı At
Kral
Büyük Ayı
Yunus
Kuğu
Lir
Küçük Ayı
K U Z E Y
GÜNEY
D O Ğ U
Ejderha
ZürafaVaşak
Kutupyıldızı
Deneb
Vega
Kapella
Aldebaran
B
A T I
Küçük
Köpek
Büyük
Köpek
Akyıldız(Sirius)
Procyon
Jüpiter
Dolunay21 Aralık
Sondördün28 Aralık
Yeniay5 Aralık
İlkdördün13 Aralık
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 30/32
30
Antalya’nın güneybatısında, Toros-
lar’ın uzantısı olan Beydağları dizisinde,
2500 m yükseklikteki Bakırlıtepe’de kuru-
luTÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG), Türki-
ye'nin en büyük ayna çaplı teleskobuna
ve en gelişmiş donanımlarına sahiptir.
TUG, araştırma kurumlarımıza ve üni-
versitelerimize gözlemsel astronomi ve
astrofizik araştırmaları için teleskop hiz-
meti sunmakta ve çalışma ortamı sağla-
maktadır. Düzenlediği etkinliklerle ve bi-
limsel toplantılara verdiği desteklerle ül-kemiz gökbiliminin gelişimi yönündeki
öncülük görevini başarıyla sürdürüyor.
TeleskoplarBakırlıtepe Yerleşkesi’nde farklı ayna
çaplarında ve gözlemsel özelliklerde
dört, Antalya Yerleşkesi’nde ise bir teles-
kop bulunmaktadır.RTT150: 1,5 m ayna çaplı bu teleskop
TÜBİTAK ile Kazan Devlet Üniversitesi ve
Moskova Uzay Araştırmaları Enstitüsü
arasında 1995’te imzalanan ve gözlem
zamanı paylaşımı esasına dayanan bir an-
laşma ile kurulmuştur. RTT150 teleskobu
ile yüksek ayırma güçlü görüntüleme ya-
nında, “TFOSC” ve “Coude”tayfçekerleriy-
le gözlemsel astrofizik alanında önemli
çalışmalar yapılabilmektedir.
T60: 2008 yılının sonbaharında kuru-
lan 60 cm ayna çaplı bir teleskoptur. Hızlı
yönlenmesi ve robotik özelliklere sahip
olması dolayısıyla TUG’un verimli teles-
koplarından biri olma kapasiteli T60 teles-
kobu, 2010 ilkbaharında bilimsel gözlem-lere resmen açılacaktır.
T100: Tüm gözlem zamanı Türk araş-
tırıcılara ait, 1 m ayna çaplı tam otomatik
T100 teleskobunun 2009 yılı içerisinde
kurulumu ve test aşamaları tamamlan-
mıştır. Büyük formatlı (4Kx4K) bir CCD ka-
meraya sahip olacak bu teleskopla 2010
yılının sonbaharında bilimsel gözlemlerebaşlanması planlanmaktadır.
ROTSEIIId: Michigan Üniversitesi
(ABD) ile TÜBİTAK arasında imzalanan bir
sözleşme çerçevesinde, gama ışını patla-
TÜBİTAK Ulusal GözlemeviBakırlıtepe’deki T60 (solda) ve RTT150 teleskop binaları
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 31/32
31
malarının optik bölgede gözlenmesi
amacıyla 2003 yılında TUG’a kurulan bu
robotik teleskobun aynası 45 cm’dir. Ken-
di kendine gözlem yapan ve dünyada ku-
rulu dört ROTSE’den biri olan bu telesko-
bun gözlem zamanının % 70’i TUG’un da
dâhil olduğu uluslararası bir ortaklığa, ka-lan % 30’u da Türk araştırmacılara aittir.
BİTOM: TUG’un Akdeniz Üniversitesi
Yerleşkesi içindeki Yönetim Binası yanın-
da 2009 yılında kurulan Bilim ve Toplum
Merkezi (BİTOM), 35 cm ayna çaplı oto-
matik teleskobu (T35) ve görsel sunum
olanakları ile 2010 yılında da gökyüzü
meraklılarına açık olacaktır.
Altyapıda YeniliklerPersonelin ve araştırmacıların dahara-
hat bir ortamda çalışmasını sağlamak için
2008 ve 2009 yıllarında devam eden alt-
yapı iyileştirme projeleri sonucunda Bakır-
lıtepe zirvesi ile Saklıkent arasına 2 km’lik
kanal kazılmış ve özel borular döşenerek içme suyu terfi istasyonu kurulmuştur. Bu
proje paralelinde, TUG’dan Saklıkent Tele-
kom İstasyonu’na kadar da fiber optik
kablo döşenmiş ve internet iletişimi 34
Mbit/sn’ye çıkartılmıştır. Yerleşke içerisin-
deki tüm yollar parke taşı kaplanmış, tesis
binalarında ve çevrede, artan ihtiyaca yö-
nelik yenilemeler ve ilaveler yapılmıştır.
T100 teleskobu T100 teleskop binası
T60 teleskobundan M16 T60 teleskobundan Jüpiter ve uyduları
8/4/2019 Gök Olayları Yıllığı 2010
http://slidepdf.com/reader/full/goek-olaylari-yilligi-2010 32/32
TÜBİTAK ULUSAL GÖZLEMEVİ’nin yayınıdır.http://www.tug.tubitak.gov.tr
Tel: (242) 227 84 01 Faks: (242) 227 84 00
Hazırlayanlar:Alp AKOĞLU (TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi)Dr. Tuncay ÖZIŞIK (TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi)
İmpress Baskı TesisleriTel: (312) 397 91 41